prof. Jan Burnewicz

SPÓJNY SYSTEM TRANSPORTOWY NA POMORZU W PERSPEKTYWIE DO 2030 ROKU
TRADYCYJNE I INNOWACYJNE ROZWIĄZANIA
ZałoŜenia metodyczne
IBnGR, 2 marca 2011 r.
Jan Burnewicz, UG
Analiza innowacji możliwych do wdrożenia w pomorskim
systemie transportowym
2011
2020
BieŜące monitorowanie realizacji
celów zawartych w istniejących
strategiach i dokumentach
programowych odnoszących się
bezpośrednio i pośrednio do
transportu w województwie
pomorskim
(lista
–
na
następnych slajdach)
2030
Nowe strategie i dokumenty
programowe (rządowe i
samorządowe) określające
kierunki i formy rozwoju
transportu na Pomorzu
Rozwój pomorskiego transportu do 2020 roku określony w istniejących
strategiach i dokumentach programowych:
Strategia Rozwoju Transportu 2020, Ministerstwo Infrastruktury,
marzec 2011 r.
Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju 2030. Projekt
dokumentu rządowego przeznaczony do konsultacji. Ministerstwo
Rozwoju Regionalnego, Warszawa, 25 stycznia 2011 r.
Program Operacyjny „Infrastruktura i Środowisko” na lata 2007-2013.
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego.
Gdańsk, październik 2009 r.
Regionalny program operacyjny dla województwa pomorskiego na
lata 2007-2013. Gdańsk, 2 października 2007 r.
Regionalna strategia rozwoju transportu w województwie pomorskim
na lata 2007–2020. Gdańsk, wrzesień 2008 r.
Studium strategicznego rozwoju sieci lotnisk na terenie województwa
pomorskiego do roku 2025. Warszawa 2008 r.
inne dokumenty i analizy
Główne wyzwania rozwojowe transportu na Pomorzu
1. Poprawa dostępności transportowej w przestrzeni europejskiej
2. Zwiększenie spójności transportowej z krajowym systemem
gospodarczym
3. Zapewnienie pełnej spójności transportowej województwa
pomorskiego
4. Integracja transportu w obrębie Aglomeracji Trójmiejskiej
Mierna drogowa dostępność transportowa Polski w przestrzeni europejskiej
Słaba lotnicza dostępność transportowa Polski w przestrzeni europejskiej
Stan obecny dostępności transportowej Pomorza
– potencjalna dostępność drogowa w przestrzeni europejskiej
Stan obecny dostępności transportowej Pomorza
– potencjalna dostępność kolejowa w przestrzeni europejskiej
Koncepcje tradycyjnego rozwoju pomorskiego transportu w
istniejących strategiach i dokumentach programowych
Poprawa jakości systemu transportowego:
„…Celem jest przebudowa–modernizacja–restrukturyzacja regionalnego systemu
transportowego oraz poprawa jakości i stanu dróg TOM, prowadzące do dostosowania
systemu transportowego do nowych potrzeb transportowych mieszkańców województwa
oraz rozwoju przyjaznego dla społeczeństwa systemu transportowego. Oznacza to
zmniejszenie uciążliwości podróżowania, podniesienie przepustowości i jakości połączeń
transportowych oraz wzmocnienie spójności województwa. …”
Transport w planie zagospodarowania przestrzennego
województwa pomorskiego – wymiar zewnętrzny
Czy realne jest przekształcenie terminali kontenerowych w portach w Gdyni i Gdańsku
w terminale zautomatyzowane, takie jak: European Combined Terminal (ECT) w
Rotterdamie, Altenwerder w Hamburgu, izraelskie terminale „Port Eitan” w Aszdod
czy budowany terminal Carmel w Hajfie?
Transport w planie zagospodarowania przestrzennego
województwa pomorskiego – wymiar wewnętrzny, kolej
Transport w planie zagospodarowania przestrzennego
województwa pomorskiego – wymiar wewnętrzny, drogi kołowe
Większa spójność transportowa Pomorza z resztą kraju w nowej koncepcji
przestrzennego zagospodarowania kraju ze stycznia 2011 r. (1)
Większa spójność transportowa Pomorza z resztą kraju w nowej koncepcji
przestrzennego zagospodarowania kraju ze stycznia 2011 r. (2)
Większa spójność transportowa Pomorza z resztą kraju w nowej koncepcji
przestrzennego zagospodarowania kraju ze stycznia 2011 r. (3)
Rodzaje potencjalnych innowacji w strategii rozwoju transportu
Pomorza w latach 2020-2030
Innowacje w
transportowej
rozmieszczeniu
przestrzennym
infrastruktury
Infrastruktura nowej generacji (zasilanie energetyczne pojazdów z
napędem alternatywnym, węzły integracyjne, systemy PRT,
automatyczne parkingi…)
Innowacje technologiczne
inteligentne)
(pojazdy
ekologiczne,
Innowacje organizacyjne (car-sharing, bike-sharing, P&R)
Innowacje biletowe i informacyjne
systemy
Istniejące i czekające na wdroŜenie oraz upowszechnienie konkretne
sprawdzone na świecie innowacje transportowe:
1)Nowej generacji infrastruktura transportowa i jej dodatkowe elementy zwiększające
funkcjonalność, trwałość i podatność na procesy integracyjne;
2)Inteligentne narzędzia sterowania i zarządzania systemami transportowymi;
3)Pojazdy napędzane alternatywnymi paliwami i źródłami energii neutralizujące
transport pod względem emisji szkodliwych substancji do atmosfery;
4)Innowacyjne koncepcje obniŜki kosztów transportu;
5)Innowacyjne koncepcje logistyki miejskiej ;
6)Nowe strategie kształtowania ruchliwości społeczeństwa;
7)Innowacje transportowe podnoszące poziom jakości Ŝycia .
Nowej generacji infrastruktura transportowa i jej dodatkowe
elementy zwiększające funkcjonalność, trwałość i podatność na
procesy integracyjne
a)
b)
c)
d)
e)
nowe rozwiązania w sferze projektowania i integrowania infrastruktury z
otoczeniem,
innowacje materiałowe polegające na zamianie tradycyjnego betonu, asfaltu i
stali nanomateriałami oraz materiałami pochodzącymi z recyklingu
przemysłowego,
koncepcje wyposaŜenia infrastruktury liniowej i punktowej w dodatkowe
elementy zwiększające jej funkcjonalność,
koncepcje realnej integracji technicznej i eksploatacyjnej elementów
infrastruktury róŜnych gałęzi transportu,
tworzenie nowej generacji węzłów integrujących róŜne podsystemy
transportowe.
Inteligentne narzędzia sterowania i zarządzania systemami
transportowymi
Dzięki systemom ITS jest moŜliwe:
a)zmniejszenie o 40-80% ryzyka wypadków związanych z ruchem
pojazdów samochodowych,
b)obniŜenie o 5-10% wielkości szkodliwych emisji silnikowych do
atmosfery,
c)obniŜenie o 15-20% jednostkowego zuŜycia bezpośredniego energii
w transporcie z czym wiąŜe się adekwatna obniŜka jednostkowych
kosztów eksploatacji środków transportu,
d)zwiększenie o 20-30% przepustowości istniejących elementów
transportowej infrastruktury liniowej i punktowej (bez inwestowania w
dodatkowe pasy ruchu),
e)zmniejszenie o 40-70% strat czasu w przejazdach na obszarach
wysoko zurbanizowanych.
Pojazdy napędzane alternatywnymi paliwami i źródłami energii
neutralizujące transport pod względem emisji szkodliwych
substancji do atmosfery
Przyszła motoryzacja będzie się rozwijała pod znakiem:
•samochodów całkowicie elektrycznych (All-Electric Vehicle, Battery
Electric Vehicle – BEV);
•samochodów napędzanych ogniwami paliwowymi (Fuel Cell Vehicles
- FCVs);
•pojazdów samochodowych o napędzie hybrydowym (Hybrid Electric
Vehicle - HEV);
•samochodów napędzanych spręŜonym powietrzem (Compressed-Air
Cars).
Innowacje transportowe na obszarach zurbanizowanych
Ogólne kierunki działań w tym zakresie są juŜ skrystalizowane i
powszechnie akceptowane. Obejmują one:
aplikacje z zakresu ITS (Intelligent Transport System) optymalizujące
funkcjonowanie transportu zbiorowego,
systemy telematyczne i satelitarne (usługi GALILEO) z cyfrowymi planami
miast i nawigacją samochodową słuŜącą zmniejszaniu kongestii,
technologie zaliczane do kategorii „zielonych pojazdów” (czystych
ekologicznie),
zarządzanie przestrzenią parkingową i czasem parkowania pojazdów,
tworzenie stref ograniczonego ruchu pojazdów zmechanizowanych,
systemy opłat za wjazd do newralgicznych komunikacyjnie rejonów miast
KIERUNKI INNOWACJI W TRANSPORCIE MIEJSKIM
Perspektywiczny pozytywny charakter mogą mieć następujące kierunki kreowania
nowej organizacji i nowych technologii transportu miejskiego:
radykalne przestawienie ruchu miejskiego na transport zbiorowy przez
reorganizację i przebudowę urbanistyczną dzielnic miast,
czyste ekologicznie pojazdy miejskie (napęd elektryczny, gazowy, wodorowy,
hybrydowy, na spręŜone powietrze),
systemy automatycznych pojazdów miejskich typu PRT (Personal Rapid Transit),
będących specyficznymi zindywidualizowanymi pojazdami poruszającymi się po
własnych drogach oddzielonych wielopoziomwo od tradycyjnych ulic,
tworzenie stref o niskiej emisji spalin (The Low Emission Zone - LEZ)
funkcjonujących w zaostrzonym reŜimie wjazdu i parkowania pojazdów
spalinowych,
usługi współuŜytkowania transportu indywidualnego w miastach (Urban Liftsharing Services, nazywany takŜe Car-Pooling, Car-Sharing lub Ride-Sharing),
systemy zamawianych przewozów mikrobusowych (Call- a-Bus Services
nazywany takŜe Demand Responsive Transport - DRT) i inne.
Car towers – innowacyjne parkowanie
samochodów w miastach
MIEJSKIE AUTOBUSY WODOROWE MERCEDES CITARO [2009 R.]
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ