Nr 16 - Emaus

1
16
PARAFIA ŚW. STANISŁAWA BPA W SUBKOWACH
NR 3 MARZEC 2001
Ołtarz główny kościoła w Subkowach
Ołtarz główny dwukondygnacyjny pochodzi z roku 1700. Jego fundatorem był
biskup Szembek. Ołtarz jest wykonany w
stylu barokowym z elementami wczesnego rokoka.Głównym dziełem ołtarza (pierwszej kondygnacji, ale i całości) jest obraz
św.Stanisława biskupa i męczennika, głównego patrona kościoła i parafii. Ołtarz ma 6
m wysokości i 4,5 m szerokości. Pomiędzy
czterema kolumnami pierwszej kondygnacji są umieszczone figury świętych: z lewej
św.Jana Chrzciciela, z prawej św.Tomasza Apostoła. W drugiej kondygnacji (górnej) pomiędzy kolumnami znajdują się figury świętych:
Wojciecha z lewej strony i Mikołaja
z prawej. W części najwyższej ołtarza widzimy obraz Koronacji Matki
Bożej, a zwieńcza ołtarz trójkąt z napisem w języku hebrajskim: Jahwe
(Bóg), z którego wychodzą złote
promienie i srebrne obłoki. Na końcu tej dekoracji stoją dwie figury
aniołów. Pomiędzy trójkątem a obrazem w górnej kondygnacji znajduje się kartusz z herbem wspomnianego już biskupa Szembeka.
Tabernakulum jest rokokowe, ale
jest to teraz tylko zewnętrzna dekoracja; w środku kryje się właściwe
serce kościoła: żaroodporne, z licznymi zabezpieczeniami święte miejsce przechowywania Najświętszej
Eucharystii. Obok stoją dwa oszklone relikwiarze. Ołtarz główny to też
piękna płaskorzeźba u samego dołu
zamykająca w pionie mensę ołtarzową. Cały ołtarz jest wykonany w drewnie
lipowym. Do wyposażenia ołtarza należy
zestaw pięknych lichtarzy i krzyża. Wróćmy do dzieła, dla którego jakby stworzono
ołtarz, do głównego obrazu o wymiarach
200 cm (wysokości) i 137 cm (szerokości).
Obraz jest oprawiony w piękne złote ramy
i stanowi niejako duszę całego ołtarza. Obraz św.Stanisława Biskupa i Męczennika
pochodzi z II połowy XVIII wieku. Na
pierwszym miejscu widzimy wyraźnie wybijającą się postać biskupa krakowskiego
w stroju pontyfikalnym, z mitrą na głowie i
z pastorałem w lewym ręku. Biskupa otaczają jego współpracownicy. U dołu obrazu, z lewej strony, rzuca się w oczy wychudzona, sinobiała postać bardziej kościotrupa przypominająca. Jest to Piotr (Piotro-
win). Według podania biskup Stanisław
miał od niego nabyć wieś Piotrowin. Po
śmierci Piotra jego krewni fałszywie domagali się zwrotu ziem od biskupa krakowskiego, wykorzystując narastający konflikt
między królem a biskupem. Sąd królewski
wysłuchał skarg obu stron i nakazał bisku-
powi Stanisławowi przedłożenie dokumentów lub świadków potwierdzających prawa do własności tych ziem. Świadkowie
się znaleźli, ale bojąc się mściwego króla,
który chciał bardzo ucieszyć się porażką
biskupa, szybko się wycofali. I wtedy wybrał biskup na świadka samego Piotra, ażeby on sam potwierdził prawdę. Problem
był w tym, że Piotr nie żył już od trzech lat.
Święty biskup trzy dni pościł i modlił się, a
potem udał się z orszakiem na cmentarz.
Kazał odkopać grób, otworzyć
trumnę i po modlitwach -niczym
Pan Jezus wobec Łazarza- kazał mu
wstać dotykając ciało pastorałem.
Legenda mówi, że stało się tak, jak
prosił Boga biskup Stanisław. Piotr
wstał, udał się z biskupem do króla
i potwierdził, że biskup-cudotwórca jest prawowitym właścicielem
wsi. Moment wyjścia Piotra z grobu namalował przed wiekami artysta. W lewym górnym rogu obrazu jest mniej widoczna, na drugim planie, scena zabójstwa biskupa Stanisława. To tragiczne
wydarzenie miało miejsce na Skałce w Krakowie dnia 11 kwietnia
1079 roku. Żołnierze króla Bolesława Śmiałego dokonali na razkaz władcy zabójstwa biskupa
podczas celebracji Mszy
św.(Król-zabójca musiał opuścić
Polskę. Osiadł w Osjaku na Węgrzech i całe życie żałował, świątobliwie umierając).
Biskup Stanisław jest głównym
Patronem Polski, a cieszymy się również,
że jest Patronem naszej parafii.
Przez trzysta lat wierni naszej parafii
modląc się do Boga, patrzyli na ten ołtarz i
na Patrona parafii św.Stanisława, unosząc
swoje myśli wysoko. Utrzymajmy tę wysokość...
2
Z rozmów prowadzonych ze znajomymi wnioskuję, że na ogół mało orientujemy się w kompetencjach i strukturze
powiatu. Proszę chociaż skrótowo przybliżyć czytelnikom ten temat.
To prawda, że społeczeństwo słabo
orientuje się w kompetencjach i strukturze powiatu. Potwierdzają to nie tylko
moje doświadczenia wyniesione najczęściej z rozmów z różnymi ludźmi, ale dowodzą tego też profesjonalne badania
przeprowadzone przez wyspecjalizowane jednostki np. CBOS. Oznacza to nie
tylko brak dostatecznego zainteresowania tą tematyką w społecznościach lokalnych, ale przede wszystkim dowodzi, jak wiele jeszcze do zrobienia mają władze powiatowe jak i
władze centralne oraz media w
zakresie skutecznego informowania o celach i skutkach reformy samorządowej. Na wstępie swojej wypowiedzi pragnę podkreślić, że powiat nie jest
jednostką nadrzędną wobec gminy, nie
kontroluje jej poczynań, a raczej je uzupełnia. Zadaniem powiatu jest zarządzanie tymi sprawami, które przekraczają finansowe i organizacyjne możliwości
gmin. Powiatem, tak jak gminą, kierują
jego mieszkańcy poprzez swoich przedstawicieli wyłonionych w wyborach, czyli radnych. Swoje zadania powiat wykonuje za pomocą Starostwa Powiatowego (na czele którego stoi Starosta) i powiatowych jednostek organizacyjnych.
Jako najważniejsze kompetencje powiatu można wymienić sprawowanie nadzoru właścicielskiego w dziedzinie
ochrony zdrowia-jest właścicielem SP
ZOZ (Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej), a także szkolnictwa ponadpodstawowego i specjalnego.
Powiat jest też właścicielem wielu dróg,
do których często mamy uwagi. W ramach zespolonej administracji powiatowej działają: Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej, Komenda Powiatowa Policji, Powiatowy Inspektorat
Nadzoru Budowlanego, Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna i Powiatowy Urząd Pracy. Do kompetencji Starosty należy między innymi wydawanie,
zatrzymywanie i cofanie praw jazdy oraz
cały szereg innych uprawnień, które
szczegółowo określają odpowiednie
ustawy.
Jakie powody tak naprawdę zadecydowały o reaktywowaniu niemal po 25
latach powiatów?
Ponowne pojawienie się powiatów z
dniem 1 stycznia 1999r. nie nazwałbym
reaktywowaniem tamtych, które istniały
do 1975r. Pamiętajmy, że wówczas istnia-
ła zależność pionowa: województwo-powiat-gmina. Dzisiaj jednostki samorządowe, jak już wcześniej powiedziałem, są
w pełni suwerenne. Pozytywny przykład
gmin od ponad dziesięciu lat dowodzi,
że nie wymyślono lepszego sposobu
rządzenia jak autentyczny samorząd. To
gminy w sposób przemyślany, w poczuciu odpowiedzialności realizują nałożone na nie zadania. Wierzę, chociaż często mam wątpliwości, że ustawodawca
doceniając te fakty, utworzył powiaty i
nałożył na nie zadania w przekonaniu,
że tu w terenie ludzie widzą i wiedzą, jak
Wywiad
mi rejestracyjnymi i innymi ważnymi dokumentami. Tworzy się system bezpośredniego dostępu do baz danych w skali
kraju. Ma to znaczenie choćby w przypadku zaginięcia dokumentu czy pojazdu. Wiele gmin nie jest w stanie tym wymogom sprostać. Nasz powiat jest już w
tym systemie. Chcę dodać, że aby zminimalizować uciążliwości , o których pan
wspomina, utworzono w naszym powiecie dwa ośrodki zamiejscowe w gminach
najbardziej oddalonych od Tczewa. Jednocześnie zapewniam o kompetencji
urzędników i jak najlepszym traktowaniu interesantów w Starostwie Powiatowym w Tczewie.
Panie Stanisławie, proszę
mnie źle nie zrozumieć, nie
próbuję obarczać winą za istniejący stan samorządu powiatowego radnych. Sądzę, że i wy czujecie się oszukani.
Stan samorządu powiatowego należy,
tak jak każdy inny, poddawać ocenie.
Musi to jednak być ocena wnikliwa i
obiektywna, wykazująca to, co jest złe,
co wymaga naprawy, ale i pokazująca to,
co dobre. Z pewnością oczekiwania ludzi jak również radych były większe.
Mówiliśmy już o pieniądzach, a właściwie ich braku. Ktoś powiedział "tyle władzy ile pieniędzy", to prawda. Z pewnością lepiej bym się czuł, gdybyśmy jeździli po dobrych drogach, gdyby było
więcej pieniędzy na służbę zdrowia itd.
Ustawa o samorządzie powiatowym wymaga poprawy i tak się stanie. Nie można dobrze rządzić, nie mając źródeł dochodu. To jest poważny problem.
Jakie jeszcze inne problemy prócz
finansowych stoją na drodze lepszej służebności powiatów?
Powiaty to ciągle nowa struktura.
Społeczeństwo musi ją poznać. Potrzebna jest aktywna promocja tego samorządu. Z pewnością zły wpływ na ocenę i
pośrednio funkcjonowanie powiatów ma
ogromne bezrobocie panujące w kraju.
Narastająca bieda w społeczeństwie powoduje, że ludzie upatrują w powiatach
jeszcze jednego do dzielenia tej biedy, a
który kosztuje.
Uczucie niepokoju wywołuje także
dzielenie tego, czym powiat dysponuje.
w 1999r. zaledwie 4% budżetu powiatowego przeznaczono na inwestycje, co
przy stanie naszych dróg grozi komunikacyjnym paraliżem. Czy tegoroczny
budżet jest korzystniejszy dla inwestycji?
Prawda o tegorocznym budżecie jest
taka, że jest to budżet niezaspokajający
potrzeb.
dokończenie na stronie 8
z Stanisławem Dziakiem
radnym Rady Powiatu
Tczew
rozwiązywać swoje problemy. Myślę tu
o terenie tym powiatowym większym niż
gmina, a daleko od województwa czy
Warszawy.
Dla statystycznego Kowalskiego nie
jest istotne to w czyjej gestii znajduje
się Urząd Pracy. Zmiana podległości w
żaden sposób nie pomaga w znalezieniu
pracy. Na dodatek okazało się, że nowy
właściciel jest znacznie uboższy od dotychczasowego. Sens tej hałaśliwej roszady jest naprawdę głęboko ukryty,
proszę go więc nam ukazać.
Tak, to prawda, moje wątpliwości biorą się właśnie stąd, że w ślad za zadaniami nie poszły wcześniej obiecane pieniądze, których nam bardzo brakuje. Odnoszę wrażenie, że administracja rządowa
pozbyła się na rzecz powiatów problemów, licząc, że tam jakoś sobie poradzą.
Powiat jest administratorem Urzędu Pracy, a nie faktycznym kreatorem zwalczania bezrobocia. Brak mu swobody kreowania, choćby polityki podatkowej,
płacowej, czy oddziałowywania na środowiska gospodarcze.
Z chwilą powstania powiatów droga
do urzędu uległa wydłużeniu. Dotąd
obywatel wiele spraw mógł załatwić w
miejscowym urzędzie gminy, teraz musi
pojechać z tą sprawą do starostwa. Nie
dziwię się, że trudno spotkać pozytywną opinię o samorządzie powiatowym.
Jest to temat dość złożony. Wymaga
głębokiej analizy i wyjaśnienia. Chciałbym oprzeć się na przykładzie-określmy
to umownie-komunikacji czy geodezji.
To ustawodawca umiejscowił te sprawy
w powiecie, kierując się, uważam, racjonalnymi powodami. Chodzi tu o zapewnienie obrotem prawami jazdy, dowoda-
3
WIELKI POST
Wielki Post nazwę swą zawdzięcza przede wszystkim praktykom
pokutnym wiernych, ponieważ posty, obok modlitwy i spowiedzi, zajmowały poczesne miejsce. A były to posty często bardzo surowe: nie spożywano przez cały Wielki Post pokarmów mięsnych ani też, nie używano tłuszczów zwierzęcych. Wierność tej praktyce była tak daleko posunięta, że gospodynie w Środę Popielcową wypalały patelnie i inne naczynia kuchenne, by w nich nie pozostała nawet odrobina tłuszczu. Wiernie realizowano wezwanie Joela proroka czytane w liturgii pierwszego
dnia wielkopostnego: "Nawróćcie się do mnie całym swym sercem przez
post i płacz i lament".
W pierwszych wiekach istnienia Kościoła post przedwielkanocny trwał krótko i był bardzo surowy. W połowie III w. zasadniczo poszczono tylko tydzień. W późniejszym okresie zaczęto wydłużać post
przedwielkanocny do czterdziestu, pięćdziesięciu, a nawet siedemdziesięciu dni. Ostatecznie praktyka postu została ujednolicona w całym
Kościele przez papieża świętego Grzegorza Wielkiego w VI wieku i
objęła okres 40 dni nie wliczając niedziel, gdyż w praktyce Kościoła były
one dniami radosnymi.
Czterdziestodniowy post jest naśladowaniem Chrystusa, który przez
40 dni przygotowywał się do publicznej działalności, a także do swojej
Paschy - przejście przez mękę i śmierć do chwały zmartwychwstania.
W Polsce od czasów chrystianizacji ściśle przestrzegano przepisów postnych. Wspomina o tym już biskup i kronikarz niemiecki Thietmar (975 - 1019 r.) Jego kroniki, będące ważnym źródłem wiedzy w
epoce Piastów, donoszą m. in. o drakońskich metodach (wybijanie zębów) stosowanych przez władze państwowe wobec nie przestrzegających w tym zakresie przepisów kościelnych. W połowie XIII wieku
polskie przepisy dotyczące postów były znacznie surowsze niż na Zachodzie Europy. Podczas gdy Wielki Post rozpoczynano od Popielca, w
Polsce rozpoczynał się on już od siedemdziesiątnicy. A przecież - oprócz
Wielkiego Postu - były także tzw. "suche dni" (środa, piątek, sobota), a
także wigilie kilkunastu świąt w ciągu roku. Według statutów Warmińskich z 1449 roku do zachowania postów zobowiązani byli wszyscy,
którzy ukończyli 21 lat i jedynie biskup bądź proboszcz mógł chorym dać
pozwolenie na spożywanie w tym czasie nabiału. W miarę upływu czasu przepisy dotyczące postów łagodniały, ale nie dotyczyły Wielkiego
Postu. Staropolskie posty były jednak bardzo ważne: gdyby nie dobroczynny ich wpływ, ówcześni Polacy zniszczyliby sobie doszczętnie zdrowie ciężką korzenną i tłustą kuchnią z przewagą mięsa, ignorując prawie zupełnie owoce i warzywa. Dziś nawet nam trudno sobie wyobrazić człowieka, który, jak sławny żarłok Bohdan u dworu Bazylego księcia Ostrogskiego, na śniadanie zjadał: "ćwiartkę skopowiny, gęś, parę
kapłonów, pieczeń wołową, ser, 3 bochenki chleba, 2 garnce miodu; na
obiad: 12 sztuk mięsa - cielęciny, baraniny, wieprzowiny niemało, kapłona, gęś, prosię, 3 pieczenie - wołową, baranią, cielęcą, wina i miodu 4
garnce, prócz gorzałki. Wieczerzy nie opuszczał".
Obecnie Wielki Post ma podwójny charakter: ma nam przypomnieć chrzest i realizowanie Chrystusowego wezwania do pokuty. Ma
on usposobić wiernych do gorliwego słuchania Słowa Bożego i modlitwy. Zgodnie więc z zaleceniem Kościoła przeżyjmy dni Wielkiego Postu, odnawiając łaskę Chrztu Świętego i dążmy do wewnętrznej przemiany, czyli pokuty i nawrócenia, "aby dzięki temu z podniosłym i otwartym sercem przystąpić do radości niedzieli Zmartwychwstania."
JEDNYM ZDANIEM ...
l Nasz pojazd jest chory. Nie uratują zepsutego sa-
mochodu znaki drogowe ... Po prostu trzeba zatrzymać pojazd i oddać go do remontu. Nasz pojazd zwany Polską jest ciągle chory. Nie wyleczyliśmy się jeszcze z komunizmu, a już jesteśmy zarażeni neoliberalizmem (o.prof.Krąpiec) l Warszawa w swych dziejach była siedem razy zdobywana i niszczona , trzy
razy w XX wieku. (np. Moskwa -2 razy; Berlin -1raz;
Rzym - 1raz; Paryż 1raz) l Baryłka ropy to 159 litrów
l Radomska młodzież proponuje, aby 21 marca był
obchodzony jako dzień walki z narkotykami l Wezwania do ogólnonarodowych przeprosin Żydów za
mord w Jedwabnem w 1941 r. są "co najmniej przedwczesne" oraz "mocno przesadzone" -uważa Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej l Dzieci polskie coraz częściej wybierają żebranie jako sposób
zarabiania pieniędzy na ciuchy, płyty,sprzęt elektroniczny l Były prezydent USA Ronald Regan został
uznany za prezydenta wszechczasów l Rząd brytyjski zamierza wprowadzić prawo, które chroniłoby ludzi przed dyskryminacją religijną i pozwoliłoby m.in.
katolikom uczęszczać na Msze św. w dni nakazane i
dni świąteczne. Proponowane zmiany przewidują, że
pracownik będzie miał prawo do wolnego czasu na
modlitwę lub udział w obrzędach religijnych w święta
obowiązkowe l Według najnowszych raportów ONZ
liczba ludności w ciągu najbliższego półwiecza wzrośnie o 50 % , ale w krajach rozwiniętych,zwłaszcza w
Europie, będzie się rodziło coraz mniej dzieci l W
Wilnie otwarto Dom Polski, który w swej działalności
będzie skupiał aż 31 organizacji polskich na Litwie l
Rząd niemiecki rozpoczął realizację kontrowersyjnego projektu pomocy młodym skinheadom w wyrwaniu się ze skrajnie prawicowych organizacji, a potem
w stworzeniu im nowego życia. Realizacja tego projektu może kosztować nawet 100 tysięcy marek na
osobę l Ponad połowa Polaków nigdy nie czyta książek, a 60 % nigdy ich nie kupuje ! l W TVP mamy do
czynienia ze zjawiskiem "antyedukacji obywatelskiej",
powodującej zmniejszenie zainteresowania życiem publicznym (M.Jurek) l Polska otrzymała od W.Brytanii fragment tajnych dokumentów dotyczących tragicznej śmierci gen.Władysława Sikorskiego. Brytyjczycy zawsze uważali, że był to wypadek. Teraz uznali, że mógł to być sabotaż (nawet z udziałem NKWD)
l Ukazała się wielka księga Dziesięciolecia Polski
Niepodległej 1989-99 l Gdyby weszła w życie ustawa o finansowaniu z budżetu państwa partii politycznych, to SLD otrzymałaby rocznie ok.40 milionów zł powiedzieli liderzy Platformy Obywatelskiej, którzy
są przeciw tej ustawie l O nieprzeklinanie w Wielkim
Poście i poszanowanie języka polskiego zaapelował
do mieszkańców prezydent Tarnowa J.Rojek l Satanizm w internecie i w grach komputerowych był tematem konferencji w Rudzie Śląskiej z udziałem ekspertów ds.sekt z Niemiec, Słowacji, Włoch i Polski. Większość polskiego satanizmu zawiera treści prymitywne i
wulgarne, ale w żadnym wypadku nie można go lekceważyć, bo jest śmiertelnie niebezpieczny -powiedziano
4
Odkrywajmy
Biblię
Jan Paweł II powiedział:
I. Pobieżny przegląd Biblii, takie przewracanie kartek, może W dzisiejszym świecie prawie na wszystkich dachach
stwarzać pozory, że poszczególne Księgi Pisma św. są w nieła- znajdują się nadajniki i anteny, służące do wysyładzie i zestawione jakby przypadkowo.
nia i odbioru wszelkiego rodzaju informacji z każdeNic bardziej mylnego! Plastyczne obrazy o początku świata i
go i do każdego zakątka globu.
życia, a także o słynnych przodkach narodu żydowskiego są na
Wśród wielu wiadomości
początku. Potem odkrywamy listę praw, później historię, która
niech będzie słyszane także
ukazuje dzieje przymierza Boga i jego Ludu. I to, co my chrześcisłowo Boże. We wszystkich
janie nazywamy Starym Testamentem, dla żydów jest całą Bikulturach i we wszystkich
blią.
czasach, zwłaszcza w
II. Dla nas Biblia ma dwie części: Stary i Nowy Testament.
Nowy Testament (NT) zawiera opowieści o Jezusie zawarte w
dzisiejszej dobie transforczterech księgach. Są to Ewangelie. Po Ewangeliach jest księga
macji, ludzie zadają te same
Dziejów Apostolskich (Ap) opowiadająca o historii pierwszych
pytania o sens życia:
gmin chrześcijańskich. Potem znajdziemy Listy Apostolskie, któKim jestem? Skąd przychodzę
rych autorami są uczniowie Jezusa. Na samym końcu jest dziwi dokąd zmierzam?
na Księga Objawień Św.Jana, czyli Apokalipsa.
Dlaczego
istnieje
zło? Co czeka mnie po tym życiu?
III.Co oznacza w Biblii słowo "Testament" ? Pochodzi to słoW
każdym
okresie
kościół udziela jednej, najbarwo z łaciny (testamentum) i oznacza przymierze. Gdyby ktoś
zapytał, co jest myślą przewodnią Pisma Świętego, czyli Biblii,
dziej zadowalającej odpowiedzi na najgłębsze
czyli Starego i Nowego Testamentu, to należałoby powiedzieć,
pytania ludzkiego serca
że jest nią Boży plan zbawienia ludzkości. Czyli innymi słowy:
- jest nią sam Jezus Chrystus.
Stary Testament mówi o przymierzu Boga z narodem izraelskim,
Dlatego głos chrześcijan nigdy nie może zamilknąć.
a Nowy Testament mówi o sposobie w jaki Bóg przez swojego
(z listu na Światowy Dzień
Syna Jezusa Chrystusa odnowił przymierze już ze wszystkimi
Środków
Społecznego Przekazu)
ludźmi.
Co z tym czyśćcem ?
Niebo, a nawet piekło kojarzy mi się bardziej
wyraźnie. Czyśćca tak do końca nie rozumiem.
Proszę o objaśnienie ...
Pismo święte dość wyraźnie mówi o potrzebie modlitwy za
zmarłych i ażeby objaśnić wiarę w istnienie czyśćca, czyli pośmiertnego oczyszczenia, należy się na jego świadectwo powołać. Księga Machabejska mówi o Judzie, wodzu Izraela,
który wobec poległych nakazał modlitwy i złożenie ofiary, "aby
zostali uwolnieni od grzechu" i wyraża
pochwałę dla Judy. O potrzebie modlitwy za zmarłych mówi też tradycja starożytna. Św.Augustyn (IV-V w.) w "Wyznaniach" pisze o prośbach swej niedawno zmarłej matki św.Moniki, aby
modlono się za jej duszę i wspomina
również o istniejącym w Kościele zwyczaju modlitwy za zmarłych. Zatem modlitwa może pomóc zmarłym i dlatego należy się modlić. Człowiek żyjąc w pełni po Bożemu, może znaleźć się w sytuacji, że
śmierć stanie się dla niego momentem zjednoczenia z Bogiem w
wieczności. Może być inaczej: człowiek sprzeciwia się Bogu,
odrzuca Go i idzie ku potępieniu. W obu przypadkach modlitwa za zmarłych byłaby niepotrzebna: obdarowanym życiem
wiecznym (świętym) i tym, którzy zostali potępieni, modlitwa
nie znajduje uzasadnienia. Zbawionym jest niepotrzebna, skazanym na piekło nie może już pomóc. W "Niecodzienniku"
Ks.Jana Twardowskiego jest taka scenka: do zakrystii jednego
z kościołów warszawskich przyszła starsza pani. Proboszcz:
proszę Panią, niedługo będzie pierwsza rocznica śmierci pani
męża, nie pamiętała pani o zamówieniu Mszy św. Pani: księże
proboszczu: jeżeli on jest w niebie, to już nie trzeba zamawiać
Mszy, jeżeli jest w piekle, to przepadł, a jeżeli jest w czyśćcu, to
ja go znam, on długo wytrzyma. Przeważnie człowiek nie idzie
zupełnie prostą drogą, czy zupełnie krzywą ...Dobro miesza
się ze złem, wiara z niewiarą itp. W chwili śmierci może ciążyć
na człowieku nie odpokutowany grzech lub lekki grzech
(grzech ciężki skazuje człowieka na wieczne potępienie) i wtedy modlitwa za zmarłych daje przekonanie, że chociaż po
śmierci niemożliwe jest nawrócenie, "to jest możliwe odpokutowanie za grzechy już odpuszczone i oczyszczenie z wad".
I to oczyszczenie po śmierci nazywa się czyśćcem. I w tym
oczyszczeniu poprzez modlitwy za
zmarłych możemy uczestniczyć,
pomagając im i przyspieszając
ostateczną szczęśliwość wieczną.
Stąd modlitwy za zmarłych na
cmentarzu i przy każdym pacierzu,
stąd zamawiamy Msze święte.
Gdybyśmy nie mieli wiary w istnienie czyśćca, modlitwy za zmarłych byłyby czymś niezrozumiałym. A przecież często pamiętamy o duszach w czyśćcu... Kościół codziennie modli
się za zmarłych i przypomina o istnieniu czyśćca. Nie mówi
natomiast o rodzajach doznawanych cierpień. Ogień
czyśćcowy, zdaniem wielu teologów, jest tylko obrazem i
symbolem. Z czyśćca prowadzi jedna droga : po oczyszczeniu dusze kroczą do nieba. Gdy już nas nie będzie, oczekujmy takiej rodziny i takich przyjaciół, którzy zastygną w
modlitwie przy naszym grobie... żebyśmy nie musieli zbyt
długo przesiadywać w czyśćcu. Kończę życzeniem dla
Pana i dla wszystkich: spotkajmy się kiedyś w domu Ojca
w niebie, wszyscy.
F.K.
KŁOPOTLIWE
PYTANIA
5
K R Z Y Ż
(łacińskie: crux)
W starożytności krzyż był u ludów wschodnich, a także u
Rzymian, okrutnym i najbardziej hańbiącym narzędziem wykonywania wyroku śmierci, podobnie jak później szubienica. Przez
śmierć Jezusa stał się znakiem zbawienia. Kościół używa go przy
błogosławieństwach i poświęceniach.
Chrześcijanie zawieszają go w swoich domach. Niesie się go
na czele procesji i pielgrzymek. Krzyż biskupi ma przypominać o
naśladowaniu Chrystusa. Krzyż przywodzi wiernym na pamięć
śmierć ich Pana, ale także Jego zmartwychwstanie.
W ten sposób jest on znakiem wiary w Boga,Jego miłości
przezwyciężającej śmierć i nadziei na życie wieczne.
/ABC chrześijanina; s.126i127/
Oto najbardziej znane krzyże:
Krzyż grecki,
najstarszy znak chrześcijański
Krzyż św.Andrzeja, już długo przed Chrystusem
używany w sztuce hebrajskiej jako znak ochronny i
własności (litera taw); obecna nazwa wzięła się stąd,
ze kształtem przypomina drzewo męki, na którym
poniósł śmierć męczeńską św. Andrzej.
Krzyż łaciński, najczęstsza chrześcijańska
forma krzyża stosowana w Kościele zachodnim
(łacińskim)
Krzyż prawosławny, forma krzyża stosowana w
Kościele wschodnim; górna belka poprzeczna jest
zapewne stylizacją napisu umieszczonego na krzyżu, dolna zaś belka skośna stylizacją podpórki, do
której zostały przybite stopy Jezusa.
Krzyż papieski jest zastrzeżony wyłącznie papieżowi; wskazuje na potrójny urząd papieża: kapłański, pasterski, nauczycielski. Jan Paweł II nie używa
go /wspiera się na zwykłym/.
Krzyż jerozolimski, przypomina o pięciu ranach
Chrystusa; nazwa wzięła się od Rycerzy Grobu Pańskiego, którzy nosili go na swych białych płaszczach.
Żywy Różaniec
l 11 marca Zelatorki Róż Żywego Różańca przy naszej parafii
miały swoje spotkanie.
Została uzupełniona lista Róż, zapisano nowych członków w
miejsce zmarłych (musi być 15 osób).
Aktualna lista Róż z Zelatorkami (czyli z szefowymi):
Róża I Subkowy -patron: sw.Jadwiga Królowa -zel. Helena Jakusz- Gostomska
Róża II Subkowy -patron: św.Stanisław Bp - zel. p.o. Dorota
Uszyńska
Róża III -Mały Garc- patron: św.Wojciech - zel. Maria Raczkowska
Róża IV -Narkowy I -patron: św.Dominik - zel.Józefa Gacek
Róża V - Narkowy II -patron: św.Roch - zel.Zofia Nawój
Z KATECHIZMU
KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO
"Wierzę w życie wieczne" - artykuł XII, str.249-251
1. Sąd szczegółowy
(1021) Śmierć kończy życie człowieka jako czas otwarty na
przyjęcie lub odrzucenie łaski Bożej ukazanej w Chrystusie. Nowy
Testament mówi o sądzie przede wszystkim w perspektywie ostatecznego spotkania z Chrystusem w Jego drugim przyjściu, ale
także wielokrotnie potwierdza, że zaraz po śmierci każdego nastąpi zapłata stosownie do jego czynów i wiary.Przypowieść o
ubogim Łazarzu i słowa Chrystusa wypowiedziane na krzyżu do
dobrego łotra ... mówią o ostatecznym przeznaczeniu duszy, które
może być odmienne dla różnych ludzi.
(1022) Każdy człowiek w swojej nieśmiertelnej duszy otrzymuje zaraz po śmierci wieczną zapłatę na sądzie szczegółowym,
który polega na odniesieniu jego życia do Chrystusa i albo dokonuje się przez oczyszczenie, albo otwiera bezpośrednio wejście do szczęścia nieba, albo stanowi bezpośrednio potępienie
na wieki.
II. Niebo
(1023) Ci, którzy umierają w łasce i przyjaźni z Bogiem oraz są
doskonale oczyszczeni, żyją na zawsze z Chrystusem. Są na zawsze podobni do Boga, ponieważ widzą Go "takim, jakim jest",
twarzą w twarz.
(1024) To doskonałe życie z Trójcą Świętą, ta komunia życia i
miłości z Nią, z Dziewicą Maryją, aniołami i wszystkimi swiętymi,
jest nazywane "niebem". Niebo jest celem ostatecznym i spełnieniem najgłębszych dążeń człowieka, stanem najwyższego i
ostatecznego szczęścia.
(1025) Żyć w niebie oznacza "być z Chrystusem". Wybrani
żyją w "Nim", ale zachowują i - co więcej - odnajdują tam swoją
prawdziwą tożsamość, swoje własne imię.
(1026) Jezus "otworzył" nam niebo przez swoją Śmierć i swoje Zmartwychwstanie...
Niebo jest szczęśliwą wspólnotą tych wszystkich, którzy są
doskonale zjednoczeni z Chrystusem.
(1027) Tajemnica szczęśliwej komunii z Bogiem i tymi wszystkim, którzy są w Chrystusie, przekracza wszelkie możliwości naszego zrozumienia i wyobrażenia. Pismo święte mówi o niej w
obrazach: życie, światło, pokój, uczta weselna, wino królestwa,
dom Ojca,niebieskie Jeruzalem, raj : "To, czego ani oko nie widziało, ani ucho nie słyszało, ani serce człowieka nie zdołało
pojąć, jak wielkie rzeczy przygotował Bóg tym, którzy Go miłują"
(1 Kor 2,9).
Róża VI - Narkowy III - patron : św.Józef -zel. Stanisława Kołodziej
Róża VII - Wielka Słońca - patron : bł.Aniela Salawa - zel. Gertruda Cisewska (jest to najstarsza Róża, założona w roku 1946)
Róża VIII - Wielgłowy I - patron: św.Kinga - zel. Zofia Latocha
Róża IX - Brzuśce - patron: św.Maksymilian Maria Kolbe - zel.
Elżbieta Freitag
Róża X -Czarlin - patron: św.Anna - zel. Maria Polańska
Róża XI - Małe Subkowy - patron: św.Teresa z Lisieux - zel.
Ludwika Knurowska
Róża XII - Gniszewo - patron - św.Helena - zel. Teresa Januszewska
Róża XIII - Wielgłowy II - patron: św.Wincenty a Paulo - zel.
Cecylia Stempa
Prezesem Róż Różańcowych jest pani Barbara Gurbowicz
6
ROK
KARDYNAŁA STEFANA
WYSZYŃSKIEGO
Myśli
Duch Święty to przedziwne tchnienie życia,
to jakby wiatr usłużnie przynoszący wilgoć na pustynię.
Nigdy nie mozemy dopuścić do tego, aby w naszym rozumieniu ktoś był do tego stopnia
mało wart, by nasza "królewska mość" nie mogła schylić się do jego nóg.
Najważniejsze jest zwycięstwo w małym,
w czymś niesłychanie małym - nad sobą.
Współczesnemu człowiekowi potrzeba mądrości kontemplacji,
jeśli ma się uratować, a nie zginąć w szumie liści sezonowych mądrości.
Słowo jest wyrazem miłości, jest "czerpakiem", który zanurzamy w ogrom
Istoty Boga, aby zaczerpnąć z Niej okruszynę miłości i podać ją dalej.
Męstwo nie polega na noszeniu broni,
bo męstwo nie trzyma się żelaza, tylko serca.
Bóg tak w świecie działa, że im czasy są bardziej pyszne, butne, zarozumiałe
i pewne siebie, tym pokorniejsze sługi świata posyła.
Bóg nie stawia granic wielkości człowieka. Sam jest bezkresny,
więc i ubóstwienie człowieka prowadzi bez kresu.
1901-1981
Miłość ma w sobie przedziwną ruchliwość i zdolność rodzenia "nowego";
nawet grób rozwali i pieczęcie rozerwie, aby wybiec na świat i wieścić nowe życie.
właścicielką Czarlina przed wysiedleniem była Helena von Wallenberg-Pacholly, mieszkająca koło Wrocławia. Od niej ziemie
dzierżawił aż do roku 1945 Heinz Nachtigal. Pod koniec II wojny
( z cyklu wsie naszej parafii ... dzisiaj Czarlin. Część
światowej Czarlin i Narkowy liczyły razem 653 mieszkańców. CzarCzarlina od strony Subków do wiaduktu na szosie mal- lin od wieków należał do parafii Subkowy, chociaż nie jest w
borskiej należy do parafii Subkowy, druga część do rejestrze wsi parafialnych od samego początku.
Czarlin
parafii Św Franciszka z Asyżu w Tczewie-Górkach. W
nr 8/2000 Emaus p. J. Makowski pisał o Małym Garcu. O Czarlinie pisze Małgorzata Jurczyńska)
Czarlin jest po raz pierwszy wzmiankowany w 1260 r. przy okazji nadania lubeckiego prawa miejskiego Tczewowi.Nazwę wsi
często zmieniano: Czedlin, Zedlin i Czarlin. Zarówno niemiecka
rodzina Adel z Czarlina, jak i polska rodzina Czarlińskich użyczyły swych nazwisk miejscowości. Od roku 1601 do 1817 ziemia ta
dwanaście razy zmieniała właściciela. Była w posiadaniu.in. rodzin Zedlin i Sokołowskich. W 1772 r. ziemie przeszły pod pruskie
panowanie, a właścicielem stał się starosta sobowidzki von Kicki. W 1817 roku Czarlin został kupiony przez Samuela Heine. Rok
później właściciel majątku założył wiejską szkołę. Miejscowy nauczyciel Herman Krefft prowadził kronikę, która obejmuje okres
od 1865 do 1912 roku. Kierował on szkołą i swoje spostrzeżenia o
mieszkańcach i życiu codziennym utrwalił właśnie w tej kronice.
Z kroniki wiemy, że do szkoły w roku 1875 uczęszczało 80 dzieci
(67 polskich i 13 niemieckich); że w Czarlinie hodowano owce,
które zostały sprowadzone z Francji w roku 1874; że mieszkańcy
już wtedy uprawiali buraki cukrowe.
Według niemieckiego rejestru z roku 1910 Czarlin liczył 263
mieszkańców, a w roku 1921 liczba ta wzrosła do 311. Ostatnią
Kronika parafialna
Zmarli:
V Aniela Kaszubowska l. 93 z Radostowa
V Anastazja Plewka l. 95 z DPS w Pelplinie
V Pelagia Mułkowska l.89 z Narków
V Antoni Faliński l.44 z Wielgłów
V Jan Zasempa l.50 z Subków
V Marianna Palbach l.81 z Czarlina
VMarianna Ciosek z Rybaków
V Jan Ciosek z Rybaków
Chrzest otrzymali:
Szela Krystian Marek z Wielgłów
Drossel Maja Teresa z Subków
(dane z dn. 21.03.2001)
SPOWIEDŹ WIELKANOCNA
03. 04. 2001 (wtorek)
w godzinach: 1015-12 00 i 1530-1800
w Brzuścach: 15 30-1700
7
W Gminnym Ośrodku Kultury Sportu i Rekreacji w Subkowach 18 lutego 2001 r. odbył się koncert pod hasłem
DZIECI - RODZICOM. Zaprezentowało się na nim 70 młodych wykonawców z kółek muzycznych działających przy domu kultury.. Widzowie
mogli obejrzeć występ zespołu wokalnego SŁOWIKI oraz instrumentalistów
grających na perkusji, gitarach elektrycznych i klasycznych, keybordach ,
fletach , tworzących zespół JUNIOR
BAND. Solowy pokaz gry na klarnecie
zaprezentował Paweł Świtalla.. Największe emocje wśród widzów wzbudził występ zespołu tanecznego BREAK DANCE. W autorskim programie tanecznym
wystąpili: W. Kreja, D. Karwel, Ł.
Ossowski, P. Haza, P. Wasilewski. Koncert obejrzało około 130 osób.
hasłem "Młodzież zapobiega
pożarom". W turnieju brała
udział młodzież z Zespołu
Szkół w Subkowach i ze Szkoły Podstawowej w Małej Słońcy. Pierwsze miejsce zajęła Aurelia Galińska z gimnazjum w Subkowach.
Drugie-Maja Sobisz z M. Słońcy,
trzecie-Karolina Stryj z Subków.
Wieści gminne...
Dnia 27.02. br. odbył się w Warszawie
Kongres Gmin Wiejskich RP, na którym
omawiano sprawy dotyczące finansowania gmin ze szczególnym uwzględnieniem oświaty. Naszą gminę na kongresie reprezentował wójt Z. Makowski.
Rozpoczęła pracę Komisja Rewizyjna,
która zajęła się oceną wykonania budżetu gminy za 2000 r. celem udzielenia absolutorium Zarządowi Gminy.
Dnia 06.03 2001 w sali narad Urzędu
Gminy w Subkowach doszło do spotkania władz gminy z jubilatami obchodzącymi 50-lecie małżeństwa. Przyznane przez Prezydenta RP Aleksandra
Kwaśniewskiego medale "Za długoletnie pożycie małżeńskie" z rąk wójta
gminy Z. Makowskiego otrzymali: Genowefa i Adam Litawowie, Bronisława i
Tadeusz Manterysowie, Kazimiera i Kazimierz Nowakowscy, Alina i Stefan
Sawczukowie, Zofia i Kazimierz Szulcowie. Także i my dołączamy się do wypowiedzianych na spotkaniu gratulacji
i życzymy szacownym jubilatom doczekania diamentowych godów. W związku z tym, że Urząd Stanu Cywilnego w
Subkowach nie posiada w swej ewidencji pełnych danych dotyczących dat
zawartych małżeństw, prosi za naszym
pośrednictwem mieszkańców gminy o
zgłaszanie z 6-miesięcznym wyprzedzeniem informacji o mających nastąpić
jubileuszach 50 rocznicy ślubu.
Od 5 marca b.r. odbywają się zebrania
wiejskie w poszczególnych sołectwach.
Uczestnicy zebrań poruszają tematy związane z oświetleniem ulic , telefonizacją,
dowozem dzieci, siecią szkół, stanem
dróg, czystością i porządkiem. Wiele
osób życzyłoby sobie, by każdy właściciel nieruchomości zobowiązany został
do posiadania dokumentów świadczących o wywozie nieczystości stałych i
płynnych przez wyspecjalizowane firmy
na wysypisko i do oczyszczalni ścieków.
Na zebraniach mieszkańcy dokonują także podziału środków finansowych będących w dyspozycji sołectw. W Brzuścch postanowiono przeznaczyć 500 zł
na OSP, 300 zł na szkołę, 1514 zł na oświetlenie ul. Milenijnej. Narkowy wydadzą
swoje środki na zakup tabliczek z nazwami ulic- 754 zł ,oświetlenie skrzyżowania ul J. Pawła II z ul. Polną -1000 zł.
W Gorzędzieju zaplanowano wykorzystać środki, dokonując zakupu płytek
chodnikowych za 1500 zł, gier do świetlicy wiejskiej za 300 zł, zlecając równanie drogi Narkowy - Gorzędziej, wspomagając szkołę kwotą 200 zł i przedszkole
samorządowe kwotą 200 zł.Rybaki rozdysponowały środki na następujące
cele: szkoła - 500 zł, świetlica wiejska 1000 zł, do dyspozycji rady sołeckiej 429 zł.
Roztrzygnięty został gminny konkurs
plastyczny pt. "Świat w oczach dziecka". Zgłoszone prace, a było ich 57, oceniało jury w składzie: Bożena Rudnik,
Wiesława Zawadzka, Zbigniew Kornacki. Pierwsze miejsce przyznano Wioletcie Gwiazda, drugie Joannie Murzydło,
trzecie Magdzie Biarda. Wyróżnino prace Karola Stryja, Małgorzaty Kwiatek i
Romana Kosedy.
Gminny Ośrodek Kultury Sportu i Rekreacji w Subkowach wraz z Gminnym
Ośrodkiem Kultury z Morzeszczyna
organizują corocznie międzygminny turniej tenisa stołowego. W tym roku turniej odbył się w Morzeszczynie 17 marca. W poszczególnych kategoriach wiekowych trzy pierwsze miejsca zajęli: do
15 lat- A. Gardzielewski, M. Choszcz, M.
Lisewski; do 20 lat - W. Miller, S.Hildebrandt, K. Gardzielewski; do 30 lat - T.
Choszcz, R. Pawłowski, D. Kotowski;
ponad 30 lat -S. Gerowski, K. SpojnaroZarząd Gminy Subkowy dokonał zmian wicz, E. Georgijew. W konkurencji druw budżecie gminy. Ustalono nowy har- żynowej zwyciężyła reprezentacja Submonogram realizacji wydatków i docho- ków 126: 91.
dów. Przyjęto także regulamin określający warunki przyznawania dyrektorom Dyrekcja Zespołu Szkół w Subkowach
szkół i przedszkoli dodatku motywacyj- wspólnie z miejscowym GOKSiR zornego. Zarząd przyjął również sprawoz- ganizowała w czasie ferii zimowych zidanie ze swej działalności za rok 2000. mowisko dla 88 uczniów. Dzięki środZostanie ono przedstawione na sesji kom z GOPS w Subkowach 65 uczniów
Rady Gminy.
mogło uczestniczyć w zajęciach bezpłatnie. Urząd Gminy zapewnił dzieciom
Dnia19.03.2001r. odbyło się Walne dowóz. Zimowisko miało charakter rekreZgromadzenie członków Gminnej Spół- acyjno-sportowy .Uczniowie uczestniki Wodnej "Wisła" w Subkowach, na któ- czyli w licznych konkursach, zajęciach
rym przyjęto sprawozdanie za 2000r, z komputerem, grach i zabawach. Wyjeudzielono absolutorium zarządowi, przy- chały nawet na dwie wycieczki: do Jedjęto budżet i plan robót spółki na 2001r. nostki Wojskowej w Pruszczu Gdańskim
oraz uchwalono wysokość składki, któ- i do Fabryki Wyrobów Czekoladowych
ra wynosić będzie 15 zł od hektara.
"Fazer" w Gdańsku. Największą jednak
atrakcją okazał się kulig. Zimowisko zoXXI Sesja Rady Gminy odbędzie się w stało zgłoszone do konkursu "Ferie na
sali narad Urzędu Gminy o godz 10.00 w sportowo, kulturalnie, bezpiecznie i zdrodniu 26.03.br. Radni omówią stan bez- wo", organizowanego przez Ministerpieczeństwa i porządku publicznego, stwo Edukacji Narodowej. Musiało być
ochrony przeciwpożarowej i ratownic- rzeczywiście świetnie zorganizowane, bo
twa w gminie.
otrzymało pierwsze miejsce na szczeblu
wojewódzkim w kategorii szkół wiejEliminacje gminne turnieju wiedzy po- skich. Czy na poziomie ogólnopolskim
żarniczej odbyły się w dniu 16.03.br. pod też zdobędzie laury, niebawem się okaże.
8
Konkurs fotograficzny
pt. "Zgadnij" nr 12
Wywiad
-dokończenie ze str. 2.
Na prawie wszystko brakuje pieniędzy. Szczególną troską rady i starostwa
jest ratowanie szpitala, tam szczególnie
brak pieniędzy. Jest to temat tak ważny,
że wymaga innej rozmowy. Jeśli chodzi
o drogi, to radykalnej poprawy nie należy się spodziewać, ale z pewnością ubędzie dziur. Dzięki nowej inwestycji w tzw.
równiarkę do poboczy poprawi się ich
stan. Domy pomocy społecznej są placówkami, gdzie jest prowadzonych szereg inwestycji, które powodują, że można o nich śmiało mówić.
Na koniec pytanie osobiste. Gminę
Subkowy reprezentuje w powiecie trzech
radnych. To dlaczego my, mieszkańcy
gminy Subkowy, nie dostrzegamy korzyści z tego płynących -tak wnioskuję z pana
wypowiedzi. Dlaczego żaden z was nie spotkał się z wyborcami i nie spróbował przedstawić tego wszystkiego, o czym dzisiaj z
sobą rozmawialiśmy?
Przypomnę, że z terenu naszej gminy
jest w Radzie pan Jerzy Cisewski, który
jest jednocześnie członkiem zarządu powiatu, pan Tadeusz Spychalski i ja. Pomimo, że jest nas niewielu, to naprawdę
aktywnie wspieramy tam, gdzie jest to
możliwe, interes naszej gminy. Jako przykład wymienię przekazanie nieodpłatnie
na rzecz gminy Ośrodka Zdrowia w Subkowach, to za sprawą naszej aktywności w pierwszej kolejności poprawiono
stan dróg na naszym terenie. Często jestem "łącznikiem" w sprawach gminapowiat. Jeśli chodzi o spotkania z wyborcami, to mogę odpowiadać tylko za
siebie. Z pewnością tych spotkań jest
za mało. Wykorzystuję każdą okazję, by
mówić o tym, co robię. Czynię to przy
okazji zebrań branżowych, czy innych
spotkań mniej oficjalnych. Dziękuję za
dzisiejszą rozmowę, bo prasa to najlepsza okazja zdania relacji z mojej pracy w
Radzie Powiatu. Na koniec pragnę zapewnić, że staram się wykonywać swój
mandat jak najlepiej, by nie zawieść oczekiwań wyborców.
Dziękuję.
Rozmawiał Sz. R.
Zadanie: Podaj nazwiska,imiona i
funkcje przedstawionych postaci.
Rozwiązanie konkursu nr 11
Cztery odpowiedzi były prawidłowe.
Chodziło o Przypowieść o Synu Marnotrawnym, a obraz przedstawia ojca trzymającego syna, który właśnie wrócił z dalekiej i złej podróży.
Nagrodę wylosował: Karol Zieliński z
ul.Kościelnej 22 w Subkowach (poprzednio też miał szczęście w losowaniu). Gratulujemy.
Nagrodę można odebrać 27 marca o
g.17.30 w biurze parafialnym.
Porady domowe
Często nie możemy pozbyć się uciążliwych plam na naszych ubraniach. Reklamy telewizyjne oferują nam wiele „super
odplamiaczy” bądź „inteligentnych” proszków, które w rzeczywistości nie skutkują.
Zamiast wydawać pieniądze na coraz to
nowe środki chemiczne, możemy wypróbować domowych sposobów, które na
pewno nas nie zawiodą.
Musisz wiedzieć że:
l plamę z herbaty na obrusie usuniesz
bez trudu, jeśli zwilżysz ją sokiem z cytryny, a następnie spłuczesz;
l zabrudzony aksamit dobrze wyczyścisz innym kawałkiem tej tkaniny, gdy ją
lekko zwilżysz i będziesz czyścić pod włos;
l zielone plamy z trawy usuniesz przecierając tkaninę denaturatem lub mieszanką wody utlenionej z odrobiną amoniaku;
l wełniane ubrania zabezpieczysz przed
molami, jeśli owiniesz każdą rzecz w papier
gazetowy, gdyż one nie lubią farby drukarskiej;
l bardzo zabrudzony kołnierzyk koszuli
natrzyj szamponem do włosów, odczekaj
godzinę, a później wypierz całą w proszku
do prania;
laby ubrania z weluru i sztruksu nie straciły swojej faktury, nie wyżymaj ich po wypraniu i prasuj tylko na lewej stronie
l plamy z perfum na jedwabiu lub aksamicie usuniesz, mocząc ubranie w ciepłej
glicerynie, a potem upierzesz.
Powodzenia. - Małgorzata
Sponsor numeru:
MIŁOŚĆ
miłość rozdawaj garściami
tak jakbyś siebie rozdawał
to jasne że jesteś tu z nami
boś kiedyś z miłości powstał
jest ogrom potrzeb łez tyleż
co można pomocą osuszyć najprostszą
piękne są chwile gdy serce gada miłością
ktoś gdzieś tam czeka twej dłoni
twych słów bliźniaczej pomocy
ten ktoś twoje serce odsłoni
i spał będziesz lepszy tej nocy
tu czeka matka za smutna
tam babcia samotna od wieku
ich dola jest okrutna
bo miłość przygasła w człowieku
żyj tak by nagroda na ziemi
przypadkiem nie była ci dana
i zasłuż czynami swoimi
odebrać ją potem od Pana
miłości ci nigdy nie braknie
miłością się nigdy nie przejesz
tym bardziej twe serce jej łaknie
im więcej jej w sercu zasiejesz
nie zmarnuj życia niech będzie piękne
i choć przeminie jak trawa na wietrze
od tego jak przeszło ziemskie
zależy to wieczne
Kazimierz Dubiel
Gniszewo
PHUP „LITAWA”
Subkowy ul. Wybickiego 8
Redakcja: Ks. Feliks Kamecki i Szczepan Rajski.Współpraca: M. Goleniowska, M. Jurczyńska, L. Kapturska
Skład komputerowy: Piotr Chabowski, Wiesław Niemaszyk.
Adres: 83-120 Subkowy, ul. Kościelna 8, tel. 536-85-19
Nakład 500 egz.
Druk: Wydawnictwo Diecezji Pelplińskiej „Bernardinum”, ul. Bpa Dominika 11, Pelplin