program szkolenia samolotowego w holowaniu

Transkrypt

AEROKLUB POLSKI
PROGRAM
SZKOLENIA SAMOLOTOWEGO
W HOLOWANIU
EGZEMPLARZ NR …........
Wydanie 1
© Ryszard Michalski
WARSZAWA 2011
PSz(H) / ST-1
ROZDZIAŁ 0
PROGRAM SZKOLENIA SAMOLOTOWEGO
W HOLOWANIU
AEROKLUB
POLSKI
POŚWIADCZENIE
ZATWIERDZENIA PROGRAMU
Na podstawie § 11 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 września 2003 r.
w sprawie licencjonowania personelu lotniczego (D.U. Nr 165 poz. 1603)
POŚWIADCZENIE WPROWADZENIA PROGRAMU SZKOLENIA
DO UŻYTKU SŁUŻBOWEGO
Niniejszy PROGRAM SZKOLENIA SAMOLOTOWEGO W HOLOWANIU został
wprowadzony do użytku Zarządzeniem Sekretarza Generalnego Aeroklubu Polskiego.
PSz(H) / SZ-2
KARTA ZATWIERDZEŃ
Wydanie 1 / 2011
Zmiana Nr 0
AEROKLUB
POLSKI
W HOLOWANIU
KARTA ZMIAN
ZMIANA NR 1 do PROGRAMU SZKOLENIA SAMOLOTOWEGO w HOLOWANIU AEROKLUBU
POLSKIEGO została zatwierdzona przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego.
Pismo ....................................................................
z dnia ....................................................................
(m.p)
........................................................................
(pieczęć i podpis osoby uprawnionej)
Pismo ....................................................................
z dnia ....................................................................
(m.p)
........................................................................
ZMIANA NR 3 PROGRAMU SZKOLENIA SAMOLOTOWEGO w HOLOWANIU AEROKLUBU
Pismo ....................................................................
z dnia ....................................................................
(m.p)
........................................................................
POLSKIEGO w została zatwierdzona przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego.
Pismo ....................................................................
z dnia ....................................................................
(m.p)
........................................................................
Wydanie 1 / 2011
Zmiana Nr 0
KARTA ZMIAN
PSz(H) / KZ-1
KARTA ZMIAN
W HOLOWANIU
AEROKLUB
POLSKI
Pismo ....................................................................
z dnia ....................................................................
(m.p)
........................................................................
Pismo ....................................................................
z dnia ....................................................................
(m.p)
........................................................................
Pismo ....................................................................
z dnia ....................................................................
(m.p)
........................................................................
Pismo ....................................................................
z dnia ....................................................................
(m.p)
........................................................................
PSz(H) / KZ-2
KARTA ZMIAN
Wydanie 1 / 2011
Zmiana Nr 0
AEROKLUB
POLSKI
W HOLOWANIU
ROZDZIAŁ 0
ROZDZIAŁ 0
ADMINISTROWANIE PROGRAMEM
0.1
ZAKRES SZKOLENIA LOTNICZEGO, KTÓREGO PROGRAM DOTYCZY
0.1.1
Program Szkolenia Samolotowego na Holowaniu, określa zakres wymaganego
dodatkowego szkolenia teoretycznego i praktycznego dla kandydatów ubiegających się
o uzyskanie kwalifikacji pilotażowych w lotach połączonych z holowaniem szybowców
i innych przedmiotów (transparentów, banerów).
0.1.2 Zakres stosowania Programu.
1. Program przewidziany jest do stosowania w Organizacji Szkolenia Aeroklubu
Polskiego oraz innych ośrodkach.
2. Wszyscy użytkownicy Programu zobowiązani są w trakcie szkolenia do ścisłego
przestrzegania jego wymogów oraz postępowania zgodnego z obowiązującymi
przepisami lotniczymi. Znajomość treści Programu jest obowiązkiem wszystkich osób
prowadzących szkolenie oraz osób szkolonych zgodnie z jego wymogami.
0.1.3 Użycie nazw i numeracja:
1. Niniejszy Program Szkolenia Samolotowego w Holowaniu, nazywany również dalej
Programem lub w skrócie PSz(H).
2. Organizacja Szkolenia Lotniczego Aeroklubu Polskiego lub Ośrodek nazywany jest
w dalszym tekście organizacją / ośrodkiem.
3. Numeracja ZADAŃ Programu powiązana jest z literami alfabetu H, I.
4. Numeracja ĆWICZEŃ powiązana jest z literą alfabetu i cyframi np. ĆW. H/1.
------------------
Wydanie 1 /2011
Zmiana Nr 0
ADMINISTROWANIE
PSz(H) / 0-1
ROZDZIAŁ 0
0.2
AEROKLUB
POLSKI
W HOLOWANIU
OŚWIADCZENIE SZEFA SZKOLENIA AEROKLUBU POLSKIEGO
0.2.1 Oświadczenie o zgodności Programu z wszystkimi przepisami mającymi
zastosowanie oraz zobowiązanie do jej utrzymania wraz ze zmianami przepisów.
Szef Szkolenia Aeroklubu Polskiego oświadcza, że niniejszy Program Szkolenia Samolotowego
w Holowaniu stosowany w Organizacji Szkolenia Lotniczego Aeroklubu Polskiego lub innych
Ośrodkach jest zgodny ze wszystkimi przepisami mającymi zastosowanie do prowadzonych szkoleń
lotniczych i zobowiązuje się utrzymać tę zgodność wraz ze zmianami przepisów.
Szef Szkolenia
Aeroklubu Polskiego
Warszawa, dnia 27.04.2011 r.
0.2.2
Ryszard Michalski
Oświadczenie o zapewnieniu przez wewnętrzny nadzór, że przy organizacji
i prowadzeniu szkolenia będą przestrzegane przepisy mające zastosowanie oraz
zasady i procedury zamieszczone w Programie
Szef Szkolenia Aeroklubu Polskiego oświadcza, że podległe jemu wewnętrznemu nadzorowi
Organizacje Szkolenia Lotniczego Aeroklubu Polskiego i Ośrodki zapewnią przestrzeganie zasad
i procedur ustanowionych niniejszym Programem Szkolenia Samolotowego w Holowaniu.
Szef Szkolenia
Aeroklubu Polskiego
Warszawa, dnia 27.04.2011 r.
Ryszard Michalski
------------------
PSz(H) / 0-2
ADMINISTROWANIE
Wydanie 1 /2011
Zmiana Nr 0
AEROKLUB
POLSKI
0.3
W HOLOWANIU
ROZDZIAŁ 0
ADMINISTROWANIE PROGRAMEM
0.3.1 Osoby funkcyjne odpowiedzialne za wydanie i administrowanie Programem
Zgodnie z zapisami zawartymi w Instrukcji Szkolenia Aeroklubu Polskiego - Pkt. 0.3
0.3.2 Nakład Programu
1. Program składa się z egzemplarzy wzorcowych i użytkowych.
2. Wszystkie oficjalne egzemplarze wydane przez Aeroklub Polski są numerowane.
3. Przewiduje się także wydanie roboczych egzemplarzy w formacie A-5, numerowanych
i ewidencjonowanych dla osób funkcyjnych w poszczególnych organizacjach/ośrodkach
4. Egzemplarze robocze numerowane są w następujący sposób:
Nr egzemplarza podstawowego – Nr egzemplarza roboczego (np. Egzemplarz Nr 16-1)
0.3.3 Zmiany i aktualizacja Programu
1. Opracowywanie, uzgadnianie i wprowadzanie poprawek należy do obowiązków Szefa
Szkolenia Aeroklubu Polskiego.
2. Wszelkie poprawki i zmiany opracowane przez Szefa Szkolenia Aeroklubu Polskiego
podlegają zatwierdzeniu przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Dokumenty
potwierdzające uzgodnienia zmian lub uzupełnień do Programu przechowywane są
przez Szefa Szkolenia Aeroklubu Polskiego.
3. Wydanie poprawki lub zmiany równoznaczne jest z wydaniem nowej strony zawierającej
w jej dolnej części kolejny nr zmiany i datę jej wydania.
4. W Programie zabronione jest dokonywanie zmian i poprawek ręcznych.
5. Rozdzielnik (lista dystrybucyjna) dołączony jest do Egzemplarza Nr 2 "WRZORZEC"
6. Terminowa aktualizacja egzemplarza Programu należy do obowiązków użytkownika.
W przypadku organizacji/ośrodku szkolenia lotniczego za aktualizację Programu
odpowiadają Szefowie Szkolenia (HT).
7. Osoba której powierzono wprowadzanie do Programu zmiany stron, zobowiązana jest
do wykonania tej czynności bezzwłocznie po otrzymaniu zmiany. Do jej obowiązków
należy także dokonanie wpisu w wykazie wprowadzonych zmian.
0.3.4 Wykaz użytkowników oficjalnych egzemplarzy Programu
L.p.
Nr egz.
1.
1
Urząd Lotnictwa Cywilnego
"Wzorzec"
2.
2
Aeroklub Polski - Szef Szkolenia AP
"Wzorzec"
3.
3
Specjalista ds. Jakości i BL
format A - 5
4.
4
format A - 5
5.
5100
Szef Szkolenia AP - egzemplarz roboczy
Organizacje (aerokluby regionalne) i Ośrodki
Szkolenia Lotniczego
Wydanie 1 /2011
Zmiana Nr 0
Użytkownik
ADMINISTROWANIE
Uwagi
format A - 4
PSz(H) / 0-3
ROZDZIAŁ 0
0.4
W HOLOWANIU
AEROKLUB
POLSKI
WYKAZ WPROWADZONYCH ZMIAN
Użytkownik egzemplarza PROGRAMU zobowiązany jest do bezzwłocznej wymiany
wskazanych w otrzymanej Zmianie kart na nowo obowiązujące i odnotowania
wprowadzenia tej zmiany w poniższym wykazie.
Numer
zmiany
Data
zatwierdzenia
PSz(H) / 0-4
Sygnatura zatwierdzenia
zmiany przez ULC
ADMINISTROWANIE
Data
wprowadzenia
Podpis osoby
wprowadzającej
Wydanie 1 /2011
Zmiana Nr 0
AEROKLUB
POLSKI
0.5
ROZDZIAŁ 0
WYKAZ OBOWIĄZUJĄCYCH STRON
Strona
Nr zmiany
Data
PSz(H) / ST-1
0
27.04.2011
PSz(H) / SZ-2
0
27.04.2011
PSz(H) / KZ-1
0
27.04.2011
PSz(H) / KZ-2
0
27.04.2011
PSz(H) / 0-1
0
27.04.2011
PSz(H) / 0-2
0
27.04.2011
PSz(H) / 0-3
0
27.04.2011
PSz(H) / 0-4
0
27.04.2011
PSz(H) / 0-5
0
27.04.2011
PSz(H) / 0-6
0
27.04.2011
PSz(H) / 0-7
0
27.04.2011
PSz(H) / 0-8
0
27.04.2011
PSz(H) / 0-9
0
27.04.2011
PSz(H) / 0-10
0
27.04.2011
PSz(H) / 0-11
0
27.04.2011
PSz(H) / 0-12
0
27.04.2011
PSz(H) / 1-1
0
27.04.2011
PSz(H) / 1-2
0
27.04.2011
PSz(H) / 1-3
0
27.04.2011
PSz(H) / 1-4
0
27.04.2011
PSz(H) / 2-1
0
27.04.2011
PSz(H) / 2-2
0
27.04.2011
PSz(H) / 2-3
0
27.04.2011
PSz(H) / 2-4
0
27.04.2011
PSz(H) / 2-5
0
27.04.2011
PSz(H) / 2-6
0
27.04.2011
PSz(H) / 3-1
0
27.04.2011
PSz(H) / 3-2
0
27.04.2011
PSz(H) / 3-3
0
27.04.2011
PSz(H) / 3-4
0
27.04.2011
PSz(H) / 3-5
0
27.04.2011
PSz(H) / 3-6
0
27.04.2011
PSz(H) / 3-7
0
27.04.2011
PSz(H) / 3-8
0
27.04.2011
PSz(H) / 4-1
0
27.04.2011
PSz(H) / 4-2
0
27.04.2011
PSz(H) / 4-3
0
27.04.2011
PSz(H) / 4-4
0
27.04.2011
---
---
---
Wydanie 1 /2011
Zmiana Nr 0
W HOLOWANIU
Strona
ADMINISTROWANIE
Nr zmiany
Data
PSz(H) / 0-5
ROZDZIAŁ 0
0.6
W HOLOWANIU
AEROKLUB
POLSKI
SPIS TREŚCI
Oznaczenie
NAZWA
STRONA TYTUŁOWA
STRONA ZATWIERDZEŃ
KARTA ZMIAN
KARTA ZMIAN
Rozdział 0 ADMINISTROWANIE PROGRAMEM
0.1
Zakres szkolenia lotniczego, którego program dotyczy.
0.2
Oświadczenie Szefa Szkolenia Aeroklubu Polskiego
0.3
Administrowanie Programem
0.4
Wykaz wprowadzonych zmian
0.5
Wykaz obowiązujących stron
0.6
Spis treści
0.7
Stosowana terminologia i znaczenie skrótów
0.8
Określenia formalne
0.9
Wykaz skrótów stosowanych w Programie
Rozdział 1 ZASADY OGÓLNE
1.1
Wymagania stawiane kandydatom do szkolenia wg programu
Wymagania dla kandydatów do szkolenia w holowaniu
1.1.1
szybowców
Wymagania dla kandydatów do szkolenia w holowaniu
1.1.2
przedmiotów
1.1.3
Inne, dodatkowe wymagania wobec kandydatów do szkolenia
1.2
Zasady stosowania skrótów i zakresy szkolenia
1.3
Stosowanie języka angielskiego w szkoleniu
Rozdział 2 SZKOLENIE PRAKTYCZNE
Rodzaje szkoleń i podstawowe zalecenia metodyczne
2.1
2.1.1
Rodzaje szkoleń
2.1.2
Podstawowe zalecenia metodyczne wynikające z zakresu
2.1.3
Kierownictwo Szkolenia
2.2
Szczegółowe zasady i normy obciążenia uczestnika
2.2.1
Normy obciążania szkolonego w lotach na holowanie
2.2.2
Normy odpoczynku szkolonego
2.3
Ilość i czasy lotów w poszczególnych ćwiczeniach
2.3.1
Zasady interpretacji ilości i czasu lotów
2.4
Samoloty, miejsca szkoleń i warunki meteorologiczne
2.4.1
Statki powietrzne używane do szkolenia
2.4.2
Typy urządzeń treningowe stosowanych w szkoleniu
2.4.3
Miejsca szkolenia
2.4.4
Warunki meteorologiczne
2.5
Szkolenie w procedurach szczególnych i niebezpiecznych
2.5.1
Zakres odpowiedzialności
2.5.2
Wskazówki metodyczne nauczania procedur awaryjnych,
2.6
Kontrola wyników i zaliczanie etapów szkolenia
2.6.1
Zasady i procedury kontroli postępów szkolenia.
2.6.2
Decyzje o dopuszczeniu
PSz(H) / 0-6
ADMINISTROWANIE
STRONA
PSz(H) / ST-1
PSz(H) / SZ-1
PSz(H) / KZ-1
PSz(H) / KZ-2
PSz(H) / 0-1
PSz(H) / 0-2
PSz(H) / 0-3
PSz(H) / 0-4
PSz(H) / 0-5
PSz(H) / 0-6
PSz(H) / 0-8
PSz(H) / 0-12
PSz(H) / 0-12
PSz(H) / 1-1
PSz(H) / 1-1
PSz(H) / 1-2
PSz(H) / 1-2
PSz(H) / 1-2
PSz(H) / 1-3
PSz(H) / 2-1
PSz(H) / 2-1
PSz(H) / 2-1
PSz(H) / 2-1
PSz(H) / 2-1
PSz(H) / 2-1
PSz(H) / 2-2
PSz(H) / 2-2
PSz(H) / 2-2
PSz(H) / 2-2
PSz(H) / 2-2
PSz(H) / 2-3
PSz(H) / 2-3
PSz(H) / 2-3
PSz(H) / 2-3
PSz(H) / 2-3
PSz(H) / 2-4
PSz(H) / 2-4
PSz(H) / 2-4
PSz(H) / 2-4
Wydanie 1 /2011
Zmiana Nr 0
AEROKLUB
POLSKI
Oznaczenie
2.7
2.8
2.9
Rozdział 3
3.1
3.1.1
3.1.2
3.1.3
3.1.4
3.2
3.3
ĆW. H/1
ĆW. H/2
ĆW.H/3
ĆW. H/4
ĆW. H/5
ĆW. H/6
ĆW. H/7
Rozdział 4
4.1
4.1.1
4.1.2
4.1.3
4.1.4
4.2
4.3
I/1
I/2
I/3
W HOLOWANIU
NAZWA
ROZDZIAŁ 0
STRONA
Kontrole po przerwie w lotach samodzielnych
Skala ocen i szczegółowe kryteria ich wystawiania
Dopuszczalne tolerancje utrzymywania wymaganych
parametrów
PSz(H) / 2-5
PSz(H) / 2-5
ZADANIE (H) „HOLOWANIE SZYBOWCÓW”
PSz(H) / 3-1
PSz(H) / 3-1
PSz(H) / 3-1
PSz(H) / 3-1
PSz(H) / 3-2
PSz(H) / 3-3
PSz(H) / 3-3
PSz(H) / 3-3
PSz(H) / 3-4
PSz(H) / 3-4
PSz(H) / 3-5
PSz(H) / 3-6
PSz(H) / 3-7
PSz(H) / 3-7
Zasady i procedury stosowania skrótów i równoległości
Szkolenie teoretyczne (uzupełniające)
Pełne przygotowanie naziemne do realizacji ĆWICZENIA
Wskazówki organizacyjno-metodyczne
ZESTAWIENIE ĆWICZEŃ ZADANIA (H)
CWICZENIA SZKOLENIA PRAKTYCZNEGO
Pokaz holowania szybowca
Nauka holowanie pojedynczego szybowca
Sprawdzenie umiejętności holowania szybowca
Nauka holowania szybowca z innych miejsc niż lotniska
Nauka holowania dwóch (trzech) szybowców
Nauka holowania szybowca w nocy
Loty doskonalące i kontrolne na holowanie szybowców
ZADANIE (I) „NAUKA HOLOWANIA TRANSPARENTÓW
Zasady i procedury stosowania skrótów i równoległości
Szkolenie teoretyczne (uzupełniające)
Pełne przygotowanie naziemne do realizacji ĆWICZENIA
Wskazówki organizacyjno-metodyczne
ZESTAWIENIE ĆWICZEŃ ZADANIA (I)
ĆWICZENIA SZKOLENIA PRAKTYCZNEGO
Nauka startu z transparentem i podnoszenie transparentu z ziemi
Loty poza lotniskiem z podczepionym transparentem
Loty doskonalące i kontrolne na holowanie transparentów
PSz(H) / 2-5
PSz(H) / 4-1
PSz(H) / 4-1
PSz(H) / 4-1
PSz(H) / 4-2
PSz(H) / 4-2
PSz(H) / 4-2
PSz(H) / 4-3
PSz(H) / 4-3
PSz(H) / 4-3
PSz(H) / 4-4
------------------
Wydanie 1 /2011
Zmiana Nr 0
ADMINISTROWANIE
PSz(H) / 0-7
ROZDZIAŁ 0
0.7
W HOLOWANIU
AEROKLUB
POLSKI
STOSOWANA TERMINOLOGIA I ZNACZENIE SKRÓTÓW
0.7.1 Wykaz stosowanych definicji i określeń:
Czas lotu (tzw. NALOT) na samolocie (plane flight time) – oznacza całkowity czas od momentu
kiedy samolot rozpocznie poruszanie się za pomocą własnego napędu w celu wykonania startu
do lotu do momentu zatrzymania się na miejscu postoju po zakończonym locie.
Czas lotu jako szkolony pilot dowódca (SPIC) (Student pilot-in-command) – oznacza czas lotu,
w którym instruktor lotniczy jedynie obserwuje (nadzoruje) ucznia-pilota pełniącego obowiązki
dowódcy i nie ma wpływu na lot, ani nie steruje samolotem.
Czas lotu samodzielnego (PIC) (Pilot-in-command) – oznacza czas lotu kiedy pilot szkolony jest
jedyną osobą na pokładzie statku powietrznego.
Czas lotu szkolnego – czas lotu samolotu liczony od chwili rozpoczęcia rozbiegu do momentu
zatrzymania po zakończonym dobiegu .
Czas lotu szkolnego z instruktorem (DUAL) (Dual instruction time) – oznacza czas lotu, podczas
którego prowadzone jest szkolenie w zakresie pilotażu i innych czynności pilota w locie przez
odpowiednio upoważnionego instruktora, który w tym locie jest dowódcą statku powietrznego.
Czas lotu wg wskazań przyrządów (Instrument flight time) – oznacza czas lotu, w którym
pilotowanie albo pilotowanie i nawigowanie statku powietrznego w powietrzu odbywa się
wyłącznie wg wskazań przyrządów, bez wykorzystania zewnętrznych punktów odniesienia.
Czas lotu z widocznością – oznacza czas lotu, w którym co najmniej pilotowanie statku
powietrznego odbywa się wg zewnętrznych punktów odniesienia.
ĆWICZENIE (wyraz pisany dużymi literami - w skrócie: ĆW) – element systematyczny
ZADANIA, obejmujący całość zaleceń dotyczących szkolenia w szczegółowym rodzaju lotów.
Ćwiczenie (wyraz pisany małymi literami) – działanie lub fragment działania uczestnika szkolenia
na ziemi albo w locie, w celu nabycia lub doskonalenia wiadomości lub umiejętności lotniczych.
Dowódca statku powietrznego – pilot wyznaczony zgodnie z przepisami do pełnienia
czynności dowódcy statku powietrznego.
Egzamin praktyczny (Skill test) – oznacza egzaminy praktyczny polegający na wykazaniu
umiejętności wymaganych dla wydania licencji, uprawnień lub upoważnień, łącznie z takim
egzaminem ustnym, jaki egzaminator uzna za stosowny.
Instrukcja Użytkowania w Locie (w skrócie: Instrukcja AFM) – oznacza instrukcję, związaną
ze świadectwem zdatności do lotu, zawierającą ograniczenia w ramach których statek
powietrzny jest uznawany za zdatny do lotu, oraz instrukcje i informacje niezbędne członkom
załogi lotniczej dla bezpiecznego użytkowania statku powietrznego.
Instrukcja Szkolenia (w skrócie: ISz) – oznacza podstawowy dokument regulaminowy,
dydaktyczny, nadrzędny w stosunku do programów szkolenia i Instrukcji Operacyjnej,
zawierający zakresy szkolenia prowadzonego w organizacji, zasady i procedury jego organizacji
oraz kontroli postępów i wyników szkolenia, podstawowe zasady dydaktyczne-metodyczne,
stosowane w organizacji, zakresy obowiązków i uprawnień organizacyjnych i dydaktycznych
personelu kierowniczego a także zasady i procedury dyscyplinarne.
PSz(H) / 0-8
ADMINISTROWANIE
Wydanie 1 /2011
Zmiana Nr 0
AEROKLUB
POLSKI
W HOLOWANIU
ROZDZIAŁ 0
Instrukcja Operacyjna (w skrócie: IO) – oznacza dokument regulaminowy - operacyjny,
zawierający zasady i procedury operacyjne mające zastosowanie przy organizowaniu
i wykonywaniu lotów szkoleniowych, określa obowiązki operacyjne osób funkcyjnych
organizacji szkolenia, pełniących funkcje kierownicze i wykonawcze oraz obowiązki dowódcy
statku powietrznego i członków załogi w lotach szkoleniowych.
Instrukcja Wykonywania Lotów i Skoków (w skrócie: IWLiS) – w Aeroklubie Polskim
spełnia rolę Instrukcji Operacyjnej.
Instruktor Szkolenia Teoretycznego (GI) (Ground Instruktor) – osoba prowadząca szkolenie
teoretyczne w organizacji/ośrodku.
Instruktor Szkolenia Praktycznego (FI) (Flight Instructor), zwany również Instruktorem
Pilotażu – osoba prowadząca szkolenie praktyczne na samolotach, która może występować jako:
 Instruktor szkolący (główny, prowadzący) – instruktor odpowiedzialny za szkolenie
praktyczne szkolonego pilota, wyznaczony przez Szefa Szkolenia (HT);
 Instruktor współpracujący (kooperujący) – instruktor wyznaczony przez Szefa Szkolenia
(HT) do współpracy z instruktorem szkolącym w szkoleniu praktycznym szkolonego pilota;
 Instruktor nadzorujący – instruktor nadzorujący lot(y) samodzielny(e) szkolonego pilota;
 Instruktor sprawdzający – instruktor przeprowadzający sprawdzenie w locie szkolonego
pilota, wyznaczony przez Szefa Szkolenia (HT);
 Instruktor egzaminujący – instruktor przeprowadzający egzamin praktyczny szkolonego
pilota, wyznaczony przez Szefa Szkolenia (HT).
Kandydat do szkolenia – osoba ubiegająca się o dopuszczenie do szkolenia lotniczego.
Kandydat do uzyskania uprawnienia – pilot lub uczeń-pilot ubiegający się o uzyskanie
kwalifikacji do wykonywania specjalnych rodzajów lotów, będąca w trakcie szkolenia.
Kierownik startu (lotów) – osoba sprawująca nadzór nad ruchem lotniczym na lotnisku
niekontrolowanym, lądowisku lub innym miejscu przystosowanym do startów i lądowań statków
powietrznych oraz w ich strefach (o ile występują).
Lot nocny VFR – lot wykonywany w nocny zgodnie z przepisami dla lotów z widocznością.
W przestrzeni kontrolowanej wykonywany jest jako lot nocny specjalny (VFR NOC SPEC).
Loty szkoleniowe – wspólne określenie, obejmujące loty związane ze szkoleniem:
 loty szkolne – celem ich jest opanowanie umiejętności lotniczych przez szkolonego;
 loty egzaminacyjne – celem ich jest sprawdzenie opanowania wymaganych umiejętności
i zaliczenie etapu (fazy szkolenia) lub całego szkolenia, lub dopuszczenie do lotów
samodzielnych;
 loty doskonalące (treningowe) – których celem jest doskonalenie, utrwalenie lub utrzymanie
nabytych umiejętności.
Nadzór instruktorski nad samodzielnymi lotami szkoleniowymi – zespół czynności w
zakresie sprawowania bieżącego nadzoru operacyjnego w odniesieniu do samodzielnych lotów
szkoleniowych, w fazie ich przygotowywania, wykonywania i wykonywania czynności po tych
lotach.
Noc (Night) - określony urzędowo okres czasu pomiędzy końcem zmroku a początkiem świtu,
lub w inny sposób wyrażony okres czasu pomiędzy zachodem a wschodem słońca.
Wydanie 1 /2011
Zmiana Nr 0
ADMINISTROWANIE
PSz(H) / 0-9
ROZDZIAŁ 0
W HOLOWANIU
AEROKLUB
POLSKI
Ośrodek Szkolenia Lotniczego - (w skrócie: Ośrodek) lub (FTO) (Fligft Training Organization) –
oznacza certyfikowany ośrodek szkolenia lotniczego oferujący i prowadzący szkolenie lotnicze
do uzyskania odpowiednich licencji lub dodatkowych uprawnień.
Organizacja Szkolenia Lotniczego - (w skrócie: Organizacja) lub (CTO) (Fligft Training
Organization) ) – oznacza certyfikowaną organizację szkolenia lotniczego prowadzącą szkolenie
lotnicze do uzyskania odpowiednich licencji lub dodatkowych uprawnień swoich członków.
Pilot-dowódca - (PIC) (Pilot-in-command) – oznacza pilota odpowiedzialnego za użytkowanie
i bezpieczeństwo statku powietrznego w czasie lotu.
Pilot samolotowy turystyczny (PPL(A)) (Private pilot) – pilot posiadający licencję, która
zabrania mu pilotowania statku powietrznego użytkowanego w lotach, za które pobierane jest
wynagrodzenie.
Program Szkolenia - (PSz) – oznacza dokument regulaminowy - dydaktyczny, określający
zakres szkolenia teoretycznego lub praktycznego (na ziemi i w locie), zawierający w odniesieniu
do szkolenia teoretycznego wykaz przedmiotów, tematów i haseł tematycznych oraz minimalne
liczby godzin zajęć i kryteria zaliczeniowe a w odniesieniu do szkolenia praktycznego szczegółowe zakresy szkolenia na ziemi (przygotowania naziemnego do lotów) i szkolenia
w locie ujęte w ZADANIACH i ĆWICZENIACH, wraz z określeniem ilości i czasu lotów
szkoleniowych, wymaganych warunków szkolenia a także wskazówki metodyczne i kryteriami
zaliczeniowe.
Przelot (cross country flight) – lot, który przebiega w części poza przestrzeniami, w których
odbywa się ruch nadlotniskowy (CTR, TMA, ATZ i inne) lub jest związany z lądowaniem
w innym miejscu (lotnisku, lądowisku), niż wykonano start do tego lotu. Przelot może być
również wykonany z lądowaniem w miejscu, w którym odbył się start. Może być również
nazywany jako lot po trasie lub lot nawigacyjny.
Przygotowanie naziemne do lotów (alternatywne określenie - Szkolenie naziemne) – szkolenie
na ziemi, obejmujące różnego rodzaju zajęcia dydaktyczne, których celem jest nauczanie
czynności lotniczych pilota, wykonywanych na ziemi, a także czynności wykonywanych
w locie, w takim stopniu, w jakim jest to możliwe na ziemi (przez opanowanie przez uczniapilota szkolenia wiedzy stosowanej, dotyczącej wykonywania czynności lotniczych w locie).
Samolot z załogą jednoosobową (Single-pilot aircraft) – oznacza statek powietrzny dopuszczony
do użytkowania z minimalną załogą składającą się z jednego pilota.
Sprawdzian umiejętności (Proficiency check) – oznacza wykazanie umiejętności wymaganych
dla przedłużenia lub wznowienia ważności uprawnień, łącznie z takim egzaminem ustnym, jaki
egzaminator uzna za stosowny.
Szef Szkolenia Praktycznego (CFI) – (Chief Flying Instructor) – osoba kierująca całokształtem
szkolenia praktycznego w organizacji/ośrodku i działalnością instruktorów szkolenia
praktycznego i symulatorowego.
Szef Szkolenia Teoretycznego (CGI) – (Chief Ground Instructor) – osoba kierująca całokształtem
szkolenia teoretycznego w organizacji/ośrodku i działalnością instruktorów szkolenia
teoretycznego.
Szef Szkolenia (HT) ( Head of Training) – osoba kierująca całokształtem szkolenia lotniczego
w organizacji/ośrodku, zarówno teoretycznego i praktycznego.
PSz(H) / 0-10
ADMINISTROWANIE
Wydanie 1 /2011
Zmiana Nr 0
AEROKLUB
POLSKI
W HOLOWANIU
ROZDZIAŁ 0
Szkolenie praktyczne – szkolenie, obejmujące szkolenie naziemne i szkolenie w locie, którego
celem jest opanowanie przez jego uczestnika umiejętności wykonywania czynności lotniczych
pilota, (zarówno wykonywanych na ziemi, jak i wykonywanych w powietrzu), wymaganych na
uzyskanie licencji pilota lub uprawnienia wpisywanego do niej lub potwierdzanego w inny
sposób.
Szkolenie teoretyczne – szkolenie, którego celem jest opanowanie przez jego uczestnika
wiadomości wymaganych na uzyskanie licencji pilota lub uprawnienia wpisywanego do niej lub
potwierdzanego w inny sposób.
Szkolenie trybem równoległym – określenie odnoszące się do cyklu szkolenia, w którym
szkolenie teoretyczne jest prowadzone w zasadzie równolegle ze szkoleniem praktycznym
a poszczególne jego etapy muszą być poprzedzane zaliczeniem odpowiednich przedmiotów lub
tematów szkolenia teoretycznego przez uczestnika szkolenia.
Szkolenie w locie – szkolenie podczas lotu lub kołowania statku powietrznego a także w kabinie
treningowej, w symulatorze lotu lub innym aprobowanym urządzeniu treningowym.
Szkolony – uczeń-pilot lub pilot odbywający szkolenie teoretyczne i praktyczne wg jednego
z programów szkolenia
Typ statku powietrznego (Type (of aircraft) – oznacza wszystkie statki powietrzne o takiej samej
podstawowej konstrukcji i jej wszystkich modyfikacji, z wyjątkiem takich modyfikacji które
skutkują zmianami w obsłudze, charakterystykach lotu lub w składzie załogi lotniczej.
Transparent (BANER) – przedmiot w formie rękawa, flagi, siatki lub innej holowany za
statkiem powietrznym w celach reklamowych lub informacyjnych.
Uprawnienie wpisywane do licencji (Rating) – oznacza wpis w licencji potwierdzający
uprawnienia jej posiadacza do wykonywania określonych czynności lotniczych, niewynikających
z samej licencji bez tego wpisu.
Wznowienie ważności (np. uprawnienia lub upoważnienia) - (Renewal (of e.g. a rating or
approval) – działanie administracyjne podjęte po upływie ważności uprawnienia wpisanego
do licencji lub zezwolenia, które po spełnieniu określonych wymagań, wznawia uprawnienia
wynikające z tego uprawnienia wpisanego do licencji lub zezwolenia na dalszy, określony okres
czasu.
ZADANIE (wyraz pisany dużymi literami) – element systematyczny części programu szkolenia
dotyczącej szkolenia praktycznego, obejmujący całość zaleceń dotyczących szkolenia
w ogólnym rodzaju lotów (np. w lotach wg IFR, w lotach nocnych VFR itp.)
Zadanie (wyraz pisany małymi literami) – to zadanie w rozumieniu tego wyrazu w szkolnictwie.
Zadanie lotu (wyrazy pisane małymi literami) – planowany przebieg lotu, ustalony albo zadany
przez instruktora do wykonania uczestnikowi szkolenia.
------------------
Wydanie 1 /2011
Zmiana Nr 0
ADMINISTROWANIE
PSz(H) / 0-11
ROZDZIAŁ 0
0.8
AEROKLUB
POLSKI
W HOLOWANIU
OKREŚLENIA FORMALNE
MOŻE - oznacza zgodę na postępowanie określone w danym przepisie albo też dopuszczalność
postępowania innego niż określone w tym przepisie.
MUSI – oznacza nakaz postępowania zgodny z danym przepisem i niedopuszczalność
postępowania innego niż określone w tym przepisie.
NAKAZ – informacja o sposobie bezwarunkowo obowiązującego postępowania.
NALEŻY – oznacza obowiązek postępowania zgodnego z nakazem zamieszczonym
w danym przepisie (określenia tego używa się przy formułowaniu przepisów stanowiących
nakaz).
NIE MOŻE – oznacza brak zgody na postępowanie określone w przepisie lub zakaz
określonego postępowania.
NIE MUSI - oznacza dopuszczalność postępowania innego niż określone w przepisie.
NIE NALEŻY – oznacza niedopuszczalność postępowania określonego w przepisie.
NIE POWINIEN – oznacza, że postępowanie określone w danym przepisie jest wysoce
niepożądane, jednakże ostateczny wybór odpowiedniego sposobu postępowania pozostawia się
adresatowi tego przepisu.
NIE WOLNO – oznacza zakaz postępowania w sposób określony w danym przepisie.
NIE WYMAGA – oznacza dopuszczalność niedopełnienia obowiązku(ów) albo niespełnienia
warunku(ów) określonych w danym przepisie.
NIEZWŁOCZNIE – oznacza nakaz podjęcia postępowania określonego w danym przepisie, tak
szybko jak to jest możliwe w danej sytuacji – bez zbędnej zwłoki.
POWINIEN - oznacza, że postępowanie określone w danym przepisie jest wysoce pożądane,
jednakże ostateczny wybór sposobu postępowania pozostawia się adresatowi danego przepisu
(określenia tego używa się przy formułowaniu przepisu zawierającego zalecenie).
POSTĘPOWANIE – oznacza zarówno działanie jak i powstrzymanie się od działania
(zaniechanie).
WOLNO – oznacza dopuszczalność postępowania określonego w danym przepisie.
WYMAGA – oznacza nakaz dopełnienia obowiązku(ów) albo spełnienia warunku(ów)
określonych w danym przepisie (określenia tego używa się przy formułowaniu przepisów
stanowiących nakaz).
ZALECENIE – oznacza informację o sposobie wysoce pożądanego działania, jednak nie
stanowiącą nakazu albo zakazu, dopuszczającą działanie odmienne.
ZOBOWIĄZANY(A) JEST – oznacza to samo co MUSI.
0.9
WYKAZ SKRÓTÓW STOSOWANYCH W PROGRAMIE
Wykaz aktualnych kodów i skrótów znajduje się podręczniku KODY i SKRÓTY ICAO –
DOC 8400.
------------------
PSz(H) / 0-12
ADMINISTROWANIE
Wydanie 1 /2011
Zmiana Nr 0
AEROKLUB
POLSKI
W HOLOWANIU
ROZDZIAŁ 1
ROZDZIAŁ 1
ZASADY OGÓLNE
1.1
WYMAGANIA STAWIANE KANDYDATOM DO SZKOLENIA WG PROGRAMU
1.1.1 Wymagania wobec kandydatów do szkolenia w holowaniu szybowców
1. Do szkolenia w holowaniu szybowców może być dopuszczony pilot posiadający,
co najmniej licencję pilota - PPL(A), z ważnym uprawnieniem na klasę samolotów SEP(L) lub TMG, o ile szkolenie będzie prowadzone na motoszybowcu turystycznym
oraz dodatkowo:
a) przy szkoleniu w holowaniu pojedynczego szybowca (ĆW. H/1÷H/3):
- posiada co najmniej 30 godzin nalotu w charakterze dowódcy samolotu,
- posiada kwalifikacje do wykonywania lotów na danym typie i co najmniej
5 startów i lądowań w ostatnich 14 dniach przed rozpoczęciem szkolenia.
UWAGA! W przypadku, gdy szkolony pilot nie jest pilotem szybowcowym wskazane
jest wykonanie przez niego lotu na szybowcu z instruktorem obejmującego lot
termiczny.
b) przy szkoleniu w holowaniu szybowców z terenów innych niż lotniska lub
lądowiska (ĆW. H/4):
- posiada uprawnienie do holowania szybowców i wykonał co najmniej 100 lotów
samodzielnych połączonych z holowaniem szybowców,
- posiada uprawnienie do lądowań i startów w innych miejscach innych niż
lotniska i lądowiska oraz wykonał w okresie ostatnich 14 dni w miejscach innych
niż lotniska i lądowiska co najmniej 3 starty i lądowania na typie na którym
będzie szkolony.
c) przy szkoleniu w holowaniu kilku szybowców - wielohol (ĆW. H/5):
- posiada uprawnienie do holowania szybowców i wykonał co najmniej 100 lotów
samodzielnych połączonych z holowaniem szybowców,
- wykonał najmniej 3 loty na holowanie szybowca w okresie 14 dni przed
rozpoczęciem szkolenia na typie samolotu na którym będzie szkolony.
d) przy szkoleniu w holowaniu szybowców w nocy (ĆW. H/6):
- posiada wpis uprawniający do lotów nocnych VFR oraz inne wymaganie przez
organizację / ośrodek warunki do wykonywania lotów nocnych,
- posiada uprawnienie do holowania szybowców w dzień i wykonał co najmniej
100 lotów samodzielnych połączonych z holowaniem szybowców,
- posiada kwalifikacje do wykonywania lotów na danym typie w nocy i co
najmniej 5 startów i lądowań w nocy w ostatnich 14 dniach przed rozpoczęciem
szkolenia.
UWAGA! Szef Szkolenia (HT) biorąc pod uwagę dotychczasowy proces szkolenia,
posiadane kwalifikacje, doświadczenie oraz predyspozycje danego pilota albo,
dodatkowo po wykonaniu lotu kontrolnego, może zmienić, podwyższając wymagania
progowe wymagane do rozpoczęcia szkolenia wg. kolejnych etapów ZADANIA (H).
Wydanie 1 / 2011
Zmiana Nr 0
INFORMACJE OGÓLNE
PSz(H) / 1-1
ROZDZIAŁ 1
W HOLOWANIU
AEROKLUB
POLSKI
2. Dokumenty, jakie musi przedłożyć kandydat do szkolenia dla potwierdzenia spełnienia
wymaganych warunków progowych:
a) ważną licencję pilota samolotowego,
b) ważne badania lotniczo-lekarski co najmniej 2 klasy;
c) dokument określający kwalifikacje i praktykę lotniczą (np. Książka Pilota).
d) inne dodatkowe, wymagane przez Szefa Szkolenia (HT) organizacji/ośrodka.
1.1.2 Wymagania wobec kandydatów do szkolenia w holowaniu przedmiotów
1. Do szkolenia w holowaniu przedmiotów, w tym transparentów, (ĆW. I/1÷I/3) może
być dopuszczony pilot posiadający, co najmniej licencję pilota - PPL(A), z ważnym
uprawnieniem na klasę samolotów - SEP(L) lub TMG, o ile szkolenie będzie
prowadzone na motoszybowcu turystycznym oraz dodatkowo:
a) posiada co najmniej 50 godzin nalotu w charakterze dowódcy samolotu,
b) posiada kwalifikacje do wykonywania lotów na typie samolotu/motoszybowca i co
najmniej 5 startów i lądowań w ostatnich 14 dniach przed rozpoczęciem szkolenia,
c) spełnia inne, dodatkowe wymagania, określone przez Szefa Szkolenia (HT).
2. Dokumenty, jakie musi przedłożyć kandydat do szkolenia dla potwierdzenia spełnienia
wymaganych warunków progowych:
a) ważną licencję pilota samolotowego,
b) ważne badania lotniczo-lekarski co najmniej 2 klasy,
c) dokument określający kwalifikacje i praktykę lotniczą (np. Książka Pilota),
d) wykonał w okresie 14 dni poprzedzających szkolenie w nocy co najmniej 5 startów
i lądowań w dzień na tym typie samolotu,
e) inne dodatkowe, wymagane przez Szefa Szkolenia (HT) organizacji/ośrodka.
1.1.3 Inne, dodatkowe wymagania wobec kandydatów do szkolenia:
a) jeżeli kandydat jest osobą niepełnoletnią, musi posiadać pisemne zezwolenie rodziców
albo opiekunów prawnych na szkolenie w zakresie powyższego programu,
b) jeżeli kandydat nie posiada obywatelstwa polskiego i nie jest obywatelem jednego
z krajów Unii Europejskiej, musi spełniać warunki określone w rozporządzeniu z dnia
7 sierpnia 2003 r. w sprawie szkolenia lotniczego oraz uzyskiwania licencji przez
cudzoziemców (D.U. Nr 156, poz. 1524) z późniejszymi zmianami.
1.2
ZASADY STOSOWANIA SKRÓTÓW
1.2.1 Dopuszczalne skróty w szkoleniu teoretycznym
Nie stosuje się.
1.2.2 Dopuszczalne skróty w szkoleniu praktycznym
Możliwe do zastosowania zakresy i skróty podczas szkolenia praktycznego w holowaniu
określone są w wskazówkach poszczególnych ĆWICZEŃ lub ZADAŃ.
------------------
PSz(H) / 1-2
INFORMACJE OGÓLNE
Wydanie 1 / 2011
Zmiana Nr 0
AEROKLUB
POLSKI
1.3
W HOLOWANIU
ROZDZIAŁ 1
STOSOWANIE JĘZYKA ANGIELSKIEGO W SZKOLENIU
1.3.1 Podstawowym językiem w szkoleniu teoretycznym i praktycznym jest język polski.
1.3.2 Ze względu na powszechnie używanie w lotnictwie cywilnym języka angielskiego jako
języka międzynarodowego, dopuszcza się również stosowanie tego języka w szkoleniu
teoretycznym i praktycznym kierując się poniżej podanymi zasadami:
a) szkolenie teoretyczne może być prowadzone w języku angielskim dla słuchaczy
posługujących się tym językiem w stopniu umożliwiającym aktywne uczestnictwo
w zajęciach i zapewnione jest posługiwanie się podręcznikami i innymi materiałami
szkoleniowymi angielskojęzycznymi,
b) równoległe nauczanie lotniczego języka angielskiego może być prowadzone wg
oddzielnie opracowanego i zatwierdzonego Programu Nauki Języka Angielskiego Lotniczego,
c) szkolenie praktyczne może być prowadzone w języku angielskim dla szkolonych
pilotów posługujących się tym językiem w stopniu umożliwiającym aktywne
uczestnictwo w przygotowaniu naziemnym do lotów i ich trakcie oraz posiadających
podstawową znajomość prowadzenia korespondencji radiowej
w języku angielskim,
d) w przypadku zaistnienia rzeczywistej sytuacji szczególnej lub niebezpiecznej
obowiązuje stosowanie języka polskiego.
------------------
Wydanie 1 / 2011
Zmiana Nr 0
INFORMACJE OGÓLNE
PSz(H) / 1-3
ROZDZIAŁ 1
W HOLOWANIU
AEROKLUB
POLSKI
------------------
PSz(H) / 1-4
INFORMACJE OGÓLNE
Wydanie 1 / 2011
Zmiana Nr 0
AEROKLUB
POLSKI
W HOLOWANIU
ROZDZIAŁ 2
ROZDZIAŁ 2
SZKOLENIE PRAKTYCZNE
2.1
RODZAJE SZKOLEŃ I PODSTAWOWE ZALECENIA METODYCZNE
2.1.1 Szkolenie praktyczne prowadzone jest jako:
1. Szkolenie w holowaniu szybowca: pojedynczego lub kilku szybowców, w nocy
i z innych miejsc niż lotniska lub lądowiska - ZADANIE (H).
2. Szkolenie w holowaniu transparentów (banerów) - ZADANIE (I)..
2.1.2 Podstawowe zalecenia metodyczne wynikające z zakresu szkolenia.
1. Szkolenie praktyczne w holowaniu nie wymaga realizacji oddzielnego szkolenia
teoretycznego. Dlatego też niezbędną wiedzę stosowaną w zakresie tematyki
dotyczącej holowania należy przekazać szkolonemu w trakcie rozszerzonego, pełnego
przygotowania do wykonywania lotów prowadzonego przez instruktora szkolącego.
2. Instruktor szkolący powinien zwrócić szczególną uwagę na:
a) ugruntowanie u szkolonego umiejętności samodzielnego przygotowania się do
wykonywania lotów, oceny zdatności samolotu wraz z wyposażeniem na podstawie
dokumentacji oraz wykonanych przeglądów i prób funkcjonalnych,
b) kształcenie nawyków poprawnego i skutecznego działania przy wykonywaniu
normalnych czynności w locie i procedur pilotażowych z zachowaniem marginesów
bezpieczeństwa,
c) nauczenie i przygotowanie szkolonego do poprawnego działania w sytuacjach
szczególnych, awaryjnych i niebezpiecznych przez wymaganie znajomości zasad
postępowania w takich sytuacjach, oraz przez praktyczne ćwiczenie w lotach
dwusterowych, tych sytuacji, które mogą być w locie symulowane,
d) rozwijanie decyzyjności szkolonego, opartej na krytycznej samoocenie możliwości,
wynikających z aktualnego poziomu umiejętności pilotażowych i nawigacyjnych,
oraz aktualnego stanu psychofizycznego,
e) eliminowanie u szkolonego błędów systematycznych, nawet jeżeli nie zagrażają
bezpieczeństwu lotu, aby nie przerodziły się w nawyki nieprawidłowego pilotażu,
lub nawyki innego nieprawidłowego działania.
2.1.3 Kierownictwo szkolenia i instruktorzy szkolący winni reagować na każdy przypadek
naruszenia przepisów regulaminu uczestnika szkolenia i na każdy akt nierozwagi,
wyjaśniając skutki, jakie mogły by być tym spowodowane oraz w razie potrzeby, stosując
odpowiednie sankcje dyscyplinarne, przewidziane w regulaminie szkolenia.
2.2
SZCZEGÓŁOWE ZASADY I NORMY OBCIĄŻENIA UCZESTNIKA
2.2.1 Normy obciążania szkolonego w lotach na holowanie
1. Maksymalną dzienną ilość i czas wykonywania lotów szkolnych z instruktorem oraz
samodzielnych, określa instruktor szkolący lub nadzorujący z uwzględnieniem
predyspozycji i samopoczucia szkolonego pilota, etapu szkolenia i warunków
atmosferycznych oraz norm czasów lotów określonych w rozporządzeniu Ministra
Infrastruktury z dnia 13 grudnia 2002 r. z późniejszymi zmianami, chyba że w treści
poszczególnych ĆWICZEŃ podano inne ograniczenia.
Wydanie 1 / 2011
Zmiana Nr 0
PSz(H) / 2-1
ROZDZIAŁ 2
W HOLOWANIU
AEROKLUB
POLSKI
2. Ograniczenia długoterminowe określa się sumując ograniczenia dzienne z pkt.1 dla:
- 7 kolejnych dni, jako sumę ograniczeń z 6 kolejnych dni;
- miesiąca kalendarzowego lub 30 kolejnych dni, jako sumę ograniczeń 24 dni.
3. Jeżeli instruktorem szkolącym jest posiadacz ograniczonego uprawnienia instruktora
pilotażu - FI(A)R, zaleca się, aby decyzje w sprawie dobowych ilości i czasu lotów
były uzgadniane z instruktorem prowadzącym nadzór nad tym szkoleniem, zgodnie
z JAR FCL 1.335 (b).
2.2.2 Normy odpoczynku szkolonego.
1. Podczas lotów szkolnych z instruktorem i samodzielnych decyzję o zastosowaniu
przerwy na odpoczynek i czas jej trwania podejmuje instruktor szkolący lub
nadzorujący.
2. Powinien on brać pod uwagę takie czynniki jak specyfikę wykonywanych lotów,
zaawansowanie szkolenia, warunki atmosferyczne oraz predyspozycje szkolonego
pilota w danej chwili.
3. Jeżeli instruktorem szkolącym jest posiadacz ograniczonego uprawnienia instruktora
pilotażu - FI(A)R, zaleca się, aby on swoje decyzje uzgadniał z instruktorem
prowadzącym nadzór nad tym szkoleniem, zgodnie z JAR FCL 1.335 (b).
2.3
ILOŚCI I CZASY LOTÓW W POSZCZEGÓLNYCH ĆWICZENIACH
2.3.1 Zasady interpretacji ilości i czasu lotów
1. Określone w poszczególnych ĆWICZENIACH ilości i czasy lotów z instruktorem lub
samodzielnych należy traktować jako ilości minimalne.
2. W przypadku, gdy w poszczególnych ĆWICZENIACH nie określono ilości lotów, to
ilość lotów koniecznych do wykonania określa instruktor szkolący lub nadzorujący
FI(A) z uwzględnieniem wskazówek organizacyjnych dla danego ZADANIA lub
ĆWICZENIA.
3. Czasy poszczególnych lotów w ĆWICZENIACH (o ile nie zostały określone) ustala
wg potrzeb instruktor szkolący lub nadzorujący, tak aby była zapewniona realizacja
założeń szkoleniowych danego ĆWICZENIA.
4. Podawane w tabelach oraz w „ogólnych założeniach lotów” poszczególnych
ĆWICZEŃ zapisy czasu lotu(ów) należy odczytywać w sposób następujący:
- 0.30  czas lotu 30 minut
- 1.30  czas lotu 1 godz. 30 minut.
2.4
SAMOLOTY, MIEJSCA SZKOLEŃ I WARUNKI METEOROLOGICZNE
2.4.1 Statki powietrzne używane do szkolenia
1. Szkolenie praktyczne może być prowadzone na samolotach klasy SEP(L) lub na
motoszybowcach turystycznych dopuszczonych do holowania szybowców lub
transparentów (banerów) oraz dodatkowo do wykonywania lotów szkolnych.
2. W przypadku wykonywania lotów holowanych należy również uwzględnić ewentualne
ograniczenia wynikające z zapisów Instrukcji Użytkowania w Locie (AFM).
PSz(H) / 2-2
Wydanie 1 / 2011
Zmiana Nr 0
AEROKLUB
POLSKI
W HOLOWANIU
ROZDZIAŁ 2
2.4.2 Typy urządzeń treningowych stosowanych w szkoleniu
W szkoleniu praktycznym w holowaniu nie stosuje się urządzeń treningowych.
2.4.3 Miejsca szkolenia (lotniska, lądowiska i inne miejsca).
1. Loty należy wykonywać na lotnisku/lądowisku, spełniającym warunki zawarte
w Załączniku 1a do JAR-FCL 1.055 pkt. 27 oraz na którym jest możliwe prowadzenie
nadzoru instruktorskiego nad lotami samodzielnymi.
2. W przypadku szkolenia w holowaniu szybowców w nocy loty wykonywać na
lotniskach / lądowiskach wyposażonych w światła drogi startowej. W celach
szkoleniowych i treningowych, starty i lądowania w lotach nocnych, w mogą się
również odbywać przy uproszczonym oświetleniu drogi startowej i z użyciem
reflektora lądowania samolotu.
3. Dopuszcza się wykonywanie lotów w innych miejscach przystosowanych do startu
i lądowań statków powietrznych, nie będących lotniskami lub lądowiskami
a spełniającym warunki wymienione w Załączniku 1a do JAR-FCL 1.055 pkt. 27.
2.4.4
Warunki meteorologiczne
1. Loty wykonywać zgodnie z przepisami dla lotów VFR w warunkach meteorologicznych
VMC nie gorszych niż:
a) pułap chmur: DZIEŃ - 400 m.(1200 ft) AGL, NOC - 500 m.(1700 ft) AGL
b) widzialność w locie: 5 km.
c) w lotach powyżej wysokości 900 m (3000 ft) AMSL lub 300 m (1000 ft) AGL
w zależności co jest wyższe, loty wykonywać w warunkach VMC z zachowaniem
minimalnych widzialności w locie i odległości od chmur zgodnie z tablicą 3-1
Aneksu 2 ICAO.
2. Wiatr (kąt i prędkość): wg decyzji instruktora, w granicach dopuszczalnych ograniczeń
samolotu użytego do szkolenia. Mogą wystąpić dodatkowe ograniczenia prędkości
wiatru ze względu na ograniczenia dopuszczalnej prędkości wiatru dla holowanego
szybowca.
2.5
SZKOLENIE W PROCEDURACH SZCZEGÓLNYCH, AWARYJNYCH
I NIEBEZPIECZNYCH ORAZ KONTROLA ICH OPANOWANIA
2.5.1 Zakresy odpowiedzialności
1. Obowiązek czuwania i nadzoru nad utrzymaniem wysokiego poziomu bezpieczeństwa
wykonywanych lotów, w tym szkolenia w procedurach szczególnych i awaryjnych
spoczywa na Szefie Szkolenia (HT) i Szefie Szkolenia Praktycznego (CFI).
2. Za prawidłowe przeprowadzenie szkolenia w procedurach szczególnych, awaryjnych
i niebezpiecznych odpowiadają instruktorzy szkolący.
3. Każdy szkolony pilot jest obowiązany do utrzymania na wysokim poziomie oraz
podnoszenia swojej wiedzy i umiejętności z zakresu bezpieczeństwa wykonywania
lotów, w tym zachowania w sytuacjach szczególnych, awaryjnych i niebezpiecznych.
------------------
Wydanie 1 / 2011
Zmiana Nr 0
PSz(H) / 2-3
ROZDZIAŁ 2
W HOLOWANIU
AEROKLUB
POLSKI
2.5.2 Wskazówki metodyczne nauczania procedur awaryjnych, ćwiczenia oraz kontrola
ich opanowania.
1. Szkolenie w opanowaniu procedur postępowania w sytuacjach szczególnych,
awaryjnych i niebezpiecznych jest integralną częścią szkolenia. Powinno ono zawierać
co najmniej następujące elementy:
a) procedury awaryjne związane z typem samolotu użytego do szkolenia,
b) postępowanie w przypadku utraty orientacji geograficznej, utraty łączności
radiowej z uwzględnieniem charakteru użytkowanego lotniska/lądowiska,
d) postępowanie w przypadku awarii silnika, oświetlenia i innych zespołów samolotu,
e) eksploatacja spadochronów ratowniczych oraz technika wykonywania skoku
ratowniczego (dotyczy lotów z wymaganym posiadaniem spadochronów).
2. Instruktor szkolący powinien szczególną uwagę zwrócić na:
a) podział sytuacji szczególnych, awaryjnych i niebezpiecznych na poważne
(naglące) wymagające natychmiastowego działania i te nie wymagające
niezwłocznej reakcji,
b) umacnianie wiary szkolonego pilota w skuteczność stosowania w praktycznym
działaniu w locie i na ziemi, wyuczonych procedur awaryjnych,
c) wyrabianie nawyków u szklonego pilota uzupełniania standardowej procedury po
ewentualnej awarii silnika o możliwe sposoby postępowania, wynikający z różnych
uwarunkowań z zachowaniem zasad bezpieczeństwa lotniczego.
3. Utrzymanie wysokiego poziomu nauczania procedur szczególnych i awaryjnych
podczas szkolenia praktycznego zapewnia się poprzez:
- samokształcenie (zapoznanie się z Instrukcją AFM);
- nabywanie oraz poszerzanie wiedzy i umiejętności w czasie zajęć w trakcie
szkolenia naziemnego (przygotowania do lotów, trening w kabinach, itp.);
- sprawdziany nabytej wiedzy i umiejętności,
- ćwiczenie postępowania w symulowanych sytuacjach szczególnych, awaryjnych
i niebezpiecznych podczas lotu.
4. Instruktor szkolący powinien nauczyć szkolonego pilota:
a) podczas przygotowania naziemnego - poprawnej i niezwłocznej odpowiedzi,
zawierającej wyliczenie wszystkich kolejnych czynności podczas awaryjnej
procedury dotyczącej danej sytuacji szczególnej, awaryjnej lub niebezpiecznej,
b) podczas szkolenia praktycznego - dokładnego wykonywania czynności procedury
awaryjnej we właściwej kolejności i we właściwym tempie.
5. W trakcie wykonywanych lotów sprawdzających lub egzaminacyjnych instruktor
kontroluje między innymi znajomość postępowania w przypadku zaistnienia sytuacji
szczególnej, awaryjnej lub niebezpiecznej.
2.6
KONTROLA WYNIKÓW I ZALICZANIE ETAPÓW SZKOLENIA.
2.6.1 Zasady i procedury kontroli postępów szkolenia.
Zgodnie z Instrukcją Szkolenia AP - Część 3 rozdz. 3
2.6.2 Decyzję o dopuszczeniu szkolonego pilota do kolejnego ĆWICZENIA lub o ukończeniu
jakiegoś etapu podejmuje instruktor szkolący FI(A) według własnej oceny postępów
szkolenia korzystając z ustaleń określonych w zasadach zaliczania ĆWICZEŃ.
PSz(H) / 2-4
Wydanie 1 / 2011
Zmiana Nr 0
AEROKLUB
POLSKI
W HOLOWANIU
ROZDZIAŁ 2
UWAGA! Jeżeli instruktorem szkolącym jest instruktor z ograniczeniem - FI(A)R,
to loty sprawdzające w celu dopuszczenia do lotów samodzielnych (o ile są
wymagane) oraz loty na zakończenie etapu szkolenia wykonuje Szef Szkolenia (HT)
lub wyznaczony przez niego instruktor bez ograniczeń - FI(A).
2.7
KONTROLE PO PRZERWIE W LOTACH SAMODZIELNYCH
W przypadkach po wystąpieniu przerwy w wykonywanie lotów danego rodzaju, stosuje
się zasady i procedury kontroli umiejętności po zaistniałej przerwie w lotach
samodzielnych, zgodnie z Instrukcją Szkolenia AP - Część 3 rozdz. 3
2.8
SKALA OCEN I SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA ICH WYSTAWIANIA
Zgodnie z Instrukcją Szkolenia AP - Część 3 rozdz. 3
2.9
DOPUSZCZALNE TOLERANCJE UTRZYMYWANIA WYMAGANYCH
PARAMETRÓW LOTU
2.9.1 Dopuszczalne tolerancje utrzymywania wymaganych parametrów lotu
1. Podczas holowania szybowca lub szybowców obowiązuje utrzymywanie:
- zadanej prędkości holowania: +15/–10 km/h (+ 10/–5 kts)
- zadana wysokość wyczepienia: + 50 m (+150 ft)
2. Podczas holowania transparentu obowiązuje utrzymywanie:
- odpowiedniego przewyższeniem nad przeszkodami podczas startu (transparent lub
rękaw nie mniej niż 150 ft (50 m) nad przeszkodami na linii startu);
- zadanej prędkości holowania: +10/-0 km/h (+ 5/-0 kt);
- bezpiecznej i właściwej wysokości holowania +300 ft/– 0 ft (+100/-0 m);
- dokładności zrzutu transparentu z dokładnością do 50 m.
3. Utrzymywanie pozostałych parametrów lotu, w tym startu i lądowanie - jak dla lotów
na danym typie samolotu lub motoszybowca.
UWAGA! Podane wyżej tolerancje utrzymywania wymaganych parametrów lotu
stanowią kryteria pomocnicze do oceny wyników szkolenia. Przy ocenie ich
utrzymywania należy brać pod uwagę występowanie turbulencji.
------------------
Wydanie 1 / 2011
Zmiana Nr 0
PSz(H) / 2-5
ROZDZIAŁ 2
W HOLOWANIU
AEROKLUB
POLSKI
------------------
PSz(H) / 2-6
Wydanie 1 / 2011
Zmiana Nr 0
AEROKLUB
POLSKI
W HOLOWANIU
ROZDZIAŁ 3
ROZDZIAŁ 3
3.1
ZADANIE (H) „HOLOWANIE SZYBOWCÓW”
3.1.1 Zasady i procedury stosowania dopuszczalnych skrótów i równoległości w szkoleniu
1. Nie przewiduje się stosowania skrótów w szkoleniu.
2. ĆWICZENIA H/4, H/5 i H/6 mogą być realizowane równolegle po spełnieniu warunków
dopuszczających do szkolenia.
3.1.2 Szkolenie teoretyczne (uzupełniające)
. Uzupełniające szkolenie teoretyczne z uwzględnieniem specyfiki wykonywania lotów
połączonych z holowaniem szybowców, należy przeprowadzić w formie samokształcenia
w zakresie następujących tematów (przypomnienie):
a) Przepisy wykonywania lotów w tym przepisy dotyczące wykonywania lotów połączonych
holowaniem szybowców - sygnały stosowane podczas tych lotów.
b) Osiągi i planowanie w tym długość rozbiegu zespołu samolot-szybowiec, osiągi samolotu
holującego i holowanego szybowca podczas lotu wznoszącego, poziomego
i w czasie szybowania, eksploatacja silnika i płatowca w lotach na holowanie szybowców.
c) Eksploatacja sprzętu w tym: wymagania i właściwości eksploatacyjne sprzętu lotniczego
w lotach połączonych z holowaniem, przygotowanie samolotu i jego niezbędnego
wyposażenia do holowania szybowców.
d) Ratownictwo spadochronowe, w tym:
- budowa i przygotowanie spadochronu ratowniczego do lotu,
- okoliczności i techniki wykonania skoku ratowniczego,
- minimalna bezpieczna wysokość skoku.
3.1.3 Pełne przygotowanie do realizacji zadania
1. Podczas przygotowania przed szkoleniem w zakresie ĆWICZEŃ H/1÷H/3 szkoleni piloci
powinni opanować wiedzę stosowaną w zakresie następujących zagadnień:
a) Odpowiedzialność pilota holującego jako dowódcy zespołu, sprawdzenie sprawności
zaczepu, dobór długości linki holowniczej zależnie od zaawansowania szybownika
i zadania lotu, wpływ holowanego szybowca na własności pilotażowe i osiągi samolotu przy starcie, w locie wznoszącym, w zakrętach, na przelocie, podczas szybowania.
b) Technika pilotażu w locie holującym: podkołowanie do szybowca, naprężanie liny, start
i wznoszenie po starcie, zakręty, zachowanie bezpiecznej wysokości dla szybowca
i odległości od lotniska, wyszukiwanie i centrowanie noszeń, przekazywanie sygnałów
sterami dla pilota szybowcowego, sygnał do odczepienia, upewnienie się, czy szybowiec
jest wyczepiony, odejście od szybowca, bezpieczne i ekonomiczne zniżanie się, podejście
i lądowanie z liną (ewentualnie procedura zrzutu liny), kołowanie i postój samolotu z liną
holowniczą.
c) Postępowanie w sytuacjach niebezpiecznych, przypadki w których konieczne jest
odczepienie liny bez uprzedzenia szybownika, technika lądowania w zespole.
d) Korespondencja radiowa i sygnały wizualne obowiązujące w locie holowanym
e) Różnice w manewrowaniu zespołem zależnie od zaawansowania szybownika, typu
szybowca i obciążenia jego powierzchni skrzydeł (szybowiec z balastem wodnym).
Wydanie 1 / 2011
Zmiana Nr 0
HOLOWANIE SZYBOWCÓW
PSz(H) / 3-1
ROZDZIAŁ 6
W HOLOWANIU
AEROKLUB
POLSKI
2. Podczas przygotowania przed szkoleniem w zakresie ĆWICZEŃ H/4÷H/6 szkoleni piloci
powinni opanować wiedzę stosowaną w zakresie niezbędnym do realizacji danego ćwiczenia,
w tym:
a) Technika wykonywania startu i lądowania z pełnym wykorzystaniem właściwości
samolotu wielozadaniowego, granice bezpieczeństwa.
b) Ocena przydatności terenu do lądowania i startu z powietrza (rozmiary, usytuowanie
przeszkód, nawierzchnia, pochylenie zbocza, kierunek i siła wiatru), przegląd terenu,
wybór kierunku i miejsca przyziemienia).
c) Lądowanie w innym miejscu przystosowanym do startu i lądowania (przegląd, wybór
kierunki i miejsca przyziemienia, wybór sposobu odejścia po nie udanym podejściu).
d) Kołowanie i postój samolotu po lądowaniu.
e) Ocena przydatności miejsca z ziemi, wybór kierunku startu, ustalenie zasad postępowania
w razie awarii silnika, omówienie przypuszczalnego przebiegu startu z pilotem szybowca.
f) Technika startu zespołu z innego miejsca.
g) Technika pilotażu przy holowaniu więcej niż jednego szybowca.
h) Holowanie szybowców w nocy, ocena położenia szybowca, sygnały.
i) Postępowanie w sytuacjach niebezpiecznych oraz korespondencja radiowa z pilotem
szybowca.
3. Odbycie przygotowania naziemnego oraz zaliczenia należy odnotować w dokumentacji
przebiegu szkolenia.
3.1.4 Wskazówki organizacyjne
1. Kolejność realizacji ĆWICZEŃ H/1H/3 jest obowiązkowa.
2. Kolejność szkolenia w zakresie ĆWICZEŃ H/4H/6 wynika z potrzeb szkoleniowych.
Można je jednak realizować po uzyskaniu kwalifikacji do holowania szybowca oraz
odpowiedniej, wymaganej praktyki lotniczej.
3. W czasie przygotowania samolotu do lotów na holowanie szybowca zwracać również uwagę
na dobór, stan i przygotowanie wyposażenia dodatkowego (lina holownicza, spadochron, inne).
UWAGA! We wszystkich lotach na holowanie szybowców załoga samolotu obowiązana jest
posiadać spadochrony ratownicze.
4. Ze względu na specyficzny charakter lotów na holowanie szybowców, silnie absorbujących
pilota, zaleca się zwracanie szczególnej uwagi na kontrolę ilości posiadanego paliwa i jego
uzupełnianie.
5. Do czasu wykonania przez pilota samolotowego co najmniej 50 samodzielnych lotów na
holowanie szybowca zabrania się mu holowania:
a) uczniów-pilotów szybowcowych wykonujących loty samodzielne.
b) w warunkach silnej turbulencji i przy wietrze o prędkości ponad 20 kts.
6. Zaleca się, aby pilotami szybowca w lotach wg. ĆWICZENI H/4, H/5 i H/6 byli instruktorzy
lub piloci szybowcowi z bieżącym doświadczeniem w tego typu lotach.
------------------
PSz(H) / 3-2
Wydanie 1 / 2011
Zmiana Nr 0
AEROKLUB
POLSKI
3.2
W HOLOWANIU
ROZDZIAŁ 3
ZESTAWIENIE ĆWICZEŃ ZADANIA (H)
I lo ś ć i łą c zn y c za s lot ó w
Nr ćw.
samodzielnie
(DUAL)
(PIC)
Ilość
Czas
Ilość
Czas
H/1
Pokaz holowania szybowca
1
0.15
---
---
H/2
Nauka holowania szybowca
4
0.30
6
0.40
H/3
Sprawdzenie umiejętności holowania szybowca
2
0.20
---
---
H/4
Nauka holowania szybowca z innych miejsc
1
0.10
3
0.30
H/5
Nauka holowania dwóch (trzech) szybowców
---
---
2
0.20
H/6
Nauka holowanie szybowca w nocy
Loty doskonalące i kontrolne w holowaniu
szybowców
RAZEM
1
0.10
2
0.20
H/7
3.3
Tytuł ĆWICZENIA
z instruktorem
wg potrzeb i decyzji instruktora
9
1.25
13
1.50
ĆWICZENIA SZKOLENIA PRAKTYCZNEGO
ĆWICZENIE H/1
POKAZ HOLOWANIA SZYBOWCA
Ogólne założenia lotów
 Wysokość lotu
 Czas lotu
 Liczba lotów: z instruktorem
→ nie mniej niż 500 m. (1500 ft) AGL
→ wg potrzeb i decyzji instruktora
→ 1 w czasie łącznym 0.15
Wskazówki wykonawcze
1. Ćwiczenie obejmuje pokaz podkołowania do szybowca, naprężania liny, startu, wznoszenia,
zakrętów, dolotu do ustalonego miejsca wyczepienia, podania sygnału do wyczepienia
i sprawdzenia wykonania go przez pilota szybowcowego, odejście od szybowca, zniżanie
w kierunku czwartego zakrętu kręgu nadlotniskowego. Dodatkowo, o ile jest to konieczne
należy zademonstrować manewr do zrzutu liny holowniczej, określenie miejsca i momentu
zrzucenia liny holowniczej oraz kontrola jej odczepienia.
2. Podczas manewrowania na ziemi w miejscu „startu szybowcowego” (kołowania przed
szybowiec, po lądowaniu na miejsce postoju, itd.) należy zachować szczególną ostrożność.
3. Pilotem szybowca musi być pilot posiadający licencję pilota szybowcowego.
4. Lot wykonuje się w rejonie lotów lotniska z utrzymywaniem łączności radiowej.
------------------
Wydanie 1 / 2011
Zmiana Nr 0
PSz(H) / 3-3
ROZDZIAŁ 6
W HOLOWANIU
AEROKLUB
POLSKI
ĆWICZENIE H/2
NAUKA HOLOWANIA POJEDYŃCZEGO SZYBOWCA
 Wysokość lotu z szybowcem
 Czas lotu
samodzielnych
→
→
→
→
4 w czasie łącznym 0.30
1. Jak w CWICZENIU H/1.
2. Dodatkowo ćwiczenie obejmuje naukę zniżania zespołu, wyszukiwania i centrowania
wznoszeń oraz reagowanie na sygnały pilota szybowca.
3. W trakcie lotów samodzielnych szkolony pilot powinien co najmniej 1 raz zrzucić linę
holowniczą.
------------------
ĆWICZENIE H/3
SPRAWDZENIE UMIEJĘTNOŚCI HOLOWANIA SZYBOWCA
 Wysokość lotu z szybowcem
 Czas lotu
lub samodzielnych
→
→
→
→
1. Instruktor sprawdzający FI(A), wyznaczony przez Szefa Szkolenia (HT) może znajdować się
podczas lotów w kabinie samolotu lub oceniać lot z ziemi. W tym ostatnim przypadku
w kabinie szybowcu musi znajdować się obowiązkowo instruktor szybowcowy FI(G)1, który
zobowiązany jest do wydania opinii o locie w zespole samolot-szybowiec.
2. Sprawdzeniu podlega opanowanie i prawidłowość postępowania przez szkolonego pilota
podczas wykonywania elementów lotów nauczanych w ĆWICZENIACH H/1 i H/2.
3. Po ZALICZENIU ćwiczenia szkolony pilot uzyskuje kwalifikacje do wykonywania
samodzielnych lotów połączonych z holowaniem pojedynczego szybowca. Upoważnienie to
wpisuje do dokumentacji osobistej pilota (Książka Pilota) oraz dokumentacji przebiegu
szkolenia.
UWAGA! Do czasu wykonania minimum 50 lotów samodzielnych połączonych
z holowaniem szybowca, pilotem szybowca MUSI być pilot z ważną licencją PL(G).
4. W przypadku NIE ZALICZENIA lotów sprawdzających, instruktor FI(A) swoją decyzję
i proponowany zakres dodatkowego szkolenia wpisuje do dokumentacji przebiegu szkolenia
(KARTA PRZEBIEGU) oraz informuje o tym Szefa Szkolenia (HT).
PSz(H) / 3-4
Wydanie 1 / 2011
Zmiana Nr 0
AEROKLUB
POLSKI
W HOLOWANIU
ROZDZIAŁ 3
ĆWICZENIE H/4
NAUKA HOLOWANIA SZYBOWCA Z INNYCH MIEJSC NIŻ LOTNISKA
 Wysokość lotu
 Czas lotu
samodzielnych
→
→
→
→
2 w czasie łącznym 0.20 (bez wliczania czasu dolotu
i odlotu)
1. W locie do „innego miejsca” z instruktorem, należy sprawdzić umiejętność dokonania oceny
z powietrza terenu lądowania. W czasie dolotu do miejsca lądowania i podczas manewrów
nad nim pilot samolotu powinien utrzymywać łączność radiową z pilotem szybowca
oczekującego na samolot holujący.
2. Instruktor ocenia wszystkie czynności pilota zawiązane z dolotem do terenu lądowania i jego
przeglądem w celu określenia przydatności do lądowania. Przegląd musi zawierać co
najmniej dwukrotny przelot nad terenem lądowania. W czasie pierwszego przelotu
kontrolnego nie zniżać się poniżej 50 m. a w przypadku posiadania podczepionej liny
holowniczej należy ją obowiązkowo zrzucić. W przypadku zniżania się samolotu ze zwisającą
liną holowniczą pilot szybowca obowiązany jest uprzedzić pilota samolotu holującego
o istniejącej sytuacji.
3. W czasie podejścia do lądowania i podczas lądowania, a także podczas czynności
przygotowawczych do startu i podczas startu z szybowcem - należy szczególnie wnikliwie
zachowywać właściwe środki bezpieczeństwa. Przed wykonaniem startu omówić
szczegółowo postępowanie pilota szybowca w razie zaistnienia niebezpiecznych sytuacji
(nadmiernie długi rozbieg zespołu, spadek mocy silnika, utrata kierunku przez szybowiec itp.)
4. Do lotów samodzielnych można dopuścić pilota prawidłowo wykonującego wszystkie
czynności. Loty samodzielne z holowaniem szybowca z innego miejsca wykonywane są pod
nadzorem instruktora FI(A) i z pilotem szybowca z doświadczeniem w startach z terenu oraz
ważną licencją PL(G).
5. Po ZALICZENIU ćwiczenia szkolony pilot uzyskuje kwalifikacje do wykonywania lotów
połączonych z holowaniem szybowca z innych miejsc niż lotnisko. Upoważnienie to
wpisuje do dokumentacji osobistej pilota (Książka Pilota) oraz dokumentacji przebiegu
szkolenia.
6. W przypadku NIE ZALICZENIA lotów egzaminacyjnych, instruktor FI(A) swoją decyzje
oraz proponowany zakres dodatkowego szkolenia wpisuje do dokumentacji przebiegu
szkolenia (KARTA PRZEBIEGU) oraz informuje o tym Szefa Szkolenia (HT).
------------------
Wydanie 1 / 2011
Zmiana Nr 0
PSz(H) / 3-5
ROZDZIAŁ 6
W HOLOWANIU
AEROKLUB
POLSKI
ĆWICZENIE H/5
NAUKA HOLOWANIA DWÓCH (TRZECH) SZYBOWCÓW
 Wysokość lotu z szybowcami
 Czas lotu
 Liczba lotów: samodzielnych
→ 2 w czasie łącznym 0.20
Wskazówki wykonawcze:
1. Podczas lotów na holowanie dwóch i więcej szybowców (wielohol) obowiązuje
utrzymywanie łączności radiowej między pilotem samolotu holującego, załogami szybowców
oraz instruktorem nadzorującym.
2. Zaleca się, aby pierwszy lot odbył się w zespole samolot + maksymalnie dwa szybowce.
3. Długość pierwszej liny holowniczej powinna wynosić 20 m, a różnica długości
poszczególnych lin holowniczych nie może być mniejsza niż 30 m.
4. Szybowce do startu powinny być ustawione dokładnie pod wiatr w odległości 1÷2 m od
przedłużenia osi podłużnej samolotu. Pierwszy szybowiec na lewo, drugi na prawo od osi
podłużnej samolotu holującego. Szybowce lżejsze ustawia się na pierwszej pozycji, cięższe na
dalszych pozycjach. Szybowiec znajdujący się na pierwszej pozycji zajmuje w czasie lotu
lewą połowę przestrzeni powietrznej od osi samolotu holującego. Szybowiec znajdujący się
na drugiej pozycji zajmuje prawą połowę.
5. Naprężenie lin holowniczych do startu może się odbywać jedynie po zgłoszeniu kolejno
wszystkich pilotów szybowcowych o gotowości o startu.
6. Start może być wykonany, gdy liny holownicze do wszystkich szybowców zespołu są
naprężone. Przejście samolotu holującego szybowce na wznoszenie powinno odbyć się
płynnie. W czasie wykonywania zakrętów płynnie zwiększać przechylenie do 15º÷20º.
Zabrania się wykonywania gwałtownych zmian warunków lotu.
7. Odczepienie szybowców odbywa się w kolejności od tyłu - najpierw ostatni i kolejno
następne w kierunkach ustalonych przed startem.
połączonych z holowaniem dwóch i więcej szybowców. Upoważnienie to wpisuje do
dokumentacji osobistej pilota (Książka Pilota) oraz dokumentacji przebiegu szkolenia.
------------------
PSz(H) / 3-6
Wydanie 1 / 2011
Zmiana Nr 0
AEROKLUB
POLSKI
W HOLOWANIU
ROZDZIAŁ 3
ĆWICZENIE H/6
NAUKA HOLOWANIA SZYBOWCA W NOCY
 Wysokość lotu
 Czas lotu
samodzielnych
→
→
→
→
Wskazówki wykonawcze:
1. Podczas lotów na holowanie szybowców w nocy obowiązuje utrzymywanie łączności
radiowej między pilotem samolotu holującego, załogą szybowców oraz kierownikiem startu
lub innym organem ruchu lotniczego.
2. Instruktor zwraca szczególną uwagę szkolonemu pilotowi na zachowanie bezpieczeństwa
w czasie podkołowywania pod szybowiec, w tym na sposób posługiwania się reflektorem
pokładowym. Naprężanie liny holowniczej może odbywać się jedynie po zgłoszeniu
gotowości przez załogę szybowca i na polecenie kierownika startu lub innym organem ruchu
lotniczego, który po naprężeniu liny i ruszeniu szybowca może wydać zgodę na start zespołu.
3. Przy starcie pilot płynnie zwiększa moc silnika i rozpoczyna rozbieg, utrzymując przy tym
nakazany kierunek według oświetlonych obiektów na linii startu. Przejście na wznoszenie
i wykonanie zakrętów powinno odbywać się płynnie, bez gwałtownej zmiany warunków lotu.
4. Pilot szybowca zgłasza drogą radiową odczepienie liny holowniczej od szybowca. Pilot
samolotu holującego po upewnieniu się o odczepieniu liny, rozpoczyna zniżanie. Należy
zwracać uwagę na właściwe gospodarowanie wysokością i mocą podczas zniżania,
utrzymywanie właściwych parametrów silnika, zachowanie właściwego kąta szybowania
podczas lądowania z liną holowniczą.
połączonych z holowaniem szybowca w nocy. Upoważnienie to wpisuje do dokumentacji
osobistej pilota (Książka Pilota) oraz dokumentacji przebiegu szkolenia.
------------------
ĆWICZENIE H/7
LOTY DOSKONALĄCE I KONTROLNE NA HOLOWANIE SZYBOWCÓW
 Wysokość lotu
 Czas lotu
samodzielnych
Wydanie 1 / 2011
Zmiana Nr 0
→
→
→
→
PSz(H) / 3-7
ROZDZIAŁ 6
W HOLOWANIU
AEROKLUB
POLSKI
1. Obowiązują wskazówki zawarte w odpowiednich ĆWICZENIACH.
2. Loty doskonalące wykonywać w celu doskonalenia umiejętności i utrzymania ciągłości
w wykonywaniu lotów na holowanie szybowców.
3. ĆWICZENIE wykorzystywać również do wykonywania lotów kontrolnych w przypadku
konieczności ich wykonania (np. długotrwała przerwa w lotach, często popełniane błędy
zniekształcające przebieg lotu, zaistnienie sytuacji niebezpiecznych, itp.).
------------------
PSz(H) / 3-8
Wydanie 1 / 2011
Zmiana Nr 0

program szkolenia samolotowego w holowaniu

Transkrypt

Podobne dokumenty

Gwarancje dla młodzieży: podejście oraz narzędzia

INFORMACJE O ZAWODACH- KLASYFIKACJA ZAWODÓW I

przydatne strony internetowe dla poszukujących pracy

Spotkanie Asystentów Szefów PSZ, Bruksela 14

zapraszamy na szkolenie szybowcowe!!!

pobierz pobierz plik PDF: Zasoby informacji zawodowych

Kontrola lotów

Zaproszenie dla sponsorów

Spotkanie Asystentów PSZ_Bruksela_09-10-14