wiosna 2013 - SCANDAGRA Polska
Transkrypt
wiosna 2013 - SCANDAGRA Polska
PORADNIK AGRO WIOSNA 2013 SPIS TREŚCI ZAWSZE BLISKO NASZYCH KLIENTÓW 4 SKUP ZBÓ˚ SKUP ZBÓ˚ DAJEMY NOWE MO˚LIWOÂCI 6 MATERIA¸ SIEWNY ZESTAWIENIE CECH ODMIAN KUKURYDZY 8 KUKURYDZA ES FIREBALL 9 KUKURYDZA ES COMBI 10 KUKURYDZA LG 30.217 12 KUKURYDZA ES PAROLI 13 KUKURYDZA EUROSTAR 14 KUKURYDZA NK NEKTA 15 KUKURYDZA SY RESPECT 16 J¢CZMIE¡ SEBASTIAN 18 J¢CZMIE¡ FRONTIER 19 ÂRODKI OCHRONY ROÂLIN PRZYGOTOWYWANIE MIESZANIN ÂRODKÓW OCHRONY ROÂLIN KROK PO KROKU 60 KARTA CHARAKT. PROD. HG BIOPOWER 63 HG BIOPOWER INFORMATOR 64 NOWE ZAGRO˚ENIA W UPRAWIE RZEPAKU 65 PROGRAM OCHRONY RZEPAKU HAGE 68 KARTA CHARAKT. PROD. CARYX 240 SL 70 KARTA CHARAKT. PROD. ACANTO 250 SC 72 KARTA CHARAKT. PROD. STAR PRO 430 SC 74 KARTA CHARAKT. PROD. WOJOWNIK 050 CS 76 PROGRAM OCHRONY KUKURYDZY HAGE 77 SKUTECZNE ZWALCZANIE CHWASTÓW W KUKURYDZY 78 KARTA CHARAKT. PROD. MOCARZ 75 WG 80 KARTA CHARAKT. PROD. STELLAR 210 SC 82 KARTA CHARAKT. PROD. INNOVATE 240 SC 84 KARTA CHARAKT. PROD. LUMAX 537,5 SE 86 PROGRAM OCHRONY BURAKÓW HAGE 87 KARTA CHARAKT. PROD. BEETUP TRIO 180 SC 89 KARTA CHARAKT. PROD. BEETUP COMPACT 160 SC 90 KARTA CHARAKT. PROD. METAFOL 700 SC 91 CZY OZIMINY PRZETRWAJÑ ZIM¢ 20 PROGRAM OCHRONY ZBÓ˚ HAGE 23 KARTA CHARAKT. PROD. MONDATAK 450 EC 25 KARTA CHARAKT. PROD. INSEKTOR 400 EC 27 KARTA CHARAKT. PROD. HG 7000 29 HG 7000 ADIUWANT NOWEJ GENERACJI 30 KARTA CHARAKT. PROD. HURLER 200 EC 33 KARTA CHARAKT. PROD. GRANSTAR ULTRA SX 50 SG 35 KARTA CHARAKT. PROD. TEBU 250 EW 37 KARTA CHARAKT. PROD. HELM TRIBI 75 WG 38 KARTA CHARAKT. PROD. ZEUS 208 WG 40 KARTA CHARAKT. PROD. AXIAL 100 EC 42 KARTA CHARAKT. PROD. SWING TOP 183 SC 44 SWING TOP 2013 45 W POLU KARTA CHARAKT. PROD. BOLT XL 250 EC 47 49 DLG FELDTAGE 2012 - MIEJSCE SPOTKA¡ PROFESJONALISTÓW UPRAWY ROÂLIN 117 KARTA CHARAKT. PROD. OPERA MAX 147,5 SE KARTA CHARAKT. PROD. BELL 300 SC 50 UPRAWA PASOWA - STRIP TILLAGE 121 KARTA CHARAKT. PROD. OSIRIS 65 EC 52 KARTA CHARAKT. PROD. TALIUS 200 EC 54 KARTA CHARAKT. PROD. PROPULSE 250 SE 57 KARTA CHARAKT. PROD. MEDAX TOP 350 SC 59 NAWOZY KORZYÂCI ZE STOSOWANIA RSM 94 AZOT NAJWA˚NIEJSZY NA WIOSN¢ 97 WIOSENNE NAWO˚ENIE MAGNEZEM 102 SUPER 5+, RECEPTURA NA WZROST 107 SUPER 3, TRZECIA POT¢GA PLONOWANIA 109 OLEJE I TWORZYWA SZTUCZNE OLEJE I TWORZYWA SZTUCZNE HAGE POLSKA 112 TESTY FOLII DO OWIJANIA BEL POLIWRAP PRO 115 PO GODZINACH Z HAGE POLSKA NA FUERTAVENTURA 123 W KARNAWALE 2013 BAWIMY SI¢ W RYTMIE DISCO 126 Poradnik Agro Wiosna 2013 3 ZAWSZE BLISKO NASZYCH KLIENTÓW PUNKTY HANDLOWE HaGe Polska: ˚o∏´dowo ul. dr. A. Schmidta 1, ˚o∏´dowo 86-031 Osielsko k. Bydgoszczy tel.: 52 381 36 01 Pob∏ocie Wielkie 78-230 Karlino tel.: 94 312 06 61 `#@Vga^cV `#DhigYn C^ln Zalewo ul. Kiliƒskiego 8A 14-230 Zalewo tel.: 89 758 81 48 Kaêmierz ul. Spichrzowa 1 64-530 Kaêmierz tel.: 61 295 60 90 `#7nY\dhoXon H>:9O>76 `#EdocVc^V Âmia∏owice 58-124 Marcinowice tel.: 74 850 61 10 Prudnik 48-200 Prudnik ul. Przemysłowa 3 tel.: 77 436 61 24 Niwy 86-031 Osielsko ul. Karpacka 3 tel.:/ fax: 52 387 53 58 4 Poradnik Agro Wiosna 2013 `#Ðl^Yc^Xn EgjYc^` S Szanowni Paƒstwo, Drodzy Klienci, Z przyjemnoÊcià prezentujemy kolejne wydanie Poradnika Agro HaGe Polska z ofertà produktów na sezon wiosenny 2013. Prezentujemy w nim artykuły z praktycznymi poradami agrotechnicznymi oraz szereg materiałów pomocnych w produkcji roÊlinnej. Tworzàc nasz Poradnik, korzystamy z praktycznej wiedzy naszych doradców oraz przedstawicieli handlowych, a tak˝e pracowników naukowych. Mamy nadziej´, i˝ bogata oferta produktów oraz ich wysoka jakoÊç spełnià Paƒstwa oczekiwania i zach´cà do współpracy z HaGe Polska. WYSOKA JAKOÂå – dzi´ki wieloletniemu doÊwiadczeniu na polskim rynku, proponujemy naszym klientom produkty najwy˝szej jakoÊci i o potwierdzonej skutecznoÊci. UZNANIE KLIENTÓW – w Poradniku prezentujemy Paƒstwu produkty znanych Êwiatowych marek, wÊród nich kilka nowoÊci. Wiele z nich dost´pnych jest wyłàcznie w HaGe Polska. Nasza oferta od wielu lat cieszy si´ du˝ym uznaniem wÊród polskich rolników. W Poradniku znalazły si´ wi´c bardzo cenne opinie naszych klientów na temat oferowanego przez nas asortymentu. KOMPLEKSOWA OFERTA – kompleksowa oferta HaGe Polska obejmuje szerokà gam´ produktów do produkcji rolnej, obejmujàcej materiał siewny, z wyselekcjonowanymi odmianami, odznaczajàcymi si´ wysokim potencjałem plonowania i odpornoÊcià; Êrodki ochrony roÊlin i nawozy wiodàcych producentów, oleje i tworzywa sztuczne niezb´dne w ka˝dym gospodarstwie. Prowadzimy tak˝e całoroczny skup zbó˝ i rzepaku, oferujàc konkurencyjne ceny, szybki odbiór towaru oraz krótkie terminy płatnoÊci. PARTNERSKA WSPÓŁPRACA – bogata oferta handlowa HaGe Polska w połàczeniu z profesjonalnym doradztwem i mo˝liwoÊcià barterowego rozliczania sprawiły, ˝e jesteÊmy postrzegani jako rzetelny i niezawodny partner w rolnictwie! ˚yczymy Paƒstwu udanego sezonu wiosennego 2013! Zarzàd i pracownicy HaGe Polska Sp. z o.o. a HaGe Polska Sp. z o.o. jest cz´Êcià duƒskiej Grupy DLG, nale˝àcej do najwi´kszych firm rolniczych w Europie. Grupa obecna jest w 25 krajach i zatrudnia 5000 pracowników. a HaGe Polska Sp. z o.o. jest obecna na rynku polskim od blisko 25 lat i jest ekspertem z zakresu kompleksowej obsługi rolnictwa. a Nadrz´dnym celem naszych działaƒ jest zaoferowanie najwy˝szej jakoÊci produktów i usług oraz indywidualne podejÊcie, zapewniajàce naszym Klientom wsparcie i rozwój. a Naszymi Klientami sà rolnicy, b´dàcy liderami w swojej bran˝y, a ich zwi´kszajàca si´ liczba dowodzi, ˝e jesteÊmy zaufanym i skutecznym partnerem w biznesie. Poradnik Agro Wiosna 2013 5 SKUP ZBÓŻ SKUP ZBÓŻ DAJEMY NOWE MOŻLIWOŚCI H HaGe Polska to sprawdzony i wiarygodny partner w obrocie płodami rolnymi. W oparciu o magazyny, zlokalizowane w Pobłociu Wielkim, Kaêmierzu i Âmiałowicach oraz sprawnà logistyk´ prowadzimy całoroczny skup i sprzeda˝: • pszenicy konsumpcyjnej i paszowej, • pszen˝yta, • ˝yta konsumpcyjnego i paszowego, • j´czmienia browarnego, • j´czmienia paszowego, • owsa, • kukurydzy, • rzepaku. ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY Kontakt do działu Zbó˝: Maciej Misiak Manager działu zbó˝ Tel.: 52 325 73 12 Kom.: 502 625 866 [email protected] Monika Sobiepan-Iniarska Manager działu zbó˝ Tel.: 52 325 73 79 Kom.: 506 005 702 [email protected] 6 Poradnik Agro Wiosna 2013 • Dla naszych klientów Êwiadczymy usługi składowania, suszenia oraz czyszczenia zbó˝ i rzepaków w konkurencyjnych cenach. • Zapewniamy profesjonalnà obsług´, szybki odbiór towaru oraz krótkie i pewne terminy płatnoÊci. • Słu˝ymy poradà na temat aktualnej sytuacji rynkowej oraz polityki zarzàdzania własnymi płodami rolnymi. • Proponujemy pakiety sprzeda˝owe, dzi´ki którym macie Paƒstwo gwarancj´ zakupu Êrodków do produkcji rolnej oraz mo˝liwoÊç sprzeda˝y płodów rolnych w konkurencyjnych cenach. PUNKTY SKUPU ZBÓ˚ I RZEPAKU: Âmia∏owice k. Âwidnicy (zbo˝a i rzepak) tel. 74 850 61 10 kom. 515 230 967 Kaêmierz k. Poznania (zbo˝a i rzepak) tel. 61 295 60 90 kom. 515 230 904 Pob∏ocie Wielkie k. Karlina (zbo˝a i rzepak) tel. 94 312 06 61 kom. 515 230 916 Zalewo k. Ostródy ul. Kiliƒskiego 8A 14-230 Zalewo tel. 89 758 81 48 SKUP ZBÓŻ OPINIE Tadeusz LeÊniewski prowadzi wraz z ˝onà i dzieçmi rodzinne gospodarstwo rolne w okolicy Wałcza, o powierzchni ok. 1600 ha. Główny profil działalnoÊci gospodarstwa to uprawa zbó˝ i rzepaku oraz produkcja nasienna. Z upraw zbo˝owych dominujà pszenica i j´czmieƒ, a w tym sezonie po raz pierwszy pojawiła si´ równie˝ kukurydza. „Moja współpraca z firmà HaGe Polska trwa ju˝ od dobrych kilku lat, a w ostatnim okresie nasiliła si´ bardzo, szczególnie w zakresie skupu zbó˝. Ceni´ sobie bardzo rzetelnoÊç i wiarygodnoÊç finansowà firmy, co przy du˝ych iloÊciach sprzedawanych płodów rolnych ma szczególne znaczenie. Oferowane przez HaGe ceny sà przewa˝nie konkurencyjne w stosunku do cen innych podmiotów; oprócz tego mog´ zawsze liczyç na profesjonalne doradztwo i rzetelnà analiz´ sytuacji na rynku zbo˝owym. Firma daje te˝ mo˝liwoÊç rozliczenia zbo˝em transakcji zakupu Êrodków do produkcji rolnej, co jest dla mnie wygodnà i pewnà formà płatnoÊci.” OPINIE „Z firmà HaGe Polska współpracuj´ od dwóch sezonów, chocia˝ przedstawicielk´ terenowà firmy znam ju˝ od kilku lat. Wspólnie z synami prowadz´ 450 hektarowe gospodarstwo rolne w okolicy Kwidzyna. Struktura zasiewów to głównie zbo˝a - pszenica, pszen˝yto i rzepak. We współpracy z firmà HaGe Polska ceni´ sobie przede wszystkim partnerstwo i fachowe doradztwo. Firma nie tylko zaopatruje mnie w Êrodki do produkcji rolnej, ale tak˝e odbiera ode mnie płody rolne gwarantujàc atrakcyjne ceny. Bardzo wa˝na jest dla mnie równie˝ gwarancja szybkiej i pewnej płatnoÊci, co nie zawsze jest oczywiste w przypadku sprzeda˝y do innych podmiotów. We wszystkich transakcjach sprzeda˝y zbó˝ i rzepaku otrzymywałem zawsze satysfakcjonujàcà mnie cen´ a przede wszystkim rzetelnà informacj´ o prognozach i sytuacji na rynku. Takie właÊnie elastyczne i partnerskie działanie firmy HaGe Polska ceni´ sobie najbardziej.” GR Andrzej Pokora, Kwidzyƒ. PARAMETRY 1 wilgotnoÊç zanieczyszczenia 2 ogółem w tym: PSZENICA KONSUMPCYJNA PSZENICA PASZOWA ˚YTO KONSUMPCYJNE ˚YTO PASZOWE J¢CZMIE¡ PASZOWY PSZEN˚YTO KUKURYDZA OWIES RZEPAK 14,50% 14,50% 14,50% 14,50% 14,50% 14,50% 14,50% 14,50% 9% 6% 6% 6% 6% 6% 6% 10% 6% baza 2% max 4% 2.1 zanieczyszczenia nieu˝yteczne 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% − 2.1.1 w tym szkodliwe dla zdrowia PN PN PN PN PN PN PN PN PN 2.1.2 w tym sporysz max 0,05% 0,05% − − − − 48 kg/hl − 3 g´stoÊç baza 76 kg/hl 72 kg/hl 72 kg/hl 72 kg/hl 62 kg/hl 4 białko min 12,50% − − − − − − 5 gluten min 26% − − − − − − 250 − 120 − − − − − − − − − − − min 40% 6 liczba opadania min sek 7 zawartoÊç oleju 68 kg/hl 8 zawartoÊç kwasu erukowego − − − − − − − nie wi´cej ni˝ 2% 9 zawartoÊç glukozynolanów − − − − − − − nie wi´cej ni˝ 25µMg 10 inne towar zdrowy, towar zdrowy, towar zdrowy, towar zdrowy, towar zdrowy, towar zdrowy, towar zdrowy, zapach swozapach swozapach swozapach swozapach swozapach swozapach swoisty, o jakoÊci isty, o jakoÊci isty, o jakoÊci isty, o jakoÊci isty, o jakoÊci isty, o jakoÊci isty, o jakoÊci handlowej, wol- handlowej, wol- handlowej, wol- handlowej, wol- handlowej, wol- handlowej, wol- handlowej, wolny od szkodny od szkodny od szkodny od szkodny od szkodny od szkodny od szkodników maników maników maników maników maników maników magazynowych gazynowych gazynowych gazynowych gazynowych gazynowych gazynowych towar zdrowy, zapach swoisty, o jakoÊci handlowej, wolny od szkodników magazynowych Poradnik Agro Wiosna 2013 7 MATERIAŁ SIEWNY ZESTAWIENIE CECH ODMIAN KUKURYDZY HODOWCA FAO SUMA TEMPERATUR EFEKTYWNYCH w °C TYP MIESZA¡CA EUROSTAR LG 30.2017 SY RESPECT ES PAROLI NK NEKTA ES FIREBALL Euralis Euralis Limagrain Syngenta Euralis Syngenta Euralis 220 230 230 240 250 250 260 ziarno 35% H2O 1600 ziarno 35% H2O 1645 ziarno 35% H2O 1635 ziarno 32% H2O 1790 ziarno 35% H2O 1665 ziarno 35% H2O 1650 kiszonka 32% SM kiszonka 30% H2O kiszonka 30% SM kiszonka 32% SM kiszonka 30% SM 1450 1480 1490 1445 1460 kiszonka 30% H2O 1590 pojedynczy pojedynczy pojedynczy trójliniowy pojedynczy pojedynczy pojedynczy flint flint/dent flint/dent flint/dent flint flint/dent dent/flint dent/flint ziarno/bioetanol ziarno/kiszonka ziarno/kiszonka /biogaz / ziarno kiszonka/ziarno WYSOKOÂå ROÂLIN 280 cm 275 cm 290 cm 270 cm 279 cm 243 cm 290 cm WYSOKOÂå OSADZENIA KOLB 150 cm 130 cm 155 cm 112 cm 150 cm 120 cm 150 cm fix flex flex flex flex flex flex ILOÂå RZ¢DÓW 15 rz´dów 15,3 rz´dów 14 rz´dów 13 rz´dów 15 rz´dów 15 rz´dów 14 rz´dów ILOÂå ZIAREN W RZ¢DZIE 29 ziaren/rzàd 29,3 ziaren/rzàd 33 ziarna/rzàd 29 ziaren/rzàd 27 ziaren/rzàd 31 ziaren/rzàd 35 ziaren/rzàd 315 g 355 g 315 g 290 g 350 g 305 g 315 g przeci´tne przeci´tne do wysokich przeci´tne Êrednio podatna Êrednio podatna TYP ZIARNA U˚YTKOWANIE TYP KOLBY MTZ WYMAGANIA GLEBOWE TOLERANCJA NA WYLEGANIE 8 ES COMBI Poradnik Agro Wiosna 2013 ziarno/kiszonka /bio- ziarno/kiszonka /biogaz etanol kiszonka/ziarno/biogaz niskie do przeci´tnych przeci´tne mało podatna mało podatna Kukurydza ES Fireball Ognisty podmuch… • Najwy˝sze plony s.m. z ha. • Stabilna struktura plonu. • Wysoki udzia∏ kolb w plonie ogólnym. • Mocny „stay green”. MATERIAŁ SIEWNY • Du˝a biomasa niezale˝nie od warunków pogodowych. FAO: 250-260 Hodowca: Euralis Typ: Mieszaniec pojedynczy Typ ziarna: Dent/ Flint Rejestracja: Polska 2012 258,6 237,9 235,0 Rychliki Bia∏ogard 232,2 206,3 204,8 192,9 Plon ogólny Êwie˝ej masy dt z ha wg COBORU/PZPK 2012 203,8 CHARAKTERYSTYKA: Wczesny wigor: bardzo dobry Wyleganie: mało podatny (95% roÊlin stojàcych) Fusarium ∏odyg: mało podatny Fusarium kolb: mało podatny WysokoÊç roÊlin: 290cm WysokoÊç osadzenia kolby: 150cm Krzy˝ewo wzorzec ES Fireball Kobierzyce 230,0 Dobre stanowiska: ziarno = 90.000 roÊlin/ha kiszonka = 95.000 roÊlin/ha Słabe stanowiska: ziarno = 85.000 roÊlin/ha kiszonka = 90.000 roÊlin/ha 240,8 ZALECANA OBSADA 280,9 Tomaszów 269,2 187,8 175,4 Ârem W´grzyce Poradnik Agro Wiosna 2013 9 Kukurydza ES Combi Kombinacja najlepszych cech • Stabilny w latach plon ziarna w ka˝dych warunkach. • Unikalny profil wczesnoÊci (brak efektu „stay green”, szybko dojrzewajàce ziarno i ca∏e roÊliny). • Doskonały „dry down” (oddawanie wilgoci). MATERIAŁ SIEWNY • Bardzo szybkie dosychanie ziarna (ma pod∏o˝e genetyczne i fizjologiczne). • Bardzo korzysna struktura kolb. • Dobre zaziarnienie kolb. • Z´bokszta∏tne ziarna. FAO: 220-230 Hodowca: Euralis Typ: Mieszaniec pojedynczy Typ ziarna: Flint/ Dent Rejestracja: Austria 2010, EU Katalog 134,1 143,8 wzorzec Chrzàstowo ES Combi 138,9 130,2 134,9 Plon ziarna dt z ha wg COBORU/PZPK 2012 122,8 CHARAKTERYSTYKA: Wczesny wigor: Êredni Wyleganie: Êrednio podatny Fusarium: ∏odyg – mało podatny kolb – mało podatny WysokoÊç roÊlin: 280cm WysokoÊç osadzenia kolby: 150cm Ârem 10 Poradnik Agro Wiosna 2013 167,7 128,4 G∏ubczyce 123,7 Dobre stanowiska: ziarno = 90.000 roÊlin/ha Słabe stanowiska: ziarno = 85.000 roÊlin/ha 139,1 ZALECANA OBSADA 125,2 138,5 Smolice W´grzce Sko∏aszów Kukurydza ES Combi - opinie OPINIE Hodowla Zwierzàt Zarodowych Osowa Sieƒ Spółka z o.o. prowadzi produkcj´ roÊlinnà na u˝ytkach rolnych o powierzchni 3.645,44 ha z czego 2.824,17 ha stanowià grunty orne. „Kukurydz´ ES Combi uprawialiÊmy na 2 polach o łàcznej powierzchni 97 ha. Terminy siewu to 20 i 27.04 a stanowiska to gleby klasy 4 i 5, gdzie zbiór na ziarno odbywał si´ odpowiednio 3 i 30 paêdziernika” - mówi Pan Henryk Radomski, Kierownik Produkcji RoÊlinnej w HZZ Osowa Sieƒ. MATERIAŁ SIEWNY „Cz´Êç stanowisk to pola, które musieliÊmy przeoraç po zbo˝ach ozimych a wykonana wczeÊniej jesienna ochrona herbicydowa utrudniała wiosenny wzrost kukurydzy. Mimo wszystko uzyskaliÊmy plony na poziomie 12,5 i 13 t przy wilgotnoÊci 25 - 27%. Odmiana ta plonowała na zbli˝onym poziomie niezale˝nie od stanowiska. W porównaniu do odmian zbieranych w tym samym terminie o zbli˝onym FAO, kukurydza ES Combi miała wilgotnoÊç ni˝szà o 2-3%. Bardzo istotne ze wzgl´du na koszty przy uprawie kukurydzy jest równie˝ oddawanie wody podczas suszenia i tutaj odmiana ta zachowywała si´ bardzo dobrze. Przy podobnych wilgotnoÊciach mogliÊmy wysuszyç około 50% wi´cej ni˝ w przypadku innych odmian, co znacznie obni˝yło koszty suszenia. Z moich obserwacji mog´ dodaç, ˝e ES Combi bardzo łatwo si´ młóci, co zmniejsza udział ziaren połamanych a tym samym wpływa na jakoÊç przy sprzeda˝y kukurydzy. W 2013 roku planujemy podobny zakup nasion kukurydzy ES Combi.” OPINIE Rutkowski Lech – gospodarstwo rolne 650 ha – Kałdus, Gmina Chełmno. „W 2012 roku ze wzgl´du na wymarzni´cie rzepaku i pszenicy areał uprawy kukurydzy w naszym gospodarstwie wyniósł a˝ 500 ha. Jednà z pi´ciu odmian kukurydzy, którà wysiałem była kukurydza firmy Euralis ES Combi, którà uprawiałem na 120 ha. Odmiana ta była wysiana na 6 działkach gleby III i IV klasy, lecz w ró˝nej kulturze. Uprawiałem jà po raz pierwszy i od razu spisała si´ rewelacyjnie. Âredni uzyskany plon ze 120 ha to 14,700 kg z ha przy wilgotnoÊci 30%. Posiadam własne laboratorium i wag´ samochodowà. Ka˝dy transport był wa˝ony, ustalana była te˝ wilgotnoÊç ziarna. Ponad to bardzo dobrze wykształcone ziarna oddawały szybko wod´. Zdecydowanie najwi´cej obsiej´ tej odmiany w 2013 roku.” Poradnik Agro Wiosna 2013 11 Kukurydza LG 30.217 Pot´ga plonowania na kiszonk´ i ziarno • Bardzo du˝y potencjał plonowania na kiszonk´ w grupie odmian wczesnych. • Odmiana rekomendowana na biogaz w Niemczech i w Polsce. • Niesamowity potencjał plonowania Êwie˝ej i suchej masy. MATERIAŁ SIEWNY • Sprawdza si´ w ka˝dych warunkach uprawy. FAO: 230 Hodowca: Limagrain Typ: Mieszaniec pojedynczy Typ ziarna: Flint/ Dent Rejestracja: Francja 2012 CHARAKTERYSTYKA: Wyleganie: mało podatny Wzrost poczàtkowy: bardzo szybki Plonowanie: Êrednio 55,6 t/ha Êwi˝ejj masy przy 36,8% zawartoÊci suchej masy, doÊwiadczenia LG 2012 Stanowisko: od słabych gleb w dobrej kulturze do lepszych Region: rekomendowana do uprawy na terenie całej Polski Wyymagania glebowe: przeci´tne MTZ: 315 WysokoÊç roÊlin: 290cm WysokoÊç osadzenia kolby: 155cm SUMA TEMP. EFEKTYWNYCH Ziarno 32% H2O: 1635°C Kiszonka 30% SM : 1450°C ZALECANA OBSADA Dobre stanowiska: ziarno = 80000 - 85000 roÊlin/ha Słabe stanowiska: ziarno = 75000 - 80000 roÊlin/ha 12 Poradnik Agro Wiosna 2013 Kukurydza ES Paroli Wzorzec stabilnoÊci • Stabilny plon ziarna nie schodzàcy poni˝ej wzorca. • RegularnoÊç plonowania w pogodowo zró˝nicowanych latach. • Niezrównana na dobrych stanowiskach. • Bardzo dobra om∏acalnoÊç ziarna. • Odporna na wyleganie. MATERIAŁ SIEWNY • Doskona∏a zdrowotnoÊç roÊlin. • Bardzo mocny stey green. • Olbrzymie roÊliny o du˝ych liÊciach. FAO: 250 Hodowca: Euralis Typ: Mieszaniec pojedynczy Typ ziarna: Flint/ Dent Rejestracja: Polska 2006 CHARAKTERYSTYKA: Wczesny wigor: dobry Wyleganie: mało podatny Fusarium: ma∏o podatny Helminthosporium: ma∏o podatny WysokoÊç roÊlin: 279cm WysokoÊç osadzenia kolby: 115cm SUMA TEMP. EFEKTYWNYCH Ziarno 32% H2O: 1665°C Kiszonka 30% SM : 1445°C ZALECANA OBSADA ziarno = 80.000-85.000 roÊlin/ha kiszonka = 85.000-90.000 roÊlin/ha Poradnik Agro Wiosna 2013 13 Kukurydza Eurostar Klasyka uprawy ziarnowej • Bardzo wysoki potencjał plonowania. • Stabilne plonowanie w pogodowo ró˝nych latach. • Doskona∏a zdrowotnoÊç roÊlin i jakoÊç ziarna. • Znany i doceniany w całej Europie. • Bardzo uniwersalny. MATERIAŁ SIEWNY • Wysoka jakoÊç i zdrowotnoÊç roÊlin w monokulturze. FAO: 240 Hodowca: Euralis Typ: Mieszaniec pojedynczy Typ ziarna: Flint/ Dent Rejestracja: Austria, Francja, Niemcy, Czechy, Słowacja, W´gry, Bułgaria, Rosja, Ukraina, Rejestracja w Polsce 2001r. SUMA TEMP. EFEKTYWNYCH Ziarno 35% H2O: 1645°C Kiszonka 32% SM: 1480°C ZALECANA OBSADA Dobre stanowiska: ziarno 80000 szt./ha kiszonka 75000 szt./ha Słabe stanowiska: ziarno 75000 szt./ha kiszonka 80000 szt./ha 14 Poradnik Agro Wiosna 2013 OPINIE CHARAKTERYSTYKA: Wczesny wigor: dobry Wyleganie: doÊç podatny Fusarium: ma∏o wra˝liwy Helminthosporium: ma∏o wra˝liwy WysokoÊç roÊlin: 275cm WysokoÊç osadzenia kolby: 130cm Bjarne Møller, Członek Zarzàdu Poldanor S.A. „Odmian´ EUROSTAR uprawiamy ju˝ od kilku lat i musz´ powiedzieç, ˝e jestem bardzo zadowolony z tej kukurydzy. EUROSTAR szczególnie dobrze wychodzi w monokulturze, co dla nas jest bardzo istotnym elementem. JednoczeÊnie co roku mo˝emy liczyç na wysokie plony. Planujemy w dalszym ciàgu uprawiaç te odmian´ i z całà pewnoÊcià mog´ jà poleciç innym rolnikom” Kukurydza NK Nekta Imperium plonów • Odmiana wzorcowa w COBORU. • Bardzo wysoki potencja∏ plonowania na ziarno w badaniach COBORU PDO 2008-2012. • Szybki poczàtkowy wzrost roÊlin. • Cienka osadka - wysoki udzia∏ ziarna w masie. • Bardzo dobra zdrowotnoÊç roÊlin i kolb. MATERIAŁ SIEWNY • Kolba du˝a, równomiernie osadzona na roÊlinach. • Wysoka wartoÊç ˝ywieniowa (udzia∏ skrobii i w∏ókna strawnego). • RoÊliny z widocznym efektem „stay green”. FAO: 250 • Bardzo dobre zdolnoÊci adaptacyjne do wszystkich kompleksów glebowych. Hodowca: Syngenta Typ: Mieszaniec pojedynczy Typ ziarna: Flint/ Dent Rejestracja: Polska 2009 CHARAKTERYSTYKA: WysokoÊç roÊlin: 243 cm WysokoÊç osadzenia kolby: 120 cm 159,2 150,5 126,6 144,6 135,6 134,3 Plon ziarna dt z ha wg COBORU/PZPK 2012 wzorzec ZALECANA OBSADA 120,9 114,6 112,9 109,9 NK Nekta Kaw´czyn Âwiebodzin Cicibór Du˝y Smolice KroÊcina Ma∏a 137,7 Ziarno 32% H2O: 1665°C Kiszonka 30% SM : 1445°C 130,7 SUMA TEMP. EFEKTYWNYCH 115,3 112,8 Chrzàstowo ziarno = 80.000-85.000 roÊlin/ha kiszonka = 85.000-90.000 roÊlin/ha WYMAGANIA GLEBOWE: G∏ubczyce uniwersalny w zakresie przydatnoÊci do uprawy w zmiennych warunkach glebowo-klimatycznych Poradnik Agro Wiosna 2013 15 Kukurydza SY Respect Budzi respekt • Wysoki potencja∏ plonowania na kiszonk´ w zmiennych warunkach. • Wysokie i stabilne plony ziarna. • Mo˝liwe podwójne wykorzystanie na kiszonk´ i ziarno. • Szybki wzrost poczàtkowy. • RoÊliny wysokie i bogato ulistnione. MATERIAŁ SIEWNY • Wysoka zdrowotnoÊç ca∏ych roÊlin. • Szybkie nalewanie skrobi. FAO: 240 Hodowca: Syngenta Typ: Mieszaniec trójliniowy Typ ziarna: Flint/ Flex CHARAKTERYSTYKA: WysokoÊç roÊlin: 270 cm WysokoÊç osadzenia kolby: 112 cm Rarwino 38,4 35,9 36,4 35,4 Wskaênik zawartoÊci energii wg COBORU/PZPK 2012 Wrócikowo wzorzec ziarno = 80.000-85.000 roÊlin/ha kiszonka = 85.000-90.000 roÊlin/ha WYMAGANIA GLEBOWE wszystkie stanowiska glebowe z wyjàtkiem najl˝ejszych stanowisk 16 Poradnik Agro Wiosna 2013 41,9 ZALECANA OBSADA 40,8 Kobierzyce Sulejów 42,9 41,1 51,1 Smolice 46,0 37,7 37,4 SY Respect Cicibór Du˝y Ballerina Âå! NOWO Super smak i wyglàd Idealna na frytki Znakomita odmiana ziemniaka jadalnego Doskona∏a odmiana ziemniaka jadalnego Odmiana wczesna ale przystosowana do d∏ugiego okresu przechowywania Równie˝ z przeznaczeniem na frytki Zalecana uprawa na glebach zasobniejszych i w lepszej kulturze o Êrednim poziomie nawo˝enia. Zaleca si´ równie˝ mniejszy odst´p mi´dzy roÊlinami. Du˝y potencja∏ plonotwórczy Bardzo ∏adnie ukszta∏towane ˝ó∏te bulwy Folva jest bardzo ∏atwa w uprawie, wykazuje bardzo wysoki potencja∏ plonowania, rekomendowana do d∏ugiego przechowywania. Przeznaczenie: odmiana jadalna równie˝ typ sa∏atkowy Odmiana: wczesna do Êrednio-wczesnej Pokrój roÊliny : raczej niskie ale pokrywajàce mi´dzyrz´dzia Przeznaczenie: Bulwy: pi´kna skórka, owalne bulwy odmiana jadalna przydatna na frytki Barwa mià˝szu: ˝ó∏ta Odmiana: Êrednio wczesna Typ kulinarny: AB LiÊcienie: wysokie, szybko przykrywajàce mi´dzyrz´dzia Bulwy: Êrednie i du˝e o owalnym kszta∏cie i atrakcyjnym wyglàdzie Barwa mià˝szu: ˝ó∏ta Typ kulinarny: B Przechowywanie : rekomendowana do d∏ugiego przechowywania, nie traci swoich walorów smakowych ani wizualnych OdpornoÊç na nematody: wra˝liwa Wirus liÊciozwoju: Êrednio odporna Parch zwyk∏y: dobra odpornoÊç OdpornoÊç na nematody: Ro1,Ro2,Ro3,Ro4 i Ro5 Wirus liÊciozwoju: tendencja Êrednia do wysokiej Parch zwyk∏y: odmiana bardzo odporna www.hagepolska.pl HaGe Polska Sp. z o.o. ul. dr. A. Schmidta 1, ˚o∏´dowo, 86-031 Osielsko k. Bydgoszczy INFORMACJE I ZAMÓWIENIA: Dzia∏ Nasion, tel.: 052 325 73 33 J´czmieƒ Sebastian Wysoko plonujàcy j´czmieƒ browarny • Odmiana browarna o dobrej do bardzo dobrej wartoÊci browarnej - 6,85. • Wysoka jakoÊç ziarna. • Wysoki plon ziarna. • Wysoka celnoÊç ziarna o niskiej zawartoÊci białka. • Odmiana Êrednio-wczesna. MATERIAŁ SIEWNY • RoÊliny niskie o du˝ej odpornoÊci na wyleganie. • Dobra odpornoÊç na osypywanie ziarna. Czynniki wp∏ywajàce na plon i jakoÊç j´czmienia browarnego: Dobre przygotowanie gleby P∏ytka uprawa przedsiewna w celu uzyskania wi´kszego podsiàku wody. Odpowiednie nawo˝enie: Maksymalne dawki azotu w zale˝noÊci od kompleksu, przedplonu, plonu powinny si´ wahaç od 50 do 80 kg N/ha. Wa˝na jest kompozycja formy azotanowej - szybkodzia∏ajàcej z wolnodzia∏ajàcà - amonowà i wspó∏dzia∏anie z siarkà i fosforem. Szczególnie w przypadku j´czmienia browarnego du˝à rol´ odgrywa nawo˝enie makro- i mikroelementami. Przy braku jakiegokolwiek z niezb´dnych sk∏adników Mg, S, Cu, B, nawet przy dobrym zbilansowaniu nawo˝enia N-P-K, mo˝e nastàpiç niew∏aÊciwe wykorzystanie azotu. Zamiast zwi´kszyç mas´ plonu, pos∏u˝y do zwi´kszenia zawartoÊci bia∏ka. Fosfor stymuluje rozwój systemu korzeniowego. J´czmieƒ pobiera fosfor podczas pierwszych 6 tygodni, wi´c bardzo istotna jest dost´pnoÊç zastosowanego fosforu. Brak fosforu w poczàtkowym okresie powoduje s∏abe k∏oszenie i nierównomierne dojrzewanie ziarna. Brak potasu powoduje mniejszà odpornoÊç na susz´, podatnoÊç na wyleganie, redukcj´ êdêbe∏ k∏osonoÊnych, ziarniaków w k∏osie, zawartoÊci skrobi w ziarniaku. Poprzez w∏aÊciwe nawo˝enie wzrasta udzia∏ % skrobi powodujàc spadek zawartoÊci % bia∏ka. Poprzez stosowanie nawozów wielosk∏adnikowych o odpowiednio skomponowanym sk∏adzie stwarzamy mo˝liwoÊç wy˝szego nawo˝enia azotem. Kompleksowo od˝ywiona roÊlina lepiej wykorzystuje wysokie nawo˝enie azotem dajàc wy˝szy plon o lepszej jakoÊci. 18 Poradnik Agro Wiosna 2013 J´czmieƒ Frontier Uznanie dla wiernoÊci • Bardzo wysoki potencjał plonowania. • Wzorzec w COBORU. • Odmiana wczesna. • Krótka, sztywna s∏oma. • Du˝a odpornoÊç na wyleganie. MATERIAŁ SIEWNY • Bardzo dobra odpornoÊç na osypywanie. Czynniki wp∏ywajàce na plon: Niewàtpliwie jednym z najwa˝niejszych czynników jest wybór plennej odmiany. Warunki glebowo-klimatyczne Polski sprzyjajà uprawie j´czmienia jarego na terenie ca∏ego kraju, pami´taç jednak nale˝y, ˝e j´czmieƒ jary ma doÊç du˝e wymagania glebowe ze wzgl´du na s∏abo rozwini´ty system korzeniowy i krótki okres wegetacji. Zadaniem wiosennej uprawy jest zmagazynowanie wilgoci, spulchnienie i wyrównanie powierzchni przed siewem. Nawo˝enie mineralne to kolejny wa˝ny czynnik plonotwórczy. WielkoÊç optymalnych dawek azotu waha si´ w granicach 30-100kg/ha i zale˝na jest od ˝yznoÊci gleby. Du˝e potrzeby nawo˝enia N wyst´pujà gdy opady zimowe znacznie przekraczajà norm´ wieloletnià, a przedplon by∏ gorszy - nawo˝ony ma∏à dawkà azotu. Dawki N do 50kg/ha zaleca si´ stosowaç jednorazowo przed siewem, wy˝sze dzielimy stosujàc przedsiewnie 40-50kg/ha a reszt´ w fazie strzelania w êdêb∏o. Nawo˝enie fosforem i potasem na glebach ci´˝szych korzystniej jest zastosowaç jesienià, natomiast na glebach l˝ejszych wczesnà wiosnà. J´czmieƒ zalicza si´ do roÊlin wra˝liwych na kwaÊny odczyn gleby, dlatego wapnowanie powinno byç zastosowane pod przedplon j´czmienia. W przypadku niskiej zasobnoÊci gleby w magnez zaleca si´ zastosowanie wapna magnezowego lub siarczanu magnezu czy kizerytu. Nale˝y pami´taç, ˝e w∏aÊciwa ochrona obejmujàca zwalczanie chwastów, szkodników chorób to równie wa˝ny czynnik plonotwórczy w technologii produkcji j´czmienia. Poradnik Agro Wiosna 2013 19 CZY OZIMINY PRZETRWAJĄ ZIMĘ ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Autor: dr in˝. Andrzej Bruderek Technical Sales Support, SYNGENTA O Decydujàce znaczenie na przezimowanie majà jednak: termin i g´stoÊç siewu oraz poziom nawo˝enia – szczególnie azotem, a tak˝e ochrona przed chwastami. Na zimowanie rzepaku wpływajà praktycznie wszystkie zabiegi agrotechniczne wykonywane przed spoczynkiem zimowym. Wszystkie one działajà kompleksowo, mogà si´ nakładaç i sumowaç, rzadko kompensujà si´ wzajemnie. O stanie przezimowania ozimin decyduje głównie stan ich rozwoju przed zahamowaniem wegetacji, przebieg zimy w tym gruboÊç okrywy Ênie˝nej w okresie wst´powania najwi´kszych mrozów a tak˝e wyst´powania silnych amplitud temperatur po zaniku okrywy Ênie˝nej w okresie ruszania wegetacji. WPŁYW JESIENNEGO PRZEBIEGU WEGETACJI RZEPAKU OZIMEGO NA JEGO PRZEZIMOWANIE. ZimotrwałoÊç rzepaku jest niewàtpliwie cechà odmianowà modyfikowanà wyraênie przez czynniki klimatyczne i agrotechniczne. To, ˝e skala wymarzania rzepaku w długim okresie ma lekkà tendencj´ malejàcà wynika z coraz wy˝szego poziomu agrotechniki, a nie z post´pu hodowlanego i pozyskiwaniu odmian z wysokà zimotrwałoÊcià. Na zimowanie rzepaku wpływajà praktycznie wszystkie zabiegi agrotechniczne wykonywane przed spoczynkiem zimowym. Wszystkie one działajà kompleksowo, mogà si´ nakładaç i sumowaç, rzadko kompensujà si´ wzajemnie. Ju˝ sam wybór pola, poprzez jego urzeêbienie i wystawy, wpływa na trwałoÊç pokrywy Ênie˝nej i dobowe amplitudy temperatury. Rzepak w Polsce przemarzał od zawsze. W najwi´kszym stopniu w regionie Polski północno-wschodniej po ziemi Chełmskiej i Zamojszczyênie a tak˝e północno-wschodniej Ziemi Łódzkiej, gdzie Êrednio wypada dwadzieÊcia par´ procent roÊlin. W Êrodkowej cz´Êci kraju– wymarzni´cia zdarzajà si´ rzadziej, Êrednio co 8 – 12 lat. Tylko w zachodniej i południowej cz´Êci kraju ryzyko spada do ca. 5%. 20 Poradnik Agro Wiosna 2013 Mróz jest w naszej strefie klimatycznej jednym z najwa˝niejszych stresów Êrodowiskowych Mróz jest w naszej strefie klimatycznej jednym z najwa˝niejszych stresów Êrodowiskowych dla rzepaku. Niestety êródeł genetycznej odpornoÊci na chłód wÊród roÊlin kapustnych prawie nie ma. W katalogach unijnych cz´Êç odmian nie ma okreÊlonej nawet formy botanicznej, sà wi´c przewódkami. Determinacja genetyczna tej cechy wykazuje du˝à zło˝onoÊç, a badania podstawowe majàce na celu identyfikacj´ genów (wielu) odpowiedzialnych poÊrednio za mrozoodpornoÊç czy zimotrwałoÊç – sà de facto na poczàtku drogi (Budzyƒski 2011). Wpływ przedplonu na przezimowanie realizuje si´ poprzez jakoÊç resztek, zasobnoÊç azotu mineralnego, a tak˝e poprzez termin siewu – optymalny czy z koniecznoÊci opóêniony. Decydujàce znaczenie na przezimowanie majà jednak: termin i g´stoÊç siewu oraz poziom nawo˝enia – szczególnie azotem, a tak˝e ochrona przed chwastami. Optymalny potencjał mrozoodpornoÊci (i wtórnie zimotrwałoÊci) ujawnia si´ najlepiej gdy roÊliny przed spoczynkiem zimowym osiàgnà optymalny pokroju 7 – 9 du˝ych liÊci osadzonych na krótkiej (3 – 4 cm) łodydze zakoƒczonej pàkiem wierzcholkowym, która ma Êrednic´ nie mniejszà ni˝ 5 mm. Liczba liÊci przed spoczynkiem decyduje o liczbie rozgał´zieƒ wiosennych. Im rzadszy siew tym mniejsze straty w obsadzie roÊlin podczas zimy. Najpełniejsze zimowanie zapewniajà siewy punktowe. Wobec mniejszej konkurencji w łanie, roÊliny uzyskujà wzorcowy pokrój roÊlin przed spoczynkiem. Po˝àdana jest rozstawa 18 – 20 cm, która zapewniłaby odległoÊç roÊlin w rz´dzie 8 – 7 cm. Odmiany mieszaƒcowe majà troch´ wi´kszà dynamik´ wzrostu (tworzenia rozety), co nie oznacza, ˝e wymagajà póêniejszego siewu. ZawartoÊç bowiem suchej masy w cz´Êciach nadziemnych powinna byç nie mniejsza ni˝ 14-15%, liÊcie w stadiach młodszych sà bardziej uwodnione, a liÊcie z rozet małych słabiej przyjmujà impulsy hartowania. Przy siewie w sierpniu do uzyskania właÊciwego stanu przed zimà wystarcza 75 – 80 dni (połowa listopada). Pamietajmy ˝e rozwój cz´Êci nadziemnej roÊlin trwa przy Êredniodobowej temperaturze powy˝ej 5°C a podziemnej (korzenia) przy temperaturze powy˝ej 2°C. Wegetacja w grudniu i styczniu (jak to miało miejsce w niektórych regionach w 2012 r.) Optymalny potencjał mrozoodpornoÊci (i wtórnie zimo-trwałoÊci) ujawnia si´ najlepiej gdy roÊliny przed spoczynkiem zimowym osiàgnà optymalny pokroju 7 – 9 du˝ych liÊci osadzonych na krótkiej (3 – 4 cm) łodydze zakoƒczonej pàkiem wierzcho∏kowym, która ma Êrednic´ nie mniejszà ni˝ 5 mm. Êwiadczy o niezakoƒczonym hartowaniu (nie odwodnieniu komórek tolerujàcych obni˝ki temperatury) i niewłaÊciwym bilansie fitohormonów i zwiàzków energetycznych. Zasiewy wrzeÊniowe z reguły gorzej zimujà. Niekorzystnie na zimowanie wpływajà tak˝e zbyt wczesne siewy. Wynika to z faktu wybujałoÊci cz´Êci nadziemnej roÊlin oraz pogorszenia zimotrwałoÊci (nadmiernego wyniesienie sto˝ka wzrostu nad powierzchni´ gleby), a tak˝e ze szkodliwego wpływu długiej wegetacji (powy˝ej 80 – 90 dni) przy wysokich, Êrednich temperaturach efektywnych – na jarowizacj´ nawet z symptomami wytwarzania nieregularnych kwiatostanów. RoÊlina zjarowizowana jest rozhartowana zupełnie, najcz´Êciej wymarza, a jeÊli przetrwa – to przemarzni´ty epikotyl traci 80% potencjału plonotwórczego. Wczesne siewy sà mniej ryzykowne przy rzadkich, punktowych siewach, w których nie wyst´puje wybujanie. Zdecydowanie wi´kszy wpływ na zimotrwałoÊç roÊlin ma azot. Po niezbo˝owych przedplonach jego aplikacja przedsiewna jest zb´dna, powoduje najcz´Êciej nadmierne wybujanie i uwodnienie tkanek, gorsze hartowanie i łatwiejsze wymarzanie. Badania dowodzà, ˝e iloÊç azotu mineralizowanego w górnej warstwie gleby po dobrym przedplonie wynosi nawet 40 – 50 kg N·ha-1 zaspokajajàc optymalne potrzeby nawozowe, w tym okresie. Trzeba jednak podkreÊliç, ˝e tak˝e niedobór dost´pnego azotu w okresie po siewie mo˝e mieç złe skutki dla zimowania. Ma to miejsce w przypadku przyorywania du˝ej masy resztek słomy zbo˝owej, której rozkład wià˝e mikrobiologicznie azot. Jest on we wrzeÊniu i paêdzierniku niedost´pny dla roÊlin. Nale˝y wtedy w połowie wrzeÊnia zastosowaç N w roztworze mocznika lub w nawozie dolistnym. Jego aplikacja nie powinna byç póêniejsza ni˝ w stadium 4-5 liÊci, bowiem zwi´kszajàc uwodnienie tkanek niekorzystnie wpływa na zimotrwałoÊç (zmniejsza o 4-5 % przezimowania roÊlin). Dost´pnoÊç składników pokarmowych tj. Mg, P i K mogà istotnie ró˝nicowaç stopieƒ przezimowania rzepaku jeÊli zawartoÊç ich form przyswajalnych w glebie dla roÊlin jest niska. Mogà wtedy ju˝ jesienià wyst´powaç symptomy czerwono – antocyjanowych przebarwieƒ liÊci (niedost´pnoÊç P) bàdê chloroza i nekroza punktowa, potem obejmujàca cały liÊç. Niedoborowe zaopatrzenie w potas powoduje zmiany w składzie chemicznym liÊci, prowadzàce do mniejszej wytrzymałoÊci na stres mrozu w zimie i póêne przymrozki wiosenne, podatnoÊci na wyleganie i niektóre patogeny grzybowe. Przebieg wegetacji jesienià 2012r sprzyjał rozwojowi rzepaku. W I-eszej połowie sierpniu w okresie optymalnego terminu siewu rzepaku w Polsce północno-wschodniej optymalna wilgotnoÊç gleby, sprzyjała równomiernym wschodom, szybkiemu rozwojowi roÊlin i silnej presji chwastów. Jednak pod koniec m-ca sierpnia brak opadów pogarszał warunki do wzrostu i rozwoju roÊlin. Zwiàzki pomi´dzy sposobem i terminu odchwaszczania rzepaku a zimotrwałoÊcià jest doÊç oczywisty. W warunkach zwalczania samosiewów po przedplonach zbo˝owych i przeniesienia zabiegu zwalczania chwastów dwuliÊciennych na wiosn´, niekorzystnie zmienia si´ pokrój roÊlin a zimotrwałoÊç zmniejsza si´ o 10-15%. Pamietajmy ˝e rozwój cz´Êci nadziemnej roÊlin trwa przy Êredniodobowej temperaturze powy˝ej 5°C a podziemnej (korzenia) przy temperaturze powy˝ej 2°C. Wegetacja w grudniu i styczniu (jak to miało miejsce w niektórych regionach w 2012 r.) Êwiadczy o niezakoƒczonym hartowaniu (nie odwodnieniu komórek tolerujàcych obni˝ki temperatury) i niewłaÊciwym bilansie fitohormonów i zwiàzków energetycznych. Dla optymalnego wzrostu rzepaku jesienià wa˝na była szybka eliminacja chwastów ju˝ od poczàtku wegetacji. Poradnik Agro Wiosna 2013 21 ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Wzrost g´stoÊci siewu z 40 – 80 – 120 roÊlin na m2 powodowało zmniejszenie zimotrwałoÊci roÊlin o 6 – 11%. Trzeba jednak podkreÊliç, ˝e do siewów rzadkich wymagane jest finezyjne doprawienie roli zapewniajàce polow´ zdolnoÊci wschodów na poziomie co najmniej 90%, co w sierpniu na ci´˝kich glebach nie jest łatwe. Nierównomierna obsada roÊlin ju˝ przed zimà to pora˝ka agrotechniczna, zawsze êle wpływajàca na efektywnoÊci pozostałych czynników uprawowych. ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Zabieg posiewny herbicydem Colzor Trio w dawce 3l/ha zapewniał wysokà skutecznoÊç zwalczania chwastów i prawidłowy wzrost rzepaku jesienià. Po raz kolejny okazało si´ jednak ˝e, programy posiewnego zwalczania chwastów w rzepaku z zastosowaniem herbicydu Colzor Trio zapewniły najbardziej efektywne i długotrwałe zwalczanie chwastów w okresie wegetacji. Lokalnie w warunkach nasilonych opadów po zabiegu szczególnie na glebach l˝ejszych wystàpiły przemijajàce objawy bielenia liÊci wywołane nadmiernym pobraniem przez roÊliny chlomazonu. Jednak w efekcie koƒcowym poczàtkowe zahamowanie wzrostu roÊlin, nie wpłyn´ło istotnie na ich dalszy rozwój w okresie jesiennej wegetacji. Optymalna wilgotnoÊç gleby w okresie wschodów rzepaku sprzyjała silnej kompensacji samosiewów zbó˝, szybka ich eliminacja graminicydem Fusialde Forte w dawce dzielonej 0,4 oraz 0,3l/ha w odst´pach 5-7 dniowych zapewniała optymalny rozwój roÊlin. Dłu˝szy okres wegetacji jesiennej w 2012 roku o ponad 20 dni w stosunku do wielolecia pomimo narastajàcej suszy i wyst´powania wy˝szych temperatur sprzyjał nadmiernemu rozwojowi roÊlin i wybieganiu pàka wierzchołkowego. Wyjàtkowo bujny wzrost roÊlin powodował wzrost potrzeb w pobieraniu składników pokarmowych, co sprzyjało wyst´powaniu objawów ich niedoborów szczególnie siarki, magnezu i azotu. Z kolei w okresie narastajàcych spadków temperatur i narastajàcej suszy wywołujàcej silny spadek ph gleby na wielu plantacjach rzepaku spowodował silnà blokad´ pobierania fosforu i potasu a w efekcie silne fioletowienie liÊci, pogarszajàc warunki hartowania si´ roÊlin. SpoÊród czynników plonochronnych trzeba przede wszystkim wyró˝niç te, które w najwi´kszym stopniu wpływajà na obni˝enie wyniesienia sto˝ka wzrostu przy du˝ej liczbie liÊci w rozecie oraz wpływajà korzystnie na długoÊç korzenia palowego przy wysokiej suchej masie w jego tkance. Sà to cechy o udowodnionym zwiàzku z przezimowaniem. Dlatego Toprex stosowany w dawce 0,3l/ha preparat o skutecznym działaniu fungistatycznym i regulujàcym wzrost cz´Êci nadziemnej i zarazem podziemnej wpływajà korzystnie na przezimowanie. Nie stwierdza si´ takiej reakcji po zastosowaniu CCC. W takich warunkach przebiegu wegetacji rzepaku, istotnym elementem intensywnej technologii ochrony jesiennej rzepaku, był zabieg regulacji wzrostu i rozwoju roÊlin. Optymalny termin zabiegu preparatem Toprex w dawce 0,3l/ha w fazie wykształconych 4 liÊci rzepaku, zahamował trwale syntez´ hormonów wzrostu z grupy giberelin, zapewniajàc trwałe zahamowanie wynoszenia pàka wierzchołkowego roÊlin rzepaku. Optymalny termin zabiegu preparatem Toprex, sprzyjał utrzymaniu 22 Poradnik Agro Wiosna 2013 wysokiej zdrowotnoÊci roÊlin w działaniu interwencyjnym i zapobiegawczym preparatu w zwalczaniu najgroêniejszych chorób jesienià tj; suchej zgnilizny kapustnych, czerni krzy˝owych, màczniakowi rzekomemu. Zabieg preparatem Toprex wykonany w optymalnym terminie wpłynàł istotnie tak˝e na wzrost liczby liÊci wytworzonych w rozecie. Silnie stymulował rozwój dodatkowych rozgał´zieƒ w systemie korzeni bocznych. Wpłynàł istotnie na wzrost zawartoÊci suchej masy w liÊciach i korzeniach roÊlin, wpływajàc w efekcie koƒcowym istotnie na wzrost liczby przezimowanych roÊlin Êrednio o 18%. Kolejnym dodatkowym czynnikiem pogarszajàcym stan plantacji rzepaku była lokalnie silna infekcja kiłà kapustnych. Do terenów najbardziej zagro˝onych wyst´powaniem sprawcy kiły kapustnych nale˝à województwa zachodnio-pomorskie, pomorskie, warmiƒsko-mazurskie oraz cz´Êç kujawsko-pomorskiego, dolnoÊlàskiego, podkarpackiego oraz lubuskiego. Problem wyst´powania kiły kapustnych w rzepaku trwa od ponad 10 lat, lecz wyraênie nasilił si´ w ostatnich 3 latach ze wzgl´du na nadmiernà wilgotnoÊç gleby w okresie siewu rzepaku. W bie˝àcym sezonie wegetacyjnym, pomimo optymalnej wilgotnoÊci gleby w poczàtkowym okresie optymalnego terminu siewu, w II-giej połowie sierpnia oraz w m-cu wrzeÊniu spadek wilgotnoÊci gleby na skutek braku opadów silnie wyhamowało si´ tempo infekcji roÊlin kiłà kapustnych. Tak gwałtowne tempo zahamowania infekcji pól kiłà kapustnych, zahamował w efekcie koƒcowym proces wypadania roÊlin jesienià i korzystnie wpłynie na stan przezimowania plantacji rzepaku. Uwidocznił si´ tak˝e, wyraêny zwiàzek wzrostu pora˝enia korzeni przez kił´ kapustnych w warunkach przyÊpieszonego terminu siewu rzepaku ró˝nych odmian a zimotrwałoÊcià. Silnie pora˝one roÊliny kiłà kapustnych wymarzały zupełnie. NAWOZY DOLISTNE NAWOZY DOLISTNE STYMULATOR INSEKTYCYDY ADIUWANT FUNGICYDY HERBICYDY NAZWA BBCH krzewienie 25 29 30 „Super 3” T1 Mondatak 450 EC + BOLT XL 250 EC + Lotus 750 EC „Super 5+” T2 HG 7000 Poradnik Agro Wiosna 2013 „Super 5+” 55 61 T3 Impact 125 S.C. + Rubric Osiris 65 EC Swing Top 183 SC k∏oszenie, kwitnienie, dojrzewanie 41 Credo 600 SL + BOLT XL 250 EC HG BioPower 39 „Super 3” co 14 dni ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN HG BioPower Wojownik 050 CS / Insektor 400 EC Medax Top 350 SC + CCC 720 SL 37 strzelanie w êdêb∏o 31-32 Mondatak 450 EC + Talius 200 EC + Tebu 250 EW Hurler 200 EC + Granstar Ultra SX 50 SG / HelmTribi 75 WG Dragon 450 WG + Nomad 75 WG Zeus 208 WG + Nuance 75 WG 21 PROGRAM OCHRONY ZBÓŻ HAGE 23 Jedyny taki atak CHOROBY NIE MAJÑ SZANS ZAKRES STOSOWANIA, TERMINY I DAWKI UWAGA: Ârodek stosowaç w zbo˝ach jednorazowo w okresie wegetacji. ZBO˚A OZIME Ârodek stosowaç od poczàtku fazy strzelania w êdêb∏o do fazy pierwszego kolanka. pszenica, pszen˝yto: màczniak prawdziwy, ∏amliwoÊç êdêb∏a, septorioza paskowana liÊci pszenicy j´czmieƒ: ∏amliwoÊç êdêb∏a, màczniak prawdziwy ˝yto: ∏amliwoÊç êdêb∏a, rynchosporioza, rdza brunatna. RZEPAK OZIMY Ârodek stosowaç zapobiegawczo lub po wystàpieniu pierwszych objawów chorób od fazy zwartego kwiatostanu do fazy opadania pierwszych p∏atków kwiatowych. W przypadku wystàpienia tylko czerni krzy˝owych zabieg mo˝na opóêniç do momentu wykszta∏cenia pierwszych ∏uszczyn na rzepaku czerƒ krzy˝owych, szara pleʃ, zgnilizna twardzikowa Mondatak Zalecana dawka: 1,0 l/ha. Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha. Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. Mondatak Zalecana dawka: 1,0 l/ha. Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha. Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. www.hagepolska.pl Hage Polska Sp. z o.o. ul. dr. Alberta Schmidta 1 ˚o∏´dowo, 86-031 Osielsko Tel.: +48 52 325 73 80 [email protected] www.hagepolska.pl Karta charakterystyki produktu Mondatak 450 EC SUBSTANCJA AKTYWNA: prochloraz (zwiàzek z grupy imidazoli) – 450 g w 1 litrze Êrodka Mondatak 450 EC jest Êrodkiem grzybobójczym w formie koncentratu do sporzàdzenia emulsji wodnej o działaniu wgł´bnym do stosowania zapobiegawczego i interwencyjnego w ochronie zbó˝ ozimych i jarych oraz rzepaku ozimego przed chorobami grzybowymi. Spektrum dzia∏ania Dawka Zbo˝a ozime a) pszenica, pszen˝yto màczniak prawdziwy, łamliwoÊç êdêbła, septorioza paskowana liÊci pszenicy b) j´czmieƒ łamliwoÊç êdêbła, màczniak prawdziwy c) ˝yto łamliwoÊç êdêbła, rynchosporioza, rdza brunatna Zalecana dawka: 1 l/ha. Ârodek stosowaç od poczàtku fazy strzelania w êdêbło do fazy pierwszego kolanka. Ârodek stosowaç w zbo˝ach jednorazowo w okresie wegetacji. Wykonaç jeden zabieg w sezonie. Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha. Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. Zbo˝a ozime i jare a) pszenica ozima, pszen˝yto ozime màczniak prawdziwy, septorioza liÊci, septorioza plew, septorioza paskowana liÊci pszenicy, brunatna plamistoÊç liÊci b) j´czmieƒ ozimy, j´czmieƒ jary màczniak prawdziwy, rdza j´czmienia, plamistoÊç siatkowa j´czmienia, rynchosporioza c) ˝yto màczniak prawdziwy, rynchosporioza d) pszenica jara, pszen˝yto jare màczniak prawdziwy, rynchosporioza Zalecana dawka: 1 l/ha. Ârodek stosowaç zapobiegawczo lub z chwilà pojawienia si´ pierwszych objawów chorób: - pszenica, pszen˝yto, ˝yto: od poczàtku fazy strzelania w êdêbło do koƒca fazy kłoszenia, - j´czmieƒ: od koƒca fazy krzewienia do poczàtku fazy kłoszenia. czerƒ krzy˝owych, szara pleʃ, zgnilizna twardzikowa Zalecana dawka: 1,5 l/ha. Ârodek stosowaç zapobiegawczo lub po wystàpieniu pierwszych objawów chorób od fazy zwartego kwiatostanu do fazy opadania pierwszych płatków kwiatowych. W przypadku wystàpienia tylko czerni krzy˝owych zabieg mo˝na opóêniç do momentu wyksztalcenia pierwszych łuszczyn na rzepaku. Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha. Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. Rzepak ozimy ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Uprawa Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha. Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . Poradnik Agro Wiosna 2013 25 Karta charakterystyki produktu Insektor 400 EC SUBSTANCJA AKTYWNA: Dimetoat - 400g/l INSKETOR 400 EC jest Êrodkiem owadobójczym w formie koncentratu do sporzàdzania emulsji wodnej o działaniu ˝ołàdkowym i kontaktowym, przeznaczonym do zwalczania szkodników ssàcych i gryzàcych w roÊlinach rolniczych. W roÊlinie działa systemicznie. Pszenica ozima, j´czmieƒ jary Burak cukrowy Spektrum dzia∏ania Dawka mszyce Zalecana dawka: 0,5 l/ha. Stosowaç po wykłoszeniu, nie póêniej ni˝ do okresu mlecznej dojrzałoÊci ziarna. Wykonaç jeden zabieg w sezonie. Zalecana dawka: 0,5 l/ha. skrzypionki Stosowaç od poczàtku wyl´gania si´ larw. Wykonaç jeden zabieg w sezonie. Zalecana iloÊç wody: 150-400 l/ha. Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste. mszyca burakowa Zalecana dawka: 1 l/ha. Stosowaç po wystàpieniu pierwszych kolonii mszyc. Zalecana iloÊç wody: 150-400 l/ha. Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste. ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Uprawa P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . Poradnik Agro Wiosna 2013 27 =<,%%% >YZVacnYdhidhdlVc^VoZlhonhi`^b^ ÑgdY`Vb^dX]gdcngdÑa^c^gZ\jaVidgVb^ logdhij ÐgdYZ`edl^ZgoX]c^dld Xonccnc^Z_dcdln Ol^aèV^edegVl^Ved`gnX^Z degnh`^lVcnX]edl^ZgoX]c^ =<,%%% =<,%%%obc^Z_hoVcVe^X^Zedl^ZgoX]c^dlZgdoenaVcnX]gdoildgl^edldYj_ZaZehoZgdoegdlVYoZc^Z `gdeZa cV degnh`VcnX] edl^ZgoX]c^VX]# EdegVl^V ol^aèVc^Z edl^ZgoX]c^ gdha^c egon hidhdlVc^j ÑgdY`ldX]gdcngdÑa^cdgVool^Z`hoVdYedgcdÑegdYj`ilcVobnlVc^ZegoZoYZhoXo#6Y^jlVci edolVaV jc^`c| edlhiVlVc^V eaVb degnh`dlnX] cV gdÑa^cVX]# L oVaZXVcnX] YVl`VX] =< ,%%% ln`Voj_ZYdWg|hZaZ`inlcdÑldWZXjegVl# lll#]V\Zedah`V#ea =V<ZEdah`VHe#od#d# ja#Yg#6aWZgiVHX]b^YiV& ædYdld!-+"%(&Dh^Zah`d iZa#*'(-&(+%&![Vm*'(-&(*++ iZa#/ )-*'('*,(-% hdg5]V\Zedah`V#ea lll#]V\Zedah`V#ea Dawka RoÊliny uprawne Zalecana dawka: - 100 – 200 ml/ha Owoce i winoroÊl Zalecana dawka: - 200 – 300 ml/ha lub ml/100 l przy obj´toÊci oprysku/ha 50 : <500 l/ha 25 : >500 l/ha Uprawy ogrodnicze / warzywa Zalecana dawka: - 200-300 ml/ha RoÊliny ozdobne Zalecana dawka: - 100-200 ml/ha lub 20-30 ml/100 l roztworu do oprysku ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Uprawa P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . Poradnik Agro Wiosna 2013 29 HG 7000 ADIUWANT NOWEJ GENERACJI Nowoczesny, syntetyczny wspomagacz o niskoobj´toÊciowym dawkowaniu (100-200 ml/ha). ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN W W nowoczesnej uprawie ogromnà uwag´ zwraca si´ na skutecznoÊç działania preparatów chemicznych i zarzadzanie kosztami. Bardzo cz´sto jednak to czynniki zewn´trzne uniemo˝liwiajà prawidłowe i efektywne działanie Êrodków czy te˝ nawozów. Do takich czynników mo˝na zaliczyç słabe pokrycie roÊlin wynikajàce z działania sprz´tu w okreÊlonych warunkach pogodowych, jakoÊç wody, niskà temperatur´, czy te˝ bardzo niskà wilgotnoÊç powietrza. Nowoczesne rolnictwo wymaga optymalizacji i obni˝enia kosztów przy jednoczesnym podniesieniu skutecznoÊci zabiegu. Jednym z takich nowoczesnych rozwiàzaƒ jest dodanie WSPOMAGACZA – HG 7000. = ekstremalnie obni˝a napi´cie powierzchniowe - poprawia pokrycie i skutecznoÊç stosowanych pestycydów, HG 7000 vs. tradycyjne wspomagacze Pokrycie (mm)1 Napi´cie powierzchniowe Pestycyd bez wspomagacza 7,7 46,0 + HG 7000 100 ml/ha 33,0 26,5 + HG 7000 200 ml/ha 48,4 25,0 + pochodna oleju rzepakowego 1000 ml/ha 9,8 33,7 + alkoksylowa amina t∏uszczowa 200 ml/ha 9,1 35,5 + pochodne soi - lecytyna i kwas propionowy 1000 ml/ha 9,5 36,6 + taloamina 500 ml/ha 8,3 37,4 Wspomagacz 30 Poradnik Agro Wiosna 2013 Pobieranie szparkowe jest podstawowà cechà HG 7000, to szybkie obejÊcie bariery kutikuli = uniwersalny – do stosowania we wszystkich uprawach, = w wy˝szych dawkach działo jako SUPERSPREADER – lepsze pokrycie i skutecznoÊç niezale˝nie od typu dysz, = umo˝liwia obni˝enie iloÊci wody [35-50%], = poprawia dyspersj´ formulacji stałych [WP i WG] równie˝ w zimnej wodzie, = zapobiega powstawaniu plam opryskowych, = bezpieczny dla roÊlin - brak fitotoksycznoÊci, = mo˝e byç u˝ywany z herbicydam zawierajàcymi safener, = poprawia skutecznoÊç herbicydów majàcych słabà penetracj´, = poprawia skutecznoÊç herbicydów stosowanych po okresach suszy, chłodu, = poprawia działanie na chwastach zakurzonych, pokrytych woskiem lub włoskami, = mo˝na stosowaç z mi´kkà i twardà wodà, = system RPS (Rain Protect System) - HG 7000 poprawia u herbicydów (2,4-D + MCPP + Dicamba) odpornoÊç na deszcz po oprysku. Utrzymuje prawie PEŁNÑ skutecznoÊç herbicydów (nie wi´cej ni˝ 5% utraty skutecznoÊci) w sytacji wystàpienia deszczu po oprysku, = mo˝na stosowaç go ze wszystkimi grupami produktowymi: - herbicydami, - fungicydami, - akarycydami, - insektycydami, - regulatorami wzrostu, - nawozami płynnymi. ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN = umo˝liwia pobieranie przez aparaty szparkowe omijajàc kutikul´ przyspieszajàc tym samym pobieranie pestycydu – BARDZO istotne przy preparatach systemicznych Grupy chemiczne których skutecznoÊç poprawia dodanie HG 7000 Fungicydy Insektycydy Regulatory wzrostu Herbicidy Acetimides (cymoxanil) Avermectins Cyclohexandiones (trinexapac) Aryloxyphenoxypropionat (fops) Benzimidazoles Carbamates Ethylene generator Kwas benzoesowy (auxyny) Carbamates Insect Growth Regulators Gibberilines Benzothiadiazole Carboximides Microbials (e.g. Bt) Quarterny ammonium Cyclohexadion Dicarboximides Neonicotinoids Substituted Urea (thidiazuron) Etery difenylowe Dithiocarbamates Organochlorines Ethylen inhibitors Imidazoles Organophosphates Glyphosat Inorganics (S, Cu) Oxadiazines Imidazoliny Morpholines Phenylpyrazoles Nitrile (bromoxynil) Nitrils Pyrethroids Phenylo-pyridazim Organochlorines Pyridine azomethines Glufosinat Phenylamides Spynosins MCPA, 2,4 D etc. Phosphonates Thiosulfates Sulfonylomoczniki Pyrimidines i inne Triazyny Strobilurins Dipyridiliums i inne Triazoles i inne Poradnik Agro Wiosna 2013 31 PEŁNA KONTROLA STOP Substancja aktywna: fluroxypyr, 200g/l Hurler Hurler 200 EC jest to Êrodek chwastobójczy w formie koncentratu do sporzàdzania emulsji wodnej, stosowany nalistnie, przeznaczony do wiosennego zwalczania chwastów dwuliÊciennych w pszenicy ozimej i j´czmieniu ozimym. www.hagepolska.pl HaGe Polska Sp. z o.o. ul. dr. Alberta Schmidta 1 ˚oł´dowo, 86-031 Osielsko Tel.: +48 52 325 73 80 [email protected] www.hagepolska.pl Karta charakterystyki produktu Hurler 200 EC SUBSTANCJA AKTYWNA: fluroksypyr-meptyl: (zwiazek z grupy pochodnych kwasu pirydynokarboksylowego) – 200 g w 1 litrze Êrodka Hurler 200 EC jest to Êrodek chwastobójczy w formie koncentratu do sporzàdzania emulsji wodnej, stosowany nalistnie, przeznaczony do wiosennego zwalczania chwastów dwuliÊciennych w pszenicy ozimej i j´czmieniu ozimym. Uprawa Spektrum dzia∏ania Pszenica ozima, j´czmieƒ ozimy. Dawka Hurler 200 EC pobierany jest poprzez liÊcie chwastów, a nast´pnie przemieszczany do korzeni roÊlin powodujàc ich zamieranie. Zalecana dawka: 0,6-1,0 l/ha. Opryskiwaç wiosnà, po ruszeniu wegetacji do poczàtku fazy liÊcia flagowego zbó˝. Najskuteczniej zwalcza chwasty w fazie rozety, a przytulie czepnà w ka˝dej fazie jej rozwoju. Wy˝szà z zalecanych dawek stosowaç na chwasty bardziej wyroÊni´te i na plantacjach silnie zachwaszczonych. Maksymalna liczba zabiegów w sezonie wegetacyjnym: 1. Pierwsze objawy działania Êrodka na chwasty sà widoczne po upływie 2-3 dni. Zalecana iloÊç wody: 200-300 l/ha. Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste. Zamieranie chwastów nast´puje po 5-7 dniach. ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Chwasty wra˝liwe np.: gwiazdnica pospolita, jasnota ró˝owa, niezapominajka polna, przytulia czepna, rdest plamisty. ZALECENIA Chwasty odporne np.: fiolek polny, mak polny, maruna bezwonna. JeÊli zabieg wykonany jest na poczàtku fazy liÊcia flagowego zbó˝ w dawce 0,6 l/ha jasnota ró˝owa, niezapominajka polna i rdest plamisty mogà byç Êrednio wra˝liwe na Êrodek. P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . Poradnik Agro Wiosna 2013 33 Zamiast tysiąca słów Granstar® Ultra SX® Herbicyd do stosowania w zbożach ozimych i jarych, wiosną po ruszeniu wegetacji do końca fazy strzelania w źdźbło. Skuteczne działanie w korzystnej cenie Rewelacyjne właściwosci i wygodne stosowanie dzięki technologii SX® Zwalcza chwasty dwuliścienne włącznie z chabrem bławatkiem Niskie dawki, wygodne opakowania! DuPont Poland Sp. z o.o., ul. Postępu 17 b, 02-676 Warszawa tel. (22) 320 09 00, fax (22) 320 09 50; www.dupont.pl Przed zastosowaniem preparatu należy zapoznać się z treścią etykiety. ® – znak handlowy zarejestrowany przez E.I. DuPont de Nemours & Co. (Inc.) Ze srodków ochrony roslin nalezy korzystac z zachowaniem bezpieczenstwa. Przed kazdym uzyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczace produktu. Zwróc uwage na zwroty wskazujace rodzaj zagrozenia oraz przestrzegaj srodków bezpieczenstwa zamieszczonych w etykiecie. Opróznione opakowania przepłukac trzykrotnie woda, a popłuczyny wlac do zbiornika opryskiwacza z ciecza uzytkowa. Opróznione opakowania po srodku zwrócic do sprzedawcy, u którego srodek został zakupiony. Granstar® Ultra SX® 50 SG – znaki handlowe zarejestrowane przez E.I. Du Pont de Nemours & Co. (Inc.). The miracles of science™ – znak towarowy zarejestrowany przez E.I. Du Pont de Nemours & Co. (Inc.). Karta charakterystyki produktu Granstar Ultra SX 50 SG SUBSTANCJA AKTYWNA: tifensulfuron (zwiàzek z grupy pochodnych sulfonylomocznika) – 25%, tribenuron metylowy (zwiàzek z grupy pochodnych sulfonylomocznika) – 25% Ârodek chwastobójczy w formie jednorodnej mieszaniny granul do sporzàdzania roztworu wodnego, przystosowany do odmierzania obj´toÊciowego, stosowany jednorazowo nalistnie, przeznaczony do zwalczania chwastów dwuliÊciennych w pszenicy ozimej, pszen˝ycie ozimym, ˝ycie, pszenicy jarej oraz j´czmieniu jarym. Spektrum dzia∏ania Pszenica ozima, pszen˝yto ozime, ˝yto Pszenica jara, j´czmien jary Chwasty wra˝liwe np.: bodziszek drobny, fiolek polny, gwiazdnica pospolita, komosa biała, mak polny, maruna bezwonna, niezapominajka polna, ostro˝eƒ polny, przetaczniki, przytulia czepna (do fazy trzech okółków), rumian polny, samosiewy rzepaku, tasznik pospolity, tobołki polne. Chwasty odporne np.: chwasty jednoliÊcienne, powój polny, skrzypy. Dawka Zalecana dawka: 48-60 g/ha Êrodka + adiuwant Trend 90 EC w st´˝eniu 0,05% (50 ml na 100 l wody). Ârodek stosowaç wiosnà po ruszeniu wegetacji do fazy strzelania w êdêbło (BBCH 37). Zalecana iloÊç wody: 200-300 l/ha. Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste. Zalecana dawka: 40-48 g/ha Êrodka + adiuwant Trend 90 EC w st´˝eniu 0,05% (50 ml na 100 l wody). Zabieg wykonaç od fazy 3 liÊci zbó˝ do fazy strzelania w êdêbło (BBCH 13-37). Wy˝szà z zalecanych dawek stosowaç do zwalczania chwastów wyst´pujàcych w du˝ym nasileniu lub w starszej fazie rozwojowej. ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Uprawa ZALECENIA Zalecana iloÊç wody: 200-300 l/ha. Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste. 1. Ârodek zawiera w swoim składzie dwie substancje aktywne z grupy pochodnych sulfonylomocznika. Z uwagi na mo˝liwoÊç wystàpienia odpornoÊci niektórych gatunków chwastów nale˝y unikaç corocznego stosowania herbicydów z grupy pochodnych sulfonylomocznika na tym samym polu. 2. W przypadku niekorzystnych warunków atmosferycznych (np. przymrozków) istnieje mo˝liwoÊç wystàpienia uszkodzeƒ roÊlin uprawnych po zastosowaniu Êrodka, które przemijajà i nie wpływajà ujemnie na plon oraz jego parametry. 3. Silna rosa w trakcie opryskiwania lub opady deszczu wczeÊniej ni˝ 4 godziny po wykonaniu zabiegu mogà obni˝yç skutecznoÊç działania Êrodka. P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . Poradnik Agro Wiosna 2013 35 Ekonomiczny herbicyd do ochrony zbóż przed chwastami dwuliściennymi. Niskie dawki. Wysoka skuteczność. Poleca Helm. TRIBI ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN 75 WG Tebu 250 EW jest nowoczesnym fungicydem do zwalczania wielu groźnych chorób w rzepaku ozimym i jarym, zbożach oraz buraku cukrowym i wiśniach. Zawiera tebukonazol i chalkomid. TEBU 250 EW HELM Polska Sp. z o.o. Sprzedaż i Marketing środków ochrony roślin ul. Domaniewska 42, 02-672 Warszawa, tel. 22 654 35 00, fax 22 654 83 10, www.helm.agro.pl 36 Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Poradnik Agro Wiosna 2013 Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie. Karta charakterystyki produktu Tebu 250 EW SUBSTANCJA AKTYWNA: tebukonazol (zwiàzek z grupy triazoli) – 250 g w 1 litrze Êrodka Tebu 250 EW jest Êrodkiem grzybobójczym w postaci płynu do sporzàdzania emulsji wodnej o działaniu systemicznym do stosowania zapobiegawczego i interwencyjnego w ochronie rzepaku ozimego, pszenicy ozimej, j´czmienia jarego, buraków cukrowych oraz wiÊni przed chorobami grzybowymi. Uprawa Zbo˝a ozime i jare Spektrum dzia∏ania pszenica ozima màczniak prawdziwy, rdza brunatna, septorioza liÊci, brunatna plamistoÊç liÊci, septorioza plew, fuzarioza kłosów j´czmieƒ jary màczniak prawdziwy, rdza j´czmienia, rynchosporioza, plamistoÊç siatkowa liÊci Rzepak ozimy Dawka Zalecana dawka: 1 l/ha. Ârodek stosowaç zapobiegawczo lub z chwila wystàpienia pierwszych objawów chorób: - pszenica ozima: od poczàtku fazy strzelania w êdêbło do koƒca fazy kłoszenia, - j´czmieƒ jary: od koƒca fazy krzewienia do koƒca fazy kłoszenia. Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha. Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. Tebu 250 EW mo˝na stosowaç maksymalnie dwa razy w okresie wegetacji. Ârodek mo˝na stosowaç zapobiegawczo lub po wystàpieniu pierwszych objawów chorób w nast´pujàcych terminach: ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Jesienià w fazie 4-6 liÊci rzepaku - czerƒ krzy˝owych Zalecana dawka: 0,75 l/ha. Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha Zalecane opryskiwanie – drobnokropliste. Stosowanie Êrodka jesienià korzystnie wpływa na rozwój systemu korzeniowego i poprawia zimotrwałoÊç rzepaku. Wiosnà w fazie wzrostu pàdu głównego - sucha zgnilizna kapustnych, czerƒ krzy˝owych, szara pleʃ Zalecana dawka: 1,0 l/ha. Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha Zalecane opryskiwanie – drobnokropliste. Stosowanie Êrodka wiosna wpływa równie˝ na skrócenie łodyg i usztywnienie roÊlin, dzieki czemu zmniejsza si´ zagro˝enie wyleganiem. od fazy ˝ółtego pàka do fazy opadania pierwszych płatków kwiatowych - sucha zgnilizna kapustnych, zgnilizna twardzikowa, szara pleʃ, czerƒ krzy˝owych. Zalecana dawka: 1,25 l/ha. Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha Zalecane opryskiwanie – drobnokropliste. Uwaga: W przypadku zagro˝enia łuszczyn tylko czernià krzy˝owych zabieg mo˝na opóêniç do momentu wyksztalcenia pierwszych łuszczyn na roÊlinie rzepaku. Burak cukrowy chwoÊcik buraka Zalecana dawka: 0,8 l/ha. Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha Zalecane opryskiwanie – drobnokropliste. Ârodek stosowaç zapobiegawczo lub interwencyjnie natychmiast po zauwa˝eniu pierwszych objawów choroby. Uwaga: Êrodek stosowaç maksymalnie dwa razy w okresie wegetacji buraka. P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . Poradnik Agro Wiosna 2013 37 Karta charakterystyki produktu Helm Tribi 75 WG SUBSTANCJA AKTYWNA: tribenuron metylowy (zwiàzek z grupy sulfonylomocznikowych) – 750 g/kg Ârodek chwastobójczy w formie mikrogranulatu do sporzàdzania zawiesiny wodnej, przystosowany do odmierzania obj´toÊciowego, stosowany nalistnie, przeznaczony do zwalczania chwastów dwuliÊciennych w pszenicy ozimej, pszenicy jarej i j´czmieniu jarym. Helm Tribi 75 WG jest selektywnym herbicydem o działaniu systemicznym. Pobierany jest przez liÊcie i szybko przemieszczany w roÊlinie, hamuje podział komórek w sto˝kach wzrostu, wstrzymujàc wzrost i rozwój chwastów. Szybki rozkład Êrodka w glebie ogranicza mo˝liwoÊç pobierania go przez korzenie. Pierwsze efekty działania Êrodka widoczne sa po 14 dniach od wykonania zabiegu. Ârodek najlepiej działa na młode intensywnie rosnàce chwasty. Uprawa Spektrum dzia∏ania ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Pszenica ozima Chwasty wra˝liwe: zbo˝a ozime - dawka 20-25 g/ha: chaber bławatek, jasnota róÐowa, komosa biała, mak polny, tobołki polne, Pszenica jara, j´czmieƒ jary zbo˝a jare - dawka 15-20 g/ha: chaber bławatek, gwiazdnica pospolita, jasnota ró˝owa, komosa bala, mak polny, nawrot polny, przytulia czepna (dawka 20 g/ha), rumianek pospolity (dawka 20g/ha), tasznik pospolity, tobołki polne, Chwasty Êrednio wra˝liwe np.: fiolek polny, ostro˝eƒ polny, rdest powojowaty ZALECENIA Chwasty odporne np.: chwasty jednoliÊcienne Dawka Ârodek stosowaç wiosna, po ruszeniu wegetacji, od fazy krzewienia do poczàtku fazy strzelania w êdêbło. Ârodek stosowaç z dodatkiem adiuwanta (Êrodek wspomagajàcy): Zalecana dawka: HELM TRIBI 75 WG 20-25 g/ha + Atpolan 80 EC 1,5 l/ha HELM TRIBI 75 WG 20-25 g/ha + Silwett 0,1 l/ha Zalecana iloÊç wody: 200-300 l/ha Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste. Ârodek stosowaÊ od fazy krzewienia do poczàtku fazy strzelania w êdêbło. Ârodek stosowaç w fazie 2-4 liÊci chwastów. Ârodek stosowaç z dodatkiem adiuwanta (Êrodek wspomagajàcy): Zalecana dawka: HELM TRIBI 75 WG 15-20 g/ha + Atpolan 80 EC 1,5 l/ha HELM TRIBI 75 WG 15-20 g/ha + Silwett 0,1 l/havl/ha Zalecana iloÊç wody: 200-300 l/ha Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste. 1. Silna rosa lub opady wyst´pujàce wczeÊniej ni˝ w 4 godziny po zabiegu mogà obni˝yç skutecznoÊç działania Êrodka. 2. Wy˝szà z zalecanych dawek Êrodka stosowaç na chwasty w póêniejszych fazach rozwojowych lub w przypadku silnego zachwaszczenia plantacji. 3. W zale˝noÊci od przebiegu pogody po zabiegu mo˝e wystàpiç nieznaczne z˝ółkniecie liÊci oraz krótkotrwa∏e zahamowanie wzrostu zbó˝. Objawy te ust´pujà bez ujemnego wpływu na plon. 4. Niektóre gatunki chwastów np. rdest powojowy mogà wykazaç odpornoÊç na Êrodek. Celem zapobiegania uodpornienia si´ chwastów nale˝y: - stosowaç Êrodek na młode, intensywnie rosnàce chwasty, - stosowaç Êrodek przemiennie z herbicydami o innym mechanizmie działania. P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . 38 Poradnik Agro Wiosna 2013 Karta charakterystyki produktu Zeus 208 WG SUBSTANCJA AKTYWNA: jodosulfuron metylosodowy (zwiàzek z grupy pochodnych sulfonylomocznika) – 8,3 g/kg, propoksykarbazon sodowy (zwiàzek z grupy sulfonyloaminokarbonylotriazolinonów) - 140 g/kg, amidosulfuron (zwiàzek z grupy pochodnych sulfonylomocznika) – 60 g/kg Zeus 208 WG jest Êrodkiem chwastobójczym w postaci granul do sporzàdzania zawiesiny wodnej, stosowanym nalistnie, przeznaczonym do powschodowego, wiosennego zwalczania miotły zbo˝owej i chwastów dwuliÊciennych w pszenicy ozimej. Uprawa Pszenica ozima Spektrum dzia∏ania Chwasty wra˝liwe np.: gwiazdnica pospolita, miotła zbo˝owa, przytulia czepna, rumian polny, tobołki polne Chwasty Êrednio wra˝liwe np.: fiołek polny, mak polny Chwasty odporne np.: chwasty wieloletnie (ostro˝eƒ polny, skrzyp polny). Dawka Opryskiwaç wiosnà po rozpocz´ciu wegetacji do koƒca fazy krzewienia pszenicy. Zalecana dawka: 0,3 kg/ha. SkutecznoÊç działania Êrodka mo˝e ulec obni˝eniu na glebach z du˝à zawartoÊcià substancji organicznej lub pokrytych materià organicznà np. słomà. W bardzo rzadkich przypadkach krótko po zabiegu mogà wystàpiç niewielkie przebarwienia (˝ółkni´cie). Nie ma to wpływu na dalszy rozwój roÊliny uprawnej i jej plonowanie. ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Zalecana iloÊç wody: 200-300 l/ha. Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste. P RZE S TRZ EG A J ET Y K I ET Y- I NS T R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DL A LU DZ I I  R ODOWI S KA . 40 Poradnik Agro Wiosna 2013 Karta charakterystyki produktu Axial 100 EC SUBSTANCJA AKTYWNA: pinoksaden – 100g Axial 100 EC jest Êrodkiem chwastobójczym w formie koncentratu do sporzàdzania emulsji wodnej, nalistny, przeznaczony do selektywnego zwalczania miotły zbo˝owej w pszenicy ozimej i j´czmieniu ozimym, wyczyƒca polnego w pszenicy ozimej oraz owsa głuchego w pszenicy jarej i j´czmieniu jarym, stosowany wyłàcznie w mieszaninie z adiuwantem Adigor 440 EC. Uprawa Spektrum dzia∏ania Pszenica ozima Opryskiwaç od fazy 3-4 liÊci (GS13-14) do stadium widocznego liÊcia flagowego (GS37) roÊliny uprawnej. Miotła zbo˝owa • Termin jesienny – opryskiwaç od fazy wykształconego 1 liÊcia (GS11) do zakoƒczenia wegetacji miotły zbo˝owej. • Termin wiosenny – opryskiwaç od wiosennego ruszenia wegetacji do koƒca stadium fazy krzewienia miotły zbo˝owej (GS29) ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Wyczyniec polny • Termin jesienny – opryskiwaç od fazy wykształconego 1 liÊcia (GS11) do zakoƒczenia wegetacji wyczyƒca polnego. Dawka Axial 100 EC stosowaç wyłàcznie w mieszaninie z adiuwantem Adigor 440 EC. Axial 100 EC – 0,3 l/ha + Adigor 440 EC – 0,9 l/ha lub Axial 100 EC – 0,45 l/ha + Adigor 440 EC – 1,35 l/ha Wy˝szà z zalecanych dawek Êrodka stosowaç w przypadku bardziej zaawansowanej fazy rozwojowej chwastów. Axial 100 EC – 0,3 l/ha + Adigor 440 EC – 0,9 l/ha lub Axial 100 EC – 0,45 l/ha + Adigor 440 EC – 1,35 l/ha Wy˝szà z zalecanych dawek Êrodka stosowaç w przypadku bardziej zaawansowanej fazy rozwojowej chwastów. Axial 100 EC – 0,45 l/ha + Adigor 440 EC – 1,35 l/ha • Termin wiosenny – opryskiwaç od wiosennego ruszenia wegetacji do koƒca stadium fazy krzewienia wyczyƒca polnego (GS29) Axial 100 EC – 0,45 l/ha + Adigor 440 EC – 1,35 l/ha lub Axial100 EC – 0,6 l/ha + Adigor 440 EC – 1,8 l/ha Wy˝szà z zalecanych dawek Êrodka stosowaç w przypadku bardziej zaawansowanej fazy rozwojowej chwastów. Pszenica jara Opryskiwaç od fazy 3-4 liÊci (GS13-14) do stadium widocznego liÊcia flagowego (GS37) roÊliny uprawnej. Owies głuchy • Termin wiosenny – opryskiwaç od fazy wykształconego 1 liÊcia (GS11) do stadium widocznego liÊcia flagowego owsa głuchego (GS 37) Axial 100 EC – 0,3 l/ha + Adigor 440 EC – 0,9 l/ha lub Axial 100 EC – 0,45 l/ha + Adigor 440 EC – 1,35 l/ha Wy˝szà z zalecanych dawek Êrodka stosowaç w przypadku bardziej zaawansowanej fazy rozwojowej chwastów. J´czmieƒ ozimy Opryskiwaç od fazy 3-4 liÊci (GS13-14) do stadium widocznego liÊcia flagowego (GS37) roÊliny uprawnej. Miotła zbo˝owa • Termin jesienny – opryskiwaç od fazy wykształconego 1 liÊcia (GS11) do zakoƒczenia wegetacji miotły zbo˝owej. Axial 100 EC – 0,3 l/ha + Adigor 440 EC – 0,9 l/ha lub Axial 100 EC – 0,45 l/ha + Adigor 440 EC – 1,35 l/ha Wy˝szà z zalecanych dawek Êrodka stosowaç w przypadku bardziej zaawansowanej fazy rozwojowej chwastów. • Termin wiosenny – opryskiwaç od wiosennego ruszenia wegetacji do koƒca stadium fazy krzewienia miotły zbo˝owej (GS29) J´czmieƒ jary Opryskiwaç od fazy 3-4 liÊci (GS13-14) do stadium widocznego liÊcia flagowego (GS37) roÊliny uprawnej. Owies głuchy • Termin wiosenny – opryskiwaç od fazy wykształconego 1 liÊcia (GS11) do stadium widocznego liÊcia flagowego owsa głuchego (GS 37) Axial 100 EC – 0,3 l/ha + Adigor 440 EC – 0,9 l/ha lub Axial 100 EC – 0,45 l/ha + Adigor 440 EC – 1,35 l/ha Wy˝szà z zalecanych dawek Êrodka stosowaç w przypadku bardziej zaawansowanej fazy rozwojowej chwastów. Axial 100 EC – 0,3 l/ha + Adigor 440 EC – 0,9 l/ha lub Axial 100 EC – 0,45 l/ha + Adigor 440 EC – 1,35 l/ha Wy˝szà z zalecanych dawek Êrodka stosowaç w przypadku bardziej zaawansowanej fazy rozwojowej chwastów. ZALECENIA Zalecana iloÊç wody: 100–300 l/ha. Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste. 1. Ârodek Axial 100 EC jest pobierany przez chwasty w ciàgu 1 godziny od zastosowania; opady deszczu po tym czasie nie obni˝ajà skutecznoÊci działania Êrodka. 2. W celu osiàgni´cia wysokiej skutecznoÊci zwalczania chwastów, wskazane jest dokładne pokrycie roÊliny zwalczanej ÊrodkiemAxial 100 EC. Wy˝sze stadia rozwojowe roÊliny uprawnej utrudniajà dost´p Êrodka do zwalczanych chwastów. 3. W ochronie zbó˝ ozimych mo˝na wykonaç maksymalnie 2 zabiegi w sezonie wegetacyjnym. P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . 42 Poradnik Agro Wiosna 2013 Swing Top ® ...i wszystko gra! Bardzo wysoka skuteczność zwalczania chorób liści i kłosa! BASF Polska Sp. z o. o., infolinia: (22) 570 99 90, www.agro.basf.pl Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie. Karta charakterystyki produktu Swing Top 183 SC SUBSTANCJA AKTYWNA: dimoksystrobina (zwiàzek z grupy triazoli) – 133 g w 1 litrze Êrodka, epoksykonazol (zwiàzek z grupy triazoli) – 50 g w 1 litrze Êrodka Ârodek grzybobójczy, koncentrat w postaci st´˝onej zawiesiny do rozcieƒczenia woda o działaniu systemicznym do stosowania zapobiegawczego i interwencyjnego w ochronie pszenicy ozimej i ˝yta ozimego przed chorobami grzybowymi. Uprawa Spektrum dzia∏ania pszenica ozima màczniak prawdziwy, rdza brunatna, septorioza liÊci, septorioza plew, brunatna plamistoÊç liÊci, fuzarioza kłosów ˝yto ozime rdza brunatna, rynchosporioza Dawka Zalecana dawka: 1,5 l/ha. Êrodek stosowaç jednorazowo w okresie wegetacji zbó˝. Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha. Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. 44 ZALECENIA ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Ârodek stosowaç zapobiegawczo lub z chwila wystàpienia pierwszych objawów od koƒca fazy liÊcia flagowego do koƒca fazy kłoszenia. W warunkach sprzyjajàcych rozwojowi septoriozy plew i fuzariozy kłosów na pszenicy ozimej zalecany termin zabiegu opryskiwania mo˝na przedłu˝yç do fazy dojrzałoÊci wodnej ziarna. Termin wykonania zabiegu musi uwzgl´dniaç karencje Êrodka. P RZE S TRZ EG A J ET Y K I ET Y- I NS T R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DL A LU DZ I I  R ODOWI S KA . Poradnik Agro Wiosna 2013 SWING TOP 2013 Swing Top jest fungicydem, który pomaga ratowaç plony zbó˝ w ró˝nych systemach ochrony. P Swing Top jest fungicydem, który pomaga ratowaç plony zbó˝ w ró˝nych systemach ochrony. Ze wzgl´du na swoje właÊciwoÊci jest silnym i pewnym partnerem w tysiàcach polskich gospodarstw. Wysokie uznanie i pozycj´ osiàgnàł ze wzgl´du na: • skład, • sposób działania, • zakres zwalczanych chorób, • pozytywny wpływ na procesy fizjologiczne roÊliny, • ochron´ roÊliny przed warunkam stresowymi, • ekonomicznie udowodnionà ochron´ plonu oraz jego jakoÊci. ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Przez ostanie lata Swing Top 183 SC stał si´ standardem w zwalczaniu zwłaszcza fuzarioz na kłosie oraz grzybów czerniowych. W spektrum działania znajdujà si´ równie˝ septorioza liÊci i plew oraz rdza, które sà groêne w tym okresie. Zabieg fungicydem Swing Top 183 SC wykonany w fazie kwitnienia pszenicy, pozwala na uzyskanie najwy˝szej skutecznoÊç przeciw grzybom z rodzaju Fusarium. Zabieg z u˝yciem Swing Top 183 SC najmocniej wpływa na jakoÊç ziarna. Przedłu˝a proces dojrzewania, utrzymujàc zdrowe górne liÊcie i kłos, a ten ostatni okres w najwi´kszym stopniu decyduje o jakoÊci plonu, zwłaszcza jeÊli chodzi o nalewanie ziarna. Swing Top zastosowany w tym terminie pokazuje w pełni swoje mo˝liwoÊci, których efektem sà ˝ółtozłote, zdrowe kłosy. Na taki ich wyglàd ma wpływ ochrona górnych liÊci, które przy braku pora˝enia w pełni „pracujà” na wysokoÊç plonu, oraz ochrona samego kłosa. Nawet w warunkach opóênionych zbiorów widaç efekty działania fungicydu Swing Top. Kłosy pozostajà wolne od grzybów czerniowych, co w efekcie gwarantuje wysokà jakoÊç ziarna. Poradnik Agro Wiosna 2013 45 7daiMA :8 Najszybszy na polu MA Substancja aktywna: propikonazol (zwiàzek z grupy triazoli) – 250 g w litrze Êrodka Bolt Ârodek grzybobójczy w formie koncentratu do sporzàdzania emulsji wodnej, o działaniu systemicznym do stosowania zapobiegawczego i interwencyjnego w ochronie zbó˝. www.hagepolska.pl HaGe Polska Sp. z o.o. ul. dr. Alberta Schmidta 1 ˚oł´dowo, 86-031 Osielsko Tel.: +48 52 325 73 80 [email protected] www.hagepolska.pl Karta charakterystyki produktu Bolt XL 250 EC SUBSTANCJA AKTYWNA: propikonazol (zwiàzek z grupy triazoli) – 250g w 1 litrze Êrodka BOLT XL 250 EC jest Êrodkiem grzybobójczym, w formie płynu do sporzàdzania emulsji wodnej o działaniu systemicznym do stosowania zapobiegawczego i interwencyjnego w ochronie pszenicy ozimej i jarej oraz j´czmienia ozimego przed chorobami grzybowymi. ZALECENIA RoÊliny rolnicze Spektrum dzia∏ania Dawka 1. Pszenica ozima màczniak prawdziwy, rdza brunatna, septorioza paskowana liÊci, septorioza plew 2. Pszenica jara septorioza paskowana liÊcia 3. J´czmieƒ ozimy màczniak prawdziwy, rynchosporioza, plamistoÊç siatkowa liÊci, rdza karłowa 4. J´czmieƒ jary màczniak prawdziwy, rynchosporioza, plamistoÊç siatkowa liÊci 5. Pszen˝yto ozime màczniak prawdziwy, rdza brunatna, septorioza paskowana liÊci, septorioza plew 6. ˚yto ozime màczniak prawdziwy, rynchosporioza, rdza brunatna Ârodek stosowaç zapobiegawczo lub natychmiast po zauwa˝eniu pierwszych objawów chorób: - pszenica, pszen˝yto, ˝yto – od poczàtku fazy strzelania w êdêbło do koƒca fazy kłoszenia - j´czmieƒ – od koƒca fazy krzewienia do poczàtku fazy kłoszenia Maksymalna dawka dla jednorazowego stosowania: 0,5 l/ha. Zalecana dawka dla jednorazowego stosowania: 0,5 l/ha. Maksymalna liczba zabiegów w sezonie wegetacyjnym: 1 Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha. Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Uprawa 1. Ârodek stosowaç w temperaturze powietrze powy˝ej 12oC. 2. Z uwagi na mo˝liwoÊç wystàpienia odpornoÊci zaleca si´ Êrodek stosowaç w pełnej dawce jednorazowo w sezonie wegetacyjnym w danej uprawie i przemiennie z fungicydami nale˝àcymi do innych grup chemicznych o innym mechanizmie działania. P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . Poradnik Agro Wiosna 2013 47 Bell + Opera Max ® ® Niech zabrzmi dzwon na wysoki plon! Bell + Opera Max w pakiecie to czysty zysk! ® ® Zyskaj pewność: trzy substancje aktywne, w tym nowość w zbożach: Boscalid ® Zyskaj spokój: długie działanie interwencyjne i wzmocniony efekt fizjologiczny Zyskaj plon: szerokie spektrum ochrony i plonotwórcze działanie BASF Polska Sp. z o.o., infolinia: (22) 570 99 90, www.agro.basf.pl Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie. Karta charakterystyki produktu Opera Max 147,5 SE SUBSTANCJA AKTYWNA: piraklostrobina (zwiàzek z grupy strobiluryn) – 85 g w 1 litrze Êrodka, epoksykonazol (zwiàzek z grupy triazoli) – 62,5 g w 1 litrze Êrodka Ârodek grzybobójczy w formie koncentratu stałych czàstek i małych kapsuł zawieszonych w wodzie o działaniu systemicznym (epoksykonazol) oraz lokalnie systemicznym i translaminarnym (piraklostrobina) do stosowania zapobiegawczego i interwencyjnego w ochronie pszenicy ozimej przed chorobami grzybowymi. Uprawa Spektrum dzia∏ania Dawka màczniak prawdziwy, łamliwoÊç pod- Zalecana dawka: 1,5-2 l/ha stawy êdêbła, fuzaryjna zgorzel pod- Wy˝szà z zalecanych dawek stosowaç przy wi´kszym nasileniu chorób. stawy êdêbła Ârodek stosowaç zapobiegawczo lub z chwila wystàpienia pierwszych objawów chorób od fazy pierwszego kolanka do koƒca fazy strzelania w êdêbło. Maksymalnie wykonaç 2 zabiegi w sezonie. ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN RoÊliny rolnicze, zbo˝a ozime, pszenica ozima rdza brunatna, brunatna plamistoÊç Zalecana dawka: 2 l/ha liÊci, septorioza liÊci Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. Uwaga: Êrodek ogranicza wyst´powanie fuzaryjnej zgorzeli podstawy êdêbła. P RZ E S TRZ EG A J ET Y K I ET Y- I NS T R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DL A LU DZ I I  R ODOWI S KA . Poradnik Agro Wiosna 2013 49 Karta charakterystyki produktu Bell 300 SC SUBSTANCJA AKTYWNA: boskalid (zwiàzek z grupy anilidów) – 233 g w 1 litrze Êrodka, epoksykonazol (zwiàzek z grupy triazoli) – 67 g w 1 litrze Êrodka Ârodek grzybobójczy, koncentrat w postaci st´˝onej zawiesiny do rozcieƒczenia woda o działaniu systemicznym do stosowania zapobiegawczego i interwencyjnego w zwalczaniu chorób grzybowych zbó˝ ozimych i jarych. Ârodek do stosowania przy uzyciu opryskiwacza polowego. Uprawa Spektrum dzia∏ania Pszenica ozima septorioza paskowana liêci, rdza brunatna, brunatna plamistoêç liêci, màczniak prawdziwy. Dawka Maksymalna dawka dla jednorazowego zastosowania: 1,5 l/ha Zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania: 1,2 - 1,5 l/ha Uwaga: Przy wysokim nasileniu wyst´powania màczniaka prawdziwego Êrodek ogranicza wyst´powanie choroby. Ârodek Bell 300 SC mo˝na stosowaç w mieszaninie ze Êrodkiem Flexity 300 SC: ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN septorioza paskowana liêci, rdza brunatna, brunatna plamistoêç liêci, màczniak prawdziwy, łamliwoêç êdêbła. Zalecane dawki dla jednorazowego zastosowania: Bell 300 SC 1,0 l/ha + Flexity 300 SC 0,3 l/ha lub Bell 300 SC 1,2 l/ha + Flexity 300 SC 0,3 l/ha. Uwaga: W ochronie pszenicy ozimej przed łamliwoÊcià êdêbła zalecane jest zastosowanie wy˝szej dawki Êrodka Bell 300 SC (1,2 l/ha) w mieszaninie ze Êrodkiem Flexity 300 SC w dawce 0,3 l /ha, poniewa˝ ni˝sza dawka Êrodka Bell 300 SC (1,0 l/ha) mo˝e mieç tylko działanie ograniczajàce. Termin stosowania: Ârodek stosowaç maksymalnie dwa razy w sezonie, z zachowaniem odst´pu 21 dni pomi´dzy zabiegami, od koƒca fazy krzewienia do pełni fazy kłoszenia (BBCH 29-55); J´czmieƒ jary plamistoêç siatkowa j´czmienia, màczniak prawdziwy, rdza j´czmienia, rynchosporioza zbó˝. Maksymalna dawka dla jednorazowego zastosowania: 1,5 l/ha Zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania: 1,2 - 1,5 l/ha Ârodek Bell 300 SC mo˝na stosowaç w mieszaninie ze Êrodkiem Flexity 300 SC: plamistoêç siatkowa j´czmienia, màczniak prawdziwy, rdza j´czmienia. Zalecane dawki dla jednorazowego zastosowania: Bell 300 SC 1,0 l/ha + Flexity 300 SC 0,3 l/ha lub Bell 300 SC 1,2 l/ha + Flexity 300 SC 0,3 l/ha. ZALECENIA Termin stosowania: Ârodek stosowaç maksymalnie dwa razy w sezonie, z zachowaniem odst´pu 21 dni pomi´dzy zabiegami, od fazy drugiego kolanka do widocznych pierwszych osci (BBCH 32-49). Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha. Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. 1. W celu ograniczenia wyst´powania łamliwoÊci êdêbła zabieg wykonaç w fazie BBCH 29-32 (od koƒca fazy krzewienia do fazy drugiego kolanka). 2. Ârodek stosowaç maksymalnie dwa razy w sezonie przemiennie z fungicydami nale˝àcymi do innych grup chemicznych, o odmiennym mechanizmie działania. 3. Nie dopuÊciç do znoszenia cieczy u˝ytkowej na sàsiednie plantacje roÊlin uprawnych. P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . 50 Poradnik Agro Wiosna 2013 Osiris ® ® Zobacz efekt Osiris Zobacz efekt Osiris i przekonaj się, jak wyjątkowo działa każda jego kropla Buduj z Osirisem doskonałą jakość plonu i odnieś piramidalny sukces BASF Polska Sp. z o.o., infolinia: (22) 570 99 90, www.agro.basf.pl Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie. Karta charakterystyki produktu Osiris 65 EC SUBSTANCJA AKTYWNA: epoksykonazol (zwiàzek z grupy triazoli) – 37,5 g w 1 litrze Êrodka, metkonazol (zwiàzek z grupy triazoli) – 27,5 g w 1 litrze Êrodka Ârodek grzybobójczy, w formie koncentratu do sporzàdzania emulsji wodnej, o działaniu systemicznym, do stosowania zapobiegawczego, interwencyjnego oraz wyniszczajàcego w ochronie zbó˝ ozimych i jarych przed chorobami grzybowymi. Ârodek do stosowania przy u˝yciu opryskiwacza polowego. ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Uprawa Spektrum dzia∏ania Dawka Pszenica ozima ¸amliwoÊç podstawy êdêbła, fuzaryjna zgorzel podstawy êdêbła, màczniak prawdziwy, septorioza paskowana liÊci, brunatna plamistoÊç liÊci, rdza brunatna, septorioza plew, fuzarioza kłosów, czerƒ zbó˝. Maksymalna dawka dla jednorazowego zastosowania: 2,5 l/ha Zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania: 1,5-2,5 l/ha Pszen˝yto ozime Màczniak prawdziwy, rynchosporioza zbó˝, septoriozy liÊci , brunatna plamistoÊç liÊci, rdza brunatna, septorioza plew, fuzarioza kłosów, czerƒ zbó˝. Maksymalna dawka dla jednorazowego zastosowania: 2,5 l/ha Zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania: 1,5-2,5 l/ha ˚yto ozime Màczniak prawdziwy, rdza brunatna, rynchosporioza zbó˝. Maksymalna dawka dla jednorazowego zastosowania: 2,5 l/ha Zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania: 1,5-2,5 l/ha J´czmieƒ ozimy Rynchosporioza zbó˝, màczniak prawdziwy, plamistoÊç siatkowa, rdza j´czmienia. Maksymalna dawka dla jednorazowego zastosowania: 2,5 l/ha Zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania: 1,5-2,5 l/ha J´czmieƒ jary Rynchosporioza zbó˝, màczniak prawdziwy, plamistoÊç siatkowa, rdza j´czmienia. Maksymalna dawka dla jednorazowego zastosowania: 2,5 l/ha Zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania: 1,5-2,5 l/ha STOSOWANIE ŁÑCZNE W celu zwi´kszenia skutecznoÊci działania Êrodek Osiris 65 EC w dawce 1,5 l/ha mo˝na stosowaç łàcznie ze Êrodkiem Corbel 750 EC w nast´pujàcym zakresie: 1. Pszenica ozima - màczniak prawdziwy, fuzarioza kłosów, septorioza plew. 2. Pszen˝yto ozime - septorioza plew 3. J´czmieƒ ozimy - màczniak prawdziwy, plamistoÊç siatkowa, rdza j´czmienia. 4. J´czmieƒ jary - rynchosporioza zbó˝, plamistoÊç siatkowa. Zalecane dawki dla jednorazowego zastosowania: Osiris 65 EC 1,5 l/ha + Corbel 750 EC 0,5 l/ha Zalecana ilosc wody: 200-300 l/ha Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. ZALECENIA Terminy stosowania: Ârodek stosowaç zapobiegawczo lub z chwila wystàpienia pierwszych objawów chorób, maksymalnie dwa razy w sezonie, z zachowaniem odst´pu 21 dni pomi´dzy zabiegami: - pszenica ozima, pszen˝yto ozime: od poczàtku fazy strzelania w êdêbło do pełni fazy kwitnienia (BBCH 30-65); - ˝yto ozime: od fazy liÊcia flagowego do poczàtku fazy kłoszenia (BBCH 37-51); - j´czmieƒ ozimy: od fazy pierwszego kolanka do fazy licia flagowego (BBCH 31-37); - j´czmieƒ jary: od fazy drugiego kolanka do poczàtku fazy kłoszenia (BBCH 32-51). 1. Ârodek stosowany w pszenicy ozimej w dawce 2,5 l/ha wykazuje Êredni poziom zwalczania czerni zbó˝, septoriozy plew i łamliwoÊci êdêbła oraz ogranicza wyst´powanie fuzyjnej zgorzeli podstawy êdêbła. 2. Ârodek stosowany w pszenicy ozimej w dawce 1,5 l/ha ogranicza wyst´powanie fuzariozy kłosów i łamliwoÊci êdêbła. 3. Ârodek stosowany w pszen˝ycie ozimym w dawce 1,5 l/ha wykazuje Êredni poziom zwalczania czerni zbó˝, septoriozy plew i fuzariozy kłosów. 4. W celu osiàgniecia najwy˝szej skutecznoÊci zwalczania nast´pujàcych chorób: màczniaka prawdziwego, fuzariozy kłosów, fuzyjnej zgorzeli podstawy êdêbła, septoriozy paskowanej liÊci i rynchosporiozy zbó˝ stosowaç wy˝szà dawk´ Êrodka. P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . 52 Poradnik Agro Wiosna 2013 Karta charakterystyki produktu Talius 200 EC SUBSTANCJA AKTYWNA: proquinazid (fungicyd z grupy chinazolin) - 200 g/l (20,5%) TALIUS 200 EC jest Êrodkiem grzybobójczym w postaci płynu do sporzàdzania emulsji wodnej o działaniu kontaktowym do stosowania zapobiegawczego lub interwencyjnego w zwalczaniu chorób grzybowych pszenicy ozimej, pszen˝yta ozimego, pszenicy jarej i j´czmienia jarego. Proquinazid nale˝y do grupy chemicznej chinazolin. Miedzy innymi zapobiega rozwojowi màczniaka prawdziwego zbó˝ i traw poprzez zahamowanie kiełkowania zarodników grzyba. Ârodek indukuje naturalna odpornoÊç roÊlin. Êrodek przeznaczony do stosowania przy u˝yciu opryskiwaczy polowych. Spektrum dzia∏ania Uprawa Pszenica ozima màczniak prawdziwy zbó˝ i traw, septoriozy liÊci, septorioza plew, brunatna plamistoÊç liÊci, fuzaryjna zgorzel podstawy êdêbła Dawka Maksymalna dawka dla jednorazowego zastosowania: 0,25 l/ha Zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania: 0,15 - 0,25 l/ha. lub w mieszaninach: • Màczniak prawdziwy zbó˝ i traw, septoriozy liÊci, septorioza plew, brunatna plamistoÊç liÊci, rdza brunatna pszenicy Talius 0,15 - 0,25 l/ha + Alert 375 SE 0,8 l/ha • Màczniak prawdziwy zbó˝ i traw, septoriozy liÊci, brunatna plamistoÊç liÊci Talius 0,15 - 0,25 l/ha + Capitan 250 EW 0,6 - 1 l/ha • Màczniak prawdziwy zbó˝ i traw, septoriozy liÊci, septorioza plew, brunatna plamistoÊç liÊci, rdza brunatna pszenicy, łamliwoÊç êdêbła zbó˝ Talius 0,15 - 0,25 l/ha + Zamir 400 EW 0,6 - 1 l/ha ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Maksymalna liczba zabiegów w sezonie wegetacyjnym: 2. Odst´p pomi´dzy zabiegami: 14 dni. Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha. Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. Termin stosowania: od pełni krzewienia (BBCH 27) do koƒca fazy kłoszenia (BBCH 59). Ârodek nale˝y stosowaç zapobiegawczo lub po zaobserwowaniu pierwszych objawów. Pszen˝yto ozime septorioza liÊci, septorioza plew, brunatna plamistoÊç liÊci Maksymalna dawka dla jednorazowego zastosowania: 0,25 l/ha Zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania: 0,15 - 0,25 l/ha. Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha. Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. Maksymalna liczba zabiegów w sezonie wegetacyjnym: 2. Odst´p pomi´dzy zabiegami: 14 dni. Termin stosowania: od pełni krzewienia (BBCH 25) do pełni kwitnienia (BBCH 65). Ârodek nale˝y stosowaç zapobiegawczo lub po zaobserwowaniu pierwszych objawów. Pszenica jara màczniak prawdziwy zbó˝ i traw, septoriozy liÊci, brunatna plamistoÊç liÊci Maksymalna dawka dla jednorazowego zastosowania: 0,25 l/ha Zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania: 0,15 - 0,25 l/ha. Maksymalna liczba zabiegów w sezonie wegetacyjnym: 2. Odst´p pomi´dzy zabiegami: 14 dni. Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha. Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. Termin stosowania: od pełni krzewienia (BBCH 27) do koƒca fazy kłoszenia (BBCH 59). Ârodek nale˝y stosowaç zapobiegawczo lub po zaobserwowaniu pierwszych objawów. J´czmieƒ jary màczniak prawdziwy zbó˝ i traw, plamistoÊç siatkowa, rdza j´czmienia Maksymalna dawka dla jednorazowego zastosowania: 0,25 l/ha Zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania: 0,15 - 0,25 l/ha. lub w mieszaninach: • màczniak prawdziwy zbó˝ i traw, plamistoÊç siatkowa, rynchosporioza zbó˝, rdza j´czmienia. Talius 0,15 - 0,25 l/ha + Alert 375 SE 0,8 l/ha lub Talius 0,15 - 0,25 l/ha + Zamir 400 EW 0,6 - 1 l/ha ZALECENIA Maksymalna liczba zabiegów w sezonie wegetacyjnym: 2. Odst´p pomi´dzy zabiegami: 14 dni. Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha. Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. Termin stosowania: od pełni krzewienia (BBCH 27) do koƒca fazy strzelania w êdêbło (BBCH 39). Ârodek nale˝y stosowaç zapobiegawczo lub po zaobserwowaniu pierwszych objawów. Stosowaç przemiennie z fungicydami nale˝àcymi do innych grup chemicznych. Ârodek stosowaç nie wi´cej ni˝ 2 razy w sezonie, w odst´pach co najmniej 14 dniowych. Wy˝szà z zalecanych dawek stosowaç w przypadku wi´kszego nasilenia chorób. P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . 54 Poradnik Agro Wiosna 2013 Wartość mierzona złotem ! NOWOŚĆ Najnowszej generacji fungicyd do stosowania w rzepaku w okresie kwitnienia: Ř]DSHZQLD]GURZ\āDQG]LÛNLUHZHODF\MQHM VNXWHF]QRĘFLSU]HFLZNRZV]\VWNLPFKRURERP RNUHVXNZLWQLHQLDU]HSDNX ŘXāDWZLDRVLÇJQLÛFLHRSW\PDOQHMGRMU]DāRĘFL ]ELRUF]HMU]HSDNX Ř]DSHZQLDPDNV\PDOQLHZ\VRNLSORQL]DROHMHQLH =HĘURGNµZRFKURQ\URĘOLQQDOHĹ\NRU]\VWDÉ]]DFKRZDQLHPEH]SLHF]HăVWZD3U]HGNDĹG\PXĹ\FLHP SU]HF]\WDMLQIRUPDFMH]DPLHV]F]RQHZHW\NLHFLHLLQIRUPDFMHGRW\F]ÇFHSURGXNWX=ZUµÉXZDJÛQD ]ZURW\ZVND]XMÇFHQDURG]DM]DJURĹHQLDRUD]SU]HVWU]HJDM]DOHFDQ\FKĘURGNµZEH]SLHF]HăVWZD %D\HU&URS6FLHQFH$O-HUR]ROLPVNLH:DUV]DZDWHOID[ www.bayercropscience.pl Karta charakterystyki produktu Propulse 250 SE SUBSTANCJA AKTYWNA: fluopyram – 215 g w 1 litrze Êrodka, protiokonazol (zwiàzek z grupy triazoli) – 125 g w 1 litrze Êrodka PROPULSE 250 SE jest Êrodkiem grzybobójczym w formie zawiesino-emulsji, o działaniu systemicznym, do stosowania zapobiegawczego i interwencyjnego w ochronie rzepaku przed chorobami grzybowymi. Ârodek przeznaczony jest do stosowania przy u˝yciu opryskiwaczy polowych. Uprawa Spektrum dzia∏ania Rzepak ozimy zgnilizna twardzikowa, czerƒ krzyêowych, szara pleʃ, Dawka Ârodek stosowaç zapobiegawczo lub po wystàpieniu pierwszych objawów, od fazy luênego kwiatostanu do koƒca fazy kwitnienia (BBCH 57-69). Maksymalna dawka dla jednorazowego stosowania: 1 l/ha. Zalecana dawka dla jednorazowego stosowania: 1 l/ha. Maksymalna liczba zabiegów w sezonie wegetacyjnym: 1 Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha. Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. Rzepak jary czerƒ krzy˝owych, Ârodek stosowaç od fazy luênego kwiatostanu do koƒca fazy kwitnienia (BBCH 57-69). ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN ZALECENIA Maksymalna dawka dla jednorazowego stosowania: 1 l/ha. Zalecana dawka dla jednorazowego stosowania: 1 l/ha. Maksymalna liczba zabiegów w sezonie wegetacyjnym: 1 Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha. Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. Ârodek stosowaç w temperaturze powy˝ej 12°C. Zabieg wykonaç dokładnie aby wszystkie cz´Êci roÊliny były pokryte cieczà u˝ytkowà. Aby zapobiec zjawisku odpornoÊci Êrodek stosowaç maksymalnie 1 raz w sezonie wegetacyjnym. W przypadku koniecznoÊci wykonania powtórnego zbiegu zastosowaç Êrodek o innym mechanizmie działania. W przypadku wystàpienia tylko czerni krzy˝owych zabieg mo˝na opóêniç do momentu wykształcenia łuszczyn na roÊlinach rzepaku. P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . Poradnik Agro Wiosna 2013 57 ® Medax Top Kształtuje plon! Doskonale wzmacnia, pogrubia i skraca źdźbło Wyjątkowo silnie wpływa na rozwój systemu korzeniowego Jest elastyczny w stosowaniu, działa szybko, pewnie i skutecznie BASF Polska Sp. z o.o., infolinia: (22) 570 99 90, www.agro.basf.pl Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie. Karta charakterystyki produktu Medax Top 350 SC SUBSTANCJA AKTYWNA: chlorek mepikwatu – 300g, proheksadion wapnia – 50g Medax Top 350 SC jest Êrodkiem z grupy regulatorow wzrostu i rozwoju roÊlin w formie koncentratu w postaci st´˝onej zawiesiny do rozcieƒczenia wodà o działaniu systemicznym. Ârodek stosuje si´ w celu redukcji wzrostu roÊlin i zapobiegania wyleganiu w uprawie pszenicy ozimej i pszen˝yta ozimego. Ârodek ochrony roÊlin przeznaczony do stosowania przy u˝yciu opryskiwaczy polowych. Uprawa Dawka Pszenica ozima Zalecana dawka: 0,8 – 1,25 l/ha Termin stosowania: W celu redukcji wysokoÊci roÊlin i ograniczenia wylegania. Ârodek stosowaç jeden raz w sezonie, od poczàtku wzrostu êdêbła lub w fazie liÊcia flagowego. Zalecana iloÊç wody: 200 – 300 l/ha. Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste. Zalecana dawka: 0,8 – 1,25 l/ha Termin stosowania: W celu redukcji wysokoÊci roÊlin i ograniczenia wylegania. Ârodek stosowaç jeden raz w sezonie, w fazie liÊcia flagowego. Zalecana iloÊç wody: 200 – 300 l/ha. Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste. ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Pszen˝yto ozime P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . Poradnik Agro Wiosna 2013 59 PRZYGOTOWYWANIE MIESZANIN ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN KROK PO KROKU ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Autor: Marcin Mulcan przedstawiciel handlowy HaGe Polska S Nowoczesne technologie ochrony roÊlin wprowadzajà do poszczególnych upraw nowe mo˝liwoÊci walki z agrofagami (choroby, szkodniki, chwasty) z jednoczesnà poprawà kondycji roÊlin. Nieodpowiedni dobór składowych mieszaniny mo˝e doprowadziç do odmiennych skutków ni˝ oczekujemy np. mo˝e spowodowaç uszkodzenia roÊlin, lub obni˝yç skutecznoÊç działania Êrodków ochrony roÊlin. Stosowanie mieszanin Êrodków ochrony roÊlin (ÂOR), a tak˝e mo˝liwoÊç ich łàcznego stosowania z nawozami dolistnymi cieszà si´ coraz wi´kszym zainteresowaniem wÊród rolników. Mo˝liwoÊç zastosowania podczas jednego przejazdu wielu preparatów pozwala obni˝yç koszty wykonywania zabiegów (mniej wjazdów w pole) jak równie˝ poprawia organizacj´ prac polowych. Nowoczesne technologie ochrony roÊlin wprowadzajà do poszczególnych upraw nowe mo˝liwoÊci walki z agrofagami (choroby, szkodniki, chwasty) z jednoczesnà poprawà kondycji roÊlin. Systematyczny wzrost nakładów w produkcji roÊlinnej na zakup ÂOR, nawozów i paliw nakłaniajà rolników do łàcznego stosowania wszelkiego rodzaju agrochemikaliów. Nale˝y jednak pami´taç o podstawowych informacjach zasadach których nale˝y przestrzegaç podczas tworzenia mieszanin zbiornikowych. Nieodpowiedni dobór składowych mieszaniny mo˝e doprowadziç do odmiennych skutków ni˝ oczekujemy np. mo˝e spowodowaç uszkodzenia roÊlin, lub obni˝yç skutecznoÊç działania Êrodków ochrony roÊlin. Coraz cz´Êciej producenci ÂOR wraz z naukowcami opracowujà poparte wieloma badaniami mo˝liwoÊci mieszanin agrochemikaliów i publikowane sà w postaci np. tabel mieszanin nawozów dolistnych z poszczególnymi Êrodkami ochrony roÊlin, choç wdro˝enie tego typu zaleceƒ, wymaga równie˝ zmian w prawie. Je˝eli decydujemy si´ na zastosowanie kilku komponentów do sporzàdzenia mieszaniny zbiornikowej wa˝na jest kolejnoÊç mieszania składników oraz niedopusz- 60 Poradnik Agro Wiosna 2013 czenie aby ciecz uległa rozwarstwieniu lub wytràciły si´ z niej osady. Dlatego ciecz u˝ytkowà powinniÊmy sporzàdzaç bezpoÊrednio przed wykonywanym zabiegiem, gdy˝ dłu˝szy odst´p pomi´dzy mieszaniem komponentów a zabiegiem mo˝e doprowadziç do nieprzewidzianych reakcji chemicznych. JeÊli jest tylko mo˝liwe powinniÊmy wykonywaç testy (w małych pojemnikach) na trwałoÊç roztworu, jego pienienie i ewentualne wytràcanie si´ osadów. Najlepszym sposobem na zabezpieczenie si´ przed wytràcaniem osadów jest łàczenie sporzàdzonych uprzednio wodnych roztworów składników tzn. wodny roztwór mocznika, wodny roztwór nawozów mikroelementowych, wodny roztwór ÂOR. Ciecz roboczà przygotowuje si´ zachowujàc kolejnoÊç poszczególnych składników a jest ona nast´pujàca: woda (około połowy zbiornika) - rozpuszczony uprzednio mocznik - płynny lub rozpuszczony wczeÊniej nawóz mikroelementowy – roztwory Êrodków ochrony roÊlin – woda do pełnej obj´toÊci zbiornika. Nale˝y pami´taç aby ciecz przez cały okres jej sporzàdzania była mieszana. KROK 1 Sporzàdzanie mieszaniny bezpoÊrednio przed wykonywanym zabiegiem. KROK 2 Napełnienie wodà - około połowa zbiornika KROK 3 Dodanie rozpuszczonego uprzednio mocznika. KROK 4 Dodanie płynnego lub rozpuszczonego wczeÊniej nawozu mikroelementowego. WSKAZÓWKA: Najlepszym sposobem na zabezpieczenie si´ przed wytràcaniem osadów jest łàczenie sporzàdzonych uprzednio wodnych roztworów składników tzn. wodny roztwór mocznika, wodny roztwór nawozów mikroelementowych, wodny roztwór ÂOR. Ârodek ochrony roÊlin dodaje si´ jako ostatni, a w przypadku gdy jest to kilka preparatów nale˝y przestrzegaç kolejnoÊci wg form u˝ytkowych to znaczy najpierw zawiesiny, nast´pnie emulsje, a na koƒcu roztwory. Wa˝ne jest aby wst´pnie rozpuszczone roztwory ÂOR były dodawane powoli aby uniknàç wytràcania si´ osadów lub kłaczenia roztworu. KolejnoÊç dodawania ÂOR wg najwa˝niejszych form u˝ytkowych: 1. WP - proszek do sporzàdzania zawiesiny wodnej 2. WG - granule do sporzàdzania zawiesiny wodnej 3. SC - koncentrat w postaci st´˝onej zawiesiny 4. SE - zawiesina-emulsja 5. CS - zawiesina kapsuł 6. EW - emulsja, olej w wodzie 7. EC - koncentrat do sporzàdzania emulsji wodnej 8. OD - koncentrat w formie zawiesiny olejowej do rozcieƒczania wodà Podczas sporzàdzania cieczy roboczej powinniÊmy pami´taç o temperaturze wody i jej zbyt wysokiej twardoÊci i pH. JeÊli chodzi o temperatur´ nie powinna ona byç ni˝sza ni˝ 10 stopni Celsjusza o czym cz´sto zapominamy. Nale˝y równie˝ pami´taç i˝ rozpuszczanie mocznika jest procesem endotermicznym, który powoduje obni˝enie temperatury roztworu w przeciwieƒstwie do rozpuszczania siarczanu magnezu który jest procesem egzotermicznym, powodujàcym nieznaczne podniesienie temperatury roztworu TwardoÊç wody okreÊla st´˝enie soli wapnia, magnezu i innych jonów metali. TwardoÊç wody ma du˝e znaczenie na napi´cie powierzchniowe, a im wi´ksze napi´cie powierzchniowe tym trudniej zwil˝yç pokrytà powierzchnie. Najlepiej wykonaç analiz´ wody przeznaczonej do zabiegów u˝ywajàc do tego specjalnych testerów, lub oddaç próbk´ do wyspecjalizowanych laboratoriów np. stacja chemiczno-rolnicza. Je˝eli łàczna zawartoÊç jonów wapnia, magnezu i sodu nie przekroczy 200 mg/l a zawartoÊç ˝elaza mieÊci si´ w zakresie 1 mg/l, mo˝emy bez obaw u˝yç naszej wody. JeÊli chodzi pH wody, mo˝emy wyró˝niç 3 zakresy tego parametru: - pH 4-6 woda zdatna do sporzàdzania cieczy i krótkiego przetrzymywania ÂOR w zbiorniku opryskiwacza (do 24 h), - pH 6,1-7 woda zdatna do przygotowywania cieczy z wi´kszoÊcià preparatów, lecz nie zaleca si´ prztrzymywania roztworu w zbiorniku dłu˝ej ni˝ 2 godziny, - pH powy˝ej 7 - w tym przypadku zaleca si´ stosowania Êrodków buforujàcych lub kondycjonera. Nale˝y pami´taç aby ciecz przez cały okres jej sporzàdzania była mieszana. Dla bezpieczeƒstwa nie zostawiaj niewykorzystanej cieczy roboczej w zbiorniku. ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN KROK 5 Dodanie roztworów Êrodków ochrony roÊlin KROK 6 Napełnienie wodà do pełnej obj´toÊci zbiornika. Kondycjonery stosujemy w przypadku wody o podwy˝szonej zawartoÊci zwiàzków mineralnych (woda twarda) lub w przypadku koniecznoÊci obni˝enia pH roztworu. Kondycjonery oprócz kondycjonowania wody twardej i Êrodków buforujàcych pH zawieraç mogà azot amoniakalny, który wg badaƒ zwi´ksz pobieranie Êrodków ochrony roÊlin przez roÊlin´. Rodzaje wody TwardoÊç ogólna Woda mg CaC03/l mmol/l mval/l °n (dh) 0-85 0-0,89 0-1,78 0-5 mi´kka 85-170 0,89-1,78 1,78-3,57 5-10 Êrednio twarda 170-340 1,78-3,57 3,57-7,13 10-20 twarda 340-510 3,57-5,35 7,13-10,7 20-30 >510 >5,35 >10,7 30 bardzo mi´kka bardo twarda Poradnik Agro Wiosna 2013 61 DG<6C>8OCNC6LÙO9DA>HICN =<7^dEDL:G H>ç6C6IJGN =<7^dEDL:G ;>ID=DGBDCN EGO:8>LJIA:C>68O: 6B>CD@L6HN A6B>C6GNC6>;J@D>96C B>@GD">B6@GD:A:B:CIN dÑX^ lnYV_c nX] ^Z c ^Z EdegVl on^edodhiV iZ [didhnc l h egdXZ YedgcdÑ Ol^`hodcVd X_V HonWhoVgZV` ^c" Ña gd V dWgdcc id`hnc ^id [ _V egdYj`X Ol^`hodcVoVlVgidÑ l\adldYVcl HonWhonlogdhi gonhiVc^Z AZehoZln`d YènlXonX] h`VYc^`ld Ol^`hoZc^ZegdYj`X_^lnYo^Za^c `dgoZc^dlnX]!`igZhiVcdl^|edènl` YaV`dgonhicnX]b^`gddg\Vc^obl d\gVc^XoZc^ZlogdhijeVid\Zcl jlVac^Vc^ZhjWhiVcX_^dYènlXonX] oVlVginX]l\aZW^Zb#^c#èZaVod^[dh[dg egdYj`X_VcVijgVacnX]VcinW^din`l gdo`¨VYbVhndg\Vc^XocZ_ ! å  O W O N Dzia∏a korzystnie we wszystkich uprawach www.hagepolska.pl HaGe Polska Sp. z o.o. ul. dr. Alberta Schmidta 1 ˚oł´dowo, 86-031 Osielsko Tel.: +48 52 325 73 80 [email protected] www.hagepolska.pl Karta charakterystyki produktu HG BioPOWER Organiczny nawóz dolistny do stosowania we wszystkich uprawach. Dawka (kg/ha) Terminy stosowania Pomidor, papryka 0,5-0,7 wysokoÊç 15-20 cm poczàtek kwitnienia pierwsze owoce 14 dni póêniej Ogórek 0,5-0,7 od fazy 4 liÊci 10-14 dni póêniej poczàtek kwitnienia 10-14 dni póêniej Kapusta 0,5-0,7 od fazy 6 liÊci 10-14 dni póêniej zawiàzywanie g∏ówek - Kalafior, broku∏ 0,5-0,7 3 tyg. po wysadzeniu 14 dni póêniej zawiàzywanie ró˝ - Marchew, pietruszka 0,5-0,7 3 tyg. po wschodach wzrost korzenia co 14 dni, do zbiorów co 14 dni, do zbiorów Cebula, por, czosnek 0,5-0,7 od fazy 4 liÊci intensywny wzrost grubienie korzenia - Seler 0,5-0,7 3 tyg. po wysadzeniu intensywny wzrost grubienie korzenia - Jab∏oƒ, grusza 0,5-0,7 ró˝owy pàk opadanie p∏atków kszta∏towanie owoców co 21 dni, do zbiorów CzereÊnia, wiÊnia, Êliwa 0,5-0,7 bia∏y pàk opadanie p∏atków kszta∏towanie owoców co 21 dni, do zbiorów Truskawka 0,5-0,7 po wysadzeniu poczàtek kwitnienia kszta∏towanie owoców co 21 dni, do zbiorów Malina, je˝yna, porzeczka 0,5-0,7 intensywny wzrost poczàtek kwitnienia po kwitnieniu 14 dni póêniej ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Uprawa P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . Poradnik Agro Wiosna 2013 63 HG BIOPOWER INFORMATOR W∏aÊciwoÊci biologiczne jednego kilograma: ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Auksyny H dzia∏anie równowa˝ne z zastosowaniem 600 mg 3-Indolilomas∏owego Kwasu (IBA) Cytokininy dzia∏anie równowa˝ne z zastosowaniem 150 mg Zeatyny Gibereliny dzia∏anie równowa˝ne z zastosowaniem 40 mg Kwasu Giberelinowego (GA3) Zawiera Betainy HG BioPOWER otrzymywany jest z alg morskich Ascophyllum nodosum na drodze suszenia w niskiej temperaturze. Metoda ta pozwala na zachowanie wyjàtkowych właÊciwoÊci substancji zawartych w tej roÊlinie. HG Bio POWER zawiera makro i mikroelementy pochodzenia organicznego (N, K, Cu, Zn), polisacharydy (laminaryna, fukoidan), aminokwasy, przeciwutleniacze oraz naturalne Êrodki pobudzajàce wzrost i korzystnie wpływajàce na roÊliny (cytokininy, gibereliny, auksyny, betainy). Ten unikalny skład otrzymujemy z alg, poniewa˝ rosnà one w bardzo niekorzystnych i zmiennych warunkach Êrodowiska. Stosowane w naszych uprawach powodujà lepsze wykorzystanie składników od˝ywczych, pobudzajà procesy zachodzàce w roÊlinie oraz znacznie podnoszà jej odpornoÊç na stresy biotyczne i abiotyczne. HG BioPOWER • poprawia wydajnoÊç fotosyntezy, • produkuje fitoaleksyny i poprawia odpornoÊç, • zwi´ksza zawartoÊç w´glowodanów i suchej masy, • polepsza wyrównanie i walory organoleptyczne roÊlin Oko∏o 40-50% produktów fotosyntezy jest transportowana do systemu korzeniowego i uwalniana w postaci wydzielin do strefy korzeniowej. Laminaryna i fukoidan • stymulujà produkcj´ fitoaleksyn przez roÊlin´, • zapewniajà szybkà reakcj´ obronnà roÊlin, • wp∏ywajà na wykszta∏cenie odpornoÊci systemicznej w efekcie d∏ugofalowym 64 Poradnik Agro Wiosna 2013 Wydzieliny korzeniowe stymulujà aktywnoÊç korzystnych mikroorganizmów Pseudomonas fluorescens, które: • uwalniajà z gleby sk∏adniki pokarmowe i zwi´kszajà ich przyswajalnoÊç dla roÊlin, • ograniczajà dzia∏alnoÊç fitopatogenów grzybowych i bakteryjnych, • indukujà proces odpornoÊci roÊlin na choroby, • wytwarzajà biologicznie aktywne metabolity oraz regulatory wzrostu, które korzystnie oddzia∏ujà na wzrost i rozwój roÊlin. NOWE ZAGROŻENIA W UPRAWIE RZEPAKU Autor: dr in˝. Andrzej Bruderek Technical Sales Support, SYNGENTA Z kolei wyjàtkowo długi okres wegetacji jesiennej sprzyjał optymalnemu wzrostowi i rozwojowi roÊlin rzepaku, szczególnie na plantacjach zało˝onych w opóênionym terminie. Jednak dla wi´kszoÊci plantacji zało˝onych w optymalnym terminie siewu długa a poczàtkowo mokra jesieƒ sprzyjała nadmiernemu wzrostowi roÊlin i wynoszeniu pàka wierzchołkowego. Na wi´kszoÊci plantacji szczególnie w warunkach przeg´szczonego siewu, zachodziła koniecznoÊç wykonywania dodatkowych zabiegów regulacji wzrostu rzepaku. Wyjàtkowo bujny wzrost roÊlin powodował wzrost potrzeb w pobieraniu składników pokarmowych, co sprzyjało wyst´powaniu objawów ich niedoborów szczególnie siarki, magnezu i azotu. Z kolei okresie narastajàcych spadków temperatur i narastajàcej suszy wywołujàcej silny spadek ph gleby na wielu plantacjach rzepaku spowodował silna blokada pobierania fosforu i potasu a w efekcie silne fioletowienie liÊci, pogarszajàc warunki hartowania si´ roÊlin. Jednak najistotniejszym dodatkowym czynnikiem pogarszajàcym stan plantacji rzepaku była lokalnie silna infekcja kiłà kapustnych. Ju˝ na poczàtku lat 2000 zaobserwowano narastajàcy problem wyst´powania kiły kapustnych w rejonach intensywnej uprawy rzepaku szczególnie w Polsce północnej. Do terenów najbardziej zagro˝onych wyst´powaniem sprawcy kiły kapustnych nale˝à województwa zachodnio-pomorskie, pomorskie warmiƒsko-mazurskie oraz cz´Êç kujawsko-pomorskiego, dolnoÊlàskiego, podkarpackiego oraz lubuskiego. Tempo infekcji roÊlin przez chorob´ jest bardzo szybkie po pierwszym roku infekcji pola na poziomie 1% roÊlin w sprzyjajàcych warunkach w 3-cim roku nast´puje 100% pora˝enie roÊlin. Nasilenie wyst´powania tej choroby przepisywano szczególnie glebom ci´˝kim zlewnym, podmokłym. Jednak jak si´ okazało choroba równie szybko rozwija si´ i coraz powszechniej wyst´puje na typowych glebach Êrednich płowych zakwaszonych. Po latach okazało si´ jednak, ˝e czynnikiem sprawczym jest głównie wadliwe nast´pstwo roÊlin - zbyt cz´sta jego uprawa w zmianowaniu. Niestety problem jej wyst´powania ciàgle wzrasta i nasilił si´ szczególnie w ostatnich 3 latach, w warunkach wyst´powania nasilonych opadów w okresie poczàtkowego rozwoju roÊlin i nadmiernej wilgotnoÊci gleby w okresie jesiennej wegetacji. Takie warunki sprzyjajà szybkiemu uwalnianie zarodników pływkowych z plasmodii do gleby i szybkiej infekcji roÊlin. Istotnym czynnikiem wpływajàcym na uwalnianie zarodniki pływkowych z osłon ˝elowych plasmodii jest impuls wywołany obecnoÊcià substancji wydzielanych przez stref´ korzeniowà roÊliny krzy˝owe. Zarodniki posiadajàce jednà wiç za pomocà jej ruchu przemieszczajà si´ w roztworze wodnym gleby i docierajà do strefy włoÊnikowej korzeni roÊlin krzy˝owych. W strefie zainfekowanego odcinka korzeni nast´puje szybkie namna˝anie komórek roÊliny i powstawanie naroÊli (galasów). W zale˝no˝ci od miejsca infekcji i rozwoju galasów na systemie korzeniowym wyró˝niamy 3 stopnie pora˝enia roÊlin. ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Z Ju˝ na poczàtku lat 2000 zaobserwowano narastajàcy problem wyst´powania kiły kapustnych w rejonach intensywnej uprawy rzepaku szczególnie w Polsce północnej. Tempo infekcji roÊlin przez chorob´ jest bardzo szybkie po pierwszym roku infekcji pola na poziomie 1% roÊlin w sprzyjajàcych warunkach w 3-cim roku nast´puje 100% pora˝enie roÊlin. Poradnik Agro Wiosna 2013 65 I stopieƒ Galasy wytworzone na korzeniach bocznych, brak reakcji na roÊlinach w okresie wegetacji jesiennej- skutki spadku plonu nie istotne jednak obserwuje si´ istotny spadek plonu wyst´pujàcy ju˝ przy pora˝eniu ponad 15% roÊlin II stopieƒ Galasy wyst´pujà na korzeniu palowym na dolnym jego odcinku oraz na rozgał´zieniach bocznych korzeni- objawy pora˝enia widoczne na roÊlinach (słabszy rozwój, fioletowienie liÊci, obni˝ony turgor roÊlin – wiosnà roÊliny po regeneracji systemu korzeniowego sà wyraênie ni˝sze i słabiej plonujà. ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN III stopieƒ Galasy wyst´pujà na korzeniu palowym w górnym odcinku 2-3 cm od szyjki korzeniowej- roÊliny silnie pora˝one wi´dnà, fioletowiejà, tracà turgor i zamierajà- brak mo˝liwoÊci regeneracji systemu korzeniowego. RoÊliny zamierajà ju˝ jesienià lub wiosnà w okresie ruszania wegetacji. Kolejnym problemem w zwalczaniu chorób rzepaku jest wertycylioza. Choroba której êrodłem infekcji sà mikrosklerocja rozwijajàce si´ w obumierajàcych cz´Êciach szyjki korzeniowej i korzenia palowego. Infekcja korzenia rozpoczyna si´ wczesnà wiosnà w okresie formowania łodygi rzepaku. Zarodniki kiełkujàce z mikrosklerocji b´dàcych w wierzchniej warstwy gleby dostajàc si´ poprzez stref´ włoÊnikowà korzeni rozwijajà si´ w wiàzkach przewodzàcych korzeni i formujàcej si´ łodygi. Objawem infekcji wertycyliozà sà pomaraƒczowe smugi na łodydze oraz zamierajàce liÊcie ogonkowe, które sà w połowie ˝ółtobiałe w połowie zielone. Gwałtowny rozwój choroby doprowadza do szybkiego opadania liÊci a roÊlina przedwczeÊnie zasycha i zamiera wydajàc poÊlednie nasiona. Objaw zamarcia szyjki korzeniowej i korzenia palowego jest widoczny w poprzecznym przekroju jako metaliczno czarne smugi na wiàzkach przewodzàcych korzeni. Producenci rzepaku mylà cz´sto objawy przedwczeÊnie obumarłych roÊlin rzepaku wyst´powaniem zgnilizny twardzikowej rzepaku. Przebieg zimy a szczególnie długo zalegajàca gruba okrywa Ênie˝na z temperaturami bliskimi zera na powierzchni gleby i zimujàcych roÊlin w okresie zaniku okrywy Ênie˝nej i ruszania wegetacji sprzyjały wyst´pieniu, kolejnej groênej choroby rzepaku opisanej jako zgnilizny rzepaku. Chorob´ tà obserwowano w poprzednich latach szczególnie w Polsce południowej w regionach intensywnej uprawy 66 Poradnik Agro Wiosna 2013 rzepaku, jednak coraz cz´Êciej wyst´puje na terenie całego kraju. Pałecznica – zgnilizna rzepakowa Sprawca: grzyby rodzaju Typhula a szczególnie dwa gatunki Typhula gyrans (synonim T. setipes) i Typhula brassicae. èródło pora˝enia: Pierwotnym êródłem choroby sà owalne skleroty T. gyrans i T. brassicae, o Êrednicy ok. 1 mm i barwie od jasnobràzowej, przez ciemnobràzowà do czarnej. WielkoÊcià nieco przypominajà nasiona rzepaku, lecz w przeciwieƒstwie do nich posiadajà chropowatà powierzchni´. Sà one nieliczne a mo˝na je odnaleêç zarówno na glebie jak i w tkankach liÊciowych. W sprzyjajàcych warunkach ze sklerot rozwija si´ grzybnia lub tworzà si´ owocniki z bardzo licznymi zarodnikami podstawkowymi, słu˝àcymi do rozprzestrzeniania si´ grzyba. Rozwojowi choroby sprzyja długo zalegajàca okrywa Ênie˝na, niedostateczne zaopatrzenie roÊlin w tlen, wysoka wilgotnoÊç oraz ograniczony dost´p Êwiatła. Pod Êniegiem, ze sklerot lub zarodników, wyrasta grzybnia, która w temperaturze 0-2°C pora˝a rzepak. Objawy choroby na polu Skleroty grzyba Zwalczanie: nie ma jak dotàd opracowanych metod chemicznej ochrony rzepaku przed pałecznicà- zgniliznà rzepakowà. Ze wzgl´du na du˝à prze˝ywalnoÊç sklerot w glebie, w celu ograniczenia rozwoju choroby zaleca si´ kilkuletnià przerw´ w uprawie rzepaku jak równie˝ zwalczanie samosiewów rzepaku w innych uprawach. Dobór odmiany mniej podatnej na tà chorob´ pozwoli równie˝ na zmieszenie ryzyka jej wystàpienia. Podsumowujàc skutki intensyfikacji produkcji rzepaku, niestety niosà za sobà nowe wyzwania w ochronie tej cennej uprawy. Coraz wi´kszym stopniu wzrasta wi´c ranga trafnej diagnostyki chorób oraz dobór metod ich zwalczania. W podejmowaniu decyzji o zasiewie rzepaku wa˝nym jest ocena stanowiska b´dàcego przedplonem rzepak. Ju˝ dziÊ dysponujemy prostymi testami na obecnoÊç zarodni kiły kapustnej. Warto je wykonaç przed siewem rzepaku aby nakłady na zało˝enie i prowadzenie plantacji rzepaku jesienià nie były zniweczone przez koniecznoÊç likwidacji plantacji wiosnà. ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Objawy choroby na roÊlinach: pojawiajà si´ wiosnà po ruszeniu wegetacji i sà podobne do wymarzania, z tà ró˝nicà, ˝e w przypadku pora˝enia przez grzyby rodzaju Typhula uszkodzeniu ulegajà tylko liÊcie – korzeƒ zaÊ pozostaje zdrowy. Objawy nasilajà si´ zwłaszcza po zimach z długo zalegajàcà okrywà Ênie˝nà. Pora˝one liÊcie poczàtkowo jasnobe˝owe, póêniej szarobrunatne zasychajà i sà płasko rozło˝one na powierzchni gleby. Bardzo cz´sto mo˝na obserwowaç uszkodzenia sto˝ka wzrostu, który brunatnieje i zamiera. RoÊliny cz´sto regenerujà si´, wytwarzajàc wiele p´dów bocznych. W ekstremalnych warunkach cała nadziemna cz´Êç roÊliny zamiera i wówczas regeneracja nie jest ju˝ mo˝liwa. Poradnik Agro Wiosna 2013 67 BBCH ADIUWANT STYMULATOR INSEKTYCYDY SKLEJACZ NAWOZY DOLISTNE 29 Topsin M 500 SC 31 51-59 kwitnienie 60-69 dojrzewanie 81-89 Gallup 360 SL NuFilm 96 EC D-foliate SL pàkowanie Acanto 250 SC + Zamir 400 EC HG 7000 Topsin M 500 SC + Tebu 250 EW „Super 3” co 14 dni Bulldock 025 EC / Wojownik 050 CS HG BioPOWER wzrost p´du głównego Caryx 240 SL + StarPro 430 SC „Super 5+” Pyrinex 480 EC HG 7000 HG BioPOWER „Super 3” Poradnik Agro Wiosna 2013 68 FUNGICYDY I REGULATORY WZROSTU HERBICYDY NAWOZY DOLISTNE ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN PROGRAM OCHRONY RZEPAKU HAGE Caryx ® Energia przetrwania, rozwoju, plonowania ENERGIA CARYXU – wszędzie tam, gdzie jest potrzebna rzepakowi: + do osiągnięcia najwyższych plonów rzepaku + do regulowania wzrostu jesienią i wiosną + do zwalczania chorób BASF Polska Sp. z o.o., infolinia: (22) 570 99 90, www.agro.basf.pl Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie. Karta charakterystyki produktu Caryx 240 SL SUBSTANCJA AKTYWNA: Chlorek mepikwatu – 210g/l, Metkonazol – 30 g/l Ârodek z grupy regulatorów wzrostu i rozwoju roÊlin oraz jednoczeÊnie z grupy preparatów grzybobójczych w formie koncentratu rozpuszczalnego w wodzie, o dzia∏aniu systemicznym do stosowania zapobiegawczego, interwencyjnego i wyniszczajàcego w uprawie rzepaku ozimego przed chorobami grzybowymi. Ârodek przeznaczony do stosowania przy u˝yciu opryskiwaczy polowych. Uprawa ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Rzepak ozimy Spektrum dzia∏ania Ârodek stosowaç w nast´pujàcych terminach: 1. Jesienià: sucha zgnilizna kapustnych, czerƒ krzy˝owych 2. Wiosnà: sucha zgnilizna kapustnych, czerƒ krzy˝owych, szara pleʃ Dawka Termin zabiegu: Opryskiwaç roÊliny rzepaku w fazie 4-6 liÊci (BBCH 14016). Zalecana dawka: 1 l/ha. Zabieg wykonywany jesienià wp∏ywa na zmian´ pokroju roÊlin, pobudzenie systemu korzeniowego, wytworzenie zwartej rozety liÊci oraz zahamowanie wzrostu ∏odygi, co w efekcie poprawia zimotrwa∏oÊç roÊlin rzepaku i zwi´sza plon nasion. Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. Termin zabiegu: Opryskiwaç roÊliny rzepaku na poczàtku fazy wyd∏u˝ania si´ p´du g∏ównego (BBCH 32-35). Zalecana dawka: 1 - 1,4 l/ha. WysokoÊç dawki dostosowaç do stopnia nasilenia chorób w danym regionie oraz wra˝liwoÊci na choroby uprawianej odmiany. Zabieg wykonywany wiosnà wp∏ywa na zmian´ pokroju roÊlin, zahamowanie wzrostu ∏odygi, co w efekcie prowadzi do zwi´kszenia plonu nasion. Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . 70 Poradnik Agro Wiosna 2013 Karta charakterystyki produktu Acanto 250 SC SUBSTANCJA AKTYWNA: pikoksystrobina (zwiàzek z grupy strobiluryn) – 250g w 1 litrze Êrodka ACANTO 250 SC jest Êrodkiem grzybobójczym, koncentratem w postaci st´˝onej zawiesiny do rozcieƒczania wodà, o działaniu wgł´bnym i systemicznym, do stosowania zapobiegawczego w ochronie zbó˝ ozimych i jarych przed chorobami grzybowymi. Uprawa Spektrum dzia∏ania Pszenica ozima a) brunatna plamistoÊç liÊci, màczniak prawdziwy, rdza brunatna, septorioza liÊci, septorioza plew. Dawka Zalecana dawka: 1 l/ha. Ârodek Acanto 250 SC mo˝na stosowaç równie˝ w mieszaninie ze Êrodkiem Tilt Plus 400 EC: Acanto 250 SC – 0,6 l/ha + Tilt Plus 400 EC – 0,6-0,8 l/ha. Ârodek stosowaç od poczàtku fazy strzelania w êdêbło do koƒca fazy kłoszenia. Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN b) łamliwoÊç êdêbła zbó˝ Ârodek Acanto 250 SC nale˝y stosowaç w mieszaninie ze Êrodkiem Unix 75 WG: Acanto 250 SC – 0,6-0,8 l/ha + Unix 75 WG – 0,7 kg /ha. Ârodek stosowaç od poczàtku fazy strzelania w êdêbło do fazy pierwszego kolanka. Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. J´czmieƒ ozimy, j´czmieƒ jary rdza j´czmienia, màczniak praw- Zalecana dawka: 1 l/ha. dziwy, plamistoÊç siatkowa, ryn- Ârodek stosowaç od koƒca fazy krzewienia do poczàtku fazy kłoszenia. Ârodek stosowaç zapobiegawczo lub natychmiast po zaobserchosporioza wowaniu pierwszych objawów chorób. Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. Rzepak ozimy czerƒ krzy˝owych, zgnilizna twar- Zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania: 0,8 - 1,0 l/ha. dzikowa Maksymalna dawka dla jednorazowego zastosowania: 1,0 l/ha. Ârodek stosowaç od poczàtku kwitnienia do poczàtku opadania płatków kwiatowych. Ârodek stosowaç zapobiegawczo lub natychmiast po zaobserwowaniu pierwszych objawów chorób. P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . 72 Poradnik Agro Wiosna 2013 Gwiazda w ochronie rzepaku! Środek grzybobójczy o działaniu systemicznym do stosowania zapobiegawczego i interwencyjnego w ochronie rzepaku ozimego przed chorobami grzybowymi. Starpro wykazuje dodatkowo korzystny wpływ na rozwój rzepaku, powodując jego lepsze rozkrzewienie i zapobiegając wyleganiu, zaś jesienią zwiększa zimotrwałość roślin. Fungicyd o wysokiej zawartości substancji aktywnej. Arysta LifeScience Polska Sp. z o.o. ul. Przasnyska 6b, 01-756 Warszawa, tel.: +48 22 866 41 80, fax: +48 22 866 41 90, www.arystalifescience.pl Karta charakterystyki produktu Star Pro 430 SC SUBSTANCJA AKTYWNA: tebukonazol (zwiàzek z grupy triazoli) – 430 g w 1 litrze Êrodka Starpro 430 SC jest Êrodkiem grzybobójczym, w formie koncentratu w postaci st´˝onej zawiesiny do rozcieƒczania w wodzie, o działaniu systemicznym do stosowania zapobiegawczego i interwencyjnego w ochronie rzepaku ozimego przed chorobami grzybowymi. Ârodek wykazuje dodatkowo korzystny wpływ na rozwój roÊlin rzepaku. Uprawa Spektrum dzia∏ania Dawka Ârodek stosowaç maksymalnie dwa razy w okresie wegetacji. Choroby mo˝na zwalczaç w nast´pujàcych terminach: Rzepak ozimy Sucha zgnilizna kapustnych. Jesienià: w fazie 4-8 liÊci rzepaku. ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Zalecana dawka: 0,45-0,6 l/ha. WysokoÊç dawki dostosowaç do stopnia nasilenia chorób w danym rejonie, stopnia wra˝liwoÊci na choroby i zimotrwałoÊç uprawianej odmiany. Stosowanie Êrodka jesienià poprawia równie˝ zimotrwałoÊç roÊlin poprzez pobudzenie systemu korzeniowego i zahamowanie wzrostu łodygi. Sucha zgnilizna kapustnych. Zgnilizna twardzikowa. Wiosnà: od fazy zielonego paka do fazy kwitnienia. Zalecana dawka: 0,9 l/ha. od fazy pełni kwitnienia do fazy opadania pierwszych płatków kwiatowych. Zalecana dawka: 0,9 l/ha. Ârodek Starpro 430 SC mo˝na tak˝e stosowaç łàcznie z adiuwantem Actirob 842 EC. Zalecane dawki: Starpro 430 SC 0,6 l/ha + 0,4 l/ha Actirob 842 EC. ZALECENIA Ârodek stosowaç zapobiegawczo lub po wystàpieniu pierwszych objawów chorób. Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha. Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. 1. Ârodek stosowaç przemiennie z fungicydami nale˝àcymi do innych grup chemicznych. 2. Ârodek stosowaç w temperaturze powy˝ej 12oC. P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . 74 Poradnik Agro Wiosna 2013 Szerokie spektrum zwalczanych insektów Zastosowanie w wi´kszoÊci uprawach Dwa mechanizmy działania Bezpieczny dla pszczół Substancja aktywna: lambda-cyhaltryna Wojownik 050 CS Ârodek owadobójczy i prz´dziorkobójczy w formie zawiesiny kapsuł w cieczy do rozcieƒczania wodà, o działaniu kontaktowym i ˝ołàdkowym, przeznaczony do zwalczania szkodników gryzàcych i ssàcych w roÊlinach rolniczych, sadowniczych, warzywnych, zielarskich i ozdobnych. Na roÊlinie działa powierzchniowo www.hagepolska.pl HaGe Polska Sp. z o.o. ul. dr. Alberta Schmidta 1 ˚oł´dowo, 86-031 Osielsko Tel.: +48 52 325 73 80 [email protected] www.hagepolska.pl Karta charakterystyki produktu Wojownik 050 CS SUBSTANCJA AKTYWNA: lambda-cyhalotryna; mieszanina 1:1 - 50g/l WOJOWNIK 050 CS jest Êrodkiem owadobójczym i prz´dziorkobójczym w formie zawiesiny kapsuł w cieczy do rozcieƒczania wodà, o działaniu kontaktowym i ˝ołàdkowym, przeznaczonym do zwalczania szkodników gryzàcych i ssàcych w roÊlinach rolniczych, sadowniczych, warzywnych, zielarskich i ozdobnych. Na roÊlinie działa powierzchniowo. ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Uprawa Spektrum dzia∏ania Dawka Ziemniak larwy i chrzàszcze stonki ziemniaczanej Zalecana dawka: 0,12-0,16 l/ha. Wy˝szà z zalecanych dawek stosowaç do zwalczania chrzàszczy oraz w przypadku bujnej naci ziemniaczanej. mszyce - wektory chorób wirusowych Zalecana dawka: 0,15-0,2 l/ha. Rzepak ozimy chowacz brukwiaczek Zalecana dawka: 0,15 l/ha. Opryskiwaç przed zło˝eniem jaj przez chrzàszcze, zgodnie z sygnalizacjà. Rzepak ozimy i jary, gorczyca słodyszek rzepakowy (zabieg przeciwko słodyszkowi zwalcza równie˝ chowacza czteroz´bnego) Zalecana dawka: 0,12 l/ha. Opryskiwaç po wystàpieniu chrzàszczy na plantacji, zgodnie z sygnalizacjà. szkodniki łuszczynowe (pryszczarek kapustnik, chowacz podobnik) Zalecana dawka: 0,15 l/ha. Zabieg wykonaç w poczàtkowym okresie opadania płatków kwiatowych. gnatarz rzepakowiec Zalecana dawka: 0,12-0,15 l/ha. Opryskiwaç po wystàpieniu młodych larw, gdy Êrednia liczebnoÊç larw wynosi: 1 larwa na 1 roÊlinie (na rzepaku ozimym jesienià). Wy˝szà z zalecanych dawek stosowaç do zwalczania szkodnika wiosnà. drobnica burakowa Zalecana dawka: 0,15-0,2 l/ha. Opryskiwaç gleb´ w 3-4 dni po siewie buraków. pchełka burakowa Zalecana dawka: 0,15 l/ha. Opryskiwaç w okresie pojawienia si´ pierwszych chrzàszczy lub po zauwa˝eniu pierwszych uszkodzeƒ. mszyca trzmielinowo-burakowa Zalecana dawka: 0,15-0,2 l/ha. Stosowaç przed wystàpieniem kolonii mszyc. Wy˝szà z zalecanych dawek stosowaç w przypadku du˝ej liczebnoÊci szkodnika. płaszczyniec burakowy Zalecana dawka: 0,25 l/ha. Zabieg wykonaç zgodnie z sygnalizacjà. mszyce (wektory chorób wirusowych we wczesnej fazie rozwoju zbó˝) Zalecana dawka: 0,1 l/ha. Zabieg wykonaç na: - zbo˝u ozimym - jesienià - zbo˝u jarym - wiosnà po pojawieniu si´ pierwszych mszyc. mszyce Zalecana dawka: 0,1 l/ha. Zabieg wykonaç po wykłoszeniu, nie póêniej ni˝ do fazy mlecznej dojrzałoÊci ziarna. skrzypionki Zalecana dawka: 0,1 l/ha. Stosowaç od poczàtku wyl´gania si´ larw. Burak cukrowy, burak pastewny Pszenica ozima i jara, j´czmieƒ ozimy i jary, owies, pszen˝yto ozime i jare, ˝yto P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . 76 Poradnik Agro Wiosna 2013 0 siew NAZWA NAWOZY DOLISTNE NAWOZY DOLISTNE STYMULATOR HERBICYDY BBCH Lumax 537,5 SE faza 1 liÊcia 10 12 faza 5-8 liÊci 18 ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN „Super 5+” HG BioPOWER Lumax 537,5 SE + Innovate 240 SC Shado 300 SC + Successor T 550 SE Stellar 210 SL „Super 3” co 14 dni Mocarz 75 WG + Innovate 240 SC + Oleo 84 EC faza 2-5 liÊci 15 HG BioPOWER 50-70 cm wysokoÊci PR. OCHRONY KUKURYDZY HAGE Poradnik Agro Wiosna 2013 77 SKUTECZNE ZWALCZANIE CHWASTÓW W KUKURYDZY S ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Skuteczne zwalczanie chwastów w kukurydzy w kilku krokach: 1. Zbadaj histori´ pola, okreÊl chwasty najbardziej ucià˝liwe. 2. Dobierz program ochrony w zale˝noÊci od wyst´pujàcych gatunków chwastów 3. OkreÊl mo˝liwoÊci sprz´towe do przeprowadzenia efektywnego zabiegu. 4. Zaplanuj termin zabiegu na podstawie prognozy pogody. 5. Zrób ocen´ skutecznoÊci zabiegu przed zakryciem mi´dzyrz´dzi i po zbiorze. Wyniki wykorzystaj przy ustalaniu strategii w roku nast´pnym. 6. Zawsze przestrzegaj etykiety stosowania Êrodków ochrony roÊlin i zasad dobrej praktyki rolniczej. SIEW KUKURYDZY WSCHODY CHWASTÓW 15 KWIECIE¡ 3 MIESIÑCE zakrycia mi´dzyrz´dzi 15 CZERWIEC 15 MAJ Chwasty kie∏kujàce wczesnà wiosnà: - przetacznik perski, - chaber b∏awatek, - gorczyca polna, - jasnoty, - maruna bezwonna, - otro˝eƒ polny, - przytulia czepna, - rdesty, - chwastnica jednostronna, - perz w∏aÊciwy. 2 MIESIÑCE Chwasty kie∏kujàce póênà wiosnà i wczesnym latem: - ostro˝eƒ polny, - psianka czarna, - rdesty, - szar∏at szorstki, - chwastnica jednostronna, - palusznik krwawy, - palusznik nitkowaty, - w∏oÊnica sina, - w∏oÊnica zielona. Chwasty kie∏kujàce ca∏y okres wegetacyjny: - bodziszek drobny, - fio∏ek polny, - komosa bia∏a, - powój polny, - wiechlina roczna. 78 Poradnik Agro Wiosna 2013 15 LIPIEC Mocarz ® Mocny na chwasty w kukurydzy Atrakcyjny koszt ochrony Ta sama niska dawka w zbożach i kukurydzy Brak fitotoksyczności Skutecznie zwalcza chwasty dwuliścienne Najchętniej wybierany partner dla herbicydów zwalczających chwastnicę BASF Polska Sp. z o.o., infolinia: (22) 570 99 90, www.agro.basf.pl Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie. Karta charakterystyki produktu Mocarz 75 WG SUBSTANCJA AKTYWNA: tritosulfuron – 25%, dikamba – 50% MOCARZ 75 WG jest Êrodkiem chwastobójczym w postaci granul do sporzàdzenia zawiesiny wodnej, stosowanym nalistnie, przeznaczonym do powschodowego zwalczania chwastów dwuliÊciennych w pszenicy ozimej, j´czmieniu ozimym i ˝ycie oraz pszenicy jarej, j´czmieniu jarym i kukurydzy. Uprawa Spektrum dzia∏ania Kukurydza Pszenica ozima, j´czmieƒ ozimy, ˝yto, pszen˝yto ozime gwiazdnica pospolita, jasnota ró˝owa, jasnota purpurowa, komosa biała, mak polny, maruna bezwonna, przytulia czepna, rdest powojowaty, rumianek pospolity, rumian polny, samosiewy rzepaku, tasznik pospolity, tobołki polne. ZALECENIA ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Pszenica jara, j´czmieƒ jary Dawka Ârodek stosowaç w fazie 2–5 liÊci kukurydzy. Zalecana dawka: 0,2 kg/ha. Zalecana iloÊç wody: 200-300 l/ha. Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste. Ârodek stosowaç wiosnà od fazy 3 liÊci do koƒca fazy krzewienia zbó˝. Zalecana dawka: 0,2 kg/ha. Zalecana iloÊç wody: 200-300 l/ha. Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste. Ârodek stosowaç wiosnà od fazy 3 liÊci do pełni fazy krzewienia zbó˝. Zalecana dawka: 0,2 kg/ha. Zalecana iloÊç wody: 200-300 l/ha. Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste. W warunkach mniej sprzyjajàcym rozwojowi roÊlin lub gdy chwasty sà zaawansowane w rozwoju a tak˝e w przypadku koniecznoÊci zwalczania chwastów Êrednio wra˝liwych mo˝na wzmocniç działanie Êrodka Mocarz 75 WG poprzez dodatek adiuwantów Atpolan 80 EC lub Olbras 88 EC w dawce: - Mocarz 75 WG (0,2 kg/ha) + Atpolan 80 EC (1 l/ha) lub - Mocarz 75 WG (0,2 kg/ha) + Olbras 88 EC (1 l/ha) P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . 80 Poradnik Agro Wiosna 2013 Stellar ® Ekspres chwastobójczy! Ekspresowe zwalczanie chwastów jedno- i dwuliściennych Niespotykana dotychczas skuteczność chwastobójcza Nowa siła wśród substancji aktywnych – topramezon oraz sprawdzona dikamba BASF Polska Sp. z o.o., infolinia: (22) 570 99 90, www.agro.basf.pl Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie Karta charakterystyki produktu Stellar 210 SL SUBSTANCJA AKTYWNA: dikamba (zw. z grupy pochodnych kwasu benzoesowego) – 160 g w 1 litrze Êrodka, topramezon (zw. z grupy benzoilopirazoli) – 50 g w 1 litrze Êrodka Stellar 210 jest Êrodkiem chwastobójczym w formie koncentratu do sporzàdzania roztworu wodnego, stosowanym nalistnie i przeznaczonym do powschodowego zwalczania jednorocznych chwastów dwuliÊciennych i niektórych jednoliÊciennych w kukurydzy, stosowany wyłàcznie w mieszaninie z adiuwantem Olbras 88 EC. Ârodek przeznaczony do stosowania przy u˝yciu opryskiwacza polowego. Uprawa Kukurydza Spektrum dzia∏ania Dawka Chwasty wra˝liwe: chwastnica jednostronna, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, komosa biała, przytulia czepna, rdest powojowy, szarłat szorstki, tobołki polne. Ârodek Stellar 210 SL stosowaç wyłàcznie w mieszaninie z adiuwantem Olbras 88 EC. Termin stosowania: Êrodek stosowaç po wschodach, w fazie 2-6 liÊci właÊciwych kukurydzy, jeden raz w sezonie. Chwasty Êrednio wra˝liwe: fiolek polny. Maksymalna dawka dla jednorazowego zastosowania: Stellar 210 SL 1,5 l/ha + Olbras 88 EC 1,0 l/ha Zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania: Stellar 210 SL 1,0 l/ha + Olbras 88 EC 1,0 l/ha lub Stellar 210 SL 1,5 l/ha + Olbras 88 EC 1,0 l/ha ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Wy˝szà z zalecanych dawek Êrodka stosowaç w warunkach silnego zachwaszczenia. Maksymalna liczba zabiegów w sezonie wegetacyjnym: 1 Zalecana iloÊç wody: 200 - 300 l/ha Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste. P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . 82 Poradnik Agro Wiosna 2013 Karta charakterystyki produktu Innovate 240 SC SUBSTANCJA AKTYWNA: nikosulfuron (zwiàzek z grup pochodnych sulfonylomocznika) – 240g w 1 litrze Êrodka Innovate 240 SC jest Êrodkiem chwastobójczym, w formie koncentratu w postaci st´˝onej zawiesiny do rozcieƒczania woda, stosowanym nalistnie, przeznaczonym do powschodowego zwalczania perzu właÊciwego i jednorocznych chwastów jednoliÊciennych (chwasty prosowate) i niektórych chwastów dwuliÊciennych w kukurydzy. Uprawa Spektrum dzia∏ania Kukurydza Chwasty wra˝liwe, np.: jednoroczne jednoliÊcienne: chwastnica jednostronna; jednoliÊcienne wieloletnie: perz właÊciwy; dwuliÊcienne jednoroczne: dymnica pospolita, fiolek polny, gorczyca polna, gwiazdnica pospolita, iglica pospolita, jasnota purpurowa, jasnota ró˝owa, krzywoszyj polny, kurzyÊlad polny, przytulia czepna, przetacznik perski, rdest ptasi, rumian polny, szarłat szorstki, tasznik pospolity, tobołki polne, ˝ółtlica drobnokwiatowa. Dawka Zalecana dawka: 0,2-0,25 l/ha. Zabieg wykonaç wczeÊnie po wschodach w fazie 2-8 liÊci kukurydzy. W celu zwi´kszenia skutecznoÊci chwastobójczej Êrodek mo˝na stosowaç łàcznie z adiuwantem (Êrodek wspomagajàcy) w dawce: Innovate 240 SC 0,2-0,25 l/ha + Atpolan 80 EC 1,5 l/ha. Zalecana iloÊç wody: 200-300 l/ha. Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste. Wy˝szà z zalecanych dawek Êrodka Innovate 240 SC stosowaç w przypadku intensywnego zachwaszczenia plantacji lub gdy chwasty sà w zaawansowanej fazie rozwojowej. ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Chwasty Êrednio wra˝liwe, np.: komosa biała, bylica pospolita. ZALECENIA Chwasty odporne, np.: odporne sà chwasty Êrednio wra˝liwe w póêniejszych fazach rozwojowych (powy˝ej 6 liÊci). W warunkach niekorzystnych dla wzrostu i rozwoju kukurydzy po zastosowaniu Êrodka mogà wystàpiç przemijajàce zniekształcenia liÊci, przebarwienia oraz wstrzymanie wzrostu roÊlin. Objawy te nie wpływajà na plonowanie roÊlin. P RZE S TRZ EG A J ET Y K I ET Y- I NS T R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DL A LU DZ I I  R ODOWI S KA . 84 Poradnik Agro Wiosna 2013 Karta charakterystyki produktu Lumax 537,5 SE SUBSTANCJA AKTYWNA: terbutylazyna – 187,5g, mezotrion – 37,5g, S-metolachlor – 312,5g LUMAX 537,5 SE jest Êrodkiem chwastobójczym, zawiesino-emulsjà do rozcieƒczania wodà, stosowany doglebowo lub nalistnie, przeznaczony do przedwschodowego i powschodowego zwalczania chwastów jednoliÊciennych (głównie prosowatych) oraz dwuliÊciennych w kukurydzy. Uprawa Spektrum dzia∏ania ZALECENIA ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Kukurydza blekot pospolity, bodziszek drobny, chaber bławatek, chwastnica jednostronna, dymnica pospolita, fiołek polny, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, komosa biała, krzywoszyj polny, kurzyÊlad polny, mak polny, maruna bezwonna, przetacznik bluszczykowy, przytulia czepna, psianka czarna, rdesty, rumian polny, szarłat szorstki, tasznik pospolity, tobołki polne, wilczomlecz obrotny. Dawka Zabieg mo˝na wykonaç po siewie kukurydzy przed jej wschodami lub bezpoÊrednio po wschodach (do fazy 3 liÊci roÊliny uprawnej). Zalecana dawka: 3,5-4 l/ha Zalecana iloÊç wody: 200-300 l/ha. Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste. W sezonie wegetacyjnym Êrodek Lumax 537,5 SE stosowaç jednorazowo przed wschodami lub bezpoÊrednio po wschodach kukurydzy. P RZE S TRZ EG A J ET Y K I ET Y- I NS T R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DL A LU DZ I I  R ODOWI S KA . 86 Poradnik Agro Wiosna 2013 PR. OCHRONY BURAKÓW HAGE Egd\gVbooVhidhdlVc^Zb(oVW^Z\lcVa^hicnX]YVl`^cV&]V &oVW^Z\ 'oVW^Z\ (oVW^Z\ &¼&!*`\ &"&!*`\ &¼&!*`\ 'a ¼ ¼ ¼ ¼ &!*a JL6<6LegoneVY`jYjèZ\dcVh^aZc^VlnhiedlVc^VX]lVhilecd`^Z¨`j_|XnX]ajWc^Z`dgonhicnX] lVgjc`lVibdh[ZgnXocnX]oYVgoVh^edigoZWVln`dcVc^VXolVgiZ\doVW^Z\j# ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN 9dedlnèhonX]oVW^Z\lbdècVYdYVVY^jlVcio\dYc^ZooVaZXZc^Vb^egdYjXZciVlinbegoneVY`jYVl`^ bdèZbndWc^èndd`#&%# Egd\gVbooVhidhdlVc^Zb&oVW^Z\jYd\aZWdlZ\d^'oVW^Z\lcVa^hicnX]YVl`^cV&]V cVhoZ\dhj`XZhj# &oVW^Z\ 'oVW^Z\ (oVW^Z\ &¼&!*`\ &¼&!*`\ &¼&!*`\ oVgVoedh^Zl^ZYd(Yc^ EngVb^c+*LE &!*¼'`\ ænXonbnjYVcnX]oW^dgl^Yo^`j_ZbnoVlngèc^Zc^Z ¼ ¼ OVgo|Y=V<ZEdah`V ¼ &!*a ¼ ¼ ¼ 'a 9d'^(oVW^Z\jbdècVoVhidhdlVVY^jlVcino\dYc^ZooVaZXZc^Vb^egdYjXZciV# JL6<6LegoneVY`jWVgYodYjèZ\dcVh^aZc^VhVbdh^ZllgoZeV`jhoXoZ\ac^ZllnèhoZ_[Vo^Z gdold_jbdèZbnYd`igZ\dÑooVW^Z\lcVa^hicnX]legdlVYo^egZeVgViHV[Vg^*%L< lYVlXZYd(%\$]V# Poradnik Agro Wiosna 2013 87 Dzia∏anie substancji czynnych na wybrane gatunki chwastów Gatunek chwastu metamitron fenmedifam desmedifam etofumesat chlopyralid Gorczyca polna Fio∏ek polny Przytulia czepna Wiechlina roczna Uczep trójlistny Gwiazdnica pospolita Poziewnik szorstki Blekot pospolity Komosa bia∏a Rumianek bezwonny Pokrzywa rzegawka Rdest plamisty Rdest powojowaty Rdest ptasi Samosiewy rzepaku Psianka czarna Przetaczniki bardzo dobre dzia∏anie dobre dzia∏anie Êrednie dzia∏anie s∏abe dzia∏anie brak dzia∏ania Karta charakterystyki produktu Beetup Trio 180 SC SUBSTANCJA AKTYWNA: fenmedifam (zw. z grupy fenylokarbaminianów) – 60g w 1l Êrodka, desmedifam (zw. z grupy fenylokarbaminianów) – 60g w 1l Êrodka, etofumeast (zwiazek z grupy pochodnych benzofuranu) – 60g w 1l Êrodka Koncentrat w postaci st´˝onej zawiesiny do rozcieƒczania woda o działaniu chwastobójczym; stosowany nalistnie, przeznaczony do powschodowego zwalczania chwastów dwuliÊciennych w buraku cukrowym. Ârodek przeznaczony do stosowania przy u˝yciu opryskiwacza polowego. Ârodek pobierany jest przez liÊcie i korzenie chwastów. Dzi´ki działaniu etofumesatu poprzez gleb´ Êrodek ogranicza zachwaszczenie wtórne. Najskuteczniej działa na chwasty znajdujàce si´ we wczesnych fazach rozwojowych. Uprawa Spektrum dzia∏ania Chwasty wra˝liwe: fiolek polny, tasznik pospolity, tobołki polne, przetacznik perski, przytulia czepna, gwiazdnica pospolita. Chwasty Êrednio wra˝liwe: komosa biała, rdest powojowaty. Burak cukrowy Chwasty Êrednio odporne: samosiewy rzepaku. Dawka Niezale˝nie od fazy rozwojowej buraka; chwasty w fazie liÊcieni. Pierwszy zabieg Beetup Trio 180 SC w dawce 1,5 l/ha, burak w fazie 2 liÊci; Drugi zabieg Beetup Trio 180 SC w dawce 1,5 l/ha, w 5-10 dni po pierwszym zabiegu na ponownie wschodzàce chwasty; Trzeci zabieg Beetup Trio 180 SC w dawce 1,5 l/ha, w 5-10 dni po drugim zabiegu na ponownie wschodzàce chwasty. ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Zalecana iloÊç wody: 200-300 l/ha. Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste. P RZ E S TRZ EG A J ET Y K I ET Y- I NS T R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DL A LU DZ I I  R ODOWI S KA . Poradnik Agro Wiosna 2013 89 Karta charakterystyki produktu Beetup Compact 160 SC SUBSTANCJA AKTYWNA: fenmedifam (zwiàzek z grupy fenylokarbaminianów) – 80g w 1 litrze Êrodka , desmedifam (zwiàzek z grupy fenylokarbaminianów) – 80g w 1 litrze Êrodka Ârodek chwastobójczy w formie koncentratu w postaci st´˝onej zawiesiny do rozcieƒczania wodà, stosowany nalistnie, przeznaczony do powschodowego zwalczania jednorocznych chwastów dwuliÊciennych w buraku cukrowym i buraku pastewnym. Ârodek pobierany jest przez liÊcie chwastów. Najskuteczniej zwalcza chwasty znajdujàce si´ w fazie do 2-4 liÊci. Ârodek przeznaczony jest do stosowania przy u˝yciu opryskiwaczy polowych. Uprawa Burak cukrowy, burak pastewny, (plantacje produkcyjne) Spektrum dzia∏ania Dawka Chwasty wra˝liwe np.: gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, komosa biała, tasznik pospolity, tobołki polne, W zale˝noÊci od mo˝liwoÊci technologicznych gospodarstwa i przebiegu pogody zalecane sà nast´pujàce warianty stosowania Êrodka Beetup Compact 160 SC w systemie powschodowego zwalczania chwastów. 1. Niezale˝nie od fazy rozwojowej buraka; chwasty w fazie liÊcieni - pierwszy zabieg: Beetup Compact 160 SC – zalecana dawka: 2 l/ha - drugi zabieg: Beetup Compact 160 SC – zalecana dawka: 2 l/ha - trzeci zabieg: Beetup Compact 160 SC – zalecana dawka: 2 l/ha Chwasty odporne np.: maruna bezwonna, przytulia Odst´p pomi´dzy zabiegami: 5-10 dni czepna, rdest powojowaty, 2. Od fazy 2 liÊci właÊciwych buraka; chwasty w fazie 2 liÊci samosiewy rzepaku. - pierwszy zabieg: Beetup Compact 160 SC - zalecana dawka: 3 l/ha - drugi zabieg: Beetup Compact 160 SC - zalecana dawka: l/ha Odst´p pomi´dzy zabiegami: 7-10 dni. ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Chwasty Êrednio wra˝liwe np.: fiolek polny, 3. W fazie 4 liÊci właÊciwych buraka; chwasty w fazie 2 liÊci lub w póêniejszej fazie rozwojowej, tylko w przypadku niemo˝noÊci wykonania zabiegu w dawkach dzielonych. Zabieg taki nie zabezpiecza plantacji przed powtórnym zachwaszczeniem. ZALECENIA Zalecana dawka: 6 l/ha. Zalecana iloÊç wody: 200-300 l/ha. Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste. 1. Niekorzystny dla wegetacji buraków przebieg pogody po opryskiwaniu mo˝e spowodowaç przejÊciowe zahamowanie wzrostu lub rozjaÊnienie liÊci buraków. 2. Przedsiewne lub powschodowe traktowanie buraków z innymi herbicydami nie eliminuje z zastosowania Êrodka Beetup Compact 160 SC. 3. Beetup Compact 160 SC stosowany w zabiegach systemowych zwalczania chwastów nie zawsze zapobiega zachwaszczeniu wtórnemu, szczególnie gdy chwasty ponownie kiełkujà w drugiej połowie lata. P RZ E S TRZ EG A J ET YK I ET Y- I NST R U KCJ I S TOS OWA N I A  R ODKA OCHR ON Y RO  L IN W C ELU O G R A NI C Z ENI A R YZ YKA DLA LU DZ I I  R ODOWI S KA . 90 Poradnik Agro Wiosna 2013 Burak cukrowy, burak pastewny (plantacje produkcyjne i nasienne) Spektrum dzia∏ania Dawka Chwasty wra˝liwe np.: fiolek polny, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, jasnota ró˝owa, komosa biała, rdest plamisty, samosiewy rzepaku, szarłat szorstki, tobołki polne. Zabieg jednorazowy wykonywaç w fazie 4 liÊci buraka - zalecana dawka: 5 l/ha. Chwasty Êrednio wra˝liwe np.: gorczyca polna, przytulia czepna, rdest kolankowaty, rdest ptasi, rumian polny. Chwasty odporne np.: chwastnica jednostronna, rdest powojowy. Ârodek mo˝na stosowaç po wschodach roÊlin buraka w dawce dzielonej: pierwszy zabieg – w fazie liÊcieni chwastów, buraki w fazie 2 liÊci, w dawce 1,5 l/ha; drugi zabieg – w 5-10 dni po pierwszym opryskiwaniu, na chwasty w fazie liÊcieni, w dawce 1,5 l/ha; ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN Uprawa trzeci zabieg – w 5-10 dni po drugim opryskiwaniu na chwasty w fazie liÊcieni, w dawce 1,5 l/ha. W celu poszerzenia zakresu zwalczania gatunków chwastów Metafol 700 SC mo˝na stosowaç łàcznie ze Êrodkiem Beetup Trio 180 EC w dawce dzielonej: pierwszy zabieg – w fazie liÊcieni chwastów, buraki w fazie 2 liÊci Metafol 700 SC 1 l/ha + Beetup Trio 180 EC 1,5 l/ha; drugi zabieg – w 5-10 dni po pierwszym opryskiwaniu, na chwasty w fazie liÊcieni Metafol 700 SC 1 l/ha + Beetup Trio 180 EC 1,5 l/ha; trzeci zabieg – w 5-10 dni po drugim opryskiwaniu, na chwasty w fazie liÊcieni Metafol 700 SC 1 l/ha + Beetup Trio 180 EC 1,5 l/ha. Zalecana iloÊç wody: 200-300 l/ha Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste Poradnik Agro Wiosna 2013 91 www.zapulawy.pl NAWOZY Z PUŁAW POTĘGA URODZAJU saletra amonowa t siarczan amonu mocznik t Zakłady Azotowe PUŁAWY SA Al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 13, 24-110 Puławy Dział Sprzedaży Krajowej Nawozów, tel.: 81 565 21 03, fax: 81 565 31 17 e-mail: [email protected] www.zapulawy.pl PŁYNNA FORMUŁA NA SUKCES • POSIADA WSZYSTKIE DOSTĘPNE FORMY AZOTU W KORZYSTNYCH PROPORCJACH • ZAPEWNIA ROŚLINOM STAŁY DOPŁYW AZOTU W OKRESIE WEGETACJI • NAWÓZ O SZYBKIM I DŁUGOTRWAŁYM DZIAŁANIU Zakłady Azotowe PUŁAWY SA Al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 13, 24-110 Puławy Dział Sprzedaży Krajowej Nawozów, tel.: 81 565 21 03, fax: 81 565 31 17, e-mail: [email protected] www.zapulawy.pl KORZYŚCI ZE STOSOWANIA Autor: doc. dr hab. Janusz Igras Kierownik Zakładu ˚ywienia RoÊlin i Nawo˝enia IUNG – PIB w Puławach A NAWOZY Niezwykle istotnym zagadnieniem w produkcji roÊlinnej jest współdziałanie azotu i siarki polegajàce na lepszym wykorzystaniu azotu z nawozów mineralnych na skutek dodatku siarki, co jest szczególnie istotne na glebach z niedoborem siarki. 94 Przeprowadzone badania wykazały korzystniejsze działanie nawozów płynnych na wzrost i rozwój badanych roÊlin, przyrost plonów oraz popraw´ jakoÊci ziarna zbó˝ i nasion rzepaku w porównaniu do nawozów stałych, takich jak mocznik i saletra amonowa. Azot jest podstawowym czynnikiem plonotwórczym w produkcji roÊlinnej. Ponad 90% całkowitej iloÊci azotu wyst´puje w glebie w postaci trudnodost´pnych zwiàzków organicznych wchodzàcych w skład glebowej substancji organicznej. Przewaga organicznych form azotu w glebie powoduje, ˝e konieczne jest jego uzupełnianie w okresie wegetacji w formie azotu z nawozów mineralnych. RoÊliny pobierajà zarówno azot azotanowy jak i amonowy, co zale˝y od wielu czynników, przede wszystkim od gatunku roÊliny, jej stanu fizjologicznego oraz formy azotu w nawozach. Du˝y wpływ na proces pobierania azotu ma tak˝e odczyn (pH) gleby. Zapotrzebowanie wi´kszoÊci roÊlin uprawnych na azot jest du˝e w całym okresie wegetacji, a niedostateczne zaopatrzenie w ten składnik w krytycznych fazach rozwojowych prowadzi do redukcji plonu zbó˝ lub nasion rzepaku i pogorszenia ich jakoÊci. Niezwykle istotnym zagadnieniem w produkcji roÊlinnej jest współdziałanie azotu i siarki polegajàce na lepszym wykorzystaniu azotu z nawozów mineralnych na skutek dodatku siarki, co jest szczególnie istotne na glebach z niedoborem siarki. Dlatego bardzo wa˝nym elementem nawo˝enia roÊlin jest uzupełnianie niedoborów siarki za pomocà nawozów mineralnych zawierajàcych siark´ w postaci stałej lub płynnej. Poradnik Agro Wiosna 2013 Istotny wpływ na wielkoÊç, ale i na jakoÊç plonów roÊlin wywiera tak˝e forma i postaç nawozów stosowanych w uprawach polowych. W ostatnich latach obserwowany jest bardzo du˝y wzrost zainteresowania rolników stosowaniem nawozów typu roztwór saletrzano-mocznikowy (RSM®) w uprawach rolniczych, a szczególnie w uprawie zbó˝, rzepaku i kukurydzy. Sà to bowiem roÊliny towarowe przewa˝ajàce w strukturze zasiewów w wi´kszoÊci gospodarstw rolnych w Polsce. Nawóz RSM® zwiera trzy formy azotu: • 50 % azotu mocznikowego (amidowy), • 25 % formy azotanowej, • 25 % formy amonowej. Ka˝da z tych form działa inaczej, tu˝ po nawo˝eniu działa forma azotanowa, troch´ wolniej forma amonowa i najdłu˝ej azot amidowy, który w glebie ulega takim przemianom, jak azot zastosowany w moczniku. Przeznaczenie RSM®: • Roztwór saletrzano-mocznikowy RSM jest doglebowym nawozem o szybkim i długotrwałym działaniu ze wzgl´du na zawartoÊç trzech form azotu. • Nawóz mo˝e byç stosowany na wszystkie rodzaje gleb do przedsiewnego i pogłównego nawo˝enia zbó˝, rzepaku, buraków, ziemniaków, kukurydzy, u˝ytków zielonych oraz upraw warzywniczych i sadowniczych. • RSM nie jest nawozem nadajàcym si´ do dolistnego dokarmiania roÊlin. chodniopomorskiego Uniwersytetu Przyrodniczego w Szczecinie) oraz Niemiec i Czech. Zalety stosowania RSM®: • Ni˝sza cena jednostkowa składnika, co wpływa na wy˝szà efektywnoÊç zabiegu nawo˝enia. • Wysoka skutecznoÊç nawo˝enia w okresach suszy (w pewnym sensie łagodzi niedobory opadów). • Bardziej równomierne rozprowadzenie składników pokarmowych na powierzchni pola, mo˝liwoÊç nawo˝enia zlokalizowanego – pasowego, rz´dowego. • Ni˝sze koszty transportu, przeładunku i magazynowania oraz pełna mechanizacja tych prac. Z przeprowadzonych badaƒ wynika, ˝e najlepsze efekty produkcyjne uzyskiwano na obiektach nawo˝onych nawozami płynnymi (tab. 1, rys. 1). Przeprowadzone badania wykazały korzystniejsze działanie nawozów płynnych na wzrost i rozwój badanych roÊlin, przyrost plonów oraz popraw´ jakoÊci ziarna zbó˝ i nasion rzepaku w porównaniu do nawozów stałych, takich jak mocznik i saletra amonowa. Efekty stosowania RSM®: IUNG-PIB w Puławach od wielu lat prowadzi badania nad porównaniem efektywnoÊci działania nawozów azotowych stałych i płynnych typu RSM bez dodatku i z dodatkiem siarki w uprawach roÊlin towarowych. W ostatnich latach Instytut koordynuje badania prowadzone w ramach projektu MEGAPROJEKT finansowanego przez PUŁAWY na terenie Polski (w Stacjach DoÊwiadczalnych Baborówko i Grabów nale˝àcych do IUNG-PIB, Zakładzie DoÊwiadczalnym Goczałków nale˝àcym do INS, Stacji Badawczej Lipnik nale˝àcej do Za- EfektywnoÊç nawo˝enia nawozami typu RSM® jest korzystniejsza od nawo˝enia nawozami stałymi tak˝e ze wzgl´du na fakt, ˝e cena jednostkowa azotu w RSM® jest ni˝sza w stosunku do innych nawozów azotowych. Bioràc pod uwag´ wi´ksze przyrosty plonów roÊlin oraz ni˝szà cen´ jednostkowà azotu w RSM® efektywnoÊç ekonomiczna nawo˝enia jest najwy˝sza właÊnie przy nawo˝eniu tym nawozem. Dla wi´kszoÊci gospodarstw towarowych barierà nie jest ju˝ tak˝e dost´pnoÊç wysokiej klasy opryskiwaczy, które sà na wyposa˝eniu gospodarstw i mogà byç wykorzystywane na przemian do chemicznej ochrony łanu oraz do jego nawo˝enia. Tabela 1. Przyrost plonu ziarna pszenicy ozimej i zielonej masy kukurydzy t/ha w zale˝noÊci od formy zastosowanego nawozu azotowego. Dawka azotu kg N/ha Kontrola bez nawo˝enia Plon ziarna pszenicy ozimej t/ha ZD Goczałków Dawka azotu kg N/ha 3,25 bez nawo˝enia Mocznik 4,93 Piamon RSM 230 kg N/ha 5,49 RSM+S 20,32 22,75 5,40 200 kg N/ha Plon zielonki kukurydzy t/ha RZD Grabów 5,88 24,34 NAWOZY Nawóz 22,22 24,00 Rys. 1. Plony nasion rzepaku ozimego t/ha w zale˝noÊci od formy zastosowanego nawozu azotowego w Rolniczym Zakładzie DoÊwiadczalnym Grabów 5 4 3 2 1 0 KONTROLA SALETRA AMONOWA RSM RSM+S Poradnik Agro Wiosna 2013 95 SALETRA AMONOWA AZOTOWY „AS” nawóz uniwersalny do stosowania przedsiewnego i pogłównego dwie efektywne formy azotu: azotanowa i amonowa zawiera dodatkowo magnez NA S E BIG BAG NI /2 012 01 ZO 2 RY N K U J U ŻW 3 DO Ę Y PN E ST niskie pylenie podczas stosowania Zakłady Azotowe PUŁAWY SA Al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 13, 24-110 Puławy Dział Sprzedaży Krajowej Nawozów tel.: 81 565 21 03, fax: 81 565 31 17, e-mail: [email protected] www.zapulawy.pl AZOT NAJWAŻNIEJSZY NA WIOSNĘ! Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. wytwarzajà nawozy azotowe w formie granulowanej (mocznik, saletra amonowa, siarczan amonowy) oraz w formie płynnej (RSM). Azot zawarty w tych nawozach stanowi główny stymulator wzrostu roÊlin uprawnych. Mocznik, saletra amonowa i RSM sà nawozami uniwersalnymi, nadajàcymi si´ do przedsiewnego i pogłównego nawo˝enia. Mocznik i saletra sà najszerzej stosowanymi prostymi nawozami azotowymi na Êwiecie nadajàcymi si´ pod wszystkie uprawy polowe. Saletra amonowa jako nawóz jest stosowana głównie w regionach umiarkowanych (Ameryka Pół- forma azotanowa NO3- forma amonowa NH4+ nocna i Europa), gdzie wyst´puje korzystne połàczenie warunków glebowych, rodzajów upraw i krótkiego sezonu wzrostu. Polska jest trzecim co do wielkoÊci konsumentem saletry amonowej w Unii Europejskiej. Ze wzglàdu na warunki klimatyczne (krótki okres wegetacji) i struktur´ zasiewów, saletra amonowa jest jak najbardziej wskazanym i wyjàtkowo popularnym nawozem azotowym w kraju. „Puławy” oferujà szeroki asortyment nawozów azotowych: forma amidowa CO(NH2)2 saletra amonowa szybkie dzia∏anie siarczan amonu mocznik Forma sta∏a i p∏ynna Wysoka zawartoÊç i wszystkie formy azotu N Polska jest trzecim co do wielkoÊci konsumentem saletry amonowej w Unii Europejskiej. Ze wzglàdu na warunki klimatyczne (krótki okres wegetacji) i struktur´ zasiewów, saletra amonowa jest jak najbardziej wskazanym i wyjàtkowo popularnym nawozem azotowym w kraju. powolne dzia∏anie Szybkie i powolne dzia∏anie Nawozy wytwarzane przez Pu∏awy spe∏niajà w pe∏nym zakresie wymagania ustawodawstwa unijnego. Ocena zgodnoÊci wymagaƒ jakoÊciowych nawozów z wymaganiami okreÊlonymi w Rozporzàdzeniu (WE) nr 2003/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady wydana przez Instytut Nawozów Sztucznych w Pu∏awach. Poradnik Agro Wiosna 2013 97 NAWOZY Z Mocznik i saletra sà najszerzej stosowanymi prostymi nawozami azotowymi na Êwiecie nadajàcymi si´ pod wszystkie uprawy polowe. NAWOZY Forma azotanowa i amonowa mogà byç traktowane jako równorz´dne w ˝ywieniu roÊliny, a to, którà form´ pobierajà roÊliny zale˝y od wielu czynników, przede wszystkim od gatunku roÊliny, jej stanu fizjologicznego oraz formy azotu w zastosowanych nawozach. 98 „Puławskie” nawozy to: • Forma stała i płynna • Wysoka zawartoÊç i wszystkie formy azotu (N) • Szybkie i powolne działanie • Niska cena czystego składnika N • Sprawdzone w kraju i za granicà • Markowa jakoÊç Azot azotanowy - preferowana forma azotu Azot w nawozach mo˝e byç dostarczony do gleby w formie azotanowej (NO3-), amonowej (NH4+) lub amidowej (CO(NH2)2). Forma azotanowa (NO3-) jest preferowanà formà azotu pobieranà z gleby przez roÊliny uprawne. Działanie nawozów azotowych zawierajàcych azot równie˝ w formie azotanowej (np. saletra amonowa i RSM) jest szybkie, natomiast pozostałych - wolniejsze, co spo- EfektywnoÊç nawo˝enia azotem Azot ma najwa˝niejsze znaczenie spoÊród wszystkich pobieranych przez roÊliny uprawne składników pokarmowych. W celu uzupełnienia azotu w glebie konieczne jest coroczne stosowanie nawozów azotowych. Nawozy azotowe powodujà intensywny wzrost i rozwój roÊlin. Stosowanie azotu wpływa na wy˝szy plon ziarna, masy zielonej, korzeni, dłu˝szy okres wegetacji, wy˝szà zawartoÊç i jakoÊç białka. Niedobór azotu hamuje wzrost roÊlin, co mo˝e doprowadziç do znacznego zmniejszenia plonu. RoÊliny pobierajà azot prawie w całoÊci z gleby poprzez system korzeniowy. Natomiast dokarmianie dolistne azotem, chocia˝ cz´sto praktykowane, nie zast´puje nawo˝enia doglebowego – przedsiewnego oraz pogłównego. Celem uzyskania wysokiego i jakoÊciowo odpowiedniego plonu konieczne jest doglebowe stosowanie azotu. RoÊliny mogà pobieraç azot przez system korzeniowy zarówno w formie amonowej jak i azotanowej. Azot z połàczeƒ organicznych mo˝e byç pobierany w bardzo małej iloÊci w postaci amidowej lub aminokwasów (jednak te formy nie majà praktycznie wi´kszego znaczenia w od˝ywianiu roÊlin). Forma azotanowa i amonowa mogà byç traktowane jako równorz´dne w ˝ywieniu roÊliny, a to, którà form´ pobierajà roÊliny zale˝y od wielu czynników, przede wszystkim od gatunku roÊliny, jej stanu fizjologicznego oraz formy azotu w zastosowanych nawozach. Du˝y wpływ na proces pobierania azotu ma tak˝e odczyn (pH) gleby. wodowane jest tym, ˝e roÊliny pobierajà głównie jony azotanowe, a w mniejszym stopniu jony amonowe. Amonowe i amidowe formy azotu ulegajà w glebie przemianom do azotanów i dopiero wtedy mogà byç pobierane przez roÊliny. Jest to proces wymagajàcy czasu i dlatego działanie takich nawozów jest wolniejsze. Poradnik Agro Wiosna 2013 Forma mocznikowa (amidowa) ulega w glebie przemianie do formy amonowej, a ta z kolei w procesie nitryfikacji przechodzi w form´ azotanowà. Jednak˝e przy obni˝onej temperaturze, przy małej lub zbyt wysokiej wilgotnoÊci, aktywnoÊç bakterii bioràcych udział w procesie nitryfikacji spada, w wyniku czego iloÊç azotu ulegajàcego przemianom do formy azotanowej b´dzie niewystarczajàca dla zaspokojenia wymagaƒ roÊlin. Wybór nawozu azotowego Azot jest najbardziej plonotwórczym makroskładnikiem pokarmowym i jako składnik łatwo wymywany z gleby powinien byç stosowany w iloÊci i w formie, która zostaje mo˝liwie szybko pobrana przez roÊliny. Podczas wyboru nawozu azotowego nale˝y wziàç pod uwag´ właÊciwoÊci nawozu, jak i gleby, na których b´dzie stosowany (wa˝ny jest odczyn gleby). Na wybór nawozu azotowego wpływa równie˝ termin stosowania: przedsiewnie czy pogłównie, temperatura otoczenia, wilgotnoÊç gleby. Najcz´Êciej preferowanà przez roÊliny uprawne formà azotu wydaje si´ forma kombinowana, tj. azotanowo-amonowa, inaczej saletrzano-amonowa (np. saletra amonowa). Straty azotu z nawozów mineralnych mogà byç spowodowane: • immobilizacjà azotu, czyli włàczeniem go w glebowà materi´ organicznà, co oznacza, ˝e azot pozostaje w glebie, • denitryfikacj´ w postaci wolnego azotu (odbywa si´ tylko w warunkach beztlenowych, które normalnie w glebach uprawnych nie powinny istnieç), • wymywaniem azotanów, • ulatnianiem si´ amoniaku. Straty azotu stosowanego z nawo˝eniem mineralnym mogà wynosiç od 30 do 50%. Straty amoniaku nast´pujà z mocznika stosowanego przedsiewnie i dlatego te˝ nale˝y ten nawóz po zastosowaniu natychmiast wymieszaç z glebà. Wg Kodeksu Dobrych Praktyk Rolniczych jedynym w praktyce sposobem ograniczenia strat azotu z gleby w formie gazowej jest stosowanie nawozów azotowych w sposób dostosowany do aktualnego zapotrzebowania roÊlin. Wg publikacji „Współczesna problematyka odorów” Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 2010, straty w postaci amoniaku NH3 w Polsce wynoszà 10-25%, co odpowiada do 166 tys. ton azotu rocznie. Ârednie straty gazowego NH3 z nawozów azotowych wynoszà 20%. Dotyczà one głównie mocznika i nawozów z jego dodatkiem – mogà one wynosiç w skali roku do 91 tys. ton azotu. Autorzy publikacji zaznaczajà, ˝e straty NH3 z mocznika zastosowanego na powierzchni´ gleby lub dolistnie sà znacznie wi´ksze i w warunkach ekstremalnych mogà dochodziç do 50% dawki azotu. Z opublikowanej pracy habilitacyjnej A. Winiarskiego „Badania nad ograniczeniem strat azotu z mocznika poprzez stosowanie inhibitorów urolizy” wyd. IUNG Puławy 1990 r., z porównania strat NH3 z mocznika i saletry amonowej na glebach lekkich i ci´˝kich wynika, ˝e straty w przypadku mocznika sà na poziomie 40-50%, a w przypadku saletry amonowej wynoszà 8-10%. NAWOZY • Forma saletrzano-amonowa stanowi najbardziej uniwersalnà form´ nawozów azotowych. • W warunkach gleb kwaÊnych lepiej pobierana jest forma saletrzana (azotanowa) – blisko 60% gleb w Polsce to gleby kwaÊne. • W warunkach gleb oboj´tnych lepiej mo˝e byç pobierana forma amonowa. • Forma saletrzana jest typowà formà pogłównà, gdy˝ bardzo wolno pobierana jest w niskich temperaturach. • Forma amonowa jest typowà formà przedsiewnà, jest dobrze sorbowana oraz lepiej pobierana w ni˝szych temperaturach. • Do dawki startowej roÊlin ozimych zalecane sà nawozy szybko działajàce, np. saletra amonowa lub RSM. • Do zasilania wiosennego zbó˝ zaleca si´ azot w formie dobrze rozpuszczalnej w wodzie (azotanowej i amonowej). Poradnik Agro Wiosna 2013 99 NAWOZY m a r e i b m y a r w e , i K b y A T w TAK, ! n o l p ! y n n o l w p e p y n pew EPSO Top® to najlepszy wybór w dolistnym dokarmianiu magnezem i siarką. W pełni najlepszy wybór w(16% dolistnym magnezem i siarką. W EPSO Top® to w siarczanowej są pełni szybko rozpuszczalne wodzie składniki MgO, dokarmianiu 32% SO3) w formie ) w formie siarczanowej są szybko rozpuszczalne w wodzie składniki (16% MgO, 32% SO dostępne dla roślin. Jego wybór gwarantuje: 3 dostępne dla roślin. Jego wybór gwarantuje: z bezpieczne stosowanie z wysoką przyswajalność z zwiększenie masy z ibezpieczne z magnezu wysoką przyswajalność z tysiąca zwiększenie optymalną stosowanie kompatybilność i siarki przez liście ziarenmasy w zbożach i optymalną kompatybilność magnezu i siarki przez liście tysiąca ziaren w zbożach Wybierz EPSO Top® – pewne rozwiązanie dla Twoich upraw! Wybierz EPSO Top® – pewne rozwiązanie dla Twoich upraw! K+S Polska sp. z o.o. · Pl. Wiosny Ludów 2 · 61-831 Poznań · Telefon 061-850 93 60 · [email protected] · www.ks-polska.com Poradnik Agro Wiosna 2013 K+S Polska sp. o.o. ·KPl. +SWiosny Ludów 2 · 61-831 Poznań · Telefon 061-850 93 60 · [email protected] · www.ks-polska.com Spółka należąca dozgrupy Spółka należąca do grupy K+S 103 Tabela 1. Zapotrzebowanie na magnez Plon (t/ha) Pobranie MgO (kg/ha) Pszenica 9,0 32 Rzepak 4,0 31 J´czmieƒ 8,0 20 Kukurydza 9,0 (ziarno) 61 Kukurydza 28,0 (kisz.) 55 Ziemniaki 40,0 24 Buraki cukr. 55,0 83 RoÊlina Tabela 2. RozpuszczalnoÊç magnezu w nawozach magnezowych Nawóz magnezowy RozpuszczalnoÊç w wodzie (g/l) Kizeryt MgSO4 417 Dolomit CaCO3* MgCO3 0,034 MgO 0,0062 2Mg *SiO2 Nierozp. W H2O Mg(OH)2 0,009 Tlenek magnezu Krzemian magnezu Wodorotlenek magnezu NAWOZY m a r e i b y w , TAK ! u n o l p ć ś o k wysoką ja ESTA Kieserit ® to najlepszy wybór w nawożeniu magnezem i siarką. W pełni rozpuszczalne składniki (25% MgO, 50% SO3) w postaci siarczanowej są szybko dostępne dla roślin. Jego wybór gwarantuje: z wysoką jakość plonu z większą efektywność z działanie niezależne pobierania azotu od pH gleby Wybierz ESTA Kieserit ® – gwarancja sukcesu Twoich upraw! Poradnik Agro Wiosna 2013 Ludów 2 · 61-831 Poznań · Telefon 061-850 93 60 · [email protected] · www.ks-polska.com K+S104 Polska sp. z o.o. · Pl. Wiosny Spółka należąca do grupy K+S Receptura na wzrost z a r e T sem z plu NAWÓZ DOLISTNY WIELOSK¸ADNIKOWY Sk∏ad nawozu: 1 2 3 4 5 + www.hagepolska.pl Mangan (Mn-EDTA) 5,00% Mied˝(Cu-EDTA) 3,00% Cynk (Zn-EDTA) 4,00% ˚elazo (Fe-EDTA) 0,70% Molibden (Mo) 0,20% Bor (B) 1,10% 2008 NAWOZY 108 Poradnik Agro Wiosna 2013 Trzecia pot´ga plonowania NAWÓZ DOLISTNY WIELOSK¸ADNIKOWY P ! å  O W NO N Zn Fe B Cu Mo S Mn Mg K www.hagepolska.pl SUPER 3 TRZECIA POTĘGA PLONOWANIA NAWOZY Wielosk∏adnikowy nawóz dolistny z du˝à zawartoÊcià mikroelementów opartych na chelacie EDTA. 110 Poradnik Agro Wiosna 2013 DLG Wapno Wapno nawozowe pochodzenia naturalnego - kopalina Nie ograniczaj wzrostu - dostarcz wapƒ pH 4,5 DLG Wapno zawiera 75% wapnia CaCO3, Dost´pnoÊç sk∏adników pokarmowych w zaleznoÊci od wartoÊci pH 5,0 5,5 6,0 6,5 7,5 8,0 8,5 8,5 9,0 9,5 Azot N z czego 80-90% wapnia jest aktywne w glebie i podnosi pH gleby. produkt zakwalifikowany do stosowania w ROLNICTWIE EKOLOGICZNYM 7,0 fosfor P potas K siarka S wapƒ Ca magnez Mg ˝elazo Fe mangan Mn Bor B dankalk miedê Cu, cynk Zn molibden Mo www.dankalk.dk Pobieraj regularnie próbki gleby i dostarczaj wapƒ zanim jego niedobór spowoduje obni˝enie wielkoÊci i jakoÊci plonów www.hagepolska.pl 10 OLEJE I TWORZYWA SZTUCZNE HAGE POLSKA F OLEJE I TWORZYWA SZTUCZNE Firma HaGe Polska od wielu lat słu˝y pomocà w gospodarstwach rolnych. Dotyczy to równie˝ fachowego doradztwa w zakresie doboru Êrodków smarnych do maszyn rolniczych oraz odpowiedniego przygotowania sianokiszonki dla bydła. Współpracujemy z producentami oferujàcymi najwy˝szej jakoÊci towary (m.in. BPI, Tama, Fuchs, Total). Naszà ofert´ dostosowujemy tak˝e do indywidualnych potrzeb Klienta (nawet spoza bran˝y rolniczej). Gwarantujemy profesjonalnà obsług´ i terminowoÊç dostaw. Mo˝emy zunifikowaç stosowanie olejów w gospodarstwie. 112 Poradnik Agro Wiosna 2013 W ofercie HaGe Polska znajduje si´ nast´pujàcy asortyment: • sznurek rolniczy, • siatka do belowania, • folia pryzmowa, • folia do sianokiszonek, • Êrodki smarne, • r´kawy foliowe. Zapraszamy do współpracy! Kontakt do Działu: Manager Działu Olejów i Tworzyw Sztucznych - Sławomir Słowik Tel.: 52 325 73 82 Kom.: 506 005 706 [email protected] TESTY FOLII DO OWIJANIA BEL POLIWRAP PRO Folia Poliwrap PRO pozwala na zwi´kszenie wydajnoÊci owijarki, a tak˝e obni˝enie kosztu owiania bel. Folia ta ma szerokoÊç 750mm, gruboÊç 19 mikronów i jest produkowana w kolorze jasno zielonym. Jej głównà cechà odró˝niajàcà jà od innych folii 750mm oferowanych na polskim rynku jest jej wi´ksza o 500 metrów długoÊç. Dzi´ki temu mo˝liwe jest owini´cie około 8-9 bel wi´cej z jednej rolki w porównaniu z innymi foliami znajdujàcymi si´ w sprzeda˝y. moja praso-owijarka jest w stanie zrobiç około 400 bel z tych 12 rolek. KorzyÊcià dla mnie jest to, ˝e nie musz´ dowoziç folii na pole, co do tej pory zajmowało mi czas i generowało dodatkowy koszt. Operator praso-owijarki bioràc ze sobà 12 rolek PRO ma pod dostatkiem folii na cały dzieƒ pracy. Testy odbyły si´ w czerwcu 2012r. w Henrykowie na praso-owijarce Class Rollant 355 Uniwrap. Je˝eli chodzi o owijanie folià Poliwrap PRO, to pracuje si´ z nià tak samo jak z foliami o gruboÊci 25 mikronów. Nie widaç ˝adnej róênicy. Folia podczas owijania nie rwie si´, jest wystraczajàco wytrzymała podczas załadunku Turem i w czasie transportu owini´tych bel. Owin´liÊmy około 70 bel sianokiszonki z trawy u pana Edwarda Pluty. Podczas pracy folia zachowywała si´ tak jak standardowa folia o gruboÊci 25µm. Folia nie zrywała si´, mona było pracowaç z naciàgiem 70% i maksymalnà szybkoÊcià owijania. Jednak najwa˝niejszà zaletà jest ni˝sza cena za metr tej folii. Bioràc pod uwag´ ceny z roku 2012 – dzi´ki zastosowaniu Poliwrap PRO zmniejszyliÊmy koszt folii na jednej beli z 12 zł na 9 zł. W sezonie robiç około 6000 bel, wi´c dla mnie to oszcz´dnoÊç około 18 000 złotych. Wykonujàcy usług´ owijania bel p. Marek Urbaƒski tak okreÊlił wra˝enia z pracy z folia Poliwrap PRO: „Jednà z zalet folii Poliwrap PRO jest jej wi´ksza długoÊç. Dzi´ki temu moi pracownicy muszà rzadziej zmieniaç rolki na owijarce na nowe i w zwiàzku z tym tracà mniej czasu na postój maszyny na polu. W efekcie robià wi´cej bel danego dnia. Na praso-owijark´ Class Uniwrap mieÊci si´ 12 rolek folii – dwie na ramionach owijarki oraz dziesi´ç na stojakach w komorach na bokach maszyny. Gdy u˝ywałem folii o szerokoÊci 500mm byłem w stanie z 12 rolek zrobiç około 200 bel (o Êrednicy 130cm). Je˝eli u˝ywałem folii 750 mm, wówczas mogłem zrobiç ich około 300. Od kiedy zacz´liÊmy stosowaç foli´ Poliwrap PRO Na koniec dodam, ˝e w roku 2012 zu˝yliÊmy palet´ Poliwrapa PRO, czyli owin´liÊmy usługowo około 1200 bel tà folià i nie mam ˝adnych reklamacji zwiàzanych z psuciem si´ sianokiszonki!” Zapraszamy do wypróbowania folii Poliwrap PRO. Je˝eli chcielibyÊcie zasi´gnàç o niej opinii u naszego testera Pana Marka Urbaƒskiego prosimy o telefon bezpoÊrednio do niego na numer 604-612-162. Pan Marek usługowo owija bele – zach´camy do skorzystania z jego oferty. Równie˝ wasze bele mogà byç owini´te folià Poliwrap PRO!!! Poradnik Agro Wiosna 2013 OLEJE I TWORZYWA SZTUCZNE F Dzi´ki uprzejmoÊci naszego klienta p. Marka Urbaƒskiego ze Spółdzielni Kółek Rolniczych w Henrykowie wykonaliÊmy test nowej folii do owijana bel Poliwrap PRO. 115 z lewej p. Marek Urbaƒski z prawej p. Edward Pluta W POLU DLG FELDTAGE 2012 - MIEJSCE SPOTKAŃ PROFESJONALISTÓW UPRAWY ROŚLIN X Wraz z grupà blisko 50 klientów HaGe Polska, mieliÊmy przyjemnoÊç uczestniczyç w XIII edycji DLG-Feldtage, które odbywały si´ w Bernburg-Strenzfeld, Niemcy w dniach 19-21 czerwca 2012. XIII DLG Feld-Feldtage miały miejsce na terenie zało˝onego w 2010 r. Mi´dzynarodowego Centrum Uprawy RoÊlin w miejscowoÊci Bernburg-Strenzfeld. W panujàcej tu niepowtarzalnej atmosferze, profesjonaliÊci uprawy roÊlin kolejny raz mieli mo˝liwoÊç zasi´gni´cia informacji o nowoÊciach i trendach w produkcji roÊlinnej. Na poletkach doÊwiadczalnych, w kampusie i na pokazach pracy maszyn przedstawiona została pełna oferta specjalistyczna. GoÊcie z HaGe Polska z krótkà wizytà w goÊcinnym namiocie HaGe AG. Poradnik Agro Wiosna 2013 117 W POLU 118 Poradnik Agro Wiosna 2013 W POLU OPINIE POLHOZ Sp z o.o. Spółka Polhoz, działajàca mi´dzy innymi w Szymankowie koło Malborka, współpracuje z HaGe Polska od około 2 lat. HaGe Polska wspomaga równie˝ rozwój Polhozu w siostrzanej firmie Nasiennictwo Bałtyckie produkujàcej mi´dzy innymi sadzeniaki odmiany jadalnej Melody oraz odmiany przemys∏owe: Lady Clair, Lady Rosetta, Saturna i Hermes. Pan Stanisław Dzieciniak: „Z HaGe Polska współprac´ zacz´liÊmy dwa lata temu. W drugim roku dokonaliÊmy mi´dzy innymi zakupu sporej Podczas spotkanie w siedzibie firmie mieliÊmy iloÊci DLG wapna. ZdecydowaliÊmy si´ na ten nawóz mi´dzy innymi przez przyjemnoÊç spotkaç si´ z Dyrektorem Zarzàdzajàcym Panem Stanisławem Dzieciniakiem oraz Manager jego wysokà reaktywnoÊç oraz mo˝liwoÊç pogłównego stosowania. W przyds. rozwoju biznesu Panià Martà Mendzà. padku du˝ego obszaru upraw bardzo istotnym elementem jest mo˝liwoÊç rozsiewu wapna praktycznie w ka˝dym etapie wegetacji roÊlin. W przyszłym roku planujemy równie˝ stosowaç wapno z HaGe Polska. Oprócz nawozów zaopatrywaliÊmy si´ w Êrodki ochrony roÊlin oraz materiał siewny. W roku 2013 licz´ na kolejny rok pozytywnej współpracy.” Nasiennictwo Ba∏tyckie Sp. z o.o. ul. G∏ówna 9, Szymankowo 82-224 Lichnowy Tel.: +48 55 271 19 69 email: [email protected] www.sadzeniaki.com.pl OPINIE Pan Waldemar prowadzi gospodarstwo w rejonie Prabut i Kiesielic. Z HaGe Polska współpracuje od ponad 2 lat zaopatrujàc si´ w wszelkiego rodzaju Êrodki do produkcji rolniczej. WłaÊciciel Gospodarstwa Rolniczo-Sadowniczego Waldemar Przechadzki. Na zdj´ciu razem z Joannà Dubiec – Przedstawicielem Handlowym HaGe Polska oraz Karolem Stawskim – Product Managerem w dz. Nawozów HaGe Polska. Pan Waldemar w tym roku zdecydował si´ na zakup sztandarowych nawozów dost´pnych w palecie HaGe Polska. Jednym z nich był mikroelementowy nawóz dolistny Super 5 (szczegółowe informacje o produkcie na str. 107) oraz DLG Wapno, czyli wapno nawozowe pochodzenia naturalnego dost´pne jedynie w HaGe Polska (informacje o produkcie na str. 111). Pod koniec roku, na zwieƒczenie dobrego sezonu, Pan Waldemar jako uczestnik programu partnerskiego HaGe Plus+ uczestniczył w wyjeêdzie na Wyspy Kanaryjskie. „Z HaGe Polska współprac´ oceniam pozytywnie. W tym roku pierwszy raz stosowałem nawóz dolistny Super 5 i DLG Wapno. Szczególnie zadowolony jestem z zastosowania wapna, którego efekty jestem w stanie zauwa˝yç ju˝ w pierwszym roku stosowania. Liczà na dalszà, jeszcze bardziej owocnà współprac´.” Poradnik Agro Wiosna 2013 119 W POLU UPRAWA PASOWA – STRIP TILLAGE O W wyniku intensywnych prac nad rozwojem maszyn do uprawy pasowej w ciàgu ostatnich kilku lat powstały agregaty umo˝liwiajàce podczas jednego tylko przejazdu uprawiç gleb´, precyzyjnie wysiaç nasiona oraz zaaplikowaç nawozy. Oprócz powszechnie stosowanych do tej pory systemów uprawy roli: orkowej i bezorkowej coraz cz´Êciej wprowadza si´ metod´ uprawy pasowej. Ta wcià˝ stosunkowo nowa w Europie Centralnej, choç na Êwiecie stosowana od około 30 lat metoda uprawy zyskuje coraz wi´ksze grono zwolenników, tak˝e w Polsce. Jak wskazuje sama nazwa, uprawa pasowa polega na uprawie wyłàcznie wàskich pasów gleby, w które nast´pnie wysiewa si´ nasiona i ewentualnie nawozy. Mi´dzyrz´dzia pozostajà nieuprawione. Przykładowo wi´c maszyna o szerokoÊci roboczej trzech metrów, przy odległoÊci pomi´dzy osiami pasów uprawy 33 cm (9 pasów) i ich szerokoÊci około 10 cm uprawia gleb´ na łàcznej szerokoÊci około 90 cm. Stanowi to blisko 30% szerokoÊci roboczej maszyny. Jest to istotna ró˝nica w stosunku do rozwiàzaƒ jakie znamy z uprawy orkowej i typowej bezorkowej, gdzie powierzchnia uprawy równa jest szerokoÊci roboczej maszyny. Gł´bokoÊç uprawy pasowej wynosi od 15 do 30 cm. W wyniku intensywnych prac nad rozwojem maszyn do uprawy pasowej w ciàgu ostatnich kilku lat powstały agregaty umo˝liwiajàce podczas jednego tylko przejazdu uprawiç gleb´, precyzyjnie wysiaç nasiona oraz zaaplikowaç nawozy. Konstrukcja tego typu agregatu umo˝liwia prac´ w jednym pasie kolejno po sobie: A – masywnych z´bów wyglàdem zbli˝onych do łap gł´bosza, za którymi znajduje si´ aplikator nawozów – B, C – koła zag´szczajàcego gleb´, D – redlic wysiewajàcych umieszczajàcych nasiona na kontrolowanej gł´bokoÊci, E – koła dociskajàcego zapewniajàcego dobry kontakt nasion z glebà. Poradnik Agro Wiosna 2013 121 W POLU Uprawa pasowa z powodzeniem stosowana jest w uprawie ró˝nych gatunków roÊlin, w tym rzepaku, zbó˝, kukurydzy, buraków. W agregatach do uprawy pasowej stosowane sà ró˝ne typy siewników. Zarówno punktowe, jak i tradycyjne. W przypadku zastosowania siewników pneumatycznych rekomendowane pr´dkoÊci robocze wynoszà od 12 do 14 km/h. Jest to wielkoÊç optymalna zwa˝ywszy na wydajnoÊç oraz fakt, ˝e oprócz siewu prowadzona jest równolegle uprawa gleby. Zapotrzebowanie na moc dla agregatów o szerokoÊci roboczej 3 m, w zale˝noÊci od konstrukcji i wyposa˝ania waha si´ w granicach 170-240KM. Szeroko prowadzone obserwacje wskazujà wiele korzyÊci jakie wynikajà z uprawy pasowej. Zalicza si´ do nich przede wszystkim: oszcz´dnoÊci paliwa, nawozów, pracy, kosztów utrzymania maszyn. Ponadto korzyÊci Êrodowiskowe: wzbogacenie gleby w materi´ organicznà, poprawa jej ˝yznoÊci, zwi´kszenie efektywnoÊci nawo˝enia, poprawa retencji wody w glebie oraz jej struktury, intensyfikacja ˝ycia mikrobiologicznego w glebie, istotna redukcja emisji CO2, ograniczenie erozji gleby i wyst´powania niektórych ucià˝liwych chwastów (perz) oraz zwi´kszenie plonowania. Hodowla Lantmännen SW Seed blisko zwiàzana z praktykà rolniczà, w Polsce od dwóch lat obserwuje swoje odmiany rzepaku ozimego w gospodarstwie Pana Marka Ró˝niaka w Âmielinie (gm. Sadki, Kuj-Pom.) uprawiane z zastosowaniem uprawy pasowej. Dotychczasowe wyniki sà bardzo zach´cajàce. Ta metoda uprawy umo˝liwia znaczne przyspieszenie rozpocz´cia wysiewu – mo˝liwe jest prowadzenie siewu równolegle do prowadzonego zbioru przedplonu. Z bardzo dobrym rezultatem mo˝na wykorzystaç ten fakt w przypadku uprawy odmian populacyjnych np. nowej odmiany DUAL. Siew rzepaku z u˝yciem uprawy pasowej mo˝na przeprowadzaç równie˝ w terminach optymalnych oraz póêniejszych – ograniczona do minimum liczba uprawek. Wraz z wprowadzeniem na ry- 122 Poradnik Agro Wiosna 2013 nek nowej odmiany mieszaƒcowej rzepaku ozimego – APART została ona równie˝ wysiana tà metodà w Âmielinie, w warunkach siewu póênego. W dniu 19.10.2012 Êrednica szyjki korzeniowej na obserwowanym polu z odmianà APART wynosiła 18,25 mm). W 2013 roku w gospodarstwie Pana Marka Ró˝niaka rozpocz´te zostanà równie˝ obserwacje upraw zbó˝ ozimych hodowli SW z zastosowaniem metody pasowej uprawy roli. PO GODZINACH Z HAGE POLSKA NA FUERTEVENTURA Pod koniec sezonu jesiennego 2012 wraz z grupà naszych najlepszych Klientów sp´dziliÊmy tydzieƒ na pełnych uroku Wyspach Kanaryjskich. Dla wszystkich uczestników te siedem dni integracji było czasem pełnym relaksu i wytchnienia od codziennych obowiàzków. Poni˝ej prezentujemy galeri´ zdj´ç… Poradnik Agro Wiosna 2013 123 PO GODZINACH 124 Poradnik Agro Wiosna 2013 PO GODZINACH Poradnik Agro Wiosna 2013 125 PO GODZINACH W KARNAWALE 2013 BAWIMY SIĘ W RYTMIE DISCO Tu˝ przed drukiem naszego Poradnika odbyło si´ jedno z cyklicznych spotkaƒ z naszymi najlepszymi klientami. Zabawa miała miejsce w Tarnowie Podgórnym, a wieczór upłynàł w rytmie disco, okraszony licznymi konkursami i pokazami tanecznymi. Jak zwykle bawiliÊmy si´ do białego rana… 126 Poradnik Agro Wiosna 2013