Środki ochrony indywidualnej dla leśnych pogotowi

Środki ochrony indywidualnej dla leśnych pogotowi

Środki ochrony indywidualnej dla leśnych pogotowi przeciwpożarowych
(synteza)
Opracowali:
dr inż. Ryszard Szczygieł
dr inż. Barbara Ubysz
na podstawie sprawozdania pt.
Środki ochrony indywidualnej dla leśnych pogotowi przeciwpożarowych
opracowanej na zlecenie Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych
(15-U-44)
Warszawa, 2006 r.
WSTĘP
Obowiązek wyposażenia pracowników wchodzących w skład leśnych
pogotowi przeciwpożarowych nadleśnictw wynika z:
• kodeksu pracy (rozdział X),
• obwieszczenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31
marca 2003 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy (Dz. U. nr 169, poz. 1650),
Środki ochrony indywidualnej muszą spełniać wymogi:
• ustawy o systemie zgodności z dnia 30 sierpnia 2002 roku (Dz. U. nr 166,
poz. 1360 oraz z 2003 r. nr 80, poz. 718),
• rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia
31 marca 2003 roku w sprawie zasadniczych wymagań dla środków
ochrony indywidualnej (Dz. U. nr 80, poz. 725).
Ponadto muszą spełniać wymagania określone w obowiązujących normach dla
poszczególnych wyrobów.
ŚRODKI
OCHRONY
INDYWIDUALNEJ
DO
STOSOWANIA
W
LASACH PAŃSTWOWYCH
1. WZÓR ODZIEŻY OCHRONNEJ DLA LEŚNYCH POGOTOWI
PRZECIWPOŻAROWYCH
Ubranie jednowarstwowe, dwuczęściowe ze wzmocnionymi częściami na
łokcie, kolana i ramiona, spełniające wymagania normy ISO 15384.
2
Materiał zasadniczy:
• tkanina o zawartości min. 90% włókien aramidowych, w kolorze
czerwonym o gramaturze 220 g/m2.
Kurtka:
• zakończona pasem ściągniętym wszytą gumką z możliwością regulacji
obwodu.
Część przednia:
• po prawej stronie naszyta kieszeń z patką, rozdzielona ściegiem
pionowym w celu dostosowania jej części do rozmiaru telefonu
komórkowego. Pod patką umieszczony krążek metalowy,
• po lewej stronie naszyta kieszeń z patką na radiostację, nad kieszenią
listwa do umocowania mikrofonu,
• po lewej stronie wszyta kieszeń wewnętrzna na dokumenty.
Część tylna:
• zaszewki na wysokości ramion dla ułatwienia ruchów, wcięcie w pasie,
wzmocnienie ramion dodatkową warstwą materiału zasadniczego
przechodzące w formie siodła do części przedniej. Wzmocnienie
przeszyte wzdłużnie w odstępie 4 cm.
Rękawy:
• jednoczęściowe
z
naszytym
dodatkowym
wzmocnieniem
wykonanym z materiału zasadniczego, na dolnym obwodzie
łokcia
rękawa
naszyta listwa z materiału zasadniczego zapinana na rzep umożliwiająca
dopasowanie rękawa do nadgarstka,
• w dolnej części rękawa wszyty ściągacz wykonany z dzianiny o
zawartości min. 90% włókien aramidowych.
3
Kołnierz:
• kołnierz w formie stójki, z zapięciem na rzep.
Zamek:
• dwudzielny, wszyty od kołnierza do dolnej krawędzi kurtki, zakryty
listwą z materiału zasadniczego zapinaną na całej długości na rzep. Pod
zamkiem na całej długości wszyta podkładka.
Spodnie:
• z podwyższonym pasem, zapinane na pas wykonany z materiału tkanego,
• rozporek zapinany na rzep lub suwak i nap lub guzik,
• spodnie powinny posiadać szelki i szlufki, umożliwiające noszenie pasa,
• w dolnej części nogawki naszyta listwa, wykonana z materiału
zasadniczego zapinana na rzep, umożliwiająca dopasowanie nogawki do
buta.
Część przednia:
• pod linią pasa wszyte dwie kieszenie boczne zamykane na suwak. Pod
nimi na wysokości opuszczonych dłoni naszyte dwie kieszenie boczne
kryte patkami zapinanymi na rzep,
• prawa kieszeń z przeszyciem na 1/3 szerokości w celu przystosowania jej
części na umieszczenie noża.
• lewa kieszeń z krążkiem metalowym pod patką.
Wzmocnienie części kolanowej:
• wykonane z materiału zasadniczego umieszczone w przedniej części pod
naszytymi kieszeniami.
4
Szwy:
• wykonane nićmi o zawartości min. 90% włókien aramidowych; w
częściach wystawionych na większe obciążenia, wzmocnione zamkami.
Oznakowanie:
Taśmy odblaskowe:
• srebrne, szerokości 50 mm umieszczone na rękawach nad wzmocnieniem,
na nogawkach pod wzmocnieniem.
Na lewym rękawie:
• naszywka ze znakiem Lasów Państwowych wykonana techniką haftu
według wzoru.
Nad kieszenią na radiostację:
• rzep pod plakietkę z nazwą nadleśnictwa i nazwiskiem.
Na plecach:
• napis „Lasy Państwowe” według obowiązującego wzoru (taśma srebrna,
transfer termiczny z wyciętymi literami).
2. BUTY
Buty powinny spełniać wymagania normy zawarte w normie PN-EN 345,
tej samej, która dotyczy butów używanych przez Państwową Straż Pożarną. Buty
powinny być wykonane z czarnej skóry, sznurowane systemem wiązań i z
zamkiem błyskawicznym, umiejscowionym z przodu. Nosek buta musi mieć
wzmocnienie
zapobiegające
zgnieceniu
palców
oraz
chronić
możliwie
maksymalnie stopy. Wysokość cholewki buta powinna sięgać do wysokości 2324 cm. Buty powinny być wodoszczelne i nie przemakać w czasie krótszym niż
5
30 minut oraz być odporne na chemikalia i wyposażone we wkładkę
zapewniającą optymalną wentylację i pochłanianie potu. Powinny zapewniać
komfort użytkowania w lesie poprzez elastyczne dostosowywanie się protektora
podeszwy do nierówności terenu oraz być możliwie jak najlżejsze.
Na podstawie wyników prób użytkowych rekomenduje się buty Airpower
X1, produkcji firmy niemieckiej Haix lub równorzędne pod względem
parametrów technicznych.
3. HEŁM
Hełm powinien spełniać wymagania zawarte w normie PN-EN 443 lub
PN-EN-397, ze względu na specyfikę działań ratowniczo-gaśniczych w lesie.
Powinien on maksymalnie chronić głowę, poprzez wzmocnienie skorupy hełmu
wzmocnieniem grzebieniowym, ale jednocześnie być lekkim i zapewniać dobrą
wentylację głowy. Skorupa hełmu powinna być gładka, bez ostrych załamań, a
boczne krawędzie winny schodzić do uszu. Hełm powinien posiadać element,
zamocowany na stałe, chroniący oczy, w tym szczególnie przed zadymieniem,
oraz osłonę zapewniającą ochronę szyi i karku. Na hełmie powinny znajdować
się elementy odblaskowe. Powinien być koloru białego. W wyniku prób
użytkowych rekomenduje się hełm - model F 2, produkcji firmy MSA Gallet.
4. RĘKAWICE
Rękawice powinny spełniać wymagania normy PN-EN 659. Powinny być
one pięciopalczaste, wykonane ze skóry lub tkaniny, lub z obu materiałów
łącznie, zakończone ściągaczem. Materiał, z którego wykonane są rękawice
powinien być koloru ciemnego oraz zapewniać ochronę przed wysoką
6
temperaturą, wodą i olejami. Konstrukcja rękawic musi zapobiegać wyciąganiu
warstwy termoizolacyjnej z wnętrza rękawicy podczas zarówno jej nakładania,
jak i zdejmowania. Rękawice powinny zapewniać maksymalną wygodę podczas
obsługi
typowego
sprzętu
stosowanego
przez
leśne
pogotowia
przeciwpożarowe; dotyczy to zwłaszcza możliwości chwytnych. W wyniku prób
rekomenduje się rękawice skórzane, model Juba 311 BG lub równorzędne pod
względem parametrów technicznych i użytkowych.
5. KOMINIARKA
Kominiarka powinna spełniać wymagania normy PN-EN 13911. Powinna
być dopasowana, nie ograniczać ruchu głowy, a jej zakładanie nie powinno
przysparzać trudności. Kominiarka powinna posiadać „kołnierz” chroniący szyję
i górną część klatki piersiowej, stanowiący połączenie pomiędzy nią a odzieżą
ochronną. Kominiarka powinna spełniać ogólne wymagania dotyczące odzieży
ochronnej zawarte w normie PN-EN 340 i być koloru jasnego.
Wszystkie wyroby powinny być dostarczone do odbiorcy z informacją
napisaną w języku polskim oraz zawierającą co najmniej:
• instrukcję użytkowania,
• ograniczenia dotyczące użytkowania,
• instrukcję przechowywania i konserwacji.
Wszystkie informacje powinny być jednoznaczne i nie powodujące wątpliwości.
Wyroby muszą posiadać deklarację zgodności WE i być stosownie oznakowane.
7
Proponuje
się
wprowadzenie
do
stosowania
wzorów
ochron
indywidualnych w formie odzieży dyżurnej, która stanowiłaby wyposażenie
uzupełniające samochodów patrolowo-gaśniczych.
Ze względu na trudne do ustalenia okresy użytkowania poszczególnych
wyrobów, które w dużym stopniu zależą od intensywności ich stosowania
(czego nie można dokładnie przewidzieć, biorąc pod uwagę zarówno różny
stopień zagrożenia pożarowego lasu, jak i odmienne zasady organizacyjne
wprowadzone w nadleśnictwach odnośnie gaszenia i dogaszania pożarów),
proponuje się przyjąć, że okres ten trwa do chwili zniszczenia lub uszkodzenia
wyrobu, co mogłoby stwarzać zagrożenie dla pracownika.
Należy podkreślić, że obowiązki ciążące na pracodawcy, co do
konieczności zapewnienia właściwych środków ochrony indywidualnej, nie
odnoszą się tylko do nadleśniczego, który zatrudnia własnych pracowników
w pogotowiach przeciwpożarowych, ale także do innych pracodawców,
którzy świadczą usługi z zakresu ochrony przeciwpożarowej na rzecz
nadleśnictw. W związku z tym pracownicy zakładów usług leśnych powinni
posiadać takie same środki ochrony jak stosowane w Lasach Państwowych
lub o równorzędnych parametrach technicznych. Posiadanie przez
pracowników
właściwych
ochron
indywidualnych
w dużej
mierze
gwarantuje efektywność prowadzonych działań gaśniczych i zmniejszenie
strat popożarowych, co powinno być jednym z istotnych elementów oceny
potencjalnego usługobiorcy w tym zakresie.
8