Opracowanie: General Projekt Sp. z o.o. ul. Żeromskiego 2/2 10

NOTATKA MEDIALNA OPISUJĄCA WNIOSKI POCHODZĄCE Z WYNIKÓW BADANIA
„BADANIE POTRZEB INFORMACYJNYCH PODMIOTÓW FUNKCJONUJĄCYCH
W OBSZARZE POLITYKI SPOŁECZNEJ”
Jakie potrzeby informacyjne posiadają podmioty pomocy i integracji społecznej?
Warunki życia podlaskich rodzin, bezrobocie i związane z nim ubóstwo, niepełnosprawność,
bezdomność, uzależnienia, dzieci i młodzież zagrożone wykluczeniem społecznym są to główne
problemy, w których występują największe luki informacyjne. Takie wyniki przyniósł projekt badawczy
„Badanie potrzeb informacyjnych podmiotów funkcjonujących w obszarze polityki społecznej
w województwie podlaskim” zrealizowany przez firmę General Projekt Sp. z o.o. z Olsztyna na
zlecenie Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Białymstoku.
Zasadniczym celem postawionym przed projektem badawczym, prowadzonym w ramach
Podlaskiego Obserwatorium Polityki Społecznej, było określenie potrzeb informacyjnych podmiotów
funkcjonujących w obszarze polityki społecznej w województwie podlaskim.
Główny cel badania został osiągnięty poprzez zastosowanie technik badawczych, takich jak
ankieta rozsyłana oraz zogniskowany wywiad grupowy.
Badane instytucje udzielają wsparcia różnym grupom zagrożonym wykluczeniem społecznym
w różnym zakresie. Zakres oraz rodzaj świadczonej pomocy zależy w dużej mierze od charakteru
poszczególnych podmiotów objętych badaniem. Usługi pomocowe w największym zakresie świadczą
Ośrodki Pomocy Społecznej, których beneficjentami są największe i najbardziej zróżnicowane
kategorie społeczne, począwszy od osób niepełnosprawnych, przez osoby długotrwale bezrobotne,
rodziny wielodzietne, aż po ofiary przemocy w rodzinie. Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie świadczą
usługi skierowane głównie do osób niepełnosprawnych, ofiar przemocy w rodzinie oraz dzieci
i młodzież wychowujące się poza rodziną, natomiast organizacje pozarządowe skupiają swoje wysiłki
na niesieniu pomocy w zasadzie przede wszystkim osobom niepełnosprawnym.
Z przeprowadzonych analiz wynika, iż badane instytucje w dużej mierze podejmują działania
na rzecz poprawy sytuacji osób z trzech zagrożonych wykluczeniem kategorii społecznych: osób
niepełnosprawnych, rodzin wielodzietnych oraz osób starszych, z czego największa pomoc jest
skierowana do osób niepełnosprawnych.
W badaniu podjęto także temat niezdiagnozowanych odpowiednio „starych” i „nowych”
problemów społecznych. Najczęściej wskazywanymi „starymi” problemami społecznymi, które dotąd
Opracowanie: General Projekt Sp. z o.o.
ul. Żeromskiego 2/2 10-351 Olsztyn tel./fax 89 5260163
www.generalprojekt.pl
1
nie zostały wystarczająco zdiagnozowane są: alkoholizm, niepełnosprawność oraz bezrobocie (w tym
bezrobocie długotrwałe, kobiet będących poza rynkiem pracy, bezrobocie absolwentów). Wymienione
problemy są bez wątpienia zjawiskami istniejącymi od dawna, jednakże nie doczekały się
odpowiedniej diagnozy. Dobre rozpoznanie tych tematów może pomóc w ograniczeniu powstawania
patologii i wykluczeń społecznych. Natomiast najczęściej wskazywanymi „nowymi” problemami
społecznymi, które nie zostały dotychczas odpowiednio zidentyfikowane są: uzależnienia od nowych
środków odurzających (w tym problem dopalaczy), przemoc rówieśnicza, agresja w szkołach (skala
zjawiska), uzależnienia cywilizacyjne (zwłaszcza Internet, komputer, telefony komórkowe, itp.).
Wymieniane najczęściej problemy wskazywane jako „nowe” są ogromnym zagrożeniem dla
funkcjonowania społeczeństwa, szczególnie dla młodzieży oraz dzieci. Nie przeprowadza się wielu
badań oraz diagnoz tych zjawisk, dlatego też ważne jest odpowiednie, wyczerpujące oraz dokładne
rozpoznanie tych zagadnień. Dzięki temu możliwe będzie stworzenie mechanizmów walki z tymi
problemami oraz zapobieganie ich powstawaniu, a także wczesna diagnoza osób, które są
uzależnione.
Niektóre problemy społeczne, z racji dużej dynamiki zmiany zjawiska, powinny być badane
cyklicznie. Są to przede wszystkim badania dotyczące przemocy w rodzinie, alkoholizmu oraz
bezrobocia.
Istnieją problemy, których diagnoza oraz rozpoznanie jest niezwykle ważne z powodu m.in.
zagrożenia utraty zdrowia lub życia jednostek, których dotyczy problem. Są to przede wszystkim
problemy, wywierające negatywny wpływ na poziom integracji społeczeństwa. Zaliczyć można do
nich: bezrobocie, przemoc w rodzinie, uzależnienia cywilizacyjne.
Wszystkie luki informacyjne w obszarach poszczególnych problemów społecznych odbijają
się negatywnie na pracy podmiotów pomocy i integracji społecznej. Informacje, które są zdobywane,
analizowane oraz udostępniane przez te podmioty powinny być przekazywane przede wszystkim na
szkoleniach i konferencjach, w bezpośrednim kontakcie. Każda instytucja powinna też posiadać
własną, aktualną i prostą w obsłudze stronę internetową, na której zamieszczane będą wszystkie
ważne dane w formie materiałów z konferencji i szkoleń (prezentacji).
Podsumowując,
należy
podkreślić,
iż
poprawa
w
zakresie
zaspokojenia
potrzeb
informacyjnych w obszarze szeroko pojętej pomocy społecznej może pozytywnie wpłynąć na
funkcjonowanie całego systemu. Odpowiednia identyfikacja deficytów informacyjnych, a także
weryfikacja potrzeb informacyjnych pozwoli na opracowanie kompleksowego modelu, który docelowo
poprawi efektywność funkcjonowania instytucji polityki społecznej województwa podlaskiego.
Opracowanie biblioteki zasobów informacyjnych może stanowić odpowiedź na pojawiające się
problemy informacyjne. Przy tworzeniu rozwiązania systemowego należy szczegółowo zweryfikować
specyfikę funkcjonowania jednostek pomocy społecznej, ich możliwości generowania informacji,
Opracowanie: General Projekt Sp. z o.o.
ul. Żeromskiego 2/2 10-351 Olsztyn tel./fax 89 5260163
www.generalprojekt.pl
2
a przede wszystkim koordynacje wszelkich możliwych służb funkcjonujących w obszarze pomocy
społecznej.
W procesie badawczym zdiagnozowano luki informacyjne podmiotów pomocy i integracji
społecznej, co pozwoliło na określenie obszarów tematycznych, które powinny zostać objęte
badaniami i analizami. Należą do nich:
1. Analiza warunków życia rodzin.
2. Analiza problemu przemocy w rodzinie.
3. Analiza problemu ubóstwa.
4. Analiza warunków życia osób niepełnosprawnych.
5. Problem uzależnień.
6. Przyczyny bezdomności i mechanizmy radzenia sobie z tym problemem.
7. Zjawisko sieroctwa migracyjnego.
8. Losy wychowanków placówek opiekuńczo – wychowawczych.
9. Analiza warunków życia dzieci w rodzinach zastępczych.
10. Warunki życia osób starszych.
Więcej informacji na temat badań i jego wyników znaleźć można na stronie internetowej
Podlaskiego Obserwatorium Polityki Społecznej przy Wojewódzkim Urzędzie Pracy w Białymstoku.
Badanie współfinansowane było przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu
Społecznego.
Opracowanie: General Projekt Sp. z o.o.
ul. Żeromskiego 2/2 10-351 Olsztyn tel./fax 89 5260163
www.generalprojekt.pl
3