Filatelista 1964.22
Transkrypt
Filatelista 1964.22
MECTHbIR KOCMWIECKI1R KOPABAb „BOCX0A." 12•X•15164, 12 pażdziernika br. w dniu wystrzelenia na orbitę okołoziemską radzieckiego statku kosmicznego „Woschod" z trzema pasażerami na pokładzie, poczta ZSRR wydała wielobarwny znaczek wart. 10 kop. (p. reprodukcja), a w dniu powitania kosmonautów po udar vn locie w Moskwie (19.X.) — cztery znaczki (p. str. 964). Nr 22 (217) ROK XI WARSZAWA 15 LISTOPADA 1964 avncc AN u .5 liof 79 Sue.r.c. 4Kii9.19!41913 /4114.59418 4ąP 41:411lf łaffl niumealuff 1111111cansin uel$41 s * 111111 I 9 I 4 ZBIÓR „PRZEDFILATELISTYKA W GALICJI I BUKOWINIE W LATACH 1772-1850" O ciekawym pomyśle realizowanym przez Oddział Wrocławski informuje nas kol. Ludwik Steinbach. Mianowicie Wrocław postanowił publikować na lamach swego „Biuletynu" opisy powstawania, struktury i zawartości bardziej interesujących zbiorów, przede wszystkim wyróżnianych na wystawach. Pozwoli to Czytelnikom zapoznać się z metodyką zakładania zbiorów, jak i z zakresem materiału filatelistycznego, który zdaniem wybitnych filatelistów jurorów należy włączać do poszczególnych tematów. Pomysł Wrocławia wydaje nam się Me tylko ciekawy, ale i godny naśladowania na innych terenach. Dla niektórych opisów, interesujących ogół filatelistów, otwieramy też łamy naszego czasopisma. Otrzymaliśmy od kol. Steinbacha opis jego znanego zbioru przedfilatelistycznego. Ponieważ całość ma być drukowana w Biuletynie Wrocławskim, wykorzystujemy tylko z nadesłanego opisu bardziej charakterystyczne fragmenty. • Przez kilka lat ślęczałem po 6 godzin dziennie w pracowni (archiwum państwowego we Lwowie zbierając materiały do pracy „Austriacka poczta w obu Galicjach i w Bukowinie w latach 1772-1820" — red.). Równolegle ze studiowaniem akt szły moje poszukiwania w kierunku zdobywania materiału listowego z okresu przedfilatelistycznego. Zapasy przeze mnie początkowo zebrane były jeszcze bardzo skąpe, gdyż tymi obiektami mało kto się interesował. Pomagali mi w uzupełnianiu koledzy z lwowskiego związku filatelistów, którzy zawsze gdzieś coś wyszperali i przynosili nieraz po kilka listów z XIX w. Zdarzył mi się w tym czasie nadzwyczaj znamienny przypadek zdobycia dużych zapasów oryginalnej korespondencji i akt z archiwum Mniszchów, które zostały wówczas zupełnie przypadkowo odkryte. Dom, w którym od przeszło stu lat przechowywano archiwum w piwnicy, należał do Banku Rolnego, a jego administratorem był jeden z naszych filatelistów. Gdy otrzymał polecenie opróżnienia i oczyszczenia piwnicy, znalazł tam między innymi papierami obfitą korespondencję rodziny Mrsiszchów z okresu od połowy XVIII w. do lat dwudziestych XIX w., przy tym również wiele listów z pieczątkami pocztowymi. W banku pracował też p. Stanisław Adamski, który skierował odkrywcę do mnie, wiedząc już od dawna, że się tymi obiektami szczególnie interesuję. Z biegiem czasu nabyłem prawie cały zapas tej korespondencji. Były w tym — według dzisiejszego stanu naszej wiedzy — istne cuda, gdyż listy z dotychczas zupełnie nieznanymi pieczątkami pocztowymi z XVIII w., niektóre z nich poznane do chwili obecnej li tylko w jednym egzemplarzu. Listy były w nienaruszonym stanie, adresowane do kilku generacji rodu Mniszchów. Dotychczas nikt się tym tematem nie interesował i takich obiektów nie poszukiwał, nie Mając pojęcia jaką wartość kolekcjonerską mogą przedstawiać. Miałem zatem zadanie ułatwione, a dopiero rozpoczęta przeze mnie praca w archiwach doprowadziła do szerokiego zasięgu poszukiwań podobnych okazów przez innych. Oprócz listów z pieczątkami, których było stosunkowo mało, kupiłem też setki listów bez pieczątek, które miały tylko różne odręczne adnotacje na kopertach uczynione przez poczmistrzów stacji nadawczych. Dzięki tym listom bez pieczątek, które wówczas widziałem dopiero po raz pierwszy, poznałem istotę ostemplowań, iż stanowiły tylko namiastkę niepodanej przez nadawcę adnotacji „skąd" na stronie adresowej. Moimi odkryciami podzieliłem się z naszymi asami, którzy te wiadomości w rozmaity sposób wykorzystali. Jedni zbagatelizowali je, inni prosili o podzielenie się z nimi moimi zdobyczami, a prof. Laszkiewicz skłonił mnie do opracowania obszernego artykułu cna czasopisma Ikaros. W ślad za tym artykułem nastąpiły dalsze, również w innych gazetach. Zainteresowanie się moimi sensacyjnymi odkryciami rosło w kraju i za granicą. Wkrótce nawiązali ze mną ścisły kontakt wielcy znawcy przedfilatalii z Wiednia, jak Kumpf-Mikuli i inż. Miller, po czym rozpoczęła się poważna współpraca z zagranicznymi ośrodkami. Doprowadziła do zapotrzebowania na artykuły fachowe, które potem w tłumaczeniu na obce języki ukazały się w Wiedniu i w USA. Przystąpiłem do międzynarodowego klubu SAVO w Wiedniu,. który raz do roku przyznawał jednorazo-wo jedną plakietę za najwyższe osiągnięcia w dziedzinie odkryć i prac badawczych z okresu przedfilatelistycznego. 455 Z Polaków uzyskał ją jako pierwszy Włodzimierz Rachmanow przed wojną, drugą zaś ja w 1942 r. W okresie przed zakończeniem wojny kupowałem wiele listów również od pewnego fizycznego pracownika archiwum państwowego we Lwowie, który wyszukiwał je z nagromadzonej makulatury przeznaczonej na przemiał. Przynosił listy tylko z dobrze odbitymi pieczątkami nie znając ich wartości i sprzedawał je, by zarobić każdorazowo po kilkanaście złotych. Walka o zdobycie większej ilości listów do moich studiów i zbiorów utknęła później na martwym punkcie, gdyż od chwili zakończenia wojny nie zdołałem już nawiązać nowych kontaktów z ludźmi, którzy mogliby je dostarczać. Nikt ich nie ma, oprócz kilku tylko zapalonych zbieraczy jeszcze z okresu przedwojennego, którzy przechowują je jako zbiór i nie mają zamiaru rozstać się z tymi listami. Faktem jest, że obecnie jestem jedynym, który publicznie pokazuje swoje zbiory i chciałby je nadal uzupełniać. Na wystawy zagraniczne załączam do wysyłanego zbioru każdorazowo również dokładny inwentarz posiadanych listów, gdyż wysłanie całego zbioru byłoby zbyt niewygodne ze względu na objętość, ciężar i manipulacje celne. Sam inwentarz listów bez objaśnień obejmuje 23 strony maszynopisu, nie wliczając do tego jeszcze inwentarza starodruków i wyciągów z akt archiwalnych, których tytuły zajęłyby dalszych co najmniej 20 stron maszynopisu. Zbiór składa się z dwóch głównych części. cześć I obejmuje listy przesiane pocztą w okresie przed wprowadzeniem znaczków pocztowych oraz dowody nadania lub odbioru ich przez adresata: a) najstarsze przesyłki listowe nie zaopatrzone w żadne pieczątki pocztowe, a posiadające jedynie odręczne adnotacje wskazujące na ich przewóz za pośrednictwem do tego celu ustanowionej instytucji nazwanej pocztę, b) późniejsze przesyłki listowe zaopatrzone w stempel pocztowy wskazujący miejsce nadania lub przeznaczenia 1 doręczenia, c) dowody nadania albo odbioru przesyłki listowej, wypisane odręcznie przez organy pocztowe lub wystawione na specjalnych drukach. W inwentarzu przyjąłem następujący podział rzeczowy: ad a) L listy nie zawierające nakazanej adnotacji „skąd", 2. listy z oznaczeniem „skąd" wykonanym przez nadawcę, 3. listy z oznaczeniem „skąd" wykonanym przez poczmistrza za pomocą czerwonego ołówka lub atramentem, 4. listy opłacone przy nadaniu w całości, tzn. łącznie z portem, które normalnie opłacał odbiorca, 5. listy z podanym numerem bieżącym wpisania do karty listowej (na wzór jak w dawnej Polsce), 8. listy przewiezione sztafetą, .40f1 7. listy z żądanym potwierdzeniem odbioru przez adresata, 8. listy z okresu po zaprzestaniu używania pieczątek, prowizorycznych (po 1799 r.), ad b.) 1. Nie wycofana i nieprawnie użyta pieczątka z czasów polskich (1773), 2. prowizoryczne austriackie pieczątki poczmistrzowskie (1773-1798), 3. z dniem 1.1.1818 r. oficjalnie wprowadzone pieczątki a) w Galicji, b) w Bukowinie, 4. fałszerstwa i naśladownictwa pieczątek na listach, ad c.) 1. Dowody nadania lub odbioru listu, wykonane odręcznie, 2. dowody nadania lub odbioru listu, wykonane na druczkach. Część II obejmuje publikacje dotyczące manipulacji ze strony organów pocztowych przy wykonywaniu zadań jako pośrednika między nadawcą a odbiorcą, a) taryfy opłat pocztowych, b) informacje o ustanowieniu szlaków pocztowych lub o zmianach w ich przebiegu, szczególnie zawierające wiadomości o otwarciu lub zlikwidowaniu niektórych zbędnych stacji pocztowych, c) instrukcje odnoszące się do manipulacji organów pocztowych przy przewozie przesyłek oraz postępowania w różnych wypadkach typowych jako teł sporadycznych, d) mapy dróg pocztowych wydane drukiem lub zestawienia sporządzone przeze mnie na podstawie drukowanych instrukcji, e) wszelkie inne publikacje mające chociażby tylko pośredni związek z instytucją poczty i jej zadaniami, f) odpisy i wyciągi z akt archiwalnych mieszczących się ongiś w państwowych archiwach akt dawnych we Lwowie i w Wiedniu oraz w Ossolineum. Ten program budowy mego zbioru nie został nakreślony od samego początku w tej formie, gdyż przy podobnej źródłowej pracy, do której materiały mają przynieść dopiero żmudne poszukiwania archiwalne, nigdy nie jest wiadomy końcowy efekt, ani też ocena wartości zdobytych wiadomości. W początkowej fazie poszukiwań zbiera się wszystko, co ma jakikolwiek związek z tematem nakreślonym, a dopiero w miarę postępu i rodzaju oraz ilości zdobytego materiału układa się go w odpowiednie segregatory i w zależności od zawartości i treści włącza się w podstawowy program, lub odrzuca jako niepotrzebny balast. Ta końcowa faza moich poszukiwań nastąpiła (niestety) z chwilą wybuchu drugiej wojny światowej. Przesyłki listowe przewożone pocztą posiadają jako niezłomny dowód autentyczności różne „notatki wykonane przez poczmistrza lub jego pomocnika. Adnotacją występującą zawsze i na wszystkich listach była wysokość opłaconego porta, wyrażona na stronie adresowej koperty, a dokonana przeważnie czerwoną kredką, rzadziej atramentem. Miejsca nadania początkowo nie podawano, lecz już niebawem wyszło zarządzenie, by adnotację tę nadawcy listu wpisywali odręcznie, a w wypadku zaniechania tego, obowiązek ciążył osobiście na poczmi- strzu. Było to całkiem zrozumiałe, że nie żądano tego od gońca lub posłańca, gdyż byli to wówczas przeważnie ludzie niepiśmienni. Poczmistrz podawał tę adnotację również za pomocą czerwonej krewki lub atramentem. Od tego czasu, praktycznie biorąc, nie było do pomyślenia, by jakiś list uszedł uwagi organów pocztowych i pozostał bez adnotacji „skąd", co potwierdzają setki znalezionych listów z tego okresu. Wyjątek stanowiły tylko listy wysyłane tzw. „sztafetą" czyli przez umyślnie opłacanego i wysyłanego gońca pocztowego poza regularnym biegiem poczty. Listy nadawane w okresie od pierwszego rozbioru Polski aż do końca 1817 r. są nader ciekawe ze względu na różnorodność śladów dokonanej manipulacji pocztowej. Pieczątki prowizoryczne miały różny kształt. Przeważają w obramowa niu kolistym lub stojącego owalu, z orłem i trąbką pocztową, rzadziej w obramowaniu prostokątnym lub bez obramowania podłużne. Nazwa miejscowości była podana w języku niemieckim, w Rzeszowie wyjątkowo po łacinie. Barwa odbitek była zasadniczo czarna, w Bochni też karminowa, a w Zamościu jak poprzednio za polskich czasów czerwona lub żółtobrązowa. Pieczątki te są nader rzadkie, a pomimo istnienia ponad 100 stacji pocztowych z końcem XVIII w. można je było wykazać ledwo z 11 urzędów pocztowych. Wszystkie pochodzą z lat 1773-1793. Zarządzeniem z 6 marca 1793 r. zaostrzono kontrolę i zabroniono urzędom pocztowym przyjmować listy do wysyłki, gdyby na kopercie nie było podane miejsce nadania i od tego czasu już nie spotyka się pieczątek tuszowych poprzednio do tego celu używanych, gdyż według ówczesnych pojęć straciły rację bytu. Nastąpił zatem ponownie okres bezpieczątkowy, który trwał do końca 1817 r. W czerwcu tego roku ustanowiono pierwsze skrzynki do wrzucania listów, przez co organa pocztowe miały trudności w dokonywaniu poruczonej im kontroli, czy nadawca umieścił na kopercie miejsce nadania, a od 1.1.1818 r. nakazano wobec tego używać obcrwiązkowo pieczątek tuszowych na stronie adresowej dla uwidocznienia miejsca nadania listu, zaś na stronie pieczęciowej umieszczać kredką lub atramentem datę nadejścia listu. Pieczątki pocztowe zaprowadzone oficjalnie od 1.1.1818 r. nie miały od razu jakiegoś ustalonego lub jednolitego wyglądu, gdyż wykonywano je prywatnie na każdorazowe indywidualne zamówienie i własny koszt danego poczmistrza, ci zaś tworzyli bądź to według własnego gustu liczne przez siebie wymyślone formy, bądź też zezwalali grawerom na naśladowanie gdzie indziej zauważonych wzorów. Z tego powodu powstały tu pieczątki w nadzwyczaj licznej ilości form, w tym również tzw. formy „galicyjskie'', jakie poza tym krajem właściwie nigdzie więcej nie spotykano. Zasadnicze formy pieczątek z nazwą miejscowości były następujące: 1) podłużne, 2) obramowane skrzynkowo, 3) podłużne z podkreśloną nazwą miejscowości, 4) owalne z nazwą miejscowości podaną poziomo, 5) to samo łukowo, 6) koliste, 7) o specjalnej formie nietypowej, 8) łukowe, 9) do listów poleconych, 10) pierścieniowe, 11) w wytłoku negatywowym. Wiele pieczątek powstałych w •pierwszych dwudziestu latach po 1818 r. posiadało piękne ozdobniki w postaci trąbki pocztowej lub różnych ornamentów itp. Początkowo były bez daty i należało ją wpisywać odręcznie, a dopiero od 1830 r. spotykamy już wszystkie pieczątki z podaną datą. Pierwsze oficjalne fomy spotykamy od 1.5.1839 r., były to naprzód pieczątki łukowe, później pierścieniowe. Ponieważ do pieczątek używano wiele wzorów liter, a czasem do datowników odmiennych niż do nazwy miejscowości, powstały w ten sposób liczne, różniące się między sobą formy uboczne, gdyż kombinacje były tu we wszystkich kierunkach możliwe. Pieczątki podłużne znaleźliśmy w 23, skrzynkowe w 5, owalne w 6, łukowe w 43, do listów poleconych w 10, takie bez nazwy miejscowości w 29, do listów opłaconych w całości przy nadaniu w 7 rodzajach, itd. itd. A ponieważ krój liter był również bardzo różnorodny, jest zatem w czym przebierać i snuć nadzieję na dalsze odkrycia jeszcze nie znanych pieczątek. Najczęściej spotykaną barwą pieczątek była czarna, przy listach opłaconych normalnie w wysokości polowy porta, zaś czerwona przy listach opłaconych w całości przy nadaniu. Spotyka się jednak wyjątkowo odbitki zielone lub niebieskie, które powstały przypuszczalnie na skutek rozkładu farby. Na marginesie podaję, że piękność listu przedfilatelistycznego i przez to jego wartość ideowa i materialna są zależne: 1) od możności bezspornego stwierdzenia daty umieszczenia pieczątki na liście, 2) od wyrazistości pieczątki i 3) od stanu utrzymania listu jako całostki. Listy prywatne są bezsprzecznie rzadsze od listów służbowych. Pieczątki z błędami w pisowni mają wartość osobliwości. Wycinki pieczątek z listów są natomiast zupełnie bezwartościowe jako przedmioty do kolekcjonowania. Odwrotna strona listu, zwana „pieczęciową", była przeznaczona do umieszcze457 nia pieczątki lakowej po zamknięciu listu. Listy z pieczęciami lakowymi urzędów pocztowych są nadzwyczaj rzadkie i• przez to również bardzo cenne, wszystkie zaś wymagają bardzo starannego przechowania, by wycisku w laku nie uszkodzić. Fałszerstwa pieczątek tuszowych spotyka się rzadko i można je łatwo rozpoznać, gdyż patynę starości niełatwo da się naśladować. Ludwik Stelnbach WYSTAWA „15 LAT NRD" ARODOWA wystawa filatelistyczna N „15 lat NRD" jest wkładem filatelistów NRD dla uczczenia 15 rocznicy powstania Republiki. Wystawa odbyła się w okresie od 3 do 18 października br. w Berlinie. Zwiedziło ją ok. 20 000 osób ze wszystkich stron NRD, które przybyły specjalnymi pociągami i autobusami. Myśl zorganizowania tej wystawy zrodziła się przed dwu i pól laty. Opracowano specjalnie wiele nowych eksponatów. Kolegom przygotowującym eksponaty na wystawę udzielono porad co do koncepcji zbioru oraz świadczono kolektywnie pomoc. Nowością na wystawie w Berlinie było to, że biegła tam jedna myśl przewodnia od pierwszej do ostatniej gabloty i w ten sposób powstał praktycznie jeden wielki kolektywny tematyczny zbiór „Historia NRD" i że Sąd Konkursowy rozpoczął pracę przed otwarciem wystawy, w czasie od 26 do 29 września. W ten sposób członkowie Sądu nie musieli pracować w czasie samej wystawy, a w dniu otwarcia już nawet w katalogu uwidoczniono odznaczenia eksponatów. Wystawa miała następujący podział tematyczny: Grupa 1 — Historia Niemiec — specjalne podkreślenie roli •klasy robotniczej w walce o demokrację i utrwalenie pokoju (44 eksponaty). Grupa 2 — Rozwój socjalistycznego przemysłu, rolnictwa, handlu i transportu (21 eksponatów). Grupa 3 — Naukowe, kulturalne i społeczne życie w NRD (41 eksponatów). Grupa 4 — Stosunki międzynarodowe socjalistycznego państwa na zasadach pokojowego współistnienia i międzynarodowa pozycja NRD (9 eksponatów) i inne grupy. Zbiory młodzieżowe były również uszeregowane zgodnie z tym tematycznym podziałem (31 eksponatów). Sąd Konkursowy przyznał: 6 medali złotych, 33 srebrne i 91 brązowych oraz 60 dyplomów, co świadczy o wysokiej jakości zbiorów. Nowością także było odznaczenie zbiorów młodzieżowych medalami. 458 Szczególną częścią wystawy byl kolektywny specjalizowany zbiór znaczków NRD. Przez współdziałanie grupy zbieraczy NRD można było opracować i pokazać wyjątkowo ciekawy eksponat, którego nie byłby w stanie przedstawic żaden pojedynczy zbieracz, mimo że były w nim stosunkowo „młode" walory filatelistyczne. Ideę opracowania tego zbioru wysunęła redakcja „Sammler-Express" na podstawie listu jednego z czytelników. Na ten specjalizowany zbiór składały się: 1. Prowizoria. 2. Całostki. 3. Rzadkie stemple (kolejowe i poczty okrętowej). 4. Bloki legitymacyjne, walce, palili. 5. Poczta lotnicza. 6. Znaczki urzędowe. 7. Centralna Służba Kurierska. 8. Rzadkości NRD. Oddzielny dział stanowiło kilkanaście zbiorów zagranicznych, zaproszonych specjalnie przez ogranizatorów. Wśród nich były dwa zbiory wystawców polskich, a mianowicie, znany „Generalny zbiór PRL" kol. J. Kołpaka i „Osiągnięcia PRL w XXleciu" kol. E. Jaskólskiego. Obydwa zbiory wzbudziły duże zainteresowanie zwiedzających. Bardzo urozmaicony program imprez był harmonijnym uzupełnieniem wystawy. Między innymi na forum czytelników aSffimmler-Express' obecni byli trzej artyki graficy twórcy najładniejszych znacz ków NRD, wydanych w 1963 r. Wystawa znalazła pomieszczenie w budynku Muzeum Pocztowego zbudowanym w 1872 r. W czasie działań wojennych w 1943 r. gmach został zniszczony. W 1958 roku odbudowano część Muzeum i udostępniono publiczności, a część, w której znalazła się wystawa odnowiono i oddano do użytku 19.X.1963 r. Nie ulega wątpliwości, że zbieracze NRD zdobyli na tej wystawie wiele cennych doświadczeń, które bardzo się im przydadzą przy budowie eksponatów oraz organizacji wystaw w latach następnych. Zbigniew Fijalek 50-lecie RUCHU FILATELISTYCZNEGO W ŁODZI 17.X. Łódź uroczyście obchodziła 50-lecie ruchu filatelistycznego. Wśród 27 członków Komitetu Honorowego obchodu znaleźli się wszyscy wybitniejsi przedstawiciele życia społecznego, politycznego i kulturalnego miasta, a m.in. Eugeniusz Ajnenkiel — poseł m. Łodzi i prezes Towarzystwa Przyjaciół Łodzi, Wiesław Bek — sekr. KW PZPR, Hieronim Rejniak — sekr. KŁ PZPR, Ryszard Swiątkowski — przew. WK. FJN w Łodzi oraz Jerzy Wachnik i Mieczysław Woźniakowski — kuratorzy Okręgu Szkolnego Województwa Łódzkiego i m. Łodzi. Akademia jubileuszowa odbyła się w sali Łódzkiego Domu Kultury. Złożył się na nią referat okolicznościowy przewodniczącego Zarządu Oddziału Lesława Zabils•kiego oraz przemówienia gratulacyjne v-prezesa Z.Gł. PZF Józefa Tislowitza, posła Eugeniusza Ajnenkiela i dyrektora DOPiT Józefa Gronostaja. Następnie dr Tislowitz udekorował szereg aktywistów Oddziału Odznakami Honorowymi PZF (4 złote odznaki i 7 srebrnych, nazwiska odznaczonych podaliśmy na str. 435 w poprzednim numerze). Prezes Oddziału Wojewódzkiego PCK w Łodzi Kamiński udekorował z kolei Lesława Zabilskiego odznaką honorową PCK III stopnia. Po Akademii odbyła się część artystyczna w wykonaniu artystów Łódzkiej Estrady i z gościnnym występem Michała Marchuta, aktora Opery Łódzkiej, członka PZF — Koła Łódź Miasto. Następnego dnia otwarto Wystawę Filatelistyczną „Łódź 1964". Wystawa odbyła się w dwóch miejscach. Przy ul. Kościuszki, w największej z dostępnych w Łodzi sal umieszczono klasę oficjalną i honorową, zbiory tradycyjne i część tematyki. W ŁDK przy ul. Traugutta wystawiono resztę tematyki wraz ze zbiorami lotniczymi, filumenistykę, literaturę i zbiory młodzieżowe. Ogółem eksponowano 239 zbiorów w 436 gablotach. Najcenniejszym osiągnięciem Wystawy jest dużo dobrych debiutów, które ujawniły wiele unikalnych egzemplarzy, dotychczas nieznanych i nie opisanych. Były między nimi np. odbitki z pramatryc i z kamienia litograficznego Litwy Srodkowej, odbitki nieznanych dotąd projektów znaczków Litwy Środkowej, szereg nie notowanych odmian z obozów oficerskich i szereg nie publikowanych dotychczas dokumentów z dziedziny filatelistyki. Medal pamiątkowy W pracach Komitetu Organizacyjnego wyróżnił się ogromnym wkładem pracy płk Edward Kowal wraz z zespołem kol. kol. Górskiego, Jatczaka i Kucharskiego. Z okazji Wystawy wydano katalog w nakładzie 1000 egz. i kopertę pamiątkową w nakładzie 8 tys: egz. Stosowano 2 kasowniki okolicznościowe: „50-lecia" i Wystawy (p. repr. nr 21, str. 440). Dla wystawców i aktywu 50-lecia wybito również posrebrzany medal pamiątkowy. W czasie trwania Wystawy przedstawiciele Komisji Tematycznej Z. Gł. PZF (kol. kol. Groer, Hampel i Rudziński) spotkali się z wystawcami. Dyskutowano formę i opracowanie tematyczne zbiorów. Jury w składzie: Cz. Danowski, Maria Groer (sekr.), T. Hampel, T. Witkowski (przew.) i L. Zabilski przyznało 2 Wielkie Nagrody ufundowane przez Komitet Organizacyjny Wystawy (obrazy): w grupie zbiorów tradycyjnych Józefowi Leszczyńskiemu z Wrocławia za eksponat: „Wydanie moskiewskie Goznak oraz nadruki na znaczkach tego wydania"; w grupie zbiorów tematycznych Fryderykowi Wiejskiemu z Łodzi, za eksponat: „Włókiennictwo na znakach pocztowych świata". W grupie zbiorów tradycyjnych przyznano dyplomy w randze medali: złotych Eugeniusz Duba-Dubhiski z Bydgoszczy za dwa eksponaty łącznie: „Zbiór listów przedfilatelistycznych Królestwa Polskiego od r. 1780 do r. 1860" oraz „ZM& listów przedfilatelistycznych Prus Wschodnich i Zachodnich oraz Wielkiego Księstwa Poznańskiego". 459 Józef Leszczyński z Wrocławia za eksponat: „Wydanie moskiewskie Goznak oraz nadruki na znaczkach tego wydania". Fryderyk Wiejski z Łodzi za eksponat „Drugie polskie wydanie prowizoryczne dla b. okupacji niemieckiej". Jan Sajdak z Poznania za eksponat „Specjalizowany zbiór starej Finlandii". Przemysław Kamańczyk z Łodzi za eksponat „Australia zbiór specjalizowany". Wojciech Plewka z Leszna za eksponat „Saksonia". Siomczyński z Piotrkowa, J. Krzątała z Łodzi, K. Burghard z Grudziądza, 3. Flolyst z Łodzi, E. Duba-Dubifiski z Bydgoszczy, B. Grabowska z Łodzi. W grupie zbiorów tematycznych i lotniczych przyznano dyplomy w randze medali: złotych Janusz Warszawski z Poznania za eksponat: ',Kwiaty na znaczkach" Fryderyk Wiejski z Łodzi za eksponat: „Włókiennictwo na znakach świata". srebrnych Koperta z okazji 50-lecia ruchu filatelistycznego w Łodzi ze stemplem wystawowym srebrnych B. M. Kruszczyński z Bydgoszczy za eksponat: „Specjalizowany zbiór znaczków polskich 1880-1939 r." J. Tokar z Łodzi łącznie za trzy eksponaty: „Rzadkości polskie", „Litwa Środkowa — wydanie nadrukowe na znaczkach Litwy Kowieńskiej" oraz „Poczta miejska Żarkl". T. Trzebski z Kielc za eksponat: „Ostemplowania prowizoryczne PRL z lat 1944-1945". M. Duński z Gomunic łącznie za trzy eksponaty: „Zbiór znaczków lokalnych z lat 1918— 1319",',Poczta miejska Przedbórz" oraz „Komitet obywatelski m. Warszawy 1915-1919". A. Duba-Dubińska z Bydgoszczy za eksponat: „Komitet obywatelski m. Warszawy 1915-1916". E. Jankowski z Leszna za eksponat: „Poczty w jenieckich obozach oficerów polskich". B. M. Kruszczyński z Bydgoszczy za eksponat: „Specjalizowany zbiór znaczków obozowych Murnau" L. Klupiński z Łodzi za eksponat: „Znaczki obozowe Woldenberg" G. CieSlikowska z Łodzi za eksponat: „Grom-Sosn, oflag 'ID, zbiór specjalizowany" M. Sikorski z Warszawy za eksponat: „Znaczki obozów jenieckich" L. Cieślikowski z Łodzi za eksponat: „Viinius" — zbiór specjalizowany". M. Grębowicz z Leszna za eksponat: „Badenia" T. Nowy z Wrocławia za eksponat: „Prusy 1850-1890, zbiór specjalizowany" Z. Fokczyński z Łodzi za eksponat: „Litwa Srodkowa" J. Plewka z Leszna za eksponat: „Wolne Miasto Gdańsk" L. Plewka z Leszna za eksponat: „Sacra" L. Plewka z Leszna za eksponat: „Thurn v. Taxis" Z. Burehard z Łodzi za eksponat: „Znaki wodne na znaczkach PRL". brązowych St. Jasiński z Łodzi, K. Siekierski z Łodzi, M. Duński z Gomunic, Z. Bonecka z Łodzi, E. Danowska z Łodzi, L. Ostas z Łodzi, M. 460 B. Świderski z Poznania za eksponat: „INO lat państwa polskiego". Z. Abramek z Bydgoszczy za eksponat: „Czerwony Krzyż na znaczkach pocztowych świata" W. Skolimowski z Warszawy za eksponat: „Ludowe Wojsko Polskie" M. Kościełniak z Wrocławia za eksponat: „Sport i turystyka" A. Leśny z Poznania za eksponat: „Dyscypliny sportowe" H. Podbielski z Poznania za eksponat: „Sport na znaczkach KDI," St. Szezekockl z Kąt Wrocławskich za eksponat: „Kobieta w sporcie" W. Jatczak z Łodzi za eksponat: „Podbój Kosmosu" T. Górski z Łodzi za eksponat: „Rośliny świata w uktadzie systematycznym" E. Wruck z Bydgoszczy za eksponat: „Poczta Zeppelinowa" M. Duński z Gumunic łącznie za trzy eksponaty: „Polska poczta balonowa z lat 19341989", „Polska poczta szybowcowa 1958-1963" oraz „Polskie listy lotnicze z lat 1925-1939". brązowych Fr. Czerwiński ze Swarzędza, W. Jodkowski z Łodzi (2), H. Srokowa z Poznania, H. Retkiewiec z Łodzi (2), D. Stroiński z Warszawy (2), T. Sleczyński z Łodzi (9). A. Scheffs z Kepna, Z. Franc z Łodzi, B. Grabowska z Łodzi, L. Lewandowski z Warszawy, B. German z Kielc, Z. Krążel z Warszawy, W. Żywień z Poznania, B. Wolkowski z Kielc, I. Legasz z Wrocławia, A. Jaromir z Łodzi, vn. Żywień z Poznania. J. Fialiński z Wrocławia, J. Knasiakolaski z Łęczycy, J. Lesiuk z Łodzi, S. Jackowski z Rawicza, J. Księski ze Znina, W. Kióskowski z Poznania, R. Kuźmicki z Łodzi. Zbiory filumenistyczne Dyplom w randze medalu złotego otrzymał Zdzisław Olszanowski z Wrocławia za eksponat: „Polskie etykiety eksportowe". Dyplomy w randze medali srebrnych otrzymali: E. Miller z Łodzi i J. Komorowski z Wrocławia. Literatura filatelistyczna Dyplomy w randze Medali złotych otrzymali: E. Duba-Dubiński z Bydgoszczy i Oddział Łódzki PZF. Dyplomy w randze medali srebrnych otrzymali: C. Rudziński z Warszawy i M. Duński z Gumunlc. Dyplomów uznania przyznano ogółem 38. Oprócz dyplomów przyznano wiele nagród rzeczowych. W grupie młodzieżowej przyznano 6 dyplomów I stopnia, 23 dyplomy II stopnia, 25 dyplomów III stopnia. Sąd Konkursowy z przyjemnością stwierdził, te organizacja Wystawy była wzorowa. Eksponaty rozmieszczone były przejrzyście a ich poziom na ogół wysoki. W wystawie debiutowało szereg zbieraczy, których eksponaty dowodzą dobitnie rozszerzenia się grona filatelistów zajmujących się pracą badawczą. Prawdziwą satysfakcję sprawiła członkom Sądu Konkursowego ocena zbiorów młodzieżowych, które licznie reprezentowane były na Wystawie. Sąd Konkursowy uznał za miłe uzupełnienie Wystawy ciekawy eksponat Muzeum PA T. we Wrocławiu, (który wzbudzał ogólne zainteresowanie zwiedzających), jak również Sąd stwierdził, że zasługuje na podkreślenie zaproszenie do klasy honorowej zbiorów indywidualnych, które na innych wystawach uzyskały wysokie odznaczenia. Cautv-l;"' KASOWNIKI W dniach 24-27.VI. stosowany był w stoisku pocztowym w Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie stempel okolicznościowy z okazji I Ogólnopolskiego Festiwalu Poezji K. I. Gałczyńskiego. W dniu 23.V11I. Upt. Poznań 9 stosował datownik okolicznościowy z okazji „I Lotu Poczty Śmigłowcowej z Poznania do Warki". W dniu 23.VIII. stosowany był w godzinach 9-11 w Upt. Szczecin 1, a w godzinach 1430-16" w Klubie Pracowników Łączności na stoisku pocztowym zorganizowanym przez Upt. Szczecin 2, stempel okolicznościowy z okazji „XVI Kolarskich Szosowych Mistrzostw Łączności. Szczecin XX lat PRL". W dniach 24.V11.-30.IX. stosowany był w stoisku pocztowym w Wojewódzkim Parku Kultury i Wypoczynku w Chorzowie stempel okolicznościowy „Ośrodek Postępu Technicznego — Wystawa — Katowice — 1964". W dniach 18-22.1X. Oupt. Bielsko-Biała stosował stempel okolicznościowy: „700 lat Bielsko-Biała". W dniach 5-8.IX. Oupt. Tarnowskie Góry stosował datownik okolicznościowy „Dni Gwarków". W dniach 12-22.IX. Oupt. Rybnik 1 stosował datownik okolicznościowy „750-1ecle Rybnika". VOCubak4: &&& POLSKIE W dniach 12 i 13.IX. Oupt. Zabrze stosował stempel okolicznościowy „I Krajowe Zawody Pożarnicze — Zabrze 1964", W dniach 1-30.IX. Upt. Poznań 2 stosował datownik okolicznościowy „Dni Filmu Polskiego". W dniach 9-15.IX. Oupt. Ostrów Wielkopolski 1 stosował kasownik okolicznościowy „XX lat Filmu Polskiego — DFP". W dniach 15.IX-14.X. Oupt. Zielona Góra 1 stosował kasownik okolicznościowy „Chrońmy Zabytki Ziemi Lubuskiej". W dniach 19-27.13C. Upt. Lędziny stosował stempel okolicznościowy „800-letnie Lędziny". W dniach 5-10.X. Upt. Katowice 1 i Opole ł stosowały datowniki okolicznościowe „Tydzień Pisania Listów". WYCIĄG Z ZARZĄDZENIA NR 65 Ministra Lączności z dnia 2 października 1964 r. 1. Z okazji „Dnia Znaczka " wprowadza się do obiegu 2 znaczki pocztowe wartości po 60 gr. Rysunek znaczków przedstawia dyliżans wg obrazu artysty malarza J. Brodowskiego. Znaczki są perforowane, ich wymiary wynoszą G x 36 mm wraz z marginesami. Znaczki wykonano techniką stalorytniczowklęsłodrukową w nakładach po ok. 4 mln sztuk w kolorach: pierwszy — brązowym, drugi — zielonym. ś 2. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 9 października 1964 r. & Waff5d01964 • "'"`..-.`"`"`""' 461 'ZAGRANICZNE AFGANISTAN. W sierpniu ukazała się seria „zwierzęta". Seria składa się z czterech znaczków. Na znaczku 25 p. przedstawiony jest lampart, na znaczku 50 p. — kozica, na znaczku 75 p. — głowa barana i na znaczku 5 a. — bawół. AJMAN (jedno z państw powierniczych — Trucial States). W czerwcu ukazała się pierwsza część serii stałej, obejmująca dziewięć znaczków wartości nom.: 1, 2, 3, 4, 5, 10, 15, 20 i 30 np. Na znaczkach jest pdaobizna szeika Rashid Bin Homaid Al-Nalmi oraz reprodukcje ptaków, ryb itp. Druga część serii składająca sig z sześciu znaczków wart. nom.: 40, 50, 70 np., 1 r., 1,50 r. i 2 r. ukazała się we wrześniu. Obok podobizny szeika na znaczkach są reprodukowane różne zwierzęta. ALGIERIA. W związku z Liropagandą akcji „ratowanie zabytków Nubil" wydano 28. VI. dwa znaczki: 0,20 dir przedstawiający wóz bojowy z czasów faraonów i 0.20 dir przedstawiający rzeźbę głowy Ramzesa ze świątyni Abu Simbel. ANTYLE HOLENDERSKIE. 21.X. ukazała się seria z dopłatą na cele opieki nad dziećmi. Seria składa się z czterech znaczków z reprodukcjami kwiatów. Znaczki mają wartość : 6 ł 3 c., 10 ł 5 C., 20 ł łO c. i 25 ł 11 c. AUSTRALIA. 21.X. ukaże się znaczek wydany z okazji Swiąt Bożego Narodzenia. Znaczek przedstawia dziecko patrzące na stajenkę, w której znajduje się święta rodzina. AUSTRIA. Z okazji VI Kongresu Międzynarodowej Federacji Grafików wydano 7.X. znaczek 1.50 sz. czarny/tIo przedstawiający piaskowe dawną prymitywną prasę drukarską. BELGIA. 12.X. wydano serię z dwóch znaczków z dopłatą na rzecz funduszu odbudowy słynnego budynku „Pand(" w Gandawie. Jest to zbudowane w XIII w. opactwo Dominikanów oddane obecnie Uniwersytetowi w Gandawie. Na znaczku 2 + 1 f. przedstawiony jest pierwotny wygląd budynku, zaś na znaczku 3 ł 1 f. wygląd obecny. BERLIN ZACHODNI. Opisane poniżej (pod Niemiecka Rep. Federalna) znaczki dobroczynne z reprodukcjami z bajki „Spiąca królewna", ukazały sig tego samego dnia (8.X.) dla Berlina Zachodniego z napisem „Deutsche Bundespost Berlin". BRAZYLIA. Opisany i reprodukoWany w nr 18/1964, na str. 384 znaczek wydany 3.vn. 482 wart. nom. 20 crs z podobizną zmarłego papieża Jana XXIII został wycofany z obiegu po stwierdzeniu dwóch błędów: Jednego polegającego na niewłaściwym zielonym kolorze kardynalskiego kapelusza papieża oraz drugiego w napisie słowa „memoriarn" (zamiast ostatniej litery „m" jest biedna litera „n"). Znaczek po odpowiedniej zmianie ma się ukazać powtórnie. Wycofane znaczki nie będą zbyt rzadkie sprzedano ich bowiem przed wycofaniem podobno pięć milionów. BUŁGARIA. Dwa znaczki Wydane z okazji lotu grupowego Tierieszkowej i Bykowskiego wartości nom. ł i 2 st. przedrukowano 22.VIII. w związku z międzynarodową Wystawą znaczków kosmicznych w Riccione napisem w języku bułgarskim „Międzynarodowa Wystawa Znaczków Kosmicznych Riccione 1969" oraz nową wartością 10 st. na znaczku 1 st. (nadruk w kolorze czerwonym) i 20 st. na znaczku 2 st. (nadruk w kolorze zielonym). CEJLON. Ukazały się dwa nowe znaczki serii stałej: 60 c. przedstawiający koguta i 1 r. — zbiór herbaty. CHIŃSKA REP. LUDOWA. 25.V/11. ukazała się seria z ośmiu znaczków z reprodukcjami naczyń z brązu z epoki dynastii 'fin. Znaczki mają wartość nom. 4 fen (dwa znaczki), 8 fen (dwa znaczki), łO fen (dwa znaczki) L 20 fen (dwa znaczki). FEDERACJA POŁUDNIOWEJ ARABII. W najbliższym czasie ukaże się seria stała, która zastąpi znaczki Adenu (tylko sułtanat Qualti i Kathiri, który do federacji nie wstąpi! wyda odrębne znaczki). Seria składa się z 14 znaczków. Na znaczkach 5, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 50 i 65 C. przedstawiony jest herb Federacji, zaś na znaczkach 75, 100, 250, 500 f. i 1 d. — flaga Federacji. FRANCJA. 2.X/. ukazał . się dalszy znaczek serii „Sztuka Francji". Znaczek wielobarwny wart. nom. 1 f. przedstawia fragment gobelinu „dama z jednorożcem". GHANA. W końcu września wydano z okazji Światowej Wystawy w Nowym Jorku trzy arkusiki poświęcone lotom kosmicznym. Na każdym arkusiku znajduje się w środku rysunek przedstawiający glob ziemski i orbity, zaś dookoła tego rysunku umieszczono dwanaście znaczków we wzorze znaczków wydanych z okazji „Roku Spokojnego Słońca" (patrz nr 12/1964 str. 265); na marginesach arkusików są gwiazdy i planety. Na jednym z arkuszy są znaczki 3 d. — szare, na drugim 6 d. purpurowe i na trzecim 1 s. 3 d. — j.brunatne. .• • r iira•a' • GRECJA. 10.LX. ukazał Się znaczek z okazji 50-lecia PIKPA (Państwowy Instytut Opieki nad Matką i Dzieckiem). Na wielobarwnym znaczku 250 dr. przedstawione Jest Slońce i dziecko. GWATEMALA. Znaczki, które ukazały się w 1958 r. dla uczczenia Czerwonego Krzyża 1, 2, 3 i 4 c. (Yvert nr 230-233) przedrukowano dwukrotnie wydając: w lipcu znaczki z nadrukiem nowej wartości 7/1 c., 9/2 c., 13/3 c. i 21/4 c. oraz napisem „Habilitada 1964" oraz w sierpniu z okazji Swiatowej Wystawy w Nowym Jorku bez zmiany wartości nominalnej znaczków, ale z nadrukiem „FERIA MUNDIAL/DE NEW YORK", nadruk jest w kolorze zielonym na znaczku 1 e., niebieskim na znaczku 2 c., zielonym na znaczku 3 c. i czarnym na znaczku 4 c. INDONEZJA. 15.VI11. ukazała się trzecia seria,puchar Thomasa 1964" (nagr'oda na mistrzostwach w grze badminton). Seria składa się z trzech znaczków wartości 25, 50 i 75 rp.; na wszystkich jest reprodukowany puchar. JAMAJKA. Z okazji X Konferencji państw Wspólnoty Brytyjskiej wydana będzie 16.XI. seria z trzech znaczków 3 d., 6 d., 1 s. 13 d. z reprodukcjami watniejśzych ‚budynków tego kraju. JAPONIA. 10.X., tj. w dniu otwarcia Igrzysk Olimpijskich w Tokio ukazaly się cztery znaczki: 10 yen z reprodukcją głównego stadionu, 30 yen z reprodukcją budynku szkoły szermierczej, 40 yen z reprodukcją budynku zwanego Kokuritsu i 50 yen z reprodukcją budynku zwanego Kornazowo-gimnazjum. Wydano również arkusik pamiątkowy z wszystkimi czterema znaczkami. JUGOSŁAWIA. Z okazji stulecia I Międzynarodówki wydano 28.IX. dwa znaczki 25 din. z podobizną Fryderyka Engelsa i 50 din. z podobizną Karola Marksa. W związku z tygodniem dziecka wydano 4.X. znaczek 25 din., na którym przedstawione są dzieci jadące na hulajnodze. KANADA. Z okazji wizyty angielskiej pary królewskiej w Kanadzie ukazał się 5.X. znaczek 5 c. purpurowy z podobizną królowej. KONGO (dawna kolonia belgijska). 15.IX. wydano serię ,•pałac narodowy'•. Seria składa się z szesnastu znaczków wartości nom. 50 c., 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 20, 30, 40, 50, 1 100 f.; na wszystkich znaczkach jest reprodukcja pałacu. KOREA PŁD. $9 związku z 45 narodowymi zawodami sportowymi wydano 3.IX. znaczek 4 won przedstawiający start biegacza. KOREANSKA REP. LUDOWO - DEMOKRATYCZNA. 5.V111. ukazała się seria „ptactwo domowe". Seria sklada się z pięciu znaczków wartości: 2, 4, 5 (dwa znaczki) 10 jun. Na znaczkach przedstawione są kury różnych ras oraz perliczki. KUBA. W uzupełnieniu serii ,•Kosmiczne loty — człowiek w kosmosie" wydanej w lutym 1903 (trzy znaczki) wydano w 1964 dwa dalsze znaczki: 9 C. z podobizną kosmonauty Bykowskiego i reprodukcją statku kosmicznego Wostok V oraz znaczek 13 c. z podobizną W. Tierieszkowej i reprodukcją statku kosmicznego „Wostok VI". MALEDIWY. Z okazji XVIII Igrzysk Olimpijskich w Tokio wydano serię z ośmiu znaczków wart. nom.: 2, 3, 5, 10, 15, 25, 50 L i 1 r., na których przedstawiony jest bieg lub pchnięcie kulą na tle pięciu kółek olimpijskich. Wydano również blok znaczkowy z trzema znaczkami wart. nom. 25 1., 50 1. 1 ł r. MALTA. Z okazji Święta Bożego Narodzenia wydana będzie w listopadzie seria z trzech znaczków wartości nom.: 2, 4, 8 d. Na wszystkich reprodukowana jst scena narodzin Chrystusa. MONAKO. W listopadzie ukazał się znaczek 0.50 f. dla uczczenia pamięci Johna F. Kennedy'ego; na znaczku jest podobizna zamordowanego prezydenta i rakieta kosmiczna. MONGOLIA. Z okazji XVIII Igrzysk Olimpijskich w Tokio, wydano w sierpniu ząbkowany blok znaczkowy, na którym znajduje się jeden znaczek wart. nom. 4 tg czarny/ zielony/ czerwony/ niebieski fragment przedstawiający walki zapaśników. NIEMIECKA REP. DEMOKRATYCZNA. Z okazji Narodowej Wystawy Znaczków wydano 23.IX. serię z trzech znaczków z dopłatą na koszty wystawy. Na wszystkich jest reprodukcja jakiegoś uprzednio wydanego znaczka NRD a na dole napis „Narodowa Wystawa Znaczków 1964". Na znaczku 10 ł 5 Pf. jest reprodukcja znaczka 10 Pf. wydanego w 1958 r. (Zumstein nr 458), na znaczku 20 ł 10 Pf. znaczka 12 Pf. wydanego w 1950 r. (Zurnstein nr 112), na znaczku 50 Pf. — znaczka wydanego w 1955 r. (Zumstein nr 305). NIEMIECKA REP. FEDERALNA. 6,X. ukazała się seria z dopłatą na rzecz akcji towarzystw dobroczynności na terenie NRF. Seria sklada się z czterech znaczków wartości 10 ł 5 Pf., 15 ł 5 Pf., 20 ł 10 Pf. i 40 + 20 Pf. Na znaczkach przedstawione są sceny z bajki Braci Grimm „Śpiąca królewna'•. NIGERIA. W końcu sierpnia wydano dla uczczenia pamięci prezydenta Johna F. Kennedyego serię z trzech znaczków: 1 s.3 d., 2 s. 6 d. 155. z podobizną zamordowanego prezydenta w trzech różnych ujęciach. Serię uzupełniono wydaniem bloku znaczkowego obejmującego cztery znaczki po 5 s. Na górnym marginesie bloku jest napis: „Pamięci Johna Fitzgeralda Kennedy'ego 1917-1983, który oddal życie w walce o pokój•'. Na lewym marginesie jest przedstawiona żona prezydenta w żałobie 1 dwoje dzieci, zaś na prawym marginesie NORWEGIA. W związku ze stuleciem założenia Pierwszej Szkoły wyższej wydano dwa znaczki 50 bre czerwony i 90 bre niebieski, na których są reprodukowani dwaj założyciele pierwszych szkól Herman Anker i Olaus Arvesen. Na znaczkach po raz pierwszy umieszczono napis nazwy kraju wg nowej norweskiej pisowni „NOREG" zamiast dawnej nazwy „NORGE". NORFOLK. Z okazji Świąt Bożego Narodzenia wydano 9.XI. znaczek 5 d. o takim samym rysunku jak opisany świąteczny znaczek wyżej Australii. ONZ. 7.XII. ukaże się seria „Wychowanie w służbie postepu". Seria składać się będzie z trzech znaczków wart. nom. 4, 5 i 11 c. Na wszystkich jest przedstawiona stylizowana postać człowieka piszącego na tablicy słowa „Education for progress" oraz emblemat ONZ i UNESCO. PAKISTAN. W związku z 16 rocznicą śmierci założyciela i pierwszego prezydenta państwa Qaid-I-Azam-Mahomed Ali Jinnab. Wydano 11.IX dwa znaczki 15 p. zielony i 50 p. szary z reprodukcją mauzoleum, w którym złożone są jego zwł oki. PANAMA. Dla uzyskania brakujących znaczków wart. nom. 4 c. dwa znaczki wart. nom. 3 c. wydane w r. 1962 (jeden z reprodukcją szpitala — Yvert nr 354 i drugi z widokiem Katedry Dawida — Yvert nr 357) przedrukowano napisem „yale 4 c.". PAPUA I NOWA GWINEA. Jedenaście znaczków obecnej obiegowej serii zostanie sukcesywnie zamienionych znacz- 483 karni z reprodukcjami kwiatów. 28.X. ukazały się pierwsze znaczki o wartości: 6 d., 8 d., 1 s. 1 10 s. RUMUNIA. W czerwcu wydano serię „wybitne osobistości", składającą się z sześciu znaczków. Na znaczku 5 b. jest podobizna rumuń skiego poety M. Eminescu (1850-1899), na znaczku 20 b. rumuńskiego pisarza lon Creanga (1837-1890), na znaczku 35 b. — rumuńskiego pisarza Emila Girleanu (1878-1914), na znaczku 55 b. — Michała Aniola, na znaczku 1.20 1. Galileusza I na znaczku 1.75 I. — W. Szekspira. SAN MARINO, Z okazji VIII Europejskich Mistrzostw w baseballu wydano 29.vIII. dwa znaczki: 90 1. — dwaj gracze w czasie gry i 70 1. — gracz wyłapujący piłkę. TURCJA. W związku z dniem opieki nad zwierzętami wydano 4.X. serię „zwierzęta" z dopłatą na cele opieki. Seria składa się z pięciu znaczków. Na znaczku 10 ł 5 k. przedstawiono pasące się krowy, na znaczku 30 ł S k. — kozę, na znaczku 50 + 5 k. — czyste( krwi araby, na znaczku 80 ł 5 k. — kozy i na znaczku 100 + 5 k. — krowy. USA. Z okazji świąt Bożego Narodzenia ukażą się czworobloki z czterema znaczkami po 5 C. 1 reprodukcjami różnych roślin. Na jednym — gałązka jodłowa z szyszką, na drugim — liść ostrokrzewu z czerwonymi jagodami, na — trzecim zielona jemiola i na czwartym — kwiat Pointsetil. Znaczki drukowane będą w arkuszach po 100 szt. 25 ezworobloków), (po WĘGRY. W związku z Międzynarodową Wystawą Filatelistyczną „IMEX" wydano 2.IX. cztery znaczki z dopłatą na pokrycie kosztów wystawy: wszystkie mają tę samą wartość nominalną 2 ł 1 ft. Na jednym znaczku przedstawiona jest gałązka bzu, na drugim — dzikie gęsi w locie, na trzecim — kobieta wykonująca ćwiczenia gimnastyczne 1 na, czwartyln — glob ziemski • i rakieta kosmiczna. Wszystkie cztery znaczki drukowane byty jedną formą drukarską, obejmującą 20 znaczków (5 pasków po cztery znaczki) przy czym na każdym poziopasku mym umieszczono wszystkie cztery opisane wyżej znaczki. Wydano równiak blok znaczkowy składający się z czterech opisanych znaczków. Zarówno arkusze jak i bloki wydano ząbkowane i nieząbkowane. WYSPY SALOMONA. We wrześniu ukazała się nowa seria stała składająca się z czternastu znaczków wartości d., nominalnej: „[z d., 1 d., 2 d., 2,/, d., 3 el. S d., 9 d., 1 s., 1 s. 3 d., 2 s., 5 s., 10 s., i 1 Y. Na wszystkich znaczkach z prawej strony jest podobizna królowej Elżbiety II, z lewej — reprodukcje ptaków, ryb, motyli, muszli itp. ZSRR. W związku ze stuleciem I Międzynarodówki wydano serię z pięciu znaczków, wartości nominalnej po 4 kop. Na jednym przedstawiony Jest robotnik rozrywający łańcuchy okalające glob ziemski, na drugim podobizny Marksa i Engelsa, na trzecim podobizna Lenina i książka z napisem „Program Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego", na czwartym glob ziemski otoczony flagą z napisem w języku rosyjskim: „Pokój, praca, wolność, równość, braterstwo i szgzęście wszystkich narodów", wreszcie na ostatnim, piątym, pod flagą z napisem „Proletariusze wszystkich krajów łączcie się" są dwie książki z napisami na jednej w języku rosyjskim na drugiej w języku niemieckim „Manifest Partii Komunistycznej". • ../ ffosmofilafelta, Nowy wielki sukces nauki i techniki radzieckiej — wystanie na orbitę okołoziemską statku kosmicznego „Woschod" z pilotem, naukowcem i lekarzem na pokładzie znalazł natychmiast odbicie w filatelistyce. Poczta radziecka wydała z tej okazji serię z 5 znaczków z portretami kosmonautów, zaś w dniu Ich powitania w Moskwie, 19.X.64 r. urzędy pocztowe Moskwa Pocztami i Moskwa Mieścinfot. 1 fot. 2 ,z:, . 464 ; ,:,... t',;,%.,°' W..,..,s,.../ .8F, , . Gl .4,irm..,I.i.,144., 9« !;),. narodnyj Pocztami stosowały okolicznościowe kasowniki identycznego wzoru. Rysunek kasownika przedstawia statek kosmiczny w locie. Tekst glosl:„SSSR. 12-13. X. 1964. Rierwy.1 w mira polot sowietskogo trechmiastnogo kosmiczeskogo korabla „Woschod”. Kolory: Pocztamt — czarny (fot. 1), Mieżdunarodnyj Pocztami — czerwony (fot. 2). 5 rocznicę wylądowania radzieckiej rakiety Łunnik II na Księżycu upamiętniła poczta austriacka stosując w mieście Gmilnd kasownik okolicznościowy z rysunkiem fragmentu powierzchni Księżyca oraz tekstem: „Gmilnd. Niederósterreich ł, 14.9.1964. 5 Jahre Mondaufschlag". Do kasownika Towarzystwo Przyja- 51851515 fot. 7 fot. 3 ciot kosmosu Gmtind wydało pamiątkową kart' kę (fot. 3). Również w Austrii w miejscowości Krieglach stosowano 18.7.84. okolicznościowy kasownik z okazji wystawy rakiet pocztowych inż. schmiedla. Tekst kasownika: „Krieglach 18.VII.64. Kulturreferat der Marktgemeinde Krieglach. Raketenpostausstellung Ing. Schmiedl" (fot. 4). OX.,;?,51,7! fot, 8 fot. 5 W Argentynie stosowano w sierpniu br. w okienku filatelistycznym głównej poczty Bile' nos Aires wirnik propagujący wykorzystanie sztucznych satelitów w celach telekomunikacji. Wirnik zawiera rysunek satelity telekomunikacyjnego, glob z zaznaczoną Ameryką Południową, datownik okrągły z tekstem: „ELA. Filatalia. Ago. 20.9.1964. Argentina" oraz tekst: „CUrso de comunication por satelita" (fot. 5). W NRF w Hamburgu stosowano w dniu 8.8. br. kasownik okolicznościowy propagujący amerykański program opanowania Księżyca. fot. 4 fot. 9 Rysunek kasownika przedstawia „księżycowy" pojazd kósmiczny, tekst głosi„Hamburg 36. 8.9.1964. U.S. Mond-Programm” (fot. 6). fot. 6 11D 40' , 1';"%71 ; 8.9.1964, U.S.MOND-1:62(IGRA617 485 fot. 10 W Holandii w miejscowości Oldenzaal stosowano w dniach 10 i 11.10. br. dodatkowy kasownik pocztowy z okazji sympozjum astronautycznego Towarzystwa im. H. Obertha, niemieckiego wynalazcy, zajmującego się lotami rakietowymi. Rysunek kasownika przedstawia kościół w Oldenzaal, tekst głosi: „Oldenzaal 10 en 11 Oktober 1969. Ruimtevaartsymposium Hermann Oberthgesellschaft AFD. Nederland" (fot. 7). W ZSRR ukazały się nowe całostki o tematyce kosmicznej. Zarządzeniem Min. Łączności z 7.5.84 wprowadzono do obiegu kopertę z wydrukowanym znaczkiem o nominale 4 kop. w kolorze karminowym. Na kopercie umieszczono rysunek krążownika Aurora na tle sylwetki moskiewskiego pomnika upamiętniającego wystrzelenie I Sputnika. Tekst głosi: „Sława Oktiabriu" (fot. 8). zarządzeniem Min. Łączności z 22.5.84. wprowadzono do obiegu kopertę z wydrukowanym znaczkiem za 4 kop. w kolorze pomarańczowym oraz wielobarwnym rysunkiem 3 pierwszych radzieckich sputników. Tekst: „PierwyJe sputniki" (fot. 9). W Stanach Zjednoczonych kasowano nowy znaczek z portretem amerykańskiego konstruktora rakiet dr Roberta Hutchingsa Goddarda kasownikiem okolicznościowym pierwszego dnia w mieście Roswell. Tekst: „Roswell Oct 5, 1964 N. Mex. Firet Day of łssue". Do nowego znaczka wydano kilka rodzajów kopert pierwszego dnia (fot. 10). Reprodukujemy kasownik z Bredy, opisany w nr 21(64, str. 444 (fot. ll). C. R. K aLeJd c5 K o P Nie znam się na medycynie... Oczywiście, mam na myśli „medycynę w filatelistyce". Z zażenowaniem muszę się przyznać, że moje wiadomości dotyczące tej tematyki ograniczają się do serii z roku 1927 Kongres Medycyny i Farmacji Wojskowej w Warszawie (nr 230/32) oraz „Medycyny Polskiej" wydanej w 1957 (nr 863/70) i może kilku znaczków niemieckich. Dlatego miałem dużą satysfakcję, gdy w czasie pobytu we Francji dość przypadkowo wpadła mi do ręki praca pod nazwą „Timbre-poste d L'Effigie de Medecins" (Znaczki pocztowe z podobiznami lekarzy). Stało się dla mnie jeszcze raz wielkim dowodem jak słuszne jest twierdzenie, że filatelistyka nie tylko stanowi rozrywkę, lecz przede wszystkim uczy i pogłębią wiedzę. Wspomniana praca sklada się z kilkunastu oddzielnych zeszytów, opatrzonych kolorowymi planszami z ilustracjami znaczków oraz dość dokładnymi życiorysami lekarzy, których podobizny uwieczniono na znaczkach pocztowych. Autorowi tego dzielka nie chodziło o wymienienie wszystkich istniejących znaczków z lekarzami i dlatego praca nie ma charakteru katalogu. Autor, dr med. K. Bruder Z Fuldy, chciał przede wszystkim zwrócić uwagę na portrety wielu ludzi, którzy znależli się na znaczkach nie tylko z tej przyczyny, że byli lekarzami. Postaram się to jaśniej wytłumaczyć na przykładach. A więc autor reprodukuje polski znaczek z Kopernikiem (nr 166) wydany w 1923 r. Wszyscy wiedzą, że Kopernik był sławnym astronomem, natomiast nie każdy wie, że był również lekarzem. 466 W 1501 r. rozpoczął on studia medyczne na uniwersytecie w Padwie i uzyskal doktorat. W 1506-1512 latach praktykował jako lekarz. Innych znaczków z podobiznę Kopernika autor już nie wymienia, pozostawiając to zadanie zainteresowanym zbieraczom. A teraz drugi charakterystyczny przykład dotyczący Georgesa Clemenceau (1841-1929). Portret jego znalazł się na znaczku francuskim z roku 1939. (Zumstein nr 417). Jest to znaczek wydany z okazji spuszczenia na wodę krążownika „Clemenceau". Zdawałoby się więc, że obiekt ten przede wszystkim powinien zainteresować marynistów. Słusznie, lecz okazuje się, że wchodzi on również w zakres tematyki „medycyna". Wszyscy znamy wielkiego Francuza jako polityka i męża stanu a zapewne tylko nieliczni wiedzą, iż pochodził z rodziny, w której tradycją był zawód lekarza. Zgodnie z życzeniem ojca rozpoczął on studia medyczne w Paryżu w 1865 r. i specjalizował się w anatomii. W 1869 r. rozpoczął praktykę Lekarską, ale szybko pochłonęły go bez reszty sprawy społeczne. Praktykował zaledwie rok i już w 1870 r. opuścił gabinet lekąrski po objęciu funkcji mera dzielnicy Montmartre w Paryżu. Wkrótce został posłem do parlamentu i zapomniał o medycynie. Albo prezydent Stanów ZjednoczoWilliam Henry Harrison nych — (1773-1841), którego podobizna znalazła się na znaczku USA (Yvert nr 379). Ukończył on studia medyczne, ale szczerze nienawidził swego zawodu i poświęcił się wyłącznie polityce. Nie mamy tu miejsca, aby wymienić wszystkich tych lekarzy, którzy jakkolwiek ukończyli medycynę, zdradzili ją dla innych zawodów. Ale trzeba dodać, iż autor nie zapomniał i o tych lekarzach, którzy wsławili się przed wiekami. Mamy przed sobą planszę, na której figuruje znaczek Grecji wydany w 1947 r. (Zumstein nr 684) przedstawiający statuę Hipokratesa zwanego „ojcem medycyny", żyjącego w latach 380-70 p.n.e. Również znaczek Libanu (Y vert nr 43) z podobizną Avicenny zwanego „księciem medycyny" (980-1037) i znaczek Egiptu z 1928 r. (nr 134) z sylwetką łmhotepa, przypuszczalnie urodzonego w T. 2780 p.n.e Legenda głosi, iż był on genialnym lekarzem. Po przestudiowaniu tej pracy nasuwa się jeszcze jeden wniosek, który wskazuje jak ważnym czynnikiem w filatelistyce jest fachowa literatura. Zresztą temu tematowi już poświęciliśmy w swoim czasie oddzielne miejsce. Z zadowoleniem musimy stwierdzić wielki postęp w tym dziale filatelistyki polskiej. Nasza literatura powiększa się z każdym rokiem i osiąga wysoki poziom. Nasze władze PZF niewątpliwie popierają tą pożyteczną akcję. A mamy Domyślne perspektywy na przyszłość. Powracając jeszcze do wspomnianej pracy, dodamy charakterystyczny szczegół, iż wydanie jej zostało sfinansowane przez wielką firmę farmaceutyczną F. Hoff mann — La Rocha w Bazylei (Szwajcaria). W każdym z zeszycików znajdujemy reklamę najnowszych leków produ:owanych przez tę firmę. Ta finansowa strona medalu już nas nie obchodzi. Najważniejsze jest, że światowa literatura filatelistyczna zyskała cenną pozycję. Niestety, podobno nakład już został całkowicie wyczerpany. Kazimierz Gryiewski • OfOBL I \V OfC1 Błędy i usterki na znaczkach polskich budzą nieprzerwanie ogromne zainteresowanie filatelistów. W roku ubiegłym zamieściliśmy artykuł prof. A. Łaszkiewicza na temat usterek i wad produkcyjnych naszych znaczków. Autor dość sceptycznie ustosunkował się do powodzi „odkryć" na polu osobliwości stwierdzając m. in.: „Wartość filatelistyczna przesunięć form i wad centrowania jest niewielka. Nieznaczne przesunięcia barw lub ząbkowania przedstawiają wartość mniejszą, niż znaczek normalny, dobrze centrowany. Duże przesunięcia bywają interesujące jako makulatura niedostrzeżona przez kontrolę techniczną PWPW i Poczty. O ile oczywiście trafiły do obiegu pocztowego. To sarno dotyczy nadruku na znaczkach i całostkach... Małą wartość filatelistyczną .mają też ...wszelkie plamy i znaczki częściowo niewydrukowane przez brak docisku lub skutkiem dostania się ciała obcego między papier a formę drukarską... Wiele znaczków o odmiennym od normalnego wyglądzie jest wynikiem brakoróbstwa i nie wnosi nic nowego do poznania i kolejności druku". Natomiast za interesujące filatelistycznie prof. Łaszkiewicz uznał regularne odchylenia od normalnego wyglądu znaczka, powtarzające się w arkuszach i charakteryzujące produkcję znaczków. Do takich ciekawych odchyleń zalicza prof. Łaszkiewicz: podwójne wniesienie na znaczkach wykonanych stalorytem, brak jednej z barw, istotna zmiana rysunku, napisu lub wartości nominalnej, typy znaczka, różne położenia znaków wodnych oraz różne ząbkowania. Otrzymujemy wiele spostrzeżeń od Czytelników na temat „osobliwości" naszych znaczków. Niestety, tylko nieliczni Czytelnicy zadają sobie trud stwierdzenia na którym znaczku w arkuszu występuje opisana usterka i czy ma ona charakter stały. O stałych usterkach na znaczku 60 gr z W. Tierieszkową (nr 1268) doniósł nam kol. K. Strzyi'.ewski z Poznania. Notuje on: Na 7 znaczku w arkuszu spotyka się odmienną ilość stylizowanych gwiazd niż na pozostałych znaczkach. Mianowicie: na wysokości liter OL w wyrazie POLSKA umieszczonym pionowo tuż przy niebieskim tle wstęgi spotyka się trzy gwiazdy, a nie dwie, z tym, że dodatkowa gwiazda umieszczona jest poniżej pozostałych w odległości 1,25 mm. Tę dodatkową gwiazdę, tej samej wielkości 1 o tym samym nasileniu barwy zaobserwować można tylko na 7 znaczku w arkuszu. Usterkę oglądałem na wszystkich arkuszach będących w sprzedaży w Upt. Poznań 5 i Upt. Poznań 9. Ogólna ilość arkuszy skontrolowanych wynosi ok. 500. Sądzę, że jest to usterka formy drukarskiej, w której klisza częściowo, lecz nie w sposób zasadniczy odbiega od normy. Na 17 znaczku zaobserwować można inną powtarzalną usterkę dotyczącą napisu „W. W. TIERIESZKOWA PIERWSZA KOBIETA W KOSMOSIE". Litera E w wyrazie KOSMOSIE przechodzi w czasie druku pewne nieprawidłowe ewolucje, co 467 w efekcie prowadzi do zmiany jej wyglądu. Powstanie tej usterki można tłumaczyć jako usterkę druku powstałą wskutek uszkodzenia czcionki litery E. Przebieg jej powstania podzieliłem na IV fazy: Każdą z faz mogę poprzeć odpowiednim dowodem rzeczowym. Najczęściej spotykałem obraz opisany w fazie IV, a najrzadziej w fazie I (oglądałem tylko 1 egzemplarz zakupiony w Upt. Wrocław). Ogólna ilość arkuszy, jakie oglądałem z powyższą usterką ok. 500. E ELE 17.22a iraza "faza Hol. K. Strzyżewski opisał również usterkę na znaczku 60 gr z serii „XXVIII Sw jata w Szermierce, Mistrzostwa Gdańsk — 1963". Na 8 znaczku w arkuszu szermierz walczący w obronie po lewej stronie znaczka ma czerwoną plamkę na plecach tej samej barwy co tło znaczka. Plamka ma kształt zbliżony do kulistego, a jej średnica wynosi ok. 0,5 mm. Plamka jest powtarzalna na większej ilości arkuszy, ma tę samą barwę, nasilenie, kształt. Ogólna liczba arkuszy jakie oglądałem z opisaną usterką — ok. 100. Można przypuszczać, że jest to usterka druku spowodowana zanieczyszczeniem formy, utrzymującym się przez pewien czas druku. Kol. P. Mosiewicz z Warszawy także zasygnalizował nam o zauważonych przez siebie usterkach (na zn. 1268 i 1287), identycznych z tymi, które opisał kol. Strzyżewski. Ponadto kol. Kłosiewicz opisuje dalszą usterkę na zn. nr 1296 o wart. 2,50 zł z tej samej serii. Na 11 znaczku w arkuszu (po lewej jego stronie — z cyfrą kontrolną „25 zł" na marginesie) zniekształcona jest prawa strona cyfry „9" w zamieszczonej w górnej części znaczka dacie pierwszego zespołowego lotu kosmicznego „Wostok 3-4": „11-12.V111.1962". ETYKIETY ZAPAŁCZANE „XX-lecie PRL" Seria składa się z 15 wzorów dwubarwnych przeznaczonych na pudełka zapałek zwykłych i przedstawia fragmenty wielkich budowli przemysłowych i kulturalnych. Autorem projektów etykiet jest Leopold Mazurek. Seria etykiet zapałczanych „XX-lecie Polski Ludowej" drukowana jest w Bielskich Zakładach Graficznych w Bielsku dla wszystkich Zakladów Przemysł u Za- 468 pałczanego z czego do obiegu wprowadzono dziewięć następujących pozycji: 1) Zakłady Przemysłu Zapałczanego w Czechowicach a) Cementownia w Wierzbicy b) Huta Lenina 2) Zakłady Przemyski Zapałczanego w Częstochowie a) Huta Warszawa 3) Zakłady Przemyslu Zapałczanego w Bystrzycy a) Elektrownia w Turoszowie b) Kombinat miedziany w Lublinie 4) Zakłady Przemysłu Zapałczanego w Sianowie a) Stocznia w Szczecinie b) Zapora wodna na Pilicy 5) Zakłady przemysłu Zapałczanego w Gdańsku a) Kombinat siarkowy w Tarnobrzegu b) Opera w Warszawie Pozostałe sześć etykiet zostanie dostarczonych do wyklejania na pudełkach w IV kwartale 1964 r. Będą to tematy: 1) FSO Żerań 2) wskaźniki stali „ 3) węgla 4) „ energii elektrycznej 5) Petrochemia Płock 6) Chemia Kędzierzyn Cała seria 15 sztuk zostanie wydrukowana w nakładzie 4 mln egzemplarzy. O Poznańska") i radia oraz wiceprzewodniczący Klubu „Dnia Znaczka" kol. Smółka. Z okazji Zjazdu stosowano datownik okolicznościowy z emblematem olimpijskim i napisem „Zjazd Klubu Filateiistów Olimpijczyków — Poznań 18.X.1964". Wiesław Ryszawy SPRAWOZDANIE z II Zjazdu Klubu FIlatelistów-Olimpijozyków W dniu 18.X.1964 r. odbył się w Poznaniu na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich (Hala nr 7) H Zjazd Klubu Filatelistów Olimpijczyków przy udziale 36 uczestników z całego kraju. Gospodarzem Zjazdu był Oddział Poznański PZF. Zjazd powitał w imieniu gospodarzy mgr H. Podbielski. Zasadniczą częścią Zjazdu było sprawozdanie z działalności Klubu za okres 2,5 lat, które złożył w imieniu Zarządu Klubu jego sekretarz W. Ryszawy. Sprawozdanie obejmowało następujące zagadnienia: sprawy organizacyjne, udział członków Klubu w międzynarodowych wystawach filatelistycznych, osiągnięcia w dziedzinie naukowej. Szczegółową informację o MWF „Verso-Tokyo" złożył jej uczestnik i zdobywca dwóch złotych medali olimpijskich w dziale „Filatelistyka w sztuce olimpijskiej" — kol. F. Bura. Projekt organizacji Wystawy Znaczków Olimpijskich w Poznaniu omówił kol. H. Podbielski. Uchwalono wniosek o organizacji wystawy w jednym z dwóch ewentualnych terminów: 1966 — w skali międzynarodowej lub 1968 — Wystawa Olimpijska; ustalenie ostatecznego terminu pozostawiono do decyzji Z. Gł. PZF. Informacje o pracy Stowarzyszeń Filatelistów-Olimpijczyków za granicą przekazał kol. F. Bura. Na zakończenie Zjazdu filateliści-olimpijczycy wysłali telegram z życzeniami do Tokio dla polskiej ekipy sportowej. W konferencji wzięli udział przedstawiciele prasy (red. Konophiski — „Gazeta ABONAMENT WYDAWNICTW FILATELISTYCZNYCH PZF Od 1 stycznia 1964 r. Koło nr 1 Oddziału Warszawskiego PZF podjęło prowadzenie abonamentu wszelkich wydawnictw pamiątkowych, emitowanych przez jednostki organizacyjne PZF takich, jak: nalepki, karnety, koperty i karty pamiątkowe, przesyłki poczty balonowej, szybowcowej, rakietowej itd. Abonenci całoroczni otrzymali już po trzy przesyłki zawierające ogółem 14 pozycji, zaś czwarta przesyłka dla abonentów całorocznych i pierwsza dla abonujących od początku II półrocza skompletowana została w początkach października br. Ponieważ zbliża się już termin zamawiania abonamentu na rok 1965, podajemy wyciąg ważniejszych przepisów regulaminu abonamentu wydawnictw PZF przypominając, że termin zamawiania przez Koła mija z dniem 15 grudnia 1964 r. (jest on przyjmowany tylko zbiorowo od Kół, a termin ten w roku ubiegłym był wyjątkowo dłuższy): i. ...Abonament jest prowadzony wyłącznie zbiorowo, za pośrednictwem Kół macierzystych tych czionków (tj. członków PZF). 3. Jednostka abonzmentowa obejmuje po Jednej sztuce kopert, kart, karnetów, przesynslepek... wydawanych w danym roku kalendarzowym. 4. Każdy abonent (cz)onek Kola PZF) ma prawo zamówić... nie więcej niż 4 jednostki. 5. Zryczał towany koszt ogólny abonamentu jest bezzwrotny i wynosi zł 10 rocznie za jedną jednostkę. 8. Niezależnie od zryczałtowanego zwrotu kosztów ogólnych Koto nr I pobiera za wszystkie wydawnictwa ceny zatwierdzone na nie przez Zarząd clowny PZF. 469 7. Kolo PZF zamawiające abonament dla swoich członków jest obowiązane nadesłać listę zamówień listem poleconym pod adresem: Kolo nr 1 Oddziału Warszawskiego PZF Komisja Abonamentu Wydawnictw PZF Warszawa 1 — przegr. poczt. P-29. Lista zamówień winna zawierać: a) nazwę Oddziału i nr Kola oraz dokładny adres pocztowy Kola, b) wyszczególnienie imion i nazwisk oraz numerów legitymacji PZF członków zamawiających, c) ilość jednostek jaką zamawia każdy z wyszczególnionych członków, d) podsumowanie ogólnej ilości zamawianych jednostek oraz przesyłanej sumy wpłat za zryczał towany zwrot kosztów ogólnych i z tytulu przedpł at, o których mowa w pkt. 8. Listy zamówień nie podpisane 1 nie opatrzone pieczątką Koła nie będą przyjmowane do realizacji. t Jednocześnie z przestaniem listy zamówień, kolo zamawiające winno wpłacić przekazem PKO na konto: Kolo nr 1 Oddziału Warszaws.siego PZF PKO Warszawa nr 1-9-121-196 kwotę należną z tytulu zamawianej ilości jednostek, podaną w liście zamówień. Kwota ta winna obejmować tytuł u każdej zamówionej jednostki abonamentowej: kwotę zryczałtowanego zwrotu kosztów ogólnych, określoną w pkt. 5 oraz przedpłatę w wysokości zł 100 od każdej jednostki, która to przedpłata będzie rozliczona przy wysyłkach. z żyda e_ ,!..Z" KOLO KRPNO. Z okazji „Dnia Znaczka i „Tygodnia Pisania Listów" Koło PZF w ~nie wystawiło w lokalu wlasnym kilka gablot z eksponatami związanymi z tematyką „Dzień Znaczka". Ponieważ tegoroczne uroczystości zbiegły się z Olimpiadą w Tokio pokazano kilka plansz oraz fragment zbioru „Olimpiady" dwukrotnie Wygłoszono przez miejscowy radiowęzeł oraz w Kole młodzieżowym przy szkole Tysiąclecia pogadanka filatelistyczną. KOŁO NR 1 KIELCE z okazji „Dnia znaczka" zorganizowało w dniu B.Y. w sali Klubu „Wiedza" WDK uroczyste spotkanie, na które przybyli I Sekretarz KM PZPR M. Dziekan i Przewodniczący Prez. MRN. J. oSzmaidel. Uroczystego dokonal wiceprzetwarcia wodniczący Oddziału PZF kol. J. Wojtusik. Odczyt na temat historii „Dnia Znaczka" wygłosi! przewodniczący Koła nr 1 kol. B. Wałkowski. W dyskusji zabrał również glos przedstawiciel Upt. Kielce 1 kol. Chomicki, który omówił sprawy interesujące pocztę i filatelistów. Po części oficjalnej zorganizowano towarzyską loterię fantową. W czasie spotkania Upt. Kielce 1 stosował okolicznościowe stemple poczto- 470 9. Zobowiązanie ze strony Kola nr 1... powstaje z chwilą otrzymania listy zamówień i wpływu zryczałtowanego zwrotu kosztów ogólnych oraz przedplaty na konto Kota nr 1. Wpłaty przekazami pocztowymi nie będą przyjmowane. 10. Dostarczanie... wydawnictw następuje w miarę ich gromadzenia się, nie rzadziej jednak nit raz na kwartał, wyłącznie listami poleconymi, przy czym koszt opiaty pocztowej idzie w ciężar abonenta. 15. Zamówienia przesiane 1 opłacone zgodnie z pkt. 8 do dnia 15 grudnia każdego roku zobowiązują Kolo nr 1 do dostarczenia wszystkich wydawnictw emitowanych w całym następnym roku kalendarzowym. Zamówienia przesłane k opłacone po dniu 15 grudnia, lecz nie później nit do 30 maja następnego roku, zobowiązują Kolo nr 1 do dostarczenia jedynie wszystkich wydawnictw emitowanych w II półroczu danego roku kalendarzowego. Zryczałtowany zwrot kosztów ogólnych abonamentu wynosi w takim przypadku połowę rocznego tj. zt 5. O dacie przestania zamówienia ł opłacenia odpowiedniej sumy zryczałtowanego zwrotu kosztów ogólnych oraz przedpłat rozstrzyga data stempla pocztowego nadania. Na żądanie pisemne Koło nr 1 wysyła każdemu zainteresowanemu zarządowi Koła PZF pełny tekst regulaminu. we z okazji „Dnia Znaczka", Międzynarodowego Tygodnia Pisania Listów" 1 „Dnia Łącznościowca". d. Ch. KOŁO przy hucie B ArtDON KATOWICE. 24.111.64 r. odbyło się zebranie organizacyjne. Do założenia Koła przyczynili się filateliści-pracownicy huty, którzy dotychczas należeli do innych kół. Do pierwszego zarządu Kola wybrano kol. kol. H. Christopha (przew.), W. Woźnicę (z-ca .rzew.), J. Serżysko (sekr.), R. Foltysa (skarbnik). Do Komisji Rewizyjnej wybrano kol. kol. F. Szczędzina, R. Rybczyńskieac i J. Sito. W chwili obecnej Koło liczy 65 członków (w tym 11 z kilkuletnim stażem). Co dwa tygodnie odbywają się zebrania wymienne. W najbardziej ruchliwym punkcie zakładu ustawiono gablotkę z nowościami filatelistycznymi. M. N. KOŁO przy Szkole nr 172 W ŁODZI. Julianowski Szczep Harcerski Leśnych Ludzi przy szkole nr 172 pierwszy z organizacji harcerskiej na terenie Łodzi zorganizował Młodzieżowe Koto Filatelistyczne, które pod opiekę Kmdta Szczepu d-ha phm J. Karbowskiego pomyślnie rozwija swą działalność i obecnie liczy już 97 członków. 10 b.m. zbiórkę Szczepu poświęcono tematyce znaczka pocztowego. W obecności przedstawiciela Oddz. Łódzkiego PZF Ob. Z. Nowa- kowskiego harcerki 1 harcerze przystą pili do zdobywania sprawności zbieracz a-f ila tellsty. Na zbiórce tej postanowiono zorganizować w najliższym czasie pokaz znaczka pocztowego oraz uruchomić pocztę harcerską. KOŁO OŚWIĘCIM. W kwietniu 1985 r. na terenie b. obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu odbędą się uroczystości związane z XX rocznicą oswobodzenia obozu zagłady i Oświęcimia przez Armię Radziecką. Koło PZF nr 9 w Oświęcimiu wystąpiło z inicjatywą zorganizowania w tym czasie Wystawy Filatelistycznej pt. „Nigdy więcej wojny, faszyzmu 1 obozów koncentracyjnych". Dotychczas nawiązano porozumienie z miejscowym Oddz. ZBoWiD i z Dyrekcją Państwowego Muzeum w Oświęcimiu, która bardzo pozytywnie ustosunkowała się do zamierzeń Koła, przydzielając na wystawę część bloku nr 17 na terenie b. obozu. Ze względu na charakter uroczystości i miejsce ekspozycji temat zbiorów filatelistycznych jest ograniczony obejmuje: Obozy koncentracyjne i getta w kraju i zagranicą. Ruch Oporu, walka z faszyzmem, martyrologia narodów w II wojnie światowej, Obozy przejściowe, jenieckie w II wojnie światowej, Walka o Pokój, narody w M wojnie światowej. Zbiory pośrednie związane z podaną tematyką jak np. Czerwony Krzyż, ONZ, idee postępoWe 1 wolnoselowe itp. Koledzy którzy chcieliby wzięć udział w Wystawie proszeni są o przystanie wstępnych zgłoszeń pod adresem: Koto PZF nr 9 w Oświęcimiu no ręce kol. Stanisława Wirg risk.ego — C i wiec m 4, Al. Tyr Aciecia 33.7. Regulamin Wystawy przewiduje dyplomy I, II, III "f; stopnia oraz nagrody ufundowane przez róznych ofiarodawców. Każdy z wystawców otrzyma także parrilatkowe potwierdzenie uczestnictwa. W czasie trwania Wystawy czynne będzie stoisko pocztowe na terenie obozu w Orawęcimiu oraz na terene b. obozu kobiecego w Brzezince. KOLO BAC/BORZ. Na „Dni Raciborza" zorganizowano II Pokaz Znaczków Pocztowych. Pokaz odbył się w świetlicy Urzędu Pocztowego w dn. od 9 do 13 września 1974 r. Uroczystego otwzrma Pokazu dokonał członek Prezydium 114FIN w Rsciborzu. Na Pokazie eksponowano zbiory 12 wystawców, którzy w głównej mierze pokazali zbiory tematyczne, a także zaprezentowali zbiory generalne różnych państw. Impreza ta cieszyła się wielkim zainteresowaniem całego społeczeństwa z uwagi na pięknie opracowane zbiory oraz estetycznie I gustownieudekorowan ą salę wystawową. W czasie trwania „Dni Naciburza" stosowany byt piękny datownik okolicznościowy z fragmentem zamku raciborsklcgo. Prezydium 174/IN w Raciborza przekazał o Zarządowi Kola PZF L wszystkim akty- wistom pisemne uznanie i serdeczne podziękowanie za włączenie się aktywnie do obchodów „Dni Raciborzs". L. L. riOnyirsWeLnilloł Poszukuje Się pilnie koperty FDC ze znaczkami „Sporty zimowe" nr kat. 696-695. Wiadomość: Zarząd Oddziału PZF w Gorzowie IVIkp. akr. pocztowa 229. (7011) Okolicznościowe stemple „Bitwa pod Studzienkami", nowości radzieckie odstąpię. Zbieram Niemcy. Warszawa 4, skrytka 93. (7041) Czerwonego Krzyża koperty, pocztówki stare, czyste, używane, stemple, etyk.ety zbieram. Z. Szczyzlowski, Racibórz ul. Rzeżnicza 2/14 (7047) DZIAŁ ROZRYWEK UMYSŁOWYCH 318. PANTROPA (ul. L. Majahrzak) Do podanej figury, wzdłuż linii łamanych, wpisać wyrazy o poniższym znaczeniu. Początek wpisywania w polach oznaczonych numerami. Rozwiązanie odczytamy wierszami poziomymi. Znaczenie wyrazów: 1. wkla 'nik, 2. Wiochy Inaczej, 3. rzecz aktualna, na czasie, 4. pisma dyplomatyczne, 5. wada wzroku, 8. pierwszy dzień 7. zaimek osoMaey. stów. Następnie z każdego wyrazu należy wybrać po dwie obok siebie stojące litery tak, żeby daty rozwiązanie, zawsze aktualne dla filatelistów. KINO-ZDA, FILC-ZAK, WAZA-KIL, WIZA-PIK, LAIK-KOS, SOKI-MAT, KRET-OSA, KORA-ZET, ORKA-TAG, SOLO-TAM, DNIE-AZA, IMIK-PAN, RASA-HAK, SKIM-ZAN, MATA-ONO, MISA-RAZ, LUTY-IRP, CZEK-ALA, HUKI-C1%14, TLOK-NIZ, ARIT-USA (w drugim Urrvradku), KUKA-LUK, ALBO-TYK, TYKA-RUN, NOWY-SIE, SIAK-RAZ, DORA-POP, PAKA-WOL. * * Rozwiązania prosimy nadsyłać pod adresem: Redakcja „Filatelisty" dział rozrywek umysiowyci,. Warszawa, ul. Widok 22, do dnia 7 grudnia 1954 roku. Za dobre rozwiązania rozlosujemy nagrody znaczkowe. Przyznajemy również nagrody autorskie za zamieszczone zadania. 315. WYRITRANKA ANAGRAMOWA (ul. W. Ros ński) W podanych parach wyrazów tak poprzestawiać Ltery, aby powstało 28 siedmioliterowych ROZWIĄZANIA I NAGRODY Z NRU 18 310. Rebus: Szybko ta pasja. wabi. 311. fletnia opisowy: Kosmos to modna tema tyka. W wyniku losowania nagrody otrzymują: W. Pacula z Milanówka, J. Wasilewski z Warszawy, A. Piwowarski z Nowego Sacra, J. Krasodemski z Gdyni. Kolega St. Kotlarczyk ze Smogorzowa otrzymuje specjalną nagrodę „Klubu 30 gr" w postaci wiedeńskiego Poradnika Filatelisty za wzorowe stosowanie się do regulaminu klubu w zakresie frankowania. Nagrody autorskie za zadania dzisiejsze otrzymują: L. Majchrzak z Gniezna I W. Bosiński z Wrocł awia. Nagrody wyślemy pocztą. Henami:a kolegium w składzie: Fablar Bura, Tadeusz Grodecki. Kazimierz Grytewski ~lawa Kawecka. Zbigniew Mikulakl. Maciej rerzyński Adres Redakcji! Warszawa. uL Widok 22, kei. 27-30-13 Wydawca: Agenc:a 11 ydawnIc a ..Ruch" — Warszawa. Srebrna 12 rtykatów niezamówionych redakcja nie zwraca Nak ład 23 163 Objętość 1 ark. Format Et3 Papier (lustr. V kl. 70 5. 70 r 106 te*(Kirt doteil« l prarlzh(fq ,Wińkffxya KOPHIV fIJC Przypominamy, że sklepy filatelistyczne „,jt clv" 1.przyjmujk jeszcze do 30 listopada kr zgłoszenia na abonament kopert F D C na II-gie półrocze 1964 r. 2-posiadają na składzie niewielkie iloś ci kopert fDC dawnych emisji , u / Grif,eri491.4re ił-zent§7/415,-J114r, 771ffleil*?it4' „R U.0 H" Warstawa , ul. hillary 4 CENA 2,50 z1 Cena w prenumeracie: kwartalnie r.:1 15.—, pótrocanie 21 H.—, rocznie zł 91.— Zamówienia 1 wplaty na prenumeratę w kraju przyjmują wszystkie urzędy pocztowe i 11110. nosze w terminie do 15 każdego miesiąca poprzedzają cego okres zamawianej prenumeraty. Wpłat na prenumerate w kraju można też dokonywań na konto PKO 1-0-100020 Centrala Kolportażu „Ruch". Warszawa, ul. Wronia 23 Prenumeratę na zagranicę: kwartalnie dl 21.—, pólrocz.nie zł 42.—, rocznie zł 64.— przyjmuje Biuro Kolportażu Wydawnictw Zagranicznych „Ruch", Warszawa ul. Wronia 23 PKO VII OrM Warszawa nr Konta 114-6-700041 Prenumerata roczna za granicą wynosi 4.50 $ Ogłoszenia przyjmuje Biuro Ogłoszeń Agencji Wydawniczej „Ruch" Warszawa, ul. Srebrna 12 ZG „Ruch" W-wa, zam. 1668-64 Z-82