więcej

Polecenia pomocy, dostęp, tworzenie i usuwanie katalogów
oraz plików.
Na początku korzystamy z knoppixa, aby się zalogować włóż płytę do napędu (w biosie
musisz mieć ustawione bootowanie z płyty) wpisz, gdy na ekranie pojawi się napis boot:
knoppix 2 lang=pl
W pomocy boot sprawdź co daje 2 a co lang=pl.
Dostęp do poleceń pomocy w linuxie dostępny jest na kilka sposobów:
a) man nazwa_polecenia
b) info nazwa_polecenia
c) nazwa_polecenia –help
d) apropos fraza
Różnice miedzy poleceniami a) – c) wyrażają się w sposobie formatowania wyniku, i kilkoma
sekcjami występującym w jednych, a drugich nie. Polecenie apropos wyszukuje wszystkie
dostępne polecenia powiązane z frazą podaną jako argument do tego polecenia.
Do poruszania się po manualu wykorzystuje się strzałki do przesuwania wyniku po linii,
klawisze spacja/b to przesuniecie o stronę w dół/górę oraz pgdown/pgup. Istnieje również
możliwość wyszukiwania w manualu dostępna przez ‘/tekst’, wynikiem są podświetlone
wystąpienia słowa tekst w całej stronie podręcznika, a do poruszania się po wynikach
używamy n, N odpowiednio kolejny, poprzedni. Aby wyjść z otwartej strony manuala
używamy q.
Formatowanie w manualu
Wyświetlanie informacji przy użyciu polecenia man ma budowę składającą się z sekcji oto
opis kilku z nich:
a) nazwa polecenie i krótki opis
b) składnia polecenia (zapis treści przy użyciu [tekst] oznacza, że użycie przełącznika
tekst jest opcjonalne dla działania polecenia, wszystko co nie jest objęte [] jest
wymagane).
c) opis polecenia – dokładny opis polecenia tego co uzyskamy po jego wykonaniu, itp.
d) opcje – sekcja ta wyjaśnia co można osiągnąć przy użyciu konkretnych opcji do
polecenia. W obrębie tej opcji możemy spotkać się z podziałem w zależności od
specyfiki systemu
e) zobacz również – sekcja w której przedstawione są polecenia o zbliżonym działaniu
Zadanie.
1) Wykorzystując wszystkie wymienione polecenia zapoznać się z pomocą dotyczącą
polecenia ls. Zaobserwować różnice w sposobie wyświetlania.
2) Znaleźć w manualu polecenia ls opcje –l oraz –a zapoznać się z ich działaniem,
porównać wyniki polecenia ls z i bez opcji oraz ze obiema opcjami naraz.
3) Znaleźć opcje, która pozwoli na wyświetlenie informacji o katalogu podanym jako
argument do polecenia ls.
4) Znaleźć wszystkie wystąpienia słowa ‘list’, zliczyć ich ilość.
Polecenia do poruszania się po drzewie katalogu:
cd ścieżka – przenosi w głąb ścieżki do katalogu podanego jako ostatni, wywołane bez
parametrów przenosi do katalogu domowego zalogowanego użytkownika
pwd – wyświetla informacje o bieżącej ścieżce
Systemy linuxowe, są to systemy wieloużytkownikowe, do logowania się na użytkownika
służy polecenie np. login
login użytkownik
su użytkownika
Polecenie su służy do przelogowywania użytkowników, su bez nazwy użytkownika loguje na
roota pytając o hasło jeśli takie jest u stawione i system pozwala naszemu użytkownikowi na
zalogowanie na roota. Su – - natomiast loguje na roota z pełnymi prawami.
logout – wylogowuje użytkownika
sudo polecenie – wywoluje polecenie z uprawnieniami roota pytając o hasło.
Ścieżki w linxie
a) . – oznacza bieżący katalog
b) .. – oznacza katalog położony piętro wyżej w strukturze katalogów
c) ~ – alias do katalogu domowego użytkownika zalogowanego
d) ~nazwa – alias do katalogu domowego użytkownika nazwa
e) / – oznacza katalog główny – root (korzeń), służy również do oddzielania kolejnych
poziomów w strukturze drzewa katalogów (kat1/kat2).
W linuxie mamy do czynienia z dwoma rodzajami ścieżek
a) względne
b) bezwzględne
Pierwsze wytyczamy względem katalogu, w którym aktualnie jesteśmy np.
Jeśli po wywołaniu polecenia pwd otrzymamy, że jesteśmy w katalogu /home/login, to
ścieżka cd a/b/c – oznacza, że chcemy się dostać do katalogu c, będącego podkatalogiem
katalogu b, będącego podkatalogiem katalogu a, będącego podkatalogiem katalogu login,
będącego podkatalogiem katalogu home, będącego podkatalogiem katalogu / (root). Ścieżka
bezwzględna natomiast podawana jest zawsze od korzenia do miejsca do którego chcemy się
dostać i tak:
cd /etc/ – jeśli założymy, że jesteśmy tak jak poprzednio w katalogu /home/login to znaczy, że
chcemy przejść do katalogu etc, będącego podkatalogiem katalogu głównego.
Efekt taki jak powyżej możemy uzyskać również z wykorzystaniem ścieżki względnej wtedy
mamy cd ../../etc/
Zadanie
1)
Dostać się do katalogu vhost.d, będącego podkatalogiem katalogu apache2,
będącego podkatalogiem katalogu etc, który znajduje się w katalogu głównym.
Wykonać to na 2 sposoby (za pomocą ścieżki względnej i bezwzględnej).
2)
Będąc w katalogu z zadania 1) wyjść o 1 poziom do góry, a następnie przejść
do katalogu modules.d.
3)
Będąc w katalogu z zadania 2) przejść na dwa sposoby do katalogu bin
będącego podkatalogiem katalogu głównego
4)
Do jakiej kategorii zaliczamy następujące ścieżki (względna, bezwzględna)
a) ./a
b) ../a
c) /a
d) ./a/b
e) /a/b
f) ~/a
Podsumowując, jak łatwo zauważyć zawsze możemy dostać się do katalogu na dwa sposoby,
różnica polega tylko na szybkości zapisu.
Tworzenie katalogów.
Do tworzenia katalogów używamy polecenia mkdir
mkdir nazwa
tworzy katalog o nazwie nazwa
Do usuwania katalogów używamy polecenia rmdir
rmdir nazwa
usuwa katalog o nazwie nazwa, jednak usunięcie katalogu za pomocą tego poleceni jest
możliwe tylko wtedy, gdy katalog o nazwie nazwa jest pusty.
Tworzenie plików.
Do tworzenia plików służy polecenie np. touch
touch plik
tworzy plik o nazwie plik, stworzyć plik można jeszcze np. za pomocą polecenia echo
echo ‘tresc’ > plik
tworzymy wtedy plik z treścią podaną w ‘’.
Do kasowania plików służy polecenie rm
rm plik
usuwa plik o nazwie plik.
Polecenia do przeglądania zawartości plików
a) cat
b) less
c) more
Do poruszania się po ekranie w góre/dół służy shift+pgup/shift_pgdown, czasem dostępna jest
również kombinacja klawiszy shift+strzałkaWgórę/ shift+strzałkaWdół.
Zadanie
1)
Utworzyć katalog o nazwie kat w swoim katalogu domowym na 2 sposoby z
wykorzystaniem ścieżek, usuwając go poleceniami rmdir.
2)
Za pomocą manuala sprawdzić jak działa polecenie touch dla plików, które już
istnieją.
3)
Stworzyć plik o nazwie plik w katalogu a na dwa poznane sposoby (touch i
echo), do uswania użyć polecenia rm
4)
Sprawdzić co się stanie, gdy wykonamy polecenie echo o składni podanej
powyżej dwa razy, przy czym za każdym razem z różną treścią.
5)
Porównać wyświetlanie plików za pomocą poznanych poleceń dla pliku,
którego zawartość nie mieści się na ekranie np. /etc/passwd lub
/etc/apache2/vhosts.d/00_default_vhost.conf
6)
Utworzyć hierarchię katalogów postaci a/b/c/d w katalogu domowym na dwa
sposoby (jaki przełącznik do polecenia mkdir należy zastosować)
7)
Usunąć powyższą hierarchie na cztery sposoby (dwa dla polecenia mkdir (z i
bez opcji), oraz dwa dla polecenie rm (z interaktywnym odpytywaniem i bez).
8)
Jakie polecenie skasuje całe drzewo katalogów (nie wykonuj tego w domu!!!).
9)
Co robi opcja –i polecenia rm, znajdź opcje do niej równoważną zaczynającą
się od – sprawdź, czy wyniki faktycznie są takie same.
10)
Jak stworzyć i usunąć plik o nazwie –r.
Operacje na plikach
kopiowanie plików służy do tego metoda cp.
man cp
zgodnie z tym co czytamy w manualu do tego polecenia nie jest on już
utrzymywany i może być błędny. Aktualną dokumentację tego polecenia
otrzymać można za pomocą polecenia info cp.
Zadania
1. Utworzyć na dysku katalog kat zawierający plik o nazwie plik z
dowolną treścią. Za pomocą polecenia cp skopiować plik do katalogu
nadrzędnego w stosunku do kat.
2. znaleźć opcje która skopiuje tylko pliki, które uległy zmianie i
sprawdzić jej działanie.
3. Czy można skopiować katalog przy użyciu polecenia cp. Jeśli tak to w
jaki sposób.
4. Wykorzystanie jakich opcji pozwala na podjęcie decyzji o skopiowaniu
danego zasobu.
5. Co robi opcja -f.
6. stworzyc strukture katalogów w postaci a/b/c/d i katalog f następnie
za pomocą odpowiedniej opcji podpiąć je pod katalog f.
przenoszenie plików służy do tego metoda mv.
man mv
zgodnie z tym co czytamy w manualu do tego polecenia nie jest on już
utrzymywany i może być błędny. Aktualną dokumentację tego polecenia
otrzymać można za pomocą polecenia info mv.
Zadania
1. Utworzyć na dysku katalog kat zawierający plik o nazwie plik z
dowolną treścią. Za pomocą polecenia mv przenieść plik do katalogu
nadrzędnego w stosunku do kat.
2. znaleźć opcje która przeniesie tylko pliki, które uległy zmianie i
sprawdzić jej działanie.
3. Czy można przenieść katalog przy użyciu polecenia mv. Jeśli tak to w
jaki sposób.
4. Wykorzystanie jakich opcji pozwala na podjęcie decyzji o
przeniesieniu danego zasobu.
5. Znaleźć opcje zabezpieczającą przed nadpisaniem istniejącego już
zasobu podczas przenoszenia. (np. doklejając kolejny numer)