docrozliczanie kontraktow b.kirsten
download 
Reklamacja Transkrypt
rozliczanie kontraktow b.kirsten
INFRASTRUKTURA I SRODOWISKO UNIA EUROPEJSKA UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI FUNDUSZ SPÓJNOŚCI NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOSCI Szkolenie dla beneficjentów I osi priorytetowej POIiŚ, działanie 1.1 w zakresie wdrażania i realizacji projektów Rozliczanie kontraktów – wybrane zagadnienia Bartłomiej Kirsten Departament Ochrony Wód Falenty 4-6 lipca 2011 r.. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Robota – zamówienie - umowa warunki kontraktowe FIDIC lub inne, np. VOB ustawa Kodeks cywilny robota budowlana, umowa o roboty budowlane ustawa Prawo zamówień publicznych ustawa Prawo budowlane; zwyczaje i praktyka budowlana Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Wybrane aspekty formalno-prawne 1/2 Ustawa PZP: art.29 ust.1 Przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty. art.140 ust.1 Zakres świadczenia wykonawcy wynikający z umowy jest tożsamy z jego zobowiązaniem zawartym w ofercie. art.140 ust.3 Umowa podlega unieważnieniu w części wykraczającej poza określenie przedmiotu zamówienia zawarte w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. * wprowadzone w ostatniej nowelizacji upzp Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Wybrane aspekty formalno-prawne 2/2 Kodeks cywilny: art.647 Przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia. art.648 §2 Wymagana przez właściwe przepisy dokumentacja stanowi część składową umowy. art.649 W razie wątpliwości poczytuje się, iż wykonawca podjął się wszystkich robót objętych projektem stanowiącym część składową umowy. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI SIWZ – kluczowy element 1/2 dokumentacja przetargowa specyfikacja istotnych warunków zamówienia (SIWZ) instrukcja dla wykonawców (IDW) Roboty „b u d u j” opis przedmiotu zamówienia (OPZ) warunki kontraktowe budowlane „p r o j e k t u j i b u d u j” Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI SIWZ – kluczowy element 2/2 OPZ - roboty budowlane „b u d u j” Specyfikacje Specyfikacje techniczne techniczne wykonania wykonania i iodbioru odbiorurobót robót budowlanych budowlanych Dokumentacja Dokumentacja projektowa projektowa „p r o j e k t u j Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalnoużytkowego i b u d u j” Program funkcjonalnoużytkowy (PFU) (Dz.U. z 2004 r. nr 202, poz.2072, z późn. zm.) Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Hierarchia dokumentów i aktów prawa* umowa / kontrakt prawo wspólnotowe akt umowy Warunki Szczególne Kontraktu prawo krajowe Warunki Ogólne Kontraktu Dok. Projektowa, STWiORB / PFU „prawo kontraktowe” Przedmiar robót / Wykaz cen * Czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu Formularz Oferty inne obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy (art.58 §1 kc) Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Dokumenty odbiorowe i rozliczeniowe Prawo budowlane + kodeks cywilny warunki kontraktowe FIDIC • protokoły odbioru robót ulegających zakryciu lub zanikających • protokoły badań i sprawdzeń • inwentaryzacja powykonawcza • inne • protokoły odbioru częściowego • protokoły odbioru końcowego • inne • Wniosek o Przejściowe Świadectwo Płatności • Rozliczenie Wykonawcy • Przejściowe Świadectwo Płatności (PŚP) • Świadectwo Przejęcia • Świadectwo Wykonania Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Przedmiar a dokumenty rozliczeniowe 1/2 1. Nie ma żadnego prawnego nakazu, aby pozycje (elementy) w dokumentach odbiorowych (rozliczeniowych) były tożsame z pozycjami (elementami) w przedmiarze czy w wykazie cen lub w kosztorysie ofertowym. 2. W przypadku braku jednorodności nazw (określeń) pozycji lub elementów, konieczny jest określenie definicji i „zawartości” nowych pozycji odbiorowych. Może to być wykonane z wykorzystaniem algorytmu. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Przedmiar a dokumenty rozliczeniowe 2/2 Przedmiar roboty przygotowawcze Protokół odbioru reaktor biologiczny osadnik wstępny roboty ziemne osadnik wtórny Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Roboty zamienne (zmiany, rozwiązania zamienne) 1/6 1. W odniesieniu do zmian kluczowe znaczenie ma czas udzielenia zamówienia podstawowego, gdyż kolejne nowelizacje ustawy PZP wprowadzały odmienne przesłanki umożliwiające wprowadzanie zmian. art.144 ust.1 - do 23.10.2008 r. Zakazuje się zmian postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, chyba że konieczność wprowadzenia takich zmian wynika z okoliczności, których nie można było przewidzieć w chwili zawarcia umowy, lub zmiany te są korzystne* dla zamawiającego. * 1. korzyść powinna być wymierna finansowo lub wzmacniać pozycję Zamawiającego wobec Wykonawcy 2. przesłanka „korzystności” jest kwestionowana przez KE Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Roboty zamienne (zmiany, rozwiązania zamienne) 2/6 art.144 ust.1 - od 24.10.2008 r. do 21.12.2009 r. Zakazuje się zmian postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, chyba że zamawiający przewidział możliwość dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz określił warunki takiej zmiany. art.144 ust.1 - od 22.12.2009 r. Zakazuje się istotnych zmian postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, chyba że zamawiający przewidział możliwość dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz określił warunki takiej zmiany. ust.2 Zmiana umowy dokonana z naruszeniem przepisu ust.1 jest nieważna podlega unieważnieniu. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Roboty zamienne (zmiany, rozwiązania zamienne) 3/6 2. Ostatnia nowelizacja ustawy PZP zakazuje wprowadzanie zmian istotnych, chyba że taka możliwość została przewidziana przez zamawiającego oraz zostały określone warunki wprowadzenia takich zmian. 3. Ustawa PZP nie definiuje tego, co to są zmiany istotne i zmiany nieistotne. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Roboty zamienne (zmiany, rozwiązania zamienne) 4/6 4. Do „zdefiniowania” zmiany istotnej można posiłkować się wyrokiem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-454/06, i zmianę uznać za istotną, gdy: • jej wprowadzenie zmieniłoby krąg wykonawców, którzy mogliby ubiegać się o zamówienie lub którym mogłoby ono być udzielone, • zmiana dotycząca sposobu wykonania zamówienia pozwoliłaby wykonawcom na złożenie ofert o treści odmiennej od treści ofert złożonych, • zmiana dotyczy kryteriów oceny ofert, w tym ceny, a także gdy dotyczy zmiany świadczenia wykonawcy, tj. zmniejszenia lub zwiększenia zakresu umowy, • in. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Roboty zamienne (zmiany, rozwiązania zamienne) 5/6 5. Generalnie zmiany istotne to takie zmiany, które wpływają lub mogą wpłynąć na kluczowe zasady wolnego rynku, tj. zasadę uczciwej konkurencji i zasadę równego traktowania wykonawców. 6. Stosowanie klauzul umownych wynikających z zastosowanych warunków kontraktowych, np. FIDIC, musi być skorelowane z art. 144 ustawy PZP, co oznacza, że wszelkie określenia i przesłanki (np. nieprzewidywalne wydarzenie) muszą być dookreślone. Powyższe wynika ze stanowiska wyrażonego przez Prezesa UZP. FIDIC, klauzula 1.1.6.8. „Nieprzewidywalne” oznacza nie dające się w racjonalny sposób przewidzieć przez doświadczonego Wykonawcę przed dniem złożenia Oferty. FIDIC, klauzula 13.1. Każda zmiana może obejmować: (e) wszelkie dodatkowe prace (...) konieczne dla Robót Stałych, włącznie z towarzyszącymi im Próbami Końcowymi, wierceniami i innymi próbami i pracami badawczymi Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Roboty zamienne (zmiany, rozwiązania zamienne) 6/6 7. Zmiany nieistotne to generalnie takie zmiany, które mają charakter nieistotny do treści oferty (argumentum a contrario). 8. W odniesieniu do zmian nieistotnych art. 144 ustawa PZP nie ma zastosowania. 9. W odniesieniu do zmian nieistotnych można stosować klauzule umowne wynikające z zastosowanych warunków kontraktowych, np. FIDIC. 10.Ocena istotności zmiany musi być dokonywane indywidualnie, w odniesieniu do realiów danego przypadku. Przykładowo, zmiana technologii wykonania w jednym przypadku może być zmianą istotną, a w innym nieistotną. 11.Ostatnia aktualizacja Wytycznych w zakresie kwalifkowania wydatków w ramach POIiŚ, wprowadziła szereg regulacji związanych z możliwością zakwalifikowania wydatków związanych z robotami zamiennymi. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Zwyczaje i praktyka budowlana Z tą bywa różnie, ale generalnie jeśli „tego czegoś” nie było w przedmiarze (ewentualnie w projekcie) lub jeśli trzeba zrobić więcej „tego czegoś” to jest to robota dodatkowa. W znacznej mierze codzienna praktyka budowlana jest w jakimś stopniu wypadkową i pochodną tradycyjnego podejścia do „problemu” oraz różnych zapisów umownych wynikających z kodeksu cywilnego, oczywiście interpretowanych na korzyść zainteresowanej strony. W wielu przypadkach za robotę dodatkową sensu stricte uznaje się zmianę, robotę zamienną, robotę uzupełniającą i każdą inną niezgodność w stosunku do projektu. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Stanowisko Prezesa UZP W pismach: UZP/DKUE/EG/34760 z dn. 26.08.2009 r. oraz UZP/DP/OBBR/11066/10 z dn. 01.06.2010 r., Prezes UZP wyraził pogląd, że projekt budowlany ma charakter nadrzędny nad projektem wykonawczym, a przedmiar robót ma na celu tylko umożliwienie jednolitej wyceny robót. W konsekwencji wykonanie tych robót nie wymaga zawarcia aneksu, ani udzielenia zamówienia dodatkowego. Praktyka pokazuje, że rozliczenie tych pozycji następuje np. przez ich „dopisanie” (wstawienie) do przedmiaru. Powyższe stanowisko nie jest akceptowane przez IZ POIiŚ (MRR). W związku z tym, wydatki poniesione w związku z takimi pozycjami nie będą mogły być uznawane za kwalifikowane. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Kontrakt obmiarowy 1/2 Możliwe / dopuszczalne przyczyny zmian obmiarowych: • niedokładności map do celów projektowych* • błędy map do celów projektowych, niezawinione przez Zamawiającego / Projektanta* • niedokładności urządzeń pomiarowych, przyrządów kreślarskich, itp. • rezygnacja z części zakresu rzeczowego (uzasadnione!!!) • „zmiany” (z wyłączeniem zmian regulowanych przez art.144 ustawy PZP) • in. * kwestionowane przez KE Niedopuszczalne przyczyny zmian obmiarowych: • błędy w przygotowanych projektach wykonawczych • błędy w sporządzeniu przedmiaru robót • zmiany możliwe do przewidzenia • zwiększenie zakresu rzeczowego - realizacja zakresu wykraczającego poza przedmiot zamówienia • in. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Kontrakt obmiarowy 2/2 A Generalne założenie jest takie, że projekty, dokumentacje, przedmiary, itd. sporządzone są prawidłowo!!! Przypadek 0 Zgodnie z planem, czyli robota idzie jak po maśle Przypadek I Houston, mamy problem podręcznikowe „zamówienie uzupełniające” udzielane w trybie „z wolnej ręki” (art.67 ust.1 pkt.6) Przypadek II Przypadek III A może na szagę Teraz jest ściernisko, ale kiedyś będzie San Francisco Zmiany wielkości Z jakiegoś powodu Z jakiegoś powodu Z jakiegoś powodu pozycji (fizycznego, (fizycznego, (wolę nie gdybać przedmiarowych antropogenicznego, antropogenicznego, jakiego) następuje wynikają społecznego) nie społecznego) nie zwiększenie z niedokładności jest możliwa jest możliwa długości budowanej map, szkiców realizacja założonej realizacja założonej kanalizacji, poza geodezyjnych, przedmiot trasy kolektora, a trasy kolektora, a urządzeń, zmiany zmiany pozycji zmiany pozycji postępowania technologii, kolizji, wynikają wynikają określony rozbieżności z powodu z powodu w specyfikacji zwiększenia zmniejszenia istotnych warunków hydrogeologicznych , i in. długości budowanej długości budowanej zamówienia. kanalizacji. kanalizacji. B B’ Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Skutki nieprawidłowej realizacji kontraktu 1/3 ryzyko utraty uprawnień konieczność udzielenia zamówień dodatkowych lub aneksowania umowy ryzyko powstania nieprawidłowości Odpowiedzialność* odpowiedzialność karno-skarbowa * oczywiście z nią bywa różnie znaczne przekroczenie planowanego budżetu projektu brak wypłaty salda / utrata dofinansowania przekroczenie / niedopełnienie obowiązków służbowych i in. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Skutki nieprawidłowej realizacji kontraktu 2/3 Naruszenie dyscypliny finansów publicznych* Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest udzielenie zamówienia publicznego: • wykonawcy, który nie został wybrany w trybie określonym w przepisach o zamówieniach publicznych, • z naruszeniem przepisów o zamówieniach publicznych dotyczących przesłanek stosowania poszczególnych trybów udzielenia zamówienia publicznego, • którego przedmiot lub warunki zostały określone w sposób naruszający zasady uczciwej konkurencji. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów o zamówieniach publicznych. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest dopuszczenie przez kierownika jednostki sektora finansów publicznych do popełnienia naruszenia dyscypliny finansów publicznych, o których mowa w (…) wskutek zaniedbania lub niewypełnienia obowiązków w zakresie kontroli finansowej. * ustawa z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (art.17, wybór) Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Skutki nieprawidłowej realizacji kontraktu 3/3 Karami za naruszenie dyscypliny finansów publicznych są: 1. Upomnienie 2. Nagana • skutki wynikające z ujemnej lub negatywnej oceny kwalifikacyjnej, określone w odrębnych przepisach 3. Kara pieniężna • w wysokości od jednokrotności do trzykrotności miesięcznego wynagrodzenia osoby odpowiedzialnej ... • oraz skutki wynikające z ujemnej lub negatywnej oceny kwalifikacyjnej, określone w odrębnych przepisach 4. Zakaz pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi • wymierza się na okres od roku do 5 lat Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Realizacja kontraktu – kwalifikowanie wydatków – kontrola (RE) KWALIKACJA PROJEKTU - ROBÓT/USŁUG/DOSTAW - WYDATKÓW pomysł / koncepcja/ cele studium wykonalności dokumentacja przetargowa postępowanie przetargowe realizacja / budowa zakończenie / rozliczenie osiągnięcie celu KONTROLA Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI Dziękuję za uwagę Bartłomiej Kirsten Zastępca Dyrektora Departament Ochrony Wód tel. (+4822) 45 90 295 fax (+4822) 45 90 150 e-mail: [email protected] Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
