Romowie w Australii

Romowie w Australii
Australijscy Romowie, zarówno jednostki jak i rodziny, stanowią różnorodność w sferze korzeni narodowych i etnicznych. Według badań z 1995 roku w Australii doliczono się 16. 500 osób pochodzenia romskiego.
W roku 2000 liczba ta szacowana była na 22.000 osób.
Nie pojawiają się oni w statystykach, ponieważ żyją w
swego rodzaju ,,ukryciu’’.
Jest wiele przyczyn tego ,,ukrycia’’. Nie ma ich na
listach wyborców, ponieważ nie biorą udziału w spisach powszechnych, a to utrudnia ich identyfikację i
lokalizację. Ponadto niektórzy z nich podają jako swą
narodowość australijską bądź kraju z którego przybyli.
Romowie rzadko ujawniają wprost swą tożsamość etniczną, chyba że z zamiarem otrzymania pieniędzy lub
w jakimś innym celu.
Życie australijskich Romów obraca się wokół rodziny. Typowa rodzina jest 2 a nawet 3 pokoleniowa. Więzi wewnątrzrodzinne są silne i stale podtrzymywane.
Przywódcami społeczności są osoby, które potrafią
współpracować z innymi rodzinami i rządowymi instytucjami. Najczęściej są to osoby dobrze wykształcone,
choć nie jest to regułą, ich władza nie zależy tylko od
ich bogactwa czy poziomu wykształcenia. Zawsze byli
najbardziej władczymi i mającymi najwięcej do powiedzenia członkami lokalnych społeczności i rodzin.
Różnice między Romami ,,mieszającymi się” z Gadziami a tymi, którzy tego nie robią są widoczne. Wielu
Romów po przyjeździe do Australii ma problemy z odnalezieniem się w kulturze tutejszych Romów. Australijscy Romowie czują się zagrożeni ich nowoczesnością
i brakiem szacunku dla starych cygańskich zwyczajów.
Wygląda bowiem na to, że w Australii, podobnie jak i
w USA Romowie wierni są starym zwyczajom i tradycyjnym prawom społecznym.
Romowie przybywający do Australii są przeważnie
zintegrowani z kulturą większości kraju z którego emigrują. Całkiem możliwe, że wynika to z faktu, iż tylko bogaci i ,,cywilizowani’’ Romowie mogą liczyć na
przychylność władz australijskich lub z powodu przyjęcia, często na pozór, stylu życia Gadziów w obawie
przed prześladowaniem. Tego rodzaju działania nie są
konieczne w Australii, kraju gdzie otwarcie wyznaje się
swą różnorodność kulturową. Polityka na rzecz wielokulturowości miała ogromny wpływ na prawa wszystkich osób do praktykowania swych kultur i oczekiwania poszanowania dla nich.
Podstawowe zajęcia Romów w Australii to prace
złotnicze, naprawianie i malowanie dachów, podstawowe prace na roli. Większość z nich prowadzi własną
działalność gospodarczą naprawiając stare samochody
w celu ponownej sprzedaży, naprawia antyki, gra w
klubach i restauracjach. W swej działalności gospodarczej zatrudniają całą swoją najbliższą rodzinę.
Większość Romów w drugim i trzecim pokoleniu
używa angielskiego jako swego podstawowego języka.
Starsze pokolenie wciąż mówi po romsku albo rozumie
ten język, ale jest rzadko używany. Romski w Australii
ma różne akcenty, ponieważ australijscy Romowie pochodzą z różnych krajów świata. Jest kilka klubów i restauracji, gdzie społeczność romska może się wyrażać
swą kulturę tańcząc i śpiewając.
Uprzedzenia wobec siebie, jakie Romowie dostrzegają w Australii, to takie z którymi stykali się już w
Anglii i reszcie Europy. Dyskryminacja jest tu nieco
lżejsza, nie jest wyrażana w sposób bezpośredni. Pomimo, iż Międzynarodowy Kongres Romów w Australii
jest zawsze gotowy bronić ich dobrego imienia, ludzie
ci nie chcą głośno upominać się o swoje racje, gdyż nie
chcą wzbudzać negatywnego nastawienia jak w Europie i wolą, by Australijczycy nie wiedzieli, że istnieją.
przyg. M. Babicki
Australia, dava isy baro them, kaj Romenge dzidzioł pes miśto. Dre do them beśte isy 20 bara Roma. Przytradyne jone adoj
cełe svetostyr. Oprócz łendyr isy jeszcze but manusza
kaj na przykeren pes gadzienge kaj sy Romenca bo daren pes. Roma adoj ligiren kircimy, basiawen, załen pe
sovnakasa, paruven vurdenenca i antykenca. Sy doj też
Roma syklakirde, pośli bare szkoły. Dre nevo pokolenio Romengro kaj vygarudzia już pes dre Australia, but
Roma narakiren już romanes tylko dre angielsko tsip.
Romano Atmo
Atmo
Romano