prezentacja/raport - Skolar

Transkrypt

prezentacja/raport - Skolar
Aktywność inwestycyjna
polskich przedsiębiorstw za granicą
w postaci inwestycji bezpośrednich
Wyniki badania realizowanego w latach 2010-2012
w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki
Nr projektu: N N112 322338
prof. dr hab. Włodzimierz Karaszewski
dr inż. Małgorzata Jaworek
dr Aneta Szóstek
dr Marcin Kuzel
Kijów, 13 listopada 2012
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
Polskie bezpośrednie inwestycje zagraniczne na świecie w latach 2000-2011
http://m.onet.pl/biznes
- wartość i dynamika rocznych przepływów
Źródło: dane NBP.
10 000
9 168
Odpływ BIZ z Polski ogółem (mln USD)
9 000
Dynamika polskich BIZ (%)
64,1%
8 000
7 484
1000%
800%
-2,0%
7 335
600%
7 000
-38,2%
355,6%
6 000
213,1%
5 000
170,3%
255,2%
32,6%
4 000
400%
5 664
-18,6%
-1,1%
4 613
4 562
200%
0%
3 392
-48,4%
3 000
-200%
2 000
-662,5%
1 000
0
-1 000
16
2000
-90
2001
-400%
955
230
305
2002
2003
-600%
2004
2005
2006
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
2007
2008
2009
2010
2011
-800%
Średnioroczna wartość BIZ: 3 636,2 mln USD
Średnioroczna dynamika BIZ: 26,7 %
Struktura należności Polski z tytułu bezpośrednich inwestycji zagranicznych
w podziale na kraje Europy (stan na koniec 2011 roku)
Źródło: dane NBP.
Wielka Brytania
11,9%
Pozostałe
kraje
7,9%
Cypr
7,2%
Holandia
6,6%
Luksemburg
25,8%
Belgia
6,0%
Europa
92,1%
Pozostałe kraje
Europy
13,4%
Szwajcaria
5,4%
Litwa
5,4%
Rosja
2,6%
Stan polskich BIZ: 49 657 mln USD
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
Ukraina
2,8%
Norwegia
3,1%
Czechy
Niemcy 5,4%
4,6%
Bezpośrednie inwestycje zagraniczne na Ukrainie w latach 2000-2011
(stan na koniec każdego roku)
70 000
Turkmenia
2,2%
Białoruś
1,7%
Pozostałe
7,5%
Struktura zobowiązań z tytułu BIZ
krajów transformujących gospodarki
(stan na 2011 rok)
60 000
50 000
40 000
Ukraina
8,6%
30 000
57 985
Serbia
3,0%
Chorwacja
4,1%
65 192
52 021
46 997
38 059
Rosja
60,5%
Kazachstan
12,4%
23 125
20 000
Stan BIZ na Ukrainie (mln USD)
10 000
3 875
4 801
5 924
2000
2001
2002
7 566
17 209
9 606
0
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Źródło: UNCTAD, UNCTADstat, 2012.
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
Potencjał Ukrainy na tle największych odbiorców inwestycji zagranicznych
spośród krajów transformujących gospodarki (według rankingu UNCTAD z 2011)
Składniki potencjału (miejsce wśród krajów świata)
Kraj
Atrakcyjność
rynku
Dostępność taniej siły
roboczej/ kwalifikacje,
umiejętności
Dostępność
infrastruktury
Dostępność
zasobów
naturalnych
Miejsce
w rankingu
Rosja
14
24
31
2
6
Kazachstan
16
50
75
11
33
Ukraina
50
19
37
23
22
Chorwacja
103
..
23
92
63
Serbia
102
..
51
68
64
Turkmenia
43
..
115
95
76
Białoruś
34
7
52
56
27
Polska
15
32
26
20
18
Źródło: UNCTAD, UNCTADstat, 2012.
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
Struktura zobowiązań Ukrainy z tytułu bezpośrednich inwestycji zagranicznych
(stan na lipiec 2012 roku)
Szwecja
3,0%
Pozostałe
16,5%
Cypr
27,7%
Szwajcaria
3,3%
Wyspy
Dziewicze
3,3%
Narodowy Bank Polski
podaje, że wartość
polskich BIZ na
Ukrainie wynosi
1 260 mld USD,
Wielka
Brytania
4,8%
Niemcy
14,1%
Francja
4,8%
Austria
6,2%
Rosja
7,0%
czyli około 2,4%
ogólnej wartości
kapitału zagranicznego w tym kraju.
Holandia
9,4%
Stan BIZ na Ukrainie według statystyk krajowych: 52 427 mln USD
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
Źródło: RosBusinessConsulting (RBC).
Projekty inwestycyjne polskich przedsiębiorstw według sposobu „wejścia”
oraz form działalności na rynkach krajów lokaty kapitału
Sposób wejścia na rynki krajów lokaty
48,2%
34,5%
17,3%
inwestycja od podstaw
zakup części
udziałów/akcji
przedsiębiorstwa
przejęcie/zakup
całości udziałów/akcji
przedsiębiorstwa
Źródło: wyniki badania.
Forma działalności przedsiębiorstwa
bezpośredniego inwestowania
51,6%
31,5%
16,8%
http://www.sxc.hu
samodzielna
działalność (filia)
"joint venture"
oddział
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
Projekty inwestycyjne polskich przedsiębiorstw według rodzajów
działalności przedsiębiorstw bezpośredniego inwestowania
43,7%
36,6%
http://www.sxc.hu
11,5%
4,3%
0,0%
produkcja
handel
usługi
produkcja i
handel
Źródło: wyniki badania.
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
produkcja i
usługi
1,8%
2,2%
handel i
usługi
produkcja,
handel i
usługi
Czynniki stymulujące podjęcie bezpośrednich inwestycji zagranicznych
w krajach „starej 15” Unii Europejskiej
http://www.sxc.hu
Źródło: wyniki badania.
nowe rynki zbytu
0,85
pełniejsze wykorzystanie posiadanych zasobów
0,82
bliskość istniejących rynków zbytu
0,81
przyjazny stosunek do przedsiębiorczości
0,81
stabilność przepisów prawnych
0,78
korzystne perspektywy wzrostu gospodarczego
0,77
regulacje prawne dotyczące działalności
gospodarczej w kraju lokaty
0,75
zmniejszenie ryzyka prowadzonej działalności
0,73
system podatkowy w kraju lokaty
0,73
dostępność zasobów pracy
0,72
znalezienie niszy rynkowej
0,70
podążanie za kontrahentem
0,68
ominięcie barier handlowych
0,68
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
0,00
0,20
0,40
0,60
Wskaźnik ważności
0,80
1,00
Czynniki stymulujące podjęcie bezpośrednich inwestycji zagranicznych
w krajach „nowej 12” Unii Europejskiej
Źródło: wyniki badania.
nowe rynki zbytu
0,84
pełniejsze wykorzystanie posiadanych zasobów
0,77
bliskość istniejących rynków zbytu
0,76
korzystne perspektywy wzrostu gospodarczego
0,76
ceny zasobów pracy
0,73
http://www.sxc.hu
stabilność przepisów prawnych
0,72
dostępność zasobów pracy
0,69
znalezienie niszy rynkowej
0,68
niska konkurencyjność przedsiębiorstw kraju
lokaty
0,68
przyjazny stosunek do przedsiębiorczości
0,67
regulacje prawne dotyczące działalności
gospodarczej w kraju lokaty
0,67
podążanie za kontrahentem
0,66
ominięcie barier handlowych
0,66
system podatkowy w kraju lokaty
0,00
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
0,64
0,20
0,40
0,60
Wskaźnik ważności
0,80
1,00
Czynniki stymulujące podjęcie bezpośrednich inwestycji zagranicznych
w krajach Europy Środkowo-Wschodniej (poza UE-12)
Źródło: wyniki badania.
nowe rynki zbytu
0,89
korzystne perspektywy wzrostu gospodarczego
0,80
znalezienie niszy rynkowej
0,78
bliskość istniejących rynków zbytu
0,77
http://www.sxc.hu
pełniejsze wykorzystanie posiadanych zasobów
0,75
ceny zasobów pracy
0,69
dostępność zasobów pracy
0,65
podążanie za kontrahentem
0,65
niska konkurencyjność przedsiębiorstw kraju lokaty
0,65
regulacje prawne dotyczące działalności
gospodarczej w kraju lokaty
0,57
zmniejszenie ryzyka prowadzonej działalności
0,56
ceny nieruchomości
0,55
ceny materiałów, półproduktów (usług
pomocniczych)
0,55
ominięcie barier handlowych
0,55
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
0,00
0,20
0,40
0,60
Wskaźnik ważności
0,80
1,00
Czynniki ograniczające podjęcie bezpośrednich inwestycji zagranicznych
w krajach „starej 15” Unii Europejskiej
Źródło: wyniki badania.
nasycony rynek zbytu
0,67
wysoka konkurencyjność firm kraju lokaty
0,65
ceny nieruchomości
0,61
http://www.sxc.hu
ceny zasobów pracy
0,61
brak możliwości znalezienia niszy rynkowej
0,58
wysokie podatki
0,57
ceny materiałów, półproduktów (usług
pomocniczych)
niekorzystne regulacje prawne dotyczące
działalności gospodarczej
0,57
0,56
ograniczona dostępność zasobów pracy
0,54
wysokie ryzyko działalności
0,51
niestabilność przepisów prawnych
0,51
korupcja
0,50
ceny zasobów surowcowych
0,49
ograniczona możliwość pełniejszego
wykorzystania posiadanych zasobów
0,49
przeszkody w handlu
0,49
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
0,00
0,20
0,40
0,60
Wskaźnik ważności
0,80
Czynniki ograniczające podjęcie bezpośrednich inwestycji zagranicznych
w krajach „nowej 12” Unii Europejskiej
Źródło: wyniki badania.
nasycony rynek zbytu
0,63
brak programów wsparcia dla inwestorów
0,60
wysoka konkurencyjność firm kraju lokaty
0,59
wysokie ryzyko działalności
0,53
http://www.sxc.hu
ceny zasobów pracy
0,52
niekorzystne regulacje prawne dotyczące
działalności gospodarczej
0,51
wysokie podatki
0,47
rozbudowana biurokracja
0,46
niestabilność przepisów prawnych
0,46
ceny nieruchomości
0,46
ceny materiałów, półproduktów (usług
pomocniczych)
0,43
brak możliwości znalezienia niszy rynkowej
0,43
mało przyjazny stosunek do przedsiębiorczości
0,40
ceny zasobów surowcowych
0,40
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
0,00
0,20
0,40
Wskaźnik ważności
0,60
0,80
Czynniki ograniczające podjęcie bezpośrednich inwestycji zagranicznych
w krajach Europy Środkowo-Wschodniej (poza UE-12)
Źródło: wyniki badania.
wysokie ryzyko działalności
0,66
rozbudowana biurokracja
0,64
http://www.sxc.hu
niestabilność przepisów prawnych
0,61
przeszkody w handlu
0,58
niekorzystne regulacje prawne dotyczące
działalności gospodarczej
0,57
korupcja
0,56
brak programów wsparcia dla inwestorów
0,55
mało przyjazny stosunek do przedsiębiorczości
0,55
ceny zasobów pracy
0,54
wysoka konkurencyjność firm kraju lokaty
0,52
wysokie podatki
0,51
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
0,00
0,20
0,40
Wskaźnik ważności
0,60
0,80
Stopień spełnienia oczekiwań związanych z podjęciem bezpośrednich
inwestycji zagranicznych
Źródło: wyniki badania.
rozszerzenie rynków zbytu
poprawa stanu posiadanych zasobów
obniżenie kosztów prowadzonej działalności
wzrost rentowności kapitału
wzrost wartości przedsiębiorstwa
35,9%
18,8%
9,4%
48,4%
15,6%
wysoki
średni
niski
18,8%
23,4%
42,2%
43,8%
26,6%
20,3%
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
6,3% 3,1%
17,2% 4,7% 4,7%
23,4%
6,3% 17,2%
10,9%
31,3%
0%
20%
40%
60%
nie spełniły się
nie mieliśmy oczekiwań
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
12,5%
20,3% 4,7% 10,9%
39,1%
21,9%
9,4%
25,0%
48,4%
ograniczenie ryzyka 6,3%
korzystanie z programów wsparcia dla inwestora
39,1%
80%
odmowa
100%
Ważność zasobów niematerialnych dla podjęcia bezpośrednich inwestycji
zagranicznych przez polskie przedsiębiorstwa
Źródło: wyniki badania.
0,0
0,5
Wskaźnik oceny (od 0 do 3)
1,0
1,5
2,0
wykształcenie pracowników
2,5
1,73
1,98
kwalifikacje zawodowe
1,81
predyspozycje psychofizyczne (zdolności, charakter, talenty)
2,06
wiedza i umiejętności pracowników
2,13
doświadczenie pracowników
2,06
postawy pracowników (przedsiębiorczość, zapał, inwencja)
przywództwo
1,94
kultura organizacyjna
1,92
system informacyjny (w tym IT)
1,91
bez znaczenia – „0”
umiarkowanie ważny – „1”
ważny – „2”
bardzo ważny – „3”
lojalność klientów
2,5
2,13
1,77
organizacyjne know-how
prawa własności intelektualnej
3,0
1,98
system zarządzania jakością
Skala oceny:
2,0
1,55
1,64
1,5
2,16
znajomość rynków
2,02
kanały dystrybucji
marka produktów/usług
2,17
jakość produktów/usług
2,20
współpraca z innymi przedsiębiorstwami
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
3,0
1,78
1,0
0,5
0,0
kapitał własny
finansowy
Ważność zasobów niematerialnych do budowania przewagi konkurencyjnej
w krajach lokaty bezpośrednich inwestycji zagranicznych
Źródło: wyniki badania.
0,0
0,5
Wskaźnik oceny (od 0 do 3)
1,0
1,5
2,0
wykształcenie pracowników
2,5
1,95
kwalifikacje zawodowe
2,27
predyspozycje psychofizyczne (zdolności, charakter, talenty)
2,16
wiedza i umiejętności pracowników
2,20
doświadczenie pracowników
2,27
postawy pracowników (przedsiębiorczość, zapał, inwencja)
2,25
przywództwo
1,98
kultura organizacyjna
1,97
system informacyjny (w tym IT)
1,95
system zarządzania jakością
organizacyjne know-how
Skala oceny:
prawa własności intelektualnej
bez znaczenia – „0”
umiarkowanie ważny – „1”
ważny – „2”
bardzo ważny – „3”
lojalność klientów
znajomość rynków
kanały dystrybucji
1,92
1,98
1,81
2,00
2,20
2,09
marka produktów/usług
2,20
jakość produktów/usług
2,20
współpraca z innymi przedsiębiorstwami
3,0
2,06
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
http://www.sxc.hu
Pespektywy dotyczące bezpośrednich inwestycji zagranicznych
polskich przedsiębiorstw
Źródło: wyniki badania.
odmowa
1,6%
trudno powiedzieć
6,3%
zamierzamy
rozwijać obecnie
posiadaną (-e) za
granicą spółkę (-i),
oddział (-y)
15,6%
zamierzamy się
wycofać
4,7%
zamierzamy
ograniczyć
4,7%
nie przewidujemy
zmian
53,1%
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
zamierzamy
otworzyć nową
(-e) spółkę (-i),
oddział (-y)
14,1%
http://www.sxc.hu
Katedra Inwestycji i Nieruchomości
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
ul. Gagarina 13A, 87-100 Toruń
www.econ.umk.pl
Grupa Naukowo-Badawcza „SKOLAR”
www.skolar.umk.pl
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania

Podobne dokumenty