Procedura postępowania w przypadku zaobserwowania tendencji

Procedura postępowania w przypadku zaobserwowania tendencji suicydalnych
u ucznia Szkoły Podstawowej nr 5 im. Adama Mickiewicza w Siemianowicach Śląskich
Postępowanie z uczniem, u którego zaobserwowano objawy mogące oznaczać tendencje
suicydalne:
1. Każdy pracownik szkoły jest zobowiązany do posiadania wiedzy na temat znaków
ostrzegawczych stanowiących załącznik nr 1 do niniejszej procedury.
2. Osoba, która zaobserwowała znaki ostrzegawcze lub inne niepokojące zachowania
informuje psychologa, pedagoga lub wychowawcę ucznia.
3. Przynajmniej jedna z wymienionych osób przeprowadza rozmowę z uczniem
wykazującym tendencje suicydalne.
4. Osoba przeprowadzająca rozmowę ocenia czy istnieje ryzyko próby odebrania sobie
życia.
5. Jeżeli z rozmowy wynika, że istnieje duże ryzyko, osoba prowadząca rozmowę
wyznacza innego pracownika szkoły, który wzywa Pogotowie Ratunkowe, a następnie
informuje o powyższym rodziców/opiekunów prawnych ucznia oraz dyrektora szkoły.
6. W oczekiwaniu na przyjazd Pogotowia Ratunkowego osoba prowadząca rozmowę
zapewnia bezpieczeństwo uczniowi poprzez nieustanne przebywanie z nim oraz udziela
wsparcia emocjonalnego.
7. Jeżeli z oceny pracownika podejmującego rozmowę z uczniem wynika, że nie ma
bezpośredniego zagrożenia życia, pracownik informuje o przebiegu rozmowy rodziców/
opiekunów prawnych ucznia oraz ustala możliwie szybki termin rozmowy
z psychologiem szkolnym lub psychologiem w Ośrodku Interwencji Kryzysowej
w Siemianowicach Śląskich.
8. Każdorazowo w przypadku zaobserwowania tendencji suicydalnych rodzice wraz
z dzieckiem kierowani są do Poradni Zdrowia Psychicznego świadczącej usługi dla
dzieci i młodzieży (załącznik nr 2) celem odbycia konsultacji psychiatrycznej, co
potwierdzane jest podpisem na stosownym oświadczeniu, stanowiącym załącznik nr 3
do niniejszej procedury.
9. Psycholog szkolny ocenia czy zachodzą okoliczności, o których mówi kodeks karny:
art. 151
„Kto namową lub przez udzielenie pomocy doprowadza człowieka do targnięcia się na
własne życie, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.”
art. 207
„§ 1. Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą
pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad
małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny,
podlega
karze
pozbawienia
wolności
od
3
miesięcy
do
lat
5.
§ 2. Jeżeli czyn określony w § 1 połączony jest ze stosowaniem szczególnego
okrucieństwa, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
§ 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 lub 2 jest targnięcie się
pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2
do 12.”
10. Jeżeli powyższe okoliczności zachodzą, psycholog informuje dyrektora szkoły, który
zawiadamia prokuraturę.
Próba samobójcza dokonana na terenie szkoły.
1. Pracownik szkoły, który powziął informację lub zauważył dokonanie próby samobójczej
przez ucznia na terenie szkoły niezwłocznie zawiadamia Pogotowie Ratunkowe oraz
Policję, dyrektora szkoły, a także w razie potrzeby pozostały personel.
2. Osoba wymieniona w punkcie pierwszym wyznacza inną osobę, która zawiadamia
rodziców/opiekunów ucznia.
3. Pracownik szkoły posiadający stosowne uprawnienia udziela pierwszej pomocy
przedmedycznej.
4. Pracownicy zabezpieczają miejsce zdarzenia, aby osoby nieuprawnione nie miały do
niego dostępu.
5. Psycholog szkolny bez zbędnej zwłoki obejmuje wsparciem psychologicznym uczniów
z najbliższego otoczenia osoby, która próbowała popełnić samobójstwo. Korzysta przy
tym z pomocy Ośrodka Interwencji Kryzysowej w Siemianowicach Śląskich.
6. Wychowawcy przeprowadzają w klasach rozmowy o charakterze psychoedukacyjnowspierającym w sposób dostosowany do wieku i możliwości uczniów.
Załącznik nr 1
Samobójstwo – każdy czyn samouszkodzenia podjęty z zamiarem pozbawienia się życia, przy
czym nie musi on być wyraźnie i aktualnie zamanifestowany. Wystarczy, że samouszkodzenie było
podjęte z myślą o śmierci i chęcią autodestrukcji (samozniszczenia), a środki podjęte w tym celu
rzeczywiście zagrażały życiu. (Stengel, Cook, 1961).
Znaki ostrzegawcze behawioralne (dotyczące zachowania):
• zbieranie przedmiotów mogących pomóc w popełnieniu samobójstwa
• rozdawanie ważnych rzeczy
• przygotowywanie się do śmierci poprzez pisanie testamentu, wyobrażanie i planowanie
swojego pogrzebu i porządkowanie swoich spraw
• zainteresowanie problemem śmierci i umierania lub nagłe zainteresowanie religią
• drastyczna zmiana osobowości i poważne zmiany nastroju
• nagła pozytywna zmiana zachowania po okresie depresji
• dziwne nie występujące do tej pory zachowania np. wychodzenie z domu o nietypowej
porze, żegnanie się z osobami z najbliższego otoczenia
• wycofywanie się z kontaktów społecznych
• utrata zainteresowania hobby, pracą, szkołą
• zmiana dotychczasowych zwyczajów związanych ze snem lub jedzeniem
• trudności z koncentracją
• obniżenie jakości pracy i ocen
• nieadekwatne poczucie winy
• odrzucanie otrzymywanych pochwał i nagród
• zaprzestanie dbania o swój wygląd zewnętrzny
• podejmowanie ryzykownych działań
• dokonywanie samouszkodzeń
• zwiększenie spożycia alkoholu, narkotyków, leków
Znaki ostrzegawcze werbalne pośrednie . Osoba myśląca o samobójstwie może mówić:
•
•
•
•
•
•
•
•
„Jestem zmęczony/a życiem”
„Jaki to wszystko ma sens?”
„Rodzinie będzie beze mnie lepiej”
„Kogo to obchodzi, czy żyję czy nie?”
„Mam tego wszystkiego dość”
„Pożałujecie, że tak mnie traktowaliście”
„Nikt mnie już nie potrzebuje”
„Wkrótce mnie tu już nie będzie”
Znaki ostrzegawcze bezpośrednie. Osoba myśląca o samobójstwie może mówić:
•
•
•
•
•
„Postanowiłem/łam się zabić”
„Chciałbym już nie żyć”
„Mam zamiar popełnić samobójstwo”
„Chcę skończyć z tym wszystkim”
„Jeżeli to się nie wydarzy, to się zabiję”
Załącznik nr 2
Placówki medyczne, w których dziecko może odbyć konsultację psychiatryczną:
•
Poradnia Zdrowia Psychicznego Dla Dzieci
Szpital Miejski
ul. 1 maja 9
41-100 Siemianowice Śląskie
tel: 32 228-21-27
•
Centrum Zdrowia Psychicznego Feniks
ul. Witosa 21
40-832 Katowice
tel. 32 209-83-12
•
Zespół Wojewódzkich Przychodni Specjalistycznych
ul. Lompy 16
40-038 Katowice
tel. 32 255-28-54
•
NZOZ Ośrodek Terapii i Psychoedukacji "Kompas"
ul. Modrzejowska 27
42-500 Będzin
tel. 32 730-04-44
•
Tarnogórski Ośrodek Terapii Uzależnień,
Profilaktyki i Pomocy Psychologicznej SP ZOZ
ul. Karłuszowiec 11
42-600 Tarnowskie Góry
tel. 32 769-00-01
Załącznik nr 3
..................., Siemianowice Śląskie
Oświadczenie
Niniejszym potwierdzamy, że zostaliśmy poinformowani o zagrożeniu podjęcia próby
samobójczej przez nasze dziecko.......................................................................... oraz o konieczności
odbycia niezwłocznej konsultacji psychiatrycznej.
Zostały nam przekazane numery telefonów i adresy miejsc, gdzie możemy uzyskać pomoc.
...................................................................
(data i podpis rodzica/opiekuna prawnego)