Inżynieria Ruchu Morskiego - Akademia Morska w Szczecinie
Transkrypt
Inżynieria Ruchu Morskiego - Akademia Morska w Szczecinie
AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE Instytut Inżynierii Ruchu Morskiego Zakład Urządzeń Nawigacyjnych Ćwiczenie nr 9 Ocena dokładności wskazań odbiornika RS 5300C wraz z odbiornikiem CSI MBX-2 systemu DGPS. Szczecin 2006 Ćwiczenie nr 9: Temat: O cena dokładności wskazań odbiornika RS 5300C systemu DGPS Ocena dokładności wskazań odbiornika RS 5310 systemu DGPS 1. Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest praktyczne wykorzystanie odbiornika nawigacyjnego systemu GPS RS 5300C z panelem sterującym RS 5310 firmy Shipmate oraz odbiornika poprawek różnicowych CSI MBX-2 ze szczególnym uwzględnieniem funkcji GPS, DGPS i nawigacyjnych do określania pozycji oraz oceną jego dokładności na podstawie analizy statystycznej oraz teorii błędu. 2. Zakres przygotowania teoretycznego i części wstępnej sprawozdania: Do zaliczenia ćwiczenia obowiązuje znajomość zasady działania systemu GPS oraz DGPS. W szczególności obowiązuje: znajomość segmentów systemu GPS i DGPS, zasady pomiaru linii pozycyjnej i pozycji obserwowanej, procedury wyboru elipsoidy odniesienia, źródeł błędów, stosowanych filtrów statystycznych, zasady pomiaru poprawek różnicowych i ich transmisji, stosowanych formatów redukcji błędów poprawek, uzyskiwanych dokładności. Część wstępna sprawozdania winna zawierać - tabelę nagłówkową - cel ćwiczenia - opis układu pomiarowego - algorytm wykonywania ćwiczenia - tabele pomiarowe 3. Opis układu pomiarowego: Ćwiczenie wykonywane jest przy stanowisku w sali 408. Układ pomiarowy składa się z: − automatycznego odbiornika satelitarnego typu SHIPMATE RS 5300C GPS Navigator; − panelu sterującego użytkownika do tego odbiornika typu SHIPMATE RS 5310; − odbiornika poprawek różnicowych CSI MBX-2; − anteny odbiornika SHIPMATE RS5300C GPS umieszczonej na dachu uczelni; -2- Ćwiczenie nr 9: O cena dokładności wskazań odbiornika RS 5300C systemu DGPS − anteny odbiornika poprawek różnicowych (pętlowa, symbol MBL-1) umieszczonej na dachu uczelni. MBL-1 RS 5310 MBX-2 ANT GND POWER DATA ANT DGPS POWER RS 5300C GPS 12 VDC RTCM SC 104 12 VDC Rys. 3.1. Schemat połączeń urządzeń segmentu użytkownika systemu DGPS. Rys. 3.2. Odbiornik satelitarny GPS - SHIPMATE RS 5300C RS 5310 oraz z odbiornikiem poprawek różnicowych MBX-2. z panelem sterującym SHIPMATE RS 5300C (rys. 3.2) jest wielokanałowym odbiornikiem GPS z bogatymi możliwościami dołączenia urządzeń zewnętrznych (logu, żyrokompasu, plotera, -3- Ćwiczenie nr 9: O cena dokładności wskazań odbiornika RS 5300C systemu DGPS drukarki, paneli sterujących). Jego oprogramowanie wspiera następujące formaty transmisji danych: NMEA 0180 simple, NMEA 0180 complex, NMEA 0183, printer, FURUNO. Na panelu sterującym SHIPMATE RS 5310 (rys. 3.3) znajduje się 15, w większości wielofunkcyjnych, klawiszy. Funkcje opisane są na klawiszach i odnoszą się bezpośrednio do wywoływanych przez wciśnięcie klawiszy procedur. Użycie czerwonego klawisza razem z klawiszem funkcyjnym oraz wciśnięcie → po klawiszu funkcyjnym udostępnia dodatkowe funkcje. GPS 4 A 56 52. 798 N 13 32. 715 E 0 DI SP DATA LOCAL 11: 22 06 NOV 1996 TOGGLE WP/ PLOT CLEAR 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Rys. 3.3. Panel sterujący odbiornika satelitarnego GPS - SHIPMATE RS 5310. Zawsze warto mieć na uwadze, że: HELP - dostarcza użytkownikowi pomocnych informacji na temat wyświetlanych danych; TOGGLE - przełącza między możliwymi opcjami; CLEAR - kasuje błędnie wprowadzone dane i wychodzi z procedur; LIGHT - reguluje jasność; RED LIGHT - reguluje kontrast; 2×CLEAR - wyłącza wyświetlacz, po wciśnięciu dowolnego klawisza następuje ponowne włączenie. Panel czołowy odbiornika MBX-2 (rys. 3.4) zawiera wyświetlacz cyfrowy, diodę wskaźnikową „SIGNAL LOCK” i klawiaturę składającą się z trzech przycisków. W momencie, gdy odbierana jest wiadomość zawierająca poprawki dioda LOCK świeci się światłem ciągłym. Do poruszania się po funkcjach odbiornika służy klawiatura (dwa przyciski ze strzałkami i przycisk ENTER). Klawiatura ta umożliwia szybkie poruszanie się po funkcjach odbiornika. -4- Ćwiczenie nr 9: O cena dokładności wskazań odbiornika RS 5300C systemu DGPS Frq 288.00 ENTER SIGNAL LOCK MBX-2 CSI Radio Beacon Receiver Rys. 3.4. Panel czołowy odbiornika poprawek różnicowych CSI MBX-2 Strzałki służą do poruszania się z lewej do prawej strony „drzewa funkcji” (rys. 3.5). Wciśnięcie dwóch strzałek jednocześnie umożliwia powrót do poprzedniego poziomu menu. W przypadku, gdy ustawiony jest poziom 1 to przyciśnięcie dwóch strzałek jednocześnie powoduje włączanie i wyłączanie wyświetlacza. Przycisk ENTER używany jest do wybierania niższych poziomów menu lub do potwierdzania wprowadzonych danych. Aby przejść na wyższy poziom menu można także wybrać funkcję „Exit” i wcisnąć ENTER. -5- Ćwiczenie nr 9: O cena dokładności wskazań odbiornika RS 5300C systemu DGPS Power Up Software version Frequency Frq Alt Beacon MANUAL FRQ lub BEACON NAME Sel Beacon Set Freq Performance PRF Signal/Noise Ratio SNR MSK Mode MSK Rate Manual Rate 50 b/s 100 b/s 200 b/s Non Std Auto Mode Poprzednia stacja Auto Rate Signal Strength SS Level 1 Level 2 Setup Auto Srch Level Auto 1 Exit Return to level 1 gdy Auto Rate Brightness I/O Setup Exit Level 3 Return to level 2 Up/Down Input Baud Rate Exit NMEA-0183 None 300 Baud 1200 Baud 2400 Baud 4800 Baud 9600 Baud 19200 Baud Return to level 3 Level 4 Auto Srch Frequency Frq Station Data Beacon No. Auto Srch Performance PRF Manual Tune Signal/Noise Ratio SNR Setup Level Auto 2 Exit Return to level Auto 1 Return to Level 1 Brightness Signal Strength Level Auto 1 SS I/O Setup Erase Auto Exit Return to level Auto 2 Rys. 3.5. Wykaz funkcji odbiornika poprawek różnicowych CSI MBX-2 -6- Ćwiczenie nr 9: O cena dokładności wskazań odbiornika RS 5300C systemu DGPS 4. Wykonanie ćwiczenia: W trakcie wykonywania ćwiczenia należy sporządzać notatki dotyczące wykonywanych czynności, obliczeń oraz spostrzeżeń. 1) Włączyć panel użytkownika RS 5310 poprzez wciśnięcie dowolnego przycisku. Jeżeli wyświetlacze na panelu użytkownika pozostają ciemne (brak podświetlenia) to należy postąpić według podanej procedury. Włączyć zasilacz. Włączyć odbiornik RS 5300 C przełącznikiem na panelu czołowym. Świecenie diody żółtej sygnalizuje, że odbiornik jest włączony. 2) Ustawić w odbiorniku poprawek różnicowych (MBX-2) stację referencyjną HAMMERODDE. W tym celu wcisnąć ENTER, wybrać funkcję SEL BEACON, wcisnąć ENTER. Przyciskami strzałek wybrać HAMMERODE i wcisnąć ENTER. 3) Po wyborze stacji i zaświeceniu się diody „Lock” ustawić na wyświetlaczu MBX-2 „SNR” (stosunek sygnał/szum). 4) Ustawić elipsoidę odniesienia w RS 5310 na WGS-84 (wykaz elipsoid znajduje się w załączniku 1) poprzez wciśnięcie CONFIG, →, DATA, numer kodu, DATA. 5) Ustawić rodzaj demodulacji na MSK (MSK DEMODULATOR) poprzez wciśnięcie CONFIG, → do momentu pojawienia się na wyświetlaczu komunikatu o rodzaju wybranej demodulacji, DATA, TOGGLE, DATA. 6) Ustawić opcję „2D NAVIGATION” wykorzystując funkcję CONFIG. 7) Na ekranie górnym RS 5310 ustawić pozycję (przycisk POS), na ekranie dolnym ustawić śledzony segment kosmiczny (przycisk STAT). Zmiana ekranu odbywa się poprzez przełączanie przyciskami RED, DISP. O tym, który ekran jest aktywny informuje znak podkreślenia pojawiający się po lewej stronie wyświetlacza. 8) Przed przystąpieniem do pomiarów uzupełnić tabelę 1 wykorzystując funkcję STAT na RS 5310 (S/N po wciśnięciu →, EL oraz AZ po kolejnych wciśnięciach →): Data: ........ Godz.:....... SAT 1 SAT 2 SAT 3 SAT 4 NR: .......... NR: .......... NR: .......... NR: .......... EL: ........... EL: ........... EL: ........... EL: ........... Tabela 1. Informacja o wykorzystywanym segmencie kosmicznym. -7- AZ:........... AZ:........... AZ:........... AZ:........... S/N:.......... S/N:.......... S/N:.......... S/N:.......... Ćwiczenie nr 9: O cena dokładności wskazań odbiornika RS 5300C systemu DGPS 9) Przez 10 minut notować wskazania odbiornika (co 30 sekund), a wyniki obserwacji zamieścić w tabeli 2 (SNR z odbiornika MBX-2). L.p. Szerokość (ϕ) Długość (λ) HDOP Stosunek sygnał/szum Zmiany śledzonego (SNR) segmentu kosmicznego 1 ... 20 Tabela 2. Wyniki pomiarów. 10) Przełączyć odbiornik na „3D NAVIGATION” wykorzystując funkcję CONFIG. 11) Ustawić na górnym wyświetlaczu pozycję (przyciski RED, POS), a na dolnym śledzony segment kosmiczny. 12) Przed przystąpieniem do pomiarów uzupełnić tabelę 1. 13) Przez 10 minut notować wskazania odbiornika (co 30 sekund), a wyniki obserwacji zamieścić w tabeli 3. Uwaga ! - odczyt współrzędnych geograficznych pozycji i wysokości można uzyskać poprzez przełączanie przyciskiem „→” w funkcji RED, POS. L.p. Szerokość (ϕ) Długość (λ) Wysokość (h) PDOP Stosunek sygnał/szum (SNR) Zmiany śledzonego segmentu kosmicznego 1 ... 20 Tabela 3. Wyniki pomiarów. 14) Powtórzyć cykl pomiarowy (od punktu 6 ÷ 13) zmieniając uprzednio stację referencyjną na DZIWNÓW poprzez ustawienie częstotliwości 283.5 kHz. -8- Ćwiczenie nr 9: O cena dokładności wskazań odbiornika RS 5300C systemu DGPS 5. Opracowanie wyników badań. Do każdego poniższego podpunktu (1 – 4) należy zamieścić wnioski szczegółowe w aspekcie dokonywanych obliczeń i pomiarów. Na końcu sprawozdania zamieścić wnioski końcowe w aspekcie wykonywanego ćwiczenia. Są to warunki konieczne do pozytywnego zaliczenia sprawozdania. 1) Obliczyć wartości średnie i odchylenia standardowe ϕ, λ, h. 2) Obliczyć koła błędów dla pozycji uzyskanych z czterech serii pomiarowych. 3) Przedstawić na wykresach przebieg zmian ϕ, λ, h w funkcji czasu w zależności od wykorzystanej stacji referencyjnej i rodzaju nawigacji (2D lub 3D). 4) Obliczyć odległości pomiędzy pozycjami średnimi uzyskanymi z pomiarów, a pozycją geodezyjną laboratorium określoną na elipsoidzie WGS 84: ϕ = 53° 25′ 44,71″ N λ = 014° 33′ 49,02″ E 5) Sprawozdanie zakończyć wnioskami z przeprowadzonych badań. UWAGA: W sprawozdaniu należy zamieścić oryginał tabel pomiarowych. -9- Ćwiczenie nr 9: O cena dokładności wskazań odbiornika RS 5300C systemu DGPS Tabele pomiarowe Stacja różnicowa: . . . . . . . . . . . . . . . . Data: ........ Godz.:....... L.p. SAT 1 SAT 2 SAT 3 SAT 4 Szerokość (ϕ) NR: .......... NR: .......... NR: .......... NR: .......... Długość (λ) EL: ........... EL: ........... EL: ........... EL: ........... HDOP AZ:........... AZ:........... AZ:........... AZ:........... S/N:.......... S/N:.......... S/N:.......... S/N:.......... Stosunek sygnał/szum Zmiany śledzonego (SNR) segmentu kosmicznego 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Osoby wykonujące ćwiczenie: Podpis prowadzącego: - 10 - Ćwiczenie nr 9: O cena dokładności wskazań odbiornika RS 5300C systemu DGPS Tabele pomiarowe Stacja różnicowa: . . . . . . . . . . . . . . . . Data: ........ Godz.:....... L.p. Szerokość (ϕ) SAT 1 SAT 2 SAT 3 SAT 4 NR: .......... NR: .......... NR: .......... NR: .......... Długość (λ) Wysokość (h) EL: ........... EL: ........... EL: ........... EL: ........... PDOP 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Osoby wykonujące ćwiczenie: Podpis prowadzącego: - 11 - AZ:........... AZ:........... AZ:........... AZ:........... Stosunek sygnał/szum (SNR) S/N:.......... S/N:.......... S/N:.......... S/N:.......... Zmiany śledzonego segmentu kosmicznego Ćwiczenie nr 9: O cena dokładności wskazań odbiornika RS 5300C systemu DGPS Tabele pomiarowe Stacja różnicowa: . . . . . . . . . . . . . . . . Data: ........ Godz.:....... L.p. SAT 1 SAT 2 SAT 3 SAT 4 Szerokość (ϕ) NR: .......... NR: .......... NR: .......... NR: .......... Długość (λ) EL: ........... EL: ........... EL: ........... EL: ........... HDOP AZ:........... AZ:........... AZ:........... AZ:........... S/N:.......... S/N:.......... S/N:.......... S/N:.......... Stosunek sygnał/szum Zmiany śledzonego (SNR) segmentu kosmicznego 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Osoby wykonujące ćwiczenie: Podpis prowadzącego: - 12 - Ćwiczenie nr 9: O cena dokładności wskazań odbiornika RS 5300C systemu DGPS Tabele pomiarowe Stacja różnicowa: . . . . . . . . . . . . . . . . Data: ........ Godz.:....... L.p. Szerokość (ϕ) SAT 1 SAT 2 SAT 3 SAT 4 NR: .......... NR: .......... NR: .......... NR: .......... Długość (λ) Wysokość (h) EL: ........... EL: ........... EL: ........... EL: ........... PDOP 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Osoby wykonujące ćwiczenie: Podpis prowadzącego: - 13 - AZ:........... AZ:........... AZ:........... AZ:........... Stosunek sygnał/szum (SNR) S/N:.......... S/N:.......... S/N:.......... S/N:.......... Zmiany śledzonego segmentu kosmicznego Ćwiczenie nr 9: O cena dokładności wskazań odbiornika RS 5300C systemu DGPS Załącznik [1] - Lista elipsoid odniesienia wykorzystywanych w odbiorniku SHIPMATE RS5300C. Przed naniesieniem pozycji z RS 5300 C na mapę należy upewnić się, czy mapa skonstruowana jest według tej samej elipsoidy odniesienia (Datum), która aktualnie jest stosowana do wyliczenia φ i λ w odbiorniku GPS. Numeracja elipsoid w RS 5300 C (po wciśnięciu CONFIG POS w RS 5310): 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 WGS 84 European (International) Datum North American 1927 (Clarke) Datum North American 1927 Datum Alaska & Canada Tokyo (Bessel) Datum Australian Geodetic (Australian National) Ordnance Survey of Great Britain 1936 (AIRY) South American-Provisional South American South American-Corrego Alegre (International) South American-Campo Inchauspe (International) South American-Chau Astro (International) South American-Yacare (International) * Old Hawaiian (International) Maui* Old Hawaiian (International) Oahu* Old Hawaiian (International) Kauai* Adindan (Clarke 1880) ARC 1950 (Clarke 1880) Bukit Rimpah (Bessel) * Camp Area Astro (International) * Djakarta (Bessel) Geodetic Datum 1949 (International) Ghana (WGS 84) ** Guam 1963 (Clarke 1866) Segara (Bessel) * Serindung (WGS 84) ** Herat North (International) * Hjorsey 1955 (International) 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 Hu-Tzu-Shan (International) * Indian (Everest) Ireland 1965 (Modified Everest) Kertau-Malayan, Revised Triangulation, Modified Everest Liberia 1964 (Clarke 1880) Luzon (Clarke 1866) Merchik Clarke 1880) Montjong Lowe (WGS 84) ** Nigeria-Minna (Clarke 1880) Qurnoq (International) Qurnoq Datum 1927 (International), covers the area from Cape Farvel to Cape Alexander Scoresbysund Datum 1952 (International), covers the area along the coast from approx. 60°N to 75°N Angmassalik Datum 1958 (International), covers the area around Angmassalik Sierra Leone 1960 (WGS 84) Tanarieve Observatory 1924* Timbalai (Bessel) Voirol (WGS 84) ** Special Datum (SD) MGRS Related Indian Datum (Everest) SD Luzon Special (Clarke 1866) SD Tokyo Special (Bessel) SD WGS 84 Special WGS 72 Swedish Datum (Updated Bessel) Dokładnie określone elipsoidy odniesienia (oraz zera mapy) to np. 02 North American 1927 lub 01 European Datum. Maksymalny błąd przy ich konwersji do WGS 84 nie powinien przekroczyć 25 m. Przy mniej dokładnie odwzorowanych elipsoidach błąd konwersji może sięgać kilkuset metrów.* * ** elipsoidy o gorszej dokładności konwersji na WGS 84 nie jest przeprowadzana konwersja z tej elipsoidy na WGS 84, w związku z tym pozycja pokazywana jest tylko w WGS 84 - 14 -