Ubezpieczenia społeczne dla pracowników, konsultacje ze

Ubezpieczenia społeczne dla
pracowników, konsultacje ze
związkami zawodowymi, płaca
minimalna
2015-12-17 16:11:44
2
Ubezpieczenia społeczne dla pracowników, konsultacje ze związkami zawodowymi, płaca minimalna
1. Czy istnieje konieczność dodatkowego ubezpieczenia pracowników?
Pracownicy delegowani przez firmę polską odprowadzają składki i podatki w Polsce. Pracownicy delegowani
wyjeżdżają z kraju z tzw. europejską kartą zdrowia, która upoważnia do korzystania z podstawowej pomocy
medycznej na Węgrzech. Firma polska może (ale nie ma takiego obowiązku) w Polsce odpłatnie dodatkowo
ubezpieczyć swoich delegatów np. od wszystkich przypadków zdrowotnych. W razie konieczności na Węgrzech
opłaca się koszty leczenia, które później na podstawie rachunków zwraca wybrana instytucja ubezpieczeniowa w
Polsce.
Jeżeli pracownik jest rezydentem obejmują go wszystkie świadczenia wynikające z ustawy nr LXXX z 1997 r.,
która mówi, że ubezpieczony może być uprawniony do wszystkich świadczeń ubezpieczenia społecznego. Firma
zarejestrowana na Węgrzech może ubezpieczyć pracownika dodatkowym ubezpieczeniem na życie, lecz jest ono
kwalifikowane jako wynagrodzenie w naturze.
Ustawa numer LXXX. z 1997 roku
o uprawnionych do zaopatrzenia w ramach ubezpieczenia społecznego i do emerytur prywatnych
oraz o finansowaniu tych świadczeń
Pojęcia podstawowe
2. § (1)Ubezpieczenie społeczne jest społecznym układem ryzyka zbiorowego, obejmującym obywateli Republiki
Węgierskiej oraz - w razie spełnienia wymagań zawartych w niniejszej ustawie - inne osoby fizyczne
przebywające na terenie Republiki Węgierskiej, do którego przynależność na zasadach opisanych w niniejszej
ustawie jest obowiązkowa.
Rozdział II.
POJĘCIA PODSTAWOWE I POSTANOWIENIA WYJAŚNIAJĄCE
j) Nierezydent: taka osoba fizyczna, która nie jest rezydentem.
u) Rezydent:
1. Obywatel Republiki Węgierskiej mieszkający na jej terenie, osoba posiadająca status prawny imigranta lub
prawo stałego pobytu oraz osoba uznana za uchodźcę,
2. osoba, która jest objęta przepisami ustawy o prawie do swobodnego przemieszczania się i pobytu osób (dalej:
osoba posiadająca prawo do swobodnego przemieszczania się i pobytu), która na terenie Republiki Węgierskiej
posiada prawo do swobodnego przemieszczania się i pobytu dłuższego niż trzy miesiące i posiada miejsce
zamieszkania zgłoszone zgodnie z ustawą o ewidencji danych osobowych i adresów zameldowania obywateli, a
także
3. bezpaństwowiec.
v) Państwo EOG: państwo członkowskie Unii Europejskiej oraz inne państwo będące członkiem układu o
Europejskim Obszarze Gospodarczym, a także państwo, którego obywatele na mocy umowy międzynarodowej
pomiędzy Wspólnotą Europejską lub jej państwem członkowskim a państwem nie będącym członkiem układu o
Europejskim Obszarze Gospodarczym korzystają z takich samych praw jak obywatele państw będących
3
członkami układu o Europejskim Obszarze Gospodarczym.
Rozdział III.
ŚWIADCZENIA Z UBEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO I OSOBY UPRAWNIONE
Ubezpieczeni
5. § (1) W rozumieniu niniejszej ustawy ubezpieczonym jest
a) osoba pozostająca w stosunku pracy (także poseł do parlamentu, oraz poseł do parlamentu
europejskiego), osoba pozostająca w stosunku prawnym urzędnika lub pracownika administracji państwowej,
prokuratury, sądu, pracownika organów sprawiedliwości, oraz powołanego wychowawcy rodziny zastępczej,
funkcjonariusz Wojska Węgierskiego, organów ochrony porządku, oraz cywilnych służb bezpieczeństwa
narodowego, osoby zatrudnione w ramach kontraktu w Wojsku Węgierskim, oraz żołnierz z rezerwy pełniący
służbę ochotniczą, oraz stypendysta pozostający w stosunku pracy (dalej zwane: zatrudnieniem) bez względu
na to, czy zatrudnienie przebiega w pełnym czy częściowym wymiarze godzin.
b) członek spółdzielni - z wyjątkiem ucznia, studenta kształcącego się w trybie dziennym w spółdzielni szkolnej, jeżeli osobiście bierze udział w działalności spółdzielni w ramach zatrudnienia, umowy o dzieło lub umowy
zlecenia,
c) uczeń szkoły zawodowej na kontrakcie uczniowskim,
d) osoba korzystająca z zasiłku na poszukiwanie pracy,
e) osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą nieuważaną za działalność dodatkową,
f) osoba prowadząca spółkę nieuważaną za działalność dodatkową,
g) osoba wykonująca osobiście pracę za wynagrodzeniem w innym stosunku prawnym (na podstawie umowy
chałupniczej, umowy zlecenia, umowy o dzieło niebędącej działalnością gospodarczą, lub będąc pomagającym w
pracy członkiem rodziny) - z wyjątkiem osoby ochotniczo wykonującej prace publiczne na podstawie odrębnej
uchwały, - jeżeli wynikające z tej działalności wynagrodzenie będące podstawą naliczenia składki danego
miesiąca wyniesie trzydzieści procent wynagrodzenia minimalnego, lub w rozliczeniu dziennym jedną trzydziestą
tej stawki,
h) osoba duchowna pełniąca służbę duszpasterską, członek zakonu (dalej łącznie: osoba duchowna), z wyjątkiem
emeryta na prawach własnych,
i) rolnik, jeżeli liczba lat do osiągnięcia wieku emerytalnego wraz z już przepracowanym czasem wynosi
przynajmniej 20 lat, z wyjątkiem:
1. osoby małoletniej wykonującej prace rolnicze na podstawie wspólnej karty, lub małoletniego członka rodziny
rolniczej,
2. ubezpieczonego na odrębnych warunkach - z wyjątkiem ubezpieczonego określonego w punkcie g) i w ustępie
(2),
3. emeryta na prawach własnych oraz korzystającego z emerytury wdowiej, który osiągnął dotyczący go wiek
emerytalny.
4
(2) Poza zawartymi a ust.(1) punkt g) za osobę wykonująca osobiście pracę za wynagrodzeniem w innym
stosunku prawnym należy uważać również osobę, która jest: wybranym urzędnikiem fundacji, organizacji
społecznej, związku organizacji społecznych, wspólnoty mieszkańców domu wielorodzinnego, stowarzyszenia,
korporacji publicznej, stowarzyszenia użyteczności publicznej, izby, lub podmiotu gospodarczego; urzędnik
spółdzielczy wyższego stopnia, wybrany urzędnik Programu Pracowniczej Własności Akcji, kasy dobrowolnych
ubezpieczeń wzajemnych, prywatnych funduszy emerytalnych, wybrany przedstawiciel (urzędnik) samorządu
miejscowego, burmistrz z powołania społecznego, o ile wynagrodzenie (uposażenie) będące podstawą naliczenia
składek jest dochodem i osiągnie wartość określoną w ust z (1) punkt g).
(3) Osoba fizyczna ma obowiązek opłacania ubezpieczenia, jeżeli otrzymuje wynagrodzenie wynikające lub
związane ze stosunkiem prawnym generującym obowiązek ubezpieczenia zgodnie z ust (1) -(2), będące
podstawą naliczania składek od zagranicznej osoby fizycznej lub prawnej, lub od innej osoby zagranicą.
6. § (1) Ubezpieczeni mogą uzyskać uprawnienia do korzystania ze wszystkich świadczeń ubezpieczenia
społecznego.
(2) Osoba, która pozostaje w stosunku prawnym określonym w punkt a), b), g ust.(1) oraz ust. (2) § 5., i
jednocześnie nabyła uprawnienia emerytalne, ma prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych i
wypadkowych.
7. § (1) Ubezpieczenie, - jeżeli niniejsza ustawa nie stanowi inaczej - obowiązuje od chwili rozpoczęcia stosunku
prawnego będącego jego podstawą, do czasu zakończenia.
(2) Jeżeli wypłaty wynagrodzenia nastąpią na podstawie aktualnego stosunku prawnego u innego pracodawcy, za
termin ubezpieczenia związanego z tym wynagrodzeniem należy uważać datę wypłaty wynagrodzenia
(świadczenia).
8. § Zawieszenie ubezpieczenia następuje:
a) w trakcie urlopu bezpłatnego, zwolnienia z obowiązku wykonywania pracy (służby) oraz nieusprawiedliwionej
nieobecności, z wyjątkiem
1. wykorzystania urlopu bezpłatnego na opiekę nad dzieckiem poniżej trzeciego roku życia, lub nabycia
uprawnienia do świadczenia na wychowanie dziecka poniżej ósmego roku życia, lub do zapomogi na dziecko
poniżej czternastego roku życia, a także świadczeń z tytułu opieki domowej chorego dziecka w wieku poniżej
dwunastu lat,
2. gdy zgodnie z obowiązującymi przepisami w czasie zwolnienia z obowiązku wykonywania pracy otrzymuje
wynagrodzenie średnie, lub kiedy zostało wypłacone wynagrodzenie (uposażenie), wynagrodzenie średnie
(ekwiwalent za czas nieobecności), lub zasiłek chorobowy;
3. /wykreślony/
b) również w trakcie tymczasowego aresztowania lub pozbawienia wolności, z wyjątkiem, gdy aresztowany został
prawomocnym postanowieniem oczyszczony z postawionych mu zarzutów, lub gdy postępowanie przeciwko
niemu zostało umorzone, jak również, gdy skazany w terminie późniejszym został prawomocnie uniewinniony
przez sąd;
c) ubezpieczenie adwokata, notariusza oraz rzecznika patentowego na czas zawieszenia członkowstwa w izbie;
9. § (1) Ubezpieczenia osoby posiadających wiele ubezpieczeń wynikających z wielu stosunków prawnych należy
rozpatrywać w każdym stosunku prawnym oddzielnie.
(2) Ubezpieczenie osób wykonujących pracę za wynagrodzeniem w innym stosunku prawnym zgodnie z ust. (1)
5
punkt g) oraz ust. (2) § 5. należy obliczać co miesiąc, sumując dochody stanowiące podstawę obliczania składek
u jednego pracodawcy w danym miesiącu kalendarzowym.
(3) Ubezpieczenie osoby określonej w punkt g) ust.(1) oraz ust. (2) § 5. - w trakcie okresu określonego w ust. (1)
§·7.- utrzymuje się wtedy też,, jeżeli otrzymuje ona:
a) zasiłek chorobowy, powypadkowy zasiłek chorobowy, zasiłek porodowy lub połogowy, świadczenie z tytułu
urlopu macierzyńskiego,
b) zasiłek opiekuńczy na dziecko, dodatek wychowawczy, świadczenie z tytułu opieki
c) pod warunkiem, że osoba była ubezpieczona w dniu poprzedzającym wypłatę świadczenia.
§ 11. Ubezpieczenie nie obejmuje:
a) obywateli zagranicznych będących członkami przedstawicielstw dyplomatycznych i konsularnych
akredytowanych na Węgrzech (dalej: członek przedstawicielstwa), pomoc domową posiadającą obywatelstwo
zagraniczne, która jest zatrudniona wyłącznie przez członka przedstawicielstwa, członka rodziny (mąż, żona,
dziecko) pozostającego we wspólnym gospodarstwie z członkiem przedstawicielstwa, pod warunkiem, że
obejmuje ich system ubezpieczeń społecznych kraju delegującego lub innego kraju, jak również funkcjonariusza
(pracownika) organizacji międzynarodowej zwolnionego z ubezpieczenia na podstawie międzynarodowej umowy,
wraz z pozostającymi we wspólnym gospodarstwie członkami rodziny (mąż, żona, dziecko), pod warunkiem, że
są oni objęci systemem ubezpieczeń społecznych organizacji międzynarodowej;
b) nierezydenta, który jest zatrudniony na terenie Republiki Węgier przez pracodawcę zagranicznego, który nie
jest zarejestrowany zgodnie z prawodawstwem Węgier,
bb) obywatela kraju trzeciego, jeżeli wykonuje pracę w ramach delegacji, na polecenie wyjazdu lub
wypożyczenia siły roboczej;
13. § Rozporządzenia niniejszej ustawy należy stosować:
a) w przypadku pracowników poruszających się w obszarze Wspólnoty, samodzielnych
przedsiębiorców i ich rodzin zgodnie z zasadami ich obejmujących unijnych rozporządzeń
dotyczących systemów ubezpieczeń społecznych,
b) w wypadku osób podlegających porozumieniom międzynarodowym, zgodnie z zasadami tych porozumień.
2. Czy są potrzebne pisemne uzgodnienia z lokalnymi związkami zawodowymi odnośnie czasu pracy i
wynagrodzenia minimalnego?
Ustawa nr XXII. z roku 1992
Kodeks Pracy
Związki Zawodowe
§ 18. W zastosowaniu tej ustawy pod pojęciem „związki zawodowe" należy rozumieć wszelkie organizacje ludzi
pracy, których pierwotnym celem jest ugruntowanie i ochrona interesów ludzi pracy związanych stosunkiem
6
pracy.
§19. (1) Pracownicy mają prawo do utworzenia związku zawodowego w zakładzie pracy. Związek zawodowy jest
uprawniony do stworzenia organu wewnątrz zakładu pracy a także do włączenia w jego funkcjonowanie swoich
członków.
(2) Związek zawodowy jest uprawniony do informowania pracowników o ich prawach i obowiązkach związanych
ze sprawami materialnymi, socjalnymi, kulturalnymi oraz warunkami bytowymi i warunkami pracy, jak również
do reprezentowania swoich członków w zakresie spraw pracowniczych i stosunku pracy, reprezentowania swoich
członków w kontaktach z pracodawcą, jak również przed organami państwowymi.
(3) Związek zawodowy - na podstawie upoważnienia - jest uprawniony do reprezentowania swojego członka
przed sądem, innymi urzędami lub organami w sprawach dotyczących jego warunków bytowych i warunków
pracy.
§19/A. (1) Pracodawca nie może zabronić wejścia na teren zakładu pracy osobie, niebędącej z pracodawcą w
stosunku pracy, która występuje w interesie związku zawodowego, jeżeli związek zawodowy posiada członka
zatrudnionego przez tego pracodawcę. Związek zawodowy musi wcześniej poinformować pracodawcę o
zaistniałej sytuacji.
(2) Podczas występowania osoby wymienionej w ust. (1) jest ona zobowiązana przestrzegać wszelkich przepisów
ustanowionych przez pracodawcę dotyczących regulaminu działania zakładu pracy.
§20. Związek zawodowy w oparciu o przepisy niniejszej ustawy jest uprawniony do zawierania układów
zbiorowych pracy.
§21. (1) Organy państwowe, samorządy lokalne oraz pracodawcy są zobowiązani współpracować ze związkami
zawodowymi, poprzez zapewnienie niezbędnych informacji, wspomaganie ich działalności w zakresie
reprezentowania i ochrony interesów, jak również poinformownie w ciągu 30 dni o swoim szczegółowym
stanowisku odnośnie uwag, propozycji, wraz z uzasadnieniem.
(2) Pracodawca przed podjęciem decyzji o planowanych działaniach w sprawach dotyczących warunków
zatrudnienia większej grupy pracowników - w szczególności projektów dotyczących reorganizacji, restrukturyzacji
zakładu pracy, usamodzielnienia się jednostki organizacyjnej, jej prywatyzacji, modernizacji - jest zobowiązany
uzyskać opinię związku zawodowego, mającego przedstawicielstwo u pracodawcy.
(3) Procedura opiniowania regulowana jest przepisami określonymi w § 66, przy czym termin 15 dni należy liczyć
od dnia dostarczenia projektu do przedstawiciela związku zawodowego, mającego przedstawicielstwo u
pracodawcy.
(4)
(5) W zastosowaniu tej ustawy pod pojęciem związku zawodowego, mającego przedstawicielstwo u pracodawcy
należy rozumieć ten związek zawodowy, który zgodnie z statutem ma funkcjonujący u pracodawcy organ
uprawniony do jego reprezentowania, jak również ma swojego reprezentanta.
(6) Pracodawca w oparciu o odrębną ustawę, odprowadza składki członkowskie dla związku zawodowego.
§22. (1) Związek zawodowy może zwrócić się do pracodawcy o udzielenie informacji dotyczących wszelkich
spraw związanych z interesami ekonomicznymi i socjalnymi, związanymi ze stosunkiem pracy pracowników.
Pracodawca nie może odmówić udzielenia takich informacji oraz przedstawienia uzasadnienia podjętych działań.
Związek zawodowy jest ponadto uprawniony do przedstawienia pracodawcy swojego stanowiska, opinii w
związku z podjętymi przez pracodawcę działaniami, jak również do przedstawienia propozycji przeprowadzenia
konsultacji tym zakresie.
7
(2) Jeżeli u pracodawcy nie ma rady pracowniczej, pracodawca jest zobowiązany poinformować związek
zawodowy:
a) przynajmniej dwa razy w roku o podstawowych kwestiach dotyczących sytuacji gospodarczej pracodawcy,
ponadto
b) o poważnych projektach decyzji dotyczących znacznych modyfikacji zakresu działalności oraz inwestycji,
c) przynajmniej dwa razy w roku o kształtowaniu wynagrodzeń, pensji oraz płynności finansowej związanej z
wypłatami wynagrodzeń, o parametrach zatrudnienia, o wykorzystaniu czasu pracy, o parametrach warunków
wykonania pracy.
d) przynajmniej dwa razy w roku o liczbie pracowników wykonujących pracę poza miejscem pracy, którzy są
zatrudnieni u pracodawcy oraz o zakres ich obowiązków.
(3) Związek zawodowy jest uprawniony do kontrolowania przestrzegania przepisów dotyczących warunków
pracy. W ramach tego może wystąpić do właściwych organów o udzielenie informacji odnośnie przestrzegania
przepisów związanych ze sprawami pracowniczymi, a niezbędne wyjaśnienia, i dane należy mu udostępnić.
(4) Związek zawodowy w czasie kontroli może wrócić uwagę organom odpowiedzialnym na błędy i
niedociągnięcia, a jeżeli w zadowalającym czasie nie zostaną podjęte odpowiednie działania, może rozpocząć
postępowanie. O jego wyniku organ przeprowadzający postępowanie jest obowiązany poinformować związek
zawodowy.
§22/A. (1) Osoba występująca w imieniu związku zawodowego lub w interesie związku zawodowego w ramach
upoważnienia, która otrzymuje od pracodawcy informacje handlowe, z poleceniem, aby je traktowała jako
jednoznacznie poufne, nie może ich przekazać osobie trzeciej, publikować, jak również nie może ich wykorzystać
w żaden inny sposób, niż do realizacji celów określonej niniejszą ustawą.
(2) Związek zawodowy, lub występująca z upoważnienia i w interesie związku zawodowego osoba, uzyskane w
trakcie działania dane i fakty może publikować wyłącznie bez spowodowania zagrożenia uzasadnionych
interesów gospodarczych pracodawcy, jak również bez naruszania dóbr osobistych pracowników.
(3) Obowiązek zawarty w ust. (1) -(2) obejmuje osobę występującą w interesie związku zawodowego na czas
nieokreślony po wygaśnięciu jej funkcji oraz po rozwiązaniu stosunku pracy, również bez zawierania umowy, o
której mowa w ust. (6) § 3.
23. § (1) Związek zawodowy posiadający przedstawicielstwo u pracodawcy ma prawo sprzeciwu wobec działań
(zaniechań) pracodawcy łamiących przepisy prawa, a które bezpośrednio dotyczą pracowników lub ochrony
interesów ich organizacji.
(2) Sprzeciw należy przekazać do kierującego zakładem pracodawcy w ciągu 5 dni roboczych od otrzymania
informacji o podjętym nieporządnym działaniu. Sprzeciwu nie można przekazać po upływie jednego miesiąca od
dnia podjęcia działania.
(3) Sprzeciw nie ma miejsca, jeżeli pracownik może wszcząć postępowanie prawne wobec działania pracodawcy.
W przeciwnym przypadku, jeżeli pracodawca rozwiązał stosunek pracy działacza związku zawodowego zwykłym
wypowiedzeniem bez wcześniej otrzymanej zgody wyższego organu związku zawodowego, to związek
zawodowy, mający przedstawicielstwo u pracodawcy, jest uprawniony do złożenia sprzeciwu.
(4) Jeżeli pracodawca nie zgadza się ze sprzeciwem, wtedy należy przeprowadzić negocjacje. Rozmowy
negocjacyjne związane ze sprzeciwem należy rozpocząć w ciągu 3 dni roboczych od przekazania sprzeciwu. O ile
negocjacje nie prowadzą do rozwiązania sporu w ciągu 7 dni, to w ciągu 5 dni od ustalenia braku rozwiązania,
związek zawodowy może zwrócić się do Sądu. Sąd podejmuje decyzje w ciągu 15 dni w postępowaniu bez
8
rozprawy sądowej.
(5) Działanie, wobec którego wniesiono sprzeciw nie może być realizowane do czasu zakończenia negocjacji
prowadzonych pomiędzy pracodawcą i związkiem zawodowym, względnie do wydania przez sąd prawomocnego
wyroku, a jeśli już rozpoczęto te działania, należy je zawiesić.
24. § (1) Pracodawca zobowiązany jest zapewnić związkowi zawodowemu możliwość publikownia wszelkich
uważanych za niezbędne informacji, ogłoszeń, oraz danych związanych z działalnością zgodnie z praktyką
pracodawcy lub w inny odpowiedni sposób.
(2) Związek zawodowy w oparciu o ustalenia z pracodawcą, ma prawo do używania lokali pracodawcy w czasie
pracy i jego zakończeniu, w celu prowadzenia działalności ochrony interesów pracowniczych.
25. § (1) Pracodawca jest zobowiązany zapewnić działaczowi skrócony czas pracy.
(2) Wielkość skróconego czasu pracy łącznie - uwzględniając wszystkich działaczy związku zawodowego - w
braku innego porozumienia - wynosi 2 godziny miesięcznie na każdą trójkę członków związku zawodowego
będących w stosunku pracy z pracodawcą. Do tej ulgi nie zalicza się czasu wykorzystanego na negocjacje.
Decyzję o wykorzystaniu ulgi czasu pracy podejmuje związek zawodowy. Nieobecność w pracy należy wcześniej
zgłosić.
(3) Za czas ulgi czasu pracy działacz otrzymuje ekwiwalent za nieobecność.
(4) Członkowie związków zawodowych mają prawo do urlopu okolicznościowego w wymiarze jednego dnia na
każdych 10 członków związku zawodowego będących w stosunku pracy z pracodawcą - wykorzystywanego na
organizowane przez związek zawodowy szkolenia i kursy. Wymiar tego urlopu określa związek zawodowy.
Związek powinien informować pracodawcę o wykorzystaniu urlopu przynajmniej trzydzieści dni przed terminem.
(5) Na wniosek związku zawodowego pracodawca jest zobowiązany wypłacić ekwiwalent pieniężny za
niewykorzystaną część należnej ulgi czasu pracy wg ust. (2), w wymiarze najwyżej połowy tego wymiaru. Kwotę
ekwiwalentu pracodawca ustala na podstawie średniego wynagrodzenia uzyskanego przez działaczy w
poprzednim roku kalendarzowym, i wypłaca związkowi zawodowemu z dołu, miesięcznie - w kwocie brutto.
Kwota ta może być wykorzystana przez związek zawodowy wyłącznie na działalność dotyczącą ochrony
interesów pracowniczych.
26. § (1) Pracodawca nie może wymagać, aby pracownik złożył oświadczenie, co do przynależności związkowej.
(2) Zatrudnienie pracownika nie może być uzależnone od tego, czy jest członkiem jakiegoś związku zawodowego,
czy nie, lub czy rezygnuje z wcześniejszej przynależności, oraz czy zgadza się na wstąpienie do związku
zawodowego, wyznaczonego przez pracodawcę.
(3) Zabrania się rozwiązania stosunku pracy pracownika lub spowodowania pogorszenia jego sytuacji lub strat w
inny sposób, z powodu jego przynależności do związku zawodowego, nie wstąpienia do niego, lub prowadzenia
działalności zwązkowej.
27. § Zabrania się uzależnienia otrzymanych przez pracownika uprawnień lub korzyści od jego przynależności
lub nie wstąpienia do jakiegokolwiek związku zawodowego.
28. § (1) Aby wydać polecenie wyjazdu służbowego lub oddelegowania na okres powyżej 15 dni pracownika
pełniącego w związku zawodowym funkcję wybieralną, jak również, aby zatrudnić go zgodnie z ust. (1) § 150 u
innego pracodawcy, lub przenieść na inne stanowisko pracy, ponadto, aby rozwiązać stosunek pracy przez
wypowiedzenie w trybie zwykłym, konieczna jest wstępna zgoda bezpośredniego organu nadrzędnego związku
zawodowego. Przed zastosowaniem wobec takiego pracownika wypowiedzenia w trybie szczególnym należy
uzyskać opinię odpowiedniego organu związkowego, jak również poinformować o zastosowaniu konsekwencji
9
prawnych zgodnie z § 109; w wypadku planowanego przeniesienia działacza związkowego na inne stanowisko
należy wcześniej poinformować odpowiedni organ związkowy.
(2) Związek zawodowy zobowiązany jest przedstawić swoje stanowisko w ciągu 8 dni roboczych licząc od
otrzymania pisemnego zawiadomienia o planowanych przez pracodawcę działań wg ust. (1). Jeżeli związek
zawodowy nie wyraża zgody na planowane działania, musi podać uzasadnienie swego stanowiska. Uzasadnienie
jest wystarczające, jeżeli realizacja planowanego działania:
a) utrudniłaby działalność organu związkowego, w którym pracownik wykonuje funkcję wybieralną, pod
warunkiem, że zaniechanie tego działania nie spowoduje nieproporcjonalnie dużych strat dla pracodawcy, lub
b) doprowadziłaby do dyskryminacji z powodu współpracy dla ochrony interesów pracowniczych w ramach
związku.
Jeżeli związek zawodowy do powyższego terminu nie przekaże swego stanowiska pracodawcy, należy uznać, iż
wyraża on zgodę na planowane działanie.
(3) W przypadku wypowiedzenia pracy w trybie szczególnym wobec działacza związkowego, zgodnie z ust. (2),
należy stosować taką samą zasadę. Różnica polega na tym, iż związek zawodowy jest zobowiązany przekazać
swoją opinię dotyczącą planowanego działania w ciągu 3 dni roboczych od otrzymania zawiadomienia od
pracodawcy.
(4) działacz związkowy ma prawo do ochrony zgodnie z ust. (1) na czas pełnienia funkcji, jak również w ciągu
roku po jego wygaśnięciu, pod warunkiem, że swoją funkcję pełnił przynajmniej przez 6 miesięcy.
(5) Jeżeli nie można określić, który organ związkowy jest uprawniony do postępowania w sprawie wybieranego
działacza, wtedy uprawnienia opisane w ust. (1) należą do tego organu związkowego, w ramach którego działacz
wykonuje swoją działalność.
(6) Ochrona opisana w ust. (1) obejmuje działacza do terminu i pod warunkami opisanymi w ust. (4), również w
przypadku, gdy pracodawca jest następcą prawnym.
29. § (1) Prawo obowiązujące w § 23. dotyczy uznanego za reprezentatywny u pracodawcy związku
zawodowego. Związek zawodowy nieuznany za reprezentatywny też posiada prawo wyrażenia sprzeciwu wg §
23, jeżeli planowane działanie (zaniechanie) pracodawcy jest sprzeczne z przepisami zawartymi w akcie
prawnym.
(2) Dla ust (1) za reprezentatywny należy uznać związek zawodowy, którego kandydaci podczas wyboru rady
zakładowej uzyskali przynajmniej 10 % oddanych głosów. Jeżeli u pracodawcy wybieranych jest więcej rad
zakładowych, to przy ustalaniu reprezentatywności należy uwzględnić sumowane wyniki poszczególnych
wyborów rad zakładowych. Należy uznać za reprezentatywny również związek zawodowy, wśród członków
którego jest 2/3 pracowników należących do jednej grupy zatrudnionych (jednego zawodu).
(3) Jeżeli wybór rady pracowniczej nie przyniósł rezultatu wg ust. (5) § 51, to dla określenia reprezentatywności
należy brać pod uwagę wyniki pierwszej tury wyborów.
3. Czy istnieje zobowiązanie zapewnienia pracownikom minimalnego wynagrodzenia?
10
Kwestię tę reguluje Rozporządzenie Rządu nr 321/2008, które weszłoi w życie 1 lutego 2009 r. Punkt (6) § 170
Ustawy nr CXII. z roku 2003 mówi, że urząd podatkowy może stwierdzić niedobór podatków oraz ustalić sankcję
podatkową wraz z odsetkami karnymi, jeżeli pracodawca w sposób niezgodny z przepisami zapłaci
wynagrodzenie niższe od ustalonego minimalnego wynagrodzenia dla pracownika zatrudnionego w pełnym
wymiarze czasu pracy.
Rozporządzenie Rządu nr 321/2008
O ustaleniu najmniejszego obowiązkowego wynagrodzenia (płacy minimalnej) oraz
zagwarantowanego minimalnego poziomu wynagrodzenia
W oparciu o upoważnienia otrzymane w ustępie (5) § 144. ustawy nr XXII. z roku 1992. - Kodeksu Pracy, Rząd za zgodą Rady Dialogu Społecznego (odpowiednik polskiej Komisji Trójstronnej) - zarządza, co następuje.
1. § Rozporządzenie obejmuje wszystkich pracodawców i pracowników.
2. § (1) Najmniejsza kwota osobistego wynagrodzenia ustalanego dla pracownika zatrudnionego w pełnym
wymiarze czasu pracy (pensja minimalna) przy odpracowanym pełnym okresie pracy od 1 stycznia 2009 r. w
trybie wynagrodzeń miesięcznego wynosi 71 500 forintów, przy tygodniowym 16 500 forintów, a w trybie
wynagrodzenia dziennego stawka wynosi 3290 forintów, a stawka godzinowa wynosi 411 forintów.
(2) Odmiennie niż w ustępie (1) dla pracownika zatrudnionego na stanowisku pracy wymagającym minimum
średniego wykształcenia, względnie minimum średniego wykształcenia zawodowego, pensja minimalna przy
odpracowanym pełnym okresie pracy kształtuje się następująco:
a) od 1 stycznia 2009 r. w trybie wynagrodzeń miesięcznych wynosi 87 000 forintów, tygodniowych 20 000
forintów, w trybie wynagrodzenia dziennego wynosi 4000 forintów, a stawka godzinowa wynosi 500 forintów;
b) od 1 lipca 2009 r. do 31 grudnia 2009 r. w trybie wynagrodzeń miesięcznych wynosi 87 500 forintów,
tygodniowych 20 100 forintów, w trybie wynagrodzenia dziennego wynosi 4300 forintów, a stawka godzinowa
wynosi 503 forintów.
(3) W przypadku stosowania wynagrodzenia akordowego i przy 100%-ym spełnieniu wymagań akordowych oraz
przy odpracowanym pełnym okresie pracy kwota miesięczniego wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w
pełnym wymiarze czasu pracy (pensja w pełni akordowa lub suma wynagrodzenia gwarantowanego i
wynagrodzenia ruchomego, uzależnionego od realizacji zadań)
a) zgodnie z ustępem (1) od 1 stycznia 2009r. wynosi przynajmniej 71 500 forintów,
b) zgodnie z ustępem (2) kwota zagwarantowanej minimalnej pensji
ba) od 1 stycznia 2009r wynosi 87 000 forintów,
bb) od 1 lipca 2009r do 31 grudnia 2009r. wynosi 87 500 forintów.
(4) Należy uwzględnić wymiar stawki godzinowej ustalonej w ust. (1) oraz (2) jeżeli całodzienny czas pracy w
stosunku do 8 godzin
a) jest krótszy [ust. (2) §117/B. Mt.], w proporcjonalnym powiększeniu,
b) jest dłuższy [ust. (3) §117/B. Mt.], w proporcjonalnym zmniejszeniu.
(5) W przypadku częściowego wymiaru czasu pracy:
11
a) stawki wynagrodzenia wymienione w ustępach (1)-(3) na miesiąc, na tydzień i na dzień, należy uwzględnić w
proporcjonalnym zmniejszeniu,
b) a stawkę godzinową ustaloną w ust. (1) oraz (2) należy uwzględnić w kwocie tam podanej lub zgodnie z
ustępem (4), proporcjonalnie zmienionej.
3. § (1) Rozporządzenie to wchodzi w życie od 1 stycznia 2009 r, a przepisy w zawarte w pkt. b) ust. (2) § 2. oraz
pkt. b) ust. (3) § 2. należy zastosować pierwszy raz do wynagrodzenia za miesiąc styczeń 2009 r, a przepis
określony w pkt. bb) ust. (3) § 2. należy zastosować pierwszy raz do ustalenia wynagrodzenia za miesiąc lipiec
2009 r.
(2) W rozporządzeniu tym pojęcie:
a) pracowdawcy - obejmuje również organy samorządowe,
b) pracownika - obejmuje również urzędnika publicznego oraz pracownika służby cywilnej,
c) pod pojęciem wynagrodzenia osobistego w przypadku urzędników publicznych należy rozumieć pensję
podstawową, a w przypadku pracowników służby cywilnej również sumę podstawowej pensji i kwot
uzupełniających razem.
(3) Jednocześnie z wejściem w życie rozporządzenia traci moc Rozporządzenie Rządu nr 316/2005. (XII. 25.) o
ustaleniu najmniejszego obowiązkowego wynagrodzenia (pensji minimalnej) oraz zagwarantowanego
minimalnego poziomu wynagrodzenia.
Ustawa nr XCII. z roku 2003.
o ordynacji podatkowej
Sankcje podatkowe
§170. ust. (6) Jeżeli pracodawca (wypłacający) nie wypełni lub wypełni niezgodnie z ustawą ciążącego na
osobach fizycznych obowiązku w zakresie odprowadzenia zaliczki na podatki, ustalenia i rozliczenia składek oraz
związanego z tym obowiązku składania deklaracji, urząd skarbowy stwierdza niedobór podatkowy obciążający
osobę fizyczną i ustala wynikające z niedoboru sankcje podatkowe wraz z odsetkami karnymi obciążając
pracodawcę - zgodnie z przepisami tego dotyczącymi - za wyjątkiem, kiedy niedobór podatków wynika z
oświadczenia podatnika, złożonego niezgodnie z prawem. Urząd podatkowy stwierdza niedobór podatków, ustala
sankcję podatkową oraz odsetki karne i obciąża nimi pracodawcę (wypłacającego) również w przypadku, jeżeli
pracodawca (wypłacający) zaliczki, podatek, składkę odliczył z wynagrodzenia osoby fizycznej, ale nie dopełnił
związanego z nimi obowiązku deklaracyjnego. Urząd podatkowy stwierdza zarówno niedobór podatków,
ustala sankcję podatkową oraz odsetki karne oraz obciąża nimi pracodawcę (wypłacającego)
również w tym przypadku, jeżeli bezsprzecznie można stwierdzić, iż pracodawca (wypłacający) dla
pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu, niezgodnie z przepisami prawa, wypłacił
mniejszą kwotę, niż wynosi obowiązująca w pierwszym dniu miesiąca poprzedzającego dany miesiąc
rozliczeniowy najmniejsza obowiązkowa kwota miesięcznego wynagrodzenia osobistego, ustalonego
dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu.
12