INFORMACJE O SPOŁECZNEJ INSPEKCJI PRACY

INFORMACJE O SPOŁECZNEJ INSPEKCJI PRACY
Podstawą do działania społecznego inspektora pracy stanowi ustawa z dnia
24 czerwca 1983 r. o społecznej inspekcji pracy Dz.U. Nr 35 poz. 163; zmiana Dz.U.
z 1985 r. Nr 35 poz. 162).
Społeczna inspekcja pracy jest służbą społeczną pełnioną przez pracowników,
mającą na celu zapewnić przez zakład pracy bezpiecznych i higienicznych warunków
pracy oraz ochrony uprawnień pracowniczych, określonych w przepisach prawa pracy
(Art. 1).
Społeczna inspekcja pracy reprezentuje interesy wszystkich pracowników i jest
kierowana przez uczelniane organizacje związkowe (Art. 2).
Społecznych inspektorów pracy wybiera się na okres 4 lat. Społecznych
inspektorów pracy wybierają i odwołują pracownicy. Wybory społecznych inspektorów
pracy przeprowadzają zakładowe organizacje związkowe na podstawie uchwalonego
przez siebie regulaminu wyborów (Art. 6).
Zakład pracy nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę z sip-em
w czasie trwania mandatu oraz w okresie roku po jego wygaśnięciu bez
uzasadnionych przyczyn, ale wówczas wyłącznie po wyrażeniu zgody przez
organizacje związkowe (Art. 13 ust. 1).
Społeczny inspektor pracy w razie nie wywiązywania się ze swoich obowiązków
może być odwołany przed upływem kadencji na wniosek zakładowych organizacji
związkowych i co najmniej jednej piątej pracowników.
Społeczny inspektor pracy przestaje pełnić swoją funkcję również w wypadku
zrzeczenia się jej lub ustania stosunku pracy. W tych sytuacjach przeprowadza się
uzupełniające wybory społecznego inspektora pracy (Art. 7).
Społeczny inspektor pracy w swojej działalności odpowiada wyłącznie przed
wyborcami i jedynie przez nich może być odwołany. (Art. 6, 7).
Kierownik zakładu pracy może przyznać sip-owi zryczałtowane wynagrodzenie
na wniosek zakładowych organizacji związkowych (Art. 15 ust. 3, 4) .
KTO DZIAŁAJĄC W IMIENIU ZAKŁADU PRACY
NARUSZA PRZEPISY USTAWY /... /
PODLEGA KARZE GRZYWNY /.../ (Art. 22)
Społeczni Inspektorzy Pracy mają prawo (Art. 4, 8, 10, 17, 18):
1. wstępu o każdym czasie do pomieszczeń i urządzeń zakładu pracy,
2. kontrolować przestrzeganie przepisów prawa pracy,
3. żądać informacji oraz okazania dokumentów w sprawach wchodzących w zakres jego działania,
4. informować przełożonych o nieprzestrzeganiu przepisów prawa pracy wpisując uwagi w księdze
uwag,
5. zwracać się o czasowe odsunięcie pracownika wykonującego pracę w sposób niebezpieczny lub bez
dostatecznej znajomości przepisów i zasad bhp,
6. brać udział w ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy,
7. brać udział w analizowaniu przyczyn wypadków przy pracy i zachorowań na choroby zawodowe,
8. opiniować projekty planów poprawy warunków bhp i planów rehabilitacji zawodowej oraz
kontrolować realizację tych planów,
9. uczestniczyć w przeprowadzaniu społecznych przeglądów warunków pracy,
10.uczestniczyć w kontrolach dotyczących ochrony środowiska naturalnego,
11.wnioskować o przeprowadzenie przez Państwową Inspekcją Pracy kontroli lub wszczęcie
postępowania w sprawach o wykroczenia,
12.uczestniczyć w kontrolach przeprowadzanych na terenie zakładu pracy przez PIP,
13.uczestniczyć w podsumowaniu kontroli (jej wyników) przeprowadzonych przez PIP,
14.korzystać z pomocy PIP.
Zakład pracy ma obowiązek
(Art. 12, 14, 15) :
1. założyć księgi uwag oraz księgę uwag i zaleceń,
2. ustalić miejsce przechowywania ksiąg (kierownik zakładu pracy),
3. zapewnić odpowiednie warunki realizacji zadań,
4. ponosić koszty związane z działalnością sip-a,
5. zwolnić sip-a z zajęć służbowych w celu uczestnictwa w naradach i szkoleniach oraz wykonywania
swoich czynności w godzinach pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
Zakładowe organizacje związkowe kierują SIP (Art. 2, 6, 7, 13, 15), a mianowicie:
1. ustalają strukturę organizacyjną społecznej inspekcji pracy,
2. uchwalają regulamin wyborów i przeprowadzają wybory,
3. wnioskują do kierownika zakładu pracy o przyznanie sip-owi zryczałtowanego wynagrodzenia,
4. wnioskuję o odwołanie sip-a,
5. wyrażają zgodę na rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy sip-a.