Miałeśwypadekprzypracy? Sprawdź,coCiprzysługuje
Transkrypt
Miałeśwypadekprzypracy? Sprawdź,coCiprzysługuje
[email protected] Nr 264, środa 19.03.2014 Polska Gazeta Krakowska Masz zaległy urlop z ubiegłego roku? Musisz go wykorzystać NawiosnęTwójorganizm domagasięoczyszczenia... Obecnie terminem, do którego najpóźniej należy pracownikowi udzielić zaległego urlopu, jest 30 września następnego roku kalendarzowego str. III Wiele osób stosuje w tym celu głodówki – pamiętajmy jednak, że jest to drastyczna metoda, której nie wolno stosować bez konsultacji z lekarzem i dietetykiem str. IV Otylemilionówzłotychwięcejkosztowałabypaństwo wypłatazaległychświadczeńpielęgnacyjnychtym opiekunom,którzypocząwszyodlipcaubiegłegoroku zostaliichpozbawieni–gdybyuwzględnićodsetki.Wciążjednaknie wiadomo,czyprzygotowywanaustawauwzględnije,czyteżprzyzna opiekunomjedynie„gołe”zaległości.Naobecnymetapielegislacji zależytooddecyzjiRadyMinistrów bbb Str.II Dobiurarzecznikaprawobywatelskichdocierająskargi odrodziców,którymniektóregminyodmawiająprawa dowsparcia.Powodemjestfakt,żeprowadząonigospodarstworolne.RzecznikapelujedoSejmuonowelizacjęniejednoznacznychprzepisów,abyrolnicyopiekującysięniepełnosprawnymi dziećmijednoznaczniewiedzieli,żemająprawodopomocyzestronypaństwawpostaciświadczeniapielęgnacyjnego bbb Str.III 60 !!! A Fakt, że doznałeś urazu podczas pracy, nie przesądza jeszcze o tym, że jesteś ofiarą wypadku Miałeśwypadekprzypracy? Sprawdź,coCiprzysługuje Patrycja Wacławska [email protected] Poradnik o świadczeniach przysługującychosobie,którastałasię ofiarąwypadkuprzypracy,zacznijmy od wyjaśnienia pojęcia takiego wypadku. Otóż za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą: podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynnościalbopoleceńprzełożonych; podczas lub w związku zwykonywaniemprzezpracownika czynności na rzecz pracodawcy nawet bez polecenia; w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy wdrodzemiędzysiedzibąpracodawcyamiejscemwykonywania obowiązkuwynikającegozestosunku pracy. O tym, czy dane zdarzenie można zakwalifikować jako wypadek przy pracy decydują konkretne okoliczności tego zdarzenia. I tak na przykład istotne znaczenie w przypadku kwalifikacji zawału serca jako wypadku przy pracy będzie miało to, czy zawał był skutkiem wywołanym przez przyczynę zewnętrzną, czy też doszło do niego na skutek przyczyn wewnętrznych,czylichorobypracownika. Na równi z wypadkiem przy pracy traktowany jest wypadek, któremu pracownik uległ: w czasie podróży służbowej, w okolicznościach innych niż określone wyżej, chyba że wypadek spowodowany został po- stępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań; podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony; przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe. Za wypadek przy pracy uważa się również nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytułu, m.in. podczas: wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia; współpracy przy wykonywaniu pracy na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia; wykonywania przez osobę duchowną czynności religijnych lub czynności związanych z powierzonymi funkcjami duszpasterskimi lub zakonnymi; wykonywania przez członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych oraz przez inną osobę traktowaną na równi z członkiem spółdzielni w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, pracy na rzecz tych spółdzielni; wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych; wykonywania zwykłych czynności związanych ze współpracą przy prowadzeniu działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych. Więcej a STR. II–III Bez prawa do świadczeń Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują ubezpieczonemu, jeżeli wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Świadczenia nie przysługują również ubezpieczonemu, który będąc w stanie nietrzeźwym, pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku. Regulacja ta nie dotyczy członków rodziny ubezpieczonego, którzy w takich przypadkach zachowują prawo do świadczeń określonych w ustawie wypadkowej. INFOGRAFIKA: TOMASZ FRĄCZEK, FOT. 123RF Temat tygodnia II • Masz II • Ludzie prawo FOT. ADAM WONJAR (2) Po redakcyjnym dyżurze – 3 Barbara Balon, zastępca dyrektora ZUS w Krakowie Polska Gazeta Krakowska Środa, 19 marca 2014 www.gk.pl Małgorzata Zyguła, kierownik Wydziału Specjaliści z Krakowskiego Oddziału ZUS odpowiadają na pytania Czytelników a Mamprzyznanąna stałerentęztytułuchorobyzawodowejiodlutego2014r.jestemnaemeryturze.ZUSwypłacamicałąemeryturę ipołowęrenty.Czywaloryzacjaobejmieobydwaświadczenia? Przy okazji każdej waloryzacji przeliczane są wszystkie świadczenia. Jeżeli danej osobie przysługuje emerytura i renta z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, to waloryzacji podlegają obydwa świadczenia. a Pobieramrentęsocjalną.CzymnieteżdotyczyobowiązekinformowaniaZUSoosiąganychprzychodach? Tak. Renta socjalna jest świadczeniem przysługującym osobom, które stały się całkowicie niezdolne do pracy przed ukończeniem 18. roku życia albo w trakcie nauki przed ukończeniem 25 lat. Jest wypłacana w stałej wysokości i po waloryzacji wynosi 709,34 zł (84 proc. kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy). Co prawda pobierający rentę socjalną mogą dodatkowo zarabiać, to jednak ich przychody są ograniczone do 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia – od 1 marca jest to 2676,40 zł miesięcznie. Prawo do renty socjalnej zawiesza się za miesiąc, w którym przychody przekraczają tę kwotę. Osoba pobierająca rentę socjalną ma obowiązek niezwłocznego powiadomienia ZUS o przychodzie w kwocie powodującej zawieszenie prawa do tego świadczenia. a Mojamamamaemeryturę.Zamiesiącukończy100lat.Czyztego tytułutakimsenioromZUSprzyznajejakiśspecjalnydodatek? Tak. Osobom, które ukończą 100 lat, ZUS z urzędu – tj. bez konieczności składania wniosku w tej sprawie – przyznaje niezależnie od emerytury świadczenie honorowe, które od marca br. wynosi 3191,93 zł. a Prowadzęwłasnądziałalnośćgospodarczą.Jestemwciąży.Czy pourodzeniudzieckabędziemiprzysługiwałzasiłekmacierzyński? Kobiecie prowadzącej działalność gospodarczą zasiłek macierzyński przysługuje pod warunkiem, że przystąpiła do ubezpieczenia chorobowego i z tego tytułu terminowo opłaca składki. a Wzwiązkuzmarcowąwaloryzacjązmieniłysiękwotyświadczeń iprzysługującychdonichdodatków.Ileobecniewynoszą? Od 1 marca 2014 r. wynoszą: a 844,45 zł – najniższa emerytura, renta rodzinna, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy a 648,13 zł – renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy a 1013,34 zł – renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową a 777,76 zł – renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową a 709,34 zł – renta socjalna a 354,67 zł – renta socjalna dla osoby tymczasowo aresztowanej lub odbywającej karę pozbawienia wolności a 1688,90 zł – łączna kwota renty socjalnej w zbiegu z rentą rodzinną a 991,39 zł – świadczenie przedemerytalne. Waloryzacji podlegają również dodatki i wynoszą: a 206,76 zł – pielęgnacyjny, przysługujący osobom uznanym za całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji albo dla osób, które ukończyły 75. rok życia a 206,76 ł – za tajne nauczanie a 388,62 zł – dla sieroty zupełnej a 310,14 zł – dla inwalidy wojennego uznanego za całkowicie niezdolnego do pracy i samodzielnej egzystencji (I grupa inwalidzka) a 206, 76 zł – dodatek należny kombatantom i innym osobom będącym ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, przyznawany na podstawie zaświadczenia wydanego przez Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych a 31,01 zł – kompensacyjny dla emeryta lub rencisty będącego wdową lub wdowcem po kombatancie. JÓZEFA PIOTROWSKA-STRIGL Zasadyprzyznawani wypadkówrentiświa A Choćtrudnowtouwierzyć,codziennie na świecie wypadkomprzypracy u Temat tygodnia Rodzaje świadczeń Patrycja Wacławska Z tytułu wypadku przy pracy (lub choroby zawodowej) [email protected] Przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty rodzinnej i dodatku do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej z tytułu ubezpieczenia wypadkowego oraz przy ustalaniu wysokości tych świadczeń stosuje się takie same zasady, jak w przypadku takich samych świadczeń, które nie mają związku z wypadkiem przy pracy. Jednak świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie podlegają pewnym ograniczeniom, jakimi obwarowane są inne renty i świadczenia. Oto jakie szczególne zasady w tym przypadku obowiązują: 1. Renta z tytułu niezdolności do pracy, renta szkoleniowa, renta rodzinna i dodatek do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej z tytułu ubezpieczenia wypadkowego przysługuje niezależnie od długości okresu tego ubezpieczenia oraz bez względu na datę powstania niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy. 2. Renta z tytułu niezdolności do pracy i renta szkoleniowa przyznane w związku z wypadkiem przy pracy nie mogą być niższe niż: a 60 proc. podstawy wymiaru renty – dla osoby częściowo niezdolnej do pracy, a 80 proc. podstawy wymiaru renty – dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy, przysługują następujące świadczenia: – zasiłek chorobowy, – świadczenie rehabilitacyjne, – zasiłek wyrównawczy, – jednorazowe odszkodowanie, – renta z tytułu niezdolności do pracy, w tym renta szkoleniowa, – renta rodzinna, – dodatek pielęgnacyjny, – dodatek do renty rodzinnej – dla sieroty zupełnej, – pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne. a 100 proc. podstawy wymiaru renty – dla osoby uprawnionej do renty szkoleniowej. 3. Przy ustalaniu podstawy wymiaru renty nie stosuje się ograniczenia jej wysokości wskaźnikiem 250 proc. Jednak w przypadku dokonania wyliczeń z wykorzystaniem wyższego niż 250 proc. wskaźnika wysokości podstawy wymiaru renty nie obowiązują określone w punkcie 2. gwarancje dotyczące tego, iż renta nie może być niższa niż określony procent podstawy jej wymiaru. 4. Prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy, które ustało z powodu ustąpienia niezdolności do pracy, może być przywrócone w przypadku ponownego powstania tej niezdolności, bez względu na długość okresu, który to okres upłynął od ustania prawa do renty. Uprawnionym członkom rodziny ubezpieczonego, który zmarł wskutek wypadku przy pracy, przysługuje renta rodzinna z ubezpieczenia wy- padkowego. Dodajmy, że renta taka przysługuje także członkom rodziny zmarłego na skutek wypadku przy pracy rencisty, który był uprawniony do renty z tytułu niezdolności do pracy. Osobami uprawnionymi dorenty rodzinnej wypadkowej są, tak jak w przypadku zwykłej rentyrodzinnej:małżonek,dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, przysposobione, przyjęte na wychowanie i utrzymanie przedosiągnięciempełnoletnościwnuki,rodzeństwoiinnedzie- nad krewnymi. Jak szacuje resort pracy, wypłata odsetek oznaczałaby konieczność zapewnienia na ten cel dodatkowych 60 mln zł. na razie ich pozwy są odrzucane przez sądy administracyjne, ze względu na utrwaloną linię orzeczniczą wynikającą z uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 grudnia 2012 r., który uznał, że rolnicy nie są uprawnieni do świadczenia pielęgnacyjnego. Co ciekawe, z taką interpretacją nie zgadza się resort pracy, który stwierdził w komunikacie, że rodzic rolnik powinien otrzymać świadczenie pielęgnacyjne, o ile nie podejmuje innych form zarobkowania. Co w prawie piszczy Opiekunowie znów mogą liczyć na pomoc. Wsparcie należy się też rolnikom. Karta pacjenta onkologicznego. Dojrzewa projekt odwróconej hipoteki. bKomitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt ustawy, przywracającej pomoc dla 140 tysięcy opiekunów, pozbawionych wpołowie ub. roku wsparcia ze strony państwa. Projektem wkrótce zajmie się rząd, który ostatecznie rozstrzygnie, czy zaległe, niewypłacane od lipca 2013 roku świadczenia pielęgnacyjne bę- dą powiększone o odsetki. Na razie projekt ich nie przewiduje, ale zdaniem Rządowego Centrum Legislacji, odsetki powinny być naliczane. Przypomnijmy, że przywrócenie uprawnień do świadczeń pielęgnacyjnych to efekt wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Uznał on, że odebranie tych świadczeń osobom, które nabyły do nich prawo do końca 2012 r., było niezgodnie z Konstytucją. Przygotowywana ustawa wprowadza więc dla tej grupy rekompenstę w wysokości 520 zł, nazwaną zasiłkiem dla opiekuna. Zasiłek ma być wypłacony za okres od lipca do dnia wejścia w życie ustawy, jak i za bieżącą opiekę bJeszczeoświadczeniachpielęgnacyjnych:dobiurarzecznikapraw obywatelskichdocierająskargi odrodziców,którymniektóregminyodmawiająprawadowsparcia. Powodemjestfakt,żeprowadzą onigospodarstworolne. Rzecznik apeluje do Sejmu o nowelizację niejednoznacznych przepisów, aby rolnicy opiekujący się niepełnosprawnymi dziećmi jednoznacznie wiedzieli, że mają prawo do pomocy ze strony państwa. Jak bW tym tygodniu mają zostać przedstawione publicznie pomysły resortu zdrowiana skrócenie Polska Gazeta Krakowska Środa, 19 marca 2014 INFOGRAFIKA: TOMASZ FRĄCZEK, FOT. 123RF ulega niemal milion pracowników kolejek do gabinetów lekarzy iświadczeń zdrowotnych. Informowaliśmy już, że głównym pomysłem wtym zakresie ma być wprowadzenie karty pacjenta onkologicznego. Dziś więcej szczegółów. Dokument zakładany przez onkologa ma przyznać preferencje chorym na nowotwory. Z kartą osoby, u której zdiagnozowano raka, szybciej otrzymają pomoc – będą miały pierwszeństwo w dostępie do badań i porad specjalistów. Innymi słowy, karta pacjenta onkologicznego będzie przepustką do szybszego leczenia, poza normalną kolejnością. W karcie byłby udoku- nastąpiła po 31 grudnia 2002 r. wskutek takiego wypadku. Rentę rodzinną należną z ubezpieczenia wypadkowego oblicza się tak, jak zwykłą rentę rodzinną,ztąróżnicą,żepodstawę obliczenia jej wysokości stanowi renta rodzinna dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy w związku z wypadkiem przy pracy. Należyteżpamiętać,żeubezpieczonemu,którywskutekwypadkuprzypracydoznałstałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Za stały uszczerbek na zdrowiu uważasięnaruszeniesprawnościorganizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokującepoprawy.Zadługotrwały uszczerbek na zdrowiu uważasięzaśnaruszeniesprawnościorganizmu,którepowoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający sześć miesięcy, mogące ulec poprawie. Jednorazowe odszkodowanie przysługuje w wysokości 20 proc.przeciętnegowynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Obecnie na przykład kwota tego odszkodowania za każdy procent uszczerbku na zdrowiu wynosi 704 zł. Oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem przy pracy dokonuje się po zakończeniu leczenia i rehabilitacji. Dodajmy, że analogiczne zasady przyznawania świadczeń dotyczątakżecierpiącychnachoroby zawodowe. a WSPÓŁPRACA: PAWEŁ PATORA mentowany cały proces leczenia pacjenta. bPo latach zwłoki dojrzewa wreszcie oczekiwany projekt ustawy oodwróconym kredycie hipotecznym, która ma ucywilizować rynek usług typu „renta za własność mieszkania”. Po tym, jak w połowie października ub. roku rząd przyjął wreszcie założenia do ustawy, w lutym br. resort finansów przekazał jej projekt do Komitetu Stałego Rady Ministrów. Następnym krokiem będzie przyjęcie ustawy przez rząd i skierowanie jej do Sejmu. AG Wystarczy,aby30września był1.dniemzaległegourlopu Sprawy pracownicze Ważne Urlop jest niezbywalnym prawem pracownika. Często jednak pracodawcy nie chcą tracić rąk do pracy, a pracownicy boją się o urlop upomnieć. Pracodawca, który odmawia udzielenia pracownikowi zaległego urlopu w obowiązującym terminie, popełnia wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Pracownik, który odmawia wykorzystania zaległego urlopu może otrzymać upomnienie, naganę lub karę pieniężną. Dorota Domienik [email protected] Niechęć do wysyłania pracowników na urlop wynika najczęściej z braku „mocy przerobowych” w firmie, a ten brak z kolei jest skutkiem redukcji etatów. Wystraszeni lub zastraszeni pracownicy nawet nie próbują się o urlopy upominać. Jednak prawo pracy w sposób jednoznaczny reguluje kwestie zaległości w urlopie wypoczynkowym. Zgodnie z art. 152. § 1. Kodeksu pracy, każdy pracownik ma prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego w wymiarze uzależnionym od stażu zatrudnienia. Pracodawca ma obowiązek udzielenia pracownikowi zgody na urlop w roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo, a co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych. Urlopy powinny być udzielane zgodnie z ustaleniami z pracodawcą, po uwzględnieniu wniosków pracowników INFOGRAFIKA: TOMASZ FRĄCZEK, FOT. 123RF iaofiarom adczeń ci (w tym również w ramach rodziny zastępczej) oraz rodzice. Osoby te nabywają prawo dorentyrodzinnej,jeżelispełnią warunkiwymaganedotejrenty. Prawo do renty rodzinnej nabywają również członkowie rodziny,którzypozostaliporenciście: a pobierającym rentę z tytułu wypadku w drodze do lub z pracy, którego śmierć nastąpiła po 31 grudnia 2002 r. wskutek takiego wypadku, a pobierającym rentę z tytułu wypadku w szczególnych okolicznościach, którego śmierć Twoja Ludzie praca • III • III www.gk.pl i konieczności zapewnienia normalnego toku pracy. W szczególnych okolicznościach pracodawca może odwołać pracownika z urlopu, ale tylko wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymaga sytuacja nieprzewidziana w chwili rozpoczynania urlopu. Musi jednak pokryć poniesione wskutek tego przez pracownika koszty, np. opłacony pobyt w ośrodku wczasowym. W wielu firmach nie przestrzega się jednak tych przepisów, co powoduje narastające „kumulacje” zaległych dni urlopowych. Jeszcze kilka lat temu pracownik był zobowiązany do wykorzystania zaległego urlopu za dany rok do końca pierwsze- go kwartału roku następnego, czyli do 31 marca. Obecnie, na mocy art. 1 pkt. 1 ustawy z 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. Nr 232, poz. 1378), terminem, do którego najpóźniej należy pracownikowi udzielić zaległego urlopu, jest 30 września następnego roku kalendarzowego. Warto jednak wiedzieć, że zgodnie z powszechnie przyjmowaną wykładnią wymagań dotyczących terminu udzielenia urlopu zaległego, wystarczy, aby 30 września był pierwszym dniem tego urlopu, a nie, by zaległy urlop w całym swoim wymiarze „zmieścił” się do końca września. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 24 stycznia 2006 roku, pracodawca może wysłać pracownikanazaległyurlop,nawet gdy pracownik nie wyraża na to zgody. Pracownik ma jednakprawookreślićterminwykorzystania wolnych dni. Jeśli pracodawca nie udzieli podwładnemu urlopu w obowiązującym terminie, może zostać ukarany mandatem przez Państwową Inspekcję Pracy. Uporczywe uchylanie się od spełnienia tego obowiązku naraża go zaś na odpowiedzialność za wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Nie oznacza to jednak, że pracownik może udzielić sobie urlopu sam, gdy nie zrobi tego pracodawca. Co więcej, jeśli pracownik samowolnie i bez zgody pracodawcy rozpocznie wykorzystywanie zaległego urlopu wypoczynkowego – nawet wtedy, gdy ma do tego prawo – jego zachowanie może być potraktowane jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. Z kolei w sytuacji odwrotnej, gdy pracownik odmawia podporządkowania się wymogowi wykorzystania zaległego urlopu wypoczynkowego, pracodawca może zastosować kary porządkowe – od upomnienia i nagany po kary pieniężne. W tekście wykorzystałam materiały przygotowane przez kancelarię prawną w Grupie D.A.S a Cooznaczamałżeńska wspólnośćmajątkowa Warto wiedzieć Wspólność majątkowa powstaje automatycznie w chwili zawarcia związku małżeńskiego. Obejmuje ona przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich – stanowią one majątek wspólny. Do majątku wspólnego zalicza się zatem m.in.: a pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków a środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków a dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków. Wspólność małżeńska oznacza, że każdy przedmiot należący do majątku wspólnego małżonków należy jednocześnie do ich obojga. Czy wszystko, co posiadają małżonkowie, jest ich własnością wspólną? Nie, gdyż jest zwykle jeszcze majątek osobisty małżonków, wyłączony ze wspólności. W jego skład wchodzą m.in. przedmioty majątkowe nabyte: a przed powstaniem wspólności małżeńskiej a przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę a w zamian za składniki majątku osobistego, np. za prawa autorskie. Wspólność małżeńska oznacza, że może się nam zdarzyć wiele sytuacji, w których trzeba będzie uzyskać zgodę współmałżonka. Dotyczy to m.in. darowizn z majątku wspólnego (z wyjątkiem drobnych, zwyczajowo przyjętych), a także np. zbycia, obciążenia lub odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek, lokal, gospodarstwa rolne lub przedsiębiorstwo. Ważność umowy, która została zawarta w którejś z tych spraw tylko przez jednego z małżonków, zależy od potwierdzenia takiej umowy przez drugiego małżonka. Kiedy ustaje małżeńska wspólność majątkowa? Oczywiście wygasa wraz z ustaniem małżeństwa – czy to wskutek rozwodu albo separacji, czy wskutek śmierci jednego z małżonków. Miejsce wspólności zajmuje wtedy współwłasność w częściach ułamkowych. W przypadku dziedziczenia oznacza to, że po śmieci jednego z małżonków dziedziczeniu podlega połowa majątku wspólnego – pozostała pozostaje przy drugim małżonku. Wspólność majątkową można zmienić lub całkowicie znieść również w trakcie trwania małżeństwa. Trzeba jednak odwiedzić wtedy notariusza, który sporządzi majątkową umowę małżeńską o zniesieniu wspólności ustawowej. W takim przypadku każdy z małżon- ków zachowa te składniki majątku, które przypadły mu w drodze podziału majątku wspólnego, oraz przedmioty nabyte już po wprowadzeniu rozdzielności. Każdy z małżonków ma wówczas pełną swobodę dysponowania swoim majątkiem. Sam również odpowiada względem wierzycieli za zaciągnięte przez siebie zobowiązania. Właśnie z tego powodu – spodziewając się konieczności spłaty zobowiązań w wyniku np. przegranego procesu – wiele małżeństw dokonuje zniesienia wspólności, dzieląc majątek w taki sposób, że istotna jego część przypada małżonkowi nie obciążonemu długami. Umowy o zniesieniu wspólności małżeńskiej nie należy mylić z intercyzą, którą zawiera się przed ślubem. W przypadku zawarcia intercyzy każdy z małżonków zachowuje wyłącznie dla siebie zarówno majątek nabyty przed ślubem, jak też nabyty później. a (AG) IV • Dbaj IV • Ludzie o zdrowie Polska Gazeta Krakowska Środa, 19 marca 2014 www.gk.pl Wiosenneoczyszczanieciała A Wciągu roku wchłaniamy około 2 kg toksyn. Wiele objawów chorobowychzmniejsza się po odtruciu Dorota Domienik [email protected] Zimą organizm magazynuje kalorie niezbędne do przetrwania srogich warunków atmosferycznych. Wiosną zaś pragnie pozbyć się tego balastu. Pomożemy mu, oczyszczając ciało z toksyn i odpowiednio je nawadniając. Zimą wiele osób nie dba o dietę – jemy za dużo, za tłusto i za słodko. Źle łączymy składniki i stronimy od aktywności fizycznej. To wszystko sprawia, że gorzej wchłaniamy substancje odżywcze z pokarmów, odczuwamy permanentne zmęczenie, wiele do życzenia pozostawia także nasza kondycja psychiczna. Dobrym sposobem na przywrócenie organizmowi witalności jest oczyszczanie. Ostrożnie z głodówką Wiele osób stosuje w tym celu głodówki . Pamiętajmy jednak, że to bardzo drastyczna metoda, której nie wolno stosować na własną rękę, bez konsultacji z lekarzem i dietetykiem. Głodówka bardzo osłabia organizm i nie powina trwać dłużej niż dzień. Cenną informacją dla osób, które pragną zrzucić zbędne kilogramy, powinno być to, że nie jest ona metodą na odchudzanie – stosuje się ją wyłącznie w celu odciążenia przewodu pokarmowego poprzez wypłukanie toksyn i „śmieci” z organizmu. Radykalne „trzydniówki” Dobrym sposobem na oczyszczenie organizmu może być dieta oparta na kefirze. Stosuje się ją przez trzy dni. Kefir jest doskonałym źródłem wapnia, białka, witamin B2, B12, D. Dzięki dużej zawartości enzymów oraz bakterii probiotycznych wspomaga procesy trawienne, wzmacnia organizm i zapobiega przechodzeniu antygenów z pokarmu przez ścianę jelit. Inna „trzydniówka” to dieta jabłkowa. Owoce są bogate w potas – biopierwiastek odpowiadający za wiele przemian metabolicznych w organizmie, oraz w pektyny – o działaniu przeczyszczającym, które regulują florę bakteryjną w jelicie grubym. Jabłka ochraniają przewód pokarmowy i wpływają pozytywnie na pracę wątroby. Niezbędny dla prawidłowej pracy jelit jest błonnik, który usprawnia wchłanianie składników odżywczych z pożywienia. Wędruje przez cały przewód pokarmowy, wchłania wodę, przez co przyspiesza eliminację niestrawionych resztek (wypycha je). Znajdziemy go w warzywach, owocach oraz ziarnach. Inną grupą diet oczyszczających są diety oparte na przyjmowaniu dużej ilości płynów: Zdradźcie nam przepis… na potrawy wielkanocne. Na pewno przyrządzacie te najlepsze, wypróbowane, które jadłoby się i jadło. „Gazeta Krakowska” – najbardziej małopolskie ze wszystkich mediów – zamierza przygotować specjalny dodatek poświęcony sprawom kulinarnym. Chcemy zaprezentować naszym Czytelnikom dobre przepisy na potrawy, jakie pojawiają się na rodzinnych stołach w Małopolsce. Na początek zamierzamy podać a interesujące receptury na potrawy wielkanocne. Gdy zastanawialiśmy się, gdzie takie przepisy i receptury zdobyć – nasze myśli w oczywisty sposób poszybowały w kierunku kół gospodyń wiejskich. Dlatego też zwracamy się do Pań Gospodyń z prośbą o przesłanie przepisów – najlepszych znajlepszych–na potrawywielkanocne, ale także wszelkie inne. Uprzejmie prosimy też o dołączenie zdjęcia autorek przepisu (może być grupowa fotografia koła) i informacji o kole, któ- Adres redakcji al. Pokoju 3, 31-548 Kraków, tel. 12 6 888 100, faks 12 6 888 109 [email protected] Redaktor naczelny „Gazety Krakowskiej” Wojciech Harpula Tygodnik 50+ redagują Patrycja Wacławska, 42 665 91 81, [email protected]; Paweł Patora, 42 665 91 85, [email protected] Andrzej Gębarowski, 42 665 91 71, [email protected] Kraków – Teresa Brandys, 12 6 888 301, [email protected] nie chcemy sobie zaszkodzić. Oczyszczanie organizmu nie musi jednak wiązać się z wyrzeczeniami i testować naszej wytrwałości. Naco dzień wystarczy pamiętać o odpowiednim nawadnianiu organizmu. Można też skorzystać z naturalnych suplementów diety, które z powodzeniem oczyszczą organizm. Suplementy oparte na naturalnych składnikach są lekkostrawne dla organizmu (w przeciwieństwie do leków), dobrze się wchłaniają i nie wymagają wielkich poświęceń – czynniki, które zawierają, z powodzeniem radzą sobie z toksynami. Coraz bardziej docenianym składnikiem suplementów diety jest jagoda Acai. Egzotyczny owoc zdobył uznanie dietetyków ze względu na nagromadzenie składników, które nie tylko wspierają odchudzanie, ale mają dobroczynny wpływ na cały organizm. Jagoda Acai pochodzi z Brazylii, z puszczy amazońskiej. Jest bogata w witaminy B1, B2, B3, witaminy E, witaminy C, minerały, takie jak fosfor, wapń, potas, niezbędne nienasycone kwasy omega 3 i 6 oraz całą gamę antyoksydantów. Owoc wzbogaca organizm w niezbędne do harmonijnego funkcjonowania składniki i poprawia jego ogólną kondycję: wspomaga pracę mięśni i oczyszczanie z toksyn, stymuluje procesy trawienne, usuwa zmęczenie, reguluje poziom cukrów i tłuszczów w organizmie oraz przyspiesza metabolizm. Dodatkowo przeciwutleniacze zawarte w owocu opóźniają proces starzenia, wpływają odżywczo na cerę oraz normalizują gospodarkę hormonalną. a Powstaje test na Alzheimera Medytacja wpływa na zdrowie i geny Krakowscy studenci dla seniorów Pomiar 10 tłuszczów we krwi pozwoli lekarzom rozpoznać z 90-procentową dokładnością ryzyko zachorowania na Alzheimera w ciągu kolejnych trzech lat. Jak podaje polskieradio.pl, skuteczny test wykrywający Alzheimera pozwoliłby na wcześniejsze wypróbowanie wielu leków i opóźnienie pojawienia się symptomów choroby. Na ten rodzaj demencji cierpi obecnie 44 mln osób. DOM Badania naukowców z University of Wisconsin-Madison wykazały, że medytacja dobrze wpływa na ekspresję genów – sprawia, że zawarty w nich potencjał zostaje ukierunkowany na pozytywne i korzystne dla nas elementy. Wcześniej udowodniono, że techniki medytacyjne korzystnie wpływają na choroby zapalne – Amerykańskie Stowarzyszenie Serca zatwierdziło je jako środek zapobiegawczy. DOM W niedzielę 23 marca o godz. 16 w Krakowie (ul. Lubelska 25) ruszają zajęcia Szkoły Seniora. To nowy projekt Chrześcijańskiej Służby Charytatywnej, który pozwoli na połączenie pokoleń. Szkołę Seniora poprowadzą bowiem studenci. W programie m.in. wykłady pt. „Warsztat historyka od kuchni”, „Podstawy języka angielskiego”. Wstęp wolny. Kolejne zajęcia 6 i 27 kwietnia – m.in. „Maniery z wyższej sfery”, „Mity na temat odżywiania”. Można stosować odtruwanie całego organizmu lub przeprowadzić je fazowo, dla różnych organów: jelit i okrężnicy, komórek wątroby oraz nerek. Odpowiednią dietę należy ustalić z dietetykiem. Niezbędnym elementem towarzyszącym wszystkim fazom procesu odtruwania jest codzienne wypijanie przynajmniej dwóch litrów płynów, najlepiej w postaci naparów z ziół, zielonej herbaty lub wysokozmineralizowanej wody (niegazowanej). soków owocowych i warzywnych oraz wody. Kuracje ziołowe Popularne są również kuracje ziołowe za pomocą mieszanek dostępnych w sklepach zielarskich i aptekach. Szczególnie polecane są liście brzozy, ziele skrzypu, korzeń i ziele mnisz- Kuchnia najbardziej małopolska Drogie Panie! A może suplementy? Odtruwamy organizm INFOGRAFIKA: TOMASZ FRĄCZEK, FOT. 123RF Poradynietylkodlaseniorów re przepis nadesłało. Postaramy się opublikować możliwie dużo znichnałamachspecjalnegododatku „Przepisy Małopolanek”. Mile widziane są także przepisy odPańnienależącychdo kółgospodyń. Przepisy oraz zdjęcia i informacje prosimy przesyłać pod adresem: a [email protected] albo pocztą: a Gazeta Krakowska, al. Pokoju 3, 31-548 Kraków, z dopiskiem „Przepisy Małopolanek”. Paniom i kołom, które przesłały nam już przepisy, bardzo dziękujemy. a ka lekarskiego, ziele nawłoci, dziurawiec, krwawnik, mięta, bylica i tatarak, a także wyciąg z karczocha. Wszystkie powyższe metody są dość radykalne, wymagają konsultacji lekarskiej oraz dietetyka – przeszkodą mogą być niektóre choroby i problemy zdrowotne. To ważne, jeśli Czy wiesz, że... JUŻ ZA TYDZIEŃ W NASZYM TYGODNIKU + Na czym ma polegać przyjęta niedawno przez Sejm reforma urzędów pracy + Listy od Czytelników i odpowiedzi na ich pytania + Dobroczynne skutki sączenia wina, czyli wszystko o winoterapii + Nowe przepisy i zmiany w prawie, ważne dla osób po 50. roku życia