Optymalizacja stosowania środków ochrony roślin

Optymalizacja stosowania środków ochrony roślin
Łukasz Sobiech
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
Efektywność środków ochrony roślin można znacznie poprawić poprzez dodatek
adiuwantów, czyli wspomagaczy. Pozwalają one nie tylko na zwiększenie skuteczności działania
pestycydów, ale i niekiedy na obniżenie kosztów wykonywanych zabiegów.
Adiuwant (wspomagacz) to każda substancja zawarta w formie użytkowej środków
ochrony roślin lub dodawana do zbiornika opryskiwacza w celu zmodyfikowania właściwości
biologicznych substancji aktywnej lub zmiany parametrów fizykochemicznych cieczy użytkowej.
Co dzieje się z kroplą cieczy opryskowej po jej wytworzeniu?
-80 % trafi na rośliny
-50 % pozostanie na powierzchni liści
-50 % wniknie do wnętrza rośliny
-10 % dotrze do miejsca działania
-2% s.a. efektywnie zadziała
wg Jerzy (George) Zabkiewicz, Plant Protection Chemistry in New Zealand
Optymalne położenie belki polowej opryskiwacza
Położenie belki polowej powinno być zawsze zgodne z zaleceniami producenta rozpylaczy
(schemat odnosi się do większości stosowanych w naszym kraju rozpylaczy)
Zbyt wysokie położenie belki polowej opryskiwacza
Zbyt niskie położenie belki polowej opryskiwacza
Czynniki ograniczające skuteczność ŚOR
-znoszenie cieczy opryskowej
-grubość wosku kutikularnego
-włoski na liściach
- niekorzystne warunki atmosferyczne
Woda w ochronie roślin
Ilość i jakość wody używanej do wykonywania zabiegów ochrony roślin może mieć istotny
wpływ na skuteczność i efektywność tych zabiegów.
Wiele związków mineralnych zawartych w wodzie może ograniczać skuteczność
herbicydów
Największe oddziaływanie mają:
-kationy wapnia(Ca++)
-magnezu (Mg++)
-sodu (Na+)
-aniony siarczanowe (SO4-)
-chlorkowe (Cl-)
-węglanowe (HCO3-).
Herbicydy charakteryzujące się szczególną wrażliwością na jakość wody
-glifosat
-2,4-D
-dikamba
-MCPA
-bentazon
-nikosulfuron
Czy możemy zredukować czynniki
obniżające skuteczność zabiegów ochrony roślin?
Adiuwanty
to substancje wspomagające pobieranie, przemieszczanie i działanie Środków Ochrony Roślin.
Środki te można podzielić na:
-Adiuwanty aktywujące
-Adiuwanty modyfikujące
-Adiuwanty wieloskładnikowe
Retencja kropli na powierzchni liścia
Ciecz opryskowa bez adiuwanta
Ciecz opryskowa z adiuwantem
Adiuwanty aktywujące
-zwiększają ilość cieczy na powierzchni liści
-poprawiają wnikanie preparatów przez jego struktury
-powodują zwiększenie ilości substancji aktywnej w miejscu działania
-zabezpieczają przed ujemnym wpływem niekorzystnych warunków atmosferycznych
(niska temperatura i niska wilgotność powietrza)
Adiuwanty aktywujące - podział
-Surfaktanty
-Oleje i ich pochodne
Surfaktanty
-związki powierzchniowo czynne obniżające napięcie powierzchniowe
-zwiększają zatrzymywanie kropli na powierzchni liścia
-adiuwanty te stosuje się w stężeniu od 0,05 do 0,25% w stosunku do objętości cieczy
opryskowej (od 50 do 250 ml na 100 l wody)
Adiuwanty olejowe
-oleje mineralne (głównie parafinowe)
-roślinne (rzepakowe, lniane, sojowe)
-poddane procesowi estryfikacji oleje roślinne, co dodatkowo zmniejsza ich lepkość
-najliczniejsza grupa wspomagaczy dostępnych na polskim rynku
Adiuwanty modyfikujące
-oddziałują na właściwości fizykochemiczne cieczy opryskowej
-umożliwiają mieszanie kilku preparatów
-zapobiegają pienieniu się
-ograniczają ujemny wpływ niektórych substancji aktywnych na elementy konstrukcyjne
opryskiwaczy
Kondycjonery wody
Kondycjonery wody (z ang. water conditioning agents) to substancje, które minimalizują
lub zatrzymują interakcje między jonami zawartymi w roztworze cieczy opryskowej i
pestycydami, powodującą obniżenie ich biologicznej skuteczności [McMullan 2000].
Adiuwanty mineralne
-oparte są przede wszystkim na związkach azotowych
-najczęściej stosowane w stężeniu 2% w/v
-najpopularniejszym adiuwantem mineralnym jest siarczan amonowy
zasada „złotego środka”
Adiuwanty należy stosować zgodnie zaleceniami i odpowiednio dobierać do substancji aktywnej
środka.
Korzyści wynikające ze stosowania adiuwantów
-Lepsze pokrycie roślin cieczą roboczą (retencja)
-Poprawa wnikania substancji aktywnej przez warstwę wosku na liściach
-Redukcja znoszenia cieczy opryskowej
-Zwiększenie skuteczności ŚOR w warunkach niesprzyjających ich działaniu
(niska temperatura i wilgotność powietrza)
-Ograniczenie odbicia cieczy roboczej od powierzchni liści
-Wzrost ilości substancji aktywnej w miejscu działania