Scenariusz debaty” Przemoc można zatrzymać”

]
„Największy ból mogą nam zadać tylko osoby najbardziej kochane. Najgorszy, bo
zaczajony, zaskakujący wróg to ten, który jest najbliżej ciebie.”
Ryszard Kapuściński
Scenariusz debaty” Przemoc można zatrzymać”
Cele debaty: Uświadomienie młodzieży, jak ważna jest rola mężczyzn w aktywnym
przeciwdziałaniu przemocy wobec kobiet, oraz uwrażliwienie ich na zjawisko przemocy
w bliskim związku z mężczyzną.
Wstęp:
Kampania „Biała Wstążka” to największa na świecie kampania, mająca na celu
zatrzymanie przemocy wobec kobiet. Jest ona prowadzona w ponad 55 krajach. W kampanii,
która została stworzona przez mężczyzn i jest przede wszystkim skierowana do nich,
uczestniczy 55 państw. Jej celem jest rozpoczęcie dyskusji na temat przemocy wobec kobiet
oraz wspieranie działań na rzecz przeciwdziałania zjawisku.
Jak to się zaczęło ?
Akcja jest wynikiem wydarzenia z 6 grudnia 1989 r., kiedy w Montrealu mężczyzna
zamordował na politechnice 14 kobiet a 13 ranił, twierdząc, że sam nie skończył studiów
technicznych, ponieważ – jak tłumaczył – to dziewczyny zabrały mu miejsce na uczelni. Dwa
lata później, w 1991 r., kanadyjscy mężczyźni postanowili, że włączą się w akcję walki
z przemocą wobec kobiet. Jako symbol tej akcji wybrali białą wstążkę, znak niewinności,
mówiący o tym, że „my, mężczyźni, sami nie będziemy sprawcami przemocy i będziemy
przeciwstawiać się wszelkim formom przemocy: fizycznej, psychicznej i seksualnej
stosowanej wobec kobiet”. W ciągu zaledwie sześciu tygodni 100 000 mężczyzn w Kanadzie
założyło białą wstążkę, podczas gdy wielu innych podjęło debatę na temat przemocy wobec
kobiet.
Pytania
Z czym kojarzy nam się przemoc domowa?
Przemoc domowa kojarzy się z lękiem, z trwogą, z poczuciem ogromnego rozdarcia
pomiędzy miłością jej członków: dzieci, kobiet, dziadków, którzy tej przemocy doznają,
a tym potwornym lękiem, który im towarzyszy w miejscu, gdzie powinno się mieć spokój
i poczucie bezpieczeństwa, jest DOM.
Przemoc domowa jest piekłem na ziemi, zarówno ta stosowana wobec dzieci, jak i wobec
żony. Nikt nie dał nam prawa do tego, żeby krzywdzić i niszczyć drugiego człowieka, bez
względu na to, jaki on jest, ani co o nim myślimy.
Jakie znamy rodzaje przemocy?
PRZEMOC FIZYCZNA - popychanie, odpychanie, obezwładnianie, przytrzymywanie,
policzkowanie, szczypanie, kopanie, duszenie, bicie otwartą ręką i pięściami, bicie
przedmiotami, ciskanie w kogoś przedmiotami, parzenie, polewanie substancjami żrącymi,
użycie broni, porzucanie w niebezpiecznej okolicy, nieudzielanie koniecznej pomocy,
PRZEMOC PSYCHICZNA - wyśmiewanie poglądów, religii, pochodzenia, narzucanie
własnych poglądów, karanie przez odmowę uczuć, zainteresowania, szacunku, stała krytyka,
wmawianie choroby psychicznej, izolacja społeczna (kontrolowanie i ograniczanie kontaktów
z innymi osobami), domaganie się posłuszeństwa, ograniczanie snu i pożywienia, degradacja
werbalna (wyzywanie, poniżanie, upokarzanie, zawstydzanie),stosowanie gróźb,
PRZEMOC SEKSUALNA - demonstrowanie zazdrości, krytyka zachowań seksualnych
kobiety, wymuszanie pożycia seksualnego,
PRZEMOC EKONOMICZNA - odbieranie zarobionych pieniędzy, uniemożliwianie
podjęcia pracy zarobkowej, nie zaspakajanie podstawowych, materialnych potrzeb rodziny,
Kto najczęściej pada ofiarą przemocy?
Ofiarami przemocy w rodzinie są najczęściej kobiety (58%) oraz dzieci do lat 13. Natomiast
sprawcami przemocy są głównie mężczyźni (96%), będący często pod wpływem alkoholu.
Jak funkcjonuje ofiara przemocy w rodzinie?
Boi się- o swoje życie i zdrowie; tego, że nawet jeśli zawiadomi o przestępstwie policję,
prokuraturę to i tak nikt nie będzie chciał zeznawać, że widział, słyszał jak ona doznaje
przemocy;
Nie wierzy- że ktoś chce i może jej pomóc, że ma prawo prosić o pomoc,
zmieni;
że coś się
Wstydzi się- bo bierze na siebie całą odpowiedzialność za to co się dzieje w jej domu.
Czy można pomóc kobietom bitym i poniżanym przez mężów?
Trzeba zacząć od uświadomienia im, że w ich domu dochodzi do przestępstwa. Ośmielać je
do mówienia o swoich problemach i udzielać im wsparcia, podpowiadając, gdzie mogą
znaleźć pomoc. A przede wszystkim nie lekceważyć sygnałów, które wysyłają ofiary. Już
wiemy, że przemoc domowa to nie muszą być od razu połamane żebra czy podbite oko.
Nikt nie może naruszać prawa drugiej osoby do nietykalności fizycznej, godności i szacunku.
A jeżeli to robi, musi liczyć się z tym, że poniesie za to karę.
Co powinien zrobić świadek przemocy?
Świadek przemocy w rodzinie to bardzo ważna osoba. Ważna, bo często jedyna, która może
pomóc w przerwać przemoc!
Kim jest sprawca przemocy?
Sprawcy przemocy to często osoby o wypaczonej osobowości, chore psychicznie,
uzależnione od alkoholu lub narkotyków (badania wykazują, że przyczyną 40-90% pobić jest
nadużywanie alkoholu). Żadna z tych przyczyn nie usprawiedliwia postępowania sprawcy
przemocy.
Jak manifestuje się przemoc domowa?
Sprawca przemocy w rodzinie bardzo często stara się doprowadzić do izolacji społecznej
ofiary. Kontroluje i ogranicza jej kontakty z innymi ludźmi, rodziną, sąsiadami. Zachowuje
się obraźliwie wobec jej znajomych lub robi awantury w ich obecności, co sprawia, że kobieta
wstydzi się ich zapraszać. „Domowy kat” zakazuje opowiadać żonie o tym, co dzieje się
w domu, a za złamanie zakazu karze ją surowo. Narastająca izolacja ofiary sprawia, że
kobieta czuje się bezsilna, bierna, zastraszona, a oprawca – bezkarny i umocniony w siłę.
napięcie i agresja sprawcy – najmniejszy drobiazg wywołuje irytację tyrana. Agresor
może zacząć pić alkohol, prowokować kłótnie, staje się coraz bardziej niebezpieczny. Kobieta
stara się opanować sytuację i oddalić zagrożenie. Pojawiają się u niej dolegliwości
somatyczne: bóle żołądka i głowy, bezsenność, utrata apetytu. Wpada w apatię lub ogarnia ją
silny niepokój. Czasem sama ofiara prowokuje kłótnie, bo nie może wytrzymać niepewności
oczekiwania;
gwałtowna przemoc – mało istotny powód wywołuje atak agresji i rozładowania
złości. Kobieta jest raniona fizycznie i psychicznie, znajduje się w stanie szoku. Stara się
uspokoić sprawcę i ochronić siebie oraz dzieci. Odczuwa przerażenie, złość, bezradność,
wstyd. Traci ochotę do życia;
faza miesiąca miodowego – po wyładowaniu złości sprawca zdaje sobie sprawę z
tego, co zrobił. Z obawy przed odejściem żony stara się przepraszać, usprawiedliwiać,
tłumaczyć. Może przeżywać poczucie winy, okazuje skruchę, obiecuje, że to się więcej nie
powtórzy. Przynosi kwiaty, prezenty, zapewnia o swojej miłości do rodziny. Kobieta z reguły
wierzy mężczyźnie i ma nadzieję, że rzeczywiście przemoc była tylko jednorazowym
incydentem. Niestety, mechanizm błędnego koła rusza od początku, a oprawca za każdym
razem jest coraz bardziej brutalny i napastliwy
Czy przemoc domowa jest karalna?
Kto najczęściej pada ofiarą przemocy?
Ofiarami przemocy w rodzinie padają najczęściej kobiety i dzieci, Niewątpliwie osobami
szczególnie poszkodowanymi w tym procesie są dzieci. Można powiedzieć, że są ważnym
ogniwem w łańcuchu, często "krzywdzone w dzieciństwie, krzywdzą innych w życiu
dorosłym.
Jak funkcjonuje dziecko, które jest ofiarą przemocy?
Jeśli dotyka to bardzo małych dzieci może doprowadzić do zerwania więzi emocjonalnych
z najbliższymi osobami np. matką, ojcem, rodzeństwem, efektem tego w życiu dorosłym będą
trudności w nawiązywaniu oraz utrzymaniu wszelkich związków emocjonalnych z innymi
osobami .
Dziecko starsze będzie miało kłopot ze zrozumieniem, akceptacją ról społecznych
i rodzinnych. Taka osoba nie może odnaleźć się w grupie rówieśniczej, ponieważ nie zna
zasad jej normalnego funkcjonowania, ma poważne problemy z nauką. Trudno jej przyswajać
pewne treści, nadrobić braki wynikające z nieobecności.
W przypadku nastolatków nawiązujących więzi z rówieśnikami, może nastąpić przeniesienie
relacji rodzinnych na związki rówieśnicze. Ofiary mają problem z przystosowaniem
społecznym. Następstwem może być również depresja prowadząca często do prób
samobójczych, lęki, fobie lub odwrotnie nadpobudliwość
Innym objawem jest agresja wobec rówieśników, innych osób, zwierząt, a nawet
przedmiotów.
Pojawiają się kompleksy dotyczące różnych sfer życia. Często są to osoby z zaniżoną
samooceną. Dzieci takie szukając akceptacji, uciekając przed przemocą często znajdują
wsparcie w różnego typu grupach nieformalnych (np. sekty, gangi), następstwem takich
znajomości stają się najczęściej wagary, palenie papierosów, używanie narkotyków, alkoholu,
itp.
W późniejszym życiu dzieci te często przenoszą tego typu agresywne zachowania na podłoże
własnej rodziny, stając się sprawcami. W życiu dorosłym mają poczucie mniejszej wartości,
często są mniej odpowiedzialne za swoje czyny, ponoszą więcej porażek w życiu
zawodowym.
Co można zrobić, aby zapobiec przemocy w rodzinie?
Przede wszystkim należy pamiętać, że nie można być biernym, obojętnym, należy działać!
Przemoc w Polsce jest karalna, nie należy jej ukrywać przed najbliższymi, sąsiadami itp.,
trzeba skontaktować się z odpowiednią instytucją lub organizacją, która udzieli pomocy
psychologicznej i prawnej, otoczy opieką, wykona interwencję. Bardzo ważną rolę spełniają
działania dotyczące profilaktyki. Trzeba pamiętać, że od działania zależy bezpieczeństwo
osoby, wobec, której zastosowano przemoc.
Gdzie można znaleźć pomoc?
Ośrodek Interwencji Kryzysowej
Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”
801-12-00-02
Jaka jest rola zespołów interdyscyplinarnych w przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie?
Zespoły interdyscyplinarne stanowią obecnie element gminnego systemu przeciwdziałania
przemocy w rodzinie, na który składa się również obowiązek opracowania i realizacji
gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w
rodzinie, prowadzenia poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w
rodzinie, w szczególności poprzez działania edukacyjne służące wzmocnieniu opiekuńczych i
wychowawczych kompetencji rodziców w rodzinach zagrożonych przemocą w rodzinie oraz
zapewnienia osobom dotkniętym przemocą w rodzinie miejsc w ośrodkach wsparcia.
Co to jest niebieska karta i kto ją zakłada?
Niebieska Karta” jest dokumentem służbowym wypełnianym przez funkcjonariusza policji
w przypadku stwierdzenia przemocy w rodzinie i służy dokumentowaniu faktów związanych
z przemocą w danej rodzinie, ocenie zagrożenia dalszą przemocą, oraz jako dowód
w sprawach sądowych.
Dokumentacja „Niebieskie Karty" dla policji jest informacją, że w danej rodzinie dochodzi do
przemocy. Dzielnicowy ma obowiązek nie później niż w ciągu 7 dni skontaktować się z daną
rodziną, jest zobligowany do rozpoznania sytuacji i jej systematycznego monitorowania
a także do udzielania pomocy w trakcie comiesięcznych wizyt.
Zakończenie
"Kobiety nie chcą ujawniać ani przestępstw dokonywanych przez obcych, ani przestępstw
w miejscu pracy, dokonywanych przez kolegów, ani tym bardziej, przestępstw
dokonywanych w środowisku domowym. Ta kampania jest po to, żeby każdy mężczyzna
uzmysłowił sobie, że przemoc ( w tym seksualna) może spotkać jego siostrę, dziewczynę,
żonę, partnerkę, koleżankę. Żeby udzielił wsparcia skrzywdzonej kobiecie, aby ona nie czuła
się osamotniona w swoim nieszczęściu i cierpieniu. Ma uzmysłowić nam wszystkim, że nie
możemy milczeć, kobietom, że mogą zwrócić się do mężczyzn a mężczyznom, że powinni
reagować." Kampania skupia się na symbolu "Białej Wstążki", która przypięta przez
mężczyznę oznacza deklarację wyrzeczenia się przemocy oraz reagowania, gdy jest się jej
świadkiem. Wiele rządów, osób i organizacji z ponad 100 krajów świata na przełomie
listopada i grudnia podejmuje różne inicjatywy, mające na celu upamiętnienie kobiet – ofiar
przemocy oraz budowanie świadomości społecznej, że przemoc ze względu na płeć stanowi
pogwałcenie praw człowieka. „
W czasie całej debaty z rzutnika będą wyświetlane zdjęcia z aktami przemocy.
Gdzie wplątać krótki film o przemocy w rodzinie?
Konkurs plastyczny „ Przemoc w rodzinie”