Opinia prawna w zakresie dopuszczalności działań statutowych

Opinia prawna w zakresie dopuszczalności działań statutowych

Kraków, 22 sierpnia 2012 r.
Opinia prawna w zakresie dopuszczalności działań statutowych fundacji.
Niniejszy dokument sporządza się na zlecenie Fundacji Tvnet, której dane znajdują się w pierwszej sekcji
tego dokumentu.
Przedmiotem tej analizy jest kwestia dozwolonego użytku przez osoby niepełnosprawne treści objętych
przepisami prawa autorskiego.
Omawiany tutaj konkretny przypadek dotyczy osób niewidomych i niedowidzących a zwłaszcza kwestię
udostępniania takim osobom treści multimedialnych, które dla ich udostępnienia wymagają ingerencji
w ich sposób dystrybucji.
W tym konkretnym przypadku ingerencja polega na tym, że dla potrzeb osób niewidomych nakłada się
dodatkową ścieżkę dźwiękową, bardziej znaną pod nazwą audiodeskrypcji.
Taka modyfikacja treści utworu multimedialnego pozwala takim osobom na wszechstronne
zapoznaniem się z akcją filmu czy inscenizacji teatralnej.
Dozwolony użytek prywatny został w Polsce uregulowany ustawą z dnia 4 lutego 1991 roku.
Od pierwotnej wersji do niedawna, jedynymi przepisami, na których można było wywodzić prawo
do omawianych działań były artykuły 23 i 24 omawianej ustawy.
Do momentu podjęcia działań legislacyjnych, które uregulowały w znacznej mierze problem, sprawa była
raczej zagmatwana a wykładnia tych przepisów nasuwała znaczne trudności.
Działo się tak na skutek brzmienia tych przepisów, które wyglądają następująco:
Art. 23 Bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu
w zakresie własnego użytku osobistego. Przepis ten nie upoważnia do budowania według cudzego
utworu architektonicznego i architektoniczno urbanistycznego oraz do korzystania z elektronicznych baz
danych spełniających cechy utworu, chyba, że dotyczy to własnego użytku naukowego niezwiązanego
z celem zarobkowym.
Studio Emisyjne: 31–814 Kraków os. Kalinowe 18
mob. 725 882 445
e-mail: [email protected]
www.tvnet.com.pl
Fundacja TVNET, 30–109 Kraków, ul. Salwatorska 18/15, NIP: 677-23-31-740,
Numer KRS: 0000334695, data wpisu do rejestru: 05.11.2009
Bank PeKaO S.A.: 55 1240 4650 1111 0010 2787 8687
tel. 012 294 02 62, mob. 602 29 89 57,
e-mail: [email protected]
Punkt 2 tegoż artykułu powiada, iż Zakres własnego użytku osobistego obejmuje korzystanie
z pojedynczych egzemplarzy utworów przez krąg osób pozostających w związku osobistym,
w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub stosunku towarzyskiego.
Przyjęcie założenia, iż osoby niewidome wykazują się jakąś formą pokrewieństwa lub że w jakiś inny
sposób są ze sobą związane, zgodnie z cytowanymi po wyżej przesłankami, byłoby chyba, co najmniej,
jeśli już nie nieuprawnione to w każdym razie bardzo trudne.
Istnieje generalna zasada, co, do której wszyscy raczej są zgodni, że artykułu tego nie można wykładać
rozszerzająco.
Gdyby poprzedni stan prawny był jedynym, jaki pozostaje osobom niewidomym do dyspozycji, to
należałoby powołać się na zasady współżycia społecznego, które zostały w sposób ogólny sprecyzowane
w kodeksie cywilnym i innych aktach normatywnych.
Przesłanki z art. 231 omawianej ustawy również byłyby trudne do wykorzystania, jako przepisy nadające
się do wykorzystania bezpośrednio.
W zasadzie uwagi poczynione po wyżej mają w całej rozciągłości zastosowanie do art. 24 punkt 1 i 2.
Punkty 3 i 4 utraciły moc obowiązującą.
Ustawodawca, wychodząc naprzeciw potrzebom osób niepełnosprawnych do omawianej ustawy
dołączył art. 331, który rozwiązuje cały problem na korzyść osób niepełnosprawnych w tym niewidomych
i niedowidzących.
Zgodnie z brzmieniem tego artykułu wolno korzystać z już rozpowszechnionych utworów dla dobra
osób niepełnosprawnych, jeżeli to korzystnie odnosi się bezpośrednio do ich upośledzenia,
Udowadnianie faktu, iż audiodeskrypcja w sposób zasadniczy podnosi percepcję dzieła przez osobę
niewidomą wydaje się być zupełnie niecelowe.
Rzecz, której należy dopilnować to, aby zostały starannie wypełnione przesłanki wynikające z ustawy.
Należy przez to rozumieć, że rozpowszechnianie takie nie może mieć celu zarobkowego oraz aby osoby,
które będą z tak spreparowanych utworów korzystać są do tego uprawnione.
Studio Emisyjne: 31–814 Kraków os. Kalinowe 18
mob. 725 882 445
e-mail: [email protected]
www.tvnet.com.pl
Fundacja TVNET, 30–109 Kraków, ul. Salwatorska 18/15, NIP: 677-23-31-740,
Numer KRS: 0000334695, data wpisu do rejestru: 05.11.2009
Bank PeKaO S.A.: 55 1240 4650 1111 0010 2787 8687
tel. 012 294 02 62, mob. 602 29 89 57,
e-mail: [email protected]
Na koniec tego opracowania należy zwrócić uwagę na fakt, iż ustawa w art. 24 wypowiada się na temat
wykorzystania do dystrybucji takich przekaźników jak anteny zbiorowe czy telewizje kablowe zaś milczy,
co do wykorzystania Internetu.
Słowo Internet, nie występuje ani raz w ustawie, co jest pozostałością faktu, iż w chwili, gdy powstawała
sieci Web w naszym obecnym rozumieniu zwyczajnie fizycznie jej nie było.
W chwili obecnej na mocy odrębnych przepisów prawa, zarówno radia jak i telewizja są bardzo często
dostępne w Internecie.
Ma to bardzo różną postać np. wykorzystanie technologii strumieniowania czy udostępniania plików vod
i innych formatach multimedialnych.
Takie rozwiązania w swej istocie niczym nie różnią się od zastosowania anten zbiorczych a jedyna różnica
to technologia dystrybucji.
W tej sytuacji w drodze analogi należy przyjąć, że nie stanowi naruszenia prawa dystrybuowanie
materiałów fundacji przy użyciu sieci Web.
Oczywiście przy tym wszystkim należy dochować najwyższej możliwej do osiągnięcia staranności
w zakresie nieautoryzowanego dostępu do materiałów przez osoby trzecie, co mogłoby naruszyć słuszne
prawa twórców.
Dokument sporządza się w trzech jednobrzmiących egzemplarzach i opatruje się podpisem
sporządzającego.
Sporządzający dokument: Gruszka Bogdan.
Dane sporządzającego:
NIP: 6551663900
Zamieszkały: Włosnowice 74 28-131 Solec Zdrój.
Studio Emisyjne: 31–814 Kraków os. Kalinowe 18
mob. 725 882 445
e-mail: [email protected]
www.tvnet.com.pl
Fundacja TVNET, 30–109 Kraków, ul. Salwatorska 18/15, NIP: 677-23-31-740,
Numer KRS: 0000334695, data wpisu do rejestru: 05.11.2009
Bank PeKaO S.A.: 55 1240 4650 1111 0010 2787 8687
tel. 012 294 02 62, mob. 602 29 89 57,
e-mail: [email protected]