slajdy z panelu

Rys. 1 Przyrost naturalny w Polsce, tys.
450
Urodzenia
400
350
Zgony
300
250
200
150
100
50
0
-50
Źródło: GUS
Przyrost
naturalny
Rys. 2 Dzietność* w Polsce na tle innych państw - 2013 r.
Prosta zastępowalność pokoleń
* Średnia liczba urodzeń dzieci przypadająca na kobietę w czasie jej życia
Źródło: OECD (Family Database)
Rys. 3 Czynniki mające wpływ na decyzję o posiadaniu dzieci
Decyzja o posiadaniu dzieci
Korzyści z
posiadania dzieci
• Oczekiwania
rodziców co do
przyszłego
wsparcia ze
strony dzieci (w
biznesie
rodzinnym, na
emeryturze,
itp.),
• Korzyści
psychologiczne
(w relacji do
innych dóbr)
Koszty
wychowania
dzieci
Szersze czynniki
ekonomiczne
Indywidualne
preferencje i styl
życia
• Bezpośrednie
koszty związane
z dziećmi (w
relacji do innych
dóbr),
• Niepewność co
do przyszłej
sytuacji
ekonomicznej,
• Zmieniające się
preferencje w
zakresie
posiadania dzieci
(w stosunku do
kariery,
samorozwoju itp.),
• Koszty
mieszkaniowe,
• Koszty
utraconych
możliwości (np.
związanych z
karierą
zawodową),
• Dostępność
elastycznych
możliwości
zatrudnienia
(praca w
niepełnym
wymiarze godzin,
telepraca)
• Perspektywy
kształcenia,
pracy i
dochodów dla
dzieci,
• Wartość
posiadanych
aktywów
• Niestabilność
związków,
problemy z
budowaniem
trwałych relacji,
• Preferencje co do
formy relacji –
przesuwanie od
związków
małżeńskich w
kierunku
współmieszkania
Normy społeczne
• Zakres podziału
obowiązków
domowych w
rodzinie,
• Model rodziny
(mężczyzna
żywiciel czy
neutralny pod
względem płci),
• Społeczne
postawy wobec
rodziny i nowych
ról dla kobiet
Źródło: na podstawie OECD („Low fertility rates in OECD countries: facts and policy responses”) oraz „Recent trends in Australian fertility”
Rys. 4 Najważniejsze powody rezerwy prokreacyjnej wśród kobiet i mężczyzn
osobiście dotkniętych tym problemem (% wskazań)
trudne warunki mat., brak pracy lub niepewność zatr.
przyszłość jest bardzo niepewna
wysokie koszty wychowania
złe warunki mieszkaniowe
niemożność zajścia w ciążę/poczęcia dziecka
brak odpowiedniego partnera/partnerki, na którym/której…
trudność godzenia pracy i rodzicielstwa
ryzyko chorób genetycznych dziecka
zbytnie odraczanie decyzji o posiadaniu dziecka
zbyt niski zasiłek na url. macierzyński/wychowawczym
dzieci to zbyt duża odpowiedzialność
brak miejsc lub wysokie opłaty w żłobkach i przedszkolach
dzieci odbierają swobodę życiową
chęć robienia kariery zawodowej
zbyt krótki urlop macierzyński
niechętna dzieciom postawa partnera/partnerki
zagrożenia dla dzieci (np. narkomanią, agresją, pedofilią itp)
zbyt krótki urlop wychowawczy
0
Kobiety
Źródło: Diagnoza Społeczna 2013
10
Mężczyźni
20
30
40
50
Rys. 5 Wsparcie dla rodzin ze środków publicznych, wg formy (% PKB, 2011 r.)
Źródło: OECD (Family Database)
Źródło: Eurostat
Slovakia
80
Hungary
Czech Republic
Greece
Italy
Estonia
Malta
Bulgaria
Spain
Romania
Germany
United Kingdom
Ireland
Poland
Latvia
Finland
Austria
France
Croatia
Lithuania
Belgium
Cyprus
Portugal
Netherlands
Luxembourg
Slovenia
Denmark
Sweden
Rys. 6 Wskaźnik zatrudnienia kobiet według liczby posiadanych dzieci do lat 6
(2014)
90
1 child
2 children
3+ children
70
60
50
40
30
20
10
0
Źródło: Eurostat
Bulgaria
Czech Republic
Romania
Malta
Slovakia
Poland
United Kingdom
Switzerland
Greece
Netherlands
Austria
Hungary
Croatia
Ireland
Italy
Spain
Estonia
Germany
Finland
Cyprus
Latvia
Luxembourg
Belgium
France
Sweden
Portugal
Slovenia
Norway
Iceland
Denmark
Rys. 7 Odsetek dzieci objętych instytucjonalnymi formami opieki (2013)
65
60
From 1 to 29 hours
55
30 hours or more
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0