Most w Ozimku-najstarszy w Europie elazny most

StudentBuduje.pl - Portal Studentów Budownictwa
Most w Ozimku-najstarszy w Europie żelazny most wiszący
Autor: Mateusz Wojtkowski
28.10.2011.
Most w Ozimku-oddany do użytku 12 września 1827 roku, na rzece Mała Panew, żelazny most wiszący,
którego autorem, projektantem i wykonawcą był Karl Schottelius. W tym krótkim opisie nie ma nic
szczególnego, jednak niewielu ludzi wie, jakie pionierskie na skalę światową rozwiązania zastosowano i
jakiej skali zabytkiem jest ten obiekt znajdujący się na terenie dzisiejszego województwa opolskiego.
Most wyprodukowany został w miejscowej hucie ,,Malapane”, która swoją działalność rozpoczęła
w 1753 roku na polecenie króla Prus Fryderyka II. Pierwszy most z żelaznych elementów odlano już w
1795 roku dla miejscowości Łażany na Dolnym Śląsku na rzece Strzegomce.Most w Ozimku
zaprojektował Karl Schottelius, królewski mistrz hutniczy, który kierował dotychczas pracą warsztatu
maszynowego w Hucie. Jego dzieło było świadectwem ówczesnego kunsztu hutniczego i myśli
inżynierskiej. Do budowy mostu zużyto 57 ton odlewów żeliwnych i 14 ton stali. Jego wymiary to 31,5 m
długości i 6,6 m szerokości. Na brzegach zbudowano murowane przyczółki, na których ustawiono po dwa
filary wykonane z ażurowych, odlewanych płyt. Skręcone ze sobą śrubami tworzyły bryły ostrosłupów o
ściętych wierzchołkach, połączonych belkami, również ażurowymi. W ten sposób po obu stronach rzeki
powstały dwa żeliwne portale. Między nimi rozpięto, po cztery na stronę, łańcuchowe cięgna,
przechodzące przez filary u ich szczytów i zamocowane za filarami, na stałe w gruncie. Łańcuch składał
się z kutych ogniw łączonych dodatkowo sworzniami. Przęsło mostu zawieszono na cięgnach z
pojedynczych prętów. Jezdnia składała się z drewnianych belek. Nośność mostu wyliczono początkowo na
60 cetnarów (3 tony), ale jak się później okazało wytrzymał pięciokrotnie większe obciążenia. Relacja z
próby nośności mostu pochodzi z kroniki huty i mówi o wpędzeniu w pierwszej kolejności stada bydła,
później mostem przejechał szybko wóź obciążony ładunkiem. Całość kosztowała 4,200 talarów. Był to
pierwszy tego rodzaju most wiszący w Europie.Konstrukcja przetrwała między innymi wielką powódź w
1830 roku. Niestety znacznym uszkodzeniom uległa w 1945, kiedy to przez most próbował przejechać
radziecki czołg.Rozwiązania zastosowane przez Schotteliusa zostały wykorzystane przy budowie
wiszącego mostu kablowego na rzece Argen nad Jeziorem Bodeńskim, a szwajcarski student inżynierii
Othmar-Hermann Ammann, interesujący się tą budowlą, po wyemigrowaniu do Stanów Zjednoczonych, w
latach 1933-37 pracował jako pomocnik i doradca konstruktora Josepha Straussa przy budowie "Golden
Gate Bridge" w San Francisco!W 2009 roku most poddano gruntownej renowacji. Został rozebrany,
odnowiony i ponownie złożony. Wzmocniono go także stalowymi linami, wykonano nową kładkę dla
pieszych i oświetlenie. Zakończony w 2010 remont pochłonął ok. 3 milionów złotych.Most jest dziś
zabytkiem klasy zerowej, a na początku XIX wieku był rewelacją światową. Jest jednym z niewielu
pomników inżynieryjnego i hutniczego kunsztu jaki przetrwał do dzisiaj. Źródło: www.gornoslaskiedziedzictwo.com
http://studentbuduje.pl
Kreator PDF
Utworzono 4 March, 2017, 12:14