(Microsoft PowerPoint - XHTML_5_style.ppt [tryb zgodno\234ci])
Transkrypt
(Microsoft PowerPoint - XHTML_5_style.ppt [tryb zgodno\234ci])
CSS (kaskadowe arkusze stylów) to narzędzie do formatowania dokumentu. Obecna wersja to CSS 2.1 Wstawianie stylów Przeglądarka wyświetla strony pozbawione stylów autorskich, stosując własne, wbudowane w program style. Gdy czytana strona zawiera style zdefiniowane przez jej autora, to właśnie te style są uwzględniane w pierwszej kolejności podczas przeglądania strony, gdyż są one ważniejsze. Style autora strony mogą być umieszczane w dokumencie na kilka sposobów: 1 CSS można osadzać w kodzie strony na kilka sposobów. Są więc: style wewnętrzne lokalne (in-line style) • Kody formatujące są umieszczane w środku tekstu i dotyczą jednego, wybranego znacznika dokumentu, jak p czy td. Przykład: <p style="definicja stylu">Treść akapitu</p> • Kody formatujące są umieszczane w środku tekstu, obejmują większy fragment dokumentu i nie są związane z wybranymi znacznikami rozciąganie stylu (span) i wydzielone bloki (div) zagnieżdżone • Kody formatujące są umieszczane na początku strony, w nagłówku head, i oddziałują na cały dokument 2 Rozciąganie stylu Rozciąganie stylu polega na objęciu stylem pewnego fragmentu dokumentu HTML. Posługujemy się tutaj poleceniem <span> </span> Na przykład: <p> Jakiś akapit i <span style="font-family: Courier; font-size: 15pt; font-weight: bold; color: red; ">fragment objęty poleceniem span </span> oraz reszta akapitu</p> Efekt: Jakiś akapit i fragment objęty poleceniem span oraz reszta akapitu 3 Styl zagnieżdżony <html> <head> … <style type=”text/css”> p { color:green; font-family:Arial; } </style> </head> <body> … </body> </html> 4 style zewnętrzne dołączone • Kody formatujące są umieszczane w zewnętrznym pliku tekstowym o nazwie bez polskich liter i z rozszerzeniem css nazwa-pliku.css • W dokumentach wstawiamy odwołania do tych stylów zewnętrznych za pomocą znacznika <link /> umieszczonego w nagłówku strony importowane • Kody formatujące są importowane z innej strony za pomocą polecenia @import kaskadowość stylów, czyli hierarchia stylów w danym dokumencie styl lokalny → styl zagnieżdżony → styl zewnętrzny → styl importowany 5 Aby dołączyć arkusz do strony, trzeba napisać polecenie w ramach head: <head> <link rel="stylesheet" href="arkusz.css" type="text/css"> </head> określa relację – w przypadku CSS zawsze ma wartość stylesheet href odpowiada za określenie nazwy oraz lokalizacji wybranego arkusza stylów. Arkusz może być ulokowany w tym samym katalogu co strony, które się do niego odnoszą. Wszystkie definicje zewnętrznego arkusza stylów są automatycznie przyjmowane przez elementy danej strony. type zawsze ma wartość text/css Stosowanie zewnętrznego arkusza ma zalety: • nie jest konieczne wprowadzanie stylów na konkretnej stronie • zmniejsza się objętość plików • za pomocą zmiany jednego parametru w arkuszu stylów możemy zmienić wygląd wszystkich stron, które się odwołują do tego arkusza (np. kolor tytułu czy wielkość czcionki akapitów) 6 Import arkusza stylów Każdą stronę można opisać za pomocą arkusza stylów importowanego z innej witryny. Funkcję tę realizują Internet Explorer 4 i 5, Netscape 6 i Opera 5. Import jest definiowany za pomocą następującego polecenia, umieszczanego w ramach head: <style> @import url("http://www.jakisadres.pl/arkusz.css"); </style> Wygląd dokumentu będzie się oczywiście zmieniać za każdym razem, gdy webmasterowi owej strony przyjdzie do głowy zmienić zawartość arkusza. 7 Jednostki miary i nazewnictwo kolorów stosowane w CSS 8 Jednostki miary Do dyspozycji mamy dwa rodzaje jednostek miary względne bezwzględne Jednostkę miary podajemy zawsze bezpośrednio po liczbie, np. 1cm, 0,1in itd. Jednostki względne • px - piksele, odniesienie do rozdzielczości monitora, np. p {margin-left: 20px;} • em – zależność między wysokością elementu a wielkością zdefiniowanej czcionki, np. p {margin-left: 2em} dokładniej: P dla bloku tekstu zdefiniowano czcionkę o { wysokosci 12 punktów – to odpowiada 1em font-size: 12pt; lewy margines będzie więc równy 2em czyli margin-left: 2em; 24 punkty } 9 • ex – proporcje do wysokości litery x p {margin-left: 2ex;} stosowanie jednostki ex wiąże się z rodzajem użytej czcionki – każda czcionka ma inna wielkość podstawową więc np. Arial o wielkości 2ex nie będzie równy Times New Roman o wielkości 2ex • % -- procenty p {font-size: 10%;} określa wielkość względem wartości domyślnej. Tutaj wielkość czcionki zostanie ustawiona na poziomie 1/10 domyślnego rozmiaru, jaki został skonfigurownany w przeglądarce 10 Jednostki bezwzględne • in – cale, 1in = 2,54cm p {margin-left: 2in;} • pt – punkty (72pnkty odpowiadają 1 calowi) p {font-size: 12pt;} • cm – centymetry (1 cm odpowiada 0,39 cala) p {font-size: 1cm;} • mm – milimetry p {font-size: 11mm;} • pc – pica (1 pc równa się 12 punktom) p {font-size: 12pc;} 11 Nazwy kolorów • można używać nazw angielskich dla pewnych kolorów (bleck, white, red, green, blue, silver, gray, navy, teal, aqua, maroon, purple, fucksia, lime, olive, yellow) div { color: red; } • dla innych kolorów możemy stosować zapis w postaci RGB (model RGB przypisuje liczby z przedziału od 0 do 255 każdemu z kolorów podstawowych red, green, blue palety RGB) div { color: rgb(255,0,0); } 12 • można też definiować procent nasycenia danej barwy podstawowej div { color: rgb(100%,0%,0%); } • zapis szesnastkowy div { color: #FF0000; } • można używać odwołań do kolorów użytych przez osobę czytającą stronę, np. wartość background opis i przykład pobiera kolor pulpitu body {background-color: background;} window pobiera kolor tła z okna body {background-color: window;} 13 wartość opis i przykład windowframe pobiera kolor ramki okna body {background-color: windowframe;} windowtext pobiera kolor tekstu z okna p {color: windowtext;} ActiveCaption pobiera kolor paska tytułu aktywnego okna p{color: ActiveCaption;} ButtonFace pobiera kolor z powierzchni przycisków p{color: ButtonFace;} CaptionText pobiera tekst z nagłówkó p{color: CaptionText;} Highlight pobiera kolor z wybranego elementu p{color: Highlight;} HighlightText pobiera kolor z tekstu w wybranych elemenachu p{color: HighlightText;} Menu pobiera kolor z tła menu p{color: Menu;} Scrollbar pobiera kolor tła z paska przewijania p{color: Scrollbar;} 14 Przykłady wielkości absolutnych <h1 style="font-size: 1.5cm;">Tytuł stopnia 1</h1> Tytuł stopnia 1 <p style="font-size: 2pc;">Akapit 2 pika</p> Akapit 2 pika 15 <ul style="margin-left: 30mm;"> <li>punkt 1</li> <li>punkt 2</li> <li>punkt 3</li> </ul> • punkt 1 • punkt 2 • punkt 3 16 Przykład wielkości względnych <p style="text-indent: 3em; font-size: 12pt;">Akapit z czcionką 12punktową, o wcięciu równym trzykrotnej wysokości czcionki.</p> Efekt: Akapit z czcionką 12-punktową, o wcięciu równym trzykrotnej wysokości czcionki. <p style="text-indent: 100px; font-size: 12pt;">Akapit z czcionką 12punktową, o wcięciu 100 pikseli.</p> Efekt: Akapit z czcionką 12-punktową, o wcięciu 100 pikseli. 17 Stosowanie miar relatywnych ma sens przede wszystkim w sytuacjach, w których chcemy zachować proporcje wyświetlania różnych elementów. Na przykład na monitorze piksel ma inną wartość w centymetrach w rozdzielczości 800x600 niż 1024x768 18 Styl lokalny <p style="definicja stylu">Treść akapitu</p> ”cecha: wartość; cecha: wartość;” Przykład 1 <p style="font-size: 20pt; font-weight: bold; background: green; color: red; width: 60%;">Style to doskonałe narzędzie dla autora witryny.</p> Efekt: Style to doskonałe narzędzie dla autora witryny. 19 Styl lokalny Przykład 2: BODY Definiując ciało dokumentu możemy wstawić dodatkowo kilka informacji o stylach, które zadecydują o graficznym tle strony. Kolor tła strony <body style="background-color: wartość_koloru; "> <body style="background-color: yellow; "> Uwaga: w zasadzie powinno się deklarować kolor tła własnej strony, gdyż jeśli tego nie zrobimy, to czytelnik strony zobaczy tło zależne od ustawień w jego przeglądarce - autor strony nie ma na to wpływu 20 Obrazek jako tło strony <body style="background-image: url(nazwa_obrazka);"> Np: <body style="background-image: url(../grafika/pies.gif); "> Jeśli obrazek pies.gif jest niewielki objętościowo, to zostanie powielony na szerokość i długość strony. 21 Przykład 3: <h1 style="font-size: 25pt; font-weight: bold; font-family: Arial, sansserif; ">Treść tytułu</h1> Treść tytułu Przykład 4: <ul style="font: italic bold 14pt Times; color: red; "> <li>pierwszy punkt <li>drugi punkt <li>trzeci punkt </ul> •pierwszy punkt •drugi punkt •trzeci punkt 22 Przykład 5: Pozioma linia z kilkoma atrybutami (tylko IE) <hr style="height: 10px; width: 200px; color: lime; "> Przykład 6: Wykaz numerowany <ol style="list-style: lower-roman inside;"> <li>pierwszy punkt <li>drugi punkt punktor jest schowany w <li>trzeci punkt tekście listy, </ol> może być też outside i. pierwszy punkt ii. drugi punkt iii. trzeci punkt 23 Zewnętrzny arkusz stylów Ogólne polecenie stylu ma postać selektor { cecha: wartość;} • Selektorem jest po prostu polecenie języka, np. p, li, td, body itd. , czyli znacznik ale bez nawiasów kątowych • Cechą jest pewna własność danego znacznika, np. wielkość i styl czcionki dla akapitu. Cechy są ściśle określone przez specyfikację CSS • Wartość konkretyzuje cechę, np. 12pt czy bold dla czcionki. Zawartość nawiasów klamrowych, czyli cechę i wartość, określamy łącznie mianem deklaracji stylu. 24 Przykład 2 p {font-family: Times New Roman;} Selektorem jest p, cechą - rodzina czcionek, wartością - Times New Roman. To jest czcionka Times New Roman Przykład 3 h1 {font-size: 30pt;} Selektorem jest h1, cechą - wielkość czcionki, wartością - 30 punktów. 30-punktowy tytuł stopnia pierwszego 25 Budowa stylu 26 Selektory wykorzystywane podczas tworzenia własnych CSS mogą przybierać różne formy selektory proste selektory uniwersalne selektory potomka selektory dziecka selektory rodzeństwa selektor atrybutu selektory proste p {color: red; font-size: 14pt;} ten styl będzie odnosić się tylko do akapitów zamkniętych w znacznik <p> </p> i nie będzie wpływał na pozostałe elementy strony www 27 selektory uniwersalne typ formatowania działający na cały dokument. Przykładem jest tło, które zazwyczaj powinno być identyczne dla całego dokumentu. Odpowiedni styl może przyjąć następującą postać * {background-color: white;} Selektorem jest tu *. Użycie * zwalnia od wpisywania nazw poszczególnych selektorów. Innym selektorem uniwersalnym jest body body {color: red;} uniwersalność body wynika z jego roli w hierarchii dokumentu 28 selektory potomka zobaczmy na przykładzie definiujemy styl nagłówka stopnia pierwszego h1 {fontsize: 20pt;} jeśli chcemy aby jakiś fragment tego nagłówka był inaczej sformatowany, to używamy dodatkowej konstrukcji, tj. selektora potomka h1 span {fontsize: 10pt;} Kod strony korzystający z selektora potomka: <h1> Nagłówek stopnia pierwszego</h1> <h1> Nagłówek stopnia pierwszego,<span>w którym stosuję selektor potomka</span> </h1> pierwszy z nagłówków ma wysokość 20 punktów w drugim nagłówku użyto selektora potomka, dzięki czemu część tekstu ma wysokość 20pt a druga część tekstu, objęta znacznikiem <span> </span> , ma wysokość 10pt 29 Inny przykład Arkusz stylów: p {font-size: 14pt;} p span {font-style: italic; font-size: 20pt;} Kod strony: <p> Przykładowy kod HTML wykorzystujący <span> selektor potomka</span> zadeklarowany powyżej może przybrać następującą postać.</p> efekt działania selektora potomka zobaczymy tylko dla tej części akapitu, która dodatkowo jest zamknięta w znacznik <span> </span> 30 selektory dziecka, rodzeństwa i atrybutu nie są obsługiwane przez przeglądarkę Internet Explorer Identyfikator – id p { color: green; font-size: 14pt;} ten styl formatuje jednakowo wszystkie akapity. Można jednak wprowadzić zróżnicowania akapitów: p { color: green; font-size: 14pt;} #pochyly {font-style: italic; font-size: 20pt;} wpis składa się z selektora, do którego planujemy przypisać identyfikator oraz z nazwy poprzedzonej znakiem # Kod strony wywołujący tak przygotowany identyfikator: <p> Blok tekstu w kolorze zielonym i czcionce 14pt</p> <p id=”pochyly”> Blok tekstu w kolorze zielonym i czcionce 20pt</p> <p> Blok tekstu w kolorze zielonym i czcionce 14pt</p> 31 Raz zdefiniowany identyfikator może być użyty w innych akapitach (nie jest to zgodne ze specyfikacją ale działa) Identyfikator uniwersalny, którego można użyć w dowolnym elemencie strony: #czerwony {color: red;} wywołanie tego identyfikatora może nastąpić w dowolnym znaczniku, np. <p id=”czerwony”> Treść akapitu </p> <h1 id=”czerwony”> Treść nagłówka stopnia pirwszego </h1> <td id=”czerwony”> Tekst wewnątrz komórki </td> 32 klasy ta kropka jest bardzo ważna ich budowa ma postać selektor.nazwaklasy {font-size: 12pt; color: green;} tak zdefiniowana klasa może być użyta tylko w tym selektorze, do którego została przypisana p.moje {color: green; font-size: 14pt; } i powinna być wywołana w znaczniku <p></p> za pomocą atrybutu class (może on być umieszczony w wielu różnych znacznikach) <p class=”moje”>Treść akapitu</p> Wg specyfikacji klasa, której użycie jest możliwe w różnych znacznikach powinna być zdefiniowana jako .moje { color: red; font-size: 12pt; font-style: italic;} wywołanie jej to <h1 class=”moje”> Przykład nagłówka z określoną klasą </h1> 33 przeglądarki nie są niestety do końca zgodne ze specyfikacją ale dlatego właśnie zarówno nie-uniwersalnych identyfikatorów jak i klas możemy używać w dokumencie tyle razy ile chcemy (wg specyfikacji dany identyfikator może wystąpić w dokumencie tylko raz!) p { font-size: 14; color: green;} .moje {font-style: italic; font-size: 20pt; color: red;} przykładowy kod strony: <p> Blok tekstu o kolorze zielonym i czcionce 14pt </p> <p class=”moje”> Blok tekstu, w którym używam klasy o nazwie .moje </p> <p> Blok tekstu o kolorze zielonym i czcionce 14pt </p> <ol class=”moje”> <li> lista, w której używam klasy o nazwie .moje </li> <li> lista, w której używam klasy o nazwie .moje </li> </ol> 34 pseudoklasy są ściśle określone klasy, pozwalające na formatowanie niektórych elementów dokumentu pseudoklasy odsyłaczy ten dwukropek jest bardzo ważny a:link { color: red;} a:visited { color: green;} odpowiada za wygląd hiperłącza, jeśli nie zostało ono jeszcze odwiedzone dla hiperłącza już odwiedzonego są jeszcze inne pseudoklasy, np. a:hover umożliwia dokonanie zmiany pewnych elementów po najechaniu na nie myszką (ogólnie – elementem wskazującym) Przykład prostego arkusza stylów dla jednakowego formatowania wyglądu wszystkich odnośników na stronie elementy wspólne dla wszystkich odsyłaczy a {font-size: 12pt; text-decoration: none; } a:link { color: navy;} a:visited { color: green;} a:hover {color: red; text-decoration: underline;} 35 Arkusz stylów z dwoma rodzajami odnośników a {font-size: 24pt; text-decoration: none; } a:link { color: navy;} a:visited { color: green;} a:hover {color: red; text-decoration: underline;} a.maly {font-size: 12pt;} definicja odsyłacza podstawowego definicja odsyłacza mniejszego Aby rozróżnić rozmiary czcionki w odnośnikach w kodzie strony należy skorzystać z klasy o nazwie maly <ul> <li> <a href=”http://mitr.p.lodz.pl” class=”maly”> Instytut </a> </li> <li> <a href=”http://onet.pl” >Portal Onet.pl </a> </li> <li> <a href=”http://helion.pl”> Wydawnictwo Helion</a> </li> </ul> 36 Można określić oddzielnie formatowanie dla każdego stanu odnośnika: a {font-size: 24pt; text-decoration: none; } a:link { color: navy;} a:visited { color: green;} a:hover {color: red; text-decoration: underline;} a.maly {font-size: 12pt;} a.maly:link {color: silver;} a.maly:visited {color: yellow;} a.maly:hover {color:black; text-decoration:none;} inna pseudoklasa to a:active pozwala nadać dowolne formatowanie elementowi po nakierowaniu na niego wskaźnika myszy i wciśnięciu przycisku ale przed jego zwolnieniem a:active { color: silver;} a:focus pozwala aby właśnie wyświetlany odsyłacz z menu był formatowany innym kolorem a:focus { color: brown;} 37 Pseudoelementy :first-letter pozwala na formatowanie pierwszej litery w bloku tekstu np. chcemy powiększyć pierwszą literę do 100pt i nadać jej czerwony kolor p {color: navy; font-size: 30pt;} p:first-letter {color: red; font-size: 100pt;} Przykładowy kod dokumentu <html> <head> <style type="text/css"> p{color: navy; font-size: 30pt} p:first-letter{color: red; font-size: 100pt;} </style> <head> <body> <p> Pierwsza litera akapitu powiększona za pomocą :first-letter </p> </body> 38 </html> pseudoelement :first-letter można stosować z innymi znacznikami np. h1 {color: navy; font-size: 30pt;} h1:first-letter {color: red; font-size: 100pt;} Przykładowy kod <h1> Wydawnictwo PWN </h1> :first-line obejmuje formatowaniem całą pierwszą linię a nie tylko pierwszą literę p {color: navy; font-size: 12pt;} p:first-line {color: red; font-size: 20pt; font-weight: bold;} 39 grupowanie selektorów przykład arkusza stylów określającego kolor dla nagłówków i akapitów h1 {color: green;} h2 {color: green;} p {color: green;} uproszczenie – selektory można zgrupować rozdzielając je przecinkami h1, h2, p {color: green;} 40 body {text-align: justify; margin-left: 1cm; margin-right: 1cm; margin-top: 1cm;} p {font-family: Arial, Helvetica; font-size: 10pt; font-weight: normal; textindent: 3 em;} a, a:active, a:visited, a:hover {text-decoration: none; color: blue;} h1 {font-size: 24pt;} h2 {font-size: 20pt;} h3 {font-size: 16pt;} h1, h2, h3 {font-family: Arial, Helvetica; font-weight: bold; color: #808000;} td {font-family: Arial, Helvetica; font-size: 10pt; font-weight: normal;} li {font-family: Arial, Helvetica; font-size: 10pt; font-weight: normal;} 41 Dziedziczność i kaskadowość Dziedziczenie wiąże się z hierarchią ważności poszczególnych znaczników języka określenie np. koloru tekstu dla body spowoduje użycie tego koloru dla każdego elementu strony znajdującego się niżej w hierarchii o ile nie zdefiniujemy stylu dla elementu niższego w hierarchii, to styl dla tego elementu będzie dziedziczony z elementów nadrzędnych 42 Kaskadowość Wykaz ważności arkuszy stylów 1. Arkusze stylów przeglądarki 2. Arkusze stylów internauty 3. Arkusze stylów projektanta strony zewnętrzne arkusze stylów style osadzone w <head></head> dokumentu HTML style osadzone bezpośrednio w znaczniku Jeżeli internauta wejdzie na stronę, na której twórca nie zastosował żadnych stylów, strona ta zostanie wyświetlona za pomocą domyślnego arkusza przeglądarki. Jeśli internauta ma przygotowany własny arkusz stylów, to zostanie on użyty do wyświetlenia strony. itd. 43 Formatowanie wyglądu tekstu 44 W ramach CSS można kontrolować poziome i pionowe wyrównywanie wcięcie odstępy między wierszami odstępy między wyrazami odstępy między literami dekorację tekstu (podkreślony, przekreślony, itd. ) przekształcanie tekstu (małe i duże litery) pustą przestrzeń (dodatkowe spacje w tekście) 45 wyrównywanie tekstu p {text-align: left;} p {text-align: right;} p {text-align: center;} p {text-align: justify;} za pomocą cechy text-align można wyrównywać wszystkie elementy blokowe Elementy umieszczone w komórce tabeli oraz wewnątrz innych elementów blokowych można wyrównywać w pionie td {vertical-align: top;} td {vertical-align: middle;} td {vertical-align: bottom;} p span {vertical-align: sub;} p.inny span {vertical-align: super;} Kod <p> Indeks <span>Dolny</span> </p> <p class=”inny”> Indeks <span>Górny</span> </p> 46 wcięcie pierwszego wiersza akapitu p {text-indent: 1cm;} odstępy p {line-height: 9pt;} między wierszami akapitu p {line-height: -3pt;} zagęszczenie tekstu h1 {word-spacing: 1cm;} odstępy między wyrazami h1 {word-spacing: -3pt;} zagęszczenie wyrazów a:link {letter-spacing: -2pt;} zagęszczenie liter 47 Dekoracja tekstu używamy cechy text-decoration aby spowodować, że tekst na stronie będzie podkreślony, przekreślony, nadkreślony (kreska u góry) lub migający selektor { text-decoration: wartość;} jako wartość przyjmujemy underline overline line-through blink dekorację możemy wyłączyć, np. a {text-decoration: none;} 48 przekształcenie małe – duże litery selektor {text-transform: wartość;} jako wartość przyjmujemy uppercase tylko duże litery lowercase tylko małe litery capitalize pierwsza litera każdego słowa jest duża none np. h1 {text-transform: uppercase;} kontrola pustej przestrzeni selektor {white-space: wartość;} jako wartość przyjmujemy normal spacje są redukowane do jednej pre wymusza taką liczbę spacji jaka faktycznie znajduje się w tekście nowrap każdy wiersz akapitu jest automatycznie łamany przez przeglądarkę, ta wartość powoduje zablokowanie łamania wierszy 49 Formatowanie wyglądu czcionki Cechy czcionki rodzaj rozmiar waga styl wariant 50 rodzaj czcionki selektor {font-family: nazwa_czcionki;} to nazwa własna czcionki np. Arial Times New Roman, itd. lub nazwa rodzajowa czcionki np. serif, fantasy, monospace, cursive, fantazy body {font-family: arial, helvetica, verdana} body {font-family: serif;} serif – są proporcjonalne i maja ozdobniki (np. Times New Roman) sans-serif – są proporcjonalne ale nie maja ozdobników (np. Arial) monospace – nieproporcjonalne cursive – są podobne do odręcznego pisma (np. Comic Sans MS) fantasy – jeszcze inne body {font-family: arial, helvetica, verdana, sans-serif} w takiej kolejności czcionki będą wybierane 51 rozmiar czcionki selektor {font-size: wartość;} h1 { font-size: 20pt;} jednostki względne i bezwzględne inne przykłady body {font-size: 2pt;} domyślny tekst .wiekszy {font-size: 40pt;} tekst w bloku, który ma przypisaną klasę .większy .procenty {font-size: 200%} procent względem tekstu podstawowego można też używać wielkości xx-small, x-small, small, medium, large, x-large, xx-large lub określić względny rozmiar czcionki larger, smaller body {font-size: large;} .większy {font-size: larger;} lub .mniejszy {font-size: smaller;} 52 waga czcionki selektor {font-weight: wartość;} p { font-weight: bold;} styl czcionki grubość czcionki, liczba z przedziału 100 do 900 lub nazw bold bolder lighter normal w specyfikacji są dwa rodzaje italic i oblique (tak naprawdę to nie różnią się) p { font-style: italic;} p { font-style: oblique;} wariant czcionki odpowiada za przekształcenie tekstu w kapitaliki (wielkie litery i pierwsza litera każdego słowa jest większa niż pozostałe litery) h1 {font-variant: small-caps;} 53 Formatowanie wyglądu list punktowanych, numerowanych i definicji Cechy specyficzne dla list typ graficzny punktor pozycjonowanie względem punktora 54 typ listy listy punktowane i numerowane różnią się pod względem punktora (różny kształt, np. kwadrat, koło czy okrąg) i sposobu numeracji (litery małe lub duże, liczby rzymskie lub arabskie) selektor {list-style-type: wartość;} jako wartość przyjmujemy dla listy punktowanej dla listy numerowanej none disc circle square none decimal lower-roman upper-roman lower-alpha upper-alpha none brak punktora wypełniony okrąg okrąg wypełniony kwadrat brak punktora liczby arabskie małe liczby rzymskie duże liczby rzymskie małe litery duże litery brak wypunktowania ul {list-style-type: square;} ol {list-style-type: upper-alpha;} 55 punktor graficzny jako własnego punktora możemy użyć obrazka w formacie gif, jpg lub png ul {list-style-image: url(”punktor.gif”);} nazwa własnego obrazka pozycjonowanie listy względem punktora mamy możliwość pozycjonowania tekstu względem punktora selektor {list-style-position: wartość;} ul , ol outside punktor wyraźnie poza listą inside punktor schowany w tekście listy ol {list-style-position: inside;} ol {list-style-type: circle; font-size: 12px;} 56 Kolor i tło poszczególnych elementów 57 kolor selektor {color: wartość;} tak możemy kolorować tylko tekst, np. h1 {color: red;} h1 {color: #9999e4;} tło tłem może być definicja koloru lub obrazek można ustawić tło dla każdego elementu wykorzystywanego na stronie, np. tabeli, komórki akapitu, itd. selektor {background-color: wartość;} selektor {background-image: URL(nazwa.gif);} mały obrazek może być powielany w poziomie i w pionie 58 powielanie tła selektor {bakground-repeat: wartość;} jako wartość przyjmujemy no-repeat repeat-x repeat-y repeat tło nie będzie powielane i wyświetli się tylko raz tło powielane tylko w poziomie tło powielane tylko w pionie tło powielane w pionie i w poziomie zatrzymywanie tła tak aby przesuwało się razem z zawartością strony schemat blokowania tła dla całej strony body {background-image: url(tlo.jpg); beckground-attachment: fixed;} 59 pozycjonowanie graficznego tła względem lewego górnego narożnika body { backgroung-image: url(tlo.gif); background-repeat: no-repeat; background-position: wartość; } wartość może przybierać formę center tło będzie wyśrodkowane left tło będzie z lewej strony right tlo będzie z prawej strony top tło znajdzie się u góry bottom tło znajdzie się u dołu wartości liczbowe podaję oddalenie tła od lewego górnego narożnika okna przeglądarki 60 body { backgroung-image: url(tlo.png); background-repeat: no-repeat; background-position: right bottom; } body { backgroung-image: url(tlo.png); background-repeat: no-repeat; background-position: 2cm 2cm; } body { background-position: right bottom; backgroung-image: url(tlo.png); } można łączyć tła będące kolorem lub obrazkiem nie można ustawić dwóch obrazków w tle dla jednego elementu 61 Marginesy i dopełnienia 62 możemy definiować dwa rodzaje odstępów między elementami margines zewnętrzny selektor {margin-strona: wartość;} left strona lewa right strona prawa top góra bottom dół • przyjmuje wartości liczbowe uzupełnione o jednostki względne lub bezwzględne • może przyjmować wartości ujemne • może mieć inną wartość dla każdego elementu strony np. określamy margines całej strony body {margin-left: 1cm; margin-right: 1cm; margin-top: 2cm; margin-bottom: 3cm;} gdy ustawiamy jednakowe marginesy body {margin: 1cm;} marginesy różnych elementów się sumują używaj marginesów do centrowania tabeli na stronie www table {margin-left: auto; margin-right: auto;} 63 margines wewnętrzny – dopełnienie selektor {padding-strona: wartość;} left , right top , bottom liczby dodatnie, ujemne jednostki względne, bezwzględne h1 {padding-top: 1 cm; padding-bottom: 1 cm;} zwiększa się tu obramowanie wokół tekstu gdy ustawiamy jednakowe marginesy wewnętrzne, to h1 {padding: 1cm;} marginesy wewnętrzne i zewnętrzne się sumują 64 Obramowanie elementów 65 możemy kontrolować obecność i radzaj obramowaia np. bloku tekstu czy też tabeli selektor {border-strona: wartość;} left , right top , bottom określa styl lub grubość obramowania np. obramowanie dla akapitu p {border-left: solid; border-right: solid; border-top: solid; borderbottom: solid;} p{ border: solid;} 66 styl obraowania selektor {border-strona: wartość;} p {border-style: none;} p {border-style: hidden;} p {border-style: dotted;} p {border-style: dashed;} p {border-style: solid;} p {border-style: double;} p {border-style: groove;} p {border-style: ridge;} p {border-style: inset;} p {border-style: outset} ramka z podwójnej linii sprawiająca wrażenie wypukłości 67 aby kontrolować wygląd tylko wybranych krawędzi tabeli border-top-style border-left-style border-bottom-style border-right-style górna krawędź lewa krawędź dolna krawędź prawa krawędź np. h1 {border-top-style: dashed; border-right-style: double;} szerokość obramowania selektor {border-width: wartość;} dla wybranych krawędzi border-top-width border-left-width border-right-width border-bottom-width kolor obramowania border-color border-top-color border-left-color border-right-color border-bottom-color 68 można podawać za jednym zamachem kilka własności obramowania (najpierw podajemy rodzaj obramowania, potem jego szerokość, na końcu kolor utworzymy tabelę o szarym tle we p {border: solid 3mm green;} wszystkich komórkach i z table {background-color: navy;} td {background-color: siver;} granatowymi liniami podziału znaczniki <thead></thead>, <tbody></tbody> , <tfoot></tfoot> pozwalają na kontrolowanie nagłówka, ciała i stopki tabeli 69 Pozycjonowanie elementów 70 metody pozycjonowania static (statyczne) – każdy element na stronie ma nadane pozycjonowanie statyczne relative (względne) – punktem odniesienia do określenia położenia względnego elementu jest jego domyślna lokalizacja na stronie. Pozycjonowanie względne jest powiązane bezpośrednio z konkretnym znacznikiem lub może zostać rozciągnięte za pomocą <div> </div> p {position: relative; top: 1cm; left: 1cm;} absolute (bezwzględne) – polega na określeniu dokładnego położenia elementu względem lewego górnego narożnika okna przeglądarki o współrzędnych (0,0). Podajemy pozycję lewego górnego rogu pozycjonowanego elementu p {position: absolute; left: 80px; top: 80px;} fixed (ustalone) – podobnie jak bezwzględne ale element, którego dotyczy zawsze pozostaje w widocznej części okna przeglądarki 71 Określanie pozycji niezależnie od metody ustawiania elementów na stronie ich pozycja jest okreslana za pomocą poleceń left, right, top oraz bottom, uzupełnionych o wartość liczbową lub procentową. Przykłady p div.lewa { { position: relative; position: fixed; top: 1cm; top: 10px; left: 1cm; width: 180px; } } 72 Wymiarowanie elementów dla wybranych elementów można zdefiniować wysokość oraz szerokość służą do tego dwa polecenia: width oraz height <html> <head> <style type=”text/css”> p.jeden {position: absolute; left: 10px; top: 1cm; text-align: justify; border: 1mm solid; width: 250px;} p.dwa {position:absolute; left: 300px; top: 1cm; text-align: justify; border: 1mm solid; width: 250px;} </style> </head> <body> <p class=”jeden”>Przykładowy blok tekstu</p> <p class=”dwa”>Drugi przykładowy blok tekstu</p> </body> </html> 73 Pływanie i tamowanie elementów pływanie elementów to kontrola sposobu oblewania jednego elementu przez inny, np. obrazek oblany z jednej strony przez tekst Do kontrolowania oblewania używamy polecenia float o wartości left, right lub none <img src=”obrazek.jpg” style=”float: left;”> <img src=”obrazek.jpg” style=”float: right;”> <img src=”obrazek.jpg” style=”float: none;”> tekstem możemy oblewać nie tylko obrazki ale i inne elementy (np. zawartość znacznika <div> </div> ) Jeśli nie chcemy aby jakiś element był oblany, to używamy polecenia clear i wartości left, right, both oraz none <h1 style=”clear: left;”> 74 Przykład: tabela oblana przez blok tekstu <html> <head> <style type=”text/css”> div {width: 400px;} td {border: solid 1px black;} table{width: 200px; height: 400px; float: left;} h1 {clear: left;} nagłówek h1 będzie </style> bezpośrednio pod </head> tabelą i nie będzie jej <body> oblewał <div> <table> <tr> <td>1</td><td>2</td> </tr> <tr> <td>3</td> <td>4</td> </tr> </table> 75 <p> Przykładowy blok tekstu oblewającego tabelę. Przykładowy blok tekstu oblewającego tabelę. Przykładowy blok tekstu oblewającego tabelę. Przykładowy blok tekstu oblewającego tabelę. Przykładowy blok tekstu oblewającego tabelę. Przykładowy blok tekstu oblewającego tabelę. Przykładowy blok tekstu oblewającego tabelę. Przykładowy blok tekstu oblewającego tabelę. Przykładowy blok tekstu oblewającego tabelę. Przykładowy blok tekstu oblewającego tabelę. </p> <h1>Nagłówek H1, który ma znaleźć się pod tabelą <h1> </body> </html> 76 Tworzenie arkusza stylów za pomocą edytora kED edytor daje nam wsparcie: pozwala na skorzystanie z szablonu gotowego zewnętrznego arkusza, w którym wprowadzamy tylko niezbędne poprawki automatycznie zamyka nawiasy { } w których wpisujemy definicje stylów możemy skorzystać z pomocy i jednym kliknięciem myszy wstawić potrzebną definicje stylu Gotowy szablon z menu Plik o wybierz Nowy z szablonu o wybierz Szablon arkusza CSS kED daje szybki dostęp do listy stylów i umożliwia ich wstawianie do dokumentu w lewym panelu przejdź do zakładki Ściąga z listy wybierz opcje Własności i wartości CSS ustawiamy kursor w miejscu, gdzie ma być wstawiona odpowiednia definicja stylu, odszukaj tą definicję na liście po lewej stronie i 77 dwukrotnie kliknąć lewym przyciskiem myszy Przykład 4 ul {font-weight: bold;} Selektorem jest ul, cechą - waga czcionki, wartością - pogrubienie. •punkt pierwszy wykazu •punkt drugi wykazu •punkt trzeci wykazu Przykład 5 h2 {color: #FF0000;} Selektorem jest h2, cechą - kolor, wartością - kolor czerwony. Czerwony nagłówek stopnia drugiego 78 Przykład 6 Możemy oczywiście łączyć ze sobą różne cechy i wartości, zgodnie ze schematem: Selektor { cecha1: wartość1; cecha2: wartość2; } Proszę zwrócić uwagę na średnik rozdzielający pary cecha:wartość. h3 {font-variant: small-caps; font-size: 15pt; color: green; fontfamily: Courier;} Tytuł stopnia trzeciego, 15-punktowy, zielony, kapitaliki 79 Zagnieżdżanie definicji stylu w nagłówkowej części dokumentu Należy wpisać odpowiedni blok informacji między poleceniami <head> i </head>. Przykład: <head> <style type="text/css"> body {margin-left: 1cm; margin-right: 1cm; } p {font-size: 10pt; font-family: Arial, Helvetica; font-weight: normal; } </style> </head> Zdefiniowano tu 1-centymetrowe marginesy strony oraz 10-punktową czcionkę Arial (oraz inne czcionki "rezerwowe") dla akapitów. 80 Zagnieżdżanie arkusza zaleca się w przypadku tych stron, w których stosuje się unikatowe style. Gdy kilka stron jest formatowanych za pomocą tego samego zestawu stylów, lepiej jest stosować dołączanie wspólnego, zewnętrznego arkusza stylów. 81 Obrazek jako tło strony Jeśli obrazek np. greendot.gif jest niewielki objętościowo, to zostanie powielony na szerokość i długość strony. Sposób powtarzania Tło elementu może się powtarzać tylko w pionie (repeat-y), tylko w poziomie (repeat-x), w obu kierunkach (repeat) lub nie powtarzać się w ogóle (norepeat). body { background: #c0c0c0 url(greendot.gif); background-repeat: repeat-y } 82 <html> <head> <style type="text/css"> body { background: #C0C0C0 url(./greendot.gif); background-repeat: repeat-y } </style> </head> <body> </body> </html> 83 84 Kolor Aby zdefiniować kolor tekstu, należy wpisać w definicji stylu color: wartość <h2 style="color: #FF0000; ">Czerwony tytuł drugiego stopnia</h2> Czerwony tytuł drugiego stopnia 85 Numerowany wykaz w kolorze niebieskim <ol style="color: blue; "> <li>punkt pierwszy <li>punkt drugi <li>punkt trzeci </ol> 1. punkt pierwszy 2. punkt drugi 3. punkt trzeci 86