Autoreferat dr n. med. Iwony Szymusik
Transkrypt
Autoreferat dr n. med. Iwony Szymusik
AUTOREFERAT Dr n. med. Iwona Szymusik I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii Warszawski Uniwersytet Medyczny AUTOREFERAT – Spis treści I. Dane osobowe ...................................................................................................................... 2 II. Wykształcenie ...................................................................................................................... 2 III. Praca dydaktyczna i działalność organizacyjna ................................................................... 3 IV. Działalność popularyzująca naukę ....................................................................................... 4 V. Praca naukowa...................................................................................................................... 5 VI. Wskazanie osiągniecia wynikającego z art. 16 ust .2 ustawy z dnia 14 marca 2003 r.o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (dz. U. Nr 65, poz. 595 ze zm) ......................................................................................................... 6 A. Wykaz prac ............................................................................................................................ 6 B. Skrócone omówienie celu naukowego wyżej wymienionych prac i osiągniętych wyników ................................................................................................................................................. 8 C. Analiza poszczególnych prac ................................................................................................. 10 VII. Omówienie pozostałych osiągnięć naukowo-badawczych ................................................... 19 A. Dane bibliometryczne ............................................................................................................ 19 B. Tematyka pozostałych prac badawczych ............................................................................... 19 VIII. Streszczenie prac ze zjazdów międzynarodowych, krajowych, prac poglądowe oraz rozdziały w podręcznikach ............................................................................................................. 24 IX. Projekty badawcze ............................................................................................................... 28 X. Nagrody ................................................................................................................................ 28 1 I. DANE OSOBOWE Imię i Nazwisko : Iwona Szymusik Tytuł naukowy: Doktor nauk medycznych Stanowisko: Adiunkt Adres służbowy : I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego 02-015 Warszawa, Plac Sokratesa Starynkiewicza 1/3 Tel. +48 5830300, Fax +48 5830302 II. WYKSZTAŁCENIE Posiadane dyplomy, stopnie naukowe/artystyczne - z podaniem nazwy, miejsca i roku ich uzyskania oraz tytuł rozprawy doktorskiej. A. 11.06. 2003 Akademia Medyczna w Warszawie - Dyplom lekarza medycyny - 12.03. 2012 uzyskanie tytułu specjalisty z położnictwa i ginekologii - listopad 2015: rozpoczęcie specjalizacji z endokrynologii ginekologicznej i rozrodczości B. 20.05.2009 - Uzyskanie tytułu doktora nauk medycznych w I Wydziale Lekarskim Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego – praca doktorska pt: Analiza przebiegu ciąż uzyskanych metodą zapłodnienia pozaustrojowego (obrona z wyróżnieniem) Promotor pracy doktorskiej: prof . dr hab. Mirosław Wielgoś Recenzenci: prof. dr hab. Sławomir Wołczyński, prof. dr hab. Roman Smolarczyk C. Dodatkowe osiągnięcia - 05.09.2013 Uzyskanie tytułu Clinical Embryologist nadanego przez ESHRE (European Society of Human Reproduction and Embryology) - Staż 18.10-18.11.2010 w Rush University Medical Center and Women’s Health Consultants w Chicago pod kierownictwem prof. Ewy Radwańskiej (Fellowship in Reproductive Endocrinology and Infertility) 2 III. PRACA DYDAKTYCZNA I DZIAŁALNOŚĆ ORGANIZACYJNA Praca naukowo-badawcza i kliniczna wiąże się nieodzownie z dydaktyką. Od 2004 roku prowadzę wykłady, seminaria i ćwiczenia z zakresu położnictwa i ginekologii dla studentów I Wydziału Lekarskiego, Wydziału Nauki o Zdrowiu oraz Stomatologii. Początkowo pracę dydaktyczną wykonywałam jako doktorant IWL, następnie po obronie doktoratu w 2009 roku na stanowisku adiunkta. W ostatnich latach prowadziłam również zajęcia kliniczne ze studentami programu Erasmus. Poza obowiązkami nauczyciela akademickiego główna część mojej pracy dydaktycznej dotyczy Studenckiego Koła Naukowego działającego przy I Klinice Położnictwa i Ginekologii WUM. Od początku mojej pracy w Klinice jestem opiekunem SKN. Przez ponad 10 lat prowadząc koło naukowe przygotowuję ze studentami prace badawcze, abstrakty i wystąpienia na konferencje krajowe i zagraniczne. Nasza współpraca w ostatnich latach zaowocowała kilkoma publikacjami w czasopismach z listy filadelfijskiej. Współorganizowałam ze studentami SKN ogólnopolskie konferencje o tematyce ginekologiczno-położniczej, bardzo pozytywnie odebrane przez studentów medycyny z innych miast w kraju. Pełniąc funkcję opiekuna dydaktycznego koła naukowego organizuję od lat obozy wakacyjne w Pucku, gdzie studenci odbywają praktyki pod moim nadzorem, jak również spotykamy się na codziennych seminariach tematycznych. W roku 2014 i 2015 organizowaliśmy w ramach obozu dodatkowo jednodniowe konferencje naukowe. Moja wieloletnia praca w SKN została dwukrotnie nagrodzona przez Rektora WUM w latach 2013 i 2014 (nagroda dydaktyczna III stopnia za kierownictwo i nadzór merytoryczny oraz organizacyjny nad działalnością Studenckiego Koła Naukowego przy I Klinice Położnictwa i Ginekologii). W roku 2015 SKN zdobyło pierwsze miejsce w ogólnouczelnianym rankingu kół naukowych, a moja praca została ponownie nagrodzona przez Rektora WUM w maju 2016 roku dydaktyczną nagrodą zespołową II stopnia. W roku 2016 zakwalifikowano również do realizacji mini-grant studencki, którego jestem opiekunem (1W51/NM1/16: Ocena przydatności klinicznej elafin and secretory leukocyte protease inhibitor (SLPI) w wydzielinie kanału szyjki macicy w szacowaniu ryzyka porodu przedwczesnego w ciążach bliźniaczych”). W ramach pozastudenckiej pracy dydaktycznej byłam promotorem pomocniczym pracy doktorskiej Jarosława Grzeszczyka pt. „Ocena czynników wpływających na częstość porodów drogą cięcia cesarskiego” (obrona 14.11.2013). Byłam również promotorem pracy magisterskiej Marleny Kocia z Wydziału Nauki o Zdrowiu pt: „Ocena wiedzy studentów 3 studiów II stopnia na kierunku Położnictwo na temat wybranych metod leczenia niepłodności” (obrona w dniu 07.09.2016). Dodatkowa działalność organizacyjna: Cykliczny wykładowca w trakcie doskonalącego kursu specjalizacyjnego „Diagnostyka i leczenie niepłodności”, prowadzonego przez I Klinikę Położnictwa i Ginekologii WUM (lata 2013 i 2014) Cykliczny wykładowca w organizowanym w 2016 roku przez ViaMedica szkoleniu „Standardy w położnictwie i ginekologii w aspekcie nowych aktów prawnych” – wykład: Postępowanie z niepłodną parą Organizacja ogólnopolskich konferencji naukowych dla studentów uczelni medycznych i młodych lekarzy wraz ze Studenckim Kołem Naukowym - II Ogólnopolska konferencja studenckich ginekologicznych kół naukowych „Stany nagłe w ginekologii i położnictwie” (6-7.04.2013) - Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Problemy Interdyscyplinarne w Ciąży” Warszawa (8 marca 2015) - Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Weekend z ginekologią” (Warszawa 2728.02.2016) Działalność organizacyjna pozastudencka: 2007-2010: Redakcja pisma „Położnictwo, Ginekologia i Medycyna Rozrodu” – sekretarz, tłumaczenie artykułów 2004-2007: Redakcja „Ginekologii Polskiej” – pracownik techniczny IV. DZIAŁALNOŚĆ POPULARYZUJĄCA NAUKĘ Autorstwo / współautorstwo 13 prac poglądowych, w tym 5 opublikowanych w czasopismach z listy filadelfijskiej Współautorstwo rozdziału „Ciąża po leczeniu niepłodności” w książce „Leczenie niepłodności” (red. L. Putowski, Wrocław, 2011) Autorstwo / współautorstwo rozdziałów w cyklu wydawniczym „Biblioteka ginekologa praktyka” (łącznie 8 rozdziałów w latach 2010-2016; dane bibliometryczne w załączniku) 4 V. PRACA NAUKOWA (PODSUMOWANIE na podstawie bibliometrii) Zagraniczne czasopisma przed Polskie czasopisma przed doktoratem/po doktoratem/po doktoracie doktoracie/łącznie /łącznie Oryginalne 11 / 21 / 32 10 / 6 / 16 Kazuistyka 2/1/3 3/3/6 Poglądowe 0/2/2 1/8/9 Rozdziały 0/0/0 0/8/8 Listy 0/1/1 0/0/0 Komentarze 0/0/0 0/0/0 Łącznie 13 / 25 / 38 14 / 25 / 39 Łącznie 48 publikacji z Impact Factor, w tym 7 jako pierwszy autor i 10 jako autor korespondencyjny. Łączny współczynnik oddziaływania IF (bez abstraktów i streszczeń zjazdowych): IF 53,689 (w tym po doktoracie IF 39,042) Łączny współczynnik MSWiN/KBN: 914,5 (w tym po doktoracie 625) Liczba cytowań ( bez autocytowań) z bazy Web of science z dnia 26.08.2016 = 99 Index Hirscha z bazy Web of Science z dnia 26.08.2016 roku = 6 Podsumowanie doniesień zjazdowych: - przed doktoratem: zagraniczne - 15, krajowe - 8 - po doktoracie: zagraniczne - 10 Łącznie doniesień zjazdowych - 33, w tym zagranicznych - 25, krajowych - 8 Publikacje pełnotekstowe w suplementach czasopism: przed doktoratem 3, po doktoracie – 1. 5 VI. WSKAZANIE OSIĄGNIECIA WYNIKAJĄCEGO Z ART. 16 UST .2 USTAWY Z DNIA 14 MARCA 2003 R.O STOPNIACH NAUKOWYCH I TYTULE NAUKOWYM ORAZ O STOPNIACH I TYTULE W ZAKRESIE SZTUKI(DZ. U. NR 65,POZ. 595 ZE ZM) TYTUŁ OSIĄGNIĘCIA NAUKOWEGO: Optymalizacja opieki ginekologiczno-położniczej oraz perinatologicznej u pacjentek diagnozowanych i leczonych z powodu niepłodności. A. WYKAZ PRAC Cykl prac stanowiących osiągnięcie naukowe: 1. Szymusik I, Węgrzyn P, Marianowski P, Dziadecki W, Bablok L, Wielgoś M. Is midgestational cervical length measurement as sensitive prediction factor of preterm delivery in IVF as in spontaneous singleton pregnancies? Neuro Endocrinol Lett. 2011;32(4):453-7. Wskaźnik IF: 1,296 Punkty MNiSW: 15 Wkład merytoryczny habilitantki: 75% - wykonywanie badań, zbieranie materiału, przegląd piśmiennictwa oraz przygotowywanie i napisanie manuskryptu. 2. Szymańska M, Horosz E, Szymusik I, Bomba-Opoń D, Wielgoś M. Gestational diabetes in IVF and spontaneous pregnancies. Neuro Endocrinol Lett. 2011;32(6):8858. Wskaźnik IF: 1,296 Punkty MNiSW: 15 Wkład merytoryczny habilitantki: 30% - zbieranie i analiza materiału, oraz udział w przygotowywaniu manuskryptu. 3. Szymusik I, Kosińska-Kaczyńska K, Bomba-Opoń D, Wielgoś M. IVF versus spontaneous twin pregnancies--which are at higher risk of complications? J Matern Fetal Neonatal Med. 2012;25(12):2725-8. Wskaźnik IF: 1,518 Punkty MNiSW: 25 Wkład merytoryczny habilitantki: 75% - zbieranie materiału, przegląd piśmiennictwa oraz przygotowywanie i napisanie manuskryptu. 6 4. Pietrzak B, Mazanowska N, Kociszewska-Najman B, Szymusik I, Grzechocińska B, Pazik J, Jabiry-Zieniewicz Z, Popow A, Wielgoś M. Successful Pregnancy Outcome after In Vitro Fertilization in a Kidney Graft Recipient: A Case Report and Literature Review. Ann Transplant. 2015;20:338-41. Wskaźnik IF: 1,032 Punkty MNiSW: 20 Wkład merytoryczny habilitantki: 30% - zbieranie materiału, przegląd piśmiennictwa oraz przygotowywanie manuskryptu; ponadto udział w prowadzeniu pacjentki i przeprowadzenie pobrania komórek jajowych 5. Marianowski P, Dąbrowski FA, Zyguła A, Wielgoś M, Szymusik I. Do We Pay Enough Attention to Culture Conditions in Context of Perinatal Outcome after In Vitro Fertilization? Up-to-Date Literature Review. Biomed Res Int. 2016;2016:3285179. Wskaźnik IF: 2,134 Punkty MNiSW: 20 Wkład merytoryczny habilitantki: 45% - przygotowanie przeglądu literatury, analiza danych oraz pisanie manuskryptu, autor korespondencyjny. 6. Szymusik I, Marianowski P, Zyguła A, Wielgoś M. Poor responders in IVF - is there any evidence-based treatment for them? Neuro Endocrinol Lett. 2015 Aug 29;36(3):209-213 Wskaźnik IF: 0,946 Punkty MNiSW: 15 Wkład merytoryczny habilitantki: 85% - przygotowanie przeglądu literatury, analiza danych oraz napisanie manuskryptu. 7. Bablok L, Dziadecki W, Szymusik I, Wołczyński S, Kurzawa R, Pawelczyk L, Jędrzejczak P, Hanke W, Kamiński P, Wielgoś M. Patterns of infertility in Poland multicenter study. Neuro Endocrinol Lett. 2011;32(6):799-804. Wskaźnik IF: 1,296 Punkty MNiSW: 15 Wkład merytoryczny habilitantki: 26% - zbieranie materiałów w trakcie badania wieloośrodkowego, przegląd piśmiennictwa oraz przygotowywanie manuskryptu. 8. Szymusik I, Grzechocińska B, Marianowski P, Kaczyński B, Wielgoś M. Factors influencing the severity of pain during hysterosalpingography. Int J Gynaecol Obstet. 2015 May;129(2):118-22 7 Wskaźnik IF: 1,674 Punkty MNiSW: 25 Wkład merytoryczny habilitantki: 70% - prowadzenie badania klinicznego, zbieranie materiału do pracy, przegląd literatury oraz pisanie manuskryptu. B. SKRÓCONE OMÓWIENIE CELU NAUKOWEGO WYŻEJ WYMIENIONYCH PRAC I OSIĄGNIĘTYCH WYNIKÓW Niepłodność została zdefiniowana jako niemożność zajścia w ciążę w ciągu roku regularnego współżycia bez stosowania środków antykoncepcyjnych i uznana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) za chorobę, gdyż narusza zasadę zdrowia fizycznego i psychicznego. Ze względu na skalę problemu niepłodność zaliczono do chorób społecznych, jako że dotyczy około 15-20% par. Polskie statystyki w tym aspekcie zbliżone są do światowych. W ciągu ostatnich 40 lat dość radykalnie zmieniło się podejście do diagnostyki i leczenia niepłodności, za co w dużej mierze odpowiedzialne jest wprowadzenie do praktyki klinicznej technik wspomaganego rozrodu (ART – assisted reproductive techniques), a przede wszystkim zapłodnienia pozaustrojowego (IVF – in vitro fertilization). Kolejnym aspektem omawianego problemu są zmiany demograficzne w populacji. Nowe możliwości pozwoliły kobietom na zdobywanie lepszego wykształcenia oraz rozwój kariery zawodowej, co pociągnęło za sobą w sposób oczywisty opóźnianie macierzyństwa. Nie bez znaczenia pozostaje późniejsze zawieranie małżeństw, częstsze rozwody, większa skuteczność nowych metod antykoncepcji oraz wpływ chorób przenoszonych drogą płciową, z których wiele może negatywnie oddziaływać na płodność. Niepłodność, jako choroba społeczna, jest w pewnym sensie sytuacją wyjątkową, gdyż dotyczy jednocześnie dwojga osób, których wspólnym celem jest posiadanie potomstwa. Należy zawsze brać pod uwagę wielopłaszczyznowość problemu danej pary w trakcie diagnostyki i leczenia, a przyczyn zawsze poszukiwać po obu stronach. W literaturze niewiele jest prac epidemiologicznych dotyczących poszczególnych przyczyn niepłodności w Polsce. Swego rodzaju uzupełnieniem tej luki jest badanie wieloośrodkowe stanowiące jedną z pozycji w cyklu moich publikacji. Od narodzin Louise Brown w 1978 roku wyniki zapłodnienia pozaustrojowego ciągle się poprawiają. Niezwykły postęp biotechnologiczny w medycynie rozrodu umożliwia coraz większej liczbie ludzi posiadanie upragnionego potomstwa. Należy mieć bowiem na uwadze, 8 że z punktu widzenia niepłodnej pary jedynym satysfakcjonującym wynikiem leczenia jest urodzenie zdrowego dziecka, dlatego też najczęściej zadawane przez pacjentki pytanie dotyczy skuteczności terapii technikami wspomaganego rozrodu, przedstawione w postaci odsetka dla poszczególnych metod. Poza skutecznością leczenia kolejnym bardzo ważnym aspektem dla ludzi z problemem niepłodności jest zdrowie przyszłego potomstwa. Przeważająca liczba doniesień w światowym piśmiennictwie podaje, że ciąże po leczeniu niepłodności technikami wspomaganego rozrodu obarczone są większym ryzykiem powikłań i niekorzystnych wyników położniczych. Teoretyzując, można by wymienić bardzo wiele czynników, które potencjalnie mają na to wpływ. Pierwszą grupę stanowią czynniki demograficzne i epidemiologiczne niezwiązane z samą techniką zapłodnienia, a więc przede wszystkim wiek rodziców, przyczyna niepłodności oraz jej ewentualne genetyczne uwarunkowania. Druga grupa to szeroko pojęte czynniki związane z techniką zapłodnienia in vitro. Największe kontrowersje, zwłaszcza natury etycznej i religijnej, budzi manipulowanie gametami i zarodkami ludzkimi w warunkach laboratoryjnych, a więc cały proces pozyskiwania oocytów, zapłodnienie i hodowla poza ustrojem kobiety, jak również selekcja zarodków do transferu czy przedimplantacyjna diagnostyka genetyczna. Nie można pominąć również czynników laboratoryjnych sensu stricte – czasu i jakości hodowli, składu pożywek hodowlanych, warunków fizyko-chemicznych. Problematyka jest niewątpliwie wieloczynnikowa. Jedna z publikacji w moim cyklu dotyka właśnie problematyki wpływu czynników biotechnologicznych na przebieg ciąż w tej grupie pacjentów. Należy przyjąć, iż głównymi czynnikami wpływającymi na dobrostan dzieci po zapłodnieniu pozaustrojowym są ciąże wielopłodowe i niska masa urodzeniowa, a więc w dużej mierze wcześniactwo wraz ze wszystkimi towarzyszącymi mu problemami. Wokół tych dwóch powikłań skupia się większość uwagi perinatologów. Wraz z rozpowszechnieniem technik wspomaganego rozrodu na przełomie lat znacząco wzrósł odsetek ciąż wielopłodowych. Zjawisko to, które rodzicom wydaje się z pozoru sukcesem, jest obecnie najczęstszym powikłaniem leczenia niepłodności. Strategia elektywnego transferu pojedynczego zarodka (eSET – elective single embryo transfer) w populacji dobrze rokującej, preferowana w Europie Zachodniej i Północnej, a także rekomendowana przez trzyletni program refundacyjny Ministerstwa Zdrowia w Polsce, jest jedną z praktyk mających ograniczyć problem ciąż wielopłodowych i wcześniactwa. Niemniej jednak żadna z dotychczas znanych metod profilaktyki i leczenia nie pozwoliła całkowicie wyeliminować wspomnianych powikłań ciąży. Problematyka ciąż 9 wielopłodowych, jak również sposobu przewidywania ryzyka porodu przedwczesnego w ciążach po IVF zawarta jest również w moich publikacjach. Najważniejszym obecnie zadaniem, zwłaszcza w naszym kraju, jest rzetelna analiza wpływu stosowanych technik rozrodu wspomaganego na zdrowie matek i ich dzieci. Uważa się powszechnie, że nadzór jest narzędziem doskonalenia praktyki medycznej i wszelkiego postępu, zatem analiza wiarygodnych danych dotyczących wyników leczenia stanowi jedyną drogę do krytycznej oceny jakości procesu terapeutycznego i jego ewentualnej poprawy w przyszłości. C. ANALIZA POSZCZEGÓLNYCH PRAC Ad. 1 – Czy pomiar długości szyjki macicy w połowie ciąży jest równie czułym czynnikiem predykcyjnym porodu przedwczesnego w ciążach pojedynczych po IVF w porównaniu do ciąż samoistnych? Poród przedwczesny jest jednym z najważniejszych problemów w perinatologii. Pomimo imponującego rozwoju medycyny w ostatnich dekadach odsetek porodów przedwczesnych nie zmienia się istotnie. Wynika to prawdopodobnie z braku efektywnego testu przesiewowego oraz skutecznej interwencji. W Polsce, w zależności od regionu, problem wcześniactwa dotyczy od 4,5% do 12% ciąż. Wiele badań klinicznych z ostatnich lat wskazuje, że ultrasonograficzne badanie długości szyjki macicy w połowie ciąży jest na chwilę obecną najlepszym niezależnym czynnikiem predykcyjnym porodu przedwczesnego, zwłaszcza w grupie niskiego ryzyka. Przedstawiana przeze mnie praca jest efektem realizacji grantu pt: „ Epidemiologia zagrożeń prokreacyjnych w Polsce – wieloośrodkowe prospektywne badanie kohortowe”, prowadzonego w naszym ośrodku. W projekcie tym byłam głównym badaczem zadania „Ocena ultrasonograficzna szyjki macicy jako czynnik prognostyczny porodu przedwczesnego”. Celem pracy była ocena rozkładu długości szyjki macicy w połowie ciąży w grupie samoistnych ciąż pojedynczych oraz w ciążach pojedynczych po zapłodnieniu pozaustrojowym (IVF). Podjęto próbę weryfikacji, czy ten konkretny parametr w ciążach po IVF jest równie dobrym czynnikiem predykcyjnym porodu przedwczesnego jak w populacji ogólnej. Analizie poddano 451 kobiet rasy kaukaskiej w ciążach pojedynczych (344 samoistne, 107 po IVF), u których wykonywano przezpochwowy ultrasonograficzny pomiar długości szyjki macicy pomiędzy 22 a 24 tygodniem ciąży. Odsetek wcześniactwa w obu 10 grupach wynosił 15% (IVF) oraz 7% (ciąże samoistne). Nie wykazano korelacji pomiędzy wiekiem pacjentek, przedciążowym indeksem masy ciała i długością szyjki macicy w obu podgrupach. Bez względu na sposób koncepcji relacja pomiędzy długością szyjki macicy a długością trwania ciąży miał charakter pozytywny. Niemniej jednak skalkulowane parametry czułości, swoistości, dodatniej i ujemnej wartości predykcyjnej dla długości szyjki macicy w obu grupach wykazały, że dla ciąż po zapłodnieniu pozaustrojowym jest ona mniej dokładnym testem przesiewowym. Praca potwierdza, że ciąże po zapłodnieniu pozaustrojowym obarczone są dodatkowymi czynnikami ryzyka porodu przedwczesnego, a pomiar długości szyjki macicy nie ma tak dobrej wartości predykcyjnej w tej grupie pacjentek. Ad. 2 – Cukrzyca ciążowa w ciążach samoistnych i po zapłodnieniu pozaustrojowym W kolejnej pracy poruszono problematykę cukrzycy ciążowej (GDM) w ciążach po zapłodnieniu pozaustrojowym w porównaniu do ciąż samoistnych. Rosnąca liczba pacjentek leczonych metodami wspomaganego rozrodu skłoniła autorów do porównania przebiegu ciąż powikłanych cukrzycą w obu grupach w poszukiwaniu odrębności. Pod uwagę wzięto dane matczyne, przebieg ciąży oraz wyniki noworodkowe. Analizą objęto cukrzycową bazę danych kliniki, z której do badania włączono 36 kobiet z GDM w ciążach po zapłodnieniu pozaustrojowym oraz 137 pacjentek z GDM w ciążach po samoistnej koncepcji. Grupę kontrolną dobrano pod kątem wieku pacjentek oraz przedciążowego indeksu masy ciała. W pracy wykazano, że przybytek masy ciała do czasu rozpoznania cukrzycy ciążowej w obu grupach był porównywalny. W zbliżonym wieku ciążowym pacjentki trafiały również pod opiekę poradni cukrzycowej. Podstawową istotną statystycznie różnicą w obu badanych grupach były stężenia glikemii na czczo w pierwszym trymestrze ciąży: w ciążach po zapłodnieniu pozaustrojowym wynosiły 89±16,2mg/dl vs 83±11,3mg/dl w ciążach spontanicznych. Wyniki testu obciążenia 75g glukozy w drugim trymestrze dawały już wyniki porównywalne, podobnie jak stężenia glikemii w trakcie leczenia cukrzycy ciążowej. Ponadto nie zaobserwowano różnic w biometrii płodów w obu grupach (pomiary obwodu brzucha w trzecim trymestrze oraz percentyle masy ciała), w masach urodzeniowych noworodków ani w powikłaniach okresu noworodkowego. Warto zwrócić uwagę na fakt, iż pacjentki w ciążach po IVF z cukrzycą ciążową istotnie częściej rozwijały stan przedrzucawkowy niż kobiety z grupy kontrolnej (8,3% vs 3,6%; p=0.04). 11 Praca pozwoliła na wyciągnięcie wniosku, że wczesna diagnostyka i interwencja w cukrzycy ciążowej w grupie pacjentek po IVF może mieć szczególne znaczenie dla zapobiegania rozwojowi powikłań. Ad. 3 – Ciąże bliźniacze po zapłodnieniu pozaustrojowym oraz samoistne – które mają większe ryzyko powikłań? W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat odsetki ciąż wielopłodowych znacząco wzrosły na całym świecie. Niewątpliwie przyczyniła się do tego rosnąca popularność i skuteczność technik wspomaganego rozrodu. Dane z ostatnich lat wskazują, że w Europie odsetek ciąż bliźniaczych po zapłodnieniu pozaustrojowym utrzymuje się na poziomie około 20. Większość badań dotyczących ciąż pojedynczych po IVF sugeruje, że są one obarczone większym ryzykiem porodu przedwczesnego, niskiej masy urodzeniowej, straty ciąży oraz zachorowalności noworodkowej. Jednocześnie dane dotyczące bliźniąt nie są tak jednoznaczne. Celem tej pracy badawczej była analiza przebiegu ciąż bliźniaczych po zapłodnieniu pozaustrojowym, drogi porodu, wyników i powikłań noworodkowych w porównaniu do wyników ciąż bliźniaczych poczętych samoistnie. Analizą objęto 43 pacjentki po IVF oraz 83 w ciążach bliźniaczych samoistnych, które były prowadzone w klinice i urodziły w tym samym przedziale czasowym (lata 2005-2009). Z badania wykluczono ciąże bliźniacze jednokosmówkowe (brak tego rodzaju ciąż w grupie po IVF) oraz straty ciąż przed ukończonym 22 tygodniem. Nie wykazano różnic w powikłaniach takich jak cukrzyca ciążowa, cholestaza wewnątrzwątrobowa ciężarnych, nadciśnienie ciążowe czy zahamowanie wewnątrzmacicznego rozwoju płodów. W grupie ciąż bliźniaczych po zapłodnieniu pozaustrojowym stwierdzono częstsze występowanie krwawień w pierwszym trymestrze ciąży oraz zagrażającego porodu przedwczesnego, niemniej jednak odsetek porodów przedwczesnych był porównywalny w obu grupach. Zdecydowaną większość ciąż w obu grupach ukończono cięciem cesarskim, głównie z powodu położenia płodów innego niż główkowe. Nie wykazano istotnych różnic w długości trwania ciąż w obu grupach, w masach urodzeniowych noworodków ani w punktacji w skali Apgar. Bez względu na sposób poczęcia wszystkie przypadki zgonów noworodkowych wynikały ze skrajnego wcześniactwa lub sepsy. Długość hospitalizacji i leczenia noworodków w oddziale intensywnej opieki medycznej była uzależniona przede wszystkim od wcześniactwa. Okazało się, że miał na nią wpływ również sposób poczęcia – bliźnięta z grupy IVF hospitalizowano krócej. 12 Z przeprowadzonego badania wyciągnięto wniosek, że metoda poczęcia w przypadku ciąż bliźniaczych nie ma negatywnego wpływu na przebieg ciąży, ryzyko porodu przedwczesnego ani wyniki położnicze. Powikłania noworodkowe natomiast są przede wszystkim zależne od stopnia wcześniactwa. Ad 4. - Przebieg ciąży po zapłodnieniu pozaustrojowym u pacjentki po przeszczepieniu nerki – opis przypadku oraz przegląd literatury W kolejnej pracy przedstawiono przygotowanie i przeprowadzenie procedury zapłodnienia pozaustrojowego u pacjentki po przeszczepieniu nerki, a następnie prześledzono zakończone sukcesem losy jej ciąży oraz odniesiono je do przeglądu piśmiennictwa. Samoistna koncepcja u pacjentek po przeszczepieniu nerki oraz ciąża ukończona sukcesem może być uznawana za jedną z oznak pełnej rehabilitacji zdrowotnej i społecznej wynikającej z prawidłowej funkcji przeszczepu. W tej grupie pacjentek można również zdiagnozować bezwzględną przyczynę niepłodności, w przypadku której jedynym sposobem na posiadanie własnego potomstwa będzie procedura zapłodnienia pozaustrojowego. Przedstawiono przypadek 34-letniej pacjentki z niepłodnością pierwotną, u której zdiagnozowano czynnik jajowodowy niepłodności. W trakcie przygotowywania pacjentki do procedury zapłodnienia pozaustrojowego stwierdzono suboptymalną funkcję przeszczepu (stężenie kreatyniny w surowicy 1,86mg/dl, brak białkomoczu). Przeprowadzono stymulację w długim protokole agonistycznym oraz wykonano transfer dwóch zarodków. Nie stwierdzono negatywnego wpływu stymulacji na funkcję przeszczepionego narządu. W wyniku procedury uzyskano ciążę pojedynczą. Przebieg pierwszej połowy ciąży był powikłany niedokrwistością (najniższe stężenie hemoglobiny 7,9mg/dl) wymagającą dwukrotnego przetoczenia koncentratu krwinek czerwonych oraz leczenia erytropoetyną. W trakcie rutynowego badania ultrasonograficznego w trzecim trymestrze ciąży stwierdzono zahamowanie wewnątrzmacicznego wzrastania płodu (7,2 percentyl) oraz nieprawidłowe wartości przepływów naczyniowych ocenianych metodą Dopplera u płodu. W trakcie ciąży stężenia kreatyniny nie przekroczyły 2mg/dl. Pojawił się natomiast białkomocz, który utrzymywał się poniżej 1g/dobę. Z powodu objawów stanu przedrzucawkowego ciążę ukończono cięciem cesarskim w 34 tygodniu ciąży – urodzono syna 1840g w stanie dobrym. W połogu leczono zakażenie układu moczowego oraz modyfikowano leczenie hipotensyjne. Pół roku po porodzie funkcja przeszczepu była prawidłowa (stężenie kreatyniny 1,3mg/dl), a parametry nerkowe lepsze niż w trakcie przygotowywania do procedury IVF. 13 Do roku 2014 opublikowano nieliczne opisy przypadków programów IVF u pacjentek po przeszczepieniu nerki, chociaż szacunkowe dane sugerują, że problem niepłodności dotyka zbliżonego odsetka tych kobiet w porównaniu do populacji ogólnej. Nasz opis przypadku jest kolejnym dowodem na to, że zapłodnienie pozaustrojowe może być uznaną procedurą terapeutyczną również w tej szczególnej grupie pacjentek. Można wnioskować, że sama procedura IVF nie wpływa negatywnie na funkcję przeszczepu. Prowadzenie programu IVF oraz ciąży w ośrodku zapewniającym opiekę interdyscyplinarną daje szansę na poród zdrowego dziecka. Ad 5. – Czy zwracamy wystarczająco dużo uwagi na wpływ warunków hodowli w laboratorium IVF w kontekście wyników perinatalnych? – przegląd literatury Po prawie 40 latach od wprowadzenia procedury zapłodnienia pozaustrojowego do praktyki klinicznej uważa się ją za rutynowe postępowanie w leczeniu niepłodności. Na chwilę obecną w Stanach Zjednoczonych około 1,5% wszystkich porodów i aż 20% porodów ciąż wielopłodowych jest wynikiem zapłodnienia pozaustrojowego. Dane belgijskie i duńskie podają, że dzieci poczęte na drodze IVF stanowią 3,5% urodzeń. Ciążom po zapłodnieniu pozaustrojowym, zwłaszcza pojedynczym, przypisuje się zwiększoną liczbę powikłań perinatalnych. Wiele z nich można tłumaczyć odmiennością populacji niepłodnych par (wiek, przyczyna niepłodności, choroby dodatkowe, leki stosowane w stymulacji), niemniej jednak coraz częściej w literaturze pojawiają się doniesienia o potencjalnym wpływie czynników laboratoryjnych na płód i przebieg ciąży. W kolejnej pracy dokonano przeglądu literatury dotyczącej wpływu warunków hodowli zarodków na wyniki perinatalne ciąż po IVF. W pierwszej części pracy przedstawiono wpływ składników używanych w pożywkach hodowlanych na potencjał rozwojowy zarodka ludzkiego. Wiadomo, że zarodek ludzki przed kompaktacją jest zdecydowanie bardziej wrażliwy na zmienność warunków hodowlanych niż po kompaktacji. Udowodniono, że skład pożywek hodowlanych, zwłaszcza brak aminokwasów, może wpływać na zmianę ekspresji genów i sposób metylacji DNA – może to być wytłumaczeniem zwiększonego odsetka występowania chorób związanych z imprintingiem u dzieci po IVF. Poruszono również problematykę wpływu pożywek hodowlanych na masę urodzeniową dzieci z zapłodnienia pozaustrojowego. Istnieją doniesienia, że zarodki hodowane w pożywkach dwóch różnych producentów różnią się istotnie masami urodzeniowymi. Okazało się, że w zależności od wykorzystanej pożywki mogą się pojawiać różnice w ekspresji ponad 900 genów. Postuluje się, że na masę 14 urodzeniową dzieci wpływ może mieć przede wszystkim źródło białka w pożywce hodowlanej. W kolejnej części pracy przedstawiono różnice w wynikach położniczych związane z transferem zarodka na różnym etapie rozwoju (przed kompaktacją oraz na etapie blastocysty). W kilku pracach pojawiły się informacje, że transfer blastocysty był związany z większym ryzykiem porodu przedwczesnego. Niemniej jednak bardzo trudno wykazać, że ryzyko to zwiększa się właśnie przez wydłużoną hodowlę. W drugiej części pracy omówiono potencjalny wpływ dojrzewania komórek jajowych in vitro (IVM – in vitro maturation) oraz krioprezerwacji zarodków na wyniki położnicze. Ciąże pochodzące z procedur IVM wydają się nie mieć żadnego dodatkowego ryzyka. Okazało się również, że ich masy urodzeniowe są istotnie większe niż w grupach kontrolnych. Ciągły rozwój technik krioprezerwacji zarodków gwarantuje zwiększenie odsetka skuteczności procedury IVF w przeliczeniu na cykl. Na chwilę obecną dane literaturowe są zgodne co do faktu, że ciąże pochodzące z rozmrożonych zarodków mają mniej powikłań perinatalnych w porównaniu do ciąż uzyskanych po transferach świeżych. Wykazano, że zmniejsza się dla nich przede wszystkim ryzyko porodu przedwczesnego, niskiej masy urodzeniowej oraz śmiertelności okołoporodowej, podczas gdy istotnie wzrasta ryzyko makrosomii. Wydaje się, że w przyszłości procedura zapłodnienia pozaustrojowego może zostać zdominowana przez strategię „freeze all”, czyli mrożenia wszystkich zarodków i transferowania ich w cyklach naturalnych w celu poprawienia wyników położniczych. Ad 6. – „Poor responders” w procedurach IVF – czy istnieje dla nich leczenie zgodne z medycyną opartą na faktach? W kolejnej publikacji poruszyłam problem bardzo trudnej grupy kobiet, u których wykonuje się procedury zapłodnienia pozaustrojowego – tak zwanej grupy „poor responders”. Pomimo wielu lat doświadczeń w kontrolowanej hiperstymulacji jajników do procedury IVF ciągle są pacjentki, które źle odpowiadają na leczenie gonadotropinami. Skutkiem niedostatecznej odpowiedzi na stymulację jest uzyskanie mniejszej liczby komórek jajowych do zapłodnienia oraz mniejszej liczby zarodków do transferu, a co za tym idzie – niesatysfakcjonującego odsetka ciąż. Pacjentki tego typu nie są rzadkością w praktyce klinicznej, niemniej jednak bardzo trudno oszacować ich dokładne odsetki ze względu na mnogość stosowanych definicji tzw. złej odpowiedzi na stymulację. Konieczność ujednolicenia definicji i jej międzynarodowej akceptacji doprowadziła do wydania konsensusu w Bolonii w 2010 roku przez warsztat ESHRE (European Society of Human Reproduction and Embryology). 15 W artykule opisałam fizjologię złej odpowiedzi na stymulację, przedstawiłam charakterystykę tego rodzaju pacjentek, czynniki ryzyka złej odpowiedzi oraz testy laboratoryjne służące do oceny zmniejszonej rezerwy jajnikowej. Kolejną część pracy stanowi przegląd różnych protokołów stymulacji w tej grupie pacjentów w świetle medycyny opartej na faktach. Wydaje się, że żadna ze stosowanych gonadotropin, ani żaden typ protokołu stymulacji nie jest istotnie lepszy od drugiego – liczby pozyskiwanych oocytów oraz odsetki ciąż są zbliżone w każdym z nich. Krótko omówiłam również sposoby adjuwantowego leczenia tych pacjentek. Kolejno przedstawiłam dane dotyczące primingu estradiolowego (przygotowywanie estradiolem tuż przed początkiem miesiączki w celu synchronizacji pęcherzyków), przygotowywania androgenami (DHEA i testosteronem) do stymulacji, wykorzystanie hormonu wzrostu i aspiryny. Niestety, na skuteczność każdej z tych terapii w dalszym ciągu brakuje dowodów naukowych lub są one niewystarczające. Wiadomo jedynie, że liczba uzyskanych oocytów zwiększa szansę na urodzenie żywego dziecka. Pacjentki, u których udaje się pobrać od 1 do 3 komórek jajowych mają zdecydowanie mniejsze szanse na zajście w ciążę i urodzenie dziecka niż te, u których liczba oocytów przekracza 3 – bez względu na zastosowany schemat terapii. Wydaje się, że po wielu latach prób stosowania różnych terapii u pacjentek z grupy „poor responders” ciągle nie osiągnięto konsensusu, co jest dla nich najlepszym postępowaniem. Żadna pojedyncza interwencja terapeutyczna nie jest lepsza od innej w świetle medycyny opartej na faktach. Dowody na skuteczność wielu preparatów pozostają niewystarczające. Oczywista jest konieczność przeprowadzenia właściwie zaplanowanych dużych badań randomizowanych dotyczących leczenia kobiet źle odpowiadających na stymulację. Ad 7. – Główne profile niepłodności w Polsce – badanie wieloośrodkowe Kolejna przedstawiana przeze mnie praca jest efektem realizacji grantu pt: „ Epidemiologia zagrożeń prokreacyjnych w Polsce – wieloośrodkowe prospektywne badanie kohortowe”, prowadzonego w naszym ośrodku w latach 2007-2011. Celem zadania badawczego była ocena głównych profili niepłodności w Polsce i ich czynników ryzyka w aspekcie stylu życia i ekspozycji zawodowej współczesnych Polaków. Niepłodność jest chorobą społeczną o zasięgu globalnym. Wiele publikacji prezentuje dane epidemiologiczne dotyczące przyczyn niepłodności, ale odsetki poszczególnych przyczyn różnią się znacząco. Celem pracy była ocena profili niepłodności w Polsce na podstawie informacji pochodzących z czterech dużych ośrodków leczenia niepłodności w Polsce: z 16 Białegostoku, Szczecina, Poznania i Warszawy. Badanie miało charakter wieloośrodkowy i oparte było na ankiecie wypełnianej przez pary z niepłodnością pierwotną, które leczyły się w jednym z czterech wymienionych ośrodków. Łącznie analizie poddaliśmy 1517 formularzy ankietowych – 468 z Białegostoku, 325 z Poznania, 341 ze Szczecina i 383 z Warszawy. Pod uwagę brano wyniki badania nasienia oparte wyłącznie na kryteriach WHO z 1999 roku, które następnie porównano z kryteriami wprowadzonymi w 2010 roku. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że średni wiek niepłodnych kobiet w naszym kraju wynosi 31,41 lat, podczas gdy mężczyzn 33,2 lat. Średni czas trwania problemu niepłodności pierwotnej w chwili wypełniania ankiety wynosił 3,31 lat. Spośród ankietowanych kobiet aż u 1088 (71,72%) nie stwierdzono żadnego czynnika znacząco wpływającego na płodność. U pozostałych pacjentek zdiagnozowano kolejno: czynnik maciczny niepłodności u 26 (6,02%), zaburzenia owulacji u 134 (31,33%), w tym 70 kobiet z zespołem policystycznych jajników, czynnik jajowodowy u 165 ankietowanych (38,55%) oraz endometriozę u 145 (33,73%). U 18,9% par stwierdzono mieszany czynnik niepłodności (żeński i męski), podczas gdy niepłodność idiopatyczną rozpoznano ostatecznie u 15,99% par. W przeprowadzonym przez nas badaniu istnienie jakiegokolwiek czynnika męskiego stwierdzono aż u 55,73% mężczyzn. Po wprowadzeniu zmian w wartościach referencyjnych dla badania nasienia według WHO w 2010 roku zwiększyła się znacząco liczba wyników prawidłowych (normozoospermia wg norm z 1999 roku – 8,46%; wg norm z 2010 roku – 45,92%). Jednocześnie znacząco wzrosła liczba rozpoznań niepłodności idiopatycznej. Nasza praca o charakterze epidemiologicznym jest jedynym opracowaniem wieloośrodkowym w Polsce obejmującym problematykę przyczyn niepłodności. Dodatkowo pokazuje wpływ zmian wartości referencyjnych w badaniu nasienia według Światowej Organizacji Zdrowia na zmniejszenie częstości rozpoznawania czynnika męskiego ogółem. Potwierdza również, że najczęściej występującymi przyczynami żeńskiej niepłodności w Polsce są: czynnik jajowodowy, endometrioza i zaburzenia owulacji. Częstość występowania wyżej wymienionych czynników w naszym kraju wydaje się być zbliżona. Ad 8. – Czynniki wpływające na odczuwanie bólu podczas histerosalpingografii Ostatnia praca w cyklu moich publikacji porusza jeden z aspektów diagnostyki niepłodności kobiecej - ocenę drożności jajowodów metodą histerosalpingografii (HSG). HSG zawsze było istotnym narzędziem w toku diagnostyki niepłodnej pary. Pomimo rozwoju technik endoskopowych i ultrasonografii trójwymiarowej trudno jest zastąpić nimi badanie HSG ze 17 względu na wiarygodność wyniku, prostotę wykonania, łatwą dostępność oraz czynnik ekonomiczny. Podstawową wadą tego badania jest odczuwanie bólu przez pacjentki, zwłaszcza w trakcie wypełniania jamy macicy kontrastem i wypływania kontrastu do jamy otrzewnej. Ból stanowi istotny czynnik negatywnie wpływający na współpracę z pacjentką, a co za tym idzie – na użyteczność procedury w trybie ambulatoryjnym. Moja praca miała charakter prospektywnego badania randomizowanego. Jej celem była ocena intensywności bólu odczuwanego w trakcie i po badaniu HSG z użyciem analogowej skali VAS. Skalę bólu przeanalizowałam w zależności od rodzaju podanego leku przeciwbólowego, od charakterystyki pacjentek i wyniku badania. Celem pracy było również oszacowanie, który z powyższych czynników ma największe znaczenie dla odczuwania bólu. Pacjentki, które zostały zakwalifikowane do badania, losowo przydzielano do grupy otrzymującej przeciwbólowo metamizol lub ketoprofen. Wszystkie badania były wykonywane z użyciem takiego samego miękkiego cewnika do histerosalpingografii. Kobiety były proszone o ocenę bólu w skali VAS na pięciu różnych etapach badania: założenie wziernika, montowanie cewnika, uszczelnianie balonu cewnika, podawanie kontrastu oraz 30 minut po zakończeniu procedury. Randomizacji poddano 169 pacjentek – 89 do podgrupy otrzymującej metamizol oraz 80 do podgrupy z ketoprofenem. Nie stwierdzono istotnych różnic w ocenie bólu w skali VAS w odniesieniu do zastosowanego leku, wieku pacjentek, czasu trwania niepłodności, wywiadu medycznego (poprzednie porody, operacje brzuszne) czy też rodzaju niepłodności (pierwotna lub wtórna). Jedynym czynnikiem wpływającym istotnie na odczuwanie bólu był nieprawidłowy wynik histerosaplpingografii (przynajmniej jeden jajowód niedrożny). Kobiety z tą patologią zdecydowanie bardziej odczuwały dolegliwości bólowe w trakcie podawania kontrastu, jak też 30 minut po zakończeniu procedury. Wnioski wyciągnięte z przeprowadzonego badania randomizowanego wskazują na potrzebę udzielanie lepszej informacji pacjentkom zgłaszającym się na badania drożności jajowodów, a co się z tym wiąże – na lepszą współpracę z nimi podczas wykonywania badania. 18 VII. OMÓWIENIE POZOSTAŁYCH OSIĄGNIĘĆ NAUKOWO-BADAWCZYCH A. DANE BIBLIOMETRYCZNE Poza omówionym powyżej cyklem, wskazanym jako tytuł osiągnięcia naukowego, mój dotychczasowy dorobek naukowy obejmuje 61 publikacji, w tym 43 oryginalne, 9 opisów przypadków oraz 9 prac poglądowych. Publikacje te są efektem nie tylko własnych obserwacji klinicznych i badań, ale także współpracy z innymi badaczami. Szczegółowe dane bibliometryczne przedstawiono w załączeniu. B.TEMATYKA POZOSTAŁYCH PRAC BADAWCZYCH Uzupełnieniem mojego podstawowego osiągnięcia są prace naukowe dotyczące problematyki niepłodności opublikowane także przed obroną doktoratu. Wśród nich liczną grupę stanowi cykl prac dotyczących technik endoskopowych w diagnostyce niepłodności oraz leczeniu na drodze laparoskopii i histeroskopii zmian patologicznych u kobiet w wieku rozrodczym. Problemy związane bezpośrednio z zapłodnieniem pozaustrojowym poruszają także późniejsze prace poglądowe i opis przypadku. Kolejne publikacje dotyczą endometriozy – choroby bezpośrednio związanej z niepłodnością. 1. Marianowski P, Kaminski P, Wielgos M, Szymusik I. The changes of hormonal serum levels and ovulation/pregnancy rates after ovarian electrocautery in microlaparoscopy and laparoscopy in patients with PCOS. Neuro Endocrinol Lett. 2006 Feb-Apr;27(1-2):214-8. 2. Kaminski P, Gajewska M, Wielgos M, Szymusik I, Ziolkowska K, Bartkowiak R. The usefulness of laparoscopy and hysteroscopy in the diagnostics and treatment of infertility. Neuro Endocrinol Lett. 2006 Dec;27(6):813-7. 3. Kaminski P, Gajewska M, Wielgos M, Szymusik I. Laparoscopic management of dermoid cysts in patients of reproductive age. Neuro Endocrinol Lett. 2006 Dec;27(6):818-21. 4. Marianowski P, Kaminski P, Wielgos M, Szymusik I, Ludwikowski G. Comparison of tubal patency assessment during microlaparoscopy and laparoscopy, and its compatibility with previous histerosalpingography results. Neuro Endocrinol Lett. 2007 Apr;28(2):149-52. 5. Marianowski P, Kaminski P, Wielgos M, Szymusik I, Ludwikowski G. The comparison of microlaparoscopy and laparoscopy in pelvic region assessment in infertile women. Neuro Endocrinol Lett. 2007 Oct;28(5):704-7 6. Kaminski P, Gajewska M, Wielgos M, Sodowski K, Szymusik I, Bartkowiak R, Marianowski P, Czuba B. Laparoscopic treatment of uterine myomas in women of reproductive age. Neuro Endocrinol Lett. 2008 Feb;29(1):163-7. 19 7. Gajewska M, Kaminski P, Wielgos M, Szymusik I, Zimmer M, Mazanowska N, Fuchs T. Laparoscopic management of ectopic pregnancy. Neuro Endocrinol Lett. 2008 Apr;29(2):26771. 8. Kamiński P, Ziółkowska K, Szymusik I, Gajewska M. Zastosowanie histeroskopii w diagnostyce i leczeniu przegrody macicy – doświadczenia własne i przegląd piśmiennictwa. Wideochirurgia i inne techniki małoinwazyjne 2006; 1(3): 101-109 9. Szymusik I, Ziółkowska K, Kamiński P. Zespół hiperstymulacji jajników o ciężkim przebiegu klinicznym - opis przypadku. Przegląd Położniczo-Ginekologiczny 2005; 5(6): 365-370 10. Marianowski P, Szymusik I, Marianowski L. Transfer zarodków w leczeniu niepłodności technikami wspomaganego rozrodu. Nowa Klinika: Ginekologia 2003;10 (No 5-6): 567-569 11. Ziółkowska K, Szymusik I, Gajewska M, Kamiński P. Zastosowanie histeroskopii w diagnostyce i leczeniu niepłodności. Przegląd Położniczo-Ginekologiczny 2005; 5(6): 329-334 12. Marianowski P, Szymusik I, Grzechocinska B, Cyganek A. The comparison of two different embryo culture methods in the course of in vitro fertilization program. Folia Histochem Cytobiol. 2007;45 Suppl 1:S115-7. 13. Marianowski P, Szymusik I, Malejczyk J, Hibner M, Wielgos M. Proteomic analysis of eutopic and ectopic endometriotic tissues based on isobaric peptide tags for relative and absolute quantification (iTRAQ) method. Neuro Endocrinol Lett. 2013;34(7):717-21. 14. Marianowski P, Szymusik I, Hibner M, Barcz E, Wielgoś M. Zastosowanie proteomiki do badań nad endometriozą. Ginekol Pol. 2013 Oct;84(10):877-81. 15. Marianowski P, Szymusik I. Badanie drożności jajowodów metodą histerosalpingografii w diagnostyce niepłodności. Forum Ginekologii i Położnictwa 2013; 9: 42-44 16. Marianowski P, Szymusik I. Punkcja pęcherzyków jajnikowych oraz torbieli endometrialnych jajnika w programie zapłodnienia pozaustrojowego. Forum Ginekologii i Położnictwa 2013; 9: 37-40 17. Szymusik I, Marianowski P. Ciąża po donacji oocytów. ART newsletter 2013; 1: 15-17 18. Wielgoś M, Szymusik I. Pregnancy in women after infertility treatment. Archives of Perinatal Medicine 2014; 20(2):73-77 W kręgu moich zainteresowań poza niepłodnością znajdują się również problemy perinatologii. Szczególne miejsce w moim dorobku naukowym stanowią prace oryginalne i opisy przypadków dotyczące ciąż wielopłodowych. 1. Szymusik I, Jarosz K, Wielgoś M, Krawczyk A, Marianowski L. Analiza porównawcza porodów bliźniąt w latach 1987-91 oraz 1997-2001. Ginekol Pol. 2005 Jan;76(1):42-8. 20 2. Madej A, Szymusik I, Olędzka M, Kosińska-Kaczyńska K, Bomba-Opoń DA, Wielgoś M. Ocena zmian w sposobie prowadzenia porodu ciąż bliźniaczych na przełomie lat. Ginekol Pol. 2012 Oct;83(10):754-9. 3. Kosińska-Kaczyńska K, Szymusik I, Kaczyński B, Bomba-Opoń D, Węgrzyn P, Dźwigała B, Wielgoś M. Iatrogenic and spontaneous late preterm twins--which are at higher risk of neonatal complications? Ginekol Pol. 2013 Jun;84(6):430-5. 4. Kosińska-Kaczyńska K, Szymusik I, Urban P, Zachara M, Wielgoś M. Relation between time interval from antenatal corticosteroids administration to delivery and neonatal outcome in twins. J Obstet Gynaecol Res. 2016 Mar 23. doi: 10.1111/jog.12966. 5. Kosińska-Kaczyńska K, Szymusik I, Bomba-Opoń D, Brawura-Biskupski-Samaha R, Węgrzyn P, Wielgoś M. Effective treatment of cervical incompetence in a monochorionic monoamniotic twin pregnancy with a rescue cervical cerclage and pessary--a case report and review of literature. Ginekol Pol. 2012 Dec;83(12):946-9. 6. Kosińska-Kaczyńska K, Szymusik I, Bomba-Opoń D, Madej A, Oleszczuk J, Patro-Małysza J, Marciniak B, Bręborowicz G, Drews K, Seremak-Mrozikiewicz A, Szymankiewicz M, Zimmer M, Pomorski M, Olejek A, Sławska H, Wielgoś M. Late prematurity in twins: a Polish multicenter study. Twin Res Hum Genet. 2014 Oct;17(5):369-75. 7. Kosińska-Kaczyńska K, Szymusik I, Bomba-Opoń D, Olejek A, Sławska H, Zimmer M, Pomorski M, Bręborowicz G, Drews K, Seremak-Mrozikiewicz A, Szymankiewicz M, Pikuła T, Oleszczuk J, Patro-Małysza J, Marciniak B, Wielgoś M. Perinatal outcome according to chorionicity in twins – a Polish multicenter study. Ginekol Pol 2016;87(5):384-389 8. Lipa M, Bomba-Opoń DA, Szymusik I, Kosińska-Kaczyńska K, Brawura-Biskupski-Samaha R, Węgrzyn P, Wielgoś M. Placental examination with dye injections in post-delivery chorionicity assessment in dichorionic triplet pregnancy. Ginekol Pol 2016:87(2) doi:10.17772/gp/60555 Jednym z problemów medycyny perinatalnej poruszanym w moich pracach badawczych jest śródporodowa profilaktyka zakażeń paciorkowcami z grupy B. 1. Kociszewska-Najman B, Oslisło A, Szymusik I, Pietrzak B, Jabiry-Zieniewicz Z. Śródporodowa profilaktyka zakażeń paciorkowcami grupy B – doświadczenia własne. Ginekol Pol. 2010 Dec;81(12):913-7. 2. Szymusik I, Kosińska-Kaczyńska K, Królik A, Skurnowicz M, Pietrzak B, Wielgoś M. The usefulness of the universal culture-based screening and the efficacy of intrapartum prophylaxis of group B Streptococcus infection. J Matern Fetal Neonatal Med. 2014 Jun;27(9):968-70. 21 3. Szymusik I, Kosińska-Kaczyńska K, Pietrzak B, Wielgoś M. Czy nadszedł czas na zmiany w badaniach przesiewowych w kierunku nosicielstwa GBS? Ginekol Pol. 2014 Jun;85(6):45660. Pracując w ośrodku położniczo-ginekologicznym trzeciego stopnia referencyjności mam również kontakt z rzadkimi powikłaniami ciąży, takimi jak przepuklina przeponowa u płodu. Problemy związane z taką ciążą, jak również z noworodkiem stały się tematem prac, których jestem współautorem. 1. Wegrzyn P, Weigl W, Szymusik I, Ejmocka-Ambroziak A, Kamińska A, Dziadecki W, Łazowski T, Wielgoś M. Premature labor after fetal endoscopic tracheal occlusion for congenital diaphragmatic hernia: post-procedure management problems. Ultrasound Obstet Gynecol. 2010 Jul;36(1):124-5. 2. Kociszewska-Najman B, Rawicz M, Pietrzak B, Szymusik I, Yaseen S, Olszyńska-Bazała B, Biejat A, Węgrzyn P, Wielgoś M. Successful complex management of a congenital diaphragmatic hernia--a case report. Ginekol Pol. 2011 Oct;82(10):788-91 Kolejnym zagadnieniem położniczym poruszanym w pracach, których byłam współautorem są badania ankietowe dotyczące porodów rodzinnych, ocena preferencji rodzących względem prowadzenia porodu i znieczulenia zewnątrzoponowego, leczenia przeciwbólowego po cięciu cesarskim oraz problematyka karmienia piersią. 1. Wielgos M, Jarosz K, Szymusik I, Myszewska A, Kaminski P, Ziolkowska K, Przybos A. Family delivery from the standpoint of fathers--can stereotypes of participant or nonparticipant father be fully justified? Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. 2007;132(1):40-5. 2. Moneta J, Oknińska A, Wielgoś M, Przyboś A, Szymusik I, Marianowski L. Preferencje pacjentek dotyczące przebiegu porodu. Ginekol Pol. 2001 Dec;72(12):1010-8. 3. Jarosz K, Krawczyk A, Wielgoś M, Przyboś A, Oknińska A, Szymusik I, Marianowski L. Ocena wiedzy matek na temat karmienia piersią. Ginekol Pol. 2004 Jan;75(1):26-34. 4. Borowska A, Szymusik I, Wielgoś M, Krzemień-Wiczyńska S. Retrospektywna ocena znieczulenia zewnątrzoponowego porodu w opinii rodzących. Ginekol Pol. 2005;76(4):27783. 5. Szymusik I, Wielgoś M, Jarosz K, Bablok L. Father At labor – fashion, curiosity, compulsion or desire of being helpful? International Journal of Prenatal and Perinatal Psychology and Medicine 2005;17(1/2):99-106 6. Myszewska A, Przyboś A, Kozak T, Jarosz K, Szymusik I. Partnerzy o swoim nieuczestniczeniu w porodzie. Kliniczna Perinatologia i Ginekologia 2004; supl I: 55-58 22 7. Weigl W, Szymusik I, Borowska-Solonynko A, Kosińska-Kaczyńska K, Mayzner Zawadzka E, Bomba-Opoń D, Matusiak R. Wpływ znieczulenia zewnątrzoponowego na poród. Ginekol Pol. 2010 Jan;81(1):41-5. 8. Weigl W, Bieryło A, Wielgus M, Krzemień-Wiczyńska S, Szymusik I, Kołacz M, Dąbrowski MJ. Analgesic efficacy of intrathecal fentanyl during the period of highest analgesic demand after cesarean section.: a randomized controlled study. Medicine (Baltimore). 2016;95(24):e3827. Doi:10.1097/MD.0000000000003827 Część moich publikacji porusza również tematykę preindukcji i indukcji porodu oraz dodatkowych markerów wykorzystywanych w celach predykcyjnych ich skuteczności. Publikacje dotyczące bezpośrednio pracy w sali porodowej obejmują także przebieg ciąż i porodów u wieloródek, u kobiet po 40 roku życia oraz u pacjentek z chorobą nowotworową. 1. Wielgos M, Szymusik I, Kosinska-Kaczynska K, Suchonska B, Kaminski P, BanaszekWysoczanska A, Bomba-Opon D, Szpotanska M. The influence of dinoprostone on uterine cervix ripening and the course of labor. Neuro Endocrinol Lett. 2007 Aug;28(4):513-7. 2. Matusiak R, Szymusik I, Kosińska-Kaczyńska K, Borowska A, Myszewska A, Morawski Z, Wielgoś M, Przyboś A. Czy wielokrotne wielorództwo jest położniczym czynnikiem ryzyka? Ginekol Pol. 2006 Dec;77(12):937-44. 3. Kosinska-Kaczynska K, Bomba-Opon D, Bobrowska K, Kozlowski S, Brawura-BiskupskiSamaha R, Szymusik I, Wegrzyn P, Wielgos M. Phosphorylated IGFBP-1 in predicting successful vaginal delivery in post-term pregnancy. Arch Gynecol Obstet. 2015;292(1):45-52 4. Kosinska-Kaczynska K, Ciechanowicz P, Saletra A, Szymusik I, Wielgos M. Two methods of cervix ripening: intracervical Foley catether and dinoprostone - which one is actually more efficient? Neuro Endocrinol Lett. 2015 Aug 27;36(3):257-261. 5. Kosiński P, Bomba-Opoń DA, Szymusik I, Mazanowska N, Kamiński P, Zieniewicz Z, Wielgoś M. Pregnancy in patients with cancer. Ginekol Pol. 2011Jul;82(7):546-9. 6. Wielgos A, Szymusik I, Bartnik P, Kacperczyk J, Kosinska-Kaczynska K, Pietrzak B. Pregnancy beyond the age of 40 - the influence of parity on perinatal outcome. Neuro Endocrinol Lett. 2015 Sep 12;36(4):387-393 Z zakresu ginekologii w moim dorobku znajdują się również publikacje dotyczące antykoncepcji, w tym jej zastosowania w grupie kobiet po przeszczepieniu narządu. 1. Bumbul E, Starek M, Szymusik I, Pietrzak B, Bumbuliene Z, Kosinska-Kaczynska K, Wielgos M. Advantages and disadvantages of over-the-counter availability of emergency contraception. Neuro Endocrinol Lett. 2013;34(7):655-9. 23 2. Szymusik I, Szpotanska-Sikorska M, Mazanowska N, Ciszek M, Wielgos M, Pietrzak B. Contraception in women after organ transplantation. Transplant Proc. 2014;46(10):3268-72. Tematyka pozostałych prac naukowych dotyczy szeroko pojętych zagadnień związanych z położnictwem i ginekologią, czyli z moją codzienną pracą zawodową. Szczegółowe dane dotyczące wszystkich publikacji zawiera analiza bibliometryczna w osobnym załączniku. VIII. STRESZCZENIE PRAC ZE ZJAZDÓW MIĘDZYNARODOWYCH I KRAJOWYCH A. Ze zjazdów międzynarodowych opublikowane w suplementach czasopism - Kosińska-Kaczyńska K, Szymusik I, Horosz E, Wielgoś M. Maternity blues – a risk factor of postnatal depression. 20th European Congress of Obstetrics and Gynaecology, 18th Portuguese Congress of Obstetrics and Gynaecology, 4-8 marca 2008, Lisbona. Acta Obstet Ginecol Port 2008; suppl 1: 76 -Wielgos M, Bartkowiak R, Szymusik I, Kosińska-Kaczyńska K, Michalewska B. A successful intrauterine therapy of fetal hemolytic disease with hydrops introduced at 18th week of gestation – a case report. 20th European Congress of Obstetrics and Gynaecology, 18th Portuguese Congress of Obstetrics and Gynaecology, 4-8 marca 2008, Lisbona. Acta Obstet Ginecol Port 2008; suppl 1: 175 - Bartkowiak R, Wielgos M, Borowski D, Bomba‐Opon DA, Kozlowski S, Kosińska-Kaczyńska K, Szymusik I. Comparison of conventional and three‐ dimensional sonohysterography in the assessment of submucous uterine myomas before their hysteroscopic resection. Ultrasound Obstet Gynecol 2008; 32(3);258-258. Conference: 18th World Congress on Ultrasound in Obstetrics and Gynecology ISUOG, 24-28 sierpnia 2008, Chicago, USA - Wielgos M, Szymusik I, Kosinska‐Kaczynska K, Marianowski P, Dziadecki W, Bartkowiak R, Bomba-Opon D, Kamiński P, Bablok L. Transvaginal cervical length measurement as a predictor of preterm delivery in IVF patients. Ultrasound Obstet Gynecol 2008;32(3):275-276. Conference: 18th World Congress on Ultrasound in Obstetrics and Gynecology ISUOG, 24-28 sierpnia 2008, Chicago, USA 24 - Jabiry-Zieniewicz Z, Suchońska B, Szymusik I, Bobrowska K. Gynecological and obstetrical problems in patients after liver transplantation - a case report. Liver Transplantation 2009; 15 (7) supl 1: S264-S264. Conference: 15th Annual Congress of the International-Liver-Transplantation-Society. New York, July 08-11, 2009 - Jabiry-Zieniewicz Z, Bobrowska K, Suchonska B, Szymusik I, Kornasiewicz O, Smoter P, Zieniewicz K. Successful pregnancy in a patient with epithelioid hemangioendothelioma - a candidate to liver transplantation. Liver Transplantation 2009; 15 (7) supl 1: S264-S264. Conference: 15th Annual Congress of the International-Liver-Transplantation-Society. New York, July 08-11, 2009 - Matusiak R, Szymusik I, Kosińska-Kaczyńska K, Matusiak K, Horosz E. Contraceptive consciousness among Polish population at the beginning of 21st century. Int J Gynecol Obstet 2009;107:S622-S623. Konferencja: XIX FIGO World Congress of Gynecology and Obstetrics, Kapsztad, RPA 2009 - Szymusik I, Matusiak R, Kosińska-Kaczyńska K, Wielgos M, Dziadecki W, Marianowski P, Kamińśki P, Bablok L. Cervical length measurement in 22–24 weeks of gestation as a prediction factor of preterm delivery in singleton pregnancies. Int J Gynecol Obstet 2009;107:S493. Konferencja: XIX FIGO World Congress of Gynecology and Obstetrics, Kapsztad, RPA 2009 - Matusiak R, Szymusik I, Banaszek-Wysoczanska A, Kosińska-Kaczyńska K, Kamiński P. The assessment of double transobturator approach (D-TOT) technique in stress urinary incontinence (SUI). Int J Gynecol Obstet 2009;107:S262. Konferencja: XIX FIGO World Congress of Gynecology and Obstetrics, Kapsztad, RPA 2009 - Szymusik I, Matusiak R, Kosińska-Kaczyńska K, Wielgos M, Luterek K. The influence of epidural analgesia on the course of labor. Int J Gynecol Obstet 2009;107:S354. Konferencja: XIX FIGO World Congress of Gynecology and Obstetrics, Kapsztad, RPA 2009 25 - Szymusik I, Wielgos M, Luterek K, Bartkowiak R, Dziadecki W, KosińskaKaczyńska K. Is mid‐gestational cervical length measurement as sensitive prediction factor of preterm delivery in IVF as in spontaneous singleton pregnancies? Ultrasound Obstet Gynecol 2010; 36(S1): 89-89. 20th World Congress on Ultrasound in Obstetrics and Gynecology ISUOG, 10-14 pazdziernika 2010, Praga, Czechy - Bartkowiak R, Bomba-Opoń D, Luterek K, Wegrzyn P, Szymusik I, Kociszewska-Najman B, Schreiber-Zamora J, Wielgoś M. OP27.08: Thrombocytopenia in neonates treated by repeated intrauterine transfusions. Ultrasound in Obstetrics & Gynecology, 2010, Vol.36(S1):132-33; ISUOG Praga 2010 -Kosińska-Kaczynska K, Bomba-Opoń D, Bobrowska K, Szymusik I, Kozłowski S, Wielgoś M. The usefulness of IGFBP1 presence evaluation in cervical secretion for predicting successful vaginal delivery in post-term pregnancy. J Perinatal Medicine 2013; 41; XI World Congress of Perinatal Medicine, Moskwa 19-22 czerwca 2013 -Pietrzak B, Songin T, Szymusik I, Kociszewska-Najman B, Jabiry Zieniewicz Z, Cyganek A, Wielgoś A, Wielgoś M. Pregnancy in kidney and liver transplant recipients. J Perinatal Medicine 2013; 41; XI World Congress of Perinatal Medicine, Moskwa 19-22 czerwca 2013 -Kociszewska-Najman B, Pietrzak B, Moneta-Wielgoś J, Samaha R, BorekDzięcioł B, Schreiber-Zamora J, Szymusik I, Jabiry-Zieniewicz Z, Drozdowska-Szymczak A, Wielgoś M. Prematurity in neonates delivered by female liver or renal transplant recipients. J Perinatal Medicine 2013; 41; XI World Congress of Perinatal Medicine, Moskwa 19-22 czerwca 2013 -Szymusik I, Kosińska-Kaczyńska K, Starek M, Bumbul E, Koziel A, Wardenska B, Pietrzak B, Wielgos M. The association of pre-pregnancy overweight / obesity and excessive weight gain during pregnancy with perinatal complications. Florencja XXIV European Congress of Perinatal Medicine, 4-7 czerwca 2014. J Maternal Fetal Neonatal Medicine 2014; 27 (supl 1): 63-64 26 - Kosińska-Kaczyńska K, Bomba-Opoń D, Szymusik I, Wielgoś M. Minimally conjoined monochorionic diamniotic twins. Florencja XXIV European Congress of Perinatal Medicine, 4-7 czerwca 2014. J Maternal Fetal Neonatal Medicine 2014; 27 (supl 1): 433 -Kosińska-Kaczyńska K, Szymusik I. Pregnancy complications in twin gestation. 3rd World Congress on Twin Pregnancy, Budapeszt 16-19.11.2014. Twin Research and Human Genetics 2014; 17(5): 452 -Szymusik I, Kosińska-Kaczyńska K, Bartnik P, Kacperczyk J, Wypych K, Pietrzak B. Twin chorionicity and the risk of preeclampsia. 3rd World Congress on Twin Pregnancy, Budapeszt 16-19.11.2014. Twin Research and Human Genetics 2014; 17(5): 481-482 B. Ze zjazdów krajowych opublikowane w suplementach czasopism - Szymusik I, Kosińska-Kaczyńska K, Suchońska B, Szpotańska M, Wielgoś M, Banaszek A. Wpływ stosowania dinoprostonu na dojrzewanie szyjki macicy oraz na sposób ukończenia ciąży i przebieg porodu. Ginekol Pol 2006; 77 (supl 1-XXIX Kongres PTG): 106-107 - Marianowski P, Szymusik I, Grzechocińska B, Frącki S, Ziółkowska K, Wielgoś M, Kamiński P, Bablok L. Porównanie dwóch sposobów prowadzenia hodowli w programie zapłodnienia pozaustrojowego. Ginekol Pol 2006; 77 (supl 1-XXIX Kongres PTG): 119 - Kamiński P, Banaszek A, Wielgoś M, Pietrzak B, Matusiak R, Mazanowski J, Szymusik I. Wstępne wyniki operacyjnego leczenia wypadania narządu płciowego metodą polegającą na podwieszeniu pochwy do więzadła krzyżowokolcowego (SSLF). Ginekol Pol 2006; 77 (supl 1-XXIX Kongres PTG): 121 - Szymusik I, Bomba-Opoń D, Kosiński P, Matusiak R, Wielgoś M. Wpływ masy ciała na częstość powikłań w ciąży pojedynczej i bliźniaczej. Ginekologia Polska 80/2009 suppl 1E:87-88 (suplement elektroniczny). XXX Jubileuszowy Kongres PTG – Jakość życia kobiety, Lublin 16-19.09.2009 27 - Bomba-Opon D, Kosiński P, Szymusik I, Mazanowska N, Jabiry-Zieniewicz Z, Wielgoś M. Przebieg ciąży u pacjentek z przebytą chorobą nowotworową – opisy przypadków. Ginekologia Polska 80/2009 suppl 1E:71-72 (suplement elektroniczny). XXX Jubileuszowy Kongres PTG – Jakość życia kobiety, Lublin 16-19.09.2009 - Weigl W, Szymusik I, Borowska-Solonynko A, Kosińska-Kaczyńska K, Mayzner-Zawadzka E, Bomba D, Matusiak R. Wpływ znieczulenia zewnątrzoponowego na poród. Ginekologia Polska 80/2009 suppl 1E:76 (suplement elektroniczny). XXX Jubileuszowy Kongres PTG – Jakość życia kobiety, Lublin 16-19.09.2009 IX. PROJEKTY BADAWCZE Udział w realizacji grantu pt: „ Epidemiologia zagrożeń prokreacyjnych w Polsce – wieloośrodkowe prospektywne badanie kohortowe” (2007-2011) udział w dwóch zadaniach badawczych jako jeden z wykonawców A) zadanie 1. Ocena ultrasonograficzna szyjki macicy jako czynnik prognostyczny porodu przedwczesnego (udział potwierdzony publikacją, która należy do cyklu prac) B) zadanie 2. Główne profile niepłodności w Polsce i ich czynniki ryzyka w aspekcie stylu życia i ekspozycji zawodowej współczesnych Polaków – badanie pięciu regionów (udział potwierdzony publikacją, która należy do cyklu prac). X. NAGRODY Działalność naukowa trzykrotnie nagradzana przez Rektora WUM: A) nagroda zespołowa II stopnia za cykl 3 prac z zakresu endoskopii ginekologicznej przyznana przez Rektora Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w 10.2007 B) nagroda zespołowa III stopnia za cykl prac z zakresu patologii ciąży przyznana przez Rektora Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w 10.2012 28 C) nagroda zespołowa II stopnia za cykl publikacji dotyczących prenatalnej diagnostyki biochemicznej przyznana przez Rektora Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w 10.2012 Nagroda dydaktyczna Rektora WUM: nagroda III stopnia za kierownictwo i nadzór merytoryczny oraz organizacyjny nad działalnością Studenckiego Koła Naukowego przy I Klinice Położnictwa i Ginekologii przyznana przez Rektora Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w latach 2013 i 2014 Nagroda dydaktyczna Rektora WUM: nagroda II stopnia za kierownictwo i nadzór merytoryczny oraz organizacyjny nad działalnością Studenckiego Koła Naukowego przy I Klinice Położnictwa i Ginekologii przyznana przez Rektora Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w 2016 roku Nagroda prezesów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego fundowana przez firmę Bayer Sp. z o.o. uzyskana w 2015 roku – nagroda indywidualna przyznawana raz w roku za oryginalny dorobek naukowy w zakresie ginekologii klinicznej dla naukowców <45rż 29