Program Współpracy INTERREG VA Kraj Związkowy Brandenburgia

Transkrypt

Program Współpracy INTERREG V A
Brandenburgia-Polska (Lubuskie) 2014-2020
Projekt III
Kraj Związkowy Brandenburgia –
Rzeczpospolita Polska 2014-2020
w ramach celu „Europejska Współpraca Terytorialna“
Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR)
Projekt III z dn. 2 kwietnia 2014 r.
Stan na dzień 09.05.2014, godz. 14:31
P:\1581_OP_BB-Lubuskie\Bericht\3_Dritter_Entwurf\POLNISCH\Dritter_Entwurf_Kooperationsprogramm_BB-Lubuskie_20140509_PL.doc
strona I
Projekt III
Spis treści
1
Strategia dotycząca wkładu Programu Współpracy w realizację unijnej
strategii na rzecz inteligentnego, zrównoważonego wzrostu
sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz do osiągnięcia spójności
gospodarczej, społecznej i terytorialnej .............................................................. 1
1.1
strategii na rzecz inteligentnego, zrównoważonego wzrostu sprzyjającego
włączeniu społecznemu oraz osiągnięcie spójności gospodarczej, społecznej i
terytorialnej .............................................................................................................. 1
1.2
Uzasadnienie alokacji środków ...............................................................................16
2
Osie priorytetowe .................................................................................................21
2.1
Opis osi priorytetowych innych niż Pomoc Techniczna ...........................................21
2.2
Opis osi priorytetowej Pomoc Techniczna...............................................................53
3
Plan finansowy......................................................................................................57
3.1
Środki finansowe z EFRR (w EUR) .........................................................................57
3.2
Łączne środki finansowe z EFRR oraz współfinansowania krajowego (w EUR) .....57
4
Zintegrowane podejście do rozwoju terytorialnego ...........................................61
4.1
Wkład planowanych interwencji w strategie makroregionalne i strategię na
rzecz basenu morskiego, zgodnie z potrzebami obszaru objętego programem,
które zostały ustalone przez zaangażowane państwa członkowskie i, jeśli
dotyczy, przy uwzględnieniu ustalonych w tych strategiach strategicznie
ważnych projektach ................................................................................................61
5
Przepisy wykonawcze do Programu EWT...........................................................62
5.1
Odpowiedne instytucje i podmioty...........................................................................62
5.2
Procedura utworzenia Wspólnego Sekretariatu ......................................................63
5.3
Krótki opis rozwiązań w zakresie zarządzania i kontroli ..........................................63
5.4
Podział odpowiedzialności pomiędzy uczestniczącymi państwami
członkowskimi w przypadku korekt finansowych wprowadzonych przez
instytucję zarządzającą lub Komisję........................................................................77
5.5
Stosowanie euro .....................................................................................................77
5.6
Zaangażowanie partnerów......................................................................................77
6
Koordynacja ..........................................................................................................79
strona II
Projekt III
7
Zmniejszenie obciążeń administracyjnych dla beneficjentów ..........................82
8
Zasady horyzontalne ............................................................................................83
8.1
Zrównoważony rozwój ............................................................................................83
8.2
Równość szans i niedyskryminacja .........................................................................83
8.3
Równouprawnienie płci ...........................................................................................84
9
Odrębne elementy ................................................................................................85
9.1
Ramy wykonania Programu Współpracy ................................................................85
9.2
Właściwi partnerzy zaangażowani w przygotowanie Programu Współpracy ...........85
10
Załączniki ..............................................................................................................86
SPIS TABEL
Tabela 1:
Uzasadnienie wyboru celów tematycznych i priorytetów
inwestycyjnych ..........................................................................................14
Tabela 2:
Zestawienie strategii inwestycynej Programu Współpracy.........................18
Tabela 3:
Specyficzne dla programu wskaźniki rezultatu dla Celu
szczegółowego 1 ......................................................................................22
Tabela 4:
Specyficzne dla Programu wskaźniki rezultatu dla Celu
szczegółowego 2 ......................................................................................27
Tabela 5:
Szczegółowego 3 ......................................................................................31
Tabela 6:
Szczegółowego 4 ......................................................................................34
Tabela 7:
szczegółowego 5 ......................................................................................38
Tabelle 8:
szczegółowego 6 ......................................................................................40
Tabela 9:
Wspólne i szczegółowe dla Programu wskaźniki produktu ........................43
Tabela 10:
Ramy wykonania dla wszystkich osi priorytetowych ..................................46
Tabela 11:
Wymiar 1 - Zakres interwencji ...................................................................50
Tabela 12:
Wymiar 2 - Forma finansowania ................................................................51
Tabela 13:
Wymiar 3 - Typ obszaru ............................................................................51
Tabela 14:
Wymiar 6 - Terytorialne mechanizmy wdrażania .......................................52
strona III
Projekt III
Tabela 15:
Specyficzne dla Programu wskaźniki rezultatu ..........................................54
Tabela 16:
Wskaźniki produktu ...................................................................................55
Tabela 17:
Wymiar 1 - Zakres interwencji ...................................................................56
Tabela 18:
Wymiar 2 - Forma finansowania ................................................................56
Tabela 19:
Wymiar 3 - Typ obszaru ............................................................................56
Tabela 20:
Środki finansowe z EFRR (w EUR) ...........................................................57
Tabela 21:
Plan finansowy ..........................................................................................57
Tabela 22:
Podział według osi priorytetowej i celu tematycznego ...............................60
Tabela 23:
Szacunkowa kwota wsparcia, która ma być wykorzystana na cele
związane ze zmianami klimatu ..................................................................60
Tabela 24:
Instytucje Programu ..................................................................................62
Tabela 25:
Podmiot lub podmioty wyznaczone do wykonywania zadań w
zakresie kontroli i audytu ...........................................................................62
Tabela 26:
Ramy wykonania (tabela podsumowująca) ...............................................85
SPIS RYSUNKÓW
Rysunek 1:
Osie priorytetowe Programu Współpracy z celami tematycznymi i
priorytetami inwestycyjnymi.......................................................................10
strona IV
Projekt III
SKRÓTY
CS
CT
EFRR
EFSI
EGO/EPRC
ER SNB
ER PEV
EWT
GUS
IPA
KMK
KRD
MASFF
MIiR
MŚP
MLUV
MUGV
OP
ORE
PI
PT
UE
Woj.
ZWL
cel szczegółowy
cel tematyczny
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
Europejskie Fundusze Strukturalne i Inwestycyjne
EGO – Evaluation for Government Organizations s.c./
European Policies Research Centre – University of Strathclyde
Euroregion Sprewa-Nysa-Bóbr
Euroregion Pro Europa Viadrina
Europejska Współpraca Terytorialna
Główny Urząd Statystyczny
Instrument Pomocy Przedakcesyjnej
Konferencja Ministrów Kultury (w Niemczech)
Koncepcja Rozwoju i Działania (strategia euroregionu)
Ministerstwo Pracy, Polityki Społecznej, ds. Kobiet i Rodziny Kraju
Związkowego Brandenburgia
(niem. Ministerium für Arbeit, Soziales, Frauen und Familie)
Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju
małe i średnie przedsiębiorstwa
Ministerstwa Rozwoju Obszarów Wiejskich, Środowiska i Ochrony
Konsumentów Kraju Związkowego Brandenburgia
(niem. Ministerium für Ländliche Entwicklung, Umwelt und
Verbraucherschutz)
Ministerstwo Środowiska, Zdrowia i Ochrony Konsumentów Kraju
(niem. Ministerium für Umwelt, Gesundheit und Verbraucherschutz)
oś priorytetowa
Ośrodek Rozwoju Edukacji w Warszawie
priorytet inwestycyjny
pomoc techniczna
Unia Europejska
Województwo
Zarząd Województwa Lubuskiego
strona V
Projekt III
1
włączeniu społecznemu oraz do osiągnięcia spójności gospodarczej,
społecznej i terytorialnej
1.1
włączeniu społecznemu oraz osiągnięcie spójności gospodarczej,
społecznej i terytorialnej
1.1.1 Opis zawartej w Programie Współpracy strategii dotyczącej wkładu w
realizację unijnej strategii na rzecz inteligentnego, zrównoważonego
wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz do osiągnięcia
spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej
Obszar wsparcia
Obszar wsparcia rozciąga się wzdłuż polsko-niemieckiej granicy po obu brzegach
środkowej Odry i dolnego biegu Nysy Łużyckiej na powierzchni wynoszącej 20.341 km².
Obszar wsparcia obejmuje:
•
całe województwo lubuskie z subregionami gorzowskim i zielonogórskim,
•
trzy powiaty Kraju Związkowego Brandenburgia ‒ Marchijskie Nadodrze (Märkisch
Oderland), Odra-Sprewa (Oder-Spree), Sprewa-Nysa (Spree-Neiße) oraz
•
miasta wydzielone w Kraju Związkowym Brandenburgia ‒ Frankfurt nad Odrą
(Frankfurt (Oder)) i Chociebuż (Cottbus).
Wyzwania i szanse zintegrowanego pogranicza
Słaba sytuacja ekonomiczna i migracje
Obszar wsparcia charakteryzuje położenie pomiędzy znaczącymi obszarami
metropolitalnymi po obu stronach polsko-niemieckiej granicy. Jego zachodnia część
położona jest na obszarze ścisłych powiązań Brandenburgii z Berlinem. Szczecin na
północy, Poznań na wschodzie, Wrocław na południowym wschodzie, Drezno na południu
i Lipsk na południowym zachodzie, to kolejne metropolie, oddalone od obszaru wsparcia
każdorazowo o 100-200 km.
Na koniec 2012 r. na obszarze wsparcia mieszkało 1,68 mln ludzi, z tego ok. 400.000 w
samych centrach nadrzędnych: w Gorzowie Wielkopolskim (ok. 125.000), Zielonej Górze
strona 1
Projekt III
(ok. 120.000), Chociebużu (Cottbus, ok. 100.000) i Frankfurcie nad Odrą (Frankfurt
(Oder), ok. 60.000 mieszkańców) (GUS 2013, Stan i ruch naturalny ludności w
województwie lubuskim w 2012 r. / Urząd Statystyczny Berlina i Brandenburgii, Rozwój
demograficzny i poziom liczby ludności w Kraju Związkowym Brandenburgia, II kwartał
2012 r.).
Obszar wsparcia należy scharakteryzować jako obszar o słabych strukturach
ekonomicznych. Jest to obszar „o niewielkiej gęstości zaludnienia, silnie zagrożony
migracjami i nacechowany niewielką siłą gospodarczą” (Ernst & Young / agrathaer 2012).
Produkt krajowy brutto województwa lubuskiego wyniósł w 2012 r. 82,7 % polskiej
średniej krajowej per capita (GUS 2014). Również w Brandenburgii w 2012 r. produkt
krajowy brutto był znacznie niższy niż średnia dla całych Niemiec ‒ 70,6 % per capita
(Grupa Robocza „Całościowy Rachunek Gospodarki Narodowej Krajów Związkowych”
2014). Stopy bezrobocia były w województwie lubuskim (31.12.2012: 15,9 % średniej
ogólnopolskiej wynoszącej 13,4 %) i w Brandenburgii (średnia 2012: 10,2 % w stosunku
do średniej Niemiec 6,8 %) ponadprzeciętnie wysoka (Bundesagentur für Arbeit /
Federalny Urząd Pracy 2013).
W Brandenburgii spodziewany jest do 2030 r. spadek liczby ludności o niecałe 10 % w
stosunku do 2010 r. Dla Województwa Lubuskiego prognozuje się na 2030 r. spadek
liczby ludności o 4,5 % w stosunku do 2008 r. Tym samym rozwój demograficzny jest
wyraźnie bardziej ujemny niż w całej Polsce (-3,4 %) i w całych Niemczech (-5 %) - w
prognozie i jest przeciwstawny do demograficznych tendencji rozwojowych w całej
Europie (+4 %) (Ernst & Young / agrathaer 2012, GUS „Prognoza ludności na lata 20082035“, Warszawa 2008).
Konsekwencją przemian demograficznych jest zarysowujący się już dzisiaj brak
wykwalifikowanej siły roboczej. W badaniu dotyczącym rozwoju polsko-niemieckiego
rynku pracy w regionie Brandenburgia/Lubuskie sformułowano w 2011 r. wniosek
mówiący o tym, że w Brandenburgii już teraz istnieją znaczące braki w tym zakresie w
dziedzinie zawodów związanych z opieką medyczną i nad ludźmi wymagającymi pomocy.
Dotyczy to również w pojedynczych przypadkach zawodów technicznych i
administracyjnych. Również region lubuski odnotowuje już szerokie spektrum różnych
zawodów, w którym występuje brak wykwalifikowanej siły roboczej. Jednocześnie istnieją
liczne zawody, dla których na rynku pracy funkcjonuje niższy popyt niż podaż (MASFF
2011).
strona 2
Projekt III
Region tranzytowy o niewystarczającej wewnętrznej dostępności
Obszar wsparcia na kierunku wschód-zachód połączony jest bezpośrednio z
transeuropejską siecią bazową poprzez 2. Korytarz sieci bazowej (Morze PółnocneBałtyk: autostrada federalna BAB12/A2 i linia kolejowa Warszawa-Berlin). Na kierunku
północ-południe obszar wsparcia obejmuje dwa korytarze główne po stronie niemieckiej
(Scandinavian–Mediterranean i Orient/East-Med) oraz jeden korytarz głównym po stronie
polskiej (Bałtyk-Adriatyk; do tego droga ekspresowa S3 Szczecin-Zielona Góra-Praga).
Na południe obszaru wsparcia można dojechać autostradą federalną BAB15/A18 (BerlinCottbus-Forst-Wrocław). Poza tym wewnętrzną dostępność i jednocześnie połączenie z
sieciami transeuropejskimi gwarantuje sieć dróg ekspresowych i federalnych takich, jak na
przykład droga krajowa nr 32 (Gubinek-Zielona Góra) i trasa Odra-Łużyce (B112, B167).
W ostatnich latach poprawie uległa dostępność transportowa obszaru wsparcia poprzez
inwestycje w sieć drogową, w szczególności po stronie polskiej (A2 Rzepin-Torzym i S3
Szczecin-Gorzów-Zielona Góra-Wrocław). Pomimo tego o obszarze wsparcia mówi się,
że „jakość [transgranicznych, uwaga autora] połączeń transportowych jest niska” (Ernst &
Young / agrathaer, strona 256). Integrację w szczególności obszarów przygranicznych
bardzo utrudnia bariera Odry i Nysy Łużyckiej, na których znajduje się tylko 7 drogowych
przejść granicznych i 4 kolejowe przejścia graniczne na długości około 200 km. Niesie to
ze sobą zagrożenie, polegające na niemożności wykorzystania adekwatnych połączeń
regionu granicznego z transeuropejskimi osiami transportowymi charakteryzującymi się
dobrym wyposażeniem infrastrukturalnym i stanie się jedynie w coraz większym stopniu
obszarem ruchu tranzytowego (Ernst & Young / agrathaer 2012), Projekt Regionalnego
Programu Operacyjnego – Lubuskie 2020, 2013, s. 233).
Zarówno analiza socjoekonomiczna dla Kraju Związkowego Brandenburgia z roku 2012,
jak i ekspertyza Ministerstwa Rozwoju Regionalnego dotycząca wyzwań i celów
współpracy transgranicznej z udziałem Polski po 2013 r. dochodzą do wniosku, że „w
zakresie transportu transgranicznego […] istnieją nadal znaczące deficyty w odniesieniu
do prędkości i komfortu podróżowania (Ernst & Young / agrathaer, s.213) oraz że „stan
infrastrukturalny, ale przede wszystkim organizacyjny [w transporcie kolejowym, uwaga
autora] jest dramatyczny” (EGO/EPRC 2012). Zwraca się uwagę na to, że mieszkańcy
narzekają na przykład na długi czas przejazdu z Zielonej Góry do Berlina, wynoszący 6
godzin na odcinku 150 km. Z uwagi na brak transgranicznej oferty komunikacji publicznej
podróżni są zmuszeni do pokonywania dłuższych odcinków drogi między dworcami na
piechotę, (EGO/EPRC 2012, s. 92). Wraz z uruchomieniem linii autobusowej 983, która
od 2012 r. kursuje pomiędzy Dworcem Głównym Frankfurt nad Odrą i dworcem
autobusowym w Słubicach, podjęto pierwszy krok w kierunku poprawy tej sytuacji. W
strona 3
Projekt III
przyszłości jednak niezbędne są dalsze działania gwarantujące akceptowalną jakość
transgranicznej komunikacji publicznej.
Niewystarczająco wykorzystywany potencjał przyrodniczy i kulturowy
Region dysponuje zróżnicowanym i bogatym krajobrazem kulturowym i przyrodniczym,
charakteryzującym się w dużej części wyjątkowo wysoką jakością środowiska
naturalnego, co stanowi wyraźną przewagę konkurencyjną w stosunku do
porównywalnych regionów. Wyróżniającymi się elementami przyrody są duże obszary
leśne oraz liczne akweny śródlądowe, łącznie z Odrą, Nysą Łużycką, Sprewą, ich
dopływami, jak i liczne jeziora.
W szczególności łęgi rzeczne wzdłuż środkowej Odry i Warty / Łęgi nad Wartą, doliny
rzek Bóbr, Obra i Noteć oraz Pojezierza Lubuskie i Odry-Sprewy, duże obszary leśne na
wschód i zachód Odry i Sprewy, wyjątkowe murawy kserotermiczne na południu
Brandenburgii i w Dolinie Odry oraz ogromne zwarte przestrzenie krajobrazów
przyrodniczych stwarzają doskonałe warunki do ochrony gatunków i siedlisk (MLUV 2010,
ZWL 2012: Program Ochrony Środowiska).
Z 49,1 % udziału lasów w całości powierzchni Województwo Lubuskie jest najbardziej
bogatym w lasy z polskich wojewódzkim (GUS Leśnictwo – Forestry, Warszawa 2013). Po
stronie brandenburskiej to przede wszystkim wielkoobszarowe, zwarte tereny korytarzy
ekologicznych południowej Brandenburgii, stanowią duży potencjał dla transgranicznego
usieciowienia siedlisk ( MUGV Biotopverbund Brandenburg).
Dowodem wysokiej jakości terenów przyrodniczych na obszarze wsparcia jest
funkcjonowanie dwóch parków narodowych, jednego rezerwatu biosfery oraz 10 dalszych
wielkoprzestrzennych obszarów chronionych. Na ok. 1/3 łącznej powierzchni obszaru
wsparcia wyznaczono obszary chronione (KRD ER SNB 2013, KRD ER PEV 2013).
W Koncepcjach Rozwoju i Działania Euroregionów szacuje się, iż potencjał i
różnorodność wyjątkowych elementów przyrodniczych i kulturowo-przyrodniczych stanowi
dobry punkt wyjścia do rozwoju przyjaznych środowisku trwałych i zrównoważonych form
turystyki, co jednak w chwili obecnej nie jest wykorzystywane w wystarczającym stopniu.
Mimo ostatnich, skutecznych zalążków współpracy pomiędzy Słubicami a Frankfurtem
nad Odrą, wznowienia żeglugi pasażerskiej na Odrze, współpracy parków krajobrazowych
oraz wspólnego tworzenia transgranicznej sieci turystycznych szlaków, mowa jest jednak
o braku wspólnych produktów i ich promocji (KRD ER PEV 2013, KRD ER SNB 2013).
strona 4
Projekt III
Integracja transgraniczna jako koncepcja przeciwdziałania słabości ekonomicznej
Dalsza integracja społeczeństwa obywatelskiego oraz gospodarki i administracji na
obszarze wsparcia daje liczne możliwości przeciwdziałania słabościom ekonomicznej.
W chwili obecnej sytuacja na obszarze wsparcia wygląda tak, że wynikające z różnic
socjokulturowych bariery mentalne pomiędzy partnerami, stanowią nadal znaczącą
przeszkodę dla rozwoju transgranicznego w ujęciu ogólnospołecznym (por. EGO/EPRC
2012, s. 92, 100; KRD ER PEV 2013, s. 45). Poza tym odmienne struktury
administracyjne, systemy prawne i kompetencje urzędów i instytucji po obu stronach
granicy utrudniają kooperację (EGO/EPRC 2012, s. 103). Różnice te wynikają z
odmiennej struktury państwa i administracji.
To, że istnieje duże zainteresowanie integracją pokazuje chociażby duży udział obywateli
w szczególności w projektach dofinansowywanych z Funduszu Małych Projektów, ale też
w projektach edukacyjnych. Uczestnikami są przedstawiciele społeczeństwa
obywatelskiego, gospodarki i administracji. I tak do końca 2012 r. w dofinansowywanych z
Funduszu Małych Projektów Programu Operacyjnego Polska (Województwo Lubuskie) –
Brandenburgia 2007-2013 w projektach wzięło udział ponad 12.500 osób, w projektach
edukacji, kształcenia i dokształcania ponad 4.000 osób (Roczny raport wdrożeniowy
2012).
Mimo wszystko nadal istnieją „bariery językowe, a tym samym słaba komunikacja między
sąsiadami” (Ernst & Young / agrathaer 2012, s. 256). Jest to przeszkodą w partnerskim
współżyciu w regionie. Z raportu Konferencji Ministrów Kultury „O sytuacji nauki języka
polskiego w Republice Federalnej Niemiec” z roku 2012 wynika, że udział uczennic i
uczniów uczących się w Brandenburgii w roku szkolnym 2011/2012 języka polskiego
wynosił poniżej 1 % wszystkich uczniów i zmniejszył się w stosunku do 2007/2008 o 20 %
(KMK 2012). W przeciwieństwie do powyższego Województwo Lubuskie było, zgodnie z
wynikami badań Warszawskiego Ośrodka Rozwoju Edukacji dotyczących powszechności
nauczania języków obcych z roku 2013, wiodące w całej Polsce: w roku szkolnym
2011/2012 ponad 2/3 wszystkich uczniów uczyło się w szkole języka niemieckiego (ORE
2013).
Pokazuje to, iż istnieje wysokie zainteresowanie sąsiadem, trzeba jednak jeszcze
poprawić warunki ramowe. Aby dalej pogłębiać integrację, konieczna jest rozbudowa
transgranicznych kontaktów i sieci. Spotkania i znajomość języka sąsiada są w tym
kontekście elementem kluczowym.
strona 5
Projekt III
Strategia: redukować bariery – wspólnie wykorzystywać silne strony
Atrakcyjny, dalej się integrujący region pogranicza jest środkiem ku temu, aby złagodzić
słabość strukturalną obszaru wsparcia i wykorzystać różnorodne możliwości, jakie
wynikają z położenia przy granicy.
Ideę przewodnią Programu Współpracy jest w związku z tym rozwijanie wspólnego
obszaru wsparcia transgranicznie jako obszaru zintegrowanego, dobrze
infrastrukturalnie usieciowionego, zrównoważonego o wysokiej atrakcyjności tak,
aby we wszystkich jego częściach poprawić warunki i jakość życia mieszkańców.
Partnerzy Programu widzą cztery obszary strategiczne, które powinien obejmować
Program Współpracy:
(1) Integracja mieszkańców i współpraca administracji
Znaczącym, wykorzystywanym nadal w niewystarczającym stopniu potencjałem regionu
pogranicza jest przezwyciężenie barier mentalnych, językowych i socjokulturowych (por.
EGO/EPRC 2012, s. 92, 100; KRD ER PEV 2013, s. 45). Poprzez większą integrację
gospodarki, administracji i społeczeństwa obywatelskiego można złagodzić
uwarunkowane granicą niedobory ekonomiczne i wykorzystać potencjały transgraniczne.
Wymaga to intensywnych kontaktów między obywatelami, administracją i gospodarką
regionu pogranicza. Znaczącym fundamentem tego jest wzajemne poznanie się i wspólne
doświadczenia. Ugruntowane sieci partnerów reprezentujących społeczeństwo
obywatelskie, gospodarkę i administrację są niezbędne dla trwałej integracji pogranicza.
Przy czym ważną rolę odgrywa lepsze porozumienie się, w szczególności poprzez
znajomość języka sąsiada.
W ostatnich 20 latach znacząco wzrosło zaangażowanie na rzecz kooperacji
transgranicznej. Doszło do dużej liczby kooperacji pomiędzy gminami, urzędami,
stowarzyszeniami i inicjatywami wszelkiego rodzaju w wielu obszarach tematycznych.
Niniejszy Program bazuje na tym, jednocześnie podkreślając szczególne priorytety.
Należą do nich wzajemne poznanie języka i kultury, wymiana i spotkania dzieci i
młodzieży, zarówno w szkołach, jak i w czasie wolnym, spotkania w sytuacjach
codziennych, współpraca stowarzyszeń i innych podmiotów społeczeństwa
obywatelskiego, wspólne imprezy sportowe i kulturalne, współpraca administracji i
urzędów i wiele innych.
strona 6
Projekt III
Poza tym potrzebna jest intensywna współpraca pomiędzy administracją wszystkich
szczebli na obszarze wsparcia. Ponieważ tylko w ten sposób można likwidować
infrastrukturalne, organizacyjne jak i prawne przeszkody w integracji obszaru wsparcia.
Dlatego też Program ma przyczynić się do tego, aby poprawić współpracę na poziomie
administracji.
(2) Wzmocnienie transgranicznych zdolności i kompetencji
Aby móc optymalnie wykorzystać szanse, jakie daje położenie przygraniczne warunkiem
podstawowym jest znajomość języka sąsiada. Dlatego też przede wszystkim w
niemieckiej części obszaru wsparcia powinno się wzmocnić naukę języka polskiego. Poza
tym wspieranie edukacji językowej polskiej części obszaru wsparcia stanowi również
ważny element Programu tak, aby utrzymać znajomość języka niemieckiego na równym
wysokim poziomie.
Poza tym ważne są zdolności interkulturowe. Trzeba je zdobywać i ćwiczyć całe życie od
przedszkola, poprzez szkołę, naukę zawodu, w życiu zawodowym i poza nim. Dlatego też
edukacji interkulturowej przypisuje się szczególne znaczenie.
Transgranicznie uznawane kwalifikacje zawodowe zwiększają mobilność pracowników
wewnątrz obszaru wsparcia i zmniejszają tendencję do migracji dobrze wykształconych
fachowców.
Stworzenie dobrej wspólnej oferty edukacyjnej, która postrzega położenie na granicy, jako
mocną stronę regionu i przyczynia się do zwiększenia szans edukacyjnych jest więc
zasadniczym warunkiem zintegrowanego wzrostu regionu, zgodnie z założeniami Strategii
Europa 2020. Dlatego też temat kształcenie i dokształcanie jest nadal ważnym celem na
obszarze wsparcia.
(3) Wspólna ochrona i korzystanie z dziedzictwa przyrodniczego i
kulturowego
Zróżnicowane i bogate dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe na obszarze wsparcia
stanowi znaczący kapitał. Jego odpowiedzialne wykorzystanie może doprowadzić do
wygenerowania dotychczas niewykorzystanych potencjałów, impulsów dla rozwoju
regionalnego, w szczególności w zakresie turystyki i wypoczynku. Wymaga to ścisłej
transgranicznej współpracy na rzecz ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego.
strona 7
Projekt III
Dlatego też należy wspólnie tworzyć i promować produkty turystyczne. Wymaga to
również działań inwestycyjnych tak, aby móc chronić bądź odpowiedzialnie korzystać z
dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego.
Zachowanie wysokiej jakości przyrody wymaga wspólnych starań w zakresie ochrony
przyrody i siedlisk poprzez intensywną współpracę administracji zajmującej się ochroną
przyrody oraz partnerów aktywnych w tym zakresie.
(4) Połączenie z Sieciami Transeuropejskimi oraz trwały i zrównoważony
transport
Szczególnym warunkiem integracji obszaru wsparcia i wymiany między ludźmi w obu jego
częściach jest jego wewnętrzna i zewnętrzna dostępność transportowa. Ważną rolę
odgrywa przy tym zamknięcie istniejących jeszcze w transgranicznej infrastrukturze luk.
Poprawa połączenia regionu z Sieciami Transeuropejskimi poprzez ukierunkowane
inwestycje pozwala na jego integrację z całym obszarem europejskim i wraz z poprawą
transgranicznej mobilności i logistyki przyczynia się zasadniczo do jego atrakcyjności dla
ludzi i przedsiębiorstw.
Właściwymi do wyrównania braków w systemie transportowym są działania
uatrakcyjniające transgraniczną komunikację publiczną, w szczególności pomiędzy
miastami bliźniaczymi, ale również pomiędzy centrami nadrzędnymi w hierarchii sieci
osadniczej, co w sumie prowadzi do usprawnień. Również negatywne konsekwencje
komunikacji transgranicznej, między innymi w miastach bliźniaczych, powinny być
wspólnie niwelowane.
Struktura Programu
Celem realizacji strategicznych założeń Partnerzy Programu zdefiniowali cztery osie
priorytetowe, które zostały następnie rozpisane na sześć celów szczegółowych:
Oś priorytetowa I:
Integracja mieszkańców i współpraca administracji
Z celem szczegółowym
1. Wzmocnienie transgranicznej współpracy instytucji i obywateli we
wszystkich aspektach życia publicznego
Oś priorytetowa II: Wzmocnienie transgranicznych zdolności i kompetencji
Z celem szczegółowym
strona 8
Projekt III
2. Rozszerzenie wspólnej oferty edukacji i kształcenia zawodowego na
rzecz uczenia się przez całe życie
Oś priorytetowa III: Wspólne zachowanie i korzystanie z dziedzictwa kulturowego i
przyrodniczego
Z celami szczegółowymi
3. Wzrost
dostępności
transgranicznego
przyrodniczego i kulturowego
wspólnego
dziedzictwa
4. Wspólna ochrona i rozwój ekosystemów
Oś priorytetowa IV: Połączenie z Sieciami
zrównoważony transport
Transeuropejskimi
oraz
trwały
i
Z celami szczegółowymi
5. Poprawa infrastruktury transportowej, celem zwiększenia dostępności
transgranicznej
6. Poprawa transgranicznej przyjaznej środowisku mobilności
Poniższy rysunek przedstawia osie priorytetowe wraz z wybranymi celami tematycznymi
oraz przypisanymi im priorytetami inwestycyjnymi:
strona 9
Projekt III
Rysunek 1:
Osie priorytetowe Programu Współpracy z celami tematycznymi i
priorytetami inwestycyjnymi
Wkład Programu do Strategii Europa 2020
Poprzez wybraną strategię Program w układzie czterech osi priorytetowych wspiera
aktywnie Strategię Europa 2020 na rzecz inteligentnego, zrównoważonego wzrostu
sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz osiągnięcie spójności gospodarczej,
społecznej i terytorialnej:
1.
Zintegrowany wzrost
Do wspierania gospodarki o wysokim stopniu zatrudnienia i nacechowanej spójnością
społeczną i terytorialną przyczynia się:
•
Oś priorytetowa I (Cel tematyczny 11) poprzez to, iż Program wspiera
transgraniczną współpracę i wymianę pomiędzy mieszkańcami i instytucjami
obszaru wsparcia, co poprawia możliwość partycypacji mieszkańców obszaru
wsparcia w korzyściach wynikających ze wzrostu zatrudnienia,
•
Oś priorytetowa II (Cel tematyczny 10) przyczynia się w szczególności do
wdrożenia inicjatywy przewodnej Unii Europejskiej „Nowe kompetencje i nowe
możliwości zatrudnienia”. W ten sposób Program poprzez edukację i kształcenie
strona 10
Projekt III
ustawiczne generuje kompetencje transgraniczne, które ułatwiają transgraniczną
mobilność siły roboczej i pozwalają na lepsze wykorzystanie istniejącego
potencjału zasobów ludzkich,
•
2.
Oś priorytetowa IV (Cel tematyczny 7, Priorytet inwestycyjny 7b), w ramach
którego Program stwarza poprzez wspieranie transgranicznej mobilności warunki
do wzrostu mobilności osób pracujących oraz do tego, aby wszyscy mieszkający
na obszarze wsparcia obywatele mogli aktywnie uczestniczyć w życiu społecznym.
Inteligentny wzrost
Do rozwoju gospodarki opartej o wiedzę i innowację przyczynia się:
•
Oś priorytetowa I (Cel tematyczny 11), w którym Program wspiera współpracę
instytucji na rzecz promocji, innowacji i kooperacji przedsiębiorstw i tym samym w
rozumieniu inicjatywy przewodniej Unii Europejskiej „Unia innowacji” poprawia
warunki ramowe dla badań i innowacji celem wzmocnienia łańcuchów
innowacyjnych,
•
Oś priorytetowa II (Cel tematyczny 10), poprzez to, iż Program transgranicznie
poprzez edukację i kształcenie ustawiczne wspiera inicjatywę przewodnią Unii
Europejskiej „Mobilna młodzież”, poprawia wydajność systemów edukacyjnych i
promuje transgraniczne zastosowanie kompetencji uzyskanych w regionie.
3.
Trwały i zrównoważony wzrost
Do wspierania zasobooszczędnej, bardziej ekologicznej i konkurencyjnej gospodarki
przyczynia się:
•
Oś priorytetowa III (Cel tematyczny 6), w ramach którego Program chroni
dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze oraz zasoby naturalne na obszarze wsparcia,
wspiera je i umożliwia ich wykorzystanie do celów trwałego transgranicznego
rozwoju,
•
Oś priorytetowa IV (Cel tematyczny 7, Priorytet inwestycyjny 7c), w ramach
którego Program poprzez promocję transgranicznych przyjaznych środowisku
systemów transportowych wspiera modernizację transportu na obszarze wsparcia.
Wkład w Wspólne Ramy Strategiczne i umowę partnerstwa
Program Współpracy jest odpowiedzią na wszystkie wymienione w Wspólnych Ramach
Strategicznych działy odnoszące się do współpracy transgranicznej, w szczególności
poprzez
•
wspólne zagospodarowanie i wspieranie zasobów naturalnych (np. poprzez
wspólne działania na rzecz ochrony przyrody i środowiska),
strona 11
Projekt III
•
wykorzystanie inwestycyjnych efektów skali poprzez wspólne korzystanie ze
wspólnych usług publicznych (np. w opiece zdrowotnej, ochronie przed klęskami
żywiołowymi, czy też infrastrukturze edukacyjnej),
•
wspieranie transgranicznych połączeń oraz przyjaznych środowisku i powiązanych
ze sobą gałęzi transportu (np. poprzez wspieranie transgranicznej komunikacji
publicznej),
•
poprawę konkurencyjności MŚP (np. poprzez wspieranie sieci przedsiębiorstw
oraz transgraniczną ofertę kształcenia zawodowego i dokształcania),
•
wspieranie mobilności pracobiorców przez
kompetencji interkulturowych i językowych,
•
poprawę transgranicznego
administracji.
sterowania
granicę poprzez pozyskiwanie
poprzez
intensyfikację
współpracy
Wymagana we Wspólnych Ramach Strategicznych w powiązaniu z art. 18
Rozporządzenia (UE) nr 1303/2013 koncentracji tematycznej Program Współpracy
sprostał poprzez wybór tylko 4 Celów Tematycznych i 6 Priorytetów Inwestycyjnych.
Umowa partnerstwa pomiędzy Niemcami a Komisją Europejską dotycząca wdrażania
funduszy w ramach EFSI podkreśla znaczenie komponentu kooperacji i zasady
oddolności dla Europejskiej Współpracy Terytorialnej. Zgodnie z tym podmioty krajowe,
regionalne i lokalne w poszczególnych obszarach polityk same decydują o tym gdzie i na
jakim poziomie należy ze sobą mądrze współpracować. Poza charakterem inwestycyjnym
należy w Programie szczególnie podkreślić generowanie wiedzy, metod, procedur,
standardów oraz przykładowych rozwiązań, jak i budowę świadomości.
Umowa partnerstwa między Rzeczpospolitą Polską a Komisją Europejską dotycząca
wdrażania funduszy w ramach EFSI wymienia następujące obszary tematyczne, jako
zasadnicze dla Europejskiej Współpracy Terytorialnej:
•
poprawa dostępności transportowej,
•
trwały i zrównoważony socjoekonomiczny rozwój, między innymi poprzez naukę
języka sąsiada,
•
ochrona środowiska i efektywne wykorzystanie zasobów,
•
współpraca administracji publicznej,
•
dostosowanie się do przemian demograficznych.
strona 12
Projekt III
Program Współpracy odnosi się do zawartych w umowach partnerstwa założeń
bezpośrednio poprzez formułowanie celów szczegółowych i wybór celów tematycznych
oraz priorytetów inwestycyjnych. Alokacja środków pokazuje wyraźnie, że Program
Współpracy przykłada poprzez I Oś priorytetową „Integracja mieszkańców i współpraca
administracji” oraz II „Wzmocnienie transgranicznych zdolności i kompetencji”, szczególną
wagę do trwałej socjoekonomicznej integracji obszaru wsparcia i tym samym ideą
kooperacji ustanawia centralnym punktem odniesienia. Poprzez konsekwentne
angażowanie partnerów z obszaru wsparcia ‒ administracji, jak i partnerów społecznych i
gospodarczych – już podczas opracowywania programu w największym stopniu zapewnia
się to, iż cele polityki Unii Europejskiej i formułowane w regionie potrzeby są ze sobą
powiązane w sposób przejrzysty i zrozumiały.
Pomimo tego, iż w Umowie partnerstwa między Niemcami a Unią Europejską
niewymienione jest jednoznacznie wspieranie Celu tematycznego 7 „Promowanie
zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu
najważniejszej infrastruktury sieciowej”, cel ten został wprowadzony do Programu
Współpracy, ponieważ w szczególności w przypadku połączeń transgranicznych nadal
występują deficyty.
strona 13
Projekt III
1.1.2 Uzasadnienie wyboru celów tematycznych i odpowiadających im priorytetów
inwestycyjnych, z uwzględnieniem wspólnych ram strategicznych, w
oparciu o analizę potrzeb w całym obszarze objętym programem, oraz
wyboru strategii mającej na celu zaspokojenie tych potrzeb, której
zadaniem, w stosownych przypadkach, jest zajęcie się brakującymi
ogniwami w infrastrukturze transgranicznej, z uwzględnieniem wyników
ewaluacji ex ante.
Poniższa tabela pokazuje poglądowe
tematycznych i priorytetów inwestycyjnych:
Tabela 1:
zestawienie
uzasadnień
wyboru
celów
Uzasadnienie wyboru celów tematycznych i priorytetów inwestycyjnych
Wybrany cel
tematyczny
Wybrany priorytet
inwestycyjny
Uzasadnienie wyboru
11
Wzmacnianie
zdolności
instytucjonalnych
instytucji
publicznych
i
zainteresowanych
stron
oraz
sprawności
administracji
publicznej
11 (EWT)
Wzmacnianie
zdolności
instytucjonalnych instytucji
publicznych
i
zainteresowanych
stron
oraz
sprawności
administracji
publicznej
poprzez
wspieranie
współpracy
prawnej
i
administracyjnej
i
współpracy
między
obywatelami i instytucjami
• Przezwyciężenie
mentalnych,
językowych i socjokulturowych barier
stanowi nadal główną przeszkodę w
większej integracji obszaru wsparcia.
• Ich
likwidacja
jest
warunkiem
złagodzenia
uwarunkowanymi
istnieniem
granicy
braków
ekonomicznymi
i
wykorzystania
transgranicznych potencjałów poprzez
silniejszą integrację gospodarki, nauki,
administracji
i
społeczeństwa
obywatelskiego.
• Należy rozwijać skuteczne działania i
sposoby podejścia wypracowane w
dotychczasowych
okresach
finansowania
10
Inwestowanie
w
kształcenie,
szkolenia,
w
tym
szkolenie zawodowe,
na rzecz zdobywania
umiejętności,
uczenia się przez
całe życie
10 (EWT)
Inwestowanie
w
kształcenie, szkolenia, w
tym szkolenie zawodowe,
na
rzecz
zdobywania
umiejętności, uczenia się
przez całe życie poprzez
rozwój
i
wdrażanie
wspólnych
systemów
kształcenia,
szkolenia
zawodowego i szkolenia
• Język, interkulturowość i dające się
transgranicznie
zastosować
kompetencje stanowią zasadnicze
uwarunkowanie
integracji
i
atrakcyjności obszaru wsparcia.
• Wspólna oferta edukacyjna ma
optymalnie przygotować mieszkańców
do
możliwości
prywatnego
i
zawodowego wykorzystania położenia
na granicy, co wzmacnia więzi z
obszarem wsparcia i łagodzi tendencje
migracyjne.
• Poprzez działania edukacyjne należy
w szczególności wzmocnić potencjał
wykwalifikowanej siły roboczej i
rozwinąć transgraniczny rynek pracy.
6
Zachowanie
6.c
Zachowanie,
• Zróżnicowane na obszarze wsparcia
dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe o
i
ochrona,
strona 14
Projekt III
Wybrany cel
tematyczny
ochrona środowiska
oraz
promowanie
efektywnego
gospodarowania
zasobami
7
Promowanie
zrównoważonego
transportu
usuwanie
niedoborów
przepustowości
działaniu
najważniejszej
infrastruktury
sieciowej
i
w
Wybrany priorytet
inwestycyjny
promowanie
i
rozwój
dziedzictwa naturalnego i
kulturowego
Uzasadnienie wyboru
wysokiej
jakości
stanowi
jego
znaczący kapitał.
Poprzez jego
odpowiedzialne wykorzystanie można
z dotychczas niewykorzystywanego
potencjału
wygenerować
impulsy
rozwojowe dla rozwoju regionalnego,
w szczególności dla turystyki i
rekreacji.
6.d
Ochrona i przywrócenie
różnorodności biologicznej,
ochrona
i
rekultywacja
gleby oraz wspieranie usług
ekosystemowych,
także
poprzez program „Natura
2000”
i
zieloną
infrastrukturę
• Zachowanie wysokiej jakości przyrody
i efektywne wykorzystanie zasobów
naturalnych
wymagają
wspólnych
działań, które należy przygotować i
zrealizować w toku intensywnej
współpracy administracji i urzędów
oraz
aktywnych
partnerów
zajmujących się przyrodą.
7.b
Zwiększanie
mobilności
regionalnej
poprzez
łączenie
węzłów
drugorzędnych
i
trzeciorzędnych
z
infrastrukturą TEN-T, w tym
z węzłami multimodalnymi
• Ważnym warunkiem integracji obszaru
wsparcia i wymiany między jego
mieszkańcami po obu stronach granicy
jest jego wewnętrzna i zewnętrzna
dostępność transportowa.
• Poprawa
połączenia
regionu
z
Sieciami Transeuropejskimi poprzez
ukierunkowane
inwestycje
tworzy
możliwości jego integracji z całym
obszarem europejskim i przyczynia się
do wzrostu jego atrakcyjności dla ludzi
i przedsiębiorstw.
7.c
Rozwój
i
usprawnianie
przyjaznych środowisku (w
tym o obniżonej emisji
hałasu) i niskoemisyjnych
systemów transportu, w tym
śródlądowych
dróg
wodnych
i
transportu
morskiego,
portów,
połączeń
multimodalnych
oraz infrastruktury portów
lotniczych,
w
celu
promowania
zrównoważonej mobilności
regionalnej i lokalnej
• Transgranicznej oferty brakuje jeszcze
w
szczególności
w
zakresie
komunikacji publicznej. Jej rozbudowa
i złagodzenie niekorzystnych aspektów
transportu
transgranicznego
ma
pozwolić
na
bardziej
przyjazna
środowisku mobilność.
strona 15
Projekt III
1.2
Uzasadnienie alokacji środków
Rozporządzenie w sprawie EWT1 przewiduje koncentrację tematyczną przy planowaniu
wykorzystania środków EFRR, która polega na tym, iż co najmniej 80% alokacji (środki
EFRR) danego programu współpracy transgranicznej musi koncentrować się na
maksymalnie 4 celach tematycznych.
W niniejszym programie każdy z wybranych celów tematycznych odpowiada jednej osi
priorytetowej i realizowany jest z w ramach co najmniej jednego priorytetu inwestycyjnego
zgodnie z art. 7 ust. 1 rozporządzenia w sprawie EWT. Osobna oś priorytetowa dotyczy
pomocy technicznej. Tym samym program obejmuje 5 osi priorytetowych. Alokacja
programu wynosi ok. 100 mln EUR, z tego na realizację czterech celów tematycznych
przypada 94 mln EUR (94% alokacji programowej). 6% środków EFRR, będących w
dyspozycji programu, przeznaczonych jest na finansowanie działań w ramach osi
priorytetowej „Pomoc techniczna”. Tym samym zasada koncentracji tematycznej zostaje
spełniona.
Uzasadnienie podziału alokacji
Alokacja środków koncentruje się na trzech dziedzinach, które Program chce rozwijać.
Opiera się ona o identyfikację potrzeb i potencjałów obszaru wsparcia i uwzględnia
każdorazowe nakłady finansowe w odpowiednich osiach priorytetowych i priorytetach
inwestycyjnych.
Inwestycje w ludzi
Likwidacja barier oraz dalsza integracja i usieciowienie obszaru wsparcia stanowią
strategiczne podstawy i ideę przewodnią Programu Współpracy. Najważniejszym i
koniecznym warunkiem trwałego i zrównoważonego rozwoju regionu jest przy tym
wzmocnienie współpracy administracji i instytucji oraz możliwość spotykania się
mieszkańców na polsko-niemieckiej granicy.
Dobra edukacja i dokształcanie we wszystkich fazach życia odgrywają ważną rolę dla
wzajemnego zrozumienia i rozwoju obszaru wsparcia. Możliwie wczesna nauka języka
przyczynia się zasadniczo do wzajemnego zrozumienia i likwidacji uprzedzeń.
1
Artykuł 6 rozp. (UE) nr 1299/2013
strona 16
Projekt III
Do inwestycji w ludzi w regionie w ramach priorytetów 1 i 2 przyporządkowane zostało
więc najwięcej środków w wysokości łącznie 77 mln euro (z tego 32 mln euro dla PI 11
(EWT) i 12 mln PI 10 (EWT).
Inwestycje w dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe
Wspólne dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe stanowi ogromny potencjał obszaru
wsparcia w ramach trwałego i zrównoważonego rozwoju. Wykorzystanie tych potencjałów
może generować zasadnicze impulsy dla rozwoju regionalnego i gospodarczego tego
słabego ekonomicznie obszaru, w szczególności w zakresie turystyki.
Inwestycje w dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze
W priorytecie III stanowią drugi co do wielkości punkt programu z alokacją w wysokości 32
mln euro. Z uwagi na duże zapotrzebowanie inwestycyjne, do PI 6c przypisano 24 mln
euro, podczas gdy 8 mln euro zostanie udostępnionych w PI 6d.
Inwestycje w sieci transportowe
Inwestycje w sieci transportowe na obszarze wsparcia mają nadal duże znaczenie dla
współpracy, ponieważ umożliwiają szybkie i nieskomplikowane połączenia między
partnerami. W minionych okresach wsparcia zrealizowano już wiele transgranicznych
projektów transportowych, aby odpowiednio wspierać ten tok rozwojowy. Nawet, jeżeli w
tym zakresie istnieje nadal duża potrzeba rozwojowa Program Współpracy musi się
koncentrować na ważnych, oddziałujących transgranicznie projektach kluczowych.
Transgraniczne, innowacyjne, przyjazne środowisku systemy transportowe mają być
finansowane w swoich początkach.
Na inwestycje w usieciowienie transportowe w priorytecie IV przeznaczonych jest 18
mln euro. W PI 7b przeznaczono z uwagi na wyższe zapotrzebowanie inwestycyjne 16
mln euro, tak że w priorytecie inwestycyjnym 7c pozostają 2 mln euro.
Pomoc Techniczna
W przypadku osi priorytetowej V – Pomoc techniczna (PT) – budżet programu zakłada na
podstawie dokonanej kalkulacji wykorzystanie 6% środków EFRE, co odpowiada wartości
maksymalnej, określonej przez Komisję Europejską (por. rozp. (UE) nr 1299/2013, art.
17). Cele i założenia pomocy technicznej zostały uzgodnione przez partnerów
programowych w trakcie procesu programowania.
strona 17
Projekt III
Tabela 2:
Oś
prioryt
etowa
Zestawienie strategii inwestycynej Programu Współpracy
Dofinansowa
nie EFRR
(EUR)
Udział (%) całkowitego
wsparcia Unii na rzecz
Programu Współpracy
(dla każdego funduszu)
EFRR
EIS
(jeśli
właści
we
IPA
(jeśli
właści
we)
Cel tematyczny
Priorytety
inwestycyjne
Cele szczegółowe
odpowiadające
priorytetowym
inwestycyjnym
Wskaźniki rezultatu
odpowiadające
celom szczegółowym
I
32 mln
32
-
-
11
Wzmacnianie
zdolności
instytucjonalnych
instytucji publicznych i
zainteresowanych
stron oraz sprawności
administracji
publicznej
11 (EWT)
Wzmacnianie
zdolności
instytucjonalnych
instytucji publicznych i
zainteresowanych
stron oraz sprawności
administracji
publicznej poprzez
wspieranie współpracy
prawnej i
administracyjnej i
współpracy między
obywatelami i
instytucjami
1
Wzmocnienie
współpracy
transgranicznej
instytucji i obywateli
we wszystkich
aspektach życia
publicznego
1.1
Poziom akceptacji
sąsiada
II
12 mln
12
-
-
10
Inwestowanie w
kształcenie, szkolenia,
w tym szkolenie
zawodowe, na rzecz
zdobywania
umiejętności, uczenia
10 (EWT)
Inwestowanie w
kształcenie, szkolenia,
w tym szkolenie
zawodowe, na rzecz
zdobywania
umiejętności, uczenia
2
Rozszerzenie wspólnej
oferty edukacyjnej i
kształcenia
zawodowego na rzecz
uczenia się przez całe
życie
2.1
Liczba
transgranicznych ofert
edukacyjnych
strona 18
Projekt III
Oś
prioryt
etowa
Dofinansowa
nie EFRR
(EUR)
Cel tematyczny
Priorytety
inwestycyjne
się przez całe życie
poprzez rozwój i
wdrażanie wspólnych
systemów kształcenia,
szkolenia
zawodowego i
szkolenia
Cele szczegółowe
odpowiadające
priorytetowym
inwestycyjnym
odpowiadające
III
32 mln
32
-
-
6
Zachowanie i ochrona
środowiska
oraz
promowanie
efektywnego
gospodarowania
zasobami
6.c
Zachowanie, ochrona,
promowanie i rozwój
dziedzictwa
naturalnego
i
kulturowego
6.d
Ochrona
i
przywrócenie
różnorodności
biologicznej, ochrona i
rekultywacja
gleby
oraz wspieranie usług
ekosystemowych,
także poprzez program
„Natura 2000” i zieloną
infrastrukturę
3
Wzrost
dostępności
wspólnego
transgranicznego
dziedzictwa
przyrodniczego
i
kulturowego
4
Wspólna ochrona i
rozwój ekosystemów
3.1
Liczba
gości
na
obszarze wsparcia
3.2
Stopień znajomości /
rozpoznawalności
dziedzictwa
kulturowego
i
przyrodniczego
4.1
Liczba
gatunków
wiodących,
których
populacje udało się
ustabilizować
lub
zwiększyć.
IV
18 mln
18
-
-
7
Promowanie
zrównoważonego
transportu i usuwanie
niedoborów
przepustowości
w
działaniu
7.b
Zwiększanie
mobilności regionalnej
poprzez
łączenie
węzłów drugorzędnych
i trzeciorzędnych z
infrastrukturą TEN-T,
5
Poprawa infrastruktury
transportowej
celem
zwiększenia
dostępności
transgranicznej
6
5.1
Liczba usprawnionych
połączeń
transgranicznych
miedzy węzłami
6.1
Liczba usprawnionych
strona 19
Projekt III
Oś
prioryt
etowa
V
Dofinansowa
nie EFRR
(EUR)
6 mln
6
-
-
Cel tematyczny
Priorytety
inwestycyjne
najważniejszej
infrastruktury sieciowej
w tym z węzłami
multimodalnymi
7.c
Rozwój i usprawnianie
przyjaznych
środowisku (w tym o
obniżonej
emisji
hałasu)
i
niskoemisyjnych
systemów transportu,
w tym śródlądowych
dróg
wodnych
i
transportu morskiego,
portów,
połączeń
multimodalnych oraz
infrastruktury portów
lotniczych,
w
celu
dostępności
regionalne i lokalnej
brak
brak
Cele szczegółowe
odpowiadające
priorytetowym
inwestycyjnym
Poprawa
transgranicznej
przyjaznej środowisku
mobilności
7
odpowiadające
i
nowych
transgranicznych
połączeń komunikacji
publicznej
6.2
alternatywnie
(jeżeli
dysponuje
się
statystykami
lub
danymi
liczbowymi):
podróżni
w
transgranicznej
komunikacji
pasażerskiej
brak
strona 20
Kooperationsprogramm
Brandenburg-Polen (Lubuskie) 2014-2020
Dritter Entwurf
2
Osie priorytetowe
2.1
Opis osi priorytetowych innych niż Pomoc Techniczna
2.1.1 Oś priorytetowa I
Numer indentyfikacyjny
osi priorytetowej
I
Nazwa osi priorytetowej
Integracja mieszkańców i współpraca administracji
Całość osi priorytetowej zostanie zrealizowana wyłącznie przy wykorzystaniu instrumentów
finansowych.
finansowych utworzonych na poziomie Unii
Całość osi priorytetowej zostanie zrealizowana przy zastosowaniu formuły rozwoju lokalnego
kierowanego przez społeczności
2.1.2 Fundusz i podstawa dla kalkulacji wsparcia Unii
Fundusz
EFRR
Podstawa kalkulacji
(wydatki kwalifikowalne
ogółem lub publiczne
wydatki kwalifikowalne)
Wydatki kwalifikowalne łącznie
2.1.3 Priorytet inwestycyjny 11 (EWT)
Priorytet inwestycyjny
11 (EWT): Wzmacnianie zdolności instytucjonalnych instytucji
publicznych i zainteresowanych stron oraz sprawności
administracji publicznej poprzez wspieranie współpracy prawnej i
administracyjnej i współpracy między obywatelami i instytucjami
2.1.4 Cele szczegółowe priorytetu inwestycyjnego i oczekiwane rezultaty
Numer identyfikacyjny
1
Cel szczegółowy
Wzmocnienie transgranicznej współpracy instytucji i
obywateli we wszystkich aspektach życia publicznego
Wyzwanie
Integracja regionu transgranicznego oznacza wymianę i
spotykanie się ludzi wszystkich grup wiekowych oraz podmiotów
społeczeństwa obywatelskiego. Ma to ogromne znaczenie dla
poprawy warunków życia mieszkanek i mieszkańców. Mimo
funkcjonujących od lat różnorodnych form współpracy istnieje
nadal deficyt w zakresie transgranicznej wymiany doświadczeń
Rezultaty, które państwo
członkowskie
zamierza
osiągnąć przy wsparciu
Unii
strona 21
Dritter Entwurf
1
pomiędzy podmiotami w regionie oraz w zakresie zainteresowania
tematami ważnymi dla drugiej strony. Tym samym nadal istnieją
stereotypy i uprzedzenia w stosunku do kraju sąsiada,
uwarunkowane również niewystarczającą wiedzą o kulturze i
strukturze administracyjnej po obu stronach granicy. Powyższe
należy przezwyciężać przy pomocy wsparcia i tym samym nadal
zmniejszać dystans między mieszkańcami obszaru wsparcia i
zwiększać wzajemną akceptację.
Założenia dofinansowania
Dlatego też przy pomocy Programu dążyć się będzie do wsparcia
i wzmocnienia współpracy samorządów terytorialnych, urzędów i
innych instytucji publicznych, jako znaczącego elementu
kooperacji w regionie.
Również rozbudowa współpracy transgranicznej pomiędzy
sieciami samorządów, organizacji pozarządowych, organizacji,
stowarzyszeń oraz podmiotami publicznymi i prywatnymi regionu
będzie przyczyniać się do lepszego zrozumienia drugiej strony.
Odpowiedzią na deficyt wiedzy mieszkańców o sąsiedzie ma być
wzmocnienie wzajemnego poznania języka i kultury, dalsza
wymiana i spotkania dzieci i młodzieży w szkole i w czasie
wolnym, spotkania codzienne oraz rozbudowa kooperacji
stowarzyszeń i innych podmiotów społeczeństwa obywatelskiego.
Również kontynuacja Funduszu Małych Projektów ma umożliwiać
takie spotkania.
Oczekiwane są następujące rezultaty:
• Wzmocnienie
współpracy
transgranicznej
poprzez
wsparcie kooperacji pomiędzy instytucjami, ale też
pomiędzy instytucjami i mieszkańcami / społeczeństwem
obywatelskim
obszaru
wsparcia
we
wszystkich
dziedzinach życia publicznego
• Stworzenie
uwarunkowań
dla
wzmocnienia
i
instytucjonalizacji transgranicznych sieci i organizacji
• Likwidacja uprzedzeń poprzez zwiększenie informacji i
lepsze zrozumienie sąsiada poprzez spotkania z nim
• Stworzenie podstaw dla dalej idących działań, dla
rozszerzenia kooperacji podmiotów gospodarczych i
naukowych oraz dla wymiany we wszystkich dziedzinach
Tabela 3:
Specyficzne dla programu wskaźniki rezultatu dla Celu szczegółowego 1
Numer
identyf
ikacyjny
Wskaźnik
Jednostk
a pomiaru
1.1
Indeks
nastrojów
instytucji
liczba
ankietowa
nych
Warto
ść
bazo
wa
Rok
bazo
wy
2014
Wartość
docelow
a (2023)
Źródło
danych
Częstotliwość
pomiaru
ankieta
2x
2018, 2023
strona 22
Dritter Entwurf
zaangażo
wanych
w polskoniemiecką
współprac
ę
transgrani
czną
instytucji
2.1.5 Przedsięwzięcia, które mają zostać objęte wsparciem w ramach priorytetu
inwestycyjnego
2.1.5.1 Opis typów i przykładów przedsięwzięć, które mają zostać objęte wsparciem,
ich oczekiwany wkład w realizację odpowiednich celów szczegółowych
oraz, w stosownych przypadkach, wskazanie głównych grup docelowych,
poszczególnych terytoriów docelowych i typów beneficjentów
11 (EWT)
Rodzaj działań w Celu szczegółowym 1:
W ramach niniejszego priorytetu wspierane będą projekty kooperacji pomiędzy wszystkimi
ważnymi podmiotami na obszarze wsparcia – i poza nim – celem dalszej poprawy współpracy
transgranicznej. W projektach takich współpracuje ze sobą kilka podmiotów, aby poprzez
skoordynowane działania osiągnąć wspólnie ustalone cele.
Zakres tematyczny projektów współpracy nie jest ograniczony i może zgodnie z założeniami celu
szczegółowego dotyczyć wszystkich dziedzin życia publicznego.
Szczególne znaczenie mają projekty współpracy w tych dziedzinach, w których funkcjonuje już
rozwinięta kooperacja. Współpracę tę należy w oparciu o osiągnięty stan kooperacji stabilizować,
pogłębiać i rozwijać. Chodzi tu w szczególności o współpracę w dziedzinie gospodarki oraz
ochrony przeciwpożarowej i przed klęskami żywiołowymi.
W przypadku pozostałych zakresów kooperacji, współpracę należy tak rozwijać, aby w jej wyniku
powstały stabilne i trwałe sieci współpracy o transparentnych strukturach.
W ramach projektów kooperacji kwalifikowalne są również inwestycje, które są konieczne do
wdrożenia współpracy i osiągnięcia celów projektów (zgodnie z art. 3 rozporządzenia EFRR).
Niekwalifikowalne są inwestycje wyodrębnione, tzn. w niewystarczający sposób powiązane z
projektem współpracy. W przeciwieństwie do powyższego kwalifikowalne są takie inwestycje,
które w uzasadniony sposób konieczne są do osiągnięcia Celu tematycznego 11 „Wzmacnianie
zdolności instytucjonalnych instytucji publicznych i zainteresowanych stron oraz sprawności
administracji publicznej poprzez wspieranie współpracy prawnej i administracyjnej i współpracy
między obywatelami i instytucjami“ i są oceniane jako integralny element współpracy.
Szczegółowe uzasadnienie przewidzianych inwestycji musi zostać przedstawione w każdym
poszczególnym przypadku we wniosku o dofinansowanie projektu.
Ważnym instrumentem współpracy są zarządzane przez Euroregiony (jako partnerów wiodących)
Fundusze Małych Projektów. Małe projekty wspierają proces przezwyciężania barier językowych i
kulturowych, służą inicjowaniu oraz dalszemu rozwijaniu istniejących partnerstw na polskoniemieckim pograniczu, a tym samym odpowiednio przyczyniają się do ociągnięcia celów osi
strona 23
Dritter Entwurf
priorytetowej I.
11 (EWT)
Przykłady dofinansowywanych przedsięwzięć:
• Wspieranie transgranicznej współpracy samorządów terytorialnych oraz instytucji
prywatnych i publicznych oraz organizacji pozarządowych we wszystkich obszarach
tematycznych
• Projekty współpracy sieciowej podmiotów gospodarczych
• Projekty współpracy placówek naukowych na obszarze wsparcia
• Projekty transgranicznej obrony cywilnej i ochrony przed klęskami żywiołowymi, np.
współpraca straży pożarnych i innych jednostek ochrony przed klęskami żywiołowymi
• Projekty na rzecz poprawy bezpieczeństwa wewnętrznego i zwalczania przestępczości
granicznej
• Projekty transgranicznej ochrony konsumentów
• Projekty na rzecz wspólnego przezwyciężania konsekwencji przemian demograficznych
• Projekty transgranicznej współpracy placówek ochrony zdrowia i służb ratownictwa
medycznego
• Projekty wymiany doświadczeń i transfer przykładów best practice z innych regionów
granicznych, w szczególności na polsko-niemieckiej granicy
• Projekty współpracy sieciowej podmiotów zajmujących się np. kulturą, sprawami
społecznymi, środowiskiem naturalnym, itp.
• Projekty wspierania przedsiębiorczości i zakładanie przedsiębiorstw transgranicznych
• Kontynuacja Funduszu Małych Projektów na rzecz spotkań transgranicznych
Kategorie beneficjentów:
• Jednostki samorządu terytorialnego (województwo, kraj związkowy, powiaty, gminy,
miasta), ich zrzeszenia i związki
• Euroregiony
• Fizyczne i prawne podmioty prowadzące placówki edukacyjne, kształcenia zawodowego i
dokształcania
• Instytucje aktywizacji gospodarczej / placówki wspierające rozwój przedsiębiorczości i
innowacyjność, np. izby
• Organy administracji rządowej
• Parki Narodowe i Krajobrazowe / administrujący i zarządzający obszarami chronionymi,
Państwowe Gospodarstwa Leśne, Lasy Państwowe i ich jednostki administracyjne
• Placówki naukowe, uniwersytety i szkoły wyższe, wyższe szkoły zawodowe
• Placówki kultury i sportu
• Osoby prawne pożytku publicznego
• Jednostki system ratownictwa medycznego
• Organizacje pozarządowe, np. rady zakładowe i związki zawodowe
Grupy docelowe:
Mieszkańcy obszaru wsparcia wszystkich grup wiekowych, jednostki administracji, wolontariusze,
pracobiorcy, przedsiębiorstwa
Obszar docelowy:
Dofinansowanie nastąpi na całym obszarze wsparcia.
strona 24
Dritter Entwurf
2.1.6 Oś priorytetowa II
osi priorytetowej
II
Nazwa osi priorytetowej
Wzmocnienie transgranicznych zdolności i kompetencji
finansowych.
2.1.7 Fundusz i podstawa dla kalkulacji wsparcia Unii
Fundusz
EFRR
Podstawa
kalkulacji
(wydatki
kwalifikowalne
ogółem
lub
publiczne
wydatki kwalifikowalne łącznie
2.1.8 Priorytet inwestycyjny 10 (EWT)
10 (EWT): Inwestowanie w kształcenie, szkolenia, w tym
szkolenie zawodowe, na rzecz zdobywania umiejętności, uczenia
się przez całe życie poprzez rozwój i wdrażanie wspólnych
systemów kształcenia, szkolenia zawodowego i szkolenia
2
Cel szczegółowy
Rozszerzenie wspólnej oferty edukacji i kształcenia na rzecz
uczenia się przez całe życie
Wyzwanie
Zapewnienie dobrego wykształcenia i utrzymanie atrakcyjności
regionu dla uczniów zawodu i pracobiorców celem stabilizacji
atrakcyjności regionu jako lokalizacji inwestycji gospodarczych to
priorytetowe działania podmiotów na obszarze wsparcia.
Tak samo postrzega to również Polsko-Niemiecka Komisja
Międzyrządowa, która na posiedzeniu w dniu 17 września 2013 r.
„ … przyjęła z zadowoleniem opracowanie i wdrożenie (…)
projektów edukacyjnych, które służyć będą (…) nauce języków
obcych i kształceniu zawodowemu.“
Rezultaty, które Państwo
członkowskie
zamierza
Unii
Dobre kształcenie i dokształcanie przyczyniają się do
zabezpieczenia istniejących i tworzenia nowych miejsc pracy oraz
strona 25
Dritter Entwurf
2
miejsc nauki zawodu w zakładach pracy.
Wyzwanie polega na tym, aby zintensyfikować ukształtowaną w
niewielkim stopniu transgraniczną kooperację na wszystkich
etapach kształcenia ustawicznego i wykorzystać położenie przy
granicy jako mocną stronę regionu, umożliwiającą stworzenie
atrakcyjnych szans edukacyjnych. Kontakty szkół wyższych i
placówek edukacyjnych z przedsiębiorstwami w regionie muszą
ulec dalszej poprawie, tak aby stworzyć jeszcze bogatszą ofertę
edukacyjną ukierunkowaną na praktykę zawodową, a tym samym
aby przyczynić się do zabezpieczenia odpowiednich zasobów
wykwalifikowanych pracowników. Ponieważ w zbyt małym stopniu
mówi się językiem sąsiada, nauka tego języka należy do
priorytetów tego celu szczegółowego Programu.
Możliwości wsparcia polegają na poprawie transgranicznej oferty
edukacyjnej od kształcenia przedszkolnego, poprzez szkołę,
naukę zawodu i uniwersytety, aż po kształcenie ustawiczne.
Oferta ta powinna obejmować również zaangażowanie
regionalnych przedsiębiorstw w wzmocnienie kompetencji
innowacyjności w regionie i w pomoc przy działaniach na rzecz
zapewnienia odpowiedniego potencjału wykwalifikowanych
pracowników.
Poza tym miejsca nauki poza szkołą (planetaria, szkoły leśne,
ogrody zoologiczne, wiejskie zagrody edukacyjne itp.) powinny
zostać włączone w tę ofertę edukacyjną i nadawać jej
dodatkowych aspekty w rozumieniu trwałego i zrównoważonego
rozwoju.
Poza tym należy wspierać lepszą współpracę sieciową podmiotów
edukacyjnych, tak aby wzmacniać ich kompetencje merytoryczne.
Ważnym zadaniem dla integracji regionu jest poprawa
kompetencji językowych, w szczególności po stronie niemieckiej.
Dlatego też przewidziane są działania na rzecz uczenia się języka
przez całe życie, od przedszkola aż po starszych pracowników.
Poza językiem ważnym elementem lepszego interkulturowego
zrozumienia jest również edukacja kulturalna, która pozwoli
integracji regionu pogranicza stać się oczywistością.
Do realizacji ww. celów konieczne jest z jednej strony
wzmocnienie współpracy poszczególnych podmiotów, a z drugiej
strony dobre wyposażenie infrastrukturalne. Dlatego też
dofinansowane mają być ukierunkowane inwestycje w placówki
edukacyjne, jeżeli są konieczne do utrzymania i poprawy wspólnej
oferty edukacyjnej.
• Rozszerzenie polsko-niemieckiej oferty edukacyjnej dla
wszystkich grup docelowych
• Wzrost udziału uczniów, którzy uczą się języka sąsiada
• Poprawa infrastrukturalnych warunków ramowych polskoniemieckich przedszkoli, szkól ogólnokształcących,
placówek szkolenia i dokształcania oraz placówek
strona 26
Dritter Entwurf
2
•
Tabela 4:
Num
er
ident
yfika
cyjn
y
2.1
kształcenia ustawicznego, które faktycznie udostępniają
ofertę transgraniczną, poprzez ukierunkowane działania
inwestycyjne w infrastrukturę edukacyjną
Ustabilizowanie i jeśli to możliwe zwiększenie liczby osób
korzystających z placówek edukacyjnych dysponujących
wspólnymi ofertami
Specyficzne dla Programu wskaźniki rezultatu dla Celu szczegółowego 2
Wskaźnik
Transgraniczne
oferty edukacyjne
Jednost
ka
pomiaru
Wart
ość
bazo
wa
Rok
bazo
wy
Wartoś
ć
docelo
wa
(2023)
Źródło
danych
sztuki
Częstotliwość
pomiaru
2x
2018, 2023
inwestycyjnego
2.1.10.1 Opis typów i przykładów przedsięwzięć, które mają zostać objęte
wsparciem, ich oczekiwany wkład w realizację odpowiednich celów
szczegółowych oraz, w stosownych przypadkach, wskazanie głównych
grup docelowych, poszczególnych terytoriów docelowych i typów
beneficjentów
10 (EWT)
Priorytetowo wspierane mają być działania na rzecz opracowywania i udostępniania
transgranicznej oferty edukacyjnej od edukacji wczesnodziecięcej po kształcenie ustawiczne.
Szczególne znaczenie mają wspólne projekty kształcenia zawodowego, które uwzględniają
zapotrzebowanie na wykwalifikowanych pracowników na obszarze wsparcia oraz projekty
edukacyjne na rzecz trwałe i zrównoważonego rozwoju.
W ramach Celu szczegółowego zamierza się również wspierać działania, które przyczyniać się
będą do likwidacji bariery językowej.
W uzupełnieniu wspierane będą inwestycje w placówkach edukacyjnych, które udostępniają
ofertę transgraniczną. Priorytet stanowi przy tym jakościowa rozbudowa tych placówek – z uwagi
na sytuację demograficzną. Tym samym, tam gdzie istnieją potrzeby inwestycyjne, poprawie
ulegną infrastrukturalne warunki ramowe wdrażania polsko-niemieckich programów
edukacyjnych. Chodzi przy tym o wzmocnienie atrakcyjności takich ofert, stworzenie dobrego
otoczenia do nauki, a tym samym o zainteresowanie nią większej liczby osób.
• Projekty kształcenia językowego
strona 27
Dritter Entwurf
10 (EWT)
• Projekty wspólnego kształcenia zawodowego
• Projekty dokształcania, priorytetowo w zakresie kwalifikacji transgranicznych
• Wzmocnienie współpracy szkół wyższych
• Projekty współpracy uniwersytetów ludowych i innych podmiotów kształcenia
ustawicznego
• Projekty edukacji na rzecz trwałego i zrównoważonego rozwoju
• Projekty kooperacji pomiędzy przedsiębiorstwami i podmiotami edukacyjnymi na rzecz
koncepcji oferty dokształcania w oparciu o zapotrzebowanie
• Projekty na rzecz zapewnienia odpowiedniego potencjału wykwalifikowanej siły roboczej
• Transgraniczna kooperacja w zakresie orientacji zawodowej dzieci i młodzieży
• Sieciowe powiązanie regionalnych rynków pracy i edukacji
• Poprawa dostępności oferty edukacyjnej sąsiada
• Rozbudowa transgranicznych placówek edukacyjnych takich jak polsko-niemiecke
przedszkola, szkoły ogólnokształcące, placówki szkolenia i dokształcania oraz
• Jakościowa poprawa wyposażenia placówek edukacyjnych na rzecz współpracy
edukacyjnej
• Innowacje na rzecz wprowadzania transgranicznej oferty e-learningu
• Fizyczne i prawne podmioty prowadzące placówki edukacyjne, kształcenia zawodowego i
dokształcania
• Organy administracji rządowej
• Placówki naukowe, uniwersytety i szkoły wyższe, wyższe szkoły zawodowe
• Placówki kultury i sportu
• Osoby prawne pożytku publicznego
• Jednostki system ratownictwa medycznego
• Organizacje pozarządowe
Grupy docelowe:
Uczennice / uczniowie, pracobiorcy, uczniowie zawodu, mieszkanki / mieszkańcy
Obszar docelowy:
strona 28
Dritter Entwurf
2.1.11 Oś priorytetowa III
osi priorytetowej
III
Nazwa
osi priorytetowej
Wspólne zachowanie i korzystanie z dziedzictwa kulturowego
i przyrodniczego
finansowych.
2.1.12 Fundusz i podstawa dla kalkulacji wsparcia Unii przez społeczności
Fundusz
EFRR
Podstawa kalkulacji
wydatki kwalifikowane łącznie
2.1.13 Priorytet inwestycyjny 6.c
6.c: Zachowanie, ochrona, promowanie i rozwój dziedzictwa
naturalnego i kulturowego
3
Cel szczegółowy
Wzrost
dostępności
transgranicznego
wspólnego
dziedzictwa przyrodniczego i przyrodniczego
Wyzwanie
Długa, wzajemnie powiązana historia i atrakcyjne krajobrazy
przyrodnicze stanowią wartościowe, łączące ponad granicą
dziedzictwo.
Wspólna historia, znaczące osobowości historyczne, kultura
architektury, sztuki ogrodniczej oraz architektura przemysłowa
oraz transgraniczne krajobrazy przyrodnicze to charakteryzujące
obszar wsparcia liczne łączące elementy.
Manko to stan zachowania pomników kultury i przyrody,
niewystarczający stopień znajomości dziedzictwa przyrodniczego i
kulturowego na zewnątrz oraz niewystarczający stopień
sterowania potokami gości w układzie transgranicznym. Brak też
transgranicznie powiązanej ze sobą oferty, która służyłaby
członkowskie
zamierza
Unii
strona 29
Dritter Entwurf
3
lepszemu wykorzystaniu i promowaniu potencjałów regionu.
Poprzez poprawę dostępności wzrosnąć ma atrakcyjność obszaru
pogranicza. Jednak musi to następować w zgodzie z zasadami
zachowania bioróżnorodności bądź wyjątkowości obszaru
kulturowego i przyrodniczego.
W dotychczasowej kooperacji wypracowano pierwsze założenia
tej współpracy, na przykład wspólne produkty turystycznego
wykorzystania Odry i Nysy Łużyckiej, wspólne oferty związane z
zespołami pałacowo – parkowymi na Łużycach czy też wspólna
koncepcja Europejskiego Szlaku Rowerowego R 1. Nadal jednak
duży potencjał zawiera w sobie możliwość konsolidacji wspólnej
oferty, jej wspólnej promocji. Należy w możliwie szerokim ujęcie
wykorzystać możliwości, jakie oferuje obszar wsparcia. Duże
możliwości powiązania ze sobą takiej oferty, a po stronie polskiej
w szczególności potencjał inwestycyjny, zarysowują się w
turystyce wodnej i rowerowej.
Poprawa transgranicznej dostępności wspólnego dziedzictwa
przyrodniczego i kulturowego ma zostać osiągnięta poprzez
• Dokumentowanie, zachowanie i rozwijanie dziedzictwa
przyrodniczego i kulturowego,
• Powiązanie ze sobą dziedzictwa przyrodniczego i
kulturowego wzdłuż turystycznej infrastruktury ścieżek
szlaków turystycznych bądź w oparciu o wybrany wspólny
kontekst przy uwzględnieniu już istniejących ofert i marek
turystycznych,
• Wzrost stopnia rozpoznawalności wspólnego dziedzictwa
kulturowego i przyrodniczego na samym Obszarze
Wsparcia i poza nim poprzez działania marketingowe.
Duża uwagę należy przy tym zwracać na wielojęzyczność.
Dotyczy to zarówno koncepcji ofert jaki i ich promocji.
Oczekiwane są następujące rezultaty
• Wzrost atrakcyjności regionu pogranicza dla jego
mieszkańców i gości
• W wyniku powyższego ‒ wzrost liczby gości z samego
regionu jak i z zewnątrz ‒ którzy będą korzystać z
transgranicznie
powiązanej
ze
sobą
oferty
skoncentrowanej wokół dziedzictwa przyrodniczego i
kulturowego
strona 30
Dritter Entwurf
Tabela 5:
Specyficzne dla programu wskaźniki rezultatu dla Celu Szczegółowego 3
Num
er
iden
tyfdi
kacy
jny
Wskaźnik
Jednost
ka
pomiaru
3.1
Odwiedzający
obszar objęty
programem
(ewent.
noclegi)
osoby
Warto
ść
bazo
wa
Rok
bazo
wy
Wartoś
ć
docelo
wa
(2023)
Źródło
danych
Częstotliwość
pomiaru
2x
2018, 2023
inwestycyjnego
beneficjentów
6.c
Rodzaj działań w Celu szczegółowym 3
Zamierza się wspierać działania, które promują dostępność wspólnego dziedzictwa kulturowego i
przyrodniczego. Zalicza się do nich przede wszystkich działania dotyczące zachowania,
rozwijania, powiązania ofert i ich promocję.
Obszar wsparcia charakteryzuje się bardzo zróżnicowanym wspólnym dziedzictwem kulturowym,
przede wszystkim w postaci kultury architektonicznej, historii, osobistości historycznych,
tradycyjnego rzemiosła, regionalnych zwyczajów, tradycyjnych form rolnictwa, transgranicznej
sztuki i kultury oraz miejsc spędzania czasu wolnego i rekreacji o znaczeniu transgranicznym.
Działania będą szczególnie ukierunkowane na transgraniczne powiązanie tego bogatego
dziedzictwa; albo w oparciu o kontekst tematyczny albo w oparciu o istniejącą lub
rozbudowywaną infrastrukturę szlaków turystycznych.
Przykłady dofinansowywanych przedsięwzięć
• Tworzenie produktów, które ułatwiają dostępność wspólnego dziedzictwa przyrodniczego,
np.
o Wspólne stacje ochrony przyrody,
o Podnoszenie jakości placówek edukacji ekologicznej i ich oferty,
o Wielojęzyczne oprowadzanie,
o Podnoszenie kwalifikacji polsko – niemieckich „przewodników przyrody“
o Wspólne
turystyczne
zagospodarowanie
i
promowanie
krajobrazów
przyrodniczych poprzez różne formy trwałej, zrównoważonej i łagodnej turystyki
• Tworzenie i promocja wspólnych regionalnych, tematycznych kulturowych i kulturowo –
historycznych ofert, np. wspólne wystawy, wielojęzyczne oprowadzanie, podnoszenie
kwalifikacji polsko – niemieckich „przewodników kultury”
strona 31
Dritter Entwurf
6.c
• Powiązanie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego poprzez działania inwestycyjne i
nieinwestycyjne, takie jak wielojęzyczne oznakowanie i promocja transgranicznych
o Ścieżek rowerowych
o Szlaków wodnych oraz
o Pozostałej turystycznej infrastruktury szlakowej, jak np. szlaki piesze i konne oraz
przyrodnicze i kulturowe ścieżki dydaktyczne
• Inwestycyjne i nieinwestycyjne działania na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego i
przyrodniczego, np. poprzez zabezpieczenie i renowację obiektów o wartości kulturowo –
historycznej, renaturyzacja pomników przyrody
• Wspólne badania celem dokumentowania i przedstawiania dziedzictwa kulturowego i
przyrodniczego, np. w formie wystaw,
• Inwestycyjne i nieinwestycyjne działania na rzecz utrzymania zwyczajów i obrzędów
Kategorie beneficjentów
• organy administracji rządowej
• Euroregiony
• fizyczne i prawne podmioty prowadzące placówki edukacyjne, kształcenia zawodowego i
dokształcania
• instytucje aktywizacji gospodarczej / placówki wspierające rozwój przedsiębiorczości i
innowacyjność, np. izby,
• placówki naukowe, uniwersytety i szkoły wyższe, wyższe szkoły zawodowe
• placówki kultury i sportu
• osoby prawne pożytku publicznego
• jednostki systemu ratownictwa medycznego
• organizacje pozarządowe, np. rady zakładowe i związki zawodowe
• Kościelne osoby prawne i osoby prawne związków wyznaniowych
• Organizacje i zrzeszenia turystyczne
• Zarządzający i administrujący wielkoprzestrzennymi obszarami chronionymi takimi jak
parki narodowe, przyrodnicze i krajobrazowe oraz rezerwaty biosfery,
• Państwowe Gospodarstwa Leśne i ich jednostki organizacyjne
Grupy docelowe
W priorytecie 6c Program współpracy jest ukierunkowany przede wszystkim na mieszkańców i
gości Obszaru Wsparcia.
Specyficzne obszary docelowe
strona 32
Dritter Entwurf
2.1.16 Priorytet inwestycyjny 6.d
6.d: Ochrona i przywrócenie różnorodności biologicznej, ochrona i
rekultywacja gleby oraz wspieranie usług ekosystemowych, także
poprzez program „Natura 2000” i zieloną infrastrukturę
4
Cel szczegółowy
Wspólna ochrona i rozwijanie ekosystemów
Wyzwanie
Obszar wsparcia wyróżnia wyjątkowa jakość środowiska
naturalnego. Na powierzchni wynoszącej 143.215 ha rozciągają
się dwa parki narodowe, jeden rezerwat biosfery oraz dziesięć
dalszych parków przyrody bądź krajobrazowych.
Wiele z tych obszarów chronionych połączonych jest ze sobą
przez polsko – niemiecką granicę, tak jak niziny rzeczne Odry,
Nysy Łużyckiej, Sprewy i Warty lub wielkopowierzchniowe zwarte
krajobrazy przyrodnicze wzdłuż „Korytarza Ekologicznego
Brandenburgia Południowa”, rozciągające się w kierunku wschód
- zachód przez granicę z Polską.
Ten bardzo cenny kapitał przyrodniczy stanowi ważny filar
rozwoju gospodarczego obszaru wsparcia, w szczególności w
zakresie turystyki, rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa. Usługi
ekosystemowe mają duże znaczenie dla długofalowego
utrzymania form użytkowania i przyczyniają się bezpośrednio do
ochrony klimatu i podniesienia jakości życia.
Zachowanie „zielonej infrastruktury” i różnorodności biologicznej
celem zapewnienia naturalnych podstaw życia i gospodarowania
na obszarze wsparcia wymaga wysokiego stopnia uzgodnień i
wspólnych działań zaangażowanych podmiotów. Dotyczy to
zarówno działań na rzecz ochrony jak i na rzecz rozwoju jak i
uwrażliwienia mieszkańców na sprawy związane z podejściem do
problematycznych gatunków takich jak bobry czy kormorany.
członkowskie
zamierza
Unii
W Programie ujęto możliwości
• Poprawy planowania i realizacji wspólnych działań w
zakresie ochrony przyrody i siedlisk,
• intensywnego
wspólnego
monitoringu
gatunków
wiodących o znaczeniu transgranicznym,
• Wzmocnienia wspólnego zagospodarowania zasobów
naturalnych m.in. w rolnictwie, leśnictwie i rybactwie oraz
transgranicznego uznawania usług ekosystemowych,
• Wzmocnienie świadomości ochrony środowiska bądź
uwrażliwienia mieszkańców na powyższe tematy poprzez
uświadamianie zależności ekologicznych, ekonomicznych
i społecznych.
• Poprawa stanu ekologicznego siedlisk na obszarze
wsparcia
strona 33
Dritter Entwurf
4
•
Tabela 6:
W wyniku czego ma nastąpić stabilizacja bądź wzrost
liczebności populacji wspólnie zdefiniowanych gatunków
wiodących
Specyficzne dla programu wskaźniki rezultatu dla Celu Szczegółowego 4
Numer
identyfikacyjn
y
Wskaźnik
Jednostk
a
pomiaru
3.2
Gatunki
wiodące,
których
populacja
została
zachowan
a
lub
uległa
wzrostowi
liczba
gatunków
Wartoś
ć
bazowa
Rok
bazow
y
Wartość
docelow
a (2023)
Źródło
danyc
h
Częstotliwoś
ć pomiaru
2x
2018, 2023
inwestycyjnego
beneficjentów
6.d
Rodzaj działań w Celu szczegółowym 4
Zamierza się wspierać działania służące poprawie transgranicznej ochrony siedlisk i gatunków lub
usług ekosystemowych, na przykład zmniejszenie emisji CO2, poprawa bilansu gospodarki
wodnej, klimatu miejskiego, przy wytwarzaniu biomasy, redukcja ryzyka związanego z przyrodą
lub poprawie warunków transgranicznej rekreacji.
Przykłady dofinansowywanych przedsięwzięć
• Transgraniczne planowanie i realizacja działań na rzecz ochrony gatunków i siedlisk, w
szczególności stworzenie transgranicznego obszaru siedlisk zwartych, np. przez
o Tworzenie sieci biotopów,
o Tworzenie siedlisk pomostowych,
o renaturyzacja łęgów rzecznych,
o Ochrona, monitoring, zarządzanie i promocja na rzecz gatunków chronionych (np.
wilka)
• Działania na rzecz renaturyzacji zdegradowanych terenów celem przywrócenia ich
strona 34
Dritter Entwurf
6.d
naturalnych funkcji i odbudowy różnorodności biologicznej – jeżeli istnieją transgraniczne
powiązania przyczynowo - skutkowo
• Transgraniczne działania na rzecz poprawy usług ekosystemowych, np.
o Obniżenie emisji dwutlenku węgla poprzez działania na rzecz ochrony torfowisk,
o Retencja wód i ochrona przeciwpowodziowa poprzez działania na rzecz
renaturyzacji łęgów,
o Wytwarzanie zdrowej żywności w ramach rolnictwa ekologicznego,
o Wykorzystanie siedlisk chronionych poprzez alternatywne, modelowe formy
użytkowania (zrównoważone praktyki w zakresie użytkowania torfowisk) lub na
rzecz wypoczynku i poznawania krajobrazu
• organy administracji rządowej, w szczególności odpowiedzialne za ochronę środowiska i
przyrody, jak zarządzający i administrujący wielkoprzestrzennymi obszarami chronionymi
takimi jak parki narodowe, przyrodnicze i krajobrazowe i rezerwaty biosfery lub
państwowe gospodarstwa leśne i ich jednostki organizacyjne
• Euroregiony
• fizyczne i prawne podmioty prowadzące placówki edukacyjne, kształcenia zawodowego i
dokształcania
• placówki naukowe, uniwersytety i szkoły wyższe, wyższe szkoły zawodowe
• placówki kultury i sportu
• osoby prawne pożytku publicznego
• Organizacje pozarządowe, w szczególności organizacje ochrony środowiska i przyrody
oraz stowarzyszenia i zrzeszenia, które reprezentują interesy rolnictwa, leśnictwa i
rybactwa, np. przedstawiciele grup producenckich
• Kościelne osoby prawne i osoby prawne związków wyznaniowych
Grupy docelowe:
bezpośrednio
Organizacje ochrony przyrody i krajobrazu bądź zajmujące się tą ochroną administracje,
instytucje edukacji ekologicznej oraz zagospodarowujący zasoby naturalne na Obszarze
Wsparcia, np. przedsiębiorstwa gospodarki rolnej, leśnej i rybackiej.
pośrednio:
Mieszkańcy Obszaru Wsparcia jako korzystający z przyrody i krajobrazu bądź jako ostateczni
konsumenci.
strona 35
Dritter Entwurf
2.1.19 Oś priorytetowa IV
osi priorytetowej
IV
Nazwa
der Oś priorytetowa
Połączenie z Sieciami Transeuropejskimi oraz trwały i
finansowych.
Fundusz
EFRR
Podstawa kalkulacji
wydatki kwalifikowane łącznie
2.1.21 Priorytet inwestycyjny 7.b
7.b: Zwiększanie mobilności regionalnej poprzez łączenie węzłów
drugorzędnych i trzeciorzędnych z infrastrukturą TEN-T, w tym z
węzłami multimodalnymi
5
Cel szczegółowy
Poprawa infrastruktury transportowej celem zwiększenia
dostępności transgranicznej
członkowskie
zamierza
Unii
Wyzwanie
Ograniczona dostępność transgraniczna na obszarze wsparcia
spowodowana jest przede wszystkim istnieniem naturalnej
bariery, jaką są rzeki graniczne Odra i Nysa Łużycka.
Poprzez położeniu przy jednym z ważniejszych europejskich
połączeń wschód – zachód, korytarzy głównym Morze Północne –
Bałtyk, który łączy porty Morza Północnego z Europą Wschodnią,
obszar wsparcia ma szansę wzmocnienia transgranicznego
transportu gospodarczego.
Chodzi o osiągnięcie krótszych czasów przejazdów i podróży, z
których korzystać będą mieszkańcy, podmioty gospodarcze i
strona 36
Dritter Entwurf
5
goście obszaru wsparcia. Cel ten ma zostać osiągnięty poprzez
lepsze połączenie drugo- i trzeciorzędnych węzłów z infrastrukturą
TEN-T – głownie poprzez przede wszystkim jakościowe usuwanie
niedoborów / likwidacje luk w transgranicznej sieci drogowej.
Węzły drugo- i trzeciorzędne na Obszarze Wsparcia to:
• Po stronie niemieckiej centra nadrzędne i średnie w
hierarchii sieci osadniczej ustalonej w Planie Rozwoju
Krajów Związkowych Berlin i Brandenburgia z dnia
31.3.2009 r. (Cottbus, Frankfurt nad Odrą), Schwedt nad
Odrą, Eberswalde, Bad Freienwalde nad Odrą, Bernau,
Neuenhagen koło
Berlina, Strausberg, Seelow,
Fürstenwalde nad Sprewą, Beeskow, Eisenhüttenstadt,
Guben i Forst (Łużyce) oraz
• Po stronie polskiej Duopolis Zielona Góra / Gorzów
Wielkopolski, jako centrum o znaczeniu krajowym (I
rzędu), centra o znaczeniu regionalnym (II rzędu) Nowa
Sól, Żary, Żagań, Gubin, Słubice, Kostrzyn nad Odrą,
Świebodzin i Międzyrzecz, oraz centra podstawowe (III
rzędu) Szprotawa, Sulechów, Skwierzyna, Krosno
Odrzańskie, Strzelce Krajeńskie, Drezdenko, Sulęcin,
Wschowa (zgodnie z Planem Zagospodarowania
Przestrzennego Województwa Lubuskiego z dnia
21.03.2012 r.).
Należy dążyć do ustanowienia lepszych połączeń drogowych z
istniejącymi dziesięcioma przeprawami mostowymi. Tym samym
będzie można te istniejące połączenia mostowe lepiej
wykorzystać.
Poprzez usprawnienia infrastrukturalne skróceniu mają ulec
transgraniczne drogi dojazdu do pracy, do miejscowych rynków
ale też dla transgranicznego ruchu turystycznego i generowanego
przez potrzeby związane z rekreacją i wypoczynkiem. Znaczenie
ponadregionalne ma też lepsze połączenie z nadrzędnym
korytarzem głównym Morze Północne – Bałtyk wraz z jego
odgałęzieniami do Berlina i Poznania / Warszawy.
Poza tym wsparcie udzielone zostaje procesom uzgodnień i
planowania dyskutowanych obecnie nowych dodatkowych przejść
granicznych (mosty).
• Lepsza wewnętrzna infrastruktura transportowa oraz
dostępność transgraniczna na kilku relacjach w układzie
transportu drogowego
• Lepsze połączenie poprzez nadrzędną sieć transportową
celem dostępności graniczących z obszarem wsparcia
metropolii Berlina (m.in. połączenia z polskiego regionu
granicznego z nowym portem lotniczym BER), Poznania,
Szczecina, z Dreznem i Lipskiem, w szczególności
poprzez wyraźne skrócenie czasów podróży.
Dofinansowanie likwidacji niedoborów / zamknięcia luk będzie w
sposób komplementarny wspierać konieczne główne inwestycje
w nadrzędne sieci transportowe.
strona 37
Dritter Entwurf
Tabela 7:
Numer
identyfik
acyjny
4.1
Indikator
Ulepszone
połączenia
transgraniczne
między węzłami
Jednost
ka
pomiaru
Wart
ość
bazo
wa
Rok
bazo
wy
Wartoś
ć
docelo
wa
(2023)
Źródło
danych
sztuki
Częstotliwość
pomiaru
2x
2018, 2023
inwestycyjnego
beneficjentów
7.b
Zamierza się wspierać działania, które mogą przyczynić się do realizacji Celu szczegółowego
„Poprawa infrastruktury celem zwiększenia dostępności transgranicznej“:
Są to działania, które dotyczą priorytetowo usunięcia niedoborów / likwidacji luk w transporcie
drogowym.
• Przygotowanie i realizacja inwestycji w (przede wszystkim jakościowe) usuwanie
niedoborów / likwidacje luk w transgranicznej sieci drogowej
• Koncepcje przygotowawcze do wyżej wymienionych działań
• Procesy planowania i uzgadniania nowych przejść granicznych, w szczególności mostów
• województwo, kraj związkowy, powiaty, miasta i gminy, ich zrzeszenia i związki oraz
podporzadkowane im instytucje
Grupy docelowe:
Mieszkańcy, turyści, przedsiębiorcy
Specyficzny obszar docelowy
• Priorytetem objęte będą głownie powiaty przygraniczne, tam gdzie działanie te dają
bezpośredni efekt transgraniczny.
strona 38
Dritter Entwurf
2.1.24 Priorytet inwestycyjny 7.c
7.c: Rozwój i usprawnianie przyjaznych środowisku (w tym o
obniżonej emisji hałasu) i niskoemisyjnych systemów transportu,
w tym śródlądowych dróg wodnych i transportu morskiego,
portów, połączeń multimodalnych oraz infrastruktury portów
lotniczych, w celu promowania zrównoważonej mobilności
regionalnej i lokalnej
6
Cel szczegółowy
Poprawa transgranicznej przyjaznej środowisku mobilności
Wyzwanie
Transport transgraniczny charakteryzuje ponadproporcjonalnie
wysoki udział indywidualnego transportu zmotoryzowanego. W
przeciwieństwie do powyższego atrakcyjna oferta komunikacji
publicznej funkcjonuje tylko w zalążkach i to między większymi
centrami i miastami bliźniaczymi. Zapewnienie jej rozwoju w
terenie wymaga dużych nakładów i czasu. Poza tym przemiany
demograficzne i migracje utrudniają utrzymanie oferty publicznej
mobilności. Należy więc stworzyć przyjazne środowisku
rozwiązania transgranicznej mobilności.
członkowskie
zamierza
Unii
Należy rozpoznać i rozbudować już funkcjonujące na atrakcyjnych
połączeniach skuteczne rozwiązania, takie jak np. bilet zbiorczy,
w szczególności pomiędzy większymi centrami.
(Należy zidentyfikować i rozwinąć skuteczne pomysły, takie jak
na przykład bilet zbiorczy Berlin-Gorzów, w powiązaniu z
atrakcyjnymi połączeniami pomiędzy większymi centrami.
Na obszarach wiejskich należy stworzyć alternatywną i
innowacyjną ofertę komunikacji publicznej (np. autobus łączony,
autobus na telefon).
Potencjałów należy poszukiwać w rozbudowie i powiązaniu ze
sobą komunikacji autobusowej i kolejowej, przy planowaniu
częstotliwości kursowania poszczególnych środków transportu
bądź poszukiwaniu lepszych możliwości przesiadek, w
dwujęzycznej informacji oraz w promocji tych ofert. Alternatywne
koncepcje mobilności i nowe systemy komunikacji publicznej to
poza tym kolejne propozycje rozwiązań idące w kierunku redukcji
emisji CO2.
Potencjał gospodarczy rozwoju turystyki (wodnej) może być
wykorzystany przy zagwarantowaniu dobrej dostępności. Należy
przemyśleć specjalne oferty komunikacji autobusowej i kolejowej
lub budowę infrastruktury e-mobility dla rowerów elektrycznych
bądź pojazdów elektrycznych.
strona 39
Dritter Entwurf
6
•
•
Tabelle 8:
Numer
identyf
ikacyj
ny
4.2
Poprawa oferty transgranicznej mobilności
Wzmocnienie
przyjaznej
środowisku
publicznej
komunikacji
Wskaźnik
Udoskonalone
nowe
transgraniczne
połączenia
transportu
publicznego
Jednost
ka
pomiaru
i
sztuki
Wart
ość
bazo
wa
Rok
bazo
wy
Wartoś
ć
docelo
wa
(2023)
Źródło
danych
Częstotliwość
pomiaru
2x
2018, 2023
inwestycyjnego
beneficjentów
7.c
Zamierza się wspierać działania, które przyczyniają się do „Poprawy transgranicznej przyjaznej
środowisku mobilności“ mieszkańców, gospodarki i gości regionu.
Rodzaje działań można podzielić na koncepcje przygotowawcze i wdrążanie rozwiązań.
• Wspieranie koncepcji i działań na rzecz rozbudowy i poprawy jakości transgranicznej
komunikacji publicznej
• Koncepcje i działania na rzecz transgranicznej promocji ofert komunikacji publicznej i ich
alternatyw
• Przygotowanie inwestycji w transgraniczną sieć kolejową (rewitalizacja, usunięcie braków
jakościowych), Park & Ride, towarzysząca infrastruktura dworcowa oraz dworce
autobusowe
• Lokalne i regionalne koncepcje transgranicznej mobilności, w szczególności
uwzględniające małą liczbę pasażerów
• Transgraniczne zintegrowane koncepcje transportowe
strona 40
Dritter Entwurf
7.c
• Wielojęzyczne systemy informacji o rozkładach jazdy
• Wprowadzenie dalej idących biletów łącznych
• Rozszerzenie oferty multimodalnej w transgranicznej komunikacji autobusowej i kolejowej
oraz oferty transportu wodnego
• Projekty pilotażowe dotyczące transgranicznej elektromobilności
• Koncepcje i studia wykonalności w związku z dostosowaniem systemów transportowych
do przemian demograficznych (w szczególności na obszarach wiejskich)
• Alternatywne i innowacyjne transgraniczne systemy komunikacji publicznej (bez
dofinansowania instytucjonalnego przedsiębiorstw komunikacji publicznej)
• Wspieranie transgranicznych działań i strategii mających na celu unikanie emisji
spowodowanych działalnością transportową
• Województwo, kraj związkowy, powiaty, miasta i gminy, ich zrzeszenia i związki
• Jednostki organizacyjne jednostek samorządu terytorialnego
• Instytucje komunale, np. komunalne związki celowe
• Przedsiębiorstwa transportowe, zrzeszenia komunikacyjne i ich zrzeszenia w związkach
celowych
• Organizacje pozarządowe
Grupy docelowe
Mieszkańcy, turyści, przedsiębiorcy
strona 41
Dritter Entwurf
2.1.27 Kierunkowe zasady wyboru operacji
wszystkie
Szczegółowy system naboru i oceny wniosków w Programie Współpracy Brandenburgia – Polska
2014-2020 będzie opisany w „Podręczniku Programu”.
System spełnia kryteria efektywności, przejrzystości i obiektywności oraz zapewnia, iż do
dofinansowania ze środków UE będa wybierane w szczególności projekty o możliwie
najsilniejszym oddziaływaniu transgranicznym, istotnym znaczeniu dla obszaru wsparcia oraz
dużym potencjale innowacyjnym. Tym samym dofinansowane przedsięwzięcia będa stanowiły
odpowiedź na potrzeby społeczno-ekonomiczne obszaru wsparcia, przedstawione w części
strategicznej programu. Z punktu widzenia wykonalności projektów system ukierunkowany jest na
wybór operacji, które charakteryzują się optymalną relacją skalkulowanych kosztów do
zakładanych rezultatów, odpowiednim przygotowaniem i gotowością do realizacji, płynnością
finansową oraz dobrze wykształconymi strukturami wdrażania. Dzięki zaakcentowaniu tych
elementów można oczekiwać, iż prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych ryzyk na
etapie wdrażania projektów zostanie znacznie ograniczone.
W celu realizacji przedstawionych założeń, system oceny i wyboru projektów będzie spełniał
następujące wymagania:
• w ramach oceny formalnej duży nacisk zostanie położony na stan zaawansowania
przygotowania projektu, przede wszystkim gotowości do realizacji, wykluczającej
długotrwały proces kontraktowania (wraz z formalno-prawnymi aspektami dotyczącymi
planowanego przedsięwzięcia oraz szczegółowym podziałem zadań i zakresów
odpowiedzialności partnerów projektu)
• ocena formalna będzie także weryfikować, czy we wnioskowanym projekcie spełniony jest
/ powinien być spełniony wymóg dotyczący partnerstwa instytucji pochodzących z obu
narodowych częsci obszaru wsparcia
• w ramach oceny merytorycznej ocena skupia się na dwóch najważniejszych aspektach:
strategicznym: charakter transgraniczny projektu, zgodność z celami programu oraz
wkład w osiągnięcie celów, a tym samym także wskaźników programowych, wpływ na
sytuację lokalną i/lub regionalną po obu stronach granicy, a tym samym wkład w
realizację strategii rozwojowych, wkład w realizację celów horyzontalnych, wartość
dodana i trwałość; i operacyjnym: kwalifikowalność wnioskodawców, kwalifikowalność
wydatków, montaż finansowy i zapewnienie finansowania całości projektu, celowość,
stosowność i ekonomika kosztów, czas realizacji, zarządzanie oraz logika projektu
• sprawna komunikacja na poziomie wnioskodawca – Wspólny Sekretariat oraz Wspólny
Sekretariat – inne jednostki zaangażowane w ocenę projektu; zapewnienie (przez WS)
wnioskodawcom dostępu do informacji dotyczących planowanych lub już ogłoszonych
naborów; informowanie wnioskodawców (przez WS) o aktualnym statusie oceny wniosku
Przedstawione powyżej aspekty strategiczne i operacyjne stanowią jednocześnie podstawę
opracowania szczegółowych kryteriów oceny i wyboru projektów. Stosowny katalog tych kryteriów
zostanie zaproponowany przez Instytucję Zarządzającą, by w kolejnym kroku zostać
zatwierdzonym przez Komitet Monitorujący.
W celu zapewnienia obiektywności oraz oceny kwestii przedstawionych powyżej z punktu
widzenia obu partnerów partnerów programowych, ocena projektów będzie dokonywana przez
Wspólny Sekretariat przy wsparciu ekspertów z danej dziedziny. Dzięki temu zostaje zapewniona
bezstronność jednostek, względnie osób uczestniczących w ocenie wniosków oraz wykluczona
sytuacja, w której mogłyby one ulegać wpływom instytucji lub osób trzecich, pozostających poza
tym procesem.
Przewiduje się możliwość wspierania projektów specjalnych poza regularnymi procedurami
dotyczącymi naboru, oceny i zatwierdzania wniosków. Decyzja o tym, czy złożony wniosek jest
projektem specjalnym, podejmowana jest przez Komitet Monitorujący. Ocena i wybór tych
projektów odbywa się na zasadach ogólnych. Projekty tego typu powinny obejmować swoim
strona 42
Dritter Entwurf
wszystkie
zasięgiem i wywierać wpływ na cały lub większość obszaru wsparcia, w znaczący sposób
realizować wskaźniki programowe i mieć szczególne znaczenie strategiczne dla współpracy
transgranicznej.
2.1.28 Wskaźniki produktu
Tabela 9:
Wspólne i szczegółowe dla Programu wskaźniki produktu
Oś priorytetowa I – Integracja mieszkańców i współpraca administracji
Cel szczegółowy 1 – Wzmocnienie transgranicznej współpracy instytucji i obywateli we
wszystkich aspektach życia publicznego
Nr ID
Wskaźnik (Nazwa
wskaźnika)
Jednostka
pomiaru
Wartość
docelowa
(2023)
Częstotliwość
pomiaru
Źródło
danych
1.1
Liczba uczestników
spotkań i projektów
(w
tym
liczba
mężczyzn / liczba
kobiet)
osoby
raporty
realizacji
projektów
z
corocznie
1.2
Partnerstwa między
instytucjami
partnerstwa
raporty
realizacji
projektów
z
corocznie
Oś priorytetowa II – Wzmocnienie transgranicznych zdolności i kompetencji
Cel szczegółowy 2 – Rozszerzenie wspólnej oferty edukacji i kształcenia na rzecz uczenia
Nr ID
Wskaźnik (Nazwa
wskaźnika)
Jednostka
pomiaru
Wartość
docelowa
(2023)
Częstotliwość
pomiaru
Źródło
danych
2.1
Liczba uczestników
wspólnych projektów
z zakresu opieki,
wychowania
i
edukacji
przedszkolnej oraz
edukacji szkolnej (w
tym liczba chłopców
/ liczba dziewcząt)
osoby
raporty
realizacji
projektów
z
corocznie
2.2
Liczba uczestników
wspólnych
systemów
kształcenia i szkoleń
mających na celu
osoby
raporty
realizacji
projektów
z
corocznie
strona 43
Dritter Entwurf
Nr ID
Wskaźnik (Nazwa
wskaźnika)
Jednostka
pomiaru
Wartość
docelowa
(2023)
Częstotliwość
pomiaru
Źródło
danych
wspieranie
zatrudnienia,
możliwości
edukacyjnych oraz
szkolnictwa
wyższego
i
zawodowego ponad
granicami
(w tym
liczba mężczyzn /
liczba kobiet)
2.3
Liczba
podmiotów
oferujących wspólne
programy
kształcenia
i
dokształcania
podmioty
raporty
realizacji
projektów
z
corocznie
Oś priorytetowa III – Wspólne zachowanie i korzystanie z dziedzictwa kulturowego i
przyrodniczego
Cel szczegółowy 3 – Wzrost dostępności transgranicznego wspólnego dziedzictwa
przyrodniczego i przyrodniczego
Nr ID
Wskaźnik (Nazwa
wskaźnika)
Jednostka
pomiaru
Wartość
docelowa
(2023)
Częstotliwość
pomiaru
Źródło
danych
3.1
Liczba
obiektów
objętych wsparciem
sztuki
raporty
realizacji
projektów
z
corocznie
3.2
Wzrost oczekiwanej
liczby odwiedzin w
objętych wsparciem
miejscach
należących
do
dziedzictwa
kulturalnego
i
naturalnego
oraz
stanowiących
atrakcje turystyczne
odwiedziny/
rok
raporty
realizacji
projektów
z
corocznie
3.3
Długość nowych lub
zmodernizowanych
szlaków
turystycznych
km
raporty
realizacji
projektów
z
corocznie
strona 44
Dritter Entwurf
Cel szczegółowy 4 – Wspólna ochrona i rozwijanie ekosystemów
Nr ID
Wskaźnik (Nazwa
wskaźnika)
Jednostka
pomiaru
Wartość
docelowa
(2023)
Źródło danych
Częstotliwość
pomiaru
3.4
Powierzchnia
siedlisk wspieranych
w celu
uzyskania
lepszego
statusu
ochrony
ha
raporty
realizacji
projektów
z
corocznie
3.5
Liczba
wspólnych
działań na rzecz
ochrony gatunków i
ochrony biotopów
sztuki
raporty
realizacji
projektów
z
corocznie
Oś priorytetowa IV – Połączenie z Sieciami Transeuropejskimi oraz trwały i
Cel szczegółowy 5 – Poprawa infrastruktury transportowej celem zwiększenia dostępności
transgranicznej
Nr ID
Wskaźnik (Nazwa
wskaźnika)
Jednostka
pomiaru
Wartość
docelowa
(2023)
Częstotliwość
pomiaru
Źródło
danych
4.1
Całkowita
długość
przebudowanych lub
zmodernizowanych
dróg
km
raporty
realizacji
projektów
z
corocznie
4.2
Liczba ulepszonych i
nowo utworzonych
połączeń
przez
granicę
sztuki
raporty
realizacji
projektów
z
corocznie
Cel szczegółowy 6 – Poprawa transgranicznej przyjaznej środowisku mobilności
Nr ID
Wskaźnik (Nazwa
wskaźnika)
Jednostka
pomiaru
Wartość
docelowa
(2023)
Źródło danych
Częstotliwość
pomiaru
4.3
Liczba
kontynuowanych
i
nowo
tworzonych
transgranicznych
koncepcji
dot.
transportu
publicznego
sztuki
raporty
realizacji
projektów
z
corocznie
4.4
Produkty dotyczące
transgranicznego
marketingu
ofert
transportu
publicznego
sztuki
raporty
realizacji
projektów
z
corocznie
strona 45
Projekt III
2.1.29 Ramy wykonania
Tabela 10: Ramy wykonania dla wszystkich osi priorytetowych
OP
Rodzaj
wskaźnika
(Kluczowy etap
wdrażania,
wskaźnik
finansowy,
wskaźnik
produktu lub,
w stosownych
przypadkach,
wskaźnik
rezultatu
Numer
identy
fikacyjny
Wskaźnik lub kluczowy
etap wdrażania
Jednostka
pomiaru
(w
stosownych
przypadkach)
Cel
pośredni
na 2018 r.
Cel
końcowy
(2023)
Źródło danych
I
Wskaźnik finansowy
F.1
Finansowa realizacja osi
priorytetowej
EUR
9.426.119
37.704.476
Wydatki poświadczone zgodnie z art. 126 lit.
c) rozp. (UE) nr
1303/2013
Wskaźnik produktu
1.1
Liczba uczestników spotkań i projektów (w tym
liczba mężczyzn / liczba
kobiet)
osoby
Raporty z realizacji projektów
Wskaźnik produktu
1.2
Liczba partnerstw między
instytucjami
szt.
Wskaźnik finansowy
F.2
priorytetowej
EUR
II
3.534.795
14.139.179
Wyjaśnienie
adekwatności
wskaźnika, w
stosownych
przypadkach
c) rozp. (UE) nr
1303/2013
strona 46
Projekt III
OP
III
Rodzaj
wskaźnika
(Kluczowy etap
wdrażania,
wskaźnik
finansowy,
wskaźnik
produktu lub,
w stosownych
przypadkach,
wskaźnik
rezultatu
Numer
identy
fikacyjny
etap wdrażania
Jednostka
pomiaru
(w
stosownych
przypadkach)
Cel
pośredni
na 2018 r.
Wskaźnik produktu
2.1
Liczba
uczestników
wspólnych projektów z
zakresu opieki, wychowania i edukacji przedszkolnej
oraz
edukacji
szkolnej (w tym liczba
chłopców
/
liczba
dziewcząt)
osoby
Wskaźnik produktu
2.2
Liczba
uczestników
wspólnych
systemów
kształcenia i szkoleń mających na celu wspieranie
zatrudnienia, możliwości
edukacyjnych oraz szkolnictwa wyższego i zawodowego ponad granicami
(w tym liczba mężczyzn /
liczba kobiet)
osoby
Wskaźnik produktu
2.3
Liczba
podmiotów
oferujących wspólne programy
kształcenia
i
dokształcania
szt.
Wskaźnik finan-
F.3
EUR
9.426.119
Cel
końcowy
(2023)
37.704.476
Źródło danych
Wyjaśnienie
adekwatności
wskaźnika, w
stosownych
przypadkach
Wydatki poświ-
strona 47
Projekt III
OP
IV
Rodzaj
wskaźnika
(Kluczowy etap
wdrażania,
wskaźnik
finansowy,
wskaźnik
produktu lub,
w stosownych
przypadkach,
wskaźnik
rezultatu
sowy
Numer
identy
fikacyjny
etap wdrażania
Jednostka
pomiaru
(w
stosownych
przypadkach)
Cel
pośredni
na 2018 r.
Cel
końcowy
(2023)
Wskaźnik produktu
3.1
Liczba obiektów objętych
wsparciem
szt.
Wskaźnik produktu
3.2
Wzrost
oczekiwanej
liczby
odwiedzin
w
objętych
wsparciem
miejscach należących do
dziedzictwa kulturalnego i
naturalnego oraz stanowiących atrakcje turystyczne
odwie-dziny /rok
Wskaźnik produktu
3.3
Długość
nowych
lub
zmodernizowanych
szlaków turystycznych
km
Wskaźnik finansowy
F.4
priorytetowej
EUR
priorytetowej
Źródło danych
Wyjaśnienie
adekwatności
wskaźnika, w
stosownych
przypadkach
adczone zgodnie z art. 126 lit.
c) rozp. (UE) nr
1303/2013
5.302.192
21.208.769
c) rozp. (UE) nr
1303/2013
strona 48
Projekt III
OP
Rodzaj
wskaźnika
(Kluczowy etap
wdrażania,
wskaźnik
finansowy,
wskaźnik
produktu lub,
w stosownych
przypadkach,
wskaźnik
rezultatu
Numer
identy
fikacyjny
etap wdrażania
Jednostka
pomiaru
(w
stosownych
przypadkach)
Wskaźnik produktu
4.1
Całkowita długość przebudowanych lub zmodernizowanych dróg
km
Cel
pośredni
na 2018 r.
Cel
końcowy
(2023)
Źródło danych
Wyjaśnienie
adekwatności
wskaźnika, w
stosownych
przypadkach
strona 49
Projekt III
2.1.30 Kategorie interwencji
Tabela 11: Wymiar 1 - Zakres interwencji
Oś
priorytetowa
OP I
Kod
Zakres interwencji
Kwota (w mln EUR)
62
Transfer technologii i współpraca
między
uczelniami
a
przedsiębiorstwami, z korzyścią
głównie dla MŚP
Zapobieganie
zagrożeniom
naturalnym
niezwiązanym
z
klimatem (np. trzęsieniami ziemi)
oraz
wywołanym
działalnością
człowieka,
np.
awariami
przemysłowymi, oraz zarządzanie
ryzykiem w tym zakresie, w tym
zwiększenie świadomości, ochorna
ludności
oraz
systemy
i
infrastruktura do celów zarządzania
klęskami i katastrofami
Ułatwianie dostępu do przystępnych
cenowo, trwałych oraz wysokiej
jakości usług, w tym opieki
zdrowotnej i usług socjalnych
świadczonych w interesie ogólnym
Inwestycje
w
zdolności
instytucjonalne i w sprawność
administracji
publicznej
oraz
efektywność usług publicznych na
szczeblu krajowym, regionalnym i
lokalnym w celu przeprowadzenia
reform, z uwzględnieniem lepszego
stanowienia prawa i dobrego
rządzenia
Infrastruktura
edukacyjna
na
potrzeby kształcenia i szkolenia
zawodowego oraz kształcenia osób
dorosłych
Infrastruktura
edukacyjna
na
potrzeby edukacji szkolnej (na
poziomie podstawowym i średnim
ogólnokształcącym)
Infrastruktura na potrzeby wczesnej
edukacji elementarnej i opieki nad
dzieckiem
6
88
112
119
OP II
50
51
52
4
2
20
3
3
1
strona 50
Projekt III
Oś
priorytetowa
OP III
Kod
Zakres interwencji
Kwota (w mln EUR)
117
Wyrównywanie dostępu do uczenia
się przez całe życie o charakterze
formalnym,
nieformalnym
i
pozaformalnym wszystkich grup
wiekowych, poszerzanie wiedzy,
podnoszenie
umiejętności
i
kompetencji siły roboczej oraz
promowanie elastycznych ścieżek
kształcenia,
w
tym
poprzez
doradztwo
zawodowe
i
potwierdzanie nabytych kompetencji
Ochrona
i
zwiększanie
różnorodności biologicznej, ochrona
przyrody i zielona infrastruktura
Rozwój i promowanie potencjału
turystycznego
obszarów
przyrodniczych
Ochrona, rozwój i promowanie dóbr
publicznych w dziedzinie kultury i
środowiska
Inne drogi przebudowane lub
zmodernizowane (autostrady, drogi
krajowe, regionalne lub lokalne)
Infrastruktura na potrzeby czystego
transportu
miejskiego
i
jego
promocja (w tym wyposażenie i
tabor)
Przygotowanie,
wdrażanie,
monitorowanie i kontrola
5
85
91
92
OP IV
34
43
OP V (PT)
121
8
4
20
16
2
5,5
122
Ewaluacja i badania
0,2
123
Informacja i komunikacja
0,3
Tabela 12: Wymiar 2 - Forma finansowania
Oś
priorytetowa
Kod
Kwota (w EUR)
OP I
01
100% EFRR
OP II
01
100% EFRR
OP III
01
100% EFRR
OP IV
01
100% EFRR
OP V (PT)
01
100% EFRR
Tabela 13: Wymiar 3 - Typ obszaru
Oś
priorytetowa
Kod
Kwota (w EUR)
OP I
05
100% EFRR
strona 51
Projekt III
Oś
priorytetowa
Kod
Kwota (w EUR)
OP II
05
100% EFRR
OP III
05
100% EFRR
OP IV
05
100% EFRR
OP V (PT)
05
100% EFRR
Tabela 14: Wymiar 6 - Terytorialne mechanizmy wdrażania
Oś
priorytetowa
Kod
Kwota (w EUR)
OP I
07
100% EFRR
OP II
07
100% EFRR
OP III
07
100% EFRR
OP IV
07
100% EFRR
OP V (PT)
07
100% EFRR
strona 52
Projekt III
2.2
Opis osi priorytetowej Pomoc Techniczna
Opis Pomocy Technicznej opracował Ministerstwo Gospodarki i Spraw Europejskich.
2.2.1 Oś priorytetowa V
V
Nazwa
Pomoc Techniczna
Fundusz
EFRR
Podstawa kalkulacji
6% alokacji środków EFRR na Program Współpracy (PW)
2.2.3 Cele szczegółowe i oczekiwane rezultaty
Cel szczegółowy
7
Cel szczegółowy
Przygotowanie, wdrożenie, monitoring, ewaluacja i kontrola
interwencji
członkowskie
zamierza
Unii
Pomoc Techniczna w ramach PW będzie wykorzystywana przede
wszystkim w celu wzmocniena i zwiększenia zdolności
instytucjonalnej jednostek zaangażowanych we wdrażanie
programu, w celu realizacji rozległych zadań wymienionych
powyżej, w szczególności w zakresie zarządzania, kontroli i
audytu, mających na celu skuteczne kierowanie wdrażaniem,
zostały określone w artykule 72 (i kolejnych) oraz 122 (i kolejnych)
rozporządzenia (EU) nr 1303/2013. Centralny punkt stanowi przy
tym stworzenie systemu zarządzania i kontroli z instytucjami:
zarządzającą/certyfikującą i audytową. Utworzony zostanie także
Wspólny Sekretariat, na który Instytucja Zarządzająca deleguje
określone zadania. Przedmiotem dofinansowania ze środków
Pomocy Technicznej będzie również budowa, zainstalowanie oraz
funkcjonowanie systemów monitorowania, ewaluacji i kontroli
finansowej, o których mowa w art. 110 (i kolejnych) rozp. (UE) nr
1303/2013. Zgodnie z art. 125 ust. 2d rozp. (UE) nr 1303/2013
środki Pomocy Technicznej mają także służyć budowie i
rozbudowie elektronicznego systemu wymiany danych.
Zaangażowanie środków Pomocy Technicznej ma w rezultacie
służyć celowi, jakim jest zapewnienie przez stworzony system
zarządzania i kontroli, bazujący na dotychczasowych
strona 53
Projekt III
7
doświadczeniach, prawidłowego
obszarze wsparcia.
wdrażania
PW
na
całym
Pomoc Techniczna jest też jednym z głównym instrumentów
służących spełnieniu warunków zdefiniowanych przez art. 115 (i
kolejne) rozp. (UE) nr 1303/2013 w zakresie informacji i
komunikacji dotyczącej PW. Rezultatem będzie lepsze
postrzeganie programu przez zainteresowanych i opinię publiczną
oraz lepszy dostęp do informacji o programie.
Pomoc techniczna wspiera także działania dotyczące tłumaczeń
na język polski i niemiecki w celu poprawy komunikacji między
krajami członkowskimi uczestniczącymi w programie.
2.2.4 Wskaźniki rezultatu
Tabela 15: Specyficzne dla Programu wskaźniki rezultatu
(w podziale na cele szczegółowe)
Numer
identyfi
kacyjny
Wskaźnik
Jednostka
pomiaru
1
Wartość
bazowa
ilościowo
Rok
bazow
y
Wartość
docelowa
(2023)
Źródło
danych
Częstotliwość
pomiaru
ilościowo
2
2.2.5 Przedsięwzięcia, które mają zostać objęte wsparciem, oraz ich oczekiwany
wkład w realizację celów szczegółowych
(w podziale na osie priorytetowe)
2.2.5.1 Opis przedsięwzięć, które mają zostać objęte wsparciem, oraz ich
oczekiwany wkład w realizację celów szczegółowych
Oś priorytetowa
V
Pomoc Techniczna będzie wykorzystywana w ramach PW z inicjatywy obu uczestniczących w
PW państw członkowskich (Niemcy, kraj związkowy Brandenburgia oraz Polska) zgodnie z art.
59 rozp. (UE) nr 1303/2013.
• w zakresie wzmocnienia i zwiększenia zdolności instytucjonalnej jednostek
zaangażowanych we wdrażanie programu
o przygotowanie
programu
(opracowanie
niezbędnych
dokumentów
programowych i wdrożeniowych)
o wzmocnienie kadrowe zaangażowanych instytucji
o utworzenie i prowadzenie Wspólnego Sekretariatu
strona 54
Projekt III
Oś priorytetowa
V
o kontrole i audyty oraz działania związane z dalszym rozwijaniem systemów
kontroli
o przygotowanie i realizacja posiedzeń Komitetu Monitorującego
o usługi tłumaczeniowe
• w zakresie budowy i funkcjonowania systemów monitorowania, ewaluacji i kontroli
finansowej
o przedsięwzięcia na rzecz monitorowania i ewaluacji wdrażania programu
o zakup, stworzenie, udoskonalanie i opieka nad systemami informatycznymi
służącymi do zarządzania, monitorowania i oceny dofinansowywanych działań,
mi.in. realizacja założeń e-cohesion
o ewaluacje dokonywane przez podmioty zewntęrzne, wraz z aktualizacjami
metod ewaluacyjnych oraz wskaźników
o przeprowadzanie analiz i studiów, także natury ogólnej, odnoszących się do
zakresu tematycznego programu lub obszaru objetętego programem
• w zakresie lepszego postrzegania programu przez zainteresowanych i opinię publiczną
o przygotowanie i wdrażanie działań informacyjno-promocyjnych
o
udostępnianie i dystrybucja informacji o założeniach programu oraz o stanie
wdrażania Kategorie beneficjentów:
• Instytucja Zarządzająca / Instytucja Certyfikująca
• Koordynator Krajowy
• Instytucja Audytowa / Grupa audytorów
• Instytucja goszcząca Wspólny Sekretariat
• Kontrolerzy, o których mowa w art. 23 ust. 4 rozp. (UE) nr 1299/2013
• Instytucje i organizacje realizujące działania, o których mowa w art. 59 rozp. (UE) nr
1303/2013
2.2.5.2 Wskaźniki produktu, które mają się przyczynić do osiągnięcia
(w podziale na osie priorytetowe)
Tabela 16: Wskaźniki produktu
Numer
identyfi
kacyjny
Wskaźnik
Jednostka
pomiaru
Wartość docelowa
(2023)
Źródło danych
1
Raporty
z
wdrażania
programu
i raporty końcowe
ilość
8
raporty przekazane KE
przez IZ
2
Posiedzenia
polskoniemieckiego
komitetu
monitorującego
program
Ilość
12
protokoły posiedzeń,
dokumenty księgowe
dotyczące organizacji
posiedzeń
3
Spotkania robocze
ilość
12
protokoły
spotkań,
strona 55
Projekt III
jednostek administracyjnych
/
instytucji zaangażowanych
we
wdrażanie
programu
dokumenty księgowe
dotyczące organizacji
spotkań
4
Działania
macyjnopromocyjne
infor-
Ilość
12
fizyczne
rezultaty
działań,
dokumenty
księgowe
dotyczące
ich realizacji
5
Ewaluacje / studia /
ankiety
ilość
6
raporty z wykonanych
ewaluacji i
ankiet,
opracowane
studia,
dokumenty księgowe
dotyczące ich zlecenia
i wykonania
2.2.6 Kategorie interwencji
Elementy zostaną uzupełnione po przedłożeniu.
Tabela 17: Wymiar 1 - Zakres interwencji
Oś priorytetowa
Kod
Kwota (w EUR)
Tabela 18: Wymiar 2 - Forma finansowania
Oś priorytetowa
Kod
Kwota (w EUR)
Tabela 19: Wymiar 3 - Typ obszaru
Oś priorytetowa
Kod
Kwota (w EUR)
strona 56
Projekt III
3
Plan finansowy
3.1
Środki finansowe z EFRR (w EUR)
Tabela 20: Środki finansowe z EFRR (w EUR)2
Fundusz
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Ogółem
EFRE
0
1.000.000
12.000.000
17.000.000
17.000.000
19.000.000
34.152.517
100.152.517
Kwoty IPA
(w stosownych
przypadkach)
0
0
0
0
0
0
0
0
Kwoty EIS
(w stosownych
przypadkach)
0
0
0
0
0
0
0
0
Ogółem
0
1.000.000
12.000.000
17.000.000
17.000.000
19.000.000
34.152.517
100.152.517
3.2
Łączne środki finansowe z EFRR oraz współfinansowania krajowego (w EUR)
3.2.1 Łączne środki finansowe z EFRR oraz współfinansowania krajowego (w EUR)
Tabela 21: Plan finansowy3
2
Projekt, stan na dzień 06.05.2014
3
strona 57
Projekt III
Oś
prioryt
etowa
Fundu
sz
Podstawa
kalkulacji
wsparcia Unii
(całkowity
koszt
kwalifikowalny
lub publiczny
koszt
kwalifikowalny)
Wsparcie
Unii
Wkład
krajowy
(a)
(b) =
(c) + (d)
Szacunkowy
podział
wkładu krajowego
(e) =
(a) + (b)
Krajowe
środki
publiczne
(c)
OP I
OP
(PT)
5.555.671
100.000
37.704.476
0
0
IPA
0
0
0
0
0
0
0
EIS
0
0
0
0
0
0
0
12.018.302
2.120.877
1.920.877
200.000
14.139.179
0
0
IPA
0
0
0
0
0
0
0
EIS
0
0
0
0
0
0
0
32.048.805
5.655.671
5.355.671
300.000
37.704.476
0
0
IPA
0
0
0
0
0
0
0
EIS
0
0
0
0
0
0
0
18.027.454
3.181.316
2.681.316
500.000
21.208.770
0
0
IPA
0
0
0
0
0
0
0
EIS
0
0
0
0
0
0
0
6.009.151
1.060.438
1.060.438
0
7.069.589
0
0
IPA
0
0
0
0
0
0
0
EIS
0
0
0
0
0
0
0
100.152.517
17.673.974
16.573.974
1.100.000
117.826.491
0
0
EFRR
OP IV
EFRR
V
ogółem
Dla
celów
informacyjnyc
h
Krajowe
środki
prywatne
(d)
5.655.671
EFRR
OP III
Stopa
dofinan
sowani
a
(f) =
(a)/(e)
32.048.805
EFRR
OP II
Finansowan
ie
ogółem
EFRR
EFRR
85,00%
85,00%
85,00%
85,00%
85,00%
85,00%
strona 58
Projekt III
Oś
prioryt
etowa
ogółem
Fundu
sz
Podstawa
kalkulacji
wsparcia Unii
(całkowity
koszt
kwalifikowalny
lub publiczny
koszt
kwalifikowalny)
Wsparcie
Unii
Wkład
krajowy
(a)
(b) =
(c) + (d)
Szacunkowy
podział
wkładu krajowego
Finansowan
ie
ogółem
(e) =
(a) + (b)
Stopa
dofinan
sowani
a
Dla
celów
informacyjnyc
h
(f) =
(a)/(e)
IPA
0
0
0
0
0
0
0
EIS
0
0
0
0
0
0
0
100.152.517
17.673.974
16.573.974
1.100.000
117.826.491
0
0
ogółe
m
wszys
tkie
fundu
sze
85,00%
strona 59
Projekt III
3.2.2 Podział według osi priorytetowej i celu tematycznego
Tabela 22: Podział według osi priorytetowej i celu tematycznego4
Oś priorytetowa
Cel tematyczny
wkład Unii
Wkład krajowy
Finansowanie
ogółem
OP I
CT 11
32.048.805
5.655.671
37.704.476
OP II
CT 10
12.018.302
2.120.877
14.139.179
OP III
CT 6
32.048.805
5.655.671
37.704.476
OP IV
CT 7
18.027.454
3.181.315
21.208.769
OP V (PT)
Pomoc
techniczna
6.009.151
1.060.438
7.069.589
100.152.517
17.673.974
117.826.491
ogółem
Tabela 23: Szacunkowa kwota wsparcia, która ma być wykorzystana na cele związane ze
zmianami klimatu
Oś priorytetowa
Szacunkowa kwota wsparcia, która
ma być wykorzystana na cele
związane ze zmianami klimatu (w
EUR
Udział w całkowitej alokacji na
program (%)
OP I
OP II
OP III
OP IV
OP V (PT)
ogółem
4
strona 60
Projekt III
4
Zintegrowane podejście do rozwoju terytorialnego
4.1
Wkład planowanych interwencji w strategie makroregionalne i strategię na
rzecz basenu morskiego, zgodnie z potrzebami obszaru objętego
programem, które zostały ustalone przez zaangażowane państwa
członkowskie i, jeśli dotyczy, przy uwzględnieniu ustalonych w tych
strategiach strategicznie ważnych projektach
Obszar wsparcia Programu Współpracy położony jest w całości w obszarze
oddziaływania obejmującej cały basen Morza Bałtyckiego makroregionalnej Strategii dla
Regionu Morza Bałtyckiego.
Z uwagi na swój stosunkowo niewielki zasięg terytorialny i przypisaną mu alokację
finansową w porównaniu z celami Strategii dla Regionu Morza Bałtyckiego Program
Współpracy może wnieść jedynie ograniczony wkład w jej realizację.
Trzy wymienione cele Strategii dla Regionu Morza Bałtyckiego cele to:
•
•
•
Ochrona Morza Bałtyckiego,
Poprawa połączeń w regionie oraz
Wzrost dobrobytu.
W Celu szczegółowym 4 „Wspólna ochrona i rozwój ekosystemów“ w OP III możliwa jest
realizacja takich projektów, które przyczyniają się do ochrony czystości wód Odry, a tym
samym do „ochrony Morza Bałtyckiego“.
W Celu szczegółowym 5 „Poprawa infrastruktury transportowej celem zwiększenia
dostępności transgranicznej“ w OP IV można mówić o wkładzie Programu do „poprawy
połączeń w regionie“ poprzez połączenie węzłów drugo – i trzeciorzędnych z siecią TENT.
Projekty w Celach szczegółowych 1 i 2 (OP I oraz II), które ukierunkowane są na
(gospodarczą) współpracę i edukację, mogą przyczyniać się do „ wzrostu dobrobytu“, tak
samo jak projekty w Celu szczegółowym 3 „Wzrost dostępności transgranicznego
wspólnego dziedzictwa przyrodniczego i przyrodniczego“ (OP III) mogą wspierać rozwój
turystyczny.
strona 61
Projekt III
5
Przepisy wykonawcze do Programu EWT
5.1
Odpowiedne instytucje i podmioty
Tabela 24: Instytucje Programu
Instytucja / podmiot
Nazwa instytucji/podmiotu oraz
departamentu lub jednostki
Kierownik instytucji/podmiotu
(funkcja lub stanowisko)
Instytucja Zarządzająca
Ministerstwo Gospodarki i Spraw
Europejskich Kraju Związkowego
Brandenburgia,
Heinrich-Mann-Allee 107,
14473 Potsdam (MWE)
Kierownictwo referatu Europejska
Współpraca Terytorialna
Instytucja Certyfikująca
(w
stosownych
przypadkach)
Zadania Instytucji Certyfikującej
wykonuje Instytucja Zarządzająca
Instytucja audytowa
Ministerstwo Finansów Kraju
Związkowego Brandenburgia,
Heinrich-Mann-Allee 107,
14473 Potsdam (MdF)
Kierownictwo referatu „Instytucja
Audytowa”
Podmiot, któremu Komisja będzie przekazywać płatności
X
Instytucja zarządzająca
Instytucja certyfikująca
Tabela 25: Podmiot lub podmioty wyznaczone do wykonywania zadań w zakresie kontroli i
audytu
Podmiot lub podmioty
wyznaczone
do
wykonywania zadań w
zakresie kontroli
Investitionsbank
des
Landes
Brandenburg,
14480 Potsdam,
Steinstraße 104-106
(kontroler I-go stopnia po stronie
niemieckiej)
Kierownictwo właściwego referatu
Wojewoda Lubuski,
ul. Jagiellończyka 6,
66-400 Gorzów Wlkp.
(kontroler I-go stopnia po stronie
polskiej)
Wojewoda Lubuski
Instytucja Audytowa w
Ministerstwie Finansów Kraju
Związkowego Brandenburgia –
również niemiecki członek w
grupie audytorów finansowych
Kierownictwo referatu Instytucja
Audytowa
Podmiot lub podmioty
wyznaczone
do
wykonywania zadań w
zakresie audytu
strona 62
Projekt III
5.2
Generalny
Inspektor
Kontroli
Finansowej
w
Ministerstwie
Finansów
Rzeczypospolitej
Polskiej – polski członek w grupie
audytorów finansowych
Generalny
Finansowej
Inspektor
Kontroli
Procedura utworzenia Wspólnego Sekretariatu
W celu wspierania IZ i Komitetu Monitorującego (KM), IZ utworzy po uzgodnieniach z
Koordynatorem Krajowym (KK) po stronie polskiej (zadania Rzeczypospolitej Polskiej jako kraju
członkowskiego realizowane są przez Ministra Infrastruktury i Rozwoju, zwanego na potrzeby
programu Koordynatorem Krajowym) Wspólny Sekretariat (WS) z siedzibą we Frankfurcie nad
Odrą.
Wspólny Sekretariat będzie ulokowany w strukturach ILB. Delegacja zadań IZ na WS nastąpi w
drodze zawarcia umowy obsługi między MWE (IZ) a ILB. Zadania WS finansowane będą ze
środków pomocy technicznej programu.
W WS będą zatrudnieni pracownicy dwujęzyczni (polski i niemiecki). Liczba pracowników WS
będzie uzależniona od zakresu powierzonych mu zadań. Obsada WS zostanie wyłoniona przez
ILB w konsultacji z IZ i KK. Przy wyborze pracowników WS zwrócona zostanie uwaga na to, by
kandydaci stanowili możliwie szeroką reprezentację obszaru wsparcia, oraz by WS był instytucją,
która zapewni późniejszą bezstronność procesu oceny projektów.
Zadania WS zostały przedstawione także podrozdziałach 2.2, 3.1 oraz punkcie 3.1.1 krótkiego
opisu rozwiązań w zakresie zarządzania i kontroli.
5.3
Krótki opis rozwiązań w zakresie zarządzania i kontroli
1. Struktura systemu
Trzon systemu tworzy współdziałanie trzech instytucji, dbających o prawidłowe wdrażanie
programu w zgodzie z prawodawstwem wspólnotowym i krajowymi systemami prawnymi. Tymi
instytucjami są:
•
•
•
Instytucja Zarządzająca (IZ), pełniąca także zadania instytucji certyfikującej
Wspólny Sekretariat (WS)
Instytucja Audytowa (IA).
IZ oraz IA mają swoją siedzibę w Brandenburgii. Obie te instytucje są umiejscowione w różnych
jednostkach administracyjnych, spełniając tym samym zasadę rozdziału funkcji. Obie wyznaczone
instytucje realizują zadania przewidziane dla nich we właściwych rozporządzeniach. Partnerzy programowi uzgadniają, iż przy wykonywaniu zadań, o których mowa w art. 127 rozp. (UE) nr
1303/2013, IA będzie korzystać ze wsparcia grupy audytorów.
Zasady dotyczące wspólnego wdrażania programu, przede wszystkim w odniesieniu do
strona 63
Projekt III
zarządzania i kontroli oraz przejęcia lub delegacji zadań w tych zakresach, zostanie zapisany w
stosownym porozumieniu administracyjnym między Ministerstwem Gospodarki Kraju Związkowego
Brandenburgia (MWE) a Ministrem Infrastruktury i Rozwoju Rzeczypospolitej Polskiej (Koordynator
Krajowy). Koordynator Krajowy (KK) jest partnerem do kontaktu we wszystkich sprawach dotyczących wdrażania programu w polskiej części obszaru wsparcia, realizującym zadania państwa
członkowskiego, w tym zadania koordynacyjno-konsultacyjne w partnerskiej współpracy z
Instytucją Zarządzającą, oraz wspierającym ją we wdrażaniu programu po stronie polskiej.
Poniższy schemat przedstawia współdziałanie wymienionych wyżej instytucji w ramach programu.
Instytucja Audytowa
Komitet Monitorujący
Ministerstwo Gospodarki i Spraw Europejskich
Kraju Związkowego Brandenburgia
Wspólny Sekretariat
Jednostka kontraktująca / Jednostka wypłacająca
Bank Inwestycyjny Kraju
Partner projektu
Ministerstwo Finansów Kraju Związkowego Brandenburgia
Komisja Europejska
Partner wiodący
Kontrolerzy zgodnie z art.23 rozp. (UE) nr 1299/2013
Bank Inwestycyjny Kraju Związkowego Brandenburgia / Wojewodschaftsamt Lubuskie
Przepływ informacji
Przepływ środków
Kontrola
Zgodnie z art. 124 rozp. (UE) nr 1303/2013 desygnacja IZ zostanie potwierdzona na podstawie
sprawozdania i opinii niezależnego podmiotu audytowego, który ocenia, czy wyznaczona instytucja
spełnia kryteria wewnętrznego środowiska kontrolnego, zarządzania ryzykiem, działań związanych
z zarządzaniem i kontrolą oraz monitorowania określone w załączniku XIII do tego rozporządzenia.
W tym przypadku niezależnym podmiotem audytowym jest IA.
W celu wspierania IZ, Komitetu Monitorującego (KM) i w razie potrzeby IA przy realizacji ich zadań,
jak również w celu wspierania wnioskodawców w przygotowaniu oraz beneficjentów w imple-
strona 64
Projekt III
mentacji projektów, utworzony zostaje zgodnie z art. 23 ust. 2 rozp. (UE) nr 1299/2013 i po konsultacji między partnerami programowymi Wspólny Sekretariat (WS). WS będzie ulokowany w strukturach Banku Inwestycyjnego Kraju Związkowego Brandenburgia (ILB), a dzięki temu, że będzie
dysponował pracownikami dwujęzycznymi, bedzie w równym stopniu reprezentował partnerów
programowych we wdrażaniu programu.
Zawarta m.in. w tym celu umowa obsługi między MWE a ILB będzie zawierała oprócz kwestii dotyczących prowadzenia WS także kwestie związane z wydawaniem decyzji o przyznaniu dofinansowania / zawieraniem umów o dofinansowanie (jednostka kontraktująca) oraz przekazywaniem
refundacji beneficjentom (jednostka wypłacająca).
1.1 Zasada gospodarnego zarządzania środkami pochodzącymi z funduszy strukturalnych
(art. 4 ust. 8 rozp. (UE) nr 1303/2013)
System zarządzania i kontroli ma za zadanie zagwarantować prawidłowe i efektywne wykorzystanie środków UE zgodnie z zasadą racjonalnego i oszczędnego gospodarowania środkami w celu
wdrożenia programu.
W uzupełnieniu zasad dotyczących kwalifikowalności, o których mowa w art. 65-71 rozp. (UE) nr
1303/213, rozp. (UE) nr 1301/2013, rozp. (UE) nr 1299/2013, lub które zostały ustalone przez Komisję Europejską w drodze wydanych delegowanych aktów prawnych, partnerzy programowi opracują dla programu dodatkowe wspólne zasady kwalifikowalności. W przypadku konieczności podjęcia decyzji w kwestii kwalifikowalności, która nie została uregulowana zasadami wymienionymi
powyżej, będą miały zastosowanie krajowe przepisy partnera programowego, po którego stronie
poniesiony został dany wydatek.
Na potrzeby wdrażania programu zostaną opracowane dwa podręczniki: pierwszy z nich – „podręcznik beneficjenta” – będzie skierowany do potencjalnych wnioskodawców i beneficjentów programu i będzie zawierał przedstawione w przystępny sposób założenia programu, ramy prawne,
możliwości wsparcia oraz opisy procedur dotyczących składania, wyboru i rozliczania wniosków
projektowych. Drugi z podręczników – „podręcznik wdrażania” – przewidziany jest do użytku przez
instytucje biorące udział we wdrażaniu programu i będzie zawierał regulacje dotyczące ram funkcjonowania i wzajemnej współpracy na każdym z etapów wdrażania.
Ocena poszczególnych wniosków o dofinansowanie w ramach programu oraz procedura wyboru
projektów przez KM zapewniają ekonomiczną adekwatność rodzajów i wysokości kosztów każdego
pojedynczego projektu, a tym samym gospodarne i oszczędne wykorzystanie środków programu.
Istotny element gospodarnego i oszczędnego podejścia do środków z funduszy strukturalnych
stanowi także przestrzeganie prawa zamówień publicznych. Dzięki wprowadzeniu odpowiednich
zapisów w decyzji o przyznaniu dofinansowania, względnie w umowie o dofinansowanie, stosowanie się do wszystkich wymienionych powyżej regulacji stanie się wiążące także dla beneficjentów.
2. Instytucje realizujące zadania z zakresu zarządzania i kontroli
2.1 Instytucja Zarządzająca
W strukturze organizacyjnej Ministerstwa Gospodarki i Spraw Europejskich Kraju Związkowego
Brandenburgia (stan na dzień 21.03.2014) Instytucja Zarządzająca programem znajduje się w
referacie 43 – Europejska Współpraca Terytorialna.
Zadania IZ zostały zdefiniowane w art. 125 rozp. (UE) nr 1303/2013 w powiązaniu z art. 23 rozp.
(UE) nr 1299/2013.
Zgodnie z art. 23 rozp. (EU) nr 1299/2013 IZ może delegować odpowiedzialność za zadania administracyjne i wdrażanie programu na WS. W poniższej tabeli przedstawiono również zadania KK,
które zostaną mu powierzone w porozumieniu administracyjnym.
strona 65
Projekt III
Zadania
Instytucji
Zarządzającej zgodnie z art.
125 rozp. (UE) nr 1303/2013
Instytucja
Zarządzająca
1
Odpowiedzialność za zarządzanie programem w zgodzie z
zasadą gospodarnego operowania środkami
X
2
Opracowanie dokumentów programowych i ich aktualizacja
X
X (w konsultacji)
3
Utworzenie Wspólnego Sekretariatu (w konsultacji z partnerem
programowym)
X
X (wspierająco)
4
Podpisanie umowy z instytucją
goszczącą Wspólny Sekretariat
X
5
Przeprowadzanie
temowych w WS
6
Ustanowienie stosownych procedur i kryteriów wyboru projektów
oraz ich zastosowanie po zatwierdzeniu przez Komitet Monitorujący
X
(ustanowienie)
7
Zapewnienie, iż beneficjenci
będą dysponować dkumentami, z
których
wynikają
warunki
przyznania dofinansowania w
ramach poszczególnych projektów (decyzja o przyznaniu dofinansowania / umowa o dofinansowanie)
X
8
Kontrola administracyjna wszystkich składanych przez beneficjentów wniosków o refundację wydatków
(weryfikacja finansowa przeprowadzana jest przez kontrolerów
I-go stopnia, patrz rozdział 3.2)
9
Utworzenie krajowego systemu
kontroli I-go stopnia projektów w
celu weryfikacji i certyfikacji wydatków oraz zapewnienie, że
system
ten
funkcjonuje
skutecznie oraz zgodnie z
przepisami i zasadami programu;
rozpatrywanie skarg dotyczących
wyników kontroli I-go stopnia;
coroczne informowanie IZ w
zakresie prawidłowości funkcjonowania polskiego systemu
kontroli I-go stopnia
X
X
X
X
Wprowadzenie procedur zapew-
X
10
kontroli
Koordynator
Krajowy
sysX (stosowanie)
X
(weryfikacja
raportów projektowych)
X
X (wspierająco)
X (wspierająco w
strona 66
Projekt III
niających przechowywanie dokumentacji dotyczącej wydatków
i kontroli, niezbędnej dla zapewnienia właściwej ścieżki audytu
zakresie kontroli
I-go stopnia)
11
Zapewnienie, by wydatki beneficjent były weryfikowane w
terminie trzech miesięcy od dnia
złożenia dokumentów przez tego
beneficjenta
X
X (wspierająco w
zakresie kontroli
I-go stopnia)
12
Wspieranie pracy KM i udostępnianie
informacji
o
postępach we wdrażaniu programu
X
13
Informowanie KM o zmianach w
systemie zarządzania i kontroli
X
14
Monitoring realizacji wskaźników
programu
X
15
Sporządzanie
corocznych
raportów
oraz
raportu
końcowego z wdrażania programu i przekazywanie ich KE po
zatwierdzeniu przez KM
X
16
Udostępnianie informacji dotyczących zadań wykonywanych
przez instytucje uczestniczące
we wdrażaniu programu
X
17
Utworzenie systemu monitorowania, ewaluacji, zarządzania
finansowego, kontroli i audytu
projektów
oraz
zapewnienie
pozyskiwania, rejestrowania i
przechowy-wania niezbędnych w
tym celu danych
X
18
Zapewnienie, iż wszystkie kwoty
objęte
nieprawidłowościami
zostaną odzyskane od beneficjenta wiodącego, względnie
od jedynego beneficjenta, a partnerzy projektów zwrócą beneficjentowi wiądącemu niesłusznie wypłacone kwoty
X
19
Wybór projektów do kontroli
trwałości i ich przeprowadzanie art. 71 rozp. (UE) nr 1303/2013
X
20
Opracowanie planu ewaluacji,
przedłożenie KM, przeprowadzanie ewaluacji podczas wdrażania
programu, przekazywanie wyników ewaluacji KE
X
X (wspierająco)
X (wspierająco)
21
Opracowanie i wdrożenie strate-
X
X (wspierająco)
X (wspierająco)
X (wspierająco)
X (wspierająco)
X (wspierająco)
X (wspierająco)
X (wspierająco)
strona 67
Projekt III
gii komunikacji, informowanie KM
o postępach we wdrażaniu strategii wraz z oceną rezultatów,
m.in. propagowanie roli dokonań
polityki spójności i funduszy
wśród mieszkańców UE poprzez
działania
informacyjnokomunikacyjne dotyczące rezultatów i oddziaływania umów
partnerskich, programów i projektów
22
Zapewnienie utworzenia strony
internetowej z informacjami o
programie
X
23
Sporządzanie wniosków o płatność i przedkładanie ich KE
X
24
Sporządzanie rocznych sprawozdań finansowych oraz poświadczenie
ich
kompletności,
dokładności i prawdziwości – art.
126 lit. b rozp. (UE) nr 1303/2013
X
25
Prowadzenie rachunkowości dotyczącej
wydatków
deklarowanych do KE w formie elektronicznej
X
26
Prowadzenie ewidencji kwot podlegających procedurze odzyskiwania i kwot wycofanych po
anulowaniu całości lub części
wkładu operacji
X
W oparciu o postanowienia art. 21 ust. 1 rozp. (UE) nr 1299/2013 IZ przejmuje także zadania
instytucji certyfikującej, określone w art. 126 rozp. (UE) nr 1303/2013.
Na potrzeby programu IZ tworzy w budżecie kraju związkowego Brandenburgia, pod pozycją Plan
pojedynczy 08, osobne grupy tytułów i w ich ramach osobne tytuły przychodów i wydatków. Konto
to oraz System Zarządzania Budżetowego Kraju Związkowego Brandenburgia (SAP) zapewniają
przejrzystość oraz możliwość śledzenia wszystkich przychodzących i wychodzących środków
EFRR. IZ posiada także dostęp do systemu SFC.
W ramach czynności wykonywanych przez IZ, które składają się na zakres zadań związany z
przejęciem obowiązków instytucji certyfikującej, nie przewiduje się delegacji zadań na inne
instytucje.
2.2 Wspólny Sekretariat
Procedura utworzenia WS została opisana w punkcie 5.1.2 programu, natomiast jego główne
zadanie zostało zdefiniowane w art. 23 rozp. (UE) nr 1299/2013. Zadania WS na poziomie programowym, delegowane przez IZ, zostały przedstawione w tabeli powyżej. Poza tym WS informuje
potencjalnych beneficjentów o mozliwościach uzyskania dofinansowania w ramach programu oraz
wspiera beneficjentów we wdrażaniu ich projektów. Najważniejsze zadania operacyjne WS w
zakresie procesu aplikacyjnego i rozliczania projektów zostały wymienione w rozdziale 3.
WS informuje również opinię publiczną i zainteresowanych programem o projektach dofinansowywanych w ramach programu. Przedstawienie treści i procedur programowych będzie odbywać
strona 68
Projekt III
się w sposób klarowny, przyjazny dla użytkownika, atrakcyjny i przejrzysty i ma na celu pozyskanie potencjalnych beneficjentów wiodących, względnie partnerów projektów. WS, przy wsparciu
Regionalnego Punktu Kontaktowego (RPK), zapewnia, by wdrażanie i monitorowanie strategii komunikacji odbywało się w zgodzie z postanowieniami art. 116 rozp. (UE) nr 1303/2013. Zdania WS
obejmują także opracowanie materiałów informacyjnych, czy aktualizację strony internetowej. W
uzgodnieniu między WS a IZ zostanie wyznaczona osoba, która będzie odpowiadała za informację
i komunikację na poziomie całego programu. Zgodnie z art. 177 rozp. (UE) nr 1303/2013 nazwisko
tej osoby zostanie przekazane koordynatorowi odpowiedzialnemu za informację i komunikację w
Brandenburgii oraz KE.
2.3 Kontrolerzy pierwszego stopnia
Kontrolerzy pierwszego stopnia potwierdzają podczas weryfikacji wszystkich raportów dotyczących
aktualnych postępów w projekcie, przedkładanych przez partnerów projektów, czy ponoszone wydatki są zgodne z postanowieniami decyzji o przyznaniu dofinansowania, względnie umowy o dofinansowanie, oraz czy odpowiadają przedmiotowym przepisom prawa UE oraz krajowego, jak również zasadom kwalifikowalności obowiązujących w programie. Dodatkowo, za pomocą kontroli na
miejscu realizacji projektów, o których mowa w art. 125 rozp. (UE) nr 1303/2013 w powiązaniu z
art. 23 rozp. (UE) nr 1299/2013, weryfikuje się, czy dofinansowane produkty i usługi zostały faktycznie dostarczone względnie wykonane, czy wydatki wnioskowane przez partnerów projektów
zostały faktycznie poniesione, oraz czy przy ich dokonywaniu miały zastosowanie obowiązujące
przepisy prawa.
Kontrola pierwszego stopnia realizowana jest według zasady właściwości narodowej. W przypadku
niemieckiej części obszaru wsparcia (niemieccy partnerzy projektów) zadanie to będzie wykonywane przez Bank Inwestycyjny Kraju Związkowego Brandenburgia, przy czym zostanie
zapewnione, iż kontrola będzie wykonywana przez jednostkę, która w strukturze organizacyjnej
banku będzie niezależna od WS. W przypadku polskiej części obszaru wsparcia (polscy partnerzy
projektów) wyznaczenie Kontrolera pierwszego stopnia pozostaje w gestii KK, który na podstawie
stosownego porozumienia zleca je mającemu siedzibę w regionie Wojewodzie Lubuskiemu. Procedura weryfikacji projektów w ramach kontroli pierwszego stopnia została przedstawiona w rozdziale 3.2.
2.4 Komitet Monitorujący
Program monitorowany będzie przez niemiecko-polski Komitet Monitorujący, w którego skład
wchodzić będą przedstawiciele administracji kraju związkowego Brandenburgia, administracji centralnej w Polsce, samorządu województwa lubuskiego, euroregionów (reprezentujących jednostki
samorządu terytorialnego i społeczeństwo obywatelskie) oraz partnerzy społeczni i gospodarczy.
Skład KM jest parytetowy, tzn. liczba członków ze strony niemieckiej i polskiej jest taka sama. KM
określi swoje zadania i sposób funkcjonowania w regulaminie, który zostanie przyjęty na jego pierwszym, inaugurującym posiedzeniu. Ponieważ partnerzy programu nie planują utworzenia komitetu
sterującego, zadaniem KM będzie również wybór projektów do dofinansowania.
KM odpowiedzialny jest w szczególności za:
• zatwierdzenie kryteriów oceny i wyboru projektów
• wybór projektów do dofinansowania
• zatwierdzenie podręczników wdrażania funkcjonujących w ramach programu, zawierających także zasady kwalifikowalności dla programu, oraz ewentualnych zmian ich
treści
• monitorowanie postępu wdrażania programu zgodnie z art. 49 ust. 1 rozp. (UE) nr
1303/2013
• zatwierdzanie rocznych i końcowych raportów z wdrażania programu
• dokonywanie przeglądu w zakresie zarządzania finansowego i wdrażania programu
strona 69
Projekt III
•
•
•
•
proponowanie zmian do dokumentu programowego i opiniowanie zmian proponowanych
przez IZ
proponowanie/zatwierdzanie realokacji środków pomiędzy osiami priorytetowymi programu,
zatwierdzenie Strategii Komunikacji Programu i corocznych aktualizacji planowanych
działań informacyjno-komunikacyjnych; monitorowanie ich realizacji, a także wydawanie
rekomendacji w celu poprawy ich realizacji
zatwierdzenie Planu Ewaluacyjnego
2.5 Instytucja Audytowa i organy audytowe
Instytucja Audytowa zapewnia przeprowadzanie audytów systemów zarządzania i kontroli oraz
audytów operacji na podstawie stosownej próby oraz rocznych sprawozdań finansowych.
3. Systemy i procedury zapewniające właściwą scieżkę audytu
3.1 Opis procedur dotyczących wyboru i zatwierdzania projektów oraz zapewnienia ich
zgodności z obowiązującymi przepisami prawa UE i państw-partnerów programowych
przez cały okres wdrażania programu
Instytucją odpowiedzialną za zarządzanie procesem aplikacyjnym będzie WS. Zasadniczo zakłada
się przeprowadzanie naborów tematycznych. Ich harmonogram będzie skorelowany z postępami w
realizacji celów programowych, tak by zapewnić ich pełne osiągnięcie w okresie wdrażania programu. Informacje o pierwszych naborach zostaną podane do publicznej wiadomości po zatwierdzeniu programu przez KE oraz po uzyskaniu przez WS pełnej zdolności administracyjnej.
W momencie złożenia wniosku o dofinansownie wnioskodawca deklaruje swoją zgodę na wpisanie
go na listę beneficjentów. Lista ta zostanie stworzona przez WS i będzie uzupełniana na podstawie
danych gromadzonych w informatycznym systemie monitorującym.
Wnioskodawca (partner wiodący) składa wniosek o dofinansowanie projektu ze środków programu
w WS, w którym następuje także rejestracja wniosków. Wnioski składane są w języku niemieckim i
polskim.
Projekty są oceniane jako całość na wszystkich etapach procedury. Sekratariat przeprowadza
ocenę formalną danych zawartych we wniosku i dokumentuje wyniki oceny w karcie oceny (w formie listy sprawdzającej z komentarzami). W przypadku zakończenia oceny formalnej z wynikiem
pozytywnym, wniosek podlega ocenie merytorycznej. Ten drugi poziom oceny przeprowadzany jest
na podstawie przyjętych przez KM kryteriów oceny i wyboru projektów. Kryteria te będą rozwinięciem kierunkowych zasad wyboru operacji zarysowanych w punkcie 2.A.6.2 programu. Ocena merytoryczna przeprowadzana jest przez ekspertów zewnętrznych z odpowiednich dziedzin (na
przykład: pracownicy administracji kraju związkowego Brandenburgia, Urzędu Marszałkowskiego
Województwa Lubuskiego oraz euroregionów).
Wyboru projektów do dofinansowania dokonuje KM zgodnie z procedurą przewidzianą w swoim
regulaminie. KM głosuje również nad wnioskami, które uzyskały negatywny wyniki oceny formalnej
i merytorycznej.
WS publikuje na stronie internetowej programu wykaz projektów, które zostały zatwierdzone do dofinansowania oraz powiadamia właściwych wnioskodawców.
Odpowiednio do decyzji KM ILB otrzymuje upoważnienie do wiążacego zakontraktowania środków
programowych. Odbywa się to w formie wydania decyzji administracyjnej bądź zawarcia umowy o
dofinansowanie projektu z wnioskodawcą, w której zawarte są przede wszystkim założenia i cele
projektu, warunki, na jakich przyznawane jest dofinansowanie, jego wysokość, plan finansowy oraz
terminy dotyczące realizacji projektu.
W decyzji o przyznaniu dofinansowania, względnie umowie o dofinansowanie beneficjent wiodący,
jedyny beneficjent zostaną zobowiązani m.in. do utworzenia własnego konta projektowego,
względnie osobnej pozycji kosztów, z którego/której jasno wynika cały przepływ środków dotyczący
strona 70
Projekt III
realizowanego projektu. Stosowna kontrola tego zobowiązania realizowana będzie przez kontrolerów I-go stopnia w ramach weryfikacji rozliczeń przedkładanych przez partnerow projektowych.
Stosowanie beneficjentów wiodących i partnerów projektów przepisów prawa wspólnotowego i
krajowego przez cały czas trwania projektu, w szczególności w odniesieniu do kwalifikowalności
wydatków, prawa zamówień publicznych, jak również w określonych przypadkach przepisów dotyczących pomocy publicznej, czy ochrony środowiska, weryfikowane jest przez kontrolę pierwszego
stopnia w myśl art. 23 rozp. (UE) nr 1299/2013 oraz częściowo także przez kontrolę drugiego
stopnia w myśl art. 25 tego samego rozporządzenia.
Wszystkie instytucje zaangażowane we wdrażanie programu dbają równocześnie o to, by dane
gromadzone w informatycznym systemie monitorującym, które dotyczą ich zakresów działań, były
zawsze aktualne, względnie na bieżąco uaktualniane.
Procedura wyboru i zatwierdzania projektów została przedstawiona za poniższym schemacie:
Partner projektu
Partner wiodący
Partner projektu
Wniosek projektowy
WS FF/O.
Wyniki
Ocena wniosków
Poziom 1
Ocena formalna
Podstawa decyzji
Poziom 2
Ocena merytoryczna
Komitet Monitorujący
Jednostka Kontraktująca
Poziom 3
(tylko w przypadku projektów
infrastrukturalnych)
Urzędowa weryfikacja
kosztorysów i pogłębiona
weryfikacja finansowa
Decyzja / Umowa o
dofinansowanie
3.1.1 Zadania WS w ramach zarządzania procesem aplikacyjnym
• organizacja naborów wniosków
• informowanie i udzielanie wsparcia wnioskodawcom
• elektroniczna ewidencja wniosków i danych służących monitorowaniu projektów / programu
• ocena składanych wniosków, uwzględniająca stosowanie kryteriów oceny i wyboru projektów zatwierdzonych przez KM
• przygotowanie i postprocessing posiedzeń KM, wraz z przygotowaniem dokumentów na
posiedzenia i sporządzaniem protokołów
• wykonywanie uchwał KM dotyczących wyboru poszczególnych projektów do dofinansowania oraz wszystkich innych uchwał podejmowanych przez KM
strona 71
Projekt III
•
•
•
przygotowywanie decyzji o przyznaniu dofinansowania / umów o dofinansowanie
zarządzanie zmianami w projektach
wsparcie w zakresie realizacji i rozliczania projektów
3.1.2 Procedura odwoławacza
W momencie złożenia wniosku w WS rozpoczyna się standardowe postępowanie administracyjne
zgodnie z §23, w powiązaniu z §44, brandenburskiej ordynacji budżetowej (LHO Brbg.). Postępowanie to, w zalezności od wyników oceny wniosku lub decyzji podjętej przez KM, może zakończyć
się decyzją o przyznaniu dofinansowania (zawarciem umowy o dofinansowanie) lub decyzją odmawiającą przyznania dofinansowania. Decyzja odmowna może zostać wydana na podstawie negatywnego wyniku oceny formalnej, negatywnego wyniku oceny merytorycznej lub negatywnej
dezycji KM. W każdym z tych trzech przypadków decyzja jest przekazywana wnioskodawcy na
piśmie. W decyzji odmownej jenostka kontraktująca (ILB) informuje wnioskodawcę o powodach
negatywnego rozpatrzenia wniosku oraz o przysługujących mu w tej sytuacji środkach prawnych,
które przewidują miesięczny okres na złożenie odwołania oraz w drugiej instancji możliwość wniesienia skargi we właściwym sądzie administracyjnym. Szczegóły procedury odwoławczej i wnoszenia skargi, dotyczące także przypadku uznania racji wnioskodawcy zostały uregulowane w LHO
Brbg. Ponadto zostaną one zawarte także w podręczniku beneficjenta.
3.1.3 Przypadek szczególny – Pomoc Techniczna
Projekty pomocy technicznej mają zasadniczo charakter ramowy i służą efektywnej i skutecznej
realizacji zadań przypisanych poszczególnym instytucjom programowym i KK. Bazują one na uzgodnionym między partnerami programowymi i zatwierdzonym przez KM „Planie wykorzystania
środków pomocy technicznej” (plan PT). Wnioski o środki pomocy technicznej składane są w IZ. IZ
zatwierdza jedynie te wnioski, które mieszczą się w ramach zatwierdzonego planu PT. IZ wykorzystuje środki pomocy technicznej na realizację zadań własnych odpowiednio do zatwierdzonego planu PT na podstawie przedkładanych faktur i rachunków.
3.2 Kontrole, o których mowa w art. 23 rozp. (UE) nr 1299/2013 oraz rozliczanie projektów
Kontrolerzy I-go stopnia są niezależni od IZ i od WS, jak również nie biorą udziału w procedurach
związanych z oceną i wyborem wniosków oraz płatnościami na rzecz beneficjentów.
W celu możliwie jednolitej realizacji kontroli I-go stopnia na całym obszarze wsparcia partnerzy
programowi wykorzystają sprawdzony w perspektywie finansowej 2007-2013 instrument
„Wspólnych wytycznych w zakresie kontroli I-go stopnia”, które w tym celu zostaną odpowiednio
dostosowane do nowych warunków. Dzięki temu zostaną utworzone jednolite standardy kontroli Igo stopnia, w szczególności w zakresie kontroli administracyjnych i na miejscu realizacji projektów.
Ponieważ w przypadku tego programu stykają się ze sobą dwa różne systemy prawne, wytyczne te
będą stanowić ogólne, ramowe zasady kontroli. Ich uszczegółowienie, wraz z uwzględnieniem
specyfiki krajowej w tym zakresie, nastąpi w wytycznych funkcjonujących na poziomie państw
członkowskich.
Proces rozliczania i sprawozdawczości projektów zostanie ustandaryzowany formularzami, które
zostaną udostępnione partnerom projektów na stronie internetowej programu. Treść i zakres tych
formularzy będzie uwzględniał wymagania UE oraz przepisy krajowe.
Poszczególne okresy sprawozdawcze w trakcie czasu trwania projektu zostaną ustalone w decyzji
o przyznaniu dofinansowania, względnie umowie o dofinansowanie. Raport partnera w projekcie
(zarazem wniosek o refundację) składa się zasadniczo z części opisowej i części finansowej. Kontrola administracyjna obejmuje 100% raportów z postępu, natomiast wydatki kontrolowane są na
próbie. W przypadku raportów przedkładanych przez partnerów projektów kontrolowane będą
także postępy w osiąganiu wartości docelowych wskaźników. Finansowa i rachunkowa weryfikacja
dokumentów księgowych dotyczących ponoszonych wydatków, przeprowadzana z wykorzystaniem
list sprawdzających, obejmuje zarówno poprawność formalną, jak również kwalifikowalność wydatków i przestrzeganie przepisów prawa zamówień publicznych.
strona 72
Projekt III
Kontrole na miejscu realizacji projektów odbywają się zarówno u beneficjenta wiodącego, jak również u partnerów projektów. Wybór projektów do kontroli na miejscu dokonywany jest na podstawie
próby z uwzględnieniem analizy ryzyka. IZ i WS będą informowani o projektach wybranych do kontroli na miejscu, a także o rezultatach samych kontroli. Konkretny sposób przeprowadzania kontroli
na miejscu zdefiniowany zostanie standardowymi listami sprawdzającymi, funkcjonującymi na poziomie krajowym. W ramach kontroli na miejscu weryfikacja odbywa się na podstawie określonej
próby.
Wynikiem przeprowadzanej na poziomie krajowym kontroli I-go stopnia jest wypełniona lista
sprawdzająca z kontroli, zatwierdzenie weryfikowanego raportu partnera oraz wystawienie certyfikatu poświadczającego prawidłowość rozliczanych wydatków.
3.2.1 Przypadek szczególny – Pomoc Techniczna
Zadania związane z kontrolą I-go stopnia wydatków beneficjentów projektów pomocy technicznej w
Brandenburgii będą realizowane przez IZ. W przypadku projektów pomocy technicznej, których
beneficjentem jest IZ, oraz w przypadku projektów pomocy technicznej KK, kontrola I-go stopnia
będzie odbywać się przez niezależne jednostki odpowiednio w brandenburskim Ministerstwie
Gospodarki i Spraw Europejskich oraz polskim Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju z zapewnieniem rozdzielności zadań kontrolnych i wdrożeniowych. Projekty pomocy technicznej RPK w Polsce będą weryfikowane przez polskiego kontrolera I-go stopnia. Ze względu na specyfikę projektów, które są z reguły przedmiotem dofinansowania ze środków pomocy technicznej, ich rozliczanie będzie odbywać się w ramach uproszczonego systemu sprawozdawczo-rozliczeniowego.
3.3 Ścieżka audytu
Ogólnie obowiązująca zasada stanowi, iż ocena wniosków oraz weryfikacja raportów projektowych
przeprowadzana jest przez WS (postępy w projekcie, kompletność i logika raportów projektowych) i
kontrolerów I-go stopnia (prawidłowość wydatków ponoszonych przez partnerów projektu). IZ
zapewnia odpowiednią jakość czynności kontrolnych tych instytucji poprzez wymóg sporządzania
protokołów kontroli w celu udokumentowania przeprowadzonych weryfikacji. W razie potrzeby IZ
może także podjąć stosowne działania, mające na celu zapewnienie odpowiedniej jakości pracy
wszystkich instytucji zaangażowanych w realizację programu.
W celu prześledzenia ściezki audytu obowiązującej w programie, wszystkie istotne dokumenty na
poziomie projektów, jak dokumentacja dotycząca oceny wniosku, decyzja o przyznaniu dofinansowania, względnie umowa o dofinansowanie, dokumentacja dotycząca zapewnienia współfinansowania krajowego, raporty projektowe oraz listy sprawdzające potwerdzające ich weryfikację przez
kontrolera I-go stopnia itp. będa gromadzone i przechowywane w aktach projektowych. Poza tym –
zgodnie z ustalonym systemem rozliczania projektów – w systemie informatycznym funkcjonującym w programie ujmowane będą wszystkie kwoty scertyfikowane i wypłacone na poziomie
poszczególnych partnerów projektu, względnie na poziomie projektu.
Wszyscy partnerzy danego projektu (partner wiodący i partnerzy projektu) zostaną zobowiązani
zapisami decyzji o przyznaniu dofinansowania, względnie umowy o dofinansowanie, do umieszczania w swoich szczegółowych systemach księgowych informacji o miejscu przechowywania oryginalnej dokumentacji.
Pojedyncze kroki proceduralne, jakie w związku z cyklem projektu wykonują poszczególne
instytucje zaangażowane we wdrażanie programu, zostaną przedstawione poglądowo w podręczniku wdrażania (ścieżki audytu dla procedury oceny wniosków wraz z zatwierdzaniem projektów do dofinansowania i zmianami decyzji o przyznaniu dofinansowania, względnie umowy o
dofinansowanie, oraz procesu rozliczania projektów).
Schemat ilustrujący kontrolę finansowa i przepływ środków w programie został przedstawiony na
poniższym rysunku (wybór partnera wiodącego z Brandenburgii i partnera projektu z Polski jest
przypadkowe i służy jedynie zobrazowaniu właściwości kontrolerów I-go stopnia).
strona 73
Projekt III
Partner projektu (PL)
Partner wiodący (BB)
Przedłożenie dokumentacji rozliczeniowej
Kontrolerzy I-go stopnia
Bank Inwestycyjny Kraju
Związkowego Brandenburgia w Poczdamie
•
•
•
•
Wojewoda Lubuski
z siedzibą w Gorzowie Wlkp.
Weryfikacja prawidłowości kosztów i zgodności z prawem (kwalifikowalność)
Kontrola dokumentów księgowych, oparta na próbie
Kontrola na miejscu realizacji projektu, oparta na próbie
Sporządzenie protokołu kontrtoli i wystawienie certyfikatu
Przekazanie protokołów kontroli i certyfikatów
• Weryfikacja kompletności dokumentacji
partnerów projektu
• Sporządzenie rozliczenia na poziomie projektu
• Przedłożenie dokumentacji rozliczeniowej we
Wspólnym Sekretariacie
Partner wiodący
Przedłożenie rozliczenia na poziomie projektu
• Weryfikacja kompletności i logiki rozliczenia
• Akceptacja rozliczenia
• Sporządzenie polecenia przekazu środków
Przedłożenie rozliczenia wraz z poleceniem przekazu środków
Jednostka Wypłacająca
ILB
• Wypłata środków na rzecz partnera wiodącego
Przedłożenie rozliczenia na poziomie programu
Ministerstwo Gospodarki i Spraw
Europejskich Kraju Związkowego
Brandenburgia w Poczdamie
• Sporządzanie rocznych sprawozdań finansowych
• Sporządzanie, poświadczanie i składanie
wniosków o płatność do KE
strona 74
Projekt III
4. Zapobieganie nieprawidłowościom, w tym nadużyciom finansowym, oraz ich wykrywanie
i korygowanie, oraz odzyskiwanie kwot nienależnie wypłaconych wraz z odsetkami z tytułu
zwrotu tych kwot po terminie
4.1 Zapobieganie
Oba Państwa członkowskie uczestniczące w programie zapewniają poprawne funkcjonowanie
krajowych systemów zapobiegania, wykrywania i korygowania nieprawidłowości.
Instytucje biorące udział we wdrażaniu programu, w szczególności WS, dbają o to, by ryzyko
związane z ewentualnymi nieprawidłowościami w późniejszej realizacji wnioskowanych projektów
było rozpoznawane prewencyjnie już w ramach procedury oceny wniosków i w ten sposób
wykluczane. Szczególna rola przypada w tym względzie ocenie formalnej i merytorycznej. W ich
ramach logika i zasadność planowanych kosztów partnerów weryfikowana jest przez WS przy ewentualnym udziale ekspertów. Zgodnie z zasadą efektywnego zarządzania zasobami w przypadku większych przedsięwzięć infrastrukturalnych stosowana jest weryfikacja dwustopniowa: w
trakcie oceny merytorycznej następuje najpierw ogólna, zgrubna ocena kwalifikowalności, a dopiero po wyborze projektu do dofinansowania przez KM wnioski poddawane są szczegółowej weryfikacji kosztów.
4.2 Wykrywanie i korygowanie nieprawidłowości; odzyskiwanie nienależnie wypłaconych
środków UE
Decyzja o przynaniu dofinansowania / umowa o dofinansowanie projektu będzie zawierać zapisy o
określonych obowiązkach informacyjnych partnera wiodącego. Zostanie on m.in. zobowiązany do
bezzwłocznego informowania jednostki kontraktującej o wszelkich znaczących zmianach okoliczności realizacji projektu. W decyzji o przyznaniu dofinansowania / umowie o dofinansowanie
projektu zostaną zawarte także regulacje dotyczące zwrotu przyznanych środków.
Za zwrot przyznanych środków odpowiedzialny jest wyłącznie partner wiodący, przy czym w tym
wypadku działania jego partnerów projektowych stawiane są na równi z jego działaniami. Partner
wiodący będzie zatem przenosił swoje obowiązki wynikające z decyzji o przyznaniu dofinansowania / umowy o dofinansowanie oraz kwestie spełnienia ewentualnych warunków na swoich partnerów projektowych, by dysponować podstawą do ewentualnego żądania od nich zwrotu niesłusznie wypłaconych środków EFRR. W tym celu partnerzy projektu będą zawierać porozumienie
partnerskie, które będa przedkładać jednostce kontraktującej przed pierwszą refundacją środków w
ramach projektu.
Przesłanki do żądania zwrotu środków zachodzą w momencie zajścia okoliczności będącej podstawą do cofnięcia decyzji o przyznaniu dofinansowania /rozwiązania umowy o dofinansowanie
projektu lub w momencie stwierdzenia, iż dofinansowanie zostało przyznane na podstawie nieprawidłowych lub niekompletnych danych, dofinansowanie nie zostało wykorzystane lub nie jest już
wykorzystywane na przewidziany cel, lub projekt nie jest realizowany w zgodze z postanowieniami
decyzji o przyznaniu dofinansowania / umowy o dofinansowanie.
Cofnięcie decyzji o przyznaniu dofinansowania lub rozwiązanie umowy o dofinansowanie z mocą
wsteczną może wchodzić w rachubę także wówczas, gdy beneficjent pomocy narusza postanowienia tej decyzji / umowy, w szczególności gdy nie spełnia w ogóle lub nie spełnia w wyznaczonym
terminie nałożonych warunków, nie stosuje się do przepisów dotyczących informacji i komunikacji
lub nie wypełnia swoich obowiązków informacyjnych. Dotyczy to także przypadków, w których nie
zostały spełnione warunki przyznania wsparcia lub rozpoczęto realizację przedsięwzięcia zanim w
WS został złożony stosowny wniosek projektowy.
W przypadku istnienia okoliczności skutkującej cofnięciem decyzji o przyznaniu dofinansowania /
rozwiązaniem umowy o dofinansowanie projektu w całości lub w części jednostka kontraktująca
informuje o tym fakcie partnera wiodącego, podając powody takiej decyzji, żądając zwrotu wypłaconych środków w wyznaczonym terminie oraz wskazując na obowiązek naliczenia odsetek wg.
określonej stopy. Po odzyskaniu żądanej kwoty jednostka kontraktująca informuje właściwego kontrolera I-go stopnia, IZ, IA oraz partnera wiodącego o zakończeniu postępowania.
strona 75
Projekt III
Odzyskiwanie dofinansowania przez jednostkę kontraktującą przedstawia się następujący sposób:
• kontroler I-go stopnia stwierdza okoliczności skutkujące zwrotem środków
• kontroler I-go stopnia przekazuje informację jednostce kontraktującej i IZ
• ustalenie kwoty zwrotu i ewentualnych odsetek
• wystosowanie żądania zwrotu środków do partnera wiodącego
• zaksięgowanie zwróconej kwoty na koncie programu
Poszczególne kroki postępowania są rejestrowane i zapisywane w informatycznym systemie monitorującym.
Jeśli odzyskanie kwoty niesłusznie wypłaconej od lub przez partnera wiodącego w okresie akceptowalnym z punktu widzenia wdrażania programu okaże się niemożliwe, to zgodnie z art. 27 ust. 3
rozp. (UE) nr 1299/2013 kwota roszczenia, zwracana jest przez państwo członkowskie, na którego
terytorium dany beneficjent ma swoją siedzibę.
Państwa członkowskie zawiadamiają KE o nieprawidłowościach, których wartość przekracza kwotę 10 000 euro wkładu unijnego oraz o wynikach działań podjętych w związku z wykrytymi nieprawidłowościami.
Ze względu na indywidualny charakter danych oraz szczegóły dotyczące praktyk prowadzących do
powstawania nieprawidłowości informacje zawarte w zawiadomieniach dotyczących nieprawidłowości podlegają stosownej ochronie. Instytucje właściwe w zakresie zgłaszania nieprawidłowości są zobowiązane do zagwarantowania poprzez stosowne procedury, iż gromadzone,
przetwarzane i przekazywane informacje o nieprawidłowościach podlegają ochronie na podstawie
krajowych przepisów dotyczących ochrony danych osobowych.
5. Systemy komputerowe służące prowadzeniu księgowości, przechowywaniu i
przekazywaniu danych finansowych i danych na temat wskaźników, dla celów
monitorowania i sprawozdawczości
Podstawą monitorowania i oceny wdrażania programu jest informatyczny system monitorujący
służący do rejestrowania finansowych i fizycznych danych dotyczących dofinansowywanych
projektów. Gromadzenie i rejestracja tych danych odbywa się w głównej mierze w WS i ILB pod
merytorycznym nadzorem IZ.
Elektroniczne wprowadzanie i zapis danych księgowych dotyczących każdego z projektów
wdrażanych w ramach programu, jak również równoległa rejestracja niezbędnych danych
związanych z zarządzaniem finansowym, monitorowaniem, kontrolą, audytem oraz ewaluacją
będzie odbywać się z wykorzystaniem funkcjonujących w ILB i wzajemnie ze sobą powiązanych
systemów „ABAKUS” i „efREporter”, które stosowane są również do obsługi innych programów
operacyjnych w kraju związkowym Brandenburgia.
Dane wprowadzane i gromadzone przez WS, względnie ILB, w systemie „ABAKUS” mogą być automatycznie przekazywane IZ w formie bazy danych Access – na potrzeby systemu „efREporter” –
za pomocą specjalnego interfejsu, który umożliwia przepływ danych między tymi dwoma systemami. Dzięki temu zostaje zapewniona sytuacja, w której dostarczane dane nie podlegają ciągłym
zmianom systemu produktywnego (ABAKUS), lecz oddają spójny obraz zgromadzonych zasobów
w danym momencie.
Dostęp do systemu „efREporter” – z różnymi prawami użytkownika – mają: IZ, WS, IA, KK oraz
kontrolerzy I-go stopnia.
Adaptacja całego systemu do wymagań rozporządzeń obowiązujących dla perspektywy finansowej
2014-2020, w szczególności do tzw. „e-cohesion”, nastąpi w najbliżsym możliwym czasie.
strona 76
Projekt III
5.4
Podział odpowiedzialności pomiędzy uczestniczącymi państwami
członkowskimi w przypadku korekt finansowych wprowadzonych przez
instytucję zarządzającą lub Komisję
I.
W przypadku, w którym partnerowi projektu, mającemu siedzibę w danym państwie
członkowskim, zrefundowano wydatki niekwalifikowalne, odpowiedzialność finansową –
zgodnie z artykułem 27 ust. 3 rozp. (UE) nr 1299/2013 ponosi indywidualnie dane
państwo członkowskie.
W przypadku nieprawidłowości skutkujących korektą finansową, państwa członkowskie
poniosą odpowiedzialność finansową proporcjonalnie do wartości nieprawidłowości
zidentyfikowanych na ich terytorium.
W przypadku wystąpienia nieprawidłowości, będących efektem decyzji Komitetu
Monitorującego, dotyczących Programu, podjętych przez oba państwa członkowskie,
włączając w to nieosiągnięcie celów Programu, lub jeśli nieprawidłowość skutkująca
nałożeniem korekty finansowej na Program nie może być przyporządkowana do danego
państwa członkowskiego, odpowiedzialność finansowa powoduje uszczuplenie budżetu
programu (do potwierdzenia przez Komisję Europejską). Jeśli natomiast redukcja budżetu
programu nie jest możliwa, odpowiedzialność finansowa dzielona jest pomiędzy państwa
członkowskie proporcjonalnie do wysokości środków EFRR wypłaconych beneficjentom
w każdym państwie członkowskim do momentu wydania przez Komisję Europejską
ostatecznej decyzji o korekcie.
W przypadku wystąpienia nieprawidłowości będących skutkiem działań lub decyzji
podjętych przez IZ i/lub WS, odpowiedzialność przed Komisją Europejską ponoszona jest
przez państwo członkowskie, w którym IZ i WS mają swoją siedzibę.
W przypadku nałożenia korekty finansowej z tytułu nieprawidłowości nie opisanej powyżej
w punktach 1 - 4, metodologia podziału odpowiedzialności będzie ustalana wspólnie
przez IZ i KK w odniesieniu do każdego indywidualnego przypadku.
II.
III.
IV.
V.
5.5
Stosowanie euro
Wydatki poniesione w walucie innej niż euro beneficjenci są zobowiązani przeliczyć na euro
z wykorzystaniem miesięcznego obrachunkowego kursu wymiany stosowanego przez Komisję
Europejską w miesiącu, w którym wydatki zostały przedłożone do weryfikacji kontrolerowi I-go
stopnia.
5.6
Zaangażowanie partnerów
Partnerzy społeczni i gospodarczy z obszaru objętego programem są włączeni w cały proces
opracowywania PW w sposób pośredni i bezpośredni, między innymi poprzez:
• wykorzystanie powstałych przy współudziale partnerów regionalnych Koncepcji Rozwoju i
Działania Euroregionów Pro Europa Viadrina i Sprewa-Nysa-Bóbr (przedstawiciele
jednostek samorządu terytorialnego i społeczeństwa obywatelskiego), jako podstawa
analizy obszaru programowania i budowania strategii,
• wykorzystanie list projektów partnerów regionalnych przy tworzeniu systemu celów
programu,
• ciągłe angażowanie euroregionów oraz partnerów społecznych i gospodarczych w
budowę systemu celów (m.in. spotkania Ministerstwa Gospodarki i Spraw Europejskich z
euroregionami w dniu 4.11.2013, Ministerstwa Gospodarki i Spraw Europejskich z
strona 77
Projekt III
•
partnerami gospodarczymi i społecznymi w dniu 6.12.2013),
interaktywny udział partnerów w tworzeniu treści Programu Współpracy podczas
warsztatów mających na celu prezentację zaawansowania prac nad opracowaniem
programu,
•
udział partnerów w wypracowaniu treści Programu Współpracy poprzez możliwość
składania pisemnych stanowisk do poszczególnych projektów dokumentu.
strona 78
Projekt III
6
Koordynacja
Poniższy rozdział przedstawia informacje o koordynacji pomiędzy niniejszym Programem
Współpracy Kraju Związkowego Brandenburgia – Rzeczpospolita Polska (Województwo
Lubuskie) w ramach współpracy transgranicznej a innymi instrumentami wsparcia w regionie.
Koordynacja z innymi programami Europejskiej Współpracy Terytorialnej (EWT)
Obszar wsparcia ma częściowo wspólne obszary z transgranicznym Programem Kraj Związkowy
Meklemburgia-Pomorze Przednie / Kraj Związkowy Brandenburgia – Rzeczpospolita Polska (Woj.
Zachodniopomorskie) na północy i Programem Rzeczpospolita Polska (Woj. Dolnośląskie) –
Wolne Państwo Saksonia na południu.
Po stronie niemieckiej powiat Marchijskie Nadodrze (Märkisch-Oderland) należy do obszaru
wsparcia zarówno w Programie Kraj Związkowy Brandenburgia-Rzeczpospolita Polska (Woj.
Lubuskie), jak i Programu Kraj Związkowy Meklemburgia-Pomorze Przednie / Brandenburgia –
Rzeczpospolita Polska (Woj. Zachodniopomorskie). Po stronie polskiej powiat Żarski w Woj.
Lubuskim objęty jest Programem Kraj Związkowy Brandenburgia-Rzeczpospolita Polska (Woj.
Lubuskie), jak i Programem Rzeczpospolita Polska (Woj. Dolnośląskie) – Wolne Państwo
Saksonia.
Z uwagi na prawie że identyczny wybór celów tematycznych i regułę elastyczności stosowaną
wobec partnerów spoza obszaru wsparcia mogą zaistnieć projekty, które co do zasady byłyby
kwalifikowalne w obu programach. Realizujący projekt z powiatu, który przynależy do dwóch
obszarów wsparcia (Märkisch Oderland, Żarski), mają możliwość realizacji projektów takiego
samego rodzaju z partnerami z obu obszarów wsparcia. Poprzez takie współdziałanie partnerów
można wykorzystać efekty synergii niosące ze sobą odpowiednią wartość dodaną wszystkich
zaangażowanych partnerów. W takich przypadkach konieczna jest jednak koordynacja działań
poprzez instytucję programu.
Uzgodnienia dotyczące takich projektów następują poprzez Wspólne Sekretariaty odnośnych
programów oraz poprzez udział przedstawicieli koordynatora krajowego, współpracy terytorialnej
Rzeczpospolitej Polskiej (Departament Współpracy Terytorialnej Ministerstwa Infrastruktury i
Rozwoju) w pracach Komitetu Monitorującego Program. Poza tym skład tego gremium przyczynia
się bezpośrednio do koordynacji działań w ramach niniejszego Programu z innymi krajowymi i
regionalnymi programami operacyjnymi.
Poza tym występuje nakładanie się z programami transnarodowymi dla basenu Morza
Bałtyckiego (Program dla regionu Morza Bałtyckiego) i Programu dla Europy Środkowej w ramach
Europejskiej Współpracy Terytorialnej (INTERREG V B). Zgodność z celami tych programów
występuje w zakresie transportu (PI 7.b, 7.c), w zakresie ochrony, promocji i rozwoju dziedzictwa
przyrodniczego, kulturowego (PI 6.c – Europa Środkowa) i poprawy kompetencji instytucjonalnych
oraz efektywnej administracji (PI 11- Morze Bałtyckie). Realizujących projekty w tych zakresach
tematycznych należy zainteresować możliwością wykorzystania synergii wynikających z
programów transnarodowych, na przykład poprzez udział w transgranicznych transnarodowych
sieciach współpracy. Regularna wymiana z oboma programami transnarodowymi ma zostać
zapewniona przez Wspólne Sekretariaty tak, aby projekty wzajemnie się uzupełniały i aby unikać
podwójnego finansowania.
Program INTERREG EUROPE może poprzez swoje możliwości jedynie uzupełniać i wspierać
możliwości INTERREG A. Nie ma tu bezpośredniego nakładania się. Aby zapewnić synergię tych
procesów, w Kraju Związkowym Brandenburgia Instytucja Zarządzająca jest jednocześnie
instytucją właściwą w sprawach INTERREG EUROPE.
Jako platformę koordynacji pomiędzy programami EWT będzie można również wykorzystać
program INTERACT, w ramach którego gromadzone są na przykład informacje o wszystkich
projektach dofinansowanych z programów EWT.
strona 79
Projekt III
W ramach promowania INTERREG nie wypracowuje się działań ani projektów, a jedynie ustala
tematy, w których następnie pojawiają się pomysły na projekty. Dlatego też niemożliwe jest
precyzyjne zaplanowanie synergii i możliwej komplementarności.
Koordynacja z Europejskimi Funduszami Strukturalnymi i Inwestycyjnymi oraz
dofinansowaniem na poziomie krajowym
Koordynację niniejszego programu z funduszami EFSI oraz dofinansowaniem na poziomie
krajowym gwarantują instytucje, które reprezentowane są w Komitecie Monitorującym Programu.
Koherencja i komplementarność działań w ramach niniejszego Programu z innymi działaniami
dofinansowanymi ze środków Unii Europejskiej bądź środków krajowych lub regionalnych na
Obszarze Wsparcie gwarantowana jest w pierwszym rzędzie przez właściwe ministerstwa.
Ministerstwo Gospodarki i Spraw Europejskich Kraju Związkowego Brandenburgia (MWE) oraz
Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Rzeczpospolitej Polskiej (MIiR). A więc koordynacja na
poziomie strategicznym, to zadanie przedstawicieli odpowiednich ministerstw w gremiach
zarządzających Programem. Przy czym MWE przejęło funkcję Instytucji Zarządzającej, a MIiR
jest Koordynatorem Krajowym. W Rzeczpospolitej Polskiej stworzono Komitet Koordynacyjny do
Spraw Polityki Rozwojowej, którego członkiem jest między innymi Minister Infrastruktury i
Rozwoju. Komitet ma gwarantować koordynację polityki rozwoju. Jest on też w forum kontynuacji,
koordynacji i nadzoru polityki rozwoju w Polsce.
Z reguły zagrożenie nakładaniem się na siebie programów krajowych i transgranicznych
minimalizowane jest poprzez inne podejście strategiczne. Podczas, gdy programy transgraniczne
wspierają integrację terytorialną i umocnienie transgranicznych partnerstw, programy narodowe
koncentrują się konkretnych działaniach wdrożeniowych i inwestycyjnych po jednej stronie
granicy. Podstawowa różnica między niniejszym Programem Współpracy a programami
krajowymi bądź regionalnymi wynika więc z jego transgranicznego ukierunkowania, co znajduje
swój wyraz między innymi w kryteriach wyboru projektu.
Występują jednak zbieżności tematyczne z następującymi instrumentami finansowania:
• Fundusz Spójności / Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego: Program Operacyjny
Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 (projekt z dnia 08.01.2014) z Priorytetami
Inwestycyjnymi 6.c, 6.d, 7.b i 7.c
• Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego / Europejski Fundusz Społeczny: Regionalny
Program Operacyjny – Lubuskie 2020 (projekt wersja 2 z dnia 14.02.2014) z
Priorytetami Inwestycyjnymi 6.c, 6.d, 7.b oraz Celem Tematycznym 10 (ESF, Priorytety
Inwestycyjne 10.1, 10.2, 10.3 i 10.4)
• Europejski Fundusz Społeczny: Program Operacyjny Kraju Związkowego
Brandenburgia w Ramach EFS w okresie programowania 2014 do 2020 (projekt wersja
2 z dnia 27.08.2013) z Celami Tematycznymi 10 „Inwestycje w edukację, kompetencję i
uczenie się przez całe życie“ (EFS, Priorytety Inwestycyjne 10.1, 10.2 i 10.3 oraz Celem
Specyficznym 2: „Poprawa przygotowania zawodowego osób młodych, kończących
szkołę i podejmujących pracę“)
• Europejski Fundusz Społeczny: Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój 20142020 (projekt z dnia 08.01.2014) z Celem Tematycznym 10 „Inwestycje w edukację,
szkolenie, kompetencje i kształcenie zawodowe oraz uczenie się przez całe życie“ (EFS,
Priorytety Inwestycyjne 10.1, 10.2, 10.3 i 10.4)
• Europejski Fundusz Rolny Rozwoju Obszarów Wiejskich: Program Rozwoju Obszarów
Wiejskich w Brandenburgii i Berlinie w okresie programowania 2014 - 2020 (projekt
wersja 3 z dnia 12.02.2014) z Priorytetami 1.c (Promocja uczenia się przez całe życie i
kształcenia zawodowego w rolnictwie i leśnictwie) oraz 4.a (Odtworzenie, zachowanie
oraz poprawa różnorodności biologicznej, również na obszarach Natura-2000, na
obszarach nieuprzywilejowanych z powodów naturalnych bądź innych specyficznych oraz
systemy zagospodarowania o dużym znaczeniu dla ochrony przyrody oraz stanu
krajobrazów europejskich)
strona 80
Projekt III
Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Program Rozwoju
Obszarów Wiejskich 2014 - 2020 (projekt z dnia 24.01.2014) z Priorytetami 1.c
((Promocja uczenia się przez całe życie i kształcenia zawodowego w rolnictwie i
leśnictwie) oraz 4.a (Odtworzenie, zachowanie oraz poprawa różnorodności biologicznej,
również na obszarach Natura-2000, na obszarach nieuprzywilejowanych z powodów
naturalnych bądź innych specyficznych oraz systemy zagospodarowania o dużym
znaczeniu dla ochrony przyrody oraz stanu krajobrazów europejskich).
W związku z powyższym, w stosunku do wyżej wymienionych instrumentów istnieje większa
potrzeba koordynacji i uzgodnień.
Poza Komitetem Monitorującym niniejszym programem i Wspólnym Sekretariatem, uzgodnienia i
koordynacje z innymi funduszami EFSI w Województwie Lubuskim gwarantuje wspólny system
informacji Regionalnego Punktu Kontaktowego i Głównego Punktu Informacyjnego o Funduszach
Europejskich.
W przypadku poniższych instrumentów dofinansowania występuje, z uwagi na wybór celów
tematycznych i priorytetów inwestycyjnych od początku wyraźna delimitacja tematyczna:
• Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego: Program Operacyjny Kraju Związkowego
Brandenburgia dla EFRR w okresie programowania 2014-2020 (Projekt wersja 4 z dnia
11.02.2014)
• Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego: Program Operacyjny Polska Cyfrowa na
lata 2014-2020, (wersja 4.0 z dnia 08.01.2014)
• Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego: Program Operacyjny Inteligentny Rozwój
2014 – 2020 (styczeń 2014)
• Europejski Fundusz Morski i Rybacki, Program Operacyjny „Rybactwo i Morze”
finansowany z Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego na lata 2014-2020
(projekt z dnia 29.08.2013).
•
strona 81
Projekt III
7
Zmniejszenie obciążeń administracyjnych dla beneficjentów
strona 82
Projekt III
8
Zasady horyzontalne
8.1
Zrównoważony rozwój
W Traktacie Unii Europejskiej przyjęto zasadę trwałego i zrównoważonego rozwoju – rozumianą jako
zaspokojenie potrzeb dzisiejszego pokolenia bez negatywnego oddziaływania na możliwości
rozwojowe przyszłych pokoleń – którą należy uwzględniać w polityce Unii Europejskiej. Tym samym
należy zagwarantować, aby we wszystkich zakresach polityki uwzględniać w sposób zintegrowany
cele ekonomiczne, ekologiczne i społeczne.
Zasada trwałego rozwoju została w pełni przyjęta w niniejszym Programie Współpracy i jego
mechanizmach wdrożeniowych. Program odpowiada na przestrzenne potencjały i wyzwania
północnego obszaru polsko-niemieckiej granicy w ramach trwałego, zintegrowanego i wspierającego
integrację rozwoju. Znajduje to swoje wyraźne odzwierciedlenie w idei przewodnej strategii i czterech
dziedzinach strategicznych (osiach priorytetowych):
I. Integracja mieszkańców i współpraca administracji
II. Wzmocnienie transgranicznych zdolności i kompetencji
III. Wspólne zachowanie i korzystanie z dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego
IV. Połączenie z Sieciami Transeuropejskimi oraz trwały i zrównoważony transport.
W sposób zasadniczy zasada trwałego i zrównoważonego rozwoju wpisana jest w III Oś Priorytetową
(Wspólne zachowanie i korzystanie z dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego, PI 6c i 6d), który
zajmuje się trwałym wykorzystaniem dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego oraz zachowaniem i
rozwijaniem bioróżnorodności na obszarze wsparcia. Stanowi on również podstawę do działań w
ramach Priorytetów Inwestycyjnych 7c (OP IV, CS 6: Poprawa transgranicznej przyjaznej środowisku
mobilności), która służy wzmocnieniu trwałych i przyjaznych środowisku publicznych systemów
mobilności. Poza tym również w Osi Priorytetowej I oraz Osi Priorytetowej II wspierane będą
przedsięwzięcia, stanowiące wkład w poprawę sytuacji środowiska naturalnego z uwzględnieniem
aspektów ekonomicznych i społecznych. I tak w Osi Priorytetowej I realizowane mają być działania
zmierzające do objęty programem współpracy w ramach inicjatyw na rzecz trwałego i
zrównoważonego rozwoju/ochrony środowiska/odnośnych stowarzyszeń lub w Osi Priorytetowej (II
IP10) Cele ekologiczne w zakresie edukacji.
Jako część ewaluacji ex ante Programu przeprowadzona zostanie strategiczna ocena oddziaływania
na środowisko. Służy ona ustaleniu prawdopodobnie znaczących konsekwencji realizacji Programu na
środowisko, ma je opisać i ocenić (por. art. 5 Dyrektywy 2001/42/WE). Celem tej oceny jest
uwzględnienie funkcjonujących już na poziomie Programu celów ochrony środowiska i zapewnienia
wyższego poziomu jego ochrony, co stanowi wkład w trwały i zrównoważony rozwój obszaru wsparcia.
Przestrzeganie zasad horyzontalnych trwałego rozwoju musi być przede wszystkim zagwarantowane
w ramach projektów finansowanych w ramach Programu Współpracy. Ten aspekt będzie
weryfikowany w procedurze wyboru projektów.
Szczegółowe wytyczna dla wnioskodawców dotyczące tej tematyki zostaną ustalone w podręczniku.
8.2
Równość szans i niedyskryminacja
Zasada wspierania równości szans i unikania jakiejkolwiek dyskryminacji z uwagi na płeć, rasę lub
pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną
została uwzględniona w koncepcji i opracowaniu niniejszego Programu Współpracy i będzie również
stosowana na poszczególnych etapach jego wdrażania. Poza tym zostanie ona również uwzględniona
w procedurze wyboru projektów. Beneficjenci projektów muszą zapewnić przestrzeganie i wspieranie
zasady równości szans w realizacji wszystkich przedsięwzięć.
strona 83
Projekt III
Zasada ta znajduje zastosowanie w szczególności w przypadku działań w ramach Programu
realizowany w osiach priorytetowych I (Integracja mieszkańców i współpraca administracji) oraz II
(Wzmocnienie transgranicznych zdolności i kompetencji). Jest ona również podstawą równoprawnego
i wolnego od dyskryminacji angażowania różnych podmiotów w działaniach w zakresie transportu,
środowiska i kultury (PO IV i III).
Przestrzeganie horyzontalnej zasady równości szans i niedyskryminowania musi być zagwarantowane
przede we wszystkich projekach finansowanych w ramach Programu Współpracy. Ten aspekt będzie
przedmiotem weryfikacji w toku procedury wyboru projektów.
Niniejszy Program uzupełnia inne instrumenty Unii Europejskiej z tego zakresu, przede wszystkim
programy w ramach EFS. Jednak wspieranie równości szans i niedyskryminowanie nie są głównymi
celami Programu Współpracy.
Szczegółowe wytyczne dotyczące tego tematu zostaną zawarte w podręczniku wnioskodawcy.
8.3
Równouprawnienie płci
Promowanie równouprawnienia kobiet i mężczyzn jest aktywnie wspierane przez Unię Europejską w
oparciu o podejście gender mainstreaming.
W umowie partnerskiej pomiędzy Komisją Unii Europejskiej a Niemcami bądź Polską opisane zostaną
znaczenie zasady równouprawnienia i jej znaczenie w Niemczech oraz ogólne wypowiedzi dotyczące
wdrażania równouprawnienia (Rozdział 1.5.2).
Zasada wspierania równouprawnienia kobiet i mężczyzn została uwzględniona w koncepcji i
opracowaniu niniejszego Programu Współpracy (np. poprzez udział mężczyzn i kobiet w gremiach i
strukturach programujących i zarządzających Programem (będzie również stosowana na
poszczególnych etapach jego wdrażania). Poza tym zostanie ona również uwzględniona w procedurze
wyboru projektów. Beneficjenci projektów muszą zapewnić, że zasada promowania równouprawnienia
płci jest wspierana i uwzględniana w realizacji wszystkich działań, na przykład poprzez zatrudnienie
personelu.
Przestrzeganie horyzontalnej zasady równouprawnienia płci musi być zagwarantowane we wszystkich
projektach finansowanych w ramach Programu Współpracy. Aspekt ten będzie przedmiotem
weryfikacji w procedurze wyboru projektów.
Niniejszy Program uzupełnia inne instrumenty Unii Europejskiej w tym zakresie, przede wszystkim
programy w ramach EFS. Wspieranie równouprawnienia kobiet i mężczyzn nie jest jednak głównym
celem Programu Współpracy.
Program Współpracy jest formułowany w języku uwzględniającym płeć. Obejmuje to korzystanie z
neutralnych form (osoby opracowujące, uczestniczące, powołujące, itd.) wszędzie, gdzie to jest
możliwe. Jeżeli nie ma formy neutralnej, podawana jest forma „mężczyźni/kobiety”,
„uczniowie/uczennice”, „partner/partnerki”, itd.).
Szczegółowe wytyczne dla wnioskodawców dotyczące tej tematyki zawierać będzie podręcznik.
strona 84
Projekt III
9
Odrębne elementy
9.1
Ramy wykonania Programu Współpracy
Tabela 26: Ramy wykonania (tabela podsumowująca)
Oś priorytetowa
Wskaźnik
kluczowy
wdrażania
lub
etap
Jednostka
pomiaru
stosownych
przypadkach
w
Cel
międzyokresow
y 2018
Cel
końcowy
(2023)
OP I
OP II
OP III
OP IV
OP V (PT)
ogółem
9.2
Właściwi partnerzy zaangażowani w przygotowanie Programu Współpracy
strona 85
Projekt III
10
Załączniki
(wprowadzone do elektronicznych systemów wymiany danych jako oddzielne pliki):
•
projekt raportu z ewaluacji ex-ante wraz ze streszczeniem (obowiązkowe)
(podstawa: artykuł 55 ustęp 2 der rozporządzenia (UE) Nr 1303/2013)
•
potwierdzenie na piśmie zgody na treść programu EWT (obowiązkowe) (podstawa:
artykuł 8 ustęp 9 der rozporządzenia (UE) Nr 1299/2013)
•
mapa obszaru objętego programem (w stosownych przypadkach)
•
streszczenie programu EWT (w stosownych przypadkach)
Wspomniane dokumenty zostaną dodane do czwartej wersji projektu programu.
strona 86
Julius-Reiber-Straße 17
D-64293 Darmstadt
Telefon +49 (0) 61 51/81 30-0
Telefax +49 (0) 61 51/81 30-20
Niederlassung Potsdam
Gregor-Mendel-Straße 9
D-14469 Potsdam
Telefon +49 (0) 3 31/5 05 81-0
Telefax +49 (0) 3 31/5 05 81-20
E-Mail: [email protected]
Internet: www.iu-info.de

Program Współpracy INTERREG VA Kraj Związkowy Brandenburgia

Transkrypt

Podobne dokumenty

pobierz stronę jako plik pdf - Urząd Statystyczny w Zielonej Górze

91 - Lubuski Urząd Wojewódzki

Program, Nowa Sól, 04.09.2014 r. - Polska

LISTA PRACOWNIKÓW INSTYTUTU

Warschauer Aufstand 1944: Spezialeinsatz: Grossbritannien

Agenda Forum 261112 - Brandenburgia 2007-2013

Dom Bolfrasa i Wieża Kleista (etap I)