raport o stanie miasta przemyśla
Transkrypt
raport o stanie miasta przemyśla
RAPORT O STANIE MIASTA PRZEMYŚLA aktualizacja – grudzień 2015r. Raport o stanie miasta Przemyśla SPIS TREŚCI SEKTOR I - WARUNKI WYNIKAJĄCE Z POŁOŻENIA W REGIONIE, WARUNKI ŚRODOWISKA I ZASOBY NATURALNE............................................................................... 4 TEMAT 1. TEMAT 2. TEMAT 3. TEMAT 4. POŁOŻENIE I ROLA OBSZARU GMINY W PRZYRODNICZYM SYSTEMIE POWIATU I WOJEWÓDZTWA. ................................................................................. 4 WALORY I ZASOBY ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO. WARTOŚCI SZCZEGÓLNE, UNIKALNE, PRZYRODNICZE OBIEKTY CHRONIONE. WODY PODZIEMNE, GRUNTY, LASY.................................................................................. 5 JAKOŚĆ I STAN ŚRODOWISKA, ZANIECZYSZCZENIA, HAŁAS, ZAPACHY, ZAGROŻENIA NATURALNE................................................................................... 15 LASY, ROLNICTWO, CHARAKTERYSTYKA I ROZMIESZCZENIE BUDOWNICTWA....................................................................................................... 25 SEKTOR II - DEMOGRAFIA................................................................................................... 29 TEMAT 1. TEMAT 2. LICZBY I STRUKTURY SPOŁECZNE: WIEKOWA, WYKSZTAŁCENIA, ZAMOŻNOŚCI, ZAWODOWA. ................................................................................ 29 MIGRACJE I ICH CHARAKTER ORAZ PROGNOZY DEMOGRAFICZNE. ....... 33 SEKTOR III - PODSTAWOWE POTRZEBY ........................................................................ 40 TEMAT 1. TEMAT 2. DOSTĘPNOŚĆ I STANDARD MIESZKAŃ, ZASOBY MIESZKANIOWE, HANDEL I USŁUGI. .................................................................................................. 40 POZIOM BEZROBOCIA, TENDENCJE, PŁACE, DOSTĘPNOŚĆ SZKOLEŃ, OFERTY PRACY, PROGRAM WALKI Z BEZROBOCIEM, RÓWNOŚĆ SZANS. 61 SEKTOR IV - OŚWIATA I EDUKACJA ................................................................................ 76 TEMAT 1. TEMAT 2. TEMAT 3. PRZEDSZKOLA, SZKOŁY PODSTAWOWE, GIMNAZJA, OPIS I STAN BAZY.76 WYPOSAŻENIE, POZIOM, WYNIKI EDUKACYJNE. .......................................... 84 SZKOLNICTWO PONADGIMNAZJALNE, POLICEALNE, NAUKA PERMANENTNA, MOŻLIWOŚCI DOKSZTAŁCANIA. ........................................ 90 SEKTOR V - USŁUGI KOMUNALNE .................................................................................... 96 TEMAT 1. TEMAT 2. TEMAT 3. INFRASTRUKTURA, WODA, KANALIZACJA, GOSPODARKA ODPADAMI, WYWÓZ NIECZYSTOŚCI, STOPIEŃ I ZAKRES UZBROJENIA. ......................... 96 TRANSPORT PUBLICZNY, KOMUNIKACJA, DROGI, OŚWIETLENIE. ......... 106 INTERNET, ENERGIA, POCZTA, TELEKOMUNIKACJA. ................................. 114 SEKTOR VI - WARUNKI DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ ..................................... 119 TEMAT 1. TEMAT 2. TEMAT 3. TEMAT 4. ROZMIARY I KATEGORIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ, NAJWIĘKSI PRACODAWCY, MAŁE I ŚREDNIE FIRMY (MSP)............................................. 119 POMOC DLA MSP, SZKOŁY BIZNESOWE, URUCHAMIANIE DZIAŁALNOŚCI, DRUGA PRACA, WARUNKI ZATRUDNIENIA I PŁAC. .................................... 126 STRUKTURA PRODUKCJI I USŁUG. ................................................................... 130 OTOCZENIE BIZNESU, BANKI, OŚRODKI DORADCZE, FUNDUSZE PORĘCZENIOWE, SZKOLENIA, DORADZTWO................................................. 132 SEKTOR VII - OCHRONA ZDROWIA I POMOC SPOŁECZNA .................................... 134 TEMAT 1. TEMAT 2. TEMAT 3. STAN ZDROWOTNOŚCI MIESZKAŃCÓW. ........................................................ 134 PRZYCHODNIE OGÓLNE, SZPITALNICTWO, STOMATOLOGIA. ................. 137 POMOC SPOŁECZNA, OPIEKA NAD DZIECKIEM I RODZINĄ. ...................... 143 2 Raport o stanie miasta Przemyśla SEKTOR VIII - BEZPIECZEŃSTWO................................................................................... 186 TEMAT 1. TEMAT 2. DOM, SZKOŁA, PRACA, ULICA, MIEJSCA ZGROMADZEŃ. .......................... 186 POLICJA, STRAŻ MIEJSKA, STRAŻ POŻARNA, OBRONA CYWILNA. ......... 186 SEKTOR IX - ADMINISTRACJA LOKALNA I OBSŁUGA MIESZKAŃCÓW ............ 195 TEMAT 1. TEMAT 2. TEMAT 3. STRUKTURA FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNA GMINY. STRUKTURA UŻYTKOWANIA TERENÓW. STRUKTURA WŁASNOŚCI GRUNTÓW. STUDIUM I PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO................ 195 FINANSE GMINNE NA TLE GMIN PORÓWNYWALNYCH. ............................. 204 ZASOBY URZĘDU: KADROWE, MATERIALNE, ZARZĄDZANIE URZĘDEM, STRUKTURA ORGANIZACYJNA, OBSŁUGA MIESZKAŃCÓW. .................... 211 SEKTOR X - KULTURA I SZTUKA ..................................................................................... 213 TEMAT 1. TEMAT 2. TEMAT 3. TEMAT 4. TEMAT 5. TEMAT 6. PLACÓWKI KULTURALNE, JEDNOSTKI KULTURY. ...................................... 213 PROGRAMY, PRZEDSIĘWZIĘCIA KULTURALNE, IMPREZY. ....................... 217 SPOŁECZNE UCZESTNICTWO W KULTURZE - STOWARZYSZENIA, RUCH AMATORSKI. ........................................................................................................... 220 OCHRONA I KONSERWACJA ZABYTKÓW. ...................................................... 223 TURYSTYKA. .......................................................................................................... 234 KULTURA FIZYCZNA I SPORT. ........................................................................... 243 SEKTOR XI - ORGANIZACJE POZARZĄDOWE ............................................................. 251 TEMAT 1. TEMAT 2. TEMAT 3. TEMAT 4. ILOŚĆ ORGANIZACJI, KIERUNKI DZIAŁANIA, STAN MATERIALNY, UCZESTNICTWO, DOROBEK. .............................................................................. 251 LIDERZY LOKALNI, AUTORYTETY, KONCEPCJE. ......................................... 255 KOŚCIOŁY I WYZNANIA. ..................................................................................... 256 FORMY KOMUNIKACJI WŁADZA LOKALNA- MIESZKAŃCY, WŁADZAORGANIZACJE POZARZĄDOWE I BIZNES........................................................ 257 3 Raport o stanie miasta Przemyśla SEKTOR I - WARUNKI WYNIKAJĄCE Z POŁOŻENIA W REGIONIE, WARUNKI ŚRODOWISKA I ZASOBY NATURALNE TEMAT 1. POŁOŻENIE I ROLA OBSZARU GMINY W PRZYRODNICZYM SYSTEMIE POWIATU I WOJEWÓDZTWA. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Miasto Przemyśl położone jest we wschodniej części Województwa Podkarpackiego, w odległości ok. 78 km na południowy wschód do Rzeszowa i 12 km na zachód od granicy państwowej z Ukrainą i u wrót Bieszczadów. Jest miastem na prawach powiatu grodzkiego, jest też stolicą i siedzibą władz powiatu ziemskiego (jego jedynym miastem), w skład którego wchodzi 10 Gmin: Bircza, Fredropol, Dubiecko, Krasiczyn, Krzywcza, Medyka, Orły, Przemyśl, Stubno i Żurawica. Miasto Przemyśl graniczy od wschodu i zachodu z Gminą Przemyśl, od południowego zachodu z Gminą Krasiczyn, od północy z Gminą Żurawica i od północnego wschodu z Gminą Medyka. B. TRENDY I TENDENCJE Przemyśl – obecnie subregionalny ośrodek rozwoju, należy do miast, które swoją historię i rozwój zawdzięczają położeniu geograficznemu. Decyduje to o wiodących funkcjach Przemyśla: jako centrum handlowego, ważnego węzła komunikacyjnego i ośrodka kulturalno–naukowego i turystycznego o znacznym nasyceniu obiektami i zespołami zabytkowymi. Znacząca jest również rola Przemyśla jako ośrodka rozwoju szkolnictwa wyższego, różnorodnego szkolnictwa średniego oraz ochrony zdrowia. W perspektywie, miasto może się stać jednym z ważniejszych ośrodków o znaczeniu międzynarodowym dla obsługi polsko-ukraińskiego obszaru transgranicznego. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej otwiera przed miastem wiele nowych możliwości. Usytuowanie przy najdalej wysuniętej na wschód granicy Unii stwarza korzystne warunki do rozwoju międzynarodowego handlu i turystyki oraz wymiany intelektualnej. Sąsiedztwo chłonnych rynków oraz położenie na skrzyżowaniu ważnych szlaków komunikacyjnych powoduje, że Przemyśl jest atrakcyjnym miejscem do lokowania nowych inwestycji. Doświadczenia w kontaktach z Ukrainą, znajomość przepisów oraz istniejące więzi gospodarcze i kulturalne stawiają Przemyśl w roli pośrednika w nawiązywaniu współpracy innych miast i państw z Ukrainą. Rozwojowi Przemyśla, a także jego promocji na arenie międzynarodowej sprzyja partnerska współpraca z miastami w krajach europejskich tj.: Paderborn (Niemcy), Lwów (Ukraina), Kamieniec Podolski (Ukraina), Eger (Węgry), Truskawiec (Ukraina). Dotychczasowe działania związane ze współpracą partnerską oraz wszelkie przedsięwzięcia, zmierzające do popularyzowania idei jedności europejskiej zostały docenione przez Komisję ds. Środowiska, Planowania Regionalnego i Władz Lokalnych Rady Europy, która przyznała Przemyślowi w 1994r. Dyplom Europejski, zaś w roku 1995 Flagę Europy. C. DANE PORÓWNAWCZE Tabela 1. Podział terytorialny – GUS - 2014r. Wyszczególnienie Powierzchnia ogółem w ha Powierzchnia ogółem w km2 Miejscowości ogółem łącznie z miastami Przemyśl 4 617 46 1 Krosno 4 350 44 1 Mielec 4 689 47 1 Zamość 3 034 30 1 Jelenia Góra 10 922 109 1 4 Raport o stanie miasta Przemyśla D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Trwa aktualizacja Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Podkarpackiego. E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (KPZK 2030) przyjęta Uchwałą Nr 239 Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 2011r. Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Przemyśla na lata 2004-2005 przyjęte Uchwałą nr 26/2006 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 23 lutego 2006r. w sprawie uchwalenia zmian Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Przemyśla (jest zmianą do Studium UiKGP Miasta Przemyśla zatwierdzonego Uchwałą Nr 82/2000 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 28 czerwca 2000r.) GUS – Bank Danych Lokalnych TEMAT 2. WALORY I ZASOBY ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO. WARTOŚCI SZCZEGÓLNE, UNIKALNE, PRZYRODNICZE OBIEKTY CHRONIONE. WODY PODZIEMNE, GRUNTY, LASY. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Geomorfologia, geologia i rzeźba Obszar miasta Przemyśla, posiada złożoną budowę geologiczną i (wg J. Kondrackiego) leży w obrębie trzech geologicznych jednostek strukturalnych: Karpat Zewnętrznych; Brzeżnej strefy Wschodnio–Karpackiej; Zapadliska Podkarpackiego. Północna część miasta leży w obrębie Podgórza Rzeszowskiego. Jest to wierzchowina lessowa o urozmaiconej rzeźbie i zróżnicowanym nachyleniu, porozcinana dolinami nieckowatymi i wąwozami lessowymi o prawie pionowych zboczach. Wschodnia część miasta leży w obrębie Pradoliny Podkarpackiej, której obniżenie o szerokości ok.5 km wykorzystują współczesne doliny Sanu i Wiaru, nabudowując ją aluwiami i tworząc w jej obrębie system teras. Dolina Sanu, o szerokości 100 m (centrum miasta) do 5 km (okolice Hurka) stanowi główną bazę erozyjną terenu. Nachylenie obszaru jest niewielkie (nie przekracza 8%), główne formy morfologiczne doliny to: terasa zalewowa, terasa nadzalewowa I, terasa nadzalewowa II, starorzecza, doliny boczne (największa dolina Wiaru). Rzeźbę południowo-wschodniej części miasta tworzy Płaskowyż Sańsko-Dniestrzański charakteryzujący się małym zróżnicowaniem wysokości względnych, przy maksymalnej wysokości terenu ok. 300 m n.p.m. Formami morfologicznymi występującymi na płaskowyżu są: słabo urzeźbione zrównania wierzchowinowe, stoki o nierównym nachyleniu (w obrębie których występują osuwiska skalno-wietrzelinowe), doliny nieckowate i wciosowe (wcięte w zbocza 5-20 m,) w obrębie których zachodzą intensywne procesy erozyjne. 5 Raport o stanie miasta Przemyśla Północno zachodnia część miasta leży w obrębie Pogórza Dynowskiego, stanowiącego wyżynę wznoszącą się do wysokości 280-350 m n.p.m., pociętą dolinami, w obrębie stoków intensywnie niszczoną ruchami masowymi w postaci osuwisk i złazisk pokryw wietrzelinowych. Południowo zachodnia część miasta leży w obrębie Pogórza Przemyskiego. Jest to małorozczłonkowane pogórze, wznoszące się do wysokości 260-350 m n.p.m., o urozmaiconej rzeźbie, bogatej w formy morfologiczne i atrakcyjnej widokowo. Klimat Według Okołowicza i Gumińskiego miasto Przemyśl leży, w ramach przejściowego klimatu strefy umiarkowanej ciepłej, w obrębie dwu dzielnic klimatycznych: Dzielnica Sandomiersko-Rzeszowska, Dzielnica Podkarpacka. Tabela 2. Charakterystyka dzielnic klimatycznych Dzielnica klimatyczna Średnia temperatura roczna w [°C] Sandomiersko - Rzeszowska Podkarpacka 8 7,2 Czas zalegania pokrywy śnieżnej 70 - 80 dni 80 - 90 dni Okres wegetacji 210 - 220 dni 200 - 220 dni Opad roczny [mm] 600 - 700 600 - 800 Tabela 3. Charakterystyka klimatu Wyszczególnienie Amplituda temperatur Średnia roczna temperatura Zima Średnia roczna dni z przymrozkiem Jesień Lato Najwyższa wilgotność powietrza Najniższa wilgotność powietrza Liczba dni z mgłą Najmniejsze zachmurzenie Najwyższe zachmurzenie Najwięcej opadów Najmniej opadów Wiatry Średni czas trwania termicznych pór roku Dane 21-22°C w skali roku 7,9°C 30 dni mroźnych w roku 109 dni od października do kwietnia ciepła i długa upalne zimą latem 44 dni od lipca do września od listopada do lutego lipiec 99 mm styczeń i luty 33 mm zachodnie i południowo - zachodnie, wiatry typu fenowego przedwiośnie - 24 dni, wiosna - 54 dni, lato - 107 dni, jesień - 57 dni, przedzimie - 28 dni, zima - 89 dni. Surowce naturalne Gaz ziemny - na obszarze miasta występuje jedno udokumentowane złoże gazu ziemnego. Złoże eksploatowany jest, w ramach Obszar Górniczy Gazu Ziemnego „Przemyśl”, utworzonego decyzją nr GOSM/1543/C/94 Ministra Ochrony Środowiska, zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 18.VI.1994r. Cały Obszar Górniczy zajmuje powierzchnię 221 240 955 ha, występuje tu gaz wysokometanowy (70 - 98,8% metanu), o niskiej zawartości azotu (3-7,5%). Udokumentowane zasoby gazu OG „Przemyśl” wynoszą razem 28 633,92 mln m3, w tym zasoby wydobywalne stanowią 15 885,79 mln m3, a zasoby przemysłowe 12 748,13 mln m3. Wydobycie gazu prowadzi, zgodnie z posiadana koncesją, Sanocki Zakład Górnictwa Nafty i Gazu. Koncesję Nr 100/94 na wydobycie gazu wydano 27 czerwca 1994r. Eksploatacja odbywa się za pośrednictwem odwiertów, kopalnianych gazociągów wysokociśnieniowych oraz kopalni gazu obejmujących infrastrukturę technologiczną i kubaturową. Kopalnia gazu stanowi węzeł technologiczny, w którym zbiegają się gazociągi przesyłowe systemu ogólnokrajowego. 6 Raport o stanie miasta Przemyśla Surowce ceramiczne stanowią zasobne złoża lessów, pyłów i glin pylastych. Złoże Buszkowice posiada uproszczoną dokumentację geologiczno–technologiczną, wraz z kartą rejestracyjną. Szacowane zasoby wynoszą 216 000 m3. Złoże było wykorzystywane do produkcji cegieł i innych wyrobów ceramicznych w cegielni Buszkowice. Obecnie zaniechano eksploatacji. Żwiry i piaski, występują w dolinie Sanu, złoże Przemyśl było eksploatowane dla potrzeb budownictwa, w Prałkowcach. Obecnie zaniechano eksploatacji, wyrobiska poeksploatacyjne oczekują na decyzję o sposobie zagospodarowania. Najważniejszymi instrumentami ochrony zasobów kopalin są wymogi uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia, po przeprowadzeniu postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, a także system koncesji udzielanych na podstawie ustawy Prawo geologiczne i górnicze na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż kopalin oraz ich wydobywanie. System koncesji w dalszym ciągu stanowić będzie podstawę ochrony zasobów kopalin. Walory przyrodnicze Środowisko przyrodnicze miasta Przemyśla jest bardzo zróżnicowane i dość dobrze zachowane. Szatę roślinną Przemyśla oprócz lasów, stanowią nieleśne zbiorowiska roślinne. Zbiorowiska zaroślowe występują w postaci zakrzewień przydrożnych i śródpolnych zajmują skarpy oraz występują w dolinach Sanu i Wiaru jako zbiorowiska zaroślowe wierzb wąskolistnych. Duży obszar - 41,2% zajmują zbiorowiska synantropijne, reprezentowane przez zespoły segetalne upraw zbożowych i okopowych. Znaczną część obszaru miasta – ok. 13% zajmują półnaturalne zbiorowiska łąk i pastwisk, z których największą rolę odgrywają łąki mokre i wilgotne łąki ostrożeniowe i rajgrasowe. Warunki mikroklimatyczne i glebowe sprzyjały powstaniu w Przemyślu zbiorowiska kserotermicznego, reprezentowanego przez murawy kserotermiczne, zespół kwietnego stepu łąkowego oraz zespół zarośli z wisienką karłowatą. Tereny osiedlowe porasta szereg zbiorowisk ruderalnych, takich jak: zespół mięty długolistnej, situ sinego, sadźca konopiastego, rudbekii nagiej, nawłoci kanadyjskiej i rdestu ostrokończastego. Istniejące na terenie miasta obszary zieloni, rozmieszczone są nierównomiernie, i charakteryzują się brakiem zrównoważenia w stosunku do wymagań ekologicznych. Przemyśl posiada dwa urządzone parki miejskie, są to: Park Lipowica na Zasaniu – wykorzystywany dla celów rekreacyjnych. Park Miejski w Przemyślu z zachowanym drzewostanem, układem alejek i ścieżek oraz naturalnych cieków wodnych – wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa podkarpackiego pod numerem rejestru A–56, decyzją Podkarpackiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia 24.04.2002r. Park powstał w drugiej połowie XIX w. jako rozległe ogrody krajobrazowe, rozplanowane na północnych stokach wzgórza zamkowego. Jest jednym z nielicznych ogrodów z bogatymi elementami architektonicznymi: pomnikami, posągami, grotą, altankami, wodotryskami, domkiem ogrodnika, palmiarnią, oranżerią, bramą reprezentacyjną a przede wszystkim z zespołem zamkowym z XIV wieku. Z licznych punktów widokowych widoczna jest część miasta z doliną Sanu. W parku istnieje wiele ścieżek spacerowych, w układzie nieregularnym. Skład florystyczny roślinności parkowej jest zróżnicowany. Występują zbiorowiska charakterystyczne dla buczyny karpackiej, o bogatej roślinności runa. Z gatunków liściastych dominują: topola biała, klon zwyczajny i polny oraz jesion. Są również fragmenty leśne z dużymi skupiskami jodły, sosny pospolitej i sosny wejmutki. Z gatunków obcych występują liczne kolekcje: żywotnika, cisów, kasztanowca. Rosną także: miłorzęby, magnolie, tulipanowce, korkowce amurskie, orzechy czarne, jaśminowce. Starodrzew parku charakteryzuje się dużą ilością drzew pomnikowych, głównie liściastych takich jak: klon, jawor, wiąz górski, lipa, jesion. 7 Raport o stanie miasta Przemyśla Zachowały się fragmenty dawnych ogrodów skalnych, występują kwitnące odmiany bluszczy pospolitych. Park ten należy do jednych z piękniejszych i okazalszych w województwie podkarpackim. W mieście są także resztki parków podworskich i przypałacowych, w których występuje starodrzew, często objęty ochroną. Parki i pojedyncze drzewa występujące na terenach zabudowanych powinny stanowić podstawę do planowanego rozwoju zieleni wysokiej w Przemyślu. Zwierzęta występujące na tym obszarze są charakterystyczne dla obszarów miejskich. W strefie zaroślowej, wśród pól i łąk występują ptaki łowne (kuropatwy, bażanty przepiórki), ssaki (sarny, zające, dziki, borsuki i kuny) płazy (żaby, ropuchy i traszki) oraz gady (żmija zygzakowata, zaskroniec i padalec zwyczajny). Namiastkę naturalnego środowiska leśnego stwarzają parki, w których wiele gatunków ptaków, w tym objętych ochroną gatunkową. Tereny zabudowane zamieszkuje głównie gołąb miejski oraz przedstawiciel ssaków – nietoperz. Dolina Sanu, przecinająca równoleżnikowo centrum miasta stanowi naturalny korytarz ekologiczny umożliwiający migrację roślin i zwierząt miedzy terenami chronionymi leżącymi na południu i północy województwa. Wiosną i jesienią, w okresie migracji, w dolinie Sanu pojawiają się przejściowo gatunki pochodzące z południa (np. kaczka hełmiasta) lub z północy (czernica, edredon, kwokacz, brodziec śniady). Dolina Sanu ma szczególne znaczenie dla ptaków jako szlak migracyjny biegnący z południa na północ. Szczególnie bogate jest środowisko wodne związane z rzekami San i Wiar. W rzece San występuje 65% wszystkich gatunków ryb polskich. Z gatunków chronionych ryb występują: głowacz pręgopłetwy, piekielnica, strzebla potokowa, śliz. Rezerwaty przyrody Obecnie w mieście znajdują się dwa rezerwaty przyrody „Winna Góra” i „Jamy”, zajmujące łącznie powierzchnię 2,11 ha, którymi zarządza Wojewoda Podkarpacki. „Winna Góra” - rezerwat florystyczny ścisły o powierzchni 0,10 ha, położony w północnej części miasta na osiedlu Winna Góra, powołany mocą Zarządzenia Nr 263 Ministra Leśnictwa z dnia 20 listopada 1954r. (M.P. Nr 119, poz. 1684), ochronie podlega naturalne stanowisko wisienki karłowatej Cerasus fruticosa; „Jamy” - rezerwat florystyczny o powierzchni 2,01 ha, powołany mocą Zarządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z 25 stycznia 1995r. (M.P. Nr 5, poz. 79) w celu ochrony stanowiska lnu austriackiego Linum austriacum. Ponadto, w bezpośrednim sąsiedztwie wschodniej granicy miasta leży rezerwat florystyczny „Szachownica” w Krównikach. Elementem ochrony jest bardzo rzadka roślina – szachownica kostkowata, która obecnie jedynie w pradolinie Sanu, w okolicach Przemyśla i Stubna ma nieliczne swoje naturalne stanowiska. Pomniki przyrody Według posiadanej inwentaryzacji na obszarze miasta występują 32 pomniki przyrody (27 pojedynczych drzew, 2 grupy drzew i 2 aleje oraz 1 głaz narzutowy), wprowadzonych decyzją PWRN w Rzeszowie, rozporządzeniami wojewody przemyskiego i utworzonych na mocy uchwał Rady Miejskiej. Tabela 4. Pomniki przyrody Rodzaj pomnika 1. Dąb szypułkowy 2.Dąb szypułkowy Data i podstawa prawna 1992.12.18 Uchwała RM w Przemyślu Nr 102/92 1992.12.18 Uchwała RM w Przemyślu Nr 102/92 Położenie ul. Armii Krajowej ul. Armii Krajowej Opis pomnika Pojedyncze drzewo Obwód pnia 304 cm Wysokość 21 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 290 cm Wysokość 23 m 8 Raport o stanie miasta Przemyśla 3. Dąb szypułkowy 4. Buk pospolity f. purpurowa 5. Buk pospolity f. purpurowa 6. Platan klonolistny 7. Dąb szypułkowy 8. Dąb szypułkowy 9. Jesion wyniosły 10. Dąb szypułkowy 11. Buk pospolity 12. Lipa drobnolistna 13. Lipa drobnolistna 14. Jesion wyniosły 15. Wiąz górski 16. Lipa drobnolistna 17. Lipa drobnolistna 18. Dąb szypułkowy 19. Lipa drobnolistna 20. Dąb szypułkowy 21. Lipa drobnolistna 22. Lipa drobnolistna 1992.12.18 Uchwała RM w Przemyślu Nr 102/92 1992.12.18 Uchwała RM w Przemyślu Nr 102/92 1992.12.18 Uchwała RM w Przemyślu Nr 102/92 1989.10.30 Zarządzenie Wojewody Przemyskiego Nr 36/89 1989.10.30 Zarządzenie Wojewody Przemyskiego Nr 36/89 1988.02.08 Zarządzenie Wojewody Przemyskiego Nr 4/88 1988.02.08 Zarządzenie Wojewody Przemyskiego Nr 4/88 1992.12.18 Uchwała RM w Przemyślu Nr 102/92 1992.12.18 Uchwała RM w Przemyślu Nr 102/92 1989.10.30 Zarządzenie Wojewody Przemyskiego Nr 36/89 1988.02.08 Zarządzenie Wojewody Przemyskiego Nr 4/88 1989.10.30 Zarządzenie Wojewody Przemyskiego Nr 36/89 1989.10.30 Zarządzenie Wojewody Przemyskiego Nr 36/89 1992.12.18 Uchwała RM w Przemyślu Nr 102/92 1989.10.30 Zarządzenie Wojewody Przemyskiego Nr 36/89 1989.10.30 Zarządzenie Wojewody Przemyskiego Nr 36/89 1989.10.30 Zarządzenie Wojewody Przemyskiego Nr 36/89 1989.10.30 Zarządzenie Wojewody Przemyskiego Nr 36/89 1989.10.30 Zarządzenie Wojewody Przemyskiego Nr 36/89 1989.10.30 Zarządzenie Wojewody Przemyskiego Nr 36/89 ul. Armii Krajowej ul. Dworskiego ul. Dworskiego ul. Herburtów ul. Herburtów ul. Lelewela ul. Lelewela ul. Paderewskiego ul. Paderewskiego ul. Pasteura ul. Plac na Bramie ul. Przemysława ul. Sanocka ul. Sanocka ul. Stawowa Park podworski ul. Szykowskiego ul. Ziemowita Park podworski ul. Ziemowita Park podworski Góra Zamkowa Park Miejski Góra Zamkowa Park Miejski Pojedyncze drzewo Obwód pnia 290 m Wysokość 23 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 375 cm Wysokość 18 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 450 cm Wysokość 18 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 294 cm Wysokość 24 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 340 cm Wysokość 25 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 407 cm Wysokość 20 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 332 cm Wysokość 20 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 290 cm Wysokość 18 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 275 cm Wysokość 15 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 475 cm Wysokość 23 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 380 cm Wysokość 18 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 326 cm Wysokość 17 m Obwód pnia 475 cm Wysokość 25 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 310 cm Wysokość 19 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 320 cm Wysokość 22 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 380 cm Wysokość 18 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 320 cm Wysokość 20 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 306 cm Wysokość 21 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 345 cm Wysokość 28 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 410 cm Wysokość 25 m 9 Raport o stanie miasta Przemyśla 23. Grupa drzew – topola biała - 3 szt. 24. Klon jawor 25. Grupa drzew – topola biała 9 szt. 26. Lipa drobnolistna 27. Buk pospolity 28. Buk pospolity 29. Wiąz szypułkowy 30. Aleja wielogatunkowa Lipa drobnolistna – 6szt. Klon jawor -13 szt. 1988.02.08 Zarządzenie Wojewody Przemyskiego Nr 4/88 1989.10.30 Zarządzenie Wojewody Przemyskiego Nr 36/89 1988.02.08 Zarządzenie Wojewody Przemyskiego Nr 4/88 1994.11.03 Uchwała RM w Przemyślu Nr 62/94 1994.11.03 Uchwała RM w Przemyślu Nr 62/94 1994.11.03 Uchwała RM w Przemyślu Nr 62/94 1994.11.03 Uchwała RM w Przemyślu Nr 62/94 1994.11.03 Uchwała RM w Przemyślu Nr 62/94 31. Aleja wielogatunkowa 1996.11.19 Jesion wyniosły – 22 szt. Uchwała RM w Przemyślu Lipa drobnolistna -19 szt. Nr 130/96 Kasztanowiec pospolity- 3 szt. 32. Głaz narzutowy Decyzja PWRN w Rzeszowie z dnia 28 marca 1962 r. Nr R 11/1/P/157/62 Park w Bakończycach Park Miejski Park Miejski Park Miejski Park Miejski Park Miejski Park Miejski Park Miejski ul. Rosłońskiego Kruhel Mały (brzeg potoku) Grupa drzew Obwód pnia 394-438 cm Wysokość 27-32 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 340 cm Wysokość 26 m Grupa drzew Obwód pnia 350-420 cm Wysokość 27-30 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 353 cm Wysokość 24 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 326 cm Wysokość 25 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 306 cm Wysokość 25 m Pojedyncze drzewo Obwód pnia 299 cm Wysokość 24 m Grupa drzew Obwód pnia: Lipa 145 - 329 cm Klon 156 -259 cm Wysokość: Lipa 23 - 25 m Klon 22 - 24 m Grupa drzew Obwód pnia: Jesion 162 - 324 cm Lipa 189 - 307 cm Kasztanowiec 176-250 cm Wysokość: Jesion 19 - 25 m Lipa 16 -23 m Kasztanowiec 16-20 m 3 głazy narzutowe o wymiarach: - obwód 448, długość 120 cm, szerokość 85 cm - obwód 435 cm, kształt pięcioboku - obwód 260 cm, wysokość 70 cm, szerokość 60 cm Sieć Natura 2000 Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Natura 2000 “Rzeka San”, kod PLH 180007, zatwierdzony przez Komisję Europejska w dniu 12.12.2008r, jako obszar mający znaczenie dla Wspólnoty. Obejmuje odcinek środkowego Sanu, położony pomiędzy Sanokiem i Jarosławiem. Jest to ważna ostoja wielu gatunków ryb cennych z ochroniarskiego i gospodarczego punktu widzenia, zasiedlona m.in. przez zdecydowanie największą w kraju populację Kiełbia Kesslera (Gobio kessleri), stanowiącą przypuszczalnie ok. 80% tego gatunku na obszarze Polski. W części poniżej Przemyśla żyje liczna populacja Kiełbia białopłetwego (Gobio albipinnatus). Występuje tu także liczna i stabilna osiadła populacja Certy (Vimba vimba) oraz jedna z najliczniejszych populacji Piekielnicy (Alburnoides bipunctatus). 10 Raport o stanie miasta Przemyśla Obszary i obiekty chronione, które w wyniku zmian administracyjnych granic miasta od 1.01.2010r., częściowo zostały włączone w obszar miasta: Park Krajobrazowy Pogórza Przemyskiego /utworzony rozporządzeniem Wojewody Podkarpackiego Nr 73/05 z dnia 31 października 2005r. w sprawie Parku Krajobrazowego Pogórza Przemyskiego (Dz. Urz. Woj. Podkarpackiego Nr 137, poz. 2089). Celem utworzenia Parku było wprowadzenie ochrony terenów posiadających walory krajobrazowe przed ich zniszczeniem bądź utratą, zachowanie walorów krajobrazowych decydujących o środowisku przyrodniczym oraz stworzenie właściwego powiązania funkcji przyrodniczo–krajobrazowych z zagospodarowaniem obszaru. Przemysko-Dynowski Obszar Chronionego Krajobrazu (powołany Uchwałą WRN w Przemyślu Nr XX/148/87 z dnia 25 czerwca 1987r. utrzymaną w mocy Obwieszczeniem Wojewody Przemyskiego z dnia 11 grudnia 1990r.). Obszaru obejmuje tereny chronione ze względu na wyróżniających się krajobraz, o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowe ze względu na możliwości zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem lub pełnioną funkcją korytarza ekologicznego. Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 “Pogórze Przemyskie”, kod PLB 180001, powołany rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz.U. Nr 229, poz. 2313, z póź. zm.). Obszar ten stanowi ostoję chronionych gatunków ptaków i miejsce lęgowe bociana czarnego, trzmielojada, orlika krzykliwego, derkacza (gatunki zagrożone w Europie). Granica Obszaru pokrywa się częściowo z przebiegiem granicy Parku Krajobrazowego. Obszaru Ochrony Siedlisk Natura 2000 „Ostoja Przemyska” kod PLH 180012, zatwierdzony przez Komisję Europejska w dniu 12.12.2008r, jako obszar mający znaczenie dla Wspólnoty. Ważna ostoja fauny puszczańskiej, z dużymi drapieżnikami: wilkiem i rysiem oraz dużymi ssakami roślinożernymi. Stwierdzono tu w sumie 18 gatunków zwierząt z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Wśród bezkręgowców występują endemiczne elementy wschodnio-karpackie. Bogata flora roślin naczyniowych liczy ok. 900 gatunków, w tym gatunki zagrożone, chronione i rzadkie. W obszarze zachowały się typowo wykształcone siedliska leśne, zwłaszcza buczyny oraz łęgi, porastające brzegi naturalnie meandrujących rzek - łącznie zidentyfikowano tu 6 rodzajów siedlisk z załącznika I Dyrektywy Siedliskowej w tym priorytetowe murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea i ciepłolubne murawy z Asplenion septentrionalis-Festucion pallentis) z istotnymi stanowiskami storczyków. Granica Obszaru pokrywa się częściowo z przebiegiem granicy Parku Krajobrazowego. Ponadto, Stanowisko dokumentacyjne Olistolit jurajski – skałka wapienna w Kruhelu Wielkim (długość 300 m, wysokość 4 m, szerokość 60 m) - stanowisko dokumentacyjne dotyczące ochrony przyrody nieożywionej, ustanowione przez Wojewodę Przemyskiego, rozporządzeniem nr 34 z dnia 28.12.1995r. (Dz.Urz. Woj. Przemyskiego Nr 17 poz. 102). 11 Wody powierzchniowe, podziemne i źródła Zasoby wód powierzchniowych. Miasto Przemyśl w całości położone jest w dorzeczu Sanu oraz jego dopływu Wiaru. Rzeka San płynie doliną, o kierunku zbliżonym do równoleżnikowego. Szerokość koryta wynosi 45–50 m, wcięcie w dno terasy zalewowej 2–3 m. Główny dopływ Sanu, Wiar płynie głęboko wciętym korytem, zachowującym kierunek południkowy. Do Sanu i Wiaru wody powierzchniowe odprowadza dość gęsta sieć, często bezimiennych cieków, z największe potoki to: Kurcianka, Ług, Średnica i Kruhelską (dopływy Sanu) Jawor i Sielec (dopływy Wiaru). San i Wiar oraz ich dopływy są ciekami o reżimie górskim, bardzo szybko reagującymi na zmiany zasilania. Spotykane są, szczególnie w okresie letnim, nagłe wezbrania wód spowodowane obfitymi opadami. Przy wysokich stanach wód rzeki i potoki występują z koryta i zalewane są terasy zalewowe i starorzecza. Wezbrania potęgowane są przez duże spadki terenu, małe powierzchnie dolin i znaczne nachylenie słabo przepuszczalnej i wylesionej powierzchni zlewni. Miasto posiada duże zasoby wód powierzchniowych, pochodzące głównie z Sanu. Głównym problemem jest ich dyspozycyjność wynikająca z dużej zmienności przepływów w czasie. Zmienność stanu wód w Sanie jest znaczna, wyraźnie dominują dwa rodzaje wezbrań, roztopowe – w marcu oraz opadowe – lipiec, sierpień. Stany niżowe występują w styczniu i lutym oraz we wrześniu i październiku. Zmienność stanów łagodzona jest przez oddziaływanie zespołu zbiorników retencyjnych. Solina Myczkowce. Zasoby wód podziemnych Wody podziemne w Przemyślu związane są z 4 obszarami o odmiennych warunkach hydrogeologicznych: 1. Doliny rzek San i Wiar – wody gruntowe występują w serii piaszczysto-żwirowej, przykrytej madami. Zwierciadło wód, często napięte, występuje na głębokości 1,0–8,0 m. Tworzy warstwę o miąższości od kilku do kilkunastu metrów, zasilaną wodami z rzek i opadowymi. Występują tu korzystne warunki do ujęcia wód wgłębnych. 2. Doliny w obszarach Pogórzy i wierzchowiny lessowe – wody gruntowe występują w serii piaszczysto–żwirowej, na głębokości od 0,5–5,0 m. Miąższość i rozprzestrzenienie poziome jest niewielkie, wahania poziomu uzależnione są od stanu wód w ciekach. 3. Wierzchowiny lessowe – wody występują w serii piaszczysto–żwirowej, jako wody o swobodnym zwierciadle, na głębokości od 2,0–20,0 m. Zasilanie poziomu następuje na drodze infiltracji wód opadowych, w okresie wzmożonego zasilania na soczewkach glin występują wody zawieszone na różnych głębokościach. 4. Obszar Pogórza Karpackiego - cechujący się skomplikowanymi warunkami hydrogeologicznymi. Poziom wodonośny związany jest z występowaniem trzeciorzędowych i kredowych piaskowców, zalegających naprzemianlegle z łupkami. Obszar, ze względu na budowę i niewielką wodonośność jest obszarem o niekorzystnych warunkach dla ujęcia wód. Zasoby eksploatacyjne wód podziemnych, możliwe do wykorzystania dla celów gospodarczych, związane są z udokumentowanymi zasobami - Głównymi Zbiornikami Wód Podziemnych GZWP Nr 430 „Dolina Sanu” (częściowo w granicach miasta) oraz GZWP Nr 429 „Dolina Przemyśl” (przy wschodniej granicy miasta). Tabela 5. Główne Zbiorniki Wód Podziemnych Lp. 1. 2. Nazwa zbiornika GZWP Nr 429 „Dolina Przemyśl” GZWP Nr 430 „Dolina Sanu” Powierzchnia [km2] Średnia głębokość [m] Zasoby dyspozycyjne [tys.m3/d] 137,0 10 – 30 38,5 168,0 10 802,0 Na terenie miasta w, obrębie Pogórza Przemyskiego i Dynowskiego występują źródła szczelinowe, w większości wypływające z utworów kredowych. Źródła najczęściej występują Raport o stanie miasta Przemyśla w dolinach, ich wydajność jest niewielka, często są obudowane. Zaopatrują w wodę do celów pitnych i gospodarczych, w stopniu marginalnym. Wydajność źródeł, ustaloną podczas badań przy opracowaniu dokumentacji hydrogeologicznej powiatu Przemyśl, przedstawia tabela poniżej. Tabela 6. Wydajność źródeł Lp Nr źródła na mapie Wydajność źródła (l/sek) Warstwa wodonośna 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 73 74 93 97 99 78 130 141 151 174 0,083 0,20 0,083 0,03 0,06 0,25 0,03 0,10 0,08 1,00 kreda kreda kreda kreda kreda kreda kreda kreda kreda czwartorzęd Gleby Najżyźniejszymi glebami w obrębie miasta są gleby brunatne właściwe, brunatne wyługowane, czarne ziemie właściwe, czarne ziemie zdegradowane i gleby szare. Wytworzyły się w obrębie zrównań wierzchowinowych i stoków wierzchowiny lessowej, z utworów eolicznych. Są to gleby bogate w składniki pokarmowe, z warstwą próchniczą 20-30 cm, o odczynie przeważnie obojętnym, dobrze przewietrzane. Lokalnie występują gleby bielicowe, powstałe z różnych skał, których wartość rolnicza zależy od skały macierzystej. W obrębie doliny Sanu i Wiaru, z utworów aluwialnych powstały gleby typu mad i czarnoziem deluwialny. Odznaczają się one dobrą strukturą i korzystnymi warunkami wodnymi. Gleby najwyższej - I klasy bonitacyjnej zajmują 3,5% powierzchni wszystkich użytków rolnych, gleby klasy II - 25%, klasy III - 37%, klasy IV - 25,6% pozostałe 8,9%. Zanieczyszczenie gleb Większość gleb w mieście, wykazuje odczyn kwaśny i bardzo kwaśny. Zanieczyszczenia gleb mają charakter punktowy (emisja większych zakładów przemysłowych i wysypiska śmieci) i liniowy (wzdłuż szlaków komunikacyjnych o znacznym natężeniu ruchu). Kwasowość gleb powodowana jest głównie przez naturalne czynniki klimatyczno–glebowe i zanieczyszczenia kwasotwórcze oraz niewłaściwe nawożenie mineralne. Erozja gleb i osuwanie Na obszarze miasta, w obrębie mocno nachylonych stoków występuje silna erozja wodno– powierzchniowa powodująca wymywanie poziomu orno-próchniczego i gromadzenie najbardziej wartościowych składników mineralnych i organicznych u podnóży stoków i w dolinach. W południowej części miasta w obrębie stromych stoków pojawiają się osuwiska. Obszary objęte ruchami masowymi oraz leżące w ich najbliższym sąsiedztwie narażone są na rujnację i wymagają delimitacji. Sposób użytkowania gleb Wartość przyrodnicza występujących na obszarze miasta gleb jest wysoka, co powoduje, iż na obrzeżach Przemyśla istnieje 1 522 gospodarstwa rolne (wg Powszechnego Spisu Rolnego 2010), w których na powierzchni 273 ha prowadzi się uprawy zbożowe oraz ogrodniczo-sadownicze. Dominującym kierunkiem zasiewów są rośliny zbożowe, zajmujące 61,5% powierzchni gruntów rolnych. Na terenie miasta dominują małe gospodarstwa, o przeciętnej powierzchni do 1 ha. Ponieważ znaczną część obszarów miasta stanowią tereny zurbanizowane, w ich obrębie wyklucza się trwałe wykorzystanie ziem w celach rolniczych. Obserwuje się tendencję do przekształcania gospodarstw rolnych w zabudowę jednorodzinną. W ustawie z dnia 3 lutego 1995r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U. z 2004r. Nr 121, poz. 1266, z póź. zm.) wprowadzone zostały zmiany, Ustawą z dnia 19 grudnia 2008r. o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, (Dz.U. Nr 237,poz. 1657), art.5 b. Przepisów ustawy 14 Raport o stanie miasta Przemyśla nie stosuje się do gruntów rolnych stanowiących użytki rolne położonych w granicach administracyjnych miast. Ustawa weszła w życie z dniem 1 stycznia 2009r. B. TRENDY I TENDENCJE Od drugiej połowy lat osiemdziesiątych obserwuje się wyraźne ocieplenie warunków klimatycznych Przemyśla. Czynione są starania w celu utworzenia na terenie miasta kolejnego rezerwatu faunistycznego, w którym przedmiotem ochrony byłaby żołna (Merops apiaster), będąca pod ścisłą ochroną gatunkową. Rezerwat ten znajdowałby się na terenie cegielni Buszkowice, w rejonie ulic: Gazowej, Ceramicznej i Buszkowickiej o przewidywanej powierzchnia ok. 4,7 ha. C. DANE PORÓWNAWCZE Brak danych D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Brak danych E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu „Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Przemyśla na lata 2010-2013, z perspektywą do 2017r.” przyjęty Uchwałą Nr 231/2011 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 29 września 2011r. i opublikowany w Dzienniku Urzędowym Województwa Podkarpackiego w dniu 24 listopada 2011r. GUS – Bank Danych Lokalnych TEMAT 3. JAKOŚĆ I STAN ŚRODOWISKA, ZANIECZYSZCZENIA, HAŁAS, ZAPACHY, ZAGROŻENIA NATURALNE. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Zanieczyszczenie powietrza Aktualny stan i ocena jakości powietrza w mieście Przemyślu zostały przedstawione w oparciu o opracowane przez WIOŚ w Rzeszowie „Stan środowiska w województwie podkarpackim w latach 2004-2013 oraz „Ocena jakości powietrza w 2014 roku”. Dane zawarte w ww. dokumentach są zgodne z regulacjami prawnymi wynikającymi z ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001r. (Dz.U.2013.1232 tekst jednolity z późn. zm.) i przepisami wykonawczymi oraz dostosowane do norm wynikających z przepisów Unii Europejskiej. Emisja zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego przez podmioty korzystające ze środowiska, na obszarze miasta Przemyśla, wynosiła 111,5 tys. Mg (w 2008r.), w tym: Dwutlenek siarki (S02): 6 000-9 000 kg/km2, największe obok Rzeszowa w woj. podkarpackim, 4–5 kg/mieszkańca 15 Raport o stanie miasta Przemyśla Tlenek azotu (NOx): 1 000 – 2 500 kg/km2, 1–1,5 kg/mieszkańca, Pyły: powyżej 5 000 kg/km2, największe obok Rzeszowa w woj. podkarpackim, 1 2000–1 600 kg/mieszkańca Zanieczyszczenie powietrza w Przemyślu spowodowane jest głównie przez emisję antropogeniczną. Największym źródłem emisji zanieczyszczeń powietrza w Przemyślu są procesy spalania paliw w energetyce, transporcie i sektorze komunalno – bytowym. Około 90% emisji SO2 i NOx oraz 70-80% emisji pyłów pochodzi z procesów spalania paliw. W bilansie zorganizowanej emisji zanieczyszczeń decydująca jest emisja z dużych źródeł spalania paliw, tj. o mocy nominalnej większej od 50 MW, zakładów zaliczanych do szczególnie uciążliwych dla powietrza. Na terenie miasta aktualnie znajduje się dwa zakłady eksploatujące instalacje spalania paliw mocy nominalnej powyżej 50 MW. Są to Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o. o. oraz FIBRIS S.A. Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o. o. eksploatuje instalacje spalania paliw – Ciepłownia Zasanie, wyposażoną w 4 kotły typu WR, w tym 2 typu WR-25, 1 typu WR-12 i 1 typu WR-10. Każdy z kotłów w instalacji wyposażony w urządzenia redukujące emisję pyłów do powietrza, w tym kotły WR-25 wyposażone w cyklony bateryjne a kotły WR10 i WR-12 wyposażone w dwustopniowe układy odpylające typu cyklofiltry. Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o. o. jako prowadzący instalacje posiada stosowne pozwolenie zintegrowane decyzja Prezydenta Miasta Przemyśla z dnia 28 kwietnia 2015r. znak: KOŚ-II.6223.5.2015, bezterminowo. FIBRIS S.A. eksploatuje instalacje spalania paliw – Ciepłownia FIBRIS, wyposażoną w 2 kotły typu OR-32. Jeden z kotłów przystosowany do spalania biomasy do 15 % ilości spalanego opału. Każdy z kotłów w instalacji wyposażony w urządzenia redukujące emisję pyłów do powietrza, typu cyklony bateryjne. FIBRIS S.A. jako prowadzący instalacje posiada stosowne pozwolenie zintegrowane decyzjami Prezydenta Miasta Przemyśla z dnia z dnia 30.06.2006r. znak: KOŚ.II.3-76250/4/05/06 ze zmianą z dnia 07.08.2008r. znak: KOŚ.II.3-76250/4/05/06/07/08 oraz ze zmianą z dnia 4 listopada 2015r. znak: KOŚ-II.6223.22.2014, bezterminowo. SANWIL Polska Sp. z o.o. eksploatuje instalacje do produkcji wyrobów powlekanych na bazie poliuretanów i polichlorku winylu z wykorzystaniem rozpuszczalników organicznych. Na terenie Zakładu są eksploatowane również źródła spalania paliw, wykorzystujące gaz ziemny. SANWIL Polska Sp. z o. o. jako prowadzący instalacje posiada stosowne pozwolenie zintegrowane decyzją Wojewody Podkarpackiego z dnia 16 kwietnia 2007r., znak: ŚR.IV-661840/1/06 zmienionej decyzjami Marszałka Województwa Podkarpackiego z dnia 10 września 2008r., znak: RŚ.VI.7660/12-1/08, z dnia 30 marca 2010r., znak: RŚ.VI.DW7660/9-2/09, z dnia 02.08.2011r., znak: OS-I.7222.51.2.2011.DW oraz decyzjami Prezydenta Miasta Przemyśla z dnia 16 stycznia 2014r., znak: KOŚ-II.6223.10.2013 i z dnia 17 listopada 2014r., znak:KOŚII.6223.26.2014, bezterminowo Punktowych źródeł, tzw. niskiej emisji– indywidualne i komunalne grzewnictwo. Gęsto zabudowane centrum starego miasta ogrzewane jest głównie tradycyjnym systemem piecowym lub ciepłem dostarczanym z małych kotłowni centralnego ogrzewania opalanych węglem i posiadających na ogół niskie kominy, co powoduje znaczny wzrost zanieczyszczenia pyłami oraz związkami kancerogennymi (benzopiren) w okresie grzewczym. Zanieczyszczenie z transportu - Wraz z rozwojem motoryzacji, narasta problem zanieczyszczenia centrum miasta przez gazy emitowane z pojazdów mechanicznych. Problem ten jest szczególnie dotkliwy w ciepłej porze roku, kiedy to w wyniku reakcji fotochemicznych może powstać silnie toksyczny tzw. smog utleniający. Wielkość emisji zanieczyszczeń powietrza w Przemyślu związana jest ze stopniem urbanizacji i gęstości zaludnienia. Ze względu na koncentrację zabudowy w Przemyślu, lokalnie emisja 16 Raport o stanie miasta Przemyśla zanieczyszczeń jest dość znaczna i uciążliwa. Gęsto zabudowane centrum starego miasta ogrzewane jest przeważnie tradycyjnym - piecowym systemem lub ciepło dostarczane jest z małych kotłowni centralnego ogrzewania opalanych węglem i posiadających na ogół niskie kominy. Powoduje to powstanie tzw. niskiej emisji, źródła tej emisji w znacznym stopniu są odpowiedzialne za stężenie pyłów i gazów w powietrzu w sezonie grzewczym i mogą doprowadzić do wystąpienia groźnego dla ludzkiego zdrowia tzw. smogu kwaśnego. Wraz z rozwojem motoryzacji, narasta problem zanieczyszczenia centrum miasta przez gazy emitowane z pojazdów mechanicznych. Problem ten jest szczególnie dotkliwy w ciepłej porze roku, kiedy to w wyniku reakcji fotochemicznych może powstać silnie toksyczny tzw. smog utleniający. Główną przyczyną powstawania tego rodzaju smogu są emitowane z samochodów węglowodory i tlenki azotu. W mieście Przemyślu, przy ulicy Grunwaldzkiej, zlokalizowana jest automatyczna stacja monitoringu powietrza, pod nadzorem WIOŚ w Rzeszowie. Prowadzi ona pomiary wskaźnikowe zanieczyszczenia powietrza dla poszczególnych zanieczyszczeń w mieście Przemyślu. Pomiary ze stacji wykorzystywane są do oceny zanieczyszczenia powietrza pod kątem ochrony zdrowia. Program Ochrony Powietrza dla strefy miasto Przemyśl - przyjęty Rozporządzeniem Nr 49 Wojewody Podkarpackiego z dnia 22 sierpnia 2006r. (Dz.U. Woj. Podkarpackiego Nr 107 poz. 1500 z dnia 25 sierpnia 2006r.) w sprawie określenia programu ochrony powietrza dla strefy „Miasto Przemyśl”. Program został określany ze względu na wielokrotne, stwierdzone przekroczenia dopuszczalnych poziomów stężeń średniodobowych i stężeń średniorocznych, pyłu zawieszonego PM10. Celem Programu jest opracowanie harmonogramu działań, których wdrożenie zapewni zmniejszenie ponadnormatywnego poziomu stężeń zanieczyszczeń do co najmniej poziomu dopuszczalnego i utrzymanie go na tym poziomie. Program określa priorytetowe działania mające na celu osiągnięcie dopuszczalnych poziomów pyłu zawieszonego PM10 w strefie, terminy realizacji, koszty i źródła finansowani, koszty i źródła finansowania poszczególnych zadań. Aktualnie Uchwałą Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 29.04.2013r. nr XXXIII/608/13 przyjęty został „Program Ochrony Powietrza dla Strefy Podkarpackiej, w którym to programie ujęte są zadania i terminy realizacji dla całej strefy, w tym miasta Przemyśla. Priorytetowe działania naprawcze mające na celu osiągnięcie dopuszczalnych poziomów pyłu zawieszonego PM10 w strefie: 1. Prowadzenie edukacji ekologicznej w zakresie ochrony powietrza. Propagowanie stosowania nowoczesnych kotłów węglowych, kotłów gazowych i na biomasę. Prowadzenie kampanii uświadamiającej konieczność oraz opłacalność stosowania brykietów drzewnych. Wymiana starych kotłów węglowych w budynkach jednorodzinnych na niskoemisyjne, wysokosprawne węglowe lub inne proekologiczne. 2. Działania związane z ograniczeniem emisji pyłu ze źródeł punktowych: Termomodernizacja budynków należących do PSM w zakresie docieplenia ścian zewnętrznych, stropodachów oraz wymiany okien. Modernizacja Ciepłowni "Zasanie" wynikająca z potrzeby dotrzymania obowiązujących norm emisji pyłu Modernizacja źródeł emisji ZPP FIBRIS S.A. wynikająca z potrzeby dotrzymania obowiązujących norm emisji pyłu. 3. Działania związane z ograniczeniem emisji pyłu ze źródeł liniowych: Budowa obwodnicy Przemyśla. Modernizacja taboru MZK (wymiana 30 autobusów). 17 Raport o stanie miasta Przemyśla Chemizm opadów atmosferycznych Zanieczyszczenie pochodzące z opadów atmosferycznych, przez wprowadzenie do podłoża dużej zawartości związków kwasotwórczych (siarki i azotu), biogennych i metali ciężkich, powoduje degradację gleb i zakwaszenie wód. Zanieczyszczenie wód Jakość wód powierzchniowych Ocena jakości wód powierzchniowych wykorzystywanych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia określona została w 3 kategoriach (A1, A2, A3). Kryterium podziału stanowi stopień złożoności technologii uzdatniania niezbędnej do uzyskania wody przeznaczonej do spożycia. Tabela 7. Ocena jakości wód w rzekach wykorzystywanych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia (w 2008r.) Punkt pomiarowo kontrolny Wskaźniki decydujące o ocenie Kategoria jakości wody 460 A3 Nazwa wskaźnika Minimalna Liczba bakterii gr. coli kał w 100 ml Liczba bakterii gr. coli w 100 ml Wartość Maksymalna Średnia 11 000 110 000 3 005 13 263,3 240 Wody wykorzystywano do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia punkcie monitoringu, San–Ostrów, w 2008r. zakwalifikowane zostały do kategorii A3 – woda wymagająca wysokosprawnego uzdatniania fizycznego i chemicznego, w szczególności utleniania, koagulacji, flokulacji, dekantacji, filtracji adsorpcji na węglu aktywnym oraz dezynfekcji Wody charakteryzowały się dobrym stanem fizykochemicznym. O zakwalifikowaniu ich do kategorii A3 decydował wskaźnik mikrobiologiczny. Dwukrotne zmiany systemu badań i oceny stanu wód powierzchniowych w latach 2000-2008 uniemożliwiły określenie trendów zmian jakości na wód w punktach monitoringu w zlewniach Sanu i Wiaru. Na jakość wód powierzchniowych wpływa gospodarka wodno—ściekowa. Występujące obecnie duże zaangażowanie inwestycyjne (w tym z udziałem funduszy unijnych) w zakresie budowy sieci kanalizacyjnej i działająca oczyszczalnia ścieków komunalnych przyczynią się do poprawy jakości wód na terenie miasta. Jakość wód podziemnych Jakość wód podziemnych kontrolowana jest w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska, na poziomie krajowym, przez Państwowy Instytut Geologiczny Przedmiotem monitoringu są jednolite części wód podziemnych (JCWPd) stanowiące określoną objętość wód podziemnych, występującą w obrębie warstwy wodonośnej lub zespołu warstw wodonośnych. Wyróżnia się monitoring stanu chemicznego (monitoring diagnostyczny) i monitoring stanu ilościowego. Badania monitoringowe prowadzone są w oparciu o sieć punktów pomiarowych (otwory studzienne, piezometry, obudowane), spełniających kryteria zgodne z wymogami Ramowej Dyrektywy Wodnej. Na obszarze miasta istnieje 1 punkt pomiarowy nr 757 Przemyśl. Ponieważ punkt położony jest w jednolitej części wód podziemnych JCWPd, nie mającej statusu zagrożenie, są w nim prowadzone badania stanu chemicznego wód podziemnych w sieci monitoringu diagnostycznego. Tabela 8. Zawartość azotanów w punkcie pomiarowym monitoringu wód podziemnych Nr 757 Przemyśl w latach 2002-2007 Nr pkt. Miejscowość Rodzaj wód 757 Przemyśl gruntowe 2002 2003 11,0 11,03 Stężenie azotanów [mg NO3/l] 2004 2005 11,2 10,2 2006 2007 14,4 14,6 W latach 2006–2007 w punkcie monitoringu Przemyśl, nieznacznie wzrosło zanieczyszczenia azotanami, nie przekroczyło jednak dopuszczalnej ilości azotanów – 50 mg NO3/l. Wody podziemne nie są zagrożone zanieczyszczeniami azotanami. 18 Raport o stanie miasta Przemyśla Stan gleb Kwasowość gleb powodowana jest głównie przez naturalne czynniki klimatyczno–glebowe i zanieczyszczenia kwasotwórcze oraz niewłaściwe nawożenie mineralne. Większość gleb w mieście, wykazuje odczyn kwaśny i bardzo kwaśny. Zanieczyszczenia gleb mają charakter punktowy (emisja większych zakładów przemysłowych i wysypiska śmieci) i liniowy (wzdłuż szlaków komunikacyjnych o znacznym natężeniu ruchu). Na obszarze miasta, w obrębie mocno nachylonych stoków występuje silna erozja wodno– powierzchniowa powodująca wymywanie poziomu orno-próchniczego i gromadzenie najbardziej wartościowych składników mineralnych i organicznych u podnóży stoków i w dolinach. W południowej części miasta w obrębie stromych stoków pojawiają się osuwiska. Obszary objęte ruchami masowymi oraz leżące w ich najbliższym sąsiedztwie narażone są na rujnację i wymagają delimitacji. Hałas Hałas komunikacyjny Przez miasto Przemyśl przebiegają drogi kołowe: krajowe nr 28 w kierunku Zator–WadowiceMedyka (granica państwa) i nr 77 w kierunku Lipnik–Sandomierz-Przemyśl oraz Wojewódzkie nr 884 w kierunku Przemyśl–Dubiecko-Domaradz i nr 885 w kierunku Przemyśl–Hermanowice. Ogólna długość dróg w obrębie granic administracyjnych Przemyśla wynosi 200,22 km, z czego 7,1 km to drogi wojewódzkie, 15,9 km drogi krajowe, 59,9 km drogi powiatowe a 117,32 km stanowią drogi gminne (w tym m.in. gruntowe, wzmocnione, bitumiczne). Układ urbanistyczny miasta cechują wąskie ulice o zwartej zabudowie, odległości pierwszego rzędu budynków od krawędzi jezdni są niewielkie, rzędu kilku metrów. Badania hałasu drogowego na terenie miasta Przemyśla były prowadzone przez WIOŚ, w latach: 1995r. 2003r. i 2006r. Celem badań było przedstawienie klimatu akustycznego miasta oraz ukazanie wpływu zmian natężenia ruchu samochodowego na zmiany równoważnego poziomu hałasu. Analiza pomiarów hałasu wykazuje, że we wszystkich punktach pomiarowych poziom dopuszczalny hałasu został przekroczony zarówno dla pory dnia jak i nocy. Wielkości przekroczeń zawierały się w przedziale: od 3,4 dB do 15,9 dB dla dnia, oraz od 3,0 dB do 13,2 dB dla nocy. Niekorzystne warunki akustyczne (>70 dB) w porze dnia stwierdzono przy ulicach: Jagiellońskiej, punkt P9 - Leq=71,0 dB, Sobieskiego 3, punkt P1 - Leq=70,9 dB, Focha 1, punkt P4 - Leq=70,5 dB, Wielkość dopuszczalnych wartości hałasu na tych ulicach była przekroczona o 18-29%. Natężenie ruchu pojazdów mieściło się w przedziale od 959 poj/h do 2001 poj/h, przy procentowym udziale pojazdów ciężkich 4,0-9,2%. Najniższy poziom hałasu dla dnia Leq=63,4dB, ale przewyższający dopuszczalny o 3,4dB zanotowano w punkcie P13 zlokalizowanym przy ulicy Grunwaldzkiej Niekorzystne warunki akustyczne (>60 dB) w porze nocy stwierdzono przy ulicach: Sobieskiego 3, punkt P1 - Leq=63,2 dB, Bohaterów Getta 17, punkt P6 - Leq= 3,1 dB, Augusta 20, punkt P2 - Leq=62,2 dB, Focha 1, punkt P4 - Leq=62,1 dB, Borelowskiego 9, punkt P3 - Leq=61,1 dB, W. Pola 5, punkt P7 - Leq=60,3 dB Wielkość dopuszczalnych wartości hałasu na tych ulicach była przekroczona o 21-26%. Natężenie ruchu pojazdów mieściło się w przedziale od 389 poj/h do 560 poj/h, przy procentowym udziale pojazdów ciężkich 28,8-35,5%. Najniższy poziom hałasu dla nocy Leq=53,0 dB, ale przewyższający dopuszczalny o 3,0 dB zanotowano w punkcie P5 zlokalizowanym przy ulicy Krasińskiego. Wykonane pomiary wykazały, że największy problem akustyczny, zwłaszcza w porze nocnej występował w punktach przy ulicach, które przyjmują ciężki ruch tranzytowy. Istotne znaczenie 19 Raport o stanie miasta Przemyśla ma również rodzaj zabudowy (zwarta i usytuowana w bezpośrednim sąsiedztwie jezdni) oraz natężenie ruchu pojazdów i brak płynności ruchu. Na wysokie natężenie hałasu w porze dnia ma wpływ duże natężenie ruchu drogowego w obrębie skrzyżowania, które między innymi przyjmuje około 90% ruchu autobusowego komunikacji miejskiej. Istotne znaczenie ma tutaj także rodzaj zabudowy (wąskie jezdnie z blisko przylegającymi kamienicami, co powoduje dodatkowe odbicia fal akustycznych) oraz częste przerywanie płynności ruchu (co powoduje wzmożony hałas podczas ruszania i przyspieszania pojazdów). Występowanie wysokich poziomów dźwięku na małej obwodnicy wynika z faktu, że przejeżdża tędy większość ciężkiego ruchu tranzytowego i ruchu osobowego w kierunku granicy Państwa. Dodatkową uciążliwością są drgania (wibracje) wytwarzane przejazdem ciężkiego transportu. Drgania są przenoszone na fundamenty budynków, co prowadzi do uszkodzenia konstrukcji budynków. Częściową ochroną budynków zlokalizowanych wzdłuż małej obwodnicy może być przejęcie drgań przez ekrany przeciwwibracyjne ułożone w terenie między jezdnią a budynkami. Przeprowadzone pomiary hałasu drogowego dają możliwość obiektywnej oceny klimatu akustycznego dla miasta Przemyśla. Obniżenie wysokich poziomów hałasu można osiągnąć poprzez: ograniczenie prędkości pojazdów, poprawę płynności ruchu, naprawę nawierzchni jezdni, wybudowanie obwodnic kierujących ciężki ruch tranzytowy poza centrum miasta oraz stosowanie ekranów akustycznych. Docelowym rozwiązaniem problemu nadmiernej uciążliwości pochodzącej od ruchu drogowego powinno być wybudowanie obwodnic kierujących ruch poza zabudowany obszar miasta bądź ustawienie ekranów akustycznych. Dla miasta Przemyśla celem usprawnienia ruchu tranzytowego do granicy z Ukrainą, a tym samym do poprawy funkcjonowania systemu komunikacyjnego w samym mieście, opracowano projekt koncepcyjny obwodnicy przemyskiej, zlokalizowanej w północno wschodniej części miasta. W październiku 2012r. oddana została do użytku Północno–Wschodnia Obwodnica Miasta Przemyśla z nowym mostem na Sanie. Spowodowało to, iż ruch tranzytowy w kierunku przejścia z Ukrainą został wyprowadzony poza centrum Przemyśla. Zmniejszyło to częściowo uciążliwość wywołaną hałasem drogowym. Efekt obniżenia poziomu hałasu będzie można potwierdzić po wykonaniu kolejnych badań na poszczególnych ulicach miasta Przemyśla. Wielkość i zasięg oddziaływania hałasu kolejowego w zasadniczy sposób zależy od częstotliwości kursowania pociągów, prędkości trakcyjnej, płynności ruchu, stanu technicznego nawierzchni torowej, topografii terenu wraz z lokalnym charakterem zabudowy oraz odległości pierwszej linii zabudowy od skrajnego toru. Badania hałasu kolejowego dla magistrali kolejowej E 30, przebiegających przez miasto Przemyśl - nie były przeprowadzane Ze względu na ograniczenie (i dalsze ograniczanie) częstotliwości kursowania pociągów, linie kolejowe nie są zaliczone do obiektów, których eksploatacja może powodować negatywne oddziaływanie akustyczne na znacznych obszarach i powodować przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. Stan ten może zmienić realizacja polityki transportowej państwa, która zakłada zmianę struktury gałęziowej polskiego transportu, w tym udział transportu samochodowego (głównie ciężarowego) na rzecz promocji kolei. Hałas przemysłowy i komunalny Hałas przemysłowy - jest odczuwalny jako jeden z uciążliwszych w środowisku. gdyż ma charakter ciągły, w przeciwieństwie do hałasu komunikacyjnego. Najbardziej uciążliwymi źródłami hałasu są zakłady przemysłowe, oraz wiele małych zakładów typu rzemieślniczego i usługowego, często stwarzające lokalną uciążliwość. Głównymi przyczynami uciążliwości są: zbyt bliska lokalizacja obiektów przemysłowych w stosunku do terenów podlegających ochronie akustycznej, eksploatacja urządzeń bez właściwych zabezpieczeń akustycznych, brak środków finansowych na inwestycje związane z ochrona środowiska przed hałasem. Inwestycje związane z ochroną przed hałasem przemysłowym wymagają zdecydowanie mniejszych nakładów finansowy niż te związane z hałasem komunikacyjnym. 20 Raport o stanie miasta Przemyśla Hałas przemysłowy można wyeliminować lub zmniejszyć, poprzez modernizację linii technologicznych i stosowanie wyciszeń oraz obudów dźwiękochłonnych. Hałas komunalny - jego źródłami są: sieci lokali gastronomiczno-rozrywkowych w porze nocnej, miejsca masowych zgromadzeń i imprez gromadzących dużą ilość widzów na imprezach z dużym nagłośnieniem, drobna wytwórczość i usługi, instalacje klimatyzacyjno-wentylacyjne z pomieszczeń handlowych, biurowych i usługowych. Emitują one hałas o niewysokim poziomie i niewielkim zasięgu oddziaływania, często o nieznacznych przekroczeniach. Mimo to są one przyczyną częstych interwencji z uwagi na niewłaściwą lokalizację, w zwartej zabudowie, powodującą lokalną uciążliwość akustyczną. Zagrożenia naturalne Procesy geodynamiczne Przemyśl leży na tzw. fliszu karpackim, jest to podłoże sprzyjające tworzeniu się osuwisk. Wyżynna powierzchnia, o bogatej rzeźbie i stromych spadkach, pocięta dolinami stanowi potencjalne obszary osuwiskowe. Najbardziej narażonymi na występowanie osuwisk są zbocza o nachylenia w przedziale 10-15%, mniejsze natężenie tego zjawiska zaobserwowano na zboczach nachylonych powyżej 15%, na stokach nachylonych poniżej 10% osuwiska występują sporadycznie. Powstawanie osuwisk wiąże się z utratą stabilności zbocza pod wpływem czynników zewnętrznych: naturalnych (intensywne i długotrwałe opady, ekstremalne zjawiska powodziowe) i antropogenicznych (naruszenie stabilności zboczy poprzez niewłaściwe zagospodarowanie). Osuwiska powstają przez nagłe przemieszczenie się mas ziemnych, powierzchniowej zwietrzeliny i mas skalnych podłoża spowodowane przez uruchomienie procesów geodynamicznych. Na terenie miasta istnieją obszary starych, nieaktywnych osuwisk, które choć nie powodują w danym momencie zagrożeń, w sprzyjających dla siebie warunkach, np. po długotrwałych opadach atmosferycznych, mogą się uaktywnić. Przykładem uaktywnienia osuwiska, jest wzmożenie ruchów masowych, po intensywnych i długotrwałych opadach w 2009r. osunięcie się ziemi (wraz z grobami) wzdłuż południowej granicy Cmentarza Głównego w Przemyślu. Prognozowanie zjawisk osuwiskowych jest zadaniem trudnym, zwłaszcza w naszym klimacie przejściowym. w którym mamy do czynienia z okresami suszy lub też okresami gwałtownych deszczy, różną ich częstotliwością długością, intensywnością itp. Zdaniem prof. Jacka Rajchela, geologa z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, bez specjalistycznych badań nie da się ocenić, czy na zboczu może dojść do osunięcia terenu. Jeśli wcześniej go nie było, jest to niemal niewykonalne. Trzeba dokonać wierceń i spojrzeć na mapy geologiczne. Wtedy można wyrokować. Osuwisko bywa często gwałtownym i głośnym zjawiskiem, jak lawina śnieżna. Na zboczach, gdzie do tej pory nie dochodziło do osunięć, zaczynają się pojawiać, gdyż łatwo je sprowokować. Wystarczy nieumiejętnie podciąć zbocze, np. prowadząc w poprzek niego drogę lub kopiąc fundamenty domu. Może również dojść do przeciążenia gruntu, kiedy stawia się na nim kolejne domy albo wymienia lekkie konstrukcje drewniane na murowane. Wytrzymałość gruntu zmniejsza też np. wycięcie lasu; korzenie drzew wzmacniają bowiem spójność podłoża i chłonąc wodę, regulują nasycenie gruntu. Przeciwdziałaniem negatywnym skutkom wynikającym z ruchów masowych są rozwiązania organizacyjno-prawne (m.in. planowanie przestrzenne w oparciu o wiarygodne dane dotyczące osuwisk tj. wykluczenie terenów osuwiskowych spod jakiekolwiek inwestycji oraz prowadzenie działań zabezpieczających przed dalszym niszczeniem (o ile to możliwe i zasadne np. drenażu stoków, odwadniania, zalesiana o ile jest to możliwe i zasadne.) W wyniku przeprowadzonej na zlecenie Wojewody Podkarpackiego „Analizy zjawisk osuwiskowych na terenie województwa podkarpackiego” po powodzi katastrofalnej w 2001r. na 21 Raport o stanie miasta Przemyśla terenie Podkarpacia zarejestrowano 2 658 osuwisk. Część osuwisk to formy aktywne, część nieczynne, lecz zagrożone uruchomieniem przy zmianie warunków np. wodnych. W 2001r. dla terenu województwa podkarpackiego została opracowana (zaprojektowana i zainstalowana w stacji graficznej w formacie GeoMedia) przestrzenna baza danych zjawisk osuwiskowych. Dzięki czemu powstała możliwość generowania informacji i ewentualnych związków przyczynowo-skutkowych, zachodzących w relacjach pomiędzy budową geologiczną terenu, zjawiskami geomorfologicznymi, ukształtowaniem powierzchni terenu i działalnością człowieka, ze szczególnym zwróceniem uwagi na realizowane i planowane inwestycje. Zgodnie z założeniem Ministra Środowiska zakończono realizację I etapu system osłony przeciwosuwiskowej SOPO i w 2008r. rozpoczęto prace w ramach II etapu SOPO nad kartowaniem i wykonaniem map osuwisk oraz terenów zagrożonych ruchami masowymi dla obszaru Karpat Polskich oraz monitorowaniem wybranych osuwisk w Karpatach. Przedsięwzięcie to ma wspomóc starostów w skutecznym wypełnianiu ich obowiązków nałożonych na administrację publiczną. Uzyskane dane stanowić będą podstawę do skutecznego zarządzania ryzykiem oraz uświadamiać zagrożenia związane z występowaniem ruchów masowych. Zagrożenia powodziowe Najbardziej zagrożone powodzią obszary miasta położone są wzdłuż rzek San i Wiar. 1. Na prawym brzegu Sanu zagrożone powodzią są: tereny przyległe do Zakładu Uzdatniania Wody, tereny sportowo-rekreacyjne klubu „Polonia” dzielnice Wilcze i Przekopana. 2. Na lewym brzegu Sanu zagrożone powodzią są: tereny przyległe do ulicy Węgierskiej, sportowo-rekreacyjnym klubu „Czuwaj”, tereny przyległe do ulicy Focha i Buszkowickiej. 3. Wzdłuż Wiaru zagrożone powodzią są: dzielnica Sielec dzielnica Pikulice Poważne zagrożenie dla miasta Przemyśla stanowi fala powodziowa, która może wystąpić w razie awarii lub uszkodzenia urządzeń hydrotechnicznych zapory Solina–Myczkowce (przewiduje się, że w ciągu 7 godzin i 20 minut do Przemyśla dotrze fala powodziowa o wysokości około 14 m, zalewająca około 50% obszaru miasta). W 2008r. dzięki wsparciu udzielonemu przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie rozpoczął realizowanie Projektu pn. „Usprawnienie procesu planowania przestrzennego w aspekcie ochrony przeciwpowodziowej w zlewni Sanu”. Województwo podkarpackie będzie objęte kompleksową ochroną przeciwpowodziową. W ramach rządowego programu „Ochrony przed powodzią w dorzeczu górnej Wisły” powstaną nowe wały i zbiorniki retencyjne oraz system wczesnego ostrzegania przed powodzią. Tym samym zrobiony zostanie pierwszy krok w kierunku zapobiegania powodziom, zamiast ograniczać się do walki ze skutkami klęsk. Rządowy program „Ochrony przed powodzią w dorzeczu górnej Wisły” zakłada utworzenie trzech elementów ochrony: bezpośredniej ochrony, ograniczenia zagrożenia powodziowego, systemu informacji oraz szybkiego powiadamiania (elektroniczne mapy oraz automatyczne czujniki poziomu wody). Program zakłada m.in. umocnienie wałów, budowę polderów i zbiorników retencyjnych, przepompowni. Powstać mają również mapy zagrożenia powodziowego oraz system wczesnego ostrzegania przed powodzią. Pieniądze na ten cel będą pochodzić zarówno z budżetu państwa i samorządów, jak i ze środków unijnych. Może też zostać zastosowany mechanizm partnerstwa publiczno-prywatnego. Program zakłada, że infrastruktura przeciwpowodziowa może zostać wykorzystana również do innych celów, np. rekreacyjnych czy też do wytwarzania energii elektrycznej. 22 Raport o stanie miasta Przemyśla Poważne awarie Zgodnie Dyrektywą Rady nr 96/82/WE z 9 grudnia 1996r. w sprawie kontrolowania zagrożeń z udziałem niebezpiecznych substancji Państwa Członkowskie powinny uwzględniać w swoich strategiach i planach zagospodarowania przestrzennego zapobieganie poważnym awariom i ograniczanie ich skutków dla ludzi i środowiska naturalnego Do ochrony środowiska przed poważnymi awariami zobowiązani są prowadzący zakłady, stwarzające zagrożenie wystąpienia awarii, dokonujący przewozu substancji niebezpiecznych, oraz organy administracji. Kompetencje i sposób przeciwdziałania poważnym awariom, instrumenty prawne służące przeciwdziałaniu poważnej awarii przemysłowej, obowiązki prowadzącego zakład stwarzający zagrożenie wystąpienia awarii przemysłowej określa ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2006r. Nr 129, poz. 902 z późn. zm.), która nakłada na Państwową Straż Pożarną obowiązki w zakresie zapobiegania poważnym awariom i współdziałania, w tym zakresie z innymi jednostkami. Zgodnie z art. 260 ww. ustawy w celu zapobiegania, zwalczania i ograniczania skutków awarii przemysłowej opracowuje się wewnętrzny i zewnętrzny plan operacyjno-ratowniczy. Potencjalne źródło zagrożeń stanowią zakłady przemysłowe oraz obiekty przerabiające i magazynujące TSP (Toksyczne Środki Przemysłowe). WIOŚ w Rzeszowie i Państwowa Straż Pożarna kontrolują jednostki, których działalność może stanowić zagrożenie dla środowiska. W wyniku kontroli aktualizowany jest rejestr potencjalnych sprawców awarii przemysłowych. Na terenie miasta Przemyśla znajdują się zakłady w których ze względu na rodzaj i ilości przechowywanych substancji niebezpiecznych może dojść do poważnej awarii, są to: Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Przemyślu – ze względu na chlor (ok. 15 ton), SANWIL Polska Sp. z o.o. - ze względu na gazy technologiczne, ciecze żrące i trujące (ok. 200 ton), Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. - Ciepłownia "Zasanie" ze względu na kwas solny (ok. 6 ton), Zakład Automatyki POLNA S.A. - ze względu na kwasy i cyjanek (ok. 1 tona). Zakłady te nie figurują w wojewódzkim rejestrze zakładów o dużym ryzyku i o zwiększonym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej. W celu zapobiegania, zwalczania i ograniczania skutków awarii przemysłowej ważna jest prawidłowa lokalizacja nowych obiektów, które mogą oddziaływać na środowisko oraz wyznaczenie stref i ochrona terenu. Skuteczną formą ochrony przed poważnymi awariami są kontrole potencjalnych sprawców poważnych awarii. Położenie Przemyśla przy drogach krajowych nr 28 w kierunku Zator-Wadowice-Medyka (granica państwa) i nr 77 w kierunku Lipnik-Sandomierz–Przemyśl oraz magistrali kolejowej E 30 powoduje, że miasto narażone jest wystąpienie awarii związanych z przewozem niebezpiecznych substancji chemicznych. B. TRENDY I TENDENCJE Wielkość emisji zanieczyszczeń powietrza w Przemyślu związana jest ze stopniem urbanizacji i gęstości zaludnienia. W ocenach rocznych z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych w celu ochrony zdrowia, strefa podkarpacka, do której należy miasto Przemyśl, uzyskała klasę C ze względu na stężenia pyłu zawieszonego PM10, pyłu zawieszonego PM2,5 oraz benzo(a)pirenu. W związku z powyższym został opracowany przez Marszałka Województwa dla strefy podkarpackiej Program ochrony powietrza. 23 Raport o stanie miasta Przemyśla Tabela 9. Emisja i redukcja zanieczyszczeń powietrza - GUS Zanieczyszczenia Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 pyłowe w [t/rok] gazowe w [t/rok] Ogółem Ze spalania paliw Ogółem Dwutlenek siarki 103 110 79 76 73 99 91 83 89 106 75 71 68 94 86 78 120 894 111 497 102 137 110 442 119 430 113 561 118 160 121 606 355 297 374 411 385 368 337 318 zatrzymywane w urządzeniach do redukcji zanieczyszczeń w [%] Pyłowe Gazowe 95,4 95,0 98,6 98,8 98,8 98,3 98,5 98,7 0,0008 0 0 0 0 0 0 0 Eksploatacja surowców powoduje negatywne zmiany w środowisku tj. zmiany stosunków wodnych, degradację krajobrazu, gleb, zapylenie powietrza. Wydobycie gazu stwarza zagrożenia erupcyjne, pożarowe w przypadkach awaryjnych i niedostatecznego rozpoznania złoża. C. DANE PORÓWNAWCZE Tabela 10. Wybrane wydatki budżetów gmin na ochronę środowiska – GUS Wyszczególnienie oczyszczanie miast i gmin utrzymanie zieleni w miastach i gminach gospodarka ściekowa i ochrona wód gospodarka odpadami Rok Przemyśl 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 4 095 039 2 056 930 2 566 740 1 749 326 2 279 379 1 681 730 2 749 019 2 348 490 581 056 600 888 831 836 436 899 85 165 121 500 44 198 47 261 1 965 170 1 581 247 737 390 796 372 211 991 886 923 1 525 309 1 098 880 59 3 722 919 8 319 797 Krosno 1 750 395 1 695 590 1 190 187 2 895 630 3 194 374 2 595 703 5 369 240 6 383 180 514 366 524 251 520 219 385 036 429 347 559 593 774 815 574 923 1 642 585 1 406 773 1 852 436 270 371 4 486 976 1 580 881 1 028 602 882 010 1 434 280 3 602 111 5 462 479 3 944 181 3 501 193 2 728 000 7 234 513 606 808 Mielec Zamość Jelenia Góra 1 175 135 2 435 850 1 546 528 1 642 073 2 458 132 3 120 381 3 236 458 2 615 044 940 821 1 148 818 1 041 267 1 254 167 1 176 881 2 341 327 1 547 399 1 431 850 155 641 295 500 145 396 199 813 459 216 304 386 385 659 261 133 5 410 232 10 055 759 309 711 348 867 335 410 1 033 945 796 955 777 370 926 231 1 001 678 417 397 429 725 431 058 471 223 432 010 634 096 990 992 863 238 3 146 233 7 975 956 149 926 169 917 241 725 226 540 329 440 278 218 253 177 248 389 1 232 037 1 359 482 1 540 017 1 680 199 1 657 540 3 412 977 1 217 594 1 731 435 61 362 225 32 950 070 14 333 095 2 135 639 1 002 783 94 804 94 753 25 449 78 874 7 329 488 14 501 124 24 Raport o stanie miasta Przemyśla D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU W celu ochrony istniejących złóż surowców oraz zabezpieczenia ich przed rabunkowym i niekontrolowanym wydobyciem, udzielane są koncesje na wydobycie kopalin ze złóż oraz na poszukiwanie lub rozpoznanie złóż kopalin. Przemyśl, jako miasto położone zaledwie ok. 13 km od granicy państwowej narażony jest na zanieczyszczenie transgraniczne. Z tego względu Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie prowadzi systematyczny nadzór badawczy nad stanem jakości wód granicznych, współpracuje z Państwowym Urzędem Ekologii i Zasobów Naturalnych Obwodu Lwowskiego w przypadkach wystąpienia nadzwyczajnych zanieczyszczeń środowiska. Płaszczyzną wymiany informacji i doświadczeń są także organizowane cyklicznie przez obie strony konferencje ekologiczne oraz seminaria. E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu „Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Przemyśla na lata 2010-2013, z perspektywą do 2017r.” przyjęty Uchwałą Nr 231/2011 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 29 września 2011r. i opublikowany w Dzienniku Urzędowym Województwa Podkarpackiego w dniu 24 listopada 2011r. GUS – Bank Danych Lokalnych TEMAT 4. LASY, ROLNICTWO, CHARAKTERYSTYKA I ROZMIESZCZENIE BUDOWNICTWA. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA W 2014r. powierzchnia lasów i gruntów leśnych w mieście Przemyślu wynosiła 1 154,6 (o 811 ha więcej niż w 2010r.), co daje lesistość 25% (7,30% w 2010r.). W 2014r. powierzchnia lasów Skarbu Państwa stanowiła tylko 16,72% powierzchni gruntów leśnych, czyli bardzo znacznie zmniejszyła się w porównaniu z rokiem 2010, kiedy stanowiła 57,33%. Natomiast, udział lasów gminnych w 2014r. stanowił 8,93% ogólnej powierzchni gruntów leśnych (31,0% w roku 2010), a lasów na gruntach osób prywatnych 73,84%, co świadczy o bardzo dużym wzroście w porównaniu z rokiem 2010 (12% w roku 2010). Na terenie miasta nadzór nad stanem lasów sprawuje Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Krośnie Nadleśnictwo Krasiczyn z/s w Przemyślu. Miasto Przemyśl znajduje się w zasięgu jednej krainy przyrodniczo–leśnej, w VIII Karpackiej Krainie Leśnej, dzielnicy 2 – Pogórza Środkowobeskidzkiego. Na obszarach leżących w Karpackiej Krainie Przyrodniczo-Leśnej przeważają siedliska lasu wyżynnego (73,5% pow. leśnej), a na siedliskach o wilgotnych występuje ols jesionowy. Podstawowymi gatunkami lasotwórczymi w siedliskach lasu wyżynnego są: buk zwyczajny i dąb, a gatunkami domieszkowymi modrzew, jodła i świerk. W siedlisku olsów głównym gatunkiem lasotwórczym jest jesion, a gatunkami domieszkowymi są olcha, świerk i brzoza. W ogólnej powierzchni leśnej miasta nie wyróżniono lasów ochronnych. 25 Raport o stanie miasta Przemyśla Pod względem struktury wiekowej największy udział w lasach mają drzewostany w klasie III wieku (41-60 lat) - 47,4% i w klasie II (21-40 lat) - 34,3%. Jednocześnie w mieście występują starsze drzewostany w IV klasie wiekowej (powyżej 60 lat) 17,3%. Lasy w obrębie miasta są lasami produkcyjnymi. Rolnictwo Wartość przyrodnicza występujących na obszarze miasta gleb jest wysoka, co powoduje, iż na obrzeżach Przemyśla istnieje 1 522 gospodarstw rolnych (wg Powszechnego Spisu Rolnego 2010), w których na powierzchni 273 ha prowadzi się uprawy zbożowe oraz ogrodniczo-sadownicze. Dominującym kierunkiem zasiewów są rośliny zbożowe, zajmujące 61,5% powierzchni gruntów rolnych. Na terenie miasta dominują małe gospodarstwa, o przeciętnej powierzchni do 1 ha. B. TRENDY I TENDENCJE Tabela 11. Powierzchnia gruntów leśnych - GUS Rok Ogółem w ha Powierzchnia lasów w ha 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 152,2 159,0 206,3 343,1 1 195,1 1 146,1 1 146,1 1 154,6 149,3 156,2 202,0 338,1 1 169,1 1 139,2 1 139,2 1 148,8 Tabela 12. Powierzchnia użytków rolnych wg granic administracyjnych w [ha] -GUS Rok Ogółem w ha Grunty orne Sady Łąki Pastwiska 2007 2008/2011 2012 2013 2014 2 379 b.d. 2 420 2 395 2 380 1 573 b.d. 1 618 1 599 1 590 130 b.d. 127 126 125 161 b.d. 161 160 159 424 b.d. 425 421 418 Ponieważ znaczną część obszarów miasta stanowią tereny zurbanizowane, w ich obrębie wyklucza się trwałe wykorzystanie ziem w celach rolniczych. Obserwuje się tendencję do przekształcania gospodarstw rolnych w zabudowę jednorodzinną. C. DANE PORÓWNAWCZE Tabela 13. Rolnictwo –wg granic administracyjnych ogółem w [ha] – GUS Wyszczególnienie wg granic administracyjnych w [ha] Powierzchnia użytków rolnych Grunty orne Sady Rok 2007 2008/2011 2012 2013 2014 2007 2008/2011 2012 2013 2014 2007 2008/2011 2012 2013 Przemyśl 2 379 b.d. 2 420 2 395 2 380 1 573 b.d. 1 618 1 599 1 590 130 b.d. 127 126 Krosno 2 863 b.d. 2 794 2 786 2 782 2 055 b.d. 1 999 1 990 1 990 45 b.d. 44 42 Mielec b.d. b.d. 2 035 2 026 2 003 b.d. b.d. 1 390 1 384 1 371 b.d. b.d. 5 5 Zamość 1 387 b.d. 1 433 1 430 1 428 902 b.d. 903 902 901 15 b.d. 16 16 Jelenia Góra b.d. b.d. 4 352 4 345 4 331 b.d. b.d. 1 986 1 986 1 980 b.d. b.d. 7 8 26 Raport o stanie miasta Przemyśla Łąki Pastwiska Lasy i grunty leśne Pozostałe grunty i nieużytki 2014 2007 2008/2011 2012 2013 2014 2007 2008/2011 2012 2013 2014 2007 2008/2011 2012 2013 2014 2007 2008/2011 2012 2013 2014 125 161 b.d. 161 160 159 424 b.d. 425 421 418 473 b.d. 452 450 455 1 724 b.d. 1 535 1 562 1 571 42 228 b.d. 225 226 225 358 b.d. 358 371 374 56 b.d. 55 57 56 1 431 b.d. 1 443 1 449 1 455 5 b.d. b.d. 161 160 158 b.d. b.d. 304 302 292 b.d. b.d. 791 790 761 b.d. b.d. 1 802 1 812 1 827 15 426 b.d. 414 413 413 44 b.d. 43 43 43 64 b.d. 57 57 57 1 583 b.d. 1 490 1 493 1 495 Mielec Zamość 8 b.d. b.d. 1 282 1 276 1 272 b.d. b.d. 890 887 883 3 597 b.d. 3 790 3 773 3 776 b.d. b.d. 2 532 2 555 2 543 Tabela 14. Powierzchnia gruntów leśnych – GUS Wyszczególnienie w [ha] Powierzchnia gruntów leśnych ogółem Powierzchnia lasów Powierzchnia lasów publicznych razem Powierzchnia lasów publicznych Skarbu Państwa Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Przemyśl 152,2 159,0 206,3 343,1 1 195,1 1 146,1 1 146,1 1 154,6 149,9 156,2 202,0 338,1 1 169,1 1 139,2 1 139,2 1 148,8 114,3 121,1 168,4 301,4 296,2 296,2 296,2 296,2 85,2 92,0 92,0 196,7 193,1 193,1 193,1 Krosno 25,2 24,2 24,2 24,2 18,9 22,9 22,9 22,9 25,2 24,2 24,2 24,2 18,9 22,9 22,9 22,9 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 - 738,1 737,4 720.3 719,3 707,8 682,3 679,3 674,6 712,7 712,2 695,4 694,6 688,3 665,5 662,5 657,2 558,1 557,4 557,3 555,3 524,3 503,5 503,5 503,2 523,6 522,9 522,9 520,9 489,9 492,7 492,7 56,9 56,9 56,9 56,9 56,9 51,3 51,3 51,4 53,3 53,3 53,3 53,3 53,3 50,2 51,3 50,3 56,9 56,9 56,9 56,9 53,3 50,2 50,3 - Jelenia Góra 3 596,7 3 607,1 3 602,3 3 602,3 3 606,1 3 603,7 3 584,5 3 584,7 3 521,6 3 523,9 3 524,5 3 524,5 3 528,2 3 526,5 3 517,4 3 517,6 3 443,7 3 434,3 3 433,9 3 433,9 3 359,8 3 358,1 3 346,4 3 346,2 3 000,2 2 990,0 2 989,6 2 989,6 2 925,6 2 923,9 2 919,5 27 Raport o stanie miasta Przemyśla Powierzchnia lasów Skarbu Państwa w zarządzie Lasów Państwowych Powierzchnia lasów prywatnych ogółem Powierzchnia lasów - mienie komunalne - razem Pozyskiwanie drewna (grubizny) prywatne/m3 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 193,1 85,2 92,0 92,2 196,7 193,1 193,1 193,1 193,1 37,9 37,9 37,9 41,7 893,0 843,0 843,0 852,5 29,1 29,1 76,2 104,7 103,1 103,1 103,1 103,1 3 16 12 291 6 354 74 - 492,4 523,6 522,9 521,9 520,9 489,9 492,7 492,7 492,4 180,0 180,0 163,0 164,0 164,0 162,0 159,0 154,0 16,8 16,8 34,4 34,4 34,4 10,8 10,8 10,8 52 18 45 0,2 25,0 24,0 24,0 24,0 18,7 22,7 22,7 22,7 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 - 68 124 230 387 56,9 53,3 53,3 56,9 53,3 53,3 50,2 50,2 50,3 36 205 154 77 113 165 154 2 919,3 1 696,2 1 697,5 1 697,1 1 697,1 1 659,7 1 660,0 1 660,0 1 659,9 153,0 166,8 602,6 168,4 434,2 168,4 171,0 171,4 433,4 434,2 444,3 434,2 434,2 434,2 426,9 426,9 521 195 4 763 2 922 836 74 101 2 496 D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Dla lasów będących własnością Gminy Miejskiej Przemyśl w 2009r. wykonano „Uproszczony plan urządzenia lasu” obejmujący ogółem powierzchnię 74,71 ha. W 2010r. planowano sporządzenie planu urządzenia lasów dla lasów nie stanowiących własności Skarbu Państwa, których dotychczasowa powierzchnia wynosiła 37,89 ha. W ramach działania 5 PROW w latach 2004-2006 „Zalesianie gruntów rolnych” zalesiono 22,01 ha gruntów rolnych, natomiast w wyniku działań PROW 2007-2013 „Zalesianie gruntów rolnych” zalesiono 5,55 ha gruntów rolnych, co daje ogółem powierzchnię 27,56 ha gruntów rolnych. E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa – Podkarpacki Oddział Regionalny Powszechny Spis Rolny 2010 GUS – Bank Danych Lokalnych 28 Raport o stanie miasta Przemyśla SEKTOR II - DEMOGRAFIA LICZBY I STRUKTURY SPOŁECZNE: WIEKOWA, WYKSZTAŁCENIA, ZAMOŻNOŚCI, ZAWODOWA. TEMAT 1. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Wg danych GUS na koniec 2014r. Przemyśl liczył 63.441 mieszkańców, co stanowi spadek o 2 788 mieszkańców w porównaniu z 2010 rokiem (66 229 mieszkańców w 2010r.). W tym 29 739 mężczyzn - ok. 46,15% i 33 702 kobiety - ok. 53,85%. Wskaźnik feminizacji (liczba kobiet na 100 mężczyzn) jest jednym z największych w województwie i wynosi 113 (104 dla województwa), zaś wskaźnik gęstości zaludnienia dla miasta wynosi 1 374 osób/km2. Tabela 15. Pracujący według rodzajów działalności Rok Ogółem Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo, rybołówstwo i rybactwo Przemysł i budownictwo Usługi rynkowe Usługi nierynkowe 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 17 878 17 431 17 072 17 970 19 715 17 284 18 631 16 480 233 84 0 0 1 399 1 398 1 395 3 924 6 271 7 450 3 780 6 270 7 297 3 614 4 010 8 718 3 769 4 872 8 705 4 562 5 332 8 422 3 908 5 061 8 447 3 874 4 846 8 516 B. TRENDY I TENDENCJE Tabela 16. Struktura wiekowa mieszkańców Przemyśla (GUS) Wiek Ogółem 0-2 3-6 7-12 13-15 16-18 19-24 25-29 30-39 40-49 50-59 60-64 65 i więcej 2007 66 867 1 826 2 395 4 073 2 419 3 064 6 825 5 379 9 176 9 112 10 107 3 323 9 168 Liczba mieszkańców w grupach wiekowych w poszczególnych latach 2008 2009 2010 2011 2012 2013 66 488 1 810 2 458 3 831 2 336 2 863 6 555 5 488 9 363 8 726 10 249 3 588 9 224 66 389 1 920 2 422 3 684 2 231 2 714 6 290 5 653 9 505 8 441 10 319 3 767 9 443 66 229 1 886 2 472 3 556 2 172 2 561 5 965 5 723 9 673 8 238 10 339 4 049 9 595 64 728 1 736 2 510 4 047 1 969 2 286 5 242 5 224 9 909 8 046 10 297 4 298 9 743 64 276 1 615 1 850 3 422 1 929 2 186 5 115 4 972 9 923 8 038 10 035 4 398 10 142 63 638 1 552 2 501 3 394 1 811 2 103 4 788 4 736 9 975 8 012 9 763 4 559 10 444 2014 63.441 1 560 2 414 3 433 1 823 1 999 4 517 4 555 10 131 8 043 9 419 4 747 10 800 Tabela 17. Ludność miasta według poziomu wykształcenia w roku 2011* Rodzaj wykształcenia Ogółem wyższe policealne średnie, w tym: ogólnokształcące zawodowe zasadnicze zawodowe podstawowe ukończone podstawowe nieukończone i bez wykształcenia szkolnego Liczba osób 57 245 21 902 2 246 19 656 8 470 11 186 8 325 6 876 473 *) Narodowy Spis Powszechny 2011 – Ludność 29 Raport o stanie miasta Przemyśla Tabela 18. Struktura ekonomiczna mieszkańców Przemyśla w latach 2007–2014 Lata 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Wiek przedprodukcyjny Osoby [%] 12 709 9 631 9 494 11 778 11 159 10 906 10 651 10 523 19,01 15,52 14,30 17,78 17,24 17,00 16,70 16,59 Wiek produkcyjny Osoby [%] 43 151 45 613 45 308 42 563 41 384 40 755 39 985 39 432 64,53 65,50 68,25 64,27 63,94 63,40 62,80 62,16 Wskaźnik obciążenia Wiek poprodukcyjny Osoby [%] 11 007 11 244 11 587 11 888 12 185 12 615 13 002 13 486 16,46 19,30 17,45 17,95 18,82 19,60 20,40 21,25 54,96 54,80 55,10 55,60 56,41 57,71 59,20 60,90 Z powyższych danych wynika, że największy odsetek ludności miasta jest w wieku produkcyjnym. Liczba ta stale rosła, aż do 2009r. W następnych latach, aż do 2014r. liczba ludności w wieku produkcyjnym stale maleje. W 2014r. odnotowano 62,16% mieszkańców miasta w wieku produkcyjnym, co stanowi spadek o 6,09% w stosunku do roku 2009. W latach 2007-2008 zmniejszała się wartość średniego wskaźnika obciążenia demograficznego dla miasta (liczba osób w wieku nieprodukcyjnym przypadająca na 100 osób w wieku produkcyjnym). Natomiast, od 2009r. wartość wskaźnika stopniowo zwiększała się. W 2014r. średni wskaźnik obciążenia demograficznego dla miasta Przemyśla wynosił 60,09% i był znacznie wyższy od wskaźnika dla województwa podkarpackiego (57,6%). Miasto Przemyśl charakteryzuje niski wskaźnik udziału ludzi młodych w populacji - zaledwie 16,59% (2007r.- 19,01%). W latach 2008-2009 odnotowano wyraźny spadek udziału ludności w wieku przedprodukcyjnym w ogólnej liczbie mieszkańców miasta. Na przestrzeni lat 2010-2011 nastąpił wzrost populacji miasta w wieku przedprodukcyjnym. A od 2012r. liczba ludności w wieku przedprodukcyjnym znów spada. Jednocześnie systematycznie wzrasta udziału w populacji ludności w wieku poprodukcyjnym. C. DANE PORÓWNAWCZE Tabela 19. Stan ludności wg faktycznego miejsca zamieszkania ( stan na 31 grudnia)- GUS Wyszczególnienie Ogółem, w tym: mężczyźni kobiety Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Przemyśl 66 867 66 488 66 389 66 229 64 728 64 276 63 638 63 441 31 325 31 099 31 063 30 990 30 322 30 130 29 848 29 739 35 542 35 389 35 326 35 239 34 406 34 146 Krosno 47 479 47 534 47 700 47 471 47 348 47 307 47 223 46 934 22 473 22 483 22 559 22 409 22 417 22 389 22 320 22 172 25 006 25 051 25 141 25 062 24 931 24 918 Mielec 61 005 60 983 61 225 60 743 61 568 61 238 61 096 60 627 29 383 29 378 29 581 29 259 29 719 29 559 29 497 29 333 31 622 31 601 31 644 31 484 31 849 31 678 Zamość 66 375 66 530 66 067 66 234 65 784 65 612 65 255 65 055 31 436 31 505 31 460 31 403 31 091 31 028 30 798 30 723 34 939 35 025 34 607 34 831 34 693 34 584 Jelenia Góra 85 782 85 541 84 504 84 023 83 463 82 846 81 985 81 408 40 130 40 004 39 590 39 240 38 967 38 647 38 235 37 956 45 652 45 537 44 914 44 783 44 496 44 198 30 Raport o stanie miasta Przemyśla 2013 2014 33 790 33 702 24 903 24 762 31 599 31 494 34 457 34 332 43 750 43 452 Tabela 20. Ludność w ekonomicznych przedziałach wiekowych wg faktycznego miejsca zamieszkania (stan na 31grudnia) – GUS Wyszczególnienie Rok W wieku przedprodukcyjnym 2007 2008 2009 2010 ogółem 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 mężczyźni 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 kobiety 2011 2012 2013 2014 W wieku produkcyjnym 2007 2008 2009 2010 ogółem 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 mężczyźni 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 kobiety 2010 2011 2012 2013 Przemyśl Krosno Mielec Zamość Jelenia Góra 12 709 12 973 9 494 11 778 11 159 10 906 10 651 10 523 6 534 6 596 4 905 6 030 5 713 5 596 5 456 5 378 6 175 6 377 4 589 5 748 5 446 5 310 5 195 5 145 8 561 6 548 6 510 8 109 8 096 8 068 8 052 7 901 4 331 3 319 3 283 4 105 4 156 4 133 4 131 4 059 4 230 3 229 3 227 4 004 3 940 3 935 3 921 3 842 11 766 11 416 8 693 10 788 10 554 10 294 10 193 10 094 6 019 5 854 4 466 5 523 5 411 5 280 5 229 5 141 5 747 5 562 4 447 5 265 5 143 5 014 4 964 4 953 13 063 9 704 9 565 11 997 11 558 11 302 11 235 11 048 6 672 4 991 4 951 6 194 5 968 5 803 5 703 5 638 6 391 4 713 4 614 5 803 5 590 5 499 5 532 5 410 13 271 12 973 9 991 12 430 12 278 11 998 11 716 11 705 6 772 6 596 5 066 6 278 6 218 6 065 5 896 5 908 6 499 6 377 4 925 6 152 6 060 5 933 5 820 5 797 43 151 55 905 45 308 42 563 41 384 40 755 39 985 39 432 21 448 28 462 22 691 21 434 20 989 20 745 20 508 20 358 21 703 27 443 22 617 21 129 20 395 20 010 19 477 31 419 33 214 32 931 30 978 30 578 30 198 29 686 29 189 15 803 16 768 16 715 15 776 15 641 15 504 15 291 15 056 15 616 16 446 16 256 15 202 14 937 14 694 14 395 40 290 40 338 42 596 40 137 40 558 43 260 39 574 38 969 20 302 20 441 21 718 20 563 20 923 20 804 20 603 20 402 19 988 19 897 20 878 19 574 19 635 19 325 18 971 44 242 47 389 47 203 44 059 43 646 43 260 42 409 41 795 22 018 23 697 23 711 22 219 22 000 21 942 21 616 21 423 22 224 23 692 23 491 21 840 21 646 21 318 20 793 56 348 55 905 57 724 54 356 53 520 52 552 51 309 50 087 28 508 28 462 29 527 28 047 27 739 27 364 26 891 26 357 27 840 27 443 28 197 26 309 25 781 25 188 24 418 31 Raport o stanie miasta Przemyśla 2014 W wieku poprodukcyjnym 2007 2008 2009 2010 ogółem 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 mężczyźni 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 kobiety 2011 2012 2013 2014 19 074 14 133 18 567 20 372 23 730 11 007 16 500 11 587 11 888 12 185 12 615 13 002 13 486 3 343 4 874 3 467 3 526 3 620 3 789 3 884 4 003 7 664 11 626 8 120 8 362 8 565 8 826 9 118 9 488 7 499 7 772 8 053 8 384 8 674 9 041 9 485 9 844 2 339 2 396 2 459 2 528 2 620 2 752 2 898 3 057 5 160 5 376 5 594 5 856 6 054 6 289 6 587 6 787 8 949 9 229 9 510 9 818 10 367 10 815 11 329 11 764 3 062 3 116 3 151 3 173 3 346 3 415 3 665 3 790 5 887 6 113 6 359 6 645 7 021 7 340 7 664 7 974 9 070 9 437 9 789 10 178 10 580 11 050 11 611 12 212 2 746 2 817 2 886 2 990 3 123 3 283 3 479 3 662 6 324 6 620 6 903 7 188 7 457 7 767 8 132 8 550 16 163 16 500 16 849 17 237 17 665 18 296 18 960 19 616 4 850 4 874 4 917 4 915 5 010 5 218 5 448 5 691 11 313 11 626 11 932 12 322 12 655 13 078 13 512 13 925 D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Nie dotyczy E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu Narodowy Spis Powszechny 2011 - Ludność GUS – Bank Danych Lokalnych 32 Raport o stanie miasta Przemyśla TEMAT 2. MIGRACJE I ICH CHARAKTER ORAZ PROGNOZY DEMOGRAFICZNE. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Od początku lat 90 obserwuje się znaczące zahamowanie przyrostu liczby mieszkańców miasta, na co wpływ miały m. in.: spadek stopy życiowej części gospodarstw domowych; zmniejszanie się liczby zawieranych małżeństw; bariera mieszkaniowa w postaci znacznego niedoboru tańszych mieszkań przeznaczonych na wynajem lub kupno, zwłaszcza w zasobach komunalnych, zmiana postaw i zachowań prokreacyjnych rodzin, zwłaszcza kobiet (większe zainteresowanie podnoszeniem poziomu wykształcenia, karierą zawodową, obawa przed utratą pracy, co osłabia potrzebę posiadania dzieci) – efektem jest spadek liczby urodzeń; zmniejszanie się napływu migracyjnego do miasta ze względu na trudności mieszkaniowe oraz brak atrakcyjnej pracy; przenoszenie się na stałe części mieszkańców miasta do gmin sąsiednich. B. TRENDY I TENDENCJE Tabela 21. Liczba mieszkańców miasta Przemyśla w latach 2007–2014 Rok Ogółem Mężczyźni [%] Kobiety [%] Kobiety na 100 mężczyzn Gęstość zaludnienia 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 66 867 66 488 66 389 66 229 64 728 64 276 63 638 63 441 31 325 31 099 31 063 30 990 30 322 30 130 29 848 29 739 46,85 46,77 46,79 46,79 46,85 47,00 46,90 46,88 35 542 35 389 35 326 35 239 34 406 34 146 33 790 33 702 53,15 53,23 53,21 53,21 53,15 53,00 53,10 53,12 113 114 114 114 113 113 113 113 1 520 1 519 1 517 1 434 1 402 1 392 1 378 1 374 Od 2007r. obserwowany jest systematyczny spadek liczby mieszkańców. W 2014r. liczba ludności zmniejszyła się o 3 426 osób w porównaniu z rokiem 2007. Tendencje w zakresie zmniejszania się liczby mieszkańców miasta obrazuje poniższy wykres. Ponadto, systematycznie zmniejsza się gęstość zaludnienia w mieście, a wskaźnik ilości kobiet przypadającej na 100 mężczyzn utrzymuje się na jednym poziomie. Wykres 1. Liczba mieszkańców miasta Przemyśla w latach 2007–2014 66 867 66 488 66 389 66 229 64 728 64 276 63 638 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 63 441 2014 33 Raport o stanie miasta Przemyśla Tabela 22. Ruch naturalny i migracje w latach 2007–2014 Rok Urodzenia żywe Zgony Przyrost naturalny Napływ Odpływ Saldo migracji 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 614 639 657 570 516 535 518 524 673 619 639 628 628 601 638 660 -59 20 18 -58 -112 -66 -120 -136 609 484 410 424 503 394 423 125 957 796 678 686 759 690 814 628 -348 -312 -268 -262 -256 -296 -391 -503 W 2014r. przyrost naturalny w mieście Przemyślu wyniósł -136, co stanowi znaczny wzrost wartości w stosunku do 2012r. (-66). W 2008 i 2009 roku odnotowano niewielką dodatnią wartość przyrostu naturalnego. Na przestrzeni ostatnich lat najkorzystniejszy przyrost naturalny na poziomie 20 odnotowano w roku 2008. Saldo migracji dla miasta w 2014r. znacznie wzrosło, relatywnie do lat poprzednich i osiągnęło wartość –503 – najwyższą od 2007r. Na przestrzeni ostatnich lat występowały duże wahania wskaźników demograficznych w ramach wartości ujemnych. Podsumowując, sytuacja ta nie daje podstaw do rokowania na dynamiczny rozwój demograficzny miasta. Według prognozy demograficznej Głównego Urzędu Statystycznego w mieście Przemyślu do 2050r. przewidywany jest spadek liczby mieszkańców. Wyniki prognozy przedstawia poniższa tabela i obrazuje zamieszczony wykres. Tabela 23. Prognozy liczby ludności miasta Przemyśla do roku 2050. Rok 2016 2017 2018 2019 ogółem 62 400 61 958 61 509 61 049 w tym kobiety 33 116 32 877 32 634 32 386 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050 60 579 58 099 55 402 52 468 49 306 46 006 42 690 32 132 30 798 29 359 27 781 26 054 24 231 22 394 Wykres 2. Prognoza liczby mieszkańców miasta Przemyśla w latach 2016-2050 70 000 62 400 61 958 61 509 61 049 60 579 60 000 58 099 55 402 52 468 49 306 50 000 46 006 42 690 40 000 30 000 20 000 10 000 0 2016 2017 2018 2019 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050 W Przemyślu zaobserwowano tendencję do przenoszenia się ludności miejskiej na tereny mniej zaludnione i atrakcyjne krajobrazowo oraz poza granice miasta. 34 Raport o stanie miasta Przemyśla C. DANE PORÓWNAWCZE Tabela 24. Liczba zawartych małżeństw i przyrost naturalny – GUS Wyszczególnienie Liczba małżeństw Przyrost naturalny ogółem, w tym: chłopcy dziewczęta Rok Przemyśl 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Krosno 416 383 395 348 316 310 269 303 -59 20 18 -58 -112 -66 -120 -136 -5 -24 34 -19 -56 -18 -50 -83 -54 44 -16 -39 -56 -48 -70 -53 Zamość Mielec 343 310 318 320 272 281 232 268 43 74 37 78 45 30 22 -3 35 33 9 39 29 28 9 4 8 41 28 39 16 2 13 -7 396 383 405 372 347 356 275 355 172 213 158 145 129 88 78 19 67 104 65 41 43 49 58 -26 105 109 93 104 86 39 20 45 497 471 459 392 339 342 307 323 122 170 203 157 51 73 19 38 67 87 141 83 34 15 b.d. 26 55 83 62 74 17 58 19 12 Jelenia Góra 507 498 459 457 454 397 320 357 -257 -258 -305 -323 -380 -394 -371 -334 -125 -119 -116 -162 -147 -200 -205 -148 -132 -139 -189 -161 -233 -194 -166 -186 Tabela 25. Urodzenia żywe - GUS Wyszczególnienie Urodzenia żywe ogółem, w tym chłopcy Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Przemyśl 614 639 657 570 516 535 518 524 332 312 338 290 264 291 265 256 Krosno Zamość Mielec 433 468 433 469 424 445 407 422 231 246 220 240 219 231 203 215 602 643 612 583 544 532 551 527 294 325 314 301 282 284 299 254 608 638 715 631 547 572 540 554 318 335 404 334 276 274 266 281 Jelenia Góra 687 710 744 729 625 627 641 651 368 351 389 371 336 307 315 337 35 Raport o stanie miasta Przemyśla dziewczęta 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 282 327 319 280 252 244 253 268 202 222 213 229 205 214 204 207 308 318 298 282 262 248 252 273 290 303 311 297 271 298 274 273 319 359 355 358 289 320 326 314 Tabela 26. Zgony - GUS Wyszczególnienie Niemowląt ogółem, w tym: chłopcy dziewczęta Ogółem, w tym mężczyźni kobiety Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 Przemyśl 5 3 1 6 2 1 2 3 3 1 2 1 2 2 4 1 1 673 619 639 628 628 601 638 660 337 336 304 309 320 309 315 339 336 283 335 319 Krosno Zamość Mielec 3 3 2 2 1 3 2 1 1 1 2 2 2 2 1 2 1 1 390 394 396 391 379 415 385 425 196 213 211 201 190 203 194 211 194 181 185 190 2 4 8 3 1 2 3 1 1 2 4 2 1 1 2 1 1 2 4 1 1 1 430 430 454 438 415 444 473 508 227 221 249 260 239 235 241 280 203 209 205 178 7 2 2 3 1 3 2 5 2 2 1 2 2 2 3 1 486 468 512 474 496 499 521 516 251 248 263 251 242 259 266 255 235 220 249 223 Jelenia Góra 2 1 1 7 2 4 6 5 1 1 1 3 1 2 3 4 1 0 4 1 2 3 1 944 968 1 049 1 052 1 005 1 021 1 012 985 493 470 505 533 483 507 520 337 451 498 544 519 36 Raport o stanie miasta Przemyśla 2011 2012 2013 2014 308 292 323 321 189 212 191 214 176 209 232 228 254 240 255 261 522 514 492 314 Tabela 27. Saldo migracji wewnętrznych – GUS Wyszczególnienie Ogółem, w tym: mężczyźni kobiety Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Przemyśl Krosno -319 -312 -285 -310 -245 -282 -375 -182 -192 -167 -145 -161 -130 -131 -154 -77 -127 -145 -140 -149 -115 -151 -221 -105 Zamość Mielec -340 -99 -96 -116 -194 -128 -151 -223 -212 -62 -57 -78 -96 -69 -88 -117 -128 -37 -39 -38 -98 -59 -63 -106 -289 -247 -351 -213 -249 -282 -303 -282 -162 -102 -161 -128 -118 -157 -180 -152 -127 -145 -190 -85 -131 -131 -123 -130 Jelenia Góra -302 -252 -198 -450 -319 -311 -287 -235 -171 -113 -113 -212 -164 -163 -176 -133 -131 -139 -85 -238 -155 -148 -111 -102 -221 -119 -212 -166 -102 -119 -162 -127 -162 -76 -124 -96 -66 -58 -102 -89 -59 -43 -88 -70 -36 -61 -60 -38 Tabela 28. Saldo migracji zagranicznych – GUS Wyszczególnienie Ogółem, w tym: mężczyźni kobiety Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 Przemyśl -29 0 17 48 -11 -14 -16 -26 -25 3 6 30 -6 -6 -5 -14 -4 -3 11 18 -5 Krosno Zamość Mielec -17 -21 -13 -25 -19 -34 -19 -35 -11 -15 -9 -6 -12 -6 -20 -6 -6 -13 -16 -13 -37 -23 14 12 12 10 -23 -29 -8 18 11 25 16 7 -8 -15 -4 1 -13 Jelenia Góra -52 -27 -7 -30 -9 -10 -39 -44 -43 -9 6 -16 -6 3 -17 -24 -9 -18 -13 -14 -3 -128 -176 -75 -52 -70 -108 -190 -113 -69 -75 -23 -40 -22 -45 -83 -57 -59 -101 -52 -40 -48 37 Raport o stanie miasta Przemyśla 2012 2013 2015 -8 -11 -12 -22 -13 -15 -6 30 - -13 -22 -20 -63 -107 -56 Tabela 29. Napływ ludności – GUS Wyszczególnienie Ogółem, w tym: z miast ze wsi z zagranicy Rok Przemyśl 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Krosno 609 484 410 424 503 394 423 420 197 161 96 103 140 139 138 125 388 259 241 238 335 234 272 280 24 64 73 83 28 21 13 15 516 442 413 484 347 399 355 332 134 150 134 173 123 112 95 114 351 276 258 304 224 278 253 212 31 16 21 7 16 9 7 6 Zamość Mielec 554 435 402 494 386 417 406 409 124 91 89 124 110 95 118 88 338 236 206 297 276 247 228 243 92 108 107 73 100 75 60 78 794 558 643 513 531 589 552 639 203 177 191 132 158 208 162 174 558 363 419 356 373 357 375 458 33 18 33 25 18 24 15 7 Jelenia Góra 1 028 858 750 870 784 707 801 750 585 497 443 473 464 381 435 427 385 315 248 340 320 278 313 294 58 46 59 57 55 48 53 29 Tabela 30. Odpływ ludności – GUS Wyszczególnienie Ogółem, w tym: do miast Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Przemyśl 957 796 678 686 759 690 814 628 306 271 254 240 252 252 Krosno 873 562 522 625 541 561 525 590 314 198 173 241 284 220 Zamość Mielec 880 705 739 695 635 689 732 657 260 206 230 245 257 239 1 148 837 848 993 850 910 878 918 432 371 334 386 383 342 Jelenia Góra 1 377 1 153 1 037 1 088 886 934 1 153 990 532 456 367 439 397 325 38 Raport o stanie miasta Przemyśla na wieś za granicę 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 285 231 598 461 368 411 468 403 500 356 53 64 56 35 39 35 29 41 196 230 511 327 315 352 293 298 303 319 48 37 34 32 35 43 26 41 266 246 491 368 416 389 374 385 383 367 129 131 93 61 88 65 83 44 342 399 631 421 479 552 467 534 482 468 85 45 40 55 27 34 54 51 409 398 659 475 536 540 489 453 501 450 186 222 134 109 125 156 243 142 D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Nie dotyczy E.. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu GUS – Bank danych Lokalnych 39 Raport o stanie miasta Przemyśla SEKTOR III - PODSTAWOWE POTRZEBY TEMAT 1. DOSTĘPNOŚĆ I STANDARD MIESZKAŃ, ZASOBY MIESZKANIOWE, HANDEL I USŁUGI. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Tabela 31. Struktura własności budynków mieszkalnych na terenie miasta Przemyśla (stan na 1 stycznia 2015r.) Wyszczególnienie rodzajów własnościowa budynków na terenie miasta Budynki mieszkalne Rok Liczba budynków [%] 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 5 283 5 312 5 312 5 394 5 421 5 452 100 100 100 100 100 100 5 485 5 526 100 100 4 619 4 670 4 745 4 840 4 900 4 961 87,43 87,92 89,32 89,73 90,39 91,00 5 004 5 051 91,23 91,40 192 167 129 114 112 107 3,63 3,14 2,43 2,11 2,06 1,96 105 101 1,92 1,83 311 292 282 263 240 228 5,89 5,50 5,31 4,87 4,43 4,18 219 215 3,99 3,89 27 22 20 42 34 21 0,51 0,41 0,38 0,78 0,63 0,39 21 25 0,38 0,45 49 80 0,93 1,51 Stanowiące własność: osób fizycznych spółdzielni mieszkaniowych gminy skarbu państwa zakładów pracy 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 40 Raport o stanie miasta Przemyśla 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 pozostałych podmiotów 57 57 58 59 1,07 1,06 1,07 1,08 55 55 1,00 1,00 85 81 79 78 77 76 1,61 1,52 1,49 1,45 1,42 1,39 81 79 1,48 1,43 Wykres 3. Struktura własności budynków mieszkalnych na terenie miasta na koniec 2014r. 1,00% 0,38% 1,92% 1,48% osób ficzycznych 3,99% gminy zakładów pracy Skarbu Państwa 91,23% spółdzielni mieszkaniowych pozostałych podmiotów Na koniec 2014r. zasoby mieszkaniowe stanowiące własność Gminy Miejskiej Przemyśl obejmowały 2 187 mieszkań tj. o 722 mniej niż w 2007r. Na koniec 2014r. 222 lokale wyposażone było w centralne ogrzewanie zbiorowe czyli 10,15 % mieszkań. Powierzchnia użytkowa mieszkań tworzących mieszkaniowy zasób Gminy Miejskiej Przemyśl wynosiła na koniec 2014r. 94611,79 m2, z czego 9174,64 m2 mieszkań wyposażonych było w centralne ogrzewanie zbiorowe. Powierzchnia użytkowa mieszkań na koniec 2014r. zmalała w porównaniu do 2007r. o 17 205 m2. Co roku kilka budynków lub ich części wydzielone wraz z lokalami mieszkalnymi i użytkowymi jest przekazywana prawowitym właścicielom, tym samym ulega zmniejszeniu liczba lokali mieszkalnych, które pozostają w dyspozycji Gminy Miejskiej Przemyśl. Powyższe jest po części równoważone poprzez przyjmowanie do zasobów mieszkaniowych Gminy Miejskiej Przemyśl lokali mieszkalnych wraz z budynkami od zlikwidowanych lub prywatyzowanych zakładów pracy. Na przestrzeni lat 2007–2014 nie zanotowano takich zdarzeń. W 2011r. ze względu na brak udziałów Gminy Miejskiej Przemyśl w nieruchomości, 3 budynki zostały przekazane współwłaścicielom. W chwili obecnej toczą się 4 postępowania zmierzające do uregulowania stanu prawnego 3 nieruchomości w części, zas jeden budynek zostanie przekazany prawowitym właścicielom. Na liczbę lokali mieszkalnych pozostających w dyspozycji Gminy Miejskiej Przemyśl wpływ ma postępująca prywatyzacja zasobów mieszkaniowych. Przyjmując stan zasobu mieszkaniowego gminy w 1995r. jako 100%, do końca 2007r. sprywatyzowano około 40% lokali mieszkalnych. 41 Raport o stanie miasta Przemyśla W porównaniu do stanu zasobu mieszkaniowego gminy w 1995r. na koniec 2014r. sprywatyzowano 53,18% lokali mieszkalnych. Administrowanie zasobami mieszkaniowymi Gminy Miejskiej Przemyśl jak i zasobami mieszkaniowymi przejętymi w posiadanie samoistne (na koniec 2014r. 49 budynków z 288 lokalami mieszkalnymi) zostało zlecone Przedsiębiorstwu Gospodarki Mieszkaniowej Spółka z o. o. w Przemyślu. Zasoby mieszkaniowe Gminy Miejskiej Przemyśl znajdują się w budynkach: będących w 100% własnością Gminy, tworzących wspólnotę mieszkaniową, tworzących wspólnotę mieszkaniową, której zarząd/administrowanie zostało powierzone innym podmiotom prawnym niż PGM Sp. z o.o., będących własnością, z reguły w częściach nie wydzielonych, osób fizycznych i Gminy Miejskiej Przemyśl, będących własnością, z reguły w częściach nie wydzielonych, Gminy Miejskiej Przemyśl i Skarbu Państwa. Corocznie, wskutek wyprowadzenia się, eksmisji lub śmierci najemcy Gmina odzyskuje około 45 mieszkań do ponownego zasiedlenia. Po odzyskaniu lokalu mieszkalnego do powtórnego zasiedlenia i po przeprowadzeniu jego remontu w ramach realizacji prawomocnego wykazu osób oczekujących na przydział i wyroków eksmisyjnych zasiedlono w: - 2008r. - 43 lokale mieszkalne - 2009r. - 61 lokali mieszkalnych - 2010r. - 63 lokale mieszkalne - 2011r. - 35 lokali mieszkalnych - 2012r. – 28 lokali mieszkalnych - 2013r. – 76 lokali mieszkalnych - 2014r. – 58 lokali mieszkalnych Tabela 32. Lokalizacja zasobów mieszkaniowych według kategorii własności administrowanych przez PGM Sp. z o.o. w Przemyślu (stanu na 31 grudnia). Ilość Wyszczególnienie Rok budynków mieszkańców Udział % ilości mieszkańców w poszczególnych kategoriach Razem liczba budynków wraz z mieszkaniami GMP we Wspólnotach Mieszkaniowych wydzielonych (nie administrowanych przez PGM Sp. z o.o. w Przemyślu) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2007 549 522 497 490 489 481 477 118 116 93 81 82 84 84 309 288 290 289 286 280 276 63 16 535 15 922 15 914 15 531 16 205 15 151 14 899 1 845 1 670 1 728 1 581 1 521 1 371 1 371 10 161* 9 783* 9 839* 9 293* 9 199* 9 145* 8 989 1 187 100 100 100 100 100 100 100 11,16 10,49 10,86 10,18 9,39 9,05 9,20 61,45 61,44 61,83 59,84 56,77 60,36 60,33 7,18 GMP GMP – WM Prywatne 42 Raport o stanie miasta Przemyśla GMP - Prywatne GMP - SP Prywatne - SP GMP- WM w zarządzie WM 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 59 56 55 52 51 51 33 31 24 27 27 26 22 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 26 28 34 38 42 40 44 1 076 992 880 820 743 743 513 449 443 535 565 405 358 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 316* 2 495* 2 469* 2 707* 3 535* 3 487* 3 521 6,76 6,23 5,67 5,06 4,9 4,9 3,10 2,82 2,78 3,44 3,49 2,67 2,40 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 14,01 15,67 15,51 17,43 21,81 23,01 23,63 *) wszystkie osoby zamieszkujące w budynku Tabela 33. Lokalizacja zasobów mieszkaniowych według kategorii własności administrowanych przez PGM Sp. z o.o. w Przemyślu (stanu na 31 grudnia). Wyszczególnienie Razem liczba budynków wraz z mieszkaniami GMP w WM wydzielonych (nie administrowanych przez PGM Sp. z o.o. w Przemyślu) GMP GMP – WM Prywatne GMP - Prywatne GMP - SP Prywatne - SP GMP - WM w zarządzie WM Rok Ilość budynków mieszkańców Udział % ilości mieszkańców w poszczególnych kategoriach 2014 473 5 668 100 2014 2014 2014 2014 2014 2014 87 266 49 22 0 0 1 320 2 924 656 312 0 0 23,28 51,60 11,57 5,5 0,00 0,00 2014 49 456 8,05 43 Raport o stanie miasta Przemyśla Powyższa tabela przedstawia stan na dzień 31 grudnia 2014r. i wynika z niej, że 2,08 % wszystkich (63 441) mieszkańców miasta mieszkało w budynkach stanowiących w 100% własność GMP (w 2005r.- 2,47%, 2006r.– 2,18% a w 2007r.- 2,47% - źródło własne Wydziału Gospodarki Lokalowej). Natomiast, w budynkach, co do których ma wpływ Gmina Miejska Przemyśl w 2006r. zamieszkiwało 9.999 mieszkańców miasta (w 2005r.- 11 877), czyli 15,02% wszystkich mieszkańców miasta, na koniec 2008r. zamieszkiwało 12.990 mieszkańców miasta, czyli 19,23% wszystkich mieszkańców zaś na koniec 2012r. zamieszkiwało 13 780 mieszkańców miasta, czyli 21,74% wszystkich mieszkańców. Na koniec grudnia 2014r. mieszkaniowy zasób miasta stanowiły lokale mieszkalne znajdujące się w budynkach stanowiących 100% własność Gminy 87 budynków (2007r.– 118) i w budynkach stanowiących współwłasność Gminy i wspólnot mieszkaniowych 315 budynków (2007r.– 309) oraz Gminy i osób fizycznych 22 budynków (2007r.– 33). Ponadto, miasto posiadało ułamkowe udziały w budynkach stanowiących współwłasność z osobami fizycznymi. Gospodarowanie powyższymi lokalami mieszkalnymi regulują przepisy Kodeksu cywilnego. Część wspólnot mieszkaniowych, w których zostały już zbyte wszystkie mieszkania, zarządzane są przez inne podmioty. Na 106 budynków będących własnością Gminy w 21 nie ma lokali mieszkalnych, bądź są przeznaczone do wyburzenia. Na podstawie danych uzyskanych od zarządcy budynków mieszkalnych - PGM Sp. z o. o. w Przemyślu, oceniono stan techniczny budynków mieszkalnych. Wyróżniono trzy poziomy stanu technicznego budynków: dobry – gdy nie zachodzi potrzeba remontu budynku w ciągu najbliższych pięciu lat; średni – gdy potrzeba wykonania remontu w ciągu najbliższych trzech lat; zły – gdy istnieje pilna potrzeba wykonania remontu w bieżącym roku, np. wymiana pokrycia dachowego lub remont przewodów kominowych i wentylacyjnych. Tabela 34. Ocena stanu technicznego budynków mieszkalnych (stan na 31grudnia) Własność GMP GMP - WM GMP - prywatne Rok 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Budynki ogółem 126 117 118 116 109 106 82 84 84 87 305 311 309 288 290 310 328 320 276 266 36 31 33 31 24 24 Zły 43 43 41 37 37 34 26 24 24 24 4 28 28 31 32 35 34 22 20 20 21 20 21 21 21 21 Średni 76 66 68 66 57 58 48 50 50 52 209 190 184 154 151 155 169 172 126 122 15 11 11 9 9 2 Dobry 7 8 9 13 15 17 8 10 10 11 92 93 97 103 107 120 125 126 130 124 1 1 1 1 44 Raport o stanie miasta Przemyśla GMP - SP 2011 2012 2013 2014 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 27 26 22 22 3 0 0 0 1 0 0 0 0 24 24 20 20 2 0 0 0 0 0 0 0 0 2 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 0 0 0 1 0 0 0 0 Potrzeby mieszkaniowe Potrzeby Gminy Miejskiej Przemyśl w zakresie ilości lokali komunalnych szacowane są na ok. 500 mieszkań, a bilans potrzeb dokonuje się w oparciu o ilość złożonych wniosków mieszkaniowych, zarejestrowanych wyroków eksmisyjnych oraz ilość zgłoszonych wypowiedzeń umów najmu przez prywatnych właścicieli lokali mieszkalnych i wynosiły one: Na koniec 2012r.: 260 pozytywnie zweryfikowanych wniosków o lokale socjalne lub zamienne osób spełniających określone przez Radę Miejską w Przemyślu 182 zarejestrowanych wyroków eksmisyjnych do realizacji przez Gminę Miejską Przemyśl 40 rodzin oczekujących na przydział lokalu mieszkalnego do remontu kapitalnego 20 lokali niezbędnych dla osób zamieszkujących w lokalach, które wymagają opróżnienia w związku z koniecznością rozbiórki lub remontu budynku, według zgłoszonych do Gminy wniosków potwierdzonych decyzją organu nadzoru budowlanego. Na koniec 2013r.: 417 pozytywnie zweryfikowanych wniosków o lokale socjalne lub zamienne osób spełniających określone przez Radę Miejską w Przemyślu 175 zarejestrowanych wyroków eksmisyjnych do realizacji przez Gminę Miejską Przemyśl 36 rodzin oczekujących na przydział lokalu mieszkalnego do remontu kapitalnego 20 lokali niezbędnych dla osób zamieszkujących w lokalach, które wymagają opróżnienia w związku z koniecznością rozbiórki lub remontu budynku, według zgłoszonych do Gminy wniosków potwierdzonych decyzją organu nadzoru budowlanego Na koniec 2014r.: 400 pozytywnie zweryfikowanych wniosków o lokale socjalne lub zamienne osób spełniających określone przez Radę Miejską w Przemyślu 167 zarejestrowanych wyroków eksmisyjnych do realizacji przez Gminę Miejską Przemyśl 28 rodzin oczekujących na przydział lokalu mieszkalnego do remontu kapitalnego 20 lokali niezbędnych dla osób zamieszkujących w lokalach, które wymagają opróżnienia w związku z koniecznością rozbiórki lub remontu budynku, według zgłoszonych do Gminy wniosków potwierdzonych decyzją organu nadzoru budowlanego Na lokale socjalne przeznacza się głównie mieszkania o obniżonej wartości użytkowej, spełniające co najmniej trzy wymienione poniżej warunki: 1. nie posiadają instalacji centralnego ogrzewania, 2. nie posiadają łazienki, 3. pozbawione są gazu przewodowego, 45 Raport o stanie miasta Przemyśla 4. w.c. znajduje się poza lokalem, 5. pozbawione są kanalizacji. Do zasiedlenia tych lokali kierowane są przede wszystkim osoby posiadające sądowy nakaz opróżnienia lokalu dotychczas zajmowanego z przyznanym prawem do lokalu socjalnego. Ze względu na fakt, że odzysk lokali substandardowych jest znikomy, rodzinom umieszczonym na wykazie osób ubiegających się o zawarcie umowy najmu przydzielane są lokale pełnokomfortowe o mniejszej powierzchni mieszkalnej przy zachowaniu 5 m2 na osobę. Na koniec 2013r. liczba lokali socjalnych wynosiła 199, zaś na koniec 2014r. - 198 Na terenie miasta funkcjonują następujące spółdzielnie mieszkaniowe: - Młodzieżowa Spółdzielnia Mieszkaniowa „Energetyk”, - Przemyska Spółdzielnia Mieszkaniowa, - Spółdzielnia Mieszkaniowa „Metalowiec”, - Spółdzielnia Mieszkaniowa „Płyta”, - Spółdzielnia Mieszkaniowa „San”, - Spółdzielnia Mieszkaniowa „Domgaz”, - Spółdzielnia Mieszkaniowa „Samopomoc”, - Spółdzielnia Mieszkaniowa „Handlowiec”, - Spółdzielnia Mieszkaniowa „Ciepłownik”, - Spółdzielnia Mieszkaniowa „Motor” - Spółdzielnia Mieszkaniowa BUL i GL oraz Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. B. TRENDY I TENDENCJE Tabela 35. Zasoby mieszkaniowe w Przemyślu w latach 2007–2014 (GUS) Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Liczba mieszkań Izby 23 312 23 469 23 538 23 674 24 392 24 444 24 584 24 613 78 609 79 271 79 560 80 054 83 005 83 251 83 790 83 958 Powierzchnia użytkowa w [m2] Przeciętna liczba osób powierzchnia użytkowa w [m2] na 1 mieszkanie na 1 izbę na 1 mieszkanie na 1 izbę 1 382 446 1 395 184 1 402 301 1 413 461 1 475 395 1 481 264 1 494 105 1 498 632 2,87 2,83 2,82 2,80 2,65 2,63 2,59 2,58 0,85 0,84 0,83 0,83 0,78 0,77 0,76 0,76 59,3 59,4 59,6 59,7 60,5 60,6 60,8 60,9 17,6 17,6 17,7 17,7 17,8 17,8 17,8 23,6 Zasoby mieszkaniowe miasta rosną. W analizowanym okresie ich liczba zwiększyła się o 1 301 mieszkań. Rośnie również liczba izb i powierzchni użytkowej (ilość izb zwiększyła się o 5 349, a powierzchnia użytkowa o 116 186 m2). Niekorzystna sytuacja demograficzna wpłynęła na poprawę wskaźników zasobów mieszkaniowych przedstawionych w tabeli. Zanotowany wzrost jest jednak niewystarczający wobec bardzo dużego zapotrzebowania na mieszkania na terenie miasta. Tabela 36. Zasoby mieszkaniowe i lokale użytkowe stanowiące własność i będące w zarządzie Gminy Miejskiej Przemyśl Ilość mieszkań Rok 2005 2006 2007 Powierzchnia użytkowa mieszkań w [m2 ] Ilość lokali użytkowych stanowiących własność Powierzchnia w [m2 ] lokali użytkowych stanowiących własność: razem wyposażonych w c.o. razem wyposażonych w c.o. GMP osób fizycz. GMP osób fizycz. 2 968 2 860 2 551 b.d. b.d. b.d. 133 839 130 272 111 817 b.d. b.d. b.d. 315 309 305 24 26 22 905 22 761 18 429 1 716 1 781 46 Raport o stanie miasta Przemyśla 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2 497 2 929 2 939 2 780 2 448 2 210 2 187 b.d. 578 604 635 672 605 222 111 252 133 512 128 061 123 243 118 336 97 812 94 612 24 254 26 014 26 830 28 171 30 563 29 750 9 112,47 308 311 310 251 251 249 233 26 26 24 17 17 17 16 18 429 16 728 22 082 14 316 14 316 13 717 13 806 1 781 1 781 968 1 144 1 444 1 444 1 790 Tabela 37. Zasoby lokalowe przejęte od zlikwidowanych lub sprywatyzowanych zakładów pracy Wyszczególnienie Ogółem z tego w roku 2001 2002 2003 2004 2005 2006/2014 Mieszkania Lokale użytkowe 89 33 13 43 22 22 - 8 1 3 4 - Powierzchnia użytkowa w [m2 ] mieszkań lokali użytkowych 4 195 1 743 513 1 939 1 488 1 065 - 454 54 140 260 - Tabela 38. Zasoby mieszkaniowe w budynkach stanowiących własność lub współwłasność Gminy Miejskiej Przemyśl Rok ogółem Ilość budynków Wspólnoty mieszkaniowe, w tym: z większościowym udziałem: razem budynków stanowiących wspólnotę mieszkaniową gminy osób fizycznych 2005 489 214 112 2006 492 216 125 2007 483 171 161 2008 485 175 165 2009 441 145 179 2010 441 137 173 2011 438 123 205 2012 430 116 204 2013 426 107 212 2014 424 90 221 *) Łączna liczba budynków z lokalami mieszkalnymi i bez 326 341 332 340 324 310 328 320 319 315 gminy gminy i osób fizycznych gminy i Skarbu Państwa 126* 117* 118* 115* 93 81 82 84 84 87 36 31 33 30 24 27 27 26 22 22 1 3 0 0 0 1 1 0 0 0 Potrzeby mieszkaniowe, Poszerzenie kręgu osób uprawnionych do otrzymania lokalu socjalnego, przyznawanie przez sądy uprawnień do lokali socjalnych rodzinom zamieszkującym w budynkach prywatnych, które otrzymały wypowiedzenie umów najmu z okresem 3-letnim powoduje znaczny wzrost zapotrzebowania na lokale socjalne. Ich niewystarczająca liczba pozwala na realizację najwyżej od kilku do kilkunastu wyroków eksmisyjnych rocznie. Szacuje się, że potrzeby w zakresie zapewnienia lokali socjalnych wzrosną w ciągu najbliższych 5 lat co najmniej o 200 lokali. 47 Raport o stanie miasta Przemyśla Wykres 4. Liczba gosp. dom. uprawnionych do uzyskania lokalu mieszkalnego, zamiennego, socjalnego i/lub TBS, do liczby rozpatrzonych podań o przyznanie ww. lokali w [%] Źródło: System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich Wspólnota mieszkaniowa Na koniec 2013r. z 319 budynków stanowiących wspólnotę mieszkaniową, 44 z nich było zarządzanych bezpośrednio przez Zarządy Wspólnot, zaś zarząd pozostałymi 275 budynkami był prowadzony przez Przedsiębiorstwo Gospodarki Mieszkaniowej Sp. z o. o. w Przemyślu. Na koniec 2014r. z 315 budynków stanowiących wspólnotę mieszkaniową, 49 z nich było zarządzanych bezpośrednio przez Zarządy Wspólnot, zaś zarząd pozostałymi 266 budynkami był prowadzony przez Przedsiębiorstwo Gospodarki Mieszkaniowej Sp. z o. o. w Przemyślu. Tabela 39. Zasoby spółdzielni mieszkaniowych i TBS Sp. z o.o. w latach 2007–2014 Wyszczególnienie Nazwa spółdzielni Młodzieżowa Spółdzielnia Mieszkaniowa „Energetyk” Przemyska Spółdzielnia Mieszkaniowa Spółdzielnia Mieszkaniowa „Metalowiec” Spółdzielnia Mieszkaniowa „Płyta” Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Ilość budynków mieszkalnych 9 5 ogółem Ilość mieszkań z wyodrębnioną własnością 272 178 117 60 111 18 3 112 146 143 6 472 6 389 6 365 6 363 142 6 360 6 358 28 659 19 26 27 29 764 2 112 2 718 2 977 3 054 3 103 3 135 3 163 64 6 71 155 162 165 168 170 - 6 234 122 130 133 134 135 48 Raport o stanie miasta Przemyśla Spółdzielnia Mieszkaniowa „San” Spółdzielnia Mieszkaniowa „Domgaz” Spółdzielnia Mieszkaniowa „Handlowiec” Spółdzielnia Mieszkaniowa „Samopomoc” Spółdzielnia Mieszkaniowa Pracowników BUL i GL Spółdzielnia Mieszkaniowa MOTOR Spółdzielnia Mieszkaniowa CIEPŁOWNIK Ogółem 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 3 66 - 2 39 22 27 6 20 6 b.d. 14 66 52 27 25 b.d. 7 2 14 25 2 32 1 b.d. 1 3 2 54 33 19 9 10 6 13 b.d. b.d. b.d. 1 b.d. 19 b.d. 13 1 30 b.d. b.d. 9 19 21 24 b.d. 1 12 - 1 50 21 22 24 27 27 28 28 30 1 51 1 - 6 b.d. b.d. b.d. 1 199 196 193 188 51 7 902 7 815 7 691 7 565 19 902 1 488 809 3 313 49 Raport o stanie miasta Przemyśla Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 187 b.d. b.d. 7 591 b.d. b.d. 3 398 b.d. b.d. 11 327 - Od 2007r. zasoby spółdzielni mieszkaniowych stopniowo ulegały zmniejszeniu. Na przestrzeni lat 2007–2011 zmniejszeniu uległa o 7 ilość budynków w zasobach spółdzielni oraz ilość mieszkań o 276. Zdecydowanie największą część ze wszystkich zasobów posiada Przemyska Spółdzielnia Mieszkaniowa (ponad 72%). W związku z ustawową możliwością powstałą od 2007r. co do wyodrębniania własności mieszkań spółdzielczych, w kolejnych latach następował stopniowy spadek zasobów spółdzielni, zarówno w zakresie ilości mieszkań jak i budynków. Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. Stan własnych zasobów mieszkaniowych Towarzystwa Budownictwa Społecznego Sp. z o. o. w Przemyślu na koniec 2014 roku wynosił 11 budynków i 327 mieszkań Ponadto TBS Sp. z o.o. zarządza trzema budynkami mieszkalnymi, które w latach 2008–2013 zostały przez spółkę wybudowane i oddane do użytkowania w systemie własnościowym w stanie deweloperskim z miejscami postojowymi w garażach podziemnych: przy ul. Moniuszki 2, 4 i 6 - z 63 mieszkaniami, przy ul Brudzewskiego 12 - z 35 mieszkaniami. Dodatki mieszkaniowe W poniższej tabeli przedstawiono wielkość przyznanych dodatków mieszkaniowych. Dodatek mieszkaniowy przyznawany jest na okres 6-ciu miesięcy i faktyczna ilość przyznanych dodatków w danym roku musi sięgać miesiąca sierpnia roku wcześniejszego, który to dodatek jest wypłacany jeszcze w miesiącu styczniu roku następnego. Prawo do dodatków mieszkaniowych mają najubożsi lokatorzy mieszkań komunalnych i spółdzielczych, których nie stać na miesięczne opłaty czynszu. Osoby ubiegające się o dodatek mieszkaniowy muszą posiadać tytuł prawny do zajmowanego lokalu i spełniać kryterium dochodowe. Zasady przyznawania dodatków mieszkaniowych reguluje ustawa z dnia 21 czerwca 2001r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. Nr 71 poz. 734 z 2001r. z poźn. zm.), rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 2001r. w sprawie dodatków mieszkaniowych (Dz. U. Nr 156 poz. 1817), Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 27 grudnia 2001r. w sprawie sposobu przeprowadzania wywiadu środowiskowego, wzoru kwestionariusza wywiadu oraz oświadczenia o stanie majątkowym wnioskodawcy i innych członków gospodarstwa domowego, a także wzoru legitymacji pracownika uprawnionego do przeprowadzenia wywiadu (Dz. U. Nr 156 poz. 1828). Tabela 40. Ilość złożonych i przyznanych wniosków o dodatki mieszkaniowe Okres przyznania dodatku (miesiąc / rok) 08/2006 – 12/2007 08/2007 – 12/2008 08/2008 – 12/2009 08/2009 - 12/2010 08/2010 – 12/2011 08/2011 – 12/2012 08/2012 - 12/2013 08/2013 – 12/2014 Łączna ilość wniosków Ogółem Pozytywnych 7 478 6 602 6.019 5.903 5.827 5.690 5.621 5.469 7 073 6 177 5.637 5.591 5.583 5.466 5.372 5.211 Ilość przyznanych dodatków Łączna kwota dodatku w zł. 7 073 6 177 5 537 5.591 5.583 22.686 22.687 21.576 4 805 392,89 4 338 408,10 4.120.285,35 4.400.175,49 4.685.254,14 4.809.613,56 5.314.363,25 5.211.423,66 50 Raport o stanie miasta Przemyśla Tabela 41. Przyznane dodatki mieszkaniowe na 2014r. Miesiąc ‘ rok sierpień ‘ 13 wrzesień ‘13 październik ‘13 listopad ‘13 grudzień ‘13 styczeń ‘ 14 luty ‘14 marzec ‘14 kwiecień ‘14 maj ‘14 czerwiec ‘14 lipiec ‘14 sierpień ‘14 wrzesień ‘14 październik ‘14 listopad ‘14 grudzień ‘13 Razem Łączna ilość wniosków Ogółem Pozytywnych 337 316 349 350 280 360 365 354 351 313 279 242 312 329 340 318 274 5.469 319 295 334 334 268 346 342 337 339 297 270 230 296 316 325 301 262 5.211 Ilość przyznanych dodatków Łączna kwota dodatku 319 630 1.002 1.336 1.340 1.476 2.052 2.022 2.034 1.782 1.620 1.380 1.480 1.264 975 602 262 21.576 78.439,26 168.581,30 235.314,18 314.992,40 324.570,30 341.692,86 499.840,68 512.452,56 464.923,80 421.309,68 397.663,80 328.817,16 367.702,40 321.138,44 229.480,98 141.767,70 62.736,16 5.211.423,66 W 2014r. wpłynęło 3.837 wniosków o przyznanie dodatku mieszkaniowego z czego 3.661 wniosków rozpatrzono pozytywnie, zaś 176 wniosków z różnych przyczyn rozpatrzono odmownie wydając w tych sprawach stosowne decyzje. Jak wynika z powyższej tabeli, na przyznane dodatki mieszkaniowe w 2014r. wpływ miało 5.469 wniosków z czego 5.211 wniosków rozpatrzono pozytywnie, zaś 258 wniosków rozpatrzono negatywnie. W 2014r. przyznano łącznie 21.576 dodatków mieszkaniowych na łączną kwotę 5.211.426,66 zł., zaś faktycznie wg sporządzonych list wypłat dodatków zaangażowanie środków wynosiło 5.647.926,68 zł i jest to kwota faktycznie wypłaconych dodatków wraz z zobowiązaniami z 2013r., które wynosiły 1.255.198,87 zł. Zobowiązanie z 2014r. na 2015r. wynosi 800.866,44 zł. Średnia wysokość dodatku w 2014r. wg przyznanych dodatków wynosiła 241,54 zł. Dodatki energetyczne Z dniem 1 stycznia 2014r. zgodnie z Uchwałą Nr 226/2013 Rady Miejskiej z dnia 28 listopada 2013r. zadanie dotyczące dodatku energetycznego, zostało przekazane do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Przemyślu. Zryczałtowany dodatek energetyczny od 1 stycznia 2014r. przysługuje na podstawie ustawy z dnia 26 lipca 2013r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne - oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013r. poz. 984) odbiorcy wrażliwemu energii elektrycznej, czyli osobie pobierającej dodatek mieszkaniowy. Zryczałtowany dodatek energetyczny jest formą pomocy przeznaczoną dla osób otrzymujących dodatek mieszkaniowy mającą na celu częściową rekompensatę kosztów zakupu energii elektrycznej. Aby otrzymać w/w dodatek wnioskodawca musi spełnić łącznie 3 przesłanki: jest uprawniony do dodatku mieszkaniowego, jest stroną umowy sprzedaży energii elektrycznej i zamieszkuje w miejscu dostarczania tej energii. Na wypłatę dodatków energetycznych jest przyznawana subwencja ze Skarbu Państwa – od Wojewody – na zasadach wnioskowania kwartalnego, a następnie rozliczania danego kwartału. Od 1 stycznia do 31 grudnia 2014r. wpłynęły 364 wnioski o przyznanie dodatku energetycznego. W ramach tych wniosków w podanym wyżej okresie rozliczeniowym objęto pomocą 235 gospodarstw domowych wypłacając 1 250 dodatków energetycznych na łączną kwotę 19.463, 92 zł. w tym 373,67 zł. kosztów obsługi tego zadania. 51 Raport o stanie miasta Przemyśla C. DANE PORÓWNAWCZE Tabela 42. Zasoby mieszkaniowe - GUS Wyszczególnienie Ogółem liczba mieszkań, w tym: liczba izb powierzchnia użytkowa mieszkań [m2 ] Ogółem mieszkania stanowiące własność gminy, w tym: liczba izb powierzchnia użytkowa mieszkań [m2 ] Mieszkania socjalne stanowiące własność gminy, w tym: powierzchnia użytkowa mieszkań [m2 ] Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010/2012 2013 2014 2007 2008/2013 2014 2007 2008 2009 2010/2012 2013 2014 2007/2010 2011 2012 2013 2014 2007/2010 2011 2012 2013 Przemyśl Krosno Mielec Zamość 23 312 23 469 23 538 23 674 24 392 24 444 24 584 24 613 78 609 79 271 79 560 80 054 83 005 83 251 83 790 83 958 1 382 446 1 395 184 1 402 301 1 413 461 1 475 395 1 481 264 1 494 105 1 498 632 2 616 b.d. 2 938 b.d. 2 483 b.d. 4 689 b.d. b.d. 114 674 b.d. 135 512 b.d. 112 114 b.d. 16 298 16 405 16 583 16 669 16 717 16 938 17 066 17 262 63 135 63 694 64 298 64 626 65 719 66 586 67 195 67 901 1 125 256 1 139 743 1 154 803 1 162 903 1 177 639 1 195 276 1 210 591 1 228 325 640 b.d. 624 b.d. 653 b.d. 1 788 b.d. b.d. 25 374 b.d. 24 383 b.d. 25 568 b.d. 19 871 20 005 20 167 20 243 20 784 20 404 20 521 20 612 74 340 74 936 75 636 76 110 76 895 77 447 77 938 78 394 1 251 785 1 266 385 1 283 542 1 294 748 1 311 136 1 326 438 1 339 080 1 350 810 1 581 b.d. 1 441 b.d. 1 202 b.d. 5 850 b.d. b.d. 70 085 b.d. 63 460 b.d. 51 947 b.d. 22 383 22 594 22 899 22 987 23 319 23 434 23 649 23 751 83 603 84 421 85 493 85 910 87 190 87 636 88 453 88 861 1 470 851 1 488 438 1 508 537 1 517 960 1 546 013 1 555 946 1 573 125 1 581 941 2 200 b.d. 2 034 b.d. 1 981 b.d. 5 817 b.d. b.d. 102 572 b.d. 93 402 b.d. 91 516 b.d. Jelenia Góra 33 643 34 004 34 400 34 675 34 458 34 784 34 849 34 945 118 416 119 635 120 836 121 722 122 308 123 328 123 593 123 916 2 125 127 2 155 069 2 185 263 2 205 319 2 214 596 2 238 122 2 245 523 2 253 771 7 123 b.d. 5 986 b.d. 4 032 b.d. 20 802 b.d. b.d. 372 658 b.d. 311 126 b.d. 195 939 b.d. b.d. 176 173 b.d. 153 155 b.d. 60 108 b.d. 67 62 b.d. 412 411 173 b.d. b.d. 159 b.d. b.d. 104 b.d. b.d. 75 b.d. b.d. 432 b.d. b.d. 5 819 5 696 4 966 5 021 2 006 3 670 2 806 2 415 13 001 13 054 5 696 5 109 3 341 2 919 13 840 52 Raport o stanie miasta Przemyśla 2014 Mieszkania w budynkach sprzedanych osobom fizycznym, w tym: powierzchnia użytkowa mieszkań [m2 ] Mieszkania w budynkach wielorodzinnych sprzedane osobom fizycznym, w tym: powierzchnia użytkowa mieszkań [m2 ] 2007 2008 2009 2010/2013 2014 2007 2008 2009 2010/2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 b.d. 8 b.d. 31 b.d. b.d. 366 b.d. 1 452 b.d. b.d. 175 b.d. 197 b.d. 193 b.d. 297 b.d. 8 547 b.d. 9 923 b.d. 9 210 b.d. 10 932 b.d. b.d. 1 b.d. b.d. b.d. b.d. 74 b.d. b.d. b.d. b.d. 48 b.d. 45 b.d. 23 b.d. 35 b.d. 2 142 b.d. 1 925 b.d. 987 b.d. 1 594 b.d. b.d. 2 b.d. b.d. b.d. b.d. 237 b.d. b.d. b.d. b.d. 184 b.d. 120 b.d. 118 b.d. 127 b.d. 8 422 b.d. 5 826 b.d. 6 423 b.d. 6 212 b.d. b.d. 166 b.d. b.d. b.d. b.d. 7 944 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 66 b.d. 24 b.d. 9 b.d. b.d. b.d. 3 307 b.d. 1 111 b.d. 379 b.d. b.d. 7 b.d. 24 b.d. b.d. 471 b.d. 1 375 b.d. b.d. 755 b.d. 995 b.d. 1 266 b.d. 704 b.d. 42 578 b.d. 57 102 b.d. 67 136 b.d. 48 235 b.d. Tabela 43. Standard zasobów mieszkaniowych – GUS Wyposażenie w urządzenia techniczno-sanitarne wodociąg ustęp spłukiwany łazienki (urządzenia kąpielowe, prysznice z odpływem wody) Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Przemyśl 22 876 23 034 23 145 23 272 24 096 24 148 24 288 24 318 21 612 21 773 21 909 22 032 23 680 23 733 23 879 23 909 20 621 20 783 20 862 20 986 23 064 23 117 23 257 23 287 Krosno 16 001 16 109 16 287 16 373 16 483 16 704 16 833 17 029 15 756 15 864 16 042 16 128 16 406 16 627 16 756 16 953 15 650 15 758 15 936 16 022 16 268 16 489 16 620 16 818 Liczba mieszkań Mielec Zamość 19 616 19 750 19 912 19 988 20 072 20 193 20 311 20 404 19 441 19 575 19 739 19 815 19 996 20 117 20 235 20 328 19 390 19 524 19 688 19 764 19 903 20 024 20 142 20 235 21 925 22 137 22 442 22 530 23 009 23 127 23 342 23 444 21 472 21 684 21 989 22 077 22 831 22 955 23 170 23 272 21 218 21 430 21 735 21 823 22 561 22 686 22 903 23 005 Jelenia Góra 33 419 33 780 34 176 34 451 34 263 34 589 34 654 34 750 31 215 31 576 31 987 32 262 33 084 33 410 33 486 33 582 29 653 30 016 30 413 30 689 32 053 32 379 32 444 32 540 53 Raport o stanie miasta Przemyśla centralne ogrzewanie gaz sieciowy 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 16 656 16 904 17 019 17 135 18 420 18 473 18 637 18 667 16 656 16 808 17 214 17 299 17 673 17 695 17 787 17 803 13 309 13 418 13 596 13 682 14 013 14 234 14 366 14 565 15 985 16 067 16 238 16 321 16 310 16 530 16 621 16 801 18 875 19 009 19 173 19 249 19 395 19 517 19 636 19 729 19 316 19 433 19 624 19 691 19 853 19 966 20 075 20 116 20 546 20 759 21 064 21 152 21 735 21 853 22 069 22 171 18 915 19 105 20 024 20 104 20 885 20 999 21 916 22 010 25 984 26 346 26 743 27 021 27 272 27 599 27 669 27 765 30 422 30 784 31 050 31 293 31 097 31 422 31 479 31 573 Tabela 44. Mieszkania oddane do użytku - GUS Wyszczególnienie Rok Przemyśl Krosno Mielec Zamość Jelenia Góra 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 63 169 76 171 94 65 148 40 339 706 322 551 422 323 584 219 9 445 13 761 7 847 12 363 9 491 8 068 13 917 5 381 221 113 182 112 120 223 132 201 989 586 632 499 554 880 618 719 22 315 15 148 15 989 12 466 13 114 17 991 15 477 17 997 155 141 174 120 140 152 141 101 753 632 762 660 548 698 593 510 16 521 15 568 18 939 15 188 14 189 18 844 14 834 12 890 134 223 313 91 296 141 226 107 689 878 1 120 432 1 015 549 871 436 16 356 18 899 21 059 9 742 20 935 11 916 18 908 9 447 374 368 406 289 147 334 85 105 1 223 1 246 1 244 961 509 1 066 359 378 26 683 30 591 31 066 22 172 12 746 24 852 9 632 9 840 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 26 26 - 20 - 48 - 12 - - Ogółem: liczba mieszkań liczba izb powierzchnia użytkowa [m2 ] Komunalne: liczba mieszkań liczba izb 54 Raport o stanie miasta Przemyśla powierzchnia użytkowa [m2 ] 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 43 44 879 879 - 40 845 80 1 837 - 42 651 - - 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 107 63 372 158 5 714 3 183 - - 38 88 1 915 - 32 45 98 126 1 437 2 155 - - 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 63 41 50 39 38 41 91 40 339 246 278 218 226 102 95 66 64 66 64 68 107 634 550 364 403 404 93 94 89 95 73 90 84 77 570 542 546 589 423 102 87 66 60 77 53 64 43 591 486 379 331 380 159 89 101 69 67 125 74 59 580 454 444 376 318 Społeczne czynszowe: liczba mieszkań liczba izb powierzchnia użytkowa [m2] Indywidualne: liczba mieszkań liczba izb 55 Raport o stanie miasta Przemyśla powierzchnia użytkowa [m2] 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 239 430 219 9 445 6 700 6 968 5 682 6 353 6 597 6 958 5 381 408 417 441 17 049 14 166 10 154 10 307 9 965 10 277 11 078 11 387 535 468 454 13 709 13 522 14 262 13 799 10 892 14 046 11 400 11 717 296 378 257 14 919 11 987 8 717 8 018 8 647 7 091 9 565 5 992 491 319 255 14 609 11 140 11 433 9 079 7 798 12 188 8 625 6 378 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 56 196 3 138 - - - 30 77 1 986 - 2 10 362 - 24 57 84 154 - 54 159 64 74 150 472 201 238 - 19 34 33 45 99 73 - 189 76 138 40 558 211 427 102 - 80 209 9 46 191 575 30 123 - Zakładowe liczna mieszkań liczba izb powierzchnia użytkowa [m2] Przeznaczone do sprzedaży lub wynajmu liczba mieszkań liczba izb powierzchnia użytkowa [m2] 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 56 Raport o stanie miasta Przemyśla 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 1 471 3 451 - 3 149 7 714 4 399 5 765 1 460 3 413 2 287 - 10 307 4 174 8 195 2 051 4 948 12 188 645 3 462 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 - - 28 24 24 64 52 56 1 385 1 147 1 173 12 12 24 42 42 77 651 651 1 404 - Spółdzielcze liczba mieszkań liczba izb powierzchnia użytkowa [m2] Tabela 45. Budynki oddane do użytku - GUS Wyszczególnienie Ogółem liczba budynków - kubatura budynków ogółem [m3 ] Ogółem budynki mieszkalne Rok Przemyśl Krosno Mielec Zamość Jelenia Góra 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 144 56 46 47 62 55 65 52 74 038 117 728 244 631 464 686 67 602 98 634 110 002 65 682 47 40 35 115 127 89 87 89 86 86 78 176 546 111 548 131 152 80 651 99 483 298 555 93 236 186 886 91 85 54 111 125 113 91 79 97 83 86 159 571 369 352 344 061 60 866 62 859 75 930 65 068 83 287 90 90 82 107 99 77 74 89 67 97 57 135 068 126 572 128 007 118 133 442 997 128 409 128 013 118 123 89 86 65 97 102 87 81 70 80 125 54 197 947 131 179 268 742 113 187 242 369 142 261 101 780 63 740 66 67 64 57 Raport o stanie miasta Przemyśla - kubatura budynków mieszkalnych [m3] Budownictwo indywidualne liczba budynków - kubatura budynków ogółem [m3] Budownictwo indywidualne budynki mieszkalne - kubatura budynków mieszkalnych [m3] 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 38 37 40 49 36 39 692 31 440 36 413 59 268 55 687 36 665 61 449 21 283 57 43 39 38 58 50 59 46 57 840 41 192 52 179 29 589 36 068 48 427 56 119 28 035 47 40 34 33 35 39 47 36 39 692 31 440 31 665 26 986 26 850 28 365 45 175 21 283 61 65 61 67 55 96 029 62 246 75 038 56 852 63 497 88 920 57 955 60 983 106 119 67 81 77 72 78 60 79 089 81 529 58 150 50 858 57 844 46 057 66 614 47 716 89 85 46 60 64 57 65 50 69 307 62 246 40 646 43 822 44 315 42 221 50 137 39 989 86 73 96 76 77 85 837 76 062 81 314 60 127 61 667 75 212 62 543 51 509 100 106 99 89 76 87 79 84 71 414 168 029 108 917 53 248 49 648 55 355 49 428 75 133 88 88 80 84 70 86 73 76 64 042 63 994 59 984 52 509 48 456 55 137 47 385 47 235 59 62 56 72 43 73 236 82 551 105 247 42 477 92 106 58 239 91 707 37 072 104 90 65 61 60 60 82 49 78 066 65 390 48 247 40 972 45 330 58 518 67 846 32 843 98 84 58 58 55 53 63 35 65 562 59 516 40 643 36 020 37 554 34 467 44 478 29 355 65 53 61 48 41 100 329 80 121 100 819 82 641 54 981 114 252 42 852 39 851 70 72 72 65 54 60 110 46 60 646 39 177 54 262 42 888 34 407 56 993 47 784 29 082 52 55 56 55 48 54 45 51 577 31 647 39 025 40 307 33 133 52 017 38 124 - Tabela 46. Handel w latach 2008-2013 (GUS) Sklepy Wyszczególnienie hipermarkety Rok 2008 2009 2010 2011 2012 Przemyśl 2 3 3 3 Krosno 1 - Zamość Mielec 1 1 1 1 Jelenia Góra 4 4 4 4 4 3 4 4 4 3 58 Raport o stanie miasta Przemyśla supermarkety domy towarowe domu handlowe TARGOWISKA STAŁE liczba targowisk powierzchnia ogółem [m2 ] liczba stałych punktów sprzedaży detalicznej ogółem liczba stałych punktów sprzedaży detalicznej na targowiskach czynnych codziennie 2013 2014 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 3 3 13 12 12 14 16 16 16 2 1 5 5 5 5 5 5 5 5 28 217 28 529 28 529 28 529 28 529 28 529 28 529 28 529 721 721 721 898 1 168 1 168 1 168 1 168 721 721 721 898 1 168 1 168 1 168 1 168 1 13 12 12 14 12 13 15 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 742 2 742 2 742 b.d. 1 350 1 350 1 350 1 350 b.d. b.d. 9 9 21 21 21 21 b.d. b.d. 4 4 21 21 21 21 1 1 8 10 14 13 12 14 15 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 4 4 4 4 4 4 3 3 9 600 9 600 9 600 9 600 9 600 9 600 4 600 4 600 120 100 120 120 120 120 380 380 120 100 120 120 120 120 290 290 4 4 15 14 17 21 20 22 22 1 1 1 1 1 3 4 3 3 3 4 3 5 5 5 5 5 4 4 4 20 000 20 000 20 000 20 000 8 000 6 500 6 500 6 500 400 405 400 400 310 241 190 190 400 400 395 395 310 241 190 190 3 3 11 12 16 20 22 24 25 -. 2 2 3 3 2 4 1 4 4 4 4 4 4 4 4 41 302 41 302 41 923 44 806 44 569 44 569 44 569 39 805 451 430 381 415 698 648 634 610 451 430 381 415 338 360 310 286 59 Raport o stanie miasta Przemyśla Targowiska sezonowe - roczne wpływy z opłaty targowej na targowiskach stałych i sezonowych ogółem [tys. zł] 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 396,7 369,9 413,4 348,3 295,8 235,6 231,4 234,4 145,9 141,4 112,2 104,8 130,3 122,4 110,0 113,0 725,3 853,2 792,7 701,7 757,5 718,4 901,3 790,2 243,6 248,5 240,9 240,9 225,3 205,4 195,5 195,2 1 576,6 1 478,2 1 430,4 1 352,0 1 343,6 516,6 493,7 473,0 Wykres 5. Średni czas oczekiwania na mieszkanie gminy i TBS Źródło: System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Brak danych. E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. w Przemyślu Przedsiębiorstwa Gospodarki Mieszkaniowej Sp. z o.o. w Przemyślu Spółdzielnie Mieszkaniowe Sprawozdania SG–01 dla GUS System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich GUS – Bank Danych Lokalnych 60 Raport o stanie miasta Przemyśla TEMAT 2. POZIOM BEZROBOCIA, TENDENCJE, PŁACE, DOSTĘPNOŚĆ SZKOLEŃ, OFERTY PRACY, PROGRAM WALKI Z BEZROBOCIEM, RÓWNOŚĆ SZANS. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Bezrobocie w Przemyślu mimo tendencji spadkowej - od wielu lat utrzymuje się powyżej średniej wojewódzkiej i średniej ogólnopolskiej. Wg stanu na dzień 31 grudnia 2014r. stopa bezrobocia w mieście Przemyślu ukształtowała się na poziomie 16,8%, w powiecie przemyskim 18,9%, natomiast w województwie podkarpackim 14,8%. W kraju stopa bezrobocia wynosiła 11,5%. Dla porównania na koniec 2013r. dla miasta Przemyśl stopa kształtowała się na poziomie 17,7%, w powiecie zaś wynosiła ona 21,8%.W końcu 2014r. w ewidencji bezrobotnych znajdowało się 4 706 osób zamieszkałych w Przemyślu (w 2013r. – 5 071 osób) i stanowiły one 46,24% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych w PUP w Przemyślu (w 2013r. – 44,21%). Tabela 47. Bezrobocie na terenie miasta Przemyśla Rok Ogółem Kobiety Bez prawa do zasiłku Dotychczas niepracujący Stopa bezrobocia rejestrowanego [%] 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 4 824 4 779 5 397 5 413 5 337 5 220 5 071 4 706 2 679 2 654 2 777 2 800 2 856 2 690 2 599 2 415 4 504 4 178 4 583 4 656 4 631 4 775 4 772 4 392 1 182 1 114 1 278 1 298 1 177 1 122 1 135 1 010 16,9 16,7 19,4 18,4 17,9 17,7 17,7 17,7 W powiecie przemyskim udział kobiet w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2014r. wynosił 48,03% (w 2013r. – 48,46%), natomiast w mieście Przemyślu był wyższy i wynosił w 2014r. – 51,32% (w grudniu 2013r. – 51,25%). Wg stanu na koniec grudnia 2014r. wśród osób podejmujących pracę dominowali mężczyźni, co świadczy o tym, że mają znacznie korzystniejszą sytuację na rynku pracy niż kobiety. Z powodu podjęcia pracy z rejestru bezrobotnych wyłączonych zostało 2 487 mężczyzn, tj. 55,17% ogółu osób podejmujących pracę. W 2014r. większość kobiet – 56,17% (w grudniu 2013r. – 52,27%) pozostaje bez pracy ponad 12 miesięcy. Bezrobotne kobiety zdecydowanie częściej niż mężczyźni posiadają wykształcenie wyższe. W ogólnej liczbie bezrobotnych z wykształceniem: wyższym, kobiety stanowią 65,12% (w 2013r. – 68,02%); policealnym i średnim zawodowym – 57,12% (w 2013r. – 56,08%); ogólnokształcącym – 62,47% (w 2013r. – 63,73%). Mężczyźni częściej posiadają wykształcenie zasadnicze zawodowe 61,18% (w 2013r. – 62,87%) oraz gimnazjalne i poniżej 60,26% (w 2013 – 56,24%). W końcu grudnia 2014r. udział liczby osób z prawem do zasiłku dla bezrobotnych wyniósł 6,67%. Wśród 679 osób z prawem do zasiłku: 314 osób (46,24%) zamieszkiwało na terenie miasta Przemyśla; 298 osób (43,89%) stanowiły kobiety; 365 osoby (53,76%) zamieszkiwało na wsi; 44 osoby (6,48%) były w wieku do 25 lat; 240 osób (35,35%) były w wieku powyżej 50 roku życia; 146 osób (21,50%) nie posiadały kwalifikacji zawodowych. W 2014r. w PUP Przemyśl zarejestrowało się 9 585 bezrobotnych (o 779 osób mniej niż w 2013r.), z czego 5 370 osoby z terenu powiatu przemyskiego. Z ewidencji wyłączono 10 880 osób (o 781 osób więcej niż w 2013r.) z czego 4 580 osób z terenu miasta Przemyśla). 61 Raport o stanie miasta Przemyśla Głównymi przyczynami wyłączeń z ewidencji były: podjęcie pracy 4 508 osób tj. 41,43% (w 2013r. – 45,57%) niepotwierdzenie gotowości do pracy 3 541 osób tj. 32,55% ogółu wyłączonych osób (w 2013r. – 29,28%). Bezrobotni niepełnosprawni Na koniec grudnia 2014r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Przemyślu zarejestrowanych było 534 osoby niepełnosprawne, co stanowiło 5,25% ogółu bezrobotnych. W końcu 2014r. prawo do zasiłku posiadało 50 osób niepełnosprawnych tj. 9,36% (w końcu 2013r. – 11,89 %) ogółu zarejestrowanych bezrobotnych niepełnosprawnych. Poza bezrobotnymi niepełnosprawnymi, w rejestrze PUP pozostawały osoby niepełnosprawne posiadające status poszukującego pracy. Na koniec roku 2014 w rejestrze PUP było 153 osoby poszukujące pracy niepełnosprawne Tabela 48. Liczba osób niepełnosprawnych z terenu miasta Przemyśla według stopnia niepełnosprawności wg stanu na 31 grudnia Poszukujący pracy Liczba bezrobotnych Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Znaczny Umiarkowany 8 13 19 10 11 13 17 21 56 78 120 102 138 119 116 211 Stopień niepełnosprawności Lekki Znaczny 120 130 204 196 209 190 180 302 24 26 24 20 22 16 14 24 Umiarkowany Lekki 102 87 68 84 92 104 82 112 23 24 22 22 22 18 13 17 Szkolenia, oferty pracy, programy szkolenia Usługą szkoleniową w 2014r. objętych było 236 osób, w tym 84 kobiety, z czego 236 osób ukończyło daną formę. Zorganizowano łącznie 89 szkoleń w tym: 20 inicjowanych przez urząd pracy dla 144 osób bezrobotnych oraz 64 szkolenia na indywidualne wnioski wskazane przez zainteresowanego bezrobotnego/poszukującego pracy dla 87 osób. Na 236 osób bezrobotnych, poszukujących pracy, które uzyskały świadectwa ukończenia szkolenia pracę podjęło 105 osób, co stanowi 44,49% ogólnej liczby osób, które ukończyły szkolenia, w tym 7 osób niepełnosprawnych. oferty pracy W 2014r. w dyspozycji PUP było 2 556 ofert w tym 1 604 oferty pracy i 952 miejsca aktywizacji zawodowej tj. stażu i prac społ. użytecznych (w analogicznym okresie roku ubiegłego było 2 787 ofert w tym 1 749 ofert pracy i 1 038 miejsc aktywizacji zawodowej). W omawianym okresie w dyspozycji PUP było 802 niesubsydiowane oferty pracy, które stanowiły 31,38% w ogólnej liczbie ofert pracy (w 2013r. – 31,58%). Z powodu podjęcia pracy w 2014r. wyrejestrowanych zostało 4 508 osób (z terenu miasta Przemyśla 1 890 osób, z terenu powiatu przemyskiego 2 618 osób). Realizując zadania z zakresu aktywnego pośrednictwa pracy w omawianym okresie zorganizowano 5 giełd pracy dot. zatrudnienia na 41 stanowiskach pracy. W zorganizowanych giełdach uczestniczyło 171 osób, spośród których 19 podjęło zatrudnienie. Ponadto w 2015r. planowane jest zatrudnienie dalszych 16 osób. projekty finansowane ze środków EFS 62 Raport o stanie miasta Przemyśla W 2014r skończył się okres realizacji Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki na lata 2007-2014. W tym czasie urząd zrealizował 3 projekty - dwa konkursowe i jeden systemowy skierowany do osób bezrobotnych: konkursowy „Czas na pracę” realizowany w ramach poddziałania 6.1.1. – okres realizacji od 01.09.2012r. do 31.08.2014r. Głównym celem projektu była aktywizacja zawodowa i podniesienie zdolności do zatrudnienia osób bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Przemyślu. Cel główny został osiągnięty poprzez realizację następujących celów szczegółowych: uzyskanie umiejętności poruszania się po rynku pracy, nabycie doświadczenia zawodowego , uzyskanie zatrudnienia. Projekt był skierowany do osób bezrobotnych zrejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Przemyślu przede wszystkim znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy wymienionych w art. 49 Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, a zwłaszcza: do osób długotrwale bezrobotnych, w wieku powyżej 50 roku życia, do 25 roku życia, niepełnosprawnych. Każdy uczestnik projektu został objęty poradnictwem zawodowym oraz drugą formą wsparcia tj. pracami interwencyjnymi lub stażem Działaniami w ramach projektu objęto 292 osoby bezrobotne – 149 uczestników skierowano na staż oraz 143 osoby uczestniczyły w pracach interwencyjnych. Program planowo zakończyło 269 osób (144 osoby na stażach, oraz 125 z prac interwencyjnych). Uzyskany po zakończeniu projektu wskaźnik efektywności zatrudnieniowej wynosi 71,12% (w projekcie zakładano 30% ) Podjęte w projekcie zadania przyczyniły się do uzyskania przez ok. 71% uczestników zatrudnienia i poprawę sytuacji ekonomicznej bezrobotnych i ich rodzin. Całkowita wartość projektu: 4.082,2 tys. zł w tym: kwota dofinansowania: 2.490,8 tys. zł, wkład prywatny: 1.591,4 tys. zł konkursowy „Czas na aktywność zawodową” realizowany w ramach poddziałania 6.1.1. Okres realizacji od 01.10.2012r. do 30.09.2014r. Głównym celem projektu jest aktywizacja zawodowa i podniesienie zdolności do zatrudnienia osób bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Przemyślu. Cel główny został osiągnięty poprzez realizację następujących celów szczegółowych: - uzyskanie umiejętności poruszania się po rynku pracy, nabycie doświadczenia zawodowego , uzyskanie zatrudnienia. Projekt był skierowany do osób bezrobotnych zrejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Przemyślu przede wszystkim znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy wymienionych w art. 49 Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, a zwłaszcza: do osób długotrwale bezrobotnych, w wieku powyżej 50 roku życia, do 25 roku życia, niepełnosprawnych. Każdy uczestnik projektu został objęty poradnictwem zawodowym oraz drugą formą wsparcia – pracami interwencyjnymi lub stażem. Działaniami w ramach projektu objęto 117 osób bezrobotnych – 55 uczestników skierowano na staż oraz 62 osobom udzielono wsparcia w ramach prac interwencyjnych. Program planowo zakończyło 98 osób (53 osoby odbywające staż, oraz 45 uczestników wykonujących prace interwencyjne). Uzyskany po zakończeniu projektu wskaźnik efektywności zatrudnieniowej wynosi 85,88% (w projekcie zakładano 34,04%) Podjęte w projekcie zadania przyczyniły się do uzyskania zatrudnienia, co poprawiło sytuację ekonomiczną bezrobotnych i ich rodzin. Całkowita wartość projektu - 1.579,2 tys. zł w tym: kwota dofinansowania - 968,5 tys. zł, wkład prywatny - 610.7 tys, zł. systemowy „Więcej szans w przemyskim”, realizowany w ramach Priorytetu VI Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki- Rynek pracy otwarty dla wszystkich, Działanie 6.1 Poprawa dostępności do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności zawodowej w regionie, poddziałanie 6.1.3 Poprawa zdolności do zatrudnienia oraz podnoszenia poziomu aktywności zawodowej osób bezrobotnych. Okres realizacji 01.01.2008r.-31.12.2014r. Działaniami okresie 63 Raport o stanie miasta Przemyśla sprawozdawczym w ramach projektu objęto 969 osób, w tym: szkoleniami 201 osób, na staż skierowano 340 osób, prace interwencyjne wykonywało 105 osób, wypłacono jednorazowe środki na pojęcie działalności gospodarczej dla 196 osób, zrefundowano koszty wyposażenia lub doposażenia stanowisk pracy dla 160 bezrobotnych (suma uczestników poszczególnych form jest różna od ilości osób objętych ogółem, gdyż niektóre osoby korzystały z dwóch form wsparcia). Osiągnięta wartość wskaźnika efektywności zatrudnieniowej w ramach projektu wynosi 76,73% Całkowita wartość projektu na 2014r - 11.057,7 tys. zł, w tym kwota dofinansowania - 10.816,9 tys. zł, wkład prywatny - 240,8 tys. zł. W omawianym okresie kończy się realizacja trwającego przez kilka lat projektu systemowego „Więcej szans w przemyskim „W okresie od 2008r. do 2014r. działaniami w ramach projektu objęto 5.770 osób bezrobotnych w tym: wsparcia w ramach szkoleń udzielono 1.513 osobom bezrobotnym, w stażach uczestniczyły 2.154 osoby, prace interwencyjne wykonywało1.506 osób, 894 osoby uzyskały środki na podjęcie działalności gospodarczej, zrefundowano koszty wyposażenia lub doposażenia stanowisk pracy dla 222 bezrobotnych (suma uczestników poszczególnych form jest różna od ilości osób objętych ogółem, gdyż niektóre osoby korzystały z dwóch form wsparcia) Osiągnięta wartość wskaźnika efektywności zatrudnieniowej w ramach całego projektu wynosi 58,00% Całkowita wartość projektu za okres od 01.01.2008r.-31.12.2014r. wynosi - 58.941,8 tys. zł, w tym kwota dofinansowania - 51.085,3 tys. zł, wkład prywatny – 7.438,5 tys. zł, wkład własny środki FP - 418,0 tys. zł. B. TRENDY I TENDENCJE Tabela 49. Rynek pracy w Przemyślu w latach 2007–2014 Rok Pracujący ogółem w tym kobiety Sektor prywatny Zarejestrowani bezrobotni Stopa bezrobocia Bezrobocie w Polsce 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 17 549 17 431 17 072 17 970 18 185 17 284 16 954 b. d. 8 952 9 010 8 708 9 226 8 966 8 418 8 711 b. d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 8 866 b.d. b. d 4 824 4 779 5 397 5 413 5 337 5 220 5 071 4 706 16,9 16,7 18,9 19,2 18,0 17,7 17,7 17,7 11,4 9,5 11,9 12,3 12,5 13,4 13,4 11,5 Tabela 50. Zróżnicowanie terytorialne, wzrost / spadek oraz dynamika bezrobocia Wyszczególnienie Bezrobotni wg stanu na 31 grudnia Przyrost w porównaniu do roku poprzedniego Dynamika Lata Liczba osób bezrobotnych 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2006-2007 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 2007r. = 100% 4 824 4 779 5 397 5 413 5 337 5 220 5 071 4 706 -458 -45 618 16 -76 -117 -149 365 91,3 64 Raport o stanie miasta Przemyśla 2008r. = 100% 2009r. = 100% 2010r. = 100% 2011r. = 100% 2012r. = 100% 2013r. = 100% 2014r. = 100% 99,1 112,9 100,3 98,6 97,8 97,1 92,8 Wg stanu na 31.12.2014r. bezrobotne kobiety stanowiły 51,32% w ogólnej liczbie bezrobotnych mieszkańców Przemyśla (2013r. – 51,25%) i jednocześnie 49,55% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych w PUP (2013r. – 49,7 %). W końcu omawianego okresu 512 mieszkańców miasta Przemyśla było w wieku 18-24 lata (2013r. – 665) i stanowili oni ponad 10,88% (2013r. – 13,1%) ogółu zarejestrowanych bezrobotnych zamieszkałych w Przemyślu. Trudna sytuacja na rynku pracy sprzyja długiemu pozostawaniu w ewidencji urzędów pracy, co odzwierciedla wzrost liczby długotrwale bezrobotnych. Jednakże w końcu 2014r. bez pracy powyżej 12 miesięcy pozostawało 2 562 osoby z Przemyśla czyli o 205 osób mniej niż w roku poprzednim. Tabela 51. Oferty pracy ogółem (zatrudnienie lub inna praca zarobkowa), w tym dla osób niepełnosprawnych Wyszczególnienie 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Oferty pracy ogółem w tym, oferty pracy - subsydiowanej - niesubsydiowanej - dla niepełnosprawnych 2 030 2 062 2 111 2 156 1 291 1 618 2 787 2 556 1 195 835 91 1 417 645 47 1 486 625 55 1 664 492 62 704 587 74 925 693 149 1 907 880 189 1 754 802 109 Tabela 52. Liczba osób z terenu miasta Przemyśla biorących udział w szkoleniach Rok Rozpoczęły Ukończyły Podjęły pracę 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 263 305 474 400 81 115 129 101 255 301 470 389 81 110 129 102 66 84 111 104 18 26 58 41 Tabela 53. Stan i struktura bezrobotnych wg wieku i wykształcenia wg stanu na 31 grudnia Wyszczególnienie Ogółem bezrobotnych liczba [%] Struktura wg wieku liczba 18 – 24 lat 25 – 34 lat 35 – 44 lat 45 – 54 lat [%] liczba [%] liczba [%] liczba [%] 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 4 824 100 4 779 100 5 397 100 5 413 100 5 337 100 5 220 100 5 071 100 4 706 100 776 16,1 1 532 31,8 1 092 22,6 1 140 23,6 775 16,2 1 481 31,0 1 058 22,1 1 158 24,2 912 16,9 1 674 31,0 1 203 22,3 1 198 22,2 878 16,2 1 629 30,1 1 241 22,9 1 196 22,1 740 13,9 1 681 31,5 1 230 23,1 1 154 21,6 733 14,1 1 591 30,5 1 212 23,2 1 092 20,9 665 13,09 1 484 29,26 1 217 23,99 1 074 21,18 512 10,88 1 309 27,82 1 219 25,90 989 21,02 65 Raport o stanie miasta Przemyśla 55 i więcej lat liczba [%] Struktura wg wykształcenia liczba wyższe [%] 281 5,8 267 5,6 410 7,6 469 8,7 532 9,9 592 11,3 631 12,44 677 14,39 540 11,3 1 160 672 12,5 1 344 721 13,3 1 317 768 14,4 1 323 745 14,3 1 256 767 15,13 1 208 680 14,45 1 106 policealne i średnie zawod. średnie ogólnokształcące liczba 447 9,9 1 201 [%] 24,9 24,3 24,9 24,3 24,8 24,1 23,82 23,50 liczba zasadnicze zawod. liczba gimnazjalne i poniżej liczba [%] 706 14,6 1 331 27,6 1 109 23,0 703 14,7 1 264 26,4 1 112 23,3 781 14,5 1 352 25,1 1 248 23,1 795 17,7 1 339 24,7 1 241 22,9 809 15,2 1 254 23,5 1 183 22,2 801 15,3 1 211 24,7 1 207 23,1 777 15,32 1 141 22,50 1 178 23,23 715 15,19 1 091 23,18 1 114 23,67 [%] [%] Na terenie miasta Przemyśla – zgodnie ze stanem na dzień 31.12.2014r. wśród zarejestrowanych bezrobotnych najliczniejszą grupę stanowiły osoby w przedziale wiekowym 25–34 lata – 27,82% (2013r. – 29,26%). Niepokojącym zjawiskiem jest odnotowany wzrost liczby bezrobotnych w wieku 55 i więcej lat, w stosunku do roku poprzedniego liczba osób w tym wieku wzrosła o 39 osób i wynosiła 14,39% ogółu zarejestrowanych mieszkańców Przemyśla. W 2014r. odnotowano wzrost liczby osób bezrobotnych w grupach wiekowych 35-44 o 2 osoby i spadek liczby zarejestrowanych bezrobotnych w wieku 45-54 o 85 osób, co w konsekwencji daje 25,90% i 21,02% udziału w ogóle zarejestrowanych bezrobotnych z Przemyśla. Liczba osób w wieku 18-24 spadła w stosunku do roku poprzedniego o 153 osoby i wynosi 10,88% ogółu zarejestrowanych mieszkańców Przemyśla. Pod względem wykształcenia największą grupę stanowiły osoby z wykształceniem zasadniczym – zawodowym oraz wykształceniem gimnazjalnym i poniżej. Bezrobotni o niskich kwalifikacjach zawodowych (wykształcenie gimnazjalne i niższe) to bardzo liczna kategoria – 23,67% (2013r. – 23,23%) ogółu zarejestrowanych. Nieco mniej liczną grupę stanowią osoby legitymujące się wykształceniem zasadniczym zawodowym oraz policealnym/średnim zawodowym – odpowiednio 23,18% i 23,5% (2013r. – 23,82% i 22,5%). Najmniejszy odsetek wśród bezrobotnych zajmują osoby z wykształceniem wyższym tj. 14,45% (2013r. – 15,13%) 66 Raport o stanie miasta Przemyśla Wykres 6. Stopa bezrobocia w Przemyślu w latach 2005-2014 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 Tabela 54. Stan i struktura bezrobotnych wg stażu pracy i czasu pozostawania bez pracy Wyszczególnienie 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 liczba 4 824 Ogółem bezrobotnych % 100 Struktura wg stażu pracy 4 779 100 5 397 100 5 413 100 5 337 100 5 220 100 5 071 100 4 706 100 508 10,5 990 20,5 679 14,1 909 18,8 507 10,5 49 1,0 1 182 24,5 548 11,5 1 023 21,4 653 13,7 866 18,1 504 10,5 71 1,5 1 114 23,3 645 12,0 1 122 20,8 716 13,3 953 17,7 554 10,3 129 2,4 1 278 23,7 637 11,8 1 128 20,8 718 13,3 932 17,2 593 11,0 107 2,0 1 298 24,0 673 12,6 1 165 21,8 734 13,8 899 16,8 560 10,5 129 2,4 1 177 22,1 706 13,5 1 172 22,5 685 13,1 860 16,5 521 9,9 154 2,9 1 122 21,5 681 13,43 1 068 21,06 707 13,94 837 16,51 514 10,14 129 2,54 1 135 22,38 656 13,94 978 20,78 663 14,09 804 17,08 461 9,80 134 2,85 1 010 21,46 298 6,2 646 13,4 599 12,4 662 13,7 731 15,2 1 888 39,1 323 6,7 678 14.2 573 12,0 721 15,1 765 16,0 1 719 36,0 334 6,2 716 13.3 868 16,1 943 17,5 905 16,8 1 631 30,2 341 6,3 640 11.8 762 14,1 919 17,0 1 103 20,4 1 648 30,4 359 6,7 605 11.3 627 11,7 815 15,3 1 047 19,6 1 884 35,3 278 5,3 658 12.6 588 11,3 739 14,2 978 18,7 1 979 37,9 282 5,56 591 11,65 712 14,04 719 14,18 768 15,14 1 999 39,42 405 8,61 562 11,94 559 11,88 618 13,13 740 15,72 1 822 38,72 do 1 roku 1-5 5-10 10-20 20-30 3o lat i więcej 2007 liczba % liczba % liczba % liczba % liczba % liczba % liczba Bez stażu pracy % Strukura wg czasu pozostawania bezrobotnymi do 1 miesiąca liczba 1–3 miesiące liczba 3-6 miesięcy liczba 6-12 miesięcy liczba 12–24 miesięcy liczba powyżej 24 miesięcy liczba % % % % % % 67 Raport o stanie miasta Przemyśla C. DANE PORÓWNAWCZE Wykres 7. Stopa bezrobocia w Przemyślu i w Polsce w latach 2005-2014 22 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Przemyśl Polska Tabela 55. Terytorialne zróżnicowanie stopy bezrobocia Wyszczególnienie Procentowy wskaźnik stopy bezrobocia wg stanu na dzień 31 grudnia Przyrost/spadek w porównaniu do roku poprzedniego Rok Miasto Przemyśl Woj.Podkarpackie Polska 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2006/2007 2007/2008 2008/2009 2009/2010 2010/2011 2011/2012 2012/2013 2013/2014 16,9 16,7 19,4 18,4 17,9 17,7 17,7 16,8 -1,6 -0,2 2,7 -1,0 -0,5 -0,2 0 -0,9 14,4 13,1 15,9 15,4 15,5 16,3 16,4 14,8 -2,1 -1,3 2,8 -0,5 0,3 0,8 0,1 -1,6 11,4 9,5 12,1 12,4 12,5 13,4 13,4 11,5 -3,5 -1,9 2,6 0,3 0,1 0,9 0 -1,9 Tabela 56. Bezrobotni miasta Przemyśla uprawnieni do zasiłku (stan na 31 grudnia) Rok Ogółem 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 4 824 4 779 5 397 5 413 5 337 5 220 5 071 4 706 Zarejestrowani bezrobotni w tym z prawem do zasiłku Procentowy udział bezrobotnych z prawem do zasiłku w ogólnej liczbie bezrobotnych 320 601 814 757 706 445 299 314 6,6 12,6 15,1 14,0 13,2 8,5 5,9 6,67 Tabela 57. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych – GUS Wyszczególnienie Ogółem Rok 2007 2008 2009 Przemyśl 4 824 4 779 5 397 Krosno 1 574 1 730 2 230 Mielec 2 890 3 035 3 993 Zamość 4 476 3 924 4 523 Jelenia Góra 2 731 2 381 3 537 68 Raport o stanie miasta Przemyśla Kobiety 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 5 413 5 337 5 220 5 071 4 706 2 679 2 654 2 777 2 800 2 856 2 690 2 599 2 415 2 305 2 208 2 600 2 604 2 123 1 047 1 058 1 201 1 234 1 193 1 369 1 394 1 125 3 733 4 033 3 677 3 306 3 192 1 883 1 818 2 110 2 033 2 128 1 861 b.d. 1 641 4 614 4 337 4 827 4 861 4 364 2 415 2 094 2 230 2 285 2 117 2 282 2 304 2 131 4 045 3 555 3 673 3 324 2 577 1 400 1 233 1 680 1 906 1 735 1 707 1 529 1 163 D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU „Program promocji zatrudnienia oraz aktywizacji przemyskiego Rynku Pracy na rok 2014”. Wydatki Funduszu Pracy, Europejskiego Funduszu Społecznego i Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w 2014r. wyniosły ogółem 31 749 520,69 zł. 69 Raport o stanie miasta Przemyśla Tabela 58. Realizacja w okresie 01.01-31.12.2013r. „Programu promocji zatrudnienia oraz aktywizacji przemyskiego Rynku Pracy na rok 2014”. Wyszczególnienie Wydatki ogółem: w tym: Wypłata zasiłków dla bezrobotnych Wypłata dodatków aktywizacyjnych Świadczenie integracyjne Składki KRUS Pozostałe wydatki Aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu Projekty POKL współfinansowane z EFS Poddziałanie 6.1.3, 6.1.1/ 2 projekty/ Fundusz Pracy 19 025 948,69 12 307 580,58 11 193 015,64 0,00 293 353,80 0,00 591 325,50 0,00 6 036,00 0,00 804 082,14 112 970,28 6 138 135,61 12 194 610,30 Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Razem 415 991,42 31 749 520,6 9 0,00 11 193 015,6 4 0,00 293 353,80 0,00 591 325,50 6 036,00 50 025,93 967 078,35 365 965,49 18 698 711,4 0 Na aktywne formy wydatkowano: Przekwalifikowania Zwrot kosztów dojazdu, zakwaterowania i wyżywienia Badania lekarskie Prace interwencyjne Jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej Doposażenie i wyposażenie stanowisk pracy Stypendia z tyt. kontynuacji nauki Stypendia stażowe Bon stażowy Bon szkoleniowy Bon zatrudnieniowy Bon zasiedleniowy Krajowy Fundusz Szkoleniowy Prace społecznie użyteczne Roboty publiczne Opieka nad dzieckiem do lat 7 i osobą zależną Składki ZUS od spółdzielni socjalnej 177 711,19 732 755,88 10 333,04 117 258,71 69 490,72 2 343,22 9 696,50 1 702 864,46 356 611,00 38 119,00 1 218 986,87 4 039 922,63 1 079,00 48 894,50 0,00 2 921 851,33 80 000,00 4 476 533,63 881 000,00 3 330 626,85 195 000,00 4 406 626,85 34 507,90 0,00 962 007,50 10 039,62 12 810,00 58 292,17 94 195,00 5 588,00 2 764 708,35 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 595 081,14 0,00 0,00 595 081,14 1 061 741,52 0,00 0,00 1 061 741,52 8 012,82 0,00 0,00 8 012,82 50 718,08 0,00 0,00 50 718,08 0,00 920 800,11 189 092,65 34 507,90 77 210,23 3 803 926,08 0,00 10 039,62 0,00 12 810,00 0,00 58 292,17 0,00 94 195,00 0,00 5 588,00 Realizacja poszczególnych form wsparcia w ramach środków będących w dyspozycji Powiatowego Urzędu Pracy w Przemyślu za okres od 01.01-31.12.2014r. przedstawia się następująco: 1. Prace interwencyjne. Jest to bardzo popularna forma aktywizacji skierowana do osób bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy, mających problemy z wejściem lub powrotem na rynek 70 Raport o stanie miasta Przemyśla pracy, zapewniająca wysoką efektywność zatrudnieniową. W 2014r. zawarto 213 umów o organizowanie prac interwencyjnych w tym : 49 umów zawartych z 39 pracodawcami finansowanych było w ramach projektu systemowego „Więcej szans w przemyskim”, 164 umowy zawarte z 131 pracodawcami finansowane były ze środków Funduszu Pracy przyznanych ramach algorytmu. W omawianym okresie subsydiowanym zatrudnieniem ogółem objęto 721 osób bezrobotnych w tym: 317 osób kontynuowało program zgodnie z umowami zawartymi w 2013r., 404 osoby skierowano do prac interwencyjnych 2014r. (162 osoby z miasta, 242 osoby z terenów wiejskich). Finansowanie bezrobotnych objętych wsparciem w ramach prac interwencyjnych przedstawiało się następująco: 498 osób uczestniczyło w programie w ramach środków FP przyznanych algorytmem, 105 osób w ramach projektu systemowego „Więcej szans w przemyskim”, 84 osób w ramach projektu konkursowego „Czas na pracę„, 34 osób w ramach projektu konkursowego „Czas na aktywność zawodową”. Na dzień 31.12.2014r. prace interwencyjne zakończyło 441 osób, z tego 382 osoby uzyskały zatrudnienie, co daje wskaźnik efektywności 86,62 %. W omawianym okresie 42 osoby przerwały udział w pracach interwencyjnych. W 2015r. 283 osoby będą kontynuować subsydiowane zatrudnienie w ramach umów finansowanych z Funduszu Pracy. Na realizację programów wydatkowano kwotę 1.702,9 tys. zł z Funduszu Pracy oraz 1.223,8 tys. zł z Europejskiego Funduszu Społecznego. 2. Roboty publiczne. W okresie sprawozdawczym robotami publicznymi objęto 135 osób. (54 osoby z miasta oraz 81 osób z terenów wiejskich) z tego: 38 osób kontynuowało roboty publiczne w ramach umów zawartych w 2013r., 97 osób skierowano w okresie sprawozdawczym. Roboty publiczne organizowane były gminach oraz jednostkach podległych Gminie Miejskiej Przemyśl. Na dzień 31.12.2014r. 69 osób zakończyło wykonywanie robót publicznych, zatrudnienie uzyskało 31 osób co daje efektywność 44,92 %. Na realizację programu wydatkowano 773,6 tys. zł w ramach środków przyznanych w ramach algorytmu oraz 288,1tys. zł z rezerwy Ministra. Roboty publiczne ta forma wsparcia jest ważnym czynnikiem aktywizującym, gdyż na roboty publiczne kierowani są bezrobotni o najniższych kwalifikacjach, osoby zagrożone wykluczeniem społecznym, osoby po 50 roku życia, płatnicy alimentów, dla których na lokalnym rynku pracy brakuje ofert pracy. Również prace, które wykonują (układanie chodników, budowa obiektów sportowych, prace porządkowe i remontowe) są niezmiernie istotne, gdyż przyczyniają się do poprawy wizerunku poszczególnych gmin , do ochrony środowiska i poprawy warunków życia mieszkańców. 3. Refundacja kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowisk pracy dla skierowanych bezrobotnych. Tworzenie miejsc pracy w ramach refundacji kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowisk pracy jest bardzo popularną formą aktywizacji zarówno wśród pracodawców jak i bezrobotnych. W 2014. utworzono 203 nowe stanowisk apracy w tym: 14 stanowisk zrefundowano ze środków Funduszu Pracy przyznanego w ramach algorytmu, 160 stanowisk zrefundowano ze środków EFS, 29 stanowisk zrefundowano ze środków uzyskanych z rezerwy Ministra Ogółem tą formą wsparcia objęto 685 osób bezrobotnych w tym: monitorowano realizację umów zawartych 71 Raport o stanie miasta Przemyśla poprzednim okresie sprawozdawczym, zgodnie z którymi 398 osób bezrobotnych kontynuowało zatrudnienie, natomiast w 2014r. na nowo utworzone miejsca pracy i uzupełnienia zwolnionych miejsc pracy skierowano 287 osób. W omawianym okresie 155 osób zakończyło udział w programie terminowo, a 64 osoby przerwały udział. W 2014r. program kontynuowało 466 osób. Pracodawcy najczęściej wnioskowali o tworzenie stanowisk w zawodzie sprzedawca, kierowca samochodu dostawczego, przedstawiciel handlowy, mechanik pojazdów samochodowych, fryzjer, kasjer handlowy, dostawca potraw. Ponadto zrefundowano koszty doposażenia lub wyposażenia 5 stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych ze środków PFRON W okresie sprawozdawczym systematycznie przeprowadzano kontrole dotyczące prawidłowości zakupionego sprzętu na wyposażenie i doposażenie stanowisk pracy. Na tę formę aktywizacji wydatkowano kwotę 301,00 tys. zł ze środków Funduszu Pracy przyznanych w ramach algorytmu, 4.039,9 tys. zł z EFS, 580,00 tys. zł ze środków uzyskanych z rezerwy Ministra. 4. Jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej /dotacje/. W ostatnich latach widoczny jest wzrost zainteresowania bezrobotnych tworzeniem własnych miejsc pracy. W omawianym okresie tą formą wsparcia objęto 486 osób, w tym monitorowano realizację umów o wypłatę jednorazowych środków na podjęcie działalności gospodarczej zawartych z 272 bezrobotnymi w poprzednim okresie sprawozdawczym. W 2014r. 213 osób bezrobotnych (92 osób z terenu miasta i 111 z terenów wiejskich) zostało wyrejestrowanych z tytułu rozpoczęcia działalności gospodarczej po uzyskaniu jednorazowych środków w tym: 196 osób w ramach projektu systemowego współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego, 11 osób otrzymało jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej z Funduszu Pracy przyznanego w ramach algorytmu, 4 osoby otrzymało jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej ze środków uzyskanych z rezerwy Ministra na realizację programu aktywizacji bezrobotnych do 30 roku życia, 2 osoby niepełnosprawne ze środków PFRON Bezrobotni najczęściej wnioskowali o środki na rozpoczęcie działalności usługowej, (głównie usługi: fryzjerskie, kosmetyczne, remontowo-budowlane, leśne – zrywka drzew, wulkanizacyjne, stolarskie, fotograficzne, reklamowe prawnicze, gastronomiczne) i handlowej. Roczny okres prowadzenia działalności gospodarczej zakończyło i wypełniło warunki umowy 205 osób. Na realizację programu wydatkowano kwotę 4.039.9,3 tys. zł ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, 272,6 tys. zł w ramach środków limitowych oraz 84 tys. zł z rezerwy Ministra 5. Staże „pozaetatowe” absolwentów W 2014r. staż odbywało 568 osoby, w tym: 102 osoby kontynuowało program rozpoczęty w 2013r., natomiast w omawianym okresie skierowano 496 osób bezrobotnych: 361 osób w ramach projektów EFS 124 osoby w ramach środków FP11 osób niepełnosprawnych poszukujących pracy ze środków PFRON. Na dzień 31.12.2014r. program zakończyło łącznie 488 osób, z czego 305 osób uzyskało dalsze zatrudnienie co stanowi 63,00% efektywności. W 2015r. 71 osób będzie kontynuować staż w ramach bonu stażowego oraz 24 osoby w ramach środków FP. Na realizację programów wydatkowano kwotę 3.803 926,08 tys. zł łącznie z projektów współfinansowanych z EFS, FP i PFRON. Kolejny rok realizowano program „Junior” skierowany do niepełnosprawnych absolwentów. W ramach tego programu wsparcia udzielono 20 osobom niepełnosprawnym. W trakcie realizacji projektu osoby niepełnosprawne otrzymują pomoc doradców zawodowych, którzy pomagają przystosować się do warunków pracy, a także dodatkowo otrzymują świadczenie 72 Raport o stanie miasta Przemyśla rehabilitacyjne. Na dzień 31.12.2014r. 20 osób zakończyło program, natomiast żadna z tych osób nie będzie kontynuować w 2015r. W trakcie odbywania stażu 2 osoby podjęło zatrudnienie. Na realizację programu „Junior” w 2014r . wydatkowano 164 293,33 tys. zł. Ponadto, 11 osób niepełnosprawnych poszukujących pracy odbywało staż finansowany ze środków PFRON-u. Na ten cel wydatkowano kwotę 77 210,23 tys. zł. 6. Prace społecznie użyteczne. W omawianym okresie pracami społecznie użytecznymi wykonywanymi na rzecz społeczności lokalnej przez bezrobotnych korzystających ze świadczeń pomocy społecznej objęto 430 osób. Bezrobotni wykonywali głównie prace porządkowe, opiekuńcze w domach pomocy społecznej, placówkach opiekuńczo wychowawczych, szkołach. Po zakończeniu programu 21 osób uzyskało zatrudnienie (efektywność 4,88%). Na realizację programu wydatkowano 595 081,14 tys. zł. 7. Szkolenia i przekwalifikowania Tą aktywną formą ograniczania bezrobocia w 2014r. objęto ogółem 236 osoby bezrobotne i poszukujące pracy, z tego 236 osoby ukończyły tę formę, w tym : 201 osób bezrobotnych w ramach projektu „Więcej szans w przemyskim” realizowanym w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Priorytet VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich działanie 6.1 poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności zawodowej w regionie Poddziałanie 6.1.3. Poprawa zdolności do zatrudnienia oraz podnoszenie poziomu aktywności zawodowej osób bezrobotnych współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego i Funduszu Pracy. Zorganizowano łącznie 89 szkoleń w tym: 20 inicjowanych przez urząd pracy dla 144 osób bezrobotnych, 64 szkoleń na indywidualne wnioski wskazane przez zainteresowanego bezrobotnego, poszukującego pracy dla 87 osób oraz 5 szkoleń w ramach przyznanych bonów szkoleniowych dla 5 osób. Kursy zrealizowano pod potrzeby rynku pracy i zgłoszone potrzeby, wnioski osób bezrobotnych i poszukujących pracy w wyspecjalizowanych jednostkach szkolących Szkolenia inicjowane przez urząd pracy organizowane były w zawodach: 1. Przewóz towarów niebezpiecznych – kurs ADR początkowy 5 osób, 2. Drwal, Operator pił mechanicznych do ścinki drzew 5 osób, 3. Kwalifikacja wstępna przyśpieszona ( Kat. C ) 5 osób, 4. Brukarz z uprawnieniami operatora zagęszczarek i ubijaków wibracyjnych, przecinarek do nawierzchni dróg oraz narzędzi udarowych ręcznych 7 osób, 5. Kwalifikowany pracownik ochrony fizycznej 12 osób, 6. Operator Żurawi Przenośnych, Przewoźnych, Samojezdny Kat. II Ż 5 osób, 7. Opiekun w żłobku lub klubie dziecięcym 5 osób, 8. Operator obrabiarek sterowanych numerycznie CNC 7 osób, 9. Spawacz (spoiny pachwinowe blach i rur) met.111/1 MAG 135/1,TIG 141/1 10 osób, 10. Sprzedawca- ekspozytor towarów 12 osób, 11. Sprzedawca/Kasjer walutowy 12 osób, 12. Cukiernik- Piekarz 8 osób, 13. Kelner , Barman 5 osób, 14. Asystent rodziny 5 osób, 15. Operator koparko – ładowarki i Operator koparki jednonaczyniowej 6 osób, 16. Specjalista do spraw kadr i płac 10 osób, 17. Pracownik magazynowy z obsługą wózka jezdniowego 5 osób, 18. Sortowacz surowców wtórnych, zasady recyklingu 5 osób, 19. Kosztorysant budowlany 5 osób, 20. Grafika i animacja w reklamie, tworzenie stron www 10 osób, 73 Raport o stanie miasta Przemyśla Szkolenia na wnioski osób bezrobotnych do 30 roku życia w ramach przyznanych bonów szkoleniowych: 1. Spawanie metodą TIG 1 osoba 2. Operator koparki jednonaczyniowej w zakresie kl. III, Uprawnienia elektroenergetyczne SEP w zakresie eksploatacji 1 osoba 3. Operator koparko - ładowarki kl. III 1 osoba 4. Montaż i eksploatacja systemów alarmowych z uprawnieniami energetycznymi Gr. I 1 osoba 5. Kierowca wózków jezdniowych z napędem silnikowym z wyminą butli gazowych 1 osoba Najciekawsze szkolenia wskazane przez osoby bezrobotne : 1. „Certyfikat bezpieczeństwa VCA”, 2. „Licencja na maszynistę”, 3. „Operator ładowarek jednonaczyniowych III kl. z poszerzeniem o HSW 534 oraz KOMATSU WA 430-6”, 4. „Renowacja mebli współczesnych i tapicerowanych”, 5. „Monter klimatyzacji samochodowej”, 6. „Montaż bram wjazdowych i garażowych – z uprawnieniami spawacza met. MAG”, 7. „Projektowanie i aranżacje ogrodów”, 8. „Blacharz samochodowy z uprawnieniami spawacza metodą MAG”. Na 236 osoby bezrobotne i poszukujące pracy, które uzyskały świadectwo ukończenia szkolenia pracę podjęło 105 osób, co stanowi 44,49% - ogólnej liczby osób, które ukończyły szkolenia. Postępowanie kwalifikacyjne kandydatów do szkolenia zawodowego przeprowadzono z udziałem doradców zawodowych. 8. Bony zatrudnieniowe Jest to nowa forma aktywizacji wprowadzona po nowelizacji ustawy skierowana do osób młodych do 30 roku życia. W omawianym okresie zatrudnienie u pracodawców w ramach tej formy rozpoczęło 30 osób, 2 osoby przerwały wykonywanie pracy w ramach bonu zatrudnieniowego, 28 osób będzie kontynuować w 2015r. Na realizację tej formy wsparcia wydatkowano 58.3 tys. zł z rezerwy Ministra. 9.Bony zasiedleniowe Jest to kolejna nowa forma aktywizacji skierowana do osób do 30 roku życia wprowadzona po nowelizacji ustawy. Jej celem jest zwiększenie mobilności ludzi młodych w poszukiwaniu odpowiedniej pracy. W okresie sprawozdawczym bony na zasiedlenie otrzymało 14 osób. Na realizację tej formy wsparcia wydatkowano 94,2 tys. zł z rezerwy Ministra. Tabela 59. Liczbę osób objętych aktywnymi formami przeciwdziałania bezrobociu i uzyskanymi wskaźnikami efektywności w 2014r. Liczba osób objętych programami rynku pracy Z tego liczba osób które zakończyły program Liczba osób które uzyskały stałe miejsce pracy Wskaźnik efektywności w [%] (rubr. 4/3) Prace interwencyjne Szkolenia 721 236 441 236 382 105 86,62 44,49 Prace społecznie użyteczne Staże absolwenckie Jednorazowe środki na pod. dział. gosp. Przygotowanie zawodowe dorosłych Doposażenia stanowisk pracy 430 430 21 4,88 568 485 488 205 305 205 62,50 100 0 0 0 0 685 155 155 100 Wyszczególnienie 74 Raport o stanie miasta Przemyśla Roboty publiczne Bony zatrudnieniowe Bony zasiedleniowe Bony stażowe Bony szkoleniowe Razem 135 30 14 74 5 3 383 69 0 0 0 5 2 029 31 0 0 0 5 1 209 44,92 0 0 0 100,00 59,59 E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Sprawozdania MPiPS-01 wraz z załącznikami Powiatowego Urzędu Pracy w Przemyślu. Program promocji zatrudnienia oraz aktywizacji przemyskiego Rynku Pracy na rok 2014. Sprawozdanie z działalności Powiatowego Urzędu Pracy w Przemyślu w 2014 r. GUS – Bank Danych Lokalnych. 75 Raport o stanie miasta Przemyśla SEKTOR IV - OŚWIATA I EDUKACJA TEMAT 1. PRZEDSZKOLA, SZKOŁY PODSTAWOWE, GIMNAZJA, OPIS I STAN BAZY. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Miasto Przemyśl jest organem prowadzącym następujące przedszkola: Tabela 60. Wykaz przedszkoli Nazwa przedszkola Adres ul. Bartosza Głowackiego 17 ul. Barska 10 ul. Karola Szymanowskiego 4 ul. 22 Stycznia 11 ul. Juliusza Słowackiego 34 Wybrzeże Ojca Św. Jana Pawła II 68 ul. Franciszka Dolińskiego 4 ul. Mikołaja Kopernika 14 ul. Pułkownika Marcina Borelowskiego 9 ul. Ignacego Prądzyńskiego 47 ul. Ofiar Katynia 4a ul. Juliusza Słowackiego 102 Przedszkole Nr 2 Przedszkole Nr 3 Przedszkole Nr 4 im. „Zielony Zakątek” Przedszkole Nr 7 Przedszkole Nr 9 im. Czytelników Życia Przemyskiego Przedszkole Nr 11 z Oddziałami Integracyjnymi Przedszkole Nr 12 Przedszkole Nr 13 Przedszkole Nr 14 im. Czytelników Życia Przemyskiego Przedszkole Nr 16 Przedszkole Nr 19 Przedszkole Nr 20 W szkołach podstawowych funkcjonują oddziały przedszkolne: Tabela 61. Wykaz oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych Oddział przedszkolny Adres ul. Franciszka Smolki 10 w Szkole Podstawowej Nr 17 (dla mniejszości narodowej) Tabela 62. Wykaz oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych specjalnych Oddział przedszkolny Adres w Szkole Podstawowej Nr 7 Specjalnej (Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 1 im. Marii Grzegorzewskiej w Przemyślu) ul. Mikołaja Kopernika 14 Wykres 8. Średnia liczba dzieci w przedszkolach Źródło: System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich Tabela 63. Liczba oddziałów i dzieci w przedszkolach miejskich w roku szkolnym 2014/2015 Przedszkole PM Nr 2 PM Nr 3 PM Nr 4 Liczba oddziałów 8- godzinne 5- godzinne 6 5 2 2 0 0 Razem 8 5 2 Liczba dzieci w oddziałach 8- godzinne 5- godzinne Razem 150 125 47 50 0 0 200 125 47 76 Raport o stanie miasta Przemyśla 2 4 6 4 5 2 7 2 2 47 PM Nr 7 PM Nr 9 PM Nr 11 PM Nr 12 PM Nr 13 PM Nr 14 PM Nr 16 PM Nr 19 PM Nr 20 Razem 0 2 0 1 0 1 1 0 0 7 2 6 6 5 5 3 8 2 2 54 50 97 138 98 125 50 168 44 50 1142 0 49 0 18 0 25 23 0 0 166 50 146 138 116 125 75 191 44 50 1 307 Tabela 64. Liczba dzieci i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych w roku szkolnym 2014/2015 Oddział przedszkolny w szkołach podstawowych Liczba oddziałów 5- godzinnych Liczba dzieci w oddziałach 5 – godzinnych 1 24 Szkoła Podstawowa Nr 17 (dla mniejszości narodowej) W Przemyślu funkcjonują przedszkola niepubliczne. Tabela 65. Przedszkola niepubliczne i publiczne prowadzone przez inne podmioty niż jst. Nazwa Publiczne Przedszkole Zgromadzenia Sióstr Felicjanek bł. M. Angela Truszkowskiej Adres Przemyśl, ul. Waygarta 12 Tęczowe Przedszkole Przemyśl, ul. Wybrzeże Ojca Św. Jana Pawła II 70 Prywatne Przedszkole im. Marii Montessori mgr Ewy Połeć Przemyśl, ul. Żołnierzy I Armii WP 1; dodatkowe miejsce prowadzenia przedszkola ul. Tymona Terleckiego 4 Społeczne Przedszkole Stowarzyszenia Rodzin Katolickich Archidiecezji Przemyskiej Przemyśl, ul. Gen. Władysława Sikorskiego 9a Niepubliczne Przedszkole Zgromadzenia Sióstr Służ. NMP NP. im. Bł. Edmunda Bojanowskiego Przemyśl, ul. Kapitulna 7 „Słoneczna Kraina” Prywatne Przedszkole Niepubliczne Przedszkole „Akademia Malucha” Przemyśl, ul. 3-go Maja 23 Przemyśl, ul. Plac Czackiego 2 Przemyśl, ul. Elżbiety Drużbackiej 2; Niepubliczne Przedszkole „Promyczek” dodatkowe miejsce prowadzenia przedszkola ul. Żwirki i Wigury 7 Przemyśl, Niepubliczne Przedszkole „Stefanek” ul. Swobodna 12 Przemyśl, Niepubliczne Przedszkole „Omnibusek” ul. Gen. Jakuba Jasińskiego 2 Centrum Edukacji „BAZA” Niepubliczna Przedszkole Edukacyjne Przemyśl, „Kraina Odkrywców” Plac T. Czackiego 2 Przedszkole Niepubliczne „Mały Nazaret” Przemyśl, Stowarzyszenia Rodzin Katolickich Archidiecezji Przemyskiej ul. Zygmunta Krasińskiego 24 Niepubliczne Przedszkole „Jak u Mamy” w Przemyślu Przemyśl, ul. Mikołaja Kopernika 7 77 Raport o stanie miasta Przemyśla Wykres 9. Skolaryzacja – przedszkola: liczba dzieci w wieku 3-5 lat uczęszczających do przedszkola, do liczby dzieci w tej grupie wiekowej w [%] Źródło: System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich Miasto Przemyśl jest organem prowadzącym następujące szkoły podstawowe: Tabela 66. Wykaz szkół podstawowych Nazwa szkoły Adres szkoły Uwagi Szkoła Podstawowa Nr 1 im. Henryka Sienkiewicza ul. Henryka Sienkiewicza 3 szkoła ogólnodostępna Szkoła Podstawowa Nr 4 im. Księdza Jana Twardowskiego ul. Świętego Jana Nepomucena 10 szkoła ogólnodostępna Szkoła Podstawowa Nr 5 im. Bohaterów Września ul. Stanisława Konarskiego 7 szkoła ogólnodostępna Szkoła Podstawowa Nr 6 im. Ojca Świętego Jana Pawła II ul. Generała Mieczysława Boruty szkoła ogólnodostępna Spiechowicza 1 Szkoła Podstawowa Nr 11 Im. Henryka Jordana Szkoła Podstawowa Nr 14 im. Zjednoczonej Europy ul. Władycze 5 szkoła ogólnodostępna ul. Pułkownika Marcina Borelowskiego 12 szkoła ogólnodostępna szkoła ogólnodostępna Szkoła Podstawowa Nr 15 ul. Wincentego Pola 5 Szkoła Podstawowa Nr 16 ul. Grunwaldzka 81 szkoła z oddziałami integracyjnymi (w Zespole Szkół z Oddziałami Integracyjnymi im. Orląt Lwowskich) ul. Franciszka Smolki 10 szkoła dla ukraińskiej mniejszości narodowej (w Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 2 im. Markiana Szaszkewicza) Szkoła Podstawowa Nr 17 Tabela 67. Wykaz szkół podstawowych specjalnych Szkoła Ośrodek Adres Szkoła Podstawowa Nr 7 Specjalna (dla dzieci niepełnosprawnych umysłowo w stopniu lekkim, umiarkowanym i znacznym, z niepełnosprawnościami sprzężonymi oraz autystycznych) Specjalny Ośrodek SzkolnoWychowawczy Nr 1 im. Marii Grzegorzewskiej w Przemyślu ul. Mikołaja Kopernika 14 Szkoła Podstawowa Nr 12 Specjalna (dla dzieci niesłyszących i słabo słyszących) Specjalny Ośrodek SzkolnoWychowawczy Nr 2 im. dr Janusza Korczaka w Przemyślu ul. Stefana Czarnieckiego 27 78 Raport o stanie miasta Przemyśla Tabela 68. Liczba uczniów i oddziałów w szkołach podstawowych ogólnodostępnych w roku szkolnym 2014/2015 Nazwa szkoły Liczba oddziałów Liczba uczniów 11 24 13 14 15 24 21 18 6 146 220 625 299 361 376 571 513 419 66 3 450 Szkoła Podstawowa Nr 1 im. Henryka Sienkiewicza Szkoła Podstawowa Nr 4 im. Ks. Jana Twardowskiego Szkoła Podstawowa Nr 5 im. Bohaterów Września Szkoła Podstawowa Nr 6 im. Ojca Św. Jana Pawła II Szkoła Podstawowa Nr 11 im. Henryka Jordana Szkoła Podstawowa Nr 14 im. Zjednoczonej Europy Szkoła Podstawowa Nr 15 Szkoła Podstawowa Nr 16 Szkoła Podstawowa Nr 17 Razem Miasto Przemyśl jest organem prowadzącym następujące gimnazja: Tabela 69. Wykaz gimnazjów ogólnodostępnych Szkoła Adres Uwagi Gimnazjum Nr 1 im. Orląt Przemyskich ul. 3 Maja 38 - Gimnazjum Nr 2 im. Św. Królowej Jadwigi ul. Ratuszowa 1 - Gimnazjum Nr 3 im. Szarych Szeregów ul. hm. Izydory Kossowskiej 1 - Gimnazjum Nr 4 ul. Grunwaldzka 81 Gimnazjum Nr 5 im. Św. Jana Kantego ul. Grunwaldzka 17 Gimnazjum Nr 7 ul. Franciszka Smolki 10 gimnazjum z oddziałami integracyjnymi (w Zespole Szkół z Oddziałami Integracyjnymi im. Orląt Lwowskich) gimnazjum dla mniejszości narodowej (w Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 2 im. Markiana Szaszkewicza) Tabela 70. Wykaz gimnazjów specjalnych. Szkoła Gimnazjum Nr 8 (dla młodzieży niepełnosprawnej umysłowo w stopniu lekkim, umiarkowanym i znacznym, z niepełnosprawnościami sprzężonymi oraz autystycznych) Gimnazjum Nr 9 (dla młodzieży niesłyszącej i słabo słyszącej) Gimnazjum Specjalne Nr 10 (dla młodzieży niepełnosprawnej ruchowo) Ośrodek Specjalny Ośrodek SzkolnoWychowawczy Nr 1 im. Marii Grzegorzewskiej w Przemyślu Specjalny Ośrodek SzkolnoWychowawczy Nr 2 im. dr Janusza Korczaka w Przemyślu Specjalny Ośrodek SzkolnoWychowawczy Nr 3 w Przemyślu Adres ul. Mikołaja Kopernika 14 ul. Stefana Czarnieckiego 27 ul. Kapitulna 4 Na terenie miasta funkcjonuje także publiczna szkoła podstawowa i publiczne gimnazjum wchodzące w skład Zespołu Szkół Muzycznych, prowadzonego przez ministra właściwego ds. kultury i ochrony dziedzictwa narodowego oraz nw. niepubliczne szkoły podstawowe i gimnazja. 79 Raport o stanie miasta Przemyśla Tabela 71. Niepubliczne Szkoły Podstawowe wpisane do ewidencji szkół i placówek niepublicznych prowadzonej przez miasto Przemyśl. Adres Uprawnienia szkoły publicznej Przemyśl, ul. Plac Czackiego 2 Posiada Przemyśl, ul. Księdza Piotra Skargi 7/1 Posiada Nazwa Niepubliczna Szkoła Podstawowa Nr 1 im. Heleny Modrzejewskiej Niepubliczna Szkoła Podstawowa im. Isaac’a Newtona Tabela 72. Niepubliczne Gimnazja wpisane do ewidencji szkół i placówek niepublicznych prowadzonej przez miasto Przemyśl. Nazwa Uprawnienia szkoły publicznej Adres Niepubliczne Gimnazjum Salezjańskie im. Ks. Augusta Czartoryskiego w Przemyślu Przemyśl, ul. Św. Jana 3 Posiada Gimnazjum Stowarzyszenia Absolwentów I Liceum Ogólnokształcącego w Przemyślu Przemyśl, ul. Słowackiego 21 Posiada Niepubliczne Gimnazjum im. Heleny Modrzejewskiej Przemyśl, ul. Plac Czackiego 2 Posiada Niepubliczne Gimnazjum MORAWA Przemyśl, ul. Bpa Jakuba Glazera 44 Posiada Tabela 73. Liczba oddziałów i uczniów w gimnazjach ogólnodostępnych w roku szkolnym 2014/2015 Szkoła Liczba oddziałów w roku szkol. Liczba uczniów w roku szkol. 10 5 12 10 12 3 52 287 113 339 247 358 41 1 385 Gimnazjum Nr 1 im. Orląt Przemyskich Gimnazjum Nr 2 im. Św. Królowej Jadwigi Gimnazjum Nr 3 im. Szarych Szeregów Gimnazjum Nr 4 Gimnazjum Nr 5 im. Św. Jana Kantego Gimnazjum Nr 7 Razem B. TRENDY I TENDENCJE Tabela 74. Liczba uczniów i oddziałów w szkołach podstawowych Nazwa szkoły S P Nr 1 im. H. Sienkiewicza S P Nr 4 im. Ks. Jana Twardowskiego S P Nr 5 im. Bohaterów Września S P Nr 6 im. Ojca Św. J P II S P Nr 8 Rok szkolny 2010/ 2011/ 2011 2012 Liczba 2006/ 2007 2007/ 2008 2008/ 2009 2009/ 2010 uczniów oddziałów uczniów oddziałów uczniów oddziałów 260 10 387 30 512 20 390 15 243 10 772 28 461 19 373 15 227 11 730 26 436 18 359 15 238 11 673 25 396 18 368 15 228 11 658 25 393 18 350 14 uczniów 55 54 42 35 oddziałów 6 6 6 5 uczniów oddziałów 2012/ 2013 2013/ 2014 2014/ 2015 224 11 625 24 369 17 349 14 211 11 615 23 337 15 347 14 207 10 613 23 308 13 341 13 220 11 625 24 299 13 361 13 33 29 * * * 5 5 * * * 80 Raport o stanie miasta Przemyśla uczniów 402 373 342 324 325 326 330 360 376 im. Henryka Jordana oddziałów 15 14 13 15 13 13 13 14 15 S P Nr 14 uczniów oddziałów 577 21 575 21 544 20 538 20 567 22 552 22 553 23 532 22 571 24 uczniów 519 493 477 466 508 499 467 456 513 oddziałów 18 18 18 18 19 19 19 19 21 uczniów 565 527 496 460 424 421 416 398 419 oddziałów 23 23 22 21 20 20 19 17 18 uczniów 91 88 90 77 73 68 64 60 66 oddziałów 6 6 6 6 6 6 6 6 6 4 208 3 959 3 743 3 575 3 559 3 462 3 340 3 275 3 450 164 160 155 151 153 151 143 137 146 2012/ 2013 2013/ 2014 2014/ 2015 S P Nr 11 im. Zjednoczonej Europy S P Nr 15 S P Nr 16 S P Nr 17 uczniów RAZEM oddziałów *) Likwidacja szkoły z dniem 31 sierpnia 2012 r. Wykres 10. Średni zasadniczy wskaźnik organizacji - szkoły podstawowe Źródło: System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich Tabela 75. Liczba uczniów i oddziałów w gimnazjach Nazwa szkoły 2006/ 2007 2007/ 2008 2008/ 2009 2009/ 2010 uczniów oddziałów 624 23 358 13 498 19 350 12 318 11 52 3 580 21 354 13 455 18 329 12 336 12 47 3 518 19 289 13 433 17 312 12 350 12 53 3 482 18 284 12 447 18 312 12 350 12 49 3 403 17 220 11 428 17 306 12 332 12 51 3 350 15 188 10 417 16 302 12 347 12 45 3 309 12 147 7 370 13 267 11 358 12 40 3 287 10 113 5 339 12 247 10 358 12 41 3 2 200 81 2 074 79 1 955 76 1 924 75 1 740 72 1 649 68 1 491 58 1 385 52 Gimnazjum Nr 7 uczniów oddziałów 682 25 364 13 556 20 375 12 350 11 57 3 RAZEM uczniów oddziałów 2 451 86 Gimnazjum Nr 1 im.Orląt Przemyskich Gimnazjum Nr 2 im. Św. Królowej Jadwigi Gimnazjum Nr 3 im. Szarych Szeregów uczniów oddziałów uczniów oddziałów Gimnazjum Nr 4 uczniów oddziałów Gimnazjum Nr 5 uczniów oddziałów im. Św. Jana Kantego Rok szkolny 2010/ 2011/ 2011 2012 Liczba Z uwagi na malejącą z roku na rok liczbę urodzeń w Przemyślu, systematycznie zmniejsza się liczba uczniów w przemyskich szkołach podstawowych i gimnazjach. W stosunku do roku szkolnego 2006/2007 liczba uczniów w szkołach podstawowych zmniejszyła się o 758, 81 Raport o stanie miasta Przemyśla a liczba oddziałów o 18, natomiast w gimnazjach liczba uczniów spadła o 1 066, a liczba oddziałów o 34. Wykres11. Średnia liczba uczniów w gimnazjum Źródło: System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich C. DANE PORÓWNAWCZE Tabela 76. Wydatki budżetów gmin na oświatę i wychowanie – GUS Wyszczególnienie Wydatki ogółem bieżące jednostek budżetowych ogółem majątkowe ogółem szkoły podstawowe dowożenie uczniów do szkół Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 Przemyśl 74 329 450 84 465723 96 174 328 96 940 231 105 496 289 106 343 166 110 468 388 110 672 112 63 046 795 69 704 828 78 085 834 85 959 313 96 989 128 99 400 393 101 691 789 109 442 849 951 766 3 185 933 4 341 973 1 407 661 2 176 841 52 414 2 728 283 1 229 263 16 538 694 20 681 599 21 230 703 21 054 461 22 321 951 21 556 935 21 941 239 22 895 633 32 582 36 519 27 923 Krosno 66 225 532 70261 198 74 504 423 80 608 309 84 369 142 98 298 942 86 437 028 91 908 442 61 626 044 65 095 346 69 880 162 74 182 269 78 622 267 83 092 841 84 283 914 87 758 210 3 460 252 4 006 189 3 135 279 4 768 123 3 850 150 13 108 238 25 944 405 4 150 232 14 193 372 14 976 974 15 334 705 17 725 037 16 962 128 18 486 304 19 405 592 17 905 249 7 000 15 872 10 000 Mielec 42 561 474 47 442 001 53 079 863 59 590 971 59 036 358 63 750 417 63 827 061 67 170 298 32 336 008 33 810 719 47 300 332 51 968 826 56 094 260 59 466 026 61 344 427 66 043 466 2 085 771 4 430 860 5 147 697 6 587 864 1 782 529 2 546 707 429 118 1 126 8311 18 058 363 18 359 430 20 096 831 22 758 134 23 375 198 24 769 606 25 185 889 17 905 249 192 278 215 631 245 800 Zamość Jelenia Góra 86 104 123 94 846 878 106 049 472 115 280 577 136 405 112 133 220 586 133 714 277 136 898 701 76 363 921 83 156 839 89 815 830 95 928 492 101 650 644 104 674 145 106 276 880 135 248 692 2 113 145 1 412 019 2 550 940 1 627 498 1 545 089 1 208 669 1 956 167 1 650 010 18 805 847 20 896 931 22 585 763 22 931 764 35 144 057 24 352 705 24 497 424 25 898 709 49 822 46 843 41 642 82 910 567 97 129 893 102 106 612 109 531 461 114 335 475 125 035 930 112 315 083 116 357 786 72 415 072 77 005 661 80 316 495 86 525 186 111 057 064 102 018 779 102 979 641 114 383 410 854 542 8 473 746 6 943 425 6 417 740 3 278 411 13 626 749 3 926 105 1 974 375 21 441 854 25 322 443 28 224 396 25 883 220 28 780 259 29 467 443 29 769 955 30 295 195 63 747 64 122 62 024 82 Raport o stanie miasta Przemyśla gimnazja gimnazja specjalne przedszkola licea ogólnokształcące 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2011 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 26 865 33 238 62 507 55 889 41 921 11 043 119 12 526 882 15 321 412 14 424 464 15 744 500 15 987 958 16 379 547 15 699 833 2 478 075 2 565 873 2 755 522 3 018 260 3 448 684 3 710 480 4 080 480 4 677 632 8 453 392 9 211 286 10 795 188 10 914 635 11 915 805 12 559 472 14 361 057 15 736 922 10 452 553 11 900 793 12 856 243 13 195 743 14 156 354 14 062 111 14 846 540 13 535 555 11 862 13 090 18 162 24 552 24 135 8 583 199 9 245 393 9 150 059 9 676 762 10 107 588 11 345 599 11 111 078 11 228 013 664 274 1 140 401 1 240 435 1 420 386 1 513 773 1 378 452 1 177 734 1 411 614 6 374 402 8 258 866 8 275 526 7 905 876 8 272 097 8 204 229 8 270 931 9 144 422 10 772 551 11 375 198 12 583 084 13 458 299 14 127 378 15 240 115 15 988 223 16 192 245 252 338 289 354 307 443 273 566 348 887 12 023 854 12 162 924 16 543 039 17 325 729 14 916 190 16 423 744 15 363 780 15 238 148 8 018 754 8 855 091 12 509 350 15 200 154 16 063 666 17 567 828 18 521 131 20 616 033 1 300 892 1 285 922 1 407 768 1 595 272 1 687 541 1 708 993 1 781 044 1 896 764 37 929 40 905 82 678 100 000 123 589 13 649 479 15 069 307 16 325 758 17 581 615 18 251 480 18 859 466 18 113 765 17 356 590 1 213 426 1 173 780 1 325 520 1 497 817 1 684 272 2 193 834 2 402 108 2 310 177 9 477 875 11 074 471 12 428 101 13 964 863 15 518 776 16 793 698 17 484 687 18 356 788 14 400 599 15 952 556 17 926 057 20 273 386 21 790 262 22 873 105 23 573 151 23 479 093 69 245 80 709 103 911 134 691 145 621 13 192 962 15 393 832 16 597 134 16 132 234 17 378 543 17 321 055 16 414 133 17 380 268 1 770 503 1 821 620 1 979 281 1 985 085 1 834 371 169 324 1 925 313 2 012 021 8 006 768 10 230 612 11 136 653 11 731 315 13 129 516 14 750 342 15 946 881 16 951 541 9 087 398 10 303 586 11 271 288 13 011 366 13 201 127 16 705 175 12 675 522 11 736 397 D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU. Brak danych. E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu GUS – Bank Danych Lokalnych System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich. 83 Raport o stanie miasta Przemyśla TEMAT 2. WYPOSAŻENIE, POZIOM, WYNIKI EDUKACYJNE. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Tabela 77. Stan bazy szkół podstawowych i gimnazjów (na 31 grudnia 2014r.) szkoły podstawowe gimnazja Zespół Szkół z Oddz. Integracyjnymi i Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr 2 ogółem sale lekcyjne pracownie szkolne w tym komputerowe sale gimnastyczne komputery wykorzystywane do celów dydaktycznych w tym z dostępem do Internetu 138 110 14 7 14 281 81 46 27 4 8 107 59 40 12 2 7 97 278 103 97 z tego – dostępne dla uczniów w tym z dostępem do Internetu 208 208 95 95 48 48 92 914 28 949 33 961 Baza szkoły Liczba pomieszczeń szkolnych liczba książek w woluminach w bibliotekach szkolnych Tabela 78. Stan bazy szkół ponadgimnazjalnych, i specjalnych( na 31 grudnia 2014r.) Baza szkoły ogółem sale lekcyjne pracownie szkolne Liczba pomieszczeń komputerowe szkolnych W tym języków obcych sale gimnastyczne pływalnie /baseny/ komputery wykorzystywane do celów dydaktycznych w tym z dostępem do Internetu z tego – dostępne dla uczniów w tym z dostępem do Internetu liczba książek w woluminach w bibliotekach szkolnych szkoły ponadgimnazjalne i specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze 370 239 130 7 5 27 1 687 687 535 535 158 454 *) Stan bazy szkół podstawowych, gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych (w tym specjalnych) opracowany dla Systemu Informacji Oświatowej wg stanu na dzień 30 września 2012r. Przedstawione powyżej dane zostały opracowane w oparciu o nowe SIO, które w obecnej fazie jest na etapie wdrażania. Dane te są w trakcie weryfikowania. B. TRENDY I TENDENCJE Z uwagi na zmniejszającą się liczbę uczniów i oddziałów w szkołach zmniejsza się poziom wykorzystania bazy oświatowej. Plusem tego zjawiska jest organizowanie pracy szkół w korzystnym dla uczniów systemie jednozmianowym, umożliwiającym wykorzystanie pomieszczeń szkolnych na liczne zajęcia pozalekcyjne. Minusem jest niedociążenie bazy, powodujące wzrost kosztów utrzymania. 84 Raport o stanie miasta Przemyśla Poniżej przedstawiono wydatki bieżące poniesione na poszczególne typy szkół: Tabela 79. Wydatki na zadania oświatowe w przedszkolach Średnioroczna liczba uczniów oddziałów Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 1 257,0 1 276,0 1 282,0 1 254,3 1 286,3 1 312,3 1 315,3 1 327,3 1 ucznia 52 52 52 50,3 52 53,7 53,7 54,7 Roczne wydatki 1 oddział 5 334 5 743 6 412 6 674 6 978 7 071 7 540 7 787 129 719 140 126 158 078 166 422 172 908 172 795 184 673 188 948 Tabela 80. Wydatki na zadania oświatowe w oddziałach przedszkolnych przy szkołach podst. Średnio roczna liczba uczniów oddziałów Rok 173,0 148,0 159,0 132,6 18,3 13,0 13,7 23,3 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Średnia liczba uczniów w oddziale 9 8 9 7,3 2 1,7 1 1 Roczne wydatki na 1 ucznia na 1 oddział 19,9 18,5 18,5 18,1 9,17 7,6 13,7 23,3 2 332 2 992 3 309 3 288 6 235 8 209 4 707 3 014 46 364 55 310 61 170 59 726 57 361 62 777 64 491 70 230 Tabela 81. Wydatki na zadania oświatowe w świetlicach szkolnych Średnio roczna liczba Rok uczniów 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 oddziałów 1 036,0 1 016,0 974,0 969,7 1 089,3 1 148,0 1 165,7 1 219,0 Średnia liczba uczniów w oddziale 32 32 36 36 38,3 40,3 43,7 45,7 Roczne wydatki na 1 ucznia na 1 oddział 28,2 32,0 27,0 26,9 28,4 28,4 26,6 26,6 1 661 1 399 1 637 1 870 1 992 2 252 2 474 2 438 53 771 44 419 44 293 50 380 56 673 64 160 65 988 65 032 Tabela 82. Wydatki na zadania oświatowe w szkołach podstawowych Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Średnio roczna liczba uczniów oddziałów 4 123,0 3 887,0 3 687,0 3 569,1 3 526,7 3 421,3 3 318,3 3 333,3 162,7 158,4 153,8 151,7 152,3 148,3 141 140 Średnia liczba uczniów w oddziale 25,3 24,5 24,0 23,5 23,15 23,07 23,53 23,81 Roczne wydatki na 1 ucznia na 1 oddział 3 866 4 614 5 348 5 687 5 938 6 266 6 479 6 565 97 974 113 229 128 210 133 807 137 420 144 565 152 473 156 298 85 Raport o stanie miasta Przemyśla Tabela 83. Wydatki na zadania oświatowe w gimnazjach Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Średnio roczna liczba uczniów oddziałów 2 493,0 2 307,0 2 201,0 2 127,9 2 017,3 1 847,0 1 725,0 1 549,7 89 85 83 80,7 78,6 75,3 70 59,3 Średnia liczba uczniów w oddziale Roczne wydatki na 1 ucznia na 1 oddział 28,1 27,0 26,5 26,3 25,6 24,5 24,6 26,1 4 153 4 847 5 781 6 035 6 861 7 628 8 240 8 404 116 859 131 081 153 326 159 137 175 685 187 099 203 065 219 628 Tabela 84. Wydatki na zadania oświatowe w liceach ogólnokształcących Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Średnio roczna liczba uczniów oddziałów 2 876,0 2 740,0 2 665,0 2 601,3 2 585,3 2 567,7 2 420,7 2 251,3 93,7 92,9 89,6 86 84 82,3 76,8 71,4 Średnia liczba uczniów w oddziale Roczne wydatki na 1 ucznia na 1 oddział 30,7 29,5 29,7 30,2 30,8 31,2 31,5 31,5 3 401 4 011 4 388 4 061 4 962 5 151 5 492 5 615 104 378 118 307 130 532 139 569 152 540 160 720 173 120 177 037 Tabela 85. Wydatki na zadania oświatowe w szkołach zawodowych Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Średnio roczna liczba uczniów oddziałów 3 226 3 216 3 196 3 168 3 084 2 943,7 2 828,6 2 634,7 112 119 121 118 113 105,9 102,2 95,4 Średnia liczba uczniów w oddziale Roczne wydatki na 1 ucznia na 1 oddział 28,7 27,0 26,2 26,8 27,3 27,8 27,7 27,6 4 030 4 329 5 063 5 523 5 853 6 220 6 972 7 615 115 675 116 874 132 831 148 134 160 570 172 903 192 957 210 306 Tabela 86. Wydatki na zadania oświatowe w liceach profilowanych Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Średnio roczna liczba uczniów oddziałów 472,0 337,0 253,0 186,3 98,0 40,0 - 16,1 11,4 9,3 6,7 3,3 1,3 - Średnia liczba uczniów w oddziale 29,3 29,6 27,2 27,9 29,4 30,8 - Roczne wydatki. na 1 ucznia na 1 oddział 4,514 4 838 6 096 6 070 6 723 8 602 - 113 523 143 029 165 848 171 421 193 784 264 691 - 86 Raport o stanie miasta Przemyśla Tabela 87. Wydatki na zadania oświatowe w szkołach podstawowych specjalnych Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Średnio roczna liczba uczniów oddziałów 184,0 174,0 166,0 168,3 159,0 137,7 121,7 110,3 24 25 24 26 25,6 24 21 18,7 Średnia liczba uczniów w oddziale 7,5 6,9 6,9 6,2 6,2 5,7 5,8 5,9 Roczne wydatki na 1 ucznia na 1 oddział 14 238 18 015 20 835 22 301 26 311 28 290 33 516 33 533 107 377 125 167 144 367 137 236 156 743 162 316 194 232 197 790 Tabela 88. Wydatki na zadania oświatowe w gimnazjach specjalnych Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Średnio roczna liczba uczniów oddziałów 166,0 163,0 132,0 143,7 149,3 153,7 146,6 150,3 18 20 17,3 18,3 19,3 19,7 19,0 19,3 Średnia liczba uczniów w oddziale 9,1 8,1 7,6 7,4 7,7 7,8 7,7 7,8 Roczne wydatki na 1 ucznia na 1 oddział 14 955 15 780 20 875 25 952 23 083 24 141 27 389 28 504 135 414 128 294 159 279 192 246 178 688 188 349 211 329 221 980 Tabela 89. Wydatki na zadania oświatowe w liceach ogólnokształcących specjalnych Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Średnio roczna liczba uczniów oddziałów 77 68 69 72 83,3 83,0 54,9 41,0 8,4 7 7 7 7,3 7,3 5,1 3,0 Średnia liczba uczniów w oddziale 9,1 9,8 9,9 7,0 11,4 11,4 10,8 13,7 Roczne wydatki na ucznia na 1 oddział 13 216 16 899 18 669 18 862 17 273 19 132 22 052 20 962 120 677 164 889 184 026 194 008 197 337 217 527 237 388 286 486 Tabela 90. Wydatki na zadania oświatowe w liceach profilowanych specjalnych Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Średnio roczna liczba uczniów oddziałów 22,0 24,0 19,3 21,3 16,3 14,7 10,0 6,7 3 3 2,3 2,7 2 1,7 1 0,7 Średnia liczba uczniów w oddziale 6,8 7,2 8,4 7,9 8,2 8,6 10,0 9,8 Roczne wydatki na 1 ucznia na 1 oddział 20 587 21 879 24 578 22 277 26 722 26 890 31 664 32 319 139 116 157 130 206 246 175 742 217 788 232 522 316 639 309 340 87 Raport o stanie miasta Przemyśla Tabela 91. Wydatki na zadania oświatowe w przedszkolach specjalnych Rok Średnio roczna liczba uczniów oddziałów 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 9,0 10,0 15,3 18,3 20,7 22,3 20,3 22,3 Średnia liczba uczniów w oddziale 2 3 3,3 4,3 5 5 5 5 4,5 3,3 4,6 4,3 4,1 4,5 4,1 4,5 Roczne wydatki na 1 ucznia na 1 oddział 23 301 21 163 27 740 31 542 31 621 30 135 35 885 32 745 104 856 70 543 12 613 134 235 130 914 134 401 145 692 146 045 Tabela 92. Wydatki na zadania oświatowe w szkołach zawodowych specjalnych Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Średnio roczna liczba uczniów oddziałów 178,0 198,0 216,6 223,3 215,0 200,4 193,0 212,6 Średnia liczba uczniów w oddziale 16 19 21,6 23,3 23 20,4 19 23,6 11,3 10,4 10,0 9,6 9,35 9,8 10,2 9 Roczne wydatki na 1 ucznia na 1 oddział 14 183 14 283 15 928 17 513 19 631 20 939 23 675 23 742 160 799 148 614 159 723 167 844 183 507 205 698 240 490 213 879 Tabela 93. Wydatki na zadania oświatowe w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych Nazwa jednostki SOSW Nr 1 SOSW Nr 2 SOSW Nr 3 RAZEM Rok Średnio roczna liczba uczniów oddziałów Średnia liczba uczniów w oddziale Roczne wydatki na 1 ucznia na 1 oddział 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 42,0 42,3 47,0 46,0 41,7 35,3 35,3 42,0 91,0 80,0 75,7 73,7 75,0 81,7 78,0 76,0 51,0 43,7 44,3 47,0 45,3 40,7 38,0 36,0 5 5 4 4 4 4 4,3 5,0 14 10 10 10 10 10 10 9,7 5 4 4 4 4 4 4 3,7 8,4 8,5 11,8 11,5 10,4 8,8 8,2 8,4 6,5 8,0 7,6 7,4 7,5 8,2 7,8 7,8 10,8 10,9 11,1 11,8 11,3 10,2 9,5 9,7 25 708 22 296 28 809 22 106 33 715 42 208 45 534 48 494 17 978 22 076 23 938 28 238 30 893 29 440 34 425 35 639 20 652 25 056 28 869 25 429 29 865 36 731 39 444 43 689 215 947 188 620 338 510 357 301 351 480 372 490 373 799 407 352 116 471 176 605 181 211 208 115 231 696 240527 268 514 279 231 211 889 273 735 319 719 298 787 338 219 373 738 374 715 425 087 2007 2008 2009 184,0 166,0 167,0 24 19 18 7,7 8,7 9,3 20 488 22 916 26 617 157 074 200 215 246 945 88 Raport o stanie miasta Przemyśla 2010 2011 2012 2013 2014 166,7 162,0 157,7 151,3 154,0 19 18 18 18,3 18,4 8,8 9,0 8,8 8,2 8,3 28 227 31 358 34 180 38 277 41 027 261 417 282 226 299 454 316 466 343 376 Tabela 94. Wydatki na zadania oświatowe w internatach i bursach Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Średnio roczna liczba uczniów oddziałów 175 147 146 149 132 122 96 57,7 5 5 5 5 5 5 4 2 Średnia liczba uczniów w oddziale 35,0 29,4 29,4 29,8 26,3 24,4 24,0 28,9 Roczne wydatki na 1 ucznia na 1 oddział 4 839 6 480 8 713 9 654 13 811 13 916 22 107 13 526 168 782 190 518 254 436 287 690 397 968 339 561 250 723 390 238 Tabela 95. Wydatki na zadania oświatowe w Centrach Kształcenia Praktycznego Rok 2011 2012 2013 2014 Średnio roczna liczba uczniów oddziałów 1 054,7 1 022,7 961,7 279,3 47 47 47 11,3 Średnia liczba uczniów w oddziale 22,4 21,8 20,46 24,70 Roczne wydatki na 1 ucznia na 1 oddział 2 094 2 243 2 067 2 446 47 695 48 796 42 303 60 469 C. DANE PORÓWNAWCZE. Brak danych. D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU. Brak danych. E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miasta Przemyśla GUS – Bank Danych Lokalnych 89 Raport o stanie miasta Przemyśla TEMAT 3. SZKOLNICTWO PONADGIMNAZJALNE, POLICEALNE, NAUKA PERMANENTNA, MOŻLIWOŚCI DOKSZTAŁCANIA. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Miasto jest organem prowadzącym następujące szkoły ponadgimnazjalne. Tabela 96. Liczba uczniów i oddziałów w szkołach ponadgimnazjalnych, z uwzględnieniem zawodów/profili kształcenia (stan na 30 września 2014r.) - SIO Lp Zespół Szkół 1 I Liceum Ogólnokształcące im. Juliusza Słowackiego 2 II Liceum Ogólnokształcące im. Prof. Kazimierza Morawskiego 3 Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr 2 im. Markiana Szaszkewicza 4 5 Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego Nr 1 Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego Nr 2 6 Zespół Szkół Elektronicznych i Ogólnokształcących im. Prof. Janusza Groszkowskiego 7 Zespół Szkół Usługowo – Hotelarskich i Gastronomicznych RAZEM Liczba uczniów Zawód/profil i oddziałów L. uczniów 682 L. oddziałów 21 x Śr. licz. ucz. 32 L. uczniów 667 L. oddziałów 21 x Śr. licz. ucz. 32 L. uczniów 49 III LO L. oddziałów 3 x Śr. licz. ucz. 16 L. uczniów 294 t. elektryk, t. logistyk, L. oddziałów 11 t. mechatronik, T8 t. informatyk, Śr. licz. ucz. 27 t. cyfrowych procesów graficz. L. uczniów 279 t. budownictwa, t. mechanik, L. oddziałów 12 t. urządzeń sanitarnych T6 t. pojazdów samochodowych Śr. licz. ucz. 23 t. ochrony środowiska L. uczniów 295 elektromechanik, L. oddziałów 10 stolarz, murarz, murarz-tynkarz monter inst. i urządzeń sanit., monter ZSZ6 sieci, inst. i urządzeń sanit., mechanik Śr. licz. ucz. pojazdów samochodowych 30 L. uczniów 321 t. agrobiznesu, T2 L. oddziałów 10 t. architektury obrazu, Śr. licz. ucz. 32 t. ekonomista, t. handlowiec L. uczniów 324 IVLO L. oddziałów 10 x Śr. licz. ucz. 32 L. uczniów 385 t. elektronik L. oddziałów 13 t. teleinformatyk T4 t. geodeta, t. urządzeń i systemów Śr. licz. ucz. 30 energetyki odnawialnej L. uczniów 437 t. usług fryzjerskich, L. oddziałów 17 t. org. usług gastronomicznych, t. technologii odzieży, t. hotelarstwa, kelner, fototechnik T1 t. żywienia i gospod. domow., t. Śr. licz. ucz. żywienia i usług gastronom. t. obsługi turystycznej, t. organizacji 26 reklamy L. uczniów 340 kucharz, cukiernik, fryzjer, klasy ZSZ1 L. oddziałów 11 wielozawodowe dla młodocianych Śr. licz. ucz. 31 pracowników L. uczniów 4073 L. oddziałów 139 Śr. licz. ucz. 29 Szkoła Źródło: System Informacji Oświatowej. 90 Raport o stanie miasta Przemyśla Miasto Przemyśl jest organem prowadzącym wymienione poniższej ponadgimnazjalne szkoły specjalne. Tabela 97. Wykaz ponadgimnazjalnych szkół specjalnych. Szkoła Ośrodek Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna Nr 1 ul. Kapitulna 4 (dla młodzieży niepełnosprawnej ruchowo) Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna Nr 2 ul. Czarnieckiego 27 (dla młodzieży niesłyszącej i słabo słyszącej) Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna Nr 3 ul. Kopernika 14 (dla młodzieży upośledzonej umysłowo) Szkoła Specjalna Przysposabiająca do Pracy ul. Kopernika 14 (dla młodzieży upośledzonej umysłowo) Technikum Specjalne Nr 2 ul. Czarnieckiego 27 (dla młodzieży niesłyszącej i słabo słyszącej) Technikum Specjalne Nr 1 ul. Kapitulna 4 (dla młodzieży niepełnosprawnej ruchowo) I Liceum Ogólnokształcące Specjalne ul. Kapitulna 4 (dla młodzieży niepełnosprawnej ruchowo) I Liceum Profilowane Specjalne ul. Czarnieckiego 27 (dla młodzieży niesłyszącej i słabosłyszącej) Szkoła Policealna Specjalna Nr 4 ul. Czarnieckiego 27 (dla młodzieży niesłyszącej i słabo słyszącej) Szkoła Policealna Specjalna Nr 3 ul. Kapitulna 4 (dla młodzieży niepełnosprawnej ruchowo) Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 3 w Przemyślu Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 2 w Przemyślu Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 1 w Przemyślu Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 2 w Przemyślu Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 3 w Przemyślu Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 2 w Przemyślu Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 3 w Przemyślu Miasto jest organem prowadzącym Centrum Kształcenia Ustawicznego (CKU), które wchodzi w skład Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego Nr 2 w Przemyślu. Funkcjonują w nim następujące szkoły dla dorosłych: Tabela 98. Liczba uczniów i oddziałów w CKU - stan na 30 września 2014r. (SIO). Szkoła Jednostka składowa Gimnazjum dla Dorosłych Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych Uzupełniające Technikum dla Dorosłych CKZiU2 VII Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych Zaoczne Szkoła Policealna Nr 1 dla Dorosłych Szkoła Policealna Nr 6 dla Dorosłych Zaoczna Liczba uczniów oddziałów uczniów oddziałów uczniów oddziałów uczniów oddziałów uczniów oddziałów uczniów oddziałów Razem Liczba uczniów Razem Liczba oddziałów I II III 56 2 29 1 61 2 127 3 32 1 33 1 248 7 100 3 27 1 31 1 248 8 41 1 37 2 38 2 107 3 223 8 Razem 70 2 154 6 38 2 334 9 59 2 64 2 719 23 Źródło: System Informacji Oświatowej. 91 Raport o stanie miasta Przemyśla Wykres12. Średnia liczba uczniów w liceum ogólnokształcącym Źródło: System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich W Przemyślu funkcjonują niżej wymienione niepubliczne szkoły ponadgimnazjalne, wpisane do ewidencji szkół i placówek niepublicznych prowadzonej przez Miasto Przemyśl Tabela 99. Niepubliczne licea ogólnokształcące i uzupełniające licea ogólnokształcące. Rodzaj szkoły Nazwa Niepubliczne Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych Przemyśl, ul. Plac Czackiego 2, Dodatkowe miejsce prowadzenia zajęć dydaktycznych ul. Katedralna 5, ul. Piotra Skargi 7 w Przemyślu Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Przemyślu Przemyśl, ul. Glazera 44 Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych „PARTNER” Przemyśl, ul. Kamienny Most 6 Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Przemyślu Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Rzeszowie Przemyśl, ul. Czarnieckiego 2 Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące w Przemyślu Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Rzeszowie Przemyśl, ul. Czarnieckiego 2 Liceum Ogólnokształcące w Przemyślu, Zajęcia dydaktyczne (adres szkoły): Dworskiego 99, adres sekretariatu: Ratuszowa 10/1 Liceum ogólnokształcące dla dorosłych Liceum ogólnokształcące dla dorosłych Liceum ogólnokształcące dla dorosłych Uprawnienia szkoły publicznej Posiada Posiada Posiada Liceum ogólnokształcące dla dorosłych. Posiada Uzupełniające liceum ogólnokształcące dla dorosłych Posiada Liceum ogólnokształcące dla dorosłych Posiada Tabela 100. Niepubliczne szkoły policealne Zawody Uprawnienia szkoły publicznej College Komputerowe - Szkoła Policealna Przemyśl ul. Dworskiego 100 technik informatyk technik ekonomista technik administracji technik informacji naukowej technik bezpieczeństwa i higieny pracy opiekun w domu pomocy społecznej opiekunka środowiskowa florysta Posiada Studium Życia Rodzinnego Archidiecezji Przemyskiej Przemyśl, ul. Klasztorna 1, Pl. Konstytucji 3-go Maja 8 katolicki doradca rodzinny Nie posiada Prywatne Policealne Studium Zawodowe Przemyśl, ul. Grunwaldzka 81 dodatkowe miejsce prowadzenia zajęć dydaktycznych: ul. Piotra Skargi 7 asystentka stomatologiczna. Posiada. Nazwa 92 Raport o stanie miasta Przemyśla Policealne Studium w Przemyślu Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Rzeszowie Przemyśl, ul. Czarnieckiego 2 Policealna Szkoła Usług Fryzjerskich Przemyśl, ul. Katedralna 5 i dodatkowe miejsce prowadzenia zajęć dydaktycznych ul. Jagiellońska 10 Policealna Szkoła Usług Kosmetycznych Przemyśl, ul. Piotra Skargi 7 Elitarne Studium Służb Ochrony „DELTA” Przemyśl, ul. Słowackiego 85 Policealne Studium Technik Budownictwa Przemyśl, ul. Katedralna 5 technik bezpieczeństwa i higieny pracy. Posiada. technik usług fryzjerskich Posiada technik usług kosmetycznych Posiada technik ochrony fizycznej osób i mienia Posiada technik budownictwa Posiada Policealna Szkoła Detektywów i Pracowników Ochrony w Przemyślu, Przemyśl, ul. Glazera 44 technik ochrony fizycznej osób i mienia technik bezpieczeństwa i higieny pracy technik eksploatacji portów i terminali opiekun osoby starszej Posiada Policealna Szkoła w Przemyślu, Zajęcia dydaktyczne adres szkoły: Dworskiego 99, adres sekretariatu: Ratuszowa 10/1 technik administracji technik geodeta technik bezpieczeństwa i higieny pracy technik informatyk florysta technik rachunkowości technik weterynarii technik usług kosmetycznych technik archiwista technik geolog opiekunka środowiskowa asystent osoby niepełnosprawnej opiekun osoby starszej opiekun w domu pomocy społecznej technik eksploatacji portów i terminali technik turystyki wiejskiej technik usług pocztowych i finans. technik ochrony fizycznej i mienia Posiada Niepubliczna Szkoła Policealna dla Dorosłych technik rachunkowości Posiada W Przemyślu funkcjonuje również publiczne liceum ogólnokształcące prowadzone przez inny podmiot niż JST: Liceum Ogólnokształcące Towarzystwa Salezjańskiego w Przemyślu. Miasto Przemyśl prowadzi ponadto następujące placówki publiczne: Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna przy ul. Kapitulnej 4. Celem poradni jest udzielanie dzieciom i młodzieży z terenu miasta pomocy psychologiczno–pedagogicznej, w tym pomocy logopedycznej, pomocy w wyborze kierunków kształcenia i zawodu, a także udzielanie rodzicom i nauczycielom pomocy psychologiczno–pedagogicznej związanej z wychowaniem i kształceniem. Młodzieżowy Dom Kultury przy ul. Św. Józefa 6. Jest to placówka wychowania pozaszkolnego, w której działają 41 grupy realizujące różnego rodzaju zajęcia wspierające rozwój dzieci i młodzieży. W ramach prowadzonej przez MDK działalności rozwijane są zainteresowania, uzdolnienia, doskonalone są umiejętności spędzania czasu wolnego. Centrum Kształcenia Praktycznego przy ul. Dworskiego 97A wchodzące w skład Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego Nr 1 w Przemyślu. Centrum realizuje zadania z zakresu przygotowania praktycznego młodzieży i dorosłych, wynikające z programów nauczania zajęć praktycznych, a także zadania zlecone przez szkoły oraz inne jednostki organizacyjne 93 Raport o stanie miasta Przemyśla W mieście funkcjonują również niżej wymienione niepubliczne placówki. Tabela 101. Niepubliczne placówki kształcenia ustawicznego. Nazwa Adres ZDZ – Rzeszów Ośrodek Kształcenia Zawodowego w Przemyślu Przemyśl, ul. Czarnieckiego 2 Ośrodek Nauczania Języków Obcych „Miteinander” Przemyśl, ul. Franciszkańska 3 Ośrodek Kształcenia Zawodowego w Przemyślu Przemyśl, ul. Wilsona 12 Prywatna Szkoła Języków Obcych „Eureka” Przemyśl, ul. Grunwaldzka 81 Inne placówki niepubliczne: Bursa Szkolna dla Młodzieży Żeńskiej Przemyśl ul. Chopina 1, ul. Krasińskiego 24; Ośrodek Rehabilitacyjno–Edukacyjno–Wychowawczy w Przemyślu, ul. Wybrzeże Ojca Św. Jana Pawła II 78; Schronisko Młodzieżowe PTSM „Matecznik”, ul. Lelewela 6. Niepubliczna Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Wczesnego Wspomagania Rozwoju w Przemyślu, ul. Wybrzeże Ojca Św. Jana Pawła II 78 Młodzieżowy Ośrodek Socjoterapii „Dom Matki Antoniny Mirskiej”, ul. Krasińskiego 33. Akademicką bazę Miasta tworzą: Państwowa Wyższa Szkoła Wschodnioeuropejska w Przemyślu (dawna PWSZ), Wyższa Szkoła Prawa i Administracji w Przemyślu (dawna WSAiZ), Wyższa Szkoła Gospodarcza w Przemyślu, Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Przemyślu Wyższe Seminarium Duchowne w Przemyślu, Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych w Przemyślu (do 30 września 2014r.), Kolegium Nauczycielskie im. A. Fredry w Przemyślu. B. TRENDY I TENDENCJE Tabela 102. Liczba studentów uczelni wyższych w Przemyślu Nazwa uczelni Wyższa Szkoła Prawa i Administracji Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych (z dniem 31 sierpnia 2015r. przestają istnieć) Wyższe Seminarium Duchowne Kolegium Nauczycielskie im. A. Fredry (z dniem 31 sierpnia 2015r. przestają istnieć) Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa ( dawna Wyższa Szkoła Gospodarcza) Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania Państwowa Wyższa Szkoła Wschodnioeuropejska (dawna PWSZ) Ogółem Rok akademicki 2010/ 2011/ 2011 2012 2006/ 2007 2007/ 2008 2008/ 2009 2009/ 2010 2012/ 2013 2013/ 2014 2014/ 2015 989 936 850 694 579 446 349 189 112 352 338 350 260 174 109 50 22 - 166 167 154 125 119 117 106 96 100 215 170 135 98 82 71 56 24 10 340 281 233 400 237 203 135 82 40 282 227 131 68 132 64 62 b.d. b.d. 1 410 1 397 1 381 1 371 1 408 1 279 1 150 1 130 1 187 3 754 1 543 3 519 3 234 3 016 2 731 2 289 1 908 * * 1 149 94 Raport o stanie miasta Przemyśla * bez liczby studentów Wyższej Szkoła Informatyki i Zarządzania w Przemyślu Z dniem 30 września 2014r. Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych w Przemyślu zostało zlikwidowane Uchwałą XLII/847/14 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 27 stycznia 2014r. W latach 2007–2009 liczba studentów uczelni wyższych funkcjonujących w Przemyślu utrzymywała się na poziomie powyżej 3 000 osób. Największą liczbę studentów odnotowano w roku akademickim 2006/2007 – 3 754 osób. Od roku akademickiego 2007/2008 odnotowuje się systematyczny spadek tej liczb do poziomu ok. 1 900 studentów w roku akademickim 2012/2013. C. DANE PORÓWNAWCZE Brak danych D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU. Brak danych. E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich uczelnie wyższe funkcjonujące w Przemyślu GUS – Bank Danych Lokalnych 95 Raport o stanie miasta Przemyśla SEKTOR V - USŁUGI KOMUNALNE TEMAT 1. INFRASTRUKTURA, WODA, KANALIZACJA, GOSPODARKA ODPADAMI, WYWÓZ NIECZYSTOŚCI, STOPIEŃ I ZAKRES UZBROJENIA. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Gospodarka wodna Źródłem wody dla wodociągów miasta Przemyśla jest rzeka San, która pod względem bakteriologicznym lokuje się obecnie w zależności od pory roku w kategorii A2 bądź A3, zaś pod względem właściwości fizyko-chemicznych w kategorii A1 i A2. Wahania jakości wody mają związek ze zmiennością przepływów wody w Sanie w funkcji opadów deszczu. Jakość wody dostarczanej odbiorcom poprawiła się zdecydowanie w czerwcu 1997r. po uruchomieniu nowych filtrów w Zakładzie Uzdatniania Wody (ZUW). Od 2000r. działa nowoczesna stacja ozonowania wody, dzięki czemu chlor używany jest tylko w ilościach niezbędnych do ochrony przed wtórnym zanieczyszczeniem w czasie dystrybucji. Przemyśl znajduje się w zasięgu obsługi wodociągu komunalnego. Zakład Uzdatniania Wody wybudowano w zachodniej części miasta przy prawym brzegu Sanu. Dobowa zdolność produkcyjna powierzchniowego ujęcia wody wynosi: 21 600 m3/d (Pozwolenie wodnoprawne nr: KOŚ-II.6341.58.2010.I.H z dnia: 28.07.2011r.). Przy usprzętowieniu kolejnych 5-ciu komór filtracyjnych zdolność produkcyjną można będzie zwiększyć do: 38 400 m3/d. Istnieje również nie eksploatowane obecnie ujęcie wód wgłębnych złożone z 20 studni kopanych i wierconych połączonych lewarami ze studnią zbiorczą. Są plany włączenia ich do eksploatacji, co pozwoli w przyszłości na uzupełnienie źródła wody powierzchniowej o niezależne źródło wody podziemnej. Zapotrzebowanie wody w mieście jest pokrywane z nadmiarem. Nadwyżki produkcyjne ZUW są zagospodarowywane przez alimentowanie wodociągów w obszarach podmiejskich. Z wodociągu dla miasta Przemyśla zaopatrywane są miejscowości w gminach Krasiczyn, Żurawica, Medyka oraz w Gminie Przemyśl. Występujące ograniczenia w możliwościach dostawy wody na terenie Przemyśla wynikają przede wszystkim z konfiguracji terenu. Duże zróżnicowanie wysokościowe powoduje konieczność strefowania wodociągu; w warunkach Przemyśla granica pomiędzy I i II strefą zasilania przebiega na rzędnej 263,5 m n.p.m., a między II i III strefą na rzędnej 344 m n.p.m. Dla zapewnienia dostawy wody odbiorcom znajdującym się powyżej I strefy wymagana jest budowa przepompowni. Aktualnie działa 8 przepompowni na osiedlach: Rycerskim, Kazanów, Lipowicy, Bielskiego, Tatarskie – Wysokie Góry, Pikulice, Zielonka oraz na ulicy Kruhelskiej. Wg stanu na koniec 2014r. sieć magistralna ma układ pierścieniowy i składa się z przewodów wodociągowych: Ø600 do Ø500 mm od Zakładu Uzdatniania Wody wzdłuż prawego brzegu Sanu w kierunku ul. Sportowej; Ø400, Ø300, Ø200 mm w ul. Mniszej, Rejtana, Słowackiego, Stachiewicza i Pelczara Ø375 do Ø300 mm w ul. Sanockiej i Wybrzeżu Marszałka Piłsudskiego w kierunku ulicy Popiełuszki i Pelczara; Ø500 mm wzdłuż lewego brzegu Sanu w Wybrzeżu Ojca Św. Jana Pawła II; Ø500 mm wzdłuż ul. Rzecznej oraz Ø400, Ø300 mm w kierunku ul. Goszczyńskiego i 3-go Maja; Ø250, Ø200 mm w ul. 29-go Listopada i ul. Borelowskiego; Ø300 do Ø250 mm w kierunku ul. Boh. Getta i W. Pola; Ø300 mm w ulicy Mickiewicza. Łączna długość sieci magistralnej na koniec 2014r. wynosiła 21,7 km. 96 Raport o stanie miasta Przemyśla Długość sieci wodociągowej na terenie miasta na koniec 2013r. wynosiła 147,2 km, zaś na koniec 2014r. – 148,7 km. Część sieci wodociągowej jest skorodowana i wymaga wymiany. Systematycznie prowadzona jest wymiana sieci wodociągowej w obrębie starego miasta oraz jej rozbudowa zgodnie z kierunkami rozwoju budownictwa mieszkaniowego. W celu poszerzenia obszaru zasilania prowadzona jest działalność inwestycyjna w miejscowościach podmiejskich. Poprawiana jest w ten sposób rentowność wodociągu komunalnego, który przy dużych możliwościach produkcji posiada mały rozbiór. W Przemyślu z wodociągu komunalnego w 2014r. korzystało około 96% mieszkańców. Jedynie tereny niezurbanizowane pozostają poza obsługą wodociągową. Duży potencjał - licząc w możliwościach pokrycia potrzeb wodnych - posiada sieć wodociągową w południowej części miasta w obrębie ulic Herburtów, Obozowej i Słowackiego oraz we wschodniej w części miasta Sielec. Eksploatację sieci wodociągowej prowadzi Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Przemyślu. Gospodarka ściekowa Według danych Urzędu Statystycznego w Rzeszowie emisja ścieków komunalnych i przemysłowych wymagających oczyszczenia, odprowadzanych do wód powierzchniowych w mieście Przemyślu w 2013r. wyniosła ogółem 6 137,7 dam3 (w 2012r. - 6 112,6 dam3). Ścieki w 100% były oczyszczane biologicznie. Miasto posiada zmodernizowaną oczyszczalnię ścieków, która zapewnia oczyszczanie ścieków w technologii mechaniczno–biologiczną z podwyższonym usuwaniem biogenów o maksymalnej przepustowości 45 200 m3/d. Obsługuje ona około 4 200 domostw na terenie miasta Przemyśla. Kanalizacja miejska ma charakter ogólnospławny i tylko fragmentarycznie istnieją sieci rozdzielcze. Część kanałów deszczowych posiada wyloty bezpośrednio do wód rzek San i Wiar, a część do miejskich kanałów ogólnospławnych. Ścieki bytowo-gospodarcze odprowadzane są kolektorami do oczyszczalni ścieków położonej we wschodniej części miasta. Z Zasania transport ścieków odbywa się z wykorzystaniem pompowni i kanałów tłocznych w Moście im. Ryszarda Siwca, natomiast z części prawobrzeżnej w układzie grawitacyjnym. Z niżej położonych terenów ścieki przetłaczane są przez 16 pompowni ścieków. Układ głównych kolektorów ogólnospławnych składa się z: kolektora o średnicy od Ø1400/1400 mm ułożonego prawostronnie wzdłuż doliny rzeki San od przepompowni ścieków Zasanie do oczyszczalni ścieków przy ul. Piaskowej; kolektora o wymiarach od Ø800 do 1000/1750 mm w Wybrzeżu Ojca Św. Jana Pawła II i w ulicy 22-go Stycznia; kolektora o średnicy Ø800 do 1400 mm zlokalizowanego w ulicy Buszkowickiej do przepompowni Zasanie; kolektora o średnicy Ø400 do 1900/2150 mm w ulicach Opalińskiego i Borelowskiego do przepompowni Zasanie; kolektora o wymiarach 750/1200 mm w ulicy Okrzei; kolektora o wymiarach 600/900 i 600/1050 mm w ulicy 29 Listopada; kolektora o wymiarach Ø500 do 750/1200 mm w ulicach Grunwaldzkiej w kierunku ul. Barskiej i Wybrzeża Ojca Św. Jana Pawła II; kolektora o wymiarach od 700/1200 do 800/1360 mm i 1900/1000 mm w ulicach Sanockiej, Wybrzeżu Marszałka Piłsudskiego i Sportowej; kolektora o wymiarach 500/750 i 900/1550 mm w ulicy Kopernika; kolektora o wymiarach 500/750 do 700/1200 mm w ulicach Czarnieckiego i W. Pola; kolektora o wymiarach 500/750 i 1400 mm w ulicy Mickiewicza; kolektora o wymiarach 500/750 i 700/1200 mm w ulicy Dworskiego; kolektora o wymiarach Ø600 i 700/1200 mm w ulicy Batorego oraz Ø1400 mm w ul. Lwowskiej; 97 Raport o stanie miasta Przemyśla kolektora o średnicy Ø1000 do 1800/2000 mm ułożonego wzdłuż lewego brzegu rzeki Wiar na odcinku od ulicy Obozowej do oczyszczalni ścieków. Do systemu kanalizacyjnego miasta odprowadzane są także ścieki sanitarne z miejscowości podmiejskich Gminy Krasiczyn i Gminy Przemyśl. Kierunki rozbudowy kanalizacji wyznacza budownictwo mieszkaniowe oraz zapotrzebowanie społeczne w zakresie odnowy środowiska. Oczyszczalnia ścieków w Przemyślu będzie mogła przyjmować ścieki z terenu AGLOMERACJI PRZEMYŚL, która obejmuje miasto Przemyśl i Gminę Przemyśl z miejscowościami: Bełwin, Grochowce, Hermanowice, Krówniki, Łuczyce, Łętownia, Malhowice, Nehrybka, Ostrów, Pikulice, Rożubowice, Stanisławczyk, Wapowce, Witoszyńce oraz część Gminy Krasiczyn obejmującą miejscowość Prałkowce. Plan aglomeracji został zatwierdzony przez Wojewodę Podkarpackiego. Celem zamierzenia jest konieczność ustalenia zakresu potrzebnej do zrealizowania kanalizacji, która mogłaby być sfinansowana z funduszy Unii Europejskiej. W lewobrzeżnej części miasta, w dzielnicy Zasanie, zlokalizowana jest przepompownia tłocząca ścieki na prawobrzeżną stronę miasta. Dalej grawitacyjnie dopływają one do oczyszczalni. Z uwagi na ogólnospławny, w znacznej mierze, charakter kanalizacji istotny wpływ na funkcjonowanie przepompowni mają wody opadowe, szczególnie w czasie nawalnych deszczów, powodujące nagły wzrost dopływu ścieków. Na poprawę funkcjonowania istniejącego systemu kanalizacyjnego w tej części miasta korzystny wpływ miałoby m.in. wybudowanie przelewów burzowych i zbiorników retencyjnych. Na terenie miasta brak zbiorników retencyjnych pełniących funkcje odbiornika wód opadowych, które odciążyłby układ kolektorów ogólnospławnych i oczyszczalnię ścieków w czasie intensywnych opadów. W roku 2010 przy ul. Rosłońskiego został oddany do użytku zbiornik retencyjny wód opadowych stanowiący zabezpieczenie przeciwpowodziowe Zakładu Uzdatniania Wody. Żaden ze zrzutów wód opadowych do rzek San i Wiar nie posiada podczyszczalni (separatorów zanieczyszczeń). Na terenach zabudowy jednorodzinnej oraz na obszarach o dużym udziale terenów biologicznie czynnych korzystne byłoby preferowanie rozwiązań polegających na wtórnym wykorzystaniu wód deszczowych do celów gospodarczych. Warunki odbioru ścieków i wód opadowych w mieście są dobre. W Przemyślu z kanalizacji sanitarnej korzysta około 90% mieszkańców, w Śródmieściu około 98%. Długość sieci kanalizacyjnej na koniec 2014r. wynosiła 171,3 km (w 2013r. - 167,7 km). Część sieci kanalizacyjnej jest przeciążona i wymaga odciążenia lub przebudowy. Duży potencjał licząc w możliwościach przyjęcia ścieków tak sanitarnych jak i deszczowych posiada kolektor o wymiarach Ø1 000 do 1 800/2 000 mm we wschodniej części miasta – dzielnicy „Sielec”. Eksploatację sieci kanalizacyjnej prowadzi Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Przemyślu. Gospodarka odpadami Zgodnie z nowelizacją ustawy z dnia 13 września 1996r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach od 1 lipca 2013r. na terenie Gminy Miejskiej Przemyśl funkcjonuje tzw. nowy system gospodarowania odpadami komunalnymi. W ramach nowych uregulowań prawnych, Gmina przejęła obowiązek zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od wszystkich właścicieli nieruchomości położonych w granicach administracyjnych miasta Przemyśla. System ten obejmuje odbieranie i zagospodarowanie odpadów komunalnych od wszystkich właścicieli nieruchomości zamieszkałych i niezamieszkałych. Odbieraniem i transportem odpadów komunalnych zajmuje się wyłoniona w drodze przetargu Przemyska Gospodarka Komunalna Sp. z o.o. w Przemyślu. W związku ze nowelizacją ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach Rada Miejska w Przemyślu podjęła stosowne uchwały, m.in.: - uchwała nr 170/2012 z dnia 28 czerwca 2012r. w sprawie postanowienia o odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne; 98 Raport o stanie miasta Przemyśla - uchwała nr 271/2012 z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Przemyśl; - uchwała nr 3/2013 z dnia 10 stycznia 2013 r. w sprawie szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie odpadów komunalnych; - uchwała nr 169/2013 z dnia 26 września 2013r. w sprawie metody ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi; - uchwała nr 170/2013 z dnia 26 września 2013r. w sprawie określenia terminu, częstotliwości i trybu uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi; - uchwała nr 171/2013 z dnia 26 września 2013r. w sprawie określenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi; Priorytetem nowego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi jest segregacja odpadów. Gminy ustawowo zobowiązane są do osiągnięcia odpowiednich poziomów odzysku i recyklingu frakcji odpadów: papieru, metali, tworzyw sztucznych, szkła oraz odpadów budowlanych i rozbiórkowych, a także osiągnięcia poziomów ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania. W związku z tym promowane jest selektywne zbieranie odpadów przez mieszkańców za mniejszą opłatę za odbiór odpadów w stosunku do opłaty za odbiór odpadów zmieszanych. Oprócz tego na terenie miasta zorganizowane są dodatkowe punkty: zbiórki odpadów typu: papier, plastik, szkło i metal, zbierania zużytych baterii, zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Na terenie miasta w 19 aptekach udostępnione są również pojemniki przeznaczone do zbierania przeterminowanych leków. Zebrane selektywnie odpady przekazywane są do podmiotów uprawnionych w zakresie gospodarowania odpadami. Właściwą gospodarkę odpadami zapewnia, zlokalizowane przy ul. Piastowskiej, składowisko odpadów komunalnych dla miasta funkcjonujące od dnia 1 maja 2004r. Zarząd nad składowiskiem sprawował Zakład Usług Komunalnych w Przemyślu Sp. z o. o., przekształcony z Zakładu Budżetowego Gminy Miejskiej. Od 2015r. właściwą gospodarkę odpadami zapewnia Zakład Mechaniczno-Biologicznego Przetwarzania Odpadów (ZMBPO) należący do Zakładów Usługowych Południe Sp. z o. o. z siedzibą w Krakowie ul. Lubicz 14. Składowisko odpadów wraz z infrastrukturą towarzyszącą zostało wydzierżawione ww. zakładom na okres 30 lat. Jednocześnie ZMBPO w Przemyślu uzyskał status Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych (RIPOK). Docelowa powierzchnia składowania wyniesie 6,63 ha, co pozwoli przyjąć łącznie 1 200 000 m3 odpadów. Aktualnie eksploatowane są kwatery I, II, III, IV o łącznej powierzchni 3,78 ha i pojemności składowania 574 000 m3. W obecnej chwili wszystkie odpady trafiają do instalacji RIPOK i są przerabiane mechaniczno-biologicznie. Na składowisko będzie trafiać ok. 30-35% odpadów – pozostałości po sortowaniu. Trwa obecnie budowa instalacji do produkcji paliwa alternatywnego. Po wybudowaniu instalacji na składowisko trafiać będzie jeszcze mniej odpadów. Planowany termin zakończenia budowy planowany jest na koniec 2015r. Aktualnie eksploatowane kwatery będą mogły jeszcze przez parę lat przyjmować odpady bez potrzeby budowania nowych kwater nr V VI VII (a w konsekwencji osiągnięcia docelowej pojemności składowiska). W związku z zawartą umową dzierżawy plany budowy nowych kwater powinien określić ZU Południe Sp. z o. o. Ilość dotychczas zgromadzonych odpadów wyniosła: - na koniec 2007r. - 29 691 Mg - na koniec 2008r. - 29 222 Mg 99 Raport o stanie miasta Przemyśla - na koniec 2009r. - 30 377 Mg - na koniec 2010r. - 31 429 Mg - na koniec 2011r. - 29 997 Mg - na koniec 2012r. - 29 295 Mg - na koniec 2013r. - 24 894 Mg - na koniec 2014r. - 19 956 Mg co daje ogólną ilość składowanych odpadów – 286 133 Mg, która przy uwzględnieniu zagęszczenia odpadów kompaktorem oraz procesów biodegradacji zajmuje ok. 268 477 m3. Aktualnie zdecydowanie przeważa forma utylizacji przez składowanie odpadów na składowisku odpadów do roku 2014, ale na coraz szerszą skalę prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów. Od 1.01.2015r. rozpoczął działalność Zakład Mechaniczno Biologicznego Przetwarzania Odpadów majacy status Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych (RIPOK). W mieście od kilku lat funkcjonują dwa systemy zbiórki tj. „gniazdowy” i „u źródła” oraz indywidualne systemy zbiórki zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, zużytych leków oraz baterii i akumulatorów. Od jesieni 2008r. z powodzeniem funkcjonuje prowadzona przez zakład Usług Komunalnych akcja GRATOWÓZ czyli mobilny punkt zbiórki odpadów problemowych. Daje on mieszkańcom miasta możliwość bezpiecznego i bezpłatnego pozbycia się odpadów takich jak: zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, baterie i akumulatory, lampy fluorescencyjne, odpady zawierające rtęć, przeterminowane leki, opakowania po farbach i lakierach z resztkami farb, zużyte oleje samochodowe, filtry olejowe oraz odpady wielkogabarytowe głownie stare meble. W październiku 2011r. otwarto przy składowisku punkt zbiórki odpadów problemowych, tzw. Gratowisko, jest uzupełnieniem akcji Gratowóz i daje mieszkańcom możliwość pozbywania się odpadów problemowych przez cały rok. Od jesieni 2008r. do końca 2013r. w ramach sezonowej (wiosna-jesień) akcji Gratowóz uzupełnionej pod koniec 2011r. otwarciem Gratowiska, zebrano i przekazano do odzysku lub specjalistycznej utylizacji ogółem ok. 293 Mg odpadów niebezpiecznych i problemowych. Poniższa tabela przedstawia rezultaty zbiórki odpadów. W 2014r. akcja Gratowóz została zakończona. Poniższa tabela przedstawia rezultaty zbiórki odpadów. Tabela 103.Rezultaty zbiórki odpadów niebezpiecznych i problematycznych w [t] Wyszczególnienie zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny baterie i akumulatory lampy fluorescencyjne przeterminowane leki opakowania z tworzyw sztucznych odpady z farb i lakierów opakowania z metali opakowania ze szkła opakowania z papieru i tektury odpady wielkogabarytowe Zużyte opony inne odpady Razem 2008 2009 2010 Rok 2011 2012 2013 2014 8,30 0,015 0,073 0,03 3,50 0,47 --6,90 3,80 ----23,08 16,98 0,45 0,093 0,141 17,22 0,36 2,03 --1,62 4,40 ----43,294 19,27 0,08 0,02 0,77 5,41 0,72 4,85 --3,37 ----34,49 19,3 0,28 0,01 1,27 24,91 0,29 0,19 1,00 0,02 2,97 7,40 7,40 57,64 20,71 0,93 0,037 1,24 12,82 1,06 0,06 2,36 2,64 8,13 10,90 12,19 73,07 18,84 1,03 --1,32 19,17 0,29 --6,16 1,40 0,30 9,91 2,68 61,10 25,50 0,08 --1,40 316,20 0,20 --329,20 458,00 46,70 6,40 371,90 1 555,58 Obserwuje się wzrastające zrozumienie społeczne, że właściwe zagospodarowywanie odpadów zwłaszcza niebezpiecznych i problemowych to obowiązek nas wszystkich czyli „wspólna i ważna sprawa”. W znacznie większym wymiarze selektywną zbiórkę na terenie Przemyśla prowadzą firmy zajmujące się ciągłym zbieraniem odpadów, a szczególnie Przemyska Gospodarka Komunalna Sp. z o.o. posiadająca ok. 60% udziału w gospodarce odpadowej. Ilość odzyskiwanych 100 Raport o stanie miasta Przemyśla odpadów z każdym rokiem ulega powiększeniu, jednak wskaźniki odzysku są o wiele za niskie w zestawieniu z wymogami stawianymi przez Unię Europejską. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 25 maja 2012r. w sprawie poziomów ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania oraz sposobu obliczania poziomu ograniczania masy tych odpadów (Dz. U. z 2012r. poz. 676), określa poziomy ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995r. Poziom, który musiał zostać osiągnięty roku 2014 wynosi 50%. Gmina Miejska Przemyśl nie osiągnęła poziomu ograniczenia masy odpadów ulegających biodegradacji przekazanych do składowania. Gmina osiągnęła 4%. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 29 maja 2012r. w sprawie poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami niektórych frakcji odpadów komunalnych (Dz. U. z 2012r. poz. 645), poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia papieru, metalu, tworzyw sztucznych i szkła, dla 2014r. wynosi 14%. Osiągnięty przez Gminę Miejską Przemyśl poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia ww. frakcji odpadów wynosi 15,36%. Natomiast w stosunku do odpadów innych niż niebezpieczne odpady budowlane i rozbiórkowe wymagany poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami dla 2014r. został określony na poziomie 38%. Osiągnięty przez Gminę Miejska Przemyśl poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami ww. frakcji odpadów wynosi 100%. Obok składowania odpadów na coraz szerszą skalę prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów. W mieście funkcjonują dwa systemy zbiórki selektywnej tj.: gniazdowy i „u źródła” oraz system zbiórki zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (ZSEiE). Wprowadzone przed paru laty systemy dają coraz lepsze efekty. Selektywna zbiórkę w imieniu Gminy Miejskiej Przemyśl prowadzi Przemyska Gospodarka Komunalna Sp. z o.o., która w 2005r. odzyskała i przekazała do recyklingu 269,3 ton surowców wtórnych, co daje około 2,5% odzysku (o 0,5% więcej niż w 2004r.). W 2008r. utworzono przez Przemyska Gospodarkę Komunalną dwa stałe autoryzowane punkty zbiórki ZSEiE (ul. Słowackiego 104, ul. Herburtów 16). Ponadto, od 1 lipca 2013r. został również utworzony Punkt Selektywnej Zbiórki odpadów Komunalnych (PSZOK) przy ul. Sportowej 1, gdzie mieszkańcy miasta mogą nieodpłatnie przekazywać wszystkie segregowane odpady. Odzysk odpadów zbieranych selektywnie w latach 2007-2014 przedstawia się następująco: 2007r. - 429,03 ton, 2008r. – 466,61 ton, 2009r. – 441,81 ton, w tym 18,69 ton ZSEiE, 2010r. – 550,20 ton, w tym 25,37 ton ZSEiE, 2011r. - 588,45 ton, w tym 8,33 tony ZSEiE, 2012r. - 526,10 ton,w tym 9,8 tony ZSEiE, 2013r. - 775,06 ton, w tym 12,3 ton ZSEiE, 2014r. - 1.546,38 ton w tym 25,50 ton ZSEiE. B. TRENDY I TENDENCJE Tabela 104. Zużycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludności Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Ogółem w dam3 3 051,20 3 021,80 2 908,00 2 817,50 2 784,00 2 804,30 2 786,60 Przemysł w dam3 178,50 141,70 120,00 112,10 87,30 71,70 65,10 Eksploatacja sieci wodociągowej w dam3 1 090,00 1 375,90 1 159,00 1 296,00 1 228,50 1 111,30 1 263,40 101 Raport o stanie miasta Przemyśla 2014 3 387,90 823,00 2 564,90 Wykres 13. Cena (brutto z VAT) wody z wodociągu gminnego dla gospodarstw domowych w [zł/m3] Źródło: System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich Cena wody dla mieszkańców miasta Przemyśla w 2014r. wynosiła 4,42 zł/m3 brutto (w 2013r. 4,42 zł/m3 brutto). Tabela 105. Wodociągi i kanalizacja Rok Sieć w [km] wodociągowa 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 kanalizacyjna 135,2 137,5 140,6 142,2 144,0 147,0 147,2 149,7 Przyłączenia do budynków mieszkalnych wodociągi kanalizacja 125,5 125,9 133,5 160,0 161,5 167,6 167,7 171,7 4 346 4 424 4 491 4 547 4 652 4 713 4 755 4 817 Zużycie wody w gospodarstwach domowych w dam3 na 1 mieszkańca w m3 3 403 3 488 3 576 3 628 3 709 3 756 3 801 3 839 2 233 2 213 2 117 2 147 2 115 2 112 2 105 1 932 33,02 32,04 27,49 27,88 27,46 27,43 27,34 30,40 Wykres 14. Cena (brutto z VAT) odprowadzania ścieków z gospodarstw domowych – 2011r. i 2012r. Źródło: System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich Cena ścieków dla mieszkańców miasta Przemyśla od 1.07.2013r. do 30.06.2014r. wynosiła 4,99 zł/m3 brutto, od 1.07.2014r. wynosi 5,04 zł/m3 brutto (w 2013r. - 4,99 zł/m3 brutto). Tabela 106. Ścieki przemysłowe i komunalne oraz ludność korzystająca z oczyszczalni Rok Ścieki w [dam3 ] Oczyszczane (chemicznie i biologicznie) w[dam3 ] Nieoczyszczane w [dam3 ] Ludność korzystająca z oczyszczalni w [%] 2007 2008 2009 2010 3 105,5 2 969,7 3 011,7 2 928,4 3 105,5 2 967,9 2 889,3 2 800,0 - 90,0 90,0 99,41 100,00 102 Raport o stanie miasta Przemyśla 2011 2012 2013 2014 2 834,8 2 807,8 2 811,7 2 545,0 2 719,0 2 647,0 2 599,0 2 545,0 - 91,40 92,10 98,60 99,00 Wykazany wzrost ilości ścieków oczyszczonych wynika z pokazania wszystkich ścieków wpływających na oczyszczalnię w tym również deszczowych. Wykres 15. Odzysk odpadów zbieranych selektywnie w latach 2007–2014 - w [t] 1546,38 775,06 429,03 466,61 441,81 2007 2008 2009 550,2 588,45 2010 2011 526,1 2012 2013 2014 Ilość odzyskiwanych odpadów z każdym rokiem ulega powiększeniu, jednak wskaźniki odzysku są o wiele za niskie w zestawieniu z wymogami ustalonymi przez Unię Europejską. C. DANE PORÓWNAWCZE Tabela 107 Wodociągi – GUS Wyszczególnienie Długość czynnej sieci rozdzielczej [km] Liczba połączeń prowadzących do budynków mieszkalnych i zbiorowego zamieszkania [szt.] Woda dostarczona gospodarstwom domowym [dam3] Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 Przemyśl 135,2 137,5 140,6 143,2 145,0 148,0 148,2 149,7 4 346 4 424 4 491 4 553 4 658 4 719 4 761 4 817 2 156,6 2 127,3 2 031,9 2 032,6 1 980,3 1 979,0 1 966,5 1 931,9 63 128 Krosno 168,8 171,2 172,1 173,3 175,5 181,2 181,9 184,9 4 778 4 876 4 954 5 960 6 052 6 067 5 748 5 817 1 358,9 1 382,1 1 355,2 1 400,6 1 359,3 1371,0 1 380,1 1 381,1 44 412 Mielec 147,9 152,8 158,2 160,8 161,5 164,6 167,7 170,3 5 067 5 153 5 217 5 251 5 303 5 381 5 457 5 527 2 204,9 2 161,9 2 162,4 2 165,8 2 136,3 2 122,1 2 093,1 2 113,8 60 054 Zamość 123,2 125,2 129,9 132,1 135,3 138,6 140,2 143,9 4 847 4 952 5 031 5 117 5 182 5 260 5 331 5 375 2 044,7 2 041,8 2 040,6 1 805,3 1 885,3 1 875,6 1 822,6 1 799,1 62 565 Jelenia Góra 257,5 257,5 257,7 257,7 196,9 330,0 326,4 361,5 6 177 6 180 6 190 6 197 6 201 7 483 8 805 7 610 2 845,4 2 909,2 2 869,9 2 720,4 2 546,0 2 470,1 2 345,4 2 317,7 82 512 103 Raport o stanie miasta Przemyśla Ludność korzystająca z sieci wodociągowej 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 62 821 62 749 62 488 61 140 60 756 60 183 60 037 44 488 44 537 44 810 44 718 44 685 44 467 44 226 Przemyśl Krosno 60 039 59 864 59 811 60 542 60 318 60 191 59 937 62 763 62 857 62 574 62 162 62 045 61 753 61 592 82 125 81 346 80 828 80 292 60 756 79 778 79 217 Tabela 108.Kanalizacja – GUS Wyszczególnienie Długość czynnej sieci kanalizacyjnej [km] Liczba połączeń prowadzących do budynków mieszkalnych i zbiorowego zamieszkania [szt.] Ścieki odprowadzone [dam3] Ludność korzystająca z sieci kanalizacyjnej Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 125,5 126,2 133,5 160,4 161,9 168,0 168,1 171,7 3 403 3 448 3 576 3 632 3 713 3 760 3 805 3 839 3 006,2 2 970,0 2 889,3 2 800,0 2 719,0 2 647,0 2 599,0 2 545,0 b.d. 58 598 58 581 58 402 b.d. 56 989 56 503 56 387 104,9 103,8 105,9 125,8 129,6 143,6 152,1 152,9 4 645 4 792 4 942 6 039 6 263 6 063 5 929 6 047 2 467,4 2 361,5 2 172,5 2 187,0 2 041,0 2 062,0 2 066,0 2 092,0 b.d. 41 136 41 333 42 021 b.d. 42 512 42 340 42 273 Mielec 152,2 152,8 197,6 198,8 200,1 200,8 203,5 206,1 4 533 5 153 4 992 5 038 5 096 5 181 5 254 5 321 2 570,0 2 539,8 2 611,4 3 241,0 2 902,0 2 781,0 3 050,0 3 028,0 b.d. 57 374 57 335 57 292 b.d. 57 834 57 745 57 532 Zamość 134,0 136,8 138,3 139,7 142,1 143,2 144,0 144,8 3 121 4 952 3 325 3 435 3 497 3 559 3 620 3 671 2 820,9 2 933,8 2 691,0 2 580,0 2 510,0 2 424,0 2 318,0 2 450,0 b.d. 59 800 59 992 59 750 b.d. 59 330 59 103 59 001 Jelenia Góra 181,9 194,4 194,5 195,4 191,9 231,9 239,0 247,7 4 013 4 014 4 022 4 025 4 027 6 032 7 386 6 811 3 346,9 3 342,5 6 125,3 6 775,0 7 394,0 7 521,0 7 851,0 7 222,0 b.d. 70 260 69 604 69 163 b.d. 56 989 73 031 72 517 D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Gospodarka wodna Systematycznie prowadzona jest wymiana sieci wodociągowej w obrębie Starego Miasta oraz jej rozbudowa zgodnie z kierunkami rozwoju budownictwa mieszkaniowego. W miejscowościach położonych na terenie Gminy Przemyśl, zaopatrywanych w wodę z miejskiej sieci wodociągowej, postępuje planowana rozbudowa sieci. Obecnie buduje się nowe sieci wodociągowe z tworzywa i z żeliwa sferoidalnego. W 2014r. oddano do użytku przebudowany jaz na przepławkę dla ryb, wykonany w formie bystrza kamiennego. Celem inwestycji było spełnienie wymogów środowiskowych dotyczących migracji 104 Raport o stanie miasta Przemyśla ryb (w tym także dwuśrodowiskowych) w korycie rzeki San. Obowiązek przebudowy jazu piętrzącego został nałożony Decyzją Prezydenta Miasta Przemyśla zobowiązującą PWiK Sp. z o.o. do wykonania urządzenia umożliwiającego migrację ryb przy jazie stałym na rzece San. Zakończono realizację projektu pn. „Poprawa jakości uzdatniania wody, niezawodności zaopatrzenia w wodę obszaru miasta Przemyśla i gmin zaopatrywanych w wodę z wodociągów miasta Przemyśla”, współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. W ramach projektu zrealizowano następujące zadania: - Zadanie 1 – Budowa sieci wodociągowej w ul. Kruhelskiej, ul. Gołębiej i ul. J. Kaczmarskiego, - Zadanie 2 – Przebudowa ujęcia wód podziemnych na terenie ZUW w Przemyślu, - Zadanie 3 – Modernizacja linii ozonowania wody – dostawa i montaż generatora ozonu, - Zadanie 4 – Budowa rurociągów technologicznych pomiędzy obiektami dla ZUW w Przemyślu, - Zadanie 5 – Modernizacja w zakresie AKPiA dla całego ZUW – monitoring procesów uzdatniania. Gospodarka ściekowa Ścieki są oczyszczane w technologii mechaniczno–biologicznej z podwyższonym usuwaniem biogenów. Gospodarka osadami została zmodernizowana. Została przeprowadzona rekultywacja pól lagunowych, gdzie gromadzone były dotąd osady ściekowe. Przeróbka osadów odbywa się poprzez fermentację beztlenową dwustopniową: termofilną i mezofilną. Osad po fermentacji jest zagęszczony i odwodniony mechanicznie, a następnie wykorzystywany przyrodniczo. Energia uzyskana ze spalania powstającego w czasie fermentacji biogazu, stanowi odnawialne źródło ciepła wykorzystywane do centralnego ogrzewania i do ogrzewania komór fermentacji oraz do produkcji prądu. W granicach miasta nastąpiła intensyfikacja rozwoju sieci kanalizacji sanitarnej na osiedlach Wilcze, Pikulice, Zielonka, Za Wiarem. Poza granicami miasta postępuje planowana rozbudowa sieci w miejscowościach położonych na terenie Gminy Przemyśl, które odprowadzają ścieki do miejskiej sieci kanalizacyjnej. Planowane jest wdrożenie rozdzielczego systemu sieci kanalizacyjnej, który pozwoli równoważyć naturalny obieg wody w przyrodzie i spowoduje wyrównanie wielkości dopływu ścieków do miejskiej oczyszczalni. W celu zatrzymania pierwszej fali spływu deszczowego planowana jest budowa dwóch zbiorników retencyjnych o pojemności 5 000 m3 i 4 800 m3. W roku 2007 została opracowana „Koncepcja programowo-przestrzenną odprowadzania ścieków sanitarnych i deszczowych z obszaru zabudowy mieszkaniowej dzielnicy Lipowica w Przemyślu”. W oparciu o tę koncepcję w 2013r. został opracowany projekt kanalizacji sanitarnej i deszczowej dla tego obszaru. Z zakresu tego projektu wykonano przepompownię ścieków na terenie Miejskiego Domu Pomocy Społecznej przy ul. Wysockiego w Przemyślu. W roku 2015 została opracowana „Koncepcja programowo-przestrzenna skanalizowania terenu pomiędzy ulicami: Słowackiego, Przemysława, Grochowską i Herburtów w Przemyślu”. Trwają prace koncepcyjne nad budową przelewu burzowego u zbiegu ulic Felicjanek – Jana Pawła II dla zrzucenia nadmiaru wód deszczowych do Sanu i ograniczenia w ten sposób zjawisk powodziowych na Zasaniu po nawalnych deszczach. Intencją jest połączenie tego zadania z modernizacją pompowni ścieków „Zasanie”. Gospodarka odpadami Zakończono drugi etap budowy składowiska odpadów komunalnych dla miasta Przemyśla. Pod koniec 2009r. oddano do użytkowania kwaterę nr II, a tym samym w eksploatacji są cztery kwatery I - IV, o łącznej powierzchni 3,78 ha i pojemności składowania 574 000 m3. Aktualnie eksploatowane kwatery będą mogły jeszcze przez parę lat przyjmować odpady bez potrzeby budowania nowych kwater nr V VI VII (a w konsekwencji osiągnięcia docelowej pojemności składowiska). W związku z zawartą umową dzierżawy plany budowy nowych kwater powinien określić ZU Południe Sp. z o. o. Na początku 2013r. po oddaniu przez Gminę Miejską w użytkowanie wieczyste działek, w sąsiedztwie składowiska odpadów prywatnych inwestor rozpoczął budowę stacji segregacji 105 Raport o stanie miasta Przemyśla odpadów i kompostowni, która to instalacja razem z istniejącym składowiskiem stanowić będzie Regionalną Instalację Przetwarzania Odpadów Komunalnych wpisaną do Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami. Planowany termin oddania do użytkowania to czerwiec 2024r. E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich GUS – Bank Danych Lokalnych TEMAT 2. TRANSPORT PUBLICZNY, KOMUNIKACJA, DROGI, OŚWIETLENIE. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Układ uliczny Przemyśla ma charakter mieszany. Kształt sieci ulicznej zdeterminowany jest przez czynniki fizjograficzne, historyczne położenie miasta w zakolu Sanu oraz kierunki dróg wylotowych. W Przemyślu zbiegające się dwie drogi krajowe, które stanowią - poprzez przejście graniczne w Medyce – bliskie połączenie z Ukrainą. Są to: nr 28 Zator–Wadowice–Przemyśl–Medyka nr 77 Lipnik–Sandomierz–Stalowa Wola–Jarosław–Radymno–Przemyśl. Ruch tranzytowy w kierunku Medyki po wybudowaniu obwodnicy odbywa się ulicami drogi krajowej nr 77: Krakowską, Aleją Wolności, Mostem im. Brama Przemyska, Aleją Solidarności oraz ulicami leżącymi w ciągu drogi krajowej Nr 28: Sanocka, Piłsudskiego, Jagiellońska, Plac Na Bramie, Mickiewicza, Dworskiego, Siemiradzkiego, Zana i Lwowską. Układ uliczny, szczególnie śródmieścia, charakteryzują wąskie ulice staromiejskie, małe promienie łuków, duże spadki podłużne oraz niska wytrzymałość nawierzchni. Około 65% ogólnej długości dróg cechuje dobry stan nawierzchni, ok. 17% cechuje przeciętny stan nawierzchni, a zły 19%. Ogólnie stan techniczny dróg na terenie miasta Przemyśla jest dobry na drogach krajowych i wojewódzkich, niezadowalający zaś na drogach powiatowych i gminnych. Osiedla, na których znajdują się ulice w najgorszym stanie technicznym to: Przekopana, Lipowica, Lwowskie, Lempertówka, Warneńczyka, Kazanów. Na terenie miasta znajduje się: 12 ulic w ciągu 2 dróg krajowych (nr 28 i nr 77) o łącznej długości 14,8 km, 3 ulice w ciągu 2 dróg wojewódzkich (nr 884 i nr 885) o łącznej długości 7,0 km, 79 ulic powiatowych o łącznej długości 59,4 km, 349 ulic gminnych o łącznej długości 122,1 km. Tabela 109. Długości wyremontowanych dróg na terenie miasta w latach 2007-2013 - w[m] Kategoria drogi krajowe wojewódzkie powiatowe gminne ogółem 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 500 750 1 450 8 700 11 380 2 200 4 200 5 040 11 440 400 3 300 5 500 9 200 600 6 500 9 900 17 000 400 2 000 5 900 4 100 12 400 600 2 200 2 700 5 500 1 400 1 400 2 460 2 460 106 Raport o stanie miasta Przemyśla Wykres 16. Gęstość sieci drogowej [km/km2] Źródło: System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich W 2014r. kontynuowano realizację inwestycji drogowej pn. ,,Budowa drogi obwodowej miasta Przemyśla łączącej drogę krajową nr 28 z drogą wojewódzką nr 885”. Realizacja inwestycji objęła miedzy innymi budowę dwujezdniowej drogi obwodowej łączącej drogę krajową nr 28 z drogą wojewódzką nr 885 o długości 3, 98 km; przebudowę odcinka drogi wojewódzkiej nr 885 na odcinku ul. Słowackiego od skrzyżowania z ulicą Fabryczną do skrzyżowania z ulicą Obozową i Herburtów o długości 1.01 km; Przebudowę ul. Lwowskiej( odcinka drogi krajowej nr 28 )o długości 0,43 km; oraz budowę połączeń w formie skrzyżowań ww. dróg z istniejącym układem komunikacyjnym miasta: W ramach inwestycji przebudowane zostały również elementy uzbrojenia terenu tj. sieci wodociągowe i gazowe, ponadto przebudowano i rozbudowano kanalizację sanitarną i deszczową oraz sieci energetyczne i teletechniczne. W ciągu zrealizowanej inwestycji wybudowany został również wiadukt nad linią kolejową relacji Malhowice – Przemyśl. Ponadto: - zrealizowano przebudowę ulicy Prądzyńskiego. - opracowano kompleksowa dokumentację projektowa na rozbudowę ulicy Wysockiego. 107 Tabela 110. Ogólne dane o drogach na terenie miasta w latach:2007–2014 Wyszczególnienie Z tego Długość dróg publicznych ogółem [km] o nawierzchni twardej o nawierzchni ulepszonej Ulic krajowych twardej w tym o nawierzchni ulepszonej Ulic wojewódzkich twardej w tym o nawierzchni ulepszonej Ulice powiatowe twardej w tym o nawierzchni ulepszonej Ulice gminne twardej w tym o nawierzchni ulepszonej Długość dróg 2 - jezdniowych 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 199,8 155,9 149,9 15,1 15,1 --7,1 7,1 --59,1 56,7 54,6 118,5 77,0 73,1 2,0 200,8 158,7 131,6 15,1 15,1 --7,1 7,1 --59,6 57,1 55,7 119 79,4 75,9 2,0 201,1 160,6 157,1 15,1 15,1 --7,1 7,1 --59,8 57,3 56,0 119,5 82,9 79,8 2,0 201,1 160,6 157,1 15,1 15,1 --7,0 7,0 --62,2 55,2 54,7 116,8 83,3 80,3 2,0 202,0 164,5 140,3 15,1 15,1 --7,0 7,0 --60,3 57,1 56,7 119,6 85,3 83,6 2,0 208,8 173,6 172,0 14,9 14,9 --7,0 7,0 --60,5 57,3 57,3 126,4 94,4 92,8 4,6 203,3 176 174,4 14,8 14,8 --7,0 7,0 --59,4 57,6 57,6 122,1 96,6 95 4,6 202,1 175,4 56,7 379,2 492,3 175,4 56,7 380,6 303,8 88 12 --75 25 --60 26 14 45 34 21 88 12 14,5 14,5 --7,0 7,0 --59,3 57,6 57,3 121,3 99,7 98,1 4,6 POWIERZCHNIA DRÓG PUBLICZNYCH O TWARDEJ NAWIERZCHNI W [TYŚ. M2] OGÓŁEM, W TYM: 173,3 70,8 397,4 433,3 Ulice krajowe Ulice wojewódzkie Ulice powiatowe Ulice gminne 175,5 70,8 403,2 434,4 175,5 70,9 403,6 449,9 185,8 58,5 412,5 452,2 159,0 56,7 384,0 505,7 173,2 56,7 385,1 556,7 OCENA STANU TECHNICZNEGO DRÓG PUBLICZNYCH O TWARDEJ NAWIERZCHNI DRÓG W [%), W TYM: krajowe Ulice wojewódzkie powiatowe gminne dobra przeciętna zła dobra przeciętna zła dobra przeciętna zła dobra przeciętna zła 52 48 --58 42 --38 50 12 32 48 20 70 30 --58 42 --35 48 23 38 42 20 70 30 --58 42 --35 47 18 40 41 19 80 20 --65 35 --45 40 15 40 38 22 80 20 --75 25 --55 30 15 43 37 20 90 10 --75 25 --60 26 14 44 34 22 75 25 60 28 12 47 33 20 Natężenie ruchu samochodowego Co 5 lat na drogach krajowych i wojewódzkich przeprowadzane są generalne pomiary ruchu, w wyniku których ustala się natężenia ruchu w postaci średniorocznego dobowego ruchu - ŚDR. Wszystkie drogi wlotowe do Przemyśla posiadają takie pomiary. Na potrzeby opracowania Studium Wykonalności Inwestycji dla projektów realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Rozwoju Polski Wschodniej na lata 2007-2013 Dla Dróg Wojewódzkich i Powiatowych, wykonano pomiary natężenia ruchu na odcinku drogi wojewódzkiej nr 885 (ulica Słowackiego) oraz na ulicach: Sportowej, Kopernika, Czarnieckiego i Rokitniańskiej planowanych do przebudowy. Średni dobowy ruch SRD W roku 2013 przeprowadzone zostały badania natężenia ruchu drogowego w newralgicznych punktach dróg publicznych miasta Przemyśla. Obciążenie ruchem rozważano na 2-ch odcinkach głównych ciągów komunikacyjnych miasta. Odcinek 1 ulica Krakowska – 3-go Maja – Jagiellońska Odcinek 2 ulica Krakowska – Aleja Wolności – Aleja Solidarności – W. Pola Badania zostały przeprowadzone w ciągu 16–tu godzinnych pomiarów w 2-ch dniach roboczych t.j 11.06.2013 (wtorek ) oraz 13.06.2013 (czwartek) . Na podstawie przeprowadzonych pomiarów i obowiązujących zasad obliczania średniego dobowego ruchu na drogach wyliczono: Dla odcinka 1 Pkt S-1 skrzyżowanie Krakowska - Al.Wolności - Monte Cassino - 6 801 poj/dobę Pkt S-2 skrzyżowanie 3-go Maja – Św. J.Nepomucena - 10 816 poj/dobę Pkt S-3 skrzyżowanie Jagiellońska – Mickiewicza – Dworskiego - 15 778 poj/dobę Dla odcinka 2 / obwodowa / Pkt S-1 skrzyżowanie Krakowska – Al. Wolności – Monte Cassino - 11 741 poj/dobę Pkt S-2 skrzyżowanie Al. Solidarności – Bystrzyckich – Słoneczna – 9 057 poj/dobę Pkt S-3 skrzyżowanie Al. Solidarności – W. Pola - 9 926 poj/dobę Na odcinku 1 średnio SDR wyniósł 11 131 poj/dobę, natomiast na odcinku 2 /droga obwodowa / średnio SDR wyniósł 10 241 poj/dobę. Po analizie przeprowadzonych badań można wnioskować, że budowa drogi obwodowej w znaczący sposób wpłynęła na poprawę przepustowości ciągów komunikacyjnych w centrum miasta, co ma przełożenie na zmniejszenie utrudnień i poprawę komfortu jazdy. KTD Komunikacja rowerowa W Urzędzie Miejskim funkcjonuje powołany przez Prezydenta Miasta Zespół Koordynujący Rozwój Infrastruktury Rowerowej w Przemyślu. Pierwszym efektem działań zespołu jest doprowadzenie do powstania „Koncepcji tras rowerowych dla miasta Przemyśla wraz z etapowaniem i studium wykonalności dla I etapu”, a także opracowanie standardów projektowych dla infrastruktury rowerowej. W mieście, poza nielicznymi stojakami rowerowymi, brak ułatwień dla rowerzystów. Rowerzyści korzystają z jezdni ulic na zasadach ogólnych lub nielegalnie z chodników, zwłaszcza w ulicach o wielkim natężeniu ruchu samochodów ciężarowych. Nieformalnym ciągiem rowerowym jest gruntowa ścieżka na brzegu Sanu. Rowerzyści wykorzystują także ulice zamknięte dla ruchu w centrum Przemyśla, co częściowo zgodne jest oznakowaniem (tabliczki T-22 przy niektórych znakach B-1 w ulicach ścisłego centrum). Długość ścieżek rowerowych i ciągów pieszo-rowerowych na terenie miasta Przemyśla wynosi łącznie: 42 690 m w tym: ścieżki rowerowe - 10 983 m - w ulicach: Lwowska – strona lewa, Sanowa, 22 Stycznia, Brudzewskiego, Ofiar Katynia, Mogielnickiego (obie strony ulicy); ciągi pieszo – rowerowe - 8 322 m - w ulicach: Lwowska – strona prawa, Bakończycka, Ofiar Katynia, Rosłońskiego. Raport o stanie miasta Przemyśla W 2012 roku w ramach realizowanej inwestycji pn. ”Budowa drogi obwodowej miasta Przemyśla łączącej drogę krajową nr 77 z drogą krajową nr 28 „ wybudowano: - Ścieżki rowerowe: wzdłuż Alei Solidarności i Wolności 5 236 m, wzdłuż ulicy Lwowskiej 487 m, ulica Trentowskiego 408 m. Razem: 6 131 m - Ciągi pieszo-rowerowe: most Brama Przemyska 629 m, wzdłuż ulic: Bystrzyckich 682 m, Zadwórzańska i E. Plater 1 604 m, Stawowa 355 m Ułańska 342 m, Pusta 382 m, Przemysłowa 1 798 m. Razem: 5 792 m. W 2014 r. w ramach realizowanej inwestycji pn. Budowa drogi obwodowej miasta Przemyśla łączącej drogę krajową nr 28 z droga wojewódzka nr 885 wybudowano : Ścieżki rowerowe: ul. Lwowska 2168 m, droga obwodowa 8042 m , ul. Słowackiego 1055m Razem 11 256 m. Ciągi pieszo – rowerowe: ul. Lwowska 206 m. Linie kolejowe Przemyśl ma dogodne połączenia kolejowe przez Rzeszów, Kraków, Górny Śląsk, Opole i Wrocław do Zgorzelca, Poznania, Zielonej Góry Szczecina oraz Berlina, Drezna i Pragi oraz bezpośrednie do Warszawy i Gdyni. Przesiadki na węzłowych stacjach kolejowych tej trasy (m.in. Przeworsk, Rzeszów, Dębica, Kraków, Katowice, Wrocław) gwarantują dogodne połączenia do wszystkich większych miast zarówno w kierunku północnym, jak i południowym. Przez Przemyśl przebiega tranzytowa magistrala kolejowa, łącząca równoleżnikowo Niemcy z Ukrainą przez całą południową Polskę. Linia ta ma istotne znaczenie gospodarcze zarówno w przewozach pasażerskich, jak i towarowych. Przemyśl posiada dogodne połączenie do wszystkich większych miast zarówno w kierunku zachodnim północnym, jak i południowym. Z Przemyśla realizowane jest bezpośrednie połączenie do Lwowa, a przesiadki na węzłowych stacjach kolejowych gwarantują dogodne połączenia do Berlina, Drezna, Pragi oraz Wiednia. Komunikacja pasażerska Komunikacja międzynarodowa: - dworzec kolejowy w centrum miasta – połączenia bezpośrednie z Ukrainą, a pośrednio – z innymi kierunkami; - przystanek regularnych przewozów autobusowych w centrum miasta – bezpośrednie połączenia na Ukrainę i w kierunku zachodnim (Niemcy, Włochy, Francja, Hiszpania, Anglia, Holandia). Komunikacja miejska i podmiejska Regularną komunikację zapewnia: MZK Sp. z o.o. w Przemyślu obsługujący 30 linii komunikacyjnych wykorzystujących 207 przystanków autobusowych na ternie miasta i dysponujący 42 autobusami. Ponadto komunikację miejsko-podmiejską zapewnia kilku prywatnych przewoźników. Regularna krajowa komunikacja autobusowa jest dostosowana do lokalnych potrzeb, można z niej korzystać podróżując w kierunku większych miast województwa podkarpackiego, a także w kierunku Krakowa, Lublina, Warszawy. Na terenie miasta znajduje się jeden dworzec autobusowy. Przewozy Prywatne przewozy osób Obecnie na terenie miasta działa 173 taksówek oraz 6 firm przewożących osoby. Przewozy ładunków Ze względu na przygraniczne położenie, w Przemyślu dynamicznie rozwijają się firmy samochodowego transportu towarowego. Obecnie na terenie miasta działa 43 firm przewozowych. Ponadto można z łatwością korzystać z firm transportowych mających siedziby w Jarosławiu, Rzeszowie lub innych miastach województwa podkarpackiego. Istnieje dogodna możliwość przewozu ładunków transportem kolejowym – najbliższy terminal kontenerowy oraz najbliższe miejsce rozładunku i załadunku wagonów kolejowych prowadzi PKP Cargo Centrum Logistyczne w Medyce i Żurawicy. 110 Raport o stanie miasta Przemyśla Oświetlenie Na terenie miasta znajduje się około 4 800 punków oświetleniowych o łącznej mocy około 900 kW. Do modernizacji kwalifikuje się około 1 800 punktów oświetleniowych (oświetlenie rtęciowe wyeksploatowane i energochłonne). Około 50% punktów oświetleniowych (opraw oświetleniowych) stanowi własność PGE Dystrybucja S.A. Lublin. Pozostała część jest własnością Gminy. W 2011r. dokonano montażu 2 reduktorów mocy ul. Mostowa/ Kościuszki ul. Żołnierzy I Armii Wojska Polskiego - Reduktor ILUEST NE-45 kVA – 1 szt, Reduktor GreenBox-15 kVA - 1 szt. W 2012r. w ramach realizowanej inwestycji pn. „Budowa drogi obwodowej miasta Przemyśla łączącej drogę krajową nr 77 z drogą krajową 28 nr„ zamontowano 337 opraw: na ulicach: Krakowska – 43, Monte Cassino – 15, Aleja Wolności – 91, Zadwórzańska – 23, Brodzińskiego – 2, E. Plater – 5, Most Brama Przemyska – 16, Aleja Solidarności – 101, Słoneczna – 1, Bystrzyckich -13, Wilczańska -7, Św. Andrzeja Boboli-6, Rondo Kresowian - 9, Lwowska - 5. Zainstalowano reduktory zewnętrzne o mocy od 15 do 80 kVA przy ulicach: Sobieskiego/Krakowska, Mnisza, 3 Maja/ Opalińskiego - 3 szt. Zana, Szańcowa, Polna, Aleja Wolności, E. Plater. droga obwodowa miasta Przemyśla łączącej drogę krajową nr 77 z drogą krajową 28 nr instalacja 5 szt. reduktorów mocy. W 2013r.: - wybudowano 73 szt. słupów oświetleniowych, 75 opraw oświetleniowych, 2 622 m linii kablowej w tym: na ulicach gminnych: 42 szt. słupów, 42 opraw, 1 516 m linii kablowej (Sucharskiego, Akacjowa, Balickiego, Skolimowska); na ulicach powiatowych: 31 szt. słupów, 33 oprawy, 1 106 m linii kablowej (Plac Czackiego, Władycze, Komisji Edukacji Narodowej, Topolowa). - zamontowano reduktor mocy przy : ul. Krakowska - Reduktor ILUEST NE-80 kVA – 1 szt. Uruchomiono systemową szafę oświetlenia ulicznego o mocy 30 kVA z reduktorem- stabilizatorem mocy dla zasilania ul. Topolowej (droga obwodowa łącząca drogę krajową nr 28 z droga wojewódzka nr 885 W 2014r zamontowano reduktory (4 szt.) typu Greenbox o mocy 25 A i 35 A, w ramach inwestycji pn. Budowa drogi obwodowej miasta Przemyśla łączącej drogę krajową nr 28 z droga wojewódzka nr 885 przy ulicach Mogilnickiego, Sielecka , Rolnicza, Słowackiego. B. TRENDY I TENDENCJE Stan układu głównych ulic w obrębie centralnej części miasta, przy stale wzrastającym natężeniu ruchu kołowego oraz braku możliwości poprawy istniejących parametrów technicznych, powoduje stałe pogarszanie się warunków i bezpieczeństwa ruchu. Wzrasta uciążliwość oraz destrukcyjny wpływ na środowisko i pobliską zabudowę. Tabela 111. Liczba zarejestrowanych pojazdów silnikowych i motorowerów (wg stanu 31 grudnia.) Rodzaj pojazdu 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Samochody osobowe Autobusy Samochody ciężarowe Motocykle Motorowery Ciągniki rolnicze Ciągniki siodłowe Samochody specjalne RAZEM 22 799 294 3 113 1 326 652 329 91 156 24 031 307 3 195 1 421 793 334 102 159 25 309 309 3 402 1 522 935 367 135 135 25 291 290 3 532 1 506 954 373 131 168 26 858 300 3 683 1 575 1 028 372 155 181 29 590 31 550 298 298 3 829 3 977 1 647 1 711 1 091 1 112 368 364 177 190 192 212 28 760 30 342 32 114 32 245 34 152 37 192 2013 39 414 2014 33 392 231 4 148 1 720 1 147 369 196 225 41 428 111 Raport o stanie miasta Przemyśla C. DANE PORÓWNAWCZE Tabela 112. Rodzaje nawierzchni dróg publicznych w [km] - GUS Wyszczególnienie Drogi gminne nawierzchnia twarda nawierzchnia twarda ulepszona nawierzchnia gruntowa Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Przemyśl Krosno Zamość Mielec Jelenia Góra 67,80 77,00 82,90 83,50 85,30 94,40 80,70 81,50 79,70 79,70 79,70 79,70 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 45,90 48,90 51,20 52,10 53,70 54,20 128,50 128,50 133,40 133,40 133,40 133,40 95,60 99,70 80,40 80,40 b.d. b.d. 54,40 55,80 133,40 133,40 64,80 73,10 79,80 80,20 83,60 92,20 94,00 98,10 49,40 41,50 36,60 28,40 27,60 26,70 25,50 21,90 80,70 81,50 79,70 79,70 79,70 79,70 80,40 80,40 9,70 8,30 9,70 9,70 9,70 9,70 9,60 9,60 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 45,90 48,90 51,20 52,10 53,70 54,20 54,40 55,80 27,80 24,80 22,50 21,70 21,80 21,30 21,10 19,80 123,50 123,50 128,40 123,3 129,20 133,40 129,20 129,20 18,70 18,70 13,80 12,70 12,70 12,70 12,70 12,70 56,70 57,10 57,30 55,40 57,10 57,30 57,60 57,70 54,60 55,70 56,00 54,90 57,10 57,30 57,60 57,70 2,40 2,50 2,50 2,20 1,90 1,9 1,80 1,60 40,30 40,30 41,80 41,80 41,80 41,80 41,80 41,80 40,30 40,30 41,80 41,80 41,80 41,80 41,80 41,80 1,10 1,10 1,10 1,10 1,10 1,1 1,10 1,10 -. - 45,50 48,20 48,20 49,00 49,00 49,00 49,00 49,20 45,50 48,20 48,20 49,00 49,00 49,00 49,00 49,20 3,10 3,10 2,30 2,30 2,30 29,0 2,30 2,10 70,80 70,80 70,80 70,80 71,70 69,10 69,80 69,80 67,80 67,80 68,00 69,10 69,10 69,10 69,10 69,10 39,9 - b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. drogi powiatowe nawierzchnia twarda nawierzchnia twarda ulepszona nawierzchnia gruntowa 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 112 Raport o stanie miasta Przemyśla Tabela 113. Komunikacja - GUS Wyszczególnienie Trasy komunikacyjne autobusowe (km) Rok 2005 2006 2007 2008/2014 Przemyśl 66 79 68 b.d. Krosno 74 72 72 b.d. Mielec 67 80 80 b.d. Zamość 65 180 215 b.d. Jelenia Góra 75 79 79 b.d. Tabela 114. Ścieżki rowerowe - GUS Wyszczególnienie Ścieżki rowerowe (km) Rok 2011 2012 2013 2014 Przemyśl 7,3 11,0 19,3 19,3 Krosno 13,5 13,6 13,6 13,6 Mielec 14,8 16,1 40,0 46,5 Zamość 27,9 29,0 32,2 32,2 Jelenia Góra 35,2 39,9 41,4 42,8 D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU W roku 2015 planowana jest - zakończenie realizacji inwestycji pn.: ,,Budowa drogi obwodowej miasta Przemyśla łączącej drogę krajową nr 28 z drogą wojewódzką nr 885” - realizacje zadania pn. Rozbudowa ulic: Buszkowickiej i Rogozińskiego – I etap” - rozpoczęcie robót na zadaniu Przebudowa skrzyżowania ul. Krakowskiej, Jana III Sobieskiego, Armii Krajowej i Gurbiela w Przemyślu” E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Zarząd Dróg Miejskich w Przemyślu Urząd Miejski w Przemyślu System Analiza Samorządowych związku Miast Polskich „Koncepcja tras rowerowych dla miasta Przemyśla wraz z etapowaniem i studium wykonalności dla I etapu” GUS – Bank Danych Lokalnych 113 Raport o stanie miasta Przemyśla TEMAT 3. INTERNET, ENERGIA, POCZTA, TELEKOMUNIKACJA. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Internet Na terenie miasta Przemyśla działa 3 głównych operatorów telekomunikacyjnych: Orange Polska S.A., TK Telekom, Netia i Multimedia Polska. Operatorzy ci świadczą usługi dostępu do Internetu w oparciu o technologię xDSL o przepustowości od 1 Mb/s do 80 Mb/s. Ponadto, w obrębie Przemyśla działa 4 ogólnopolskich operatorów telefonii komórkowej GSM (Polkomtel-operator sieci Plus, Orange, T-Mobile, P4-operator sieci Play). Operatorzy ci świadczą usługi dostępu do Internetu w oparciu o technologię Edge, UMTS oraz LTE o przepustowości od 512 Kb/s do 7,2 Mb/s. Jest też na terenie gminy kilku lokalnych operatorów alternatywnych tzw. ISP (ang. Internet Service Provider): InSoft, ALFA-KS, Netren, Hyperion-Wschód, SpeedCon, NTECHNIC, E-CONNECT, TOYAnet, VoiceNet, MediaHost, Zicom, SHL Internet. Ciepłownictwo Przemyśl znajduje się w zasięgu obsługi centralnego systemu ciepłowniczego zasilanego przez ciepłownie Zasanie oraz elektrociepłownię Fibris S.A. Należąca do Miejskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej w Przemyślu Sp. z o.o. ciepłownia Zasanie posiada dwa kotły WR-25 o mocy 29 MW każdy, jeden kocioł WR-10 wybudowany w latach 2006-2007 o mocy 10 MW i jeden kocioł WR-12 wybudowany w latach 2008-2009 o mocy 12 MW. Łączna moc źródła to 80 MW. Zróżnicowanie mocy i charakterystyki pracy poszczególnych jednostek wytwórczych pozwala na bardzo elastyczną pracę ciepłowni, oraz szybkie, automatyczne dostosowanie ilości wytwarzanego ciepła do bieżącego obciążenia sieci ciepłowniczej. Podstawową magistralę ciepłowniczą stanowi wyprowadzona z ciepłowni Zasanie sieć - 2xDn500, która rozdziela się na trasy: - 2xDn300 w kierunku mostu im. Siwca - 2xDn300 w kierunku ulic Lelewela – Okrzei - 2xDn300 wzdłuż ul. 3 Maja i DH „Szpak”. Na terenie ciepłowni Zasanie znajduje się odgałęzienie sieci (2x Dn250) w kierunku Szpitala Wojewódzkiego na Monte Cassino. W latach 2007–2014 z tytułu przyłączenia do miejskiej sieci ciepłowniczej w 100 obiektach zlikwidowano lokalne źródła ciepła opalane paliwem stałym. Gazownictwo Gaz ziemny wysokometanowy dla miasta Przemyśla dostarczany jest za pośrednictwem sześciu stacji redukcyjno–pomiarowych I stopnia o łącznej przepustowości 26 700 Nm3/h oraz szesnastu stacji II stopnia o łącznej przepustowości 7 180 Nm3/h. Właścicielem i operatorem jednej stacji I stopnia (przy ulicy Opalińskiego) jest Polska Spółka Gazownictwa sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Tarnowie Zakład w Rzeszowie. Pozostałymi właścicielami i operatorami stacji red.–pom. I stopnia i gazociągów wysokiego ciśnienia na terenie miasta Przemyśla są OGP GAZ – SYSTEM S.A Oddział w Tarnowie Terenowa Jednostka Eksploatacji w Jarosławiu oraz PGNiG S.A w Warszawie O/Sanok. Właścicielem i operatorem stacji red.–pom. II stopnia oraz sieci gazowej średniego i niskiego ciśnienia jest PSG sp. z o. o. Oddział w Tarnowie Zakład w Rzeszowie. Eksploatacja stacji red.–pom. I (przy ulicy Opalińskiego) oraz stacji II stopnia prowadzona jest przez Rejon Dystrybucji Gazu w Przemyślu. Bezpośrednia eksploatacja sieci gazowej średniego ciśnienia oraz niskiego ciśnienia prowadzona jest również przez Rejon Dystrybucji Gazu w Przemyślu przy ulicy Rogozińskiego 40 zgodnie z procedurami obowiązującymi w Polskiej Spółce Gazownictwa. W oparciu o harmonogramy prowadzona jest kontrola sieci gazowej pod kątem szczelności i bezkolizyjnej lokalizacji w stosunku do innych urządzeń nad i podziemnych. 114 Raport o stanie miasta Przemyśla W celu zagwarantowania bezpieczeństwa publicznego i ciągłości dostaw gazu dokonywana jest systematycznie wymiana gazociągów znajdujących się w złym stanie technicznym. Stan techniczny sieci gazowej na terenie miasta Przemyśla dokonywany raz w roku komisyjnie, a obecny stan jest zadawalający. Strefy kontrolowane wyznaczone dla gazociągów: W granicach administracyjnych miasta Przemyśla znajdują się urządzenia źródłowe (kopalnie gazu ziemnego i stacje redukcyjno–pomiarowe I stopnia ) oraz urządzenia przesyłowe w postaci gazociągów wysokiego ciśnienia relacji tłocznia Maćkowice – tłocznia Żurawica , które generują specjalne strefy bezpieczeństwa. Wokół wyżej wymienionych urządzeń obowiązuje strefa bezpieczeństwa maksymalnie 65 m na stronę, w tym 17,5 m dla budownictwa mieszkaniowego, Niemniej, strefy bezpieczeństwa są różne dla różnych urządzeń gazowniczych oraz dla różnych elementów zagospodarowania przestrzennego. Strefa kontrolowana dla gazociągów średniego i niskiego ciśnienia, które należą do PSG sp. z o. o., dla których uzyskano decyzję na budowę przed 1 listopada 2001r. wynosi 1,5m na obie strony gazociągu (zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Przemysłu i Handlu z 14.11.1995r. opublikowanym w Dz.U. z 1995r.Nr 139 ;poz.686 ) zaś dla gazociągów, które uzyskały decyzję na budowę po 1 listopada 2001r. strefa kontrolowana, której linia pokrywa się z osią gazociągu wynosi 1,0m zgodnie z Rozporządzeniem Ministra i Handlu z dnia 30.07.2001r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać sieci gazowe. W 2013r. zostało wydane Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 26 kwietnia 2013r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie Dz. U. 2013r. poz. 640) w którym utrzymano szerokość strefy kontrolowanej wynoszącej 1,0 m. W strefie kontrolowanej ustanowiony jest zakaz wznoszenia obiektów budowlanych, urządzania stałych składów i magazynów, zakaz sadzenia drzew oraz zakaz podejmowania działalności mogącej zagrozić trwałości gazociągu podczas jego eksploatacji. Strefa zagrożenia wybuchem stacji red.–pom. I stopnia przy ulicy Opalińskiego będącej własnością Oddziału w Tarnowie, Zakładu w Rzeszowie oraz stacji red.–pom. II stopnia wyznaczona jest przez linię ich ogrodzeń. Elektroenergetyka Dystrybucją energii elektrycznej dla Przemyśla zajmuje się PGE Dystrybucja S.A. w Lublinie Oddział Zamość za pośrednictwem Posterunku Energetycznego w Przemyślu. Na koniec 2007r. energia elektryczna dostarczana była do odbiorców na terenie miasta za pośrednictwem: 131,268 km linii kablowych SN, 96,791 km linii napowietrznych SN, 377,986 km linii kablowych nN, 15,932 km linii napowietrznych nn nie izolowanych oraz 21,688 km linii napowietrznych nn izolowanych. Sieć energetyczna składała się również ze 136 stacji transformatorowych SN/nN wnętrzowych oraz 47 stacji transformatorowych SN/nN napowietrznych. Tabela 115. Urządzenia sieci PGE Dystrybucja S.A. na terenie miasta Przemyśla Wyszczególnienie linie średniego napięcia kablowego [km] linie średniego napięcia napowietrznego [km] linie niskiego napięcia kablowego [km] linie niskiego napięcia kablowe oświetlenie uliczne [km] linie niskiego napięcia izolowane [km] linie niskiego napięcia nie izolowane [km] stacje SN/nn napowietrzne [szt.] stacje SN/nn wnętrzowe [szt.] Rok 2009 2010 2011 2012 2013 2014 131,1 76,6 376,2 131,4 82,9 378,6 133,1 82,9 383,3 133,9 80,4 386,0 131,4 76,4 387,7 141,7 76,4 389,6 113,1 112,9 113,9 113,9 114,3 114,3 30,0 108,1 51,0 135,0 30,8 106,6 51,0 137,0 40,0 96,0 53,0 139,0 42,4 93,5 55,0 139,0 44,9 89,5 57,0 139,0 45,7 60,2 60 142 115 Raport o stanie miasta Przemyśla Liczba odbiorców energii elektrycznej w kolejnych latach podlegała niewielkim wahaniom. W 2005r. liczba odbiorców wynosiła 28 864, potem nieco zmniejszyła się, a następnie w 2010r. wzrosła do 28 997 liczby odbiorców. Zużycie energii elektrycznej również podlega wahaniom. W 2008r. poziom zużycia energii elektrycznej wyniósł 67 806 MWh. W roku 2010 poziom zużycia energii elektrycznej wyniósł 66 538 MWh. W tym odbiorcy grypy taryfowej „C” zużyli 22 953,3 MWh, natomiast, odbiorcy grupy taryfowej „G” zużyli 46 421,7 MWh. Najwyższy poziom zużycia energii elektrycznej odnotowany został w 2013r. i wyniósł 79 678,25 MWh z czego odbiorcy grupy taryfowej „C” zużyli 37 104 MWh, odbiorcy grupy taryfowej „G” zużyli 42 572 MWh i taryfy „R” (1 odbiorca) 2,25 MWh. B. TRENDY I TENDENCJE Tabela 116. Sieć gazowa Rok Długość [km] Połączenia prowadzące do budynków Odbiorcy gazu z sieci Zużycie gazu z sieci [mln m 3 ] 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 199,9 203,1 206,6 207,5 211,3 217,0 218,6 354,3 3 419 3 491 3 523 3 569 3 601 4 017 4 102 4 102 17 399 17 067 17 214 17 745 17 867 17 887 17 460 18 080 19,3 19,3 17,9 18,3 17,2 17,3 16,1. 14,5 Tabela 117. Wielkość dostaw gazu ziemnego wysokometanowego dla Przemyśla Wielkość dostaw gazu ziemnego wysokometanowego [m 3] Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 19 239 800 19 279 500 17 890 200 18 317 800 17 200 000 17 301 600 b.d. b.d. Tabela 118. Energia elektryczna Rok Zużycie w [MWh] Odbiorcy energii elektrycznej 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 28 484 28 705 28 875 28 997 26 706* 29 019 29 248* 29 204 65 238 67 806 67 266 66 538 44 003* 73 687 79 678* 75 728 * ) dotyczy energii elektrycznej na niskim napięciu C. DANE PORÓWNAWCZE Tabela 119. Sieć gazowa – GUS Wyszczególnienie Długość sieci ogółem [km] Rok 2007 2008 Przemyśl 166,9 169,3 Krosno 223,2 224,85 Mielec 163,8 164,0 Zamość 107,6 109,2 Jelenia Góra 251,9 252,6 116 Raport o stanie miasta Przemyśla Długość sieci przesyłowej [km] Długość czynnej sieci rozdzielczej w [km] Czynne połączenia do budynków mieszkalnych [szt.] Liczba odbiorców gazu (gospodarstwa domowe) Zużycie gazu w gospodarstwach domowych [hm3] 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 172,4 172,7 174,3 183,0 181,3 182,0 42,4 42,4 42,4 42,4 42,4 47,7 45,7 45,7 124,55 126,86 129,90 130,24 131,89 135,29 135,61 136,37 3 431 3 503 3 534 3 580 3 641 4 028 4 106 4 340 16 890 17 067 17 214 17 331 17 411 17 435 17 460 17 505 9,57 8,68 8,50 8,93 8,57 8,44 8,47 8,38 232,3 233,0 233,3 243,0 249,0 242,5 11,9 11,9 11,9 11,9 13,1 15,1 15,1 15,1 211,27 212,83 220,40 221,04 224,18 227,89 233,73 227,51 7 145 7 118 7 197 7 253 7 325 7 415 7 460 7 525 18 209 15 764 15 888 15 911 15 903 16 018 16 637 16 715 9,70 9,81 10,00 11,05 10,77 9,53 10,23 9,61 167,1 174,2 172,1 182,0 192,4 193,9 8,9 8,4 8,4 8,4 5,2 7,4 15,7 15,7 154,84 155,65 158,71 165,87 166,90 174,58 176,71 178,25 5 728 6 966 7 100 7 227 7 226 7 445 7 516 7 573 19 382 19 515 19 624 19 678 19 867 19 818 19 886 19 979 9,55 9,75 9,48 9,89 9,82 9,46 9,74 9,73 111,6 144,5 146,3 150,0 152,7 156,9 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 107,58 109,20 111,61 144,52 146,30 149,70 152,70 156,9 3 873 3 967 4 035 4 036 4 076 4 190 4 214 4 256 19 511 19 676 20 024 20 137 20 489 20 598 20 800 20 929 7,94 7,91 7,67 8,35 8,14 8,05 8,25 8,39 253,0 253,7 254,2 263,4 264,4 265,9 34,4 34,4 34,4 34,4 34,4 42,9 42,9 42,9 217,47 218,17 218,60 219,29 219,75 220,49 221,51 223,05 4 919 4 988 5 049 5 018 5 168 5 222 5 265 5 327 29 749 29 741 29 761 29 050 28 892 28 623 28 541 28 539 15,12 15,52 17,32 16,49 14,48 14,56 16,06 13,36 Tabela 120. Elektorenergetyka - GUS Wyszczególnienie Odbiorcy energii elektrycznej na niskim napięciu w gospodarstwach domowych w miastach (gospodarstwa domowe) Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Przemyśl 26 153 26 374 26 520 26 690 26 706 26 754 Krosno 17 533 17 581 17 640 17 823 17 857 17 948 Mielec 21 102 21 285 21 394 21 539 21 627 21 700 Zamość 25 860 25 918 26 273 26 318 26 657 26 644 Jelenia Góra 34 099 34 283 34 408 34 592 34 706 34 829 117 Raport o stanie miasta Przemyśla Zużycie energii elektrycznej w gospodarstwach domowych w miastach [MW*h] 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 26 725 26 675 47 713 45 616 45 485 45 734 44 003 43 828 42 447 40 792 18 035 17 959 27 087 27 218 27 423 27 325 28 152 28 457 28 062 27 281 21 699 21 632 33 807 34 412 34 843 34 383 35 854 36 172 35 843 35 109 26 918 26 654 41 009 45 712 42 087 42 682 42 191 41 131 39 556 38 545 34 812 36 522 62 082 62 400 63 746 64 629 64 385 66 657 61 235 58 994 D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Ciepłownictwo W celu zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego w ciągu najbliższych kilku lat planowane jest spięcie sieci ciepłowniczej w pierścień wraz z przełożeniem sieci nad rzeką San – realizacja tej inwestycji uzależniona jest od środków finansowych przedsiębiorstwa. W roku 2014 rozbudowano sieć ciepłowniczą w kierunku nowego osiedla przy ul. Bieszczadzkiej (Infores) oraz w kierunku ulicy Siemiradzkiego. Podłączono również obiekty w centrum miasta (Rynek; Mickiewicza; Grunwaldzka; Pl.Legionów; Katedralna), dzięki czemu przedsiębiorstwo aktywnie włącza się w realizację Programu Ochrony powietrza dla strefy Miasto Przemyśl Według stanu na 31.12.2014r. do sieci ciepłowniczej przyłączonych jest 315 węzłów cieplnych w tym 290 jest eksploatowane przez MPEC Przemyśl. Długość sieci ciepłowniczej przesyłowej na dzień 31.12.2014r. wynosiła 43,80 km. E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu Polska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. Oddział Tarnów - Zakład w Rzeszowie PGNiG S.A. Karpacki Oddział Handlowy Region Rzeszowski PGE Dystrybucja S.A. Oddział Zamość PGE Obrót S.A. Oddział z siedzibą w Zamościu Zarząd Dróg Miejskich w Przemyślu Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Przemyślu Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplej Sp. z o.o. w Przemyślu Przemyska Gospodarka Komunalna Sp. z o.o. w Przemyślu Zakład Usług Komunalnych w Przemyślu GUS – Bank Danych Lokalnych 118 Raport o stanie miasta Przemyśla SEKTOR VI - WARUNKI DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ TEMAT 1. ROZMIARY I KATEGORIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ, NAJWIĘKSI PRACODAWCY, MAŁE I ŚREDNIE FIRMY (MSP). A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Gospodarka Przemyśl jest miastem o zróżnicowanej strukturze gospodarczej. Wiodącymi działami gospodarki miasta są przemysł i handel, znaczący jest także udział transportu i budownictwa. Ponadto Przemyśl jest istotnym ośrodkiem usług medycznych i edukacyjnych. Według rodzaju działalności największy odsetek firm tj. 31,35% funkcjonuje w handlu i naprawach (w 2010r. - 33,38%). Odnotowuje się niewielki spadek ilości tego rodzaju firm (od ok. 38,43% w roku 2005). W zakresie obsługi nieruchomości i firm oraz nauki działalność prowadzi 17,34% firm, a w latach poprzednich zauważalne były minimalne wahania ilości (w 2010r. - 16,95%). W następnej kolejności jest transport, gospodarka magazynowa i łączność, który stanowi 6,33%, co stanowi sukcesywny spadek ilości firm od 7,80% w 2005r. W działalności przemysłowej i budownictwie funkcjonuje 11,32% firm, na podobnym poziomie jak w latach poprzednich (za wyjątkiem 2008r. – 7,69%). Tabela 121. Podmioty gospodarki narodowej wg wybranych sekcji Wyszczególnienie Ogółem z tego Rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo Przemysł W tym przetwórstwo przemysłowe 2007 2008 6 287 6 255 32 329 328 294 2 358 223 16 225 224 256 1 826 170 Budownictwo Handel i naprawy Hotele i restauracje Transport, gospodarka magazynowa 466 i łączność Pośrednictwo finansowe 188 Obsługa nieruchomości i firm, nauka 1 141 411 Liczba podmiotów 2010 2011 2012 2009 6 299 6 388 5 901 2014 6 105 6 145 20 324 24 22 20 21 299 312 294 309 21 323 318 380 1 821 213 403 1 812 224 403 1 815 217 386 391 403 144 969 150 868 133 1 059 379 386 374 2 183 2 132 1 850 225 222 208 425 179 618 2013 6 014 431 374 179 175 148 1 140 1 083 1 023 Tabela 122. Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w systemie REGON Rodzaj podmiotu Ogółem Sektor publiczny Sektor prywatny Spółki handlowe W tym z udziałem kapitału zagranicznego Spółki cywilne Spółdzielnie Fundacje stowarzyszenia i organizacje społeczne Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą Liczba podmiotów 2010 2011 2007 2008 2009 2012 2013 2014 6 287 392 5 895 389 6 255 386 5 869 405 6 299 386 5 913 417 6 388 388 6 000 438 5 901 386 5 515 452 6 014 378 5 639 500 6 105 373 5 732 551 6 145 369 5 771 608 66 66 74 89 102 126 161 214 427 36 469 34 457 33 459 33 b.d. 31 453 35 439 37 438 39 245 265 272 276 285 301 312 300 4 407 4 357 4 385 4 419 3 901 3 913 3 949 3 894 119 Raport o stanie miasta Przemyśla Tabela 123. Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w REGON Rok Ogółem 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 6.287 6 255 6 299 6 388 5 901 6 014 6 105 6 145 Razem Osoby prawne i jednostki organizacyjne bez osobowości prawnej W tym spółki handlowe przedsiębiorstwa spółdzielnie z udziałem kapitału państwowe ogółem zagranicznego 1 880 1 898 1 914 b.d. b.d. 2 101 2 156 b.d. - 36 34 33 33 31 35 37 39 401 405 417 438 460 500 543 608 spółki cywilne Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą 481 469 457 459 457 453 439 438 4.407 4 357 4 385 4 419 3 901 3 913 3 949 3 894 67 66 74 89 102 126 161 214 Tabela 124. Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą według wybranych sekcji Wyszczególnienie 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Ogółem w tym: Przetwórstwo przemysłowe Budownictwo Handel i naprawy Hotele i restauracje Transport, gospodarka magazynowa i łączność Pośrednictwo finansowe Obsługa nieruchomości i firm, nauka Działalność usługowa, komunalna, społeczna i indywidualna pozostała Rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo 4 407 4 357 4 385 4 419 3 901 3 913 3 949 3 894 235 226 1 899 177 224 256 1 826 170 299 379 2 183 225 223 314 1 680 390 294 364 1 850 208 220 308 1 343 162 226 330 1 320 174 227 327 1 280 167 426 411 425 175* 374 425 331 335 175 179 179 160 148 128. 131 113 617 618 460 420 438 457 200 464 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 243 b.d. 103 b.d. b.d. 24 b.d. 20 9 10 9 *) Dane dotyczą tylko transportu i gospodarki magazynowej – bez łączności. B. TRENDY I TENDENCJE Na koniunkturę gospodarczą Przemyśla w latach dziewięćdziesiątych istotny wpływ wywierał handel ze wschodnimi sąsiadami Polski, zwłaszcza z Ukrainą. Wobec kryzysu na Wschodzie, który rozpoczął się w połowie 1998r. oraz wprowadzenia obowiązku wizowego i uszczelnienia granic w związku z członkostwem w Unii Europejskiej handel ten znacznie się zmniejszył, prowadząc w rezultacie do dekoniunktury gospodarczej w Przemyślu. O potencjale gospodarczym i społecznym miasta stanowi liczba ludności pracującej. W 2014r. na 39 432 osób w wieku produkcyjnym (w 2007r.- 43 151 osób) zatrudnionych było ogółem 16 954 osoby (w 2007r. - 17 878 osób). Tabela 125. Budżet miasta Przemyśla w latach 2007–2014 (GUS) Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Dochody 217.952.585 225.330.952 237.906.773 309.186.741 432.566.757 327.879.076 344.740.643 358 138 228 Wydatki 222.980.261 235.913.876 268.624.549 312.701.731 476.697.351 366.771.745 339.038.534 367 056 975 Liczba mieszkańców 66 867 66 488 66 389 66 229 64 728 64 276 63 638 63 441 Dochody na 1 mieszkańca 3.259 3.375 3.581 4.668 6.683 5.101 5.417 5 643 Wydatki na 1 mieszkańca 3.335 3.534 4.043 4.722 7.365 5.706 5.328 5 783 120 Raport o stanie miasta Przemyśla W analizowanym okresie dochody i wydatki miasta Przemyśla rosną. W latach 2007-2014 występował deficyt budżetowy, za wyjątkiem 2013r. Najmniejszą różnicę pomiędzy dochodami a wydatkami odnotowano w 2007r., a największą w 2011r. W 2013r. dochody przewyższyły wydatki budżetu miasta o 5.702.109 zł. Wydatki przypadające na jednego mieszkańca miasta w kolejnych latach były nieco wyższe od dochodów. Wyjątek stanowił 2013r., kiedy dochody na jednego mieszkańca były większe od wydatków o 89 zł. Zasadniczy wpływ na poziom rozwoju gospodarczego miasta wywiera sfera produkcji materialnej. Decyduje ona o aktywności gospodarczej, a tym samym o właściwym funkcjonowaniu całego organizmu miasta zarówno w aspekcie społecznym jak i gospodarczym. Szeroko rozumiana działalność gospodarcza angażuje zdecydowaną większość potencjału ludzkiego, środków finansowych i materiałowych jak również infrastrukturę techniczną. Aktualnie ukształtowana struktura podmiotowa gospodarki miasta jest wynikiem procesu transformacji systemowej polskiej gospodarki. Efektem tego procesu jest wyraźny wzrost znaczenia sektora prywatnego, który w chwili obecnej znacznie przewyższa sektor publiczny pod względem liczby zarejestrowanych podmiotów gospodarczych. Wśród podmiotów prywatnych przeważającą część stanowią podmioty powstałe w wyniku transformacji systemowej i budowy gospodarki rynkowej. Stosunkowo niewielką grupę stanowią sprywatyzowane byłe przedsiębiorstwa państwowe. Tabela 126. Jednostki zarejestrowane w systemie REGON w latach 2007–2014 Rok Ogółem Na 1 000 mieszkańców Sektor prywatny Sektor publiczny 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 6 287 6 255 6 299 6 388 5 901 6 014 6 105 6 145 94,02 94,08 94.89 96,45 91,17 93,60 95,93 96,86 5 895 5 869 5 913 6 000 5 515 5 639 5 732 5 771 392 386 386 388 386 378 373 369 Przemyśl posiada korzystne warunki do prowadzenia działalności gospodarczej. Bliskość przejść granicznych z Ukrainą i duża chłonność rynków wschodnich sprzyjają nawiązywaniu współpracy gospodarczej spoza Unii Europejskiej. Rozbudowana infrastruktura kolejowa i terminale logistyczno-przeładunkowe z dostępem do szerokiego toru umożliwiają eksport produktów na Wschód przy niskich kosztach transportu. Uzbrojone tereny inwestycyjne objęte statusem specjalnej strefy ekonomicznej oraz intensywny rozwój infrastruktury technicznej, w tym budowa obwodnicy miasta z dostępem do autostrady A 4, stwarzają przedsiębiorcom dogodne warunki do inwestowania w mieście. Duży potencjał ludzki, wysoki udział osób w wieku produkcyjnym, dostępna kadra pracownicza oraz niskie koszty prowadzenia działalności gospodarczej są atrakcyjne dla potencjalnych inwestorów. Możliwość pozyskania w otoczeniu miasta produktów rolniczych dla przetwórstwa spożywczego. C. DANE PORÓWNAWCZE Tabela 127. Liczba pracujących w poszczególnych sektorach – GUS Wyszczególnienie Pracujący ogółem Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Przemyśl 17 549 17 431 17 072 17 970 18 185 18 814 18 631 Krosno 26 269 25 579 22 629 23 897 23 765 24 005 24 845 Mielec 24 190 23 784 23 150 24 063 23 319 24 904 27 004 Zamość 18 036 18 950 18 999 19 005 18 029 19 400 19 579 Jelenia Góra 23 391 24 818 24 468 24 681 23 391 18 814 24 077 121 Raport o stanie miasta Przemyśla w tym kobiety Sektor rolniczy w tym kobiety Sektor przemysłowy w tym kobiety Sektor usługowy- usługi rynkowe ogółem w tym kobiety Sektor usługowy- usługi nierynkowe w tym kobiety 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010/2013 2014 2007 2008 2009 2010/2013 2014 2007 2008 2009 2010/2013 2014 2007 2008 2009 2010/2013 2014 2007 2008 2009/2013 2014 2007 2008 2009/2013 2014 2007 2008 2009/2013 2014 2007 2008 2009/2013 2014 18 157 8 952 9 010 8 708 9 226 8 966 9 640 9 625 9 798 233 233 210 b.d. b.d. 85 80 78 b.d. b.d. 3 924 3 780 3 614 b.d. b.d. 984 853 799 b.d. b.d. 6 271 6 457 b.d. b.d. 2 813 3 091 b.d. b.d. 7 450 7 290 b.d. b.d. 5 215 5 131 b.d. b.d. 24 025 10 916 10 716 9 881 10 408 10 492 10 514 10 902 10 606 249 233 318 b.d. b.d. 115 102 125 b.d. b.d. 12 699 11 671 8 501 b.d. b.d. 3 718 3 174 2 180 b.d. b.d. 8 082 8 533 b.d. b.d. 3 328 3 722 b.d. b.d. 5 531 5 434 b.d. b.d. 3 907 3 870 b.d. b.d. 27 970 9 904 9 587 9 336 9 618 9 433 10 704 11 932 12 475 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 19 907 9 037 9 264 9 365 9 666 9 344 10 245 10 494 10 629 689 692 712 b.d. b.d. 280 283 291 b.d. b.d. 3 603 3 865 4 249 b.d. b.d. 911 918 949 b.d. b.d. 7 581 8 150 b.d. b.d. 3 357 3 513 b.d. b.d. 6 936 7 016 b.d. b.d. 4 847 4 908 b.d. b.d. 23 542 12 564 13 566 13 316 13 444 12 744 9 640 13 298 13 050 192 191 164 b.d. b.d. 55 53 48 b.d. b.d. 7 587 8 251 7 979 b.d. b.d. 3 077 3 466 3 181 b.d. b.d. 9 134 9 867 b.d. b.d. 4 694 5 190 b.d. b.d. 6 774 6 805 b.d. b.d. 4 879 4 998 b.d. b.d. 122 Raport o stanie miasta Przemyśla Wykres 17. Liczba podmiotów gospodarczych na 1.000 mieszkańców Źródło: System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich Tabela 128. Liczba pracujących łącznie z rolnictwem indywidualnym, w poszczególnych sektorach ekonomicznych – GUS Wyszczególnienie Pracujący ogółem w tym kobiety Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo w tym kobiety Przemysł i budownictwo Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 Przemyśl 17 878 17 760 17 401 19 487 19 715 18 814 18 631 18 157 9 097 9 155 8 853 9 991 9 740 9 640 9 625 9 798 233 233 b.d. b.d. 1 399 1 398 1 395 1 397 85 80 b.d. b.d. 696 696 698 699 4 035 3 870 3 614 3 769 4 562 Krosno 26 561 25 871 22 921 24 451 24 329 24 005 24 845 24 025 11 068 10 868 10 033 10 678 10 770 10 514 10 902 10 606 249 233 b.d. 486 481 477 474 476 115 102 b.d. 221 221 220 220 221 12 711 11 828 8 501 9 735 9 571 Mielec b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 24 904 27 004 27 970 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 10 704 11 932 12 475 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. Zamość 18 809 19 723 19 772 20 832 19 871 19 400 19 004 19 907 9 395 9 622 9 723 10 595 10 286 10 245 10 494 10 629 689 692 712 1 761 1 749 1 753 1 756 1 768 280 283 291 858 856 859 864 865 3 747 4 024 4 249 4 050 3 538 Jelenia Góra 23 687 25 114 24 764 25 179 23 895 18 814 24 077 23 542 12 705 13 707 13 457 13 697 13 003 9 640 13 295 13 050 192 191 164 364 336 1 398 353 359 55 53 48 160 149 696 158 162 7 829 8 493 7 979 7 653 7 302 123 Raport o stanie miasta Przemyśla w tym kobiety Handel; naprawa pojazdów samochodowych; transport i gospodarka magazynowa; zakwaterowanie i gastronomia; informacja i komunikacja w tym kobiety Działalność finansowa i ubezpieczeniowa; obsługa rynku nieruchomości w tym kobiety Pozostałe usługi w tym kobiety 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 3 908 3 874 3 698 986 853 744 827 879 855 905 896 4 050 4 379 4 010 4 872 4 633 4 341 4 150 4 012 1 713 2 024 1 639 2 150 2 103 1 905 1 758 1 996 962 836 b.d. b.d. 698 720 696 664 554 474 b.d. b.d. 379 429 424 416 8 598 8 386 8 718 8 705 8 422 8 447 8 516 8 386 5 759 5 706 5 842 9 088 10 224 9 889 3 718 3 198 2 180 2 596 2 585 2 262 2 624 2 497 5 340 5 909 6 187 6 457 6 491 6 094 5 652 5 331 2 063 2 514 2 563 2 740 2 821 2 784 2 686 2 588 770 723 b.d. 539 513 535 533 512 504 477 b.d. 367 354 348 370 355 7 491 7 178 7 176 7 234 7 327 7 811 7 962 7 817 4 668 4 577 4 671 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. B.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 3 440 3 349 3 141 921 924 949 870 723 703 704 647 5 372 5 971 5 740 5 629 5 503 4 885 5 103 5 687 2 218 2 431 2 436 2419 2 556 2 225 2 413 2 640 939 822 909 1 163 799 965 990 925 584 530 574 921 566 695 710 675 8 062 8 214 8 162 8 229 8 282 8 357 8 399 8 386 5 392 5 454 5 473 3 908 7 349 7 561 3 121 3 508 3 181 2 921 2 749 855 2 714 2 768 5 341 5 326 5 185 5 510 4 618 4 341 4 412 3 992 2 539 2 470 2 454 2 590 2 146 1 905 2 109 1 911 1 255 1 245 1 196 899 797 720 834 751 849 841 811 602 5376 429 576 513 9 070 9 859 10 240 10 753 10 842 8 447 11 129 10 879 6 141 6 835 6 963 124 Raport o stanie miasta Przemyśla 2010 2011 2012 2013 2014 5 840 5 683 5 755 5 840 5 791 4 754 4 789 4 900 5 002 4 945 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 5 527 5 585 5 703 5 803 5 802 7 424 7 422 5 755 7 741 7 696 Wykres 18. Udział osób fizycznych w liczbie jednostek sektora prywatnego w [%] Źródło: System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich D.PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Planowana budowa Przemyskiego Inkubatora Przedsiębiorczości i Innowacji. E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu GUS – Bank Danych Lokalnych Urząd Statystyczny w Rzeszowie 125 Raport o stanie miasta Przemyśla TEMAT 2. POMOC DLA MSP, SZKOŁY BIZNESOWE, URUCHAMIANIE DZIAŁALNOŚCI, DRUGA PRACA, WARUNKI ZATRUDNIENIA I PŁAC. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Podstrefa Przemyśl Tarnobrzeskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej EURO-PARK WISŁOSAN W 2006r. została utworzona Podstrefa Przemyśl Tarnobrzeskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej EURO - PARK WISŁOSAN. Początkowo powierzchnia terenów inwestycyjnych wynosiła ok. 12 ha, w 2007r. poszerzono je do 42 ha, z czego ok. 38 ha jest własnością Gminy Miejskiej Przemyśl, a ok. 4 ha Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. Teren jest zlokalizowany w południowowschodniej części miasta, przy ul. Słowackiego, w pobliżu planowanego południowo-wschodniego odcinka obwodnicy miasta. W 2010r. Gmina Miejska Przemyśl przystąpiła do projektu ”Kompleksowe uzbrojenie terenów inwestycyjnych miasta Przemyśla” w ramach Działania 1.4 Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2013. W 2012r. zakończono projekt uzbrojenia, który obejmował: - budowę drogi dojazdowej od ul Bakończyckiej do ul. Pustej, - budowę drogi wewnętrznej od ul. Pustej do ul. Stawowej, - budowę drogi wewnętrznej od ul. Pustej do ul. Ułańskiej i dalej do ul. Słowackiego, - budowę sieci kanalizacyjnej, - budowę sieci wodociągowej, - meliorację przedmiotowego terenu. W latach 2011-2014 następujące firmy otrzymały zezwolenie na prowadzenie działalności w Podstrefie Przemyśl TSSE: - REM II Sp. z o.o. - producent stolarki okiennej - P.P-B Probud Sp. z o.o. - producent urządzeń gazowych - Tandem Wind Power Sp. z o.o. - producent mini turbin wiatrowych. Przemyska Agencja Rozwoju Regionalnego. Od początku września 2004r. po uzyskaniu rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym PARR S.A. rozpoczęła własną działalność gospodarczą, stopniowo rozszerzając zakres swoich usług na rzecz jednostek samorządu terytorialnego, przedsiębiorców i innych instytucji. Celem statutowym działalności PARR S.A. jest: wspieranie rozwoju społeczno-gospodarczego miasta Przemyśla i powiatu przemyskiego, inicjowanie i promowanie przedsiębiorczości, wspieranie sektora małych i średnich przedsiębiorstw, w szczególności mikroprzedsiębiorstw, udział i współpraca w realizacji projektów finansowanych ze środków UE, wspieranie postępu technologicznego, organizowanie i wspieranie przedsięwzięć na rzecz tworzenia nowych miejsc pracy, prowadzenie działalności promocyjno-informacyjnej dotyczącej lokalnego rynku gospodarczego, promocja walorów turystycznych miasta Przemyśla i powiatu przemyskiego, prowadzenie działalności wydawniczej. Zadania statutowe PARR S.A. realizowane są poprzez Biuro Rozwoju Przedsiębiorczości, Biuro Projektów Infrastrukturalnych i Biuro Rozwoju Zasobów Ludzkich. Przemyska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. świadczy bezpłatne usługi informacyjnodoradcze dla przedsiębiorców w ramach prowadzonego Punktu Konsultacyjnego. Oferowane usługi obejmują udzielanie informacji nt. dostępnych programów pomocy publicznej, w tym Unii Europejskiej oraz pomoc w przygotowywaniu wniosków aplikacyjnych. Jednocześnie osoby zamierzające rozpocząć działalność gospodarczą mogą uzyskać informacje na temat uruchomienia i prowadzenia własnej firmy. 126 Raport o stanie miasta Przemyśla Działające w ramach PARR S.A. Biuro Rozwoju Przedsiębiorczości zajmuje się także opracowywaniem biznes planów, analiz ekonomiczno-finansowych oraz organizuje warsztaty i seminaria szkoleniowe dla przedsiębiorców z zakresu funduszy unijnych. Biuro Rozwoju Zasobów Ludzkich prowadzi usługi doradcze w zakresie: informacji o Europejskim Funduszu Społecznym, szkoleń prowadzonych przez Regionalny Ośrodek Europejskiego Funduszu Społecznego oraz o możliwościach pozyskania funduszy europejskich na projekty innowacyjne i ogólnopolskie programy szkoleniowe. Regionalna Izba Gospodarcza Regionalna Izba Gospodarcza w Przemyślu powstała 26 września 2000r. jako organizacja samorządu gospodarczego, reprezentująca interesy podmiotów gospodarczych, prowadzących działalność wytwórczą, handlową, budowlaną i usługową na terenie powiatu przemyskiego. Jej celem jest zintegrowanie tego środowiska, ochrona jego interesów w regionie i w kraju poprzez m.in. współpracę z władzą szczebla centralnego i lokalnego w sprawach istotnych dla rozwoju gospodarczego na danym obszarze, w tym także dla pozyskiwania nowych inwestorów krajowych i zagranicznych. Członkami - założycielami Izby są przedstawiciele podmiotów gospodarczych z powiatu przemyskiego. Główne zadania Izby to m.in.: reprezentowanie i ochrona interesów gospodarczych zrzeszonych w niej podmiotów, wspieranie inicjatyw gospodarczych, prowadzenie działalności szkoleniowej, podnoszenie wiedzy ekonomicznej, prawnej, organizacyjnej i technologicznej, kształtowanie i upowszechnianie zasad etyki w działalności gospodarczej, opiniowanie planów rozwoju regionalnego opracowywanych przez organy samorządu terytorialnego. B. TRENDY I TENDENCJE W 2003r. Rada Miejska w Przemyślu podjęła uchwałę (Uchwała Rady Miejskiej Nr 44/2003 z dnia 24 kwietnia 2003r.) w sprawie zwolnienia od opłat za wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej. Zgodnie z cytowaną uchwałą (w okresie jej obowiązywania) zgłoszenie o dokonanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej składane przez osoby bezrobotne i absolwentów było zwolnione z opłat stałych. Podstawą zwolnienia z opłat stałych bezrobotnych i absolwentów było dołączenie do zgłoszenia zaświadczenia z Powiatowego Urzędu Pracy w Przemyślu o spełnieniu warunków do uznania za bezrobotnego lub absolwenta. Zwolnienie z opłat stałych obejmowało dokonanie pierwszego wpisu do ewidencji działalności gospodarczej oraz zmiany tego wpisu dokonywane w ciągu 24 miesięcy od dnia wpisu. Tabela 129. Liczba osób, które skorzystały z Uchwały Rady Miejskiej w Przemyślu Nr 44/2003 z dnia 24 kwietnia 2003r. Rok Liczba osób zwolnionych z opłat 2005 2006 2007 2008 2009* 85 127 109 117 21 RAZEM 580 *) do dnia 30.03.2009r. Od momentu wejścia w życie ww. uchwały do dnia 30.03.2009r. ze zwolnień skorzystało łącznie 580 osób, z czego 212 nadal prowadzi działalność gospodarczą. Pozostałe 368 osób, które 127 Raport o stanie miasta Przemyśla zlikwidowały działalność gospodarczą, w zdecydowanej większości zajmowało się handlem detalicznym artykułami spożywczo-przemysłowymi. W dniu 31.03.2009r. wszedł w życie znowelizowany art. 7 ust. 3 ustawy Prawo działalności gospodarczej, który zniósł opłatę od wniosku o wpis oraz zmianę wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Tabela 130. Liczba wpisów i decyzji o wykreśleniu, z prowadzonej przez Prezydenta Miasta Przemyśla ewidencji działalności gospodarczej Rok Wpisy do ewidencji Decyzje o wykreśleniu Różnica 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 527 466 421 434 446 410 345 537 539 470 498 524 506 1 458 -10 -73 -49 -64 -78 -96 -1 113 5 966 8 123 1 044 RAZEM Od 2005r. do końca 2011r. utrzymuje się tendencja spadkowa – więcej przedsiębiorców likwiduje firmy niż zakłada je. W analizowanym okresie 8 123 osób zlikwidowało swoją działalność, natomiast 5 966 złożyło wniosek o rozpoczęcie działalności. Różnica ta byłaby wyższa, gdyby nie zapis art. 67 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej, który wprowadził obowiązek rejestrowania wolnych zawodów w terminie od 20 sierpnia 2004r. do 20 lutego 2005r. Osoby, wykonujące wolne zawody dotychczas nie miały takiego obowiązku, działając na podstawie np. zaświadczenia z Urzędu Statystycznego (REGON) lub koncesji i pozwoleń. Wysoka liczba wpisów i wykreśleń w 2001r. wynikała z zapisów art. 1a ust.3 Ustawy z dnia 20 sierpnia 1997r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z dnia 7 października 1997r.). Cytowany artykuł nakładał obowiązek rozpisania się spółek cywilnych, co spowodowało, iż każdy ze wspólników musiał posiadać odrębny wpis. W 2011r. z ewidencji działalności gospodarczej, prowadzonej przez Prezydenta Miasta Przemyśla zostało wykreślonych 1 458 wpisów. Na tak duży wzrost wyrejestrowanych podmiotów wpływ miała aktualizacja ewidencji. W wielu przypadkach podmioty, które wcześniej nie zgłosiły do ewidencji informacji o zaprzestaniu prowadzenia działalności, po otrzymaniu pisma dot. aktualizacji danych, występowały do Prezydenta Miasta Przemyśla z wnioskiem o wykreślenie podmiotu z ewidencji. Od dnia 1 stycznia 2012r. Prezydent Miasta Przemyśla przestał pełnić rolę organu ewidencyjnego dla przedsiębiorców (osób fizycznych). Minister Gospodarki jest od tej pory organem ewidencji dla wszystkich przedsiębiorców. Pomoc dla MŚP Od 14.03.2014r. do dnia 30.06.2014r. obowiązywała uchwała nr 4/2014 z dnia 6 lutego 2014r. w sprawie udzielenia zwolnień od podatku od nieruchomości, stanowiących regionalną pomoc inwestycyjną dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą na terenie Miasta Przemyśla. Przedmiotowa uchwała przewidywała możliwość zwolnienia z podatku od nieruchomości dla gruntów, budynków lub ich części, budowli lub ich części, przeznaczonych na prowadzenie działalności gospodarczej przez przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą z wyłączeniem działalności handlowej w obiektach, o łącznej powierzchni sprzedaży wyższej niż 400m². Zwolnienie obejmowało grunty, budynki lub ich części, budowle lub ich części zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej, na których zrealizowano nowe inwestycje lub utworzono nowe miejsca pracy związane z nową inwestycją. Okresy zwolnienia to: 1. 12 miesięcy, jeżeli nakłady finansowe na nowa inwestycję przekroczyły równowartość 100 tys. euro, albo w związku z nowa inwestycją utworzono co najmniej 5 nowych miejsc pracy, 128 Raport o stanie miasta Przemyśla 2. 24 miesiące, jeżeli nakłady finansowe na nową inwestycję przekroczyły równowartość 150 tys. euro, albo w związku z nową inwestycją utworzono co najmniej 10 nowych miejsc pracy. Od 21.10.2014r. obowiązuje uchwała nr 159/2014 z dnia 18 września 2014r. w sprawie zwolnienia od podatku od nieruchomości w ramach pomocy de minimis. Uchwała ta daje możliwość zwolnienia z podatku od nieruchomości gruntów, budynków lub ich części oraz budowli lub ich części związanych z realizacją nowej inwestycji lub utworzeniem nowych miejsc pracy na terenie Miasta Przemyśla. Przedmiotowemu zwolnieniu podlegają budynki lub ich części i budowle lub ich części powstałe w wyniku nowej inwestycji oraz grunty zabudowane tymi budynkami lub budowlami. Przedmiotowe zwolnienie nie obejmuje nieruchomości zajętych na usługi deweloperskie, stacje paliw i działalność handlową. Dodatkowo z przedmiotowego zwolnienia nie może skorzystać przedsiębiorca, któremu w okresie 3 lat poprzedzających złożenie wniosku zostały umorzone zaległości lub, który na dzień złożenia wniosku posiada zaległości względem budżetu Miasta Przemyśla. Okresy zwolnienia to: 1) 12 miesięcy, jeżeli nakłady finansowe na nową inwestycję wyniosły kwotę przekraczającą równowartość 100 tys. euro, albo w związku z nową inwestycją utworzono co najmniej 5 nowych miejsc pracy, 2) 24 miesięcy, jeżeli nakłady finansowe na nową inwestycję wyniosły kwotę przekraczającą równowartość 150 tys. euro, albo w związku z nową inwestycją utworzono co najmniej 10 nowych miejsc pracy 3) 36 miesięcy, jeżeli nakłady finansowe na nową inwestycję wyniosły kwotę przekraczającą równowartość 200 tys. euro, albo w związku z nową inwestycją utworzono co najmniej 20 nowych miejsc pracy. Uchwała nr 160/2014 z dnia 18 września 2014r. w sprawie zwolnienia z podatku od nieruchomości obiektów sportowych obowiązuje od 01 stycznia 2015r. Na jej podstawie zwalnia się z podatku od nieruchomości ogólnodostępne grunty, budynki lub ich części i budowle lub ich części zajęte na funkcjonowanie boisk sportowych, stadionów, pływalni, sztucznych lodowisk, wodnych placów zabaw, kortów tenisowych oraz stoków narciarskich. C. DANE PORÓWNAWCZE Tabela 131.Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w latach 2007–2014 Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Przemyśl Podkarpacie 2.315,22 2.587,68 2.778,98 2.913,67 3.141,56 3.243,16 3.325,50 3.407,88 2.372,82 2.614,12 2.740,89 2.877,43 3.023,21 3.024,50 3.282,69 3.412,30 Polska 2.866,04 2.942,17 3.315,38 3.435,93 3.623,48 3.743,24 3.875,87 4.003,99 Przeciętne miesięczne wynagrodzenie na terenie miasta systematycznie rośnie. W ciągu ostatnich siedmiu lat zwiększyło się z 2.315,22 zł do 3.407,88 zł., czyli o ok. 1.092,66 zł. Pozostaje jednak niższe od przeciętnego wynagrodzenia w Polsce. W latach 2007 i 2008 przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w Przemyślu było niższe od wartości średniego wynagrodzenia w województwie podkarpackim. Od 2009r. utrzymuje się tendencja odwrotna. 129 Raport o stanie miasta Przemyśla D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Brak danych. E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH GUS – Bank Danych Lokalnych Urząd Miejski w Przemyślu TEMAT 3. STRUKTURA PRODUKCJI I USŁUG. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA W Przemyślu działa kilkanaście firm produkcyjnych, a najważniejsze przedstawiono poniżej. Tabela 132. Znaczące firmy i zakłady produkcyjne w Przemyślu Główni pracodawcy Przedmiot działania FIBRIS S.A. produkcja płyt pilśniowych INGLOT – RSC Sp. z o.o. detaliczna i salonowa sprzedaż kosmetyków Zakłady Automatyki POLNA S.A. produkcja sprzętu do sterowania procesami przemysłowymi SANWIL Polska Sp. z o.o. produkcja skór ekologicznych i materiałów powlekanych: tapicerskich, obuwniczych, medycznych i specjalistycznych Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Liczba zatrudnionych 383 369 423 414 400 385 375 375 414 457 493 511 504 511 554 568 280 242 211 214 224 216 219 215 207 164 156 146 136 122 b.d. b.d. Eksport [%] wartości sprzedaży 75,20 77,10 84,00 80,90 75,10 74,40 73,40 71,70 33,00 34,00 27,00 27,00 33,02 36,00 47,60 34,56 37,00 35,80 36,00 41,80 32,10 30,50 b.d. b.d. 130 Raport o stanie miasta Przemyśla Fabryka Aparatury Elektromechanicznej FANINA S.A. produkcja aparatury elektromechanicznej LIS –POLAND Sp. z o.o. produkcja sprzętu oświetleniowego ASTRA S.A. Zakład w Przemyślu produkcja artykułów szkolno-biurowych REM II Sp. z o.o. produkcja i montaż stolarki okiennej i drzwiowej, elementy wykończeniowe Przedsiębiorstwo Prefabrykatów Elektroenergetycznych ELBUD Sp. z o.o. produkcja materiałów budowlanych i prefabrykatów INGLOT Sp. z o.o. produkcja i dystrybucja kosmetyków APKON Sp. z o.o. produkcja soków i mrożonek Zakład Chemii Gospodarczej produkcja płynnych środków chemii gospodarczej 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 116 125 110 110 109 109 111 113 131 125 129 131 125 127 139 b.d. 68 66 68 55 49 45 75 77 90 112 89 116 131 132 147 161 85 89 95 184 b.d. 331 308 348 b.d. 354 364 391 459 454 542 595 25 10 20 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 15 15 15 15,50 16,00 21,60 22,50 24,10 21,00 25,00 25,00 20,00 20,00 17,00 10,00 13,00 13,00 12,00 b.d. --------------------9,21 7,40 23,30 44,02 53,22 51,44 ------37,56 b.d. 71,37 67,02 63,94 b.d. 16,12 23,35 30,18 46,00 52,00 56,70 62,48 50,00 40,00 59,60 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. ------- 131 Raport o stanie miasta Przemyśla POLLENA ASTRA Sp. z o.o. INFORES Sp. z o.o. teleinformatyka 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 15 15 15 15 15 32 36 38 36 28 24 21 19 ----5,50 7,00 4,15 11,00 9,00 12,00 10,00 25,00 40,09 50,00 70,90 B. TRENDY I TENDENCJE Brak danych C. DANE PORÓWNAWCZE Brak danych D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Nie dotyczy E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Lokalne firmy i zakłady pracy Urząd Miejski w Przemyślu. TEMAT 4. OTOCZENIE BIZNESU, BANKI, OŚRODKI DORADCZE, FUNDUSZE PORĘCZENIOWE, SZKOLENIA, DORADZTWO. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Na terenie miasta działają następujące banki: Bank Gospodarki Żywnościowej S.A. Bank Millenium S.A. Bank PEKAO S.A. I i II Oddział Bank Polskiej Spółdzielczości S.A. Bank Zachodni WBK S.A. I i II Oddział ING Bank Śląski Invest – Bank S.A. Kredyt Bank S.A. PKO BP S.A. I i II Oddział Podkarpacki Bank Spółdzielczy w Sanoku Oddział i Filia w Przemyślu FORTIS Bank 132 Raport o stanie miasta Przemyśla Lucas Bank Bank Spółdzielczy w Dynowie Bank Spółdzielczy w Żurawicy Getin Noble Bank S.A. Ge Money Bank BRE Bank S.A. Alior Bank Euro Bank S.A. Polbank EFG Dominet Bank S.A. Credit Agricola Bank Polski S.A. Do ważniejszych instytucji wspierających działalność gospodarczą w Przemyślu należy zaliczyć: Przemyską Agencją Rozwoju Regionalnego S.A. Regionalną Izbę Gospodarczą w Przemyślu Regionalne Stowarzyszenie Przedsiębiorców Krakowską Kongregację Kupiecką – oddział terenowy w Przemyślu Przemyskie Stowarzyszenie Kupieckie Cech Rzemiosł Różnych. B. TRENDY I TENDENCJE Brak danych. C. DANE PORÓWNAWCZE Brak danych D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Brak danych E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH - Urząd Miejski w Przemyślu. 133 Raport o stanie miasta Przemyśla SEKTOR VII - OCHRONA ZDROWIA I POMOC SPOŁECZNA TEMAT 1. STAN ZDROWOTNOŚCI MIESZKAŃCÓW. B. TRENDY I TENDENCJE Tabela 133. Zachorowania na nowotwory złośliwe w latach 2007–2014 Liczba zachorowań województwo podkarpackie Wskaźnik na 100 tys. ludności Przemyśl województwo podkarpackie Rok Przemyśl 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013/2014 277 296 279 283 261 b.d. 7 121 7 293 7 326 7 365 7 353 b.d. 414,3 445,2 420,3 427,3 444,7 b.d. 338,1 345,9 347,2 346,1 345,4 b.d. b.d b.d b.d b.d Źródło: Podkarpackie Centrum Onkologii w Rzeszowie Tabela 134. Zachorowania na niektóre choroby zakaźne i zatrucia w latach 2007-2014 Wyszczególnienie Wirusowe i inne określone zakażenia jelitowe Inne bakteryjne zakażenia jelitowe Zapalenie opon mózgowych Pokąsania przez zwierzęta podejrzane o wściekliznę Ospa wietrzna Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 liczba zachorowań 86 108 103 119 230 190 139 146 11 11 11 13 27 16 15 18 11 20 14 16 43 12 5 11 28 57 26 68 99 60 57 51 228 Przemyśl wskaźnik na 100 tys. ludności 128,4 161,8 155,1 182,4 354,4 294,4 218,4 230,1 16,4 16,5 16,6 19,9 41,6 24,8 23,6 28,3 16,4 30,0 21,1 24,5 66,3 18,6 7,9 17,3 41,8 85,4 39,1 104,2 152,6 93,0 89,6 80,2 340,5 Woj. podkarpackie liczba wskaźnik zachorowań na 100 tys. ludności 1 368 2 081 1 850 2 844 4 196 3 151 2 598 3 675 311 407 364 673 641 570 622 552 174 156 118 100 157 73 96 57 541 577 488 588 822 1 071 946 823 6 574 65,2 99,2 88,1 133,7 197,2 148,0 122,0 172,6 14,8 19,4 17,4 31,6 30,1 26,8 29,2 25,9 8,3 7,4 5,6 4,7 7,4 3,4 4,5 2,7 25,8 27,5 23,2 27,6 38,6 50,3 44,4 38,6 313,5 134 Raport o stanie miasta Przemyśla 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2008 2009/2014 Świnka Grypa 135 135 92 194 244 227 357 2 2 2 9 1 13 5 10 1 8 1 b.d. 202,2 203,2 141,0 299,0 378,1 356,7 562,7 3,0 3,0 3,1 13,9 1,6 19,4 7,5 15,1 1,5 12,6 1,5 b.d. 5 439 5 198 6 105 6 848 7 626 6 451 6 172 116 110 86 107 102 111 78 75 7 17 238 17 335 4 357 79 31 b.d. 259,3 247,5 287,0 321,8 358,2 303,0 289,9 5,5 5,2 4,1 5,0 4,8 5,2 3,7 3,5 0,3 0,8 11,3 0,8 15,7 0,2 16,8 3,7 1,5 b.d. Źródło: Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Rzeszowie Tabela 135. Zachorowania na gruźlicę na terenie miasta w latach 2007–2014 Rok Przemyśl Powiat przemyski Woj. podkarpackie 2007 2008 2009* 2010* 2011 2012 2013 2014 20 13 8 13 (+2 współistniejące) 10 7 13 8 22(i 3 współistniejące) 35 (i 2 współistniejące) 19 16 (+2 współistniejące) 19 11 13 5 428 396 333 b.d. 321 Brak danych Brak danych Brak danych *) chorzy na gruźlicę zarejestrowani w Poradni Gruźlicy i Chorób Płuc Wojewódzkiego Szpitala im. Św. Ojca Pio w Przemyślu Tabela 136. Leczeni po raz pierwszy w poradniach zdrowia psychicznego Rok Przemyśl 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 238 1 052 756 676 723 1 363 979 1 160 Wartość bezwzględna województwo podkarpackie 13 604 15 172 15 893 16 539 18 559 18 565 19 080 15 196 Przemyśl 355,4 1 575,9 1 138,7 1 018,3 1 089,1 2 112,1 1 538,4 1 828,4 Wskaźnik na 100 tys. ludności województwo podkarpackie 648,6 723,4 756,2 786,5 882,6 872,0 896,1 713,7 źródło: MZ-15 135 Raport o stanie miasta Przemyśla Tabela 137. Leczeni w poradniach POZ w wieku 19 lat i więcej z powodu choroby układu krążenia i cukrzycy Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Przemyśl choroby układu krążenia cukrzyca leczeni nowe leczeni nowe ogółem przypadki ogółem przypadki 14 093 12 443 12 696 12 366 11 048 14 453 15 087 13 087 560 890 770 2 048 1 077 2 148 2 016 1 287 2 718 3 050 3 090 2 429 2 067 2 776 2 670 2 162 114 208 221 495 252 339 251 243 województwo podkarpackie choroby układu krążenia cukrzyca leczeni nowe leczeni nowe ogółem przypadki ogółem przypadki 218 054 235 451 260 298 296 286 291 165 285 918 306 750 294 706 19 402 23 044 32 249 36 611 29 391 36 156 39 755 32 818 42 824 46 902 53 114 59 774 57 848 56 477 59 689 57 248 4 054 4 794 7 778 8 025 6 929 7 169 7 111 7 156 źródło: MZ-11 Tabela 138. Leczeni w poradniach POZ w wieku 0-18 lat z powodu choroby nadciśnieniowej i cukrzycy Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Przemyśl choroby nadciśnieniowa cukrzyca leczeni nowe leczeni nowe ogółem przypadki ogółem przypadki 680 831 13 15 8 16 6 5 149 148 6 8 2 4 1 0 744 795 24 19 17 23 27 25 106 132 5 2 4 2 4 2 województwo podkarpackie choroby nadciśnieniowa cukrzyca leczeni nowe leczeni nowe ogółem przypadki ogółem przypadki 680 831 914 1 105 1 213 1 027 822 877 149 148 301 305 304 250 215 212 744 795 948 1 061 1 008 945 871 847 106 132 221 173 184 159 151 161 źródło: MZ-11 E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Wojewódzkie Centrum Zdrowia Publicznego - Wydział Pomocy Społecznej Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie Specjalistyczna Przychodnia Gruźlicy i Chorób Płuc w Przemyślu Podkarpackie Centrum Onkologii w Rzeszowie – Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Fryderyka Chopina w Rzeszowie Powiatowa Inspektorach Sanitarny w Przemyślu 136 Raport o stanie miasta Przemyśla TEMAT 2. PRZYCHODNIE OGÓLNE, SZPITALNICTWO, STOMATOLOGIA. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Usługi w zakresie opieki medycznej podstawowej i specjalistycznej zapewniają dwa szpitale funkcjonujące na terenie miasta: Wojewódzki Szpital w Przemyślu prowadzony przez Samorząd Województwa Podkarpackiego – a w strukturach Wojewódzkiego Szpitala przychodnie specjalistyczne; Szpital Miejski w Przemyślu funkcjonujący od 8 kwietnia 2013r. jako jednostka powstała z połączenia Samodzielnego Publicznego ZOZ dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej oraz prowadzonego przez Ministra Obrony Narodowej 114 Szpitala Wojskowego z Przychodnią. Ponadto, na terenie miasta funkcjonują również publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej oraz działają prywatne praktyki lekarskie. Całości usług medycznych dopełnia duża ilość aptek działających w mieście. Tabela 139. Personel służby zdrowia w Przemyślu w latach 2007-2014 Wyszczególnienie Lekarze Lekarze dentyści Pielęgniarki mgr w tym licencjat Położne mgr w tym licencjat 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 265 44 674 16 76 90 2 10 234 48 743 21 92 99 1 11 241 45 785 36 97 105 3 10 246 44 663 22 102 92 3 11 322 49 848 59 216 91 3 15 326 45 863 66 241 90 4 16 319 47 867 82 260 82 5 13 323 57 879 87 302 82 5 17 źródło: MZ-88 Tabela 140. Placówki służby zdrowia na terenie miasta Przemyśla w latach 2007-2008 Rok Wyszczególnienie zakłady opieki zdrowotnej prywatne praktyki lekarskie prywatne praktyki stomatologiczne prywatne praktyki pielęgniarskie niepubliczne publiczne ogólnolekarskie specjalistyczne grupowe ogólnostomatologiczne grupowe specjalistyczne ogólnopielęgniarskie położnicze 2007 2008 40 6 b.d. 1 3 25 2 b.d. 5 b.d. 46 6 b.d. 2 2 23 2 b.d. 5 b.d. Tabela 141. Placówki służby zdrowia na terenie Przemyśla w latach 2009-2014 (stan na 31.XII) Wyszczególnienie 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Podmioty lecznicze OGÓŁEM (ZOZ-y) nieprzedsiębiorcy (dawne publiczne) z tego przedsiębiorcy (dawne niepubliczne) 70 14 56 76 14 62 78 14 64 75 12 63 77 10 67 80 8 72 Kontrakty z NFZ Podmioty lecznicze OGÓŁEM Gabinety Lekarskie POZ Gabinety Specjalistyczne Gabinety Dentystyczne Gabinety Pielęgniarskie Gabinety Położnicze 76 44 1 6 19 5 1 79 47 1 6 19 5 1 89 57 1 5 17 5 2 87 56 5 17 5 2 89 58 5 17 5 2 90 57 1 5 18 5 2 137 Raport o stanie miasta Przemyśla Gabinety Higienistek Szkolnych Kontrakty z NFZ z zakresu POZ Podmioty lecznicze OGÓŁEM w tym z zakresem świadczeń lekarza POZ Gabinety lekarskie (Gabinet lekarza POZ) – praktyka grupowa Praktyki Pielęgniarskie (Gabinety) Praktyki Położnicze (Gabinety) Higienistki Szkolne (Gabinety) - - 2 2 2 2 23 16 9 24 17 9 25 15 9 25 16 11 1 1 1 - 26 17 12 - 23 14 11 1 5 1 - 5 1 - 5 2 2 5 2 2 5 2 2 5 2 2 Placówki, które przysłały sprawozdania dla Ministra Zdrowia: nieprzedsiębiorcy (dawne publiczne) przedsiębiorcy (dawne niepubliczne) Praktyka Lekarska POZ - grupowa Specjalistyczna Praktyka Lekarska - ind. Specjalistyczna Praktyka Lekarska - grupowa Dentystyczna Praktyka Lekarska - ind. Praktyka Pielęgniarska - ind. Praktyka Położnej - ind. Praktyka Higieny Szkolnej 2011r. 2012r. 2013r. 2014r. 7 56 1 2 3 19 5 2 2 97 7 54 3 2 20 5 2 2 95 6 61 2 2 21 5 2 99 4 74 3 3 18 4 2 108 Tabela 142. Apteki na terenie miasta Wyszczególnienie 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Apteki 32 31 35 34 34 35 36 35 Punkty apteczne 0 0 1 1 - - - - 138 B. TRENDY I TENDENCJE Tabela 143. Funkcjonowanie Szpitala Wojewódzkiego w latach 2007-2014 Wyszczególnienie Liczba łóżek Liczba leczonych pacjentów Osobodni leczenia Średni czas pobytu chorego w szpitalu 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 690 35 621 188 149 690 41 532 195 318 690 40 551 176 491 666 43 491 167 658 678 45 512 173 214 668 45 671 163 805 665 47 877 173 916 681 50 133 172 716 5,3 4,7 4,3 4,3 6,2 4,3 3,41 3,45 147 3 500 72 132 2 491 72 144 2 426 69 142 2 430 71 144 2 430 71 147 1 3 427 71 148 1 2 431 65 159 1 3 445 65 Struktura zatrudnienia lekarze lekarze dentyści farmaceuci pielęgniarki położne Tabela 144. Oddziały szpitalne i ilość łóżek w Szpitalu Wojewódzkim (stan na 31 grudnia.) Lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Nazwa oddziału Szpitalny Oddział Ratunkowy Oddział Wewnętrzny Oddział Gastroenterologiczny Oddział Kardiologiczny Oddział Nefrologiczny* Oddział Dermatologiczny Oddział Neurologiczny Oddział Intensywnej Terapii Oddział Pulmonologiczny Oddział Reumatologiczny Oddział Rehabilitacyjny Oddział Obserwacyjno-Zakaźny Oddział Pediatryczny Oddział Położniczo-Ginekologiczny Oddział Chirurgii Ogólnej Oddział Chirurgii dla dzieci Oddział Urazowo-Ortopedyczny Oddział Okulistyczny Oddział Otolaryngologiczny Oddział Urologiczny 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 15 43 32 48 24 21 42 8 31 30 24 32 33 70 68 30 48 18 26 36 15 43 32 48 24 21 42 8 31 30 24 32 33 70 68 24 48 18 18 36 15 43 32 48 24* 21 42 8 31 30 24 32 33 70 68 24 48 18 18 36 15 43 32 48 21 42 8 31 30 24 32 33 70 68 24 48 18 18 36 12 43 32 49 21 42 8 31 30 30 32 33 78 68 24 48 18 18 36 12 43 32 49 21 42 8 31 30 30 32 33 68 68 24 48 18 18 36 12 43 32 49 21 42 8 31 30 30 29 33 68 68 24 48 18 18 36 12 43 32 49 21 42 8 31 30 30 29 33 68 68 24 48 18 18 36 Raport o stanie miasta Przemyśla Oddział Onkologiczny z Pododdział Dziennej Chemioterapii RAZEM** 21 - 25 25 25 25 25 25 25 679 690 690 666 678 668 665 681 *) Oddział nie funkcjonuje od 1kwietnia 2009r. **) nie obejmuje łóżek noworodkowych w ilości 45 sztuk Tabela 145. Funkcjonowanie Szpitala Miejskiego w latach 2007-2014 (do końca 2012r. - 114 Szpitala Wojskowego z Przychodnią – SP ZOZ.) Wyszczególnienie Liczba łóżek Liczba leczonych pacjentów Osobodni leczenia Średni czas pobytu chorego w szpitalu 2007 328 9 701 70 317 6,9 2008 328 9 787 71 127 6,8 2009 323 10 174 70 403 6,9 2010 323 9 744 69 287 7,1 2011 323 9 624 69 629 7,00 2012 276 9 149 67 957 7,4 2013 276 9 268 70 411 7,6 2014 276 8 871 70 508 7,9 82 1 4 188 4 80 1 4 196 3 80 2 2 196 3 80 2 2 195 3 75 1 2 179 4 74 2 2 201 2 71 2 2 198 2 72 2 2 200 2 Struktura zatrudnienia lekarze lekarze dentyści farmaceuci pielęgniarki położne Tabela 146. Oddziały szpitalne i ilość łóżek w Szpitalu Miejskim (do końca 2012r. - 114 Szpitala Wojskowego z Przychodnią – SP ZOZ) - stan na 31 grudnia Lp. Nazwa oddziału 1 Oddział Chorób Wewnętrznych 2 Oddział Chirurgii Ogólnej** 3 Oddział Chirurgii Urazowej i Ortopedii *** 4 Oddział Otolaryngologii 5 Oddział Dermatologiczny 6 Oddział Neurologiczny 7 Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii 8 Oddział Psychosomatyczny 9 Szpitalny Oddział Ratunkowy* 10 Blok Operacyjny 11 Izba Przyjęć RAZEM 2007 70 80 30 30 30 40 5 38 5 328 2008 70 80 30 30 30 40 5 38 5* 328 (323) 2009 70 80 30 30 30 40 5 38 323 2010 70 80 30 30 30 40 5 38 323 2011 70 80 30 30 30 40 5 38 322 2012 70 46** 30*** 26 21 40 5 38 276 2013 70 46 30 26 21 40 5 38 276 2014 70 46 30 26 21 40 5 38 276 *) Od 2009r. brak kontraktu z NFZ na świadczenia z zakresu Szpitalnego Oddziału Ratunkowego **) Do końca 2011r. w ramach Oddziału funkcjonował Pododdział Ginekologii ***) Do końca 2011r. w ramach Oddziału funkcjonował Pododdział Okulistyczny 140 C. DANE PORÓWNAWCZE Tabela 147. Ochrona zdrowia – GUS Wyszczególnienie Łóżka szpitalne ogółem Przychodnie ogółem publiczne niepubliczne służby medycyny pracy Placówki ogółem praktyki lekarskie w miastach/ osoba Placówki podległe samorządowi terytorialnemu przychodnie, ośrodki zdrowia, poradnie Rok 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012/2013 2007 2008 2009 2010 2011 2012/2013 2007 2008 2009 2010 2011/2013 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Przemyśl 741 747 1 001 998 1 014 40 37 39 38 52 56 56 56 7 6 6 6 6 b.d. 33 31 33 32 46 b.d. 5 9 6 b.d. 22 21 21 21 b.d. 22 22 22 7 6 6 6 6 6 7 7 Krosno 689 722 688 688 700 54 53 26 25 26 28 28 31 19 18 3 3 3 b.d. 35 35 23 22 23 b.d. 4 14 3 b.d. 20 16 19 16 b.d. 19 18 18 19 17 3 3 3 3 3 3 Mielec Zamość Jelenia Góra b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 42 42 42 42 44 44 46 47 2 2 1 1 2 b.d. 40 40 41 41 42 b.d. 1 8 1 b.d. 28 22 26 26 b.d. b.d. 27 27 1 1 1 1 2 2 2 2 763 769 769 743 806 46 47 44 49 60 61 61 65 5 5 5 5 5 b.d. 41 42 39 44 55 b.d. 2 10 5 b.d. 35 23 22 19 b.d. 14 14 15 5 5 5 5 5 6 6 5 558 561 603 630 652 42 40 40 39 48 49 43 44 5 7 3 3 3 b.d. 37 33 37 36 45 b.d. 4 9 3 b.d. 44 36 44 44 b.d. 37 35 32 3 3 3 3 3 2 2 2 328 281 303 152 391 664 441 833 345 615 341 562 Podstawowa opieka zdrowotna - porady ogólnodostępne, w tym: porady ogółem / jedn. 2007 2008 283 518 446 868 246 456 249 056 Raport o stanie miasta Przemyśla porady lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej Apteki Farmaceuci pracujący w aptekach Lekarze wg podstawowego miejsca pracy 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008/2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011/2012 2013 2014 276 196 258 192 270 661 672 579 680 612 682 262 283 518 b.d. 314 346 314 173 32 31 35 34 34 35 36 35 62 57 60 57 56 66 63 66 265 234 241 246 b.d. 318 323 224 597 241 509 241 374 279 674 610 003 612 976 246 456 b.d. 275 558 267 749 29 28 26 28 30 31 30 33 54 50 50 47 56 63 55 64 245 236 239 239 b.d. 243 240 298 489 302 286 314 918 297 481 551 087 560 494 328 281 b.d. 312 194 325 365 21 22 23 25 26 25 26 26 45 42 42 42 49 44 44 55 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 397 214 407 509 449 674 455 010 940 193 943 374 331 664 b.d. 441 284 442 582 43 42 42 42 41 40 35 38 95 96 100 88 94 87 79 94 346 359 336 340 b.d. 382 372 317 939 307 925 281 074 332 951 773 039 766 704 345 615 b.d. 363 550 361 725 31 29 29 31 35 36 35 35 64 66 71 68 67 71 69 68 204 203 163 199 b.d. 250 244 Tabela 148. Wydatki budżetów gmin na ochronę zdrowia – GUS Wyszczególnienie Ogółem bieżące jednostek budżetowych ogółem majątkowe ogółem Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 Przemyśl Krosno Mielec 4 226 482 6 141 629 7 566 724 8 431 300 8 085 070 8 472 456 9 186 139 10 188 723 3 729 540 5 470 316 6 627 326 7 886 921 7 493 266 7 789 839 8 395 935 9 998 860 72 440 841 262 1 698 624 1 620 371 1 789 131 1 861 772 1 215 556 1 165 323 1 398 507 559 104 571 896 986 051 1 290 990 963 088 909 888 825 929 1 348 507 106 000 944 583 987 722 1 042 366 1 171 934 1 061 335 1 075 266 1 165 837 1 152 378 740 586 740 538 880 344 968 086 924 446 800 212 828 065 1 152 378 98 398 Zamość 4 003 545 5 405 931 7 515 965 8 518 977 9 007 549 9 190 568 10 239 298 10 777 643 3 447 326 4 814 917 6 791 626 7 905 728 8 007 418 8 452 479 9 424 302 10 575 395 - Jelenia Góra 1 972 547 2 332 977 2 932 024 3 037 146 2 295 066 2 140 009 2 252 629 2 275 848 1 251 354 1 443 077 1 952 561 2 248 370 1 708 315 1 559 616 1 016 740 1 652 176 120 000 142 Raport o stanie miasta Przemyśla 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 przeciwdziałanie alkoholizmowi 182 501 3 826 698 b.d. 294 111 189 863 862 584 960 513 1 133 541 962 007 1 208 902 1 223 510 1 216 123 1 340 974 946 522 425 015 229 985 609 316 b.d. 311 189 50 000 574 690 1 054 741 772 535 778 356 917 669 946 820 863 804 1 129 538 185 848 94 995 129 553 54 664 b.d. 307 588 868 740 940 727 986 911 1 042 225 992 309 1 024 784 1 085 431 1 079 953 105 000 10 443 162 082 b.d. 492 230 202 248 996 767 924 776 1 132 720 11 035 1 468 018 1 251 529 1 347 774 1 556 585 200 000 250 000 200 000 b.d. 614 533 623 671 1 565 901 1 758 142 2 042 332 2 154 307 1 891 337 1 792 422 1 958 202 1 966 222 D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Brak danych. E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu Wojewódzkie Centrum Zdrowia Publicznego, Wydział Polityki Społecznej Podkarpacki Urząd Wojewódzki GUS – Bank Danych Lokalnych. TEMAT 3. POMOC SPOŁECZNA, OPIEKA NAD DZIECKIEM I RODZINĄ. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa. Zadania gminy i powiatu z zakresu pomocy społecznej określa ustawa z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (Dz.U. Nr 175 z 2009r. poz.1362 z póź. zm.). Do podstawowych zadań zaliczyć należy: umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości, zaspokajanie niezbędnych potrzeb osób i rodzin oraz umożliwienie im życia w warunkach odpowiadających godności człowieka, doprowadzenie w miarę możliwości do życiowego usamodzielnienia się osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem, zapobiegania powstawaniu trudnych sytuacji życiowych i marginalizacji społecznej. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej Na terenie Przemyśla zadania określone ustawą o pomocy społecznej realizuje Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej (MOPS), powołany uchwałą Rady Miejskiej Nr XIII/82/90 z dnia 27 kwietnia 1990r. MOPS jest samodzielną jednostką organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej, 143 Raport o stanie miasta Przemyśla działającą jako wyodrębniona jednostka budżetowa miasta Przemyśla, podlega Prezydentowi Miasta. Od 1999r. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej realizuje jednocześnie zadania ośrodka pomocy społecznej oraz powiatowego centrum pomocy rodzinie. Od 1 lipca 2005r., z upoważnienia Prezydenta Miasta, MOPS realizuje: ustawę o świadczeniach rodzinnych, ustawę o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych i zaliczce alimentacyjnej oraz ustawę o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (ustawa weszła w życie z dniem 1 października 2008r.). MOPS zapewnia również obsługę finansowo-księgową dla Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności. W roku 2014 na terenie miasta objętych pomocą społeczną zostało 8 870 osób, co stanowi ok. 14,26% ogółu mieszkańców. Średnia udokumentowanych dochodów mieszkańca Przemyśla korzystającego z pomocy społecznej wynosi pomiędzy 200,00 a 300,00 zł. Największe zagęszczenie osób żyjących w ubóstwie koncentruje się w okolicach ulic: Dworskiego, Słowackiego, Mickiewicza, Jagiellońska, Rynek, Grunwaldzka, 3-go Maja, Śnigurskiego, Franciszkańska, Kazimierza Wielkiego, Plac Legionów. Większość osób korzystających z pomocy społecznej zamieszkuje Stare Miasto. Pomoc osobom niepełnosprawnym Miasto Przemyśl zamieszkuje ok. 10 000 osób niepełnosprawnych. W ramach rehabilitacji społecznej MOPS w drodze dofinansowania ze środków PFRON świadczy pomoc poprzez: likwidację barier uniemożliwiających samodzielne, sprawne funkcjonowanie osób niepełnosprawnych w ich najbliższym otoczeniu, w domu i rodzinie, zaopatrzenie w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze, uczestnictwo osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych, prowadzenie warsztatów terapii zajęciowej, współpracę z podmiotami w zakresie koordynacji i wymiany informacji służących działaniom skierowanym do osób niepełnosprawnych w obszarze potrzeb społecznych tych osób oraz przestrzegania praw im przysługujących umożliwia osobom niepełnosprawnym uczestnictwo w życiu społecznym, polegający na czynnym wypełnianiu ról m.in. w środowisku rodzinnym, rówieśniczym, towarzyskim oraz możliwości korzystania z dóbr kultury, dostępu do informacji i życia politycznego. 144 Tabela 149. Realizacja zadań z zakresu rehabilitacji społecznej z podziałem na zadania w latach 2007–2014 Wyszczególnienie ilość 2007 kwota ilość 2008 kwota ilość 2009 kwota ilość 2010 kwota ilość 2011 kwota ilość 2012 kwota ilość 2013 kwota ilość 2014 kwota Dofinansowanie: pobytu na turnusach rehabilitacyjnych w tym: dzieci i młodzież likwidacji barier tech. – architekt. w komunikowaniu się w tym: dzieci i młodzież zakupu przedmiotów ortopedycznych, sprzętu rehabilit. i środków pomoc. w tym: dzieci i młodzież sportu, kultury i turystyki osób niepełnosprawnych w tym: dzieci i młodzież Razem: kosztów działalności warsztatów terapii zajęciowej zobowiązania OGÓŁEM: 555 337 162 535 345 132 245 169 445 207 127 675 208 139 190 341 283 611 162 126 589 208 172 480 180 114 020 132 85 615 107 75 332 64 39 430 35 23 310 95 81 618 33 25 500 43 35 520 127 562 455 215 481 550 83 162 697 114 157 339 88 147 478 176 359 774 90 142 000 76 146 979 21 108 734 42 128 758 14 32 980 12 22 900 17 29 815 21 24 882 22 21 365 14 21 379 303 330 102 384 435 228 340 360 241 328 263 191 296 280 305 370 370 073 303 241 408 291 292 730 74 87 006 93 98 728 80 92 855 78 40 814 60 63 196 35 45 562 17 19 208 33 48 166 23 63 668 776 65 949 597 35 973 667 32 818 551 21 000 733 34 999 390 19 998 386 21 584 7 22389 138 10 050 111 5 698 164 6 139 135 2012 227 8 619 86 3 447 72 2 284 1 008 1 293 387 1 910 1 327 859 1 577 728 356 1 634 690 306 1 153 587 973 1 620 1 048 457 945 529 995 961 633 773 2/55 700 882 55 737 770 57 815 013 57 843 372 57 843 372 95 866 183 95 1 405 620 105 1 406 836 1 994 269 2 065 729 1 543 369 1 425 768 1 431345 2 399 588 1 935 615 2 040 609 Realizacja zadań i wykorzystanie środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych z zakresu rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych w roku 2014 przedstawia się następująco: a. Dofinansowanie do pobytu osób niepełnosprawnych na turnusach rehabilitacyjnych. W roku 2014 liczba osób ubiegających się o przyznanie dofinansowania do pobytu na turnusie rehabilitacyjnym wyniosła 433 (wraz z opiekunami), natomiast dofinansowanie otrzymało 208 osób (w tym 63 opiekunów) na kwotę 172 480 zł, w tym 25 dzieci i młodzieży +18 opiekunów na kwotę 35 520 zł. Większość osób korzystała z turnusów rehabilitacyjnych indywidualnie oraz organizowanych przez stowarzyszenia i organizacje pozarządowe jak: Polskie Stowarzyszenie Diabetyków, Polski Związek Niewidomych, Towarzystwo Przyjaciół Dzieci. b. Dofinansowanie sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych. W 2014r. na zadanie dofinansowania do organizacji imprez „sport, kultura, turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych” złożono 17 wniosków na ogólną kwotę dofinansowania 101 500 zł. Ze względu na ograniczone środki finansowe wnioskowane kwoty zostały pomniejszone. Zrealizowano 14 wniosków na kwotę 21 584 zł dla 12 organizacji działających na rzecz osób niepełnosprawnych. W dofinansowanych imprezach kulturalno–sportowo–rekreacyjnoturystycznych wzięło udział 386 osób niepełnosprawnych, w tym 72 dzieci i młodzieży niepełnosprawnej. Realizacja zadania w ramach zadania „sport, kultura, turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych” w 2014r. objęła: dofinansowanie do wycieczek turystyczno-krajoznawczych zorganizowanych dla osób niepełnosprawnych, dofinansowanie do organizacji turnieju szachowego dla osób niewidomych i słabowidzących - dofinansowanie do organizacji imprez kulturalno–integracyjnych. c. Dofinansowanie do zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze. W roku 2014 o dofinansowanie do zakupu sprzętu rehabilitacyjnego, przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych starało się 424 osoby. Dofinansowanie otrzymało 291 osób z tego 33 dzieci i młodzieży. Przedmiotem dofinansowania były w większości aparaty słuchowe oraz protezy kończyn dolnych i górnych, wózki inwalidzkie, rowery rehabilitacyjne i urządzenia do hydromasażu. Na realizację tego zadania wydano kwotę 292 730 zł, w tym dla dzieci i młodzieży 48 166 zł. d. Dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych w miejscu zamieszkania osób niepełnosprawnych. W 2014r. na likwidację barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych złożonych zostało 140 wniosków na kwotę 491 932 zł. Na to zadanie przeznaczono 146 979 zł co pozwoliło na realizację 76 wniosków, w tym dla 15 dzieci i młodzieży. Realizacja zadania w ramach programu likwidacja barier architektonicznych w miejscu zamieszkania osoby niepełnosprawnej w 2014 roku objęła: przystosowanie łazienki do potrzeb osoby niepełnosprawnej mającej trudności w poruszaniu się poprzez wykonanie instalacji wodnokanalizacyjnej, elektrycznej, zakup i montaż kabiny prysznicowej z odpowiednią baterią, umywalki z baterią, kompaktu wc z płuczką, montaż uchwytów pomocniczych dla osób niepełnosprawnych, wykonanie posadzki antypoślizgowej oraz glazury ściennej. Ogółem na likwidację barier architektonicznych wydano kwotę 73 600 zł dla 23 osób niepełnosprawnych. w tym 2 dzieci i młodzieży na kwotę 7 000 zł. W ramach likwidacji barier w komunikowaniu się przyznano dofinansowanie 38 osobom niepełnosprawnym na kwotę 37 838 zł, (w tym 10 dzieci – 9 879 zł) do zakupu: zestawów komputerowych(w tym notebooki) z łączem internetowym, poza tym; telefony bezprzewodowe, telefony komórkowe. Na likwidację barier technicznych wydatkowano na zakup m.in.: piec co, podnośniki wannowe, winda, łóżka ortopedyczne na kwotę 35 541 zł dla 15 osób niepełnosprawnych, w tym 2 dzieci na kwotę 4 500 zł. Raport o stanie miasta Przemyśla Warsztaty Terapii Zajęciowej (WTZ) W 2014r. na finansowanie 3 warsztatów terapii zajęciowej dla 105 uczestników przeznaczono kwotę 1 563 151 zł , z tego dofinansowanie ze środków PFRON 90% tych kosztów, w kwocie 1 406 836 zł, pozostałe 10 % pokryte były ze środków samorządowych w wysokości 156.180 zł i ze środków własnych PTWzK 135 zł. Jednostkami prowadzącymi warsztaty terapii zajęciowej są: Spółdzielnia Niewidomych „START” Przemyśl, ul. Batorego 22, w której terapią zajęciową objętych było 40 osób niepełnosprawnych – 657.600 zł, Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem Przemyśl, ul. Sobótki 23 z 45 uczestnikami (zwiększenie o 10 osób niepełnosprawnych od 29.12.2014r. – 576 751zł i Stowarzyszenie Wspierania Osób Niepełnosprawnych Intelektualnie w Przemyślu, ul. Lelewela 8a, w którym uczestniczy w terapii zajęciowej 20 osób – 328.800 zł. Wypożyczalnia Urządzeń Pomocniczych i Sprzętu Rehabilitacyjnego. Celem działalności Wypożyczalni jest umożliwienie osobom niepełnosprawnym powrotu do aktywności zawodowej i społecznej oraz przyspieszenie im procesu adaptacyjnego poprzez nieodpłatne udostępnienie niezbędnego sprzętu rehabilitacyjnego lub urządzeń pomocniczych. W 2014r. z wypożyczalni skorzystały 22 osoby niepełnosprawne. Użyczono: 13 łóżek ortopedycznych z materacami, 3 szafki przyłóżkowe, 5 wózków inwalidzkich, 6 chodzików czterokołowych. Środowiskowy Dom Samopomocy Środowiskowy Dom Samopomocy w Przemyślu przy ul. Bakończyckiej 1 prowadzi od 2003r. Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym. Placówka zwiększyła w 2013r. liczbę miejsc do 42 dla osób upośledzonych umysłowo i psychicznie chorych. Zajmuje się wszechstronną rehabilitacją zmierzającą do usamodzielnienia uczestników m.in. poprzez trening umiejętności samoobsługowych, uspołecznienie, poznawanie zasad współżycia w grupie, możliwości spędzania wolnego czasu. Tabela 150. Działalność Środowiskowego Domu Samopomocy w latach 2007-2014. Rok Ilość uczestników 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 31 32 33 35 37 40 42 42 Uzyskana dotacja ogółem 407.532,00 zł 410.110,00 zł 362.075,00 zł 388.080,00 zł 443.080,00 zł 487.900,00 zł 514.080,00 zł 527.130,00 zł Uzyskana dotacja na uczestnika 1.095 zł 1.068 zł 914 zł 924 zł 998 zł 1.016 zł 1.020 zł 1 046 zł Zatrudnienie w etatach Zatrudnienie w osobach 7,00 8,00 8,00 8,00 10,00 10,50 11,00 12,75 8 9 9 8 11 12 12 14 Ośrodek Rehabilitacyjno-Edukacyjno–Wychowawczy (OREW) OREW mieści się w Przemyślu przy ulicy Wybrzeże Ojca Św. Jana Pawła II 78. Jest prowadzony również przez Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Przemyślu, jako niepubliczna placówka oświatowa umożliwiająca dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym ze sprzężonymi niepełnosprawnościami realizację obowiązku szkolnego. Do OREW, na podstawie orzeczenia z poradni psychologiczno–pedagogicznej, przyjmowane są dzieci i młodzież w wieku 3-25 lat z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, znacznym i umiarkowanym ze sprzężonymi niepełnosprawnościami, które potrzebują kompleksowej, wielodyscyplinarnej rehabilitacyjno–terapeutyczno-edukacyjno-rewalidacyjnej pomocy świadczonej w odpowiednich warunkach i z opieką dostosowaną do stanu wychowanków. W OREW zatrudnieni są specjaliści pracujący w zespole, w którego skład wchodzą: lekarz, psycholog, fizjoterapeuta, logopeda, nauczyciel - terapeuta, 147 Raport o stanie miasta Przemyśla personel wspomagający. Ośrodek umożliwia dzieciom najciężej niepełnosprawnym spędzanie czasu poza domem rodzinnym i dzięki temu: kontakt z szerszym środowiskiem, z rówieśnikami, pracę w grupie, uczestnictwo w różnorodnych zajęciach, korzystanie z wyposażenia specjalistycznego. Do zadań placówki należą: kompleksowa, specjalistyczna rehabilitacja i edukacja dzieci i młodzieży, praca nad poprawą rozwoju ruchowego, społecznego oraz intelektualnego, nauka umiejętności komunikacyjnych, pomoc w zdobywaniu niezależności w życiu. Corocznie, do placówki uczęszcza około 50 osób niepełnosprawnych zamieszkujących teren miasta Przemyśla i okolicznych gmin. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności Prezydent Miasta Przemyśla z dniem 1 kwietnia 2002r. powołał Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Przemyślu, który zapewnia obsługę kadrową i finansową. Siedziba tut. Zespołu mieściła się w Przemyślu przy ul. Rogozińskiego 30. We wrześniu 2012r. po wykonaniu niezbędnych prac remontowych PZON przeniósł się do nowej siedziby w budynku po byłej szkole podstawowej Pogotowia Opiekuńczego przy ul. Jasińskiego 1. Zespół realizuje zadania w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności jako pierwsza instancja. Obsługuje mieszkańców Miasta Przemyśla i Powiatu Przemyskiego. Wydatki związane z tworzeniem i działalnością Zespołu są pokrywane ze środków finansowych budżetu państwa. Wydatki te mogą być również pokrywane ze środków finansowych jednostek samorządu terytorialnego. Tabela 151. Funkcjonowanie Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności Rok Wysokość środków finansowych w [zł.] 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 osób zatrudnionych etaty umowy 309.200 411.268 431.408 417.165 518.141 621.743 535.493 620.915 5,5 5,5 5,5 5,5 5,5 5,5 6,0 7,0 Liczba wydanych orzeczeń o niepełnosprawności wydanych orzeczeń o stopniu niepełnosprawności 834 896 629 727 655 626 611 613 2 431 2 924 3 226 3 913 4 177 4 238 3 944 4 053 21 21 26 20 19 22 24 24 Tabela 152. Niepełnosprawni Rok Liczba orzeczeń o stopniu niepełnosprawności Liczba opinii Liczba orzeczeń o niepełnosprawności Tabela Lp. 153. 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2 431 2 924 3 226 3 913 4 177 4 238 3 944 4 053 - - - - - - - - 834 896 629 727 655 626 611 613 spraw orzekania Orzeczenia wydane przez powiatowy o niepełnosprawności w 2014r. Wyszczególnienie Osoby po 16 roku życia Wydane orzeczenia z określeniem stopnia niepełnosprawności 1 Wydane orzeczenia o niezaliczeniu do osób niepełnosprawnych 2 Wydane orzeczenia o odmowie ustalenia stopnia niepełnosprawności 3 Ogółem wydane orzeczenia W tym : 5 Wydane orzeczenia o zaliczeniu do osób niepełnosprawnych: zespół do Liczba 3 885 79 89 3 944 148 Raport o stanie miasta Przemyśla Znaczny Umiarkowany Lekki 456 459 264 1 179 0 Po raz pierwszy Wydane orzeczenia na podstawie art. 5a ustawy Osoby przed 16 rokiem życia Wydane orzeczenia o odmowie ustalenia niepełnosprawności 1. Wydane orzeczenia o niezaliczeniu do osób niepełnosprawnych 2. Wydane orzeczenia o zaliczeniu do osób niepełnosprawnych 3. Ogółem wydane orzeczenia 3 54 556 611 W 2014r. nastąpił niewielki spadek wydanych orzeczeń, jednakże zapotrzebowanie na leczenie sanatoryjne, turnusy rehabilitacyjne, zakup sprzętu rehabilitacyjnego stale wzrasta, co wymusza dostosowanie budynków i pomieszczeń oraz rynku pracy do potrzeb osób niepełnosprawnych. Domy pomocy społecznej Od 2013r. na terenie miasta Przemyśla funkcjonują 2 całodobowe domy pomocy społecznej, w tym: Miejski Dom Pomocy Społecznej, który powstał w wyniku połączenia domu dla osób w podeszłym wieku i przewlekle somatycznie chorych przy ul. Brata Alberta 3 oraz DPS-u dla osób niepełnosprawnych intelektualnie i przewlekle psychicznie chorych mieszczący się przy ul. Wysockiego 99, Dom Pomocy Społecznej Zgromadzenia Braci Albertynów dla niepełnosprawnych intelektualnie mężczyzn przy ul. św. Brata Alberta 1. Tabela 154. Domy Pomocy Społecznej funkcjonujące w Przemyślu. Wyszczególnienie Miesięczny koszt utrzymania mieszkańca w zł. Ilość miejsc statutowych 2007* DPS dla osób w podeszłym wieku i przewlekle somatycznie chorych DPS dla kobiet i mężczyzn niepełnosprawnych intelektualnie i przewlekle psychicznie chorych 59 177 70 1. 715,00 1.810,70 2008** 1.715,00 1.810,70 2009*** 1.715,00 1.810,70 2010**** 2011***** 2012****** I-XI – 1.715,00 XII – 2.177,50 I-II 2.177,50 III-XII 2.571,00 I-II 2.571,00 III-XII 2.511,00 1.810,70 I-VI VII-XII I-II III-XII 1.810,70 2.465,62 2.465,62 2.478,00 Miejski Dom Pomocy Społecznej z siedzibą w Przemyślu przy ul. Józefa Wysockiego 99 Ilość miejsc statutowych - dla osób przewlekle psychicznie chorych – 132, - dla niepełnosprawnych intelektualnie - 45, - dla w podeszłym wieku - 54, - dla przewlekle somatycznie chorych 5. III-XII – 2.611,60 zł 2013******* I-II – 2.611,60 zł III – 2.805,65 zł 2014 Ilość mieszkańców na dzień 31.12.2014r. 228 DPS dla mężczyzn intelekt. i psychicz. chorych Zgromadzenia Braci Albertynów 1.868,68 I-XI – 1.868,68 XII – 1.933,00 I-III – 1.933,00 IV-XII- 2.124,00 I-II – 2.124,00 III-XII – 2.430,00 I-II 2.430,00 III-XII 2.334,00 I-II 2.334,00 III-XII 2.534,55 DPS Zgromadzenia Braci Albertynów w Przemyślu, ul. Św. Brata Alberta 1. dla mężczyzn intelektualnie niepełnosprawnych - 70 I-II – 2.534,55 zł III-XII – 2.649,00 zł I-II – 2.649,00 zł III – 2.842,00 zł 69 *) Zarządzenie Prezydenta Miasta Przemyśla Nr 19/07 z dnia 16 lutego 2007 r. **) Zarządzenie Prezydenta Miasta Przemyśla Nr 50/08 z dnia 18.03.2008 r. ***) Zarządzenie Prezydenta Miasta Przemyśla Nr 21/2009 z dnia 24.02.2009 r. ****) Zarządzenie Prezydenta Miasta Przemyśla Nr 25/2010 z dnia 22.02.2010 r. *****) Zarządzenie Prezydenta Miasta Przemyśla Nr 24/2011 z dnia 4.02.2011 r. ******) Zarządzenie Prezydenta Miasta Przemyśla Nr 28/2012 z dnia 07.02.2012 r. *******) Zarządzenie Prezydenta Miasta Przemyśla Nr 46/2013 z dnia 08.02.2013 r. ********)Zarządzenie Prezydenta Miasta Przemyśla Nr 32/2014 z dnia 04.02.2014 r 149 Raport o stanie miasta Przemyśla Pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania, jedynie osoby skierowane do 31.12.2003r. są finansowane dotacją celową z budżetu państwa. Odpłatność w stosunku do osób skierowanych do domu pomocy społecznej po 1 stycznia 2004r. ustala się następująco: mieszkaniec ponosi odpłatność do 70% swojego dochodu netto, następnie małżonek lub zstępni przed wstępnymi kwotę uzupełniającą do średniego miesięcznego kosztu w danym domu. Jeśli rodzina posiada niski dochód całą kwotę uzupełniającą ponosi gmina właściwa dla miejsca stałego zameldowania przed skierowaniem do domu pomocy społecznej. W praktyce oprócz osoby kierowanej opłatę miesięczną wnosiła średnio w 2014r. Gmina Miejska Przemyśl - 1.975,97 zł. miesięcznie za każdą osobę. Dokonywane dopłaty mają charakter zmienny w stosunku do lat ubiegłych (tj. w roku 2007 wynosiła 1.305,39 zł, w roku 2008r. wynosiła 1.171,48 zł, w roku 2009r. wynosiła 1.211,51 zł, w roku 2010 wynosiła 1.290,20 zł, w 2011r. wynosiła 1.573,05 zł, w roku 2012 wynosiła 1.673,73 zł, w roku 2013 wynosiła 1 650,66). Tabela 155. Wydatki ponoszone za pobyt mieszkańców Przemyśla umieszczanych w domach pomocy społecznej w latach 2007–2014 Rok Kwota wydatków przekazywana przez Miasto Przemyśl do DPS tytułem opłaty za pobyt mieszkańców Kwota dochodów uzyskiwanych od członków rodziny mieszkańca 616.440 958.270 1.108.081 1.215.366 1.539.105 2.109.977 2.433.069 3.305.800 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Różnica pochodząca wyłącznie z budżetu Miasta Przemyśla 56.226 113.071 142.075 139.479 49.112 172.411 255.216 227.391 559.918 845.199 966.006 1.075.887 1.389.992 1.937.566 2.177.853 3.078.409 Domy Pomocy Społecznej wypracowały w swej działalności edukacyjno-terapeutycznej wiele stałych już zajęć mobilizujących mieszkańców do aktywnego życia. W poszczególnych domach pomocy społecznej działają: pracownia plastyczna, muzyczna, kulinarna. W Domu Pomocy Społecznej Zgromadzenia Braci Albertynów w Przemyślu przy ul. św. Brata Alberta 1 jest również sala doświadczania świata. Prowadzone są zajęcia teatralne, sportowe, z zasad dobrego wychowania oraz zachowania w miejscach publicznie ogólnodostępnych np. kawiarnia, kino, biblioteka, pizzeria, poczta, urząd, kościół, środki komunikacji itp. W poszczególnych pracowniach zajęcia prowadzone są ustawicznie. Mieszkańcy uczęszczają na zajęcia na zasadzie dobrowolności, rozwijając zainteresowania i posiadane umiejętności. Każdy z domów pomocy społecznej posiada własną fizykoterapię, z której mieszkańcy korzystają pod nadzorem fizykoterapeuty i zgodnie z zaleceniem lekarza. Mieszkańcy chętnie uczestniczą w spartakiadach sportowych i przeglądach teatralnych o zasięgu wojewódzkim, w organizowanych wycieczkach i spacerach, różnego rodzaju spotkaniach: mikołajkowych, opłatkowych i wielkanocnych oraz zabawach z okazji "Dnia Seniora", "Andrzejek", "Dnia Babci i Dziadka i "Walentynek". W DPS Zgromadzenia Braci Albertynów po raz VIII zorganizowano „Spotkanie Rodzin". Mieszkańcy mają możliwość kultywowania wyznania religijnego. Tabela 156. Dom Pomocy Społecznej dla Osób w Podeszłym Wieku przy ul. Św. Brata Alberta 3 Rok liczba miejsc statutowych liczba osób aktualnie przebywających w DPS (stan na koniec roku) liczba oczekujących na umieszczenie DPS (stan na koniec roku) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 - - 50 50 50 42 59 59 50 50 47 41 53 57 - - 2 4 - 1 - 7 - - 150 Raport o stanie miasta Przemyśla liczba kompletujących dokumenty celem umieszczenia w DPS /postępowanie w toku/ 4 6 14 9 9 3 - - Tabela 157. Dom Pomocy Społecznej dla Osób Niepełnosprawnych Intelektualnie i Psychicznie Chorych przy ul. Wysockiego 99 Rok liczba miejsc statutowych liczba osób aktualnie przebywających w DPS liczba oczekujących na umieszczenie DPS liczba kompletujących dokumenty celem umieszczenia w DPS /postępowanie w toku/ 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 196 196 191 177 177 177 236 236 196 196 188 176 172 173 225 228 5 4 - - - 2 5 3 7 - - - 6 7 2 4 *) Z uwagi na połączenie w 2013r. wyżej wymienionych placówek wykazane dane dotyczą obu domów Tabela 158. Dom Pomocy Społecznej dla Mężczyzn Niepełnosprawnych Intelektualnie przy ul. Św. Brata Alberta 1 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 liczba miejsc statutowych Rok 70 70 70 70 70 70 70 70 liczba osób aktualnie przebywających w DPS 60 70 70 70 70 70 70 69 liczba oczekujących na umieszczenie DPS 0 1 4 5 2 - 0 0 liczba kompletujących dokumenty celem umieszczenia w DPS /postępowanie w toku/ 2 3 7 1 2 1 0 0 Jak wynika z powyższych tabel w trzech domach pomocy społecznej znajdujących się na terenie miasta na dzień 31.12.2014r. przebywało 297 mieszkańców, a więc o 9 osób mniej, niż statutowa liczba mieszkańców (306). Zaistniała sytuacja jest skutkiem maksymalnie zaostrzonych wymaganych kryteriów celem przyznania osobie pomocy w formie skierowania do domu pomocy społecznej wynikających z braku potrzebnych na tę pomoc środków finansowych. Pozyskiwanie mieszkańców kierowanych z innych gmin jest równie trudne, ponieważ gminom także brakuje środków. Dom Dziennego Pobytu prowadzony w ramach filii przez DPS przy ul. Św. Brata Alberta 3 z dniem 31.12.2008r. zaprzestał działalności. Tabela 159. Liczba osób korzystających z usług domu dziennego pobytu. Rok Liczba uczestników 2007 2008 12 15 Dom Matki i Dziecka w Przemyślu mieszczący się przy ul. Prądzyńskiego 8, którego organem prowadzącym jest Caritas Archidiecezji Przemyskiej zapewnia całodobową opiekę, dysponuje 11 miejscami dla dorosłych w tym: 9 miejsc dla matek z małymi dziećmi do lat 6 i kobiet ciężarnych oraz 2 miejsca dla osób dorosłych i ich dzieci z tytułu interwencji kryzysowej w rodzinie. W 2010r. pomocą objęto 44 osoby w tym 21 matek i 23 dzieci. Natomiast w 2011r. z pomocy domu skorzystało 17 matek i 23 dzieci. W 2012 r. umieszczonych było15 matek i 22 dzieci. W 2013r. pomocy udzielono 13 matkom i 15 dzieciom. W 2014 roku umieszczono 12 kobiet i 17 dzieci. 151 Raport o stanie miasta Przemyśla Schroniska i noclegownie Na terenie miasta Przemyśla znajduje się schronisko i noclegowania prowadzone przez Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta przy ul. Focha 12. Schronisko przeznaczone jest dla 75 mężczyzn z całodziennym wyżywieniem. W okresie zimowym uruchamiane jest dodatkowo 40 miejsc noclegowych z pełnym wyżywieniem. Ponadto schronisko zapewnia opiekę lekarską, zaopatrzenia w odzież osobistą, środki czystości. W niedzielę i święta odprawiana jest w kaplicy msza święta. Wszelkie niezbędne prace wykonują mieszkańcy schroniska. Tabela 160. Wsparcie osób bezdomnych w Schronisku dla mężczyzn im. Św. Brata Alberta w Przemyślu Rok Ilość mieszkańców ogółem stan na 31 grudnia Ilość mieszkańców mających ostatnie zameldowanie w Przemyślu 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 94 83 84 85 70 68 86 88 25 13 13 35 9 b.d. 26 35 Średnioroczny dzienny koszt pobytu mieszkańca 19,30 20,23 18,40 14,09 15,10 18,36 18,60 21,74 W okresie zimowym uruchamiane jest schronisko dla kobiet z 40 miejscami, które prowadzi Caritas Archidiecezji Przemyskiej przy ul. Kapitulnej 1. Niezbędnym jest uruchomienie całodobowego i całorocznego schroniska dla bezdomnych kobiet. Wykres 19. Liczba miejsc w ośrodkach wsparcia w przeliczeniu na 1.000 mieszkańców Źródło: System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich Opieka nad dzieckiem i rodziną Rodzinie mającej trudności w wypełnianiu swoich zadań oraz dziecku z tej rodziny udziela się pomocy, mając na względzie podmiotowość dziecka i rodziny oraz prawo dziecka do wychowania w rodzinie oraz zapewnienia stabilnego środowiska wychowawczego. Według zasady pomocniczości osobę, rodzinę uznaje się za główny podmiot wszelkich działań, instytucje tworzone są jako pomocnicze w stosunku do niej. Do głównych działań nakierowanych na rodzinę i dziecko należą poradnictwo rodzinne, praca socjalna oraz w ostateczności zapewnienie dziecku opieki i wychowania poza rodziną naturalną. Kładzie się nacisk na profilaktykę, wsparcie dzienne i działania mające na celu zachowanie lub przywrócenie rodzinie zdolności do wypełniania jej zadań. Do zadań własnych powiatu należy zapewnienie opieki i wychowania dzieciom całkowicie lub częściowo pozbawionym opieki rodziców, organizowania opieki w rodzinach zastępczych oraz udzielania pomocy pieniężnej i niepieniężnej w tym zakresie. Od 1 stycznia 2012r. obowiązuje nowa ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Spowodowała ona znaczne zmiany organizacyjne w systemie pomocowym. Piecza zastępcza sprawowana jest w przypadku niemożności zapewnienia opieki i wychowywania przez rodziców, a od 2012r. funkcjonuje w dwóch formach: 152 Raport o stanie miasta Przemyśla 1) rodzinnej pieczy zastępczej zapewnianej w rodzinach zastępczych spokrewnionych, niezawodowych i zawodowych (w tym również pełniących funkcję pogotowia rodzinnego), 2) instytucjonalnej pieczy zastępczej zapewnianej w placówkach opiekuńczo–wychowawczych. Piecza zastępcza, bez względu na formę, zgodnie z art. 33 w/w ustawy zapewnia: zaspokojenie potrzeb emocjonalnych dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb bytowych, zdrowotnych, edukacyjnych i kulturalno–rekreacyjnych; przygotowanie dziecka do godnego, samodzielnego i odpowiedzialnego życia, pokonywania trudności życiowych zgodnie z zasadami etyki; nawiązywania i podtrzymywania bliskich, osobistych i społecznie akceptowanych kontaktów z rodziną i rówieśnikami, w celu łagodzenia skutków doświadczania straty i separacji oraz zdobywania umiejętności społecznych. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej wyznaczony na Organizatora Rodzinnej Pieczy Zastępczej w Przemyślu. W 2014 r. zatrudniał 3 koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, którzy przejęli część zadań zlikwidowanego Ośrodka Adopcyjno-Opiekuńczego i objęli opieką 82 rodziny, w których przebywało łącznie 116 dzieci. W ramach działalności Organizatora Rodzinnej Pieczy Zastępczej, w 2014r. koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej dokonali następujących czynności: sporządzili 151 ocen odnośnie sytuacji dziecka w rodzinie zastępczej oraz funkcjonowania tejże rodziny (w tym opiniowanie zasadności pozostawienia dziecka w rodzinie zastępczej); zgłosili 16 dzieci z uregulowaną sytuacją prawną do Ośrodka Adopcyjnego przy Regionalnym Ośrodku Polityki Społecznej w Rzeszowie; uczestniczyli w diagnozie psychologicznej 7 dzieci zgłoszonych do adopcji; wydali 13 opinii dotyczących przyznania jednorazowego świadczenia pieniężnego na pokrycie wydatków związanych z potrzebami przyjmowanego do rodziny dziecka; udzielili pomocy w sporządzeniu 4 wniosków do sądu o przywrócenie władzy rodzicielskiej rodzicom biologicznym dzieci przebywających w pieczy zastępczej; sporządzili 4 wnioski o ustanowienie opieki prawnej dla dzieci przebywających w pieczy zastępczej; sporządzili 3 wnioski o pozbawienie rodziców władzy rodzicielskiej dla dzieci przebywających w pieczy zastępczej; udzielali wsparcia pełnoletnim wychowankom z rodzinnych form pieczy zastępczej; w rodzinach zastępczych objętych opieką koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej przebywało 13 pełnoletnich wychowanków, a 2 z nich usamodzielniło się. Ponadto, w ramach organizacji rodzinnej pieczy zastępczej: prowadzono promocję dotyczącą rodzinnej pieczy zastępczej poprzez; - zorganizowanie Dnia Rodzicielstwa Zastępczego we współpracy z Kołem Rodzin Zastępczych „Dom” w Przemyślu; - prowadzenie nieustannego naboru dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej (ogłoszenia na stronie internetowej MOPS, ulotki, wiadomości w lokalnych mediach, ogłoszenia odczytywane w kościołach, zamieszczenie ich w gablotach); w ramach prowadzonego naboru kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej pozyskano 7 chętnych, którzy po wstępnej weryfikacji zostali dopuszczeni do szkolenia; zorganizowano i przeprowadzono szkolenie dla 7 osób, kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej i niezawodowej wg programu „Pride – Rodzinna Opieka Zastępcza/Adopcja” zatwierdzonego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej: Decyzja DSR-IV-5121-3-1 TU/10 z dnia 23.03.2010 r. Kandydaci zostali objęci również diagnozą pedagogiczną i psychologiczną. Powyższe szkolenie zorganizowane zostało w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Przemyślu, prowadzone było przez dwóch trenerów. Podczas w/w szkolenia 7 osób przeszkolono w zakresie programowym dla 153 Raport o stanie miasta Przemyśla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej i niezawodowej 75 godzin; wydano 14 świadectw o ukończeniu szkolenia dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej (7 osób) i zawodowej (7 osób); wydano 5 zaświadczeń kwalifikacyjnych o ukończeniu szkolenia dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej w tym 2 kwalifikacje do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej i 3 kwalifikacje do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej; w ramach zapewniania rodzinom zastępczym szkoleń mających na celu podnoszenie ich kwalifikacji zorganizowano: - szkolenie w wymiarze 10 godzin dla funkcjonujących rodzin zastępczych spokrewnionych wg indywidualnego planu szkolenia, z którego skorzystało 14 rodziców zastępczych; - spotkanie ogólne z rodzicami zastępczymi połączone z wykładem na temat: „Metody pracy z dzieckiem mającym trudności w nauce” wygłoszonym przez Dyrektora Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w Przemyślu, w którym uczestniczyło 50 rodziców zastępczych; na terenie miasta Przemyśla od kilku lat funkcjonuje Koło Rodzin Zastępczych „Dom” przy TPD w Przemyślu, gdzie odbywają się systematycznie comiesięczne spotkania. Według przewodniczącej Koła, regularnie z tej formy wsparcia korzysta ponad 20 rodzin zastępczych. W styczniu 2014r. Koło Rodzin Zastępczych zorganizowało „Spotkanie opłatkowe” dla rodzin zastępczych z dziećmi a także wycieczka do sejmu do Warszawy; w ramach współpracy ze społecznością szkolną II LO w Przemyślu rodziny zastępcze miały możliwość skorzystania z nieodpłatnych korepetycji udzielanych przez uczniów tejże szkoły, z takich przedmiotów jak: język angielski, matematyka itp.; udzielano wsparcia rodzinom zastępczym w ramach rozwiązywania spraw dotyczących ich funkcjonowania, w tym celu m.in. nawiązano ścisłą współpracę z Sądem Rodzinnym, kuratorami zawodowymi i społecznymi, asystentami rodziny, ośrodkami pomocy społecznymi, ośrodkiem adopcyjnym, placówkami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, kościołami i związkami wyznaniowymi, organizacjami społecznymi oraz innymi instytucjami; prowadzono poradnictwo, terapię oraz wsparcie osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą i deklarującym taką potrzebę poprzez pomoc specjalistów: psychologa, prawnika, mediatora, zatrudnionych w Ośrodku Wsparcia Socjalnego przy MOPS Przemyśl a także poprzez kontaktowanie w/w rodziców zastępczych z osobami dyżurującymi: (policjantem, prawnikiem, psychologiem, pedagogiem) w Zespole Interwencji Kryzysowej przy MOZU Przemyśl; sporządzono 19 opinii o kandydatach na rodziców zastępczych, zgodnie z art. 42 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, które następnie przesłano do sądu; przeprowadzono 22 diagnoz psychologicznych i 14 wywiadów pedagogicznych kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej spokrewnionych; odbyło się 185 posiedzeń, podczas których dokonano 225 ocen sytuacji dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych; Zapewniono koordynatorom rodzinnej pieczy zastępczej szkolenia mające na celu podnoszenie ich kwalifikacji: 1 koordynator ukończył studia podyplomowe z zakresu: „Diagnoza dziecka i jego rodziny”, 2 koordynatorów uczestniczyło w jednodniowym szkoleniu: „Koordynator rodzinnej pieczy zastępczej, dokumentacja plany pracy z rodziną, oceny okresowe.”, w dniu 11.09.2014r. 1 koordynator wziął udział w szkoleniu; „Nowe zadania powiatu nowelizacja ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej”, w dniu 07.06.2014r. 2 koordynatorów uczestniczyło w wykładzie dot.: „Problemy nadużyć seksualnych wobec dzieci i młodzieży.”, w dniach 24.10.2014r. – 25.10.2014r. 1 koordynator ukończył 154 Raport o stanie miasta Przemyśla 18- godzinny uzupełniający kurs trenerski dot. aktualizacji Programu Szkoleniowego „Rodzina”, w dniach 21.08.2014r. – 22.08.2014r. 2 koordynatorów uczestniczyło w szkoleniu dot.: „ Niepełnosprawność społeczna czyli zespół Aspergera i zaburzenia pokrewne.”, 2 koordynatorów wzięło udział w zajęciach superwizyjnych prowadzonych przez psychoterapeutki Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Przemyślu; zgłoszono do ośrodka adopcyjnego 16 dzieci, z których 8 zostało zakwalifikowanych do przysposobienia (w tym 3 zakwalifikowano do adopcji zagranicznej). 8 dzieci nie zostało zakwalifikowanych do przysposobienia z uwagi na pozytywne i emocjonalne więzi z rodzicami zastępczymi. W 2014r. 6 dzieci zostało przysposobionych; w ramach realizacji postanowienia sądu umieszczono 9 dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej, w tym 5 dzieci zostało umieszczonych w rodzinie zastępczej zawodowej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego, 3 dzieci trafiły do rodziny zastępczej zawodowej, a 1 dziecko umieszczono w rodzinie zastępczej niezawodowej; dla 11 dzieci poszukiwano rodzinnej formy pieczy zastępczej na terenie miasta Przemyśla, powiatu, województwa, a następnie całego kraju; przesłano 16 odpowiedzi do kilku PCPR-ów lub MOPS-ów dot. braku możliwości umieszczenia z ich terenu 27 dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej na terenie miasta Przemyśla; przystąpiono do oferty konkursowej w ramach Resortowego Programu wspierania rozwoju rodzinnej pieczy zastępczej na rok 2014, dot. „Szkolenie rodzin zastępczych, osób prowadzących rodzinne domy dziecka oraz dyrektorów placówek opiekuńczo wychowawczych typu rodzinnego.”; prowadzono „Rejestr kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej, zawodowej” oraz „Rejestr osób pełniących funkcję rodziny zastępczej niezawodowej i zawodowej”, który został uaktualniony i następnie przesłany do Sądu Rejonowego w Przemyślu. Rodzina zastępcza zostaje ustanowiona przez Sąd Rodzinny w celu zapewnienia dziecku pozbawionemu opieki rodzicielskiej odpowiednich warunków rozwoju i wychowania. Rodzina zastępcza otrzymuje pomoc pieniężną na częściowe pokrycie kosztów utrzymania każdego umieszczonego w niej dziecka. Tabela 161. Rozwój rodzicielstwa zastępczego w latach 2007-2014 Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Ilość rodzin utworzonych Liczba dzieci umieszczonych Liczba rodzin rozwiązanych Razem rodzin zastępczych Razem dzieci przebywających 12 9 15 16 11 16 15 21 14 18 22 15 21 17 19 11 13 8 7 12 8 97 86 100 101 103 99 107 123 113 123 130 134 131 134 8 12 11 106 130 Tablica 162. Pomoc pieniężna świadczona rodzinom zastępczym w latach 2007-2014 Rodzaj przyznanej pomocy Rok 2007 Jednorazowa pomoc pieniężna na częściowe pokrycie wydatków związanych z przyjęciem dziecka do rodziny Pomoc pieniężna na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka 7.500 873.769 Okresowa pomoc losowa Dofinansowanie do wypoczynku 0 - 155 Raport o stanie miasta Przemyśla 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 7.500 16.247 37.822 16.470 32.994 21.600 22 900 847.966 944.540 1.021.887 1.051.049 1.251.697 1.300.542 1 316 567 0 0 0 0 0 600 0 23.429 0 0 Miasto Przemyśl za pośrednictwem jednostek organizacyjnych pomocy społecznej prowadzi aktywną politykę w zakresie pozyskiwania kandydatów na rodziców zastępczych – dążąc do umieszczenia w rodzinach zastępczych dzieci aktualnie przebywających w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Z inicjatywy MOPS zorganizowano Koło Rodziców Zastępczych „Dom” z siedzibą przy ul. Ratuszowej 10/1. Od 2004r. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej przy współpracy z innymi jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej organizuje festyn dla dzieci wychowywanych poza domem „Dzień Rodzicielstwa Zastępczego” – corocznie udział w zabawie bierze około 200 dzieci wraz z opiekunami. Opieka instytucjonalna realizowana jest poprzez działalność placówek opiekuńczowychowawczych. Placówki te, ze względu na specyfikę działań, dzielą się na placówki wsparcia dziennego, placówki interwencyjne, placówki rodzinne oraz placówki socjalizacyjne. Na terenie Przemyśla funkcjonują placówki dzienne: świetlice środowiskowe, terapeutyczne, kluby osiedlowe oraz placówki opiekuńczo-wychowawcze zapewniające opiekę całodobową. W 2014 r. na terenie miasta Przemyśla funkcjonowały 4 całodobowe placówki opiekuńczo-wychowawcze: Dom dla Dzieci „Maciek” w Przemyślu przy ul. Jasińskiego 1 (placówka publiczna typu interwencyjnego), posiada 14 miejsc statutowych. Dom dla Dzieci „Małgosia” w Przemyślu przy ul. Jasińskiego 1C (placówka publiczna typu socjalizacyjnego), posiada 14 miejsc statutowych. Dom dla Dzieci „Jaś” w Przemyślu przy ul. Jasińskiego 1A (placówka publiczna typu specjalistyczno – terapeutycznego), posiada 14 miejsc statutowych. „Nasza Chata” Domy dla Dzieci Towarzystwa Nasz Dom w Przemyślu przy ul. Siemiradzkiego 6A – adres biura (placówka niepubliczna typu socjalizacyjnego), posiada 28 miejsc statutowych. „Nasza Chata” dysponuje dwoma domami: w Przemyślu przy ul. Rosłońskiego 36 (14 miejsc) i w Ostrowie 674 (14 miejsc). Podstawą umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej jest postanowienie Sądu Rodzinnego lub wniosek rodzica bądź opiekuna formalnego dziecka. Zasadą jest kierowanie dziecka do placówki położonej najbliżej miejsca zamieszkania rodziców w celu utrzymania kontaktów, chyba, że sąd rodzinny postanowi inaczej. W przypadku braku wolnych miejsc w przemyskich placówkach dzieci umieszczane są poza Przemyślem. Również w miarę wolnych miejsc w przemyskich placówkach opiekuńczo-wychowawczych pozytywnie rozpatruje wnioski innych powiatów o umieszczenie dzieci z nich pochodzących. Każdorazowo niezbędne jest zawarcie porozumienia w sprawie umieszczenia dziecka i pokrywanie kosztów jego pobytu w placówce opiekuńczo-wychowawczej. Z upoważnienia Prezydenta Miasta Przemyśla Dyrektor MOPS zawiera ze Starostami porozumienia dotyczące umieszczania dzieci w rodzinach zastępczych i placówkach opiekuńczo-wychowawczych. 156 Raport o stanie miasta Przemyśla Tabela 163. Liczba dzieci przebywających w placówkach opiekuńczo-wychowawczych w Przemyślu oraz dzieci przebywających poza Przemyślem wg danych na 31 grudnia. Rok Dzieci pochodzące z Przemyśla a przebywające poza Przemyślem 2009 2010 2011 2012 2013 17 6 4 2 1 2014 Dom dla Dzieci „Nasza Chata Typ socjalizacyjny 1-18 Dom dla Dzieci i Młodzieży „Maciek” Grupa Małych Dzieci 0-3 Zespół Interwencyjny Zespół Socjalizacyjny 3-18 4 4 6 X X 9 2 11 6 13 30 27 24 33 32 Dom dla Dzieci i Młodzieży „Maciek” (typ typ interwencyjny) Dom dla Dzieci i Młodzieży „Jaś” (typ specjalistycznoterapeutyczny) Dom dla Dzieci i Młodzieży „Małgosia” (typ socjalizacyjny) 15 14 14 30 28 27 25 27 1 24 Tabela 164. Ilość porozumień dotyczących zapewnienia opieki poza rodzina naturalną dziecka. Wyszczególnienie Porozumienia dotyczące pobytu dziecka w rodzinie zastępczej Porozumienia dotyczące pobytu dziecka w placówce opiekuńczych. Liczba dzieci pochodzących z Przemyśla umieszczanych poza Przemyślem umieszczanych w Przemyślu a pochodzących z innych powiatów pochodzących z Przemyśla umieszczanych poza Przemyślem umieszczanych w Przemyślu pochodzących z innych powiatów 2007 2008 2009 2010 1 2 4 2 0 2 1 5 8 3 8 2011 2012 2013 2014 6 24 20 27 2 2 13 15 12 0 0 1 4 2 1 16 2 21 30 39 25 Tabela 165. Rozpatrywanie wniosków o umieszczenie w placówce opiekuńczo-wychowawczej. Wyszczególnienie Liczba wniosków o umieszczenie w tym rozpatrzonych pozytywnie Liczba skierowań 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 32 55 60 28 45 37 42 32 3 2 8 3 21 21 16 2 3 8 16 3 32 21 31 3 Usamodzielnianie wychowanków opuszczających rodziny zastępcze lub placówki opiekuńczowychowawcze. Osoba, która osiągnęła pełnoletniość w rodzinie zastępczej, oraz osoba pełnoletnia opuszczająca placówkę opiekuńczo-wychowawczą, dom pomocy społecznej, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, specjalny ośrodek wychowawczy, schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy zostaje objęta pomocą mającą na celu jej życiowe usamodzielnienie i integrację ze środowiskiem. Warunkiem do uzyskania pomocy jest zobowiązanie się osoby usamodzielnianej do realizacji opracowanego wspólnie z opiekunem indywidualnego planu usamodzielnienia. Osoba usamodzielniana może uzyskać pomoc: pieniężną na usamodzielnienie, pieniężną na kontynuowanie nauki, 157 Raport o stanie miasta Przemyśla rzeczową na zagospodarowanie, pomoc w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych oraz pomoc w uzyskaniu zatrudnienia. Tabela 166. Pomoc pieniężna dla osób usamodzielnianych z rodzin zastępczych oraz z placówek opiekuńczo-wychowawczych w latach 2007-2014. Wyszczególnienie Ilość osób z rodzin zastępczych pomoc na usamodzielnienie Wypłacona kwota Ilość osób z rodzin zastępczych- pomoc rzeczowa Wartość pomocy rzeczowej Ilość osób z rodzin zastępczych pomoc na kontynuację nauki Wypłacona kwota Ilość osób z placówek - pomoc na usamodzielnienie Wypłacona kwota Ilość osób z placówek - pomoc rzeczowa Wartość pomocy rzeczowej Ilość osób z placówek - pomoc na kontynuację nauki Wypłacona kwota 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2 4 11 10 9 2 4 4 9.882 19.764 52.704 49.410 44.469 9.882 19.782 16.500 2 3 9 11 6 4 4 7 4.000 8.000 23.000 27.475 15.000 7.500 9.941 17.882 45 41 41 39 42 34 29 27 173.917 191.513 187.534 188.141 152.597 155.773 125.857 128.370 6 20 13 8 9 10 5 1 39.528 103.055 59.292 42.822 42.519 59.307 31.305 4.941 8 10 11 7 9 10 6 5 16.000 25.500 27.470 17.500 22.486 19.500 11.500 11.941 56 57 48 48 52 48 43 31 250.768 226.556 218.277 206.612 196.487 212.454 180.735 154.436 Pomoc dla opuszczających opiekę zastępczą czy instytucjonalną związana jest z faktem rozpoczęcia dorosłego życia, służy integracji ze środowiskiem. Najczęściej osoby te nie mogą liczyć na żadną pomoc ze strony swojej rodziny naturalnej, rolę te powinien pełnić opiekun usamodzielnienia wyznaczany przez dyrektora MOPS. Opiekun wspólnie z osobą usamodzielnianą opracowuje program usamodzielnienia, który powinien uwzględniać wszystkie kierunki aktywności życiowej i stanowi kontrakt w sprawie pomocy pieniężnej i życiowej. Pomoc pieniężną wypłaca powiat właściwy dla miejsca pochodzenia dziecka przed umieszczeniem w opiece zastępczej, natomiast pomoc rzeczową powiat, w którym usamodzielniony wychowanek się osiedlił. Znacząca część działalności pracowników MOPS jest skierowana na motywowanie usamodzielnionych wychowanków do jak najdłuższego kontynuowania nauki (szkoły policealne, studia) i zdobywania dodatkowych kwalifikacji i kursów zawodowych, aby wychowankowie ci byli odpowiednio przygotowani (zawodowo) do samodzielnego życia. MOPS wspiera młodzież opuszczającą szczególnie placówki opiekuńczo-wychowawcze w podejmowaniu właściwych decyzji życiowych, monitoruje postępy w nauce, zachęca do podnoszenia kwalifikacji utrzymując stały regularny kontakt. Wychowankowie, którzy w placówce nie ukończyli gimnazjum często na tym samym poziomie uczą się przez kilka lat. W sporadycznych przypadkach podejmują studia wyższe i stanowią dużo niższy odsetek wychowanków podejmujących edukację na wyższym poziomie, w przeciwieństwie do wychowanków opuszczających rodziny zastępcze. 158 Raport o stanie miasta Przemyśla Od 1 lipca 2005r. w Przemyślu funkcjonują 2 mieszkania chronione mieszczące się przy ul. Żulińskiego 9 przeznaczone dla osób pełnoletnich opuszczających rodziny zastępcze, placówki opiekuńczo-wychowawcze różnych typów, którzy kontynuują naukę, znajdują się na liście przydziału mieszkania socjalnego z zasobów gminy i nie mają możliwości powrotu do domu rodzinnego. Tabela 167. Struktura mieszkańców mieszkań chronionych w latach 2007-2014 Wyszczególnienie Płeć: mężczyźni Kobiety Wykształcenie: podstawowe/gimnazjalne Zawodowe Średnie 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2 3 2 3 2 4 1 4 1 1 3 3 1/4 0/4 2/0 2 1 3 1 1 2 1 1 2 0 2 2 0 1 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 2/1 1/0 0 0 0 0 3 0 0 1 0 0 0 0 3 3 0 3 1 0 2 2 2 0 0 1 0 0 0 0 4 2 4 3+ 1RZ 2 2+ 1RZ 2 2 1 2 2 1 0 0 0 0 Kontynuacja nauki: w szkole zawod./gimnazjum Szkole średniej Szkole średniej uzupełniającej Szkole pomaturalnej Rodzaj placówki usamodzielniającej; opiekuńczowychowawcza Ośrodek wychowawczy W ramach Lokalnego Programu Opieki nad Dzieckiem i Rodziną przy tut. MOPS działa Ośrodek Wsparcia Socjalnego, gdzie mieszkańcy miasta Przemyśla, a zwłaszcza klienci pomocy społecznej mogą uzyskać wsparcie specjalistyczne w zakresie: porad prawnych, wsparcie psychologiczne i pedagogiczne, uczestniczyć w szkoleniach warsztatowych psychologicznych i pedagogicznych. Udzielane wsparcie jest bezpłatne. OWS współpracuje na zasadzie partnerstwa z organizacjami działającymi na rzecz pomocy człowiekowi. W celu wsparcia funkcji opiekuńczych rodziny dziecko może zostać objęte opieką i wychowaniem w placówkach wsparcia dziennego, są to działania profilaktyczne, których celem jest zapobieganie umieszczania dzieci poza rodziną. W Przemyślu funkcjonuje wiele świetlic, w których dzieci mają możliwość pokonywania trudności szkolnych i prawidłowego organizowania czasu wolnego. MOPS współpracując z organizacjami prowadzącymi świetlice środowiskowe, przekazuje informacje o konkursach, wspomaga ich działania w zakresie pozyskiwania środków na działalność opiniując programy i nadzorując realizację umów. Świetlice środowiskowe są wspierane z Budżetu Miasta Przemyśla. Do świetlic środowiskowych uczęszcza średnio każdego roku ok. 400 dzieci z rodzin, w których często istnieje problem alkoholowy przynajmniej jednego z rodziców. Dzieci otoczone opieką wychowawców w godzinach popołudniowych mają zapewnione warunki do nauki, zabawy oraz twórczego spędzania wolnego czasu, minimalizowanie skutków niepowodzeń szkolnych, organizowanie zajęć wyrównawczych. Dzieci i młodzież mają możliwość spożycia gorącego posiłku współfinansowanego ze środków budżetu państwa. Na terenie Przemyśla funkcjonuje 7 świetlic środowiskowych, w tym 1 publiczna - Świetlica środowiskowa przy MDK oraz 6 niepublicznych, zajmujących się opieką nad dziećmi młodzieżą z tzw. „trudnych rodzin”. W poniższej tabeli przedstawiono system pomocy realizujący programy profilaktyczne–resocjalizacyjne dla dzieci i młodzieży z rodzin niewydolnych wychowawczo, często z problem uzależnienia, które funkcjonują na terenie miasta Przemyśla. 159 Raport o stanie miasta Przemyśla Dotacje na realizację programu profilaktycznego na terenie placówki Nazwa palcówki Świetlica opiekuńczo – wychow. „Wzrastanie” ul. Borelowskiego 1A Organ prowadzący: Stowarzyszenie Profilaktyki i Wspierania Osobowości Dzieci Młodzieży „Wzrastanie”, ul. Borelowskiego 1A Świetlica „Dominik” ul. Św. Jana 3. Organ prowadzący: Stowarzyszenie Lokalne Salezjańskiej Organizacji Sportowej „Orlęta” ul. Św. Jana 3 Świetlica opiekuńczo-wychow. „Nadzieja” ul. Mickiewicza 50 Organ prowadzący: Parafia Rzymskokatolicka pw. NMP Nieustającej Pomocy ul. Zielińskiego 23 Świetlica opiekuńczo – wychow. „Stare Miasto” ul. Dworskiego 6 Organ prowadzący: Polski Komitet Pomocy Społecznej ul. Dworskiego 6 Świetlica opiekuńczo – wychow. „Przystań” ul. Opalińskiego 11 Organ prowadzący: Towarzystwo Przyjaciół Dzieci – Oddział Okręgowy w Przemyślu Plac Dominikański 3 Katolicka świetlica opiekuńczo – wychowawczy „Iskierka” ul. Krasińskiego 24. Organ prowadzący: Dom Zakonny Sług Jezusa, ul. Krasińskiego 24 Katolicka Świetlica opiekuńczo -wychowawczy „Dom Bł. Matki Angeli” ul. Poniatowskiego 33 Organ prowadzący: Zgromadzenie Sióstr Felicjanek, ul. Poniatowskiego 33 Katolicka Świetlica socjoterapeutyczna „Oratorium” ul. Basztowa 15 Organ prowadzący: Zgromadzenie Sióstr św. Michała Archanioła, ul. Basztowa 15 Liczba dzieci Tabela 168. Wykaz świetlic środowiskowych realizujących program profilaktyczny dla dzieci i młodzieży w latach 2007–2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 63.988 84.490 78.730 73.214 67.520 106.500 107.221 103.570 30 22.676 38.733 33.871 38.392 44.566 42.950 --- ---- --- 6.627 9.238 6.582 18.108 29.870 33.200 42.270 37.782 40 19.511 13.142 13.417 8.482 --- --- --- ---- --- --- --- --- --- --- 56.155 97.236 78.970 80 --- 16.769 --- --- --- --- --- ---- --- 8.598 9 662 8.900 10.393 7.338 --- --- ----- --- 37.700 43.661 64.680 46.658 45.679 95.070 134.460 123.070 50 160 Raport o stanie miasta Przemyśla Świetlica opiekuńczo-wychow. ul. Sikorskiego 9A. Organ prowadzący: Stowarzyszenie Rodzin Katolickich – Koło; ul. Sikorskiego 9a Świetlica opiekuńczo – wychow. „Przystań” ul. Brata Alberta 6. Organ prowadzący: Stowarzyszenie Animatorów Trzeźwości, ul. Brata Alberta 6 Klub sportowy ul. Opalińskiego 9 Organ prowadzący: Stowarzyszenie Kultury Fizycznej KAZANÓW, ul. Opalińskiego 15/24 Klub Młodzieżowy ul. Wybrzeże Ojca Św. JP II 70 Organ prowadzący: Stowarzyszenie „Młodość ze sztuką”, ul. Wybrzeże Ojca Św. JP II 70 Świetlica opiekuńczo-wychow. ul. Borelowskiego 9 Organ prowadzący: Komenda Hufca Ziemi Przemyskiej im. Orląt Przemyskich Związku Harcerstwa Polskiego ul. 22 Stycznia 20 Świetlica opiekuńczowychowawcza „Perspektywa” ul. Piotra Skargi 6. Organ prowadzący: Caritas Archidiecezji Przemyskiej, ul. Kapitulna 1 12.765 12.763 13.064 10.344 --- --- --- ---- --- 8.135 11.542 10.206 --- --- --- --- ---- --- --- --- 12.261 10.971 10.218 --- --- ---- --- --- --- 48.939 50.380 63.656 53.000 30.000 ---- --- --- --- --- 19.578 30.442 45.240 42.280 45.590 20 --- --- --- 23.258 33.055 74.040 84.200 89.830 120 *) Do końca 2005r. organem prowadzącym Świetlicę był Salezjański Ruch Troski o Młodzież Saltrom” **) Polski Komitet Pomocy Społecznej w 2013 roku prowadził klub dla młodzieży przy ul. Klasztornej 1 – otrzymał 30.000,00 zł liczba uczestników - 19 Świadczenia rodzinne i świadczenia z funduszu alimentacyjnego. System świadczeń rodzinnych utworzony został jako system poza ubezpieczeniowych świadczeń socjalnych. Celem reformy systemu jest stworzenie spójnego systemu wsparcia rodziny znajdującej się w trudnej sytuacji materialnej, wychowującej małe dzieci oraz dzieci uczęszczające do szkoły, w tym niepełnosprawne. Ustawa z dnia 28 listopada 2003r. o świadczeniach rodzinnych przewiduje trzy jednolite kryteria dochodowe i dwa rodzaje świadczeń rodzinnych. Aktualnie okres zasiłkowy trwa od 1 listopada do 31 października następnego roku kalendarzowego. Świadczeniami rodzinnymi są (stan prawny obowiązujący od 01.01.2014r.): zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego, świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny, specjalny zasiłek opiekuńczy oraz i świadczenie pielęgnacyjne, zapomoga wypłacana przez gminy, jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka. Świadczenia rodzinne z wyjątkiem zasiłku pielęgnacyjnego, świadczenia pielęgnacyjnego oraz jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka, tzw. „becikowego” przyznawane są, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 539 161 Raport o stanie miasta Przemyśla zł. lub 623 zł. kryterium dochodowego, jeżeli członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności albo orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności. Natomiast jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka, tzw. „becikowe” przysługuje jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1.922 zł. Do zasiłku rodzinnego przysługują dodatki z tytułu: urodzenia dziecka, opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, samotnego wychowywania dziecka, wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej, kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, rozpoczęcia roku szkolnego, podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania. Rada gminy w drodze uchwały może przyznać zamieszkałym na terenie jej działania osobom jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia dziecka. Uchwałą z dnia 30 marca 2006r. Nr 39/2006 Rada Miejska w Przemyślu, uchwaliła jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia dziecka. Na podstawie ustawy z dnia 28 listopada 2003r. o świadczeniach rodzinnych, prawo do świadczeń rodzinnych przysługuje: rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka; opiekunowi faktycznemu dziecka; osobie uczącej się. Zasiłki rodzinne przysługują do ukończenia przez dziecko 18 roku życia, lub nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia, albo 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności. W okresie zasiłkowym trwającym od 1.11.2012r. do 31.10.2013r. i od 01.11.2013r. do nadal zasiłek rodzinny na dziecko wynosi miesięcznie: do 5 roku życia 77,00 zł, od 5 do 18 roku 106,00 zł oraz powyżej 18 roku życia 115,00 zł. 1. Zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego: - Dodatek z tytułu urodzenia dziecka – wypłacany jednorazowo w wysokości 1.000,00 zł. - Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przysługujący osobie uprawnionej do urlopu wychowawczego przez okres: 24 miesięcy kalendarzowych lub 36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu lub 72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności. Dodatek przysługuje w wysokości 400,00 zł miesięcznie. - Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługujący osobom samotnie wychowującym dziecko nie posiadającym zasądzonego świadczenia alimentacyjnego na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ drugi z rodziców dziecka nie żyje; ojciec dziecka jest nieznany; powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego rodzica zostało oddalone. Dodatek przysługuje również osobie uczącej się, jeżeli oboje rodzice osoby uczącej się nie żyją. Dodatek przysługuje w wysokości 170,00 zł miesięcznie na dziecko, nie więcej jednak niż 340,00 zł na wszystkie dzieci, a w przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności kwota dodatku zwiększa się o 80,00 zł na dziecko, nie więcej jednak niż o 160,00 zł na wszystkie dzieci. - Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej, przysługuje w wysokości 80 zł miesięcznie na trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego. - Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, przysługujący osobie uprawnionej na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku do ukończenia 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności lub powyżej 16 roku życia do ukończenia 24 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności. Dodatek przysługuje miesięcznie w wysokości 60,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia; oraz 80,00 zł 162 Raport o stanie miasta Przemyśla na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia. - Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego przysługuje na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego oraz na dziecko rozpoczynające roczne przygotowanie przedszkolne. Dodatek przysługuje raz w roku, w wysokości 100,00 zł na dziecko. - Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania przysługuje w związku z zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej lub gimnazjum w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności - w wysokości 90,00 zł miesięcznie na dziecko albo w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadgimnazjalnej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadgimnazjalnej - w wysokości 50,00 zł miesięcznie na dziecko. Dodatek przysługuje przez 10 miesięcy w roku, w okresie pobierania nauki od września do czerwca następnego roku kalendarzowego. 163 samotnego wychowyw. dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania 57 214 145 7 587 23 - - 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 samotnego wychowywania dziecka 954 030 5 441 955 968 5 497 900 540 5 190 833 080 4 788 737 610 4 209 663 140 3 794 642 185 3 662 570 580 3 234 opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego 198 198 000 15 821 2 020 921 17 560 2 337 209 40 875 4 086 432 45 761 4 552 109 48 187 4 222 801 Liczba świadczeń narastająco Wydatki w zł. Liczba świadczeń narastająco Wydatki w zł. Liczba świadczeń narastająco Wydatki w zł. Liczba świadczeń narastająco Wydatki w zł. 2013 714 280 481 200 200 000 18 469 2 443 982 52 951 4 543 230 Liczba świadczeń narastająco Wydatki w zł. 2012 1 142 449 374 194 194 000 20 400 2 760 964 61 833 5 298 876 Liczba świadczeń narastająco Wydatki w zł. 2011 1 238 482 552 230 230 000 23 380 3 248 406 64 594 4 107 448 Liczba świadczeń narastająco Wydatki w zł. Liczba świadczeń narastająco 2010 1 496 586 144 312 312 000 24 736 3 433 236 74 169 4 513 852 84 626 2009 1 878 731 616 301 301 000 28 235 3 582 687 33 032 Wydatki w zł. 2008 2 045 799 656 415 415 000 344 5 176 511 2007 2 153 839 442 Urodzenia dziecka 2 403 Dodatki do zasiłków rodzinnych, w tym z tytułu: 4 354 633 Zasiłki rodzinne 344 000 Wyszczególnienie 943 179 Tabela 169. Realizacja zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami w latach 2007–2014 2014 Razem 9 531 144 117 658 8 406 249 102 404 7 540 684 89 330 8 547 282 85 213 7 304 194 73 351 6 666 783 66 656 6 889 318 63 321 6 107 353 56 696 Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka 569 000 569 634 000 634 587 000 587 594 000 594 501 000 501 464 000 464 402 000 402 433 000 433 wychowanie dziecka w rodzinie wielodzietnej 5 293 423 440 5 867 469 360 6 141 491 280 6683 534 640 7.656 612 480 8 107 648 560 9 048 723 840 na pokrycie wydatków związanych z dojazdem do miejscowości, w której znajduje się szkoła 10 588 202 10 100 155 7 750 112 5 600 104 5 200 105 5 250 89 4 450 151 7 550 198 na pokrycie wydatków związanych z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się szkoła 138 12 420 112 10 080 175 15 750 141 12 690 156 14 040 141 12 690 177 15 930 213 340 22 520 267 17 830 287 21 350 245 17 890 261 19 290 230 17 140 328 23 480 411 29 070 podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania: 19 170 2 617 261 700 2 795 279 500 2 879 287 900 3 128 312 800 3 605 360 500 3 409 340 900 3 982 398 200 5 028 502 800 rozpoczęcia roku szkol. 9 900 3 425 264 200 3 627 278 960 3 936 303 760 4 409 341 880 4 880 379 440 5 454 425 440 6 789 528 880 8 672 677 320 kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnych 847 020 Raport o stanie miasta Przemyśla 165 Raport o stanie miasta Przemyśla Ustawa o świadczeniach rodzinnych, reguluje kwestie jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka tzw. „becikowe”, przysługujące, nakażde żywo urodzone dziecko. O świadczenie może ubiegać się matka lub ojciec, opiekun prawny albo opiekun faktyczny dziecka, niezależnie od dochodu rodziny, a wysokość „becikowego” wynosi 1.000,00 zł. Wniosek o wypłatę zapomogi składa się w terminie 12 miesięcy, od dnia narodzin się dziecka, a w przypadku gdy wniosek dot. dziecka objętego opieką prawną, opieką faktyczną albo dziecka przysposobionego – terminie 12 miesięcy od dnia objęcia, którąś z w/w form albo przysposobienia dziecka nie później jednak niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia. Od 1 stycznia 2012r. obowiązuje nowy wzór zaświadczenia lekarskiego lub wystawianego przez położną, potwierdzającego pozostawanie kobiety pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży. Rada Miejska w Przemyślu mocą uchwały z dnia 30 marca 2006r. Nr 39/2006 ustanowiła jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia dziecka w wysokości 500,00 zł na każde żywo urodzone dziecko dla wnioskodawców spełniających kryterium określone w ustawie o pomocy społecznej, czyli 351,00 zł na osobę w rodzinie do 30.09.2012r., a od 01.10.2012r. – 456,00zł. Wniosek należy składać w terminie 12 miesięcy od dnia urodzenia się dziecka, a uprawnionym jest mieszkaniec Przemyśla, zamieszkały i zameldowany co najmniej rok, przed tym faktem, na terenie miasta. Uchwałą 243/2012 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 25 października 2012r., zmieniająca uchwałę w sprawie przyznania jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka, umożliwia złożenie wniosku o w/w świadczenie osobo, zameldowanym na okres czasowy w lokalach socjalnych na terenie miasta Przemyśla od co najmniej roku przed dniem urodzenia dziecka. Tabela 170. Realizacja świadczeń opiekuńczych w latach 2007-2014. Liczba świadczeń narastająco w 2014r. Wydatki za 2014r. 2014 Liczba świadczeń narastająco w 2013r. Wydatki za 2013r. 2013 Liczba świadczeń narastająco w 2012r. Wydatki za 2012r. 2012 Liczba świadczeń narastająco w 2011r. Wydatki za 2011r. 2011 Liczba świadczeń narastająco w 2010r. Wydatki za 2010r. 2010 Liczba świadczeń narastająco za 2009r. Wydatki za 2009r. 2009 Liczba świadczeń narastająco w 2008r. Wydatki za okres 1.01-31.12.2008r 2008 Liczba świadczeń narastająco w 2007r. Wyszczególnienie Wydatki za okres 1.01-31.12.2007r 2007 26 711 4 248 198 27 766 4.468.824 29.208 4 626 414 30 238 4 715 365 30 882 4 789 761 31 311 4 811 697 1 961 796 482 1 835 1.386.359 2.674 2 114 927 4 091 2 921 399 5 667 2 234 168 4 109 1 730 908 31 449 4 086 729 820 162 2 344 27 051 2 159 Świadczenia pielęgnacyjne 4 138 731 Zasiłki pielęgnacyjne 904 022 Świadczenia opiekuńcze 166 1 960 177 397 1 658 154 000 1 403 262.569 1.984 378 577 2 864 530 047 3 751 581 745 3 922 506 018 Składka na ubezpieczenie zdrowotne 1 348 40 522 1 072 37 694 961 65.333 1.396 122 153 2 610 176 993 3 782 130 148 2 675 104 230 Razem 5 042 753 4 906 891 5 044 680 5 855 183 6 741 341 7 636 764 0 0 0 105 900 0 0 0 115 042 618 319 194 8 800 1 059 0 0 229 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Specjalny Zasiłek opiekuńczy 2 661 256 854 Dodatek do świadczenia pielęgnacyjnego 1 710 Składka na ubezpieczenie społeczne 52 597 Raport o stanie miasta Przemyśla 7 244 871 167 Świadczenia opiekuńcze. a. Zasiłek pielęgnacyjny (153,00 zł miesięcznie) - świadczenie przysługuje niezależnie od dochodu rodziny i osoby, dlatego przyznawane jest nie na okres zasiłkowy, lecz na okres ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności. Wypłacany jest do 16 roku życia, jeżeli dziecko legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności, natomiast powyżej 16 roku życia zasiłek pielęgnacyjny przysługuje, jeżeli osoba legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, gdy niepełnosprawność powstała przed 21 rokiem życia lub, gdy legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje również osobie powyżej 75 roku życia. Świadczenie nie przysługuje, osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego. b. Świadczenie pielęgnacyjne (wypłacane do 30 czerwca 2013r. w wysokości 520,00 zł, natomiast od 1 lipca 2013r. jego wysokość wynosi 620,00 zł, od 01.05.2014r. do 31.12.2014r. – 800zł. miesięcznie) przyznawane jest osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59, z późn. zm.) ciąży obowiązek alimentacyjny (rodzice dziecka, krewni w linii prostej, rodzeństwo, rodzina zastępcza spokrewniona z dzieckiem), a także opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba, która opiekując się dzieckiem wystąpiła do sądu o przysposobienie tego dziecka), który rezygnuje lub nie podejmuje pracy zawodowej, by opiekować się dzieckiem niepełnosprawnym wymagającym szczególnej opieki lub w związku z opieką nad dorosłą osobą niepełnoprawną w stopniu znacznym, wobec której opiekun rezygnujący z pracy jest zobowiązany do alimentacji. Od w/w świadczenia odprowadzana jest składka na ubezpieczenie zdrowotne jak również składka na ubezpieczenie społeczne. Świadczenie pielęgnacyjne wypłacane było w wysokości 420,00 zł. miesięcznie do 31.10.2009r., od 01.11.2009r. przysługuje w kwocie 520,00 zł miesięcznie, od 01.07.2013r. w wysokości 620,00 zł, a od 01.05.2014r. do 31.12.2014r. w kwocie 800 zł. Z dniem 1 stycznia 2010r. uległy zmianie przepisy dot. ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego m. in. zniesiono kryterium dochodowe. W wyniku zniesienia kryterium dochodowego znacznie wzrosła ilość świadczeniobiorców. Istotną zmianę przepisów wprowadzono 14 października 2010r. W wyniku tej zmiany świadczenie pielęgnacyjne, przysługuje również jeżeli osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim, pod warunkiem, iż współmałżonek legitymuje się również orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Ta zmiana przepisów, miała istotny wpływ na wzrost ilości przyznanych świadczeń pielęgnacyjnych jak również na wzrost składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne . Rada Ministrów, w dniu 27 września 2011r., przyjęła uchwałę Nr 182/2011 ustanawiającą rządowy program wspierania osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne. Uchwała przewiduje, że osoby mające w listopadzie lub grudniu 2011r. ustalone prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie ustawy z dnia 28 listopada 2003r. o świadczeniach rodzinnych, otrzymają dodatkowe świadczenie w wysokości 100,00 zł miesięcznie. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 października 2011r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu wspierania osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne, określa szczegółowe warunki udzielania pomocy finansowej, realizowanej w ramach rządowego programu wspierania osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne. Prawo do pomocy przysługiwało osobie mającej ustalone, za miesiąc listopad lub grudzień 2011r. prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Pomoc jest przyznawana niezależnie od dochodu i finansowana jest z budżetu państwa. Program wspierania osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne realizowany jest przy współudziale wojewodów, którzy dokonują podziału środków budżetu państwa. Jednakże Pomoc nie jest świadczeniem rodzinnym i nie powoduje zmiany podstawy opłacania przez organ właściwy składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne za osoby otrzymujące świadczenie pielęgnacyjne. Rada Ministrów w dniu 27 grudnia 2011r. przyjęła kolejną uchwałę w sprawie ustanowienia rządowego programu wspierania niektórych osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne w okresie od stycznia do marca 2012r. oraz rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków Raport o stanie miasta Przemyśla realizacji rządowego programu wspierania niektórych osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne (Dz. U. Nr 295, poz. 1746). Uchwała i rozporządzenie przewidują, że niektóre osoby, tj. matka, ojciec lub opiekun faktyczny dziecka (opiekun faktyczny dziecka, to osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, która wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o jego przysposobienie), mające ustalone w styczniu, lutym lub marcu 2012r. prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie ustawy z dnia 28 listopada 2003r. o świadczeniach rodzinnych - niezależnie od wieku dziecka, otrzymają dodatkowe świadczenie w wysokości 100,00 zł miesięcznie. Pomoc będzie przyznawana na wniosek ww. osób. Inne niż wyżej wymienione osoby otrzymujące świadczenie pielęgnacyjne, nie są objęte rządowym programem wspierania niektórych osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne. Niektóre osoby uprawnione do świadczenia pielęgnacyjnego w 2013r. otrzymywały dodatkowo 100,00 zł oraz 200,00 zł miesięcznie w ramach rządowych programów wspierania osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego. Pomoc przyznawana jest z urzędu. c) Ustawą z dnia 7 grudnia 2012r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 31 grudnia 2012r. poz. 1548), która weszła w życie 1 stycznia 2013 roku, wprowadzono następujące zmiany: 1) Wprowadzenie nowego świadczenia opiekuńczego – specjalnego zasiłku opiekuńczego. Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2012r. poz. 788 i 1529) ciąży obowiązek alimentacyjny. Prawo do tego świadczenia uzależnione jest od kryterium dochodowego, które wynosi 623,00 zł netto na osobę. Przy ustalaniu dochodu brane są pod uwagę dochody rodziny osoby wymagającej opieki i rodziny osoby sprawującej opiekę. Poza tym, warunkiem otrzymania tego świadczenie jest faktyczna rezygnacja z zatrudnienia i innej pracy zarobkowej. O świadczenie to może również ubiegać się osoba, która sprawuje opiekę nad niepełnosprawnym małżonkiem. Specjalny zasiłek opiekuńczy wypłacany jest w wysokości 520,00 zł miesięcznie. Za osoby pobierające to świadczenie opłacane są składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz zdrowotne, o ile nie podlegają obowiązkowi takiego ubezpieczenia z innego tytułu; 2) zmiana zasad przyznawania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego od 1 stycznia 2013r. Od wejścia w życie tej nowelizacji, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego uzależnione jest od daty powstania niepełnosprawności osoby wymagającej opieki – świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby niepełnosprawnej powstała do ukończenia 18. roku życia lub, w przypadku nauki w szkole lub w szkole wyższej, do ukończenia 25. roku życia. Ponadto określono przypadki, kiedy o świadczenie pielęgnacyjne może ubiegać się inna niż spokrewniona w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki. Osoby uprawnione do świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie przepisów dotychczasowych (w brzmieniu obowiązującym do 31.12.2012r.) zachowały prawo do tego świadczenia w dotychczasowej wysokości do 30 czerwca 2013r. Z dniem 1 lipca 2013r. w wyniku tej zmiany nastąpił znaczny spadek osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne jak również tym samym zmniejszyła się kwota składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. ZASIŁKI DLA OPIEKUNÓW Z dniem 15 maja 2014r., weszła w życie, ustawa z dnia 4 kwietnia 2014r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów. Celem ustawy jest realizacja wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 5 grudnia 2013r. (sygn. akt K 27/13), w którym Trybunał Konstytucyjny uznał, że art. 11 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 7 grudnia 2012r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1548) jest niezgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Omawiana ustawa określa warunki nabywania oraz zasady ustalania i wypłacania zasiłków dla opiekunów osobom, które utraciły prawo do świadczenia pielęgnacyjnego z dniem 1 lipca 2013r. w związku z wygaśnięciem decyzji przyznającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Zasiłek dla opiekuna, w kwocie 520 zł, przysługiwał osobie, jeżeli decyzja o przyznaniu jej prawa do świadczenia pielęgnacyjnego wygasła z mocy prawa z dniem 1 lipca 2013r., na podstawie uznanego za niekonstytucyjny art. 11 ust. 3 ustawy z dnia 7 grudnia 2012r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw. Dodatkowym warunkiem przyznania 169 Raport o stanie miasta Przemyśla zasiłku dla opiekuna, to nieposiadanie przez opiekuna prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego w okresie na który ubiega się o zasiłek dla opiekuna, a także brak prawa innej osoby do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego na osobę wymagająca opieki (art. 2 ust. 5 ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów). Zasiłek dla opiekuna za okres od 01.07.2013r. do 14.05.2014r. przysługiwał wraz z odsetkami ustalonymi w wysokości odsetek ustawowych. Tabela nr 171.Realizacja świadczeń z tytułu zasiłków dla opiekunów (ZDO) wypłaconych w 2014r. Wypłata ZDO za okres od 01.07.2013r. do 31.12.2014r. Wypłata odsetek ustawowych od 01.07.2013r. do 14.05.2014r. ZDO za okres od 1 658 682 56 507,87 Tabela 172. Realizacja dodatkowego świadczenia dla osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne Wyszczególnienie XI - XII.2011r. Wydatki w złotych Liczba wypłaconych dodatków 42.300 423 Zaliczka alimentacyjna wypłacana była osobom uprawnionym, tzn. uprawnionym do świadczenia alimentacyjnego na podstawie tytułu wykonawczego, którego egzekucja była bezskuteczna. Z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 7 września 2007r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, tj. 1 października 2008r., utraciła moc ustawa z dnia 22 kwietnia 2005r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej. Jednakże sprawy będące w toku oraz sprawy o nienależnie pobrane zaliczki alimentacyjne podlegają rozpatrzeniu i dochodzeniu na zasadach i w trybie określonych w dotychczasowych przepisach. Tabela 173. Realizacja zaliczki alimentacyjnej od 2007r. do 30 września 2008r. Wypłacone zaliczki alimentacyjne Wydatki w złotych Liczba zaliczek alimentacyjnych narastająco Rok 2007 2.022.822 9 882 Od 1.01 do 30.09.2008r. 1.458.633 7 146 Świadczenia z funduszu alimentacyjnego Ponieważ wsparcie od strony państwa opiera się na konstytucyjnej zasadzie pomocniczości, która skierowana jest jedynie do tych osób ubogich, które nie są w stanie samodzielnie zaspokoi swoich potrzeb, gdyż na skutek bezskuteczności egzekucji alimentów od osób zobowiązanych wobec nich do alimentacji, nie otrzymują należnego im wsparcia, z dniem 01.10.2008r. weszła w życie ustawa z dnia 07.09.2007r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, na mocy której nastąpiła derogacja przepisów ustawy z dnia 22.04.2005r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej. Zgodnie z nowymi przepisami uprawnionymi do świadczeń są osoby uprawnione do alimentów na podstawie tytułu wykonawczego, w przypadku bezskuteczności egzekucji, do czasu ukończenia przez nią 18 roku życia albo w przypadku, gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej do ukończenia przez nią 25 roku życia, albo w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności – bezterminowo, których dochód miesięcznie nie przekracza ustawowego kryterium dochodowego, które aktualnie wynosi 725,00 zł na osobę w rodzinie. Wniosek o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, składa się w urzędzie gminy lub miasta ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej. Prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego co do zasady przyznaje się na okres świadczeniowy, który rozpoczyna się 1 października, a kończy 30 września następnego roku kalendarzowego. Jeżeli w trakcie pobierania 170 Raport o stanie miasta Przemyśla świadczeń z funduszu alimentacyjnego, orzeczeniem sądu nastąpi zmiana wysokości alimentów, dokonuje się również zmian w wysokości przyznanych świadczeń z funduszu alimentacyjnego, np. w przypadku podwyżki alimentów kwota świadczeń z funduszu alimentacyjnego zostaje podniesiona do zasądzonej kwoty, nie więcej jednak niż 500,00 zł na dziecko, począwszy od miesiąca od którego nastąpiła podwyżka (za niepełne miesiące przyznaje się świadczenia w wysokości 1/30 stawki dziennej). W tym wypadku możliwe jest przyznanie wyrównania. Z kolei w przypadku obniżenia przez sąd alimentów, dokonuje się w ten sam sposób obniżenia świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Każda decyzja o przyznaniu świadczeń z funduszu alimentacyjnego jest przekazywana komornikowi sądowemu prowadzącemu postępowanie egzekucyjne. Decyzja ta jest podstawą do prowadzenia przez komornika egzekucji mającej na celu odzyskanie od dłużnika całej kwoty, którą organ właściwy wypłacił osobie uprawnionej. Tabela 174. Realizacja świadczeń z funduszu alimentacyjnego od 1.10.2008r. – 31.12.2014r. Wypłacone świadczenia z funduszu alimentacyjnego Od 1.10. do 31.12.2008r. Wydatki w złotych Liczba świadczeń narastająco 515.950 2 089 Rok 2009 2.636.463 9 485 Rok 2010 2.881.874 9 478 Rok 2011 3.243.740 9 978 Rok 2012 3.439.021 10 125 Rok 2013 3.619.189 10 125 Rok 2014 3 596 654 9 649 Ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów reguluje również działania podejmowane wobec dłużników alimentacyjnych. Postępowanie wobec dłużników alimentacyjnych stanowi katalog środków, które należy zastosować przeciwko osobom, które zgodnie z treścią ustawy z dnia 07.09.2007r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów nie wywiązują się ze swojego obowiązku. Zastosowanie tych środków ma na celu usprawnienie egzekucji świadczeń alimentacyjnych oraz odciążenie budżetu państwa z ponoszenia kosztów utrzymania dzieci i osób zależnych, których rodzice nie uczestniczą w łożeniu na ich utrzymanie. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Przemyślu jest organem prowadzącym z upoważnienia Prezydenta Miasta Przemyśla postępowanie wobec osób uchylających się od płacenia alimentów, a zamieszkujących na terenie miasta Przemyśla. W tym przypadku można mówić o trzech kategoriach dłużników alimentacyjnych: Zarówno dłużnik alimentacyjny jak i osoba uprawniona zamieszkują na terenie Przemyśla. W takim przypadku postępowanie wobec dłużników wszczynane jest z urzędu po przyznaniu przez organ właściwy świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Dłużnik alimentacyjny zamieszkuje w Przemyślu, a osoba uprawniona do alimentów zamieszkuje i pobiera świadczenia z funduszu alimentacyjnego w innej gminie. W takim przypadku wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej występuje do organu właściwego dłużnika z wnioskiem o podjęcie działań wobec dłużnika. Osoba uprawniona do świadczeń alimentacyjnych nie otrzymała prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego lub nie ubiegała się o ich przyznanie. Wówczas taka osoba może złożyć wniosek o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego zamieszkałego na terenie Przemyśla. Do wniosku winna dołączyć zaświadczenie komornika potwierdzające bezskuteczną egzekucję świadczeń alimentacyjnych. Ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów reguluje również działania podejmowane wobec dłużników alimentacyjnych. Organ właściwy dłużnika przeprowadza wywiad alimentacyjny, w celu ustalenia sytuacji rodzinnej, dochodowej i zawodowej dłużnika 171 Raport o stanie miasta Przemyśla alimentacyjnego, a także jego stanu zdrowia oraz przyczyn niełożenia na utrzymanie osoby uprawnionej oraz odbiera od niego oświadczenie majątkowe. W 2013r. wysłano 263 wezwania celem przeprowadzenia wywiadu alimentacyjnego, w tym przeprowadzono 151 wywiadów. Natomiast w 12 przypadkach wystąpiono do Sądu z wnioskiem o ustalenie kuratora dla dłużnika nieznanego z miejsca pobytu, celem reprezentowania dłużnika w postępowaniu prowadzonym wobec dłużników alimentacyjnych. Jeżeli organ właściwy dłużnika poweźmie informacje mające wpływ na skuteczność prowadzonej egzekucji jest zobowiązany do przekazania tych informacji do komornika sądowego. W przypadku braku zatrudnienia zobowiązuje dłużnika do zarejestrowania się jako bezrobotny albo poszukujący pracy, zwraca się do starosty o podjęcie działań zmierzających do aktywizacji zawodowej dłużnika alimentacyjnego, a gdy brak jest możliwości aktywizacji zawodowej występuje z wnioskiem do starosty o skierowanie go do robót publicznych lub prac organizowanych na zasadach robót publicznych, określonych w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Uniemożliwienie przeprowadzenia wywiadu alimentacyjnego bądź odmowa złożenia oświadczenia majątkowego, odmowa zarejestrowania się w PUP lub nieuzasadniona odmowa przyjęcia pracy organ właściwy dłużnika wszczyna postępowanie dotyczące uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych. Jeżeli decyzja o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych stanie się ostateczna, organ właściwy dłużnika kieruje wniosek do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego, dołączając odpis tej decyzji oraz składa wniosek o ściganie za przestępstwo określone w art. 209 kk. MOPS zajmuje się również windykacją zadłużeń, ponieważ dłużnik alimentacyjny jest obowiązany do zwrotu całej kwoty, którą MOPS wypłacił osobie uprawnionej powiększonej dodatkowo o odsetki ustawowe. Wyegzekwowaniem tej kwoty zajmuje się komornik sądowy prowadzący postępowanie egzekucyjne w imieniu osoby uprawnionej do alimentów po otrzymaniu decyzji przyznającej świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Ponadto na tej samej zasadzie komornik sądowy prowadzi egzekucję zadłużeń powstałych na podstawie zaliczek alimentacyjnych wypłacanych przez MOPS osobom uprawnionym do dnia 30.09.2008r. W tym wypadku dłużnik musi zwrócić całość kwoty wypłaconej przez MOPS powiększonej o 5%. Od dnia 01.10.2009r. bądź po wcześniejszym uchyleniu osobie uprawnionej świadczeń z funduszu alimentacyjnego, MOPS wydaje każdemu dłużnikowi alimentacyjnemu, którego zadłużenie powstało wskutek świadczeń wypłacanych przez tut. Ośrodek, decyzję żądającą zwrotu świadczeń wypłaconych osobie uprawnionej w ostatnim okresie świadczeniowym. W 2013r. wydano 948 decyzji żądających zwrotu w/w należności. Jeżeli w wyznaczonym terminie dłużnik nie dokona spłaty to wszczyna się postępowanie egzekucyjne w administracji. Zatem do wyegzekwowania kwoty wypłaconej przez MOPS dodatkowo włączy się drugi organ egzekucyjny, tj. Naczelnik właściwego Urzędu Skarbowego. W 2013r. przekazano do Urzędu Skarbowego 136 tytułów wykonawczych, a 169 dłużnikom wysłano upomnienia. Tabela Nr 175. Zestawienie wpłat dokonanych przez komornika sądowego wyegzekwowanych od dłużnika alimentacyjnego. Wyszczególnienie 2009 2010 2011 244.110 294.869 348.145 451.026 447.502 420.643 147.950 182.950 219.007 281.192 277.813 261.994 dochód własny gminy dłużnika i wierzyciela 81.989 97.606 113.642 139.830 145.857 130.121 dochód gminy dłużnika (inne gminy) 14.171 14.313 15.496 Łączna kwota należności przekazana przez komornika sądowego z tego przekazano na: dochód budżetu państwa 2012 30.004 2013 23.832 2014 28.528 172 Raport o stanie miasta Przemyśla Powyższy podział dokonany jest zgodnie z art. 27 ust.1, 4 i 5 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, z którego wynika, że dłużnik alimentacyjny jest zobowiązany do zwrotu organowi wierzyciela należności w wysokości świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego osobie uprawnionej, łącznie z ustawowymi odsetkami, z czego: 20% kwot należności stanowi dochód własny gminy wierzyciela, 20% kwot należności stanowi dochód własny gminy dłużnika, 60% kwoty oraz odsetki stanowią dochód budżetu państwa. W przypadku, gdy organ właściwy wierzyciela nie jest jednocześnie organem właściwym dłużnika, przekazuje organowi właściwemu dłużnika 20% kwoty. Natomiast zadłużenie z tytułu wypłat świadczeń z funduszu alimentacyjnego wraz z odsetkami na dzień 31.12.2013r. wynosi: 18.281.347,92 zł. B. TRENDY I TENDENCJE Tabela 176. Działalność MOPS w Przemyślu w latach 2007-2014 99,9 535 493 99,2 620 915 99,2 1 685 387 99,8 1 787 019 % planu 100,00 99,5 99,9 100,0 99,5 621 743 1 602 811 99,9 Kwota wykonania 483 200,98 5 492 323 4 054 685 99,97 99,9 20 284 076 % planu 100,0 99,7 99,9 518 141,08 1 330 844 99,9 Kwota wykonania 460 889,40 5 530 155 3 823 231 99,99 99,7 19 411 926 % planu 100,0 99,6 98,4 417.165,46 1.375.995 99,8 Kwota wykonania 384 149,53 4 247 439 3 552 722 99,8 99,99 19 386 701 % planu 100,0 99,0 98,6 431 407,83 Rodziny zastępcze 1 248 142 99,9 Kwota wykonania 344 802,64 3 882 642 2 727 234 99,9 18 800 198,73 % planu 100,0 99,3 99,3 Orzekanie o stopniu niepełnosprawności 95,1 99,98 Kwota wykonania 322.470,00 3.969.282 2.699.716 2014 406 992,46 18.759.988,96 % planu 96,4 98,3 98,9 2013 1 068 828 99,97 Kwota wykonania 360 988,00 4 232 166 2 617 541 2012 98,64 16 525 435,29 % planu 99,9 95,3 96,8 2011 84,7 98,9 Kwota wykonania 385 227,00 4 219 737 2 378 880, 2010 314 926,84 15 947 463,47 % planu 90,45 88,1 98,2 492 219 2009 1 064 103 Świadczenia rodzinne wraz ze świadczeniem z funduszu alimentacyjnego 2008 99,98 Terenowe ośrodki pomocy 3 240 457 Zasiłki i pomoc w naturze 2 246 214 Usługi opiekuńcze 17 208 469,95 Wyszczególnienie Kwota wykonania 2007 173 1 635 1 529 1 566 1 635 1 604 4 926 4 478 4 454 4 7 13 7 6 5 11 13 16 18 36 24 18 14 76 68 78 84 77 69 75 66 130 68 139 151 142 130 131 109 1 050 1 024 859 823 174 914 863 4 444 4 571 4 813 4 237 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2014 2013 2012 Liczba rodzin w danym roku 903 596 199 188 175 2011 21 652 84,9 19.942 99,99 17 806, 97,6 154 705 99,4 192.144 99,8 252 101, 100,0 100,00 483 200,98 98,7 303 906 99,9 99,1 33 514 99,9 35 840 62,4 30 879 46,9 100,0 316 818 14 074, 157 000 100,0 3 306 950 100,0 2 434 934 99,8 2 109 978 100,0 1 539 105 99,8 1.215.366 99,99 1 108 081 98,7 958 270 99,5 100,0 171 318 99,9 222 716 99,6 290 224 99,7 261 986 99,99 266.934 99,8 305 533 96,0 354 617 80,3 327 892 Placówki opiekuńczowychowawcze 175 80,8 Składki na ubezpieczenie zdrowotne 99,98 Domy Pomocy Społecznej 652 782 0 0 0 0 0 0 0 0 99,4 0 99,9 24 741 0 0 o 0 Pomoc repatriantom 214 32 717 99,9 36 622 451 99,9 44 152 721 97,0 40 673 210 99,0 34 102 719 99,7 33.350.250 99,2 30 796 662 90,6 29 745 779 96,6 27 735 387 RAZEM 4 238 2009 1 544 4 213 Mieszkania chronione 174 170 99,8 3 900 232 99,9 3 364 046 99,4 3 276 668 97,5 3 725 251 99,80 3.400.291 99,3 3 102 072 94,6 2391458 86,6 1 350 140 Pozostała działalność 2010 2008 Ochrona macierzyństwa 1 329 Bezdomność 2 180 Sieroctwo 2007 Ubóstwo 1 318 Rodzaj sytuacji życiowej 120 Raport o stanie miasta Przemyśla Podstawową przyczyną udzielenia pomocy przez MOPS było ubóstwo, dalej bezrobocie, niepełnosprawność, bezradność socjalna i ekonomiczna, długotrwała choroba oraz alkoholizm, ochrona macierzyństwa, sieroctwo, bezdomność, opuszczenie zakładu karnego i narkomania. Tabela 177. Powody przyznawania pomocy społecznej Liczba osób w rodzinie w danym roku 435 421 416 1241 1176 1522 1462 1346 321 1300 1273 292 265 94 294 278 79 274 276 920 843 971 952 854 849 853 862 69 70 74 65 44 46 40 36 414 455 386 277 273 241 Narkomania Powrót z zakładu karnego 119 129 128 116 117 5 5 24 14 113 112 7 4 7 5 8 9 8 10 14 14 419 344 365 358 297 292 265 243 4 21 18 23 11 15 10 14 8 15 72 41 19 12 18 39 28 30 Tabela 178. Ilość osób korzystających z pomocy MOPS w latach 2007-2014 Rok Ilość rodzin Ilość osób w tych rodzinach Odsetek mieszkańców Przemyśla 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 3 511 3 242 3 577 3 552 3 325 3 263 10 310 9 689 10 568 10 235 9 479 9 028 15,6 14,8 16,2 15,4 14,2 14,0 3 373 3 274 9 248 8 870 15,0 14,2 Zmiana przepisów celnych w 2008r. w zakresie drobnego handlu przygranicznego pozbawiła dochodów części mieszkańców Przemyśla, co spowodowało znaczący wzrost w 2009r.liczby bezrobotnych ubiegających się o pomoc – z 1 517 rodzin w 2008r. do 1 711 rodzin w 2009r. i 1 811 rodzin w 2010r. oraz ogólnie klientów pomocy społecznej . Wzrosła również ilość rodzin niepełnych: 624 w 2008r. i 712 rodzin w 2009r. Natomiast w 2010r. nastąpił niewielki spadek rodzin niepełnych. Powyższe liczby i zanotowane wskaźniki stanowią dla MOPS płaszczyznę działań w zakresie form wsparcia wdrażanych programów walki z wykluczeniem i marginalizacją. Porównując ostatnie lata zaobserwować można nieznaczną tendencję do obniżania się liczby świadczeniobiorców, jak i ilości określonych form pomocy. Na taki stan rzeczy ma wpływ przeniesienie obszaru działania na szeroko rozumianą pracę socjalną, ale równocześnie wysokość kryterium dochodowego, które ogranicza liczbę osób kwalifikujących się do objęcia pomocą. Tabela 179. Realizacja zasiłków celowych (środki własne gminy) w latach 2007-2014. Kwota świadczenia [zł.] 561.852 736.178 Liczba osób którym przyznano pomoc 1 459 1 440 200 556 Ogólnie występuje tendencja wzrostowa w przyznawaniu świadczeń przez MOPS, co spowodowane jest ubożeniem społeczeństwa, a przez to wzrostem liczby osób i rodzin wymagających wsparcia. 2007 2008 5 255 2 068 444 953 452 942 448 251 Rok 1 556 5 460 1 642 1 657 2 226 5 398 5 427 1 702 2 324 6 025 2 009 2 708 5 860 2 097 2 853 5 324 1 997 2 758 5 474 2 144 2 844 1 755 715 919 1 793 754 1 720 742 1 679 321 961 343 Alkoholizm 1 089 746 1 811 864 1 711 1 098 858 1 517 2 196 Bezradność socjalna i ekonomiczna w tym: - rodziny niepełne - rodziny wielodzietne 1 064 Długotrwała choroba 810 851 Niepełnosprawn ość 1 042 Bezrobocie 1 554 Raport o stanie miasta Przemyśla Liczba świadczeń 2 308 2 255 Średnia wysokość zasiłku w złotych 243 326 175 Raport o stanie miasta Przemyśla 2009 2010 2011 2012 2013 2014 982.985 805.101 432.840 358.523 227.139 1 750 1 612 1 287 1 412 1 012 3 130 2 386 1 929 2 431 1 559 314 337 224 147 146 237.167 1 044 1 265 187 Tabela 180. Realizacja zadań własnych w 2014r. według form pomocy Formy pomocy Zasiłki okresowe w tym: Środki własne Środki zlecone Posiłek w tym* Dzieci Usługi opiekuńcze** Zasiłek celowy zdarzenie losowe Sprawienie pogrzebu Zasiłek celowy, celowy specjalny, celowy zwrotny oraz zasiłek celowy z programu dożywianie i pomoc rzeczowa w formie artykułów żywn. Poradnictwo specjalistyczne Interwencja kryzysowa Praca socjalna Liczba osób Którym przyznano w rodzinie świadczenie Kwota świadczeń w zł. Procentowy wskaźnik wykon. do 2013 roku 95,43 113,40 95,40 103,77 105,71 104,84 6,03 103,40 1 349 x x 1 275 1 191 197 2 16 3 911 3 198 3 097 248 3 16 3 061 923 5 568 3 056 355 511 124 442 269 483 201 700 33 509 2 350 6 169 2 934 029 112,76 1 057 4 2 951 2 671 9 7 609 X X X 93,87 0 106,38 *) dane zawierają dożywianie w przedszkolach, szkołach, obiady dowożone, obiady w DPS, **) kwota nie uwzględniana w budżecie MOPS. Tabela 181. Realizacja zleconych gminie zadań według form pomocy w 2014r. Formy pomocy Liczba osób Którym przyznano w rodzinie świadczenie Zasiłki stałe* Kwota świadczenia w zł. Wzrost w stosunku do 2013%) 454 703 1.952.726 102,95 Specjalistyczne usługi opiekuńcze (psychiatra) 55 101 451.615** 105,24 Program rządowy „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” - 5 535 3.159.268 110,79 *) od sierpnia 2009 zasiłki stałe są zadaniem własnym gminy **) kwota usług pomniejszona o odpłatność MOPS zrealizował wnioski w pełnym zakresie w wysokości ustalonej przepisami ustawy o pomocy społecznej. Narzędziem do walki z bezrobociem jest organizowanie prac społecznie użytecznych w miejscu zamieszkania lub pobytu w wymiarze 10 godzin tygodniowo w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, organizacjach lub instytucjach statutowo zajmujących się pomocą charytatywną lub na rzecz społeczności lokalnej. Prezydent Miasta Przemyśla zadanie w zakresie organizowania prac społecznie użytecznych powierzył Dyrektorowi MOPS. Podmiot, organizujący prace społecznie użyteczne zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pracy oraz przestrzeganie przepisów prawa pracy dotyczących wykonywania przez kobiety prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia. Głównym celem organizowania prac społecznie użytecznych jest aktywizacja osób podlegających wykluczeniu i umożliwienie im powrotu na rynek pracy. W 2012r. w ramach prac społecznie użytecznych pracowało 94 osoby w 16 jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, organizacjach lub instytucjach statutowo zajmujących się 176 Raport o stanie miasta Przemyśla pomocą charytatywną lub na rzecz społeczności lokalnej. Kolejną instytucją, która dołączyła w 2012r. do programu w zakresie realizacji prac społecznie użytecznych był Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 1 w Przemyślu, w którym zatrudnienie uzyskało 4 osoby. W 2013r. w ramach prac społecznie użytecznych zatrudnionych było 120 osób w 18 jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej. Po raz pierwszy z tej formy pomocy skorzystało Gimnazjum Nr 2 oraz Szkoła Podstawowa Nr 15 w Przemyślu. W 2014 r liczba osób, które zostały skierowane do wykonywania prac społecznie użytecznych, wynosiła 145. Rok 2009 był kolejnym rokiem realizacji przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Przemyślu projektu systemowego „Czas na aktywność w mieście Przemyśl”. Projekt ten realizowany jest w ramach Priorytetu VII Promocja Integracji Społecznej, Działanie 7.1 Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji, Poddziałanie 7.1.2 Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez powiatowe centra pomocy rodzinie w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Dla Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej realizacja projektu systemowego w 2008r. dała po raz pierwszy możliwość dodatkowej aktywizacji naszych klientów poprzez dodatkowe wsparcie w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, jak również pozwoliła na wypracowanie nowego modelu pracy socjalnej. Projekt w 2008r. zakończył się w pełni sukcesem. Niezaprzeczalnym osiągnięciem projektu było objęcie kompleksowym wsparciem dużej liczby osób korzystających z pomocy społecznej (zrealizowanie 118 kontraktów socjalnych i 12 umów). Szczególną aktywnością w projekcie wykazały się kobiety, które na ogólną liczbę uczestników projektu tj. 130 osób stanowiły zdecydowaną większość. 92 kobiety zakończyły udział w planowanych działaniach w projekcie . W 100% zrealizowano: zaplanowaną liczbę godzin warsztatów oraz treningów kompetencji i umiejętności społecznych, kursy zawodowe ukończyło 130 osób, kurs podstawowy języka angielskiego ukończyło 23 osoby, 15 osób podnosi stopień wykształcenia w formach szkolnych. Nastąpił wzrost potencjału społecznego i zawodowego uczestników projektu, zwiększyła się ich zdolność do zatrudnienia i motywacja do zmiany dotychczasowej biernej postawy życiowej. W 2009r. do projektu zakwalifikowano 120 osób niepracujących, będących w wieku aktywności zawodowej, korzystających z różnych form wsparcia w pomocy społecznej, zamieszkałych na terenie miasta Przemyśla. W grupie tej znalazło się również 20 osób niepełnosprawnych oraz 12 osób opuszczających placówki opiekuńczo-wychowawcze i rodziny zastępcze. Cel główny projektu jest zgodny z zapisami zawartymi w: Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych miasta Przemyśl oraz Miejskim Programie Działań na rzecz osób Niepełnosprawnych. W ramach aktywizacji edukacyjnej uczestnicy projektu brali udział w szkoleniach takich jak: kurs języka angielskiego-19 osób, kurs przedstawiciel handlowy + prawo jazdy kat. B -36 osób, kurs prawo jazdy kat. C -11 osób, kosmetyczka-12 osób, kasjer walutowy 9 osób, opiekunka dziecięca i osoby starszej 13 osób, operator wózków jezdniowych 16 osób, kurs komputerowy ogólny 13 osób i kurs komputerowy ECDL 8 osób. Osoby uczęszczające na kurs języka angielskiego w ramach projektu przystąpiły do egzaminu państwowego na certyfikat językowy TELC A2. Certyfikaty TELC są np. na wielu wyższych uczelniach uznawane, jako egzaminy końcowe z języka, polska administracja państwowa uznaje je, jako oficjalne potwierdzenie znajomości języka. Podsumowując przebieg realizacji projektu w 2009r. należy podkreślić, że z 120 osób zakwalifikowanych do projektu 108 uczestników zrealizowało do końca zaplanowane dla nich formy wsparcia w tym 84 kobiety. W dalszym ciągu kobiety są bardziej aktywne w projekcie i zdobywając nowe umiejętności i kwalifikacje konsekwentnie dążą do poprawy swojej sytuacji życiowej. Został osiągnięty najważniejszy cel projektu tj. „zwiększenie zdolności do zatrudnienia uczestników projektu” - 11 osób podjęło pracę. 177 Raport o stanie miasta Przemyśla W 2010r. projektem systemowym objęto osoby dorosłe bezrobotne nieaktywne zawodowo, osoby niepełnosprawne, wychowanków rodzin zastępczych lub placówek opiekuńczo-wychowawczych, będące w wieku aktywności zawodowej, korzystające ze świadczeń pomocy społecznej, zamieszkałe na terenie miasta Przemyśla- łącznie zakwalifikowano 150 osób, w tym 97 kobiet. Wśród 150 osób znalazło się 20 osób niepełnosprawnych oraz 14 osób opuszczających rodziny zastępcze lub placówki opiekuńczo-wychowawcze. W 2012r., tj. piątym roku realizacji projektu systemowego po ogólnej diagnozie potrzeb realizacji i celu projektu stworzono grupę docelową osób, które zostały objęte wsparciem. Projektem systemowym objęto osoby dorosłe bezrobotne i/lub nieaktywno zawodowe i/lub osoby niepełnosprawne i/lub wychowanków rodzin zastępczych lub placówek opiekuńczowychowawczych, będące w wieku aktywności zawodowej, korzystające ze świadczeń pomocy społecznej, zamieszkałe na terenie miasta Przemyśla. Łącznie zakwalifikowano 175 osób, w tym 100 kobiet, które stanowią większość świadczeniobiorców. Wśród 175 osób znalazło się 23 osób niepełnosprawnych oraz 13 osób opuszczających rodziny zastępcze lub placówki opiekuńczowychowawcze, oraz 30 osób w grupie wiekowej „45 +” będące uczestnikami Programu Aktywności Lokalnej. Założone cele na 2012r. podobnie jak w latach ubiegłych realizacji programu zostały w pełni osiągnięte. W szóstym roku realizacji projektu systemowego, czyli w roku 2013, zakwalifikowano 230 osób. W grupie tej większość stanowią kobiety. Wśród 230 osób znalazło się 33 osób niepełnosprawnych oraz 10 osób opuszczających rodziny zastępcze lub placówki opiekuńczo-wychowawcze, oraz 70 osób będących uczestnikami Programu Aktywności Lokalnej. W ramach realizacji projektu zastosowano instrumenty Aktywnej integracji: 1. Aktywizacji społecznej, na które składają się poniższe działania: 97 osób uczestniczyło w treningach z zakresu umiejętności społecznointerpersonalnych, 16 osób skorzystało z indywidualnego doradztwa prawniczego, 35 osób uczestników PAL skorzystało z usług asystentów rodziny, 2. Aktywizacji zawodowej: 186 osób uczestniczyło w indywidualnym doradztwie zawodowym, 3. Aktywizacji zdrowotnej: 33 osoby niepełnosprawne skorzystało z zajęć rehabilitacyjnych i zespołu ćwiczeń fizycznych usprawniających psychoruchowo, 4. Aktywizacji edukacyjnej: 57 osób uczestniczyło w kursie - Przedstawiciel handlowy + prawo jazdy kat. B, 16 osób uczestniczyło w kursie - Opiekunka w żłobku i klubie dziecięcym, 24 osoby uczestniczyło w kursie – Prawo jazdy kat. C, 2 osoby uczestniczyło w kursie – Prawo jazdy kat. C + E, 45 osób uczestniczyło w kursie –Sprzedawca z obsługą kasy fiskalnej i fakturowaniem, 9 osób uczestniczyło w kursie – Kosmetyczka + stylizacja paznokci, 20 osób uczestniczyło w kursie – Magazynier z obsługą wózków jezdniowych, 7 osób uczestniczyło w kursie – Komputerowym, 16 osób uczestniczyło w kursie – Komputerowy ogólny, 5 osób uczestniczyło w kursie – Kwalifikacja wstępna przyśpieszona dla osób wykonywających transport drogowy – przewóz rzeczy, 12 osób uczestniczyło w kursie- Operator koparko-ładowarki 12 osób uczestniczyło w kursie – Opiekun osoby starszej z językiem niemieckim, 12 osób uczestniczyło w kursie – Pracownik ochrony, 13 osób uczestniczyło w kursie – Kucharz małej gastronomii, 16 osób uczestniczyło w kursie - Bukieciarstwo, 7 osób uczestniczyło w kursie - Prawo jazdy kat. D, 6 osób uczestniczyło w kursie – Pilot wycieczek, 178 Raport o stanie miasta Przemyśla 4 osoby uczestniczyły w kursie – Technolog robót wykończeniowych, 6 osób uczestniczyło w kursie – Spawacz metodą TIG, W trakcie trwania zajęć i szkoleń uczestnicy projektu mieli zapewnioną opiekę nad dziećmi. Nowością zastosowaną w projekcie od 2013r. jest możliwość kierowania uczestników projektu w wieku do 30 lat na staże zawodowe. Z tej formy wsparcia korzystało bądź korzysta kontynuując staż zaczęty w 2013r. – 33 osoby. Uchwałą Nr 63/2009 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 26 marca 2009r. przyjęto Miejski Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych w zakresie rehabilitacji społecznej, zawodowej oraz przestrzegania praw osób niepełnosprawnych na lata 2009–2015 opracowany głównie w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Przemyślu. Pełna realizacja założeń programu uzależniona jest od wielkości środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przyznawanych algorytmem rokrocznie Gminie Miejskiej Przemyśl. Po zniżkowej tendencji w zakresie otrzymywanych środków PFRON w latach 2009-2011 w roku 2012 nastąpił wzrost o ok. 35%, co wpłynęło na poprawę realizacji założeń programu. Na realizacje zadań na rzecz osób niepełnosprawnych w 2013r. Zarząd Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przeznaczył w powiecie grodzkim Przemyśl środki na łączną kwotę 2.244.795 zł. Na rehabilitację społeczną do realizacji przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Przemyślu przeznaczono kwotę 1.935.620 zł. W siódmym roku realizacji projektu systemowego po ogólnej diagnozie potrzeb realizacji i celu projektu stworzono grupę docelową osób, które zostały objęte wsparciem. Projektem systemowym objęto osoby dorosłe bezrobotne i/lub nieaktywno zawodowe i/lub osoby niepełnosprawne i/lub wychowanków rodzin zastępczych lub placówek opiekuńczowychowawczych, będące w wieku aktywności zawodowej, korzystające ze świadczeń pomocy społecznej, zamieszkałe na terenie miasta Przemyśla. Łącznie zakwalifikowano 236 osób, w tym większość stanowią kobiety. Wśród 236 osób znalazło się 66 osób niepełnosprawnych oraz 70 osób będących uczestnikami Programu Aktywności Lokalnej. W ramach realizacji projektu zastosowano instrumenty Aktywnej integracji: 1. Aktywizacji społecznej, na które składają się poniższe działania: • 195 osób uczestniczyło w treningach z zakresu umiejętności społeczno - interpersonalnych, • 21 osób skorzystało z indywidualnego doradztwa prawniczego, • 26 osób uczestników PAL skorzystało z usług asystentów rodziny, 2. Aktywizacji zawodowej: • 191 osób uczestniczyło w indywidualnym doradztwie zawodowym, 3. Aktywizacji zdrowotnej: • 39 osoby niepełnosprawne skorzystało z zajęć rehabilitacyjnych i zespołu ćwiczeń fizycznych usprawniających psychoruchowo, 4. Aktywizacji edukacyjnej: • 84 osób uczestniczyło w kursie – Przedstawiciel handlowy + prawo jazdy kat. B, • 16 osób uczestniczyło w kursie – Opiekunka w żłobku i klubie dziecięcym, • 20 osób uczestniczyło w kursie – Prawo jazdy kat. C + kurs kwalifikacji wstępnej przyspieszonej dla osób wykonujących transport drogowy – przewóz rzeczy, • 13 osób uczestniczyło w kursie – Prawo jazdy kat. C + E, • 7 osób uczestniczyło w kursie – Kwalifikacja wstępna przyśpieszona dla osób wykonywujących transport drogowy – przewóz rzeczy, • 31 osób uczestniczyło w kursie – Sprzedawca z obsługą kasy fiskalnej i fakturowaniem , • 15 osób uczestniczyło w kursie – Kosmetyczka + stylizacja paznokci, • 20 osób uczestniczyło w kursie – Magazynier z obsługą wózków jezdniowych, • 6 osób uczestniczyło w kursie – Komputerowym ogólnym, • 3 osób uczestniczyło w kursie – Opiekun osoby starszej z językiem niemieckim, • 20 osób uczestniczyło w kursie – Kwalifikowany pracownik ochrony, 179 Raport o stanie miasta Przemyśla • 12 osób uczestniczyło w kursie – Kucharz małej gastronomii z organizacją cateringu, • 14 osób uczestniczyło w kursie – Bukieciarstwo i florystyka, • 4 osoby uczestniczyły w kursie – Cukiernik • 13 osób uczestniczyło w kursie – Animator zabaw dziecięcych • 12 osób uczestniczyło w kursie – Pracownik administracyjno-biurowy z elementami kadrowo-księgowymi • 7 osób uczestniczyło w kursie – Konserwator/portier z uprawnieniami elektrycznymi W trakcie trwania zajęć i szkoleń uczestnicy projektu mieli zapewnioną opiekę nad dziećmi. Nowością zastosowaną w projekcie od 2014 r. jest możliwość kierowania uczestników projektu w wieku do 30 lat na staże zawodowe. Z tej formy wsparcia korzystało bądź korzysta konturując staż zaczęty w 2014 r. – 31 osób. POMOC MATERIALNA DLA UCZNIÓW Z dniem 1 stycznia 2014 r. zgodnie z Uchwałą Nr 206/2013 Rady Miejskiej z dnia 24 października 2013 r. zadania dotyczące świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie miasta Przemyśla, zostały przekazane do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Przemyślu. Rodzajami świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym są: 1) stypendia szkolne 2) zasiłki szkolne Podstawa prawna: - ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (t.j. Dz. U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) - uchwała Rady Miejskiej w Przemyślu Nr 12/2014 z dnia 06.02.2014r. w sprawie ustalenia regulaminu udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie miasta Przemyśla (Dz. Urz. Woj. Podkarpackiego z 13.03.2014r. poz. 952 z późn. zm.) - rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 lipca 2012r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz.U. z 2012r., poz.823). Stypendia i zasiłki szkolne przyznaje się w ramach środków finansowych przeznaczonych na ten cel z budżetu państwa (80% kwoty) i budżetu gminy (20% kwoty). Na wypłatę zasiłków szkolnych gmina może przeznaczyć maksymalnie 5% z kwoty dotacji. Pomoc materialna przysługuje uczniom szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, bez względu na typ tj. szkoły każdego rodzaju, zarówno dla młodzieży jak i dla dorosłych, dzienne, wieczorowe i zaoczne. Świadczenia przysługują też słuchaczom dwuletniego studium - do czasu ukończenia kształcenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia 24 roku życia. Świadczenia te przyznaje się uczniom według miejsca zamieszkania, bez względu na położenie szkoły, do której uczeń uczęszcza. A. Stypendia szkolne Do ubiegania się o przyznanie stypendium szkolnego uprawnieni są uczniowie, którzy spełniają łącznie następujące kryteria: 1) zamieszkują na terenie miasta Przemyśla, 2) znajdują się w trudnej sytuacji materialnej oraz spełniają określane kryterium dochodowe określone w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej, które nie może przekroczyć 456 zł w przeliczeniu na jednego członka rodziny. Wniosek o przyznanie stypendium szkolnego może złożyć: - rodzic/ opiekun prawny, - pełnoletni uczeń, 180 Raport o stanie miasta Przemyśla - dyrektor szkoły/ ośrodka/ kolegium - stypendium szkolne może być przyznane również z urzędu. Wniosek o przyznanie stypendium szkolnego składa się do dnia 15 września danego roku szkolnego, a w przypadku słuchaczy kolegiów nauczycielskich, nauczycielskich kolegiów języków obcych i kolegiów pracowników służb społecznych do dnia 15 października danego roku szkolnego. W uzasadnionych przypadkach wniosek o przyznanie stypendium szkolnego może być złożony po upływie ww. terminu. Stypendium szkolne jest przyznawane na okres nie krótszy niż jeden miesiąc i nie dłuższy niż dziesięć miesięcy w danym roku szkolnym (od września do czerwca), a w przypadku słuchaczy kolegiów na okres nie dłuższy niż od października do czerwca w danym roku szkolnym. Miesięczna kwota stypendium szkolnego ustalana jest w oparciu o wysokość zasiłku rodzinnego dla dzieci w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia, tj. 106 zł (zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003r. o świadczeniach rodzinnych, Dz. U z 2015 r. poz. 114 ) i powinna wynosić nie mniej niż 80 % i nie więcej niż 200% kwoty tego zasiłku miesięcznie. Wyróżnia się następujące formy stypendiów szkolnych: - całkowite lub częściowe pokrycie kosztów udziału w płatnych zajęciach edukacyjnych, w tym wyrównawczych wykraczających poza zajęcia realizowane w szkole w ramach planu nauczania; - całkowite lub częściowe pokrycie udziału w płatnych zajęciach edukacyjnych realizowanych poza szkołą; - pomoc rzeczowa o charakterze edukacyjnym, w tym w szczególności zakup podręczników; - całkowite lub częściowe pokrycie kosztów związanych z pobieraniem nauki poza miejscem zamieszkania; - świadczenie w formie pieniężnej w przypadku jeżeli udzielenie stypendium w wyżej wymienionych formach nie jest możliwe. B. Zasiłki szkolne Podstawę przyznania uczniowi zasiłku szkolnego stanowi łączne spełnienie następujących przesłanek: - wystąpienie zdarzenia o charakterze losowym, - nie przekroczenie terminu dwóch miesięcy od wystąpienia zdarzenia uzasadniającego przyznanie tego zasiłku, - związek przyczynowy pomiędzy tym zdarzeniem, a trudną sytuacją materialną, - związek pomiędzy tą przejściowo trudną sytuacją materialną, a niezaspokojonymi potrzebami ucznia na pokrycie wydatków związanych z procesem edukacyjnym lub w zakresie pomocy rzeczowej o charakterze edukacyjnym. W przypadku przyznawania zasiłków szkolnych, kryterium dochodowe nie jest brane pod uwagę. Wysokość zasiłku szkolnego nie może przekroczyć jednorazowo kwoty stanowiącej pięciokrotność kwoty o której mowa w art.6 ust.2 pkt 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Zasiłek szkolny może być przyznany w formie świadczenia pieniężnego na pokrycie wydatków związanych z procesem edukacyjnym lub w formie pomocy rzeczowej o charakterze edukacyjnym, raz lub kilka razy w roku w przypadku kilku oddzielnych zdarzeń o charakterze losowym, niezależnie od otrzymywanego stypendium szkolnego. Tabela Nr 182. Udzielone stypendia i zasiłki szkolne w 2014r. Rok 2014 Liczba uczniów objętych pomocą Stypendia szkolne 1 256 Zasiłki szkolne 19 181 Raport o stanie miasta Przemyśla Wypłacona kwota Łączna kwota wypłaconych świadczeń: 987 600, 26 zł 6 360,00 zł 993 960, 26 zł KARTA DUŻEJ RODZINY Realizację Programu „Przemyska Karta Rodziny Wielodzietnej 3+ i rodziny zastępczej” na terenie Miasta Przemyśla przyjęto Uchwałą Nr 275/2011 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 24.11.2011r., i przekazano do realizacji Miejskiemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej w Przemyślu. Program, o którym mowa wyżej adresowany jest do rodzin wielodzietnych (tj. co najmniej troje dzieci) i rodzin zastępczych, w tym również rodzin, gdzie dzieci są wychowywane przez jednego z rodziców, zamieszkujących i zameldowanych na terenie miasta Przemyśla. Jego celem jest przede wszystkim wzmocnienie funkcji rodziny i kondycji finansowej rodzin wielodzietnych i rodzin zastępczych, promowanie pozytywnego wizerunku rodziny wielodzietnej i rodziny zastępczej oraz ułatwianie w/w rodzinom dostępu do dóbr kultury, sportu i rozrywki. Do realizacji tego celu wprowadzono kartę „Przemyska Rodzina 3+”, którą otrzymuje każdy członek rodziny wielodzietnej i rodziny zastępczej na podstawie złożonego wniosku począwszy od 1 stycznia 2012r. Tabela Nr 183. Realizacja Programu w okresie od 01.01.2012r. do 24.06.2014r. Rok Ilość Łączna ilość w tym dla: w tym Odmowa wnioskó wydanych rodziców/ dla: wydania w kart opiekunów dzieci kart 2012 348 1.690 592 1.098 0 2013 134 626 228 398 1 2014 89 405 140 265 0 Od 16 czerwca 2014r. obowiązuje Rządowa Karta Dużej Rodziny na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 maja 2014r. program pomocy dla rodzin wielodzietnych (Dz. U. z 2014r. Poz. 755 z późn. zm). W okresie od 16.06.2014r. do 31.12.2014r. w ramach realizacji rządowego programu dla rodzin wielodzietnych wpłynęło 407 wniosków o przyznanie Karty Dużej Rodziny(KRD) lub wydanie duplikatu KDR. Z 407 wniosków wprowadzonych do systemu RI KDR (wszystkie wnioski wykorzystywane są w programach samorządowych m. Przemyśla) 400 wniosków wprowadzonych było po raz pierwszy o wydanie Karty, 1 wniosek o dodanie nowego członka rodziny wielodzietnej będącej już w programie, 4 wnioski dla osoby ubiegającej się o przedłużenie terminu ważności karty, 2 wnioski dla osób, które zamówiły duplikat wydania KDR. Do dnia 31.12.2014r. wydano karty 360 rodzinom o łącznej liczbie członków rodzin 1.824 z tego rodzicom/małżonkom 640 kart, dzieciom 1.184. Koszt faktyczny realizacji tego programu uzyskany z budżetu państwa wyniósł 1.745,82zł, zaś dochody budżetu państwa w związku z wydaniem duplikatów kart wyniosły 17,52zł. Od dnia 01.01.2015r. prawo do posiadania Karty Dużej Rodziny rozpatrywane jest już na podstawie ustawy z dnia 05. grudnia 2014r. o Karcie Dużej Rodziny /Dz. U. z 2014r. poz.1863/ oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27. maja 2014r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu dla rodzin wielodzietnych / Dz. U. z 2014r. poz.755 z późn. zm./ 182 Raport o stanie miasta Przemyśla Tabela 184. System wsparcia dla osób starszych, samotnych i niepełnosprawnych Rodzaj wsparcia Usługi opiekuńcze w tym specjalistyczne w miejscu zamieszkania klienta Usługi opiekuńcze specjalistyczne dla osób z zaburzeniami psychicz. w domu chorego Posiłki dowożone do domu Zajęcia rehabilitacyjne i posiłki Realizator 2008 113 115 101 92 86 117 128 122 116 0 0 0 ZUM „Danuta” do III 2004r., od IV 2004 PKPS 56 58 MOPS, DPS Lipowica. 38 Polski Czerwony Krzyż Polski Komitet Pomocy Społecznej, PHU „Danuta” Dom Dziennego Pobytu DPS dla Osób w Podeszłym Wieku DPS dla Mężczyzn Niepełnosprawnych Intelektualnie i Psychicznie Chorych, DPS dla Osób Niepełnosprawnych Intelektualnie Całodobowa opieka i usługi i Psychicznie Chorych opiekuńcze Miejski Dom Pomocy Społecznej dla osób przewlekle psychicznie chorych, niepełnosprawnych intelektualnie, w podeszłym wieku i przewlekle somatycznie chorych Zajęcia rehabilitacyjne i posiłki Liczba korzystających w roku 2009 2010 2011 2012 2007 Środowiskowy Dom Samopomocy. Dofinansowanie turnusu MOPS, PFRON rehabilitacyjnego Likwidacja barier architekt. MOPS, PFRON i w komunikowaniu się Dofinansowanie do sprzętu rehabilit., przedmiotów MOPS, PRFON ortoped.i środków pomocn. Stowarzyszenie Wspierania Osób Niepełnosprawnych, Intelektualnie, PFRON Warsztaty terapii Spółdzielnia Inwalidów zajęciowej „Start” PFRON Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem , PFRON Dofinansowanie do sportu, Organizacje pozarządowe kultury, rekreacji i turystyki i stowarzyszenia. Dofinansowanie działalności ośrodka Caritas Archidiecezji wsparcia dla osób starszych Przemyskiej, Klub Seniora i niepełnosprawnych 12 2013 2014 85 93 95 110 118 117 102 0 0 0 0 0 57 42 40 43 48 55 46 40 43 40 36 30 39 27 0 0 0 0 0 0 (posiłki) 50 50 59 48 59 62 - - 70 70 74 71 75 76 70 74 196 196 201 188 186 197 - - - - - - - - 225 240 31 27 33 35 38 40 42 45 375 180 403 132 143 64 143 64 341 176 341 162 208 127 215 83 114 88 370 90 76 303 384 340 328 296 20 303 291 20 20 20 20 20 40 20 20 35 35 37 37 37 35 40 40 - - - - - - 35 45 23 776 597 667 551 733 390 386 - - - - 35 85 84 74 C. DANE PORÓWNAWCZE 183 Raport o stanie miasta Przemyśla Tabela 185. Pomoc społeczna - GUS Wyszczególnienie Placówki stacjonarnej pomocy społecznej miejsca rzeczywiste ogółem łącznie z filiami) Rok Przemyśl Krosno Mielec Zamość Jelenia Góra 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 6 6 7 6 7 7 4 4 488 479 521 459 466 504 218 202 3 3 3 3 3 3 3 3 147 145 141 146 146 141 144 143 2 2 2 2 2 2 2 2 164 158 165 168 172 172 178 176 3 3 3 3 4 4 4 4 79 73 75 81 90 90 93 92 3 3 3 6 7 3 3 3 223 221 218 459 466 224 220 196 Tabela 186. Wybrane wydatki budżetów gmin na pomoc społeczną – GUS. Wyszczególnienie Ogółem bieżące jednostek budżetowych ogółem majątkowe ogółem domy pomocy społecznej Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 Przemyśl 49 787 183 49 931 055 51 650 355 57 542 227 59 642 781 53 569 187 57 994 150 61 419 562 14 765 302 16 692 068 51 582 693 18 814 023 20 129 177 17 526 633 19 190 506 61 332 582 1 325 880 521 235 67 662 3 091 172 3 090 037 32 000 6 257 532 86 980 9 324 935 9 150 379 9 059 028 9 287 251 9 492 493 10 543 118 11 239 388 12 221 256 3 061 240 Krosno 28 362 308 27 421 997 27 867 458 30 331 031 29 987 157 29 234 268 32 568 225 31 436 656 9 452 757 9 191 948 27 705 744 9 755 521 10 570 800 10 274 157 10 666 832 31 046 093 1 509 606 663 611 161 714 1 253 968 442 964 409 673 3 578 872 390 563 4 328 671 4 263 224 4 512 901 5 636 624 4 969 028 5 104 914 6 447 796 5 609 454 1 520 285 Mielec 21 027 135 21 335 587 22 327 995 24 847 243 25 041 368 22 928 257 23 766 281 23 855 283 6 078 472 6 705 144 21 508 968 8 024 455 8 810 649 6 709 064 7 256 051 23 742 311 142 993 907 209 819 027 669 154 468 126 2 251 2 144 740 112 972 257 819 407 648 452 729 559 212 629 330 724 435 868 119 995 911 --- Zamość 34 846 614 35 165 311 37 500 740 43 378 014 43 540 883 36 213 597 37 769 470 39 570 227 9 742 241 11 025 028 37 141 192 15 061 797 15 894 961 9 273 001 9 210 915 39 364 230 74 472 87 667 359 548 281 596 100 687 2 510 613 205 997 1 368 354 1 664 674 1 807 423 1 950 744 2 141 974 2 109 499 2 184 232 2 170 505 2 300 095 Jelenia Góra 39 039 134 41 592 284 42 471 206 44 863 504 59 642 781 48 739 562 49 913 652 50 644 558 8 582 509 9 759 966 42 070 029 12 722 162 20 129 177 14 701 315 14 550 812 50 464 432 1 849 000 4 107 689 401 176 132 411 3 090 037 6 900 5 675 960 179 734 2 438 749 3 072 300 4 004 636 4 062 367 9 492 493 5 041 552 5 538 995 5 662 322 4 307 676 184 Raport o stanie miasta Przemyśla placówki opiekuńczowychowawcze żłobki zasiłki i pomoc w naturze oraz składki na ubezpieczenia społeczne 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 3 101 877 3 228 951 3 250 576 3 195 915 3 290 965 3 379 398 3 234 154 265 800 272 000 294 188 308 309 329 028 365 230 457 909 266 000 3 244 684 4 221 351 4 234 970 2 448 085 2 305 115 2 605 616 3 633 854 3 540 559 1 533 893 1 388 441 1 335 954 1 207 821 1 160 857 1 393 751 1 290 079 491 598 866 134 1 108 363 1 424 737 1 697 108 1 903 406 1 912 692 1 103 753 1 142 392 1 478 268 2 041 390 2 090 012 ------------98 468 1 816 187 2 321 744 2 848 214 2 620 588 3 117 179 3 360 942 3 892 776 3 752 067 930 995 979 422 1 141 052 658 778 639 010 758 700 813 812 727 501 2 292 680 2 634 408 2 503 266 2 444 619 2 580 451 2 413 334 2 296 155 386 019 478 038 612 108 700 832 725 079 862 828 924 568 1 066 025 2 111 881 2 814 023 3 106 047 2 456 829 2 526 502 2 841 835 923 348 3 980 568 4 505 397 5 042 190 5 006 176 3 195 915 5 308 958 5 151 535 5 008 038 --------329 028 1 055 298 1 120 488 1 197 393 4 214 877 4 091 335 4 621 209 3 050 832 2 305 115 3 295 359 3 837 879 3 696 922 Przemyśl w porównaniu przedstawionych powyżej miast posiada najlepiej rozbudowaną bazę placówek pomocy społecznej oraz zakładów opiekuńczych i leczniczych. Fakt ten przesądził o tym, iż miasto Przemyśl wydatkowało na ten cel więcej środków finansowych niż wymienione w analizie porównywalne wielkością gminy miejskie. D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU W związku z przepisami ustawy o pomocy społecznej, zgodnie z którymi wszystkie budynki domów pomocy społecznej muszą osiągnąć określone standardy w 2010r. kontynuowane były prace remontowe, które pozwoliły by Dom Pomocy dla osób w Podeszłym Wieku mieszczący się przy ul. Św. Brata Alberta nr 3 w grudniu 2010r. osiągnął wymagane standardy. Natomiast, Dom Pomocy Społecznej dla Osób Niepełnosprawnych Intelektualnie i Psychicznie Chorych przy ul. Wysockiego 99 w wyniku prac remontowo–modernizacyjnych konieczne standardy osiągnął w lipcu 2011r. E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta Przemyśla na lata 2009-2015, Miejski program działań na rzecz osób niepełnosprawnych w zakresie rehabilitacji społecznej, zawodowej oraz przestrzegania praw osób niepełnosprawnych w Gminie Miejskiej Przemyśl na lata 2009–2015 GUS – Bank Danych Lokalnych 185 Raport o stanie miasta Przemyśla SEKTOR VIII - BEZPIECZEŃSTWO TEMAT 1. DOM, SZKOŁA, PRACA, ULICA, MIEJSCA ZGROMADZEŃ. Brak danych TEMAT 2. POLICJA, STRAŻ MIEJSKA, STRAŻ POŻARNA, OBRONA CYWILNA. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Zadaniami z zakresu bezpieczeństwa publicznego z ramienia miasta zajmuje się Straż Miejska, działająca jako jednostka budżetowa. Zadania te mają często powtarzalny charakter i niejednokrotnie wymagają współdziałania z Komendą Miejską Policji w Przemyślu, Wydziałami Urzędu Miejskiego i innymi instytucjami realizującymi zadania z zakresu ładu i porządku publicznego, a także z organizacjami społecznymi i radami osiedlowymi. Na terenie miasta Przemyśla za bezpieczeństwo w dziedzinie ochrony przeciwpożarowej, ratownictwa technicznego, chemicznego, ekologicznego, medycznego i wodnego odpowiedzialna jest Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej w Przemyślu. W jej struktury wchodzą: Wydziały: Operacyjno-Rozpoznawczy, Organizacyjno-Kadrowy, Kwatermistrzowsko-Techniczny i Sekcja Finansów oraz Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza, której głównym zadaniem jest bezpośrednia likwidacja ww. zagrożeń. Wydzielona część sił i środków Jednostki wchodzi w skład Centralnego Odwodu Operacyjnego oraz Wojewódzkiego Odwodu Operacyjnego, w tym specjalistyczna grupa ratownictwa wodno-nurkowego, która realizuje zadania ratownicze na terenie całego województwa podkarpackiego, a w razie potrzeby może być dysponowana również poza jego teren. Na bazie Miejskiego Stanowiska Kierowania, od 2002r. funkcjonuje Centrum Powiadamiania Ratunkowego, które obejmuje zintegrowane stanowiska dyżurnego operacyjnego PSP i dyspozytora PRM. Centrum realizuje zgłoszenia na numery alarmowe 998, 999 i 112. Tabela 187. Zatrudnienie w Komendzie Miejskiej Policji w Przemyślu Wyszczególnienie Ogółem, w tym: Funkcjonariusze, w tym: - oficerowie Liczba osób zatrudnionych 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 311 264 35 327 260 34 308 253 27 314 251 27 320 259 26 317 255 21 325 262 19 324 263 19 186 Raport o stanie miasta Przemyśla - aspiranci - podoficerowie - szeregowi Pracowników cywilnych, w tym: - urzędnicy - pracownicy normatywni 116 77 36 132 66 28 131 63 32 137 71 16 143 66 24 129 67 38 122 77 44 125 87 32 57 67 55 63 61 62 63 61 13 44 23 44 23 32 23 40 23 38 23 39 23 40 22 39 Na wyposażeniu Komendy Miejskiej Policji znajduje się 61 pojazdów, w tym: 34 samochodów osobowych, 3 samochody osobowo-terenowe, 11 furgonetek, 2 motocykle, 2 quady. Wymienione powyżej siły Policji, będące w dyspozycji Komendanta Miejskiego Policji w Przemyślu, realizują swoje zadania na terenie miasta oraz powiatu przemyskiego. Tabela 188. Zatrudnienie w Straży Miejskiej w Przemyślu Liczba osób zatrudnionych Wyszczególnienie Ogółem, w tym: strażnicy osoby cywilne 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 60 55 5 61 61 56 5 59 54 5 60,75 55 5,75 61 55 6 60 54 6 57 51 6 56 5 W 2014r. na wyposażeniu Straży Miejskiej znajdowało się: kajdanki – 56 szt., pałki wielofunkcyjne – 55 szt., ręczne miotacze gazu – 20 szt., broń palna bojowa – 7 szt., paralizatory elektryczne – 4 szt., kamery – 1 szt., aparaty fotograficzne – 2 szt., urządzenia samoczynnie ujawniające i rejestrujące naruszenie przepisów ruchu drogowego –1 szt. (radarowy przyrząd do pomiaru prędkości pojazdów w ruchu drogowym o znaku ISKRA – 1), środki techniczne służące do obserwowania i rejestrowania obrazu zdarzeń w miejscach publicznych – monitoring miasta – 15 kamer, oraz pojazdy – 9szt., a w tym: samochody - 5 szt., skutery – 2 szt., rowery – 2 szt. Tabela 189. Zatrudnienie w Komendzie Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej Wyszczególnienie Ogółem, w tym: - oficerowie - aspiranci - podoficerowie - szeregowi - osoby cywilne Liczba osób zatrudnionych 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 125 24 25 38 36 2 125 24 26 41 31 3 127 23 30 41 29 4 127 21 28 41 33 4 127 19 29 44 31 4 125 22 23 47 29 4 126 23 22 54 23 4 127 27 21 54 21 4 187 Raport o stanie miasta Przemyśla Na wyposażeniu Przemyskiej Komendy Państwowej Straży Pożarnej znajduje się 16 samochodów, w tym: 4 samochody gaśnicze wodno-pianowe (2 średnie i 2 ciężkie), 1 samochód specjalny SD-37 (drabina mechaniczna o max. wysięgu 37 m), 1 samochód specjalny SCHD-44 (podnośnik hydrauliczny o max. wysięgu 44 m), 1 ciężki samochód specjalny ratownictwa technicznego, 1 samochód specjalistyczny ratownictwa wodnego, 1 lekki samochód specjalny ratownictwa chemicznego, 1 samochód specjalny ratowniczo-rozpoznawczy, 5 samochodów operacyjnych, 2 samochody kwatermistrzowskie (średni i lekki), Ponadto, na wyposażeniu Komendy znajdują się m.in.: łódź aluminiowa płaskodenna z napędem śrubowym MARINE, ponton NAWIGATOR z silnikiem zaburtowym, agregaty prądotwórcze przewoźne i przenośne o mocy od 1,2 kW do 9,4 kW – 11 szt. oraz 1szt. o mocy 60 kW. piły do cięcia drewna (elektryczne i spalinowe) – 8 sz., piły do cięcia stali i betonu (elektryczne i spalinowe) – 5 szt., pompy wodne (elektryczne, spalinowe i turbinowe) o wydajności od 345 do 8900 l/min – 15 szt.: - gaśnicze – 2 szt., - szlamowe – 7 szt., - elektryczne – 2 szt., - turbinowe – 2 szt., - pływająca – 1 szt., - zespół pompowy – 1 szt. wentylatory oddymiające – 3 szt., ratowniczy sprzęt hydrauliczny (4 zestawy na 4 samochodach pożarniczych): - zestaw ratowniczy LUCAS (rozpieracze kolumnowe, nożyce, rozpieracz, zaciskacz do rur, zestaw do cięcia pedałów) – 1 kpl., - zestaw ratowniczy LUCAS (nożyce, rozpieracz) – 2 kpl., - zestaw ratowniczy HOLMATRO (nożycorozpieracz, rozpieracz kolumnowy) – 1 kpl., ratowniczy sprzęt pneumatyczny VETTER (poduszki wysoko i niskociśnieniowe, zestawy uszczelniające), pneumatyczna poduszka ratunkowa (skokochron), namiot pneumatyczny, kabina do dekontaminacji, sprzęt ratowniczy dla grupy wodno-nurkowej (w tym sonar), ubrania specjalnego przeznaczenia: - gazoszczelne DRÄGER – 6 szt., - kwaso i ługoochronne – 5 szt., - olejoochronne – 1 szt., zapory do zwalczania rozlewów olejowych: - zapora pomostowa (sztywna) – całkowita długość 100 m, - zapora parkanowi elastyczna – 50 m, - zapora sorpcyjna – 150 m. Obrona Cywilna ma na celu ochronę ludności, zakładów pracy i urządzeń użyteczności publicznej oraz dóbr kultury, ratowanie i udzielanie pomocy poszkodowanym w czasie wojny oraz współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych, zagrożeń środowiska i w usuwaniu ich skutków. 188 Raport o stanie miasta Przemyśla Funkcję Szefa Obrony Cywilnej Miasta Przemyśla pełni ustawowo Prezydent Miasta Przemyśla. Do zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Miasta należy kierowanie i koordynowanie przygotowań i realizacji przedsięwzięć obrony cywilnej przez instytucje państwowe i samorządowe, podmioty gospodarcze i inne jednostki organizacyjne działające na terenie miasta, a w szczególności: dokonywanie oceny stanu przygotowań obrony cywilnej oraz opiniowanie planów działania OC, organizowanie i koordynowanie szkoleń i ćwiczeń obrony cywilnej, przygotowanie i zapewnienie działania systemu wykrywania i alarmowania oraz systemu wczesnego ostrzegania o zagrożeniach, tworzenie i przygotowywanie do działań jednostek organizacyjnych obrony cywilnej, przygotowywanie i organizowanie ewakuacji ludności na wypadek powstania masowego zagrożenia dla życia i zdrowia na terenie miasta, zapewnienie środków transportowych, warunków bytowych oraz pomocy przedmedycznej, medycznej i społecznej dla ewakuowanej ludności, zapewnienie ochrony i ewakuacji dóbr kultury i innego mienia na wypadek zagrożenia zniszczeniem, zapewnienie dostaw wody pitnej dla ludności i wyznaczonych zakładów przemysłu spożywczego, integrowanie sił obrony cywilnej oraz innych służb, w tym sanitarnoepidemiologicznych, społecznych i organizacji ratowniczych, do prowadzenia akcji ratunkowych oraz likwidacji skutków klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska. W dniu 2 marca 2007r Zarządzeniem Nr 28/07 Prezydenta Miasta Przemyśla został powołany Zespół Kierowania Obroną Cywilną miasta Przemyśla, mający na celu zapewnienie efektywnego kierowania i koordynacji działań sił i środków służących ochronie życia i mienia ludności miasta Przemyśla w sytuacjach nadzwyczajnych. Na terenie miasta Przemyśla zorganizowane są następujące formacje obrony cywilnej: Tabela 190. Formacje obrony cywilnej na terenie miasta Przemyśla Nazwa formacji Jednostka organizacyjna, w której znajduje się formacja Przeznaczenie formacji POADA Jednostka wspólna dla miasta Przemyśla i powiatu przemyskiego Zbieranie i opracowywanie danych o nadzwyczajnych zagrożeniach i awariach technicznych, których skutki stanowią zagrożenie dla ludzi, mienia i środowiska. Drużyna wykrywania i alarmowania UM Przemyśl Wykrywanie i alarmowanie w wypadku stwierdzenia zagrożeń Powiatowy pluton analiz laboratoryjnych Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny Wykonywanie analiz laboratoryjnych w celu określenia rodzaju skażeń Drużyna pobierania próbek Pobieranie próbek dla plutonu analiz laboratoryjnych Drużyna ratownictwa powodziowego Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny Zakłady pracy na terenie miasta: MPEC, MZK, POLNA S.A., SANWIL” Polska Sp. z o.o., PSM, PGM, „FANINA” S.A. „FIBRIS” S.A., PKS, Spółdz. Niewid. „START” Zakłady pracy na terenie miasta: PWiK, ZRD, POSiR Drużyna ratownictwa komunalnego Zakłady pracy na terenie miasta: PWiK, PGM Reagowanie w wypadku stwierdzenia awarii instalacji komunalnych Drużyna ratownictwa ogólnego Reagowanie w zakładzie pracy w przypadku stwierdzenia zagrożeń i sytuacji nadzwyczajnych, udział w akcji ratowniczej Zapobieganie skutkom powodzi, udział w akcjach ratowniczych 189 Raport o stanie miasta Przemyśla Drużyna ratownictwa ciepłowniczego Zakład pracy na terenie miasta: MPEC Drużyna porządkowoochronna Zakład pracy na terenie miasta: PGK Zakład pracy na terenie miasta: Dom Pomocy Społecznej Przemyśl - Lipowica Zakład pracy na terenie miasta: MZK Drużyna pierwszej pomocy medycznej Punkt odkażania transportu Pluton transportowy Drużyna pożarnicza Drużyna alarmowania Zakład pracy na terenie miasta: MZK Zakłady pracy na terenie miasta: „FANINA” S.A., „FIBRIS” S.A. Zakłady pracy na terenie miasta: MPEC, PGK, PGM, PWiK ZDM, MZK, PKS, PSM, POLNA S.A., FANINA S.A., „SANWIL” Polska Sp. z o.o., „FIBRIS” S.A., ASTRA S.A., DPS Przemyśl-Lipowica, POSiR Reagowanie w przypadku stwierdzenia awarii instalacji ciepłowniczych Zapewnienie porządku i ochrona mienia Udzielanie pierwszej pomocy poszkodowanym Prowadzenie zabiegów specjalnych sprzętu transportowego Zabezpieczenie środków transportowych do przeprowadzenia ewakuacji ludności Reagowanie na zagrożenie pożarowe, przeciwdziałanie skutkom wystąpienia pożarów Alarmowanie załogi zakładu o zagrożeniach, udział w działaniach prowadzonych w ramach miejskiego systemu wykrywania i alarmowania Bazę służącą realizacji zadań w zakresie obrony cywilnej stanowią: 1) Magazyn główny sprzętu OC, będący w gestii Urzędu Miejskiego, 2) Magazyny sprzętu OC w 18 zakładach pracy na terenie miasta, 3) 7 schronów dla ludności, znajdujących się w pomieszczeniach piwnicznych budynków mieszkalnych oraz w budynkach użyteczności publicznej, 4) 15 syren alarmowych uruchamianych drogą radiową w ramach scentralizowanego systemu alarmowego. Miejski Zespół Zarządzania Kryzysowego został powołany Zarządzeniem Nr 407/2012 Prezydenta Miasta Przemyśla z dnia 19 października 2012 r. Przy pomocy Miejskiego Zespołu Zarządzania Kryzysowego Prezydent Miasta realizuje zadania z zakresu zarządzania kryzysowego, do których w szczególności należy: 1) ocena występujących i potencjalnych zagrożeń mogących mieć wpływ na bezpieczeństwo publiczne oraz prognozowanie tych zagrożeń, 2) przygotowywanie propozycji działań i przedstawianie Prezydentowi Miasta wniosków dotyczących wykonania, zmiany lub zaniechania działań ujętych w miejskim planie zarządzania kryzysowego, 3) przekazywanie do wiadomości publicznej informacji związanych z zagrożeniami, 4) opiniowanie miejskiego planu zarządzania kryzysowego. Stosownie do zapisu w art. 18 ustawy z dnia 26 kwietnia 2009r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz.U. z 2013 r., poz. 1166 ze zm.) zostało utworzone Miejskie Centrum Zarządzania Kryzysowego na bazie Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Urzędu Miejskiego w Przemyślu oraz Straży Miejskiej w Przemyślu. Do jego zadań w szczególności należy: pełnienie całodobowego dyżuru w celu zapewnienia przepływu informacji na potrzeby zarządzania kryzysowego, współdziałanie z centrami zarządzania kryzysowego organów administracji publicznej, nadzór nad funkcjonowaniem systemu wykrywania i alarmowania oraz systemu wczesnego ostrzegania ludności, współpraca z podmiotami realizującymi monitoring środowiska, współdziałanie z podmiotami prowadzącymi akcje ratownicze, poszukiwawcze i humanitarne, dokumentowanie działań podejmowanych przez centrum zarządzania, realizacja zadań stałego dyżuru na potrzeby podwyższania gotowości obronnej państwa. 190 Raport o stanie miasta Przemyśla B. TRENDY I TENDENCJE Wśród najczęstszych przejawów łamania prawa należy wymienić: zakłócanie porządku publicznego, rozboje, kradzieże i dewastację mienia. Na terenach i w okolicy miejskich bazarów występują kradzieże oraz nielegalny handel alkoholem i papierosami. Najbardziej zagrożonymi przestępczością ulicami miasta Przemyśla pozostają ulice: Grunwaldzka, 3-go Maja, Lwowska, Słowackiego, Mickiewicza, Czarnieckiego, Dworskiego. 191 Tabela 191. Przestępczość na terenie miasta Przemyśla w latach 2007–2014* 2007 Wyszczególnienie 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Ilość Dynamika [%] Ilość Dynamika [%] Ilość Dynamika [%] Ilość Dynamika [%] Ilość Dynamika [%] Ilość Dynamika [%] Ilość Dynamika [%] Ilość Dynamik a [%] 823 92,1 675 810 810 120 661 81,6 774 117,1 706 91,2 738 104,5 833 112,9 Zabójstwo 1 25,0 3 4 4 133,3 0 0 1 - 0 - 2 200 1 50 Gwałt 2 100,0 4 2 2 50,0 4 200 2 50,0 3 150 6 100 6 100 Kradzież cudzej rzeczy 409 111,7 329 325 325 97,6 324 98,5 361 111,4 417 109,7 411 98,6 354 86,1 w tym kradzież samochodu 7 0,0 2 2 2 100,0 3 150 5 166,7 2 40 3 150 6 200 238 62,8 216 375 375 171,2 248 66,1 284 114,5 190 62,9 225 118 172 76,4 59 96,7 45 42 42 91,3 45 107,1 80 177,8 59 72,8 33 56 24 72,7 Bójka i pobicie 35 194,4 37 31 81,6 31 22 71 26 118,2 30 115,4 39 130 36 92,3 Akcyza 72 124,1 39 29 72,5 29 15 51,7 15 100,0 5 33,3 19 380 30 157,9 Razem przestępstwa kryminalne 1 416 104,7 1 236 87,3 1 617 126,5 1 351 83,5 1 474 109,1 1 525 99,5 1 581 103 1618 102,3 Ogółem przestępstwa 2 062 102,2 1 781 2 299 124 2 299 1 873 81,5 2 034 108,6 2 202 101,8 2 453 111,4 2196 89,5 Wybrane przestępstwa Kradzież z włamaniem Rozbój i wymuszenie rozbójnicze *) wskaźnik dynamiki powyżej 100% oznacza wzrost, a poniżej 100% oznacza spadek ilości przestępstw W 2014r. na terenie miasta Przemyśla stwierdzono ogółem 2 196 przestępstwa. Wskaźnik wykrywalności za 2014r. w odniesieniu do przestępstw ogółem wynosi 69 %, natomiast w zakresie przestępstw kryminalnych – 57,30%. W porównaniu do 2013r. nastąpił wzrost wykrywalności ogólnej o 1,8 % (z 67,2% do 69,2%) oraz wzrost wykrywalność przestępstw kryminalnych o 0,7 % (z 56,6% do 57,3%). W porównaniu do 2013r. odnotowano spadek ogólnej liczby przestępstw o 257 oraz wzrost przestępstw o charakterze kryminalnym o 37 zdarzeń. Na drogach miasta Przemyśla odnotowano 1229 (w 2013r. – 764) zdarzeń drogowych, w tym 34 wypadki drogowe (w 2013r. – 21) oraz 1195 kolizji drogowych (w 2013r.- 743). W wyniku wypadków drogowych było 6 ofiar śmiertelnych (w 2013r. – 0), obrażeń ciała doznało 51 osób (w 2013r. – 24). W przypadku Przemyśla czynnikami wpływającymi na stan bezpieczeństwa i porządku publicznego obok rozwijających się patologii społecznych jest również bliskość granicy z Ukrainą i wynikający stąd ruch przygraniczny oraz tranzytowy. Stąd też podejmowane są różnego rodzaju działania skierowane wobec cudzoziemców przeprowadzone często z Bieszczadzkim Oddziałem Staży Granicznej, Służbą Ochrony Kolei i innymi służbami. Miasto Przemyśl charakteryzuje się szczególnie wysokim zagrożeniem pożarowym, co spowodowane jest głównie dużą gęstością zaludnienia i zabudowy mieszkaniowej, a także koncentracją obiektów użyteczności publicznej oraz siedzib firm, zwłaszcza w obszarze śródmiejskim. Raport Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej dotyczący interwencji wskazuje, iż następuje systematyczny wzrost ilości zdarzeń i interwencji Straży Pożarnej na terenie miasta. W okresie analizowanych ostatnich pięciu lat nie można jednoznacznie stwierdzić tendencji wzrostowej lub malejącej ilości zdarzeń na terenie miasta. Ilość interwencji wahała się pomiędzy 600 – 780. Tabela 192. Interwencje Straży Pożarnej na terenie miasta w latach 2007–2014. Rok Pożary Zagrożenia miejscowe Ogółem Fałszywe alarmy 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 275 246 212 229 237 330 206 441 336 411 544 394 358 381 742 609 623 773 631 688 615 26 27 38 31 31 20 28 146 355 520 19 W 2014 r. na terenie miasta Przemyśla zanotowano 520 zdarzeń, w tym: – pożary – 146 (małe – 144, średnie – 2), – miejscowe zagrożenia –355 (małe – 66, lokalne – 288, średnie – 1), – alarmy fałszywe – 19 (złośliwe – 2, w dobrej wierze – 15, z instalacji wykrywania – 2). Raport o stanie miasta Przemyśla Wykres 20. Zestawienie ilości zdarzeń na terenie Przemyśla w latach 2007–2014 600 500 544 441 400 300 411 394 358 330 336 275 246 237 229 212 381 355 206 200 146 100 26 38 27 31 31 20 28 19 0 2007 2008 2009 pożary 2010 2011 miejscowe zagrożenia 2012 2013 2014 alarmy fałszywe C. DANE PORÓWNAWCZE Brak danych D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Brak danych E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Komenda Miejska Policji w Przemyślu, Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej w Przemyślu Komenda Straży Miejskiej Urząd Miejski w Przemyślu 194 Raport o stanie miasta Przemyśla SEKTOR IX - ADMINISTRACJA LOKALNA I OBSŁUGA MIESZKAŃCÓW TEMAT 1. STRUKTURA FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNA GMINY. STRUKTURA UŻYTKOWANIA TERENÓW. STRUKTURA WŁASNOŚCI GRUNTÓW. STUDIUM I PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Zagospodarowanie przestrzenne Polityka przestrzenna miasta Przemyśla opiera się na założeniu wzrostu znaczenia miasta jak i nowych funkcji miasta oraz otaczających go gmin, wykorzystujących warunki położenia przy granicy Unii Europejskiej i Polski oraz historyczne wielokulturowe dziedzictwo sprzyjające kontaktom międzynarodowym. W Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Przemyśla tej problematyki dotyczą propozycje 3 priorytetów rozwoju: - wielofunkcyjny rozwój przemyskiego powiatu ziemskiego i grodzkiego z Przemyślem jako ponadregionalnym, wielofunkcyjnym ośrodkiem rozwoju w warunkach zrównoważonego rozwoju kraju, - rozwój infrastruktury naukowej, technicznej i gospodarczej związanej z obsługą międzynarodowego ruchu tranzytowego, turystycznego oraz programów transgranicznych, - ochrona walorów przyrodniczych, krajobrazowych i dziedzictwa wielokulturowego jako podstawy zachowania unikalnych wartości kulturowych i atrakcyjności turystycznej miasta przygranicznego. Realizacja powyższych założeń wymaga podjęcia następujących działań kierunkowych: - realizacji inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym w zakresie: struktury przestrzennej, środowiska przyrodniczego, komunikacji, dziedzictwa kulturowego, systemy infrastruktury technicznej: zaopatrzenia w wodę, gospodarki wodnej i ściekowej, ciepłownictwa, elektroenergetyki, gazownictwa, telekomunikacji i gospodarki odpadami, infrastruktury społeczno–gospodarczej: oświaty, opieki zdrowotnej, opieki społecznej, turystyki i gospodarki. - realizacji inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym w zakresie: struktury przestrzennej: środowiska przyrodniczego, komunikacji, dziedzictwa kulturowego, systemy infrastruktury technicznej: zaopatrzenia w wodę, gospodarki wodnej, gospodarki ściekowej, gospodarki odpadami, ciepłownictwa, elektro-energetyki, gazownictwa i telekomunikacji, infrastruktury społeczno–gospodarczej: oświaty, opieki zdrowotnej, opieki społecznej, sportu i rekreacji i gospodarki. - poszerzenia zasięgu przestrzennego aglomeracji przemyskiej w jednym z trzech wariantów. 195 Raport o stanie miasta Przemyśla Zgodnie ze Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Przemyśla przyjętym Uchwałą Nr 26/2006 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 23 lutego 2006r. dokonany został podział miasta Przemyśla na następujące jednostki strukturalne: - Jednostka Przestrzenna I. - Stare Miasto - Jednostka Przestrzenna II. - Śródmieście - Jednostka Przestrzenna III. - Strefa Ogólnomiejska. JEDNOSTKA PRZESTRZENNA „I.–STARE MIASTO” to historyczne centrum miasta, pełniące rolę ośrodka administracyjno–usługowego o znaczeniu regionalnym, ponadlokalnym i lokalnym z funkcją mieszkaniową o wysokim standardzie Ponadto, jest to STREFA OCHRONY KONSERWATORSKIEJ „A”, obejmująca układ urbanistyczny i zabudowę Starego Miasta oraz części dzielnicy Zasanie przylegającej do Placu Konstytucji, JEDNOSTKA PRZESTRZENNA „II.–ŚRÓDMIEŚCIE” obejmuje obszary miasta XIXwiecznego i z początków XX wieku po obydwu stronach Sanu, ograniczone ulicami (z zabudową tych ulic): Stanowi obszar uzupełniający centrum administracyjno–usługowego z dominującą funkcją mieszkaniową i obsługą komunikacyjną Starego Miasta. Zawiera: STREFY OCHRONY KONSERWATORSKIEJ: - „B”, obejmującą układ urbanistyczny i zabudowę śródmiejską XIX/XX wieczną, - „C”, obejmującą krajobraz miejski w obszarze wewnętrznego pierścienia fortów Twierdzy Przemyśl, - „K”, dotyczącą ochrony sylwety Starego Miasta i ekspozycji fortyfikacji Twierdzy Przemyśl. JEDNOSTKA PRZESTRZENNA „III.–OGÓLNOMIEJSKA” podzielona została na następujące strefy: - Wielofunkcyjna Strefa–„Wilcze”–„III.-D” spełniająca funkcje ogólnomiejskie z dominującą funkcją administracyjno–usługową o znaczeniu ponadregionalnym, regionalnym i ponadlokalnym. - Wielofunkcyjna Strefa Południowo–Wschodnia”–„III.-E” pełniąca funkcje ogólnomiejskie z dominującą funkcją przemysłowo–składową oraz usługową o znaczeniu ponadregionalnym, regionalnym i ponadlokalnym. - Wielofunkcyjna Strefa Północno–Wschodnia”–„III.-F” pełniąca funkcje ogólnomiejskie z dominującą funkcją usług medycznych i komunalnych o znaczeniu regionalnym, ponadlokalnym i lokalnym. - „Park Sportowo-rekreacyjny”-„II./III.-G”(Wschodnie Centrum Turystyki i Rekreacji w Przemyślu) obejmuje: rzekę San z projektowaną trasą spływów, przystaniami i plażami; istniejące tereny sportowe nad Sanem: boiska i stadion, lodowisko, pole namiotowe i camping, hotel Gromada, przystań harcerską, stadion i budynek K.S. „Czuwaj”, pływalnię; stok narciarski z wyciągiem krzesełkowym; projektowany zespół zbiorników wodnych „Oczka Wodne”; Park Miejski; Zespół fortyfikacji na Zniesieniu z fortami: „Zniesienie”, „Tatarski Kopiec”, „Laboratorium” oraz wyrobiska po żwirze w Ostrowie - po zmianie granic miasta. W aktualnym zagospodarowaniu miasta wyróżnia się ponadto: PODSTREFY ZABUDOWY MIESZKALNO–USŁUGOWEJ: - Obszary zabudowy i kontynuacji rozwoju dominującej funkcji mieszkaniowej wielorodzinnej i usługowej „III./MW–1”, - Obszary zabudowy i kontynuacji rozwoju dominującej funkcji mieszkaniowej wielorodzinnej i usługowej „III./MW–2”, - Obszary zabudowy i kontynuacji rozwoju dominującej funkcji mieszkaniowej wielorodzinnej i usługowej w Wielofunkcyjnej Strefie Południowo-Wschodniej „III./MW–3”, - Obszary rozwoju dominującej funkcji mieszkaniowej wielorodzinnej po zachodniej stronie ul. Słowackiego „III./MW–4”, - Obszary rozwoju dominującej funkcji mieszkaniowej wielorodzinnej i usługowej w Wielofunkcyjnej Strefie „Wilcze”: „III./MW–5”, 196 Raport o stanie miasta Przemyśla Obszary rozwoju dominującej funkcji mieszkaniowej wielorodzinnej i usługowej w Wielofunkcyjnej Strefie Północno-Wschodniej „III./MW–6”, - Obszary zabudowy i kontynuacji rozwoju funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej i wielorodzinnej oraz usług „III./MN-1”, - Obszary zabudowy i kontynuacji rozwoju dominującej funkcji mieszkalnictwa jednorodzinnego Budy Wielkie „III./MN-2”, - Obszary zabudowy i kontynuacji rozwoju funkcji mieszkalnictwa jednorodzinnego „III./MN3”, - Obszary zabudowy i kontynuacji rozwoju funkcji mieszkalnictwa jednorodzinnego Warneńczyka „III./MN-5”, - Obszary zabudowy i kontynuacji rozwoju dominującej funkcji mieszkalnictwa jednorodzinnego Podwinie i Winna Góra „III./MN-6”, - Obszary zabudowy i kontynuacji rozwoju funkcji mieszkalnictwa jednorodzinnego Wysokie Góry i Tatarska „III./MN-7”, - Obszary zabudowy i kontynuacji rozwoju funkcji mieszkalnictwa jednorodzinnego Pikulice „III./MN-8”, - Obszary zabudowy i kontynuacji rozwoju funkcji mieszkalnictwa jednorodzinnego Zielonka „III./MN-9”, - Obszary zabudowy i kontynuacji rozwoju funkcji mieszkalnictwa jednorodzinnego Kruhel „III./MN-10”, - .Obszary zabudowy i kontynuacji rozwoju funkcji mieszkalnictwa jednorodzinnego Krzemieniec „III./MN-11”, - Obszary rozwoju dominującej funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej Lipowica „III./MN–12”, - Obszary rozwoju dominującej funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej Chrobrego „III./MN–13”, - Obszary o dominującej funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej w Wielofunkcyjnej Strefie Południowo-Wschodniej „III./MN–14”, Obszary o dominującej funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej „Przekopana” „III./MN–15”. PODSTREFY USŁUG MEDYCZNYCH : - Szpital Wojewódzki w wielofunkcyjnej strefie północno-wschodniej „III./UM–1”, - Szpital Wojskowy przy ul. Słowackiego „III./UM–2”, Zespół usług medycznych przy ul. Rogozińskiego i Focha „III./UM–3”. PODSTREFY USŁUG KOMUNIKACYJNYCH: - Obszar głównego węzła usług komunikacyjnych III./K–1, - Dworzec autobusowy III./K–2, - Międzynarodowy dworzec autobusowy III./K–3, - System parkingów strategicznych III./K–4, Węzły komunikacyjne na drodze ekspresowej III./K-5. PODSTREFY USŁUG KOMUNALNYCH: - Cmentarz komunalny przy ul. Słowackiego III./Ko–1, - Cmentarz komunalny przy ul. Bolesława Śmiałego III./Ko–2, - Cmentarz komunalny w Wielofunkcyjnej Strefie Północno-Wschodniej III./Ko–3, - Zakład uzdatniania wody III./Ko-4, - Oczyszczalnia ścieków III./Ko-5, - Ciepłownia miejska III./Ko-6, - Składowisko odpadów III./Ko-7. PODSTREFY PARKU NAUKOWO–TECHNOLOGICZNEGO: - Centrum Naukowo-Administracyjne II./III./PNT-1, - Obszary rozwoju Parku Naukowo-Technologicznego III./PNT-2. PODSTREFY PRZEMYSŁOWO-SKŁADOWE „III./P”. PODSTREFY REKREACYJNE: - Obwałowania i fortyfikacje wewnętrznego pierścienia Twierdzy Przemyśl, - Obszar jarów i cieków wodnych w dzielnicy Lipowica i Ostrów III./RS–1, - 197 Raport o stanie miasta Przemyśla - Obszar parku w dzielnicy Lipowica III./RS-2, Obszar naturalnych jarów i wąwozów na stokach Winnej Góry III./RS-3, Obszar po cegielni i wyrobisku gliny – Wielofunkcyjna Strefa Północno-Wschodnia III./RS-4, Obszary w Wielofunkcyjnej Strefie Wilcze i w dolinie Sanu III./RS-5, Obszary w dolinie Wiaru w Wielofunkcyjnej Strefie Południowo-Wschodniej III./RS-6, Obszar fortów i obwałowań Twierdzy Przemyśl w Wielofunkcyjnej Strefie PołudniowoWschodniej III./RS-7, Obszar po byłym składowisku odpadów III./RS-8, Obszary leśne na terenie miasta III./RS-9. Określone zostały również inne jednostki przestrzenne: - Podstawowy system przyrodniczy miasta pełni funkcje miejskie z dominacją ochrony walorów przyrodniczych i obejmuje: rezerwaty „Winna Góra” i „Jamy”; pomniki przyrody; dolinę rzeki San (50 m od koryta rzeki po obu stronach brzegu) jako korytarz przewietrzania miasta; dolinę rzeki Wiar (25 m od koryta rzeki po obu stronach brzegu) jako korytarz ekologiczny o znaczeniu regionalnym; obszary zieleni miejskiej: parki, lasy i stałe ogrody działkowe. - Wspomagający system przyrodniczy pełni funkcje miejskie z uwzględnieniem walorów przyrodniczych i obejmuje: potoki, naturalne jary i wąwozy tworzące lokalne korytarze ekologiczne; tereny otwarte, między innymi wykorzystywane rolniczo; tereny cmentarzy i pozostałej zieleni miejskiej: skwery, zieleń osiedlowa, itp. - System ochrony panoramy miasta pełni funkcje miejskie z dominacją walorów krajobrazowych i obejmuje: stoki wzgórz w dzielnicach: Lipowica, Winna Góra, Zniesienie, Kruhel, Krzemieniec, Zielonka. - Strefy ochrony konserwatorskiej: strefa „A”, obejmująca układ urbanistyczny i zabudowę Starego Miasta i części dzielnicy Zasanie przylegającej do Placu Konstytucji, strefa „B”, obejmująca układ urbanistyczny i zabudowę śródmiejską XIX/XX wieczną, strefa „C”, obejmująca krajobraz miejski w obszarze wewnętrznego pierścienia fortów Twierdzy Przemyśl, strefa „K” – dla Jednostki Przestrzennej „I.-Stare Miasto” strefa „K” – dla Pierścienia Wewnętrznego fortów Twierdzy Przemyśl. - Strefa ochrony stanowisk archeologicznych pełni funkcje miejskie z priorytetem nadrzędności ochrony zabytków i opieki nad zabytkami we wszystkich działaniach przestrzennych i obejmująca obszar całego miasta - „Twierdza Przemyśl”–„II./III.-H” obszar obejmujący cały zespół obiektów i urządzeń Twierdzy, znajdujący się w jednostkach przestrzennych II. i III., między innymi: fortyfikacje pierścienia wewnętrznego, drogi forteczne, szpitale garnizonowe, koszary, stajnie i ujeżdżalnie, dworzec kolejowy, rezydencje dowódców, obiekty administracyjne i inne obiekty pomocnicze. Pełni funkcje usługowo–rekreacyjne z dominacją ochrony wartości historycznych oraz ochrony i opieki nad zabytkami. Dokonano podziału struktury przestrzennej miasta Przemyśla w układzie sieciowym na następujące systemy: - System komunikacji, na który składa się: Układ drogowy, Układ kolejowy, Komunikacja lotnicza (w ramach aglomeracji), Komunikacja zbiorowa, Komunikacja piesza i rowerowa. - System infrastruktury technicznej obejmuje: Zaopatrzenie w wodę, Gospodarkę wodną, 198 Raport o stanie miasta Przemyśla Gospodarkę ściekową, Gazownictwo, Ciepłownictwo, Elektroenergetykę, Telekomunikację, Odnawialne źródła energii, Obronność i bezpieczeństwo publiczne. Stan realizacji miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w mieście. Obecnie (grudzień 2014r.) - opracowanych i obowiązujących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego jest 56 i obejmują łącznie powierzchnię 1 483 ha, co stanowi w stosunku do powierzchni miasta około 32,8%. Struktura użytkowania terenów. Na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 lipca 2009r. w sprawie utworzenia, ustalenia granic i nazw gmin oraz siedzib ich władz (Dz. U. z 2009r. Nr 120, poz. 1000) nastąpiła zmiana granic miasta Przemyśla poprzez włączenie w jego obszar sołectwa Kruhel Wielki z gminy Krasiczyn. Ustanowienie nowych granic miasta nastąpiło formalnie z dniem 1 stycznia 2010r. Obszar miasta uległ zwiększeniu o 239,31 ha, a liczba mieszkańców zwiększy się o 157 osób (stan na dzień składania wniosku). Zmiana granic Przemyśla nastąpiła pierwszy raz od 1977r. W wyniku poszerzenia granic Miasto Przemyśl od 1 stycznia 2010r. ma powierzchnię 46 km 2. (4 618 ha). Natomiast, do końca 2009r. powierzchnia Miasta wynosiła 44 km2 (4 388 ha). 199 Zagospodarowanie tej powierzchni przedstawia poniższa tabela Tabela 193. Struktura użytkowania terenów w mieście Przemyślu w latach 2007–2014 Wyszczególnienie Ogółem powierzchnia terenu miasta 2007 2008 2009 2010 w [ha] w [%] w [ha] w [%] w [ha] w [%] 4 377 100 4 377 100 4 617 100 2 380 54,38 2 376 54,28 2 466 273 6,24 272 6,21 1 511 34,52 1 513 125 30 58 2,85 0,69 1,32 128 30 58 w [ha] 2011 2012 w [%] w [ha] w [%] 4 620 100 4 619 100 53,41 2 449 53,01 2 422 413 8,95 429 9,29 34,57 1 521 32,94 1 531 2,92 0,69 1,33 128 31 58 2,77 0,67 1,26 129 31 51 w [ha] 2013 2014 w [%] w [ha] w [%] w [ha] w [%] 4 619 100 4 619 100 4 619 100 52,44 2 397 51,90 2 382 51,57 2 373 51,38 452 9,79 450 9,74 455 9,85 455 9,85 33,14 1 535 33,23 1 562 33,82 1 571 34,01 1 576 34,12 2,79 0,67 1,10 129 31 50 2,79 0,67 1,08 129 31 50 2,79 0,67 1,08 130 31 50 2,82 0,67 1,08 134 31 50 2,90 0,67 1,08 w tym: użytki rolne grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione grunty zabudowane i zurbanizowane grunty pod wodami nieużytki inne Na przestrzeni od 2007r. do 2013r. wielkość powierzchni terenów użytków rolnych systematycznie zmniejsza się. Natomiast, wzrasta powierzchnia gruntów zabudowanych i zurbanizowanych oraz gruntów leśnych oraz zadrzewionych i zakrzewionych. Struktura własności gruntów Struktura własności gruntów przedstawiona została w poniższej tabel: Tabela 194. Struktura własności gruntów w mieście Przemyślu w latach 2007–2014 Wyszczególnienie Ogółem powierzchnia gruntów 2007 2008 2009 2010 w [ha] w [%] w [ha] w [%] w [ha] w [%] 4 377 100 4 377 100 4 617 100 1 941 1 255 935 42 44,34 28,67 21,36 0,96 1 947 1 265 912 40 44,48 28,90 20,84 0,91 2 033 1 309 1 005 40 63 1,44 63 1,44 27 80 34 0,62 1,83 0,78 27 96 27 0,62 2,19 0,62 w [ha] 2011 2012 2013 w [%] w [ha] w [%] w [ha] w [%] 4 620 100 4 619 100 4 619 100 44,03 28,35 21,77 0,87 2 022 1 306 1 018 40 43,77 28,27 22,03 0,87 2 025 1 311 1 006 40 43,84 28,38 21,78 0,87 2 035 1 307 1 000 40 64 1,39 64 1,39 64 1,39 26 118 22 0,56 2,55 0,48 26 123 21 0,56 2,66 0,45 25 127 21 0,54 2,75 0,45 w [ha] 2014 w [%] w [ha] w [%] 4 619 100 4 619 100 44,06 28,30 21,65 0,87 2 049 1 319 953 39 44,36 28,56 20,63 0,84 2 045 1 325 945 37 44,27 28,69 20,46 0,80 64 1,39 65 1,41 64 1,38 23 129 21 0,49 2,79 0,45 36 137 21 0,78 2,97 0,45 32 149 22 0,70 3,23 0,48 w tym: prywatne gminne Skarbu Państwa powiatowe kościołów i związków wyznaniowych województwai pozostałe spółdzielni Wykres 21. Struktura użytkowania terenów w mieście Przemyśla wg stanu na koniec 2014r. 2,90% 0,67% 1,08% użytki rolne grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione 34,12% 51,38% grunty zabudowane i zurbanizowane grunty pod wodami 9,85% nieużytki inne Wykres 22. Struktura własnościowa gruntów na terenie Przemyśla wg stanu na koniec 2014r. 0,70% 0,80% 3,23% 1,38% 0,48% prywatne gminne 20,46% Skarbu Państwa 44,27% powiatowe kościołów i związków wyznaniowych 28,69% województwa pozostałe Stopniowemu zmniejszeniu ulega powierzchnia gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa: od 935 ha w 2007r. do 912 ha w 2008r. Wyjątek stanowią lata 2009 i 2010, kiedy liczba ta utrzymywała się na jednakowym poziomie ok. 1 000 ha. W latach 2007-2012 systematycznie zmniejszała się powierzchnia gruntów wojewódzkich: od 31 ha w roku 2006 do 23 ha w 2012r. Natomiast. w roku 2013 nastąpił znaczny wzrost powierzchni gruntów wojewódzkich – do 36 ha. Systematycznie wzrasta powierzchnia gruntów prywatnych. W roku 2007 prywatna własność stanowiło 1 941 ha, a w roku 2013 liczba ta wzrosła do 2 048 ha. B. TRENDY I TENDENCJE Na terenie miasta wyróżniono obszary problemowe: Obszary przydatne dla lokalizacji wielkopowierzchniowych obiektów handlowych „III./WOH”: Raport o stanie miasta Przemyśla w Strefie Ogólnomiejskiej: w Wielofunkcyjnej Strefie Śródmiejskiej „Wilcze”: w Wielofunkcyjnej Strefie Południowo - Wschodniej: w Wielofunkcyjnej Strefie Północno – Wschodniej. Kierunki polityki przestrzennej miasta Przemyśla stanowią zbiór pożądanych zadań i celów przestrzennych o znaczeniu ponadregionalnym, regionalnym, ponadlokalnym i lokalnym stymulujących rozwój miasta. - Zakłada się realizację: Inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym: w zakresie struktury przestrzennej - aglomeracja przemyska poprzez wzmocnienie Przemyśla jako ośrodka rozwoju o znaczeniu ponadregionalnym i krajowym, w zakresie środowiska przyrodniczego, w zakresie dziedzictwa kulturowego, w zakresie komunikacji, w zakresie zaopatrzenia w wodę, gospodarki wodnej i ściekowej, w zakresie ciepłownictwa, w zakresie elektroenergetyki, w zakresie gazownictwa, w zakresie telekomunikacji, w zakresie gospodarki odpadami, w zakresie oświaty, opieki zdrowotnej i opieki społecznej, w zakresie turystyki. Wizji rozwoju przestrzennego aglomeracji przemyskiej opiera się na wspólnych celach strategicznych miasta i otaczających go gmin podmiejskich C. DANE PORÓWNAWCZE Tabela 195. Powierzchnia gruntów skomunalizowanych w ha ( stan na 31grudnia) – GUS Wyszczególnienie Ogółem tworzących gminny zasób nieruchomości przekazanych w trwały zarząd gminnym jednostkom organizacyjnym Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Przemyśl 1 252,0 1 324,0 1 431,5 1 451,8 1 421,2 1 599,7 1 537,4 1 538,3 981,0 1 041,0 1 141,5 1 157,3 1 135,3 1 130,5 1 162,0 1 156,8 29,0 116,0 124,6 134,6 133,1 160,5 Krosno 915,0 931,0 934,0 972,0 1 029,0 1 034,0 1 034,0 1 046,0 628,0 652,0 663,0 733,0 794,0 793,0 831,0 806,0 38,0 37,0 37,0 37,0 37,0 43,0 Mielec 857,1 850,4 844,0 823,0 819,7 807,6 804,3 793,1 624,1 610,9 605,7 558,1 548,7 527,3 530,6 545,1 19,5 28,1 33,9 62,8 63,1 72,2 Zamość 939,0 969,0 968,0 978,0 969,0 962,0 953,0 959,0 474,0 482,0 504,0 515,0 514,0 510,0 516,0 515,0 202,0 221,0 204,0 206,0 203,0 204,0 Jelenia Góra 2 816,2 2 812,1 2 778,9 2 747,0 2 729,8 2 704,9 2 653,6 2 605,9 1 886,3 1 878,1 1 864,3 1 839,4 1 843,1 1 848,5 1 824,0 1 804,5 75,0 82,3 76,9 77,5 77,4 75,8 202 Raport o stanie miasta Przemyśla przekazanych w użytkowanie wieczyste przekazanych w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 143,0 148,6 242,0 167,0 165,4 159,9 152,8 308,7 232,4 232,9 33,0 26,0 25,5 23,7 130,9 22,5 20,3 21,1 43,0 44,0 184,0 185,0 184,0 165,0 163,0 162,0 160,0 160,0 20,0 22,0 24,0 25,0 24,0 22,0 23,0 23,0 68,2 42,7 213,5 211,4 205,3 202,1 207,9 208,1 205,4 205,3 36,8 36,0 30,1 29,3 28,9 28,9 29,4 27,1 191,0 196,0 263,0 262,0 259,0 247,0 252,0 248,0 246,0 247,0 64,0 64,0 63,0 62,0 60,0 56,0 58,0 57,0 77,0 71,0 453,2 453,3 452,5 454,3 442,0 414,5 404,1 349,0 213,7 212,8 209,7 206,3 198,7 176,2 165,6 154,5 D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Zespół staromiejski podlega stałym działaniom rewitalizacyjnym i rewaloryzacyjnym. Zasoby mieszkaniowe strefy ogólnomiejskiej podlegają stałej modernizacji i kontynuacji rozwoju funkcji do wielkości wynikającej z wydolności miejskich systemów inżynieryjnych obsługujących ją. Aktualnie BRMP opracowuje aktualizację Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Przemyśla (Uchwała Nr 13/2011 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 24 lutego 2011r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany „Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Przemyśla – Aktualizacja 2004/2005”), w którym proponuje się wyznaczenie obszarów predysponowanych do ochrony oraz ustalenie ogólnych zasad dopuszczalnego sposobu przekształceń i intensywności zainwestowania. Aktualizacja przewiduje zwiększenie powierzchni terenów wskazanych do objęcia ochroną krajobrazu, różnicuje proponowane formy i zasady. Obecnie w opracowaniu jest 11 miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego o łącznej powierzchni 460,62 ha. E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Przemyśla Uchwała Nr 26/2006 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 23 lutego 2006r. „Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Przemyśla na lata 2010-2013, z perspektywą do 2017r.” przyjęty Uchwałą Nr 231/2011 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 29 września 2011r. i opublikowany w Dzienniku Urzędowym Województwa Podkarpackiego w dniu 24 listopada 2011r. GUS – Bank Danych Lokalnych Urząd Miejski w Przemyślu. 203 Raport o stanie miasta Przemyśla TEMAT 2. FINANSE GMINNE NA TLE GMIN PORÓWNYWALNYCH. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Analiza dochodów i wydatków miasta Przemyśla obejmuje lata 2009-2013. Dochody budżetowe wyodrębniono wg struktury rodzajowej: w ujęciu syntetycznym, z podziałem na: dotacje celowe, subwencje, środki z Unii Europejskiej, dochody własne, w ujęciu analitycznym wg ważniejszych źródeł pochodzenia. Wydatki budżetowe przedstawiono wg struktury rodzajowej. B. TRENDY I TENDENCJE Analiza dochodów budżetowych Dochody budżetu miasta w latach 2010-2014 wzrosły od 309.186.741 zł do 358.138.228 zł. Dochody budżetu miasta Przemyśla wg ważniejszych źródeł w latach 2010–2014 oraz ich dynamikę przedstawiają tabele Nr 196 i Nr 197. Tabela 196. Dochody budżetu miasta Przemyśla wg ważniejszych źródeł w latach 2009–2014 DOCHODY, w tym: dotacje celowe subwencje środki z UE dochody własne, w tym: podatki i opłaty, w tym: podatek od nieruchomości podatek od środków transportowych opłata od posiadania psów opłaty (targowa i administracyjna) udziały w podatkach stanowiących dochody budżetu państwa dochody z majątku pozostałe dochody własne 2009 2010 2011 2012 2013 2014 237 906 772 309 186 741 432 566 757 327 879 076 344 740 643 358 138 228 57 533 324 60 979 722 62 711 929 101 330 767 117 013 888 118 575 216 129 861 553 112 912 425 117 910 490 4 574 252 50 741 798 149 437 684 36 559 574 55 927 342 51 230 487 81 453 214 88 148 160 100 508 502 103 924 625 114 921 154 126 285 322 30 668 026 35 496 503 38 995 970 42 292 672 47 178 714 54 301 297 50 548 539 53 282 895 64 045 355 22 249 754 24 374 393 26 675 811 29 639 215 30 769 218 31 501 842 1 061 087 1 173 475 1 181 681 1 262 439 1 181 232 969 654 36 710 51 275 80 354 64 484 65 266 52 785 413 553 348 355 295 871 235 723 231 432 298 505 36 806 387 35 365 088 40 646 488 7 488 426 6 490 375 7 797 716 9 222 868 9 488 853 11 643 176 43 298 310 45 704 460 49 433 989 7 797 200 11 070 150 11 859 770 10 536 443 10 967 830 10 690 265 Tabela 197. Dynamika dochodów budżetu miasta Przemyśla w latach 2009-2014 2010/2009 2011/2010 2012/2011 2013/2012 2013/2009 2014/2013 2014/2010 129,96% 139,90% 75,80% 105,14% 144,91% 103,89% 115,83% dotacje celowe 105,41% 120,20% 89,83% 105,99% 120,64% 102,84% 117,70% subwencje 115,48% 101,33% 109,52% 86,95% 111,43% 104,43% 100,77% DOCHODY, w tym: 204 Raport o stanie miasta Przemyśla 1 109,29% 294,51% 24,46% 152,98% 1 222,66% 91,60% 100,96% dochody własne, w tym: 108,22% 114,02% 103,40% 110,58% 141,09% 109,89% 143,26% podatki i opłaty w tym: 115,74% 109,86% 108,45% 111,55% 153,84% 115,10% 152,98% podatek od nieruchomości podatek od środków transportowych opłata od posiadania psów opłaty (targowa i administracyjna) udziały w podatkach stanowiących dochody budżetu państwa dochody z majątku pozostałe dochody własne 109,55% 109,44% 111,11% 103,81% 138,29% 102,38% 129,24% 110,59% 100,70% 106,83% 96,57% 111,32% 82,09% 82,63% 139,68% 156,71% 80,25% 101,21% 177,79% 80,88% 102,94% 84,23% 84,93% 79,67% 98,18% 55,96% 128,98% 85,69% 96,08% 114,93% 106,52% 105,56% 124,17% 108,16% 139,78% 104,13% 146,20% 118,28% 122,70% 84,54% 90,49% 141,98% 104,09% 147,83% 168,99% 107,13% 97,47% 152,09% 112,66% środki z UE W analizowanym okresie dochody wzrosły o 15,83%, co było wynikiem wzrostu dochodów własnych o 43,26%, dotacji celowych o 17,70%, środków z budżetu Unii Europejskiej o 0,96%, i subwencji o 0,77%,. W ramach dochodów własnych najwyższą tendencję wzrostową wykazują podatki i opłaty lokalne które wzrosły o 52,98% oraz kolejno dochody z majątku (wzrost o 52,09%), i udziały w podatkach stanowiących dochody budżetu państwa (wzrost o 39,78%). W analizowanym okresie głównym źródłem zasilania budżetu miasta były kolejno subwencje, dochody własne, dotacje celowe oraz środki z budżetu Unii Europejskiej. Strukturę dochodów budżetu miasta przedstawia tabela Nr 198. Tabela 198. Struktura dochodów budżetu miasta Przemyśla w latach 2009-2014 2009 2010 2011 2012 2013 2014 100,00% 21,25% 100,00% 17,23% 100,00% 14,81% 100,00% 17,55% 100,00% 17,69% subwencje 42,59% 37,85% 27,41% 39,60% 32,75% środki z UE 1,92% 16,41% 34,55% 11,15% 16,22% dochody własne 34,2% 28,51% 23,23% 31,70% 33,34% 100% 17,51% 32,93% 14,30% 35,26% DOCHODY, w tym: dotacje celowe Udział dochodów własnych wynosił od 23,23% w 2011r. do 35,26% w 2014r. dochodów ogółem. Subwencja kształtowała się na poziomie od 27,41% w 2011r. do 39,60% w 2012r. Dotacje celowe stanowią od 14,81% w 2011r. do 17,69 w 2013r. dochodów ogółem. Udział środków z Unii Europejskiej w strukturze dochodów zawierał się w przedziale od 11,55% w 2012r. do 34,55% w 2011r. Analiza wydatków budżetowych W lata 2009–2014 wydatki budżetu miasta Przemyśla rosły od 312.701.731 do 367.056.975 zł. Wydatki budżetu miasta Przemyśla w latach 2010-2014 oraz ich dynamikę przedstawiają Tabele Nr 199 i Nr 200. Tabela 199. Wydatki budżetu miasta Przemyśla w latach 2009-2014 WYDATKI, w tym: wydatki bieżące wydatki majątkowe 2009 2010 2011 2012 2013 2014 268 624 550 312 701 731 476 697 351 366 771 745 339 038 534 367 056 975 236 541 631 247 738 696 258 298 932 267 973 467 285 852 694 288 370 110 32 082 919 64 963 035 218 398 419 98 798 278 53 185 840 78 686 865 205 Raport o stanie miasta Przemyśla Tabela 200. Dynamika wydatków miasta Przemyśla w latach 2009-2014 WYDATKI, w tym: 2010/2009 2011/2010 2012/2011 2013/2012 2013/2009 116,41% 152,45% 76,94% 92,44% 126,21% 108,26% 117,38% wydatki bieżące 104,73% 104,26% 103,75% 106,67% 120,85% 53,83% 165,78% 100,88% 147,95% wydatki majątkowe 202,48% 336,19% 45,24% 2014/2013 2014/2010 116,40% 121,13% Wydatki ogółem wzrosły o 17,38% (dochody ogółem w tym samym okresie wzrosły o 15,83%), przy czym zauważa się wzrost wydatków majątkowych, tj. o 21,13% przy jednoczesnym wzroście wydatków bieżących o 16,40%. W analizowanym okresie udział wydatków majątkowych w wydatkach ogółem zawierał się w przedziale od 15,69% do 45,81%. Poniżej przedstawiono strukturę rodzajową wydatków miasta Przemyśla w latach 2009-2014. Tabela 201. Struktura rodzajowa wydatków miasta Przemyśla w latach 2009-2014 WYDATKI, w tym: wydatki bieżące wydatki majątkowe 2009 2010 2011 2012 2013 2014 100,00% 88,06% 100,00% 79,23% 100,00% 54,19% 100,00 100,00 73,06 84,31 11,94% 20,77% 45,81% 26,94 15,69 100% 78,56% 21,44% Nadwyżka/Deficyt budżetowy/Zadłużenie W latach 2010, 2011, 2012 i 2014 w budżecie miasta Przemyśla występował deficyt budżetowy, który kształtował się na poziomie od 3.514.990 zł w 2010r. do 44.130.594 zł w 2011r, w 2013r wystąpiła nadwyżka budżetowa w wysokości 5.702.109 zł. Deficyt budżetowy i nadwyżkę budżetową miasta Przemyśla w latach 2009-2014 oraz wysokość zadłużenia przedstawia Tabela Nr 202. Tabela 202. Deficyt budżetowy miasta Przemyśla w latach 2009-2014 Wyszczególnienie DOCHODY WYDATKI DEFICYT/ NADWYŻKA PRZYCHODY 2009 2010 2011 2012 2013 2014 237 906 77 327 879 076 344 740 643 358 138 228 309 186 741 432 566 757 2 268 624 55 312 701 731 476 697 351 366 771 745 339 038 534 367 056 975 0 -30 717 778 -3 514 990 -44 130 594 -38 892 668 5 702 109 -8 918 747 ROZCHODY 45 408 260 27 287 775 68 062 728 69 001 810 50 269 242 21 678 508 288 826 13 056 986 17 606 056 20 477 681 28 634 985 43 836 460 ZADŁUŻENIE 81 563 415 89 944 609 132 959 366 175 406 000 183 914 409 190 729 127 wskaźnik zadłużenia zadłużenie /dochody (musi być mniejszy od 60%) 34,28 % 29,09 % 30,74 % 53,50 % 53,35% 53,26% Zadłużenie w analizowanym okresie wzrosło o 112,05%, ale utrzymuje się na bezpiecznym poziomie. Zgodnie z ustawą o finansach publicznych łączna kwota długu jednostki samorządu terytorialnego na koniec roku budżetowego nie może przekraczać 60% wykonanych dochodów ogółem tej jednostki w tym roku budżetowym. Dla budżetu miasta Przemyśla wskaźnik ten w poszczególnych latach wynosiło odpowiednio w 2010r.- 29,09% w 2011r.- 30,74%, w 2012r. 53,50% ,53,35% - w 2013r i 53,26% - w 2014r. 206 Raport o stanie miasta Przemyśla C. DANE PORÓWNAWCZE Wykres 23. Dochody miasta ogółem w przeliczeniu na 1 mieszkańca (wg faktycznego miejsca zamieszkania) w [zł] Źródło: System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich Wykres 24. Wydatki miasta ogółem w przeliczeniu na 1 mieszkańca (wg. faktycznego miejsca zamieszkania) w [zł.] Źródło: System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich Tabela 203. Dochody i wydatki budżetu w zł – GUS Wyszczególnienie Dochody własne, a w tym: Dochody budżetu ogółem ogółem podatek rolny Rok Przemyśl Krosno Mielec Zamość Jelenia Góra 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 217 952 585 225 330 952 237 906 773 309 186 471 432 566 757 327 879 076 344 740 643 358 138 228 86 105 651 88 168 535 87 949 479 90 298 215 107 348 156 105 781 544 116 451 251 127 686 296 174 196 251 546 352 013 251 626 270 974 485 411 177 579 567 204 578 097 199 962 686 220 884 423 251 950 680 258 924 785 269 438 343 293 020 633 76 621 912 107 900 444 95 072 012 99 647 681 101 119 604 110 953 812 111 832 511 115 475 527 319 683 521 792 513 203 317 412 341 097 489 886 119 679 027 135 859 991 143 013 200 159 565 545 157 198 744 168 218 704 169 835 877 187 605 259 74 222 221 90 097 956 98 127 279 96 926 291 93 010 219 103 879 624 108 836 368 122 635 943 139 716 139 351 142 470 123 881 136 279 126 156 223 221 383 246 792 817 255 749 455 275 661 555 308 457 707 347 065 896 296 193 872 328 477 683 83 321 248 105 663 225 86 736 635 93 712 006 103 096 687 101 136 856 106 756 625 116 622 103 121 023 151 596 165 270 137 836 151 013 164 153 307 061 261 291 336 500 279 292 385 313 036 277 340 560 991 372 676 348 370 471 325 363 065 185 144 481 600 177 828 554 151 548 634 156 680 421 157 468 832 191 595 445 192 563 698 202 090 717 60 853 104 736 103 935 64 513 74 174 139 300 207 Raport o stanie miasta Przemyśla podatek od nieruchomości podatek od środków transportowych wpływy z innych lokalnych opłat wpływy z opłaty skarbowej dochody z majątku gminy Udziały w podatkach stanowiąc ych dochody budżetu państwa, w tym: wpływy z usług ogółem 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 513 506 475 690 23 247 149 22 629 946 22 249 754 24 374 393 26 675 811 29 639 215 30 769 218 31 501 842 1 057 419 1 021 467 1 061 087 1 173 475 1 181 681 1 262 439 1 181 232 969 654 8 057 59 350 25 224 58 844 1 094 457 1 532 376 6 353 329 11 170 768 1 264 752 2 024 919 1 027 463 577 747 1 070 530 1 080 111 1 030 652 1 063 958 7 031 087 4 966 164 7 021 613 6 894 989 8 255 768 6 840 835 8 785 446 1 460 452 2 624 776 3 160 941 3 181 123 4 538 329 7 073 441 7 809 453 8 181 542 8 391 367 38 035 945 41 618 930 36 806 387 35 365 088 527 982 527 415 21 326 662 21 387 135 21 139 846 25 463 537 26 459 270 29 932 882 29 419 118 30 519 259 826 663 766 230 778 951 778 875 623 335 562 149 557 525 599 777 ------------1 929 058 4 284 113 1 534 821 1 635 141 1 337 416 1 344 854 1 297 838 1 150 528 1 198 923 1 191 781 3 883 619 5 909 163 6 427 060 4 826 447 5 583 742 4 217 662 4 295 645 6 7773 372 1 294 252 1 462 796 1 825 413 1 783 687 2 432 011 2 730 469 3 020 171 3 231 636 35 461 894 41 202 977 37 254 157 37 559 632 169 781 143 377 24 491 115 25 981 322 28 150 337 32 201 428 32 748 091 35 081 107 37 804 706 38 226 484 1 081 914 963 162 995 011 1 096 361 1 192 737 1 280 404 1 515 364 1 623 940 103 952 66 500 31 259 37 670 287 333 71 066 6 023 411 12 032 069 1 138 021 1 095 377 901 869 904 976 873 023 799 786 809 549 810 004 3 752 329 6 747 452 9 115 817 11 463 594 4 294 026 1 704 120 5 346 601 1 799 309 1 127 903 1 820 393 4 080 207 5 812 840 6 156 591 6 639 950 6 431 153 6 265 608 33 127 881 35 703 383 32 403 238 32 181 007 177 420 186 370 21 162 096 22 216 007 22 758 389 24 263 138 24 826 473 26 999 183 29 007 810 30 008 458 1 457 561 1 452 010 1 582 694 1 586 195 1 574 911 1 735 824 1 774 031 1 869 249 59 116 61 237 56 346 64 443 112 105 80 450 3 097 620 6 368 416 1 858 138 3 141 226 1 540 988 1 500 998 1 451 154 1 324 171 1 315 352 1 274 483 4 782 302 4 384 235 5 666 675 8 527 770 6 388 628 3 451 630 5 774 734 3 561 157 2 244 488 2 360 472 2 543 601 2 451 308 2 982 304 4 238 395 4 409 268 4 622 857 41 981 201 45 913 560 41 224 763 40 574 153 136 976 130 723 31 073 759 33 422 555 33 399 882 34 443 197 35 664 760 37 297 941 39 706 414 41 252 682 997 132 1 015 054 946 646 1 234 651 1 262 971 1 271 172 1 340 746 1 365 033 359 310 510 274 435 618 412 215 492 074 475 133 3 097 620 638 750 1 964 003 2 580 412 1 445 871 1 666 992 1 180 341 1 428 585 1 458 444 1 452 424 16 037 335 23 410 032 20 684 147 22 290 175 20 637 282 3 885 653 17 753 094 3 088 842 1 160 186 1 316 213 1 443 705 1 607 191 5 228 691 3 016 797 3 578 300 3 085 790 63 163 692 69 927 412 64 435 650 63 074 158 208 Raport o stanie miasta Przemyśla 40 646 488 43 298 310 45 704 460 49 433 989 35 472 534 39 419 222 34 842 906 podatek 33 809 733 dochodowy od osób 38 531 486 fizycznych 41 325 477 43 466 600 47 014 498 2 563 411 2 199 708 1 963 481 podatek 1 555 355 dochodowy od osób 2 115 002 prawnych 1 972 833 2 237 860 2 419 491 82 153 625 87 442 797 101 330 767 Subwencje ogólne 117 013 888 razem łącznie 118 575 216 z subwencją oświatową 129 861 553 112 912 425 117 910 490 b.d. 2007/2008 2009 47 542 763 2010 101 874 638 Ogółem (celowe 2011 206 643 385 i rozwojowe) 2012 92 235 979 2013 115 376 967 2014 112 541 443 2007 42 166 245 2008 47 440 875 2009 48 626 526 Dotacje celowe 2010 48 595 808 ogółem z budżetu 2011 50 425 228 państwa 2012 50 434 441 2013 54 593 908 2014 57 162 344 2007 552 494 2008 349 661 Dotacje 2009 328 754 z funduszy 2010 --celowych ogółem 2011 3 296 525 z budżetu 2012 1 482 628 państwa 2013 797 023 2014 130 000 2007 1 634 966 Dotacje celowe z porozumień 2008 1 929 084 Dotacje 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 42 288 526 38 624 105 40 196 226 44 712 198 31 618 086 37 808 650 34 436 576 33 908 135 38 444 889 35 945 753 37 819 690 41 193 755 3 843 808 3 394 327 2 817 600 3 651 497 3 843 637 2 678 352 2 376 536 3 518 443 60 516 445 63 842 867 74 234 811 77 353 424 82 065 622 85 564 364 92 976 625 87 237 798 b.d. 30 655 863 43 882 817 68 765 454 62 406 608 64 629 207 90 307 308 28 010 004 28 424 573 27 390 177 30 625 222 27 300 310 30 481 203 32 132 028 36 207 208 387 638 793 778 214 463 210 511 160 000 800 000 190 990 494 500 1 651 289 1 021 848 35 532 928 37 842 201 41 209 113 45 797 407 30 291 235 33 466 613 30 058 332 30 078 202 32 848 705 35 305 031 38 096 255 42 437 464 2 836 646 2 236 770 2 344 906 2 102 805 2 684 223 2 537 170 3 112 858 3 359 943 27 391 466 28 258 910 29 358 893 30 195 805 32 446 936 34 399 283 34 400 737 35 374 061 b.d. 15 527 027 32 443 449 31 741 589 29 939 797 26 598 772 29 595 255 16 172 187 17 438 125 14 623 980 18 226 627 17 575 886 18 329 236 19 006 378 22 878 012 23 100 45 000 4 000 ----123 915 885 476 --13 747 20 000 46 533 792 49 107 315 53 070 271 55 741 865 37 897 073 42 253 024 38 582 000 39 014 752 44 011 028 46 100 752 49 253 035 50 877 624 4 084 128 3 660 536 2 642 763 1 559 396 2 522 764 3 006 563 3 817 236 4 864 241 83 996 774 103 953 871 103 867 440 113 695 427 126 758 918 132 838 518 129 963 598 133 878 677 b.d. 65 145 379 68 254 123 78 602 102 113 090 522 59 473 649 77 976 903 31 916 520 34 183 253 43 963 878 39 625 904 42 664 950 44 453 929 44 382 138 53 581 640 432 282 369 256 1 166 036 117 873 177 714 148 134 324 606 2 099 054 2 252 514 2 623 205 71 199 885 70 600 844 75 449 332 76 452 942 58 954 154 65 886 471 60 669 521 58 554 943 65 269 449 66 159 527 69 440 205 72 575 125 4 209 538 4 040 941 3 766 129 4 519 215 5 930 436 4 441 317 6 009 127 3 877 817 70 761 431 76 531 481 84 736 345 94 642 117 101 816 753 98 781 760 94 653 564 92 801 170 b.d. 43 007 406 61 713 740 81 275 406 82 299 143 83 254 063 68 173 298 31 742 694 32 289 382 32 291 894 40 509 656 33 031 779 39 633 138 44 025 115 46 311 336 4 788 763 2 293 639 5 098 811 1 164 259 112 885 355 147 628 917 72 334 2 808 442 2 393 444 209 Raport o stanie miasta Przemyśla jednostek samorządu terytorialnego ogółem Dotacje rozwojowe ogółem Dotacje rozwojowe inwestycyjne Środki na dofinansowanie własnych zadań pozyskane z innych źródeł ogółem Wydatki z budżetu gmin ogółem 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007/2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007/2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2 218 754 2 716 866 3 271 167 3 589 449 3 754 101 103 432 b.d. 1 083 763 50 481 964 149 317 465 36 396 461 56 231 935 51 435 230 1 519 371 2 264 006 2 048 960 872 021 1 005 215 107 569 b.d. 1 531 851 10 783 078 39 206 183 31 925 405 31 277 974 54 100 101 364 041 509 805 498 494 526 628 653 445 619 925 b.d. 535 005 13 185 816 14 165 702 10 950 018 6 040 542 6 717 244 2 866 408 2 989 609 3 322 341 3 633 518 3 049 453 29 408 b.d. 17 149 057 20 314 561 35 937 152 68 639 593 11 717 452 24 395 262 3 037 924 4 958 861 5 480 654 5 667 997 5 975 055 5 678 354 b.d. 2 578 775 21 204 084 35 574 385 36 642 860 32 284 658 15 943 102 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 36 500 48 580 393 146 435 410 32 627 815 49 184 769 47 417 816 5 339 604 1 491 059 1 348 870 319 865 149 573 591 37 147 296 57 018 180 51 598 616 222 980 261 235 913 876 268 624 549 312 701 731 476 697 351 366 771 745 339 038 534 367 056 975 270 304 9 185 876 36 966 320 28 768 149 27 573 648 50 557 038 10 392 280 11 306 898 1 503 414 2 171 807 39 394 987 32 519 277 32 533 234 55 005 947 180 689 378 214 764 163 212 405 662 231 856 548 262 012 004 268 076 272 269 698 941 303 061 715 --13 185 816 13 714 359 10 504 674 4 879 037 6 123 832 1 856 306 1 324 679 7 281 001 200 000 14 206 804 11 036 980 6 161 064 6 743 940 107 446 928 134 246 095 143 338 095 152 331 828 163 447 357 176 563 574 165 025 513 175 550 116 16 018 463 20 314 561 30 793 755 65 578 831 8 050 308 20 846 656 21 302 044 15 252 383 513 719 137 000 31 833 261 68 718 941 11 780 053 24 547 385 223 682 683 241 137 241 273 118 246 288 855 807 359 378 986 313 370 519 289 709 009 340 625 132 --16 288 920 29 272 616 21 550 860 9 167 204 4 656 311 52 478 330 16 336 706 2 423 363 1 820 073 37 595 169 58 766 383 40 569 582 23 577 511 315 430 953 300 091 584 291 055 152 321 786 356 403 460 974 397 021 771 375 153 858 344 885 545 Wykres 25. Udział dochodów własnych z podatków, opłat i majątku w dochodach ogółem w [%] Źródło: System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu – Sprawozdania z realizacji budżetu miasta Przemyśla za lata 20092013 210 Raport o stanie miasta Przemyśla System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich GUS – Bank Danych Lokalnych TEMAT 3. ZASOBY URZĘDU: KADROWE, MATERIALNE, ZARZĄDZANIE URZĘDEM, STRUKTURA ORGANIZACYJNA, OBSŁUGA MIESZKAŃCÓW. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Zasoby ludzkie Według stanu na koniec 2014r. w Urzędzie Miejskim w Przemyślu pracuje 344 osoby na niespełna 338 etatach, w tym 271 osoby z wykształceniem wyższym (78,78%). Na kadrę kierowniczą przypada 58 etatów. Zasoby materialne Zasoby komputerowe Urzędu Miejskiego na koniec 2014r. wyniosły: komputery klasy PC, serwery i laptopy – 584 sztuki, drukarki igłowe i atramentowe – 57 sztuk, drukarki laserowe – 192 sztuki, skanery – 16 sztuk. Ponadto, zakupiono oprogramowanie o wartości 696.435,65 zł. Tabela 204. Wartość wybranych środków trwałych będących własnością Urzędu Miejskiego (na dzień 31 grudnia) Wyszczególnienie Maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania W tym zestawy komputerowe Urządzenia techniczne Środki transportu Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 brutto 1 973 740,36 2 242 401,21 2 532 639,22 3 065 387,87 2 879 253,75 3 288 614,82 5 801 886,48 5 308 229,93 1 911 157,37 2 195 217,22 2 445 805,23 2 781 351,88 2 792 419,76 3 201 780,83 5 729 052,48 5 235 395,93 943 967,57 936 399,14 1 019 771,68 1 062 291,68 1 123 586,11 1 755 582,17 2 116 012,93 2 196 043,80 583 551,60 827 633,99 827 633,99 1 145 393,99 957 033,99 1 004 058,99 Wartość w zł umorzeń 1 493 749,33 1 578 741,35 1 788 615,71 2 063 404,71 2 434 582,89 2 563 352,07 2 857 244,76 3 297 776,46 1 458 868,73 1 553 825,07 1 756 612,65 2 022 001,93 2 383 780,39 2 503 149,85 2 806 548,50 3 243 115,16 596 490,16 596 693,34 648 389,22 708 208,82 772 954,62 841 463,56 937 818,49 1 079 698,79 455 881,05 466 491,21 547 404,04 616 075,44 690 785,52 768 238,70 netto* 479 991,03 663 659,86 744 023,51 1 001 983,16 444 670,86 725 262,75 2 944 641,72 2 010 453,47 452 288,64 641 392,15 689 192,58 759 349,95 408 639,37 698 630,98 2 922 503,98 1 992 280,77 347 477,38 339 645,80 371 382,46 354 082,86 350 631,49 914 118,61 1 178 194,44 1 116 345,01 127 670,55 361 142,78 280 229,95 529 318,55 266 248,47 235 820,29 211 Raport o stanie miasta Przemyśla 2013 2014 1 040 197,99 701 387,99 771 949,67 519 675,03 268 248,32 181 712,96 *) Wartość netto jest obliczana jako wartość początkowa początkową pomniejszona o umorzenia. B. TRENDY I TENDENCJE Tabela 205. Liczba zatrudnionych w Urzędzie Miejskim w Przemyślu w latach 2007-2014 Rok Liczba zatrudnionych Liczba obsadzonych etatów w tym etaty kadry kierowniczej 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 325 347 362 379 372 359 342 344 320,00 341,63 356,03 373,41 366,73 351,81 334,83 337,23 47 49 64 62 62 65 56 58 Tabela 206. Zasoby komputerowe i kserokopiarki Urzędu Miejskiego w latach 2007-2014 Drukarki (szt.) Rok Komputery PC, serwery i laptopy (szt.) igłowe i atramentowe laserowe Skanery (szt.) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 326 374 369 385 388 406 747 584 108 99 87 76 69 54 66 57 126 159 170 180 182 186 203 192 17 18 18 19 19 21 21 16 Wartość zakupionego oprogramowania 57.672 66.167 5.685 124.638 19.363 34.190 123.853 696.436 Planowane modernizacje i wymiany Kserokopiarki 4 2 3 2 1 3 3 0 27 29 30 32 32 37 43 38 C. DANE PORÓWNAWCZE Tabela 207. Wydatki budżetów gmin na administrację publiczną ogółem w zł - GUS Wyszczególnienie Wydatki budżetu gminy na administrację publiczną Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Przemyśl 16.421.145 18.379.289 20.366.952 21.534.779 23.063.150 24.261.804 22.342.820 22 301 776 Krosno 11.317.388 12.657.082 12.302.124 13.754.112 14.005.731 15.034.391 15.267.421 16 555 245 Mielec 6.660.462 7.084.546 7.352.896 8.082.967 8.258.583 9.294.654 10.136.676 10 007 696 Zamość 12.096.683 13.112.868 13.975.146 14.309.964 15.793.746 14.438.354 14.487.693 15 942 209 Jelenia Góra 19.137.129 21.136.743 22.727.294 25.178.809 23.647.224 25.595.039 26.404.881 28 003 725 D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Planowane modernizacje i wymiany sprzętu komputerowego – 30 sztuk. E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich GUS – Bank Danych Lokalnych 212 Raport o stanie miasta Przemyśla SEKTOR X - KULTURA I SZTUKA TEMAT 1. PLACÓWKI KULTURALNE, JEDNOSTKI KULTURY. A. CZĘŚĆ WSTEPNA Kulturę w Przemyślu tworzą instytucje, jednostki i placówki kultury, stowarzyszenia społecznokulturalne oraz współdziałający z nimi artyści. Przemyskie instytucje, jednostki i placówki kultury organizowane i finansowane są przez: I. Urząd Miejski w Przemyślu: Przemyska Biblioteka Publiczna im. Ignacego Krasickiego przy ul. Grodzkiej 8 wraz z 7 filiami na terenie miasta; Przemyskie Centrum Kultury i Nauki „Zamek”, na które składają się: Zamek Kazimierzowski, Klub „Niedźwiadek”, budynek przy ul. Konarskiego 5 wraz z mieszczącym się tam Zespołem Pieśni i Tańca "Przemyśl". Młodzieżowy Dom Kultury - placówka oświatowa pracy pozaszkolnej przy ul. Św. Józefa 6 finansowana z subwencji oświatowej Ministerstwa Edukacji Narodowej. II. Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego: Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej przy pl. Berka Joselewicza 1, oraz jego oddziały: Muzeum Dzwonów i Fajek (Wieża Zegarowa, ul. Władycze 1) i Muzeum Historii Miasta Przemyśla (Rynek 9); Centrum Kulturalne przy ul. Konarskiego 9 wraz z działającym tam kinem „Centrum”; Galeria Sztuki Współczesnej przy ul. Kościuszki 3; Wojewódzka Biblioteka Pedagogiczna przy ul. Śnigurskiego 10/12. III. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego: Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. Artura Malawskiego przy ul. Słowackiego 91. IV. Ministerstwo Obrony Narodowej: Klub Garnizonowy przy ul. 29 listopada 1a V. Kurię Metropolitalną Muzeum Archidiecezjalne przy ul. Zamkowej 3 VI. Przemyską Spółdzielnię Mieszkaniową Osiedlowy Klub Kultury „Kazanów” przy ul. Opalińskiego 9a; Osiedlowy Klub Kultury „Salezjanie” przy ul. Glazera 10; Osiedlowy Klub Kultury „Nadzieja” przy ul. Borelowskiego 1; Osiedlowy Klub Kultury „Kmiecie” przy Wybrzeżu Ojca Świętego Jana Pawła II 70. W ramach instytucji, jednostek i stowarzyszeń funkcjonują w Przemyślu również bogate w zbiory biblioteki. Do najważniejszych z nich należą Biblioteki: Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Archiwum Państwowego, Seminarium Duchownego, Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej, Klubu Garnizonowego, Centrum Kulturalnego, Państwowej Wyższej Szkoły Wschodnioeuropejskiej. B. TRENDY I TENDENCJE Od kilku lat liczba instytucji, jednostek i placówek kultury pozostaje niemal bez zmian. Stały jest również profil ich działalności. Najważniejsze zmiany, jakie nastąpiły w ostatnich latach to: 213 Raport o stanie miasta Przemyśla wybudowanie i oddanie do użytku nowej siedziby Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej przy Placu Berka Joselewicza (2008r.); poprzednia siedziba MNZP została zwrócona społeczności grekokatolickiej; przeniesienie do nowego, rozbudowanego gmachu przy Placu Katedralnym 2 i 3 Muzeum Archidiecezjalnego (2008r.); pozyskanie i zaadaptowanie na cele kulturalne (siedziba PCKiN) budynku przy ul. Konarskiego 5 (2008r.); przekazanie na mocy Rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 19 maja 2006r. Pałacu Lubomirskich Państwowej Wyższej Szkole Wschodnioeuropejskiej. Działalność PCKiN „Zamek” prowadzona wcześniej w Pałacu została przeniesiona do budynku przy ul. Konarskiego 5; zakończenie remontu, rewaloryzacji i gruntownej modernizacji Zamku Kazimierzowskiego łącznie z rearanżacją sali teatralnej, nawiązującą do dawnego wyglądu (2012r.) zakończenie adaptacji i modernizacji nieruchomości przy ul. Grodzkiej 8 w ramach projektu „Rewitalizacja kompleksu powojskowego przy ul. Grodzkiej w Przemyślu” (koniec 2013r.); przekazanie obiektu na nową siedzibę Przemyskiej Bibliotece Publicznej. Inwestycja ta była konsekwencją Decyzji Komisji Majątkowej z maja 2006r., kiedy to przekazano Związkowi Gmin Wyznaniowych Żydowskich RP budynek byłej synagogi, zajmowany przez Przemyską Bibliotekę Publiczną oraz decyzji o przekazaniu w 2010r. Gminie Miejskiej Przemyśl nieruchomości przy ul. Grodzkiej 8. D. DANE PORÓWNAWCZE Tabela 208. Nakłady na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego w latach 2007-2014 (GUS) Kategoria Budżet miasta ogółem Budżet „Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego” (w zł) Udział procentowy Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Przemyśl 222 980 261 225 330 952 237 906 773 312 701 731 476 697 351 366 771 745 339 038 534 367 056 975 11 782 464 8 067 463 7 158 435 6 218 806 14 358 960 11 469 879 19 645 238 6 350 423 5,28 3,58 3,00 1,99 3,01 3,13 5,79 1,73 Krosno Mielec 180 689 378 204 578 097 199 962 685 231 856 548 262 012 004 262 012 004 269 698 941 303 061 715 22 785 423 20 453 123 9 129 718 9 926 493 10 210 049 10 210 049 9 342 982 9 380 358 12,61 10,0 4,56 4,28 3,90 3,90 3,46 3,10 107 446 928 135 859 991 143 013 199 152 331 828 163 447 357 176 563 574 165 025 513 175 550 116 4 727 408 4 617 916 5 010 000 5 384 046 6 666 882 6 136 545 6 251 072 15 525 142 4,39 3,40 3,50 3,53 4,08 3,48 3,79 8,85 Zamość 223 682 693 246 792 817 255 749 455 288 855 807 359 378 986 313 370 519 289 709 009 340 625 132 27 925 688 33 132 327 41 218 050 27 287 988 35 351 734 40 422 205 21 755 892 50 635 695 12,48 13,42 16,11 9,45 9,84 12,90 7,51 14,87 Jelenia Góra 315 430 953 291 336 500 279 292 385 321 786 356 403 460 974 397 021 771 375 153 858 344 885 545 14 757 232 20 499 702 15 622 622 15 975 498 21 408 140 19 022 214 18 361 719 19 012 214 4,67 7,04 5,59 4,96 5,31 4,79 4,89 5,57 Tabela 209. Kultura i sztuka - GUS Wyszczególnienie Placówki biblioteczne: Rok Przemyśl Krosno Mielec Zamość Jelenia Góra 214 Raport o stanie miasta Przemyśla biblioteki i filie pracownicy bibliotek ogółem / osoba księgozbiór / wol. wypożyczenia księgozbioru (na zewnątrz) / wol. czytelnicy w ciągu roku / osoba 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 8 8 8 8 8 8 8 8 30 31 31 43 43 42 41 41 276 620 279 877 278 483 279 695 279 695 283 419 280 514 283 452 197 056 200 797 199 741 191 671 191 671 171 069 173 877 137 011 12 668 12 988 12 064 11 588 11 588 10 483 9 305 6 924 8 8 8 8 8 8 8 8 41 42 44 53 52 56 55 56 239 196 247 631 254 559 260 348 265 970 268 948 274 141 275 698 346 426 352 499 348 101 331 387 334 564 333 882 321 366 316 964 18 120 18 479 18 176 18 982 17 688 17 851 17 750 17 060 7 7 7 7 7 7 7 7 34 36 38 41 44 42 43 43 298 093 291 763 288 555 275 014 269 866 257 518 244 941 241 872 312 669 334 083 346 538 352 065 336 699 392 078 409 166 387 198 16 480 16 626 16 708 16 873 16 755 16 721 17 008 16 846 7 7 7 7 7 7 7 7 39 38 40 52 53 52 54 53 232 858 232 990 227 366 233 244 235 796 239 222 241 029 243 060 260 884 270 248 282 683 266 260 260 383 270 616 268 596 266 465 16 841 16 744 17 317 16 765 16 787 15 475 14 935 14 264 9 7 7 7 7 7 7 7 41 54 69 69 69 67 67 61 268 857 269 833 284 900 241 462 239 818 238 128 235 815 211 027 325 196 276 785 313 992 306 935 321 645 310 337 299 069 272 960 11 993 10 290 12 113 12 348 12 342 12 276 12 006 11 519 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2 2 1 1 1 1 1 1 1 243 1 497 591 520 461 2 1 2 1 2 2 2 2 952 1 365 1 865 540 1 997 1 1 1 1 1 1 1 1 1 158 1 149 1 175 1 087 1 110 1 1 1 1 1 1 1 1 1 430 1 393 1 471 706 4 797 4 4 4 3 3 3 3 3 2 213 2 317 2 434 1 594 1 741 Kina stałe: ogółem liczba obiektów seanse 215 Raport o stanie miasta Przemyśla widzowie Muzea liczba muzeów łącznie z oddziałami Liczba zwiedzających muzea i oddziały 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 508 106 310 40 592 30 883 24 591 17 427 15 205 15 501 3 141 33 204 4 4 4 4 4 4 7 5 24 730 24 567 46 540 42 373 47 663 41 164 38 646 36 735 1 785 2 480 3 779 47 732 46 263 60 912 15 616 71 542 58 224 55 853 75 664 2 2 2 2 2 2 3 3 15 185 17 424 17 110 3 722 14 947 20 306 16 915 10 017 951 1 015 1 042 44 072 43 235 55 940 50 579 62 671 63 979 67 307 86 527 1 1 1 1 1 1 1 1 6 542 26 404 18 746 2 658 5 217 12 011 10 641 15 918 5 017 5 253 5 650 69 207 62 397 67 133 113 122 203 063 179 109 156 360 189 954 3 2 4 4 4 4 5 5 49 848 55 629 64 230 52 663 65 338 24 701 48 766 55 420 1 794 2 275 2 316 69 681 67 701 73 092 41 808 52 147 56 145 56 323 64 400 4 6 5 5 4 4 5 4 53 906 80 555 58 972 75 588 63 624 89 428 79 956 64 175 D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Brak danych. E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu GUS – Bank Danych Lokalnych 216 Raport o stanie miasta Przemyśla TEMAT 2. PROGRAMY, PRZEDSIĘWZIĘCIA KULTURALNE, IMPREZY. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Muzyka Od 1984 roku Towarzystwo Muzyczne organizuje Przemyską Jesień Muzyczną. Muzykę klasyczną proponuje również Salezjańskie Lato Muzyczne, a kilka razy w roku odbywają się koncerty Przemyskiej Orkiestry Kameralnej. Prowadzone od lat 80-tych działania wykształciły w mieście grupę entuzjastów muzyki jazzowej. Początkowo „Mikołajki Jazzowe” w Centrum Kulturalnym (dawniej WDK), później „Jazz nad Sanem”, Świętojańskie noce Jazzowe, koncerty w klubie „Niedźwiadek” oraz sprawiły, że Przemyśl stał się znanym w kraju ośrodkiem muzyki jazzowej. Wysoką rangę zyskał też w ostatnich latach Międzynarodowy Festiwal Muzyki Akordeonowej, który w 2014r. odbył się po raz dwudziesty trzeci. Do tradycyjnych imprez muzycznych należą również Kurs Interpretacji Muzyki Wokalnej, a także sięgający korzeniami lat 70-tych Ogólnopolski Festiwal Kapel Folkloru Miejskiego. Ponadto działają tu kapele, wśród których sławę ogólnopolską zyskały Lwowska Kapela „Ta Joj” oraz Kapela Folkloru Miejskiego „Fidelis”. Zespół Państwowych Szkół Muzycznych w Przemyślu kształci muzyków, których część uczestniczy w tworzeniu muzycznego wizerunku miasta - m.in. Przemyska Orkiestra Kameralna. Znaczną aktywność wykazuje również środowisko muzyki młodzieżowej, które określane jest mianem Przemyskiej Sceny Niezależnej. Teatr W Przemyślu mieści się najstarszy w kraju amatorski teatr „Fredreum”, działający nieprzerwanie od 1869 roku. Od kilku lat jest on również organizatorem Przemyskiej Wiosny Fredrowskiej, imprezy, prezentującej przede wszystkim twórczość dramatyczną Aleksandra Fredry. Ponadto, w Centrum Kulturalnym, podczas Przemyskiej Jesieni Teatralnej oraz w Zamku Kazimierzowskim w trakcie całego roku obejrzeć można spektakle z udziałem profesjonalnych aktorów scen polskich. Poezja Od 1996r. odbywa się Przemyska Wiosna Poetycka, w czasie której z mieszkańcami miasta spotyka się czołówka współczesnych poetów polskich. Poza tym w Przemyskiej Bibliotece Publicznej organizowany jest Turniej Wierszy Jednego Poety z udziałem autora prezentowanych wierszy. Malarstwo Profesjonalne środowisko plastyczne skupione jest wokół Galerii Sztuki Współczesnej. Instytucja ta regularnie wystawia prace współczesnych artystów z kraju i zagranicy, organizuje konfrontacje plastyczne, międzynarodowy plener malarski w Słonnem oraz Międzynarodowe Triennale Malarstwa „Srebrny Czworokąt”, prezentujące współczesną plastykę twórców Regionu Karpat. Działalność wystawienniczą prowadzi także Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej, Przemyskie Centrum Kultury i Nauki (sale wystawowe w Zamku, Klubie „Niedźwiadek”), Centrum Kulturalne, Archiwum Państwowe oraz mniejsze kluby. Fotografia, film Istnieje również prężnie działające środowisko fotografików, wystawiających swoje prace w Przemyślu oraz uczestniczących w ogólnopolskich i międzynarodowych imprezach fotograficznych. W 2005r. pasjonaci filmowi stworzyli filmową grupę Zwellinder. Na swoim koncie mają już około 100 produkcji niezależnych. Są też organizatorami Festiwalu filmów Kina Niezależnego CK OFF. Jedyne obecnie w mieście kino „Centrum” organizuje dwa razy w miesiącu projekcje w ramach Dyskusyjnego Klubu Filmowego „Filmiarnia”. Najważniejsze imprezy kulturalne w Przemyślu: Parada Aniołów i Trzech Króli (styczeń) Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy (styczeń) Międzynarodowe Warsztaty Muzyki Gospel (kwiecień) Wiosenne Kursy Mistrzowskie (kwiecień) Międzywojewódzki Przegląd Dziecięcych Zespołów Tańca Ludowego „Taneczny Krąg” (kwiecień) 217 Raport o stanie miasta Przemyśla Ogólnopolski Festiwal Kapel Folkloru Miejskiego (maj) Międzynarodowe Triennale Malarstwa Euroregionu Karpaty „Srebrny Czworokąt” (maj) Festiwal Filmów Kina Niezależnego CK OFF (maj) Konfrontacje Dziecięcych i Młodzieżowych Zespołów Tanecznych „Tańcowały dwa Michały” (czerwiec) Piknik Życia Podkarpackiego (czerwiec) Przemyska Wiosna Poetycka (czerwiec) Przemyska Wiosna Fredrowska (czerwiec) Bieszczadzkie Lato z Książką (czerwiec) Święto Zamku Kazimierzowskiego (czerwiec) Świętojańska Noc Jazzowa (czerwiec) Święto Fajki (czerwiec) Noc na Iwana Kupała (lipiec) Nagroda Artystyczna im. Mariana Strońskiego (lipiec) Wielkie Manewry Szwejkowskie Twierdzy Przemyśl (lipiec) Międzynarodowy Kurs Interpretacji Muzyki Wokalnej (lipiec) Salezjańskie Lato Muzyczne (lipiec, sierpień) Dni Patrona miasta Przemyśla Świętego Wincentego „Wincentiada” (sierpień) Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa (wrzesień) Festiwal Sztuki Sakralnej Pogranicza (październik) Dni Kultury Chrześcijańskiej (październik); Jazz nad Sanem (październik) Ogólnopolski Turniej Tańca Towarzyskiego (październik) Przemyska Jesień Teatralna (październik, listopad) Przemyska Jesień Muzyczna (październik, listopad) Jazz Bez... (grudzień) Parada Świętego Mikołaja (grudzień) Festiwal Muzyki Akordeonowej (grudzień) Przemyskie Rekonstrukcje Historyczne (termin uzależniony od upamiętnianego wydarzenia) Wykres 26. Udział dofinansowania przedsięwzięć/projektów kulturalnych z budżetu miasta w całkowitych kosztach przedsięwzięc/projektów w [%] Źródło: System Analiz Samorządowych Związku Miast Polskich B. TRENDY I TENDENCJE Rośnie zainteresowanie ogólnodostępnymi imprezami o charakterze kulturalnym, rekreacyjnym i promocyjnym, czego wyraźnym przykładem jest kilka bardzo popularnych przedsięwzięć, takich jak Podkarpacki Jarmark Turystyczny, Manewry Szwejkowskie, Święto Zamku, Fajki, Dni Patrona 218 Raport o stanie miasta Przemyśla Miasta). Zauważalny jest również bardzo pozytywny odbiór realizowanych z dużym rozmachem rekonstrukcji historycznych poświęconych ważnym wydarzeniom. Po kilkuletnim spadku zainteresowanie imprezami biletowanymi, obecnie daje się odnotować wzrost ich popularności. Utrzymuje się tendencja systematycznego popularyzowania muzyki poważnej. Znaczną aktywność wykazało w ostatnim czasie środowisko muzyki młodzieżowej. Powstała inicjatywa określana jest mianem Przemyskiej Sceny Niezależnej i cieszy się bardzo dużą popularnością. Wykres 27. Liczba osób odwiedzających muzea w Przemyślu w latach 2007-2014 (GUS) 47 663 46 540 42 737 24 730 24 567 2007 2008 2009 2010 41 164 2011 2012 38 646 2013 36 735 2014 C.DANE PORÓWNAWCZE Brak danych D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Od kilku lat prowadzone są działania, których celem jest wypracowanie w mieście tzw. imprez wizerunkowych. Bazując na historii, tradycji oraz atrakcyjnych warunkach przyrodniczokrajobrazowych, mają one promować szeroko rozumiane dziedzictwo kulturowe miasta. Do imprez, które z roku na rok coraz bardziej spełniają te warunki można zaliczyć: - Święto Zamku - Manewry Szwejkowskie - Święto Fajki - Dni Patrona Miasta „Wincentiada” - Przemyskie rekonstrukcje historyczne E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu System Analiz Samorządowych GUS – Bank Danych Lokalnych 219 Raport o stanie miasta Przemyśla TEMAT 3. SPOŁECZNE UCZESTNICTWO W KULTURZE - STOWARZYSZENIA, RUCH AMATORSKI. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Znaczący wpływ na kulturalny obraz miasta mają stowarzyszenia społeczno-kulturalne, do których zalicza się: Galicyjskie Towarzystwo Genealogiczne Grupa Rekonstrukcji Historycznych Artyleria Instytut Kresów Wschodnich im. Św. Brunona Bonifacego Klub Inteligencji Katolickiej Nadsańskie Stowarzyszenie Muzyczne Podkarpackie Stowarzyszenie „Gospel” Polskie Towarzystwo Historyczne Polski Związek Wschodni Południowo - Wschodni Instytut Naukowy Przemyska Fundacja Rozwoju Tańca Przemyska Gildia Fantastyki Przemyski Klub Fajki Przemyskie Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej Przemyskie Stowarzyszenie Przyjaciół Dobrego Wojaka Szwejka Przemyskie Centrum Inicjatyw Kulturalnych „Mytusa” Salezjański Ruch Troski o Młodzież „Saltrom” Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich Stowarzyszenie Archiwistów Polskich Stowarzyszenie Archidiecezjalny Chór Magnificat Stowarzyszenie „Młodość ze Sztuką” Stowarzyszenie Pedagogów i Animatorów „Klanza” Stowarzyszenie Profilaktyki i Wspierania Rozwoju Osobowości Dzieci i Młodzieży „Wzrastanie” Stowarzyszenie Promocji Kultury i Tańca Towarzyskiego „GOLDEN DANCE” Przemyśl Stowarzyszenie Przyjaciół Mościsk i Kresów Wschodnich w Przemyślu Stowarzyszenie dla Przemyśla „Regia Civitas” Stowarzyszenie 3-go Historycznego Galicyjskiego Pułku Artylerii Fortecznej im. Księcia Kinskyego Stowarzyszenie Kapel Podwórkowych i Estradowych. Kapela Podwórkowa „Po Prostu” Stowarzyszenie „Civitas Christiana” Towarzystwo Dramatyczne im. Aleksandra Fredry „Fredreum” Towarzystwo Muzyczne Towarzystwo Przyjaciół Nauk Towarzystwo Ulepszania Miasta Towarzystwo Przyjaciół Przemyśla i Regionu Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich Towarzystwo Miłośników Sztuki Sakralnej Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych Towarzystwo Przemyskiej Orkiestry Dętej Związek Harcerstwa Polskiego Związek Strzelecki „Strzelec” Związek Ukraińców w Polsce – Oddział w Przemyślu. 220 Raport o stanie miasta Przemyśla Ważnym elementem życia kulturalnego miasta jest ruch amatorski, którego uczestnikami są przede wszystkim dzieci i młodzież. Do najważniejszych zespołów i form amatorskich należą: Archidiecezjalny Chór „Magnificat” Formacja Taneczna A-Z (Przemyska Fundacja Rozwoju Tańca) Grupa Teatralna „Garderoba” (Centrum Kulturalne) Kapela Folkloru Miejskiego „Fidelis” Kapela Podwórkowa „Po Prostu” Klub Plastyka Nieprofesjonalnego (Centrum Kulturalne) Lwowska Kapela Podwórkowa „Ja Joj” Nadsańska Kapela Podwórkowa Przemyska Orkiestra Kameralna (Towarzystwo Muzyczne) Przemyski Chór Kameralny (Towarzystwo Muzyczne) Przemyski Chór Gospel; Studio Piosenki (SP nr 15) Teatr Fredreum Teatr „Zawieszeni” (Osiedlowy Klub Kultury „Kmiecie”) Zespół muzyczny „Fabryka Snów” Zespół muzyczny „Blacksnake” Zespół muzyczny „Joke” Zespół muzyczny Pigs like Pigeons” Zespół muzyczny „Rotengeist” Zespół Pieśni i Tańca „Przemyśl” (PCKiN „Zamek”) Zespół Taneczny „Koralik” (Centrum Kulturalne) Zespól Taneczny „Foksal” (Centrum Kulturalne) Żeński Kameralny Chór „Namysto” (Przemyskie Centrum Inicjatyw Kulturalnych „Mytusa”) Żeński Kameralny Zespół „Bandura” Do amatorskich zespołów artystycznych będących wizytówką miasta zaliczyć należy: Przemyską Orkiestrę Kameralną; Zespół Pieśni i Tańca „Przemyśl”; Archidiecezjalny Chór „Magnificat”; Zespół Taneczny „Koralik”; Lwowską Kapelę Podwórkową „Ja Joj” Kapelę Folkloru Miejskiego „Fidelis” Formację Taneczną A-Z Zespoły te są nagradzane na ogólnopolskich i międzynarodowych festiwalach, występują w kraju i za granicą, ciesząc się dużym uznaniem jurorów i publiczności. B. TRENDY I TENDENCJE Sytuacja finansowa stowarzyszeń społeczno-kulturalnych jest w dalszym ciągu nie najlepsza, ale z drugiej strony pojawiło się w ostatnim czasie dużo możliwości pozyskiwania środków z różnych źródeł zewnętrznych. Często problemem jest mała liczba osób zaangażowanych w sposób czynny w pracę stowarzyszeń, zwłaszcza że pozyskiwanie funduszy wymaga wiedzy i dużego nakładu pracy. Ciągle wiele stowarzyszeń nie jest przygotowanych do nowej sytuacji, jednak dzięki funkcjonującej od 2005r. Karcie Współpracy Gminy Miejskiej Przemyśl z organizacjami pozarządowymi oraz powołania grupy roboczej, stowarzyszenia coraz lepiej przygotowują aplikacje o środki na organizację swoich imprez. Wykształciła się grupa stowarzyszeń kulturalnych, która systematycznie aplikuje do Gminy Miejskiej Przemyśl oraz innych źródeł o środki na organizację dużych imprez kulturalnych 221 Raport o stanie miasta Przemyśla Daje się też zaobserwować zjawisko zakładania stowarzyszeń przez środowiska i grupy artystyczne, działające nieformalnie lub przy jakiejś jednostce. Przykładem może być powstanie Stowarzyszenia Archidiecezjalny Chór Magnificat oraz Stowarzyszenia „Młodość ze Sztuką”. Obecnym coraz mocniej trendem jest wsparcie i promocja przez Miasto stowarzyszeń poprzez wspólną organizację dużych imprez plenerowych, takich jak Święto Fajki (z Przemyskim Klubem Fajki). C. DANE PORÓWNAWCZE Uczestnicy ruchu amatorskiego Zestawienie opracowane na podstawie danych przekazanych do Urzędu Miejskiego z instytucji, jednostek i bezpośrednio od grup amatorskich według stanu na koniec 2010r. Uwaga! Zestawienie nie obejmuje amatorskich form artystycznych działających w szkołach. Ogółem: 1 341 W tym dzieci i młodzież: 959 Dorośli: 382 Muzyka: ogółem: 515; w tym dzieci i młodzież: 322, dorośli: 193 Taniec: ogółem: 406; w tym dzieci i młodzież: 371, dorośli: 35 Plastyka: ogółem: 253; w tym dzieci i młodzież: 210, dorośli: 43 Teatr: ogółem: 97; w tym dzieci i młodzież: 40, dorośli: 57 Film i fotografia: ogółem: 41; w tym dzieci i młodzież: 16, dorośli: 25 Inne: ogółem: 29; w tym dorośli: 29 Zestawienie opracowane na podstawie danych przekazanych do Urzędu Miejskiego z instytucji, jednostek i bezpośrednio od grup amatorskich według stanu na koniec 2012r. Uwaga! Zestawienie nie obejmuje amatorskich form artystycznych działających w szkołach. Ogółem: 1 636 W tym dzieci i młodzież: 1260 Dorośli: 376 Muzyka: ogółem: 717; w tym dzieci i młodzież: 517, dorośli: 200 Taniec: ogółem: 412; w tym dzieci i młodzież: 378, dorośli: 34 Plastyka: ogółem: 313; w tym dzieci i młodzież: 268, dorośli: 45 Teatr: ogółem: 130; w tym dzieci i młodzież: 94, dorośli: 36 Film i fotografia: ogółem: 18; w tym dzieci i młodzież: 1, dorośli: 17 Inne: ogółem: 46; w tym dzieci i młodzież: 2, dorośli: 44 Liczba uczestników amatorskiego ruchu artystycznego wśród dzieci i młodzieży jest nadal bardzo duża i wykazuje tendencję wzrostową (22% w stosunku do 2010). Wzrost dotyczy uczestnictwa dzieci i młodzieży, ilość osób dorosłych pozostaje na podobnym poziomie. Przyczyną wzrostu jest zwiększenie aktywności świetlic środowiskowych (muzyka, plastyka), Towarzystwa Muzycznego i pojawienie się nowych form teatralnych. D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Brak danych E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu Jednostki, w których funkcjonuje amatorski ruch artystyczny 222 Raport o stanie miasta Przemyśla TEMAT 4. OCHRONA I KONSERWACJA ZABYTKÓW. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Zabytki Przemyśla Przemyśl jest miastem o ponad tysiącletniej historii. Świadectwem tego są zabytki zachowane w różnym stopniu od przełomu X–XI w. aż po wiek XX. Są to zarówno zabytki architektury i budownictwa jak i zabytki rzemiosła artystycznego, malarstwa ściennego, sztalugowego i tablicowego, rzeźby, sztuki użytkowej i piśmiennictwa. Najcenniejsze zabytki objęte są ochroną konserwatorską poprzez wpis do rejestru zabytków nieruchomych i ruchomych. W rejestrze zabytków ruchomych nie uwzględnia się zbiorów muzealnych, bibliotecznych i archiwalnych. Dane dotyczące ewidencji zabytków w mieście Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków w Warszawie, w Ewidencji dóbr kultury w Polsce z roku 1999 podaje, że w ewidencji nieruchomych dóbr kultury miasta Przemyśla - jest 1200 zabytków, natomiast w rejestrze A-378 obiektów. Rejestr A – rejestr zabytków nieruchomych, do których zalicza się założenia przestrzenne, obiekty z dziedziny architektury i budownictwa, parki i cmentarze, budownictwo przemysłowe oraz stanowiska archeologiczne. Wśród zabytków nieruchomych objętych formą ochrony poprzez wpis do rejestru A, w kategorii założeń przestrzennych ODZ podaje liczbę 25, w kategorii obiektów z dziedziny architektury i budownictwa 328, w kategorii parków i cmentarzy – 12, w kategorii budownictwa przemysłowego 5, natomiast w kategorii stanowisk archeologicznych podawana jest liczba 8. W roku 2014 liczba obiektów zabytkowych w kategorii zabytków nieruchomych zwiększyła się łącznie do 405 obiektów. Ruchome dobra kultury miasta Przemyśla, w ewidencji ODZ są wymieniane w liczbie 822, z czego w rejestrze zabytków B (zabytki sztuki i rzemiosła artystycznego) jest 577 obiektów. Wśród zabytków sztuki i rzemiosła artystycznego wpisanych do rejestru B w kategorii wyposażenie świątyń podawana jest liczba 456, obiekty w kolekcjach wymieniane są w liczbie 45, w kategorii zabytków techniki nie wymienia się żadnego zabytku, natomiast w kategorii określonej jako pozostałe podana jest liczba 76. Po weryfikacji danych dotyczących ewidencji i rejestru zabytków ujętych w Gminnym Programie Opieki nad Zabytkami ich stan na koniec 2013r. przedstawia się następująco: liczba nieruchomych obiektów ewidencyjnych wynosi 1650, w okresie od końca 2012r. do końca 2013r. wydano 7 decyzji o wpisach do rejestru A. Ogólna liczba obiektów ujętych w rejestrze A wynosi 424, z czego 415 to obiekty z dziedziny architektury i budownictwa, ilość parków i cmentarzy wynosi 9, liczba ruchomych dóbr kultury w rejestrze B zwiększyła się o 2 i wynosi 919, na co wydano 2 decyzje, w kategorii wyposażenie świątyń liczba ta wynosi obecnie 676, natomiast w kategorii określanej jako pozostałe 243. Założenia przestrzenne 1. Układ urbanistyczny miasta Przemyśla został objęty formą ochrony konserwatorskiej poprzez wpis do rejestru zabytków nieruchomych pod numerem A–705/709, w roku 1972. Spis zabytków, które są wymienione w załączeniu do decyzji o wpisie do rejestru można podzielić na następujące grupy: pozostałości dawnych układów obronnych miasta – od X/XI wieku do XIII/XIV w.; układ zespołu miejskiego z Rynkiem w centrum, rozwijający się w okresie XIV–XVII w.; fragmenty średniowiecznych i nowożytnych systemów obwarowań miejskich przebudowywanych od XIV/XV w. do k. XVII w.; zespół zabytków Twierdzy Przemyśl wzniesionej w 1 połowie XIX w.; układ przedmieść wykształconych począwszy od 2 połowy XVII w. do XIX/XX w. przy głównych drogach wylotowych z centrum miasta w kierunkach północnym i południowo–wschodnim; dzielnica willowo – ogrodowa rozplanowana w początku XX w. na Zasaniu; 223 Raport o stanie miasta Przemyśla zabytkowa zabudowa miasta Przemyśla powstała w okresie od X/XI do XX w., a zasadniczo od XV do XX w. reprezentowana przez – zespół zamkowy, zespoły sakralne, pałace, budynki użyteczności publicznej, dworki podmiejskie, domy mieszczańskie, zespoły zabudowy ulic, zespoły budownictwa obronnego, małą architekturę; zabytkowe cmentarze (cmentarz miejski, cmentarz żydowski, cmentarze wojskowe); stanowiska archeologiczne. 2. Wzgórze Zamkowe, w którego skład wchodzi: zamek królewski z 1340r.; budynek bramny z 1340r.; fundamenty rotundy i palatium z X-XI w.; pozostałościami fortyfikacji z XIV w i z okresu XVI–XVII w.; zespół parku miejskiego, w którego skład wchodzi park krajobrazowy z 1842r., domek ogrodnika z 1901r., oranżeria z 1901r., szklarnia z 1901r. 3. Kamienice mieszczańskie – zespół zabudowy przyrynkowej z XVI w. 4. Pozostałości miejskich obwarowań obronnych z XIV–XV w. 5. Zespół Kościoła Katedralnego p.w. Św. Jana Chrzciciela, w którego skład wchodzi: Kościół ob. Archikatedra Rzymskokatolicka, 1460–przed 1549r.; Dzwonnica murowana, 1759–1764. 6. Zespół Klasztorny Benedyktynek, w którego skład wchodzi: kościół p.w. Świętej Trójcy, 1768–1777; klasztor, 1768–1777; brama ze schodami, 1768–1777; mur obronny z 2 bastejami i bramą, XVII w.; ogród, XVIII w. 7. Zespół Klasztorny Franciszkanów, w którego skład wchodzi: kościół p.w. Marii Magdaleny, 1754-1778; klasztor, po 1780r.; bramka w ogrodzeniu, po 1780r. 8. Zespół Klasztorny Karmelitów Bosych, w którego skład wchodzi: kościół p.w. św. Teresy, 1627–1630; klasztor, 1623–1636; dzwonnica, 1836–1841; ogrodzenie z bramą z XVII-XVIII w.; brama wschodnia z XVIII w.; brama zachodnia z 1 połowy XVII w. 9. Zespół Klasztorny Reformatów, w którego skład wchodzi: kościół p.w. św. Antoniego, 1637–1645; klasztor z końca XVII w.; stajnia, z końca XIX w.; spichlerz, budynek gospodarczy, altanka i schody z końca XIX w.; ogrodzenie z XVII-XVIII w. 10. Zespół Klasztorny Jezuitów, w którego skład wchodzi: kościół, ob. Katedra obrządku greckokatolickiego p.w. Św. Jana Chrzciciela, 1627–1678; klasztor, 1687r.; kolegium, 1658r.; szkoła, 1754–1757. 11. Zespół Klasztorny Karmelitanek, w którego skład wchodzi: kościół p.w. MB Szkaplerznej, 1889–1900; klasztor, 1889–1900; ogrodzenie, mur. początek XX w.; 224 Raport o stanie miasta Przemyśla pozostałości fortyfikacji, XVII w. 12. Zespół Klasztorny Bazylianów, w którego skład wchodzi: cerkiew par. p.w. MB Bolesnej, 1935r.; dom zakonny, 1934–1936. 13. Zespół seminarium duchownego greckokatolickiego, (obecnie Kuria Metropolitalna), w którego skład wchodzi: seminarium, powstałe przed 1912r.; kaplica seminaryjna, 1912r.; 14. Zespół pałacowy biskupów rzymsko–katolickich, (obecnie Pałac Biskupi i Kuria Metropolitalna), w którego skład wchodzi: pałac z 2 połowy XVIII w.; oficyna z około połowy XIX w. 15. Zespół Pałacowy Lubomirskich, (obecnie siedziba Państwowej Wyższej Szkoły Wschodnioeuropejskiej w Przemyślu), w którego skład wchodzi: pałac 1885-1887; park z alejami dojazdowymi z XIX w., oficyna z końca XIX w.; pozostałości ogrodzenia z kordegardą i bramą z 2 połowy XIX w.; rządówka z 2 połowy XIX w.; stodoła z 2 połowy XIX w.; spichlerz z 2 połowy XIX w.; stajnia-wozownia, obecnie dom mieszkalny. 16. Zespół Koszar 10 Pułku Piechoty i Szpitala Załogowego, w którego skład wchodzi: zespół koszar, 1898r.; zespół szpitala załogowego z połowy XIX w. 17. Koszary 45 Pułku Piechoty przy ulicy 29 listopada i 3 Maja, 1898–1900. 18. Koszary 10 Batalionu Pionierów, 1896r. 19. Koszary 3 Pułku Artylerii Fortecznej 1910–1914. 20. Zespół Szpitala Powszechnego przy ulicy Rogozińskiego, 1904–1906. 21. Twierdza Pierścieniowa Przemyśl – Fortyfikacje Rdzenia Twierdzy - Obwód Noyon w granicach miasta Przemyśla, budowa obozu warownego w latach 1854–1857,obwód Noyon od 1873r., w skład Obwodu wchodzą: Szaniec S 3 „Garbarze”, Szaniec S 2 „Wilcze”, Szaniec S 1 „Pobereże”, Szaniec S 1/1 „Pobereże Kleszcze”, Fort N XX „Przekopana”, Brama Krównicka, Szaniec SZ 12 „Lempertówka”, Brama na Lempertówce,Fort N XXI a „Kanał”, Brama Dobromilska, Szaniec N XXI a „Jamki”, Szaniec N XVI a „Laboratorium”, Szaniec N XVI a „Piła”, Szaniec N XVI b „Tatarski Kopiec”, Zespół wojennego magazynu prochu Nr 1, Strzelnica wojskowa, szaniec N XVI b Nowa Bateria „Zniesienie”, Brama „Na Zniesieniu”, Szaniec N XVI Bramy „Zniesienie”, Szaniec N XVI a „Bateria”, Szaniec SZ 9 „Krzemieniec”, Fort N XVI c „Trzy Krzyże”, Brama Sanocka Górna, Brama Sanocka Dolna z Wartownią, Szaniec SZ 7, Szaniec SZ 6 Bramy Dubieckiej, Szaniec N XVII a „Browar”, Brama „Na Ostrowiu”, Szaniec Kleszczowy SZ 5 Bramy „Na Ostrowiu”, Szaniec N XVII b „Dynamit”, Prochownia „Na Ostrowiu”, Szaniec N XVIII a „Strzelnica”, Fort N XVIII b „Głęboka”, Brama „Na Lipowicy”, Szaniec Kleszczowy Bramy „Na Lipowicy”, Fort N XVIII „Lipowica”, Szaniec SZ 4 „Lipowica”, Raport o stanie miasta Przemyśla 164 Szaniec N XVIII c „Las”, Zespół Strzelnicy Wojskowej i Wojennego Laboratorium Artyleryjskiego, Fort N XIX a „Buda”, Fort N XIX „Winna Góra”, Szaniec N XIX b „Winna Góra”. Zabytki architektury i budownictwa 22. Kościół Salezjanów, obecnie parafia p.w. Św. Józefa, 1912–1914. 23. Klasztor Dominikanek, obecnie Przemyska Biblioteka Publiczna, pocz. XVII w. 24. Klasztor Dominikanów, obecnie Starostwo Powiatowe, 1 połowa XVII w. 25. Klasztor SS Felicjanek, wybudowany w 1910r. 26. Seminarium rzymsko–katolickie, 1678r. 225 Raport o stanie miasta Przemyśla 27. Wieża cerkiewna, tzw. Wieża Zegarowa, obecnie oddział Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej, 1775–1777. 28. Szkoła katedralna, obecnie Muzeum Archidiecezjalne, 1560–1572. 29. Dom Kanoniczy, tzw. Dworek Orzechowskiego, połowa XVI w. 30. Pałac biskupów greckokatolickich, 1898–1900. 31. Synagoga, na Zasaniu przy placu Unii Brzeskiej, 1890–1892. 32. Synagoga, ul. Słowackiego, początek XX w. 33. Gimnazjum Polskie przy ulicy J. Słowackiego 21, obecnie Zespół Szkół Ogólnokształcących, 1894r. 34. II Gimnazjum im. K. Morawskiego przy ul. Ks. P. Skargi, początek XX w. obecnie siedziba PARR. 35. Budynek Przemyskiej Kasy Oszczędności, obecnie dom mieszkalny, koniec XIX w. 36. Budynek Towarzystwa Zaliczkowego Rolnego, obecnie PKO, ok. 1892r. 37. Budynek Towarzystwa Wzajemnego Kredytu „Wira”, tzw. Narodowy Dom, 1905–1907. 38. Domy przy ulicy Franciszkańskiej o numerach - 2 (k. XIX w.), 3 (ok. 1908r.), 4 (1909r.), 6 (k. XIX w.), 7 (początek XIX w.), 9 (XVIII w. i 4 ćw. XIX w.), 12 (k. XVII w.), 16 (1896r.), 25 (2 połowa XVIII w. początek i koniec XIX w.), 31 (1890r. na piwnicach z XVII w.), 37 (1912–1913); 39. Domy przy ulicy Kazimierza Wielkiego o numerach – 3 (2 połowa XVII w.), 5 (1564–1565), 7 (XVI/XVII w.), 9 (początek XVII w.), 12 (XVIII w.). Budownictwo przemysłowe 40. Dworzec Kolejowy, 1860r. 41. Zespół dworca kolejowego Bakończyce, 1875r. 42. Młyn parowy Frenkla przy ul. Mickiewicza 28 a, 1866r. 43. Zespół tartaku przy ul. Bohaterów Getta 25/27, początek XX w. 44. Magazyn tytoniu przy ul. Mickiewicza 35, z 1904r. Parki i cmentarze 45. Cmentarz komunalny „stary” przy ulicy J. Słowackiego, XIX w. 46. Cmentarz żydowski przy ul. Słowackiego, założony pod koniec XIX w. 47. Cmentarz komunalny przy ul. B. Śmiałego, połowa XX w. 48. Cmentarz parafialny przy ul. Wilczańskiej, początek XX w. 49. Cmentarz żydowski przy ul. Rakoczego, założony prawdopodobnie w XVI w. 50. Cmentarz niemiecki z II wojny światowej przy ul. Przemysława, z 1993r. 51. Cmentarz wojenny z I wojny światowej przy ul. B. Śmiałego, z lat 1914–1918. 52. Cmentarz strzelców siczowych, przy ul. Kasztanowej, z 1918r. 53. Park na wzgórzu zamkowym, z roku 1842r. 54. Park w zespole Pałacu Lubomirskich z XIX w. Najciekawsze zabytki Przemyśla wpisane do rejestru zabytków ruchomych: Wyposażenie i wystrój świątyń 1. Kościoła OO Karmelitów Bosych. 2. Archikatedry p.w. Św. Jana Chrzciciela. 3. Kościoła OO Franciszkanów. 4. Kościoła OO Reformatów. 5. Kościoła p.w. św. Trójcy. 6. Obecnej Archikatedry Greckokatolickiej, dawny kościół Ks. Jezuitów. Rzeźby 1. Pomnik Adama Mickiewicza, dłuta Tadeusza Dykasa z 1898r. 2. Pomnik Króla Jana III Sobieskiego dłuta Walerego Gadomskiego, z 1884r. 3. Pomnik Tadeusza Kościuszki z końca XIX w. 4. Rzeźba Jana Nepomucena, z XVIII w. 5. Pomnik Krystyna Szykowskiego, z roku 1877r. 6. Tablica Pamiątkowa z okazji 500 rocznicy Bitwy pod Grunwaldem, autorstwa J. Raszki, z 1910r. 226 Raport o stanie miasta Przemyśla 7. Pomniki nagrobne na Cmentarzu Głównym, najstarsze przeniesione ze starego cmentarza, datowane na XIX-XX w. 8. Pomniki nagrobne na terenie Cmentarza Głównego: pomnik nagrobny Michała Zaręby Zajączkowskiego; pomnik nagrobny Jana Lorenowicza; pomnik nagrobny Marii Traunero; pomnik nagrobny Antoniego Zguta; grobowiec rodziny Kramarzów; pomnik nagrobny Jana Tracza; pomnik nagrobny Julii Machalskiej; grobowiec rodziny Relikowskich; pomnik nagrobny Barbary Nachlik; grobowiec rodziny Giżowskich; pomnik nagrobny Jędrzeja Adamskiego; pomnik nagrobny Zuzanny i Bazylego Mamczurów; pomnik nagrobny ks. Józefa Wiejowskiego; pomnik nagrobny Iwana Żownira; kaplica grobowa Bilińskich; pomnik nagrobny Zofii Towarnickiej; pomnik nagrobny Jana Towarnickiego; pomnik nagrobny Jadwigi Nowak; pomnik nagrobny Tekli i Stanisława Kądzielskich; pomnik nagrobny Ludwiny Neusserowej i Roberty Pragłowskiej; grobowiec rodziny Prus Grzybowskich; pomnik nagrobny gen. hr. Kaspra Auersperga; pomnik nagrobny Marysi Mazurek; pomnik nagrobny Marii Mamczurówny; pomnik nagrobny Zuzanny i Bazylego Mamczurów; grobowiec rodziny Stopczyńskich. Relikty występujące na obszarze miasta układów obronnych osad przygrodowych z okresu od X/XI do XIII w.; układu przedlokacyjnej osady targowej z XIII/XIV w.; układu zespołu miejskiego rozplanowanego około połowy XIV, przeniesionego na prawo magdeburskie w 1389r., fragmenty średniowiecznego i nowożytnego systemu obwarowań miejskich rozbudowanych i przebudowanych od XIV/XV wieku do końca XVII w.; elementy wewnętrznego pierścienia fortyfikacji twierdzy Przemyśl; elementy o charakterze obronnym wchodzące w skład linii Mołotowa z czasu II wojny światowej. Miejsca pamięci narodowej Cmentarz Główny - wspólna kwatera zawierająca ziemię z mogił uczestników Powstania Listopadowego -1831r. i Powstania Styczniowego-1863r. Cmentarz Główny – krzyż upamiętniający wydarzenia w Krożach. Cmentarz Wojskowy przy ul. Przemysława - obelisk poświęcony poległym Legionistom Polskim. Pomnik Orląt Przemyskich. Cmentarz Wojskowy przy ul. Przemysława - Grób Nieznanego Żołnierza. Grobowiec Orląt Przemyskich na Cmentarzu Głównym przy ul. Słowackiego. Grobowiec Ireny Benschówny na Cmentarzu Głównym. 227 Raport o stanie miasta Przemyśla Cmentarz Komunalny na Zasaniu - kwatery żołnierzy poległych w I wojnie św., kwatery Żołnierzy Wojska Polskiego poległych we wrześniu 1939r. Cmentarz Wojskowy przy ul. Przemysława - kwatery Żołnierzy Wojska Polskiego poległych we wrześniu 1939r. Kruhel Wielki koło Przemyśla - wspólna mogiła leśniczego Stanisława Wojtowicza i syna Adolfa, którzy zostali zamordowani przez nacjonalistów ukraińskich 28 września 1939r. Cmentarz Główny grobowiec Jana Gołubickiego (pseud. Kowalewski Pomnik jeńców rosyjsko-włoskich w Nehrybce). Cmentarz Wojskowy przy ul. Przemysława - grobowiec Żołnierzy AK – KEDYW. Cmentarz Wojskowy przy ul. Przemysława - pomnik upamiętniający Żołnierzy Armii Krajowej. Cmentarz Wojskowy przy ul. Przemysława - pomnik upamiętniający Polaków z Kresów Wschodnich pomordowanych przez NKWD. Kościół Karmelitów - tablica poświęcona pamięci oficerów i policjantów wymordowanych wiosną 1940 roku przez NKWD w Katyniu, Miednoje i Charkowie. „Ściana Śmierci” na Małym Rynku na Zasaniu przy ul. Poniatowskiego. Miejsce straceń przy ul. Lwowskiej. Budynek przy ul. Krasińskiego - w latach 1941-1944 siedziba Gestapo, w latach 1944-1956 siedziba Urzędu Bezpieczeństwa. Cmentarz Komunalny na Zasaniu - kwatera Żołnierzy Wojska Polskiego poległych w 1946r. w walkach z UPA. Kościół Karmelitów - tablica poświęcona pamięci Polaków wymordowanych na Kresach Południowo -Wschodnich w latach 1942-1948 przez OUN-UPA. Cmentarz Wojskowy przy ul. Przemysława - pomnik upamiętniający Polaków z Kresów Wschodnich pomordowanych przez OUN-UPA, odsłonięty w dniu 19 lipca 2003r. Okolice Przemyśla Zamek w Krasiczynie – z XVII w.,11 km od Przemyśla. Kalwaria Pacławska – zespół klasycystyczny z cudownym obrazem Matki Boskiej oraz zespół 42 kaplic z XIX w. Posada Rybotycka z obronną cerkwią p.w. Św. Onufrego z XV w. Arboretum w Bolestraszycach – 7 km na północ od Przemyśla. Stan zachowania zabytków Właściwa ocena stanu zachowania zabytków nieruchomych dokonywana jest w oparciu o szczegółowo przeprowadzone badania inwentaryzacyjne i architektoniczno–konserwatorskie. Badania takie zrealizowano na Wzgórzu Zamkowym, w zespołach kościelnych i klasztornych, w kamienicach Rynku i najważniejszych ulic Starego Miasta. W latach 70 i 80 XX wieku, na szeroką skalę, badania prowadziły zespoły kierowane przez profesorów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie i Politechniki Krakowskiej, a także przez Pracownie Konserwacji Zabytków. Badania te były rozszerzane w latach 90 oraz uzupełniane – w roku 2003 i 2004 przy remoncie kamienicy Rynek Nr 9 i w Dworku Orzechowskiego. Odrębnym zagadnieniem jest stan zachowania elewacji zabytkowych budynków w mieście. Około 70% fasad kamienic objętych ochroną konserwatorską, znajdujących się w zabytkowej zabudowie ulic, wymaga gruntownych prac remontowo–konserwatorskich. Detale architektoniczne, stolarka okienna i drzwiowa, tynki ulegają coraz szybszemu procesowi niszczenia. W latach 2011-2013 przeprowadzono remonty kilkunastu pojedynczych kamienic i kilku obiektów użyteczności publicznej z uregulowanym stanem własności oraz przy kluczowych obiektach sakralnych i klasztornych. Z ważniejszych realizacji należy wymienić prace remontowo– konserwatorskie Zamku Królewskiego i rewitalizację parku oraz prace remontowo– konserwatorskie wraz z rozbudową dawnego założenia klasztornego sióstr dominikanek (późniejszego Klubu Garnizonowego) na cele miejskiej biblioteki publicznej. Zabiegom 228 Raport o stanie miasta Przemyśla remontowo–konserwatorskim został poddany także zabytkowy budynek przy ul. Wodnej 11 przystosowany na siedzibę Urzędu Miejskiego. Stan zachowania zabytków ruchomych określany jest przy opracowywaniu programów konserwatorskich, często także stanowi jeden z etapów postępowania konserwatorskiego. W 2013r. w oparciu o analizę stanu zachowania: wykonano prace konserwatorsko–rekonstrukcyjne polichromii klatki schodowej w budynku dawnego Oficerskiego Klubu Garnizonowego, obecnie Przemyskiej Biblioteki Publicznej; kontynuowano prace w podziemiach bazyliki archikatedralnej - wykonano konserwację trumien i szat grobowych; rozpoczęto prace konserwatorskie przy rzeźbach św. Weroniki i Marii Magdaleny z kościoła OO. Karmelitów Bosych; kontynuowano prace konserwatorskie Ołtarza Wielkiego w kościele OO. Franciszkanów; wykonano prace konserwatorskie przy obrazie olejnym św. Benedykta z klasztoru Sióstr Benedyktynek. Corocznie na terenie miasta Przemyśla zwiększa się ilość obiektów zabytkowych poddawanych pracom remontowo-konserwatorskim prowadzonym zarówno przez miasto i jego jednostki organizacyjne jak i przez właścicieli prywatnych oraz wspólnoty mieszkaniowe. W roku 2014 miasto prowadziło prace przy następujących zadaniach dotyczących zabytków nieruchomych, tj. : - remont nawierzchni Rynku Starego Miasta - udostępnienie podziemnej trasy turystycznej pod płytą Rynku - remont konserwatorski kolejnego odcinka miejskich murów obronnych Przemyśla zlokalizowanego na zapleczu kamienicy Basztowa 8/Władycze 5 oraz zabezpieczenie odsłoniętego odcinka przy ul. Basztowej nr 18 (prace prowadzone corocznie na podstawie nakazu Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla Miasta Przemyśla) - prace remontowe łącznie przy 12 kamienicach wpisanych do rejestru zabytków (PGM) - nawierzchnie 7 odcinków dróg w obszarze zabytkowym wpisanym do rejestru zabytków w tym nawierzchnie na terenie cmentarza głównego (ZDM, Miasto Przemyśl). Wśród realizacji prowadzonych w innych obiektach zabytkowych miasta, jako najważniejsze zadanie zakończone w roku 2014 należy wymienić udostępnienie krypt w podziemiach pod Archikatedrą Rzymskokatolicką, w tym odcinka rotundy wczesnośredniowiecznej pw. Św. Mikołaja. W odniesieniu do zabytków ruchomych Przemyśla należy wymienić : - zakończenie prac konserwatorskich przy zabytkowych polichromiach na klatce schodowej dawnego klasztoru Dominikanek – obecnie Miejskiej Biblioteki Publicznej im. I. Krasickiego - konserwację polichromii w kamienicach przy ul. Grunwaldzkiej 25/27, Chopina 18, Grzegorza z Sanoka 9, - konserwację 5 zabytkowych nagrobków na Cmentarzu Głównym oraz zakończenie prac konserwatorskich przy Krzyżu „Mortuis Pro Patria” na Cmentarzu Komunalnym „Zasanie”, - konserwację elementów wyposażenia sakralnego w 6 obiektach zabytkowych Przemyśla – w tym w kościołach Franciszkanów, Karmelitów, Reformatów, Benedyktynek w Katedrze Rzymskokatolickiej. Szacunkowe dane dotyczące potrzeb w dziedzinie realizacji prac konserwatorskich i remontowych ze względu na stan zachowania zabytków Nieruchome dobra kultury: Założenia przestrzenne – około 50%, Zabytki architektury i budownictwa – około 70%, Budownictwo przemysłowe – około 60%, Parki i cmentarze – około 60%. Ruchome dobra kultury 229 Raport o stanie miasta Przemyśla Wyposażenie świątyń – około 20%, Rzeźby – około 50% (nadal duża ilość pomników nagrobnych wymaga przeprowadzenia prac konserwatorskich). Stan służb konserwatorskich W Przemyślu mieści się Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków - instytucja administracyjnie i merytorycznie odpowiedzialna za organizację i koordynację wszelkich zadań związanych z ochroną i opieką nad zabytkami na terenie Województwa Podkarpackiego. W 2004r. w Urzędzie Miejskim w Przemyślu utworzono stanowisko ds. ochrony i konserwacji zabytków. Zadania miejskiego konserwatora zabytków wynikają z Ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003r. (Dz.U. Nr 162, poz. 1568). W roku 2013 Wieloosobowe stanowisko ds. ochrony i konserwacji zabytków utworzenie w roku 2008 włączono w struktury Wydziału Budownictwa Gospodarki Przestrzennej i Ochrony Zabytków. Miasto Przemyśl nie posiada własnej pracowni konserwacji zabytków ani pracowni rewaloryzacji zabytków. W Przemyślu działa jedynie 5 konserwatorów dzieł sztuki oraz funkcjonują dwie pracownie – Pracownia Konserwacji Dzieł Sztuki Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej i Pracownia Konserwatorska Archiwum Państwowego w Przemyślu - prowadzące prace jedynie przy własnych obiektach. Stan opieki nad zabytkami Najlepszą opieką konserwatorską objęte są - spośród zabytków nieruchomych – zespoły kościelne i klasztorne, a - spośród zabytków ruchomych – polichromie i wyposażenie świątyń. Od 2010r. sukcesywnie wzrasta liczba kamienic poddawanych pracom remontowo – konserwatorskim. Tabela 210. Prace konserwatorskie zrealizowane przy udziale dotacji władz miasta Przemyśla Wyszczególnienie 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Ilość zabytków, w których wykonano dotowane prace konserwatorskie Zabytki ruchome Zabytki nieruchome 6 7 7 1 4 18 18 2 2 W 2013r. Gmina Miejska Przemyśl współfinansowała następujące realizacje remontowokonserwatorskie przy zabytkach nieruchomych: prace polegające na wykonaniu odkrywek fundamentów ściany południowej Klasztoru oo. Franciszkanów (ul. Franciszkańska 2a) oraz przeprowadzeniu naprawy istniejących uszkodzeń, prace związane z awaryjną naprawą dachu nad nawą główną bazyliki archikatedralnej, polegającą na wymianie pokrycia dachowego na wykonane z blachy miedzianej, wymianie rynien, wymianie obróbek blacharskich z wykonaniem i montażem pasów rynnowych. W 2014 r. Gmina Miejska Przemyśl współfinansowała następujące realizacje konserwatorskie przy zabytkach nieruchomych i ruchomych Przemyśla: - Ołtarz Główny w Kościele OO. Franciszkanów (etap IV) - elewacja i schody Kościoła SS. Karmelitanek - podziemia Archikatedry Rzymskokatolickiej w Przemyślu. Społeczni opiekunowie zabytków Zgodnie z Ustawą o Ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, podejmowanie działań związanych z zachowaniem wartości zabytków i utrzymaniem ich w jak najlepszym stanie oraz upowszechniają wiedzy o zabytkach należy do społecznych opiekunów zabytków. Prezydent Miasta Przemyśla (zgodnie z art. 102, 103, 104, 105 Ustawy o ochronie zabytków 230 Raport o stanie miasta Przemyśla i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003r. – Dz.U. Nr 162, poz. 1568) ustanowił pięciu społecznych opiekunów zabytków Pana Krystiana Rachwała – powierzono mu opiekę nad zabytkiem – Szaniec N XVIIb Dynamit ( data ustanowienia 15 grudnia 2005r.). Pana Piotra Kosiorowskiego – powierzono mu opiekę nad zabytkiem – Prochownia Nr 12 (data ustanowienia 15 maja 2006r.). Przemyskie Stowarzyszenie Przyjaciół Dobrego Wojaka Szwejka - powierzono mu opiekę nad zabytkiem - Brama Sanocka Dolna (data ustanowienia 4 października 2011r.). Pana Zbigniewa Podolaka – powierzono mu opiekę nad zabytkiem - Szaniec N XVIIa „Browar” (data ustanowienia 21 czerwca 2013r.). Stowarzyszenie 3 Historycznego Galicyjskiego Pułku Artylerii Fortecznej im. Księcia Kinsky'ego - Fort XXI Bakończyce (data ustanowienia 19 listopada 2013r.). Ochrona konserwatorska zespołu obiektów Twierdzy Przemyśl Dnia 22 czerwca 2006r. Rada Miejska w Przemyślu podjęła Uchwałę Nr 99/2006 w sprawie przystąpienia do prac nad utworzeniem Zespołu Parków Kulturowych Twierdzy Przemyśl i utworzenia parku rdzenia dawnej Twierdzy w granicach Miasta. W tekście Uchwały wymieniono zabytki fortyfikacyjne i nie fortyfikacyjne znajdujące się na terenie Miasta, które powinny zostać ujęte w granicach tworzonego parku kulturowego. Dnia 8 września 2006r. wójtowie 8 Gmin – Gminy Bircza, Gminy Krasiczyn, Gminy Krzywcza, Gminy Medyka, Gminy Orły, Gminy Przemyśl, Gminy Stubno, Gminy Żurawica oraz Prezydent Miasta Przemyśla i Starosta Przemyski podpisali List intencyjny w sprawie utworzenia Związku Gmin Fortecznych oraz Zespołu Parków Kulturowych Twierdzy Przemyśl. Do końca grudnia 2006r. wszystkie wymienione Gminy Powiatu Przemyskiego podjęły uchwały o utworzeniu Związku Gmin Fortecznych Twierdzy Przemyśl. W zakresie realizacji zadania rewitalizacji obiektów i terenów dawnej Twierdzy Przemyśl wykonano następujące działania: W 2007r. opracowano Program Planu Ochrony dla Zespołu Parków Kulturowych Twierdzy Przemyśl, który jest pierwszym wspólnym dokumentem gmin tworzących Związek Gmin Fortecznych Twierdzy Przemyśl. Opracowano projekt zagospodarowania Fortu XVI Zniesienie. Wykonano koncepcję zagospodarowania Trasy Fortecznej od Bramy Sanockiej Dolnej poprzez mur forteczny, Bramę Sanocką Górną, Fort Trzy Krzyże do Bramy na Zniesieniu. Dokumentacja ta posłuży do pozyskania środków w ramach RPO Województwa Podkarpackiego przeznaczonych na zadanie „Zagospodarowanie obiektów i terenów wchodzących w skład Zespołu Parków Kulturowych Twierdzy Przemyśl”. Przygotowano dokumentację do procedury przetargowej na realizację koncepcji z programem funkcjonalno–użytkowym dla Fortu 3 Kruhel, a także na realizację projektu wykonawczego dla Bramy Dobromilskiej. Ogłoszenie przetargu przesunięto na 2008r., ze względu na krótki termin wykonania tych zadań. W 2008r. ogłoszono przetargi na wyłonienie wykonawcy dokumentacji projektowej dla trzech obiektów Twierdzy w Mieście: tj. Bramy Dobromilskiej, Fortu Kruhel i Trasy fortyfikacji górskiej od Bramy Sanockiej Dolnej do Bramy na Zniesieniu. Wyłoniono wykonawcę projektu budowlanowykonawczego dla Trasy od Bramy Sanockiej Dolnej poprzez mur forteczny, Fort Trzy Krzyże do Bramy na Zniesieniu. Dokumentacja została wykonana do końca roku. Został zarejestrowany i rozpoczął działalność Związek Gmin Fortecznych Twierdzy Przemyśl. W ramach Związku rozpoczęto działania zmierzające do podpisania z Urzędem Marszałkowskim w Rzeszowie preumowy na realizację projektu „Zagospodarowanie zespołu zabytkowego Twierdzy Przemyśl w celu udostępnienia dla turystyki kulturowej, etap I” wpisanego do RPO WP IPI na lata 20072013. W ramach projektu wchodzą zadania - po jednym z każdej gminy tworzącej Związek. 27 października 2009r., Związek Gmin Fortecznych Twierdzy Przemyśl podpisał umowę dotyczącą przygotowania indywidualnego projektu kluczowego w ramach priorytetu VI Turystyka i kultura, dla projektu o nieco zmienionym tytule „Zagospodarowanie zespołu zabytkowego Twierdzy Przemyśl w celu udostępnienia dla turystyki kulturowej, etap I” wpisanego pod nr 37 w indykatywnym wykazie indywidualnych projektów kluczowych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2007–2013. Zgodnie z ustaleniami umowy 231 Raport o stanie miasta Przemyśla wniosek o dofinansowanie wraz z niezbędnymi załącznikami zostanie złożony do Instytucji Zarządzającej w terminie do 10 lutego 2011r. Realizacja projektu nastąpi w latach 2011–2012. W ramach projektu znajduje się zadanie zagospodarowania Trasy turystycznej od Bramy Sanockiej Dolnej poprzez mur forteczny, Fort Trzy Krzyże do Bramy na Zniesieniu oraz rewitalizacja dróg fortecznych od Fortu Kruhel do Fortu Prałkowce, na terenie Miasta Przemyśla. 30 grudnia 2011r., ZGFTP podpisał umowę warunkową na realizację projektu Zagospodarowanie zespołu zabytkowego Twierdzy Przemyśl w celu udostępnienia dla turystyki kulturowej, etap I, warunkiem rozpoczęcia realizacji jest dostarczenie pozytywnej opinii UOKIK w zakresie pomocy publicznej oraz brakujących pozwoleń na budowę w zakresie układu drogowego. W ciągu roku 2012, w oparciu o opinię UOKiK uzyskano decyzję Komisji Europejskiej, stwierdzającą, że w przedmiotowym projekcie nie ma pomocy publicznej. Realizacja projektu rozpocznie się w połowie 2013r. Zakończenie przewidziane jest w połowie roku 2014. W roku 2013 rozpoczęto rzeczową realizację Projektu „Zagospodarowanie zespołu zabytkowego Twierdzy Przemyśl w celu udostępnienia dla turystyki kulturowej, etap I” Umowa o dofinansowanie projektu zawarta pomiędzy Związkiem Gmin a Instytucją Zarządzającą – Marszałkiem Województwa Podkarpackiego weszła w życie 16 maja 2013r. W wyniku prowadzonych przez Związek Gmin Fortecznych Twierdzy Przemyśl postępowań przetargowych dokonano wyboru Inżyniera Kontraktu, wykonawców robót, nadzoru konserwatorskiego i archeologicznego. Wykonano zakres dotyczący promocji projektu (tablice informacyjne). Umowę z wykonawcą zadania nr 1 w Pałacu Humnickich w Birczy podpisano 30 sierpnia, umowy z pozostałymi wykonawcami podpisano 22 października 2013r. Termin zakończenia rzeczowej realizacji projektu wynikający z umowy o dofinansowanie to 30 września 2014r. W roku 2014 prowadzono prace remontowo-konserwatorskie przy wszystkich 7 zadaniach w ramach projektu „Zagospodarowanie zespołu zabytkowego Twierdzy Przemyśl w celu udostepnienia dla turystyki kulturowej, etap I”. Wystąpiono o zmiany zakresy rzeczowego wynikające z sytuacji odkrytych w trakcie prowadzonych robót, co spowodowało wydłużenie procesu inwestycyjnego do października 2015 r. System finansowania Prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytkach finansowane są głównie przez właścicieli lub posiadaczy zabytków. Rada Miejska w Przemyślu, 17 lutego 2005r. podjęła Uchwałę nr 25/2005, w sprawie zasad udzielania dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków. Dotacje mogą być udzielane osobie fizycznej, jednostce samorządu terytorialnego oraz innej jednostce organizacyjnej, będącej właścicielem bądź posiadaczem zabytku wpisanego do rejestru zabytków lub posiadającej taki zabytek w trwałym zarządzie. Tabela 211. Wartość wsparcia finansowego władz miasta Przemyśla z przeznaczeniem na ochronę i konserwację zabytków Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Wartość dofinansowania przeznaczonego na ochronę i konserwacji zabytków w [zł.] 144.672,00 291.593,00 362.725,00 434.869,00 462.822,39 347.808,85 198.451,34 204 600,13 W roku 2013 udzielono dotacji na prace remontowo–konserwatorskie przy obiektach zabytkowych na łączną kwotę 49.000,00 zł. Kontynuowano, w ramach zadań własnych, prace przy odcinku nr 6 miejskich murów obronnych ul. Basztowa 12 na łączną kwotę 87.319,84 zł. oraz współfinansowano prace konserwatorskie przy nagrobku Hildebrand na Cmentarzu Głównym w Przemyślu w kwocie 13.020 zł. dofinansowano wystrój Sali Balowej w dawnym Klubie Garnizonowym na kwotę 14.634,60 zł. Łącznie na ochronę i konserwację zabytków wydatkowano 198.451,34,00 zł. 232 Raport o stanie miasta Przemyśla W roku 2014 udzielono dotacji na prace remontowo – konserwatorskie przy obiektach zabytkowych na łączną kwotę 50 000,00 złotych. Kontynuowano, w ramach zadań własnych, prace przy odcinku miejskich murów obronnych ul. Basztowa 8/Władycze 5 oraz Basztowa 18 i 18 a na łączną kwotę 115 852,13 zł oraz współfinansowano prace konserwatorskie przy zabytkowym nagrobku księżnej Hieronimowej Lubomirskiej na Cmentarzu Głównym na łączną kwotę 4 480 zł. Przeznaczono kwotę 20 000,00 na ekspozycję poświęconą biskupowi Aleksandrowi Fredrze w podziemiach Archikatedry oraz przeznaczono 4 428 zł na postawienie tablic przy wejściach do parku zamkowego w Przemyślu . W związku z nakazem Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla Miasta Przemyśla zlecono opracowanie ekspertyzy na odcinek murów miejskich na zapleczu kamienic przy ul. Piłsudskiego w Przemyślu na kwotę 9 840 zł. Łącznie na ochronę i konserwację zabytków wydatkowano 204 600,13 zł. B. TRENDY I TENDENCJE Ewidencja zabytków Wzrasta ilość obiektów w ewidencji. Sukcesywnie opracowywane są karty ewidencyjne, według najnowszych wzorów Krajowego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków. Ponadto, wzrasta ilość zabytków w rejestrze A i B. W 2005r. rozpoczęto aktualizację gminnej ewidencji zabytków, prowadzonej w formie kart adresowych, według wzorów KOBiDZ oraz dodatkowo w formie elektronicznej. Założono 1 900 kart. W 2012r. zakończono weryfikację obiektów w terenie, w wyniku której pozostało 1 650 kart. Stan zachowania i opieka nad zabytkami Stan zachowania zabytków ulega bardzo powolnej, lecz systematycznej poprawie. Najwięcej prac konserwatorskich przeprowadza się przy zabytkach ruchomych, stanowiących wyposażenie świątyń. Taki stan rzeczy świadczy o trosce właścicieli o dziedzictwo kulturowe miasta oraz o wysokim poziomie wykonywanych prac. Obserwuje się degradację substancji miejskiej, szczególnie niekorzystną w przypadku budynków o znacznej wartości kulturowej, jakimi są obiekty architektury secesyjnej. Przy remontach elewacji zauważa się tendencje do zmiany oryginalnej kolorystyki, wymiany drewnianych okien skrzynkowych na zespolone wykonane z tworzyw sztucznych, co diametralnie zmienia wygląd fasady i obniża jej wartości artystyczne. W realizacjach konserwatorskich na terenie Miasta i dofinansowanych przez gminę biorą udział głównie konserwatorzy z Przemyśla. Niemniej jednak dostrzega się tendencję zlecania konserwacji cenniejszych obiektów renomowanym firmom spoza miasta. C. DANE PORÓWNAWCZE Tabela 212. Wydatki budżetów gmin na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego – GUS Wyszczególnienie Wydatki budżetowe na kulturę i dziedzictwo narodowe Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Przemyśl 11.782.464 8.067.463 7.158.436 6.218.806 14.358.960 11.469.879 19.645.238 6 350 423 Krosno 22.785.423 20.453.123 9.129.718 9.926.493 10.210.049 10.210.049 9.342.982 9 380 358 Mielec 4.727.408 4.617.916 5.010.000 5.384.046 6.666.882 6.136.545 6.251.072 7 612 991 Zamość 20.681.889 33.132.327 8.434.347 27.287.988 35.351.734 40.402.205 21.755.892 50 635 695 Jelenia Góra 14.757.232 20.499.702 15.622.622 15.976.498 21.408.140 19.022.214 18.361.719 17 124 238 D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU 233 Raport o stanie miasta Przemyśla Prowadzone są wieloletnie prace remontowo konstrukcyjne przy miejskich murach obronnych Przemyśla. E. SPIS ŹRÓDEŁ DANY - Ewidencja dóbr kultury, 1999r., wyd. KOBiDZ - Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków z siedzibą w Przemyślu, - Urząd Miejski w Przemyślu TEMAT 5. TURYSTYKA. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Przemyśl poprzez swoje walory historyczno-krajobrazowe predysponuje do roli głównego miejskiego ośrodka turystycznego na Podkarpaciu. Dużym atutem miasta jest również położenie w bezpośrednim sąsiedztwie granicy z Ukrainą. Umożliwia ono rozwój produktu markowego z zakresu turystyki przygranicznej i tranzytowej, obejmującego jednodniowe przyjazdy w celu zrobienia zakupów, wzięcia udziału w imprezach lub krótkiej wizyty. Wiąże się ona z wykorzystaniem istniejącej infrastruktury usytuowanej wzdłuż głównych tras tranzytowych oraz w obrębie 50 kilometrowej strefy przygranicznej. - Informacja turystyczna z siedzibą przy ul. Grodzkiej 1 od 2007r. działa przy wsparciu finansowym Urzędu Miejskiego w Przemyślu. W wyniku certyfikacji przeprowadzonej przez Podkarpacką Organizację Turystyczną zostały przyznane 2 „*” na cztery możliwe wg Certyfikatu Polskiego Systemu Informacji Turystycznej. W 2013r. został otwarty punkt informacji turystycznej na dworcu głównym PKP „Stacja Przemyśl” stając się ważnym elementem promocji miasta Przemyśla wśród turystów i gości przyjeżdżających do Przemyśla. - W ramach systemu informacji turystycznej działają punkty informacyjne w sezonie turystycznym prowadzone przez przemyskie stowarzyszenia, należą do nich: punkt informacji turystycznej (it) prowadzony przez Przemyskie Stowarzyszenie Opieki i Rewitalizacji Linii Mołotowa – Projekt 8813 w schronie linii Mołotowa przy Hotelu „Accademia”, Muzeum Twierdzy Przemyśl prowadzone przez Stowarzyszenie 3 Historycznego Galicyjskiego Pułku Artylerii Fortecznej, im. Księcia Kinsky’ego. W ramach it organizowane są w sezonie turystycznym przez Przemyskie Stowarzyszenie Przyjaciół Dobrego Wojaka Szwejka tzw. „patrole szwejkowskie” rozdające przechodniom ulotki i udzielające informacji o Przemyślu i jego atrakcjach. W Schronisku Młodzieżowych PTSM w Przemyślu działa całoroczny punkt informacji turystycznej. - Informacji na temat możliwości przekroczenia granicy udzielają także Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej oraz Izba Celna w Przemyślu. Baza i infrastruktura turystyczna Tabela 213. Obiekty świadczące usługi noclegowe - GUS Rok Liczba obiektów ogółem Ilość miejsc ogółem Hotele Schroniska młodzieżowe Domy wycieczkowe Campingi Pokoje gościnne 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 12 13 18 18 19 21 20 15 900 992 927 1 006 933 1037 949 888 7 8 7 8 9 9 9 9 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 - 2 2 10 13 9 11 11 9 234 Raport o stanie miasta Przemyśla Istniejąca baza noclegowa stanowi niezbędny element zagospodarowania turystycznego i ma kluczowe znaczenie dla rozwoju turystyki na danym obszarze. Odpowiedni standard i różnorodność obiektów noclegowych ze zróżnicowanymi cenami jest kluczowym elementem w procesie podejmowania decyzji o wyborze miejsca pobytu zarówno krótkiego, jak i dłuższego. Dla oceny bazy noclegowej w Przemyślu wykorzystano dane dotyczące liczby obiektów noclegowych w podziale na kategorie, jak również liczbę miejsc noclegowych oferowanych przez obiekty noclegowe. Obecnie na terenie miasta funkcjonuje ogółem 19 obiektów noclegowych, w tym: 10 skategoryzowanych i 9 obiektów nieskategoryzowanych. Do grupy obiektów skategoryzowanych zalicza się : - 9 hoteli: 5 hoteli z ***, 3 hotele z ** i 1 hotel z * o łącznej liczbie miejsc noclegowych 662 - 1 Schronisko Młodzieżowe PTSM Matecznik kat. I. dysponujące 50 miejscami noclegowymi. Do obiektów nieskategoryzowanych zalicza się łącznie 9 pokoi gościnnych, w tym 1 obiekt stanowiący bazę dydaktyczno-noclegową. Ogółem liczba miejsc w pokojach gościnnych wynosi 237. W Przemyślu najliczniejszą grupę obiektów noclegowych w zakresie liczby miejsc noclegowych stanowią hotele przemyskie, dominując również w statystykach korzystających i udzielonych noclegów. Łącznie miasto Przemyśl dysponuje 869 miejscami noclegowymi. Tabela 214. Korzystający z noclegów w mieście Przemyślu - GUS Wyszczególnienie 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Korzystający z noclegów ogółem 38 227 33 213 45 017 46 332 42 926 43 474 43 888 48 506 w tym turyści zagraniczni 8 444 6 937 8 713 8 758 7 974 9 449 10 894 10 387 Udzielone noclegi ogółem 64 678 61 937 74 755 78 435 75 573 68 326 61 905 79 607 Analizując dane z wykorzystania bazy noclegowej przez turystów widać tendencję wzrostową począwszy od roku 2006 a skończywszy na 2010r. gdzie zanotowano największy procent korzystających z noclegów. W statystykach dominują turyści krajowi, mniejszą grupę stanowią turyści z zagranicy. W 2012r. podczas trwania mistrzostw Europy w piłce nożnej EURO 2012 w okresie rozgrywanych meczy na Ukrainie zanotowano w samym Przemyślu na podstawie danych z 13 obiektów noclegowych, że z bazy noclegowej skorzystało ogółem 3 385 turystów z Polski i zagranicy, w tym dominowały przyjazdy turystów zagranicznych w liczbie 2 348, wśród których najliczniejszą grupę stanowili Niemcy, Duńczycy i Portugalczycy. Łącznie w 2012r. z bazy noclegowej skorzystało o 1,3% więcej turystów niż w roku poprzednim, różnica jest widoczna w przypadku turystów zagranicznych, których liczba zwiększyła się o 18% w stosunku do roku 2011. Łącznie w 2014r. z bazy noclegowej skorzystało o 1,5% więcej turystów niż w roku poprzednim, natomiast nastąpił znaczny spadek w liczbie udzielonych noclegów, tj. prawie o 28,6% w stosunku do roku 2013. Baza gastronomiczna Baza gastronomiczna jest drugim, oprócz bazy noclegowej, podstawowym elementem zagospodarowania turystycznego miasta. Jej znaczenie w procesie kształtowania produktu turystycznego oraz planowania intensyfikacji ruchu turystycznego jest bardzo duże. Dobry standard i smaczne menu obiektów gastronomicznych bezpośrednio wpływają na zadowolenie turystów i opinię na temat odwiedzanego obszaru. Znaczenie obiektów gastronomicznym na terenie Miasta Przemyśla jest bardzo istotne, także z punktu widzenia jego przygranicznego i tranzytowego położenia, wiążącego się z kształtowaniem naturalnego popytu na tego typu usługi turystyczne. Obiekty bazy gastronomicznej występujące na terenie Przemyśla zakwalifikowano do następujących kategorii: restauracje, karczmy, pizzerie, kawiarnie, cukiernie, puby, bary inne (kluby). Brak danych statystycznych nie pozwala określić liczby obiektów funkcjonujących w poszczególnych kategoriach. 235 Raport o stanie miasta Przemyśla Infrastruktura turystyczna, atrakcje turystyczne Najważniejsze obiekty powstałe w latach 2007–2013: „Przemyski Park Sportowo- Rekreacyjny”, w tym Stok narciarski z trzema trasami zjazdowymi (trasa 1 niebieska - dł. 830 m, trasa 2 zielona - dł. 820 m, trasa 3 niebieska – dł. 1200 m oraz o różnicy poziomów na trasach 110 m). Wszystkie trasy są sztucznie oświetlone i ratrakowane. Całość tras narciarskich zaopatrzona jest w elektrohydranty co w połączeniu z armatkami śnieżącymi stanowi system sztucznego naśnieżania. „Ośla łączka" o długości 50 m z wyciągiem niskiego prowadzenia liny. Kolejka linowa - dwa odcinki: kolejka 1 – dolna 2 osobowa dowożąca narciarzy z parkingu dolnego do podnóża stoku – dł. 270 m oraz kolejka 2 – górna 3 osoba kursująca wzdłuż tras zjazdowych – dł. 110 m. Wiadukt dla narciarzy i ratraka nad ul. Pasteura. Parking dolny przy ul. Sanockiej na 120 miejsc parkingowych. Trasa rowerowa zjazdowe (downhillowa) w bezpośrednim sąsiedztwie stoku narciarskiego. Całoroczny tor saneczkowy. Snowpark. W obrębie Parku funkcjonują: wypożyczalnia sprzętu narciarskiego, serwis narciarski i szkoła narciarska, wypożyczalnia. Zagospodarowanie Zespołu Zabutkowego Twierdzy Przemyśl w celu udostępnienia dla turystyki kulturowej – etap I Zagospodarowanie trasy od Bramy Sanockiej Dolnej przez obiekt forteczny Bramę Sanocką Górną i mur obronny, Fort Trzy Krzyże do Bramy na Zniesieniu oraz „Rewitalizacja drogi fortecznej Kruhel Wielki – Prałkowce (odcinek na terenie miasta Przemyśla)” w ramach projektu „Zagospodarownaie zespołu zabytkowego Twierdzy Przemyśl w celu udostępnienia dla turystyki kulturowej – etap I” Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego na lata 2007 – 2013. Otwarcie przepławki dla ryb oraz kanału dla kajakarzy na rzece San w Przemyślu umożliwiające bezpieczne uprawianie turystyki kajakowej na tym odcinku. Scieżki rowerowe i ciągi pieszo-rowerowe o długości łącznej 19 305 m, w tym: ścieżki rowerowe – 10 983 m, a ciągi pieszo-rowerowe – 8 322 m: ciągi pieszo – rowerowe wzdłuż ulicy Bakończyckiej o łącznej długości 1,2 km; odcinek ścieżki rowerowej wzdłuż wybrzeża Sanu od mostu Orląt do mostu Siwca o łącznej długości 650 mb, ścieżki rowerowe z kostki brukowej betonowej po obu stronach ul. Ofiar Katynia – budowa łącznie na długości 1710m; przebudowa ul. Mogilnickiego – budowa ścieżek rowerowych z kostki brukowej betonowej po obu stronach ulicy łącznie na długości 1372m. ścieżka rowerowa wzdłuż alei Solidarności i wolności, wzdłuż ul. Lwowskiej, łącznik ulic: Brudzewskiego - Konopnickiej, łącznie 6 131 m ciągi pieszo - rowerowe: most Brama Przemyska, wzdłuż ulic: Bystrzyckich, Zadwórzańska i E. Plater, Stawowa, Ułańska, Pusta, Przemysłowa, łącznie 5 792 m. Infrastruktura rowerowa – sponsorowane przez Bank Gospodarki Żywnościowej i firmę SKANSKA stojaki rowerowe ustawione w różnych miejscach na terenie miasta: DH Szpak, ul. 3 Maja Urząd Pocztowy, ul. 3 Maja Urząd Pocztowy, ul. Mickiewicza ul. Kazimierzowska Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej, pl. Berka Joselewicza (sponsor BGŻ) ul. Władycze, przy fontannie (sponsor BGŻ) 236 Raport o stanie miasta Przemyśla PTTK , ul. Waygarta 3 (sponsor BGŻ) KS Czuwaj (sponsor BGŻ) Urząd Miejski, Rynek Starego Miasta górna stacja wyciągu narciarskiego (sponsor BGŻ) Przemyski Ośrodek Sportu i Rekreacji , ul. Mickiewicza 30, (sponsor BGŻ) Kopiec Tatarski i Forteczna Trasa Turystyczna - ciągi piesze i rowerowe utwardzone i nieutwardzone, amfiteatr plenerowy na terenie Fortu Zniesienie z wykorzystaniem naturalnego ukształtowania fortyfikacji (540 miejsc), wiata piknikowa i elementy małej architektury. Twierdza Przemyśl (z możliwością zwiedzania Twierdzy samochodami terenowymi). Bunkier Linii Mołotowa - kaponiera 8 813 (obok hotelu „Accademia”) - odrestaurowanie i udostępnienie staraniem osób prywatnych. Wieża Katedralna i Podziemia Katedry udostępnione dla zwiedzających, przystosowane dla potrzeb osób niepełnosprawnych ruchowo. Park Miejski (zrewitalizowany w zakresie: oświetlenia parkowego i alejek parkowych, ekosystemu stawowego oraz elementów małej architektury). Podziemia w budynku Rynek 1 w Przemyślu wraz z zabytkowym kolektorem. Rewitalizacja Zamku Kazimierzowskiego. Najatrakcyjniejsze szlaki turystyczne: Szlaki piesze: Szlak forteczny Twierdzy Przemyśl (lewobrzeżny i prawobrzeżny ok. 55 km) Szlak czerwony (Przemyśl – Sanok, 76 km) Szlak zielony (Przemyśl – Bachórz, 54 km) Przemyskie Szlaki Spacerowe składające się z dwóch tras (pętli): szlak staromiejski (niebieski) i szlak zasański (czerwony). Oznaczenia symbolami przyjętymi dla szlaków spacerowych (kwadrat podzielony po przekątnej na dwa trójkąty: górny koloru białego i dolny w kolorze szlaku). Szlaki umożliwiają zwiedzenie w ciągu jednego dnia większości ważnych turystycznie punktów i obiektów miasta. Łączna długość obu tras wynosi 12,5 km. Miejski Szlak Spacerowy niebieski (ma swój początek i koniec w południowej pierzei Rynku Starego Miasta, 3,5 km).Miejski Szlak Spacerowy czerwony (ma swój początek i koniec na placu Orląt Przemyskich w dzielnicy Zasanie, dł. 9 km). „Szlak dziedzictwa kulturowego Przemyśl–Humenne” – projekt zrealizowany przy współfinansowaniu przez UE z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007-2013. W 2011r. wprowadzono dodatkowe oznakowanie montując tablice z mapą szlaku spacerowego oraz drogowskazy prowadzące turystów do najciekawszych miejsc i zabytków znajdujących się na trasie szlaku. Łącznie zamontowano 17 szt. ozdobnych tablic – drogowskazów oraz 6 szt. tablic z mapą szlaku spacerowego. „Szlak Pątniczy im. Jana Pawła II” (dł. 23 km, czas przejścia: 6 godz.): Przemyśl – Szybenica (496)–Góra Gruszowska (484) - Kalwaria Pacławska (przebieg na terenie Przemyśla wzdłuż czerwonego szlaku przemysko – sanockiego, a od węzła szlaków na Wapielnicy wzdłuż niebieskiego szlaku karpackiego); „Szlak Dobrego Wojaka Szwejk„ (żółto – czarny, dł. 32 km): Wapielnica (394 m) – Przemyśl – Nehrybka – Łuczyce – Jaksmanice – Siedliska - Medyka Szlak niebieski karpacki (Dynów – Ustrzyki Dolne, przebiega przez Przemyśl, 113 km) Europejski Szlak Kulturowy „Droga św. Jakuba VIA REGIA” (szlak pielgrzymkowy) Hiszpania – Francja – Niemcy - Polska. Trasa w Woj. Podkarpackim: Korczowa – Przemyśl – Jarosław – Przeworsk – Łańcut – Rzeszów – Ropczyce - Pilzno, dł. 219 km. Trasy 237 Raport o stanie miasta Przemyśla Trasy Nordic Walking – dł. 19 km, wyznaczono dwie trasy w formie pętli o różnej skali trudności. Trasa czerwona o długości prawie 7 km prowadzi z Parku Zamkowego przez Wzgórze Trzech Krzyży i Zniesienie, ulicami: Grochowską, Kruhelską, Sanocką do Parku Zamkowego. Trasa czarna - dłuższa o dł. 11,5 km wymagająca dobrej kondycji fizycznej, zaczyna się ona na Osiedlu Kmiecie i prowadzi przez Wybrzeże Ojca Św. Jana Pawła II, ulicami: 22 Stycznia, Bolesława Chrobrego, przez Winną Górę i Park Zasański, ulicami: Paderewskiego i Bielskiego do Osiedla Kmiecie. Trasy są oznakowane charakterystycznym „ludzikiem” z kijkami, ustawiono przy nich także sześć tablic z przebiegiem trasy, zestawami ćwiczeń i punktami pomiaru tętna. Przemyskie trasy otrzymały Certyfikat Tras nadany przez Polską Federację Nordic Walking. Szlaki samochodowe: Szlak Architektury Drewnianej Trasa V przemyska: Przemyśl – Żurawica – Zadąbrowie – Radymno – Duńkowice - Miękisz Stary – Młyny – Chotyniec – Stubno – Stubienko – Stubno - Leszno (Poździacz) – Medyka – Przemyśl; Trasa Przemyśl-Kalwaria Pacławska: Przemyśl - Kruhel Wielki – Prałkowce – Przemyśl – Fredropol – Młodowice - Kalwaria Pacławska Turystyczny Szlak Gniazd Rodowych Lubomirskich Stalowa Wola - Baranów Sandomierski – Rzeszów – Boguchwała – Rzeszów – Łańcut – Przeworsk – Przemyśl – Lwów - Stara Lubowna – Podoliniec - Stara Lubowna - Nowy Sącz – Wiśnicz Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej Jarosław – Radymno – Przemyśl – Starzawa – Kalników – Lubaczów - Nowe Brusno - Nowiny Horynieckie - Narol Szlaki rowerowe: Forteczna Trasa Rowerowa (zielony) - składająca się z dwóch tras. Ich przebieg pokrywa się w znacznej mierze z przebiegiem pieszego czarnego szlaku fortecznego. 1.trasa północna, dł. 36,5 km: Przemyśl (Pomnik Orląt Przemyskich) – Kuńkowce – północna część pierścienia zewnętrznego Twierdzy Przemyśl – Bolestraszyce – Przemyśl (Pomnik Orląt Przemyskich). 2.trasa południowa, dł. 48,8 km: Przemyśl (parking ul. Sanocka) – Górna Dybawkapołudniowa część pierścienia zewnętrznego Twierdzy Przemyśl – Hurko – Łapajówka – Przemyśl (most kolejowy). Związek Gmin Fortecznych we współpracy z Gminą Miejską Przemyśl sfinansował oznakowanie fortecznej trasy rowerowej: wymieniono stare tablice z opisem trasy, drogowskazy do fortów oraz tabliczki rowerowe prowadzące rowerzystów po trasie fortecznej do wskazanych miejsc oraz uzupełniono brakujące tablice w miejscach gdzie zostały uszkodzone lub zdewastowane. Szlak Ikon (niebieski – Mrzygłód – Ulucz – Lipa – Bircza – Posada Rybotycka – Koniusza – Fredropol – Przemyśl – Medyka – Chotyniec - Wielkie Oczy – Lubaczów – Cieszanów Nowe Brusno - Wola Wielka; Szlak Umocnień Nadsańskich (czarny) – Solina – Lesko – Sanok – Dynów – Krasiczyn – Przemyśl – Łuczyce – Siedliska – Medyka – Stubno – Duńkowice – Wietlin – Jarosław – Wiązownica – Sieniawa – Mołodycz – Oleszyce – Dachnów – Cieszanów – Podemszczyzna - Nowe Brusno – Wola Wielka; R 63 Szlak Dobrego Wojaka Szwejka – Radoszyce – Sanok – Tyrawa Wołoska – Jureczkowa (stąd czarny szlak łącznikowy do Przemyśla i Medyki przez Makową, Fredropol) – Krościenko – Chyrów – Sambor – Rudki – Lwów – Medyka (stąd czarny szlak łącznikowy do Jureczkowej). Szlaki wodne: Szlak wodny „Błękitny San” - odcinek: Sianki-Procisne-Rajskie 238 Raport o stanie miasta Przemyśla - odcinek: jeziora zaporowe (Jezioro Solińskie i Jezioro Myczkowskie) - odcinek: Zwierzyń – Lesko - Zagórz (Zasław) – Sanok – Dynów - Przemyśl - odcinek: Przemyśl – Radymno – Jarosław – Sieniawa – Leżajsk – Rudnik – Ulanów – Nisko - Stalowa Wola - ujście Sanu do Wisły. Ścieżki przyrodniczo-edukacyjne: Ścieżka przyrodniczo-edukacyjna „Modraszkowe Wzgórze” w Przemyślu – ochrona unikalnego stanowiska motyla Modraszka Rebela będącego jednym z najrzadszych i najbardziej zagrożonych gatunków zwierząt w Polsce i w Europie. Przebieg: Ścieżka rozpoczyna się pod szczytem Wzgórza Zniesienie (353 m n.p.m., a kończy się w Parku Zamkowym przy Domku Ogrodnika. Długość ścieżki wynosi 1 400 m, a spacer trwa około 40 minut. Dla ułatwienia w poruszaniu się zamontowano tablice informacyjne rozstawione w różnych częściach ścieżki z opisem najciekawszych ciekawostek przyrodniczych, które można spotkać na trasie. Biura turystyczne Wykaz biur turystycznych działających na terenie miasta: Biuro Turystyczne „ALBATROS” Przemyskie Biuro Podróży „BUKOWINA” Biuro Podróży „CHORTYCIA” Biuro Turystyczne „GLOBTUR” Polskie Biuro Podróży „ORBISAN” Biuro Obsługi Ruchu Turystycznego PTTK Biuro Podróży „SAMAJ” Przedsiębiorstwo Turystyczno-Handlowe „SZPAKPOL” Biuro Podróży „VENI – TOUR” Biuro Podróży i Usług Turystycznych „POŁONINY” PPHU „Wagabunda” Agencja turystyczna „Brooklyn” Biuro Podróży „Świat Urlopów” Na koniec 2013r. w mieście działało 13 komercyjnych biur turystycznych. Oferta w większości z nich jest ukierunkowana na pośrednictwo w sprzedaży ofert wypoczynku indywidualnego i zbiorowego w kraju i za granicą. W znacznie mniejszym stopniu dysponują one ofertami skierowanymi do turystów krajowych i zagranicznych, zachęcającymi do przyjazdu do samego Przemyśla i do odwiedzenia historycznej Ziemi Przemyskiej. Ofertę przyjazdową proponuje, działający od 1950r. Przemyski Oddział Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego im. dr Mieczysława Orłowicza. PTTK organizuje cieszące się dużą popularnością, cykliczne rajdy turystyczne w okolicach Przemyśla oraz w samym mieście. Dysponuje fachową kadrą pilotów wycieczek i przewodników, zapewniającą obsługę wycieczkom grupowym i turystom indywidualnym, zwiedzającym Przemyśl, forty Twierdzy Przemyśl, Krasiczyn, Kalwarię Pacławską i inne miejscowości w okolicach Przemyśla, a także wyjeżdżającym w Bieszczady oraz do Lwowa. Oddział PTTK opiekuje się siecią ponad 300 km szlaków turystycznych na terenie Pogórza Przemyskiego i Pogórza Dynowskiego (w tym kilkadziesiąt kilometrów szlaków turystycznych, spacerowych i o charakterze pątniczym w granicach administracyjnych miasta Przemyśla). Prace w terenie wykonuje kadra znakarzy PTTK. Większość cyklicznych imprez turystycznych organizowanych przez PTTK dofinansowuje Urząd Miejski w Przemyślu. Stowarzyszenia związane z turystyką Przemyskie Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej, Mirosław Majkowski ul. I Armii WP 1a/9, Przemyśl; Stowarzyszenie 3 Historycznego Galicyjskiego Pułku Artylerii Fortecznej im. Księcia Kinsky´ego, Rudolf Górniak ul. ul. Katedralna 6/4, Przemyśl; 239 Raport o stanie miasta Przemyśla Przemyskie Stowarzyszenie Przyjaciół Dobrego Wojaka Szwejka, Brama Sanocka Dolna ul. Sanocka 19, Przemyśl; Przemyskie Stowarzyszenie Żeglarskie „Saling”, ul. Nestora 2, Przemyśl; Przemyskie Towarzystwo Cyklistów; Stowarzyszenie Kaponiera – Przemyski Obszar Warowny; Przemyskie Stowarzyszenie Opieki i Rewitalizacji Linii Mołotowa – Projekt 8 813, ul. Sanocka 4, Przemyśl; Związek Gmin Fortecznych Twierdzy Przemyśl, ul. Kościuszki 7, Przemyśl; Przemyska Grupa Paralotniowa "LATAM BO CHCę", ul. Wybrzeże Ojca Św. Jana Pawła II 80/115, Przemyśl; Szkoła paralotniowa Parastyle, ul. Gen. S. Maczka 4, Przemyśl; Grupa Rekonstrukcji Historycznych – Artyleria Przemyśl, ul. Lwowska 32E/34; Okręg Polskiego Związku Wędkarskiego, ul. Chopina 15A, Przemyśl; PTTK – Oddział im. M. Orłowicza w Przemyślu, ul. Waygarta 3, Przemyśl; Koło Przewodników Turystycznych, ul. Waygarta 3, Przemyśl; Klub Górski PTTK „Karpaty”, ul. Waygarta 3, Przemyśl; Klub PTTK „Pod Ciuchcią”, ul. Waygarta 3, Przemyśl; Lokalna Organizacja Turystyczna, ul. Grunwaldzka 35/5U, Przemyśl. Najważniejsze imprezy turystyczne: Zimowy Rajd na Kopystańkę (styczeń), org. Klub Górski PTTK „Karpaty”; Światowy Dzień Przewodnika Turystycznego”(luty); Ogólnopolski Rajd „Twierdza Przemyśl” (kwiecień i październik), org. PTTK; Forteczny Rajd Rowerowy (kwiecień i październik), org. PTTK; Majówka Turystyczna (maj), org. Wydział Promocji i Turystyki; Przemyśl Mountain Bike Maraton (maj), org. Przemyskie Towarzystwo Cyklistów; Downtown/downhill (maj), org. POSiR; Rajd Pątniczy im. Jana Pawła II (czerwiec), org. PTTK; Ogólnopolski Rajd Karpacki (czerwiec), org. PTTK; Regaty o Puchar Prezydenta Miasta Przemyśla na Zalewie Solińskim (lipiec), org. Stowarzyszenie Żeglarskie Salling; Ogólnopolski Rajd Turystyczny im. dr M. Orłowicza (wrzesień), org. PTTK; Cykliczne rajdy w okolicach Przemyśla; cały rok; org. Klub Górski PTTK „Karpaty”; Sobota z PTTK – wycieczki z przewodnikiem po Przemyślu i okolicach; od maja do września, org. Klub Górski PTTK „Karpaty”; Spływy kajakowe na trasie: Krasiczyn – Przemyśl w sezonie letnim; org. Wypożyczalnia sprzętu wodnego w Przemyślu; Obchody Światowego Dnia Turystyki (wrzesień), org. Wydział Promocji, Sportu, Turystyki i Kultury; Akcja „Znam miasto Przemyśl i Ziemię Przemyską” adresowana do turystów krajoznawców (przyznawanie odznaki za zwiedzanie zabytków miasta i Ziemi Przemyskiej); org. PTTK; Odznaka „Obrońca Twierdzy Przemyśl” przyznawana turystom zwiedzającym fortyfikacje Twierdzy Przemyśl; org. Przemyskie Stowarzyszenie Przyjaciół Dobrego Wojaka Szwejka; Rajdy i zawody Nordic Walking. Promocja Miasto prowadzi intensywne działania promocyjne i wydawnicze. Wpływają one na kreowanie pozytywnego wizerunku miasta jako miejsca atrakcyjnego i przyjaznego dla mieszkańców, turystów oraz potencjalnych inwestorów. Promocja miasta odbywa się m.in. poprzez: wydawnictwa (foldery, broszury, ulotki, albumy, plakaty, gadżety promocyjne, wydawnictwa multimedialne), prowadzenie miejskiej strony internetowej, 240 Raport o stanie miasta Przemyśla współpracę z instytucjami, organizacjami, stowarzyszeniami, firmami oraz osobami indywidualnymi na terenie miasta, kraju, z zagranicy (np. z miastami partnerskimi), organizację i współorganizację imprez własnych, działalność promocyjną na targach, wystawach, kiermaszach, imprezach turystycznych i kulturalnych, udostępnianie materiałów promocyjnych i reklamowych instytucjom, stowarzyszeniom, szkołom, osobom indywidualnym, turystom w formie bezpłatnej bądź poprzez sprzedaż, realizację ogólnopolskich kampanii promocyjnych pod hasłem „Miasto turystyczne Twierdza Przemyśl”. Najpełniej podejmowane są działania promocyjne w zakresie promocji turystycznej jako ważnej gałęzi promocji gospodarczej. Miasto Przemyśl pretendując do miana miasta turystycznego wyznacza kierunki działań promocyjnych powodując wzajemne przenikanie promocji turystycznej z gospodarczą, które w przypadku naszego miasta stają się tożsame i ściśle ze sobą powiązane. B. TRENDY I TENDENCJE Tabela 215. Ruch turystyczny w Przemyślu w latach 2007–2014 (GUS) Rok ogółem 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 71 079 61 937 74 735 78 435 73 573 68 326 61 905 48 506 Liczba turystów odwiedzających Przemyśl w tym: obcokrajowców 14 646 11 508 11 742 13 053 12 369 12 910 14 414 10 387 W latach 2007-2014 ruch turystyczny w Przemyślu wykazuje tendencje zmienne. W roku 2010 liczba turystów odwiedzających Przemyśl była najwyższa i wynosiła 78 435. Średnio, w latach 2007-2014 miasto odwiedziło 70 tys. turystów. Nieco inaczej przedstawia się sprawa turystów zagranicznych odwiedzających miasto. Największą ich liczbę odnotowano w roku 2007, bo 14 646. Najmniejsze zainteresowanie Przemyślem wykazali obcokrajowcy w 2009r. Następnie ich liczba stopniowo rosła, do 14 042 w roku 2014. Tabela 216. Liczba osób przekraczających granicę polsko-ukraińską Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 w Medyce - drogowe Granica polsko-ukraińska [liczba osób] w Przemyślu - kolejowe w Korczowej - drogowe 6 265 052 5 811 508 2 932 087 3 566 359 4 056 412 4 543 355 4 944 834 4 611 813 240 562 140 755 126 976 114 940 101 741 80 228 47 968 32 727 2 624 487 1 996 074 1 771 259 2 057 618 2 425 776 2 683 714 3 014 509 3 065 987 Z powyższych danych wynika, że na wszystkich przejściach ruch graniczny w latach 2007–2009 wykazywał tendencję spadkową. Należy przypuszczać, że przyczyną tego zjawiska mogło być wprowadzenie wiz dla obywateli Ukrainy oraz zaostrzenie przepisów w związku z wejściem w strefę Schengen. W roku 2010 można zaobserwować zwiększony ruch (w porównaniu do 2009r.) na przejściu drogowym w Medyce o 21,6%, a w Korczowej o 16,2%. Natomiast na przejściu kolejowym w Medyce nastąpił nieznaczny spadek w wysokości 9,5%. W 2011r. nastąpił wzrost przekraczających granicę w Medyce o 13,7% w stosunku do roku 2010 natomiast spadek wystąpił na przejściu kolejowym w Przemyślu i z danych wynika, że o 11% mniej zostało odprawionych 241 Raport o stanie miasta Przemyśla osób niż w roku 2010. Wydarzenia z mistrzostw świata w piłce nożnej EURO 2012 podwyższyły statystyki przekraczających granicę w Medyce natomiast nastąpił spadek w ruchu granicznych na przejściu kolejowych w Przemyślu w stosunku do roku 2011. W roku 2014 statystyki w ruchu granicznym w przypadku przejścia granicznego w Medyce i Kolejowego są niższe w stosunku do roku poprzedniego. Tabela 217. Wydatki budżetu miasta na promocję Przemyśla i rozwój turystyki Rok Wydatki budżetowe na promocję w [zł.] 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Wydatki budżetu miasta na rozwój turystyki w [zł] 422.000 709.262 605.000 668.000 598.614 986.402 494.966 403.170 Udział wydatków na promocję i rozwój turystyki w wydatkach budżetu miasta w [%] 203.000 244.486 299.000 302.000 268.780 268.780 193.780 111.562 0,28 0,40 0,32 0,31 0,18 0,34 0,20 0,14 C. DANE PORÓWNAWCZE Tabela 218. Wydatki budżetów gmin na turystykę – GUS Wyszczególnienie Wydatki budżetowe na turystykę Rok Przemyśl 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 262.525 346.047 311.805 300.999 380.506 206.981 374.850 163 539 Krosno 85.666 70.774 319.779 2.202.695 10.636.158 16.573.579 9.802.419 6 215 582 Mielec - Zamość 115.218 214.373 213.916 306.558 151.039 137.807 130.878 777 224 Jelenia Góra 403.466 1.389.830 4.569.726 11.527.009 21.917.978 32.860.936 40.509.546 563 448 D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU W grudniu 2007r. został uchwalony dokument „Strategia rozwoju turystyki dla Miasta Przemyśla na lata 2008-2015”. Jego podstawowym celem jest przedstawienie jasnego, przejrzystego planu działania, który doprowadzi do wzrostu liczby turystów odwiedzających Miasto, a tym samym wzrostu jego dochodów. Działania są zaprogramowane zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju i dotyczą wszystkich obszarów bezpośrednio związanych z budowaniem produktu turystycznego. Wyznaczono kierunki działań w pięciu obszarach priorytetowych, należą do nich: produkt turystyczny (budowa markowego produktu turystycznego integrującego walory Przemyśla, przygotowanie oferty turystycznej gotowej do sprzedaży na rynku usług), zasoby ludzkie (przygotowanie i wdrożenie systemu szkoleń dla szeroko pojętych kadr obsługi ruchu turystycznego), wsparcie marketingowe (zbudowanie marki turystycznej Przemyśla i stworzenie jego jednolitego wizerunku na mapie turystycznej Polski i Europy), przestrzeń turystyczna (rozbudowa bazy turystycznej i para turystycznej, poprawa dostępności turystycznej miasta), wsparcie instytucjonalne (wypracowanie mechanizmów współpracy z branża turystyczną). Wszystkie działania w zakresie rozwoju turystyki mają doprowadzić do budowania marki turystycznej miasta określonej jako „Miasto turystyczne – Twierdza Przemyśl”. E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH - Urząd Miejski w Przemyślu 242 Raport o stanie miasta Przemyśla - GUS – Bank Danych Lokalnych Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej TEMAT 6. KULTURA FIZYCZNA I SPORT. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Sport i rekreacja Działalność sportowo-rekreacyjną i wypoczynkową w Przemyślu prowadzi przede wszystkim powstały w październiku 2005r. Przemyski Ośrodek Sportu i Rekreacji, który nie tylko popularyzuje rozwój nowych form sportu i rekreacji, ale także organizuje imprezy w zakresie powszechnej kultury fizycznej oraz służy klubom sportowym posiadanym zapleczem sportowym, tj. halą sportową z siłownią i restauracją , krytą pływalnią, lodowiskiem, stokiem narciarskim, torem saneczkowym, stadionem piłkarskim, kortami tenisowymi, trasami rowerowymi. Sport kwalifikowany realizowany jest przede wszystkim w klubach sportowych: MKS "Polonia", KS "Czuwaj", KU AZS KN, MLKS "Nurt" , UKS „Gim Baskets 2”, UKS „Aktywna Piątka”, MUKS „Niedźwiadki”, UKS przy SP nr 14, UKS „Gimnazjum nr1 – Polonia-POSiR”, UKS „Tempo 5” oraz kilkudziesięciu działających na terenie miasta stowarzyszeniach kultury fizycznej. Duży poziom sportowy reprezentują uczniowskie kluby sportowe, które w takich dyscyplinach jak; piłka ręczna, siatkówka, koszykówka, lekkoatletyka, tenis stołowy, badminton, pływanie czy narciarstwo alpejskie zdobywają laury na arenach wojewódzkich i krajowych, a niejednokrotnie również za granicą. Wysoki poziom sportowy przemyskich szkół uwidaczniają najwyższe zajmowane przez nie lokaty m.in. w wojewódzkim współzawodnictwie szkół prowadzonym przez Podkarpacki Wojewódzki Szkolny Związek Sportowy. Zadania Gminy Miejskiej Przemyśl w zakresie kultury fizycznej i sportu realizuje Wydział Sportu i Turystyki, a od sierpnia 2013r. Wydział Edukacji i Sportu poprzez: - tworzenie warunków prawno-organizacyjnych i ekonomicznych na rzecz rozwoju kultury fizycznej, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych - upowszechnianie i organizację aktywnych form wypoczynku i rekreacji dzieci i młodzieży. - prowadzenie ewidencji i pomoc w postaci dofinansowywania działalności uczniowskich klubów sportowych - prowadzenie ewidencji stowarzyszeń kultury fizycznej oraz sprawowanie merytorycznego nadzoru nad nimi - koordynowanie działań w zakresie miejskiego kalendarza imprez sportowo–rekreacyjnych i szkolnego współzawodnictwa szkół (Igrzyska Młodzieży Szkolnej, Gimnazjada i Licealiada) - sprawowanie nadzoru merytorycznego nad POSiR. Bieżące zadania w zakresie prawidłowej realizacji procesu wychowania fizycznego, uprawiania sportu i rekreacji realizowane są na kilku szczeblach i zakresach. Dofinansowywanie zadań realizowanych przez stowarzyszenia kultury fizycznej i kluby odbywa się wyłącznie w ramach zapisów ustawy o pożytku publicznym i o wolontariacie, ustawy o sporcie oraz przyjętych przez Radę Miasta uchwał. W 2005r. powołany został Zespół Opiniująco-Doradczy do spraw sportu i rekreacji, który następnie został przekształcony w Radę Sportu, a jej zadaniem jest: opiniowanie budżetu sportu, projektów 243 Raport o stanie miasta Przemyśla uchwał dotyczących kultury fizycznej, programów bazy sportowej oraz planów imprez sportowych i rekreacyjnych organizowanych przez różne organizacje. W szkołach funkcjonują klasy sportowe. Dużą wagę przykłada się również do powstawania przy szkołach uczniowskich klubów sportowych i poszukiwania sposobów na dofinansowywanie zajęć pozalekcyjnych. Część środków znajdujących się w dyspozycji Wydziału Spraw Społecznych zostało przeznaczonych na działania zdrowotno-profilaktyczne realizowane przez uczniowskie kluby sportowe. Od 2009r. realizowane jest zadanie pod hasłem „Trener Osiedlowy”, które cieszy się sporym zainteresowaniem i jest realizowane w okresie ferii zimowych i dwóch miesięcy wakacji na kilku przemyskich osiedlach. Dużą pomoc uzyskują stowarzyszenia i kluby sportowe w zakresie szkoleń i przy pisaniu wniosków o dofinansowanie swoich zadań np. do Ministerstwa Sportu, FIO czy Kuratorium Oświaty. Kilkanaście stowarzyszeń pozyskało środki na organizowanie zajęć pozalekcyjnych dla dzieci i młodzieży. W ostatnim czasie znacznej poprawie uległa baza sportowa: zaczęto wyznaczać i budować ścieżki rowerowe, wyremontowano i zbudowano nowe boiska osiedlowe, boiska „Orlik” (3 obiekty) i zakupuono lodowisko „Orlik” zimowy,, wyremontowano stadion lekkoatletyczny „Juwenia”, stadion KS „Czuwaj”, wyznaczony trasy Nordic Walking, boisko wielofunkcyjne, miasteczka rowerowe, place zabaw oraz boiska do piłki siatkowej plażowej. Spowodowało to popularyzację nowych, dotychczas nie uprawianych dyscyplin sportowych i przyniosło wymierne efekty w postaci wyników sportowych, np. w piłce siatkowej plażowej, futbolu amerykańskim, piłce nożnej dziewcząt. Nieodzownym elementem większości imprez i świąt odbywających się na terenie miasta, takich jak: święta państwowe, Dni Patrona miasta Św. Wincentego – „WINCETIADA”, Święta Flagi, Wielkie Manewry Szwejkowskie w Twierdzy Przemyśl, Juwenalia, Podkarpacki Jarmark Turystyczny (będący oficjalnym rozpoczęciem sezonu turystycznego w województwie podkarpackim) organizowane są zawody i turnieje sportowe. Jak duża jest ich ilość i różnorodność obrazuje poniższa tabela. Tabela 219. Ważniejsze imprezy sportowe i rekreacyjne realizowane przez stowarzyszenia i kluby sportowe w 2014 r. Nazwa imprezy Formy realizacji imprezy Zawody strzeleckie na strzelnicy sportowej LOK Zawody narciarskie organizowane przez POSiR Liga Obrony Kraju Szkolna Liga Strzelecka Przemyskie Towarzystwo Narciarskie Szkolna Liga Narciarska Wydział Edukacji i Sportu, Wydział Spraw Społecznych Zima w mieście z trenerem środowiskowym 2013 Przemyski Ośrodek Sportu i Rekreacji Zawody sportowe organizowane w ramach współzawodnictwa szkolnego PW SZS Mistrzostwa Przemyśla w narciarstwie alpejskim Zawody sportowe i turnieje w kilkudziesięciu dyscyplinach Przemyskie Towarzystwo Cyklistów Wojewódzka Spartakiada Niewidomych i Słabowidzących Maraton Rowerowy „Twierdza Przemyśl” Zawody sportowe dla niewidomych i słabowidzących Ogólnopolskie zawody rowerowe MSKF „Juvenia” UKS „Śródmieście” 50. Błękitna Wstęga Sanu Szkolna Liga Unihokeja Zawody ogólnodostępne Zawody ogólnodostępne Wydział Edukacji i Sportui, Wydział Spraw Społecznych Wakacje z trenerem środowiskowym 2013 Zajęcia sportowo-rekreacyj. na 10 przemyskich osiedlach Przemyskie Towarzystwo Narciarskie Przemyski Klub Sportu i Rekreacji Niewidomych Słabowidzących „Podkarpacie” Charakter imprezy Zajęcia sportowo- rekreacyj. na lodowiskach oraz stoku narciarskim Otwarte zawody narciarskie Impreza ogólnodostępna Realizator / partner zadania 244 Raport o stanie miasta Przemyśla Udział w rozgrywkach ligowych Stowarzyszenie dla Przemyśla „Regia Civitas” Grand Prix Regia Civitas w nordic walking Wydział Edukacji i Sportu II Turniej Piłki Nożnej o Puchar Premiera Donalda Tuska POSiR Zawody narciarskie na stoku Placówki oświatowe Zawody i turniej szkolne w różnych dyscyplinach Wydział Edukacji i Sportu Stowarzyszenia kultury fizycznej Polska Biega 2013 Otwarte Mistrzostwa Przemyśla w pływaniu Nazwy zadań wg. złożonych ofert Stowarzyszenie Miłośników Siatkówki Wakacyjna liga piłki siatkowej plażowej Cykl otwartych turniejów piłki siatkowej plażowej Stowarzyszenie na Rzecz Bezpiecznego Pobytu Twojego Dziecka nad Wodą „Orka” Zajęcia nauki i doskonalenia pływania Zajęcia organizowane na krytej pływalni POSiR dla wszystkich UKS przy SP Nr 14 Eliminacje gminne i wojewódzkie Cykl imprez narciarstwa alpejskiego Imprezy sportowe, rekreacyjne organizowane dla uczniów Ogólnopolska akcja Otwarte zawody pływackie Zajęcia sportowe i organizacja imprez W ramach regulaminów rozgrywek klubowych Impreza ogólnodostępna Kluby sportowe z terenu miasta Udział klubów sportowych w kilkudziesięciu dyscyplinach sportowych organizowanych przez związki sportowe Zajęcia sportowo–rekreacyjne Na terenie miasta Przemyśla organizowanych jest ponadto wiele innych imprez o charakterze sportowym promujących miasto i aktywny wypoczynek. Do najważniejszych w roku 2013 można zaliczyć: Amatorskie Mistrzostwa Podkarpacia w Narciarstwie Alpejskim, Biegowym i Snowboardzie Miejska i Podkarpacka Liga Dzieci i Młodzieży w Narciarstwie Alpejskim Podkarpackie Eliminacje Zawodów Family Cup w narciarstwie alpejskim Zgadywanka Terenowa z ćwiczeniami praktycznymi „50 Błękitna Wstęga Sanu” – biegi przełajowe Przemyski Maraton Rowerowy Cykl turniejów piłki plażowej siatkowej /kobiet i mężczyzn/ o „Puchar Wakacji” Otwarte Ogólnopolskie Zawody Karate Kyokushinkai IFK Amatorskie rozgrywki w koszykówce, piłce nożnej, siatkówce, tenisie stołowym, streetballu Festiwal Sportów Mało Znanych (golf, korfball, intercrosse, capoeira) w ramach Podkarpackiego Jarmarku Turystycznego 2012 Amatorskie Mistrzostwa Polski w kolarstwie górskim „Family Cup” Rajd samochodowy KJS – eliminacje Mistrzostw Okręgu PZM Super Sprint SZiK Kazanów Downtown / Downhill Przemyśl Podkarpacka Olimpiada w Bocce Finały Wojewódzkie Indywidualnych Biegów Przełajowych Turniej Orlika w piłce nożnej i ręcznej , w tym „Piłkarskie Wtorki” Mistrzostwa Polski w Strzelectwie osób Niewidomych i Słabowidzących Wojewódzka Spartakiada Niewidomych o „Puchar Podkarpacia” Przemyska Olimpiada Przedszkolaków Turnieje służb mundurowych Zawody lekkoatletyczne na stadionie :Juwenia” Mecze ligowe m.in. w : piłce koszykowej, nożnej, ręcznej, siatkowej, futbolu amerykańskim, tenisie stołowym, badmintonie. 245 Raport o stanie miasta Przemyśla Sportowy Turniej Miast i Gmin – kilkadziesiąt imprez sportowo – turystycznych. Festiwal Rowerowy Bike Town Przemyśl Bazę sportowo-rekreacyjną miasta stanowi: stadion z bieżnią i kompleksem trawiastych boisk do piłki nożnej – ul. Sanocka 8, stadion do piłki nożnej z widownią dla ok. 2 000 miejsc, korty tenisowe – ul. 22 Stycznia 6 stadion lekkoatletyczny „Juwenia” z bieżnią przy ul. A. Dworskiego 99, stok narciarski na Zniesieniu i krzesełkowa kolej linowa – ul. Sanocka 6 , tor saneczkowy całoroczny czyli zjeżdżalnia grawitacyjna – ul. Pasteura, sztuczne lodowisko - ul. Sanocka 5 , kryta pływalnia ul. 22 stycznia 8, hala sportowo-widowiskowa z siłownią – ul. Mickiewicza 30 boiska do piłki siatkowej plażowej – na osiedlach: Kmiecie, Rogozińskiego, Kazanów, Lipowica, Rosłońskiego, SP 15, Gimnazjum Nr 3. kilkadziesiąt boisk osiedlowych, szkolnych i sportowych o różnej nawierzchni oraz sale gimnastyczne przy placówkach oświatowych. Tabela 220. Wykaz miejskich obiektów sportowych–osiedlowych i oświatowych, wg podziału miasta Przemyśla na osiedla (stan na 31 grudnia 2014 r.) Nazwa rady Obiekty sportowe Rada Osiedla Nr 1 Stare Miasto Boisko osiedlowe przy ul. Śnigurskiego MKS „Polonia” – ul. Sanocka, stadion z bieżnią i kompleks trawiastych boisk do piłki nożnej Lodowisko, stok narciarski – saneczki, trasy rowerowe Plac zabaw - park miejski Rada Osiedla Nr 2 Kmiecie Boiska sportowe nad Sanem: Boisko do piłki nożnej piłka siatkowa plażowa- dwa boiska. Place zabaw – osiedlowe Rada Osiedla Nr 3 Warneńczyka Rada Osiedla Nr 4 Lipowica Rada Osiedla Nr 5 Salezjańskie Rada Osiedla Nr 6 Kazanów Rada Osiedla Nr 7 Winna Góra Rada Osiedla Nr 8 Rogozińskiego Rada Osiedla Nr 9 Krasińskiego Plac zabaw Boisko do piłki nożnej Boisko do siatkówki plażowej Boisko do siatkówki plażowej, koszykówki, piłki nożnej Plac zabaw – park miejski Plac zabaw – przy ul. Wysockiego Boiska osiedlowe przy ul. Glazera Place zabaw – osiedlowe Boisko przy Kościele O.O. Salezjanów Obiekty oświatowe SP 11 - boiska szkolne, sala gimn., plac zabaw SP 1 - boiska szkolne, sala gimn. Gim. nr 2 – boisko do koszykówki, sala gimn. SP 16 – boisko do piłki nożnej z nawierzchnią syntetyczną ZSzOI – boisko, sala gimn. Gim. 5 – sala gimn. Plac zabaw - ul. Barska Plac zabaw - ul. Dolińskiego SP 4 – boiska szkolne, sala gimn. Zespół boisk „Orlik” Boiska sportowe – piłka nożna, piłka siatkowa plażowa, ul. Opalińskiego Place zabaw – osiedlowe SP 6 – boisko wielofunkcyjne z nawierzchnią syntetyczną przy szkole podstawowej, boiska asfaltowe Boiska do piłki nożnej: fort „Winna Góra”, „Baniaki”, boisko i plac zabaw przy ul. St. Augusta Boisko asfaltowe do koszykówki ogrodzone ul St. Augusta Place zabaw – osiedlowe Boisko osiedlowe do piłki nożnej i piłki siatkowej plażowej – przy ul. Rogozińskiego i F. Focha. Place zabaw – osiedlowe. Boiska osiedlowe przy ul. Krasińskiego , ,Borelowskiego, Kosynierów, KS „Czuwaj” - stadion i boisko do piłki nożnej, korty tenisowe, Place zabaw - osiedlowe Boisko do siatkówki przy stanicy wodnej SP 14 – boiska szkolne o nawierzchni asfaltowej i ziemnej, sala gimnastyczna. Gim. nr 1 – boiska szkolne, sala gimnastyczna 246 Raport o stanie miasta Przemyśla Rada Osiedla Nr 10 Kopernika Boisko osiedlowe do piłki nożnej i siatkówki place zabaw Rada Osiedla Nr 11 Lwowska Boisko osiedlowe do piłki nożnej przy ul. Lwowskiej Place zabaw – osiedlowe Rada Osiedla Nr 12 Łukasińskiego Boiska osiedlowe do piłki nożnej i siatkówki plażowej przy ul. I Armii WP, boisko do siatkówki ul. Tuwima Place zabaw – osiedlowe Rada Osiedla Nr 13 Przemysława Boiska sportowe: Zniesienie – boisko do piłki nożnej ul. Szykowskiego – boisko do koszykówki Rada Osiedla Nr 14 Słowackiego Place zabaw - osiedlowe Rada Osiedla Nr 15 Konopnickiej Rada Osiedla Nr 16 Mickiewicza SOSW nr 1 – ul. Kopernika, boiska szkolne, plac zabaw SOSW nr 2 – ul. Czarnieckiego boiska szkolne, sala gimn.. Gim. nr 3 – kompleks boisk szkolnych, sala gimn. Przedszkole nr 2 – plac zabaw ZSEiO – boiska szkolne, sala gimn., ZSE – boiska szkolne, sala gimn. ZSMiD – stadion lekkoatletycz. „Juwenia”- kompleks boisk asfaltowych i jedno duże trawiaste z bieżnią, boisko wielofunkcyjne „Orlik” wraz z lodowiskiem „Biały Orlik”. ZSUHiG – boiska szkolne asfaltowe, sala gimnast., boiska wielofunkcyjne „Orlik” I LO – boiska szkolne, sala gim. Przedszkole Nr 9 – plac zabaw Boiska osiedlowe na forcie przy ul. Szańcowej, boisko do SP 15 - boiska szkolne, w tym do siatkówki i boisko do piłki nożnej siatkówki plażowej, sala gim. Place zabaw – osiedlowe Hala sportowa – boiska asfaltowe, ul. Mickiewicza SP Nr 5 - sala gimnastyczna Place zabaw – osiedlowe Rada Osiedla Nr 17 Zielonka Boiska osiedlowe: piłka nożna, koszykówka, plac zabaw Rada Osiedla Nr 18 Rycerskie Boiska osiedlowe przy ul. Bielskiego i Sikorskiego Place zabaw – osiedlowe Rada Osiedla Nr 19 Os. Krakowskie Boisko osiedlowe przy ul. Monte Cassino , osiedlowy plac zabaw Rada Osiedla Nr 20 Za Wiarem Boiska osiedlowe do piłki nożnej, siatkówki plażowej i do koszykówki, osiedlowy plac zabaw. Rada Osiedla Nr 21 Kruhel Wielki Boisko leśne do piłki nożnej, boiska do piłki nożnej i siatkówki przy ul. Rosłońskiego, osiedlowy plac zabaw przy ul. Rosłońskiego II LO – kompleks boisk szkolnych, sala gimnastyczna Przedszkole nr 19 – plac zabaw Jak wynika z powyższego zestawienia praktycznie przy każdej szkole są obiekty sportowe typu: sala gimnastyczna, czy boiska do piłki siatkowej, nożnej lub koszykowej. Na każdym osiedlu sukcesywnie powstają boiska do piłki siatkowej plażowej, czy place zabaw dla najmłodszych. Duży wpływ na rozwój i upowszechnianie sportu i zdrowego trybu życia ma doskonaląca swą wiedzę i umiejętności kadra specjalistów: nauczycieli wychowania fizycznego, instruktorów trenerów i wolontariuszy. W Młodzieżowym Domu Kultury odbywają się zajęcia sportowe w kilku dyscyplinach, a na obiektach POSiR z powodzeniem trenują i prowadzą rozgrywki kluby sportowe, w tym UKS-y w których pracują trenerzy i instruktorzy. Poza tym organizowanie czasu wolnego obejmuje realizowany w szkołach i Uczniowskich Klubach Sportowych program sportoworekreacyjny, w tym podnoszenie poziomu szkolenia sportowego dzieci i młodzieży. B. TRENDY I TENDENCJE Systematycznie zwiększa się liczba rejestrowanych stowarzyszeń kultury fizycznej i rekreacji, które w różnych dyscyplinach sportowych powstają na terenie miasta Przemyśla. Budowa wyciągu narciarskiego znacznie przyczyniła się do rozwoju sportów zimowych oraz uprawiania rekreacji, 247 Raport o stanie miasta Przemyśla np. na rowerach górskich. Modernizacja i budowa nowych boisk osiedlowych pozwala na zwiększenie liczby dzieci i młodzieży uprawiających sport i rekreację. W coraz większym stopniu stowarzyszenia pozyskują środki ze źródeł zewnętrznych, co świadczy o ich mobilności i prawidłowym działaniu. Rejestrowanie działalności gospodarczej związanej z rekreacją i sportem (m.in. prowadzenie kręgielni, salonu do gry w bilarda, fitness, siłowni, czy zajęć z Nordic Walking, karate, pływania, jazdy na nartach, paintball, sporty ekstremalne, itp.) świadczy o coraz większej świadomości ludzi dotyczącej znaczenia uprawiania sportu i jego wpływu na ich stan zdrowia. C. DANE PORÓWNAWCZE Tabela 221. Wydatki budżetów gmin na kulturę fizyczną i sport – GUS Wyszczególnienie Wydatki budżetowe na kulturę fizyczną i sport Rok Przemyśl 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 5 667 762 5 657 696 5 131 792 10 167 747 13 723 170 9 273 729 4 284 684 4 746 403 Krosno 4 586 202 7 864 642 5 938 733 12 269 069 12 907 898 6 935 097 8 777 398 8 666 564 Mielec 5 220 790 26 725 880 14 560 168 11 992 305 16 125 371 30 618 250 20 878 900 8 969 918 Zamość 4 693 422 7 634 254 7 178 406 6 465 966 5 166 514 4 728 226 4 908 167 5 980 393 Jelenia Góra 2 540 669 3 786 098 3 900 591 5 626 646 4 486 603 16 499 537 8 433 868 5 327 735 D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Kultura fizyczna Wydział Edukacji i Sportu realizując na bieżąco zadania z zakresu sportu i rekreacji współpracuje i wspiera merytorycznie oraz finansowo kluby i stowarzyszenia kultury fizycznej, których ilość obrazuje poniższa tabela. Tabela 222. Stowarzyszenia kultury fizycznej zarejestrowane w ewidencji Prezydenta Miasta Przemyśla Lp Nazwa stowarzyszenia Uczniowskie Kluby Sportowe 1. UKS „Śródmieście” przy SP Nr 1 2. UKS „Czwórka” przy SP Nr 4 3. UKS „Aktywna Piątka” przy SP Nr 5 4. UKS przy SP Nr 6 5. UKS przy SP Nr 14 6. Lekkoatletyczny UKS przy SP Nr 15 7. UKS „Polonia” przy Gimnazjum Nr 1 8. UKS ”GIM BASKET 2” przy Gimnazjum Nr 2 9. UKS „Jordan” przy Gimnazjum Nr 3 10. UKS „TEMPO 5” przy Gimn. Nr 5 11. UKS "GUTEK" przy Gimn. Salezjańskim 12. UKS „Słowak” przy I LO 13. UKS „Morawa” przy II LO 14. UKS „Orliki” przy ZSzOI 15. UKS „Elektronik” przy ZSEiO 16. UKS „Sianowa Czajka” przy ZSO Nr 2 17. UKS „FORMA” przy ZSUHiG 18. UKS „ Iskra” przy ZSMiD 19. UKS „Pionier” przy ZSE 20. UKS „Gladiator” przy SOSW Nr 1 21. UKS Niesłyszących „Niedźwiadek” przy SOSW Nr 2 22. UKS Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej „Sokół” Adres ul. Sienkiewicza 3 ul. Św. Jana 10 ul. Konarskiego 7 ul. B. Spiechowicza 1 ul. Borelowskiego 12 ul. W. Pola 5 ul. 3 Maja 38 ul. Ratuszowa 1 ul. Łukasińskiego 7 ul. Grunwaldzka 17 ul. Św. Jana 3 ul. Słowackiego 21 ul. B-pa J. Glazera 44 ul. Grunwaldzka 81 ul. Kilińskiego 10 ul. Smolki 10 ul. Bakończycka 11 ul. Dworskiego 99 ul. Dworskiego 25 ul. Kopernika 14 ul. St. Czarnieckiego 27 ul. J. Jasińskiego 1 248 Raport o stanie miasta Przemyśla 23. UKS „GIM – TEAM” 24. UKS „Twierdza” przy OHP w P-ślu 25. UKS „Elektromechanik” przy ZSZ Nr 1 26. Międzyszkolny UKS „Azymut” 27. Międzyszkolny UKS „Niedźwiadki” 28. Międzyszkolny UKS „Twierdza Przemyśl” Pozostałe stowarzyszenia kultury fizycznej 29. Powiatowy Szkolny Związek Sportowy 30. Międzyszkolny Klub Sportowy „JUVENIA” 31. Powiatowe Szkolne Towarzystwo Sportu i Rekreacji 32. Klub Żeglarski „OPTY” przy MZK sp. z o. o. 33. Stowarzyszenie Karate „SAIHA” KYOKUSHINKAI-IFK 34. Przemyski Klub SHORIN - RYU Karate 35. Przemyska Reprezentacja Maratończyków 36. Młodzieżowy Klub Sportowy „Motor” 37. Przemyska Szkółka Bokserska „Niedźwiadki” 38. Stowarzyszenie Sportowe „Kinsen” 39. Stowarzyszenie Kultury Fizycznej „Kazanów” 40. Klub Sportowy „Góral Winna Góra” 41. Stowarzyszenie Miłośników Siatkówki 42. Przemyski Klub Walki Wręcz JIUJUTSU 43. Przemyskie Towarzystwo Narciarskie 44. Stowarzyszenie Rodziców Młodych Piłkarzy 45. Stowarzyszenie Kultury Fizycznej „Łukasiński” 46. Klub Futbolu Amerykańskiego Przemyśl Bears 47. Przemyski Klub Biegacza 48. Przemyskie Stowarzyszenie Kolarskie „Olimpionik” 49. Stowarzyszenie Turystyczno – Sportowe „Róża Wiatrów” ul. Słowackiego 21 ul. Dworskiego 6 ul. Dworskiego 100 ul. B-pa J. Glazera 44 ul. Borelowskiego 12 ul. Słowackiego 40 ul. Dworskiego 24 ul. Borelowskiego 12 ul. Lwowska 51 ul. Lwowska 9 ul. Lwowska 32//9 ul. Rodzinna 27 ul. 3 Maja 71/2 ul. Dworskiego 94/3 ul. Mickiewicza 30 ul. St. Augusta 20a/12 ul. Opalińskiego 15/24 ul. Mireckiego 5 ul. Poniatowskiego 16/2 ul. S. Augusta 18A/13 ul. Kamienny Most 6 ul. Moniuszki 4/17 ul. Sierakowskiego 10/2 ul. Borelowskiego 17/44 ul. Reymonta 3a/22 ul. Batorego 55 ul. Puszkina 8/1 Tabela 223. Stowarzyszenia kultury fizycznej i inne prowadzące działalność w zakresie sportu na terenie miasta – zarejestrowane w KRS Lp Nazwa stowarzyszenia 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 29. Klub Sportowy „Czuwaj” Miejski Klub Sportowy „Polonia” Auto Sport Klub Automobilklub Przemyski Miejski Ludowy Klub Sportowy „Nurt” Klub Sportowy Głuchych „Iskra” Przemyski Klub Sportu i Rekreacji Niewidomych i Słabowidzących „Podkarpacie” Stowarzyszenie AKTIV - Grupa Ludzi Aktywnych Wojskowy Prawosławny Klub Sportowy „Strathos” Stow. Lokalne Salezjańskiej Organizacji Sportowej „Orlęta” Sportowo Kulturalny Klub Szachowy Przemyski Klub Karate „KYOKUSHIN” Przemyski Klub Karate Tradycyjnego Przemyski Klub OYAMA Karate Stowarzyszenie „Czuwaj Wiaro” Przemyskie Stowarzyszenie Brydżowe Przemyski Klub Żeglarski „Norka” Stowarzyszenie Żeglarskie Jacht Klub „Baltica” Stowarzyszenie Żeglarskie ”Wodnik” w Przemyślu Klub Motocyklowy „EASTERN – SCORPIONS” Przemyskie Stowarzyszenie Żeglarskie „Saling” Przemyski Okręgowy Związek Żeglarski Przemyski Klub Okinawa Goju-RYU Karate-Do Nauczycielski Klub Żeglarski "Kliwer" w Przemyślu Stowarzyszenie Żeglarskie "Kotwica" w Przemyślu Przemyskie Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej „Ogniwo” Stowarzyszenie na Rzecz Bezpiecznego Pobytu Twojego Dziecka nad Wodą „Orka” Grodzko Ziemski Związek Szachowy Adres ul. 22 Stycznia 6 ul. H. Sienkiewicza 7 ul. Rzeczna 10/121 ul. Mariacka 11 ul. Mickiewicza 28 ul. Grodzka 6 ul. St. Batorego 22 ul. Z. Zielińskiego 12/10 ul. 3 Maja 58 ul. Św. Jana 3 ul. Św. Józefa 6 ul. Sanocka 67a ul. Lwowska 32c/19 ul. Kosynierów 6/19 ul. 22 Stycznia 6 ul. Mickiewicza 30 ul. J. Lelewela 13/6 ul. M. Konopnickiej 2/5 Plac Św. Floriana 1 ul. Kościuszki 2 ul. Nestora 2 ul. Sanocka 47 ul. Dworskiego 95/2 ul. Sportowa 12/31 ul. Lwowska 17 ul. 22 Stycznia 20 ul. Herburtów 76 ul. Paderewskiego 12/20 249 Raport o stanie miasta Przemyśla 30. 31. 32. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. Przemyski Okręgowy Związek Koszykówki Zarząd Powiatowy Ligi Obrony Kraju Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” Przemyskie Towarzystwo Cyklistów Przemyskie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe Przemyski Klub Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki „Start” Klub Uczelniany Akademickiego Związku Sportowego Kolegium Nauczycielskiego im A. Fredry Klub Uczelniany Akademickiego Związku Sportowego Państwowej Wyższej Szkoły Wschodnioeuropejskiej Przemyskie Stowarzyszenie Motocyklowe „Twierdza” Akademia Zdrowego Stylu Życia „Kuźnia” Stowarzyszenie Kibiców Polonii Przemyśl „Przemyskie Bractwo” Stowarzyszenie na rzecz rozwoju żeńskiej koszykówki w Przemyślu „Basket Go” Stowarzyszenie Lokalne Salezjańskiej Organizacji Sportowej „Orlęta” Przemyska Fundacja Rozwoju Tańca Stowarzyszenie dla Przemyśla „Regia Civitas” ul. H. Sienkiewicza 7 ul. J. Słowackiego 40 ul. Żołnierzy I AWP 5/37 ul. J. Piłsudskiego 23/6 ul. Barska 6 ul. St. Batorego 22 ul. Łukasińskiego 12 ul. T. Terleckiego 6 ul. Skośna 1 ul. Mireckiego 4 ul. Sanocka 8 ul. Paderewskiego 10/4 ul. Św. Jana 3 ul. Grunwaldzka 54a/32 Rynek 5 E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu 250 Raport o stanie miasta Przemyśla SEKTOR XI - ORGANIZACJE POZARZĄDOWE TEMAT 1. ILOŚĆ ORGANIZACJI, KIERUNKI DZIAŁANIA, STAN MATERIALNY, UCZESTNICTWO, DOROBEK. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Prezydent Miasta Przemyśla sprawuje nadzór nad stowarzyszeniami mającymi siedzibę na terenie miasta. Nadzór ten jest sprawowany z punktu widzenia legalności, tj. zgodności z przepisami prawa i statutem, bez wkraczania w sferę merytoryczną tej działalności. W razie stwierdzenia, że działalność stowarzyszenia jest niezgodna z prawem lub statutem organ nadzoru ma prawo wystąpić do sądu o udzielenie upomnienia władzom stowarzyszenia, uchylenie niezgodnej z prawem uchwały, rozwiązanie stowarzyszenia. W celu prawidłowego wykonywania nadzoru prowadzone są następujące ewidencje: stowarzyszeń i fundacji – Pełnomocnik Prezydenta ds. Organizacji Pozarządowych; stowarzyszeń kultury fizycznej – Wydział Edukacji i Sportu. Od 2005r. prowadzona jest „Mapa aktywności” organizacji pozarządowych i inicjatyw na terenie Miasta Przemyśla. Mapa zawiera dane adresowe organizacji, rodzaj prowadzonej działalności oraz doświadczenia i osiągnięcia. Mapa jest prowadzona w formie elektronicznej na stronie internetowej Urzędu Miejskiego na podstawie danych dostarczonych przez organizacje; aktualizacja danych odbywa się na bieżąco. „Mapa aktywności” uwzględnia tylko te organizacje, które dobrowolnie wyrażą chęć zamieszczenia swoich danych i wypełnią odpowiedni formularz. Dlatego też Mapa nie zawiera danych wszystkich organizacji pozarządowych. Od 2003r. obowiązuje ustawa z dnia 24 kwietnia 2003r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2010r. Nr 234, poz. 1536 z póź. zm.), która wprowadziła obowiązek współpracy samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi w realizowaniu zadań publicznych. Ustawa ta określa formy tej współpracy, zasady i tryb zlecania zadań oraz przekazywania dotacji na ten cel; wprowadza możliwość uczestnictwa organizacji pozarządowych w otwartych konkursach ofert oraz obowiązek uchwalania przez organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego rocznych programów współpracy. B. TRENDY I TENDENCJE W ramach ogólnopolskiej akcji społecznej „Przejrzysta Polska” w roku 2005 stworzono „Mapę aktywności” organizacji pozarządowych i inicjatyw na terenie Miasta Przemyśla. Jest ona wykazem organizacji wraz z danymi adresowymi, rodzajem prowadzonej działalności oraz doświadczeniami i osiągnięciami. „Mapa aktywności” jest prowadzona w formie elektronicznej na stronie internetowej Urzędu Miejskiego na podstawie danych dostarczonych przez organizacje; aktualizacja danych odbywa się na bieżąco. Ponieważ „Mapa aktywności” uwzględnia tylko te organizacje, które dobrowolnie wyrażają chęć zamieszczenia swoich danych, nie stanowi ona pełnego wykazu wszystkich organizacji. C. DANE PORÓWNAWCZE 251 Raport o stanie miasta Przemyśla Ilość organizacji pozarządowych Wg danych na dzień 31 grudnia 2014 r. na terenie miasta funkcjonowało łącznie 313 organizacji, w tym stowarzyszeń – 180; stowarzyszeń zwykłych – 17; fundacji – 18; uczniowskich klubów sportowych i stowarzyszeń kultury fizycznej zarejestrowanych w ewidencji Wydziału Edukacji i Sportu – 46; kluby sportowe i stowarzyszenia kultury fizycznej prowadzące działalność na terenie miasta Przemyśla – 37; podmioty kościelne – 10; cechy rzemieślnicze, izby gospodarcze i związki zawodowe – 5. Tabela 224. Liczba organizacji pozarządowych działających w Przemyślu w poszczególnych dziedzinach życia społecznego Wyszczególnienie rodzaju organizacji oświata, edukacja, wychowanie pomoc społeczna, działalność charytatywna ochrona zdrowia, rehabilitacja rodzina, dzieci, młodzież sztuka, kultura, ochrona zabytków ekologia, ochrona środowiska seniorzy, organizacje kombatanckie organizacje kobiece sport, rekreacja mniejszości narodowe przedsiębiorczość inne RAZEM 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 21 26 28 30 36 47 48 53 5 5 5 5 5 5 5 6 18 13 28 22 14 22 19 23 19 26 19 28 19 28 17 27 18 36 37 41 45 49 49 51 7 12 10 10 13 17 16 16 12 13 15 15 14 12 13 13 2 77 1 15 3 202 2 82 2 19 4 237 2 84 3 21 5 251 2 84 3 22 5 259 2 78 3 21 5 267 2 85 4 25 9 302 2 83 4 24 11 300 2 84 5 27 11 313 Poniższa tabela podaje informację, jaki procent organizacji pozarządowych prowadzi działalność określonego rodzaju na terenie miasta Przemyśla w stosunku do ogólnej liczby organizacji. W roku 2014 największą liczebnie grupę organizacji stanowiły, podobnie jak w latach ubiegłych, organizacje działające w sferze sportu i rekreacji – niecałe 27%. Z kolei niecałe 17% stowarzyszeń realizowało swoje cele statutowe w sferze oświaty, edukacji i wychowania, a ponad 16% - w sferze sztuki, kultury i ochrony zabytków. Najmniej funkcjonowało organizacji kobiecych (0,64%) oraz skupiających mniejszości narodowe (1,60%). Działalnością z zakresu pomocy społecznej zajmuje się niecałe 2% podmiotów. Tabela 225. Procentowy udział organizacji według zakresu prowadzonej działalności Nazwa organizacji Oświata, edukacja, wychowanie Pomoc społeczna, działalność charytatywna Ochrona zdrowia, rehabilitacja Rodzina, dzieci, młodzież Sztuka, kultura, ochrona zabytków Ekologia, ochrona środowiska Seniorzy, organizacje kombatanckie Organizacje kobiece Sport, rekreacja Mniejszości narodowe 2007 Udział w [%] 2010 2011 2008 2009 10,39 11,20 11,16 11,58 13,50 2,47 2,15 2,00 1,93 8,91 6,43 9,48 6,03 8,77 7,57 13,86 15,51 3,46 2012 2013 2014 15,56 16,00 16,93 1,87 1,66 1,67 1,92 8,88 7,36 9,73 7,13 9,27 6,29 9,33 5,67 8,63 5,75 14,75 15,83 16,85 16,23 16,33 16,29 5,17 3,99 3,86 4,87 5,63 5,33 5,11 5,94 5,60 5,98 5,79 5,24 3,97 4,33 4,15 0,99 38,11 0,49 0,86 33,19 0,86 0,80 33,47 1,20 0,77 32,43 1,15 0,75 29,21 1,12 0,66 28,15 1,32 0,67 27,67 1,33 0,64 26,84 1,60 252 Raport o stanie miasta Przemyśla Przedsiębiorczość Inne 7,42 1,53 8,19 1,72 8,37 2,00 8,49 1,93 7,86 1,87 8,28 2,98 8,00 3,67 8,63 3,51 Pełny wykaz organizacji pozarządowych znajduje się na stronie internetowej pod adresem: http://www.przemysl.pl/nasze_miasto/346/650/19853.html Wykaz organizacji pożytku publicznego uprawnionych do uzyskania 1% podatku dochodowego za rok 2013 znajduje się na stronie internetowej pod adresem: http://www.przemysl.pl/nasze_miasto/346/650/organizacje_pozytku_publicznego/ Współpraca finansowa W roku 2013r. współpraca władz miasta Przemyśla z organizacjami pozarządowymi obejmowała w szczególności zadania publiczne w sferze: pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób; przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym; kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego; wspierania i upowszechniania kultury fizycznej; turystyki i krajoznawstwa; działalności na rzecz osób w wieku emerytalnym oraz osób niepełnosprawnych. Szczegółowe informacje nt. finansowych i pozafinansowych form współpracy, zaplanowanych w programie współpracy na rok 2013, są dostępne na stronie internetowej pod adresem: http://www.przemysl.pl/nasze_miasto/346/677/423/ Wykres 28.Wydatki ogółem przekazane przez Urząd Miejski w Przemyślu w latach 2003-2014 Wydatki ogółem w latach 2003-2014 3 966 916,00 4 181 628,00 3 639 598,00 3 712 950,93 3 011 129,46 2 839 423,99 2 288 777,00 2 301 229,86 1 900 503,00 1 827 801,60 1 307 552,00 751 856,00 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 W roku 2014 przekazano organizacjom pozarządowym i podmiotom kościelnym 3 712 951 zł, co stanowi ok. 1% kwoty wydatków budżetowych ogółem. 253 Raport o stanie miasta Przemyśla Wykres 29. Procent dofinansowania w stosunku do wydatków budżetowych w latach 2003-2014 1,20% 1,09% 1,10% 1,02% 0,96% 1,00% 0,96% 0,93% 1,00% 1,00% 1,00% 1,02% 0,79% 0,80% 0,60% 0,49% 0,40% 0,20% 0,00% 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Powyższy wykres przedstawia procent dofinansowania organizacji pozarządowych w stosunku do wydatków budżetowych w latach 2003-2014. Przedstawiona linia trendu w sposób graficzny ukazuje trend kwot dofinansowania. Szczegółowe informacje dotyczące zadań zrealizowanych w roku 2014 są zawarte w sprawozdaniu z realizacji programu współpracy za rok 2014 i dostępne na stronie internetowej pod adresem: http://przemysl.pl/40547/1764/sprawozdanie-z-realizacji-programu-wspolpracy-za-rok-2014.html. Nowo powstałe organizacje Liczba nowo powstałych stowarzyszeń i fundacji, w tym stowarzyszeń zwykłych oraz jednostek terenowych mających siedzibę na terenie miasta Przemyśla: Liczba nowopowstałych stowarzyszeń i fundacji, w tym stowarzyszeń zwykłych oraz jednostek terenowych mających siedzibę na terenie miasta Przemyśla, z wyjątkiem stowarzyszeń kultury fizycznej: 2007 r. - 14, w tym dwie fundacje 2008 r. - 12, w tym jedna fundacja 2009 r. - 11 2010 r. – 8, w tym jedna fundacja 2011 r. – 12, w tym jedna fundacja 2012 r. – 14, w tym dwie fundacje 2013 r. – 9, w tym trzy fundacje 2014 r. - 9 D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU W roku 2010 zakończono likwidację 3 stowarzyszeń, w tym jednego zwykłego. W roku 2011 zakończono likwidację 6 stowarzyszeń, w tym jednego zwykłego. W roku 2012 zakończono likwidację 1 stowarzyszenia. W roku 2013 zakończono likwidację 5 stowarzyszeń. W roku 2014 zakończono likwidację 2 stowarzyszeń. 254 Raport o stanie miasta Przemyśla E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu Uchwała Nr 235/2013 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 28 listopada 2013 r. w sprawie przyjęcia Programu Współpracy Gminy Miejskiej Przemyśl z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na rok 2014. Sprawozdanie z realizacji Programu Współpracy Gminy Miejskiej Przemyśl z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na rok 2014. TEMAT 2. LIDERZY LOKALNI, AUTORYTETY, KONCEPCJE. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Honorowi obywatele miasta Przemyśla Ojciec Święty Jan Paweł II Przemysław Bystrzycki Zbigniew Brzeziński Leonard Chrzanowski Heidi Wernerus - Neumann Wilhelm Lüke Tadeusz Bałdowski Ks. Biskup-Senior Bolesław Łukasz Taborski Ppłk Emil Czerny Maria Teresa Wolf – Monfils Ks. ppłk. Władysław Dec Ks. Arcybiskup Ignacy Tokarczuk Ks. Prałat Stanisław Zarych Tadeusz Niemiec Ks. Prałat Bronisław Żołnierczyk Ksiądz Arcybiskup Józef Michalik Kapitan Henryk Jaskuła prof. dr hab. Marek Bojarski prof. dr hab. Jan Draus Adam Wodnicki B. TRENDY I TENDENCJE Brak danych C. DANE PORÓWNAWCZE Braka danych. 255 Raport o stanie miasta Przemyśla D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Brak danych E.SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu TEMAT 3. KOŚCIOŁY I WYZNANIA. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Kościoły i wyznania Kościół Rzymskokatolicki (53 397 wiernych) Kościół Greckokatolicki (2 500 wiernych) Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny Kościół Zielonoświątkowy. Zbór Nazaret (200 wiernych) Kościół Ewangelicko-Metodystyczny (74 wiernych) Kościół Adwentystów Dnia Siódmego (20 wiernych) Kościół Chrześcijan Baptystów Archidiecezja Przemyska obrządku łacińskiego Diecezja Przemyska obrządku łacińskiego została erygowana około roku 1340. Papież Grzegorz XI, bullą Debitum pastoralis officii z dnia 13 lutego 1375r., włączył ją do nowoutworzonej metropolii Halickiej. Papież Jan Paweł II, bullą Totus Tuus Poloniae populus z dnia 25 marca 1992r., ustanowił ją metropolią dla archidiecezji przemyskiej oraz diecezji rzeszowskiej i zamojsko-lubaczowskiej. Patronami diecezji są: Najświętsza Maryja Panna, Królowa Polski oraz: święty Józef Sebastian Pelczar, biskup święty Jan z Dukli błogosławiony Jan Wojciech Balicki, prezbiter święty Dobry Łotr Archidiecezja Przemyska obejmuje 41 dekanatów. Na terenie miasta znajdują się 3 dekanaty w ramach których funkcjonują następujące parafie: 1. Parafia p.w. Wniebowzięcia NMP i św. Jana Chrzciciela, Archikatedra (ok. 6 500 wiernych) 2. Parafia p.w. św. Marii Magdaleny, OO. Franciszkanie, (ok. 3 000 wiernych) 3. Parafia p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa przy kościele pw. św. Teresy, OO. Karmelici (przy kościele funkcjonuje również Parafia Garnizonu Przemyśl) (ok. 920 wiernych) 4. Parafia p.w. św. Antoniego z Padwy, OO. Reformaci, (ok. 4 400 wiernych) 5. Parafia p.w. MB Królowej Polski, Kmiecie, (ok. 4 840 wiernych) 6. Parafia p.w. św. Brata Alberta, (ok. 2 850 wiernych) 7. Parafia p.w. św. Benedykta, Cyryla i Metodego, Kazanów, (ok. 4 850 wiernych) 8. Parafia p.w. św. Stanisława Biskupa i Męczennika, Lipowica, (ok. 690 wiernych) 256 Raport o stanie miasta Przemyśla 9. Parafia p.w. św. Józefa, Księża Salezjanie, (ok. 7 000 wiernych) 10. Parafia p.w. Trójcy Przenajświętszej, (ok. 5 750 wiernych) 11. Parafia p.w. Miłosierdzia Bożego, Rycerskie, (ok. 3 300 wiernych) 12. Parafia p.w. św. Józefa Sebastiana Pelczara, Monte Cassino, (ok. 1 113 wiernych) 13. Parafia p.w. NMP Nieustającej Pomocy, Błonie, (ok. 3 900 wiernych) 14. Parafia p.w. Narodzenia Św. Jana Apostoła, Przekopana, (ok. 1 664 wiernych) 15. Parafia p.w. św. Jana z Dukli, Reymonta, (ok. 2 620 wiernych), 16. Parafia p.w. Św. Michała Archanioła. Ogółem 16 parafii na terenie miasta skupia około 53 397 wiernych. Archidiecezja Przemysko-Warszawska Kościoła Greckokatolickiego w Polsce Pierwszy okres istnienia władyctwa przemyskiego nie został dostatecznie poznany. Historycy przyjmują różne daty jego założenia: od X do XII wieku. Stolica Apostolska podjęła 31 maja 1996r. decyzję o utworzeniu w Polsce greckokatolickiej prowincji kościelnej – Metropolii Przemysko-Warszawskiej. Archidiecezja Przemysko-Warszawska oraz Diecezja Wrocławsko-Gdańska wchodzi w skład Metropolii Przemysko-Warszawskiej. Archidiecezja Przemysko-Warszawska Obejmuje teren położony na wschód od Wisły. Stolicą Archidiecezji jest Przemyśl. W skład Archidiecezji Przemysko-Warszawskiej wchodzi sześć dekanatów. Miasto Przemyśl jest jedną z 16 parafii dekanatu Przemyskiego. Parafia przemyska skupia ok. 2 500 wiernych. Patronem diecezji jest św. Jan Chrzciciel. Nabożeństwa w obrządku greckokatolickim odprawiane są w Soborze Metropolitalnym p.w. Świętego Jana Chrzciciela (dawniej kościół Najświętszego Serca Jezusowego) oraz przy klasztorze ojców bazylianów p.w. Matki Bożej. B. TRENDY I TENDENCJE Brak danych C. DANE PORÓWNAWCZE Brak danych D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU Brak danych E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu Archidiecezja Przemyska obrządku łacińskiego Archidiecezji Przemysko-Warszawskiej Kościoła Greckokatolickiego. TEMAT 4. FORMY KOMUNIKACJI WŁADZA LOKALNA- MIESZKAŃCY, WŁADZAORGANIZACJE POZARZĄDOWE I BIZNES. A. CZĘŚĆ WSTĘPNA Wśród różnych form komunikacji władz miasta Przemyśla z organizacjami pozarządowymi należy wymienić: informowanie poprzez stronę internetową oraz drogą e-mailową, tworzenie i funkcjonowanie grup i zespołów roboczych, konsultowanie projektów aktów prawa miejscowego oraz rocznych programów współpracy, publikowanie sprawozdań z realizacji programów współpracy, spotkania z udziałem przedstawicieli władz i organizacji. 257 Raport o stanie miasta Przemyśla B. TRENDY I TENDENCJE W 2005 r. w wyniku wspólnych uzgodnień władz miasta i organizacji pozarządowych powstały cztery Grupy Robocze: ds. Rodziny, Dzieci i Młodzieży; ds. Osób Starszych i Niepełnosprawnych; ds. Kultury, Nauki i Edukacji; ds. Osób Biednych i Bezdomnych. Celem powołania grup jest nawiązanie ściślejszej współpracy organizacji pozarządowych z samorządem lokalnym, rozpoznanie specyficznych potrzeb i problemów, z jakimi spotykają się organizacje realizujące swoje zadania statutowe w określonych obszarach pożytku publicznego oraz wyłonienie przedstawicieli do Zespołu Konsultacyjnego. Powołanie Zespołu Konsultacyjnego wynika z przyjętej uchwały w sprawie Karty Współpracy. W skład Zespołu wchodzą przedstawiciele organizacji pozarządowych działających na terenie miasta Przemyśla a także pracownicy wydziałów merytorycznych Urzędu Miejskiego oraz przedstawiciele Prezydenta Miasta i Rady Miejskiej. Do zadań Zespołu należy m.in.: dokonywanie oceny realizacji polityki Miasta wobec organizacji pozarządowych, zawarte w Karcie i przedstawienie jej wraz z wnioskami Prezydentowi Miasta i Radzie raz w roku, dokonywanie oceny inicjatyw wspierających organizacje pozarządowe, stałe monitorowanie oraz doskonalenie realizacji współpracy, przedkładanie do 31 sierpnia bieżącego roku Prezydentowi propozycji dotyczących priorytetów oraz potrzeb finansowych w zakresie realizacji zadań Miasta przez organizacje na następny rok budżetowy, wyrażanie opinii w istotnych sprawach dotyczących organizacji pozarządowych. W roku 2006 został powołany Koordynator ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego. Zadaniem Koordynatora jest m.in.: koordynowanie prac zespołów i grup roboczych, inicjowanie działań zmierzających do zwiększenia efektywności współpracy, współdziałanie w zakresie opracowywania uchwał, zarządzeń i innych dokumentów dotyczących współpracy, bliższe poznanie organizacji pozarządowych i przygotowanie we współpracy z Zespołem Konsultacyjnym rocznego raportu na temat oceny współpracy samorządu lokalnego z organizacjami pozarządowymi. W 2007 r., z inicjatywy organizacji pozarządowych działających w sferze zdrowia i profilaktyki, powstała Grupa ds. Profilaktyki i Ochrony Zdrowia. W 2008 r. powołano Miejską Radę Sportu, którą tworzą przedstawiciele organizacji pozarządowych związanych ze środowiskiem sportowym. Rada jest organem opiniodawczym i doradczym organów miasta w zakresie kultury fizycznej i sportu. Niewątpliwie najważniejszym wydarzeniem 2009 r. było zorganizowanie I Przemyskiego Pikniku Organizacji Pozarządowych, który odbył się w dniu 5 lipca 2009 r. na Wzgórzu Zamku Kazimierzowskiego. Zasadniczym celem Pikniku było pokazanie wielości organizacji pozarządowych, przybliżenie mieszkańcom miasta ich działalności, jak również osiągnięć w wielu dziedzinach życia społecznego. Swoją działalność zaprezentowało prawie 30 organizacji – każda przygotowała jedyną w swoim rodzaju formę autoprezentacji. Mając do dyspozycji namiot lub stragan zgromadzono różne materiały ukazujące konkretny obszar działalności: pomoc społeczną, naukowo-edukacyjną, sportową, medyczną, teatralną itp. Część stowarzyszeń skorzystała z możliwości zaprezentowania swojego dorobku na scenie. Wśród imprez towarzyszących zorganizowano panel dyskusyjny z udziałem przedstawicieli władz miasta, miejskich i wojewódzkich organizacji pozarządowych oraz środowiska naukowego. Przez cały czas trwania Pikniku, na wewnętrznym dziedzińcu zamkowych, przy „stoliku obywatelskim” dyżury pełnili zaproszeni posłowie na Sejm RP, radni Rady Miejskiej w Przemyślu i prezydenci. W dniach od 8 do 11 grudnia 2009 r. została przeprowadzona wśród organizacji pozarządowych działających na terenie miasta Przemyśla ankieta, której celem było rozpoznanie możliwości aktywnego włączenia się sektora pozarządowego w działania władz miasta Przemyśla na rzecz poszerzenia granic miasta, a także ocena dotychczasowych działań w tym zakresie. W badaniu 258 Raport o stanie miasta Przemyśla posłużono się ankietą opracowaną w Wydziale Spraw Społecznych Urzędu Miejskiego w Przemyślu, którą rozesłano w formie elektronicznej łącznie do 72 organizacji: stowarzyszeń, fundacji, zgromadzeń zakonnych. Wypełnioną ankietę odesłało 7 organizacji. Prawie wszystkie organizacje uczestniczące w badaniu (6 z 7) zadeklarowały chęć włączenia się w działania na rzecz poszerzenia granic miasta. W roku 2012 została powołana Miejska Rada Działalności Pożytku Publicznego, którą tworzą przedstawiciele Rady Miejskiej, Prezydenta Miasta Przemyśla oraz organizacji pozarządowych. Do zadań Rady należy m.in. opiniowanie projektów strategii rozwoju gminy; opiniowanie projektów uchwał i aktów prawa miejscowego oraz współpracy z organizacjami pozarządowymi, w tym programów współpracy; wyrażanie opinii w sprawach dotyczących funkcjonowania organizacji pozarządowych; udzielanie pomocy i wyrażanie opinii w przypadku sporów między organami administracji publicznej a organizacjami pozarządowymi; wyrażanie opinii w sprawach dotyczących zadań publicznych, w tym zlecania tych zadań do realizacji przez organizacje pozarządowe oraz w sprawach rekomendowanych standardów realizacji zadań publicznych. W tym czasie odbyły się 3 posiedzenia Rady. Ponadto, w 2012 r. został ustanowiony Pełnomocnik Prezydenta ds. Organizacji Pozarządowych. Do zadań Pełnomocnika należy m.in: organizowanie współpracy z organizacjami pozarządowymi o charakterze pozafinansowym; koordynowanie działań jednostek organizacyjnych Urzędu Miejskiego w Przemyślu; przygotowywanie projektów uchwał Rady Miejskiej w Przemyślu i zarządzeń Prezydenta Miasta Przemyśla dotyczących współpracy, w tym programów współpracy i ich realizacja; opracowywanie sprawozdań z realizacji programu współpracy oraz koordynacja prac wspólnych zespołów ds. współpracy; udzielanie bezpłatnych porad prawnych i konsultacji organizacjom w zakresie ich działalności; sprawowanie nadzoru nad stowarzyszeniami i fundacjami, z wyjątkiem stowarzyszeń kultury fizycznej; prowadzeniu ewidencji stowarzyszeń i fundacji, z wyjątkiem stowarzyszeń kultury fizycznej. Wskutek ustanowienia Pełnomocnika dokonano zmiany w strukturze organizacyjnej Urzędu – zlikwidowano w Wydziale Spraw Społecznych wieloosobowe stanowisko ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi, w tym stanowisko koordynatora ds. współpracy oraz przyporządkowano stanowisko Pełnomocnika bezpośrednio Prezydentowi Miasta Przemyśla. C.DANE PORÓWNAWCZE Liczba spotkań władz miasta Przemyśla z organizacjami pozarządowymi (spotkania dotyczące przede wszystkim spraw związanych ze współpracą z organizacjami): 2007 r. - 4 2008 r. - 2 2009 r. - 3 2010 r. – 2 2011 r. – 0 2012 r. – 4, w tym 3 posiedzenia Miejskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego. 2013 r. – 5, w tym 1 posiedzenie Miejskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego. 2014 r. – 3 posiedzenie Miejskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego. D. PRACE I DZIAŁANIA W TOKU W Urzędzie Miejskim działają następujące rady i zespoły, w skład których wchodzą przedstawiciele organizacji pozarządowych: Rada Sportu Zespół Zadaniowy do opracowania aktualizacji „Strategii Sukcesu Miasta Przemyśla” 259 Raport o stanie miasta Przemyśla Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Powiatowa Społeczna Rada do Spraw Osób Niepełnosprawnych Powiatowa Rada Zatrudnienia Zespół Kierowania Obroną Cywilną Miejski Zespół Zarządzania Kryzysowego Zespół ds. Koordynacji „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Przemyśla na lata 2010-2015” Zespół koordynujący realizację programu ochrony zdrowia psychicznego mieszkańców Przemyśla na lata 2011-2015 Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie Miejska Rada Działalności Pożytku Publicznego II kadencji. E. SPIS ŹRÓDEŁ DANYCH Urząd Miejski w Przemyślu Sprawozdanie z realizacji Programu Współpracy Gminy Miejskiej Przemyśl z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na rok 2014. 260