Светлое Христово Воскресенье Niedziela wielkanocna

№ 37
Kwiecień
Апрель 2012
Comiesięczne wydanie Stowarzyszenia Polaków na Krymie
Ежемесячное издание Крымского общества поляков
Светлое Христово Воскресенье
С
ветлое Христово Воскресенье (называется также Пасха,
Праздник Воскресения Господня) — первый день Пасхальных праздников. Вместе с тем, это
последний день Великого Пасхального
Триденствия, которое в соответствии
с еврейским календарем начинается
Мессой Вечери Господней в Великий
четверг, а заканчивается Второй Вечерней Воскресенья Пасхи.
Пасха начинается в субботу после захода солнца. Она начинается с литургии
света. За пределами церкви священник
зажигает святой огонь, от которого затем зажигается Пасхал — большая восковая свеча, которая символизирует
воскресшего Христа.
Польские традиции. До восемнадцатого века мессу Воскресения отправляли в полночь, а затем стали отмечать
в воскресение утром. До сегодняшнего дня месса Воскресения отмечается
в утренние часы. Торжественным звоном колоколов возвещается о том, что
Христос воскрес. В это же время слышатся взрывы петард, канонада из пушек и минометов, — а весь этот шум
призван пробудить мир к жизни.
Мессе предшествует торжественное шествие со Святыми Дарами. Оно
начинается у символического Гроба
Господня, расположенного в церкви,
у которого поет священник, объявляя
о воскресении Христа. Затем, неся дарохранительницу с хостией (хлебом
причастия), священник возглавляет
крестный ход вокруг храма, рядом с которым по давней традиции было расположено кладбище, чтобы объявить
о воскресении из мертвых. Шествие проводят со статуей Христа воскресшего.
В начале мессы произносится радостное «Аллилуйя!», являющееся рефреном
к пасхальным песнопениям. Радостью
исполнены и главные слова пасхального
приветствия: Христос воскресе! И звучащее в ответ: Воистину воскресе!».
В соответствии с польским обычаем, после заутренней семья садится
Niedziela wielkanocna
N
iedziela wielkanocna (nazywana też Wielką Niedzielą,
Niedzielą Zmartwychwstania
Pańskiego) — pierwszy dzień
świąt wielkanocnych. Jest to również
ostatni dzień Triduum Paschalnego, liczonego według kalendarza żydowskiego
od wieczora Wielkiego Czwartku do wieczornych nieszporów w Niedzielę.
Wielkanoc zaczyna się już w sobotę
po zachodzie słońca. Rozpoczyna ją liturgia światła. Na zewnątrz kościoła kapłan
święci ogień, od którego następnie zapala się Paschał — wielką woskową świecę,
która symbolizuje zmartwychwstałego
Chrystusa.
Polska tradycja. Do XVIII wieku msze
rezurekcyjne odprawiane były o północy, potem świętowano rezurekcję rano
(resurrectio łac. oznacza zmartwychwstanie). Do dnia dzisiejszego msze rezurekcyjne są odprawiane o poranku.
Zapowiada ją uroczyste bicie w dzwony, głoszące, że Chrystus zmartwychwstał. Jednocześnie słychać kanonadę
ze strzelb, petard, armatek i moździerzy, a cały ten harmider ma budzić świat
do życia.
Mszę poprzedza uroczysta procesja
z Najświętszym Sakramentem. Rozpoczyna się przy znajdującym się w kościele symbolicznym Grobie Pańskim,
przy którym ksiądz śpiewem oznajmia
zmartwychwstanie Chrystusa. Następnie, niosąc monstrancję z Hostią kapłan
prowadzi procesję dookoła kościoła, przy
którym dawniej tradycyjnie usytuowany był cmentarz, aby również zmarłym
ogłosić zmartwychwstanie. W procesji
niesiona jest również figura Chrystusa
Zmartwychwstałego. Na początku mszy
wznoszony jest okrzyk radości Alleluja
(z hebr. Chwalcie Boga), będący przyśpiewem w pieśniach wielkanocnych. Oznaką radości są również używane w okresie
wielkanocnym pozdrowienia: Chrystus
zmartwychwstał z odpowiedzią: Zmar-
1
за праздничный пасхальный завтрак,
который начинается с приветствий
и обмена свечками из корзины. На стол
подаются яйца, мясо, мазурки (вид
куличей). Столы украшены букетами
из первых весенних цветов. В некоторых регионах, например, в Силезии,
и родители прятали в доме корзины
со сладостями, подарками от Пасхального зайчика, на поиски которых затем
отправлялись дети.
Пасха — это действительно праздники, на долю которых приходится наибольшее число обычаев и традиций. Это
расписывание и освящение яиц (пасхальные яйца, крашанки), швенцонка
(освящение корзинки с продуктами),
обмен яйцом, пасхальный завтрак,
Эммаус (краковское помилование),
Ренкавка (краковская игра после Пасхи во вторник), Сьюда Баба (языческое
представление в Кракове), повешение
или утопление Иуды, праздничное (весеннее) наведение порядка и т.д.
Воскресенье, как и суббота, в Польше
являются выходными днями. Традиционно, их проводят дома, в кругу семьи.
twychwstał prawdziwie lub Prawdziwie
powstał”.
W polskim zwyczaju, po porannej rezurekcji rodzina zasiada do uroczystego
śniadania wielkanocnego, które rozpoczyna się składaniem życzeń i dzieleniem się
święconką z koszyczka. Na stołach znajdują się jajka, wędliny, wielkanocne baby
i mazurki. Stoły zdobione są bukietami
z bazi i pierwszych wiosennych kwiatów.
W niektórych regionach, np. na Śląsku, rodzice chowali w domu, ogrodzie koszyczki
ze słodyczami, prezenty od wielkanocnego zajączka, na poszukiwanie których wyruszały dzieci.
Wielkanoc to prawdopodobnie święta,
z którymi związana jest największa ilość
zwyczajów i tradycji. Jest to malowanie
i święcenie jajek (pisanki, kraszanki),
święconka, dzielenie się jajkiem, śniadanie wielkanocne, Emaus (odpust krakowski), Rękawka (krakowska zabawa
we Wtorek po świętach), śmigus-dyngus,
Dziady śmigustne (małopolska), Siuda
Baba (okolice Krakowa), wieszanie lub
topienie Judasza, świąteczne (wiosenne)
porządki itp
Niedziela, podobnie jak i Poniedziałek,
są w Polsce dniami wolnymi od pracy. Tradycyjnie spędza się je w domu, w gronie
rodzinnym.
Воскресение из мертвых
Zmartwychwstanie
Г
N
лавным догматом христианской
веры и в то же время событием, которое находится у истоков
первой общины христиан, является воскресение Иисуса Христа, описанное в Евангелиях. Христиане считают важнейшим событием в ежегодном
круге двунадесятых праздников Пасху,
а также всю неделю, которая называется
Пасхальной неделей. Согласно учению
апостола Павла, воскресение Иисуса является основой веры в божественное сы-
2
новство Иисуса из Назарета, и в то, что
он есть Господь Вселенной (Римлянам
1:4). Это есть спасительная Благая весть
о воскресении Христа — о том, что все
существующие в мире смерти и страдания, несправедливости и угнетения,
первопричиной которых является первородный грех, были побеждены, и стала возможной любовь между людьми
(Иоанна 15:13). Без воскресения христианская вера в возможность победы добра в мире была бы напрасной. Событие
aczelnym dogmatem wiary
chrześcijańskiej i jednocześnie wydarzeniem, które stoi
u początków pierwszej wspólnoty Jego uczniów (Kościoła) jest zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa opisane
w Ewangeliach. Chrześcijanie czczą to
wydarzenie w największym swoim dorocznym święcie, jakim jest Wielkanoc,
a także w każdą niedzielę, która nazywana jest paschą tygodnia. Według nauczania Pawła z Tarsu zmartwychwstanie
Jezusa jest fundamentem wiary w synostwo Boże Jezusa z Nazaretu i to że jest
Kyriosem, Panem Wszechświata (por. List
do Rzymian 1,4). Jest to, mająca charakter
soteriologiczny, Dobra Nowina o tym, że
w zmartwychwstaniu Chrystusa obecne
w świecie wszelka śmierć i cierpienie, niesprawiedliwość i krzywda, których pierwszą przyczyną jest Grzech pierworodny,
zostały pokonane i możliwa jest miłość
między ludźmi (por. Ewangelia wg św.
Jana 15,13). Bez zmartwychwstania wiara
chrześcijaństwa w możliwość zwycięstwa
dobra w świecie byłaby daremna. Wydarzenie zmartwychwstania Chrystusa jest
dla wierzących chrześcijan zapowiedzią
i gwarantem powszechnego zmartwychwstania wszystkich ludzi na dźwięk trąb
Sądu Ostatecznego i wyboru sprawiedliwych, którzy wspólnie z Chrystusem
obejmą Królestwo Boże i otrzymają życie
wieczne. Koncepcja ta jest najpełniej opisana w ostatniej księdze Nowego Testamentu: Apokalipsie Jana.
Воскресения Христова для верующих
христиан есть обещанием и гарантией всеобщего воскресения всех людей
под звук трубы Страшного суда и выбора праведников, которые вместе с Христом войдут в Царство Божие и обретут
вечную жизнь. Эта концепция наиболее
полно описана в последней книге Нового Завета — Откровении.
Понимание феномена воскресения
представляет для христиан большие
концептуальные трудности. Католическая церковь учит о воскресении
тел; воскресение тела нельзя отождествлять с реанимации трупов,
хотя это представление иногда можно найти в христианском искусстве. С
другой стороны, воскресение не следует понимать в чисто духовном
смысле. Церковь учит о явной связи
души с телом, которые в совокупности
образуют человека. Согласно Евангелию, апостолам явился воскресший
Христос. Следы от ран, которые остаются после распятия, свидетельствовали о духовно-физической Личности
воскресшего. Чтобы не подумали, что
они видят призрак он приказал, чтобы дали хлеб и рыбу, и ел в их присутствии. Духовные существа не имеют
такой потребности, воскресший Христос был воплощен, но прошел через
дверь, как духовное существо, не от-
крывая их «телесно». Тем не менее,
его тело было существенно изменено
и значительно отличалось от того,
которое было положено в могилу.
Церковь говорит о так называемом
славном теле, которое мы получаем
в момент воскресения. Это не совпадает с телом Земли, однако, давайте
придерживаться идеи о сущности человека, состоящей из души и тела.
Zrozumienie pojęcia zmartwychwstania sprawia chrześcijanom wiele trudności pojęciowych. Kościół Katolicki naucza
o zmartwychwstaniu ciał; zmartwychwstania ciała nie należy identyfikować
z reanimacją zwłok, choć takie przedstawienia można niekiedy spotkać w sztuce
chrześcijańskiej. Z drugiej strony zmartwychwstania nie powinno się rozumieć
w sensie czysto duchowym. Kościół naucza bowiem o wyraźnym związku duszy z ciałem, które razem tworzą istotę
ludzką. Zgodnie z Ewangelią apostołom
ukazał się Chrystus zmartwychwstały.
Ślady ran, które pozostały po ukrzyżowaniu, świadczyły o duchowo-cielesnej
tożsamości Osoby zmartwychwstałego.
Aby nie sądzili, że mają przed sobą ducha
kazał podać sobie chleb i rybę, po czym
jadł w ich obecności. Istoty duchowe takich potrzeb nie mają; zmartwychwstały Chrystus miał więc postać cielesną,
ale przez drzwi przechodził jako istota
duchowa, nie otwierając ich a „cielesne” tak nie potrafią. Jednakże jego ciało
było zasadniczo odmienione i różniło się
w istotny sposób od tego, które złożono
do grobu. Kościół mówi o tzw. ciele chwalebnym, które mamy otrzymać w chwili
zmartwychwstania. Nie jest ono identyczne z ciałem ziemskim; pozwala jednak zachować istotę człowieka złożonego
z duszy i ciała.
Polskie potrawy wielkanocne
Kanapka z Filet Mignon i majonezem
truflowym
Domowy chleb z grubą i chrupiącą skórką. Z polędwicą wołową, sałatą, majonezem
truflowym i sosem musztardowym.
Składniki, 2 porcje:
• 4 kromki domowego chleba z grubą
i chrupiącą skórką na Guinnessie, razowego
lub zwykłego bez dodatków
• 150-200 g smażonej i pieczonej polędwicy wołowej (np. jak w tym przepisie)
• 4 liście sałaty
Mazurek różany z płatkami migdałów.
Udekorowany płatkami róży. Na idealnym
spodzie znanym z mazurka dekadenckiego
i pomarańczowego.
Spód można upiec wcześniej, masę różaną najlepiej zrobić i rozsmarować w dniu
podania.
Jeśli lubimy mniej słodkie wypieki możemy dać mniej cukru do spodu i zmniejszyć
ilość konfitury różanej (jest bardzo słodka).
Majonez truflowy:
• 2–3 łyżki majonezu*
• 1–2 łyżeczki oliwy truflowej
• sól i świeżo zmielony pieprz
*
– można zrobić własny z 1/2 porcji z tego przepisu, 1 łyżkę
oleju zastąpić oliwą truflową.
Sos musztardowy:
• 2 łyżki musztardy francuskiej, grubo
ziarnistej
• 1 łyżeczka płatków chili lub 1/2 łyżecz
ki ostrej papryki w proszku (do smaku)
• 1 łyżeczka miodu
• 1 łyżka oliwy extra vergine lub majonezu
• sól i świeżo zmielony pieprz
Przygotowanie
Polędwicę podsmażyć z dwóch stron
i dopiec w piekarniku (np. jak w tym przepisie). Wszystkie składniki majonezu truflowego i sosu musztardowego wymieszać
w oddzielnych miseczkach.
Dwie kromki chleba posmarować majonezem truflowym a dwie sosem musztardowym. Na kromkach z majonezem położyć sałatę i plasterki polędwicy, przykryć
chlebem posmarowanym sosem musztardowym. Przekroić na pół i podawać.
Smacznego!
Spód (mazurek) będzie sztywniejszy jeśli wstawimy go do lodówki.
Składniki
Ciasto kruche:
• 170 g mąki pszennej
• 80 g mąki ziemniaczanej
• 50 g cukru
• 150 g zimnego masła
• 1 jajko
3
Przygotowanie
Krem różany:
• 200 g konfitury z płatków róży (np. takiej), lub mniej do smaku
• 250 g serka mascarpone (najlepiej oryginalnego, włoskiego)
Dodatki:
• 100 g płatków migdałów, lekko zrumienionych na suchej patelni
• 2 świeże róże (same płatki)
Blaszka o wymiarach 23 cm x 38 cm lub
26 x 33 cm, lub inna o podobnej powierzchni, minimum 20 x 30 cm.
Piersi kurczaka zapiekane pod szynką
serrano, z pomidorkami i bazylią
Składniki, 6 porcji:
• 2 podwójne piersi kurczaka
• sól morska i świeżo zmielony czarny
pieprz
• 3 ząbki czosnku, starte na tarce o ma
łych oczkach
• 2–3 łyżki posiekanej natki pietruszki
• 2 łyżki oliwy extra vergine
• 50 g miękkiego masła
• 200 g - 20 cieniutkich plasterków szyn
ki serrano lub parmeńskiej
• 1/2 cytryny
• 500 g pomidorków na gałązkach, prze
krojonych na połówki
• sól morska i świeżo zmielony czarny
pieprz
• 2 łyżeczki cukru
• 2 łyżeczki suszonego oregano
Do podania: ryż / quinoa / kuskus / ziemniaczki / pieczywo oraz bazylia, roszponka
lub sałata
Ciasto kruche: Do miski przesiać mąkę
pszenną i ziemniaczaną. Dodać cukier i pokrojone na kawałki masło. Rozetrzeć palcami masło z mąką aż powstanie drobna
kruszonka, następnie dodać jajko i szybko
zagnieść ciasto łącząc wszystkie składniki
w jednolitą kulę. Zawinąć w folię i włożyć
do lodówki na godzinę.
Ciasto rozwałkować podsypując wałek
i blat mąką lub wkładając ciasto pomiędzy
dwa arkusze papieru do pieczenia — razem
z papierem przenieść do formy. W razie
potrzeby ugnieść ciasto palcami w forPrzygotowanie
Piekarnik nagrzać do 200 stopni C.
Przygotować dwie formy żaroodporne
o wymiarach około 20 x 30 cm lub jedną
odpowiednio większą. Połączone piersi przekroić na 2 pojedyncze. Oczyścić
z błonek i kostek. Ułożyć na desce wypukłą stroną do dołu. Ostrym nożem przeciąć włókna na środku piersi i rozkroić
ją na dwa cieńsze filety, następnie zrobić
kilka nacięć nożem (tylko z jednej strony)
na głębokość około 1/2 cm (szczególnie
w miejscach najgrubszych).
Oprószyć solą, świeżo zmielonym
pieprzem, natrzeć czosnkiem, natką pietruszki, sokiem z cytryny i oliwą extra
vergine. Następnie dłońmi wymaczać
w miękkim maśle (jeśli jest twarde, można je roztopić). Ułożyć w formie (nacięciami do dołu) zachowując miejsce na pomidorki. Piersi przykryć plasterkami szynki
parmeńskiej.
Pomidorki ułożyć pomiędzy kawałkami piersi kurczaka rozcięciem do góry.
Chrystus prawdziwie zmartwychwstał!
Z orazji świąt Wielkiej Nozy życzymy wszystkim drogim czytelnikom
naszej gazety aby Chrystus prawdziwie zmartwychwstał w Waszych sercach! Zyczymy pokoju, radości i miłości!
Redakcja
Воистину воскресе!
В день светлого Христова Воскресенья желаем всем дорогим
читателям нашей газеты, чтобы Бог воскрес в Ваших сердцах!
Желаем мира, любви и радости!
Редакция
Kierownik projektu Halina Cwietkowa
Numer opracowały Aleksandr Cwietkow,
Margarita Iwanowa
Metrampaż
Ilja Zabrodski
Redakcja
Symferopol, ul. Morozowa 13
+38 (099) 060–50–31
[email protected]
http://opk.at.ua
gazeta opublikowana dzięki
wsparciu finansowemu fundacji
Pomoc Polakom na Wschodzie
4
mie i wylepić nim brakujące miejsca (ciasto może się porwać). Spód podziurkować
i wstawić do lodówki na czas nagrzania piekarnika lub na około pół godziny. Piekarnik nagrzać do 160 stopni. Wstawić blaszkę
z ciastem i piec przez około 35–40 minut
na lekko złoty kolor, ostudzić w formie. Dokładnie ostudzić. Należy uważać, bo spód
będzie delikatny i kruchy.
W dniu podania mazurek posmarować
kremem różanym: wymieszać konfiturę
różaną z serkiem mascarpone i rozsmarować na spodzie. Posypać płatkami migdałów i udekorować płatkami róży. Trzymać
w chłodnym miejscu.
Oprószyć solą, świeżo zmielonym czarnym
pieprzem, cukrem, suszonym oregano.
Wstawić do piekarnika na 22 minuty (dwie
blaszki należy piec na jednym poziomie
piekarnika, jeśli się nie zmieszczą należy najpierw upiec piersi z jednej, później
z drugiej blaszki). Posypać bazylią i od razu
podawać.
Wielkanoc
Droga, wierzba sadzona wśród zielonej łąki,
Na której pierwsze jaskry żółcieją i mlecze.
Pośród wierzb po kamieniach wąska struga ciecze,
A pod niebem wysoko śpiewają skowronki.
Wśród tej łąki wilgotnej od porannej rosy,
Droga, ktorą co święto szli ludzie ze śpiewką,
Idzie sobie Pan Jezus, wpółnagi i bosy
Z wielkanocną w przebitej dłoni choragiewką.
Naprzeciw idzie chłopka. Ma kosy złociste,
Łowicka jej spódniczka i piękna zapaska.
Poznała Zbawiciela z świętego obrazka,
Upadła na kolana i krzyknęła: „Chryste!”.
Bije głową o ziemię z serdeczną rozpaczą,
A Chrystus się pochylił nad klęczącym ciałem
I rzeknie: „Powiedz ludziom, niech więcej nie płaczą,
Dwa dni leżałem w grobie. I dziś zmartwychwstałem.”
Jan Lechoń