ISSN 1 1 - Podkarpacka Biblioteka Cyfrowa

Transkrypt

ISSN 1 1 - Podkarpacka Biblioteka Cyfrowa
www. gminalancut.pl
ISSN 11-
nr 1 (48)
.............................
luty 2009
str. 1
ALBIGOWA
CIERPISZ
GŁUCHÓW
HANDZLÓWKA
KOSINA
KRACZKOWA
ROGÓŻNO
SONINA
WYSOKA
W numerze m.in.:
• Podsumowanie roku 2008 w Gminie Łańcut
• Wywiad z K. Gołojuchem – Posłem na Sejm RP
• „Podkarpacka Szachownica” – IX Międzynarodowy Turniej Szachowy
Zima w Handzlówce. fot. S. Kisała
str. 2
100-lecie urodzin
Józefa Drabickiego
w Kraczkowej
Fot. Kazimierz Bem
str. URZĄD
XXIV Sesja Rady Gminy Łańcut
W numerze m.in.:
• Podsumowanie roku 2008
w Gminie Łańcut
str. 4
• Gminny informator
teleadresowy
str. 14
• Konkurencja w wywozie odpadów
stałych
str. 14
• Rozmowa z Posłem
Kazimierzem Gołojuchem
str. 15
• Odczyt P. Chmielowca
z IPN (cz. I)
str. 16
• „Podkarpacka Szachownica”str. 18
• Spotkania świąteczne
i karnawałowe
str. 19
• Wiadomości z PIR
str. 29
• Orzeł Agrobiznesu
z Głuchowa
str. 30
• Rotmistrz Jan Sowa
z Soniny
str. 33
• Sport Szkolny
str. 36
Zwiastuny:
• 6.03.2009 r. – Sesja Budżetowa
• Rodzinny Konkurs Szachowy
w OK Albigowa
• 28 – 30.03.2009 – Wystawa
Sztuki i Rękodziała „Wielkanocne
Tradycje” oraz Konkurs „Stół
Wielkanocny” – OK Albigowa
• 2.04.2009 r. – Koncerty Papieskie
zorganizowanych przez Ośrodki
Kultury
• 2.04.2009 r. – Koncert Papieski
w wykonaniu Chóru o Orkiestry
Kameralnej „Nicolaus” z
Kraczkowej w Muzeum-Zamku
w Łańcucie z okazji 4-rocznicy
śmierci Jana Pawła II
• 5.04.2009 r. – Widowisko
plenerowe „Misterium Męki
Pańskiej” w wykonaniu Zespołu
Ludowego „Sonina” w Soninie
29 grudnia 2008 r.
W sesji uczestniczyło 21 radnych. Rada podjęła 7 uchwał. Głównym tematem
obrad była informacja na temat klastrów – spotkanie z pracownikami
naukowymi Wydziału Biologiczno-Rolniczego Katedry Produkcji Roślinnej
Uniwersytetu Rzeszowskiego. Gośćmi sesji byli: prof. dr hab. Dorota
Bobrecka-Jamro, dr Władysława Jastrzębska i dr Ewa Szpunar-Krok.
Ponadto:
1. Rada Gminy wyraziła zamiar przejęcia
od Powiatu Łańcuckiego prowadzenia
Zespołu Szkół im. Tadeusza Kościuszki
w Wysokiej.
2. Przyjęty został roczny program współpracy Gminy Łańcut z organizacjami
pozarządowymi.
3. Przyjęte zostały: Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych na 2009 r. oraz Gminny
Program Przeciwdziałania Narkomanii
na lata 2009-2010.
4. Podjęto uchwałę w sprawie zawarcia
porozumienia międzygminnego z Gminą Miasto Rzeszów w zakresie prowadzenia i współfinansowania kosztów
utrzymania Izby Wytrzeźwień w Rzeszowie.
5. Dokonano bieżących zmian w budżecie
gminy Łańcut na 2008 r.
Sesję zakończył występ zespołu „Consolazione” z Głuchowa oraz życzenia noworoczne.
XXV Sesja Rady Gminy Łańcut
30 stycznia 2009 r.
W sesji uczestniczyło 20 radnych. Rada podjęła 5 uchwał. Głównym tematem
obrad była działalność Ludowych Klubów Sportowych na terenie gminy
Łańcut. W sesji uczestniczyli prezesi Klubów. Gośćmi sesji byli również
przedstawiciele firmy „Stare Miasto – Park” Sp. z o.o. z Wierzawic, którzy
przedstawili swoją ofertę dla mieszkańców gminy w zakresie odbioru odpadów
komunalnych.
Ponadto:
1. Rada Gminy wyraziła wolę nabycia nieruchomości pod budowę przedszkola w
Soninie.
2. Rada Gminy wyraziła zgodę na sprzedaż
nieruchomości zabudowanej w Soninie
w formie przetargu nieograniczonego.
3. Podjęto decyzję o nieodpłatnym przekazaniu Gminie Krasne odcinka sieci
wodociągowej Malawa Kolonia.
4. Dokonano bieżących zmian w Statucie
Gminy.
5. Przyjęte zostały plany pracy Komisji
Rady.
6. Rada zapoznała się z informacją o realizacji w 2008 r. Gminnego Programu
Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Opr. M. Pyda
redaguje zespół: Marta Pyda, Katarzyna
Karczmarz, Andrzej Łobaza. Adres redakcji: Urząd Gminy Łańcut, ul. Mickiewicza
2a, 37-100 Łańcut, tel. 0 17 225 22 64, fax
0 17 225 65 36, e-mail: [email protected], www.gminalancut.pl • Redakcja techniczna
Andrzej Kuźniar – Centrum Kultury Gminy Łańcut • Redakcja zastrzega sobie prawo
wyboru i skracania nadsyłanych materiałów. Za treść reklam i ogłoszeń redakcja nie
ponosi odpowiedzialności • Nakład 2500 egz. • Druk. „Techgraf ” Łańcut
Informacja
W związku ze zmianą
ustawy z dnia 28 listopada
2003 r. o świadczeniach
rodzinnych od dnia
01.11.2009 r. dodatek do
zasiłku rodzinnego z tytułu
urodzenia dziecka oraz
jednorazowa zapomoga
z tytułu urodzenia się
dziecka (tzw. becikowe)
przysługuje, jeżeli kobieta
pozostawała pod opieką
medyczną nie później niż od
10 tygodnia ciąży do porodu.
Pozostawanie pod opieką
medyczną potwierdza się
zaświadczeniem lekarskim.
Kierownik GOPS w Łańcucie
URZĄD
str. ROK 2008
w Urzędzie Gminy i jednostkach organizacyjnych
OŚWIATA
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1. Gmina Łańcut utrzymuje korzystną sieć placówek oświatowo wychowawczych
2. Gmina Łańcut jest jednym z największych pracodawców w regionie
Na koniec stycznia 2009 r. w samej
oświacie zatrudnionych było 430 osób (277
nauczycieli, 153 pracowników administracji i obsługi). Z każdym kolejnym rokiem
zmienia się struktura zatrudnienia nauczycieli wg awansu zawodowego. Obecnie nauczyciele stażyści to 4% ogółu nauczycieli,
nauczyciele kontraktowi – 22%. Największa grupę stanowią nauczyciele mianowani
– 33% i nauczyciele dyplomowani – 41%.
3. Gmina Łańcut realizuje inne zadania
powiązane z oświatą i wychowaniem
Od reformy oświaty w 2000 r. samorządom lokalnym nieustannie przybywa nowych zadań. Wraz z reformą wprowadzono
system awansu zawodowego nauczycieli, co
spowodowało m.in. konieczność zapewnienia powoływania i obsługi komisji egzami-
Uczniów
SP Albigowa
SP Cierpisz
SP Głuchów
SP Handzlówka
SP Kosina
SP Kraczkowa
SP Rogóżno
SP Sonina
SP Wysoka
Razem
Lp.
Gimnazja
1
2
3
4
5
6
7
PG Albigowa
PG Głuchów
PG Kosina
PG Kraczkowa
PG Sonina
PG Wysoka
NG Handzlówka
Razem
Lp.
Przedszkola
1
2
3
4
5
6
7
8
9
PP Albigowa
PP Cierpisz
PP Głuchów
PP Handzlówka
PP Kosina
PP Kraczkowa
PP Rogóżno
PP Sonina
PP Wysoka
Razem
Liczba (ogółem)
w klasach
“0”
Oświata jest jednym z najważniejszych
zadań realizowanych przez samorząd
gminny. Działalność oświatowa dotyczy
prawie wszystkich mieszkańców gminy i
jest największym wydatkiem w gminnym
budżecie – ponad 50%.
Rok 2008 był w oświacie gminnej rokiem stabilizacji. Nie było już żadnych
reorganizacji za wyjątkiem tych zaplanowanych jeszcze w 2007 r., tj. połączenia
od 01 lutego 2008 r. szkoły podstawowej
i gimnazjum w Soninie w jeden Zespół
Szkół w Soninie. Dla przypomnienia mamy 16 jednostek oświatowych: 7 zespołów szkół (Albigowa, Cierpisz, Głuchów,
Kosina, Kraczkowa, Rogóżno, Sonina), 2
samodzielne szkoły podstawowe (Handzlówka, Wysoka), samodzielne Publiczne
Gimnazjum w Wysokiej i 6 samodzielnych
przedszkoli (Albigowa, Handzlówka, Kosina, Kraczkowa, Sonina, Wysoka). Jednak
stabilizacja nie oznacza stagnacji. Od 01
września 2008 r. było tak duże zainteresowanie posyłaniem dzieci do przedszkola, że
zwiększono liczbę oddziałów przedszkolnych w 4 miejscowościach: Albigowej,
Handzlówce, Kraczkowej i Soninie. Przedszkola nie są objęte subwencją oświatową,
więc każdy dodatkowy oddział to zwiększone wydatki ze środków własnych. Poniższe zestawienie pokazuje obraz gminnej
oświaty w bieżącym roku szkolnym.
Szkoły podstawowe
I
14
0
0
0
0
0
0
12
0
26
II
III
IV
V
23
38 39
34 40
6
13
8
11 14
16
18 24
20 25
11
18 15
15 15
33
39 49
56 43
36
36 33
33 38
19
12 17
11 15
21
24 18
36 42
27
29 41
35 30
192 227 244 251 262
Uczniów w klasach
I
39
30
49
48
30
35
18
249
Uczniów w klasach
3,4 latki
49
8
23
17
12
25
10
39
28
211
nacyjnych. W roku ubiegłym w naszej gminie powołano 2 komisje egzaminacyjne.
Od 2004 r. gminy zobowiązane są do
dofinansowywania pracodawcom kosztów
kształcenia młodocianych pracowników,
zamieszkałych na terenie gminy, w ramach przygotowania zawodowego (nauki
zawodu lub przyuczenia do wykonywania
określonej pracy). Z tego tytułu w 2008 r.
wypłacono dofinansowanie 5 pracodawcom
na łączną kwotę 36.760 zł.
W 2005 r. wprowadzono nowy system
stypendiów socjalnych i naukowych - z
tego tytułu w ub. roku wypłacono stypendia
socjalne łącznie dla 927 uczniów na kwotę
162.615 zł oraz 10 zasiłków socjalnych na
kwotę 3.023 zł.
Środki na ww. zadania pochodzą z dotacji celowych. Gmina zobowiązana jest do
zapewnienia właściwej obsługi administracyjnej związanej z rozpatrywaniem wniosków i realizacją zadań.
II
VI uczniów oddz.
30
218
11
18
70
6
24
127
6
17
91
6
42
262
12
35
211
12
19
93
6
33
186
10
37
199
11
255 1 457
80
Liczba (ogółem)
III
uczniów
35
32
106
22
0
52
59
70
178
66
65
179
23
0
53
41
42
118
21
17
56
267
226
742
5 - latki
oddz.
6
3
9
8
3
6
3
38
Liczba (ogółem)
6 - latki uczniów oddz.
25
24
98
4
7
12
27
1
16
20
59
3
11
14
42
2
21
37
70
3
28
37
90
4
11
13
34
2
20
16
75
3
25
21
74
3
164
220
569
25
4. Gmina Łańcut inwestuje w infrastrukturę oświatową:
W szkołach cieplej, taniej ….
Wydatki inwestycyjne w 2008 r. wyniosły 2.125.900 zł, z czego na zadania związane z szeroko rozumianym oszczędzaniem
energii asygnowano kwotę prawie 942 tys.
zł. Opracowane tzw. audyty energetyczne
dla modernizowanych budynków zakładają
zmniejszenie zapotrzebowania na energię
o ok. 40-50%, co przekładać się będzie na
roczne oszczędności kosztów energii ok. 60
tys. zł. Ponadto Gminie Łańcut w związku z
realizacją tych projektów przyznane zostały
premie termomodernizacyjne w wysokości
76.925 zł dla zadania realizowanego w Wysokiej oraz 54.782 zł dla zadania w Kosinie.
i ładniej
W Albigowej zapoczątkowano prace
remontowe małej sali gimnastycznej przy
Zespole Szkół. Wymieniono konstrukcję
str. URZĄD
dachu wraz z pokryciem. W związku z utworzeniem nowego oddziału przedszkolnego
w pomieszczeniu suteren zwiększono powierzchnie okien oraz zmodernizowano instalację c.o. W Cierpiszu wykonano remont
podłogi w jednej sali lekcyjnej, a także adaptowano lokal mieszkalny na potrzeby biblioteki szkolnej i pracowni komputerowej.
W Zespole Szkół w Głuchowie kontynuowano wymianę stolarki okiennej i drzwiowej. W Szkole Podstawowej w Handzlówce
zakończono odwodnienie szkoły, zmodernizowano schody główne i wykonano zadaszenie. W przedszkolu natomiast wykonano
nowe ogrodzenie z siatki powlekanej. W
Kosinie wykonano częściowe remonty ścian
i podłóg w salach lekcyjnych i korytarzy. W
ramach robót związanych z budową boiska
przyszkolnego w Kraczkowej dokończono
niwelację terenu, przełożono zagrażający
bezpieczeństwu przyłącz energetyczny oraz
wykonano część ogrodzenia wysokiego,
która pozwoliła zarazem zabezpieczyć teren
szkolny przed dostępem osób postronnych.
W Rogóżnie wykonano niezbędne odwodnienie i izolację ścian fundamentowych.
Szkoła w Soninie kontynuowała kolejny
etap związany z poprawą warunków sanitarnych w długo nieremontowanych sanitariatach. W Szkole Podstawowej w Wysokiej
wykonano remonty podłóg, natomiast Publiczne Gimnazjum z uwagi na zły stan instalacji sanitarnych od początku roku borykało się z licznymi awariami instalacji wodnej i całego systemu centralnego ogrzewania. Zmieniono także konstrukcję dachu na
budynku stołówki, po tym kiedy kolejny raz
doszło do zalania pomieszczeń kuchennych
i stołówki. Wykonano także nową instalację
elektryczną w zalanych pomieszczeniach.
Na co nas stać?
Większe zadania remontowe planowane w tym roku to dalsze roboty budowlane
związane z modernizacją sanitariatów oraz
bieżącymi remontami podłóg i ścian w salach lekcyjnych, wymianą stolarki okiennej, a także dokończenie rozpoczętych w
roku 2008 prac termomodernizacyjnych w
Kosinie i w Wysokiej. Istotną sprawą będzie znalezienie generalnego wykonawcy i
rozpoczęcie budowy budynku Przedszkola
Publicznego w Soninie, a także zakończenie stanu surowego zamkniętego sali gimnastycznej w Albigowej, której realizacja w
2008 r. pochłonęła kwotę 845.720 zł.
Na co liczymy?
Z początkiem roku podejmujemy szereg działań, by uzyskać jak największe zewnętrzne wsparcie finansowe na realizację
zadań inwestycyjnych i remontowych dla
placówek oświatowych w naszej Gminie.
W styczniu b.r. złożony został wniosek do
Urzędu Marszałkowskiego o udzielenie
wsparcia finansowego dla inwestycji p.n.
“Budowa Sali Gimnastycznej w Albigowej” w ramach Wojewódzkiego Wieloletniego Programu Rozwoju Bazy Sportowej
Województwa Podkarpackiego, które to zadanie nie zostało objęte dofinansowaniem w
2008 r. By zrealizować niezbędne remonty
w szkołach musimy w tym roku pozyskać
środki z Ministerstwa Edukacji Narodowej,
m.in. na wymianę okien w Zespole Szkół w
Kraczkowej, czy remont suteren w Zespole
Szkół w Głuchowie.
GMINNY OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ
W ŁAŃCUCIE
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
w Łańcucie jest jednostką organizacyjną
Gminy Łańcut. Ośrodek w 2008 r. realizował zadania zgodnie z ustawą z dnia 12
marca 2004 r. o pomocy społecznej. Na
podstawie tej ustawy Ośrodek realizował
zadania zlecone gminie i zadania własne
gminy.
W 2008 r. przyznano i wypłacono:
 zasiłki stałe
– 36 osób
 zasiłki okresowe
– 88 „ „
 zasiłki celowe
– 235 „ „
 obiady w szkole i posiłek dla
potrzebujących – 1144 „ „
 usługi opiekuńcze
– 23 „ „
 składka na ubezpieczenie
zdrowotne
– 27 „ „
 opłata za pobyt w domu pomocy
społecznej
–
8 „„
Na zadania zlecone wydatkowano
łącznie kwotę 587.332 zł, natomiast na
5. Cyfry mówią same za siebie
Z przykrością należy stwierdzić, że co
roku jest coraz mniej uczniów. O ile przed 7
laty – w roku szkolnym 2001/02 było 2.622
uczniów, to w roku szkolnym 2008/09 jest
2.173 uczniów (o 449 mniej). O tym jak
znaczny to spadek niech świadczy fakt, że
największy w gminie Zespół Szkół w Kosinie liczy obecnie 440 uczniów. Spadek
liczby uczniów oznacza proporcjonalne
zmniejszenie subwencji oświatowej.
W przedszkolach przez lata liczba wychowanków była niezmienna i wynosiła ok.
500. Wynikało to z możliwości poszczególnych przedszkoli (każde przedszkole przyjmowało maksymalną ilość dzieci). W roku
2008 sytuacja uległa zmianie. Samorząd
Gminy Łańcut podjął decyzję o zwiększeniu ilości miejsc w przedszkolach. W tym
celu wyremontowano sutereny Przedszkola
Publicznego w Albigowej. W Albigowej,
Kraczkowej i Soninie część sześciolatków
realizuje roczne przygotowanie przedszkolne w murach Zespołów Szkół. W Handzlówce został zatwierdzony dodatkowy oddział.
Dzięki takiej organizacji do przedszkoli
uczęszcza obecnie 595 wychowanków. Niestety wychowanie przedszkolne jest zadaniem własnym gminy i nie jest uwzględniane w subwencji oświatowej, chociaż roczne
przygotowanie przedszkolne (tzw. „zerówka”) jest już obowiązkowe.
Ogólnie budżet na oświatę (bez przedszkoli) w roku 2008 wyniósł 17.260.548,60
zł z czego subwencja oświatowa to
13.264.057 zł. Gmina dopłaciła do subwencji 3.996.491,60 zł. Przedszkola kosztowały
budżet gminny 3.513.898,42 zł.
Opracowano w ZAFOSIP
 podjęcia nauki w szkole poza miejscem
zamieszkania – 796
 wychowania dziecka w rodzinie
wielodzietnej –
599
Pracownicy socjalni GOPS sporządzili
1.175 wywiadów.
 zasiłki pielęgnacyjne –
518
 świadczenia pielęgnacyjne –
43
W ramach zadań zleconych, poza realizacją świadczeń pomocy społecznej,
zgodnie z ustawą z dnia 28 listopada 2003
r. o świadczeniach rodzinnych Ośrodek jest
upoważniony do prowadzenia postępowania oraz wydawania decyzji w sprawach
świadczeń rodzinnych.
 zaliczki alimentacyjne –
68
 jednorazowa zapomoga z tytułu
urodzenia dziecka –
261
zadania własne 542.557 zł.
W 2008 r. przyznano i wypłacono:
 3334 zasiłki rodzinne
dodatki z tytułu:
 urodzenia dziecka – 174
 opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego – 159
 samotnego wychowywania dziecka – 80
 kształcenia i rehabilitacji dziecka
niepełnosprawnego – 222
 rozpoczęcia roku szkolnego – 1.804
Na świadczenia rodzinne w 2008 r.
wydatkowano kwotę 5.656 269 zł.
Od 1 października 2008 r. Ośrodek realizuje nowe zadanie wynikające z ustawy
z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom
uprawnionym do alimentów. W okresie od
1 października do 31 grudnia 2008 r. wypłacono 65 osobom świadczenia z funduszu alimentacyjnego w łącznej wysokości
59.040 zł.
W ramach prowadzonych postępowań
w sprawach świadczeń rodzinnych i świadczeń z pomocy społecznej w ciągu 2008 r.
wydano 4.423 decyzji administracyjnych.
Opr. H. Sieczkowska
URZĄD
str. CENTRUM KULTURY GMINY ŁAŃCUT
Centrum Kultury Gminy Łańcut jest samorządową instytucją kultury powstałą w
2000 r. Ośrodki kultury i biblioteki publiczne znajdują się w każdej wsi naszej gminy.
Biblioteki gromadzą około 100 tysięcy
woluminów, z czego w roku 2008 zakupiły
1993 książki za kwotę ponad 23 tysięcy złotych, w tym 13 tysięcy z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W tymże
roku miały 3303 czytelników zarejestrowanych, którzy wypożyczyli prawie 76 tysięcy książek. Bardzo wiele osób, szczególnie
uczniów i studentów, korzysta z czytelni
bibliotecznych oraz czytelni internetowych.
W każdej bibliotece znajduje się komputer z
bezpłatnym dostępem do internetu. Ułatwia
to bardzo zdobywanie potrzebnych informacji. W tym także pomocni są bibliotekarze, w znacznej większości z bogatym doświadczeniem zawodowym. Działalność bibliotek nie ogranicza się tylko do zakupów,
opracowywania, konserwacji, naprawy czy
wypożyczania książek. To także różnego
rodzaju zajęcia dotyczące książki: konkursy
własne i zewnętrzne – plastyczne, recytatorskie – spotkania z ciekawymi ludźmi, a także autorami. Nasze biblioteki to prawdziwe
centra informacji, w których można zdobyć
naprawdę wszechstronną wiedzę.
W ośrodkach kultury skupia się zazwyczaj formalna i nieformalna aktywność
społeczno-kulturalna mieszkańców wiosek
naszej gminy. Funkcjonowały przy nich w
2008 r. 72 formy (52 związane z amatorskim ruchem artystycznym oraz 20 innych)
skupiające ponad 1700 osób (ponad 900 w
zespołach i ponad 800 w innych). W poszczególnych miejscowościach gminy w
2008 r. działały następujące formy:
Albigowa: 1) zespół taneczny „Pyza”; 2)
zespół tańca nowoczesnego „Mikado”; 3)
zespół taneczny „Młodzi Albigowianie”;
4) zespół wokalny „Alwa-Luz”; 5) kapela
młodzieżowa „Hop Siup”; 6) kapela ludowa „Albigowianie”; 7) chór „Alcanto”; 8)
orkiestra dęta; 9) szkółka orkiestrowa; 10)
kółko szachowe; 11) Klub Seniora.
Cierpisz: 1) zespół taneczny „Akcent”; 2)
zespół wokalny „Con’Cuore” (przy Bibliotece); 3) zespół śpiewaczy; 4) Klub Seniora.
Głuchów: 1) kapela lwowska „Batiary od
Zochy” (w grudniu zespół zawiesił działalność); 2) zespół wokalny „Chanson”; 3)
teatrzyk dziecięcy „Psotki i Śmieszki”; 4)
zespół tańca estradowego „Quest”; 5) kabaret młodzieżowy „Cicho-Sza” (do lipca); 6)
zespół wokalny „Consolazione”.
Handzlówka: 1) orkiestra dęta; 2) szkółka
orkiestrowa; 3) zespół tańca estradowego
„Kaszmir”; 4) Klub Seniora; 5) Ludowy
Uniwersytet III Wieku im. Ks. Franciszka
Blachnickiego.
Kosina: 1) chór „Fraza”; 2) zespół piosenki
i ruchu „Małe Dziubki”; 3) zespół wokalny
„Solo”; 4) zespół wokalny „Daapu”; 5) ze-
spół wokalny „Lagos”; 6) kółko plastyczne;
7) Koło Emerytów i Rencistów; 8) zajęcia
aerobicu.
Kraczkowa: 1) zespół pieśni i tańca „Patria”; 2) zespół tańca współczesnego „Contrast”; 3) młodzieżowa orkiestra dęta ze
szkółką orkiestrową; 4) chór „Nicolaus” z
orkiestrą kameralną; 5) Kraczkowskie Koło
Seniorów; 6) Gminne Koło Poetów.
Rogóżno: 1) zespół wokalny „Rigo”;
2) zespół śpiewaczy; 3) grupa break-dance;
4) zajęcia aerobicu; 5) Klub Seniora.
Sonina: 1) chór „Camerata”; 2) zespół ludowy „Sonina”; 3) kapela biesiadna „Śwagry”; 4) teatrzyk dziecięcy „Bajka” ( do
czerwca); 5) zespół tańca ludowego; 6)
grupa „Electro Dance”; 7) kółko plastyczne; 8) Klub Seniora; 9) drużyna siatkówki
dziewcząt „Victoria”; drużyna siatkówki
chłopców „Junior”; 10) drużyna siatkówki męskiej „Team”; 11) grupa ogólnorozwojowa – chłopcy; 12) grupa turystyczno
– rowerowa; 13) grupa ogólnorozwojowa
– dziewczęta; 14) zajęcia aerobicu.
Wysoka: 1) kapela podwórkowa „Wysoczanie”; 2) zespół obrzędowy „Tkacze”;
3) orkiestra dęta; 4) orkiestra dęta młodzieżowa; 5) orkiestra janczarska; 6) Big Black
Band; 7) chór „Edwardos”; 8) zespół taneczny „Perełki”; 9) zespół tańca estradowego; 10) zespół tańca ludowego; 11) formy recytatorskie; 12) kółko szachowe; 13)
Klub Seniora.
Centrum Kultury Gminy Łańcut jest organizatorem lub współorganizatorem wielu
przedsięwzięć kulturalno-rekreacyjnych na
terenie gminy Łańcut. Ważniejsze w roku
2008 to: IV Spotkanie Chórów „Z Kolędą
w Nowy Rok” w Kraczkowej; II Noworoczne Spotkanie Zespołów Śpiewaczych
KGW „Idzie Kolęda...” w Rogóżnie; VIII
Międzynarodowy Turniej Szachowy „Podkarpacka Szachownica”; wieczór literacki
Koła Poetów z gminy Łańcut w Wojewódzkim Domu Kultury w Rzeszowie; Wystawa
Twórczości i Rękodzieła „Wielkanocne
Tradycje” w Albigowej; inscenizacja Misterium Męki Pańskiej w wykonaniu zespołu
ludowego „Sonina” w Soninie; gminne obchody Święta 3 Maja w Kraczkowej; Rajd
Rowerowy „Spacerkiem rowerkiem” w
Kraczkowej; Dni Gminy Łańcut z finałem w
Wysokiej; Festiwal Kapel Podwórkowych
w Wysokiej; prezentacja gminy Łańcut w
Rzeszowie; dożynki gminne w Handzlówce; II Koncert Pieśni Patriotycznej i Popularnej; Wystawa Twórczości i Rękodzieła
„Czas Bożego Narodzenia” w Albigowej; V
Spotkania Muzykantów Ludowych „Stefanowa Nuta” w Albigowej; Amatorska Liga
Siatkówki dziewcząt i chłopców.
Zespoły z gminy Łańcut gościły m.in.
w Wierzawicach k. Leżajska, Haczowie k.
Krosna, Czudcu, Markowej, Przemyślu,
Rzeszowie, Łańcucie, Baranowie Sando-
mierskim, Boguchwale, Bukowinie Tatrzańskiej. Jeździły także za granicę: kapela „Hop
Siup” z Albigowej i siatkarze z Albigowej
i Soniny na Ukrainie; chór „Nicolaus” z orkiestrą kameralną we Włoszech i na Ukrainie
(podczas ingresu abp. M. Mokrzyckiego do
lwowskiej katedry). Naszą gminę odwiedził
m.in. chór z Baktaloranthaza na Węgrzech,
szachiści i siatkarze z Ukrainy, przedstawicielki organizacji kobiecych ze Słowacji.
Nasze zespoły zdobywały laury w konkursach regionalnych i ogólnopolskich, m.in.
zespół wokalny „Solo” z Kosiny I miejsce
w XIII Ogólnopolskim Festiwalu Kolęd
i Pastorałek w Będzinie, a chór „Camerata”
z Soniny wyróżnienie na tymże Festiwalu
oraz Festiwalu „Cantate Deo” w Rzeszowie; zespół obrzędowy „Tkacze” przywiózł
kilka nagród z XLII Sabałowych Bajań w
Bukowinie Tatrzańskiej, zespół „Młodzi Albigowianie” – wyróżnienie z VII Przeglądu
Dziecięcych i Młodzieżowych Zespołów
Tanecznych „Pasikonik” w Mielcu.
Przy współpracy z Powiatową Radą
KGW w Łańcucie została wydana książka
Marii Lorenc Kamyczek pod pomnik kobiety wiejskiej. Zarys działalności Kół Gospodyń Wiejskich w powiecie łańcuckim w
latach 1866-1974.
Na uwagę zasługuje fakt bardzo dobrej
współpracy z instytucjami, organizacjami i
parafiami na terenie gminy Łańcut. Dzięki
temu możliwe jest inicjowanie i przeprowadzanie tak wielu przedsięwzięć. Za to
wszystkim współpracownikom, współorganizatorom i władzom gminy serdecznie
dziękuję.
*
Bieżące informacje z działalności Centrum
Kultury Gminy Łańcut można znaleźć w Internecie na stronie www.ck.gminalancut.pl.
Opr. A. Łobaza
URZĄD
GMINY ŁAŃCUT
Sekretarz Gminy
Kontrole w Urzędzie Gminy:
• NIK Delegatura w Rzeszowie w
zakresie przyznawania ulg w podatkach
stanowiących dochód gminy
• Wojewoda Podkarpacki w zakresie działalności Wójta jako organu wykonawczego – kontrola wydawanych zarządzeń
• Archiwum Państwowe w Rzeszowie
w zakresie archiwum zakładowego
• Podkarpackie Biuro Planowania Przestrzennego w zakresie stanu i warunków
przechowywania materiałów planistycznych użyczonych z zasobów archiwalnych.
Wójt Gminy wydał 98 zarządzeń jako
organ wykonawczy gminy.
str. URZĄD
W oparciu o kodeks cywilny sporządzono 5 testamentów.
Rozpatrzono 1 skargę dotyczącą działalności Urzędu.
Wydano 93 poświadczenia o prowadzeniu gospodarstwa rolnego w oparciu o ustawę o kształtowaniu ustroju rolnego.
Dokonano 178 potwierdzeń własnoręczności podpisów oraz stwierdzenia zgodności kserokopii dokumentów z oryginałem.
W marcu 2008 r. wszedł w życie nowy
Regulamin Organizacyjny Urzędu Gminy.
Od tej pory w Urzędzie została zmieniona
struktura organizacyjna, która odpowiada
aktualnym potrzebom i wymogom prawnym.
Opr. M. Jucha
Pozyskiwanie środków
pomocowych
1. Przygotowano i złożono w ramach
Działania 4.1 Infrastruktura ochrony
środowiska Regionalnego Programu
Operacyjnego Województwa Podkarpackiego projekt pn. „Przebudowa istniejących obiektów stacji uzdatniania i
przepompowni wody oraz rozbudowa
sieci wodociągowej w Gminie Łańcut”.
Po ocenie konkursowej wniosek został
zakwalifikowany do dofinansowania.
2. Przygotowano i złożono projekt pn.
„Przebudowa drogi gminnej nr 109878
R klasy D na odcinku od torów kolejowych do drogi krajowej nr 4 E-40 w
miejscowości Rogóżno km 0+000 do
1+676” do „Narodowego Programu
Przebudowy Dróg Lokalnych 20082011”. Wniosek po ocenie przeprowadzonej przez komisję powołaną przez
Wojewodę Podkarpackiego został zakwalifikowany do dofinansowania w
2009 r.
3. Przygotowano i złożono projekt pn.
„Rozbudowa drogi gminnej nr 109608R
Głuchów – Łozy w km 0+221 do 0+919
– etap 2 odcinek w km 0+221 do
0+869” do Podkarpackiego Samorządowego Instrumentu Wsparcia Rozwoju
Infrastruktury na Obszarach Wiejskich.
Projekt ten nie został zakwalifikowany
do wsparcia z Budżetu Województwa
Podkarpackiego.
4. Przygotowano i złożono w ramach działania 2.1 Infrastruktura komunikacyjna
Regionalnego Programu Operacyjnego
Województwa Podkarpackiego projekt pn. „Rozbudowa drogi gminnej nr
109608R Głuchów – Łozy w km 0+221
do 0+919 – etap 2 odcinek w km 0+221
do 0+869”. W wyniku przeprowadzonej
oceny projekt ten nie został zakwalifikowany do dofinansowania.
5. Przygotowano i złożono projekt pn.
„Rozbudowa budynku wielofunkcyjnego o funkcji społeczno–kulturowo–
oświatowej im. ks. Walentego Mazurka,
budowa sceny zewnętrznej oraz przebudowa sieci teletechnicznej i gazowej w
Kraczkowej – I etap” w ramach Programu Operacyjnego „Rozwój infrastruktury kultury i szkolnictwa artystycznego”
Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Projekt ten nie został zakwalifikowany do dofinansowania.
6. Przygotowano i złożono projekt pn.
„Modernizacja budynku Ośrodka Kultury w Handzlówce i zagospodarowanie jego otoczenia na cele działalności
kulturalnej i edukacyjnej” (nabór ogłoszony w miesiącu listopadzie) w ramach Programu Operacyjnego „Rozwój
infrastruktury kultury” Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wniosek
znajduje się obecnie w trakcie oceny
konkursowej.
7. Przygotowano i złożono w ramach
działania 5.1 Infrastruktura edukacyjna
Regionalnego Programu Operacyjnego
Województwa Podkarpackiego projekt pn. „Budowa sali gimnastycznej w
Albigowej”. Znajduje się on w trakcie
oceny komisji konkursowej powołanej
przez Marszałka Województwa Podkarpackiego.
8. Przygotowano i złożono wniosek o dofinansowanie projektu pn. AKTYWNIKREATYWNI-MOBILNI” w ramach
Poddziałania 6.1.1 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Po zakwalifikowaniu projektu do dofinansowania
rozpoczęto jego realizację obejmując
wsparciem 70 osób pozostających bez
zatrudnienia.
9. Przygotowano (wspólnie z Zespołem
Szkół w Soninie) oraz złożono wniosek o dofinansowanie projektu pn.
„SZKOLNA PRACOWNIA KREATYWNOŚCI” w ramach Poddziałania
9.1.2 Programu Operacyjnego Kapitał
Ludzki. Po zakwalifikowaniu projektu
do dofinansowania rozpoczęto jego realizację obejmując zajęciami pozalekcyjnymi 124 uczniów Zespołu Szkół w
Soninie.
10.Przygotowano wniosek promocyjny
gminy pn. „Całokształt działań gminy
Łańcut na rzecz ochrony środowiska”
w ramach konkursu organizowanego
przez Ministra Środowiska „Lider Polskiej Ekologii”. Po przeprowadzonej
ocenie formalnej, merytorycznej i wizytacji wniosek uzyskał wyróżnienie na
szczeblu krajowym.
11.Przygotowano i złożono do Konkursu
„Krajowi Liderzy Innowacji” wniosek
promocyjny gminy Łańcut. Uzyskał on
pozytywną ocenę, a gmina została zwycięzcą w edycji regionalnej w kategorii
gmin wiejskich.
12.Wspólnie z 4 innymi gminami wchodzącymi w skład Lokalnej Grupy Dzia-
łania Ziemia Łańcucka przygotowano
i złożono do Departamentu Programów
Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu
Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego wniosek o wybór lokalnej
grupy działania do wdrażania lokalnej
strategii rozwoju i wniosek o przyznane
pomocy finansowej na 2009 r. w ramach
działania 4.31 Funkcjonowanie Lokalnej Grupy Działania.
13.Udzielano pomocy w opracowaniu
i wykonaniu projektów dla organizacji
pozarządowych i szkół działających na
terenie gminy Łańcut, tj. dla:
a) Ludowego Klubu Sportowego „Czarni”
Kraczkowa w zakresie przygotowania
wniosku pn. „Pozyskanie sprzętu sportowego dla LKS „Czarni” Kraczkowa
w ramach projektu KAROL” złożonego
do Ministerstwa Sportu i Turystyki,
b) Zespółu Szkół w Soninie w zakresie
przygotowania wniosku pn. „Tu się
zaczyna moja Ojczyzna” złożonego do
Programu Działaj Lokalnie VI PolskoAmerykańskiej Fundacji Wolności oraz
późniejszej jego realizacji.
14.Zakończono prace nad „Strategią Rozwoju Gminy Łańcut na lata 2008-2020”,
która została przyjęta przez Radę Gminy Łańcut.
15.Przygotowano dla każdego sołectwa
gminy plany odnowy miejscowości,
które zostały przyjęte przez Zebrania
Wiejskie i zatwierdzone przez Radę
Gminy Łańcut.
16.W ciągu całego roku przygotowywano
informacje dla uczniów i studentów z
zakresu pozyskiwania środków pomocowych przez gminę Łańcut.
Opr. A. Szpytma, M. Rupar
Referat Rolnictwa,
Inicjatyw Gospodarczych
i Ekologii
Stanowisko ds. działalności
gospodarczej:
W zakresie działalności gospodarczej
wydano:
• 116 zaświadczeń o wpisie do ewidencji
działalności gospodarczej,
• 116 zaświadczeń o zmianie wpisu do
ewidencji działalności gospodarczej,
• 90 zaświadczeń stwierdzających aktualność wpisu,
• 78 decyzji o zakończeniu działalności
gospodarczej,
• 17 informacji o zawieszeniu działalności
gospodarczej,
• przygotowano i przesłano 35 informacji
dotyczących przedsiębiorców z terenu
gminy Łańcut dla potrzeb zainteresowanych urzędów i instytucji,
c.d. na str.8
URZĄD
str. Referat Rolnictwa, Inicjatyw
Gospodarczych i Ekologii
c.d. ze str. 7
• 27 informacji o przedsiębiorcach dla zainteresowanych urzędów oraz wysłano
oferty dot. działalności gospodarczej dla
przedsiębiorców działających na terenie
gminy Łańcut.
Na stanowisku prowadzony jest rejestr
podmiotów gospodarczych oraz rejestr
przyjętych i przekazanych deklaracji podatkowych, zaś kopie odpowiednich zaświadczeń i decyzji przesyłane są na bieżąco do
ZUS, Urzędu Skarbowego i Powiatowego
Inspektoratu Sanitarnego.
W zakresie produkcji roślinnej:
• przyjęto wniosek oraz wydano zezwolenie na uprawę maku niskomorfinowego,
• przyjęto 2 wnioski dotyczące zachwaszczenia pól,
• wydano 8 upomnień nakazujących zniszczenie chwastów,
• sporządzono wykaz dotyczący średnich
wydajności płodów rolnych oraz usług
i nawozów dla potrzeb Zakładu Poszukiwania Nafty i Gazu Jasło Sp. z o.o. w
Jaśle,
• przekazano do wiadomości rolnikom
komunikaty dotyczące ochrony roślin
a także informacje o skupie i przetwórstwie roślin energetycznych. Przekazano
informacje mieszkańcom o planie nawozowym Spółdzielni usługowej w Głuchowie.
W zakresie dodatków mieszkaniowych:
• przyjęto 11 wniosków wraz z kompletami stosownych dokumentów i wydano
tyle samo decyzji przyznających dodatek
mieszkaniowy na okres sześciu miesięcy.
W zakresie dodatków mieszkaniowych
prowadzony jest rejestr uwzględniający
wszystkie dane zawarte w decyzji. Dla potrzeb Urzędu Statystycznego sporządzono
niezbędne sprawozdania z przyznanych i
wypłaconych dodatków mieszkaniowych.
Opr. J. Surmacz
Stanowisko ds. ochrony
środowiska
I. W zakresie ochrony zasobów
przyrody:
1. Wydano 133 decyzje – zezwolenia na
usunięcie drzew.
2. Wydano 9 decyzji umarzających postępowanie w sprawie wydania zezwolenia
na usunięcie drzew.
3. Wydano 2 postanowienia w sprawie zawieszenia postępowania o wydanie zezwolenia na usunięcie drzew.
4. Wydano 3 decyzje odmowy wydania zezwolenia na usunięcie drzew.
służbowych i strażackich, przekazano do
Urzędu Marszałkowskiego i WIOŚ.
5. Przygotowano 7 wniosków do Starostwa
Powiatowego o wydanie zezwolenia na
usunięcie drzew z działek stanowiących
własność Gminy Łańcut.
VI. Koordynowano
„Sprzątanie Świata”
6. Każda z powyższych spraw wymagała
przeprowadzenia oględzin w terenie.
7. W publicznie dostępnym wykazie danych o środowisku i jego ochronie sporządzono 145 kart wniosków i 145 karty
decyzji, które zostały zamieszczone na
stronie EKOPORTALU.
II. Z zakresu ustawy o odpadach:
Zorganizowano odbiór 54 ton eternitu
dachowego, który został odebrany od 28
właścicieli gospodarstw z terenu Gminy
Łańcut.
Wykonano gminną inwentaryzację w postaci” Bazy wyrobów i odpadów zawierających azbest” znajdujących się w posiadaniu
osób fizycznych.
coroczną
akcję
- w wyniku tej akcji uprzątnięto - lasy, parki, cmentarze, okolice szkół, brzegi rzek,
pobocza dróg. Łącznie zebrano 77 worków
odpadów zmieszanych i 19 worków odpadów segregowanych.
VII.W zakresie ochrony zabytków:
1. Sfinansowano zakup drzwi drewnianych
przeznaczonych do zabytkowej kapliczki w Wysokiej oraz zakup okien do zabytkowych kapliczek w Cierpiszu
2. Opracowano Program Opieki nad Zabytkami dla Gminy Łańcut na lata 2008
– 2011 r. wraz z Ewidencją zabytków,
architektury, budownictwa i archeologii
z kartami zawierającymi adresy, lokalizację oraz dokumentację fotograficzną
zabytków.
III. Zgodnie z ustawą - Prawo ochrony
środowiska:
VIII. W ramach gospodarowania środkami finansowymi Gminnego Funduszu
Ochrony Środowiska dofinansowano:
1. Przygotowano i przedłożono wojewodzie informację za 2007 r. o rodzaju, ilości i miejscach występowania azbestu (u
osób fizycznych).
• program edukacji ekologicznej, realizowany przez Związek Komunalny „Wisłok”,
Prowadzono postępowanie administracyjne w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na
realizację dla 7 przedsięwzięć mogących
znacząco oddziaływać na środowisko. W
tym zakresie przygotowano 7 wszczęć postępowania, 7 postanowień o obowiązku
sporządzenia raportu o oddziaływaniu inwestycji na środowisko, wydano 7 decyzji o
środowiskowych uwarunkowaniach zgody
na realizację przedsięwzięcia, wydano 1 decyzję o umorzeniu postępowania.
2. Przeprowadzono postępowanie i wydano
postanowienie o zakresie raportu.
3. W publicznie dostępnym wykazie danych o środowisku i jego ochronie
przygotowano 9 kart dla wniosków, 8
kart decyzji oraz 9 kart postanowień w
sprawie obowiązku sporządzenia raportu
o oddziaływaniu inwestycji na środowisko, które zamieszczono na stronie
EKOPORTALU.
IV. W zakresie prowadzonych prac geologicznych i górniczych na terenie gminy
wydano 6 opinii – postanowień do:
1. Planu ruchu dla zakładów górnictwa naftowego i gazownictwa.
• wycieczki, konkursy edukacyjne dla
dzieci i młodzieży szkolnej ,
• wykonanie zabiegów pielęgnacyjnych
drzew w Kraczkowej – stadion ,
• badanie próbek gleby dla 10 rolników,
• 75 % kosztów odbioru eternitu od 28
właścicieli,
• finansowano akcję Sprzątania Świata
2008,
• opracowanie Programu Ochrony Środowiska na lata 2008 - 2011.
X. W zakresie sprawowania opieki nad
grobami i cmentarzami wojennymi
– przeprowadzono coroczną lustrację stanu
technicznego obiektów cmentarnictwa wojennego.
Opr. M. Pelc
Gospodarka gruntami
Wydano 69 opinii Wójta o możliwości podziału działek oraz 65 decyzji w sprawie zatwierdzenia podziałów nieruchomości.
Prowadzono 18 postępowań administracyjnych w sprawie rozgraniczenia nieruchomości.
2. Koncesji lub zmiany koncesji na poszukiwanie złóż ropy i gazu.
W sprawach różnych związanych z nieruchomościami na terenie Gminy Łańcut,
prowadzone było 540 spraw.
V. Naliczano półroczne opłaty oraz przygotowano informację za emisję zanieczyszczeń do atmosfery z tytułu ogrzewania pomieszczeń w budynkach gminnych
oraz opłat za eksploatację samochodów
Nabyto 6 działek o pow. 0,5773 ha, zbyto
natomiast 13 działek o pow. 1,4758 ha.
Załatwiono 96 spraw dotyczących numeracji porządkowej budynków i nieruchomości.
str. URZĄD
W ramach pomocy dla Gminnej Spółki
Wodnej na zlecenie Gminy dokonano we
wsiach Wysoka, Sonina, Handzlówka, Rogóżno i Albigowa, renowacji rowów melioracyjnych na kwotę 44. 673 zł.
Opr. J. Duliban
6. Z zakresu łowiectwa i leśnictwa – 17
spraw.
Stanowisko ds. handlu
i rolnictwa
- współpraca z organizacjami działającymi na rzecz rozwoju terenów wiejskich
( ARiMR, WODR itp.) – 27 spraw,
Ścieki
- informacje dla mieszkańców i rolników
– 19 spraw,
- Łącznie w 2008 r. przyłączonych do sieci kanalizacyjnej zostało 139 budynków.
- załatwianie spraw różnych, w tym spornych - 11 spraw,
Współpraca z Przedsiębiorstwem Usług
Komunalnych „EKOM” z Jarosławia
- bieżąca informacja merytoryczna dla
stron – ok. 500.
Na podstawie zawartej umowy wywożono odpady zgromadzone w pojemnikach
zlokalizowanych na przystankach autobusowych na terenie gminy (jeden raz w miesiącu), odpady z zużytych zniczy zgromadzone w pojemnikach zlokalizowanych na
cmentarzach (zgłoszenia telefoniczne) oraz
sprzątano tereny wokół gniazd recyklingowych (jeden raz w miesiącu). Łącznie
wydano na koniec grudnia 2008 r. kwotę w
wysokości 45 603,08 zł.
1. Z zakresu wydawania zezwoleń na
sprzedaż napojów alkoholowych:
- postępowania administracyjne w sprawach o wydanie zezwoleń na sprzedaż
napojów alkoholowych – 119,
- oględziny w terenie punktów sprzedaży
napojów alkoholowych – 54,
- wydane zezwolenia – 43,
- wydane decyzje odmowne i postępowania odwoławcze – 11,
7. Z zakresu turystyki i „Ewidencji innych obiektów świadczących usługi hotelarskie” – 26 spraw.
8. Z zakresu aktywizacji gospodarczej
gminy i pozostałych działalności:
- pełnienie zastępstw w pracy stanowisk
w Referacie.
Opr. K. Musz-Kisała
- postępowania o wydanie jednorazowych
zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych – 36,
Stanowisko ds. utrzymania
czystości i porządku
- postępowania interwencyjne – 7,
Utrzymanie czystości i porządku:
- rozliczone oświadczenia o wartości
sprzedaży napojów alkoholowych – 56,
- kontrolowanie i egzekwowanie od właścicieli nieruchomości wykonania obowiązku utrzymania czystości i porządku.
- naliczone i rozliczone opłaty za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów
alkoholowych – 246,
- postępowania stwierdzające wygaszenie
zezwoleń – 27 (tyle samo decyzji),
- postępowania w sprawie cofnięcia zezwoleń na sprzedaż alkoholu – 1,
- przygotowane projekty uchwał Rady
Gminy – 4,
- sprawozdania, informacje, zawiadomienia – 38,
- prowadzone i aktualizowane ewidencje
–
• zezwoleń na sprzedaż alkoholu w punktach stałych,
• jednorazowych zezwoleń na sprzedaż alkoholu.
2. Z zakresu pracy w Gminnej Komisji
Rozwiązywania Problemów Alkoholowych:
- przygotowano postanowienia opiniujące
złożone wnioski – 86,
- kontrole punktów sprzedaży alkoholu
– 11,
- projekty uchwał Rady Gminy, sprawozdania, informacje – 9.
3. Z zakresu profilaktyki przeciwpowodziowej, klęsk żywiołowych, likwidacji
skutków powodzi, spływu wód, rozstrzygania sporów – 21 spraw różnych i informacji.
4. Z zakresu nadzoru nad produkcją
zwierzęcą – 8 spraw.
5. Z zakresu ochrony zwierząt – 34 sprawy.
13147 kg odpadów niebezpiecznych w
skład, których wchodziły zużyty sprzęt
elektryczny i elektroniczny (lodówki,
monitory, radia, telewizory, odkurzacze,
świetlówki), oraz środki ochrony roślin,
zużyte farby i lakiery, przeterminowane
leki.
Odpady komunalne (śmieci)
- Skontrolowano budynki w związku z interwencją sąsiedzką (sprawy dotyczyły
spalania bądź składowania odpadów
w miejscach niedozwolonych) – liczba
spraw 4.
- Prowadzono sprawy osób, których adresy
zostały znalezione w śmieciach porzuconych na terenie gminy – liczba spraw 9.
- Wezwania udokumentowania korzystania z usług usuwania odpadów komunalnych i ciekłych (tj. do okazania umowy
i dowodów płacenia za takie usługi)
– liczba prowadzonych spraw 250.
- W dniach od 10-12 czerwca 2008 r. realizowana była „Obwoźna, bezpłatna zbiórka odpadów niebezpiecznych” w trakcie, której z terenu całej gminy zebrano
- Skontrolowano budynki w związku z interwencją sąsiedzką – liczba spraw 3.
Prowadzenie ewidencji zawartych przez
mieszkańców gminy umów na wywóz odpadów komunalnych.
Informacje bieżące
W 2008 r. Miejski Zakład Usług Komunalnych 37-100 Łańcut ul. Traugutta 20
uzyskał zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów
komunalnych od właścicieli nieruchomości
z terenu Gminy Łańcut, oraz zezwolenie na
prowadzenie działalności w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych od właścicieli
nieruchomości z terenu Gminy Łańcut.
Zezwolenie na prowadzenie działalności
w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu
Gminy Łańcut uzyskało także Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Jarosławiu Sp. z o.o., 37-500 Jarosław ul. Przemyska 15.
Opr. S. Kuźniar
Stan podpisanych umów na koniec grudnia 2008 r. przedstawiono w poniższej tabeli.
Liczba
Umowy – bud.
Miejscowość
Umowy – firma
RAZEM
domów
mieszkalny
Albigowa
676
585
27
612
%
90,54
Cierpisz
184
145
2
147
79,90
Głuchów
392
331
18
349
89,03
Handzlówka
354
277
13
290
81,92
Kosina
821
713
25
738
89,89
Kraczkowa
768
687
28
715
93,10
Rogóżno
283
245
11
256
90,46
Sonina
726
590
26
616
84,85
Wysoka
598
525
14
539
90,14
4802
4098
164
4262
88,76
RAZEM
Gmina Łańcut
URZĄD
str. 10
Referat
Finansowo-Budżetowy
Referat Finansowo-Budżetowy prowadzi
obsługę finansową Gminy jako jednostki samorządu terytorialnego oraz bieżącą obsługę finansową Urzędu i Gminnego Ośrodka
Pomocy Społecznej. W RFB realizowana
jest i ewidencjonowana całość dochodów
budżetu gminy oraz wydatki dotyczące
Urzędu Gminy i GOPS. Przekazywane są
również środki do poszczególnych jednostek organizacyjnych jak: szkoły, gimnazja,
przedszkola, Zakład Gospodarki Komunalnej, Centrum Kultury.
Na stanowiskach do spraw podatków
prowadzona jest ewidencja podatników podatku rolnego, podatku leśnego, podatku od
środków transportowych, podatku od nieruchomości w rozbiciu na osoby fizyczne i
osoby prawne. Ustalane są wymiary podatku na bieżący rok podatkowy, prowadzona
jest ewidencja poszczególnych rat podatku,
zaległości w podatkach. Na bieżąco wprowadza się zmiany w ewidencji na podstawie
dostarczanych decyzji administracyjnych
ze Starostwa Powiatowego i aktów notarialnych. Rozpatrywane są podania w sprawie
umorzeń podatku, rozłożenia podatku na
raty, przesunięcia terminu płatności, udzie-
lania ulg. Ponadto prowadzone są kontrole
podatników w terenie. Do zalegających w
zapłacie wysyłane są upomnienia, wystawiane są tytuły wykonawcze do komornika
w celu ściągnięcia zaległości.
Każdego roku w miesiącach marzec i
wrzesień można składać wnioski o zwrot
podatku akcyzowego od paliwa zakupionego przez rolników.
Wystawiane są również zaświadczenia
dotyczące wysokości opłacanego podatku
stanowiącego podstawę do wyliczenia dochodu oraz udostępniane są dane o stanie
majątkowym dla instytucji do tego upoważnionych (np. sądy, prokuratura, policja, jednostki samorządu terytorialnego itp.).
W referacie prowadzona jest również
obsługa kasowa w zakresie przyjmowania
wpłat do gminy z tytułu podatków, opłat za
dowody osobiste, opłaty skarbowej, administracyjnej itp. W kasie dokonuje się również wypłaty zasiłków z zakresu pomocy
społecznej, świadczeń rodzinnych, rozrachunków z dostawcami, pracownikami.
W 2008 roku w księgowości Urzędu Gminy zrealizowano m. in.:
- wystawiono 1270 faktur dla podmiotów
zewnętrznych,
Referat Infrastruktury Komunalnej
Zestawienie zrealizowanych inwestycji i remontów
Lp.
Nazwa zadania
Wartość zadania
1.
1.1.
1.2.
1.3
1.4.
1.5.
1.6.
1.7.
2.
2.1
2.2.
2.3.
ALBIGOWA
Budowa drogi wewnętrznej do stadionu
w Albigowej 100 429,00 zł
Odcinek sieci wodociągowej dł. 1 386 mb
/w tym Ø 90 – 672 mb, Ø 110 – 714 mb/
oraz 644,5 mb przyłączy Ø 32 - tj. 21 szt.
Modernizacja pompowni wodociągowej
– Albigowa - Honie. 185 000,00 zł
Odcinek sieci kanalizacji sanitarnej i deszczowej
na „Osiedlu”. Kanalizacja sanitarna 180 mb,
deszczowa 189 mb. 148 000,00 zł
Remont Ośrodka Zdrowia w Albigowej
w zakresie odnowienia elewacji budynku,
wymiany okien w części mieszkalnej
66 000,00 zł
Wykonano sanitariaty i wymalowano salę
widowiskową w budynku Domu Strażaka
Albigowa – Honie.
10 600,00 zł
Rozpoczęto budowę sali gimnastycznej.
Termin realizacji całości zadania /tj. stan surowy
zamknięty z przyłączami/ 15.12.2009 r. 3 360 360,00 zł
Dofinansowano budowę chodnika dla pieszych
przy drodze wojewódzkiej Nr 887 100 000,00 zł
CIERPISZ
Remont drogi wewn. „Poręba” w km
0+355-0+555
66 044,00 zł
Remont drogi gminnej „Cierpisz do Woli
Rafałowskiej” w km 0+680-0+980
95 082,00 zł
Wymiana okien w budynku społecznym
– Cierpisz Dolny 15 000,00 zł
2.4.
2.5.
2.6.
3.
3.1.
3.2.
3.3.
3.4.
4.
4.1.
4.2.
4.3.
4.4.
5.
5.1.
5.2.
5.3.
- zapłacono 12.261 rachunków,
- zaksięgowano 24.523 pozycji księgowych.
W podatkach zrealizowano m.in.:
- wydano 11.225 decyzji wymiarowych,
- wprowadzono 1.310 zmian geodezyjnych,
- rozpatrzono 404 podań o umorzenie podatku,
- przeprowadzono 20 kontroli podatników
w terenie,
- przyjęto i rozpatrzono 260 wniosków
o zwrot podatku akcyzowego od paliwa
zakupionego przez rolników,
- wystawiono 3.820 upomnień,
- wystawiono 181 tytułów wykonawczych
do komornika,
- zaksięgowano 38.223 dowodów wpłat,
- wydano 1.213 zaświadczeń.
W kasie Urzędu Gminy zrealizowano
m.in.
- wypłacono gotówkę dla 14.728 osób,
- przyjęto gotówkę od 16.320 osób.
Obroty kasy od początku roku wyniosły
ponad 5.148.000 zł.
Opr. W. Skoczyński
Ułożono kostkę na podeście przystanku
– Cierpisz Dolny
1 600,00 zł
Remont elewacji budynku społecznego
– Cierpisz Górny
17 000,00 zł
Budowa odcinka sieci wodociągowej ok.
2200 mb, podłączono 17 budynków
146 597,00 zł
GŁUCHÓW
Rozbudowa drogi gminnej Łozy w km
0+000-0+869
288 853,00 zł
Opracowano projekt budowy drogi
wewnętrznej Malawa II
15 000,00 zł
Wykonano oświetlenie drogowe – odcinek
od Kościoła do torów oraz od sklepu za torami
do stadionu 40 000,00 zł
Wyłoniono wykonawcę na realizację zadania
pn. „Przebudowa stacji uzdatniania i pompowni
wody w Głuchowie”. Termin realizacji
15.09.2009 r. 2 079 828,00 zł
HANDZLÓWKA
Remont drogi wewn. „Skotnik” w km
0+070-0+546
133 819,00 zł
Remont drogi wewn. „Hyrów” w km
0+000-0+482
152 743,00 zł
Remont drogi wewnętrznej „Trojnarówka”
L= 220 mb
27 587,00 zł
Remont drogi wewnętrznej „Kuźniarówka”
na dł. 170 mb
29 903,00 zł
KOSINA
Remont parkingu przy cmentarzu pow. naw.
185 505,00 zł
1 400 m2
Przebudowa drogi wewnętrznej przy cmentarzu
w km 0+106-0+192
63 743,00 zł
Przebudowa drogi wewnętrznej „Ścieżki”
w km 0+000-0+459
296 697,00 zł
str. 11
URZĄD
5.4.
5.5
6.
6.1.
6.2.
6.3.
6.4.
6.5.
6.6.
6.7.
6.8.
7.
7.1.
7.2.
7.3.
8.
8.1.
8.2.
8.3.
8.4.
9.
9.1.
Wykonano ocieplenie budynku Ośrodka
Zdrowia
50 227,00 zł
Wykonano termomodernizację budynku Szkoły
Podstawowej i Publicznego Gimnazjum 247 484,00 zł
w tym kredyt z BOŚ
238 157,00 zł
KRACZKOWA
Remont drogi wewnętrznej „Homówka”
w km 0+286-0+646
84 818,00 zł
Wykonano sieć kanalizacji sanitarnej dł.
ok. 800 mb; w tym kolektor tłoczny Ø 90 mm
dł. 364 mb, grawitacyjny Ø 160 mm dł. 92 mb,
Ø 200 mm – 344 mb – Działy Wschodnie
54 294,00 zł
Remont Ośrodka Zdrowia polegający na budowie pomieszczeń dla prowadzenia rehabilitacji
leczniczej oraz budowie podjazdu dla
niepełnosprawnych
146 700,00 zł
Wykonano oświetlenia:
- przy drodze Nr 4 E-40 k. „Sezamu”, 9 szt. lamp,
długość 382 mb.
15 000,00 zł
- przy stadionie sportowym, 3 szt. lamp, 166 mb
i przy drodze 4 E-40 za Peugeotem, 3 szt.
lamp, 173 mb.
29 646,00 zł
- od zjazdu do „Strzechy” w kierunku
Kraczkowej po lewej stronie w sumie ok. 1 km
oświetlenia – 20 szt. lamp. 49 500,00 zł
Rozpoczęto budowę budynku wielofunkcyjnego
im. Ks. W. Mazurka w Kraczkowej.
Zakres rzeczowy robót obejmuje wykonanie:
- przełożenie odcinka sieci gazowej Ø 140 mm
z przyłączem Ø 32 mm
- przełożenie odcinka sieci kanalizacyjnej
Ø 200 i 160 mm
- przebudowa odcinka sieci teletechnicznej
- przeniesienie sceny (grzybka) konstrukcji stalowej
- wykonanie rozbudowy budynku wielofunkcyjnego
w zakresie stanu surowego zamkniętego (bez
ślusarki drzwiowej) 2 431 693,00 zł
Zakończono budowę i przekazano do
użytkowania budynek pawilonu sportowego
(realizacja od 2003-2008) 216 500,00 zł
+ wartość materiałów przyjętych od wsi Kraczkowa,
szacowanych na kwotę ok. 43 000,00 zł
Dofinansowano projekt przebudowy dróg
powiatowych Nr 1 549 R Kraczkowa – Albigowa
i Nr 1 395 R Malawa – Kraczkowa. Projekt
opracowuje Starosto Powiatowe. Gmina
zadeklarowała również pomoc finansową
w koszcie modernizacji tej drogi w kwocie
ok.1 mln zł.
157 000,00 zł
Opracowano projekt przebudowy stacji
wodociągowej w Kraczkowej 65 000,00 zł
ROGÓŻNO
Remont budynku OSP
25 000,00 zł
Wymiana pokrycia dachowego na budynku
socjalnym
24 460,00 zł
Dofinansowano projekt chodnika przy drodze
powiatowej
9 150,00 zł
SONINA
Remont drogi wewnętrznej „Borczówka”
dł. 85 mb
20 428,00 zł
Wykonano ogrodzenie stadionu
10 000,00 zł
Wykonano ogrodzenie zalewu
5 000,00 zł
W trakcie opracowania jest – „Projekt budowlano
-wykonawczy chodnika dla pieszych przy drodze
wojewódzkiej nr 881 Sokołów – Żurawica
w miejscowości Sonina od km 25+336.89
– 26 + 946.31”
52 000,00 zł
WYSOKA
Budowa parkingu przy budynku OSP wraz
9.2.
9.3.
9.4.
9.5.
9.6.
9.7.
9.8.
9.9.
9.10.
9.11.
9.12.
z nawierzchnią asfaltową pow. ok. 900 m2
183 610,00 zł
Przebudowa drogi rolniczej k/Bażantarni 91 920,65 zł
Przebudowano i wyremontowano budynek
Domu Kultury w zakresie:
- wykonania nowego wystroju ścian
w pomieszczeniu sali widowiskowej i holu,
- wymiany stolarki drzwiowej na scenie,
- likwidacji jednej pary drzwi wyjściowych z sali,
- wykonania schodów scenicznych,
- remontu parkietu w sali widowiskowej
i podłogi na scenie,
- likwidacji kraty w holu i wykonania w to
miejsce ścianki działowej,
- remontu pomieszczenia wc,
- wzmocnienia fundamentu pod zewnętrznymi
schodami oraz wykonania okładzin schodów
i spocznika z płytek klinkierowych lub kamiennych,
- remont tynków ścian i sufitów sceny,
- wymiana instalacji elektrycznej wraz z osprzętem
oraz wymiana grzejników c.o. w sali widowiskowej
i holu. 195 000,00 zł
Wykonano remont budynku Remizy OSP w zakresie:
- budowy sanitariatów, pomieszczenia kuchni,
- wymiany stolarki okiennej i drzwiowej zewnętrznej,
- docieplenia stropu nad garażami,
- budowy instalacji c.o.
- odnowienia elewacji budynku
120 000,00 zł
Wykonano termomodernizacje budynku
Publicznego Gimnazjum oraz stropodachów
budynku sali gimnastycznej i łącznika
634 958,00 zł
w tym kredyt z BOŚ 307 700,00 zł
Wykonano dach na stołówce Publicznego
Gimnazjum
224 984,00 zł
Opracowano projekt techniczny przebudowy
budynku byłego Internatu szkolnego w zakresie
I, II, III–go piętra na hotelik 119 560,00 zł
Wykonano remont skrzydła budynku internatu
dostosowującego pomieszczenia dla klubu
sportowego 34 000,00 zł
Wykonano przyłącz energetyczny i modernizację
sieci rozdzielczej n/n do budynku Zespołu Szkół 48 700,00 zł
Wykonano kanalizację sanitarną odprowadzającą
ścieki z zaplecza basenu
12 000,00 zł
Dofinansowano budowę chodnika przy drodze
wojewódzkiej 100 000,00 zł
Dofinansowano projekt chodnika przy drodze
powiatowej 50 000,00 zł
Opr. E. Balawejder
Referat Organizacyjny i Spraw
Społecznych
Dowody osobiste
W związku z procesem wymiany dowodów osobistych rok 2008
(do 31 marca) był ostatnim rokiem wymiany książeczkowych dowodów na nowe. W roku ubiegłym przyjęto 1.200 wniosków o wydanie dowodów osobistych. Łącznie przy liczbie 15.680 dorosłych
osób na dzień 31 grudnia 2008 r. nowych dowodów osobistych nie
miało jeszcze ok. 40 osób.
Na stanowisku ds. dowodów osobistych znajduje się archiwum kopert osobowych osób, którym zostały wydane nowe dowody osobiste oraz kopert osób zmarłych. Z tego archiwum udostępniane
są dokumenty na wniosek organom policji, prokuratury, urzędom
skarbowym oraz do badań grafologicznych.
W procesie wydawania dowodów osobistych wysyłane są wezwania o przesłanie kopert osobowych z urzędów, w których wyrobiony
c.d. na str. 12
URZĄD
str. 12
Referat Organizacyjny i Spraw
Społecznych
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
c.d. ze str. 11
był poprzedni dowód osobisty, a osoby
przemeldowały się do naszej gminy (takich
kopert wysłano 217 szt.), a także wysyłane
są koperty do urzędów, do których przemeldowali się nasi mieszkańcy (427 kopert
dowodowych). Od osób starszych, chorych
lub niepełnosprawnych pracownik urzędu
przyjmował wniosek o wydanie dokumentu
tożsamości w miejscu zamieszkania.
Nadmienić należy, iż każda zmiana adresu
lub nazwiska wiąże się z koniecznością wyrobienia nowego dowodu osobistego.
Stanowisko ds.
administracyjno-gospodarczych
Kontynuowano rozpoczęte w 2007 r. roboty remontowe w budynku administracyjnym Urzędu Gminy. Roboty wykonywane
były etapami:
etap I - zakończony w kwietniu 2008
– obejmował remont i modernizację parteru: utworzenie biura informacyjnego, wydzielenie odrębnego pomieszczenia na kasę
urzędu, wykonanie podjazdu dla niepełnosprawnych od południowej strony budynku,
a także odnowienie klatki schodowej, korytarza i remont toalet na I piętrze.
etap II – zakończony w lipcu 2008 – obejmował remont korytarza i toalet na II piętrze.
etap III – zakończony w październiku 2008
- remont elewacji budynku. Ze względu na
to, że budynek jest obiektem zabytkowym
prace remontowe musiały być wykonywane
w uzgodnieniu z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków.
Ponadto w 2008 r. dokonano wymiany instalacji elektrycznej, zasilającej sieć komputerową Urzędu, uruchomiono łącza internetowe we wszystkich przedszkolach na
terenie gminy i zakupiono telefony komórkowe dla sołtysów.
Stanowisko ds. organizacyjnych
i kadr
W 2008 r. odbyły się w Urzędzie 4 konkursy na stanowiska urzędnicze, zatrudniono 29 osób w ramach prac publicznych
skierowanych z Powiatowego Urzędu Pracy
i sporządzono dla nich pełną dokumentację
pracowniczą. 8 osób odbyło staż absolwencki, przeciętnie po 25 osób miesięcznie wykonywało przez 10 miesięcy w ciągu całego
roku prace społecznie użyteczne na terenie
gminy. Sporządzono i przesłano drogą elektroniczną do ZUS-u 205 dokumentów zgłoszeniowych i zarejestrowano ok. 54 umowy
zlecenia zawarte z Gminą Łańcut. Praktykę
szkolną i studencką odbyło 10 osób.
Ewidencja ludności
Stan ludności Gminy Łańcut na dzień 31
grudnia 2008 r. wynosił 20.739.
Miejscowość
Albigowa
Cierpisz
Głuchów
Handzlówka
Kosina
Kraczkowa
Rogóżno
Sonina
Wysoka
Liczba
ludności
2.929
826
1.707
1.536
3.551
3.471
1.169
2.960
2.590
W 2008 r. urodziło się 236 dzieci, a 173
osoby zmarły.
Lp.
Miejscowość
1. Albigowa
2. Cierpisz
3. Głuchów
4. Handzlówka
5. Kosina
6. Kraczkowa
7. Rogóżno
8. Sonina
9. Wysoka
Razem
Liczba
Liczba
urodzeń zgonów
39
28
14
5
20
13
11
18
39
35
40
24
14
9
33
20
26
21
236
173
Przyrost naturalny w Gminie Łańcut jest
dodatni i wyniósł 63 osoby.
Na pobyt stały zameldowało się 240
osób, natomiast na pobyt czasowy – 27
osób. Z pobytu stałego wymeldowało się
114 osób. Na terenie Gminy migrowało 240
osób. Wydano 474 zaświadczeń o zameldowaniu. Wszczęto 9 postępowań o wymeldowanie, z których 8 zostało zakończonych
decyzją ostateczną. Udzielono 118 informacji dotyczących udostępnienia danych osobowych. W tym okresie związek małżeński
zawarło 145 osób z terenu gminy.
W ubiegłym roku 13 parom wręczono
Medale za długoletnie pożycie małżeńskie. Ponadto wystąpiono z wnioskami
dla następnych 8 par małżeńskich. Odbyły się dwie uroczystości 100-lecia urodzin
mieszkańców Gminy Łańcut: w Albigowej
i Kraczkowej.
W Biurze Informacyjnym Urzędu zostało przyjętych i wprowadzonych do Elektronicznego Systemu Obiegu Dokumentów
7.532 pism.
Opr. U. Leszczyńska
BIURO RADY GMINY
Referat Samorządu
i Zarządzania Informacjami
W 2008 r. odbyło się 13 Sesji Rady
Gminy. Rada podjęła 103 uchwały, w tym
10 stanowiących akty prawa miejscowego. Odbyły się 2 sesje wyjazdowe: w ZS
w Kosinie (26.08.08) i w DK w Albigowej
(11.11.08), a także wyjazd do farmy wiatrowej w gminie Orły (18.11.08).
Komisje Rady
Lp.
Nazwa Komisji
1. Komisja Rewizyjna
Komisja Finansów i Go2.
spodarki Mieniem Gminy
3.
Liczba
posiedzeń
16
16
Komisja do Spraw
Społecznych
19
Komisja Inicjatyw Go4. spodarczych, Rolnictwa
i Ekologii
RAZEM
15
66
Opr. M. Pyda
Stanowisko ds. wojskowych
i obronnych
1. Pobór
W roku 2008 pobór dotyczył mężczyzn
rocznika 1989. Został on przeprowadzony
w terminie 13-22 lutego 2008 r.
Poborowi podlegały również kobiety urodzone w latach 1980-1989, które w
2007/2008 ukończyły naukę w średnich i
pomaturalnych lub policealnych szkołach
medycznych i weterynaryjnych. Pobór kobiet odbył się 18 marca.
2. Rejestracja przedpoborowych
Rejestracja przedpoborowych obowiązywała mężczyzn urodzonych w 1990 r.
Rejestracja odbyła się w dniach 6-10
października 2008 r.
Mężczyźni zostali wpisani do rejestru
przedpoborowych i otrzymali potwierdzenia zgłoszenia się do rejestracji.
3. Zwolnienia ze służby wojskowej
Wpłynęło 4 wnioski o wypłacenie świadczeń pieniężnych żołnierzom rezerwy, którzy odbyli ćwiczenia wojskowe. Wydano
im stosowne decyzje o naliczeniu rekompensaty za odbyte ćwiczenia wojskowe.
Wpłynęło 10 wniosków poborowych, którzy ubiegali się o uznanie ich za mających
na wyłącznym utrzymaniu członków ich
rodzin. Wszystkim ubiegającym się zostały
wydane pozytywne decyzje.
4. Sprawy obronne
Sprawy obronne realizowane są zgodnie
z obowiązującymi uregulowaniami prawnymi, według wymogów jednostek nadrzędnych.
Komisja Rozwiązywania
Problemów Alkoholowych
Gminy Łańcut
Zgodnie z uchwałą Rady Gminy Nr
XIII/145/08 w sprawie przyjęcia Programu
Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych w Łańcucie, Komisja w
2008 r. zrealizowała Program Profilaktyki
w następujący sposób:
Środki finansowe:
zaplanowane
-
157.809,00 zł
wykonane
-
148.988,19 zł
pozostało
-
8.820,81 zł
Opr. S. Zuba
str. 13
URZĄD
Obrona cywilna
Został opracowany i zatwierdzony
Gminny Plan Reagowania Kryzysowego.
Dokonano przeglądu sprawności syren
alarmowych. Zakupione zostały plandeki
niezbędne do zabezpieczenia uszkodzonych
budynków w sytuacjach klęsk żywiołowych.
Kultura fizyczna i sport
Z zakresu sportu masowego odbyły się
turnieje piłki siatkowej dziewcząt i chłopców, turnieje szachowe, turnieje tenisa stołowego, turniej piłki nożnej.
Z zakresu remontów i inwestycji: został oddany do użytku budynek gospodarczo-szatniowy w Kraczkowej, dokonano
wymiany okien w budynku LKS „Dąb”
Kosina, zakończono naprawę ogrodzenia i
rozpoczęto remont łazienek w Soninie, zakończono ogrodzenie obiektu w Wysokiej
i Handzlówce, kontynuowano prace przy
ogrodzeniu obiektu w Albigowej.
Ochotnicze straże pożarne
W 2008 r. zostały utworzone drużyny
młodzieżowe w OSP Kosina i Handzlówka (chłopcy) oraz Głuchów (dziewczęta i
chłopcy).
W minionym roku nie wystąpiły klęski
żywiołowe, przy których konieczna byłaby
pomoc z zewnątrz. Największym zagrożeniem dla ludności był porywisty wiatr o sile
130 km/godz, który wystąpił w miesiącu
marcu. Spowodował on uszkodzenie 5 budynków mieszkalnych i 3 budynków gospodarczych.
W 2008 r. zanotowano 231 wyjazdów
jednostek, w tym 51 pożarów, 179 miejscowych zdarzeń (stłuczki, wypadki) - (dane z
Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w
Łańcucie).
Został zakupiony nowy samochód lekki
typu Gazela wraz z wyposażeniem dla OSP
w Cierpiszu. Wyremontowane zostały 2 budynki OSP: w Wysokiej i Rogóżnie oraz garaż w Rogóżnie. Jednostka OSP w Rogóżnie obchodziła jubileusz 100-lecia.
Opr. T. Nycz
Stanowisko ds. informacji
publicznej oraz Koordynator
ds. promocji
1. Informacja publiczna
Biuletyn Informacji Publicznej zyskał
nową szatę graficzną. W ostatnim roku
stwierdzono znaczny wzrost odwiedzin BIP,
który wynosił średnio 820 miesięcznie.
2. Portal WWW
W połowie roku strona internetowa gminy zmieniła swoją szatę graficzną. Portal
jest sukcesywnie rozbudowywany i aktualizowany.
Z aktywnego modułu „Pytanie do Wójta,
opinia o gminie” – w ciągu roku skorzystało
14 internautów.
Nowy samochód dla OSP w Cierpiszu. Od lewej: Bartosz Tama – kierowca OSP Sonina,
Kazimierz Ruszel – Naczelnik OSP Cierpisz, Henryk Maciejak – Prezes OSP Cierpisz,
Tadeusz Kaszyca – Komendant Gminy OSP, Antoni Lew – kierowca OSP Cierpisz, Adam
Rajzer – Prezes Zarządu Oddziału Miejsko-Gminnego w Łańcucie. Fot. Archiwum
Gminny portal internetowy odwiedza
wielu gości. Średnio w ciągu każdego miesiąca jest ich ponad 3.800.
3. Głos Gminy Łańcut
Ukazało się 6 gazet samorządowych.
Przekazywane są na bieżąco egzemplarze
obowiązkowe 15 bibliotekom uniwersyteckim na terenie kraju.
4. Promocja
We współpracy z Rzeszowską Agencją
Rozwoju Regionalnego powstał szlak samochodowo-turystyczny TRANSLANDS
– Szlakiem Ordynacji Potockich, którego
część została wytyczona i oznakowana na
naszym terenie (Handzlówka – początek
szlaku, Kraczkowa, Wysoka i Sonina).
Odbył się konkurs fotograficzny „Złapać
peleton” związany z przejazdem przez teren
gminy Tour de Pologne – 18 września 2008
r. Zdjęcia zwycięzców można było oglądać
na stronie internetowej gminy oraz w 4 numerze GGŁ.
Nawiązano współpracę z ogólnopolskim
portalem www.polskaniezwykla.pl, gdzie
umieszczone zostały informacje i zdjęcia
z naszej gminy.
Po raz drugi został wydany kalendarz
gminny, którego druk zasponsorowało 6
przedsiębiorców, głównie z terenu gminy.
W regionalnej prasie (Nowiny, Super Nowości) ukazało się kilka artykułów promujących walory gminy oraz imprezy kulturalne.
W ogólnopolskim konkursie „Sołtys
Roku” dokonano zgłoszenia kandydatki
– sołtysa wsi Handzlówka. Została ona jednym z 12 laureatów tego konkursu.
Opr. A. Wojnar
Wojsko podziękowało
rodzicom żołnierzy
30 grudnia 2008 r. w siedzibie Starostwa Powiatowego w Łańcucie uroczyście odznaczono rodziców żołnierzy srebrnym Medalem za Zasługi dla Obronności Kraju.
Wśród odznaczonych znaleźli się Państwo Stanisława i Ignacy Kogutowie z miejscowości Cierpisz, za wychowanie 4 synów, którzy wzorowo, ofiarnie i nienagannie odbyli zasadniczą służbę wojskową, służąc w jednostkach wojskowych: Krosno Odrzańskie
– syn Krzysztof, Koszalin i Nysa – syn Józef, Świdwin – syn Andrzej, Skwierzyna i
Kraków Balice – syn Piotr. Należy dodać, że Państwo Kogutowie wychowali 10 dzieci,
a obecnie przy rodzinnej wigilii zasiadło 38 osób.
Okazując wysokie uznanie rodzicom, którzy wychowali swoje dzieci na wzorowych,
ofiarnych żołnierzy Komendant Wojskowej Komendy Uzupełnień w Rzeszowie ppłk Wojciech Szyndlar w asyście Wójta Gminy Łańcut wręczyli nadane przez Ministra Obrony
Narodowej Medal za zasługi dla Obronności Kraju.
Rodzice nie ukrywali wzruszeń i wspomnień chwil, gdy oddawali swoich synów dla
ojczyzny
Serdecznie gratulujemy!
Opr. S. Zuba
URZĄD
str. 14
Ważne informacje
teleadresowe instytucji gminnych
URZĄD GMINY ŁAŃCUT,
37-100 Łańcut, ul. Mickiewicza 2a
www.gminalancut.pl
e-mail: [email protected]
Centrala
225 22 64
Faks
225 65 36
Sekretariat
225 22 65
225 31 47
Sekretarz Gminy
225 25 24
Skarbnik Gminy
225 62 91
Przewodniczący Rady Gminy 225 66 41
Referat Samorządu i Zarządzania
Informacjami
Biuro Rady Gminy
225 62 58
Sprawy Wojskowe
225 66 57
Biuletyn Informacji Publicznej 225 42 12
Sport, OSP, Obrona cywilna 225 26 79
Referat Finansowo - Budżetowy
Główny Księgowy
225 66 59
Kasa
225 69 05
Podatki
Księgowość
225 68 59
225 69 06
225 66 61
Referat Organizacyjny i Spraw
Społecznych
Kadry, archiwum
225 50 80
Ewidencja ludności
225 26 79
Dowody osobiste
225 65 43
Referat Infrastruktury Komunalnej
Kierownik Referatu
225 68 09
Inwestycje, gospodarka komunalna
225 67 62
Budownictwo, zagospodarowanie
przestrzenne
225 67 94
Remonty dróg, zamówienia
publiczne
225 68 57
Referat Inicjatyw Gospodarczych,
Rolnictwa i Ekologii
Ewidencja działalności gospodarczej,
zezwolenia na alkohol
225 46 88
Ochrona Środowiska
225 65 46
Gospodarka gruntami
225 66 57
Konkurencyjność
w wywozie odpadów stałych
Do mieszkańców Gminy Łańcut należy wybór firmy, która będzie odbierać odpady
komunalne zmieszane, jak również surowce wtórne wysegregowane w specjalnych workach oznaczonych rodzajem surowca. Mieszkańcy gminy zobowiązani są do podpisania
umowy i oddawania odpadów komunalnych zgodnie z ustawą z dnia 13 września 1996 r.
o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2005 r. Nr 236 poz. 2008 z późn.
zm.).
Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nakłada również szereg obowiązków oraz warunków, jakie przedsiębiorstwa komunalne muszą spełniać w chwili
starania się o uzyskanie zezwala na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu gminy.
Przedsiębiorstwo, które chce odbierać odpady komunalne od mieszkańców zobowiązane jest wystąpić z wnioskiem o wydanie zezwolenia do właściwego Wójta Gminy.
W poniższej tabeli przedstawiam przedsiębiorstwa komunalne, które uzyskały zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy Łańcut.
Lp. Nazwa przedsiębiorstwa
Przedsiębiorstwo usług Komunalnych
1
„EKOM”
Gospodarka Komunalna w Błażowej
2
Sp. z o.o.
Nr telefonu
3
Tel. 0 17 2253291
4
Adres
37-500 Jarosław,
ul. Przemysłowa 6
36-030 Błażowa,
ul. 3-go Maja 35
37-100 Łańcut,
Miejski Zakład Usług Komunalnych
ul. Traugutta 20
Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej 37-500 Jarosław
i Mieszkaniowej w Jarosławiu Sp. z o.o.
ul. Przemyska 15
Tel. 0 16 6241920
Tel. 0 17 2301444
Tel. 0 16 6212560
W chwili obecnej prowadzone jest postępowanie administracyjne w sprawie wydania
zezwolenia na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu gminy Łańcut wszczęte na wniosek „Stare Miasto-Park” Sp. z o.o. Wierzawice 874,
37 -300 Leżajsk.
Informatyk
Środki Pomocowe
– pozyskiwanie, obsługa
225 69 08
224 60 92
Zespół Administracyjno Finansowy
Obsługi Szkół i Przedszkoli
Kierownik, kadry
225 31 17
Księgowość
225 67 74
Remonty i inwestycje szkolne 225 69 15
Płace
225 80 49
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
Kierownik
225 81 91
Obsługa świadczeń
225 62 57
Pracownicy socjalni
Świadczenia rodzinne
Faks
225 81 90
225 33 51
225 69 14
225 62 57
Centrum Kultury Gminy Łańcut
Wysoka 49, 37-100 Łańcut
www.ck.gminalancut.pl
e-mail: [email protected]
225 65 37
Zakład Gospodarki Komunalnej
Gminy Łańcut
Sonina 251 b, 37-100 Łańcut
224 15 92
„Stare Miasto-Park” Sp. z o.o. Wierzawice
874 po uzyskaniu w/w zezwolenia będzie
mogło również odbierać odpady komunalne od mieszkańców Gminy Łańcut.
Pragnę poinformować, iż to właściciel nieruchomości decyduje, które przedsiębiorstwo będzie odbierało odpady komunalne
z jego posesji poprzez zawarcie stosownej
umowy. Chciałbym również zaapelować
do mieszkańców Gminy Łańcut, aby nie
porzucali odpadów komunalnych w przydrożnych rowach, w lasach oraz aby nie
spalali odpadów komunalnych na działce
lub w piecu domowym, ponieważ wpływa
to negatywnie na środowisko. Szkodliwe
substancje przenikają do ziemi, poprzez
co wypłukiwane są przez wody gruntowe, które trafiają do lokalnych ujęć wód
pitnych.
Liczę na Państwa świadomość, iż to od
nas zależy wygląd naszych wiosek i stan
środowiska oraz to, w jakich warunkach
będziemy żyć razem z naszymi dziećmi
i wnukami. Oby tylko nie doczekali się
czasów, które przedstawia proroctwo plemienia Indian Cree.
„Dopiero gdy padnie ostatnie drzewo
Dopiero gdy ostatnia rzeka zostanie
zatruta
Dopiero gdy złapią ostatnia rybę
Dopiero wtedy okaże się, że pieniędzy
nie da się jeść”
Wójt Gminy Łańcut
Zbigniew Łoza
str. 15
WYWIAD
„Działając blisko ludzi widzi się najlepiej ich potrzeby”
Rozmowa z Kazimierzem Gołojuchem – posłem na Sejm RP
Ponad dekadę był Pan związany z samorządem terytorialnym, najpierw jako
radny Powiatu Łańcuckiego, potem był
Pan wójtem gminy Czarna. Czy doświadczenia zdobyte w tym czasie są pomocne
w sprawowaniu mandatu posła na Sejm
RP?
Miałem zaszczyt pełnić funkcję wójta gminy Czarna w latach 1998-2005 oraz
radnego Powiatu Łańcuckiego w latach
1998-2002. Przez ten czas udało się wspólnie z radnymi, sołtysami, radami sołeckimi,
mieszkańcami wiele dobrego zrobić dla
gminy Czarna.
Również działalność I kadencji Rady
Powiatu zaowocowała wieloma wspólnymi,
dobrymi rozwiązaniami. Doświadczenia
zdobyte w samorządzie gminnym i powiatowym bardzo się przydają w pracy parlamentarnej. Działając blisko ludzi, widzi się
najlepiej, czego mieszkańcom potrzeba i jakie ustawodawstwo powinno temu służyć.
Obecnie spotykając się z samorządowcami,
ludźmi na zebraniach, staram się również
ich uwagi i propozycje prezentować w Sejmie.
W Łańcucie mieści się Pana Biuro
Poselskie. Proszę nam powiedzieć czy
i kiedy można zastać Pana w Biurze, czy
można do Pana zwrócić się z ważnymi
problemami naszego regionu, gminy czy
wsi.
Moje biuro mieści się w Łańcucie przy
ul. Królowej Elżbiety 1, tel. 017 225 44 13.
Jest czynne w poniedziałki, środy i piątki
od 7.30 do 16.00, a we wtorki i czwartki od
7.30 do 14.45.
Osobiście jestem w biurze w poniedziałki
na dyżurze poselskim w godzinach od 10.00
do 12.00. Jeśli tylko jest taka możliwość i
dysponuję czasem umawiam się z wyborcami także w inne dni. Jeżeli nie ma mnie akurat w biurze, wszystkie sprawy skierowane
do mnie przekazują mi pracownicy.
Z jakimi problemami czy zapytaniami
zgłaszają się do Pana wyborcy?
Wyborcy przychodzą do mojego biura
z różnego rodzaju sprawami i problemami. Często są to sprawy dotyczące zagadnień prawnych - wówczas z panią prawnik
wspólnie próbujemy doradzić jakieś rozwiązanie lub skierować tę sprawę do odpowiednich organów.
Ludzie pytają także o sprawy inwestycyjne np. realizację autostrady A4, przebudowę drogi krajowej nr 4, lotnisko, drogę
S-19. Pytają także o możliwość pozyskania
środków unijnych na inwestycje w samorządach, rolnictwie, a także dla przedsiębiorców.
Wiele spraw dotyczy życia codziennego
Satysfakcją jest dla mnie praca na rzecz
poprawy warunków życia ludzi, działania
dla dobra społeczeństwa, wdrażanie dobrych programów. Niestety praca w Sejmie
przynosi także rozczarowania  największe,
gdy wiem, że dobre projekty ustaw są przetrzymywane w szufladzie marszałka, tylko
dlatego, że składa je opozycja. Martwi to,
że czasami działania polityczne wygrywają nad działaniami na rzecz naszego kraju
i jego mieszkańców. Wiele dobrych pomysłów jest z góry odrzucanych, tylko i wyłącznie ze względu na fakt, iż nie są pomysłami partii rządzącej.
Fot. archiwum
problemów z załatwieniem jakichś spraw,
pomysłów na zmianę przepisów, zapytań do
Ministrów.
Pracując w sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji do
Spraw Unii Europejskiej ma Pan możliwość wspierania i działania na rzecz
rolników i rolnictwa, a co za tym idzie
poprawy warunków życia na wsi. Proszę
powiedzieć, w jakich dziedzinach podjęte
działania przyniosły efekty?
Na pewno do takich pozytywnych działań, muszę zaliczyć utrzymanie regionalizacji kwot mlecznych, a także wprowadzenie
do PROW na lata 2007-2013 wsparcia gospodarstw niskotowarowych. Jednakże w
chwili obecnej niepokoi mnie wiele decyzji
podejmowanych przez obecny rząd, które
w przyszłości mogą negatywnie wpłynąć
na polskie rolnictwo i sytuację rolników.
Już w ubiegłym roku można było zauważyć spadek cen produktów rolnych, spadek
cen mleka w skupie sięgnął nawet 40%.
Podobnie ceny zbóż zmalały o ponad połowę. Spadki zanotowały także rynki mięsne
oraz rynek owoców i warzyw. Jestem także
zaniepokojony zmniejszeniem nakładów
na rolnictwo w budżecie państwa, stąd też
zgłosiliśmy jako Klub PiS poprawki, zwiększające nakłady na rolnictwo.
Mandat posła jest zarazem zobowiązujący wobec wyborców, jako dający wiele
możliwości. Na swojej stronie internetowej napisał Pan, że praca w charakterze
posła dostarczyła Panu satysfakcji i rozczarowań. Proszę powiedzieć coś więcej
na ten temat.
Jaka jest Pana opinia nt. kryzysu na
rynkach światowych. Czy odbije się on
na naszej gospodarce i jak odczujemy
jego skutki my, mieszkańcy małych miejscowości w naszym regionie.
Myślę, iż można powiedzieć, że skutki
te już stały się odczuwalne - zwolnienia w
Hucie Szkła w Krośnie, Zakładach Oponiarskich Dębica, czy WSK Rzeszów, a
także w licznych mniejszych firmach i zakładach naszego regionu, zapewne mają
swoje podłoże, w obecnej sytuacji na rynku
światowym.
Moim zdaniem złagodzenie następstw
kryzysu można osiągnąć poprzez jak najlepsze i jak najefektywniejsze wykorzystanie środków unijnych, zarówno tych przeznaczonych na inwestycje infrastrukturalne
(tj. drogi, autostrady), ale także tych przeznaczonych na inwestycje o charakterze
innowacyjnym (u nas taką inwestycją jest
Dolina Lotnicza).
Coraz częściej podejmowany jest temat wprowadzenia waluty euro w Polsce.
Jakie jest Pana zdanie na ten temat?
Kwestia wprowadzenia euro wymaga
głębokiego zastanowienia. Podzielam zdanie niektórych ekonomistów, którzy twierdzą, iż wprowadzenie euro w czasie kryzysu, który panuje w chwili obecnej, jest
niekorzystne.
W wypowiedziach Słowaków, którzy
od stycznia tego roku wprowadzili euro,
słychać niezadowolenie ze wzrostu cen
produktów spożywczych, przemysłowych,
a także cen usług. Tym bardziej, że za tymi
podwyżkami, nie poszły podwyżki płac.
Proszę powiedzieć, jakie sprawy na
rzecz regionu udało się załatwić pozytywnie i jakie są priorytety na nadchodzące
lata. Jak Pan myśli, czy w czasie EURO
2012 będzie można podróżować przez
Podkarpacie autostradą A 4?
Do najważniejszych inwestycji dla Podkarpacia na pewno zaliczam budowę autoc.d. na str. 16
WYWIAD
str. 16
Rozmowa
z Kazimierzem Gołojuchem
– posłem na Sejm RP
c.d. ze str. 15
strady A4 do granicy wschodniej. Cały czas
posuwają się do przodu prace przygotowawcze. Następują wykupy gruntów oraz nieruchomości, podziały geodezyjne. Natomiast
mój optymizm jest umiarkowany i uważam,
biorąc pod uwagę obecny etap prac, iż do
roku 2012 trudno będzie ukończyć budowę
tej autostrady.
Kolejną ważną inwestycją jest budowa
nowego terminala oraz rozbudowa Lotniska Rzeszów-Jasionka oraz zwiększenie
ilości połączeń międzynarodowych. Ważną
inwestycją jest także budowa drogi S-19,
a także dokończenie przebudowy drogi krajowej nr 4.
Podziękowania należą się samorządom,
które w miarę możliwości finansowych
dbają o infrastrukturę drogową i całokształt
rozwoju gmin.
Czy nadchodzący rok przyniesie korzystne, zauważalne zmiany dla rolników
i mieszkańców wsi?
Bardzo bym sobie tego i wszystkim rolnikom życzył. Jak już wspomniałem Klub
PiS przygotował szereg poprawek, których
wprowadzenie do budżetu mogłoby wspomóc polskie rolnictwo. Wymienię tutaj
kilka najważniejszych założeń poprawkowych: zwiększenie o 200 mln zł kwoty na
dopłaty do kredytów preferencyjnych inwestycyjnych i klęskowych; zwiększenie dotacji do Agencji Rynku Rolnego o 291 mln zł
z przeznaczeniem na: – realizację programu
„Szklanka mleka w szkole”, – realizację dopłat do materiału siewnego, – rekompensaty
dla rolników za rezygnację z kwot mlecznych, – dopłaty do zakładania wieloletnich
plantacji roślin energetycznych; zwiększenie o 150 mln zł dopłaty do paliwa rolniczego; zwiększenie o 180 mln zł kwoty na dopłaty do ubezpieczeń rolnych; zwiększenie
o 20 mln zł środków na dotację dla spółek
wodnych z przeznaczeniem na konserwację
melioracji; zwiększenie o 70 mln środków
na programy zwalczania chorób zakaźnych
zwierząt; zwiększenie o 12 mln zł środków
na organizację wypoczynku letniego dzieci
wiejskich z ubogich rodzin; zwiększenie o
60 mln zł środków na finansowanie szkół rolniczych (30 mln na prowadzone przez Ministerstwo Rolnictwa i 30 mln zł na zakup pomocy dydaktycznych w szkołach rolniczych
prowadzonych przez samorządy powiatowe); zwiększenie kwot na wynagrodzenia w
instytucjach pracujących na rzecz polskiego rolnictwa, szczególnie tych, w których
zarobki kształtują się na niskim poziomie.
To są nasze propozycje poprawek. Niestety z przykrością należy stwierdzić, iż
większość z nich została przez obecną koalicję odrzucona.
Święta Bożego Narodzenia zapewne
spędził Pan z rodziną, a gdzie witał Pan
Nowy Rok?
Zarówno okres Świąt Bożego Narodzenia, jak i okres Noworoczny spędziłem z rodziną i najbliższymi. Ze względu na wykonywane obowiązki i częstą nieobecność w
domu, czas bożonarodzeniowy jest dla mnie
tym bardziej cenny i w całości spędzam go
w gronie najbliższych.
Czego chciałby Pan życzyć naszym
czytelnikom?
Pragnę życzyć wszystkim mieszkańcom
gminy Łańcut oraz całego powiatu łańcuckiego w 2009 roku wszelkiej pomyślności,
zdrowia oraz tego, aby ten rok był Dobrym
Rokiem – Rokiem spełnionych planów oraz
zrealizowanych celów.
Serdecznie dziękuję Panu za znalezienie czasu na rozmowę w napiętym zapewne terminarzu poselskim. My również
życzymy Panu wszystkiego najlepszego,
zarówno w sprawowaniu mandatu posła,
jak również w życiu osobistym.
Rozmawiała Marta Pyda
Dążenia do odrodzenia państwa polskiego na terenie
Podkarpacia ze szczególnym uwzględnieniem Rzeszowa
i okolic Łańcuta (cz. I)
Odczyt mgr. Piotra Chmielowca podczas gminnych obchodów Narodowego Święta Niepodległości
11 listopada 2008 r. w Albigowej
Dzień 11 listopada jako Narodowe Święto Odzyskania Niepodległości ustanowiono
w 1937 r. na pamiątkę odzyskania przez
Polskę niepodległości po 123 latach niewoli. Jest to data symboliczna związana z przekazaniem Józefowi Piłsudskiemu władzy
nad wojskiem przez Radę Regencyjną, a 3
dni później pełnej władzy politycznej. Wtedy był to jeden z elementów tworzenia się
niepodległego Państwa Polskiego, które w
listopadzie 1918 r. obejmowało tylko ziemie
Królestwa Polskiego i Galicji Zachodniej.
Kilka dni później powstał rząd Rzeczypospolitej Polskiej premiera Jędrzeja Moraczewskiego, a Józef Piłsudski objął funkcję
Tymczasowego Naczelnika Państwa.
nych u schyłku wojny stanowiło zaskoczenie nawet dla polityków. Wpływ na powstanie niepodległego państwa polskiego miała
klęska w Wielkiej Wojnie jej zaborców, Niemiec i Austro-Węgier oraz przejęcie władzy
w Rosji przez bolszewików. Z drugiej strony
o konieczności powstania niepodległej Polski mówili politycy zachodni i tego dotyczyły ich deklaracje polityczne, między innymi
13 punkt orędzia prezydenta Wilsona do
Kongresu Stanów Zjednoczonych z 8 stycznia 1918 r. W tym przypadku był to głównie
efekt wysiłków Ignacego Paderewskiego,
ale za deklaracjami polityków szły także
inne działania Polaków, których celem było
odzyskanie niepodległości.
Na przełomie października i listopada
1918 r., kiedy powstawały pierwsze ośrodki władzy na ziemiach polskich, popularne
powiedzenie głosiło, że „wybuchła Polska”.
Było to z jednej strony prawdą i nieprawdą.
Nieprawdą, bo chwila ta była oczekiwana
i przygotowywana od dawna, z drugiej zaś
strony przyspieszenie wydarzeń politycz-
Warto przypomnieć, że walka o niepodległość w okresie zaborów prowadzona była
na ziemiach polskich różnymi sposobami, co
zależało od istniejącej tradycji politycznej,
ale przede wszystkim możliwości politycznego działania. Najlepsze jej warunki zaistniały w Galicji w okresie autonomicznym,
czyli po 1867 r. Powstały liczne instytucje
objęte autonomią w tym Sejm Krajowy, administracja rządowa i gminna oraz własne
sądownictwo. Najważniejszą zmianą, którą
przyniosła autonomia była możliwość nieskrępowanego rozwoju życia kulturalnego
i szkolnictwa w języku polskim. Dało to
Galicji niespotykaną w stosunku do innych
ziem Polski możliwość rozwoju życia politycznego i rozwoju polskiej oświaty, nauki,
literatury i sztuki. Sprawiło to, że pomimo
niewoli była to dzielnica będąca głównym
ośrodkiem polskiego życia narodowego aż
do 1914 r.
Nadanie autonomii Galicji wiązało się
prawie jednocześnie z upadkiem Powstania
Styczniowego w Królestwie Polskim. Wydarzenie to miało swoje skutki w czasowym
odsunięciu na czas przyszły koncepcji walki
zbrojnej o odzyskanie narodowej suwerenności. Uznanie zyskiwały wtedy poglądy
nakazujące w pierwszej kolejności troskę o
umocnienie wszystkich klas i warstw narodu
polskiego, poprawę stanu gospodarki, zaniechanie sporów społecznych i upowszechnie-
str. 17
WYDARZENIA
nie oświaty. Miało to służyć przygotowaniu
narodu do odzyskania niepodległości drogą
„pracy u podstaw”. Idea walki czynnej powróciła jako aktualna koncepcja sformułowana przez Ligę Polską na emigracji dopiero w latach osiemdziesiątych XIX w. Za
sprawą aresztowań przeprowadzonych przez
władze carskie kierownictwo organizacji w
Królestwie Polskim na początku lat dziewięćdziesiątych przejęli przeciwnicy walki
czynnej z Romanem Dmowskim na czele.
Jego zwolennicy stanęli na czele młodzieżówki Ligii Polskiej – Związku Młodzieży
Polskiej, zwanego „Zetem”. Organizacja posiadała wpływy także wśród młodzieży gimnazjalnej, gdzie funkcjonowała pod nazwą
„Pet” (od tytułu czasopisma „Przyszłość”).
Poglądy głoszone przez obydwie organizacje opierały się na programie Ligi Narodowej, która była kontynuatorką Ligi Polskiej.
Wśród głoszonych haseł znajdowała się
między innymi potrzeba samokształcenia
w zakresie historii i literatury polskiej oraz
geografii krajów ojczystych. O ile łatwiej
było przekonać do programu narodowego
ludzi starszych, to wśród młodzieży coraz
większa była potrzeba i chęć przyjęcia idei
walki czynnej. W tej dziedzinie wysuwano
na przykład pomysł unarodowienia austriackich pułków w Galicji. Sprzeciwiano się
hasłom Ligi Narodowej, głoszącej w okresie
rewolucji 1905-1907 potrzebę bojkotu szkół
zaborczych oraz prowadzenia pracy wojskowej wśród młodzieży.
Stąd w lwowskim zarządzie „Zetu” zrodziła się myśl powołania organizacji paramilitarnej o charakterze narodowym, która
objęłaby młodzież z Galicji Wschodniej.
Na jej czele stanęłaby młodzież gimnazjalna i akademicka, co dałoby jej możliwość
realizacji aspiracji wojskowych. Pomysłodawcą był student architektury Politechniki Lwowskiej Wawrzyniec Dajczak. Statut
organizacji, ukrywający rzeczywisty charakter organizacji, został przyjęty w 1908 r.
Stowarzyszenie działające pod nazwą „Drużyny Bartoszowe” miało skupiać młodzież
żeńską i męską dla dorosłych, junaków dla
młodzieży szkolnej i drużyny bartoszków
dla dzieci. Na strój drużyniaków składały
się sukmany przepasane pasem skórzanym,
czapki krakuski, a uzbrojenie kosy osadzone
na sztorc. Dodatkowym uzbrojeniem miały
być karabiny jednostrzałowe systemu Werndla zakupione z demobilu armii austriackiej.
Działalność organizacyjna „Drużyn Bartoszowych” zakładała szkolenie wojskowe,
upowszechnianie historii Polski, organizację
chórów, orkiestr, teatrów amatorskich, bibliotek, czytelni, a także naukę prowadzenia
gospodarstw domowych w postaci kursów
kroju, szycia, haftowania i koronkarstwa.
Inną formą wsparcia rozwoju wsi był patronat nad powstawaniem ochotniczych straży
pożarnych i organizacja półkolonii dla dzieci w okresie żniw. W powiecie łańcuckim
„Drużyny Bartoszowe” rozpoczęto organizować od 1910 r. Jako pierwsza powstała
„Drużyna Bartoszowa” w Krzemienicy, dwa
lata później powstała Łańcucka Chorągiew
„Drużyn Bartoszowych”. Jej komisarzem
został Mieczysław Krokowski, który to stanowisko zajmował tylko przez rok. Następnie na czele organizacji stali działacze miejscowi, między innymi w 1914 r. komisarzem został pochodzący z Bud Łańcuckich,
Wojciech Hejnosz.
Miejscem, w którym istniały warunki do
rozwoju ruchu niepodległościowego w Galicji, wcześniej od „Drużyn Bartoszowych”,
były organizacje sportowe. W zorganizowanej formie jako pierwszy w 1865 r. powstał we Lwowie Klub Sportowy zrzeszający około 80 członków, głównie młodzież
studiującą. Dwa lata później jego nazwę
zmieniono na Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” we Lwowie. Także w ideologii tej organizacji podkreślano akcenty
narodowe, chociaż zwolennicy silniejszego
zaakcentowania narodowego charakteru
utworzyli wkrótce własną organizację sokolą. O masowym charakterze „Sokoła” i
szybkim wzroście jego popularności wśród
młodzieży zadecydowało powierzenie tej
organizacji przez władze szkolne nauczania gimnastyki wśród młodzieży szkolnej, a
dodatkowo szkolenie nauczycieli pod kątem
prowadzenia lekcji gimnastyki w szkołach
powszechnych i średnich. Oddziały Towarzystwa powstały w Tarnowie, Przemyślu,
Krakowie i Stanisławowie. Wkrótce zaczęły
one powstawać także w mniejszych miastach, między innymi w Łańcucie, gdzie
utworzono je w 1890 r. Zebranie założycielskie zorganizowano na uroczystym spotkaniu w sali starostwa z udziałem urzędników
starostwa, sądu, administracji Ordynacji
Potockich, nauczycieli, księży, urzędników
magistratu i Rady Powiatowej w Łańcucie.
Na prezesa wybrano adwokata dr Walentego
Szpunara, a w składzie zarządu znaleźli się:
zarządca dóbr Potockich Filip Sanbra Kahane, proboszcz ks. Emil Zauderer, Gabriel
Bałuciński, Wacław Jaworski, Stanisław
Kęskiewicz, Władysław Krzyżanowski, Karol Peszkowski i Alojzy Rużek. Wkrótce na
działce przekazanej przez hr. Romana Potockiego Stanisław Cetnarski zbudował gmach
sokoli. Na dodatkowo zakupionej parceli
założono park i boiska do gier. Działalność
„Sokoła” przejawiała się w prowadzeniu
gimnastyki w szkołach, nauce jazdy na rowerach i łyżwach, urządzaniu zabaw, wieczorków literackich, odczytów, a także organizowaniu obchodów rocznic narodowych.
Zwłaszcza ta ostatnia forma działalności
gromadziła rzesze mieszkańców budząc ich
świadomość narodową. Przypominano rocznice powstań narodowych, uchwalenia Konstytucji 3 maja, a szczególnie uroczyście
obchodzono pięćsetną rocznicę zwycięstwa
pod Grunwaldem.
W 1912 r. w atmosferze napiętej sytuacji
politycznej w Europie, która mogła zaprowadzić państwa Ententy do wojny z Rosją,
powstały Polowe Drużyny Sokole. Miały
być odpowiedzią na istniejące już towarzystwa strzeleckie gromadzące młodzież. Na
czele organizacji stanął Józef Haller. W tym
samym roku z inicjatywy prezesa „Sokoła”
w Łańcucie, dr Józefa Borowca i naczelnika,
a zarazem profesora Cesarsko-Królewskiego Gimnazjum Realnego Władysława Glińskiego organizacja powstała w Łańcucie.
Zewnętrznym wyróżnikiem 80 jej członków było umundurowanie i wyposażenie w
broń. Prowadzono także szkolenie wojskowe mające być wykorzystane w przyszłej
wojnie. Organizowali je: Józef Borowiec,
Bogumił Brzeziński, Mieczysław Krokowski, Władysław Gliński, Józef Sala i Edward
Kwiatek, a opiekunem duchowym był popularny wśród młodzieży ks. Teofil Garbacki.
W 1913 r. drużyny takie założono także w
Dębinie i Wysokiej. Ich członkowie organizowali wspólne ćwiczenia z należącymi do
„Drużyn Bartoszowych” i skautami.
Ta ostatnia forma pracy wychowawczej
dla młodzieży dotarła do Łańcuta już w 1912
r. W nowym roku szkolnym wśród młodzieży starszych klas Gimnazjum założono
Drużynę Skautową im. Tadeusza Rejtana.
Jej opiekunami zostali znani z działalności
sokolej: Władysław Gliński, Józef Sala i
Edward Kwiatek. Atrakcyjność dla młodzieży propagowanych form działalności skautowej sprawiła, że powstała druga Drużyna
Skautowa im. Romualda Traugutta. Warto
podkreślić wsparcie udzielane nowym organizacjom przez już istniejące. Dzięki pomocy „Sokoła” skauci zostali umundurowani i
otrzymali sprzęt umożliwiający organizację
biwaków. W okolicznych wsiach organizowane były ćwiczenia terenowe mające służyć doskonaleniu sprawności fizycznej, ale
także budowaniu własnej tożsamości i tradycji. Pierwszą większą tego rodzaju imprezą była wycieczka krajoznawcza na trasie:
Łańcut-Leżajsk-Nisko-Jeżowe-GłogówŁańcut. Program pracy w drużynach opierał
się początkowo na podręczniku angielskim
„Scouting for boys”, którego tłumaczenie
rozpoczął działacz młodzieżowy Andrzej
Małkowski. Skauci w czasie ćwiczeń wielokrotnie spotykali się z przedstawicielami
innych organizacji, należeli nawet do kilku
z nich jednocześnie, a efektem bogatego
programu wychowania patriotycznego był
ich udział w uroczystościach i obchodach
rocznic narodowych. Jak wspominał po
trzydziestu kilku latach od swojej matury
Franciszek Machalski „idea walki zbrojnej
o niepodległość była główną ideą rozwijającego się szybko ruchu skautowego”. Już
po pierwszym roku działalności organizacji
skautowej jej walory wychowawcze zostały docenione także przez władze oświatowe, które podkreślały takie cechy wśród jej
członków jak: „Punktualność, prawdomówność, uszanowanie dla starszych i przełożonych, postęp w naukach, gruntowniejsze
studiowanie literatury, geografii i historii
Polski, chęć poznania przyrody, niesienie
pomocy bliźnim, oszczędność, energia, zaradność, szybkie orientowanie się, a nade
wszystko silne i żywe uczucie narodowe”.
Piotr Chmielowiec – Instytut Pamięci
Narodowej Oddział Rzeszów
WYDARZENIA
str. 18
IX Międzynarodowy Turniej Szachowy
„Podkarpacka Szachownica”
IX Międzynarodowy Turniej Szachowy
„Podkarpacka Szachownica” rozpoczął się
w sobotę 31 stycznia 2009 r. w sali gimnastycznej Publicznego Gimnazjum i Zespołu
Szkół w Wysokiej. Przystąpiło do niego 189
szachistów w II grupach rozgrywek: Open
(55) i Junior (134).
Imprezę, jak co roku organizowali: Centrum Kultury Gminy Łańcut, Podkarpacki
Związek Szachowy, Publiczne Gimnazjum
w Wysokiej i Zespół Szkół w Wysokiej. Na
otwarciu obecni byli: Gospodarz Turnieju
dyrektor Publicznego Gimnazjum w Wysokiej Dorota Szmuc, Dyrektor Honorowy Turnieju Alfred Kuśta, wójt Zbigniew
Łoza, sołtys wsi Wysoka Roman Szpunar,
Dyrektor Zespołu Szkół Zbigniew Tomasik oraz Komitet Organizacyjny: Stanisław
Cyran, Andrzej Szylar, Tadeusz Szylar oraz
Marcin Kisała – wicedyrektor Turnieju.
Sędzią głównym „Podkarpackiej Szachownicy” był sędzia klasy FIDE Marian Bysiewicz, pomagał mu Tadeusz Szylar – sędzia
klasy II.
Jak co roku turniej wspierają firmy,
dzięki którym podnosi się ranga zawodów
i zadowolenie zawodników. W tym roku
pomogli nam przygotować wspaniałe nagrody: Waldemar Wójcik z PGNiG Oddział
w Sanoku, Prezes Marian Wiatr z Control
Process z Tarnowa, Bogdan Kubal „Elnaft”
z Krosna, Kazimierz Gołojuch Poseł na
Sejm RP, Adam Krzysztoń Starosta Łańcucki, Witold Sobuś „Bispol” Głuchów, SziK
Tyczyn, Anatol Wrona „Ankop” Łańcut,
Tadeusz Wrona „Wronkop” Wysoka, Aleksander Leńczyk „Elektro-Ada” z Łańcuta.
Sponsorom serdecznie dziękujemy.
Wyniki grupy OPEN:
1. Krzysztof Pulik Parnas Stara Wieś 7.5
2. Marian Lorenc Urania Krosno 7.0
3. Volodymir Vyval Stryj Ukraina 7.0
4. Damian Lewtak LKSz GCKiP Czarna 7.0
5. Grzegorz Krogulski Hetman Pilzno 6.5
Najlepsi zawodnicy do rankingu 1800
1. Adam Składanowski Urania Krosno 6.0
2. Rafał Sikora UKS Gim 2 Tomaszów Lubelski 6.0
3. Wasil Stasiw Stryj Ukraina 5.5
Dodatkowo w grupie Open wręczono następujące nagrody i wyróżnienia:
Najlepszy Junior w Open – Damian Lewtak
LKSz GCKiP Czarna
Najlepsza kobieta – Karolina Szylar z Albigowej
Najlepszy mieszkaniec gminy Łańcut – Hubert Cyran z Wysokiej
Najstarszy zawodnik – Michał Ostrowski z
Łańcuta
Wyniki grupy Juniorów
Juniorki ur. 1994 i młodsze
1. Inga Białowąs Brzozovia Brzozów 6.0
2. Angelika Władyka Urania Krosno 5.5
3. Patrycja Ner Unia Nowa Sarzyna 5.
Juniorzy ur. 1997 i młodsi
1. Maciej Żądło UKS Gim 2 Tomaszów Lubelski 7.0
2. Krystian Kałwik Urania Krosno 6.5
3. Dominik Lewtak LKSz GCKiP Czarna
6.5
Juniorki ur. 1997 i młodsze
1. Małgorzata Bębnik UKS Gim 2 Tomaszów Lubelski 5.5
2. Katarzyna Płoszczyca Hetman Pilzno 5.0
3. Urszula Jakubowska Unia Nowa Sarzyna
3.5
Juniorki ur. 2000 i młodsze
1. Natalia Madej UKS Gim 2 Tomaszów Lubelski 5.0
2. Paulina Pędrak Hetman Pilzno 4.5
3. Agnieszka Łuka Staroniwa Rzeszów 4.0
Juniorzy
1. Krystian Ziaja Urania Krosno 8.0
2. Przemysław Janus LKSz GCKiP Czarna
7.0
3. Przemysław Kois Urania Krosno 7.0
Juniorzy ur. 2000 i młodsi
1. Daniel Pietraś UKS Gim 2 Tomaszów Lubelski 5.5
2. Szymon Matyja Hetman Pilzno 5.0
3. Mateusz Kałwik UKS Gim 2 Tomaszów
Lubelski 5.0
Juniorki
1. Anna Żądło UKS Gim 2 Tomaszów Lub.
7.5
2. Teresa Stępień Unia Nowa Sarzyna 6.5
3. Katarzyna Stępień Unia Nowa Sarzyna
6.0
Najlepszy Junior Gminy Łańcut – Eryk Cyran z Wysokiej
Najlepsza Juniorka Gminy Łańcut – Żak Sylwia z Wysokiej
Najmłodszy zawodnik – Michał Gąsiorek z
Przeworska
Juniorzy ur. 1994 i młodsi
1. Marcin Bartoszek UKS Gim 2 Tomaszów
Lubelski 7.0
2. Jakub Bartoszek UKS Gim 2 Tomaszów
Lubelski 6.5
3. Konrad Gawiec LKSz GCKiP Czarna 6.5
Marcin Kisała – wicedyrektor turnieju
„Podkarpacka Szachownica”. Fot. Jan Baran
Więcej zdjęć z Turnieju „Podkarpacka
Szachownica” na trzeciej stronie okładki oraz
na stronie www.ck.gminalancut.pl
str. 19
ORGANIZACJE
Ludowy Uniwersytet Trzeciego Wieku
im. Księdza Franciszka Blachnickiego w Handzlówce
12 listopada 2008 r. w świetlicy Ośrodka
Kultury w Handzlówce odbyło się spotkanie
Komitetu Założycielskiego pierwszego w
Polsce Uniwersytetu Ludowego Trzeciego
Wieku działającego na terenach wiejskich.
W spotkaniu uczestniczyło 19 osób. Główny inicjator Stanisław Sobek przedstawił
zebranym podstawowe cele i metody pracy
Uniwersytetu. Omówił procedury związane
z rejestracją Stowarzyszenia.
W dalszej części zebrania wybrano tymczasowy Zarząd. Prezesem został Stanisław
Sobek, a jego zastępcą Zuzanna Pusz. Na
czele Rady Programowej stanął profesor
Tadeusz Markowski. Ustalono tematykę wykładów na najbliższe miesiące.
10 grudnia 2008 r. odbył się inauguracyjny wykład dla słuchaczy Uniwersytetu.
Wykładowcami byli: ks. Stanisław Zarych
i ks. Roman Wawro. W swoim wystąpieniu
przybliżyli sylwetkę Patrona Uniwersytetu
księdza Franciszka Blachnickiego.
6 stycznia 2009 r. odbył się kolejny wykład dla słuchaczy. Zajęcia prowadził dr
Eugeniusz Moczuk. Tematem były: „Zagrożenia cywilizacyjne w XXI wieku”. Po wykładzie uczestnicy przełamali się opłatkiem i
złożyli sobie życzenia.
Kolejne spotkanie odbędzie się 24 lutego
w świetlicy Ośrodka Kultury w Handzlówce.
Aleksandra Kuśta
Na fotografii – Inauguracyjny wykład Ludowego
Uniwersytetu III wieku. Fot. archiwum
Na kolejnym spotkaniu 19 listopada Stanisław Sobek przedstawił projekt Statutu
Stowarzyszenia oraz zaproponował patrona
 księdza Franciszka Blachnickiego.
Celem Uniwersytetu jest:
- niesienie pomocy w kształtowaniu osobowości i odzyskaniu właściwej postawy
w swoim środowisku,
- pomoc w rozwiązywaniu konfliktów
i trudnych problemów życiowych,
- samokształcenie indywidualne i zbiorowe,
- prowadzenia profilaktyki zdrowotnej, a w
szczególności profilaktyki uzależnień,
- pomoc ludziom w ciężkich sytuacjach losowych.
ZAPROSZENIE DO UDZIAŁU
W PIELGRZYMCE ROWEROWEJ
Z KOSINY DO LICHENIA
Stowarzyszenie Rozwoju Lokalnego
„INICJATYWA” w Kosinie wraz z parafią
Rzymskokatolicką Kosina organizuje
w miesiącu lipcu br. pielgrzymkę rowerową pod opieką bł. Achillesa z Kosiny przez
Częstochowę do Lichenia.
Termin: 04 lipca 2009 r. - 10 lipca 2009 r.
Zapisy: do 15 marca 2009 r. (wpisowe
100 zł, PESEL, adres zamieszkania, telefon)
Koszt: ok. 500 zł – 600 zł (noclegi, wyżywienie, przewóz bagaży, obsługa serwisowa,
zapewniony powrót autokarem, napoje)
Jest to wstępna i ogólna informacja dla
wszystkich chętnych, natomiast bliższe dane
co do programu szczegółowego pielgrzymki, jej trasy oraz wysokości kosztów poda
organizator po upływie terminu zapisów.
W przypadku zgłoszenia się mniej niż 25
osób pielgrzymka zostanie odwołana lub
skrócona tylko do Częstochowy.
Zapisy i kontakt:
Stowarzyszenie Rozwoju Lokalnego
„INICJATYWA” w Kosinie • 37-112 Kosina 630,
tel.: 017 224 62 06 (wieczorem), kom.: 604-645643 (po godz.17.00), e-mail: [email protected],
nr rach. 09 9177 0008 2001 0002 7603 0001
Zapraszamy każdego, kto chce wspólnie z innymi zawieźć Pani Jasnogórskiej i Licheńskiej
swoje prośby, czy też podziękowania oraz
przeżyć przygodę wspólnego pielgrzymowania.
W imieniu organizatora:
Ks. Jan Majkut, Prezes Zarządu: Janusz Kluz
Regionalne produkty z Handzlówki
na konferencji w Boguchwale
12 grudnia 2008 r. w Boguchwale odbyła
się konferencja „Produkt regionalny i tradycyjny narzędziem rozwoju gospodarczego
i społecznego Podkarpacia”. Zorganizował
ją Podkarpacki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Boguchwale przy współudziale
Urzędu Marszałkowskiego, Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego i Stowarzyszenia „Kraina Sanu”. PODR od lat prowadzi
aktywną działalność szkoleniową, dokumentacyjną, promocyjną, wydawniczą i
informacyjną w dziedzinie kulinarnego i
kulturalnego dziedzictwa regionu.
W czasie Konferencji poruszono najistotniejsze tematy i problemy związane z
wytwarzaniem produktów regionalnych i
tradycyjnych w kontekście naszego członkostwa w UE. O znaczeniu systemu ochrony, promocji produktów regionalnych i
tradycyjnych oraz możliwości wsparcia
finansowego w ramach PROW 2007-2013
mówił Dariusz Goszczyński - zastępca dyrektora Departamentu Rynków Rolnych w
Ministerstwie Rolnictwa. Jak poinformował, producenci żywności opartej na tradycyjnych recepturach mogą już ubiegać się
o unijne dotacje na promocję produktów.
Mogą także starać się m.in. o zwrot kosztów poniesionych na udział w zagranicznych targach.
Izabella Byszewska z Polskiej Izby Produktu Regionalnego i Lokalnego mówiła
o certyfikacji i rozpoznawaniu jakości, budowaniu marki produktów lokalnych i tradycyjnych. Wskazała jak ważną rolę mogą
one odegrać w promocji regionu.
Izabella Kamińska z Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów RolnoSpożywczych przedstawiła funkcjonowanie
systemu kontroli produktów regionalnych i
tradycyjnych oraz rolę jaką spełnia ona dla
gwarancji interesów producentów i konsumentów.
Podsumowaniem konferencji była prezentacja i degustacja tradycyjnych podkarpackich dań wigilijnych. Uczestnicy Konferencji tłumnie oblegali wigilijny stół, na
c.d. na str. 20
ORGANIZACJE
str. 20
Regionalne produkty z Handzlówki
na konferencji w Boguchwale
cd. ze str. 19
którym znalazły się barszcz z grzybami,
barszcz czerwony z uszkami, trzy rodzaje
pierogów – z suszkami, ruskie, z kapustą i
grzybami, kasza z suszkami, kapusta z grochem, makowiec i kompot z suszek.
Degustację przygotowała „Zagroda
Handzlowianka” Stowarzyszenie na Rzecz
Rozwoju Obszarów Wiejskich z Handzlówki. Stowarzyszenie, które powstało i
rozwinęło samodzielną działalność właśnie
dzięki wsparciu ze środków programów pomocowych „Rzeczpospolita Internetowa”
oraz z projektu „Szansa dla wsi” finansowanego ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego
i Norweskiego Mechanizmu Finansowego
oraz budżetu RP w ramach Funduszu dla
Organizacji Pozarządowych. „Zagroda
Handzlowianka” od kilku lat lansuje produkty lokalne, wytwarzane w oparciu o
tradycyjne przepisy. Skupia producentów,
którzy jeszcze niedawno nie spodziewali
się, że przygotowywane przez nich posiłki
staną się rozpoznawalnym, co więcej poszukiwanym towarem na rynku. Tym samym
promuje w kraju i za granicą swoją wieś,
gminę i region podkarpacia, a także uczy
Fot. archiwum (2)
przedsiębiorczości i współpracy w grupie.
Pokazuje, że można być dumnym ze swojej
lokalnej tradycji, właściwie czerpać z niej
korzyści łącząc to co dawne z wyzwaniami
dzisiejszego życia.
Na „Liście Produktów Tradycyjnych”
prowadzonej przez Ministerstwo Rolnictwa do 15 grudnia 2008 r. województwo
podkarpackie zarejestrowało 70 produktów
i potraw, a na rejestrację czeka kilkanaście
kolejnych wniosków. Wykorzystanie produktów i potraw tradycyjnych oraz lokalnych wyrobów jako źródła rozwoju lokalnego, a zarazem promocji regionu okazuje
się bardzo skutecznym działaniem, które
warto wspierać.
Krystyna Musz-Kisała
Projekt współfinansowany ze środków programu „Działaj Lokalnie VI” Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności realizowanego we
współpracy z Akademią Rozwoju Filantropii w Polsce oraz Leżajskim Stowarzyszeniem Rozwoju
„Wigilia inna niż wszystkie”
w Zespole Szkół w Soninie
W tradycji polskiej obchody Bożego Narodzenia, a zwłaszcza obchody dnia wigilijnego zajmują miejsce szczególne. W naszej szkole wigilia też była dniem niezwykłym.
Była inna niż wszystkie. Każdy jej element nawiązywał do tradycji i magii tych świąt. A
wszystko po to, by dzieci nauczyły się, jak przeżywać te święta i zrozumiały, jak ogromne
znaczenie miały i mają w dalszym ciągu dla ludzi.
Przy naszym stole zasiedli wszyscy, którzy byli związani z realizacją projektu „Tu
się zaczyna moja Ojczyzna”: sponsorzy, dobroczyńcy, rodzice, uczniowie i nauczyciele.
Przy ciepłym blasku świec, przy pachnącym
lasem świerku, wśród dobrych ludzi, płynęły
dźwięki kolęd, życzeń i podziękowań.
Noc piękna, magiczna, grudniowa
Już bieży po świecie wieść nowa
i małe światełko miłości z Betlejem
w mym domu w Soninie zagości.
Że Józef, Maryja, Dziecina
Że Mama i Tata, Rodzina
My wszyscy opłatek dzielimy
I w sercach swych miłość gościmy.
Na zawsze.
I w każdym domostwie, w mej małej Soninie
Niech radość i szczęście, kolęda popłynie
do wszystkich. Na cały świat.
Joanna Grzelińska.
W stajence ze słomianym dachem, przy
maleńkim żłobku, stały kozy i skakały milczące króliki. Dzieciątko radośnie przyglądało się zwierzętom i zaglądającym do szopki dzieciom. Zsuwało się z kolan czułych
rodziców i biegało z dziećmi wokół choinki.
Zielone drzewko to dar przyrody dla Dzieciątka. Symbol szczęścia i urodzaju. Nasza
choinka była ogromna i zawiesiliśmy na niej
tak, jak dawniej nasi przodkowie cebulę i
jabłka, by dopisywało zdrowie, pierniki i
orzechy, bo to symbol siły i mądrości oraz
ozdoby wykonane przez dzieci. Dawniej nad
stołem wigilijnym wieszano rozwidlony czubek świerku lub sosny ozdobiony jak nasza
choinka. Wierzono, że wisząca pod sufitem
podłaźniczka nie tylko pięknie przystraja
dom, ale posiada również różne właściwości
dobroczynne, że chroni od nieszczęść i chorób, że przynosi dobrobyt, zapewnia zgodę i
miłość w rodzinie.
Wspólna modlitwa i przełamanie opłatka
ze wszystkimi uczestnikami było centralnym
punktem naszego spotkania. Dzielenie się z
opłatkiem oznacza wzajemne poświęcenie
się jednych dla drugich i chęć dzielenia z
nimi codziennego chleba  wypracowanego
w trudzie “owocu pracy rąk ludzkich”. Ten
typowo polski obyczaj zbliża, łączy ludzi
oddalonych od siebie poprzez egoizm i jednoczy ze sobą sąsiadów. Wprowadza pokój i
przyjaźń w ludzkie serca, by wszyscy mogli
cieszyć się z Narodzenia Pana. Tak było i u
nas. Do każdego płynęły słowa pełne dobroci. Z radością więc zasiedliśmy do stołu. Na
białym obrusie, na honorowym miejscu leżał
ogromny bochen wiejskiego chleba, świeżego, ciepłego, upieczonego specjalnie na ten
dzień. W glinianych naczyniach podaliśmy
przygotowane samodzielnie tradycyjne wigilijne potrawy: barszcz biały, kaszę jaglaną
z suszkami, kluski z makiem, kluski darte
ze śliwkami, kapustę z grochem, kompot z
suszu oraz kutię. Niektóre potrawy były zaskoczeniem dla gości, a zwłaszcza dla dzieci. Dania choć nieznane, jednak jedzone z
apetytem. Ich smak niejedną osobę zadziwił,
a przecież to – zwyczajne, proste jadło naszych przodków. Każdej wigilijnej potrawy
str. 21
SZKOŁA
Kolędowanie
w Rogóżnie
„W żłobie leży, któż pobieży
kolędować Małemu Jezusowi…”
Śpiewanie pieśni bożonarodzeniowych
sięga dalekiej przeszłości. Ta wielowiekowa tradycja trwa nadal, choć wspólne
kolędowanie występuje coraz rzadziej, nie
ogranicza się ono do liturgicznych spotkań.
Zwyczaj ten pielęgnowany jest w Szkole
Podstawowej im. Anny Jenke w Rogóżnie,
gdzie od kilku lat z inicjatywy dyrektor Janiny Fudali odbywają się wieczory kolęd.
Z roku na rok cieszą się coraz większym
zainteresowaniem, co pozwala wysunąć
wniosek, że istnieje potrzeba wspólnego
kolędowania. 16 stycznia w piątkowe popołudnie miało miejsce tegoroczne spotkanie, w którym uczestniczyli uczniowie,
pracownicy szkoły i przedszkola, ksiądz
proboszcz Zbigniew Malec, rodzice, dziadkowie i mieszkańcy. Przy choince, w blasku świecy nastąpił śpiew „Wśród nocnej
ciszy” i innych znanych polskich kolęd, do
których akompaniowała nauczycielka muzyki Barbara Hoły. Następnie każda klasa
wykonała ulubioną kolędę, a później chętni
uczniowie śpiewali i grali na instrumentach
przygotowane uprzednio utwory bożonarodzeniowe. Wieczór kolęd zakończył śpiew
„Podnieś rączkę Boże Dziecię”. Gospodyni
spotkania gorąco podziękowała wszystkim
za przybycie, wyraziła radość z licznego
udziału mieszkańców Rogóżna w spotkaniu
i jednocześnie nadzieje, że zdołamy rozśpiewać młode pokolenie i zaszczepić miłość do
kolęd. Mali i duzi kolędnicy poczęstowani
słodyczami w entuzjastycznych nastrojach
wracali do domów.
Barbara Kiełb
Fot. archiwuma
należało przynajmniej skosztować. W ten
sposób okazuje się szacunek płodom ziemi i
pokarmom z nich przygotowanym, aby przez
cały rok w spiżarniach nie zabrakło zapasów
i nikt nie zaznał głodu.
W dawnej Polsce wigilia uważana była
za dzień, którego przebieg miał decydować
o całym roku. Należało zatem przeżyć go w
zgodzie, spokoju i okazywać sobie największą życzliwość. My także mówiliśmy o tym
dzieciom, by potrafiły uszanować to święto i
przenieść te zachowania do swoich domów.
Staropolskim elementem świątecznego
wystroju w okresie Bożego Narodzenia były
snopy zbóż, siano oraz słoma. Siano leżało
u nas pod obrusem, słoma na podłodze, a w
kącie stał snop pszeniczny-wilk. W snopie
ukryte były niespodzianki dla dzieci. Kiedy
ucichły ostatnie dźwięki kolęd, z rozciętego
snopa posypały się na podłogę smakołyki.
Dzieci musiały pozbierać wszystkie, co do
jednego, by szczęście nas nie opuściło w następnym roku.
Cieszyły nas słowa naszych gości, którzy
przypominali sobie niektóre zwyczaje, potrawy i wydarzenia związane z wigilią w ich
domach z czasów dzieciństwa. I choć było
to w szkole i chociaż spotkały się różne pokolenia, zwyczaje, różne regionalne tradycje
wszystkich nas mimo, że obcych ludzi połączył czar radości, spokoju, miłości, wspólnego przeżywania. Wszak to czas Bożego
Narodzenia jakże niezwykły, a taki sam niezmienny od wieków.
Bożena Magoń i Joanna Grzelińska
Światłość,
która oświeca każdego człowieka
Słowa piosenki Seweryna Krajewskiego
„Jest taki dzień” rozpoczynające uroczystą
akademię bożonarodzeniową, która odbyła
się 17 grudnia w SP w Wysokiej, wprowadziły całą społeczność szkolną i zaproszonych gości w świąteczny nastrój. Zapalone
przez jednego z uczniów świece z wieńca
adwentowego uzmysłowiły nam, że oczekiwanie na narodziny Chrystusa dobiega
końca.
Centralną częścią uroczystości był spektakl „Czwarty król” przygotowany przez
uczniów klasy VI b. Przeniósł on widzów
do starożytnej Palestyny. Obejrzeliśmy historię narodzin Jezusa Chrystusa. Tradycję
z nowoczesnością połączyła tajemnicza
osoba Czwartego Króla zmierzającego
do Betlejem. Przeszkody, które napotkał
w czasie swojej wędrówki, doprowadziły
do utraty skarbów niesionych Jezusowi.
Czwarty Król dotarł do Nowonarodzonego z pustymi rękami. Niósł jednak w darze
dobre uczynki, świadczące o jego wielkiej
miłości do bliźniego.
Takie też było przesłanie opowieści.
Nieważna jest zewnętrzna oprawa świąt:
pięknie przystrojony dom, suto zastawiony
stół. Najważniejszy jest dar miłości.
Muzyczną oprawę uroczystości zapewnił chór, złożony z uczennic klas trzecich
oraz zespół fletowy.
Organizatorzy
Fot. archiwum (2)
SZKOŁA
str. 22
Wigilia i karnawał
w Publicznym Gimnazjum w Wysokiej
Publiczne Gimnazjum w Wysokiej to szkoła przyjazna zarówno uczniom jak i rodzicom. Pomysły,
których nigdy nie brak są tu ciągle realizowane przy
pomocy i aprobacie pani dyrektor Doroty Szmuc. Tak
też było z wigilią szkolną. Każdego roku w gimnazjum odbywały się wigilie klasowe, które organizowali wychowawcy wraz z dziećmi z poszczególnych
klas. Tego roku rodzice postanowili zrobić wspólną
wigilię. 19.12.2008 r. wszystkie dzieci zebrały się
w świetlicy szkolnej gdzie wspólnie z rodzicami i
pracownikami szkoły obejrzały przedstawienie na podstawie „Opowieści
wigilijnej” Ch. Dickensa przygotowane przez ich kolegów i nauczycieli.
Przedstawienie było bardzo ciekawe i
pouczające.
Po występie wszyscy zasiedli do
wspólnego stołu. Ksiądz Sylwester
Dec, który jest katechetą w gimnazjum
odmówił modlitwę i wszyscy podzielili
się opłatkiem.
Było to piękne przeżycie, które być
może będzie kontynuowane przez następne lata.
Jednak nie było to wszystko czego
chcieli podjąć się rodzice. Powstał pomysł organizacji balu sylwestrowego, z
którego dochód miał być przeznaczony
na potrzeby szkoły. Pracy przy organizacji balu sylwestrowego było bardzo
dużo.
Bal Sylwestrowy odbył się jak
co roku 31 grudnia, goście bawili się
Bal księżniczek
w przedszkolu w Kraczkowej
Publiczne Przedszkole w Kraczkowej wzięło udział
w ogólnopolskim konkursie zorganizowanym przez
Egmont Polska. Celem konkursu było zachęcenie jak
największej liczby przedszkoli do wspólnej zabawy i
przyczynienia się tym samym do pobicia rekordu Disneya na największy bal karnawałowy świata. Przedszkola biorące udział w konkursie mają szansę wygrać
wspaniały plac zabaw i wiele innych nagród. Konkurs
polegał na zorganizowaniu w przedszkolu Wielkiego
Balu Księżniczek, sporządzeniu kroniki i przesłaniu
jej do organizatora. Dziewczynki przebierały się za
jedną z popularnych księżniczek, a chłopcy za dowolną postać z bajek Disneya.
Tuż po zgłoszeniu naszej placówki
do konkursu do pracy zostali zaangażowani nauczyciele przedszkola, jak również rodzice. Rodzice zatroszczyli się o
wspaniałe, kolorowe stroje dla swoich
dzieci. Nauczyciele zadbali o wystrój
sali, przygotowali scenariusz zabawy,
odpowiednią muzykę. Dzieci z niecierpliwością oczekiwały na dzień balu.
Zabawa odbyła się w Domu Strażaka w Kraczkowej. Sala udekorowana
została różowo-białymi balonami i girlandami, zainspirowana komnatą kró-
szampańsko przy wtórze utworów,
które wykonywał zespół „Irys”. Kiedy
wybiła północ członkowie zespołu zaintonowali kolędę „Nowy Rok bieży”.
Wszyscy goście dołączyli się do chóralnego śpiewu, a potem złożyli sobie
nawzajem życzenia noworoczne. Zabawa trwała do białego rana, a goście
wyszli bardzo zadowoleni. Również
organizatorzy świetnie się bawili, co
wydatnie wpłynęło na wesoły nastrój
zabawy. Goście wykazali się dużą kulturą osobistą, więc zadowolenia z udanej zabawy było obustronne.
Niedługo po balu sylwestrowym
rodzice zajęli się organizacją zabawy
choinkowej dla dzieci. Odbyła się ona
w tym roku w Ośrodku Kultury w Wysokiej, za obopólną zgodą i aprobatą
rodziców i kierownictwa Domu Kultury. Jak co roku zostały przygotowane
stoły z przekąskami i napojami oraz
oprawa muzyczna. Uczniowie bawili
się tak dobrze, że najchętniej przeciągnęliby zabawę do północy. Jednak o
godzinie 22:30 została ona zakończona, aby wszyscy o przyzwoitej porze
mogli wrócić do domu.
Poświęcając swój czas i energię
rodzice chcieli na miarę swoich możliwości dołożyć swoją cegiełkę dla
naszej szkoły. Kieruje nimi nadzieja,
że kolejne pokolenia dzieci i wnuków
będą z niej korzystać i na miarę swoich
możliwości poszerzać wiedzę zdobytą
w szkole podstawowej.
Anna Tajchman
Przewodnicząca Rady Rodziców
Fot. archiwum (3)
str. 23
SZKOŁA
lewską z tronem na głównym miejscu.
Ściany zdobiły herby rycerskie, obok
stały pałacowe kolumny. Sala zmieniła
się w magiczną, bajkową krainę pełną
księżniczek i książąt. Wszystkie dzieci
miały piękne kolorowe stroje. Wśród
księżniczek była Śnieżka, Śpiąca Królewna, Kopciuszek i wiele innych. Bal
rozpoczął się prezentacją par książęcych
przed Królową oraz wspólnym odtańczeniem pierwszego tańca, którym rozpoczęto zabawę. Cała sala rozbrzmiewała karnawałową muzyką. Wśród
tańców i zabaw były również konkursy
z nagrodami, w których przedszkolaki
chętnie brały udział.
Wszystkie dzieci bawiły się doskonale. Zabawa upłynęła przedszkolakom
bardzo szybko i na pewno długo pozostanie w ich pamięci.
Jolanta Bartkiewicz
Fot. archiwum (3)
Spotkanie opłatkowe
w Kosinie
,,Jest w moim kraju zwyczaj, że w dzień wigilijny,
Przy wzejściu pierwszej gwiazdy na niebie,
Ludzie gniazda wspólnego łamią chleb biblijny
najtkliwsze przekazując uczucia w tym chlebie.”
podzielić się opłatkiem i złożyć sobie
życzenia noworoczne.
Początek roku to od dawna czas
spotkań opłatkowych. Organizacje
społeczne działające na terenie wsi
każdego roku organizują takie spotkania dla swoich mieszkańców, aby w
atmosferze świąt Bożego Narodzenia
17 stycznia 2009 r. takie spotkanie
zostało zorganizowane w Domu Kultury w Kosinie przez Akcję Katolicką,
KGW, Klub Seniora i Ośrodek Kultury.
Następnie zebrani mieli okazję wysłuchać programu słowno-muzycznego
przygotowanego przez zespół wokalny
z Cierpisza. Wspólną modlitwę poprowadził ksiądz proboszcz kosińskiej
parafii, wszystkim obecnym złożył
życzenia i zaintonował kolędę ,,Wśród
nocnej ciszy”. Ważnym momentem
spotkania było składanie życzeń i dzielenie się opłatkiem – symbolem zgody
i pojednania. Opłatek przypominał o dzieleniu się z
bliźnimi tym wszystkim co mamy. W dalszej części
uroczystości wystąpiły zespoły wokalne ,,Lagos”
i ,,Daapu” oraz dzieci z zespołu ,,Małe Dziubki”.
W miłej atmosferze bardzo szybko upłynął wieczór.
Wspólnie odśpiewano chyba wszystkie znane polskie
kolędy.
Myślę, że takie spotkania opłatkowe są nie tylko
świąteczną i religijną uroczystością, ale także doskonale integrują wszystkich mieszkańców wioski.
Anna Uchman
Fot. A. Rajzer
Opłatkowe spotkanie
w Ośrodku Kultury w Wysokiej
W środowisku wysockim wiejskie
dzielenie się opłatkiem i składanie sobie
życzeń organizują seniorzy. 17 stycznia
w pięknie udekorowanej sali widowiskowej Ośrodka Kultury i scenerii
wiejskiej chaty Zarząd klubu seniora
wraz z pracownikami OK i Biblioteki
przygotował uroczystość, z której płynęła życzliwość i ciepło. To właśnie ten
kawałek chleba jest powodem, iż gasną spory, a ponad wszystkim pojawia
się miłość. Piękny to gest, iż na takie
wspólne spotkania przychodzą zaproszeni goście, radni, dyrektorzy szkół,
przedszkola, CKGŁ, przedstawiciele
organizacji społecznych oraz księża.
Cieszy to organizatorów i dodaje motywacji do dalszego działania na rzecz
środowiska. Duchowym pokarmem
tego popołudnia był występ dzieci ze
Szkoły Podstawowej opowiadający historię o czwartym królu. Na duże uznanie zasługuje przygotowana scenogra-
Fot. archiwum (2)
fia, reżyseria i gra małych aktorów przygotowanych
przez nauczycieli. W dalszej części wystąpił zespół
wokalny „ALWA-Luz” z OK Albigowej oraz kapela
podwórkowa „Wysoczanie”.
Niech miłość, radość i pokój będzie mottem naszych wspólnych działań w 2009 r.
Renata Hadław
KULTURA
str. 24
Spotkanie opłatkowe w Głuchowie
Co roku o zmierzchu pustoszeją ulice, w oknach zapalają się światła, na choinkach palą się lampki. Wszyscy zbieramy się przy wigilijnych stołach z opłatkami
w dłoniach, aby jeszcze raz przeżyć to, co najpiękniejsze i podtrzymać to, co najważniejsze – naszą polską,
chrześcijańską tradycję.
I tak właśnie tradycyjnie, co roku na początku
stycznia spotykamy się w ramach wspólnoty wiejskiej
na Opłatku wiejskim. To jedyna uroczystość w roku,
która ma tak ciepły, uroczysty charakter, pełen wzruszeń i niezapomnianych chwil. Jest to czas wzajemne-
go zbliżenia, miłości, zadumy i ocalenia
od zapomnienia starych zwyczajów.
Ten wyjątkowy dzień miał miejsce
11 stycznia, i zgromadził mieszkańców
Głuchowa. W świąteczny nastrój wprowadziły zebranych ,,Jasełka”, przedstawione przez dzieci z Oazy (przygotowane przez Renatę Kochman, Paulinę i
Monikę Gondek). Nie mogło też zabraknąć śpiewu kolęd i pastorałek w wykonaniu zespołu wokalnego,, Chanson”, a
wzruszenia dodały wiersze o tematyce
świątecznej deklamowane przez dzieci
zgromadzone w zespołach przy Ośrodku Kultury. Jednak najważniejszym momentem tej uroczystości było łamanie
się opłatkiem. Z chwilą przełamania się
opłatkiem ustają wszelkie gniewy, przykrości idą w zapomnienie, a serca przepełnia miłość. Ten uroczysty moment
poprzedził Ks. Proboszcz – Augustyn
Pawiński, który poświęcił złożone na
stole opłatki i wszystkim mieszkańcom
złożył serdeczne życzenia noworoczne.
Do życzeń dołączyli się także: radny
Krzysztof Kadlof, sołtys Jan Zuber,
kierownik OK Zofia Dzierga, która także przekazała życzenia skierowane do
organizatorów uroczystości (Koła Gospodyń Wiejskich i OK) i mieszkańców
przez dyrektora CKGŁ Andrzeja Łobazę. Mieliśmy przyjemność gościć także przewodniczącego Rady Sołeckiej
– Zygmunta Chrzana oraz długoletnią
pracownicę ODR-u, ściśle współpracującą z Kołem Gospodyń – Wiktorię
Mroziak.
Mamy nadzieję, że w przyszłym
roku spotkamy się znów w tak miłym i
serdecznym gronie.
Tekst i zdjęcia Zofia Dzierga
Koncert noworoczny
i opłatek wiejski w Albigowej
Opłatek
Klubu Seniora w Handzlówce
Obyczaje związane z obchodami Świąt Bożego Narodzenia ukazują ich wyjątkowość. Wpisały się w nie
spotkania seniorów
W świątecznym nastroju 11 stycznia br. odbyło się
spotkanie członków i sympatyków Klubu Seniora w
Handzlówce. Uroczystość rozpoczął przewodniczący
Klubu Tadeusz Magryś, witając wszystkich seniorów
oraz zaproszonych gości – księdza proboszcza Jana
Bocka i przedstawicieli organizacji społecznych: radną i sołtysa Małgorzatę Magryś, przewodniczącego
Rady Sołeckiej Antoniego Drozda, przewodniczącą
Koła Caritas Barbarę Lenar, prezesa Akcji Katolickiej
Teresę Kuźniar, prezesa OSP Adama Rajzera, dyrektorkę Szkoły Podstawowej Alicję Grad i dyrektora
Niepublicznego Gimnazjum Stefana Rutę.
Ksiądz proboszcz odmówił modlitwę, złożył
wszystkim uczestnikom życzenia, zaprosił do przełamania się opłatkiem i rozpoczęło się wspólne kolędowanie.
Aby uatrakcyjnić spotkanie gościnnie wystąpił zespół wokalny „Con’Cuore” z Cierpisza, który przedstawił piękny program świąteczny „Tobie, Mały Panie”. Miłym akcentem opłatkowego spotkania była
także prezentacja wierszy naszej członkini A. Cwynar.
Kolędy i pastorałki rozbrzmiewały do późnych godzin
wieczornych. Wszyscy uczestnicy z uśmiechem na ustach żegnali się ze sobą, życząc następnego spotkania
w podobnej atmosferze.
Tekst i zdjęcie Aleksandra Kuśta
Rozpoczynający się rok 2009 w
Ośrodku Kultury w Albigowej przywitaliśmy Koncertem Noworocznym.
W dniu 11 stycznia wszystkie zespoły działające przy OK stanęły w pełnej
gotowości, aby zaprezentować dorobek
ubiegłego roku. Efekty godzin prób,
ciężkiej pracy, żeby w dniu koncertu
zabłysnąć na scenie. Tak też się stało.
Rozbrzmiewały nowe utwory w wykonaniu Orkiestry Dętej pod batutą T.
Szpunara. Dziecięcy „Pyza” zaprezentował same nowe tańce przygotowane
przez M. Dacewicz. Występy małych
artystów wywołały dużo wzruszeń
wśród publiczności. Nowy układ zatańczyły dziewczyny z ZTN „Mikado”
pod opieką A. Wojnarskiej. Wysoki poziom artystyczny pokazał ZTL „Młodzi
Albigowianie” prowadzony przez A.
Lekowską-Grad. Wirujące spódnice,
przytupy w wiązance tańców lubelskich,
przy akompaniamencie kapeli młodzieżowej spełniły marzenia instruktorki i zachwyciły oglądających. Pani
Agnieszka prowadziła koncert, przedstawiała zespoły. Ubrana w strój rzeszowski ukazała cząstkę swojej osobowości,
zamiłowania do ludowej tradycji.
Po tej roztańczonej części w nastrój
świątecznego kolędowania wprowadził zebranych zespół wokalny „AlwaLuz”, którego instruktorem jest J. Baran. Kolędy rozbrzmiewały również z
nut kapeli młodzieżowej „Hop siup”
pracującej pod opieką A. Szpunar oraz
chóru „Alcanto”, który obecnie prowadzą T. Ruszel i T. Szpunar. Z przyjemnością i uznaniem dla wykonawców
wsłuchaliśmy się w śpiew kolęd płynących po całej sali. A na zakończenie
zagrała znana wszystkim kapela „Albigowianie” na czele z Z. Głuszkiem i P.
Balawejdrem.
str. 25
KULTURA
Koncert połączono z opłatkiem wiejskim. Organizatorzy: Stowarzyszenie
„Dla Albigowej”, KGW i CKGŁ chcieli, aby w uroczystości uczestniczyli
wszyscy mieszkańcy Albigowej oraz
osoby z nią związane. Gościliśmy wójta, dyrektora CKGŁ, ks. proboszcza T.
Barcikowskiego, ks. St. Grzywnę byłego proboszcza oraz radnych, dyrektorki
Zespołu Szkół i Przedszkola, przedstawicieli miejscowych organizacji i
mieszkańców.
Słowami trudno jest opisać wrażenia
jakie towarzyszyły występom i spotkaniu. To właśnie albigowianom zespoły
dedykowały koncert. Miło jest, kiedy
publiczność nagradza ich społeczną pracę swoją obecnością i brawami. Wszystkim członkom zespołów, instruktorom,
pracownikom CKGŁ i OK oraz miejscowym organizacjom za całoroczną
współpracę serdecznie dziękuję.
Tekst. M. Cieszyńska
Zdjęcia J. Łobaza
Koncert noworoczny 2009
w Cierpiszu
Wystawa „Czas Bożego Narodzenia”
i Stefanowa Nuta
W dniach 12-14 grudnia 2008 r. w
Ośrodku Kultury w Albigowej zorganizowano wystawę prac rękodzielniczych
twórców amatorów „Czas Bożego Narodzenia” z terenu gminy i okolic.
Prace zaprezentowało 37 wystawców z: Albigowej, Handzlówki, Soniny,
Wysokiej, Kraczkowej, Tarnawki, Krzemienicy, Łańcuta oraz Szklar, Świlczy,
Nizin i Świętego. Można było oglądać
stroiki świąteczne, szopki, przeróżne
formy prac z elementami świątecznymi
i nie tylko. Szczególną uwagę zwiedzających przyciągała szopka wykonana
w całości z ciastek oraz szopka z makaronu, a także ośnieżone drzewko wykonane przez uczniów z Zespołu Szkół
w Albigowej. Ciekawostką były stroikibańki całe zrobione z cekinów. Z dużym
zainteresowaniem oglądano haftowane
krzyżykami obrazy, szydełkowe serwety i obrusy.
Wszystkim wystawcom dziękujemy
za udostępnienie swoich prac, a tym samym umożliwienie przygotowania ciekawej ekspozycji.
14 grudnia w niedzielne popołudnie odbył się koncert popularyzujący
tradycje muzykowania ludowego „Stefanowa Nuta”. Gościnnie wystąpiły:
kapela młodzieżowa „Młoda Harta” z
Harty i kapela ludowa z Czudca. Zagrały również nasze albigowskie kapele:
młodzieżowa „Hop-siup” i starsza „Albigowianie”. Kto lubi muzykę ludową
miał okazję na muzyczną ucztę. Żywiołowość prezentowanych utworów
radowała duszę, nogi podrywała do tańca, ale czas adwentu studził zapał i na
przeżyciach duchowych pozostało. Kto
nie wybrał się, aby obejrzeć wystawę i
posłuchać koncertu niech żałuje. Pasja
tych ludzi, ich zaangażowanie zasługują
na podziw i uznanie.
Tekst M. Cieszyńska, zdjęcia J. Łobaza
25 stycznia 2009 w Cierpiszu odbył się tradycyjny Koncert Noworoczny połączony z „Opłatkiem”
Klubu Seniora. Jeszcze raz spotkaliśmy się kolędując
i składając sobie dobre życzenia. Radośnie uczestniczyliśmy w występach zaproszonych artystów. Zebrani mieli także okazję podziwiać wspaniałą szopkę
wykonaną z chleba przez Patrycję Tereszkiewicz, za
którą uzyskała główną nagrodę w konkursie wojewódzkim. W części artystycznej wystąpił wzbudzając
duży aplauz publiczności zespół „Tkacze” z Wysokiej,
który przedstawił dawne zwyczaje bożonarodzeniowe.
Wszystkich zebranych bawiła i rozweselała kapela
„Misie” z Husowa.
Na scenie prezentowały się także zespoły działające w Cierpiszu - zespół tańca nowoczesnego „Akcent”
oraz zespół wokalny „Con’Cuore”. Bogaty program
słowno muzyczny zaprezentowała szkoła podstawowa. Impreza zorganizowana została przez Ośrodek
Kultury w Cierpiszu (kier. Stanisława Tereszkiewicz)
przy współpracy z biblioteką i Klubem Seniora.
Dziękujemy organizatorom, zespołom, które wystąpiły, jak również licznie zgromadzonej publiczności. Cieszymy się, że jeszcze raz wspólnie mogliśmy
przeżyć radość Bożego Narodzenia.
Urszula Pantoła
Biblioteka Publiczna w Cierpiszu
Fot. archiwum (2)
KULTURA
str. 26
Widowisko bożonarodzeniowe
„Tobie Mały Panie”
w Cierpiszu
Polskie kolędy:
Kto ich nie kocha
Ubogie byłyby święta Bożego Narodzenia bez radosnych pieśni, sławiących cud
Boskiej miłości i fakt narodzin Boga wśród ludzi.
“Tobie Mały Panie, Tobie Królu nasz
serca miłowanie pragniemy dzisiaj dać”.
11 stycznia 2009 r. w Kościele Parafialnym w Cierpiszu przeżywaliśmy wspólnie niezapomniane chwile
podczas przedstawianego programu bożonarodzeniowego “Tobie Mały Panie”. Widowisko zrealizowane
zostało przez Bibliotekę w Cierpiszu wraz z działającym przy niej zespołem wokalnym Con’Cuore (opieka
- Urszula i Piotr Pantoła). Część muzyczną uświetniła
wspaniałą grą na skrzypcach Ania Kochman. W części
słownej wystąpił: ks. Stanisław Chrapek  narrator, Urszula Pantoła  recytacja. Opiekę artystyczną sprawował Jan Baran z CKGŁ.
Pragniemy podziękować bardzo licznie zgromadzonym parafianom i gościom. Składamy podziękowania ks. S. Chrapkowi, który zawsze chętnie z nami
współpracuje i angażuje się w działalność kulturalną.
Atmosfera spotkania była bardzo uroczysta i niezwykle radosna. Wsłuchiwaliśmy się w piękne słowa mówiące o miłości, pojednaniu i szacunku dla drugiego
człowieka, w którym zawsze powinniśmy widzieć
Boga. Wspominaliśmy tych, którzy odeszli i choć zostały po nich puste miejsca przy stole, to żyją oni ciągle w naszych sercach.
Choć zespół Con’Cuore działa w Cierpiszu od niedawna, to dziewczęta wspaniale wykonały piosenki
bożonarodzeniowe, kolędy i pastorałki. Cieszyliśmy
się z gratulacji, jakie otrzymaliśmy, ale jeszcze bardziej z życzliwości i panującej promiennej, ciepłej,
świątecznej atmosfery.
Powinniśmy zapamiętać słowa kończące program:
“Teraz kiedy przyszedłeś Chrystusie - nie odchodź.
Niech Twa obecność odmienia nas tak, byśmy w każdym bliźnim widzieli Twoją twarz”.
Urszula Pantoła
Biblioteka Publiczna w Cierpiszu
Fot. archiwum (2)
Polskie kolędy: Kto ich nie kocha
Są pieśniami niestarzejącymi się,
żywymi. Są skarbem polskiej kultury i
naszej religijności. Zachwycamy się ich
urokiem, cieszy nas ich wielkie bogactwo. Chwytają nas za serce pełne miłości ku małemu Dzieciątku.
Kolędy przylgnęły do ludzkich serc
niezwykłym magnezem i trwa to do dnia
dzisiejszego. 18 stycznia w Ośrodku
Kultury w Wysokiej został przygotowany Koncert pt. ”Do siego roku” podczas
którego zaprezentowały się chór męski,
orkiestra dęta, orkiestra janczarska wykonując piękne polskie kolędy i pastorałki, które stały się własnością całego
społeczeństwa, bo właśnie dzięki nim
myśl wiernych najpełniej wznosi się na
wysokości Majestatu Bożego, pozwalając zbliżyć się do żłóbka prostym ludziom, na równi z aniołami i ziemskimi
królami.
Nieodłącznym elementem świątecznych dni Bożego Narodzenia są kolędnicy, którzy wieczorami idą od chaty do
chaty, umilając czas gospodarzom, składając życzenia świąteczno -noworoczne,
śpiewając kolędy przedstawiając szopkę
czy inne żywe obrazy jasełkowe.
Na zakończenie koncertu zespół
Tkacze w piękny sposób zaprezentował
widowisko pt. ”Idą kolędnicy”.
Dziś mało kolędników z prawdziwego zdarzenia, takich z szopką kukiełkową, żywymi jasełkami, z misternie
wykonanymi szopkami czy gwiazdami.
Ci co dziś zaglądają do naszych domów,
niewiele mają wspólnego z prawdzi-
wym kolędowaniem. Byle jaka szopka
wycięta z kartonu, jedna czy dwie kolędy, żadnych życzeń, byle jak najszybciej obejść wszystkie domy. Z przysłowiową świecą można dziś szukać takich
grup kolędniczych, jakie prezentuje zespół Tkacze.
Smutek wzbiera w sercu, że odchodzi coś, czego naprawdę żal.
Wróćmy więc zimową porą na kolędowe szlaki, pokażmy piękno dawnego
obyczaju, są jeszcze dziadkowie, rodzice, którzy pamiętają dawne kolędowanie. Dowiedzmy się od nich, zapiszmy
słowa powinszowań, wykonajmy rekwizyty, nie wstydźmy się, bo przecież
ta tradycja nie powinna zaginąć.
„Stary czy młody, wierzący czy
obojętny religijnie, gdzież jest Polak,
dla którego melodie: ”Bóg się rodzi
„”Wśród nocnej ciszy” „W żłobie leży”
nie stanowiły części własnej duszy.
Na zakończenie koncertu i rozważań
o kolędach uczennica gimnazjum odczytała wiersz Władysława Bełzy ”Co
to jest kolęda”.
Renata Hadław
Fot. archiwum (2)
str. 27
KULTURA
Spotkanie noworoczne
w Kraczkowej
18 stycznia 2009 r. w świetlicy Remizy OSP w Kraczkowej z inicjatywy
Koła Kraczkowskich Seniorów i KGW,
odbyło się spotkanie opłatkowe, w którym wzięli udział: starosta Adam Krzysztoń, z-ca wójta Halina Szpunar, prezes
Podkarpackiej Izby Rolniczej i zarazem
radny Sejmiku Województwa Stanisław
Bartman, sołtys wsi Kazimierz Bem,
miejscowi księża: proboszcz Mieczysław Bizior i wikary Paweł Storek,
radni: Jan Bartman, Stanisław Bartman, Antoni Florek i Stanisław Kisała,
członkowie Zarządu Stowarzyszenia
Rozwoju Kulturowo-Gospodarczego:
Antoni Międlar i Roman Kowalczuk,
dyrektor przedszkola Iwona Mędrala,
prezes OSP Józef Możdżeń oraz licznie
zebrani seniorzy i członkinie KGW.
Prowadząca spotkanie Maria Józefczyk powiedziała, że rozpoczęty
rok jest dla społeczności Kraczkowej
ważny, gdyż obchodzona będzie 640
rocznica ukazania się aktu lokacyjnego ustanawiającego Kraczkowę wsią
zorganizowaną, wraz z sołtysem, koś-
ciołem, 65 łanami ziemi. „Bardzo cenimy sobie to, że
trwają prace przy rozbudowie Domu Ludowego, na
co tak długo czekaliśmy. Cieszą również prowadzone prace remontowe przy kościele i innych obiektach
oraz osiągnięcia chóru „Nicolaus”, który nawiązuje
do najlepszych tradycji Kraczkowej jeszcze z okresu
międzywojennego”.
Podczas spotkania wystąpiła grupa 6-latków z
przedszkola z programem z okazji Dnia Babci i Dziadka, który przygotowała Jolanta Magnowska. Niespodzianką był występ grupy kolędniczej z zespołu mała
„Patria”, przygotowany przez Ewę Rejman-Dziok.
Do uroczystego nastroju spotkania przyczynił się
wspólny śpiew kolęd oraz recytacja wierszy miejscowych poetów, nawiązujących do tradycji noworocznych i aktualnej sytuacji w kraju i na świecie.
Genowefa Kisała
Sonińskie jasełka
w Kosinie
11 stycznia 2009 r. w sali widowiskowej Ośrodka Kultury w Kosinie zostało
wystawione widowisko jasełkowe “Do
szopy hej pasterze” przygotowane przez
zespół ludowy “Sonina”. Na inscenizację jasełek bardzo licznie przybyli mieszkańcy Kosiny. Aktorzy występujący w
przedstawieniu zachwycili widownię,
która z wielką uwagą oglądała odgrywane sceny, a było ich 5. Oprócz głównych bohaterów Jezusa, Marii i Józefa
nie zabrakło aniołów, pasterzy, trzech
króli, Heroda, żyda, śmierci, Lucyfera
i diabłów, których najmłodsi widzowie
bardzo się bali. Nastrojowy, refleksyjny,
a chwilami bardzo dowcipny spektakl
bardzo podobał się kosińskiej publiczności, która po zakończeniu przedstawienia w dowód uznania nagrodziła
aktorów gromkimi brawami. W tym
miejscu wypada życzyć sonińskiej grupie ludowej, aby przez następne lata
kultywowała tę tradycję bożonarodzeniową, którą niewątpliwie są jasełka.
Prezentacja Podkarpackich Potraw
i Obrzędów Bożonarodzeniowych
18 grudnia 2008 r. odbyła się uroczysta Gala Finałowa ,,Prezentacji Podkarpackich Potraw i Obrzędów Bożonarodzeniowych” zorganizowana z inicjatywy Marszałka Województwa Podkarpackiego Zygmunta Cholewińskiego
przy współpracy Wojewódzkiego Domu
Kultury w Rzeszowie.
Impreza miała ukazać(i tak też się stało) potencjał Kół Gospodyń Wiejskich
oraz innych organizacji pozarządowych,
które wywierają silny wpływ na podtrzymanie polskiej tradycji kulinarnej,
jak i zwyczajów i obrzędów ludowych.
Spośród zgłoszonych do Urzędu Mar-
szałkowskiego prawie czterdziestu Kół
i Stowarzyszeń, Kapituła Konkursowa
powołana przez Marszałka Województwa wyłoniła Finałową 12. Warunkiem
udziału Finalistów w Gali Finałowej
było przesłanie nagrań obrzędów bądź
zwyczajów bożonarodzeniowych w
wersji elektronicznej. Kapituła wyłoniła 4 najlepsze widowiska, które zostały
zaprezentowane podczas Gali na sali
widowiskowej WDK w Rzeszowie.
Wśród finałowej 12-tki znalazło się
także Koło Gospodyń Wiejskich z Głuchowa, które podczas tej imprezy prezentowało tradycyjne potrawy wigilijne
tj. kapusta z grochem i ziemniakami,
pierogi z kapustą i ze śliwkami, barszcz
czerwony z uszkami i pampuchy. Przy
ocenie wyjątkowo strojnie prezentowanych 12 stołów z jadłem świątecznym
Kapituła degustując oceniała potrawy,
ich smak, estetykę podania, tradycję i
oryginalność. A były tam cuda i cudeńka, wręcz nie można było oderwać oczu
od tych wszystkich wspaniałości. Szczególnym zainteresowaniem cieszyły się
na naszym, głuchowskim stole Aniołki
Tekst i zdjęcie Anna Uchman
z ciasta i krepiny (wykonane przez dzieci z zespołu
tanecznego „Quest” z Ośrodka Kultury) prezentowane
jako jedna z ocenianych form, mianowicie rękodzieło
związane z okresem bożonarodzeniowym.
Ocenie podlegał także dorobek w postaci dyplomów, statuetek, kronik oraz zdjęć. Zatem Kapituła
Konkursowa dokonując oceny i przyznając miejsca,
brała pod uwagę całokształt działalności poszczególnych KGW czy stowarzyszeń.
I tak werdykt był następujący: I miejsce zajęło
Stowarzyszenie Kultywowania Kultury i Tradycji
Ziemi Futomskiej, II miejsce – Stowarzyszenie Kół
Gospodyń Wiejskich ,,Uherczanie” w Uhercach, III
miejsce przyznano dla Zespołu Obrzędowego ,,Mazurzenie” z Raniżowa.
Pozostali finaliści otrzymali wyróżnienia: KGW
w Jasionce, KGW w Ujeznej, KGW w Sieniawie,
KGW w Głuchowie, KGW w Nockowej, KGW
Oparówka, Towarzystwo Kultury Pogranicza
,,Bieszczadzki Dom”, Medyckie Koło Gospodyń,
Zespół Śpiewaczo-Obrzędowy ,,Leszczynka”.
Jako widz, a zarazem uczestnik tej imprezy pragnę
wszystkim państwu polecić ją, jako wartą obejrzenia,
a wszystkie Koła zachęcić na przyszły rok do wzięcia
w niej udziału, gdyż oprócz ciężkiej pracy, jaką trzeba włożyć, aby móc w niej wziąć udział, pozostaje
ogromna satysfakcja jaka płynie z faktu znalezienia
się w tak wąskim gronie wyróżnionych organizacji z
całego Województwa Podkarpackiego i…zastrzyk gotówki do skarbonki.
Tekst i zdjęcia Zofia Dzierga
KULTURA
str. 28
Podziękowania rozdane
31 stycznia 2009 r. w Ośrodku Kultury w Wysokiej
odbył się koncert będący podziękowaniem dla amatorskiego ruchu artystycznego, sponsorów i działaczy
społecznych. Uroczystość miała charakter typowo kameralny i dla określonej ilości osób.
Podziękowania za całoroczną pracę otrzymali instruktorzy zespołów OK w Wysokiej, dyrektorzy placówek oświatowych, przedstawiciele organizacji społecznych, radni Rady Gminy Łańcut, sołtys, księża,
wójt gminy Łańcut oraz sponsorzy.
Za ciężką pracę w 2008 r. dyrektor
CKGŁ otrzymał od posła na sejm RP
Kazimierza Gołojucha list gratulacyjny,
do którego dołączyły zespoły OK, wręczając symboliczne kwiaty z podziękowaniem za wszelką okazaną pomoc
przez dyrektora i pracowników obsługi
CKGŁ.
Pan Władysław Bober wręczył dyplomy uznania dla członków orkiestry
dętej, ufundowane przez Polski Związek Chórów i Orkiestr – Oddział w Rzeszowie.
Piękną uroczystość umilały występy
zespołów z OK w Albigowej – zespół
tańca ludowego „Młodzi Albigowianie”, kapela ludowa „Albigowianie”,
zespół wokalny „ALWA-Luz” oraz zespół muzyczny „Big Black Band” i kapela podwórkowa „Wysoczanie” z OK
w Wysokiej.
Podczas koncertu wyświetlana była
prezentacja multimedialna pokazująca
zdjęcia zespołów działających przy OK
w Wysokiej.
Wieczorek taneczny poprowadziła
kapela podwórkowa „Misie” z Husowa.
Tekst: Renata Hadław
Zdjęcia: Aleksander Leńczyk
Podaruj bibliotekom
książki
Biblioteka w Handzlówce to biblioteka z bardzo
dużymi tradycjami czytelniczymi, sięgającymi bardzo
dawnych lat. Placówka mieści się w budynku OSP
w Handzlówce, w dwóch pomieszczeniach, posiada
9500 woluminów z różnych dziedzin tematycznych.
Zarejestrowanych jest 256 czytelników. W bibliotece
jest stały dostęp do internetu dla czytelników. Już od
3 lat biblioteka w Handzlówce stara się pozyskiwać
środki na zakup nowości od sponsorów i darczyńców.
W 2008 r. otrzymałyśmy książki w formie darów od
3 wydawnictw: AMBER, AZYMUT, BIS – razem 97
książek na sumę 2000,00 zł. Pragnę nadmienić, że są
to książki nowe i wydane w 2007 i 2008 r. Ponadto stali darczyńcy, jakimi są mieszkańcy wsi często po przeczytaniu zakupionej książki przynoszą ją do biblioteki,
prosząc o wpisanie, aby służyły innym.
Dla porównania pragnę przytoczyć kilka liczb, odnośnie zakupów książkowych w bibliotece w Handzlówce. W 2008 r. zakupiono książki ze środków CKGŁ
oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
na kwotę 2166,51 zł (205 szt), a otrzymano dary na
kwotę 2409,40 zł (114 szt).
Za pozyskane książki bardzo dziękujemy wydawnictwom książkowym i darczyńcom my bibliotekarze
oraz czytelnicy.
Marta Preizner – Biblioteka w Handzlówce
Konkurs plastyczny
,,Moja choinka” – rozstrzygnięty
Organizatorem konkursu była Miejska Biblioteka Publiczna w Łańcucie.
Bibliotekarze rozpropagowali go, zachęcając do udziału dzieci ze szkół podstawowych i przedszkoli naszego powiatu. Temat spotkał się z dużym zainteresowaniem. Wykorzystując przeróżne techniki plastyczne wykonano wiele
ciekawych prac. Po trzy najładniejsze
z każdej grupy wiekowej: przedszkola,
klasy I-III, IV-VI wysłano do Biblioteki
Miejskiej w Łańcucie. Pozostałe, równie piękne, wyeksponowane w naszych
bibliotekach publicznych, stworzyły
świąteczny ,,klimat”.
grody książkowe. Nasza gmina sięgnęła
po laury:
Grand Prix: Anna Magryś – SP w
Handzlówce (Biblioteka w Handzlówce).
I miejsce: Magdalena Inglot – SP
w Kraczkowej (Biblioteka w Kraczkowej), Aldona Król – SP w Handzlówce
(Biblioteka w Handzlówce)
II miejsce: Aleksandra Kuźniar
– Przedszkole w Kraczkowej (Biblioteka w Kraczkowej), Karolina Nycz
– Ośrodek Kultury w Soninie, Klaudia
Zając – SP w Głuchowie (Biblioteka w
Głuchowie)
Jury miało nie lada problem z wyłonieniem najlepszych, bo do oceny
wpłynęło ponad 300 prac, z których nagrodzono 57.
18 grudnia 2008 r. w sali wystawowej MBP odbyło się podsumowanie
konkursu oraz wręczenie nagród. Z
rąk Adama Krzysztonia Starosty Łańcuckiego i Urszuli Opałki instruktora
MDK najlepsi otrzymali dyplomy i na-
Fot. archiwum
str. 29
KULTURA
Karnawałowe
,,
„,,co nieco”
Koło Gospodyń Wiejskich
w Albigowej proponuje przepisy
kulinarne:
Pączki
1 kg mąki, 2 szklanki mleka, 3 szklanki
cukru (kryształ), 4-5 jajek, ¾ szklanki
tłuszczu, 2-3 łyżki spirytusu, sok z cytryny, 5 dag drożdży
Z drożdży zrobić rozczyn do podrośnięcia. Jaja ubić z cukrem, połączyć z rozczynem, mąką i wyrobić. Jak podrośnie
zrobić pączki. Nadzienie i polewa (lukier) wg uznania.
Chrust
25 dag mąki, 4 żółtka, śmietany ile zabierze, z podanych składników wyrobić
ciasto. Rozwałkować jak francuskie i
posmarować roztopionym tłuszczem
(masłem). Wałkowanie i smarowanie
powtórzyć 3 razy.
Następnie cienko rozwałkować, wykrawać paski ok. 10 cm długości. Środek
paska naciąć wzdłuż na 2-3 cm, przez
nacięcie przełożyć jeden koniec paska
formując w ten sposób faworek. Smażyć na gorącym tłuszczu z obydwu
stron na jasnozłoty kolor. Można posypać cukrem pudrem wymieszanym z
waniliowym.
III miejsce: Miłosz Wierzbiński
– Przedszkole w Kosinie (Biblioteka w Kosinie), Gabriela Szczepańska
– Przedszkole w Kosinie ( Biblioteka
w Kosinie ), Anna Kruk – SP w Albigowej, kl. 0 (Biblioteka w Albigowej),
Gabriela Czechowicz – Przedszkole w
Soninie ( Biblioteka w Soninie), Emilia Lęcznar – SP w Głuchowie, kl. 0
(Biblioteka w Głuchowie), Faustyna
Kluz – SP w Wysokiej ( Biblioteka w
Wysokiej), Izabela Kluz – SP w Wysokiej (Biblioteka w Wysokiej), Ewelina
Cieśla – SP w Wysokiej (Biblioteka w
Wysokiej), Martyna Markowicz – SP w
Kosinie (Biblioteka w Kosinie), Gabriela Król – SP w Handzlówce (Biblioteka
w Handzlówce), Patrycja Maciejak – SP
w Albigowej (Biblioteka w Albigowej).
Praca zbiorowa
Przedszkole Publiczne w Wysokiej
– dzieci 6-letnie (Biblioteka w Wysokiej).
Serdecznie dziękujemy za wspaniałe prace i doznania artystyczne oraz za
udział i zaangażowanie w konkursie
młodym artystom oraz ich nauczycielom i opiekunom.
Bibliotekarze
MARZEC
Przysłowia
Suchy marzec, mokry maj – będzie
żyto, gdyby gaj.
Czterdziestu męczenników jakich,
czterdzieści dni też będzie takich.
Na świętego Grzegorza idą rzeki do morza.
Oblubieniec gdy nie płacze, będą w jesieni kołacze.
Na świętego Albina, rzadka u ludzi mina
– bo post się zaczyna.
Kto sieje groch w marcu, będzie go gotował w garncu – a kto w maju, ten w
jaju.
Radował się starzec, kiedy minął marzec – baj baju umrzesz w maju.
Rady Gospodarskie
W razie silnych roztopów odprowadzać wodę z pól, najlepiej na łąki, by je
użyźnić, ale tak, aby woda tam nie stała, bo łąki łatwo
zabagnić. Zaczynać zasiewy, o ile pola, zwłaszcza gliniaste, wyschły. Oczyszczać pola z kamieni. Bronować łąki, by je oczyścić z mchów. Myszy polne i inne
robactwo pilnie niszczyć. Zasilać słabe oziminy nawozami sztucznemi. W sadzie obcinać – jak w lutym
– niepotrzebne gałęzie, nacierać miejsca nacięte maścią ogrodniczą, drzewa oczyszczać, szczepić, nowe
sadzić. Stajnie przewietrzać, ale nie wyziębiać, bo się
bydło leni i jest więcej wrażliwe na zimno. Bydłu roboczemu poprawiać paszę. Kury nasadzić. Ule przewietrzać i osłaniać przed słońcem, by pszczoły zbyt
wcześnie nie wyleciały.
Powyżej zacytowane przysłowia i porady gospodarskie (pisownia oryginalna) pochodzą z „Kalendarza Rycerza Niepokalanej na Rok Pański 1933” wydanego przez O.O. Franciszkanów z Niepokalanowa.
Za udostępnienie tych ciekawych materiałów redakcja gazety serdecznie dziękuje Panu Edwardowi
Rożkowi z Soniny.
Agnieszka Wojnar
„Złoty Kłos”
dla Podkarpackiej Izby Rolniczej
Podczas wigilijnego spotkania Stowarzyszenia Inżynierów i Techników
Rolnictwa, które odbyło się 18 grudnia
2008 r. w siedzibie NOT w Warszawie,
Podkarpacka Izba Rolnicza została uhonorowana nagrodą „Złotego Kłosa”.
Nagrody te przyznawane są od 2001 r.
instytucjom, przedsiębiorcom i osobom
indywidualnym zasłużonym zarówno
dla rozwoju rolnictwa, jak też za pracę
na rzecz Stowarzyszenia. Nagroda ma
charakter honorowy, jej symbolicznym
wymiarem jest rzeźba. Statuetkę Złotego Kłosa Podkarpacka Izba Rolnicza
otrzymała za działania na rzecz edukacji
i integracji środowiska rolniczego. Jest
pierwszą wojewódzką izbą rolniczą,
która otrzymała tę nagrodę. W imieniu
samorządu rolniczego nagrodę odebrał
Wiesław Lada, dyrektor biura Podkarpackiej Izby Rolniczej w Boguchwale.
W br. Kapituła „Złotego Kłosa”
pracująca pod przewodnictwem Marka
Sawickiego, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, statuetką Złotego Kłosa w
kategorii instytucji nagrodziła ponadto:
Bank Spółdzielczy w Wysokiem Mazowieckim, Zakład Masarski Małgorzaty i
Eugeniusza Jędrycha S.C. z Konieczek
oraz firmy: ZETPOL Janusza Zadęckiego, AGRO-SIEĆ z Chełmna, WiR
Euro-Ubojnia Spółka z o.o., Farmę Frites Polan Dwa i firmę Agencję Rozwoju Regionalnego HABITAT z Reziny z
Mołdawii. Natomiast w kategorii osób
fizycznych za wieloletnią i aktywną
współpracę z SITR Kapituła doceniła: Jerzego Kuźmickiego, Aleksandra Peszyńskiego, Bolesława Rychlika, Józefa Szajnę i Wojciecha Wacewicza oraz za
działalność edukacyjną uhonorowała: Wandę Puchacz
i Czesława Waszkiewicza.
Podczas tego spotkania Kapituła przyznała również
dyplomy „Złotego Kłosa” 2008. Otrzymali je: Konrad
Ciechański, Jan Grycko, Tadeusz Polowczyk, Kazimiera Tuchowska oraz Jacek Żarski. Dyplomy przyznano za aktywną pracę zawodową i społeczną.
Podczas rozdania nagród Złotego Kłosa nagrodzona firma z Mołdawii promowała mołdawskie produkty lokalne oraz prezentowała publikację „Tradycyjne
produkty lokalne z Mołdawii”.
Lucyna Rudny
Podkarpacka Izba Rolnicza
Fot. archiwum – od lewej Jacek Węsierski
prezes SITR, Wiesław Lada dyrektor PIR,
Magdalena Kapiszka sekretarz SI
INNE
str. 30
Kolejna nominacja do nagrody
Orła Agrobiznesu
dla przedstawiciela powiatu łańcuckiego
Nominację z rąk wicemarszałka Sejmu RP Jarosława Kalinowskiego odebrał podczas XXV edycji
konkursu Damian Chrzan z Głuchowa, właściciel supernowoczesnego, zarazem ekologicznego Gospodarstwa Ogrodniczego pod szkłem. Gala miała miejsce w
Pałacu Szustra w Warszawie 16 grudnia 2008 r. Rekomendującym do nagrody był Józef Rzepka – Srebrny
promotor Orłów Agrobiznesu – wicestarosta łańcucki.
Nominacja ta otwiera drogę do zdobycia Orła Agrobiznesu w kolejnych edycjach 2009 r.
Fot. archiwum
Fot. archiwum
Dla Orłów i Nominowanych śpiewała jedna z największych gwiazd piosenki polskiej i francuskiej - Joanna Rawik.
Nagrody te Kapituła Orła pod przewodnictwem
Franciszka Jerzego Stefaniuka przyznaje firmom z
branży rolno-spożywczej za udokumentowany sukces
rynkowy potwierdzony wynikami badań konsumenckich, przeprowadzonych w wybranych miastach. Przy
ocenie brana jest pod uwagę skuteczność wchodzenia z
nowymi produktami na rynek, umiejętność prowadzenia negocjacji handlowych, sposób promocji, tworzenie wizerunku firmy przyjaznej konsumentowi i dobra
współpraca z władzami samorządowymi.
Gospodarstwo Pana Damiana takie
właśnie walory posiada, więc szansa na
Orła jest całkiem realna.
Gospodarstwo Ogrodnicze w Głuchowie powstało w 1972 r. Założyli go
Zygmunt i Teresa Chrzan. W gospodarstwie znajdowały się szklarnie o pow.
500 m², tunele foliowe o pow. 1000 m²,
budynek gospodarczy z magazynem
oraz kotłownia opalana miałem. Obiekty produkcyjne były przystosowane do
całorocznej uprawy warzyw i kwiatów.
Ciągłe unowocześnianie i usprawnianie
produkcji pozwalało na wprowadzanie
nowych technologii uprawy i dalszego
rozwoju. W roku 1999 Zygmunt i Teresa
Chrzan podjęli decyzję, że gospodarstwo
przekażą swojemu synowi Damianowi,
aby nadal mogło się rozwijać i korzystać
z dostępnych linii kredytowych. W roku
1999/2000 została wybudowana nowoczesna szklarnia typu VENLO o pow.
2200 m², która pozwoliła na uzyskanie
wysokich plonów bardzo dobrej jakości,
co umożliwiało dalszy rozwój gospodarstwa ogrodniczego. W 2002/2003 r. powstała druga część nowoczesnego obiektu o powierzchni 3250 m² na miejscu
starych szklarni. Jednocześnie jednolite,
duże partie warzyw zdobyły uznanie
kolejnych odbiorców hurtowych i detalicznych, co przyczyniło się do dalszego
powiększania firmy. W roku 2005/2006
podjęto decyzję o rozbudowie szklarni
i na oddzielnej działce w miejscowości
Dębina powstało drugie gospodarstwo o
powierzchni 12200 m² oraz budynek socjalno – magazynowy wraz z zapleczem
technicznym. W nowym gospodarstwie
wprowadzono zmiany w systemie produkcji warzyw. Procesy produkcji w
tym obiekcie są całkowicie zautoma-
Fot. archiwum
tyzowane i sterowane komputerowo,
to jest: ogrzewanie, wietrzenie, podlewanie, dokarmianie CO2, sterowanie
systemem kurtyn termoizolacyjnych
(ograniczają straty ciepła), cyrkulacja
powietrza, co wpływa na możliwość
zastosowania ochrony biologicznej i
trzmieli do zapylenia kwiatów pomidora, które wpływają na jakość i smak
pomidorów. Zainteresowanie warzywami przez odbiorców indywidualnych
skłoniło właściciela firmy do otwarcia
kolejnych punktów sprzedaży detalicznych w Łańcucie i Rzeszowie, w których sprzedawane są warzywa od marca do grudnia. Ciągłe zapotrzebowanie
odbiorców hurtowych na duże, jednolite
partie towaru spowodowało, że w roku
2007/2008 podjęto decyzję o powiększeniu powierzchni uprawy o 10632 m²,
by sprostać zapotrzebowaniom rynku
hurtowego. Obecnie gospodarstwo posiada powierzchnię pod szkłem 28282
m² i zatrudnia 16 osób oraz pracuje w
nim 6 osób z rodziny. Warzywa cieszą
się uznaniem na Podkarpaciu, a coraz
częściej zdobywają uznanie kontrahentów zagranicznych, którzy sobie cenią
wysoką jakość owoców.
Roczna produkcja pomidorów sięga
1000 ton i trafia do dużych hurtowni w
takich miastach jak Rzeszów, Przemyśl,
Łańcut, Przeworsk, Leżajsk, Krosno.
Około 15% produkcji przyjmuje hurtownia w Krakowie, która wysyła owoce na rynki niemieckie, czeskie i słowackie. Ciągły rozwój i unowocześnianie
produkcji pozwala panu Damianowi z
łatwością konkurować i zdobywać nowe
rynki w Zjednoczonej Europie.
Reasumując, jest to technologia produkcji na wskroś nowoczesna, a zarazem ekologiczna, z wykorzystaniem
układowego, dozowanego zwalczania
patogenów, pełnej automatyki wietrzenia i utrzymywania temperatury oraz zapylania roślin przez duże ilości trzmieli,
co znacznie poprawia jakość owoców.
Edward Krauz
str. 31
ZAPISANI W HISTORIĘ
Szkolenie komputerowe
dla bezrobotnych w Głuchowie
Szansą na podniesienie swoich kwalifikacji była możliwość uczestniczenia
w bezpłatnym szkoleniu podstaw obsługi komputera, który odbywał się w
Ośrodku Kultury w Głuchowie.
Był to kurs trwający 6 dni, skierowany do osób bezrobotnych i rolników
z terenu gminy Łańcut. Organizatorem
tych szkoleń była Centrala Nasienna w
Łańcucie przy współpracy Urzędu Pracy
w Rzeszowie, finansowany z Funduszy
Unijnych. Po ukończeniu szkolenia kursanci otrzymali certyfikat ze znajomości
nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych. W szkoleniach
uczestniczyło 40 mieszkańców naszej
gminy, w czterech cyklach tygodniowych, które rozpoczęły się w grudniu
2008 r. a zakończyły w lutym br
Tekst i zdjęcie Zofia Dzierga
SAMORODNA LITERATURA CHŁOPSKA W ZIEMI ŁAŃCUCKIEJ - cz. VI
Tekst źródłowy - Bronisław Nadolski
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
Nauki Humanistyczno-Społeczne – Zeszyt 25 – Filologia Polska VII
Towarzystwo Miłośników Twórczości Ludowej „Łańcucianka”
Ostatni etap minionej wojny rzucił mnie
do ziemi łańcuckiej, do wsi Handzlówki,
już przed wojną doskonale zorganizowanej
i silnie uspołecznionej. Pisano o niej wiele w prasie. Józef Reizer wydał w 1936 r.
broszurę pt.: Handzlówka, wzorowa wieś
spółdzielcza. Dzięki kursom gimnazjalnym,
jakie tam zorganizowałem i prowadziłem
przez lat parę, kontakty moje z handzlowskimi gospodarzami były bardzo żywe. Wnet
zainteresowały mnie ich zamiłowania literackie; wywiadywałem się o chłopów handzlowskich, którzy pisali pamiętniki, przesyłali
korespondencje do czasopism ludowych,
uprawiali okolicznościową poezję, związaną
z ich działalnością społeczną, zbierali pieśni
obrzędowe, rozkochani byli w swoim teatrze
włościańskim, pisali dla niego sztuki własnego autorstwa. Od tej strony nikt Handzlówki nie badał, zagadnienie socjologii życia
literackiego wsi polskiej nikogo dotąd nie
skusiło. Zdawałem sobie sprawę z tego, że
ciekawszego środowiska chyba nie znajdę.
Stąd wypłynęło szczególniejsze moje zajęcie się Handzlówką. Badanie nie było łatwe.
Dotarłem przecież do rodziny Franciszka
Magrysia, która mi użyczyła pewnych jego
materiałów. Walenty Reizer, jak się okazało,
przechowywał u siebie księgi protokołów
pewnych organizacji młodzieżowych. Antoni Kisała nawiązał ze mną kontakt, napisał
na mą prośbę swój życiorys, spisał też miejscowe pieśni weselne, opatrzył je nutami.
Wpadł na czas krótki do rąk moich notatnik
literacki Feliksa Kuźniara z jego życiorysem
napisanym przez rodzinę. Szczęśliwym trafem odwiedził Handzlówkę Władysław Cieszyński, skorzystałem więc z tego przyjazdu,
by zebrać starych aktorów handzlowskiego
teatru i drogą ich wspomnień uratować od
zapomnienia ciekawsze karty działalności
tego zespołu teatralnego. Dotarłem do protokołów Czytelni im. Słowackiego, Straży
Pożarnej, Orkiestry, Kółka Rolniczego. Ze-
tknąłem się nieoczekiwanie z Szymonem
Kuźniarem, który niegdyś najskrupulatniej
przepisywał role aktorskie i od 1927 r. zachował obsadę aktorską wszystkich sztuk
wystawionych przez Sekcję Teatralną oraz
ilościowe zestawienie przedstawień danych
przez wszystkie organizacje handzlowskie.
Trafiłem do wnuka Magrysia, który na mą
prośbę spisał książki, jakie zostały po Franciszku Magrysiu.
Nie udało mi się dotrzeć do protokołów
Koła Młodzieży Wiejskiej „Wici”, z niemałą
szkodą dla całości mych badań, bo właśnie
wśród tej lewicowej młodzieży, pozostającej
pod wpływem Uniwersytetu Orkanowego w
Gaci i osobowości inż. Solarza, przejawiało
się w tamtych stronach głębokie zrozumienie
dla literatury i kultury ludowej, dla obrzędowości ludowej, szacowności pieśniarstwa
ludowego, rodzimego teatru ludowego. O
tym ruchu młodzieżowym przenikały niejakie wiadomości z protokołów innych organizacji młodzieżowych, znaczyły się jego
wpływy w śpiewnikach ludowych z terenu
Handzlówki. Pociągał on Władysława Cieszyńskiego, Władysława Szpunara, o którym
się przechowała skreślona rzewnie wierszowana biografia. By dać pewne wyobrażenie
o tym ruchu, pozwalam sobie dodać sylwetkę Władysława Fołty z sąsiedniej przeworskiej ziemi.
Młodzież z wspomnianych kursów gimnazjalnych udzielała mi pewnych informacji,
za którymi docierałem do źródła. Ten i ów
przynosił mi miejscowe śpiewniki, ale tych
mi się już nie udało opracować. Wcale zasobne handzlowskie przyśpiewki weselne
zebrali od miejscowych starców i staruszek
uczniowie moi: Teresa Kunysz, Kazimiera
Szpunar, Stefan Drozd, Lenar, pewne teksty o Herodzie spisał Leopold Król. Któregoś
niedzielnego popołudnia zaprosiłem handzlowian do Domu Ludowego na odczyt pt.:
Literacka Handzlówka. Nie miałem nigdy
wdzięczniejszego audytorium. Sala wypełniona była po brzegi, przyszli ludzie starsi, kobiety, mężczyźni w średnim wieku,
nie brakło młodzieży. Mówiłem o ludziach
obecnych na sali, o niedawno zmarłych, o
tym jak wzrastali kulturalnie, jak w parze z
rozwojem gospodarczym szedł u nich rozwój
kulturalny, jak chwytali za pióro, co pisali,
na jak różne tematy, jaki mieli teatr u siebie.
Potem w dyskusji wyrazili całą swoją dumę,
że mają takie piękne karty w życiu kulturalnym; potakiwali, że wszystko najszczersza
prawda, co usłyszeli; dziwili się, że tyle rzeczy zdołałem się o nich dowiedzieć.
To badanie literackiej Handzlówki zachęciło mnie do założenia na terenie Państwowego Gimnazjum i Liceum w Łańcucie, gdzie
uczyłem, Towarzystwa Miłośników Twórczości Ludowej. Dyrektor Zakładu, Władysław Kuźniar, rodem z Albigowej, wsi leżącej tuż przy Handzlowce, chętnie przystał na
to i w połowie października 1946 r. podjąłem
na tym polu działalność. Zamierzenia moje
sięgały daleko. Na wzór Handzlówki chciałem badać wszystkie inne głośniejsze wsie
ziemi łańcuckiej. Założenie Towarzystwa na
terenie Gimnazjum miało za zadanie szerzenie wśród młodzieży pochodzącej z tych wsi
znajomości kultury ludowej, tak wysokiej,
tak jednak nie ujawnionej i nie zbadanej; z
drugiej strony miało stworzyć dla mnie poprzez młodzież rozszerzenie bazy badawczej
na teren całej ziemi łańcuckiej. Stronę organizacyjną prac Towarzystwa ująłem w swoje
ręce, odbywaliśmy częste zebrania, na których i ja sam, i młodzież miewaliśmy liczne referaty o kulturze ludowej, o poszczególnych pisarzach, rzeźbiarzach, malarzach
ludowych, najczęściej ze wsi łańcuckich.
Wydawaliśmy też ścienne czasopismo „Łańcuczanka”.
Tą drogą rzeczywiście poszerzyła się
ogromnie baza materiałowa. Doszukałem się
między młodzieżą informatorów o interesujących mnie zagadnieniach, skrzętnie zbierałem uzyskiwane informacje, prowadziłem
korespondencję z działaczami kulturalnymi
z licznych tamtejszych wsi, urządzałem autorskie poranki i akademie pisarzy chłopskich, na które chętnie przychodzili, czytali
c.d. na str. 31
ZAPISANI W HISTORIĘ
str. 32
Towarzystwo Miłośników
Twórczości Ludowej „Łańcucianka”
c.d. ze str. 31
swoje utwory, otrzymując stale jakąś ich
ocenę. Te poranki gromadziły miejscową
inteligencję, nauczycielstwo; na akademię
poświęconą Magrysiowi zjechali z Handzlówki jego najbliżsi współtowarzysze pracy
i członkowie rodziny. Tego rodzaju poranków odbyło się 7. Dnia 15 listopada 1946
r. chłop-etnograf z Kraczkowej, Walenty
Kunysz, mówił o kraczkowskich pieśniach
weselnych; 12 lutego 1947 r. odczytano wyjątki z Historii wsi Kraczkowej, napisanej
przez chłopa Władysława Kisałę, a on sam
opowiedział o tym, jak wyrósł na historyka swojej wsi rodzinnej; 12 marca 1947 r.
urządzono poranek autorski Marii Puterli
z Błędowej, która się o Towarzystwie dowiedziała, dotarła do mnie, przedstawiła
zbiór swych wierszy, napisała swą biografię
i wcale ciekawą kroniczkę Błędowej; dnia 26
marca 1947 r. odbyła się akademia ku czci
najznakomitszego pisarza ludowego ziemi
łańcuckiej, Franciszka Magrysia z Handzlówki, zmarłego w r. 1934, która stała się
wielkim przeżyciem i dla rodziny zmarłego, i
dla jego współtowarzyszy pracy; 30 kwietnia
1947 r. gościliśmy u siebie pisarza ludowego
z Husowa – Walentego Pereca, więźnia politycznego w Dachau, autora pamiętnika Ze
szczytów radości oraz dramatu Rok 1942; na
przewidziany poranek poświęcony Franciszkowi Fołcie w dniu 14 maja 1947 r. autor nie
mógł przyjechać, wobec czego ograniczyłem
się doomówienia jego teki literackiej; ostatni
poranek dnia 13 czerwca 1947 r. poświęcono Janowi Micałowi, idealiście, romantykowi spod strzechy chłopskiej. Wszystkim
im poświęcam poniżej osobne szkice, tu się
więc bliżej o nich nie mówi. Planowana była
akademia poświęcona Janowi Olbrychtowi z
Kosiny, autorowi ciekawego kancjonału, ale
brakło najpełniejszych materiałów dotyczących jego osoby. W zamierzeniu był również
poranek autorstwa Walentego Pasierba z
Czarnej, który z Towarzystwem utrzymywał
bliższe kontakty, nadesłał swoją ciekawie
napisaną biografię, nadto zbiorki poezji, list
od Antka z Buhaja, który opublikowaliśmy
w „Łańcuciance”.
Pismo to wychodziło co dwa tygodnie,
było ścienne, większego formatu. W okresie
od 25 IX 1946 do 7 VI 1947 wyszło trzynaście numerów. Ich odpis jest w moim posiadaniu, podobnie jak protokoły z naszych
posiedzeń, których było 29, ostatnie 13
czerwca 1947 r.
Na łamach „Łańcucianki” ogłosiłem szereg artykułów:
Handzlowskie wspominki teatralne (nr 2),
Informacje o życiu kulturalnym wsi Ziemi
łańcuckiej (nr 3),
Pamięci ks. Władysława Krakowskiego
(nr 4),
Kilka wiadomości o teatrze w Albigowej
(nr 4),
U rzeźbiarza Andrzeja Magrysia (nr 5),
Słów kilka o kolendach i ich badaniu (nr 7),
W poszukiwaniu pisarzy w Markowej (nr 9),
Jednego masz Franciszka Olbrychta, Kosino!
(nr 10),
Kancjonał Franciszka Olbrychta (nr 11),
Biblioteka Franciszka Magrysia (nr 12),
Z dziejów teatru w Przeworskiej Gaci
(nr 13).
Z prac pisarzy ludowych, publikowanych
w „Łańcuciance”, należy wymienić:
Walenty Kunysz, O sobie do młodzieży
(nr 1),
List Janka z Bugaja do W. Pasierba (nadesłany przez Pasierba) w nr 2,
Walenty Pasierb z Czarnej, Kaplica na stawie
w Krzemienicy (nr 3),
Pasierb Walenty, Mój żywot pisarski (nr 4
i 5),
Walenty Kunysz, Osobliwości regionalne
Kraczkowej (nr 7),
Walenty Kunysz, Nasze kościoły kraczkowskie (nr 8),
Władysław Kisała, Pięćdziesiąt lat kraczkowskiego zespołu teatralnego (nr 8),
Jan Micał, Z poezji (nr 8),
Franciszek Fołta, Na gackim polu (nr 9),
Walenty Dąbek z Kosiny, Z pracy kulturalnej
w Kosinie (nr 11),
Walenty Pereł z Husowa, Z przemówienia na
poranku autorskim w dniu 30 kwietnia 1947
(nr 12),
Franciszek Fołta, List do J. Wiktora o „Orce
na ugorze” (nr 13).
Wciągnięto w badania na łańcucką kulturę ludową młodzież szkolną. Oto zestawienie
jej artykułów w „Łańcuciance”:
Ignacy Szpunar (II lic.), O dożynkach powiatowych w Albigowej w r. 1946 (nr 1),
Krystyna Szpunar (II lic.), Śpiewki spod wiejskiej strzechy (nr 1),
Władysław Tejchman (I lit.), Jak zbierałem
pieśni ludowe w Czarnej (nr 1),
Adolf Bar (I lic.), Ma Markowa znów swój
teatr (nr 1),
Wiesław Pusz (I lic.), Pięćdziesięciolecie muzyki w Handzlówce (nr 3),
Jan Mularek (II lic.), Dokoła teatru w Markowej (nr 3),
Czesław Hernas (I lic.), W. Bogusławskiego
„Krakowiacy i Górale” w wykonaniu łańcuckiej „Lutni” (nr 3),
Jan Mularek (II lic.), „Haraczka”, czasopismo Markowej (nr 5),
Józef Bożek (III gimn.), Z przeszłości sceny
husowskiej. Rozmowa z p. Kaniowską (nr 5),
Franciszek Nowak (III lic.), Zapomniany
koncert ludowy w Łańcucie (nr 7),
Tadeusz Ruszel (II lic.), Marcin Kunysz, wróg
analfabetów w Kraczkowej (nr 8),
Stanisław Niemczak (III gimn.), Wiadomość
o markowskiej księdze uchwał gminnych w
XVII w. ( nr 9),
Eugenia Wikiera (III gimn.), Michał Wikiera
artysta z Kosiny (nr 10),
Jan Mankowicz (I lic.), Dwa dokumenty łacińskie z Kosiny (nr 10),
Władysław Czerak (II lic.), O rzeźbiarzu
Władysławie Michnie (nr 10),
Janina Ryznar (II lic.), Dokoła ludzi i wypadków w Kosinie (nr 11),
Józef Tejchma (I lic.), Praca Tadeusza Seweryna o Janie Raku z Husowa (nr 13),
Edward Podolec (I lic.), Muzeum w Husowie
(nr 13).
Niektóre numery „Łańcucianki” poświęcono wybranym wsiom: nr 8 Kraczkowej, nr
9 Markowej, nr 10 i 11 Kosinie, nie wyszedł
numer Husowowi przeznaczony, materiały
znalazły się w nr 12 i 13.
Na posiedzeniach Towarzystwa stale
podawałem komunikaty o nowych informacjach, napływających od młodzieży, działaczy kulturalnych, tamtejszych pisarzy z
dziedziny kultury ludowej w Łańcuckiem.
Z referatów przedstawionych przez uczniów
należałoby wymienić:
18 X 1946 Prof. Pigoń o literaturze ludowej
(Stanisław Gargała, II lic.),
25 X 1946 O obrzędowych pieśniach ludowych (Wiesław Fuchs, I lic.),
6 XI 1946 Spór dokoła gwary w dzisiejszej
literaturze (Jadwiga Gańczakowska),
22 XI 1946 Edmund Wasilewski i jego Krakowiaki (Jan Michno, I lic.),
27 XI 1946 O ludowości w literaturze polskiej
(Antoni Lonc, II lic.),
15 I 1947 Szopka handzlowska (Leopold
Król, III gimn.),
22 I 1947 O Listach ze wsi W. Orkana (Czesław Hernas, I lic.),
26 II 1947 Życie kulturalne wsi (Czesław Rydzik, I lic.),
5 III 1947 Artykuły o kulturze i literaturze ludowej (Eugeniusz Jarosz, I lic.),
5 III 1947 Szkoła przysposobienia handlowego w Handzlówce z r. 1938 (Wiesław Fuchs,
I lic.),
6 IV 1947 Czasopismo „Wieś – jej pieśń”
(Wiesław Pusz, I lic.),
16 IV 1947 O pamiętniku Jana Słomki (Józef
Tejchma, I lic.),
23 IV 1947 Wojciech Skuza o wsi twórczej
w łańcuckim (Zbigniew Kluz, I lic.),
23 IV 1947 Pamiętnik prof. Pigonia Z Komborni w świat (Antoni Żyga, II lic.),
7 V 1947 Jantek z Bugaja (Maria Machniakówna, II lic.),
7 V 1947 O Janie Raku z Husowa w świetle książki o nim Seweryna (Józef Tejchma,
I lic.),
21 V 1947 Ksiądz Stojałowski i jego wydawnictwa ludowe (Machowicz, I lic.),
21 V 1947 Jak wieś Husów założyła swoje
osady na Ziemiach Odzyskanych (Lenar, I
lic.),
28 V 1947 Muzyka ludowa w Polsce (Franciszek Nowak, III gimn.).
Dziś byłoby trudno powiedzieć coś bliższego o większości uczestników tych zebrań;
jednym z najaktywniejszych był sekretarz
str. 33
ZAPISANI W HISTORIĘ
Komitetu Centralnego PZPR Józef Tejchma
oraz dr Czesław Hernas, docent literatury
polskiej w Uniwersytecie Wrocławskim, badacz staropolskiego folkloru i autor ciekawej
w tym względzie książki W kalinowym lesie
(1965).
Na posiedzeniach, jak wspomniano, przekazywano komunikaty o nowych wiadomościach napływających z terenu, dotyczących
kultury ludowej. Niekiedy komunikaty te
zajmowały całe zebranie, jak świadczą
szczegółowo prowadzone protokoły. Parę
prelekcji wygłosiłem także na tych zebraniach, a mianowicie:
2 XII 1946 Gawęda jako rodzaj literacki piśmiennictwa ludowego,
12 II 1947 Jak chłopi piszą w Łańcuckim historie swych wsi,
14 V 1947 Teka literacka Franciszka Fołty,
28 V 1947 Dialogi o organiście z Markowej
Morelowskim i inne pomniki literatury ludowej w ziemi łańcuckiej sprzed 120 laty.
Działalnością Towarzystwa Miłośników
Twórczości Ludowej zainteresowało się Ministerstwo Kultury i Sztuki. W połowie maja
1947 r. zjechał do Łańcuta delegat tego Ministerstwa w towarzystwie kierownika Wydziału Kultury Izdbińskiego oraz dyrektora
Muzeum w Łańcucie Ganowskiego, zapoznał się z numerami „Łańcuczanki”, z protokołami naszych zebrań i poprosił o sporządzenie ich odpisów. Dokonano tego w Biurze Koordynacji Ruchu Amatorskiego przy
Ministerstwie Kultury i Sztuki, jak świadczy pismo tamtejsze, potwierdzające odpis,
z 27 XII 1948 L. dz. 6185/Ro. Myślą moją
przy przekazywaniu materiałów było zainteresowanie nimi uniwersytetów ludowych
Kwiaty Sonińskiej Ziemi
ZA WOLNOŚĆ NASZĄ I WASZĄ
Rotmistrz Jan Sowa
Polska – kraj, w którym żyjemy – to przeszłość, teraźniejszość i przyszłość. To historia
dawna, współczesna i nowa. Co ją wyznacza? Wyznacza ją pamięć tych dni, które już przeszły. Rodzina - jest najważniejszą wartością w naszym życiu. Wiele samotnych osób oddałoby cały swój dorobek życiowy, po to, by być z rodziną. Nie pieniądze, które przemijają, które
można w każdej chwili stracić, są najważniejsze, ale rodzice, będący z nami od początku. To
oni wskazują nam najistotniejsze wartości w życiu, bez nich nie nauczylibyśmy się jak właściwie postępować. Tak też rozumiał pojęcie rodziny rotmistrz Jan Sowa oraz wiele tysięcy
młodych Polaków, którzy opuścili granice kraju, aby walczyć o niepodległość na zachodzie
kontynentu. Nie robili tego dla własnej przyjemności. Podczas walk zawsze myśleli o swej
Ojczyźnie, za którą często oddawali życie lub pozostawali kalekami do końca swych dni.
To nie była łatwa decyzja, ale prawdziwy patriota nie miał trudności z jej podjęciem. To był
egzamin z dojrzałości i polskości. Ten egzamin Jan Sowa zdał celująco. Dzięki jego czynom
i jemu podobnym żarliwym Polakom podczas walk w latach II Wojny Światowej możemy
dzisiaj żyć w wolnej Polsce. Mam nadzieję, że choć trochę przybliżę Wam postać Jana Sowy
z Soniny - żołnierza 10 Pułku Strzelców Konnych.
i podejmowanie tego samego rodzaju pracy
gdzie indziej. Zainteresowanie działalnością
Towarzystwa przejawiło także Kuratorium
Okręgu Szkolnego w Rzeszowie, zapraszając mnie z prelekcją o literaturze ludowej w
ziemi łańcuckiej na jedną z polonistycznych
konferencji rejonowych. Informacje o Towarzystwie, przekazane prof. Stanisławowi
Pigoniowi, ogłoszone zostały na łamach czasopisma „Wieś i Państwo” (1947, R. IV, nr
4, s. 233-237).
Wszystko co tu powiedziano o działalności Towarzystwa Miłośników Twórczości
Ludowej było pracą jednego roku. Nominacja na dyrektora Gimnazjum i Liceum
w Łańcucie w czerwcu 1947, w związku z
tym wzmożone zajęcia na nowym stanowisku, wywołały zawieszenie tych prac chyba
z wielką dla nich szkodą.
ny Światowej wypełnione były intensywnym
szkoleniem.
Jan Sowa urodził się 22 IV 1920 r. w Soninie. Miał on czworo rodzeństwa: siostry
Katarzynę i Marię oraz braci Józefa i Stanisława. Jego pierwszą szkołą była Szkoła
Podstawowa w Soninie. Później uczęszczał
do Publicznego Gimnazjum w Łańcucie. Po
ukończeniu Liceum im. Henryka Sienkiewicza w Łańcucie w 1938 roku wstąpił do szkoły Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu.
Ukończył ją w lipcu 1939 r., dwa miesiące
przed zbliżającą się wielkimi krokami II Wojną Światową. Po powrocie w rodzinne strony
podjął służbę w 10 Pułku Strzelców Konnych
w Łańcucie.
wojska. W odrodzonej po I Wojnie Światowej Armii Polskiej powstały na nowo Pułki Strzelców Konnych, a było ich dziesięć.
Historia Pułku rozpoczyna się w 1918 roku
od pierwszego szwadronu utworzonego we
Włoszech.
Historia formacji Strzelców Konnych zaczyna się za czasów wojen napoleońskich.
Wtedy powstały oddziały Strzelców Konnych polskiej kawalerii. W przeciwieństwie
do ułanów, strzelcy konni wyposażeni byli
w większą ilość broni palnej. Rozumiano już
wówczas znaczenie ruchliwości i siły ognia
W tym samym roku rozwinięty już Pułk
rozpoczyna swój pierwszy długi marsz do
Polski przez Francję i Niemcy. Granicę przekracza pod Zbąszyniem 29 IV 1919 r. i dzień
ten zostaje Świętem Pułkowym. W wojnie
polsko-bolszewickiej w latach 1918-20 10
PSK bierze udział w walkach na północnowschodnich rubieżach przedwojennej Polski,
a także w bitwie o Warszawę i pościgu za
wycofującym się wrogiem, aż poza granice
Rzeczypospolitej. Po zakończeniu wojny, jesienią 1921 roku Pułk przechodzi do Łańcuta,
wyznaczonego na stały garnizon pokojowy.
W maju 1937 r. Pułk zostaje zmotoryzowany
i wraz z 24 Pułkiem Ułanów tworzy pierwszą
polską jednostkę „10 Brygady Kawalerii”. W
roku 1938 Brygada bierze udział w zajęciu
Zaolzia. Ostatnie lata przed wybuchem Woj-
Już pierwszego dnia wojny, 1 września
1939 r. Jan Sowa wraz ze swą Brygadą został
skierowany w rejon Krakowa w celu odparcia nadciągających od Słowacji wojsk niemieckich. W tym rejonie bił się przez 5 dni,
jednak musiał ustąpić przed miażdżącą przec.d. na str. 34
ZAPISANI W HISTORIĘ
str. 34
Rotmistrz
Jan Sowa
c.d. ze str. 33
wagą wroga. W czasie walk o Łańcut (10-13
września) Jan Sowa przekazał wiadomość do
swojej rodziny w Soninie o tym, że był blisko domu, jednak nie mógł jej odwiedzić z
powodu szybkiego przemarszu do Markowej.
Wiadomość tą dostarczyła rodzinie Janina
Charchalis - jego koleżanka z lat szkolnych.
Gdy 17 września 1939 r. Sowieci przekroczyli granicę Rzeczypospolitej, a pancerne
dywizje Hitlera jechały im na spotkanie z
zachodu, 19 września rozkazem Naczelnego
Wodza, Jan Sowa wraz z 10 PSK przechodzi
przez granicę Węgier i rozpoczyna wędrówkę w kierunku Europy Zachodniej.
sojuszniczych. Wiosną 1942 roku, powstała
pierwsza Polska Dywizja Pancerna dowodzona przez gen. Stanisława Maczka. 10
Pułk Strzelców Konnych wraz z Janem Sową
wchodził w jej skład. Dywizja została wyposażona w nowoczesne czołgi Cromwell. Pułk
stał się Pancernym Pułkiem Rozpoznawczym. Wkrótce po wszystkich zmianach gen.
Montgomery przeprowadził inspekcję. Oznaczało to, że rtm. Jan Sowa weźmie udział w
inwazji Kontynentu.
Po dotarciu do Francji, Jan Sowa brał
udział w krwawych walkach w rejonie Paryża. Jego Brygada towarzyszyła w walce
rozkładającej się pod naciskiem wroga Armii
Francuskiej. 14 VI 1940 r. chorąży otrzymał
rozkaz przeprowadzenia się z Aube na południe Sekwany. W czasie przemarszu jego
Pułk był silnie bombardowany. Za odwagę
i zasługi w walce otrzymał po raz pierwszy
Krzyż Walecznych i został awansowany do
stopnia rotmistrza. 22 VI 1940 r., rozkazem
Naczelnego Wodza rtm. Jan Sowa transportowcem brytyjskim Royal Scotsman został
ewakuowany do Wielkiej Brytanii. Rejs trwał
3 doby. Dla uniknięcia spotkań z okrętami
podwodnymi statek opłynął Irlandię i został
skierowany do portu Liverpool, gdzie dotarł
24 VI 1940 r. Stamtąd przejechał do Szkocji i stanął obozem w Douglas, oddalonego
o 80 km od Glasgow. Pełnił tam służbę oraz
uczestniczył w szkoleniach poligonowych.
Dopiero od chwili napaści Niemiec hitlerowskich na Związek Radziecki w czerwcu
1941 r., przestano się obawiać inwazji na
Anglię, co pozwoliło na planowaną reorganizację i modernizację wojsk brytyjskich i
W ostatnich dniach lipca 1944 r., Jan Sowa
wylądował na wybrzeżach Francji. 8 sierpnia
1944 r. po 4-letniej przerwie rotmistrz szedł
do walki. Wraz ze swymi kolegami walczył
w północnej Francji. Po zdobyciu Abbeville
otrzymał zadanie rozpoznawcze, które miało
na celu ocenić zmianę pozycji wycofujących
się oddziałów wroga. W La Boisle nawiązał
styczność i walkę ogniową z wrogiem atakującym pociskami moździerzowymi. W małym francuskim miasteczku St. Omer rozbił
kolumnę niemiecką, która dążyła do wysadzenia oddalonego o 2 km od miasta mostu.
Następnie Dywizja wraz z rtm. Janem Sową
str. 35
ZAPISANI W HISTORIĘ
gatelizujące to zdarzenie słowa: „To nie sztuka zabić kruka, ale Sowę trafić w głowę!”.
Zimą od 1944 do 1945 r., po przełamaniu
obrony Renu, rotmistrz Jan Sowa wkroczył
na tereny Niemiec i wśród morderczych walk
przede wszystkim pod Westerbork i Dalen zakończył swój szlak bojowy w porcie Wilhelmshaven. Został tam także odznaczony drugim
Krzyżem Walecznych za odwagę i zasługi
wojenne oraz awansowano go do stopnia kapitana. 8 maja 1945 r. Niemcy skapitulowały.
Jan Sowa wraz z Pułkiem nadzorował dotrzymywanie kapitulacji w niemieckim miasteczku Wilhelmshaven. Następowała stopniowa
demobilizacja. Kapitan Jan Sowa otrzymał
bilet powrotny do Polski. Jednak w ostatniej
chwili dostał wiadomość, żeby nie wracał do
kraju, ponieważ w Polsce wszyscy oficero-
wie są prześladowani przez komunistyczne
władze. Postanowił nie wracać do Ojczyzny.
Osiedlił się w Holandii w Bredzie. Do Polski
przyjechał 3 razy. Po raz pierwszy odwiedził
rodzinę w Soninie w 1979 r. Jedna z wizyt
była związana z uroczystością święta 10 PSK
w Łańcucie. Podczas rozmów z najbliższym
zawsze wspominał czas wojny i swoją młodość, którą spędził w mundurze. Podkreślał
wdzięczność i szacunek z jakim spotykał się
w Holandii. Kapitan Jan Sowa zmarł w 2003
r., w wieku 83 lat. Został pochowany na Polskim Cmentarzu Wojennym w Bredzie.
Patriotyzm to miłość do tego co się przyjęło od przodków, do tożsamości narodowej,
której nikt nam nie odbierze i z której jesteśmy dumni, to szacunek do symboli narodowych. My młodzi Polacy bierzmy wzór z
tego co wspaniałe, wartościowe i czerpmy
przykłady do naśladowania takich ludzi jak
Jan Sowa.
Słowa podziękowania kieruję do Macieja
Lewa z Soniny za udostępnienie pracy o swoim wujku Panu Janie Sowie.
Joanna Grzelińska
Fot. archiwum (9)
wzięła udział w wyzwoleniu Belgii i Holandii. Wszędzie napotykał się z entuzjazmem
i wdzięcznością mieszkańców, którzy witali
swych wyzwolicieli. Podczas wyzwalania
Bredy (29 X 1944 r.), Jan Sowa dowodzący
plutonem poznał swoją przyszłą żonę Olgę.
Tam też został draśnięty w nos pociskiem
wystrzelonym przez niemieckiego snajpera
siedzącego na drzewie. Do domu napisał ba-
SPROSTOWANIE
W poprzednim artykule o Aleksandrze
Kuźniarze pominęłam osobę Pana Józefa
Piątka – bliskiego przyjaciela Aleksandra
i aktora jego zespołu teatralnego, za co
bardzo przepraszam.
Joanna Grzelińska
Jadwiga Kluz (1925-2009)
29 stycznia 2009 r. odprowadziliśmy na
albigowski cmentarz ś.p. Jadwigę Kluz, długoletnią nauczycielkę Zasadniczej Szkoły
Ogrodniczej w Albigowej. Jadwiga Kluz
urodziła się 3.10.1925 r. w Albigowej, jako
córka rolników Grzegorza i Marcjanny z d.
Bartman. Po ukończeniu w 1938 r. Szkoły
Powszechnej w Albigowej rozpoczęła naukę
w Gimnazjum Sióstr Boromeuszek w Łańcucie. Wojna przerwała jej edukację i dopiero
w 1945 r. kontynuowała ją w Liceum Sióstr
Niepokalanek w Jarosławiu. Tam też uzyskała świadectwo dojrzałości. Następnie ukończyła pedagogikę w studium policealnym
w Krakowie i podjęła pracę nauczyciela w
Technikum Gastronomicznym w Jarosławiu.
Po tragicznej śmierci ojca w 1950 r. musiała powrócić do Albigowej, aby pomóc
matce prowadzić gospodarstwo. 1.04.1952
r. podjęła pracę w albigowskiej bibliotece,
dokształcając się jednocześnie w zaocznym
studium bibliotekarskim. W działalność biblioteki wkładała wiele serca i zaangażowania. Zwiększyła księgozbiór, różnymi sposobami zachęcała do czytania i wypożyczania
książek. Organizowała okolicznościowe wy-
wej i społecznej były doceniane przez władze biblioteki gminnej i powiatowej. Przez
wiele lat była członkinią teatru amatorskiego
w Albigowej.
stawy, montaże słowno-muzyczne, wieczory
bajek dla dzieci, teatrzyk kukiełkowy. Jej
wysiłki i zaangażowanie w pracy zawodo-
Po śmierci nauczycielki gospodarstwa
domowego w Szkole Ogrodniczej w Albigowej, Wandy Skowrońskiej, na prośbę
dyrekcji rozpoczęła dodatkową pracę jako
nauczyciel gospodarstwa domowego. Dzięki
wyrzeczeniom i olbrzymiej determinacji kolejny raz uzupełniła kwalifikacje, by w miarę
swoich możliwości spełniać dobrze nałożone na nią nowe obowiązki. Z rozpoczęciem
roku szkolnego 1.09.1961 r. podjęła pracę
w pełnym wymiarze w Szkole Ogrodniczej,
a w lutym 1962 r. zrezygnowała z pracy w
bibliotece. Po zmianie profilu kształcenia
przez szkołę po raz kolejny uzupełnia swoje kwalifikacje nauczycielskie w zakresie
ogrodnictwa i kwiaciarstwa w Tarnowie,
zakończone w 1970 r. I od tej pory okazało się, że jej nową pasją są kwiaty – w każdym z nich widziała urok i piękno. Swoim
zamiłowaniem potrafiła zaszczepić nie tylko uczniów, ale i wszystkich wokół siebie.
c.d. na str. 36
ZAPISANI W HISTORIĘ
str. 36
Jadwiga Kluz
c.d. ze str. 35
Szkolny ogród, którego była projektantką,
zachwycał wszystkich, był wizytówką placówki i wsi oraz wzorem do naśladowania.
Wiele osób może dziś śmiało powiedzieć,
że to dzięki jej inspiracjom tyle przydomowych ogródków w Albigowej zmieniło swój
wygląd. Produkowane w Szkole sadzonki,
głównie czerwonych pelargonii, dodawały
uroku niejednym balkonom i ogrodom. Tworzyła również przepiękne i ciekawe kompozycje kwiatowe, była mistrzynią sztuki
dekoratorskiej. Zdolna i wrażliwa na piękno
brała udział w wystawach rejonowych i wojewódzkich zdobywając uznanie dla Szkoły.
Jej zaangażowanie znalazło uznanie poprzez
przyznanie jej pierwszego dyplomu honorowej kwiaciarki na Festiwalu Kwiatów w
2004 r.
Kochała pracę z młodzieżą, zaszczepiając
w niej miłość do kwiatów. Kochała pracę na
roli i była jej wierna dopóki starczyło sił. W
1992 r. przeszła na emeryturę, ale nadal pozostała wierna kwiatom i kompozycjom. Za-
wsze chętnie współpracowała z organizacjami działającymi w Albigowej, służąc swoją
wiedzą, przychylnością, radą i pomocą.
Dla wielu pozostała wzorem do naśladowania.
Koleżanki
Fot. archiwum
GMINNE IGRZYSKA MŁODZIEŻY SZKOLNEJ
SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
W DRUŻYNOWYM TENISIE STOŁOWYM
ZŁOTO DLA DRUŻYN SP KOSINA I SP SONINA
W dniach 10 i 12 grudnia 2008 r. w sali sportowej Zespołu Szkół w Kosinie odbyły
się drużynowe turnieje tenisa stołowego w ramach Gminnych Igrzysk Młodzieży
Szkolnej dla szkół podstawowych. Wzięło w nich udział 7 drużyn chłopięcych
i 5 dziewczęcych z Gminy Łańcut.
SP Wysoka po dramatycznej walce uległa zespołowi z Kosiny 2:3.
W finałowym pojedynku zawodnikom
z Kosiny w dalszym ciągu sprzyjało szczęś-
Drużynowy turniej tenisa stołowego w
grupie chłopców prowadzono w dwóch grupach A i B, grając ,,każdy z każdym”.
Wyniki chłopców
W pierwszej grupie eliminacyjnej chłopców bezkonkurencyjna okazała się drużyna z Soniny, która bez straty seta pokonała
ekipę z Albigowej 3:0, SP Rogóżno 3:0 oraz
SP Wysoka 3:0 i awansowała z pierwszego
miejsca do półfinału.
Drugą lokatę zajęła SP Wysoka notując
dwa zwycięstwa nad Rogóżnem i Albigową.
W drugiej grupie rozgrywek eliminacyjnych najlepiej wypadł zespół z Kosiny, który pokonał kolejno SP Handzlówka 3:2, SP
Głuchów 3:0 i awansował do półfinałów z
pierwszego miejsca. W ostatnim pojedynku
fazy grupowej handzlowianie pokonali zespół z Głuchowa 3:2 i przeszli do półfinałów
z drugiego miejsca.
W półfinale drużyna z Soniny pokonała
zespół z Handzlówki 3:0 i awansowała do
ścisłego finału. W drugiej parze półfinałowej
Zwycięzcy GIMS w drużynowym tenisie stołowym: D. Glac, K. Jakielaszek, D. Szajnar,
opiekun A. Maczuga
str. 37
SPORT
cie i po zaciętej walce pokonali zespół z Soniny 3:2.
W meczu o 3. miejsce zespół z SP Wysoka pokonał szkołę z Handzlówki 3:0, zaś
w ,,pojedynku pocieszenia” o 5. miejsce
rogóżnianie odnieśli satysfakcjonujące zwycięstwo nad szkołą z Głuchowa 3:2.
Wyniki dziewcząt
Doskonale w turnieju zaprezentowały się
dziewczęta z SP Sonina, które zdecydowanie
wygrały wszystkie swoje pojedynki, tracąc
tylko dwa sety i bezapelacyjnie zajęły pierwsze miejsce w całym turnieju.
Drugi stopień podium przypadł zawod-
niczkom SP z Wysokiej, które odniosły trzy
zwycięstwa i zanotowały jedną porażkę ze
zwycięzcą turnieju. Trzecie miejsce w gminie przypadło dziewczętom ze szkoły z Rogóżna, z dorobkiem dwóch zwycięstw. Dalsze miejsca zajęły kolejno drużyny z Kosiny
i Wysokiej.
Skład zwycięskiej drużyny dziewcząt w
drużynowym tenisie stołowym; K. Grad, I
Kołodziej, P. Kołodziej
Opiekun W. Kuźniar
Mistrzowie gminy w kategorii dziewcząt
(SP Sonina) i chłopców (SP Kosina i SP
Sonina – mistrz powiatu w roku szkolnym
2007/08 ma prawo startu z II miejsca) awansowali do wyższego szczebla rozgrywek i
będą reprezentowali Gminę Łańcut w Powiatowych Igrzyskach Młodzieży Szkolnej
w Żołyni.
Najlepszej drużynie dziewcząt i chłopców
wręczono Puchar Mistrza Gminy Łańcut i
dyplom, zaś poszczególnym zawodniczkom
i zawodnikom medale. Zespoły, które uplasowały się na podium (II i III miejsce) otrzymały od sponsora zawodów - firmy oponiarskiej ,,WIM” z Łańcuta statuetki. Wszystkim
zespołom za osiągnięte miejsca przyznano
dyplomy.
Tekst i zdjęcia Witold Kuźniar
GMINNE IGRZYSKA MŁODZIEŻY SZKOLNEJ
SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
W MINI PIŁCE KOSZYKOWEJ DZIEWCZĄT
SP KOSINA NAJLEPSZA
Zwycięstwem koszykarek SP Kosina
zakończył się rozgrywany 14.01.2009 r. w
Szkole Podstawowej w Wysokiej, turniej
mini piłki koszykowej w ramach Igrzysk
Młodzieży Szkolnej. W imprezie zorganizowanej przez Gminny Szkolny Związek Sportowy, wystartowało 5 zespołów naszej gminy: SP Handzlówka, SP Kosina, SP Sonina,
SP Rogóżno, SP Wysoka.
Bezkonkurencyjna w tych zmaganiach
okazała się SP w Kosinie, która zakończyła turniej z kompletem punktów, pokonując
kolejno: SP Sonina 16:1, SP Handzlówka
31:10, SP Wysoka 26:18 oraz SP Rogóżno
18:12. Na drugim miejscu z dwoma zwycięstwami uplasowała się ekipa z SP w Wysokiej, zwyciężając z SP w Soninie 16:2 oraz
SP w Handzlówce 21:15. Trzeci stopień
podium przypadł w udziale SP w Rogóżnie,
również z dwoma zwycięstwami nad SP w
Handzlówce 9:7 i SP w Wysokiej 14:10. Na
czwartym miejscu z dorobkiem także dwóch
zwycięstw, ale najgorszym bilansem punktowym, uplasowała się drużyna z Soniny. Tabelę zmagań zamknęła drużyna z Handzlówki z zerowym kontem punktowym.
Tuż po zakończeniu ostatniego spotkania
Gminny Organizator Sportu dokonał uroczystego zamknięcia turnieju połączonego z
wręczeniem pucharów, medali i dyplomów.
Dzięki hojności sponsora zawodów p. Witosława Michny - właściciela firmy ,,WIM” z
Łańcuta drużyny, które osiągnęły w rywalizacji II i III miejsce, również mogły cieszyć
się ze zdobytych pucharów i dyplomów. Pozostałym drużynom wręczono dyplomy.
Najlepszą koszykarką turnieju została
wybrana Natalia Kruk ze Szkoły Podstawowej w Kosinie, za co otrzymała medal i
stosowny dyplom.
Zwycięski zespół (SP Kosina) będzie reprezentował Gminę Łańcut na powiatowych
igrzyskach, które odbędą się w SP 2 w Łańcucie.
Skład zespołu zwyciężczyń GIMS w mini
piłce koszykowej: M. Bieniasz, W. Czyjt, N.
Kruk, S. Lepionka, D. Marek, M. Markowicz, S. Osip, M. Telega, A. Tomaszek, A.
Uchman. Opiekun D. Stopyra
Witold Kuźniar
GMINNE IGRZYSKA MŁODZIEŻY SZKOLNEJ
SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
W MINI PIŁCE KOSZYKOWEJ CHŁOPCÓW
PUCHAR DLA SP SONINA
Sukcesem drużyny SP Sonina zakończyły się rozgrywane w Zespole Szkół w Kosinie Gminne Igrzyska Młodzieży Szkolnej.
W turnieju zorganizowanym przez Gminny
Szkolny Związek Sportowy wzięło udział
6 zespołów naszej gminy: SP Albigowa, SP
Głuchów, SP Kosina, SP Kraczkowa, SP Sonina, SP Wysoka.
W pierwszej grupie, w fazie rozgrywek
eliminacyjnych chłopców dominował zespół
z SP Wysoka, który pokonał SP Głuchów
6:0, SP Kraczkowa 12:0 i do gier półfinało-
wych awansował z pierwszego miejsca. SP
Kraczkowa awansowała z drugiego miejsca,
pokonując SP Głuchów 12:0.
W drugiej grupie gier eliminacyjnych
najlepszą okazała się SP Sonina, która wygrała z SP Albigowa 6:1, SP Kosina 10:6 i
awansowała z pierwszego miejsca. Drugim
zespołem, który uzyskał awans do półfinału,
był zespół SP Kosina.
W półfinale SP Wysoka zmierzyła się z
drużyną z Kosiny, pokonując przeciwnika
4:3. W drugim półfinale SP Kraczkowa ule-
gła zespołowi z Soniny 2:3.
W finale turnieju SP Sonina zmierzyła
się z SP Wysoka. Po zaciętej i dramatycznej
walce zwycięsko z tych zmagań wyszła ekipa z Soniny, pokonując rywala 10:5.
W pojedynku o trzecie miejsce pomiędzy Kraczkową a Kosiną swoją wyższość
potwierdziła drużyna z Kosiny, która po pasjonującej i dramatycznej walce pokonała
przeciwnika 10:6.
c.d. na str. 38
SPORT
str. 38
Kącik Poezji
„Raz
słyszałem ...”
Stanisław Kiełb
Raz słyszałem, och do czarta,
że Kobieta nic nie warta,
bo to zawsze się maluje,
czesze, kręci i pudruje.
Lecz ta próżność jest pozorna,
chce być piękna i wytworna,
lecz dla kogo tak się stroi?
Właśnie dla nas mili moi!
Tak, panowie, chyba wiecie
bez niej trudno żyć na świecie.
One to jak Ewa w raju,
chłopom życie umilają,
gdyż panienki w wieku kwiecie
są przepiękne, sami wiecie.
Lecz w dojrzałym wieku damy
są kochane, skądś to znamy.
Co byś chłopie bez niej wartał,
jadłbyś chyba raz na kwartał.
Wiem to choćby i po sobie,
że miał wszystko bym na głowie.
Ja nie myślę ciągle o tym,
co mam robić teraz, potem,
żona mi to podpowiada
więc się robi, trudna rada.
Lecz nie wstydzę się ja bracie
prawdy, którą wszyscy znacie.
To poety są te słowa,
a to mądra była głowa;
że królowie nad państwami,
lecz kobiety nad królami.
One zawsze ważne były,
o nie wojny się toczyły.
Zresztą One to potrafią:
ugnieść chłopa niczym ciasto.
A czy matka, czy teściowa,
Ona dzieci ci wychowa.
Tak więc nie bój się mój drogi,
upaść pani swej pod nogi.
Tak czynili w dawnej dobie
rycerze i wielcy królowie.
Więc gdy przyjdziesz już do domu,
to jej w kuchni trzeba pomóc.
I gdy strugasz już kartofla
nie myśl, żeś jest pod pantoflem.
Chcąc byś w domu jej coś zrobił,
różnych ima się sposobów.
Czasem prosi, czasem błaga,
a gdy to już nie pomaga,
to najczęściej sama zrobi,
bez zbytecznych jakichś fobii.
Więc panowie trzeba wiedzieć,
żeby w domu cicho siedzieć.
A gdy przyjdą jakieś święta,
to o kwiatku też pamiętaj.
Gminne Igrzyska SP
w mini piłce koszykowej chłopców
c.d. ze str. 37
Zwycięskim drużynom, które uplasowały się na
podium, Gminny Organizator Sportu wręczył puchary,
dyplomy i medale ufundowane przez sponsora zawodów firmę ,,WIM” z Łańcuta. Pozostałym zespołom
przyznano okolicznościowe dyplomy.
Najlepszym koszykarzem turnieju został wybrany
Paweł Kud reprezentujący barwy SP Wysoka, za co
otrzymał pamiątkowy medal i dyplom – zdjęcie obok.
Zwycięski zespół (SP Sonina) będzie reprezentował Gminę Łańcut na turnieju powiatowym, który odbędzie się w SP 2 w Łańcucie.
Na zdjęciu niżej – zwycięzcy GIMS w mini piłce
koszykowej: P. Bednarski, D. Dąbek, B. Jucha, K.
Lichtarski, M. Matejek, Sz. Paczocha, B. Ruszel. D.
Szczepański, A. Szpunar, J. Szpunar, M. Żyga. Opiekun W. Kuźniar
Tekst i zdjęcia – Witold Kuźniar
Gminny Organizator Sportu
CKGŁ – Ośrodek Kultury w Albigowej
Gminna Rada Kół Gospodyń Wiejskich w Łańcucie
KGW w Albigowej
zapraszają w dniach 28 – 30 marca 2009 r.
na
WYSTAWĘ SZTUKI I RĘKODZIEŁA
„WIELKANOCNE TRADYCJE”
oraz podsumowanie konkursu Stół Wielkanocny
„BABY, BABKI, BABECZKI”
w dniu 28 marca 2009 r. o godz. 1500 w Ośrodku Kultury w Albigowej
str. 40
Imprezy
noworoczne
w naszej
gminie
Fot. Zofia Dzierga – Teatrzyk
„Psotki i Śmieszki” z Głuchowa w sztuce
„Śpiąca Królewna”
Fot. Jan Baran – Festiwal
Kolęd i Pastorałek w Kraczkowej
– laureatka Martyna Rupar
Fot. Andrzej
Rajzer.
Zespół
wokalny
„Con„Con
Cuore”
Fot. Andrzej
Rajzer.
Zespół
wokalny
Cuore”
z Cierpisza
w programie
„Tobie
MałyMały
Panie”
z Cierpisza
w programie
„Tobie
Panie”
Fot. Zofia Dzierga. Opłatek wiejski w Głuchowie
zespół wokalny „Chanson”
Fot. Jan Baran. „V Spotkania Chórów z kolędą w Nowy
Rok” w Kraczkowej – Chór Wyższej Szkoły Informatyki
i Zarządzania w Rzeszowie – laureat
Fot. Anna Uchman. Zespół Ludowy
„Sonina”– „Jasełka”
Fot. Jan Baran. Koncert Chóru i Orkiestry Kameralnej „Nicolaus” w Kraczkowej