Stowarzyszenie Autorów ZAiKS

Józef Hen Przymiotnik ,,wielki'' wydaje mi się najodpowiedniejszy do określenia pisarskiego dorobku Józefa
Hena, jego osobowości, znaczenia dla współczesnych, wpływu, jaki jego dzieła wywarły i wywierają na
polską kulturę.
Liczba tytułów odnotowanych przez Bibliotekę Narodową przekroczyła już setkę, i są to w większości książki
o głośnych, niekiedy sensacyjnych tytułach, pozycje, do których się wraca. Podpatrując pisarza, możnaa
bowiem wiele się nauczyć, zrozumieć zasady budowania eseju, noweli, powieści, opowieści i najważniejsze:
metodę przyciągania czytelników, sposób ich zainteresowania. To tylko część prawdy, liczy się przecież
talent, wrażliwość, nieobojętność, a są to cechy wrodzone, należy je tylko doszlifować w kontakcie z wielką
literaturą.
Książki Józefa Hena nie starzeją się, czas obchodzi się z nimi łagodnie może dlatego, że tak sprawiedliwie i
prawdziwie był opisywany we wszystkich kolejnych opowieściach, począwszy od tych najwcześniejszych, jak
Kijów, Taszkient, Berlin czy Cud z chlebem, aż po arcydzieła sztuki eseistycznej, bo tak widzę biografię Ja,
Michał z Montaigne czy trzy tomy Nie boję się bezsennych nocy, po lekturze których wielu czytelników takie
właśnie noce przeżywało, oszołomionych wszechstronnością wiedzy autora, zasypanych faktami i
szczegółami, przytłoczonych żelazną logiką wniosków, szczerością i prawdomównością, a nie są to dziś
cechy najbardziej popularne. Zachwyca precyzja tych przemyśleń. Obojętne, czy jest to nowatorska analiza
Lalki i osobowości Bolesława Prusa, czy bolesny krzyk o holokauście, czy przypomnienie, że język nie
zawsze łączy narody, czego przykładem są chociażby wojny między Serbami i Chorwatami. Szacunek budzi
również umiejętność skorygowania ? w imię prawdy ? własnych spojrzeń. Cenię Józefa Hena za
przypominanie o pisarzach do dziś przyduszonych cieniem zapomnienia, jak Marcelina Grabowska czy Ida
Fink. Wiele uwagi poświęcił również Hen gorzkiemu zjawisku środowiskowej zawiści, uderzającej np. w
Juliana Tuwima, Jerzego Andrzejewskiego i właściwie wszystkich wybijających się.
Józef Hen to autor fascynujących powieści historycznych, sensacyjnych, wojennych, gdzie losy bohaterów
ściśle wiążą się z jego życiem, a ich przeżycia są również jego doświadczeniami: Krzyż walecznych,
Kwiecień, Moja kompania, cykl powieściowy Teatr Heroda. Urzekła mnie powieść Nikt nie woła, o wojennych
losach młodych zesłańców w Uzbekistanie, moim zdaniem jedna z piękniejszych książek o miłości w naszej
literaturze. Podziwiam autora za barwny język, naturalny, dopasowany do sytuacji, plastyczny, i za dialogi
niemal dotykalne, pobudzające wyobraźnię.
Trzy tomy pod wspólnym tytułem Nie boję się bezsennych nocy ukazują Hena-mistrza eseju, mistrza
polemiki, mistrza sugestywnej narracji, atrakcyjnego tematu. Ile pisarz musiał przeżyć, by móc tyle nam
przekazać... Biografia Józefa Hena sama w sobie jest dziełem sztuki życia, gotowym, wspaniałym
scenariuszem. Ileż zatem było tych bezsennych nocy? Może gorzkich, ciężkich, ale i pięknych, wypełnionych
czułością i nadwrażliwością. [Andrzej Zaniewski]
fot. Maciej Hen
1/2
Wszelkie prawa zastrzeżone 2017 ZAiKS / data wygenerowania strony 04.03.2017 12:00:05
PDF ze strony: http://www.zaiks.org.pl/1142
2/2