Stanowisko Grupy Edukatorów Seksualnych PONTON w sprawie

Grupa Edukatorów Seksualnych Ponton
ul. Nowolipie 13/15, 00-150 Warszawa
tel./fax: 022 635 93 95; 022 887 81 40
[email protected]
Warszawa, 28.09.2016 r.
Stanowisko Grupy Edukatorów Seksualnych PONTON
w sprawie ograniczenia dostępności antykoncepcji awaryjnej ellaOne
Grupa Edukatorów Seksualnych PONTON ​negatywnie ​ocenia proponowane zmiany w
zakresie dostępności antykoncepcji awaryjnej ellaOne – octan uliprystalu.
Projekt zakłada zmianę w prawie farmaceutycznym, która spowoduje, że wszystkie środki
antykoncepcyjne będą wydawane z przepisu lekarza. Wynika z tego, że jedyna
antykoncepcja awaryjna dostępna dla osób powyżej 15. roku życia znowu będzie na receptę.
Co to oznacza?
W nocy w sobotę podczas stosunku pękła nam prezerwatywa. Wpadłam w
panikę, razem z chłopakiem postanowiliśmy kupić tabletkę "po", zaczynam
dopiero studia i nie wyobrażam sobie żebym mogła być w ciąży (adrena,
08/08/2016 )1
Teraz młoda osoba, która będzie potrzebowała antykoncepcji awaryjnej, nie będzie mogła po
prostu pójść do apteki i kupić tabletki - będzie musiała najpierw udać się do lekarza, tracąc w
ten sposób cenny czas, w którym mogła by zażyć bezpieczną tabletkę chroniącą przed
niechcianą ciążą!
26 września obchodziliśmy Światowy Dzień Antykoncepcji, a tymczasem w Polsce właśnie
wycofano ostatni środek antykoncepcji chemicznej2 i planowane jest ograniczenie
dostępności do antykoncepcji awaryjnej. Jest to dla nas alarmująca sytuacja, ponieważ łatwy
dostęp do antykoncepcji jest jednym z podstawowych praw reprodukcyjnych.
Polskie prawo zakłada, że seks z osobą powyżej 15. roku życia jest dozwolony, natomiast ta
sama osoba nie może samodzielnie przyjść do ginekologa/ginekolożki, wykonać badań i
otrzymać recepty na antykoncepcję, bo do tego wymagana jest zgoda opiekuna/opiekunki, a
przecież w wielu domach temat seksualności wciąż jest tematem tabu3. Dla wielu młodych
osób dostęp do antykoncepcji hormonalnej staje się prawie niemożliwy. Planowana zmiana
przepisów znacznie ograniczy możliwość zapobiegania niepożądanej ciąży w sytuacji
niezabezpieczonego stosunku (także gwałtu!) bądź kiedy zawiodła stosowana metoda
antykoncepcji (np. pękła prezerwatywa). Najbardziej pokrzywdzone będą najmłodsze i
najuboższe osoby, które nie będą mogły pozwolić sobie na drogą prywatną wizytę u
ginekologa, a następnie na wykupienie drogiej tabletki.
1
2
3
http://ponton.org.pl/pl/forum/temat/ellaone-wymioty-po-kilku-godzinach
​https://parenting.pl/portal/patentex-oval-zniknal-z-aptek
http://ponton.org.pl/pl/raport/skad-wiesz-jak-wyglada-edukacja-seksualna-w-polskich-domach-raport-z-2011-r
Trzeba dodać, że lekarze i lekarki często odmawiają wypisywania recept na środki
antykoncepcji awaryjnej powołując się na klauzulę sumienia. Dlatego też wprowadzenie
recept na antykoncepcję awaryjną jest ogromnym problemem.
Światowa Organizacja Zdrowia podaje, że antykoncepcja awaryjna jest bezpieczna i nie
wpływa negatywnie na płodność4. Nie jest ona zalecana jako regularna metoda
antykoncepcji, ale jako metoda stosowana w wyjątkowych sytuacjach. Nie istnieją żadne
medyczne powody, aby dostęp do ellaOne ograniczyć wyłącznie do sprzedaży na receptę!
Sposób przyjmowania i ostrzeżenie o ewentualnych skutkach ubocznych są wystarczająco
zrozumiałe dla kobiet i dziewcząt powyżej 15. roku życia.
Minister Zdrowia Konstanty Radziwiłł twierdzi jednak, iż “tego typu produkty są po prostu
niebezpieczne” oraz że “mamy do czynienia z sytuacjami, gdzie są dziewczynki, które
przyjmują tego typu środki kilka razy w ciągu miesiąca”5 . Biorąc pod uwagę, że cena za
opakowanie ellaOne wynosi około 150 złotych, jest to zaskakujące stwierdzenie. Szkoda, że
Minister nie podaje źródeł, z których pozyskał takie informacje.
W sytuacji, gdy Minister jest zaniepokojony nadmiernym przyjmowaniem antykoncepcji
awaryjnej przez nastolatki, może powinien rozważyć zwiększenie wiedzy młodzieży i dostępu
do nowoczesnych środków zapobiegania ciąży przeznaczonych do regularnego stosowania.
Młodzież ma braki w podstawowej wiedzy o seksualności i często nie wie, jak chronić się
przed niechcianą ciążą i infekcjami przenoszonymi droga płciową. Grupa Ponton regularnie
otrzymuje pytania w Telefonie Zaufania o to, czy dane zachowanie seksualne było
ryzykowne i czy należy przyjąć antykoncepcję awaryjną. Młodzież chce i potrzebuje edukacji
seksualnej w szkołach6!
Dziś, 28 września, obchodzimy Dzień Działania na rzecz Bezpiecznej i Legalnej Aborcji.
Sposobem na ograniczenie liczby zabiegów przerwania ciąży jest przede wszystkim
uzbrojenie młodzieży w rzetelną wiedzę o seksualności oraz zapewnienie im powszechnego
dostępu do nowoczesnej antykoncepcji, w tym antykoncepcji awaryjnej!
Grupa Edukatorów Seksualnych Ponton apeluje o pozostawienie ellaOne jako środka
dostępnego bez recepty.
4
http://who.int/mediacentre/factsheets/fs244/en/
​http://www.radiozet.pl/Radio/Programy/Gosc-Radia-ZET/Artykuly/Gosc-Radia-ZET.-Konstanty-Radziwill.-16.09.2016-r.-00028334
6
​http://www.ibe.edu.pl/images/materialy/IBE-raport-EKD.pdf
5