Czy inwazyjne w Europie gatunki nawłoci

Czy inwazyjne w Europie gatunki nawłoci (Solidago L. i
Euthamia (L.) Nutt.) „uciekły od wrogów” w swoim nowym zasięgu ?
Maria Kolon a, b, Anna Adamczyk a, Jagoda Gawlik a, Sylwia Kacperska a, Ewelina Panek a
a –Studenckie Koło Naukowe Ekologów, Katedra Ekologii, Biogeochemii i Ochrony
Środowiska, Uniwersytet Wrocławski
b -autor do korespondencji [email protected]
Z powodu braku rodzimych wrogów wprowadzone rośliny są w stanie przemieszczać zasoby
przeznaczone na mechanizmy obronne, do wzrostu i rozwoju. Wprowadzone rośliny mogą w ten
sposób lepiej rozwijać się, produkować więcej biomasy i dawać bardziej żywotne potomstwo niż ich
rodzime odpowiedniki.
Metody:
Badane gatunki:
Do obserwacji wybrano trzy obce taksony z rodzaju nawłoć (Solidago i Euthamia): Solidago
canadensis L., Solidago gigantea Aiton, Euthamia graminifolia (L.) Nutt. oraz dwa rodzime
gatunki: wrotycz zwyczajny (Tanacetum vulgare L.) i nawłoć pospolita (Solidago virgaurea
L.). Wszystkie gatunki są bylinami wytwarzającymi kłącza i należą do rodziny Asteraceae.
Eksperyment:
Doświadczenie założono w Stacji Doświadczalnej Uniwersytetu Przyrodniczego we
Wrocławiu (południowozachodnia Polska, środkowa Europa 51°6’54 N, 17°7’42 E),
położonej na wysokości 115 m n.p.m. Średnia temperatura roczna w miejscu badań wynosi
9°C (lipiec 18,8, styczeń -0,4). Rośliny rosły w pełnym nasłonecznieniu. Do doświadczenia
użyta została lokalna gleba użytkowana rolniczo Parametry chemiczne podłoża przedstawia
tabela 1.
Tab.1 Właściwości chemiczne podłoży użytych w eksperymencie.
Oznaczenie pH w H2O pH w KCL N g / kg P mg /kg
6,90
6,50
0,52
155,37
K mg /kg Mg mg/kg
113,33
46,87
%C
0,78
Rośliny były sadzone w plastikowych doniczach o wymiarach 22 x 25. Donice umieszczono
w odstępach, aby uniknąć oddziaływania roślin z sąsiednich pojemników. Rośliny sadzono w
terminie 11 – 12 maja 2015 roku. W obrębie każdego gatunku badano 2 klony (młode ramety
pochodzące z jednej kępy). Klon w obrębie zabiegu był repreze4ntowany przez 4 ramety.
Zastosowano dwa zabiegi: oprysk środkiem owadobójczym (Mospilan 20 SP, producent
NIPPON SODA Co Ltd.), i środkiem grzybobójczym (Topsin M 500 SC, producent NIPPON
SODA Co Ltd.). Oprysków dokonywano co miesiąc, od 15 czerwca do 15 września. W
trakcie sezonu wegetacyjnego rośliny podlewano i odchwaszczano. Pomiarów dokonano 18
września 2015 roku. Termin pomiarów został wybrany na podstawie wcześniejszych
obserwacji, które wskazują, że w tym okresie rośliny osiągają maksimum biomasy (Szymura i
Szymura 2014). Mierzono wysokość roślin, określano liczbę ramet oraz kwitnienie (1-rośliny
kwitnące, 0-brak kwitnienia).
Metody statystyczne:
Do zbadania istotności różnic pomiędzy średnimi wysokościami i liczbą ramet roślin
rosnących na różnych podłożach zastosowano test Anova rang Kruskala-Wallisa. Aby
porównać zmienność pomiędzy gatunkami obliczono współczynnik zmienności, istotność
jego zróżnicowania pomiędzy taksonami testowano również Anovą rang.
Wyniki
Wyniki pomiarów i rezultaty testów statystycznych przedstawiono w tabelach 2, 3 i 4,
W tabelach i na rysunkach użyto następujących skrótów:; S.can - Solidago canadensis L.;
S.gig - Solidago gigantea Aiton; E.gram - Euthamia graminifolia (L.) Nutt.; S.virg - Solidago
virgaurea L.; T.v. - Tanacetum vulgare L.
Tab. 2 Średnie (średn.) wysokości, odchylenia standardowe (S.D) i wyniki testów
statystycznych (H i p) ramet badanych gatunków
S. can
S. gig
E. gram
S. virg
T.v.
Std.
Średnia
Std.
Średnia
Std.
Średnia
Std.
Średnia
Std.
82
24
73
20
49
6
55
11
48
10
69
27
73
20
52
13
61
12
56
13
94
17
71
16
49
5
61
10
55
7
H=3,643 p=,0161
H=0,167 p=0,919
H=0,380 p=0,826
H=2,645 p =0,266
H=2,328 p=0,3122
Średnia
G
K
O
Tab. 3 Średnie (średn.) liczby pędów, odchylenia standardowe (S.D) i wyniki testów
statystycznych (H i p) ramet badanych gatunków
S. can
S. gig
E. gram
S. virg
T.v.
Std.
Średnia
Std.
Średnia
Std.
Średnia
Std.
Średnia
Std.
1,0
0,0
2,5
2,1
1,0
0,0
1,9
1,1
2,0
0,9
1,3
0,5
3,3
2,6
1,1
0,4
2,3
1,8
3,4
1,1
1,1
0,4
2,9
3,2
1,0
0,0
1,9
0,8
2,8
0,7
H=0,000 p=1,000
H=4,017 p=,7777
H=0,000 p=1,000
H=0,000 p=1,000
H=0,000 p=1,000
Średnia
G
K
O
Tab. 4 Frekwencja statystyczna osobników kwitnących
G
K
O
Sc
75%
29%
75%
Sgig
88%
88%
63%
Sgr
100%
100%
88%
Sv
100%
100%
100%
Tv
100%
100%
100%