ISSN 1 1 - Podkarpacka Biblioteka Cyfrowa
Transkrypt
ISSN 1 1 - Podkarpacka Biblioteka Cyfrowa
www. gminalancut.pl ISSN 11- nr 1 (48) ............................. luty 2009 str. 1 ALBIGOWA CIERPISZ GŁUCHÓW HANDZLÓWKA KOSINA KRACZKOWA ROGÓŻNO SONINA WYSOKA W numerze m.in.: • Podsumowanie roku 2008 w Gminie Łańcut • Wywiad z K. Gołojuchem – Posłem na Sejm RP • „Podkarpacka Szachownica” – IX Międzynarodowy Turniej Szachowy Zima w Handzlówce. fot. S. Kisała str. 2 100-lecie urodzin Józefa Drabickiego w Kraczkowej Fot. Kazimierz Bem str. URZĄD XXIV Sesja Rady Gminy Łańcut W numerze m.in.: • Podsumowanie roku 2008 w Gminie Łańcut str. 4 • Gminny informator teleadresowy str. 14 • Konkurencja w wywozie odpadów stałych str. 14 • Rozmowa z Posłem Kazimierzem Gołojuchem str. 15 • Odczyt P. Chmielowca z IPN (cz. I) str. 16 • „Podkarpacka Szachownica”str. 18 • Spotkania świąteczne i karnawałowe str. 19 • Wiadomości z PIR str. 29 • Orzeł Agrobiznesu z Głuchowa str. 30 • Rotmistrz Jan Sowa z Soniny str. 33 • Sport Szkolny str. 36 Zwiastuny: • 6.03.2009 r. – Sesja Budżetowa • Rodzinny Konkurs Szachowy w OK Albigowa • 28 – 30.03.2009 – Wystawa Sztuki i Rękodziała „Wielkanocne Tradycje” oraz Konkurs „Stół Wielkanocny” – OK Albigowa • 2.04.2009 r. – Koncerty Papieskie zorganizowanych przez Ośrodki Kultury • 2.04.2009 r. – Koncert Papieski w wykonaniu Chóru o Orkiestry Kameralnej „Nicolaus” z Kraczkowej w Muzeum-Zamku w Łańcucie z okazji 4-rocznicy śmierci Jana Pawła II • 5.04.2009 r. – Widowisko plenerowe „Misterium Męki Pańskiej” w wykonaniu Zespołu Ludowego „Sonina” w Soninie 29 grudnia 2008 r. W sesji uczestniczyło 21 radnych. Rada podjęła 7 uchwał. Głównym tematem obrad była informacja na temat klastrów – spotkanie z pracownikami naukowymi Wydziału Biologiczno-Rolniczego Katedry Produkcji Roślinnej Uniwersytetu Rzeszowskiego. Gośćmi sesji byli: prof. dr hab. Dorota Bobrecka-Jamro, dr Władysława Jastrzębska i dr Ewa Szpunar-Krok. Ponadto: 1. Rada Gminy wyraziła zamiar przejęcia od Powiatu Łańcuckiego prowadzenia Zespołu Szkół im. Tadeusza Kościuszki w Wysokiej. 2. Przyjęty został roczny program współpracy Gminy Łańcut z organizacjami pozarządowymi. 3. Przyjęte zostały: Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2009 r. oraz Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2009-2010. 4. Podjęto uchwałę w sprawie zawarcia porozumienia międzygminnego z Gminą Miasto Rzeszów w zakresie prowadzenia i współfinansowania kosztów utrzymania Izby Wytrzeźwień w Rzeszowie. 5. Dokonano bieżących zmian w budżecie gminy Łańcut na 2008 r. Sesję zakończył występ zespołu „Consolazione” z Głuchowa oraz życzenia noworoczne. XXV Sesja Rady Gminy Łańcut 30 stycznia 2009 r. W sesji uczestniczyło 20 radnych. Rada podjęła 5 uchwał. Głównym tematem obrad była działalność Ludowych Klubów Sportowych na terenie gminy Łańcut. W sesji uczestniczyli prezesi Klubów. Gośćmi sesji byli również przedstawiciele firmy „Stare Miasto – Park” Sp. z o.o. z Wierzawic, którzy przedstawili swoją ofertę dla mieszkańców gminy w zakresie odbioru odpadów komunalnych. Ponadto: 1. Rada Gminy wyraziła wolę nabycia nieruchomości pod budowę przedszkola w Soninie. 2. Rada Gminy wyraziła zgodę na sprzedaż nieruchomości zabudowanej w Soninie w formie przetargu nieograniczonego. 3. Podjęto decyzję o nieodpłatnym przekazaniu Gminie Krasne odcinka sieci wodociągowej Malawa Kolonia. 4. Dokonano bieżących zmian w Statucie Gminy. 5. Przyjęte zostały plany pracy Komisji Rady. 6. Rada zapoznała się z informacją o realizacji w 2008 r. Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Opr. M. Pyda redaguje zespół: Marta Pyda, Katarzyna Karczmarz, Andrzej Łobaza. Adres redakcji: Urząd Gminy Łańcut, ul. Mickiewicza 2a, 37-100 Łańcut, tel. 0 17 225 22 64, fax 0 17 225 65 36, e-mail: [email protected], www.gminalancut.pl • Redakcja techniczna Andrzej Kuźniar – Centrum Kultury Gminy Łańcut • Redakcja zastrzega sobie prawo wyboru i skracania nadsyłanych materiałów. Za treść reklam i ogłoszeń redakcja nie ponosi odpowiedzialności • Nakład 2500 egz. • Druk. „Techgraf ” Łańcut Informacja W związku ze zmianą ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych od dnia 01.11.2009 r. dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka oraz jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka (tzw. becikowe) przysługuje, jeżeli kobieta pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu. Pozostawanie pod opieką medyczną potwierdza się zaświadczeniem lekarskim. Kierownik GOPS w Łańcucie URZĄD str. ROK 2008 w Urzędzie Gminy i jednostkach organizacyjnych OŚWIATA Lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1. Gmina Łańcut utrzymuje korzystną sieć placówek oświatowo wychowawczych 2. Gmina Łańcut jest jednym z największych pracodawców w regionie Na koniec stycznia 2009 r. w samej oświacie zatrudnionych było 430 osób (277 nauczycieli, 153 pracowników administracji i obsługi). Z każdym kolejnym rokiem zmienia się struktura zatrudnienia nauczycieli wg awansu zawodowego. Obecnie nauczyciele stażyści to 4% ogółu nauczycieli, nauczyciele kontraktowi – 22%. Największa grupę stanowią nauczyciele mianowani – 33% i nauczyciele dyplomowani – 41%. 3. Gmina Łańcut realizuje inne zadania powiązane z oświatą i wychowaniem Od reformy oświaty w 2000 r. samorządom lokalnym nieustannie przybywa nowych zadań. Wraz z reformą wprowadzono system awansu zawodowego nauczycieli, co spowodowało m.in. konieczność zapewnienia powoływania i obsługi komisji egzami- Uczniów SP Albigowa SP Cierpisz SP Głuchów SP Handzlówka SP Kosina SP Kraczkowa SP Rogóżno SP Sonina SP Wysoka Razem Lp. Gimnazja 1 2 3 4 5 6 7 PG Albigowa PG Głuchów PG Kosina PG Kraczkowa PG Sonina PG Wysoka NG Handzlówka Razem Lp. Przedszkola 1 2 3 4 5 6 7 8 9 PP Albigowa PP Cierpisz PP Głuchów PP Handzlówka PP Kosina PP Kraczkowa PP Rogóżno PP Sonina PP Wysoka Razem Liczba (ogółem) w klasach “0” Oświata jest jednym z najważniejszych zadań realizowanych przez samorząd gminny. Działalność oświatowa dotyczy prawie wszystkich mieszkańców gminy i jest największym wydatkiem w gminnym budżecie – ponad 50%. Rok 2008 był w oświacie gminnej rokiem stabilizacji. Nie było już żadnych reorganizacji za wyjątkiem tych zaplanowanych jeszcze w 2007 r., tj. połączenia od 01 lutego 2008 r. szkoły podstawowej i gimnazjum w Soninie w jeden Zespół Szkół w Soninie. Dla przypomnienia mamy 16 jednostek oświatowych: 7 zespołów szkół (Albigowa, Cierpisz, Głuchów, Kosina, Kraczkowa, Rogóżno, Sonina), 2 samodzielne szkoły podstawowe (Handzlówka, Wysoka), samodzielne Publiczne Gimnazjum w Wysokiej i 6 samodzielnych przedszkoli (Albigowa, Handzlówka, Kosina, Kraczkowa, Sonina, Wysoka). Jednak stabilizacja nie oznacza stagnacji. Od 01 września 2008 r. było tak duże zainteresowanie posyłaniem dzieci do przedszkola, że zwiększono liczbę oddziałów przedszkolnych w 4 miejscowościach: Albigowej, Handzlówce, Kraczkowej i Soninie. Przedszkola nie są objęte subwencją oświatową, więc każdy dodatkowy oddział to zwiększone wydatki ze środków własnych. Poniższe zestawienie pokazuje obraz gminnej oświaty w bieżącym roku szkolnym. Szkoły podstawowe I 14 0 0 0 0 0 0 12 0 26 II III IV V 23 38 39 34 40 6 13 8 11 14 16 18 24 20 25 11 18 15 15 15 33 39 49 56 43 36 36 33 33 38 19 12 17 11 15 21 24 18 36 42 27 29 41 35 30 192 227 244 251 262 Uczniów w klasach I 39 30 49 48 30 35 18 249 Uczniów w klasach 3,4 latki 49 8 23 17 12 25 10 39 28 211 nacyjnych. W roku ubiegłym w naszej gminie powołano 2 komisje egzaminacyjne. Od 2004 r. gminy zobowiązane są do dofinansowywania pracodawcom kosztów kształcenia młodocianych pracowników, zamieszkałych na terenie gminy, w ramach przygotowania zawodowego (nauki zawodu lub przyuczenia do wykonywania określonej pracy). Z tego tytułu w 2008 r. wypłacono dofinansowanie 5 pracodawcom na łączną kwotę 36.760 zł. W 2005 r. wprowadzono nowy system stypendiów socjalnych i naukowych - z tego tytułu w ub. roku wypłacono stypendia socjalne łącznie dla 927 uczniów na kwotę 162.615 zł oraz 10 zasiłków socjalnych na kwotę 3.023 zł. Środki na ww. zadania pochodzą z dotacji celowych. Gmina zobowiązana jest do zapewnienia właściwej obsługi administracyjnej związanej z rozpatrywaniem wniosków i realizacją zadań. II VI uczniów oddz. 30 218 11 18 70 6 24 127 6 17 91 6 42 262 12 35 211 12 19 93 6 33 186 10 37 199 11 255 1 457 80 Liczba (ogółem) III uczniów 35 32 106 22 0 52 59 70 178 66 65 179 23 0 53 41 42 118 21 17 56 267 226 742 5 - latki oddz. 6 3 9 8 3 6 3 38 Liczba (ogółem) 6 - latki uczniów oddz. 25 24 98 4 7 12 27 1 16 20 59 3 11 14 42 2 21 37 70 3 28 37 90 4 11 13 34 2 20 16 75 3 25 21 74 3 164 220 569 25 4. Gmina Łańcut inwestuje w infrastrukturę oświatową: W szkołach cieplej, taniej …. Wydatki inwestycyjne w 2008 r. wyniosły 2.125.900 zł, z czego na zadania związane z szeroko rozumianym oszczędzaniem energii asygnowano kwotę prawie 942 tys. zł. Opracowane tzw. audyty energetyczne dla modernizowanych budynków zakładają zmniejszenie zapotrzebowania na energię o ok. 40-50%, co przekładać się będzie na roczne oszczędności kosztów energii ok. 60 tys. zł. Ponadto Gminie Łańcut w związku z realizacją tych projektów przyznane zostały premie termomodernizacyjne w wysokości 76.925 zł dla zadania realizowanego w Wysokiej oraz 54.782 zł dla zadania w Kosinie. i ładniej W Albigowej zapoczątkowano prace remontowe małej sali gimnastycznej przy Zespole Szkół. Wymieniono konstrukcję str. URZĄD dachu wraz z pokryciem. W związku z utworzeniem nowego oddziału przedszkolnego w pomieszczeniu suteren zwiększono powierzchnie okien oraz zmodernizowano instalację c.o. W Cierpiszu wykonano remont podłogi w jednej sali lekcyjnej, a także adaptowano lokal mieszkalny na potrzeby biblioteki szkolnej i pracowni komputerowej. W Zespole Szkół w Głuchowie kontynuowano wymianę stolarki okiennej i drzwiowej. W Szkole Podstawowej w Handzlówce zakończono odwodnienie szkoły, zmodernizowano schody główne i wykonano zadaszenie. W przedszkolu natomiast wykonano nowe ogrodzenie z siatki powlekanej. W Kosinie wykonano częściowe remonty ścian i podłóg w salach lekcyjnych i korytarzy. W ramach robót związanych z budową boiska przyszkolnego w Kraczkowej dokończono niwelację terenu, przełożono zagrażający bezpieczeństwu przyłącz energetyczny oraz wykonano część ogrodzenia wysokiego, która pozwoliła zarazem zabezpieczyć teren szkolny przed dostępem osób postronnych. W Rogóżnie wykonano niezbędne odwodnienie i izolację ścian fundamentowych. Szkoła w Soninie kontynuowała kolejny etap związany z poprawą warunków sanitarnych w długo nieremontowanych sanitariatach. W Szkole Podstawowej w Wysokiej wykonano remonty podłóg, natomiast Publiczne Gimnazjum z uwagi na zły stan instalacji sanitarnych od początku roku borykało się z licznymi awariami instalacji wodnej i całego systemu centralnego ogrzewania. Zmieniono także konstrukcję dachu na budynku stołówki, po tym kiedy kolejny raz doszło do zalania pomieszczeń kuchennych i stołówki. Wykonano także nową instalację elektryczną w zalanych pomieszczeniach. Na co nas stać? Większe zadania remontowe planowane w tym roku to dalsze roboty budowlane związane z modernizacją sanitariatów oraz bieżącymi remontami podłóg i ścian w salach lekcyjnych, wymianą stolarki okiennej, a także dokończenie rozpoczętych w roku 2008 prac termomodernizacyjnych w Kosinie i w Wysokiej. Istotną sprawą będzie znalezienie generalnego wykonawcy i rozpoczęcie budowy budynku Przedszkola Publicznego w Soninie, a także zakończenie stanu surowego zamkniętego sali gimnastycznej w Albigowej, której realizacja w 2008 r. pochłonęła kwotę 845.720 zł. Na co liczymy? Z początkiem roku podejmujemy szereg działań, by uzyskać jak największe zewnętrzne wsparcie finansowe na realizację zadań inwestycyjnych i remontowych dla placówek oświatowych w naszej Gminie. W styczniu b.r. złożony został wniosek do Urzędu Marszałkowskiego o udzielenie wsparcia finansowego dla inwestycji p.n. “Budowa Sali Gimnastycznej w Albigowej” w ramach Wojewódzkiego Wieloletniego Programu Rozwoju Bazy Sportowej Województwa Podkarpackiego, które to zadanie nie zostało objęte dofinansowaniem w 2008 r. By zrealizować niezbędne remonty w szkołach musimy w tym roku pozyskać środki z Ministerstwa Edukacji Narodowej, m.in. na wymianę okien w Zespole Szkół w Kraczkowej, czy remont suteren w Zespole Szkół w Głuchowie. GMINNY OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ W ŁAŃCUCIE Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Łańcucie jest jednostką organizacyjną Gminy Łańcut. Ośrodek w 2008 r. realizował zadania zgodnie z ustawą z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Na podstawie tej ustawy Ośrodek realizował zadania zlecone gminie i zadania własne gminy. W 2008 r. przyznano i wypłacono: zasiłki stałe – 36 osób zasiłki okresowe – 88 „ „ zasiłki celowe – 235 „ „ obiady w szkole i posiłek dla potrzebujących – 1144 „ „ usługi opiekuńcze – 23 „ „ składka na ubezpieczenie zdrowotne – 27 „ „ opłata za pobyt w domu pomocy społecznej – 8 „„ Na zadania zlecone wydatkowano łącznie kwotę 587.332 zł, natomiast na 5. Cyfry mówią same za siebie Z przykrością należy stwierdzić, że co roku jest coraz mniej uczniów. O ile przed 7 laty – w roku szkolnym 2001/02 było 2.622 uczniów, to w roku szkolnym 2008/09 jest 2.173 uczniów (o 449 mniej). O tym jak znaczny to spadek niech świadczy fakt, że największy w gminie Zespół Szkół w Kosinie liczy obecnie 440 uczniów. Spadek liczby uczniów oznacza proporcjonalne zmniejszenie subwencji oświatowej. W przedszkolach przez lata liczba wychowanków była niezmienna i wynosiła ok. 500. Wynikało to z możliwości poszczególnych przedszkoli (każde przedszkole przyjmowało maksymalną ilość dzieci). W roku 2008 sytuacja uległa zmianie. Samorząd Gminy Łańcut podjął decyzję o zwiększeniu ilości miejsc w przedszkolach. W tym celu wyremontowano sutereny Przedszkola Publicznego w Albigowej. W Albigowej, Kraczkowej i Soninie część sześciolatków realizuje roczne przygotowanie przedszkolne w murach Zespołów Szkół. W Handzlówce został zatwierdzony dodatkowy oddział. Dzięki takiej organizacji do przedszkoli uczęszcza obecnie 595 wychowanków. Niestety wychowanie przedszkolne jest zadaniem własnym gminy i nie jest uwzględniane w subwencji oświatowej, chociaż roczne przygotowanie przedszkolne (tzw. „zerówka”) jest już obowiązkowe. Ogólnie budżet na oświatę (bez przedszkoli) w roku 2008 wyniósł 17.260.548,60 zł z czego subwencja oświatowa to 13.264.057 zł. Gmina dopłaciła do subwencji 3.996.491,60 zł. Przedszkola kosztowały budżet gminny 3.513.898,42 zł. Opracowano w ZAFOSIP podjęcia nauki w szkole poza miejscem zamieszkania – 796 wychowania dziecka w rodzinie wielodzietnej – 599 Pracownicy socjalni GOPS sporządzili 1.175 wywiadów. zasiłki pielęgnacyjne – 518 świadczenia pielęgnacyjne – 43 W ramach zadań zleconych, poza realizacją świadczeń pomocy społecznej, zgodnie z ustawą z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych Ośrodek jest upoważniony do prowadzenia postępowania oraz wydawania decyzji w sprawach świadczeń rodzinnych. zaliczki alimentacyjne – 68 jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka – 261 zadania własne 542.557 zł. W 2008 r. przyznano i wypłacono: 3334 zasiłki rodzinne dodatki z tytułu: urodzenia dziecka – 174 opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego – 159 samotnego wychowywania dziecka – 80 kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego – 222 rozpoczęcia roku szkolnego – 1.804 Na świadczenia rodzinne w 2008 r. wydatkowano kwotę 5.656 269 zł. Od 1 października 2008 r. Ośrodek realizuje nowe zadanie wynikające z ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. W okresie od 1 października do 31 grudnia 2008 r. wypłacono 65 osobom świadczenia z funduszu alimentacyjnego w łącznej wysokości 59.040 zł. W ramach prowadzonych postępowań w sprawach świadczeń rodzinnych i świadczeń z pomocy społecznej w ciągu 2008 r. wydano 4.423 decyzji administracyjnych. Opr. H. Sieczkowska URZĄD str. CENTRUM KULTURY GMINY ŁAŃCUT Centrum Kultury Gminy Łańcut jest samorządową instytucją kultury powstałą w 2000 r. Ośrodki kultury i biblioteki publiczne znajdują się w każdej wsi naszej gminy. Biblioteki gromadzą około 100 tysięcy woluminów, z czego w roku 2008 zakupiły 1993 książki za kwotę ponad 23 tysięcy złotych, w tym 13 tysięcy z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W tymże roku miały 3303 czytelników zarejestrowanych, którzy wypożyczyli prawie 76 tysięcy książek. Bardzo wiele osób, szczególnie uczniów i studentów, korzysta z czytelni bibliotecznych oraz czytelni internetowych. W każdej bibliotece znajduje się komputer z bezpłatnym dostępem do internetu. Ułatwia to bardzo zdobywanie potrzebnych informacji. W tym także pomocni są bibliotekarze, w znacznej większości z bogatym doświadczeniem zawodowym. Działalność bibliotek nie ogranicza się tylko do zakupów, opracowywania, konserwacji, naprawy czy wypożyczania książek. To także różnego rodzaju zajęcia dotyczące książki: konkursy własne i zewnętrzne – plastyczne, recytatorskie – spotkania z ciekawymi ludźmi, a także autorami. Nasze biblioteki to prawdziwe centra informacji, w których można zdobyć naprawdę wszechstronną wiedzę. W ośrodkach kultury skupia się zazwyczaj formalna i nieformalna aktywność społeczno-kulturalna mieszkańców wiosek naszej gminy. Funkcjonowały przy nich w 2008 r. 72 formy (52 związane z amatorskim ruchem artystycznym oraz 20 innych) skupiające ponad 1700 osób (ponad 900 w zespołach i ponad 800 w innych). W poszczególnych miejscowościach gminy w 2008 r. działały następujące formy: Albigowa: 1) zespół taneczny „Pyza”; 2) zespół tańca nowoczesnego „Mikado”; 3) zespół taneczny „Młodzi Albigowianie”; 4) zespół wokalny „Alwa-Luz”; 5) kapela młodzieżowa „Hop Siup”; 6) kapela ludowa „Albigowianie”; 7) chór „Alcanto”; 8) orkiestra dęta; 9) szkółka orkiestrowa; 10) kółko szachowe; 11) Klub Seniora. Cierpisz: 1) zespół taneczny „Akcent”; 2) zespół wokalny „Con’Cuore” (przy Bibliotece); 3) zespół śpiewaczy; 4) Klub Seniora. Głuchów: 1) kapela lwowska „Batiary od Zochy” (w grudniu zespół zawiesił działalność); 2) zespół wokalny „Chanson”; 3) teatrzyk dziecięcy „Psotki i Śmieszki”; 4) zespół tańca estradowego „Quest”; 5) kabaret młodzieżowy „Cicho-Sza” (do lipca); 6) zespół wokalny „Consolazione”. Handzlówka: 1) orkiestra dęta; 2) szkółka orkiestrowa; 3) zespół tańca estradowego „Kaszmir”; 4) Klub Seniora; 5) Ludowy Uniwersytet III Wieku im. Ks. Franciszka Blachnickiego. Kosina: 1) chór „Fraza”; 2) zespół piosenki i ruchu „Małe Dziubki”; 3) zespół wokalny „Solo”; 4) zespół wokalny „Daapu”; 5) ze- spół wokalny „Lagos”; 6) kółko plastyczne; 7) Koło Emerytów i Rencistów; 8) zajęcia aerobicu. Kraczkowa: 1) zespół pieśni i tańca „Patria”; 2) zespół tańca współczesnego „Contrast”; 3) młodzieżowa orkiestra dęta ze szkółką orkiestrową; 4) chór „Nicolaus” z orkiestrą kameralną; 5) Kraczkowskie Koło Seniorów; 6) Gminne Koło Poetów. Rogóżno: 1) zespół wokalny „Rigo”; 2) zespół śpiewaczy; 3) grupa break-dance; 4) zajęcia aerobicu; 5) Klub Seniora. Sonina: 1) chór „Camerata”; 2) zespół ludowy „Sonina”; 3) kapela biesiadna „Śwagry”; 4) teatrzyk dziecięcy „Bajka” ( do czerwca); 5) zespół tańca ludowego; 6) grupa „Electro Dance”; 7) kółko plastyczne; 8) Klub Seniora; 9) drużyna siatkówki dziewcząt „Victoria”; drużyna siatkówki chłopców „Junior”; 10) drużyna siatkówki męskiej „Team”; 11) grupa ogólnorozwojowa – chłopcy; 12) grupa turystyczno – rowerowa; 13) grupa ogólnorozwojowa – dziewczęta; 14) zajęcia aerobicu. Wysoka: 1) kapela podwórkowa „Wysoczanie”; 2) zespół obrzędowy „Tkacze”; 3) orkiestra dęta; 4) orkiestra dęta młodzieżowa; 5) orkiestra janczarska; 6) Big Black Band; 7) chór „Edwardos”; 8) zespół taneczny „Perełki”; 9) zespół tańca estradowego; 10) zespół tańca ludowego; 11) formy recytatorskie; 12) kółko szachowe; 13) Klub Seniora. Centrum Kultury Gminy Łańcut jest organizatorem lub współorganizatorem wielu przedsięwzięć kulturalno-rekreacyjnych na terenie gminy Łańcut. Ważniejsze w roku 2008 to: IV Spotkanie Chórów „Z Kolędą w Nowy Rok” w Kraczkowej; II Noworoczne Spotkanie Zespołów Śpiewaczych KGW „Idzie Kolęda...” w Rogóżnie; VIII Międzynarodowy Turniej Szachowy „Podkarpacka Szachownica”; wieczór literacki Koła Poetów z gminy Łańcut w Wojewódzkim Domu Kultury w Rzeszowie; Wystawa Twórczości i Rękodzieła „Wielkanocne Tradycje” w Albigowej; inscenizacja Misterium Męki Pańskiej w wykonaniu zespołu ludowego „Sonina” w Soninie; gminne obchody Święta 3 Maja w Kraczkowej; Rajd Rowerowy „Spacerkiem rowerkiem” w Kraczkowej; Dni Gminy Łańcut z finałem w Wysokiej; Festiwal Kapel Podwórkowych w Wysokiej; prezentacja gminy Łańcut w Rzeszowie; dożynki gminne w Handzlówce; II Koncert Pieśni Patriotycznej i Popularnej; Wystawa Twórczości i Rękodzieła „Czas Bożego Narodzenia” w Albigowej; V Spotkania Muzykantów Ludowych „Stefanowa Nuta” w Albigowej; Amatorska Liga Siatkówki dziewcząt i chłopców. Zespoły z gminy Łańcut gościły m.in. w Wierzawicach k. Leżajska, Haczowie k. Krosna, Czudcu, Markowej, Przemyślu, Rzeszowie, Łańcucie, Baranowie Sando- mierskim, Boguchwale, Bukowinie Tatrzańskiej. Jeździły także za granicę: kapela „Hop Siup” z Albigowej i siatkarze z Albigowej i Soniny na Ukrainie; chór „Nicolaus” z orkiestrą kameralną we Włoszech i na Ukrainie (podczas ingresu abp. M. Mokrzyckiego do lwowskiej katedry). Naszą gminę odwiedził m.in. chór z Baktaloranthaza na Węgrzech, szachiści i siatkarze z Ukrainy, przedstawicielki organizacji kobiecych ze Słowacji. Nasze zespoły zdobywały laury w konkursach regionalnych i ogólnopolskich, m.in. zespół wokalny „Solo” z Kosiny I miejsce w XIII Ogólnopolskim Festiwalu Kolęd i Pastorałek w Będzinie, a chór „Camerata” z Soniny wyróżnienie na tymże Festiwalu oraz Festiwalu „Cantate Deo” w Rzeszowie; zespół obrzędowy „Tkacze” przywiózł kilka nagród z XLII Sabałowych Bajań w Bukowinie Tatrzańskiej, zespół „Młodzi Albigowianie” – wyróżnienie z VII Przeglądu Dziecięcych i Młodzieżowych Zespołów Tanecznych „Pasikonik” w Mielcu. Przy współpracy z Powiatową Radą KGW w Łańcucie została wydana książka Marii Lorenc Kamyczek pod pomnik kobiety wiejskiej. Zarys działalności Kół Gospodyń Wiejskich w powiecie łańcuckim w latach 1866-1974. Na uwagę zasługuje fakt bardzo dobrej współpracy z instytucjami, organizacjami i parafiami na terenie gminy Łańcut. Dzięki temu możliwe jest inicjowanie i przeprowadzanie tak wielu przedsięwzięć. Za to wszystkim współpracownikom, współorganizatorom i władzom gminy serdecznie dziękuję. * Bieżące informacje z działalności Centrum Kultury Gminy Łańcut można znaleźć w Internecie na stronie www.ck.gminalancut.pl. Opr. A. Łobaza URZĄD GMINY ŁAŃCUT Sekretarz Gminy Kontrole w Urzędzie Gminy: • NIK Delegatura w Rzeszowie w zakresie przyznawania ulg w podatkach stanowiących dochód gminy • Wojewoda Podkarpacki w zakresie działalności Wójta jako organu wykonawczego – kontrola wydawanych zarządzeń • Archiwum Państwowe w Rzeszowie w zakresie archiwum zakładowego • Podkarpackie Biuro Planowania Przestrzennego w zakresie stanu i warunków przechowywania materiałów planistycznych użyczonych z zasobów archiwalnych. Wójt Gminy wydał 98 zarządzeń jako organ wykonawczy gminy. str. URZĄD W oparciu o kodeks cywilny sporządzono 5 testamentów. Rozpatrzono 1 skargę dotyczącą działalności Urzędu. Wydano 93 poświadczenia o prowadzeniu gospodarstwa rolnego w oparciu o ustawę o kształtowaniu ustroju rolnego. Dokonano 178 potwierdzeń własnoręczności podpisów oraz stwierdzenia zgodności kserokopii dokumentów z oryginałem. W marcu 2008 r. wszedł w życie nowy Regulamin Organizacyjny Urzędu Gminy. Od tej pory w Urzędzie została zmieniona struktura organizacyjna, która odpowiada aktualnym potrzebom i wymogom prawnym. Opr. M. Jucha Pozyskiwanie środków pomocowych 1. Przygotowano i złożono w ramach Działania 4.1 Infrastruktura ochrony środowiska Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego projekt pn. „Przebudowa istniejących obiektów stacji uzdatniania i przepompowni wody oraz rozbudowa sieci wodociągowej w Gminie Łańcut”. Po ocenie konkursowej wniosek został zakwalifikowany do dofinansowania. 2. Przygotowano i złożono projekt pn. „Przebudowa drogi gminnej nr 109878 R klasy D na odcinku od torów kolejowych do drogi krajowej nr 4 E-40 w miejscowości Rogóżno km 0+000 do 1+676” do „Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych 20082011”. Wniosek po ocenie przeprowadzonej przez komisję powołaną przez Wojewodę Podkarpackiego został zakwalifikowany do dofinansowania w 2009 r. 3. Przygotowano i złożono projekt pn. „Rozbudowa drogi gminnej nr 109608R Głuchów – Łozy w km 0+221 do 0+919 – etap 2 odcinek w km 0+221 do 0+869” do Podkarpackiego Samorządowego Instrumentu Wsparcia Rozwoju Infrastruktury na Obszarach Wiejskich. Projekt ten nie został zakwalifikowany do wsparcia z Budżetu Województwa Podkarpackiego. 4. Przygotowano i złożono w ramach działania 2.1 Infrastruktura komunikacyjna Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego projekt pn. „Rozbudowa drogi gminnej nr 109608R Głuchów – Łozy w km 0+221 do 0+919 – etap 2 odcinek w km 0+221 do 0+869”. W wyniku przeprowadzonej oceny projekt ten nie został zakwalifikowany do dofinansowania. 5. Przygotowano i złożono projekt pn. „Rozbudowa budynku wielofunkcyjnego o funkcji społeczno–kulturowo– oświatowej im. ks. Walentego Mazurka, budowa sceny zewnętrznej oraz przebudowa sieci teletechnicznej i gazowej w Kraczkowej – I etap” w ramach Programu Operacyjnego „Rozwój infrastruktury kultury i szkolnictwa artystycznego” Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Projekt ten nie został zakwalifikowany do dofinansowania. 6. Przygotowano i złożono projekt pn. „Modernizacja budynku Ośrodka Kultury w Handzlówce i zagospodarowanie jego otoczenia na cele działalności kulturalnej i edukacyjnej” (nabór ogłoszony w miesiącu listopadzie) w ramach Programu Operacyjnego „Rozwój infrastruktury kultury” Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wniosek znajduje się obecnie w trakcie oceny konkursowej. 7. Przygotowano i złożono w ramach działania 5.1 Infrastruktura edukacyjna Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego projekt pn. „Budowa sali gimnastycznej w Albigowej”. Znajduje się on w trakcie oceny komisji konkursowej powołanej przez Marszałka Województwa Podkarpackiego. 8. Przygotowano i złożono wniosek o dofinansowanie projektu pn. AKTYWNIKREATYWNI-MOBILNI” w ramach Poddziałania 6.1.1 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Po zakwalifikowaniu projektu do dofinansowania rozpoczęto jego realizację obejmując wsparciem 70 osób pozostających bez zatrudnienia. 9. Przygotowano (wspólnie z Zespołem Szkół w Soninie) oraz złożono wniosek o dofinansowanie projektu pn. „SZKOLNA PRACOWNIA KREATYWNOŚCI” w ramach Poddziałania 9.1.2 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Po zakwalifikowaniu projektu do dofinansowania rozpoczęto jego realizację obejmując zajęciami pozalekcyjnymi 124 uczniów Zespołu Szkół w Soninie. 10.Przygotowano wniosek promocyjny gminy pn. „Całokształt działań gminy Łańcut na rzecz ochrony środowiska” w ramach konkursu organizowanego przez Ministra Środowiska „Lider Polskiej Ekologii”. Po przeprowadzonej ocenie formalnej, merytorycznej i wizytacji wniosek uzyskał wyróżnienie na szczeblu krajowym. 11.Przygotowano i złożono do Konkursu „Krajowi Liderzy Innowacji” wniosek promocyjny gminy Łańcut. Uzyskał on pozytywną ocenę, a gmina została zwycięzcą w edycji regionalnej w kategorii gmin wiejskich. 12.Wspólnie z 4 innymi gminami wchodzącymi w skład Lokalnej Grupy Dzia- łania Ziemia Łańcucka przygotowano i złożono do Departamentu Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego wniosek o wybór lokalnej grupy działania do wdrażania lokalnej strategii rozwoju i wniosek o przyznane pomocy finansowej na 2009 r. w ramach działania 4.31 Funkcjonowanie Lokalnej Grupy Działania. 13.Udzielano pomocy w opracowaniu i wykonaniu projektów dla organizacji pozarządowych i szkół działających na terenie gminy Łańcut, tj. dla: a) Ludowego Klubu Sportowego „Czarni” Kraczkowa w zakresie przygotowania wniosku pn. „Pozyskanie sprzętu sportowego dla LKS „Czarni” Kraczkowa w ramach projektu KAROL” złożonego do Ministerstwa Sportu i Turystyki, b) Zespółu Szkół w Soninie w zakresie przygotowania wniosku pn. „Tu się zaczyna moja Ojczyzna” złożonego do Programu Działaj Lokalnie VI PolskoAmerykańskiej Fundacji Wolności oraz późniejszej jego realizacji. 14.Zakończono prace nad „Strategią Rozwoju Gminy Łańcut na lata 2008-2020”, która została przyjęta przez Radę Gminy Łańcut. 15.Przygotowano dla każdego sołectwa gminy plany odnowy miejscowości, które zostały przyjęte przez Zebrania Wiejskie i zatwierdzone przez Radę Gminy Łańcut. 16.W ciągu całego roku przygotowywano informacje dla uczniów i studentów z zakresu pozyskiwania środków pomocowych przez gminę Łańcut. Opr. A. Szpytma, M. Rupar Referat Rolnictwa, Inicjatyw Gospodarczych i Ekologii Stanowisko ds. działalności gospodarczej: W zakresie działalności gospodarczej wydano: • 116 zaświadczeń o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, • 116 zaświadczeń o zmianie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, • 90 zaświadczeń stwierdzających aktualność wpisu, • 78 decyzji o zakończeniu działalności gospodarczej, • 17 informacji o zawieszeniu działalności gospodarczej, • przygotowano i przesłano 35 informacji dotyczących przedsiębiorców z terenu gminy Łańcut dla potrzeb zainteresowanych urzędów i instytucji, c.d. na str.8 URZĄD str. Referat Rolnictwa, Inicjatyw Gospodarczych i Ekologii c.d. ze str. 7 • 27 informacji o przedsiębiorcach dla zainteresowanych urzędów oraz wysłano oferty dot. działalności gospodarczej dla przedsiębiorców działających na terenie gminy Łańcut. Na stanowisku prowadzony jest rejestr podmiotów gospodarczych oraz rejestr przyjętych i przekazanych deklaracji podatkowych, zaś kopie odpowiednich zaświadczeń i decyzji przesyłane są na bieżąco do ZUS, Urzędu Skarbowego i Powiatowego Inspektoratu Sanitarnego. W zakresie produkcji roślinnej: • przyjęto wniosek oraz wydano zezwolenie na uprawę maku niskomorfinowego, • przyjęto 2 wnioski dotyczące zachwaszczenia pól, • wydano 8 upomnień nakazujących zniszczenie chwastów, • sporządzono wykaz dotyczący średnich wydajności płodów rolnych oraz usług i nawozów dla potrzeb Zakładu Poszukiwania Nafty i Gazu Jasło Sp. z o.o. w Jaśle, • przekazano do wiadomości rolnikom komunikaty dotyczące ochrony roślin a także informacje o skupie i przetwórstwie roślin energetycznych. Przekazano informacje mieszkańcom o planie nawozowym Spółdzielni usługowej w Głuchowie. W zakresie dodatków mieszkaniowych: • przyjęto 11 wniosków wraz z kompletami stosownych dokumentów i wydano tyle samo decyzji przyznających dodatek mieszkaniowy na okres sześciu miesięcy. W zakresie dodatków mieszkaniowych prowadzony jest rejestr uwzględniający wszystkie dane zawarte w decyzji. Dla potrzeb Urzędu Statystycznego sporządzono niezbędne sprawozdania z przyznanych i wypłaconych dodatków mieszkaniowych. Opr. J. Surmacz Stanowisko ds. ochrony środowiska I. W zakresie ochrony zasobów przyrody: 1. Wydano 133 decyzje – zezwolenia na usunięcie drzew. 2. Wydano 9 decyzji umarzających postępowanie w sprawie wydania zezwolenia na usunięcie drzew. 3. Wydano 2 postanowienia w sprawie zawieszenia postępowania o wydanie zezwolenia na usunięcie drzew. 4. Wydano 3 decyzje odmowy wydania zezwolenia na usunięcie drzew. służbowych i strażackich, przekazano do Urzędu Marszałkowskiego i WIOŚ. 5. Przygotowano 7 wniosków do Starostwa Powiatowego o wydanie zezwolenia na usunięcie drzew z działek stanowiących własność Gminy Łańcut. VI. Koordynowano „Sprzątanie Świata” 6. Każda z powyższych spraw wymagała przeprowadzenia oględzin w terenie. 7. W publicznie dostępnym wykazie danych o środowisku i jego ochronie sporządzono 145 kart wniosków i 145 karty decyzji, które zostały zamieszczone na stronie EKOPORTALU. II. Z zakresu ustawy o odpadach: Zorganizowano odbiór 54 ton eternitu dachowego, który został odebrany od 28 właścicieli gospodarstw z terenu Gminy Łańcut. Wykonano gminną inwentaryzację w postaci” Bazy wyrobów i odpadów zawierających azbest” znajdujących się w posiadaniu osób fizycznych. coroczną akcję - w wyniku tej akcji uprzątnięto - lasy, parki, cmentarze, okolice szkół, brzegi rzek, pobocza dróg. Łącznie zebrano 77 worków odpadów zmieszanych i 19 worków odpadów segregowanych. VII.W zakresie ochrony zabytków: 1. Sfinansowano zakup drzwi drewnianych przeznaczonych do zabytkowej kapliczki w Wysokiej oraz zakup okien do zabytkowych kapliczek w Cierpiszu 2. Opracowano Program Opieki nad Zabytkami dla Gminy Łańcut na lata 2008 – 2011 r. wraz z Ewidencją zabytków, architektury, budownictwa i archeologii z kartami zawierającymi adresy, lokalizację oraz dokumentację fotograficzną zabytków. III. Zgodnie z ustawą - Prawo ochrony środowiska: VIII. W ramach gospodarowania środkami finansowymi Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska dofinansowano: 1. Przygotowano i przedłożono wojewodzie informację za 2007 r. o rodzaju, ilości i miejscach występowania azbestu (u osób fizycznych). • program edukacji ekologicznej, realizowany przez Związek Komunalny „Wisłok”, Prowadzono postępowanie administracyjne w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację dla 7 przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. W tym zakresie przygotowano 7 wszczęć postępowania, 7 postanowień o obowiązku sporządzenia raportu o oddziaływaniu inwestycji na środowisko, wydano 7 decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, wydano 1 decyzję o umorzeniu postępowania. 2. Przeprowadzono postępowanie i wydano postanowienie o zakresie raportu. 3. W publicznie dostępnym wykazie danych o środowisku i jego ochronie przygotowano 9 kart dla wniosków, 8 kart decyzji oraz 9 kart postanowień w sprawie obowiązku sporządzenia raportu o oddziaływaniu inwestycji na środowisko, które zamieszczono na stronie EKOPORTALU. IV. W zakresie prowadzonych prac geologicznych i górniczych na terenie gminy wydano 6 opinii – postanowień do: 1. Planu ruchu dla zakładów górnictwa naftowego i gazownictwa. • wycieczki, konkursy edukacyjne dla dzieci i młodzieży szkolnej , • wykonanie zabiegów pielęgnacyjnych drzew w Kraczkowej – stadion , • badanie próbek gleby dla 10 rolników, • 75 % kosztów odbioru eternitu od 28 właścicieli, • finansowano akcję Sprzątania Świata 2008, • opracowanie Programu Ochrony Środowiska na lata 2008 - 2011. X. W zakresie sprawowania opieki nad grobami i cmentarzami wojennymi – przeprowadzono coroczną lustrację stanu technicznego obiektów cmentarnictwa wojennego. Opr. M. Pelc Gospodarka gruntami Wydano 69 opinii Wójta o możliwości podziału działek oraz 65 decyzji w sprawie zatwierdzenia podziałów nieruchomości. Prowadzono 18 postępowań administracyjnych w sprawie rozgraniczenia nieruchomości. 2. Koncesji lub zmiany koncesji na poszukiwanie złóż ropy i gazu. W sprawach różnych związanych z nieruchomościami na terenie Gminy Łańcut, prowadzone było 540 spraw. V. Naliczano półroczne opłaty oraz przygotowano informację za emisję zanieczyszczeń do atmosfery z tytułu ogrzewania pomieszczeń w budynkach gminnych oraz opłat za eksploatację samochodów Nabyto 6 działek o pow. 0,5773 ha, zbyto natomiast 13 działek o pow. 1,4758 ha. Załatwiono 96 spraw dotyczących numeracji porządkowej budynków i nieruchomości. str. URZĄD W ramach pomocy dla Gminnej Spółki Wodnej na zlecenie Gminy dokonano we wsiach Wysoka, Sonina, Handzlówka, Rogóżno i Albigowa, renowacji rowów melioracyjnych na kwotę 44. 673 zł. Opr. J. Duliban 6. Z zakresu łowiectwa i leśnictwa – 17 spraw. Stanowisko ds. handlu i rolnictwa - współpraca z organizacjami działającymi na rzecz rozwoju terenów wiejskich ( ARiMR, WODR itp.) – 27 spraw, Ścieki - informacje dla mieszkańców i rolników – 19 spraw, - Łącznie w 2008 r. przyłączonych do sieci kanalizacyjnej zostało 139 budynków. - załatwianie spraw różnych, w tym spornych - 11 spraw, Współpraca z Przedsiębiorstwem Usług Komunalnych „EKOM” z Jarosławia - bieżąca informacja merytoryczna dla stron – ok. 500. Na podstawie zawartej umowy wywożono odpady zgromadzone w pojemnikach zlokalizowanych na przystankach autobusowych na terenie gminy (jeden raz w miesiącu), odpady z zużytych zniczy zgromadzone w pojemnikach zlokalizowanych na cmentarzach (zgłoszenia telefoniczne) oraz sprzątano tereny wokół gniazd recyklingowych (jeden raz w miesiącu). Łącznie wydano na koniec grudnia 2008 r. kwotę w wysokości 45 603,08 zł. 1. Z zakresu wydawania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych: - postępowania administracyjne w sprawach o wydanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych – 119, - oględziny w terenie punktów sprzedaży napojów alkoholowych – 54, - wydane zezwolenia – 43, - wydane decyzje odmowne i postępowania odwoławcze – 11, 7. Z zakresu turystyki i „Ewidencji innych obiektów świadczących usługi hotelarskie” – 26 spraw. 8. Z zakresu aktywizacji gospodarczej gminy i pozostałych działalności: - pełnienie zastępstw w pracy stanowisk w Referacie. Opr. K. Musz-Kisała - postępowania o wydanie jednorazowych zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych – 36, Stanowisko ds. utrzymania czystości i porządku - postępowania interwencyjne – 7, Utrzymanie czystości i porządku: - rozliczone oświadczenia o wartości sprzedaży napojów alkoholowych – 56, - kontrolowanie i egzekwowanie od właścicieli nieruchomości wykonania obowiązku utrzymania czystości i porządku. - naliczone i rozliczone opłaty za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych – 246, - postępowania stwierdzające wygaszenie zezwoleń – 27 (tyle samo decyzji), - postępowania w sprawie cofnięcia zezwoleń na sprzedaż alkoholu – 1, - przygotowane projekty uchwał Rady Gminy – 4, - sprawozdania, informacje, zawiadomienia – 38, - prowadzone i aktualizowane ewidencje – • zezwoleń na sprzedaż alkoholu w punktach stałych, • jednorazowych zezwoleń na sprzedaż alkoholu. 2. Z zakresu pracy w Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych: - przygotowano postanowienia opiniujące złożone wnioski – 86, - kontrole punktów sprzedaży alkoholu – 11, - projekty uchwał Rady Gminy, sprawozdania, informacje – 9. 3. Z zakresu profilaktyki przeciwpowodziowej, klęsk żywiołowych, likwidacji skutków powodzi, spływu wód, rozstrzygania sporów – 21 spraw różnych i informacji. 4. Z zakresu nadzoru nad produkcją zwierzęcą – 8 spraw. 5. Z zakresu ochrony zwierząt – 34 sprawy. 13147 kg odpadów niebezpiecznych w skład, których wchodziły zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (lodówki, monitory, radia, telewizory, odkurzacze, świetlówki), oraz środki ochrony roślin, zużyte farby i lakiery, przeterminowane leki. Odpady komunalne (śmieci) - Skontrolowano budynki w związku z interwencją sąsiedzką (sprawy dotyczyły spalania bądź składowania odpadów w miejscach niedozwolonych) – liczba spraw 4. - Prowadzono sprawy osób, których adresy zostały znalezione w śmieciach porzuconych na terenie gminy – liczba spraw 9. - Wezwania udokumentowania korzystania z usług usuwania odpadów komunalnych i ciekłych (tj. do okazania umowy i dowodów płacenia za takie usługi) – liczba prowadzonych spraw 250. - W dniach od 10-12 czerwca 2008 r. realizowana była „Obwoźna, bezpłatna zbiórka odpadów niebezpiecznych” w trakcie, której z terenu całej gminy zebrano - Skontrolowano budynki w związku z interwencją sąsiedzką – liczba spraw 3. Prowadzenie ewidencji zawartych przez mieszkańców gminy umów na wywóz odpadów komunalnych. Informacje bieżące W 2008 r. Miejski Zakład Usług Komunalnych 37-100 Łańcut ul. Traugutta 20 uzyskał zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy Łańcut, oraz zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy Łańcut. Zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy Łańcut uzyskało także Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Jarosławiu Sp. z o.o., 37-500 Jarosław ul. Przemyska 15. Opr. S. Kuźniar Stan podpisanych umów na koniec grudnia 2008 r. przedstawiono w poniższej tabeli. Liczba Umowy – bud. Miejscowość Umowy – firma RAZEM domów mieszkalny Albigowa 676 585 27 612 % 90,54 Cierpisz 184 145 2 147 79,90 Głuchów 392 331 18 349 89,03 Handzlówka 354 277 13 290 81,92 Kosina 821 713 25 738 89,89 Kraczkowa 768 687 28 715 93,10 Rogóżno 283 245 11 256 90,46 Sonina 726 590 26 616 84,85 Wysoka 598 525 14 539 90,14 4802 4098 164 4262 88,76 RAZEM Gmina Łańcut URZĄD str. 10 Referat Finansowo-Budżetowy Referat Finansowo-Budżetowy prowadzi obsługę finansową Gminy jako jednostki samorządu terytorialnego oraz bieżącą obsługę finansową Urzędu i Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej. W RFB realizowana jest i ewidencjonowana całość dochodów budżetu gminy oraz wydatki dotyczące Urzędu Gminy i GOPS. Przekazywane są również środki do poszczególnych jednostek organizacyjnych jak: szkoły, gimnazja, przedszkola, Zakład Gospodarki Komunalnej, Centrum Kultury. Na stanowiskach do spraw podatków prowadzona jest ewidencja podatników podatku rolnego, podatku leśnego, podatku od środków transportowych, podatku od nieruchomości w rozbiciu na osoby fizyczne i osoby prawne. Ustalane są wymiary podatku na bieżący rok podatkowy, prowadzona jest ewidencja poszczególnych rat podatku, zaległości w podatkach. Na bieżąco wprowadza się zmiany w ewidencji na podstawie dostarczanych decyzji administracyjnych ze Starostwa Powiatowego i aktów notarialnych. Rozpatrywane są podania w sprawie umorzeń podatku, rozłożenia podatku na raty, przesunięcia terminu płatności, udzie- lania ulg. Ponadto prowadzone są kontrole podatników w terenie. Do zalegających w zapłacie wysyłane są upomnienia, wystawiane są tytuły wykonawcze do komornika w celu ściągnięcia zaległości. Każdego roku w miesiącach marzec i wrzesień można składać wnioski o zwrot podatku akcyzowego od paliwa zakupionego przez rolników. Wystawiane są również zaświadczenia dotyczące wysokości opłacanego podatku stanowiącego podstawę do wyliczenia dochodu oraz udostępniane są dane o stanie majątkowym dla instytucji do tego upoważnionych (np. sądy, prokuratura, policja, jednostki samorządu terytorialnego itp.). W referacie prowadzona jest również obsługa kasowa w zakresie przyjmowania wpłat do gminy z tytułu podatków, opłat za dowody osobiste, opłaty skarbowej, administracyjnej itp. W kasie dokonuje się również wypłaty zasiłków z zakresu pomocy społecznej, świadczeń rodzinnych, rozrachunków z dostawcami, pracownikami. W 2008 roku w księgowości Urzędu Gminy zrealizowano m. in.: - wystawiono 1270 faktur dla podmiotów zewnętrznych, Referat Infrastruktury Komunalnej Zestawienie zrealizowanych inwestycji i remontów Lp. Nazwa zadania Wartość zadania 1. 1.1. 1.2. 1.3 1.4. 1.5. 1.6. 1.7. 2. 2.1 2.2. 2.3. ALBIGOWA Budowa drogi wewnętrznej do stadionu w Albigowej 100 429,00 zł Odcinek sieci wodociągowej dł. 1 386 mb /w tym Ø 90 – 672 mb, Ø 110 – 714 mb/ oraz 644,5 mb przyłączy Ø 32 - tj. 21 szt. Modernizacja pompowni wodociągowej – Albigowa - Honie. 185 000,00 zł Odcinek sieci kanalizacji sanitarnej i deszczowej na „Osiedlu”. Kanalizacja sanitarna 180 mb, deszczowa 189 mb. 148 000,00 zł Remont Ośrodka Zdrowia w Albigowej w zakresie odnowienia elewacji budynku, wymiany okien w części mieszkalnej 66 000,00 zł Wykonano sanitariaty i wymalowano salę widowiskową w budynku Domu Strażaka Albigowa – Honie. 10 600,00 zł Rozpoczęto budowę sali gimnastycznej. Termin realizacji całości zadania /tj. stan surowy zamknięty z przyłączami/ 15.12.2009 r. 3 360 360,00 zł Dofinansowano budowę chodnika dla pieszych przy drodze wojewódzkiej Nr 887 100 000,00 zł CIERPISZ Remont drogi wewn. „Poręba” w km 0+355-0+555 66 044,00 zł Remont drogi gminnej „Cierpisz do Woli Rafałowskiej” w km 0+680-0+980 95 082,00 zł Wymiana okien w budynku społecznym – Cierpisz Dolny 15 000,00 zł 2.4. 2.5. 2.6. 3. 3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 4. 4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 5. 5.1. 5.2. 5.3. - zapłacono 12.261 rachunków, - zaksięgowano 24.523 pozycji księgowych. W podatkach zrealizowano m.in.: - wydano 11.225 decyzji wymiarowych, - wprowadzono 1.310 zmian geodezyjnych, - rozpatrzono 404 podań o umorzenie podatku, - przeprowadzono 20 kontroli podatników w terenie, - przyjęto i rozpatrzono 260 wniosków o zwrot podatku akcyzowego od paliwa zakupionego przez rolników, - wystawiono 3.820 upomnień, - wystawiono 181 tytułów wykonawczych do komornika, - zaksięgowano 38.223 dowodów wpłat, - wydano 1.213 zaświadczeń. W kasie Urzędu Gminy zrealizowano m.in. - wypłacono gotówkę dla 14.728 osób, - przyjęto gotówkę od 16.320 osób. Obroty kasy od początku roku wyniosły ponad 5.148.000 zł. Opr. W. Skoczyński Ułożono kostkę na podeście przystanku – Cierpisz Dolny 1 600,00 zł Remont elewacji budynku społecznego – Cierpisz Górny 17 000,00 zł Budowa odcinka sieci wodociągowej ok. 2200 mb, podłączono 17 budynków 146 597,00 zł GŁUCHÓW Rozbudowa drogi gminnej Łozy w km 0+000-0+869 288 853,00 zł Opracowano projekt budowy drogi wewnętrznej Malawa II 15 000,00 zł Wykonano oświetlenie drogowe – odcinek od Kościoła do torów oraz od sklepu za torami do stadionu 40 000,00 zł Wyłoniono wykonawcę na realizację zadania pn. „Przebudowa stacji uzdatniania i pompowni wody w Głuchowie”. Termin realizacji 15.09.2009 r. 2 079 828,00 zł HANDZLÓWKA Remont drogi wewn. „Skotnik” w km 0+070-0+546 133 819,00 zł Remont drogi wewn. „Hyrów” w km 0+000-0+482 152 743,00 zł Remont drogi wewnętrznej „Trojnarówka” L= 220 mb 27 587,00 zł Remont drogi wewnętrznej „Kuźniarówka” na dł. 170 mb 29 903,00 zł KOSINA Remont parkingu przy cmentarzu pow. naw. 185 505,00 zł 1 400 m2 Przebudowa drogi wewnętrznej przy cmentarzu w km 0+106-0+192 63 743,00 zł Przebudowa drogi wewnętrznej „Ścieżki” w km 0+000-0+459 296 697,00 zł str. 11 URZĄD 5.4. 5.5 6. 6.1. 6.2. 6.3. 6.4. 6.5. 6.6. 6.7. 6.8. 7. 7.1. 7.2. 7.3. 8. 8.1. 8.2. 8.3. 8.4. 9. 9.1. Wykonano ocieplenie budynku Ośrodka Zdrowia 50 227,00 zł Wykonano termomodernizację budynku Szkoły Podstawowej i Publicznego Gimnazjum 247 484,00 zł w tym kredyt z BOŚ 238 157,00 zł KRACZKOWA Remont drogi wewnętrznej „Homówka” w km 0+286-0+646 84 818,00 zł Wykonano sieć kanalizacji sanitarnej dł. ok. 800 mb; w tym kolektor tłoczny Ø 90 mm dł. 364 mb, grawitacyjny Ø 160 mm dł. 92 mb, Ø 200 mm – 344 mb – Działy Wschodnie 54 294,00 zł Remont Ośrodka Zdrowia polegający na budowie pomieszczeń dla prowadzenia rehabilitacji leczniczej oraz budowie podjazdu dla niepełnosprawnych 146 700,00 zł Wykonano oświetlenia: - przy drodze Nr 4 E-40 k. „Sezamu”, 9 szt. lamp, długość 382 mb. 15 000,00 zł - przy stadionie sportowym, 3 szt. lamp, 166 mb i przy drodze 4 E-40 za Peugeotem, 3 szt. lamp, 173 mb. 29 646,00 zł - od zjazdu do „Strzechy” w kierunku Kraczkowej po lewej stronie w sumie ok. 1 km oświetlenia – 20 szt. lamp. 49 500,00 zł Rozpoczęto budowę budynku wielofunkcyjnego im. Ks. W. Mazurka w Kraczkowej. Zakres rzeczowy robót obejmuje wykonanie: - przełożenie odcinka sieci gazowej Ø 140 mm z przyłączem Ø 32 mm - przełożenie odcinka sieci kanalizacyjnej Ø 200 i 160 mm - przebudowa odcinka sieci teletechnicznej - przeniesienie sceny (grzybka) konstrukcji stalowej - wykonanie rozbudowy budynku wielofunkcyjnego w zakresie stanu surowego zamkniętego (bez ślusarki drzwiowej) 2 431 693,00 zł Zakończono budowę i przekazano do użytkowania budynek pawilonu sportowego (realizacja od 2003-2008) 216 500,00 zł + wartość materiałów przyjętych od wsi Kraczkowa, szacowanych na kwotę ok. 43 000,00 zł Dofinansowano projekt przebudowy dróg powiatowych Nr 1 549 R Kraczkowa – Albigowa i Nr 1 395 R Malawa – Kraczkowa. Projekt opracowuje Starosto Powiatowe. Gmina zadeklarowała również pomoc finansową w koszcie modernizacji tej drogi w kwocie ok.1 mln zł. 157 000,00 zł Opracowano projekt przebudowy stacji wodociągowej w Kraczkowej 65 000,00 zł ROGÓŻNO Remont budynku OSP 25 000,00 zł Wymiana pokrycia dachowego na budynku socjalnym 24 460,00 zł Dofinansowano projekt chodnika przy drodze powiatowej 9 150,00 zł SONINA Remont drogi wewnętrznej „Borczówka” dł. 85 mb 20 428,00 zł Wykonano ogrodzenie stadionu 10 000,00 zł Wykonano ogrodzenie zalewu 5 000,00 zł W trakcie opracowania jest – „Projekt budowlano -wykonawczy chodnika dla pieszych przy drodze wojewódzkiej nr 881 Sokołów – Żurawica w miejscowości Sonina od km 25+336.89 – 26 + 946.31” 52 000,00 zł WYSOKA Budowa parkingu przy budynku OSP wraz 9.2. 9.3. 9.4. 9.5. 9.6. 9.7. 9.8. 9.9. 9.10. 9.11. 9.12. z nawierzchnią asfaltową pow. ok. 900 m2 183 610,00 zł Przebudowa drogi rolniczej k/Bażantarni 91 920,65 zł Przebudowano i wyremontowano budynek Domu Kultury w zakresie: - wykonania nowego wystroju ścian w pomieszczeniu sali widowiskowej i holu, - wymiany stolarki drzwiowej na scenie, - likwidacji jednej pary drzwi wyjściowych z sali, - wykonania schodów scenicznych, - remontu parkietu w sali widowiskowej i podłogi na scenie, - likwidacji kraty w holu i wykonania w to miejsce ścianki działowej, - remontu pomieszczenia wc, - wzmocnienia fundamentu pod zewnętrznymi schodami oraz wykonania okładzin schodów i spocznika z płytek klinkierowych lub kamiennych, - remont tynków ścian i sufitów sceny, - wymiana instalacji elektrycznej wraz z osprzętem oraz wymiana grzejników c.o. w sali widowiskowej i holu. 195 000,00 zł Wykonano remont budynku Remizy OSP w zakresie: - budowy sanitariatów, pomieszczenia kuchni, - wymiany stolarki okiennej i drzwiowej zewnętrznej, - docieplenia stropu nad garażami, - budowy instalacji c.o. - odnowienia elewacji budynku 120 000,00 zł Wykonano termomodernizacje budynku Publicznego Gimnazjum oraz stropodachów budynku sali gimnastycznej i łącznika 634 958,00 zł w tym kredyt z BOŚ 307 700,00 zł Wykonano dach na stołówce Publicznego Gimnazjum 224 984,00 zł Opracowano projekt techniczny przebudowy budynku byłego Internatu szkolnego w zakresie I, II, III–go piętra na hotelik 119 560,00 zł Wykonano remont skrzydła budynku internatu dostosowującego pomieszczenia dla klubu sportowego 34 000,00 zł Wykonano przyłącz energetyczny i modernizację sieci rozdzielczej n/n do budynku Zespołu Szkół 48 700,00 zł Wykonano kanalizację sanitarną odprowadzającą ścieki z zaplecza basenu 12 000,00 zł Dofinansowano budowę chodnika przy drodze wojewódzkiej 100 000,00 zł Dofinansowano projekt chodnika przy drodze powiatowej 50 000,00 zł Opr. E. Balawejder Referat Organizacyjny i Spraw Społecznych Dowody osobiste W związku z procesem wymiany dowodów osobistych rok 2008 (do 31 marca) był ostatnim rokiem wymiany książeczkowych dowodów na nowe. W roku ubiegłym przyjęto 1.200 wniosków o wydanie dowodów osobistych. Łącznie przy liczbie 15.680 dorosłych osób na dzień 31 grudnia 2008 r. nowych dowodów osobistych nie miało jeszcze ok. 40 osób. Na stanowisku ds. dowodów osobistych znajduje się archiwum kopert osobowych osób, którym zostały wydane nowe dowody osobiste oraz kopert osób zmarłych. Z tego archiwum udostępniane są dokumenty na wniosek organom policji, prokuratury, urzędom skarbowym oraz do badań grafologicznych. W procesie wydawania dowodów osobistych wysyłane są wezwania o przesłanie kopert osobowych z urzędów, w których wyrobiony c.d. na str. 12 URZĄD str. 12 Referat Organizacyjny i Spraw Społecznych Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. c.d. ze str. 11 był poprzedni dowód osobisty, a osoby przemeldowały się do naszej gminy (takich kopert wysłano 217 szt.), a także wysyłane są koperty do urzędów, do których przemeldowali się nasi mieszkańcy (427 kopert dowodowych). Od osób starszych, chorych lub niepełnosprawnych pracownik urzędu przyjmował wniosek o wydanie dokumentu tożsamości w miejscu zamieszkania. Nadmienić należy, iż każda zmiana adresu lub nazwiska wiąże się z koniecznością wyrobienia nowego dowodu osobistego. Stanowisko ds. administracyjno-gospodarczych Kontynuowano rozpoczęte w 2007 r. roboty remontowe w budynku administracyjnym Urzędu Gminy. Roboty wykonywane były etapami: etap I - zakończony w kwietniu 2008 – obejmował remont i modernizację parteru: utworzenie biura informacyjnego, wydzielenie odrębnego pomieszczenia na kasę urzędu, wykonanie podjazdu dla niepełnosprawnych od południowej strony budynku, a także odnowienie klatki schodowej, korytarza i remont toalet na I piętrze. etap II – zakończony w lipcu 2008 – obejmował remont korytarza i toalet na II piętrze. etap III – zakończony w październiku 2008 - remont elewacji budynku. Ze względu na to, że budynek jest obiektem zabytkowym prace remontowe musiały być wykonywane w uzgodnieniu z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. Ponadto w 2008 r. dokonano wymiany instalacji elektrycznej, zasilającej sieć komputerową Urzędu, uruchomiono łącza internetowe we wszystkich przedszkolach na terenie gminy i zakupiono telefony komórkowe dla sołtysów. Stanowisko ds. organizacyjnych i kadr W 2008 r. odbyły się w Urzędzie 4 konkursy na stanowiska urzędnicze, zatrudniono 29 osób w ramach prac publicznych skierowanych z Powiatowego Urzędu Pracy i sporządzono dla nich pełną dokumentację pracowniczą. 8 osób odbyło staż absolwencki, przeciętnie po 25 osób miesięcznie wykonywało przez 10 miesięcy w ciągu całego roku prace społecznie użyteczne na terenie gminy. Sporządzono i przesłano drogą elektroniczną do ZUS-u 205 dokumentów zgłoszeniowych i zarejestrowano ok. 54 umowy zlecenia zawarte z Gminą Łańcut. Praktykę szkolną i studencką odbyło 10 osób. Ewidencja ludności Stan ludności Gminy Łańcut na dzień 31 grudnia 2008 r. wynosił 20.739. Miejscowość Albigowa Cierpisz Głuchów Handzlówka Kosina Kraczkowa Rogóżno Sonina Wysoka Liczba ludności 2.929 826 1.707 1.536 3.551 3.471 1.169 2.960 2.590 W 2008 r. urodziło się 236 dzieci, a 173 osoby zmarły. Lp. Miejscowość 1. Albigowa 2. Cierpisz 3. Głuchów 4. Handzlówka 5. Kosina 6. Kraczkowa 7. Rogóżno 8. Sonina 9. Wysoka Razem Liczba Liczba urodzeń zgonów 39 28 14 5 20 13 11 18 39 35 40 24 14 9 33 20 26 21 236 173 Przyrost naturalny w Gminie Łańcut jest dodatni i wyniósł 63 osoby. Na pobyt stały zameldowało się 240 osób, natomiast na pobyt czasowy – 27 osób. Z pobytu stałego wymeldowało się 114 osób. Na terenie Gminy migrowało 240 osób. Wydano 474 zaświadczeń o zameldowaniu. Wszczęto 9 postępowań o wymeldowanie, z których 8 zostało zakończonych decyzją ostateczną. Udzielono 118 informacji dotyczących udostępnienia danych osobowych. W tym okresie związek małżeński zawarło 145 osób z terenu gminy. W ubiegłym roku 13 parom wręczono Medale za długoletnie pożycie małżeńskie. Ponadto wystąpiono z wnioskami dla następnych 8 par małżeńskich. Odbyły się dwie uroczystości 100-lecia urodzin mieszkańców Gminy Łańcut: w Albigowej i Kraczkowej. W Biurze Informacyjnym Urzędu zostało przyjętych i wprowadzonych do Elektronicznego Systemu Obiegu Dokumentów 7.532 pism. Opr. U. Leszczyńska BIURO RADY GMINY Referat Samorządu i Zarządzania Informacjami W 2008 r. odbyło się 13 Sesji Rady Gminy. Rada podjęła 103 uchwały, w tym 10 stanowiących akty prawa miejscowego. Odbyły się 2 sesje wyjazdowe: w ZS w Kosinie (26.08.08) i w DK w Albigowej (11.11.08), a także wyjazd do farmy wiatrowej w gminie Orły (18.11.08). Komisje Rady Lp. Nazwa Komisji 1. Komisja Rewizyjna Komisja Finansów i Go2. spodarki Mieniem Gminy 3. Liczba posiedzeń 16 16 Komisja do Spraw Społecznych 19 Komisja Inicjatyw Go4. spodarczych, Rolnictwa i Ekologii RAZEM 15 66 Opr. M. Pyda Stanowisko ds. wojskowych i obronnych 1. Pobór W roku 2008 pobór dotyczył mężczyzn rocznika 1989. Został on przeprowadzony w terminie 13-22 lutego 2008 r. Poborowi podlegały również kobiety urodzone w latach 1980-1989, które w 2007/2008 ukończyły naukę w średnich i pomaturalnych lub policealnych szkołach medycznych i weterynaryjnych. Pobór kobiet odbył się 18 marca. 2. Rejestracja przedpoborowych Rejestracja przedpoborowych obowiązywała mężczyzn urodzonych w 1990 r. Rejestracja odbyła się w dniach 6-10 października 2008 r. Mężczyźni zostali wpisani do rejestru przedpoborowych i otrzymali potwierdzenia zgłoszenia się do rejestracji. 3. Zwolnienia ze służby wojskowej Wpłynęło 4 wnioski o wypłacenie świadczeń pieniężnych żołnierzom rezerwy, którzy odbyli ćwiczenia wojskowe. Wydano im stosowne decyzje o naliczeniu rekompensaty za odbyte ćwiczenia wojskowe. Wpłynęło 10 wniosków poborowych, którzy ubiegali się o uznanie ich za mających na wyłącznym utrzymaniu członków ich rodzin. Wszystkim ubiegającym się zostały wydane pozytywne decyzje. 4. Sprawy obronne Sprawy obronne realizowane są zgodnie z obowiązującymi uregulowaniami prawnymi, według wymogów jednostek nadrzędnych. Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Gminy Łańcut Zgodnie z uchwałą Rady Gminy Nr XIII/145/08 w sprawie przyjęcia Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Łańcucie, Komisja w 2008 r. zrealizowała Program Profilaktyki w następujący sposób: Środki finansowe: zaplanowane - 157.809,00 zł wykonane - 148.988,19 zł pozostało - 8.820,81 zł Opr. S. Zuba str. 13 URZĄD Obrona cywilna Został opracowany i zatwierdzony Gminny Plan Reagowania Kryzysowego. Dokonano przeglądu sprawności syren alarmowych. Zakupione zostały plandeki niezbędne do zabezpieczenia uszkodzonych budynków w sytuacjach klęsk żywiołowych. Kultura fizyczna i sport Z zakresu sportu masowego odbyły się turnieje piłki siatkowej dziewcząt i chłopców, turnieje szachowe, turnieje tenisa stołowego, turniej piłki nożnej. Z zakresu remontów i inwestycji: został oddany do użytku budynek gospodarczo-szatniowy w Kraczkowej, dokonano wymiany okien w budynku LKS „Dąb” Kosina, zakończono naprawę ogrodzenia i rozpoczęto remont łazienek w Soninie, zakończono ogrodzenie obiektu w Wysokiej i Handzlówce, kontynuowano prace przy ogrodzeniu obiektu w Albigowej. Ochotnicze straże pożarne W 2008 r. zostały utworzone drużyny młodzieżowe w OSP Kosina i Handzlówka (chłopcy) oraz Głuchów (dziewczęta i chłopcy). W minionym roku nie wystąpiły klęski żywiołowe, przy których konieczna byłaby pomoc z zewnątrz. Największym zagrożeniem dla ludności był porywisty wiatr o sile 130 km/godz, który wystąpił w miesiącu marcu. Spowodował on uszkodzenie 5 budynków mieszkalnych i 3 budynków gospodarczych. W 2008 r. zanotowano 231 wyjazdów jednostek, w tym 51 pożarów, 179 miejscowych zdarzeń (stłuczki, wypadki) - (dane z Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Łańcucie). Został zakupiony nowy samochód lekki typu Gazela wraz z wyposażeniem dla OSP w Cierpiszu. Wyremontowane zostały 2 budynki OSP: w Wysokiej i Rogóżnie oraz garaż w Rogóżnie. Jednostka OSP w Rogóżnie obchodziła jubileusz 100-lecia. Opr. T. Nycz Stanowisko ds. informacji publicznej oraz Koordynator ds. promocji 1. Informacja publiczna Biuletyn Informacji Publicznej zyskał nową szatę graficzną. W ostatnim roku stwierdzono znaczny wzrost odwiedzin BIP, który wynosił średnio 820 miesięcznie. 2. Portal WWW W połowie roku strona internetowa gminy zmieniła swoją szatę graficzną. Portal jest sukcesywnie rozbudowywany i aktualizowany. Z aktywnego modułu „Pytanie do Wójta, opinia o gminie” – w ciągu roku skorzystało 14 internautów. Nowy samochód dla OSP w Cierpiszu. Od lewej: Bartosz Tama – kierowca OSP Sonina, Kazimierz Ruszel – Naczelnik OSP Cierpisz, Henryk Maciejak – Prezes OSP Cierpisz, Tadeusz Kaszyca – Komendant Gminy OSP, Antoni Lew – kierowca OSP Cierpisz, Adam Rajzer – Prezes Zarządu Oddziału Miejsko-Gminnego w Łańcucie. Fot. Archiwum Gminny portal internetowy odwiedza wielu gości. Średnio w ciągu każdego miesiąca jest ich ponad 3.800. 3. Głos Gminy Łańcut Ukazało się 6 gazet samorządowych. Przekazywane są na bieżąco egzemplarze obowiązkowe 15 bibliotekom uniwersyteckim na terenie kraju. 4. Promocja We współpracy z Rzeszowską Agencją Rozwoju Regionalnego powstał szlak samochodowo-turystyczny TRANSLANDS – Szlakiem Ordynacji Potockich, którego część została wytyczona i oznakowana na naszym terenie (Handzlówka – początek szlaku, Kraczkowa, Wysoka i Sonina). Odbył się konkurs fotograficzny „Złapać peleton” związany z przejazdem przez teren gminy Tour de Pologne – 18 września 2008 r. Zdjęcia zwycięzców można było oglądać na stronie internetowej gminy oraz w 4 numerze GGŁ. Nawiązano współpracę z ogólnopolskim portalem www.polskaniezwykla.pl, gdzie umieszczone zostały informacje i zdjęcia z naszej gminy. Po raz drugi został wydany kalendarz gminny, którego druk zasponsorowało 6 przedsiębiorców, głównie z terenu gminy. W regionalnej prasie (Nowiny, Super Nowości) ukazało się kilka artykułów promujących walory gminy oraz imprezy kulturalne. W ogólnopolskim konkursie „Sołtys Roku” dokonano zgłoszenia kandydatki – sołtysa wsi Handzlówka. Została ona jednym z 12 laureatów tego konkursu. Opr. A. Wojnar Wojsko podziękowało rodzicom żołnierzy 30 grudnia 2008 r. w siedzibie Starostwa Powiatowego w Łańcucie uroczyście odznaczono rodziców żołnierzy srebrnym Medalem za Zasługi dla Obronności Kraju. Wśród odznaczonych znaleźli się Państwo Stanisława i Ignacy Kogutowie z miejscowości Cierpisz, za wychowanie 4 synów, którzy wzorowo, ofiarnie i nienagannie odbyli zasadniczą służbę wojskową, służąc w jednostkach wojskowych: Krosno Odrzańskie – syn Krzysztof, Koszalin i Nysa – syn Józef, Świdwin – syn Andrzej, Skwierzyna i Kraków Balice – syn Piotr. Należy dodać, że Państwo Kogutowie wychowali 10 dzieci, a obecnie przy rodzinnej wigilii zasiadło 38 osób. Okazując wysokie uznanie rodzicom, którzy wychowali swoje dzieci na wzorowych, ofiarnych żołnierzy Komendant Wojskowej Komendy Uzupełnień w Rzeszowie ppłk Wojciech Szyndlar w asyście Wójta Gminy Łańcut wręczyli nadane przez Ministra Obrony Narodowej Medal za zasługi dla Obronności Kraju. Rodzice nie ukrywali wzruszeń i wspomnień chwil, gdy oddawali swoich synów dla ojczyzny Serdecznie gratulujemy! Opr. S. Zuba URZĄD str. 14 Ważne informacje teleadresowe instytucji gminnych URZĄD GMINY ŁAŃCUT, 37-100 Łańcut, ul. Mickiewicza 2a www.gminalancut.pl e-mail: [email protected] Centrala 225 22 64 Faks 225 65 36 Sekretariat 225 22 65 225 31 47 Sekretarz Gminy 225 25 24 Skarbnik Gminy 225 62 91 Przewodniczący Rady Gminy 225 66 41 Referat Samorządu i Zarządzania Informacjami Biuro Rady Gminy 225 62 58 Sprawy Wojskowe 225 66 57 Biuletyn Informacji Publicznej 225 42 12 Sport, OSP, Obrona cywilna 225 26 79 Referat Finansowo - Budżetowy Główny Księgowy 225 66 59 Kasa 225 69 05 Podatki Księgowość 225 68 59 225 69 06 225 66 61 Referat Organizacyjny i Spraw Społecznych Kadry, archiwum 225 50 80 Ewidencja ludności 225 26 79 Dowody osobiste 225 65 43 Referat Infrastruktury Komunalnej Kierownik Referatu 225 68 09 Inwestycje, gospodarka komunalna 225 67 62 Budownictwo, zagospodarowanie przestrzenne 225 67 94 Remonty dróg, zamówienia publiczne 225 68 57 Referat Inicjatyw Gospodarczych, Rolnictwa i Ekologii Ewidencja działalności gospodarczej, zezwolenia na alkohol 225 46 88 Ochrona Środowiska 225 65 46 Gospodarka gruntami 225 66 57 Konkurencyjność w wywozie odpadów stałych Do mieszkańców Gminy Łańcut należy wybór firmy, która będzie odbierać odpady komunalne zmieszane, jak również surowce wtórne wysegregowane w specjalnych workach oznaczonych rodzajem surowca. Mieszkańcy gminy zobowiązani są do podpisania umowy i oddawania odpadów komunalnych zgodnie z ustawą z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2005 r. Nr 236 poz. 2008 z późn. zm.). Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nakłada również szereg obowiązków oraz warunków, jakie przedsiębiorstwa komunalne muszą spełniać w chwili starania się o uzyskanie zezwala na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu gminy. Przedsiębiorstwo, które chce odbierać odpady komunalne od mieszkańców zobowiązane jest wystąpić z wnioskiem o wydanie zezwolenia do właściwego Wójta Gminy. W poniższej tabeli przedstawiam przedsiębiorstwa komunalne, które uzyskały zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy Łańcut. Lp. Nazwa przedsiębiorstwa Przedsiębiorstwo usług Komunalnych 1 „EKOM” Gospodarka Komunalna w Błażowej 2 Sp. z o.o. Nr telefonu 3 Tel. 0 17 2253291 4 Adres 37-500 Jarosław, ul. Przemysłowa 6 36-030 Błażowa, ul. 3-go Maja 35 37-100 Łańcut, Miejski Zakład Usług Komunalnych ul. Traugutta 20 Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej 37-500 Jarosław i Mieszkaniowej w Jarosławiu Sp. z o.o. ul. Przemyska 15 Tel. 0 16 6241920 Tel. 0 17 2301444 Tel. 0 16 6212560 W chwili obecnej prowadzone jest postępowanie administracyjne w sprawie wydania zezwolenia na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu gminy Łańcut wszczęte na wniosek „Stare Miasto-Park” Sp. z o.o. Wierzawice 874, 37 -300 Leżajsk. Informatyk Środki Pomocowe – pozyskiwanie, obsługa 225 69 08 224 60 92 Zespół Administracyjno Finansowy Obsługi Szkół i Przedszkoli Kierownik, kadry 225 31 17 Księgowość 225 67 74 Remonty i inwestycje szkolne 225 69 15 Płace 225 80 49 Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej Kierownik 225 81 91 Obsługa świadczeń 225 62 57 Pracownicy socjalni Świadczenia rodzinne Faks 225 81 90 225 33 51 225 69 14 225 62 57 Centrum Kultury Gminy Łańcut Wysoka 49, 37-100 Łańcut www.ck.gminalancut.pl e-mail: [email protected] 225 65 37 Zakład Gospodarki Komunalnej Gminy Łańcut Sonina 251 b, 37-100 Łańcut 224 15 92 „Stare Miasto-Park” Sp. z o.o. Wierzawice 874 po uzyskaniu w/w zezwolenia będzie mogło również odbierać odpady komunalne od mieszkańców Gminy Łańcut. Pragnę poinformować, iż to właściciel nieruchomości decyduje, które przedsiębiorstwo będzie odbierało odpady komunalne z jego posesji poprzez zawarcie stosownej umowy. Chciałbym również zaapelować do mieszkańców Gminy Łańcut, aby nie porzucali odpadów komunalnych w przydrożnych rowach, w lasach oraz aby nie spalali odpadów komunalnych na działce lub w piecu domowym, ponieważ wpływa to negatywnie na środowisko. Szkodliwe substancje przenikają do ziemi, poprzez co wypłukiwane są przez wody gruntowe, które trafiają do lokalnych ujęć wód pitnych. Liczę na Państwa świadomość, iż to od nas zależy wygląd naszych wiosek i stan środowiska oraz to, w jakich warunkach będziemy żyć razem z naszymi dziećmi i wnukami. Oby tylko nie doczekali się czasów, które przedstawia proroctwo plemienia Indian Cree. „Dopiero gdy padnie ostatnie drzewo Dopiero gdy ostatnia rzeka zostanie zatruta Dopiero gdy złapią ostatnia rybę Dopiero wtedy okaże się, że pieniędzy nie da się jeść” Wójt Gminy Łańcut Zbigniew Łoza str. 15 WYWIAD „Działając blisko ludzi widzi się najlepiej ich potrzeby” Rozmowa z Kazimierzem Gołojuchem – posłem na Sejm RP Ponad dekadę był Pan związany z samorządem terytorialnym, najpierw jako radny Powiatu Łańcuckiego, potem był Pan wójtem gminy Czarna. Czy doświadczenia zdobyte w tym czasie są pomocne w sprawowaniu mandatu posła na Sejm RP? Miałem zaszczyt pełnić funkcję wójta gminy Czarna w latach 1998-2005 oraz radnego Powiatu Łańcuckiego w latach 1998-2002. Przez ten czas udało się wspólnie z radnymi, sołtysami, radami sołeckimi, mieszkańcami wiele dobrego zrobić dla gminy Czarna. Również działalność I kadencji Rady Powiatu zaowocowała wieloma wspólnymi, dobrymi rozwiązaniami. Doświadczenia zdobyte w samorządzie gminnym i powiatowym bardzo się przydają w pracy parlamentarnej. Działając blisko ludzi, widzi się najlepiej, czego mieszkańcom potrzeba i jakie ustawodawstwo powinno temu służyć. Obecnie spotykając się z samorządowcami, ludźmi na zebraniach, staram się również ich uwagi i propozycje prezentować w Sejmie. W Łańcucie mieści się Pana Biuro Poselskie. Proszę nam powiedzieć czy i kiedy można zastać Pana w Biurze, czy można do Pana zwrócić się z ważnymi problemami naszego regionu, gminy czy wsi. Moje biuro mieści się w Łańcucie przy ul. Królowej Elżbiety 1, tel. 017 225 44 13. Jest czynne w poniedziałki, środy i piątki od 7.30 do 16.00, a we wtorki i czwartki od 7.30 do 14.45. Osobiście jestem w biurze w poniedziałki na dyżurze poselskim w godzinach od 10.00 do 12.00. Jeśli tylko jest taka możliwość i dysponuję czasem umawiam się z wyborcami także w inne dni. Jeżeli nie ma mnie akurat w biurze, wszystkie sprawy skierowane do mnie przekazują mi pracownicy. Z jakimi problemami czy zapytaniami zgłaszają się do Pana wyborcy? Wyborcy przychodzą do mojego biura z różnego rodzaju sprawami i problemami. Często są to sprawy dotyczące zagadnień prawnych - wówczas z panią prawnik wspólnie próbujemy doradzić jakieś rozwiązanie lub skierować tę sprawę do odpowiednich organów. Ludzie pytają także o sprawy inwestycyjne np. realizację autostrady A4, przebudowę drogi krajowej nr 4, lotnisko, drogę S-19. Pytają także o możliwość pozyskania środków unijnych na inwestycje w samorządach, rolnictwie, a także dla przedsiębiorców. Wiele spraw dotyczy życia codziennego Satysfakcją jest dla mnie praca na rzecz poprawy warunków życia ludzi, działania dla dobra społeczeństwa, wdrażanie dobrych programów. Niestety praca w Sejmie przynosi także rozczarowania największe, gdy wiem, że dobre projekty ustaw są przetrzymywane w szufladzie marszałka, tylko dlatego, że składa je opozycja. Martwi to, że czasami działania polityczne wygrywają nad działaniami na rzecz naszego kraju i jego mieszkańców. Wiele dobrych pomysłów jest z góry odrzucanych, tylko i wyłącznie ze względu na fakt, iż nie są pomysłami partii rządzącej. Fot. archiwum problemów z załatwieniem jakichś spraw, pomysłów na zmianę przepisów, zapytań do Ministrów. Pracując w sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji do Spraw Unii Europejskiej ma Pan możliwość wspierania i działania na rzecz rolników i rolnictwa, a co za tym idzie poprawy warunków życia na wsi. Proszę powiedzieć, w jakich dziedzinach podjęte działania przyniosły efekty? Na pewno do takich pozytywnych działań, muszę zaliczyć utrzymanie regionalizacji kwot mlecznych, a także wprowadzenie do PROW na lata 2007-2013 wsparcia gospodarstw niskotowarowych. Jednakże w chwili obecnej niepokoi mnie wiele decyzji podejmowanych przez obecny rząd, które w przyszłości mogą negatywnie wpłynąć na polskie rolnictwo i sytuację rolników. Już w ubiegłym roku można było zauważyć spadek cen produktów rolnych, spadek cen mleka w skupie sięgnął nawet 40%. Podobnie ceny zbóż zmalały o ponad połowę. Spadki zanotowały także rynki mięsne oraz rynek owoców i warzyw. Jestem także zaniepokojony zmniejszeniem nakładów na rolnictwo w budżecie państwa, stąd też zgłosiliśmy jako Klub PiS poprawki, zwiększające nakłady na rolnictwo. Mandat posła jest zarazem zobowiązujący wobec wyborców, jako dający wiele możliwości. Na swojej stronie internetowej napisał Pan, że praca w charakterze posła dostarczyła Panu satysfakcji i rozczarowań. Proszę powiedzieć coś więcej na ten temat. Jaka jest Pana opinia nt. kryzysu na rynkach światowych. Czy odbije się on na naszej gospodarce i jak odczujemy jego skutki my, mieszkańcy małych miejscowości w naszym regionie. Myślę, iż można powiedzieć, że skutki te już stały się odczuwalne - zwolnienia w Hucie Szkła w Krośnie, Zakładach Oponiarskich Dębica, czy WSK Rzeszów, a także w licznych mniejszych firmach i zakładach naszego regionu, zapewne mają swoje podłoże, w obecnej sytuacji na rynku światowym. Moim zdaniem złagodzenie następstw kryzysu można osiągnąć poprzez jak najlepsze i jak najefektywniejsze wykorzystanie środków unijnych, zarówno tych przeznaczonych na inwestycje infrastrukturalne (tj. drogi, autostrady), ale także tych przeznaczonych na inwestycje o charakterze innowacyjnym (u nas taką inwestycją jest Dolina Lotnicza). Coraz częściej podejmowany jest temat wprowadzenia waluty euro w Polsce. Jakie jest Pana zdanie na ten temat? Kwestia wprowadzenia euro wymaga głębokiego zastanowienia. Podzielam zdanie niektórych ekonomistów, którzy twierdzą, iż wprowadzenie euro w czasie kryzysu, który panuje w chwili obecnej, jest niekorzystne. W wypowiedziach Słowaków, którzy od stycznia tego roku wprowadzili euro, słychać niezadowolenie ze wzrostu cen produktów spożywczych, przemysłowych, a także cen usług. Tym bardziej, że za tymi podwyżkami, nie poszły podwyżki płac. Proszę powiedzieć, jakie sprawy na rzecz regionu udało się załatwić pozytywnie i jakie są priorytety na nadchodzące lata. Jak Pan myśli, czy w czasie EURO 2012 będzie można podróżować przez Podkarpacie autostradą A 4? Do najważniejszych inwestycji dla Podkarpacia na pewno zaliczam budowę autoc.d. na str. 16 WYWIAD str. 16 Rozmowa z Kazimierzem Gołojuchem – posłem na Sejm RP c.d. ze str. 15 strady A4 do granicy wschodniej. Cały czas posuwają się do przodu prace przygotowawcze. Następują wykupy gruntów oraz nieruchomości, podziały geodezyjne. Natomiast mój optymizm jest umiarkowany i uważam, biorąc pod uwagę obecny etap prac, iż do roku 2012 trudno będzie ukończyć budowę tej autostrady. Kolejną ważną inwestycją jest budowa nowego terminala oraz rozbudowa Lotniska Rzeszów-Jasionka oraz zwiększenie ilości połączeń międzynarodowych. Ważną inwestycją jest także budowa drogi S-19, a także dokończenie przebudowy drogi krajowej nr 4. Podziękowania należą się samorządom, które w miarę możliwości finansowych dbają o infrastrukturę drogową i całokształt rozwoju gmin. Czy nadchodzący rok przyniesie korzystne, zauważalne zmiany dla rolników i mieszkańców wsi? Bardzo bym sobie tego i wszystkim rolnikom życzył. Jak już wspomniałem Klub PiS przygotował szereg poprawek, których wprowadzenie do budżetu mogłoby wspomóc polskie rolnictwo. Wymienię tutaj kilka najważniejszych założeń poprawkowych: zwiększenie o 200 mln zł kwoty na dopłaty do kredytów preferencyjnych inwestycyjnych i klęskowych; zwiększenie dotacji do Agencji Rynku Rolnego o 291 mln zł z przeznaczeniem na: – realizację programu „Szklanka mleka w szkole”, – realizację dopłat do materiału siewnego, – rekompensaty dla rolników za rezygnację z kwot mlecznych, – dopłaty do zakładania wieloletnich plantacji roślin energetycznych; zwiększenie o 150 mln zł dopłaty do paliwa rolniczego; zwiększenie o 180 mln zł kwoty na dopłaty do ubezpieczeń rolnych; zwiększenie o 20 mln zł środków na dotację dla spółek wodnych z przeznaczeniem na konserwację melioracji; zwiększenie o 70 mln środków na programy zwalczania chorób zakaźnych zwierząt; zwiększenie o 12 mln zł środków na organizację wypoczynku letniego dzieci wiejskich z ubogich rodzin; zwiększenie o 60 mln zł środków na finansowanie szkół rolniczych (30 mln na prowadzone przez Ministerstwo Rolnictwa i 30 mln zł na zakup pomocy dydaktycznych w szkołach rolniczych prowadzonych przez samorządy powiatowe); zwiększenie kwot na wynagrodzenia w instytucjach pracujących na rzecz polskiego rolnictwa, szczególnie tych, w których zarobki kształtują się na niskim poziomie. To są nasze propozycje poprawek. Niestety z przykrością należy stwierdzić, iż większość z nich została przez obecną koalicję odrzucona. Święta Bożego Narodzenia zapewne spędził Pan z rodziną, a gdzie witał Pan Nowy Rok? Zarówno okres Świąt Bożego Narodzenia, jak i okres Noworoczny spędziłem z rodziną i najbliższymi. Ze względu na wykonywane obowiązki i częstą nieobecność w domu, czas bożonarodzeniowy jest dla mnie tym bardziej cenny i w całości spędzam go w gronie najbliższych. Czego chciałby Pan życzyć naszym czytelnikom? Pragnę życzyć wszystkim mieszkańcom gminy Łańcut oraz całego powiatu łańcuckiego w 2009 roku wszelkiej pomyślności, zdrowia oraz tego, aby ten rok był Dobrym Rokiem – Rokiem spełnionych planów oraz zrealizowanych celów. Serdecznie dziękuję Panu za znalezienie czasu na rozmowę w napiętym zapewne terminarzu poselskim. My również życzymy Panu wszystkiego najlepszego, zarówno w sprawowaniu mandatu posła, jak również w życiu osobistym. Rozmawiała Marta Pyda Dążenia do odrodzenia państwa polskiego na terenie Podkarpacia ze szczególnym uwzględnieniem Rzeszowa i okolic Łańcuta (cz. I) Odczyt mgr. Piotra Chmielowca podczas gminnych obchodów Narodowego Święta Niepodległości 11 listopada 2008 r. w Albigowej Dzień 11 listopada jako Narodowe Święto Odzyskania Niepodległości ustanowiono w 1937 r. na pamiątkę odzyskania przez Polskę niepodległości po 123 latach niewoli. Jest to data symboliczna związana z przekazaniem Józefowi Piłsudskiemu władzy nad wojskiem przez Radę Regencyjną, a 3 dni później pełnej władzy politycznej. Wtedy był to jeden z elementów tworzenia się niepodległego Państwa Polskiego, które w listopadzie 1918 r. obejmowało tylko ziemie Królestwa Polskiego i Galicji Zachodniej. Kilka dni później powstał rząd Rzeczypospolitej Polskiej premiera Jędrzeja Moraczewskiego, a Józef Piłsudski objął funkcję Tymczasowego Naczelnika Państwa. nych u schyłku wojny stanowiło zaskoczenie nawet dla polityków. Wpływ na powstanie niepodległego państwa polskiego miała klęska w Wielkiej Wojnie jej zaborców, Niemiec i Austro-Węgier oraz przejęcie władzy w Rosji przez bolszewików. Z drugiej strony o konieczności powstania niepodległej Polski mówili politycy zachodni i tego dotyczyły ich deklaracje polityczne, między innymi 13 punkt orędzia prezydenta Wilsona do Kongresu Stanów Zjednoczonych z 8 stycznia 1918 r. W tym przypadku był to głównie efekt wysiłków Ignacego Paderewskiego, ale za deklaracjami polityków szły także inne działania Polaków, których celem było odzyskanie niepodległości. Na przełomie października i listopada 1918 r., kiedy powstawały pierwsze ośrodki władzy na ziemiach polskich, popularne powiedzenie głosiło, że „wybuchła Polska”. Było to z jednej strony prawdą i nieprawdą. Nieprawdą, bo chwila ta była oczekiwana i przygotowywana od dawna, z drugiej zaś strony przyspieszenie wydarzeń politycz- Warto przypomnieć, że walka o niepodległość w okresie zaborów prowadzona była na ziemiach polskich różnymi sposobami, co zależało od istniejącej tradycji politycznej, ale przede wszystkim możliwości politycznego działania. Najlepsze jej warunki zaistniały w Galicji w okresie autonomicznym, czyli po 1867 r. Powstały liczne instytucje objęte autonomią w tym Sejm Krajowy, administracja rządowa i gminna oraz własne sądownictwo. Najważniejszą zmianą, którą przyniosła autonomia była możliwość nieskrępowanego rozwoju życia kulturalnego i szkolnictwa w języku polskim. Dało to Galicji niespotykaną w stosunku do innych ziem Polski możliwość rozwoju życia politycznego i rozwoju polskiej oświaty, nauki, literatury i sztuki. Sprawiło to, że pomimo niewoli była to dzielnica będąca głównym ośrodkiem polskiego życia narodowego aż do 1914 r. Nadanie autonomii Galicji wiązało się prawie jednocześnie z upadkiem Powstania Styczniowego w Królestwie Polskim. Wydarzenie to miało swoje skutki w czasowym odsunięciu na czas przyszły koncepcji walki zbrojnej o odzyskanie narodowej suwerenności. Uznanie zyskiwały wtedy poglądy nakazujące w pierwszej kolejności troskę o umocnienie wszystkich klas i warstw narodu polskiego, poprawę stanu gospodarki, zaniechanie sporów społecznych i upowszechnie- str. 17 WYDARZENIA nie oświaty. Miało to służyć przygotowaniu narodu do odzyskania niepodległości drogą „pracy u podstaw”. Idea walki czynnej powróciła jako aktualna koncepcja sformułowana przez Ligę Polską na emigracji dopiero w latach osiemdziesiątych XIX w. Za sprawą aresztowań przeprowadzonych przez władze carskie kierownictwo organizacji w Królestwie Polskim na początku lat dziewięćdziesiątych przejęli przeciwnicy walki czynnej z Romanem Dmowskim na czele. Jego zwolennicy stanęli na czele młodzieżówki Ligii Polskiej – Związku Młodzieży Polskiej, zwanego „Zetem”. Organizacja posiadała wpływy także wśród młodzieży gimnazjalnej, gdzie funkcjonowała pod nazwą „Pet” (od tytułu czasopisma „Przyszłość”). Poglądy głoszone przez obydwie organizacje opierały się na programie Ligi Narodowej, która była kontynuatorką Ligi Polskiej. Wśród głoszonych haseł znajdowała się między innymi potrzeba samokształcenia w zakresie historii i literatury polskiej oraz geografii krajów ojczystych. O ile łatwiej było przekonać do programu narodowego ludzi starszych, to wśród młodzieży coraz większa była potrzeba i chęć przyjęcia idei walki czynnej. W tej dziedzinie wysuwano na przykład pomysł unarodowienia austriackich pułków w Galicji. Sprzeciwiano się hasłom Ligi Narodowej, głoszącej w okresie rewolucji 1905-1907 potrzebę bojkotu szkół zaborczych oraz prowadzenia pracy wojskowej wśród młodzieży. Stąd w lwowskim zarządzie „Zetu” zrodziła się myśl powołania organizacji paramilitarnej o charakterze narodowym, która objęłaby młodzież z Galicji Wschodniej. Na jej czele stanęłaby młodzież gimnazjalna i akademicka, co dałoby jej możliwość realizacji aspiracji wojskowych. Pomysłodawcą był student architektury Politechniki Lwowskiej Wawrzyniec Dajczak. Statut organizacji, ukrywający rzeczywisty charakter organizacji, został przyjęty w 1908 r. Stowarzyszenie działające pod nazwą „Drużyny Bartoszowe” miało skupiać młodzież żeńską i męską dla dorosłych, junaków dla młodzieży szkolnej i drużyny bartoszków dla dzieci. Na strój drużyniaków składały się sukmany przepasane pasem skórzanym, czapki krakuski, a uzbrojenie kosy osadzone na sztorc. Dodatkowym uzbrojeniem miały być karabiny jednostrzałowe systemu Werndla zakupione z demobilu armii austriackiej. Działalność organizacyjna „Drużyn Bartoszowych” zakładała szkolenie wojskowe, upowszechnianie historii Polski, organizację chórów, orkiestr, teatrów amatorskich, bibliotek, czytelni, a także naukę prowadzenia gospodarstw domowych w postaci kursów kroju, szycia, haftowania i koronkarstwa. Inną formą wsparcia rozwoju wsi był patronat nad powstawaniem ochotniczych straży pożarnych i organizacja półkolonii dla dzieci w okresie żniw. W powiecie łańcuckim „Drużyny Bartoszowe” rozpoczęto organizować od 1910 r. Jako pierwsza powstała „Drużyna Bartoszowa” w Krzemienicy, dwa lata później powstała Łańcucka Chorągiew „Drużyn Bartoszowych”. Jej komisarzem został Mieczysław Krokowski, który to stanowisko zajmował tylko przez rok. Następnie na czele organizacji stali działacze miejscowi, między innymi w 1914 r. komisarzem został pochodzący z Bud Łańcuckich, Wojciech Hejnosz. Miejscem, w którym istniały warunki do rozwoju ruchu niepodległościowego w Galicji, wcześniej od „Drużyn Bartoszowych”, były organizacje sportowe. W zorganizowanej formie jako pierwszy w 1865 r. powstał we Lwowie Klub Sportowy zrzeszający około 80 członków, głównie młodzież studiującą. Dwa lata później jego nazwę zmieniono na Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” we Lwowie. Także w ideologii tej organizacji podkreślano akcenty narodowe, chociaż zwolennicy silniejszego zaakcentowania narodowego charakteru utworzyli wkrótce własną organizację sokolą. O masowym charakterze „Sokoła” i szybkim wzroście jego popularności wśród młodzieży zadecydowało powierzenie tej organizacji przez władze szkolne nauczania gimnastyki wśród młodzieży szkolnej, a dodatkowo szkolenie nauczycieli pod kątem prowadzenia lekcji gimnastyki w szkołach powszechnych i średnich. Oddziały Towarzystwa powstały w Tarnowie, Przemyślu, Krakowie i Stanisławowie. Wkrótce zaczęły one powstawać także w mniejszych miastach, między innymi w Łańcucie, gdzie utworzono je w 1890 r. Zebranie założycielskie zorganizowano na uroczystym spotkaniu w sali starostwa z udziałem urzędników starostwa, sądu, administracji Ordynacji Potockich, nauczycieli, księży, urzędników magistratu i Rady Powiatowej w Łańcucie. Na prezesa wybrano adwokata dr Walentego Szpunara, a w składzie zarządu znaleźli się: zarządca dóbr Potockich Filip Sanbra Kahane, proboszcz ks. Emil Zauderer, Gabriel Bałuciński, Wacław Jaworski, Stanisław Kęskiewicz, Władysław Krzyżanowski, Karol Peszkowski i Alojzy Rużek. Wkrótce na działce przekazanej przez hr. Romana Potockiego Stanisław Cetnarski zbudował gmach sokoli. Na dodatkowo zakupionej parceli założono park i boiska do gier. Działalność „Sokoła” przejawiała się w prowadzeniu gimnastyki w szkołach, nauce jazdy na rowerach i łyżwach, urządzaniu zabaw, wieczorków literackich, odczytów, a także organizowaniu obchodów rocznic narodowych. Zwłaszcza ta ostatnia forma działalności gromadziła rzesze mieszkańców budząc ich świadomość narodową. Przypominano rocznice powstań narodowych, uchwalenia Konstytucji 3 maja, a szczególnie uroczyście obchodzono pięćsetną rocznicę zwycięstwa pod Grunwaldem. W 1912 r. w atmosferze napiętej sytuacji politycznej w Europie, która mogła zaprowadzić państwa Ententy do wojny z Rosją, powstały Polowe Drużyny Sokole. Miały być odpowiedzią na istniejące już towarzystwa strzeleckie gromadzące młodzież. Na czele organizacji stanął Józef Haller. W tym samym roku z inicjatywy prezesa „Sokoła” w Łańcucie, dr Józefa Borowca i naczelnika, a zarazem profesora Cesarsko-Królewskiego Gimnazjum Realnego Władysława Glińskiego organizacja powstała w Łańcucie. Zewnętrznym wyróżnikiem 80 jej członków było umundurowanie i wyposażenie w broń. Prowadzono także szkolenie wojskowe mające być wykorzystane w przyszłej wojnie. Organizowali je: Józef Borowiec, Bogumił Brzeziński, Mieczysław Krokowski, Władysław Gliński, Józef Sala i Edward Kwiatek, a opiekunem duchowym był popularny wśród młodzieży ks. Teofil Garbacki. W 1913 r. drużyny takie założono także w Dębinie i Wysokiej. Ich członkowie organizowali wspólne ćwiczenia z należącymi do „Drużyn Bartoszowych” i skautami. Ta ostatnia forma pracy wychowawczej dla młodzieży dotarła do Łańcuta już w 1912 r. W nowym roku szkolnym wśród młodzieży starszych klas Gimnazjum założono Drużynę Skautową im. Tadeusza Rejtana. Jej opiekunami zostali znani z działalności sokolej: Władysław Gliński, Józef Sala i Edward Kwiatek. Atrakcyjność dla młodzieży propagowanych form działalności skautowej sprawiła, że powstała druga Drużyna Skautowa im. Romualda Traugutta. Warto podkreślić wsparcie udzielane nowym organizacjom przez już istniejące. Dzięki pomocy „Sokoła” skauci zostali umundurowani i otrzymali sprzęt umożliwiający organizację biwaków. W okolicznych wsiach organizowane były ćwiczenia terenowe mające służyć doskonaleniu sprawności fizycznej, ale także budowaniu własnej tożsamości i tradycji. Pierwszą większą tego rodzaju imprezą była wycieczka krajoznawcza na trasie: Łańcut-Leżajsk-Nisko-Jeżowe-GłogówŁańcut. Program pracy w drużynach opierał się początkowo na podręczniku angielskim „Scouting for boys”, którego tłumaczenie rozpoczął działacz młodzieżowy Andrzej Małkowski. Skauci w czasie ćwiczeń wielokrotnie spotykali się z przedstawicielami innych organizacji, należeli nawet do kilku z nich jednocześnie, a efektem bogatego programu wychowania patriotycznego był ich udział w uroczystościach i obchodach rocznic narodowych. Jak wspominał po trzydziestu kilku latach od swojej matury Franciszek Machalski „idea walki zbrojnej o niepodległość była główną ideą rozwijającego się szybko ruchu skautowego”. Już po pierwszym roku działalności organizacji skautowej jej walory wychowawcze zostały docenione także przez władze oświatowe, które podkreślały takie cechy wśród jej członków jak: „Punktualność, prawdomówność, uszanowanie dla starszych i przełożonych, postęp w naukach, gruntowniejsze studiowanie literatury, geografii i historii Polski, chęć poznania przyrody, niesienie pomocy bliźnim, oszczędność, energia, zaradność, szybkie orientowanie się, a nade wszystko silne i żywe uczucie narodowe”. Piotr Chmielowiec – Instytut Pamięci Narodowej Oddział Rzeszów WYDARZENIA str. 18 IX Międzynarodowy Turniej Szachowy „Podkarpacka Szachownica” IX Międzynarodowy Turniej Szachowy „Podkarpacka Szachownica” rozpoczął się w sobotę 31 stycznia 2009 r. w sali gimnastycznej Publicznego Gimnazjum i Zespołu Szkół w Wysokiej. Przystąpiło do niego 189 szachistów w II grupach rozgrywek: Open (55) i Junior (134). Imprezę, jak co roku organizowali: Centrum Kultury Gminy Łańcut, Podkarpacki Związek Szachowy, Publiczne Gimnazjum w Wysokiej i Zespół Szkół w Wysokiej. Na otwarciu obecni byli: Gospodarz Turnieju dyrektor Publicznego Gimnazjum w Wysokiej Dorota Szmuc, Dyrektor Honorowy Turnieju Alfred Kuśta, wójt Zbigniew Łoza, sołtys wsi Wysoka Roman Szpunar, Dyrektor Zespołu Szkół Zbigniew Tomasik oraz Komitet Organizacyjny: Stanisław Cyran, Andrzej Szylar, Tadeusz Szylar oraz Marcin Kisała – wicedyrektor Turnieju. Sędzią głównym „Podkarpackiej Szachownicy” był sędzia klasy FIDE Marian Bysiewicz, pomagał mu Tadeusz Szylar – sędzia klasy II. Jak co roku turniej wspierają firmy, dzięki którym podnosi się ranga zawodów i zadowolenie zawodników. W tym roku pomogli nam przygotować wspaniałe nagrody: Waldemar Wójcik z PGNiG Oddział w Sanoku, Prezes Marian Wiatr z Control Process z Tarnowa, Bogdan Kubal „Elnaft” z Krosna, Kazimierz Gołojuch Poseł na Sejm RP, Adam Krzysztoń Starosta Łańcucki, Witold Sobuś „Bispol” Głuchów, SziK Tyczyn, Anatol Wrona „Ankop” Łańcut, Tadeusz Wrona „Wronkop” Wysoka, Aleksander Leńczyk „Elektro-Ada” z Łańcuta. Sponsorom serdecznie dziękujemy. Wyniki grupy OPEN: 1. Krzysztof Pulik Parnas Stara Wieś 7.5 2. Marian Lorenc Urania Krosno 7.0 3. Volodymir Vyval Stryj Ukraina 7.0 4. Damian Lewtak LKSz GCKiP Czarna 7.0 5. Grzegorz Krogulski Hetman Pilzno 6.5 Najlepsi zawodnicy do rankingu 1800 1. Adam Składanowski Urania Krosno 6.0 2. Rafał Sikora UKS Gim 2 Tomaszów Lubelski 6.0 3. Wasil Stasiw Stryj Ukraina 5.5 Dodatkowo w grupie Open wręczono następujące nagrody i wyróżnienia: Najlepszy Junior w Open – Damian Lewtak LKSz GCKiP Czarna Najlepsza kobieta – Karolina Szylar z Albigowej Najlepszy mieszkaniec gminy Łańcut – Hubert Cyran z Wysokiej Najstarszy zawodnik – Michał Ostrowski z Łańcuta Wyniki grupy Juniorów Juniorki ur. 1994 i młodsze 1. Inga Białowąs Brzozovia Brzozów 6.0 2. Angelika Władyka Urania Krosno 5.5 3. Patrycja Ner Unia Nowa Sarzyna 5. Juniorzy ur. 1997 i młodsi 1. Maciej Żądło UKS Gim 2 Tomaszów Lubelski 7.0 2. Krystian Kałwik Urania Krosno 6.5 3. Dominik Lewtak LKSz GCKiP Czarna 6.5 Juniorki ur. 1997 i młodsze 1. Małgorzata Bębnik UKS Gim 2 Tomaszów Lubelski 5.5 2. Katarzyna Płoszczyca Hetman Pilzno 5.0 3. Urszula Jakubowska Unia Nowa Sarzyna 3.5 Juniorki ur. 2000 i młodsze 1. Natalia Madej UKS Gim 2 Tomaszów Lubelski 5.0 2. Paulina Pędrak Hetman Pilzno 4.5 3. Agnieszka Łuka Staroniwa Rzeszów 4.0 Juniorzy 1. Krystian Ziaja Urania Krosno 8.0 2. Przemysław Janus LKSz GCKiP Czarna 7.0 3. Przemysław Kois Urania Krosno 7.0 Juniorzy ur. 2000 i młodsi 1. Daniel Pietraś UKS Gim 2 Tomaszów Lubelski 5.5 2. Szymon Matyja Hetman Pilzno 5.0 3. Mateusz Kałwik UKS Gim 2 Tomaszów Lubelski 5.0 Juniorki 1. Anna Żądło UKS Gim 2 Tomaszów Lub. 7.5 2. Teresa Stępień Unia Nowa Sarzyna 6.5 3. Katarzyna Stępień Unia Nowa Sarzyna 6.0 Najlepszy Junior Gminy Łańcut – Eryk Cyran z Wysokiej Najlepsza Juniorka Gminy Łańcut – Żak Sylwia z Wysokiej Najmłodszy zawodnik – Michał Gąsiorek z Przeworska Juniorzy ur. 1994 i młodsi 1. Marcin Bartoszek UKS Gim 2 Tomaszów Lubelski 7.0 2. Jakub Bartoszek UKS Gim 2 Tomaszów Lubelski 6.5 3. Konrad Gawiec LKSz GCKiP Czarna 6.5 Marcin Kisała – wicedyrektor turnieju „Podkarpacka Szachownica”. Fot. Jan Baran Więcej zdjęć z Turnieju „Podkarpacka Szachownica” na trzeciej stronie okładki oraz na stronie www.ck.gminalancut.pl str. 19 ORGANIZACJE Ludowy Uniwersytet Trzeciego Wieku im. Księdza Franciszka Blachnickiego w Handzlówce 12 listopada 2008 r. w świetlicy Ośrodka Kultury w Handzlówce odbyło się spotkanie Komitetu Założycielskiego pierwszego w Polsce Uniwersytetu Ludowego Trzeciego Wieku działającego na terenach wiejskich. W spotkaniu uczestniczyło 19 osób. Główny inicjator Stanisław Sobek przedstawił zebranym podstawowe cele i metody pracy Uniwersytetu. Omówił procedury związane z rejestracją Stowarzyszenia. W dalszej części zebrania wybrano tymczasowy Zarząd. Prezesem został Stanisław Sobek, a jego zastępcą Zuzanna Pusz. Na czele Rady Programowej stanął profesor Tadeusz Markowski. Ustalono tematykę wykładów na najbliższe miesiące. 10 grudnia 2008 r. odbył się inauguracyjny wykład dla słuchaczy Uniwersytetu. Wykładowcami byli: ks. Stanisław Zarych i ks. Roman Wawro. W swoim wystąpieniu przybliżyli sylwetkę Patrona Uniwersytetu księdza Franciszka Blachnickiego. 6 stycznia 2009 r. odbył się kolejny wykład dla słuchaczy. Zajęcia prowadził dr Eugeniusz Moczuk. Tematem były: „Zagrożenia cywilizacyjne w XXI wieku”. Po wykładzie uczestnicy przełamali się opłatkiem i złożyli sobie życzenia. Kolejne spotkanie odbędzie się 24 lutego w świetlicy Ośrodka Kultury w Handzlówce. Aleksandra Kuśta Na fotografii – Inauguracyjny wykład Ludowego Uniwersytetu III wieku. Fot. archiwum Na kolejnym spotkaniu 19 listopada Stanisław Sobek przedstawił projekt Statutu Stowarzyszenia oraz zaproponował patrona księdza Franciszka Blachnickiego. Celem Uniwersytetu jest: - niesienie pomocy w kształtowaniu osobowości i odzyskaniu właściwej postawy w swoim środowisku, - pomoc w rozwiązywaniu konfliktów i trudnych problemów życiowych, - samokształcenie indywidualne i zbiorowe, - prowadzenia profilaktyki zdrowotnej, a w szczególności profilaktyki uzależnień, - pomoc ludziom w ciężkich sytuacjach losowych. ZAPROSZENIE DO UDZIAŁU W PIELGRZYMCE ROWEROWEJ Z KOSINY DO LICHENIA Stowarzyszenie Rozwoju Lokalnego „INICJATYWA” w Kosinie wraz z parafią Rzymskokatolicką Kosina organizuje w miesiącu lipcu br. pielgrzymkę rowerową pod opieką bł. Achillesa z Kosiny przez Częstochowę do Lichenia. Termin: 04 lipca 2009 r. - 10 lipca 2009 r. Zapisy: do 15 marca 2009 r. (wpisowe 100 zł, PESEL, adres zamieszkania, telefon) Koszt: ok. 500 zł – 600 zł (noclegi, wyżywienie, przewóz bagaży, obsługa serwisowa, zapewniony powrót autokarem, napoje) Jest to wstępna i ogólna informacja dla wszystkich chętnych, natomiast bliższe dane co do programu szczegółowego pielgrzymki, jej trasy oraz wysokości kosztów poda organizator po upływie terminu zapisów. W przypadku zgłoszenia się mniej niż 25 osób pielgrzymka zostanie odwołana lub skrócona tylko do Częstochowy. Zapisy i kontakt: Stowarzyszenie Rozwoju Lokalnego „INICJATYWA” w Kosinie • 37-112 Kosina 630, tel.: 017 224 62 06 (wieczorem), kom.: 604-645643 (po godz.17.00), e-mail: [email protected], nr rach. 09 9177 0008 2001 0002 7603 0001 Zapraszamy każdego, kto chce wspólnie z innymi zawieźć Pani Jasnogórskiej i Licheńskiej swoje prośby, czy też podziękowania oraz przeżyć przygodę wspólnego pielgrzymowania. W imieniu organizatora: Ks. Jan Majkut, Prezes Zarządu: Janusz Kluz Regionalne produkty z Handzlówki na konferencji w Boguchwale 12 grudnia 2008 r. w Boguchwale odbyła się konferencja „Produkt regionalny i tradycyjny narzędziem rozwoju gospodarczego i społecznego Podkarpacia”. Zorganizował ją Podkarpacki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Boguchwale przy współudziale Urzędu Marszałkowskiego, Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego i Stowarzyszenia „Kraina Sanu”. PODR od lat prowadzi aktywną działalność szkoleniową, dokumentacyjną, promocyjną, wydawniczą i informacyjną w dziedzinie kulinarnego i kulturalnego dziedzictwa regionu. W czasie Konferencji poruszono najistotniejsze tematy i problemy związane z wytwarzaniem produktów regionalnych i tradycyjnych w kontekście naszego członkostwa w UE. O znaczeniu systemu ochrony, promocji produktów regionalnych i tradycyjnych oraz możliwości wsparcia finansowego w ramach PROW 2007-2013 mówił Dariusz Goszczyński - zastępca dyrektora Departamentu Rynków Rolnych w Ministerstwie Rolnictwa. Jak poinformował, producenci żywności opartej na tradycyjnych recepturach mogą już ubiegać się o unijne dotacje na promocję produktów. Mogą także starać się m.in. o zwrot kosztów poniesionych na udział w zagranicznych targach. Izabella Byszewska z Polskiej Izby Produktu Regionalnego i Lokalnego mówiła o certyfikacji i rozpoznawaniu jakości, budowaniu marki produktów lokalnych i tradycyjnych. Wskazała jak ważną rolę mogą one odegrać w promocji regionu. Izabella Kamińska z Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów RolnoSpożywczych przedstawiła funkcjonowanie systemu kontroli produktów regionalnych i tradycyjnych oraz rolę jaką spełnia ona dla gwarancji interesów producentów i konsumentów. Podsumowaniem konferencji była prezentacja i degustacja tradycyjnych podkarpackich dań wigilijnych. Uczestnicy Konferencji tłumnie oblegali wigilijny stół, na c.d. na str. 20 ORGANIZACJE str. 20 Regionalne produkty z Handzlówki na konferencji w Boguchwale cd. ze str. 19 którym znalazły się barszcz z grzybami, barszcz czerwony z uszkami, trzy rodzaje pierogów – z suszkami, ruskie, z kapustą i grzybami, kasza z suszkami, kapusta z grochem, makowiec i kompot z suszek. Degustację przygotowała „Zagroda Handzlowianka” Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich z Handzlówki. Stowarzyszenie, które powstało i rozwinęło samodzielną działalność właśnie dzięki wsparciu ze środków programów pomocowych „Rzeczpospolita Internetowa” oraz z projektu „Szansa dla wsi” finansowanego ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz budżetu RP w ramach Funduszu dla Organizacji Pozarządowych. „Zagroda Handzlowianka” od kilku lat lansuje produkty lokalne, wytwarzane w oparciu o tradycyjne przepisy. Skupia producentów, którzy jeszcze niedawno nie spodziewali się, że przygotowywane przez nich posiłki staną się rozpoznawalnym, co więcej poszukiwanym towarem na rynku. Tym samym promuje w kraju i za granicą swoją wieś, gminę i region podkarpacia, a także uczy Fot. archiwum (2) przedsiębiorczości i współpracy w grupie. Pokazuje, że można być dumnym ze swojej lokalnej tradycji, właściwie czerpać z niej korzyści łącząc to co dawne z wyzwaniami dzisiejszego życia. Na „Liście Produktów Tradycyjnych” prowadzonej przez Ministerstwo Rolnictwa do 15 grudnia 2008 r. województwo podkarpackie zarejestrowało 70 produktów i potraw, a na rejestrację czeka kilkanaście kolejnych wniosków. Wykorzystanie produktów i potraw tradycyjnych oraz lokalnych wyrobów jako źródła rozwoju lokalnego, a zarazem promocji regionu okazuje się bardzo skutecznym działaniem, które warto wspierać. Krystyna Musz-Kisała Projekt współfinansowany ze środków programu „Działaj Lokalnie VI” Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności realizowanego we współpracy z Akademią Rozwoju Filantropii w Polsce oraz Leżajskim Stowarzyszeniem Rozwoju „Wigilia inna niż wszystkie” w Zespole Szkół w Soninie W tradycji polskiej obchody Bożego Narodzenia, a zwłaszcza obchody dnia wigilijnego zajmują miejsce szczególne. W naszej szkole wigilia też była dniem niezwykłym. Była inna niż wszystkie. Każdy jej element nawiązywał do tradycji i magii tych świąt. A wszystko po to, by dzieci nauczyły się, jak przeżywać te święta i zrozumiały, jak ogromne znaczenie miały i mają w dalszym ciągu dla ludzi. Przy naszym stole zasiedli wszyscy, którzy byli związani z realizacją projektu „Tu się zaczyna moja Ojczyzna”: sponsorzy, dobroczyńcy, rodzice, uczniowie i nauczyciele. Przy ciepłym blasku świec, przy pachnącym lasem świerku, wśród dobrych ludzi, płynęły dźwięki kolęd, życzeń i podziękowań. Noc piękna, magiczna, grudniowa Już bieży po świecie wieść nowa i małe światełko miłości z Betlejem w mym domu w Soninie zagości. Że Józef, Maryja, Dziecina Że Mama i Tata, Rodzina My wszyscy opłatek dzielimy I w sercach swych miłość gościmy. Na zawsze. I w każdym domostwie, w mej małej Soninie Niech radość i szczęście, kolęda popłynie do wszystkich. Na cały świat. Joanna Grzelińska. W stajence ze słomianym dachem, przy maleńkim żłobku, stały kozy i skakały milczące króliki. Dzieciątko radośnie przyglądało się zwierzętom i zaglądającym do szopki dzieciom. Zsuwało się z kolan czułych rodziców i biegało z dziećmi wokół choinki. Zielone drzewko to dar przyrody dla Dzieciątka. Symbol szczęścia i urodzaju. Nasza choinka była ogromna i zawiesiliśmy na niej tak, jak dawniej nasi przodkowie cebulę i jabłka, by dopisywało zdrowie, pierniki i orzechy, bo to symbol siły i mądrości oraz ozdoby wykonane przez dzieci. Dawniej nad stołem wigilijnym wieszano rozwidlony czubek świerku lub sosny ozdobiony jak nasza choinka. Wierzono, że wisząca pod sufitem podłaźniczka nie tylko pięknie przystraja dom, ale posiada również różne właściwości dobroczynne, że chroni od nieszczęść i chorób, że przynosi dobrobyt, zapewnia zgodę i miłość w rodzinie. Wspólna modlitwa i przełamanie opłatka ze wszystkimi uczestnikami było centralnym punktem naszego spotkania. Dzielenie się z opłatkiem oznacza wzajemne poświęcenie się jednych dla drugich i chęć dzielenia z nimi codziennego chleba wypracowanego w trudzie “owocu pracy rąk ludzkich”. Ten typowo polski obyczaj zbliża, łączy ludzi oddalonych od siebie poprzez egoizm i jednoczy ze sobą sąsiadów. Wprowadza pokój i przyjaźń w ludzkie serca, by wszyscy mogli cieszyć się z Narodzenia Pana. Tak było i u nas. Do każdego płynęły słowa pełne dobroci. Z radością więc zasiedliśmy do stołu. Na białym obrusie, na honorowym miejscu leżał ogromny bochen wiejskiego chleba, świeżego, ciepłego, upieczonego specjalnie na ten dzień. W glinianych naczyniach podaliśmy przygotowane samodzielnie tradycyjne wigilijne potrawy: barszcz biały, kaszę jaglaną z suszkami, kluski z makiem, kluski darte ze śliwkami, kapustę z grochem, kompot z suszu oraz kutię. Niektóre potrawy były zaskoczeniem dla gości, a zwłaszcza dla dzieci. Dania choć nieznane, jednak jedzone z apetytem. Ich smak niejedną osobę zadziwił, a przecież to – zwyczajne, proste jadło naszych przodków. Każdej wigilijnej potrawy str. 21 SZKOŁA Kolędowanie w Rogóżnie „W żłobie leży, któż pobieży kolędować Małemu Jezusowi…” Śpiewanie pieśni bożonarodzeniowych sięga dalekiej przeszłości. Ta wielowiekowa tradycja trwa nadal, choć wspólne kolędowanie występuje coraz rzadziej, nie ogranicza się ono do liturgicznych spotkań. Zwyczaj ten pielęgnowany jest w Szkole Podstawowej im. Anny Jenke w Rogóżnie, gdzie od kilku lat z inicjatywy dyrektor Janiny Fudali odbywają się wieczory kolęd. Z roku na rok cieszą się coraz większym zainteresowaniem, co pozwala wysunąć wniosek, że istnieje potrzeba wspólnego kolędowania. 16 stycznia w piątkowe popołudnie miało miejsce tegoroczne spotkanie, w którym uczestniczyli uczniowie, pracownicy szkoły i przedszkola, ksiądz proboszcz Zbigniew Malec, rodzice, dziadkowie i mieszkańcy. Przy choince, w blasku świecy nastąpił śpiew „Wśród nocnej ciszy” i innych znanych polskich kolęd, do których akompaniowała nauczycielka muzyki Barbara Hoły. Następnie każda klasa wykonała ulubioną kolędę, a później chętni uczniowie śpiewali i grali na instrumentach przygotowane uprzednio utwory bożonarodzeniowe. Wieczór kolęd zakończył śpiew „Podnieś rączkę Boże Dziecię”. Gospodyni spotkania gorąco podziękowała wszystkim za przybycie, wyraziła radość z licznego udziału mieszkańców Rogóżna w spotkaniu i jednocześnie nadzieje, że zdołamy rozśpiewać młode pokolenie i zaszczepić miłość do kolęd. Mali i duzi kolędnicy poczęstowani słodyczami w entuzjastycznych nastrojach wracali do domów. Barbara Kiełb Fot. archiwuma należało przynajmniej skosztować. W ten sposób okazuje się szacunek płodom ziemi i pokarmom z nich przygotowanym, aby przez cały rok w spiżarniach nie zabrakło zapasów i nikt nie zaznał głodu. W dawnej Polsce wigilia uważana była za dzień, którego przebieg miał decydować o całym roku. Należało zatem przeżyć go w zgodzie, spokoju i okazywać sobie największą życzliwość. My także mówiliśmy o tym dzieciom, by potrafiły uszanować to święto i przenieść te zachowania do swoich domów. Staropolskim elementem świątecznego wystroju w okresie Bożego Narodzenia były snopy zbóż, siano oraz słoma. Siano leżało u nas pod obrusem, słoma na podłodze, a w kącie stał snop pszeniczny-wilk. W snopie ukryte były niespodzianki dla dzieci. Kiedy ucichły ostatnie dźwięki kolęd, z rozciętego snopa posypały się na podłogę smakołyki. Dzieci musiały pozbierać wszystkie, co do jednego, by szczęście nas nie opuściło w następnym roku. Cieszyły nas słowa naszych gości, którzy przypominali sobie niektóre zwyczaje, potrawy i wydarzenia związane z wigilią w ich domach z czasów dzieciństwa. I choć było to w szkole i chociaż spotkały się różne pokolenia, zwyczaje, różne regionalne tradycje wszystkich nas mimo, że obcych ludzi połączył czar radości, spokoju, miłości, wspólnego przeżywania. Wszak to czas Bożego Narodzenia jakże niezwykły, a taki sam niezmienny od wieków. Bożena Magoń i Joanna Grzelińska Światłość, która oświeca każdego człowieka Słowa piosenki Seweryna Krajewskiego „Jest taki dzień” rozpoczynające uroczystą akademię bożonarodzeniową, która odbyła się 17 grudnia w SP w Wysokiej, wprowadziły całą społeczność szkolną i zaproszonych gości w świąteczny nastrój. Zapalone przez jednego z uczniów świece z wieńca adwentowego uzmysłowiły nam, że oczekiwanie na narodziny Chrystusa dobiega końca. Centralną częścią uroczystości był spektakl „Czwarty król” przygotowany przez uczniów klasy VI b. Przeniósł on widzów do starożytnej Palestyny. Obejrzeliśmy historię narodzin Jezusa Chrystusa. Tradycję z nowoczesnością połączyła tajemnicza osoba Czwartego Króla zmierzającego do Betlejem. Przeszkody, które napotkał w czasie swojej wędrówki, doprowadziły do utraty skarbów niesionych Jezusowi. Czwarty Król dotarł do Nowonarodzonego z pustymi rękami. Niósł jednak w darze dobre uczynki, świadczące o jego wielkiej miłości do bliźniego. Takie też było przesłanie opowieści. Nieważna jest zewnętrzna oprawa świąt: pięknie przystrojony dom, suto zastawiony stół. Najważniejszy jest dar miłości. Muzyczną oprawę uroczystości zapewnił chór, złożony z uczennic klas trzecich oraz zespół fletowy. Organizatorzy Fot. archiwum (2) SZKOŁA str. 22 Wigilia i karnawał w Publicznym Gimnazjum w Wysokiej Publiczne Gimnazjum w Wysokiej to szkoła przyjazna zarówno uczniom jak i rodzicom. Pomysły, których nigdy nie brak są tu ciągle realizowane przy pomocy i aprobacie pani dyrektor Doroty Szmuc. Tak też było z wigilią szkolną. Każdego roku w gimnazjum odbywały się wigilie klasowe, które organizowali wychowawcy wraz z dziećmi z poszczególnych klas. Tego roku rodzice postanowili zrobić wspólną wigilię. 19.12.2008 r. wszystkie dzieci zebrały się w świetlicy szkolnej gdzie wspólnie z rodzicami i pracownikami szkoły obejrzały przedstawienie na podstawie „Opowieści wigilijnej” Ch. Dickensa przygotowane przez ich kolegów i nauczycieli. Przedstawienie było bardzo ciekawe i pouczające. Po występie wszyscy zasiedli do wspólnego stołu. Ksiądz Sylwester Dec, który jest katechetą w gimnazjum odmówił modlitwę i wszyscy podzielili się opłatkiem. Było to piękne przeżycie, które być może będzie kontynuowane przez następne lata. Jednak nie było to wszystko czego chcieli podjąć się rodzice. Powstał pomysł organizacji balu sylwestrowego, z którego dochód miał być przeznaczony na potrzeby szkoły. Pracy przy organizacji balu sylwestrowego było bardzo dużo. Bal Sylwestrowy odbył się jak co roku 31 grudnia, goście bawili się Bal księżniczek w przedszkolu w Kraczkowej Publiczne Przedszkole w Kraczkowej wzięło udział w ogólnopolskim konkursie zorganizowanym przez Egmont Polska. Celem konkursu było zachęcenie jak największej liczby przedszkoli do wspólnej zabawy i przyczynienia się tym samym do pobicia rekordu Disneya na największy bal karnawałowy świata. Przedszkola biorące udział w konkursie mają szansę wygrać wspaniały plac zabaw i wiele innych nagród. Konkurs polegał na zorganizowaniu w przedszkolu Wielkiego Balu Księżniczek, sporządzeniu kroniki i przesłaniu jej do organizatora. Dziewczynki przebierały się za jedną z popularnych księżniczek, a chłopcy za dowolną postać z bajek Disneya. Tuż po zgłoszeniu naszej placówki do konkursu do pracy zostali zaangażowani nauczyciele przedszkola, jak również rodzice. Rodzice zatroszczyli się o wspaniałe, kolorowe stroje dla swoich dzieci. Nauczyciele zadbali o wystrój sali, przygotowali scenariusz zabawy, odpowiednią muzykę. Dzieci z niecierpliwością oczekiwały na dzień balu. Zabawa odbyła się w Domu Strażaka w Kraczkowej. Sala udekorowana została różowo-białymi balonami i girlandami, zainspirowana komnatą kró- szampańsko przy wtórze utworów, które wykonywał zespół „Irys”. Kiedy wybiła północ członkowie zespołu zaintonowali kolędę „Nowy Rok bieży”. Wszyscy goście dołączyli się do chóralnego śpiewu, a potem złożyli sobie nawzajem życzenia noworoczne. Zabawa trwała do białego rana, a goście wyszli bardzo zadowoleni. Również organizatorzy świetnie się bawili, co wydatnie wpłynęło na wesoły nastrój zabawy. Goście wykazali się dużą kulturą osobistą, więc zadowolenia z udanej zabawy było obustronne. Niedługo po balu sylwestrowym rodzice zajęli się organizacją zabawy choinkowej dla dzieci. Odbyła się ona w tym roku w Ośrodku Kultury w Wysokiej, za obopólną zgodą i aprobatą rodziców i kierownictwa Domu Kultury. Jak co roku zostały przygotowane stoły z przekąskami i napojami oraz oprawa muzyczna. Uczniowie bawili się tak dobrze, że najchętniej przeciągnęliby zabawę do północy. Jednak o godzinie 22:30 została ona zakończona, aby wszyscy o przyzwoitej porze mogli wrócić do domu. Poświęcając swój czas i energię rodzice chcieli na miarę swoich możliwości dołożyć swoją cegiełkę dla naszej szkoły. Kieruje nimi nadzieja, że kolejne pokolenia dzieci i wnuków będą z niej korzystać i na miarę swoich możliwości poszerzać wiedzę zdobytą w szkole podstawowej. Anna Tajchman Przewodnicząca Rady Rodziców Fot. archiwum (3) str. 23 SZKOŁA lewską z tronem na głównym miejscu. Ściany zdobiły herby rycerskie, obok stały pałacowe kolumny. Sala zmieniła się w magiczną, bajkową krainę pełną księżniczek i książąt. Wszystkie dzieci miały piękne kolorowe stroje. Wśród księżniczek była Śnieżka, Śpiąca Królewna, Kopciuszek i wiele innych. Bal rozpoczął się prezentacją par książęcych przed Królową oraz wspólnym odtańczeniem pierwszego tańca, którym rozpoczęto zabawę. Cała sala rozbrzmiewała karnawałową muzyką. Wśród tańców i zabaw były również konkursy z nagrodami, w których przedszkolaki chętnie brały udział. Wszystkie dzieci bawiły się doskonale. Zabawa upłynęła przedszkolakom bardzo szybko i na pewno długo pozostanie w ich pamięci. Jolanta Bartkiewicz Fot. archiwum (3) Spotkanie opłatkowe w Kosinie ,,Jest w moim kraju zwyczaj, że w dzień wigilijny, Przy wzejściu pierwszej gwiazdy na niebie, Ludzie gniazda wspólnego łamią chleb biblijny najtkliwsze przekazując uczucia w tym chlebie.” podzielić się opłatkiem i złożyć sobie życzenia noworoczne. Początek roku to od dawna czas spotkań opłatkowych. Organizacje społeczne działające na terenie wsi każdego roku organizują takie spotkania dla swoich mieszkańców, aby w atmosferze świąt Bożego Narodzenia 17 stycznia 2009 r. takie spotkanie zostało zorganizowane w Domu Kultury w Kosinie przez Akcję Katolicką, KGW, Klub Seniora i Ośrodek Kultury. Następnie zebrani mieli okazję wysłuchać programu słowno-muzycznego przygotowanego przez zespół wokalny z Cierpisza. Wspólną modlitwę poprowadził ksiądz proboszcz kosińskiej parafii, wszystkim obecnym złożył życzenia i zaintonował kolędę ,,Wśród nocnej ciszy”. Ważnym momentem spotkania było składanie życzeń i dzielenie się opłatkiem – symbolem zgody i pojednania. Opłatek przypominał o dzieleniu się z bliźnimi tym wszystkim co mamy. W dalszej części uroczystości wystąpiły zespoły wokalne ,,Lagos” i ,,Daapu” oraz dzieci z zespołu ,,Małe Dziubki”. W miłej atmosferze bardzo szybko upłynął wieczór. Wspólnie odśpiewano chyba wszystkie znane polskie kolędy. Myślę, że takie spotkania opłatkowe są nie tylko świąteczną i religijną uroczystością, ale także doskonale integrują wszystkich mieszkańców wioski. Anna Uchman Fot. A. Rajzer Opłatkowe spotkanie w Ośrodku Kultury w Wysokiej W środowisku wysockim wiejskie dzielenie się opłatkiem i składanie sobie życzeń organizują seniorzy. 17 stycznia w pięknie udekorowanej sali widowiskowej Ośrodka Kultury i scenerii wiejskiej chaty Zarząd klubu seniora wraz z pracownikami OK i Biblioteki przygotował uroczystość, z której płynęła życzliwość i ciepło. To właśnie ten kawałek chleba jest powodem, iż gasną spory, a ponad wszystkim pojawia się miłość. Piękny to gest, iż na takie wspólne spotkania przychodzą zaproszeni goście, radni, dyrektorzy szkół, przedszkola, CKGŁ, przedstawiciele organizacji społecznych oraz księża. Cieszy to organizatorów i dodaje motywacji do dalszego działania na rzecz środowiska. Duchowym pokarmem tego popołudnia był występ dzieci ze Szkoły Podstawowej opowiadający historię o czwartym królu. Na duże uznanie zasługuje przygotowana scenogra- Fot. archiwum (2) fia, reżyseria i gra małych aktorów przygotowanych przez nauczycieli. W dalszej części wystąpił zespół wokalny „ALWA-Luz” z OK Albigowej oraz kapela podwórkowa „Wysoczanie”. Niech miłość, radość i pokój będzie mottem naszych wspólnych działań w 2009 r. Renata Hadław KULTURA str. 24 Spotkanie opłatkowe w Głuchowie Co roku o zmierzchu pustoszeją ulice, w oknach zapalają się światła, na choinkach palą się lampki. Wszyscy zbieramy się przy wigilijnych stołach z opłatkami w dłoniach, aby jeszcze raz przeżyć to, co najpiękniejsze i podtrzymać to, co najważniejsze – naszą polską, chrześcijańską tradycję. I tak właśnie tradycyjnie, co roku na początku stycznia spotykamy się w ramach wspólnoty wiejskiej na Opłatku wiejskim. To jedyna uroczystość w roku, która ma tak ciepły, uroczysty charakter, pełen wzruszeń i niezapomnianych chwil. Jest to czas wzajemne- go zbliżenia, miłości, zadumy i ocalenia od zapomnienia starych zwyczajów. Ten wyjątkowy dzień miał miejsce 11 stycznia, i zgromadził mieszkańców Głuchowa. W świąteczny nastrój wprowadziły zebranych ,,Jasełka”, przedstawione przez dzieci z Oazy (przygotowane przez Renatę Kochman, Paulinę i Monikę Gondek). Nie mogło też zabraknąć śpiewu kolęd i pastorałek w wykonaniu zespołu wokalnego,, Chanson”, a wzruszenia dodały wiersze o tematyce świątecznej deklamowane przez dzieci zgromadzone w zespołach przy Ośrodku Kultury. Jednak najważniejszym momentem tej uroczystości było łamanie się opłatkiem. Z chwilą przełamania się opłatkiem ustają wszelkie gniewy, przykrości idą w zapomnienie, a serca przepełnia miłość. Ten uroczysty moment poprzedził Ks. Proboszcz – Augustyn Pawiński, który poświęcił złożone na stole opłatki i wszystkim mieszkańcom złożył serdeczne życzenia noworoczne. Do życzeń dołączyli się także: radny Krzysztof Kadlof, sołtys Jan Zuber, kierownik OK Zofia Dzierga, która także przekazała życzenia skierowane do organizatorów uroczystości (Koła Gospodyń Wiejskich i OK) i mieszkańców przez dyrektora CKGŁ Andrzeja Łobazę. Mieliśmy przyjemność gościć także przewodniczącego Rady Sołeckiej – Zygmunta Chrzana oraz długoletnią pracownicę ODR-u, ściśle współpracującą z Kołem Gospodyń – Wiktorię Mroziak. Mamy nadzieję, że w przyszłym roku spotkamy się znów w tak miłym i serdecznym gronie. Tekst i zdjęcia Zofia Dzierga Koncert noworoczny i opłatek wiejski w Albigowej Opłatek Klubu Seniora w Handzlówce Obyczaje związane z obchodami Świąt Bożego Narodzenia ukazują ich wyjątkowość. Wpisały się w nie spotkania seniorów W świątecznym nastroju 11 stycznia br. odbyło się spotkanie członków i sympatyków Klubu Seniora w Handzlówce. Uroczystość rozpoczął przewodniczący Klubu Tadeusz Magryś, witając wszystkich seniorów oraz zaproszonych gości – księdza proboszcza Jana Bocka i przedstawicieli organizacji społecznych: radną i sołtysa Małgorzatę Magryś, przewodniczącego Rady Sołeckiej Antoniego Drozda, przewodniczącą Koła Caritas Barbarę Lenar, prezesa Akcji Katolickiej Teresę Kuźniar, prezesa OSP Adama Rajzera, dyrektorkę Szkoły Podstawowej Alicję Grad i dyrektora Niepublicznego Gimnazjum Stefana Rutę. Ksiądz proboszcz odmówił modlitwę, złożył wszystkim uczestnikom życzenia, zaprosił do przełamania się opłatkiem i rozpoczęło się wspólne kolędowanie. Aby uatrakcyjnić spotkanie gościnnie wystąpił zespół wokalny „Con’Cuore” z Cierpisza, który przedstawił piękny program świąteczny „Tobie, Mały Panie”. Miłym akcentem opłatkowego spotkania była także prezentacja wierszy naszej członkini A. Cwynar. Kolędy i pastorałki rozbrzmiewały do późnych godzin wieczornych. Wszyscy uczestnicy z uśmiechem na ustach żegnali się ze sobą, życząc następnego spotkania w podobnej atmosferze. Tekst i zdjęcie Aleksandra Kuśta Rozpoczynający się rok 2009 w Ośrodku Kultury w Albigowej przywitaliśmy Koncertem Noworocznym. W dniu 11 stycznia wszystkie zespoły działające przy OK stanęły w pełnej gotowości, aby zaprezentować dorobek ubiegłego roku. Efekty godzin prób, ciężkiej pracy, żeby w dniu koncertu zabłysnąć na scenie. Tak też się stało. Rozbrzmiewały nowe utwory w wykonaniu Orkiestry Dętej pod batutą T. Szpunara. Dziecięcy „Pyza” zaprezentował same nowe tańce przygotowane przez M. Dacewicz. Występy małych artystów wywołały dużo wzruszeń wśród publiczności. Nowy układ zatańczyły dziewczyny z ZTN „Mikado” pod opieką A. Wojnarskiej. Wysoki poziom artystyczny pokazał ZTL „Młodzi Albigowianie” prowadzony przez A. Lekowską-Grad. Wirujące spódnice, przytupy w wiązance tańców lubelskich, przy akompaniamencie kapeli młodzieżowej spełniły marzenia instruktorki i zachwyciły oglądających. Pani Agnieszka prowadziła koncert, przedstawiała zespoły. Ubrana w strój rzeszowski ukazała cząstkę swojej osobowości, zamiłowania do ludowej tradycji. Po tej roztańczonej części w nastrój świątecznego kolędowania wprowadził zebranych zespół wokalny „AlwaLuz”, którego instruktorem jest J. Baran. Kolędy rozbrzmiewały również z nut kapeli młodzieżowej „Hop siup” pracującej pod opieką A. Szpunar oraz chóru „Alcanto”, który obecnie prowadzą T. Ruszel i T. Szpunar. Z przyjemnością i uznaniem dla wykonawców wsłuchaliśmy się w śpiew kolęd płynących po całej sali. A na zakończenie zagrała znana wszystkim kapela „Albigowianie” na czele z Z. Głuszkiem i P. Balawejdrem. str. 25 KULTURA Koncert połączono z opłatkiem wiejskim. Organizatorzy: Stowarzyszenie „Dla Albigowej”, KGW i CKGŁ chcieli, aby w uroczystości uczestniczyli wszyscy mieszkańcy Albigowej oraz osoby z nią związane. Gościliśmy wójta, dyrektora CKGŁ, ks. proboszcza T. Barcikowskiego, ks. St. Grzywnę byłego proboszcza oraz radnych, dyrektorki Zespołu Szkół i Przedszkola, przedstawicieli miejscowych organizacji i mieszkańców. Słowami trudno jest opisać wrażenia jakie towarzyszyły występom i spotkaniu. To właśnie albigowianom zespoły dedykowały koncert. Miło jest, kiedy publiczność nagradza ich społeczną pracę swoją obecnością i brawami. Wszystkim członkom zespołów, instruktorom, pracownikom CKGŁ i OK oraz miejscowym organizacjom za całoroczną współpracę serdecznie dziękuję. Tekst. M. Cieszyńska Zdjęcia J. Łobaza Koncert noworoczny 2009 w Cierpiszu Wystawa „Czas Bożego Narodzenia” i Stefanowa Nuta W dniach 12-14 grudnia 2008 r. w Ośrodku Kultury w Albigowej zorganizowano wystawę prac rękodzielniczych twórców amatorów „Czas Bożego Narodzenia” z terenu gminy i okolic. Prace zaprezentowało 37 wystawców z: Albigowej, Handzlówki, Soniny, Wysokiej, Kraczkowej, Tarnawki, Krzemienicy, Łańcuta oraz Szklar, Świlczy, Nizin i Świętego. Można było oglądać stroiki świąteczne, szopki, przeróżne formy prac z elementami świątecznymi i nie tylko. Szczególną uwagę zwiedzających przyciągała szopka wykonana w całości z ciastek oraz szopka z makaronu, a także ośnieżone drzewko wykonane przez uczniów z Zespołu Szkół w Albigowej. Ciekawostką były stroikibańki całe zrobione z cekinów. Z dużym zainteresowaniem oglądano haftowane krzyżykami obrazy, szydełkowe serwety i obrusy. Wszystkim wystawcom dziękujemy za udostępnienie swoich prac, a tym samym umożliwienie przygotowania ciekawej ekspozycji. 14 grudnia w niedzielne popołudnie odbył się koncert popularyzujący tradycje muzykowania ludowego „Stefanowa Nuta”. Gościnnie wystąpiły: kapela młodzieżowa „Młoda Harta” z Harty i kapela ludowa z Czudca. Zagrały również nasze albigowskie kapele: młodzieżowa „Hop-siup” i starsza „Albigowianie”. Kto lubi muzykę ludową miał okazję na muzyczną ucztę. Żywiołowość prezentowanych utworów radowała duszę, nogi podrywała do tańca, ale czas adwentu studził zapał i na przeżyciach duchowych pozostało. Kto nie wybrał się, aby obejrzeć wystawę i posłuchać koncertu niech żałuje. Pasja tych ludzi, ich zaangażowanie zasługują na podziw i uznanie. Tekst M. Cieszyńska, zdjęcia J. Łobaza 25 stycznia 2009 w Cierpiszu odbył się tradycyjny Koncert Noworoczny połączony z „Opłatkiem” Klubu Seniora. Jeszcze raz spotkaliśmy się kolędując i składając sobie dobre życzenia. Radośnie uczestniczyliśmy w występach zaproszonych artystów. Zebrani mieli także okazję podziwiać wspaniałą szopkę wykonaną z chleba przez Patrycję Tereszkiewicz, za którą uzyskała główną nagrodę w konkursie wojewódzkim. W części artystycznej wystąpił wzbudzając duży aplauz publiczności zespół „Tkacze” z Wysokiej, który przedstawił dawne zwyczaje bożonarodzeniowe. Wszystkich zebranych bawiła i rozweselała kapela „Misie” z Husowa. Na scenie prezentowały się także zespoły działające w Cierpiszu - zespół tańca nowoczesnego „Akcent” oraz zespół wokalny „Con’Cuore”. Bogaty program słowno muzyczny zaprezentowała szkoła podstawowa. Impreza zorganizowana została przez Ośrodek Kultury w Cierpiszu (kier. Stanisława Tereszkiewicz) przy współpracy z biblioteką i Klubem Seniora. Dziękujemy organizatorom, zespołom, które wystąpiły, jak również licznie zgromadzonej publiczności. Cieszymy się, że jeszcze raz wspólnie mogliśmy przeżyć radość Bożego Narodzenia. Urszula Pantoła Biblioteka Publiczna w Cierpiszu Fot. archiwum (2) KULTURA str. 26 Widowisko bożonarodzeniowe „Tobie Mały Panie” w Cierpiszu Polskie kolędy: Kto ich nie kocha Ubogie byłyby święta Bożego Narodzenia bez radosnych pieśni, sławiących cud Boskiej miłości i fakt narodzin Boga wśród ludzi. “Tobie Mały Panie, Tobie Królu nasz serca miłowanie pragniemy dzisiaj dać”. 11 stycznia 2009 r. w Kościele Parafialnym w Cierpiszu przeżywaliśmy wspólnie niezapomniane chwile podczas przedstawianego programu bożonarodzeniowego “Tobie Mały Panie”. Widowisko zrealizowane zostało przez Bibliotekę w Cierpiszu wraz z działającym przy niej zespołem wokalnym Con’Cuore (opieka - Urszula i Piotr Pantoła). Część muzyczną uświetniła wspaniałą grą na skrzypcach Ania Kochman. W części słownej wystąpił: ks. Stanisław Chrapek narrator, Urszula Pantoła recytacja. Opiekę artystyczną sprawował Jan Baran z CKGŁ. Pragniemy podziękować bardzo licznie zgromadzonym parafianom i gościom. Składamy podziękowania ks. S. Chrapkowi, który zawsze chętnie z nami współpracuje i angażuje się w działalność kulturalną. Atmosfera spotkania była bardzo uroczysta i niezwykle radosna. Wsłuchiwaliśmy się w piękne słowa mówiące o miłości, pojednaniu i szacunku dla drugiego człowieka, w którym zawsze powinniśmy widzieć Boga. Wspominaliśmy tych, którzy odeszli i choć zostały po nich puste miejsca przy stole, to żyją oni ciągle w naszych sercach. Choć zespół Con’Cuore działa w Cierpiszu od niedawna, to dziewczęta wspaniale wykonały piosenki bożonarodzeniowe, kolędy i pastorałki. Cieszyliśmy się z gratulacji, jakie otrzymaliśmy, ale jeszcze bardziej z życzliwości i panującej promiennej, ciepłej, świątecznej atmosfery. Powinniśmy zapamiętać słowa kończące program: “Teraz kiedy przyszedłeś Chrystusie - nie odchodź. Niech Twa obecność odmienia nas tak, byśmy w każdym bliźnim widzieli Twoją twarz”. Urszula Pantoła Biblioteka Publiczna w Cierpiszu Fot. archiwum (2) Polskie kolędy: Kto ich nie kocha Są pieśniami niestarzejącymi się, żywymi. Są skarbem polskiej kultury i naszej religijności. Zachwycamy się ich urokiem, cieszy nas ich wielkie bogactwo. Chwytają nas za serce pełne miłości ku małemu Dzieciątku. Kolędy przylgnęły do ludzkich serc niezwykłym magnezem i trwa to do dnia dzisiejszego. 18 stycznia w Ośrodku Kultury w Wysokiej został przygotowany Koncert pt. ”Do siego roku” podczas którego zaprezentowały się chór męski, orkiestra dęta, orkiestra janczarska wykonując piękne polskie kolędy i pastorałki, które stały się własnością całego społeczeństwa, bo właśnie dzięki nim myśl wiernych najpełniej wznosi się na wysokości Majestatu Bożego, pozwalając zbliżyć się do żłóbka prostym ludziom, na równi z aniołami i ziemskimi królami. Nieodłącznym elementem świątecznych dni Bożego Narodzenia są kolędnicy, którzy wieczorami idą od chaty do chaty, umilając czas gospodarzom, składając życzenia świąteczno -noworoczne, śpiewając kolędy przedstawiając szopkę czy inne żywe obrazy jasełkowe. Na zakończenie koncertu zespół Tkacze w piękny sposób zaprezentował widowisko pt. ”Idą kolędnicy”. Dziś mało kolędników z prawdziwego zdarzenia, takich z szopką kukiełkową, żywymi jasełkami, z misternie wykonanymi szopkami czy gwiazdami. Ci co dziś zaglądają do naszych domów, niewiele mają wspólnego z prawdzi- wym kolędowaniem. Byle jaka szopka wycięta z kartonu, jedna czy dwie kolędy, żadnych życzeń, byle jak najszybciej obejść wszystkie domy. Z przysłowiową świecą można dziś szukać takich grup kolędniczych, jakie prezentuje zespół Tkacze. Smutek wzbiera w sercu, że odchodzi coś, czego naprawdę żal. Wróćmy więc zimową porą na kolędowe szlaki, pokażmy piękno dawnego obyczaju, są jeszcze dziadkowie, rodzice, którzy pamiętają dawne kolędowanie. Dowiedzmy się od nich, zapiszmy słowa powinszowań, wykonajmy rekwizyty, nie wstydźmy się, bo przecież ta tradycja nie powinna zaginąć. „Stary czy młody, wierzący czy obojętny religijnie, gdzież jest Polak, dla którego melodie: ”Bóg się rodzi „”Wśród nocnej ciszy” „W żłobie leży” nie stanowiły części własnej duszy. Na zakończenie koncertu i rozważań o kolędach uczennica gimnazjum odczytała wiersz Władysława Bełzy ”Co to jest kolęda”. Renata Hadław Fot. archiwum (2) str. 27 KULTURA Spotkanie noworoczne w Kraczkowej 18 stycznia 2009 r. w świetlicy Remizy OSP w Kraczkowej z inicjatywy Koła Kraczkowskich Seniorów i KGW, odbyło się spotkanie opłatkowe, w którym wzięli udział: starosta Adam Krzysztoń, z-ca wójta Halina Szpunar, prezes Podkarpackiej Izby Rolniczej i zarazem radny Sejmiku Województwa Stanisław Bartman, sołtys wsi Kazimierz Bem, miejscowi księża: proboszcz Mieczysław Bizior i wikary Paweł Storek, radni: Jan Bartman, Stanisław Bartman, Antoni Florek i Stanisław Kisała, członkowie Zarządu Stowarzyszenia Rozwoju Kulturowo-Gospodarczego: Antoni Międlar i Roman Kowalczuk, dyrektor przedszkola Iwona Mędrala, prezes OSP Józef Możdżeń oraz licznie zebrani seniorzy i członkinie KGW. Prowadząca spotkanie Maria Józefczyk powiedziała, że rozpoczęty rok jest dla społeczności Kraczkowej ważny, gdyż obchodzona będzie 640 rocznica ukazania się aktu lokacyjnego ustanawiającego Kraczkowę wsią zorganizowaną, wraz z sołtysem, koś- ciołem, 65 łanami ziemi. „Bardzo cenimy sobie to, że trwają prace przy rozbudowie Domu Ludowego, na co tak długo czekaliśmy. Cieszą również prowadzone prace remontowe przy kościele i innych obiektach oraz osiągnięcia chóru „Nicolaus”, który nawiązuje do najlepszych tradycji Kraczkowej jeszcze z okresu międzywojennego”. Podczas spotkania wystąpiła grupa 6-latków z przedszkola z programem z okazji Dnia Babci i Dziadka, który przygotowała Jolanta Magnowska. Niespodzianką był występ grupy kolędniczej z zespołu mała „Patria”, przygotowany przez Ewę Rejman-Dziok. Do uroczystego nastroju spotkania przyczynił się wspólny śpiew kolęd oraz recytacja wierszy miejscowych poetów, nawiązujących do tradycji noworocznych i aktualnej sytuacji w kraju i na świecie. Genowefa Kisała Sonińskie jasełka w Kosinie 11 stycznia 2009 r. w sali widowiskowej Ośrodka Kultury w Kosinie zostało wystawione widowisko jasełkowe “Do szopy hej pasterze” przygotowane przez zespół ludowy “Sonina”. Na inscenizację jasełek bardzo licznie przybyli mieszkańcy Kosiny. Aktorzy występujący w przedstawieniu zachwycili widownię, która z wielką uwagą oglądała odgrywane sceny, a było ich 5. Oprócz głównych bohaterów Jezusa, Marii i Józefa nie zabrakło aniołów, pasterzy, trzech króli, Heroda, żyda, śmierci, Lucyfera i diabłów, których najmłodsi widzowie bardzo się bali. Nastrojowy, refleksyjny, a chwilami bardzo dowcipny spektakl bardzo podobał się kosińskiej publiczności, która po zakończeniu przedstawienia w dowód uznania nagrodziła aktorów gromkimi brawami. W tym miejscu wypada życzyć sonińskiej grupie ludowej, aby przez następne lata kultywowała tę tradycję bożonarodzeniową, którą niewątpliwie są jasełka. Prezentacja Podkarpackich Potraw i Obrzędów Bożonarodzeniowych 18 grudnia 2008 r. odbyła się uroczysta Gala Finałowa ,,Prezentacji Podkarpackich Potraw i Obrzędów Bożonarodzeniowych” zorganizowana z inicjatywy Marszałka Województwa Podkarpackiego Zygmunta Cholewińskiego przy współpracy Wojewódzkiego Domu Kultury w Rzeszowie. Impreza miała ukazać(i tak też się stało) potencjał Kół Gospodyń Wiejskich oraz innych organizacji pozarządowych, które wywierają silny wpływ na podtrzymanie polskiej tradycji kulinarnej, jak i zwyczajów i obrzędów ludowych. Spośród zgłoszonych do Urzędu Mar- szałkowskiego prawie czterdziestu Kół i Stowarzyszeń, Kapituła Konkursowa powołana przez Marszałka Województwa wyłoniła Finałową 12. Warunkiem udziału Finalistów w Gali Finałowej było przesłanie nagrań obrzędów bądź zwyczajów bożonarodzeniowych w wersji elektronicznej. Kapituła wyłoniła 4 najlepsze widowiska, które zostały zaprezentowane podczas Gali na sali widowiskowej WDK w Rzeszowie. Wśród finałowej 12-tki znalazło się także Koło Gospodyń Wiejskich z Głuchowa, które podczas tej imprezy prezentowało tradycyjne potrawy wigilijne tj. kapusta z grochem i ziemniakami, pierogi z kapustą i ze śliwkami, barszcz czerwony z uszkami i pampuchy. Przy ocenie wyjątkowo strojnie prezentowanych 12 stołów z jadłem świątecznym Kapituła degustując oceniała potrawy, ich smak, estetykę podania, tradycję i oryginalność. A były tam cuda i cudeńka, wręcz nie można było oderwać oczu od tych wszystkich wspaniałości. Szczególnym zainteresowaniem cieszyły się na naszym, głuchowskim stole Aniołki Tekst i zdjęcie Anna Uchman z ciasta i krepiny (wykonane przez dzieci z zespołu tanecznego „Quest” z Ośrodka Kultury) prezentowane jako jedna z ocenianych form, mianowicie rękodzieło związane z okresem bożonarodzeniowym. Ocenie podlegał także dorobek w postaci dyplomów, statuetek, kronik oraz zdjęć. Zatem Kapituła Konkursowa dokonując oceny i przyznając miejsca, brała pod uwagę całokształt działalności poszczególnych KGW czy stowarzyszeń. I tak werdykt był następujący: I miejsce zajęło Stowarzyszenie Kultywowania Kultury i Tradycji Ziemi Futomskiej, II miejsce – Stowarzyszenie Kół Gospodyń Wiejskich ,,Uherczanie” w Uhercach, III miejsce przyznano dla Zespołu Obrzędowego ,,Mazurzenie” z Raniżowa. Pozostali finaliści otrzymali wyróżnienia: KGW w Jasionce, KGW w Ujeznej, KGW w Sieniawie, KGW w Głuchowie, KGW w Nockowej, KGW Oparówka, Towarzystwo Kultury Pogranicza ,,Bieszczadzki Dom”, Medyckie Koło Gospodyń, Zespół Śpiewaczo-Obrzędowy ,,Leszczynka”. Jako widz, a zarazem uczestnik tej imprezy pragnę wszystkim państwu polecić ją, jako wartą obejrzenia, a wszystkie Koła zachęcić na przyszły rok do wzięcia w niej udziału, gdyż oprócz ciężkiej pracy, jaką trzeba włożyć, aby móc w niej wziąć udział, pozostaje ogromna satysfakcja jaka płynie z faktu znalezienia się w tak wąskim gronie wyróżnionych organizacji z całego Województwa Podkarpackiego i…zastrzyk gotówki do skarbonki. Tekst i zdjęcia Zofia Dzierga KULTURA str. 28 Podziękowania rozdane 31 stycznia 2009 r. w Ośrodku Kultury w Wysokiej odbył się koncert będący podziękowaniem dla amatorskiego ruchu artystycznego, sponsorów i działaczy społecznych. Uroczystość miała charakter typowo kameralny i dla określonej ilości osób. Podziękowania za całoroczną pracę otrzymali instruktorzy zespołów OK w Wysokiej, dyrektorzy placówek oświatowych, przedstawiciele organizacji społecznych, radni Rady Gminy Łańcut, sołtys, księża, wójt gminy Łańcut oraz sponsorzy. Za ciężką pracę w 2008 r. dyrektor CKGŁ otrzymał od posła na sejm RP Kazimierza Gołojucha list gratulacyjny, do którego dołączyły zespoły OK, wręczając symboliczne kwiaty z podziękowaniem za wszelką okazaną pomoc przez dyrektora i pracowników obsługi CKGŁ. Pan Władysław Bober wręczył dyplomy uznania dla członków orkiestry dętej, ufundowane przez Polski Związek Chórów i Orkiestr – Oddział w Rzeszowie. Piękną uroczystość umilały występy zespołów z OK w Albigowej – zespół tańca ludowego „Młodzi Albigowianie”, kapela ludowa „Albigowianie”, zespół wokalny „ALWA-Luz” oraz zespół muzyczny „Big Black Band” i kapela podwórkowa „Wysoczanie” z OK w Wysokiej. Podczas koncertu wyświetlana była prezentacja multimedialna pokazująca zdjęcia zespołów działających przy OK w Wysokiej. Wieczorek taneczny poprowadziła kapela podwórkowa „Misie” z Husowa. Tekst: Renata Hadław Zdjęcia: Aleksander Leńczyk Podaruj bibliotekom książki Biblioteka w Handzlówce to biblioteka z bardzo dużymi tradycjami czytelniczymi, sięgającymi bardzo dawnych lat. Placówka mieści się w budynku OSP w Handzlówce, w dwóch pomieszczeniach, posiada 9500 woluminów z różnych dziedzin tematycznych. Zarejestrowanych jest 256 czytelników. W bibliotece jest stały dostęp do internetu dla czytelników. Już od 3 lat biblioteka w Handzlówce stara się pozyskiwać środki na zakup nowości od sponsorów i darczyńców. W 2008 r. otrzymałyśmy książki w formie darów od 3 wydawnictw: AMBER, AZYMUT, BIS – razem 97 książek na sumę 2000,00 zł. Pragnę nadmienić, że są to książki nowe i wydane w 2007 i 2008 r. Ponadto stali darczyńcy, jakimi są mieszkańcy wsi często po przeczytaniu zakupionej książki przynoszą ją do biblioteki, prosząc o wpisanie, aby służyły innym. Dla porównania pragnę przytoczyć kilka liczb, odnośnie zakupów książkowych w bibliotece w Handzlówce. W 2008 r. zakupiono książki ze środków CKGŁ oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na kwotę 2166,51 zł (205 szt), a otrzymano dary na kwotę 2409,40 zł (114 szt). Za pozyskane książki bardzo dziękujemy wydawnictwom książkowym i darczyńcom my bibliotekarze oraz czytelnicy. Marta Preizner – Biblioteka w Handzlówce Konkurs plastyczny ,,Moja choinka” – rozstrzygnięty Organizatorem konkursu była Miejska Biblioteka Publiczna w Łańcucie. Bibliotekarze rozpropagowali go, zachęcając do udziału dzieci ze szkół podstawowych i przedszkoli naszego powiatu. Temat spotkał się z dużym zainteresowaniem. Wykorzystując przeróżne techniki plastyczne wykonano wiele ciekawych prac. Po trzy najładniejsze z każdej grupy wiekowej: przedszkola, klasy I-III, IV-VI wysłano do Biblioteki Miejskiej w Łańcucie. Pozostałe, równie piękne, wyeksponowane w naszych bibliotekach publicznych, stworzyły świąteczny ,,klimat”. grody książkowe. Nasza gmina sięgnęła po laury: Grand Prix: Anna Magryś – SP w Handzlówce (Biblioteka w Handzlówce). I miejsce: Magdalena Inglot – SP w Kraczkowej (Biblioteka w Kraczkowej), Aldona Król – SP w Handzlówce (Biblioteka w Handzlówce) II miejsce: Aleksandra Kuźniar – Przedszkole w Kraczkowej (Biblioteka w Kraczkowej), Karolina Nycz – Ośrodek Kultury w Soninie, Klaudia Zając – SP w Głuchowie (Biblioteka w Głuchowie) Jury miało nie lada problem z wyłonieniem najlepszych, bo do oceny wpłynęło ponad 300 prac, z których nagrodzono 57. 18 grudnia 2008 r. w sali wystawowej MBP odbyło się podsumowanie konkursu oraz wręczenie nagród. Z rąk Adama Krzysztonia Starosty Łańcuckiego i Urszuli Opałki instruktora MDK najlepsi otrzymali dyplomy i na- Fot. archiwum str. 29 KULTURA Karnawałowe ,, „,,co nieco” Koło Gospodyń Wiejskich w Albigowej proponuje przepisy kulinarne: Pączki 1 kg mąki, 2 szklanki mleka, 3 szklanki cukru (kryształ), 4-5 jajek, ¾ szklanki tłuszczu, 2-3 łyżki spirytusu, sok z cytryny, 5 dag drożdży Z drożdży zrobić rozczyn do podrośnięcia. Jaja ubić z cukrem, połączyć z rozczynem, mąką i wyrobić. Jak podrośnie zrobić pączki. Nadzienie i polewa (lukier) wg uznania. Chrust 25 dag mąki, 4 żółtka, śmietany ile zabierze, z podanych składników wyrobić ciasto. Rozwałkować jak francuskie i posmarować roztopionym tłuszczem (masłem). Wałkowanie i smarowanie powtórzyć 3 razy. Następnie cienko rozwałkować, wykrawać paski ok. 10 cm długości. Środek paska naciąć wzdłuż na 2-3 cm, przez nacięcie przełożyć jeden koniec paska formując w ten sposób faworek. Smażyć na gorącym tłuszczu z obydwu stron na jasnozłoty kolor. Można posypać cukrem pudrem wymieszanym z waniliowym. III miejsce: Miłosz Wierzbiński – Przedszkole w Kosinie (Biblioteka w Kosinie), Gabriela Szczepańska – Przedszkole w Kosinie ( Biblioteka w Kosinie ), Anna Kruk – SP w Albigowej, kl. 0 (Biblioteka w Albigowej), Gabriela Czechowicz – Przedszkole w Soninie ( Biblioteka w Soninie), Emilia Lęcznar – SP w Głuchowie, kl. 0 (Biblioteka w Głuchowie), Faustyna Kluz – SP w Wysokiej ( Biblioteka w Wysokiej), Izabela Kluz – SP w Wysokiej (Biblioteka w Wysokiej), Ewelina Cieśla – SP w Wysokiej (Biblioteka w Wysokiej), Martyna Markowicz – SP w Kosinie (Biblioteka w Kosinie), Gabriela Król – SP w Handzlówce (Biblioteka w Handzlówce), Patrycja Maciejak – SP w Albigowej (Biblioteka w Albigowej). Praca zbiorowa Przedszkole Publiczne w Wysokiej – dzieci 6-letnie (Biblioteka w Wysokiej). Serdecznie dziękujemy za wspaniałe prace i doznania artystyczne oraz za udział i zaangażowanie w konkursie młodym artystom oraz ich nauczycielom i opiekunom. Bibliotekarze MARZEC Przysłowia Suchy marzec, mokry maj – będzie żyto, gdyby gaj. Czterdziestu męczenników jakich, czterdzieści dni też będzie takich. Na świętego Grzegorza idą rzeki do morza. Oblubieniec gdy nie płacze, będą w jesieni kołacze. Na świętego Albina, rzadka u ludzi mina – bo post się zaczyna. Kto sieje groch w marcu, będzie go gotował w garncu – a kto w maju, ten w jaju. Radował się starzec, kiedy minął marzec – baj baju umrzesz w maju. Rady Gospodarskie W razie silnych roztopów odprowadzać wodę z pól, najlepiej na łąki, by je użyźnić, ale tak, aby woda tam nie stała, bo łąki łatwo zabagnić. Zaczynać zasiewy, o ile pola, zwłaszcza gliniaste, wyschły. Oczyszczać pola z kamieni. Bronować łąki, by je oczyścić z mchów. Myszy polne i inne robactwo pilnie niszczyć. Zasilać słabe oziminy nawozami sztucznemi. W sadzie obcinać – jak w lutym – niepotrzebne gałęzie, nacierać miejsca nacięte maścią ogrodniczą, drzewa oczyszczać, szczepić, nowe sadzić. Stajnie przewietrzać, ale nie wyziębiać, bo się bydło leni i jest więcej wrażliwe na zimno. Bydłu roboczemu poprawiać paszę. Kury nasadzić. Ule przewietrzać i osłaniać przed słońcem, by pszczoły zbyt wcześnie nie wyleciały. Powyżej zacytowane przysłowia i porady gospodarskie (pisownia oryginalna) pochodzą z „Kalendarza Rycerza Niepokalanej na Rok Pański 1933” wydanego przez O.O. Franciszkanów z Niepokalanowa. Za udostępnienie tych ciekawych materiałów redakcja gazety serdecznie dziękuje Panu Edwardowi Rożkowi z Soniny. Agnieszka Wojnar „Złoty Kłos” dla Podkarpackiej Izby Rolniczej Podczas wigilijnego spotkania Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Rolnictwa, które odbyło się 18 grudnia 2008 r. w siedzibie NOT w Warszawie, Podkarpacka Izba Rolnicza została uhonorowana nagrodą „Złotego Kłosa”. Nagrody te przyznawane są od 2001 r. instytucjom, przedsiębiorcom i osobom indywidualnym zasłużonym zarówno dla rozwoju rolnictwa, jak też za pracę na rzecz Stowarzyszenia. Nagroda ma charakter honorowy, jej symbolicznym wymiarem jest rzeźba. Statuetkę Złotego Kłosa Podkarpacka Izba Rolnicza otrzymała za działania na rzecz edukacji i integracji środowiska rolniczego. Jest pierwszą wojewódzką izbą rolniczą, która otrzymała tę nagrodę. W imieniu samorządu rolniczego nagrodę odebrał Wiesław Lada, dyrektor biura Podkarpackiej Izby Rolniczej w Boguchwale. W br. Kapituła „Złotego Kłosa” pracująca pod przewodnictwem Marka Sawickiego, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, statuetką Złotego Kłosa w kategorii instytucji nagrodziła ponadto: Bank Spółdzielczy w Wysokiem Mazowieckim, Zakład Masarski Małgorzaty i Eugeniusza Jędrycha S.C. z Konieczek oraz firmy: ZETPOL Janusza Zadęckiego, AGRO-SIEĆ z Chełmna, WiR Euro-Ubojnia Spółka z o.o., Farmę Frites Polan Dwa i firmę Agencję Rozwoju Regionalnego HABITAT z Reziny z Mołdawii. Natomiast w kategorii osób fizycznych za wieloletnią i aktywną współpracę z SITR Kapituła doceniła: Jerzego Kuźmickiego, Aleksandra Peszyńskiego, Bolesława Rychlika, Józefa Szajnę i Wojciecha Wacewicza oraz za działalność edukacyjną uhonorowała: Wandę Puchacz i Czesława Waszkiewicza. Podczas tego spotkania Kapituła przyznała również dyplomy „Złotego Kłosa” 2008. Otrzymali je: Konrad Ciechański, Jan Grycko, Tadeusz Polowczyk, Kazimiera Tuchowska oraz Jacek Żarski. Dyplomy przyznano za aktywną pracę zawodową i społeczną. Podczas rozdania nagród Złotego Kłosa nagrodzona firma z Mołdawii promowała mołdawskie produkty lokalne oraz prezentowała publikację „Tradycyjne produkty lokalne z Mołdawii”. Lucyna Rudny Podkarpacka Izba Rolnicza Fot. archiwum – od lewej Jacek Węsierski prezes SITR, Wiesław Lada dyrektor PIR, Magdalena Kapiszka sekretarz SI INNE str. 30 Kolejna nominacja do nagrody Orła Agrobiznesu dla przedstawiciela powiatu łańcuckiego Nominację z rąk wicemarszałka Sejmu RP Jarosława Kalinowskiego odebrał podczas XXV edycji konkursu Damian Chrzan z Głuchowa, właściciel supernowoczesnego, zarazem ekologicznego Gospodarstwa Ogrodniczego pod szkłem. Gala miała miejsce w Pałacu Szustra w Warszawie 16 grudnia 2008 r. Rekomendującym do nagrody był Józef Rzepka – Srebrny promotor Orłów Agrobiznesu – wicestarosta łańcucki. Nominacja ta otwiera drogę do zdobycia Orła Agrobiznesu w kolejnych edycjach 2009 r. Fot. archiwum Fot. archiwum Dla Orłów i Nominowanych śpiewała jedna z największych gwiazd piosenki polskiej i francuskiej - Joanna Rawik. Nagrody te Kapituła Orła pod przewodnictwem Franciszka Jerzego Stefaniuka przyznaje firmom z branży rolno-spożywczej za udokumentowany sukces rynkowy potwierdzony wynikami badań konsumenckich, przeprowadzonych w wybranych miastach. Przy ocenie brana jest pod uwagę skuteczność wchodzenia z nowymi produktami na rynek, umiejętność prowadzenia negocjacji handlowych, sposób promocji, tworzenie wizerunku firmy przyjaznej konsumentowi i dobra współpraca z władzami samorządowymi. Gospodarstwo Pana Damiana takie właśnie walory posiada, więc szansa na Orła jest całkiem realna. Gospodarstwo Ogrodnicze w Głuchowie powstało w 1972 r. Założyli go Zygmunt i Teresa Chrzan. W gospodarstwie znajdowały się szklarnie o pow. 500 m², tunele foliowe o pow. 1000 m², budynek gospodarczy z magazynem oraz kotłownia opalana miałem. Obiekty produkcyjne były przystosowane do całorocznej uprawy warzyw i kwiatów. Ciągłe unowocześnianie i usprawnianie produkcji pozwalało na wprowadzanie nowych technologii uprawy i dalszego rozwoju. W roku 1999 Zygmunt i Teresa Chrzan podjęli decyzję, że gospodarstwo przekażą swojemu synowi Damianowi, aby nadal mogło się rozwijać i korzystać z dostępnych linii kredytowych. W roku 1999/2000 została wybudowana nowoczesna szklarnia typu VENLO o pow. 2200 m², która pozwoliła na uzyskanie wysokich plonów bardzo dobrej jakości, co umożliwiało dalszy rozwój gospodarstwa ogrodniczego. W 2002/2003 r. powstała druga część nowoczesnego obiektu o powierzchni 3250 m² na miejscu starych szklarni. Jednocześnie jednolite, duże partie warzyw zdobyły uznanie kolejnych odbiorców hurtowych i detalicznych, co przyczyniło się do dalszego powiększania firmy. W roku 2005/2006 podjęto decyzję o rozbudowie szklarni i na oddzielnej działce w miejscowości Dębina powstało drugie gospodarstwo o powierzchni 12200 m² oraz budynek socjalno – magazynowy wraz z zapleczem technicznym. W nowym gospodarstwie wprowadzono zmiany w systemie produkcji warzyw. Procesy produkcji w tym obiekcie są całkowicie zautoma- Fot. archiwum tyzowane i sterowane komputerowo, to jest: ogrzewanie, wietrzenie, podlewanie, dokarmianie CO2, sterowanie systemem kurtyn termoizolacyjnych (ograniczają straty ciepła), cyrkulacja powietrza, co wpływa na możliwość zastosowania ochrony biologicznej i trzmieli do zapylenia kwiatów pomidora, które wpływają na jakość i smak pomidorów. Zainteresowanie warzywami przez odbiorców indywidualnych skłoniło właściciela firmy do otwarcia kolejnych punktów sprzedaży detalicznych w Łańcucie i Rzeszowie, w których sprzedawane są warzywa od marca do grudnia. Ciągłe zapotrzebowanie odbiorców hurtowych na duże, jednolite partie towaru spowodowało, że w roku 2007/2008 podjęto decyzję o powiększeniu powierzchni uprawy o 10632 m², by sprostać zapotrzebowaniom rynku hurtowego. Obecnie gospodarstwo posiada powierzchnię pod szkłem 28282 m² i zatrudnia 16 osób oraz pracuje w nim 6 osób z rodziny. Warzywa cieszą się uznaniem na Podkarpaciu, a coraz częściej zdobywają uznanie kontrahentów zagranicznych, którzy sobie cenią wysoką jakość owoców. Roczna produkcja pomidorów sięga 1000 ton i trafia do dużych hurtowni w takich miastach jak Rzeszów, Przemyśl, Łańcut, Przeworsk, Leżajsk, Krosno. Około 15% produkcji przyjmuje hurtownia w Krakowie, która wysyła owoce na rynki niemieckie, czeskie i słowackie. Ciągły rozwój i unowocześnianie produkcji pozwala panu Damianowi z łatwością konkurować i zdobywać nowe rynki w Zjednoczonej Europie. Reasumując, jest to technologia produkcji na wskroś nowoczesna, a zarazem ekologiczna, z wykorzystaniem układowego, dozowanego zwalczania patogenów, pełnej automatyki wietrzenia i utrzymywania temperatury oraz zapylania roślin przez duże ilości trzmieli, co znacznie poprawia jakość owoców. Edward Krauz str. 31 ZAPISANI W HISTORIĘ Szkolenie komputerowe dla bezrobotnych w Głuchowie Szansą na podniesienie swoich kwalifikacji była możliwość uczestniczenia w bezpłatnym szkoleniu podstaw obsługi komputera, który odbywał się w Ośrodku Kultury w Głuchowie. Był to kurs trwający 6 dni, skierowany do osób bezrobotnych i rolników z terenu gminy Łańcut. Organizatorem tych szkoleń była Centrala Nasienna w Łańcucie przy współpracy Urzędu Pracy w Rzeszowie, finansowany z Funduszy Unijnych. Po ukończeniu szkolenia kursanci otrzymali certyfikat ze znajomości nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych. W szkoleniach uczestniczyło 40 mieszkańców naszej gminy, w czterech cyklach tygodniowych, które rozpoczęły się w grudniu 2008 r. a zakończyły w lutym br Tekst i zdjęcie Zofia Dzierga SAMORODNA LITERATURA CHŁOPSKA W ZIEMI ŁAŃCUCKIEJ - cz. VI Tekst źródłowy - Bronisław Nadolski Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Nauki Humanistyczno-Społeczne – Zeszyt 25 – Filologia Polska VII Towarzystwo Miłośników Twórczości Ludowej „Łańcucianka” Ostatni etap minionej wojny rzucił mnie do ziemi łańcuckiej, do wsi Handzlówki, już przed wojną doskonale zorganizowanej i silnie uspołecznionej. Pisano o niej wiele w prasie. Józef Reizer wydał w 1936 r. broszurę pt.: Handzlówka, wzorowa wieś spółdzielcza. Dzięki kursom gimnazjalnym, jakie tam zorganizowałem i prowadziłem przez lat parę, kontakty moje z handzlowskimi gospodarzami były bardzo żywe. Wnet zainteresowały mnie ich zamiłowania literackie; wywiadywałem się o chłopów handzlowskich, którzy pisali pamiętniki, przesyłali korespondencje do czasopism ludowych, uprawiali okolicznościową poezję, związaną z ich działalnością społeczną, zbierali pieśni obrzędowe, rozkochani byli w swoim teatrze włościańskim, pisali dla niego sztuki własnego autorstwa. Od tej strony nikt Handzlówki nie badał, zagadnienie socjologii życia literackiego wsi polskiej nikogo dotąd nie skusiło. Zdawałem sobie sprawę z tego, że ciekawszego środowiska chyba nie znajdę. Stąd wypłynęło szczególniejsze moje zajęcie się Handzlówką. Badanie nie było łatwe. Dotarłem przecież do rodziny Franciszka Magrysia, która mi użyczyła pewnych jego materiałów. Walenty Reizer, jak się okazało, przechowywał u siebie księgi protokołów pewnych organizacji młodzieżowych. Antoni Kisała nawiązał ze mną kontakt, napisał na mą prośbę swój życiorys, spisał też miejscowe pieśni weselne, opatrzył je nutami. Wpadł na czas krótki do rąk moich notatnik literacki Feliksa Kuźniara z jego życiorysem napisanym przez rodzinę. Szczęśliwym trafem odwiedził Handzlówkę Władysław Cieszyński, skorzystałem więc z tego przyjazdu, by zebrać starych aktorów handzlowskiego teatru i drogą ich wspomnień uratować od zapomnienia ciekawsze karty działalności tego zespołu teatralnego. Dotarłem do protokołów Czytelni im. Słowackiego, Straży Pożarnej, Orkiestry, Kółka Rolniczego. Ze- tknąłem się nieoczekiwanie z Szymonem Kuźniarem, który niegdyś najskrupulatniej przepisywał role aktorskie i od 1927 r. zachował obsadę aktorską wszystkich sztuk wystawionych przez Sekcję Teatralną oraz ilościowe zestawienie przedstawień danych przez wszystkie organizacje handzlowskie. Trafiłem do wnuka Magrysia, który na mą prośbę spisał książki, jakie zostały po Franciszku Magrysiu. Nie udało mi się dotrzeć do protokołów Koła Młodzieży Wiejskiej „Wici”, z niemałą szkodą dla całości mych badań, bo właśnie wśród tej lewicowej młodzieży, pozostającej pod wpływem Uniwersytetu Orkanowego w Gaci i osobowości inż. Solarza, przejawiało się w tamtych stronach głębokie zrozumienie dla literatury i kultury ludowej, dla obrzędowości ludowej, szacowności pieśniarstwa ludowego, rodzimego teatru ludowego. O tym ruchu młodzieżowym przenikały niejakie wiadomości z protokołów innych organizacji młodzieżowych, znaczyły się jego wpływy w śpiewnikach ludowych z terenu Handzlówki. Pociągał on Władysława Cieszyńskiego, Władysława Szpunara, o którym się przechowała skreślona rzewnie wierszowana biografia. By dać pewne wyobrażenie o tym ruchu, pozwalam sobie dodać sylwetkę Władysława Fołty z sąsiedniej przeworskiej ziemi. Młodzież z wspomnianych kursów gimnazjalnych udzielała mi pewnych informacji, za którymi docierałem do źródła. Ten i ów przynosił mi miejscowe śpiewniki, ale tych mi się już nie udało opracować. Wcale zasobne handzlowskie przyśpiewki weselne zebrali od miejscowych starców i staruszek uczniowie moi: Teresa Kunysz, Kazimiera Szpunar, Stefan Drozd, Lenar, pewne teksty o Herodzie spisał Leopold Król. Któregoś niedzielnego popołudnia zaprosiłem handzlowian do Domu Ludowego na odczyt pt.: Literacka Handzlówka. Nie miałem nigdy wdzięczniejszego audytorium. Sala wypełniona była po brzegi, przyszli ludzie starsi, kobiety, mężczyźni w średnim wieku, nie brakło młodzieży. Mówiłem o ludziach obecnych na sali, o niedawno zmarłych, o tym jak wzrastali kulturalnie, jak w parze z rozwojem gospodarczym szedł u nich rozwój kulturalny, jak chwytali za pióro, co pisali, na jak różne tematy, jaki mieli teatr u siebie. Potem w dyskusji wyrazili całą swoją dumę, że mają takie piękne karty w życiu kulturalnym; potakiwali, że wszystko najszczersza prawda, co usłyszeli; dziwili się, że tyle rzeczy zdołałem się o nich dowiedzieć. To badanie literackiej Handzlówki zachęciło mnie do założenia na terenie Państwowego Gimnazjum i Liceum w Łańcucie, gdzie uczyłem, Towarzystwa Miłośników Twórczości Ludowej. Dyrektor Zakładu, Władysław Kuźniar, rodem z Albigowej, wsi leżącej tuż przy Handzlowce, chętnie przystał na to i w połowie października 1946 r. podjąłem na tym polu działalność. Zamierzenia moje sięgały daleko. Na wzór Handzlówki chciałem badać wszystkie inne głośniejsze wsie ziemi łańcuckiej. Założenie Towarzystwa na terenie Gimnazjum miało za zadanie szerzenie wśród młodzieży pochodzącej z tych wsi znajomości kultury ludowej, tak wysokiej, tak jednak nie ujawnionej i nie zbadanej; z drugiej strony miało stworzyć dla mnie poprzez młodzież rozszerzenie bazy badawczej na teren całej ziemi łańcuckiej. Stronę organizacyjną prac Towarzystwa ująłem w swoje ręce, odbywaliśmy częste zebrania, na których i ja sam, i młodzież miewaliśmy liczne referaty o kulturze ludowej, o poszczególnych pisarzach, rzeźbiarzach, malarzach ludowych, najczęściej ze wsi łańcuckich. Wydawaliśmy też ścienne czasopismo „Łańcuczanka”. Tą drogą rzeczywiście poszerzyła się ogromnie baza materiałowa. Doszukałem się między młodzieżą informatorów o interesujących mnie zagadnieniach, skrzętnie zbierałem uzyskiwane informacje, prowadziłem korespondencję z działaczami kulturalnymi z licznych tamtejszych wsi, urządzałem autorskie poranki i akademie pisarzy chłopskich, na które chętnie przychodzili, czytali c.d. na str. 31 ZAPISANI W HISTORIĘ str. 32 Towarzystwo Miłośników Twórczości Ludowej „Łańcucianka” c.d. ze str. 31 swoje utwory, otrzymując stale jakąś ich ocenę. Te poranki gromadziły miejscową inteligencję, nauczycielstwo; na akademię poświęconą Magrysiowi zjechali z Handzlówki jego najbliżsi współtowarzysze pracy i członkowie rodziny. Tego rodzaju poranków odbyło się 7. Dnia 15 listopada 1946 r. chłop-etnograf z Kraczkowej, Walenty Kunysz, mówił o kraczkowskich pieśniach weselnych; 12 lutego 1947 r. odczytano wyjątki z Historii wsi Kraczkowej, napisanej przez chłopa Władysława Kisałę, a on sam opowiedział o tym, jak wyrósł na historyka swojej wsi rodzinnej; 12 marca 1947 r. urządzono poranek autorski Marii Puterli z Błędowej, która się o Towarzystwie dowiedziała, dotarła do mnie, przedstawiła zbiór swych wierszy, napisała swą biografię i wcale ciekawą kroniczkę Błędowej; dnia 26 marca 1947 r. odbyła się akademia ku czci najznakomitszego pisarza ludowego ziemi łańcuckiej, Franciszka Magrysia z Handzlówki, zmarłego w r. 1934, która stała się wielkim przeżyciem i dla rodziny zmarłego, i dla jego współtowarzyszy pracy; 30 kwietnia 1947 r. gościliśmy u siebie pisarza ludowego z Husowa – Walentego Pereca, więźnia politycznego w Dachau, autora pamiętnika Ze szczytów radości oraz dramatu Rok 1942; na przewidziany poranek poświęcony Franciszkowi Fołcie w dniu 14 maja 1947 r. autor nie mógł przyjechać, wobec czego ograniczyłem się doomówienia jego teki literackiej; ostatni poranek dnia 13 czerwca 1947 r. poświęcono Janowi Micałowi, idealiście, romantykowi spod strzechy chłopskiej. Wszystkim im poświęcam poniżej osobne szkice, tu się więc bliżej o nich nie mówi. Planowana była akademia poświęcona Janowi Olbrychtowi z Kosiny, autorowi ciekawego kancjonału, ale brakło najpełniejszych materiałów dotyczących jego osoby. W zamierzeniu był również poranek autorstwa Walentego Pasierba z Czarnej, który z Towarzystwem utrzymywał bliższe kontakty, nadesłał swoją ciekawie napisaną biografię, nadto zbiorki poezji, list od Antka z Buhaja, który opublikowaliśmy w „Łańcuciance”. Pismo to wychodziło co dwa tygodnie, było ścienne, większego formatu. W okresie od 25 IX 1946 do 7 VI 1947 wyszło trzynaście numerów. Ich odpis jest w moim posiadaniu, podobnie jak protokoły z naszych posiedzeń, których było 29, ostatnie 13 czerwca 1947 r. Na łamach „Łańcucianki” ogłosiłem szereg artykułów: Handzlowskie wspominki teatralne (nr 2), Informacje o życiu kulturalnym wsi Ziemi łańcuckiej (nr 3), Pamięci ks. Władysława Krakowskiego (nr 4), Kilka wiadomości o teatrze w Albigowej (nr 4), U rzeźbiarza Andrzeja Magrysia (nr 5), Słów kilka o kolendach i ich badaniu (nr 7), W poszukiwaniu pisarzy w Markowej (nr 9), Jednego masz Franciszka Olbrychta, Kosino! (nr 10), Kancjonał Franciszka Olbrychta (nr 11), Biblioteka Franciszka Magrysia (nr 12), Z dziejów teatru w Przeworskiej Gaci (nr 13). Z prac pisarzy ludowych, publikowanych w „Łańcuciance”, należy wymienić: Walenty Kunysz, O sobie do młodzieży (nr 1), List Janka z Bugaja do W. Pasierba (nadesłany przez Pasierba) w nr 2, Walenty Pasierb z Czarnej, Kaplica na stawie w Krzemienicy (nr 3), Pasierb Walenty, Mój żywot pisarski (nr 4 i 5), Walenty Kunysz, Osobliwości regionalne Kraczkowej (nr 7), Walenty Kunysz, Nasze kościoły kraczkowskie (nr 8), Władysław Kisała, Pięćdziesiąt lat kraczkowskiego zespołu teatralnego (nr 8), Jan Micał, Z poezji (nr 8), Franciszek Fołta, Na gackim polu (nr 9), Walenty Dąbek z Kosiny, Z pracy kulturalnej w Kosinie (nr 11), Walenty Pereł z Husowa, Z przemówienia na poranku autorskim w dniu 30 kwietnia 1947 (nr 12), Franciszek Fołta, List do J. Wiktora o „Orce na ugorze” (nr 13). Wciągnięto w badania na łańcucką kulturę ludową młodzież szkolną. Oto zestawienie jej artykułów w „Łańcuciance”: Ignacy Szpunar (II lic.), O dożynkach powiatowych w Albigowej w r. 1946 (nr 1), Krystyna Szpunar (II lic.), Śpiewki spod wiejskiej strzechy (nr 1), Władysław Tejchman (I lit.), Jak zbierałem pieśni ludowe w Czarnej (nr 1), Adolf Bar (I lic.), Ma Markowa znów swój teatr (nr 1), Wiesław Pusz (I lic.), Pięćdziesięciolecie muzyki w Handzlówce (nr 3), Jan Mularek (II lic.), Dokoła teatru w Markowej (nr 3), Czesław Hernas (I lic.), W. Bogusławskiego „Krakowiacy i Górale” w wykonaniu łańcuckiej „Lutni” (nr 3), Jan Mularek (II lic.), „Haraczka”, czasopismo Markowej (nr 5), Józef Bożek (III gimn.), Z przeszłości sceny husowskiej. Rozmowa z p. Kaniowską (nr 5), Franciszek Nowak (III lic.), Zapomniany koncert ludowy w Łańcucie (nr 7), Tadeusz Ruszel (II lic.), Marcin Kunysz, wróg analfabetów w Kraczkowej (nr 8), Stanisław Niemczak (III gimn.), Wiadomość o markowskiej księdze uchwał gminnych w XVII w. ( nr 9), Eugenia Wikiera (III gimn.), Michał Wikiera artysta z Kosiny (nr 10), Jan Mankowicz (I lic.), Dwa dokumenty łacińskie z Kosiny (nr 10), Władysław Czerak (II lic.), O rzeźbiarzu Władysławie Michnie (nr 10), Janina Ryznar (II lic.), Dokoła ludzi i wypadków w Kosinie (nr 11), Józef Tejchma (I lic.), Praca Tadeusza Seweryna o Janie Raku z Husowa (nr 13), Edward Podolec (I lic.), Muzeum w Husowie (nr 13). Niektóre numery „Łańcucianki” poświęcono wybranym wsiom: nr 8 Kraczkowej, nr 9 Markowej, nr 10 i 11 Kosinie, nie wyszedł numer Husowowi przeznaczony, materiały znalazły się w nr 12 i 13. Na posiedzeniach Towarzystwa stale podawałem komunikaty o nowych informacjach, napływających od młodzieży, działaczy kulturalnych, tamtejszych pisarzy z dziedziny kultury ludowej w Łańcuckiem. Z referatów przedstawionych przez uczniów należałoby wymienić: 18 X 1946 Prof. Pigoń o literaturze ludowej (Stanisław Gargała, II lic.), 25 X 1946 O obrzędowych pieśniach ludowych (Wiesław Fuchs, I lic.), 6 XI 1946 Spór dokoła gwary w dzisiejszej literaturze (Jadwiga Gańczakowska), 22 XI 1946 Edmund Wasilewski i jego Krakowiaki (Jan Michno, I lic.), 27 XI 1946 O ludowości w literaturze polskiej (Antoni Lonc, II lic.), 15 I 1947 Szopka handzlowska (Leopold Król, III gimn.), 22 I 1947 O Listach ze wsi W. Orkana (Czesław Hernas, I lic.), 26 II 1947 Życie kulturalne wsi (Czesław Rydzik, I lic.), 5 III 1947 Artykuły o kulturze i literaturze ludowej (Eugeniusz Jarosz, I lic.), 5 III 1947 Szkoła przysposobienia handlowego w Handzlówce z r. 1938 (Wiesław Fuchs, I lic.), 6 IV 1947 Czasopismo „Wieś – jej pieśń” (Wiesław Pusz, I lic.), 16 IV 1947 O pamiętniku Jana Słomki (Józef Tejchma, I lic.), 23 IV 1947 Wojciech Skuza o wsi twórczej w łańcuckim (Zbigniew Kluz, I lic.), 23 IV 1947 Pamiętnik prof. Pigonia Z Komborni w świat (Antoni Żyga, II lic.), 7 V 1947 Jantek z Bugaja (Maria Machniakówna, II lic.), 7 V 1947 O Janie Raku z Husowa w świetle książki o nim Seweryna (Józef Tejchma, I lic.), 21 V 1947 Ksiądz Stojałowski i jego wydawnictwa ludowe (Machowicz, I lic.), 21 V 1947 Jak wieś Husów założyła swoje osady na Ziemiach Odzyskanych (Lenar, I lic.), 28 V 1947 Muzyka ludowa w Polsce (Franciszek Nowak, III gimn.). Dziś byłoby trudno powiedzieć coś bliższego o większości uczestników tych zebrań; jednym z najaktywniejszych był sekretarz str. 33 ZAPISANI W HISTORIĘ Komitetu Centralnego PZPR Józef Tejchma oraz dr Czesław Hernas, docent literatury polskiej w Uniwersytecie Wrocławskim, badacz staropolskiego folkloru i autor ciekawej w tym względzie książki W kalinowym lesie (1965). Na posiedzeniach, jak wspomniano, przekazywano komunikaty o nowych wiadomościach napływających z terenu, dotyczących kultury ludowej. Niekiedy komunikaty te zajmowały całe zebranie, jak świadczą szczegółowo prowadzone protokoły. Parę prelekcji wygłosiłem także na tych zebraniach, a mianowicie: 2 XII 1946 Gawęda jako rodzaj literacki piśmiennictwa ludowego, 12 II 1947 Jak chłopi piszą w Łańcuckim historie swych wsi, 14 V 1947 Teka literacka Franciszka Fołty, 28 V 1947 Dialogi o organiście z Markowej Morelowskim i inne pomniki literatury ludowej w ziemi łańcuckiej sprzed 120 laty. Działalnością Towarzystwa Miłośników Twórczości Ludowej zainteresowało się Ministerstwo Kultury i Sztuki. W połowie maja 1947 r. zjechał do Łańcuta delegat tego Ministerstwa w towarzystwie kierownika Wydziału Kultury Izdbińskiego oraz dyrektora Muzeum w Łańcucie Ganowskiego, zapoznał się z numerami „Łańcuczanki”, z protokołami naszych zebrań i poprosił o sporządzenie ich odpisów. Dokonano tego w Biurze Koordynacji Ruchu Amatorskiego przy Ministerstwie Kultury i Sztuki, jak świadczy pismo tamtejsze, potwierdzające odpis, z 27 XII 1948 L. dz. 6185/Ro. Myślą moją przy przekazywaniu materiałów było zainteresowanie nimi uniwersytetów ludowych Kwiaty Sonińskiej Ziemi ZA WOLNOŚĆ NASZĄ I WASZĄ Rotmistrz Jan Sowa Polska – kraj, w którym żyjemy – to przeszłość, teraźniejszość i przyszłość. To historia dawna, współczesna i nowa. Co ją wyznacza? Wyznacza ją pamięć tych dni, które już przeszły. Rodzina - jest najważniejszą wartością w naszym życiu. Wiele samotnych osób oddałoby cały swój dorobek życiowy, po to, by być z rodziną. Nie pieniądze, które przemijają, które można w każdej chwili stracić, są najważniejsze, ale rodzice, będący z nami od początku. To oni wskazują nam najistotniejsze wartości w życiu, bez nich nie nauczylibyśmy się jak właściwie postępować. Tak też rozumiał pojęcie rodziny rotmistrz Jan Sowa oraz wiele tysięcy młodych Polaków, którzy opuścili granice kraju, aby walczyć o niepodległość na zachodzie kontynentu. Nie robili tego dla własnej przyjemności. Podczas walk zawsze myśleli o swej Ojczyźnie, za którą często oddawali życie lub pozostawali kalekami do końca swych dni. To nie była łatwa decyzja, ale prawdziwy patriota nie miał trudności z jej podjęciem. To był egzamin z dojrzałości i polskości. Ten egzamin Jan Sowa zdał celująco. Dzięki jego czynom i jemu podobnym żarliwym Polakom podczas walk w latach II Wojny Światowej możemy dzisiaj żyć w wolnej Polsce. Mam nadzieję, że choć trochę przybliżę Wam postać Jana Sowy z Soniny - żołnierza 10 Pułku Strzelców Konnych. i podejmowanie tego samego rodzaju pracy gdzie indziej. Zainteresowanie działalnością Towarzystwa przejawiło także Kuratorium Okręgu Szkolnego w Rzeszowie, zapraszając mnie z prelekcją o literaturze ludowej w ziemi łańcuckiej na jedną z polonistycznych konferencji rejonowych. Informacje o Towarzystwie, przekazane prof. Stanisławowi Pigoniowi, ogłoszone zostały na łamach czasopisma „Wieś i Państwo” (1947, R. IV, nr 4, s. 233-237). Wszystko co tu powiedziano o działalności Towarzystwa Miłośników Twórczości Ludowej było pracą jednego roku. Nominacja na dyrektora Gimnazjum i Liceum w Łańcucie w czerwcu 1947, w związku z tym wzmożone zajęcia na nowym stanowisku, wywołały zawieszenie tych prac chyba z wielką dla nich szkodą. ny Światowej wypełnione były intensywnym szkoleniem. Jan Sowa urodził się 22 IV 1920 r. w Soninie. Miał on czworo rodzeństwa: siostry Katarzynę i Marię oraz braci Józefa i Stanisława. Jego pierwszą szkołą była Szkoła Podstawowa w Soninie. Później uczęszczał do Publicznego Gimnazjum w Łańcucie. Po ukończeniu Liceum im. Henryka Sienkiewicza w Łańcucie w 1938 roku wstąpił do szkoły Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu. Ukończył ją w lipcu 1939 r., dwa miesiące przed zbliżającą się wielkimi krokami II Wojną Światową. Po powrocie w rodzinne strony podjął służbę w 10 Pułku Strzelców Konnych w Łańcucie. wojska. W odrodzonej po I Wojnie Światowej Armii Polskiej powstały na nowo Pułki Strzelców Konnych, a było ich dziesięć. Historia Pułku rozpoczyna się w 1918 roku od pierwszego szwadronu utworzonego we Włoszech. Historia formacji Strzelców Konnych zaczyna się za czasów wojen napoleońskich. Wtedy powstały oddziały Strzelców Konnych polskiej kawalerii. W przeciwieństwie do ułanów, strzelcy konni wyposażeni byli w większą ilość broni palnej. Rozumiano już wówczas znaczenie ruchliwości i siły ognia W tym samym roku rozwinięty już Pułk rozpoczyna swój pierwszy długi marsz do Polski przez Francję i Niemcy. Granicę przekracza pod Zbąszyniem 29 IV 1919 r. i dzień ten zostaje Świętem Pułkowym. W wojnie polsko-bolszewickiej w latach 1918-20 10 PSK bierze udział w walkach na północnowschodnich rubieżach przedwojennej Polski, a także w bitwie o Warszawę i pościgu za wycofującym się wrogiem, aż poza granice Rzeczypospolitej. Po zakończeniu wojny, jesienią 1921 roku Pułk przechodzi do Łańcuta, wyznaczonego na stały garnizon pokojowy. W maju 1937 r. Pułk zostaje zmotoryzowany i wraz z 24 Pułkiem Ułanów tworzy pierwszą polską jednostkę „10 Brygady Kawalerii”. W roku 1938 Brygada bierze udział w zajęciu Zaolzia. Ostatnie lata przed wybuchem Woj- Już pierwszego dnia wojny, 1 września 1939 r. Jan Sowa wraz ze swą Brygadą został skierowany w rejon Krakowa w celu odparcia nadciągających od Słowacji wojsk niemieckich. W tym rejonie bił się przez 5 dni, jednak musiał ustąpić przed miażdżącą przec.d. na str. 34 ZAPISANI W HISTORIĘ str. 34 Rotmistrz Jan Sowa c.d. ze str. 33 wagą wroga. W czasie walk o Łańcut (10-13 września) Jan Sowa przekazał wiadomość do swojej rodziny w Soninie o tym, że był blisko domu, jednak nie mógł jej odwiedzić z powodu szybkiego przemarszu do Markowej. Wiadomość tą dostarczyła rodzinie Janina Charchalis - jego koleżanka z lat szkolnych. Gdy 17 września 1939 r. Sowieci przekroczyli granicę Rzeczypospolitej, a pancerne dywizje Hitlera jechały im na spotkanie z zachodu, 19 września rozkazem Naczelnego Wodza, Jan Sowa wraz z 10 PSK przechodzi przez granicę Węgier i rozpoczyna wędrówkę w kierunku Europy Zachodniej. sojuszniczych. Wiosną 1942 roku, powstała pierwsza Polska Dywizja Pancerna dowodzona przez gen. Stanisława Maczka. 10 Pułk Strzelców Konnych wraz z Janem Sową wchodził w jej skład. Dywizja została wyposażona w nowoczesne czołgi Cromwell. Pułk stał się Pancernym Pułkiem Rozpoznawczym. Wkrótce po wszystkich zmianach gen. Montgomery przeprowadził inspekcję. Oznaczało to, że rtm. Jan Sowa weźmie udział w inwazji Kontynentu. Po dotarciu do Francji, Jan Sowa brał udział w krwawych walkach w rejonie Paryża. Jego Brygada towarzyszyła w walce rozkładającej się pod naciskiem wroga Armii Francuskiej. 14 VI 1940 r. chorąży otrzymał rozkaz przeprowadzenia się z Aube na południe Sekwany. W czasie przemarszu jego Pułk był silnie bombardowany. Za odwagę i zasługi w walce otrzymał po raz pierwszy Krzyż Walecznych i został awansowany do stopnia rotmistrza. 22 VI 1940 r., rozkazem Naczelnego Wodza rtm. Jan Sowa transportowcem brytyjskim Royal Scotsman został ewakuowany do Wielkiej Brytanii. Rejs trwał 3 doby. Dla uniknięcia spotkań z okrętami podwodnymi statek opłynął Irlandię i został skierowany do portu Liverpool, gdzie dotarł 24 VI 1940 r. Stamtąd przejechał do Szkocji i stanął obozem w Douglas, oddalonego o 80 km od Glasgow. Pełnił tam służbę oraz uczestniczył w szkoleniach poligonowych. Dopiero od chwili napaści Niemiec hitlerowskich na Związek Radziecki w czerwcu 1941 r., przestano się obawiać inwazji na Anglię, co pozwoliło na planowaną reorganizację i modernizację wojsk brytyjskich i W ostatnich dniach lipca 1944 r., Jan Sowa wylądował na wybrzeżach Francji. 8 sierpnia 1944 r. po 4-letniej przerwie rotmistrz szedł do walki. Wraz ze swymi kolegami walczył w północnej Francji. Po zdobyciu Abbeville otrzymał zadanie rozpoznawcze, które miało na celu ocenić zmianę pozycji wycofujących się oddziałów wroga. W La Boisle nawiązał styczność i walkę ogniową z wrogiem atakującym pociskami moździerzowymi. W małym francuskim miasteczku St. Omer rozbił kolumnę niemiecką, która dążyła do wysadzenia oddalonego o 2 km od miasta mostu. Następnie Dywizja wraz z rtm. Janem Sową str. 35 ZAPISANI W HISTORIĘ gatelizujące to zdarzenie słowa: „To nie sztuka zabić kruka, ale Sowę trafić w głowę!”. Zimą od 1944 do 1945 r., po przełamaniu obrony Renu, rotmistrz Jan Sowa wkroczył na tereny Niemiec i wśród morderczych walk przede wszystkim pod Westerbork i Dalen zakończył swój szlak bojowy w porcie Wilhelmshaven. Został tam także odznaczony drugim Krzyżem Walecznych za odwagę i zasługi wojenne oraz awansowano go do stopnia kapitana. 8 maja 1945 r. Niemcy skapitulowały. Jan Sowa wraz z Pułkiem nadzorował dotrzymywanie kapitulacji w niemieckim miasteczku Wilhelmshaven. Następowała stopniowa demobilizacja. Kapitan Jan Sowa otrzymał bilet powrotny do Polski. Jednak w ostatniej chwili dostał wiadomość, żeby nie wracał do kraju, ponieważ w Polsce wszyscy oficero- wie są prześladowani przez komunistyczne władze. Postanowił nie wracać do Ojczyzny. Osiedlił się w Holandii w Bredzie. Do Polski przyjechał 3 razy. Po raz pierwszy odwiedził rodzinę w Soninie w 1979 r. Jedna z wizyt była związana z uroczystością święta 10 PSK w Łańcucie. Podczas rozmów z najbliższym zawsze wspominał czas wojny i swoją młodość, którą spędził w mundurze. Podkreślał wdzięczność i szacunek z jakim spotykał się w Holandii. Kapitan Jan Sowa zmarł w 2003 r., w wieku 83 lat. Został pochowany na Polskim Cmentarzu Wojennym w Bredzie. Patriotyzm to miłość do tego co się przyjęło od przodków, do tożsamości narodowej, której nikt nam nie odbierze i z której jesteśmy dumni, to szacunek do symboli narodowych. My młodzi Polacy bierzmy wzór z tego co wspaniałe, wartościowe i czerpmy przykłady do naśladowania takich ludzi jak Jan Sowa. Słowa podziękowania kieruję do Macieja Lewa z Soniny za udostępnienie pracy o swoim wujku Panu Janie Sowie. Joanna Grzelińska Fot. archiwum (9) wzięła udział w wyzwoleniu Belgii i Holandii. Wszędzie napotykał się z entuzjazmem i wdzięcznością mieszkańców, którzy witali swych wyzwolicieli. Podczas wyzwalania Bredy (29 X 1944 r.), Jan Sowa dowodzący plutonem poznał swoją przyszłą żonę Olgę. Tam też został draśnięty w nos pociskiem wystrzelonym przez niemieckiego snajpera siedzącego na drzewie. Do domu napisał ba- SPROSTOWANIE W poprzednim artykule o Aleksandrze Kuźniarze pominęłam osobę Pana Józefa Piątka – bliskiego przyjaciela Aleksandra i aktora jego zespołu teatralnego, za co bardzo przepraszam. Joanna Grzelińska Jadwiga Kluz (1925-2009) 29 stycznia 2009 r. odprowadziliśmy na albigowski cmentarz ś.p. Jadwigę Kluz, długoletnią nauczycielkę Zasadniczej Szkoły Ogrodniczej w Albigowej. Jadwiga Kluz urodziła się 3.10.1925 r. w Albigowej, jako córka rolników Grzegorza i Marcjanny z d. Bartman. Po ukończeniu w 1938 r. Szkoły Powszechnej w Albigowej rozpoczęła naukę w Gimnazjum Sióstr Boromeuszek w Łańcucie. Wojna przerwała jej edukację i dopiero w 1945 r. kontynuowała ją w Liceum Sióstr Niepokalanek w Jarosławiu. Tam też uzyskała świadectwo dojrzałości. Następnie ukończyła pedagogikę w studium policealnym w Krakowie i podjęła pracę nauczyciela w Technikum Gastronomicznym w Jarosławiu. Po tragicznej śmierci ojca w 1950 r. musiała powrócić do Albigowej, aby pomóc matce prowadzić gospodarstwo. 1.04.1952 r. podjęła pracę w albigowskiej bibliotece, dokształcając się jednocześnie w zaocznym studium bibliotekarskim. W działalność biblioteki wkładała wiele serca i zaangażowania. Zwiększyła księgozbiór, różnymi sposobami zachęcała do czytania i wypożyczania książek. Organizowała okolicznościowe wy- wej i społecznej były doceniane przez władze biblioteki gminnej i powiatowej. Przez wiele lat była członkinią teatru amatorskiego w Albigowej. stawy, montaże słowno-muzyczne, wieczory bajek dla dzieci, teatrzyk kukiełkowy. Jej wysiłki i zaangażowanie w pracy zawodo- Po śmierci nauczycielki gospodarstwa domowego w Szkole Ogrodniczej w Albigowej, Wandy Skowrońskiej, na prośbę dyrekcji rozpoczęła dodatkową pracę jako nauczyciel gospodarstwa domowego. Dzięki wyrzeczeniom i olbrzymiej determinacji kolejny raz uzupełniła kwalifikacje, by w miarę swoich możliwości spełniać dobrze nałożone na nią nowe obowiązki. Z rozpoczęciem roku szkolnego 1.09.1961 r. podjęła pracę w pełnym wymiarze w Szkole Ogrodniczej, a w lutym 1962 r. zrezygnowała z pracy w bibliotece. Po zmianie profilu kształcenia przez szkołę po raz kolejny uzupełnia swoje kwalifikacje nauczycielskie w zakresie ogrodnictwa i kwiaciarstwa w Tarnowie, zakończone w 1970 r. I od tej pory okazało się, że jej nową pasją są kwiaty – w każdym z nich widziała urok i piękno. Swoim zamiłowaniem potrafiła zaszczepić nie tylko uczniów, ale i wszystkich wokół siebie. c.d. na str. 36 ZAPISANI W HISTORIĘ str. 36 Jadwiga Kluz c.d. ze str. 35 Szkolny ogród, którego była projektantką, zachwycał wszystkich, był wizytówką placówki i wsi oraz wzorem do naśladowania. Wiele osób może dziś śmiało powiedzieć, że to dzięki jej inspiracjom tyle przydomowych ogródków w Albigowej zmieniło swój wygląd. Produkowane w Szkole sadzonki, głównie czerwonych pelargonii, dodawały uroku niejednym balkonom i ogrodom. Tworzyła również przepiękne i ciekawe kompozycje kwiatowe, była mistrzynią sztuki dekoratorskiej. Zdolna i wrażliwa na piękno brała udział w wystawach rejonowych i wojewódzkich zdobywając uznanie dla Szkoły. Jej zaangażowanie znalazło uznanie poprzez przyznanie jej pierwszego dyplomu honorowej kwiaciarki na Festiwalu Kwiatów w 2004 r. Kochała pracę z młodzieżą, zaszczepiając w niej miłość do kwiatów. Kochała pracę na roli i była jej wierna dopóki starczyło sił. W 1992 r. przeszła na emeryturę, ale nadal pozostała wierna kwiatom i kompozycjom. Za- wsze chętnie współpracowała z organizacjami działającymi w Albigowej, służąc swoją wiedzą, przychylnością, radą i pomocą. Dla wielu pozostała wzorem do naśladowania. Koleżanki Fot. archiwum GMINNE IGRZYSKA MŁODZIEŻY SZKOLNEJ SZKÓŁ PODSTAWOWYCH W DRUŻYNOWYM TENISIE STOŁOWYM ZŁOTO DLA DRUŻYN SP KOSINA I SP SONINA W dniach 10 i 12 grudnia 2008 r. w sali sportowej Zespołu Szkół w Kosinie odbyły się drużynowe turnieje tenisa stołowego w ramach Gminnych Igrzysk Młodzieży Szkolnej dla szkół podstawowych. Wzięło w nich udział 7 drużyn chłopięcych i 5 dziewczęcych z Gminy Łańcut. SP Wysoka po dramatycznej walce uległa zespołowi z Kosiny 2:3. W finałowym pojedynku zawodnikom z Kosiny w dalszym ciągu sprzyjało szczęś- Drużynowy turniej tenisa stołowego w grupie chłopców prowadzono w dwóch grupach A i B, grając ,,każdy z każdym”. Wyniki chłopców W pierwszej grupie eliminacyjnej chłopców bezkonkurencyjna okazała się drużyna z Soniny, która bez straty seta pokonała ekipę z Albigowej 3:0, SP Rogóżno 3:0 oraz SP Wysoka 3:0 i awansowała z pierwszego miejsca do półfinału. Drugą lokatę zajęła SP Wysoka notując dwa zwycięstwa nad Rogóżnem i Albigową. W drugiej grupie rozgrywek eliminacyjnych najlepiej wypadł zespół z Kosiny, który pokonał kolejno SP Handzlówka 3:2, SP Głuchów 3:0 i awansował do półfinałów z pierwszego miejsca. W ostatnim pojedynku fazy grupowej handzlowianie pokonali zespół z Głuchowa 3:2 i przeszli do półfinałów z drugiego miejsca. W półfinale drużyna z Soniny pokonała zespół z Handzlówki 3:0 i awansowała do ścisłego finału. W drugiej parze półfinałowej Zwycięzcy GIMS w drużynowym tenisie stołowym: D. Glac, K. Jakielaszek, D. Szajnar, opiekun A. Maczuga str. 37 SPORT cie i po zaciętej walce pokonali zespół z Soniny 3:2. W meczu o 3. miejsce zespół z SP Wysoka pokonał szkołę z Handzlówki 3:0, zaś w ,,pojedynku pocieszenia” o 5. miejsce rogóżnianie odnieśli satysfakcjonujące zwycięstwo nad szkołą z Głuchowa 3:2. Wyniki dziewcząt Doskonale w turnieju zaprezentowały się dziewczęta z SP Sonina, które zdecydowanie wygrały wszystkie swoje pojedynki, tracąc tylko dwa sety i bezapelacyjnie zajęły pierwsze miejsce w całym turnieju. Drugi stopień podium przypadł zawod- niczkom SP z Wysokiej, które odniosły trzy zwycięstwa i zanotowały jedną porażkę ze zwycięzcą turnieju. Trzecie miejsce w gminie przypadło dziewczętom ze szkoły z Rogóżna, z dorobkiem dwóch zwycięstw. Dalsze miejsca zajęły kolejno drużyny z Kosiny i Wysokiej. Skład zwycięskiej drużyny dziewcząt w drużynowym tenisie stołowym; K. Grad, I Kołodziej, P. Kołodziej Opiekun W. Kuźniar Mistrzowie gminy w kategorii dziewcząt (SP Sonina) i chłopców (SP Kosina i SP Sonina – mistrz powiatu w roku szkolnym 2007/08 ma prawo startu z II miejsca) awansowali do wyższego szczebla rozgrywek i będą reprezentowali Gminę Łańcut w Powiatowych Igrzyskach Młodzieży Szkolnej w Żołyni. Najlepszej drużynie dziewcząt i chłopców wręczono Puchar Mistrza Gminy Łańcut i dyplom, zaś poszczególnym zawodniczkom i zawodnikom medale. Zespoły, które uplasowały się na podium (II i III miejsce) otrzymały od sponsora zawodów - firmy oponiarskiej ,,WIM” z Łańcuta statuetki. Wszystkim zespołom za osiągnięte miejsca przyznano dyplomy. Tekst i zdjęcia Witold Kuźniar GMINNE IGRZYSKA MŁODZIEŻY SZKOLNEJ SZKÓŁ PODSTAWOWYCH W MINI PIŁCE KOSZYKOWEJ DZIEWCZĄT SP KOSINA NAJLEPSZA Zwycięstwem koszykarek SP Kosina zakończył się rozgrywany 14.01.2009 r. w Szkole Podstawowej w Wysokiej, turniej mini piłki koszykowej w ramach Igrzysk Młodzieży Szkolnej. W imprezie zorganizowanej przez Gminny Szkolny Związek Sportowy, wystartowało 5 zespołów naszej gminy: SP Handzlówka, SP Kosina, SP Sonina, SP Rogóżno, SP Wysoka. Bezkonkurencyjna w tych zmaganiach okazała się SP w Kosinie, która zakończyła turniej z kompletem punktów, pokonując kolejno: SP Sonina 16:1, SP Handzlówka 31:10, SP Wysoka 26:18 oraz SP Rogóżno 18:12. Na drugim miejscu z dwoma zwycięstwami uplasowała się ekipa z SP w Wysokiej, zwyciężając z SP w Soninie 16:2 oraz SP w Handzlówce 21:15. Trzeci stopień podium przypadł w udziale SP w Rogóżnie, również z dwoma zwycięstwami nad SP w Handzlówce 9:7 i SP w Wysokiej 14:10. Na czwartym miejscu z dorobkiem także dwóch zwycięstw, ale najgorszym bilansem punktowym, uplasowała się drużyna z Soniny. Tabelę zmagań zamknęła drużyna z Handzlówki z zerowym kontem punktowym. Tuż po zakończeniu ostatniego spotkania Gminny Organizator Sportu dokonał uroczystego zamknięcia turnieju połączonego z wręczeniem pucharów, medali i dyplomów. Dzięki hojności sponsora zawodów p. Witosława Michny - właściciela firmy ,,WIM” z Łańcuta drużyny, które osiągnęły w rywalizacji II i III miejsce, również mogły cieszyć się ze zdobytych pucharów i dyplomów. Pozostałym drużynom wręczono dyplomy. Najlepszą koszykarką turnieju została wybrana Natalia Kruk ze Szkoły Podstawowej w Kosinie, za co otrzymała medal i stosowny dyplom. Zwycięski zespół (SP Kosina) będzie reprezentował Gminę Łańcut na powiatowych igrzyskach, które odbędą się w SP 2 w Łańcucie. Skład zespołu zwyciężczyń GIMS w mini piłce koszykowej: M. Bieniasz, W. Czyjt, N. Kruk, S. Lepionka, D. Marek, M. Markowicz, S. Osip, M. Telega, A. Tomaszek, A. Uchman. Opiekun D. Stopyra Witold Kuźniar GMINNE IGRZYSKA MŁODZIEŻY SZKOLNEJ SZKÓŁ PODSTAWOWYCH W MINI PIŁCE KOSZYKOWEJ CHŁOPCÓW PUCHAR DLA SP SONINA Sukcesem drużyny SP Sonina zakończyły się rozgrywane w Zespole Szkół w Kosinie Gminne Igrzyska Młodzieży Szkolnej. W turnieju zorganizowanym przez Gminny Szkolny Związek Sportowy wzięło udział 6 zespołów naszej gminy: SP Albigowa, SP Głuchów, SP Kosina, SP Kraczkowa, SP Sonina, SP Wysoka. W pierwszej grupie, w fazie rozgrywek eliminacyjnych chłopców dominował zespół z SP Wysoka, który pokonał SP Głuchów 6:0, SP Kraczkowa 12:0 i do gier półfinało- wych awansował z pierwszego miejsca. SP Kraczkowa awansowała z drugiego miejsca, pokonując SP Głuchów 12:0. W drugiej grupie gier eliminacyjnych najlepszą okazała się SP Sonina, która wygrała z SP Albigowa 6:1, SP Kosina 10:6 i awansowała z pierwszego miejsca. Drugim zespołem, który uzyskał awans do półfinału, był zespół SP Kosina. W półfinale SP Wysoka zmierzyła się z drużyną z Kosiny, pokonując przeciwnika 4:3. W drugim półfinale SP Kraczkowa ule- gła zespołowi z Soniny 2:3. W finale turnieju SP Sonina zmierzyła się z SP Wysoka. Po zaciętej i dramatycznej walce zwycięsko z tych zmagań wyszła ekipa z Soniny, pokonując rywala 10:5. W pojedynku o trzecie miejsce pomiędzy Kraczkową a Kosiną swoją wyższość potwierdziła drużyna z Kosiny, która po pasjonującej i dramatycznej walce pokonała przeciwnika 10:6. c.d. na str. 38 SPORT str. 38 Kącik Poezji „Raz słyszałem ...” Stanisław Kiełb Raz słyszałem, och do czarta, że Kobieta nic nie warta, bo to zawsze się maluje, czesze, kręci i pudruje. Lecz ta próżność jest pozorna, chce być piękna i wytworna, lecz dla kogo tak się stroi? Właśnie dla nas mili moi! Tak, panowie, chyba wiecie bez niej trudno żyć na świecie. One to jak Ewa w raju, chłopom życie umilają, gdyż panienki w wieku kwiecie są przepiękne, sami wiecie. Lecz w dojrzałym wieku damy są kochane, skądś to znamy. Co byś chłopie bez niej wartał, jadłbyś chyba raz na kwartał. Wiem to choćby i po sobie, że miał wszystko bym na głowie. Ja nie myślę ciągle o tym, co mam robić teraz, potem, żona mi to podpowiada więc się robi, trudna rada. Lecz nie wstydzę się ja bracie prawdy, którą wszyscy znacie. To poety są te słowa, a to mądra była głowa; że królowie nad państwami, lecz kobiety nad królami. One zawsze ważne były, o nie wojny się toczyły. Zresztą One to potrafią: ugnieść chłopa niczym ciasto. A czy matka, czy teściowa, Ona dzieci ci wychowa. Tak więc nie bój się mój drogi, upaść pani swej pod nogi. Tak czynili w dawnej dobie rycerze i wielcy królowie. Więc gdy przyjdziesz już do domu, to jej w kuchni trzeba pomóc. I gdy strugasz już kartofla nie myśl, żeś jest pod pantoflem. Chcąc byś w domu jej coś zrobił, różnych ima się sposobów. Czasem prosi, czasem błaga, a gdy to już nie pomaga, to najczęściej sama zrobi, bez zbytecznych jakichś fobii. Więc panowie trzeba wiedzieć, żeby w domu cicho siedzieć. A gdy przyjdą jakieś święta, to o kwiatku też pamiętaj. Gminne Igrzyska SP w mini piłce koszykowej chłopców c.d. ze str. 37 Zwycięskim drużynom, które uplasowały się na podium, Gminny Organizator Sportu wręczył puchary, dyplomy i medale ufundowane przez sponsora zawodów firmę ,,WIM” z Łańcuta. Pozostałym zespołom przyznano okolicznościowe dyplomy. Najlepszym koszykarzem turnieju został wybrany Paweł Kud reprezentujący barwy SP Wysoka, za co otrzymał pamiątkowy medal i dyplom – zdjęcie obok. Zwycięski zespół (SP Sonina) będzie reprezentował Gminę Łańcut na turnieju powiatowym, który odbędzie się w SP 2 w Łańcucie. Na zdjęciu niżej – zwycięzcy GIMS w mini piłce koszykowej: P. Bednarski, D. Dąbek, B. Jucha, K. Lichtarski, M. Matejek, Sz. Paczocha, B. Ruszel. D. Szczepański, A. Szpunar, J. Szpunar, M. Żyga. Opiekun W. Kuźniar Tekst i zdjęcia – Witold Kuźniar Gminny Organizator Sportu CKGŁ – Ośrodek Kultury w Albigowej Gminna Rada Kół Gospodyń Wiejskich w Łańcucie KGW w Albigowej zapraszają w dniach 28 – 30 marca 2009 r. na WYSTAWĘ SZTUKI I RĘKODZIEŁA „WIELKANOCNE TRADYCJE” oraz podsumowanie konkursu Stół Wielkanocny „BABY, BABKI, BABECZKI” w dniu 28 marca 2009 r. o godz. 1500 w Ośrodku Kultury w Albigowej str. 40 Imprezy noworoczne w naszej gminie Fot. Zofia Dzierga – Teatrzyk „Psotki i Śmieszki” z Głuchowa w sztuce „Śpiąca Królewna” Fot. Jan Baran – Festiwal Kolęd i Pastorałek w Kraczkowej – laureatka Martyna Rupar Fot. Andrzej Rajzer. Zespół wokalny „Con„Con Cuore” Fot. Andrzej Rajzer. Zespół wokalny Cuore” z Cierpisza w programie „Tobie MałyMały Panie” z Cierpisza w programie „Tobie Panie” Fot. Zofia Dzierga. Opłatek wiejski w Głuchowie zespół wokalny „Chanson” Fot. Jan Baran. „V Spotkania Chórów z kolędą w Nowy Rok” w Kraczkowej – Chór Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie – laureat Fot. Anna Uchman. Zespół Ludowy „Sonina”– „Jasełka” Fot. Jan Baran. Koncert Chóru i Orkiestry Kameralnej „Nicolaus” w Kraczkowej