Międzynarodowy Związek Kolei (UIC) wobec nowych
Transkrypt
Międzynarodowy Związek Kolei (UIC) wobec nowych
Wywiady i wydarzenia Międzynarodowy Związek Kolei (UIC) wobec nowych wyzwań Wywiad z Jerzym Wiśniewskim – dyrektorem Departamentu Fundamental Valuesn, członkiem Zarządu w Międzynarodowym Związku Kolei (UIC) TTS: Jaka jest rola i misja UIC? Czym różni się UIC od innych organizacji kolejowych? Jerzy Wiśniewski: Od 1922 r., czyli od utworzenia organizacji kolejowej UIC (Union Internationale des Chemins de Fer) z siedzibą w Paryżu, pełni ona rolę technicznej platformy ds. harmonizacji systemu kolejowego w międzynarodowych przewozach kolejowych. Na swym pierwszym zgromadzeniu generalnym 51 administratorów kolejowych z Europy i Azji (PKP były również członkiem-założycielem) przyjęło statut organizacji. Obecnie UIC zrzesza 240 członków z 95 krajów całego świata. Misją UIC jest promowanie rozwoju transportu kolejowego na świecie w odpowiedzi na wyzwania zrównoważonego rozwoju w kluczowych obszarach, takich jak: standaryzacja, innowacyjność, przekazywanie zdobytego doświadczenia i wiedzy (tzw. transfer of knowledge), a także doradztwo techniczne (studia badawcze, rekomendacje techniczne). UIC wyróżnia się spośród wielu istniejących organizacji o profilu kolejowym zasięgiem (organizacja światowa), uznaniem i rozpoznawalnością przez wiele organizacji rządowych i pozarządowych – współpracujemy z ok. 100 instytucjami i organizacjami międzynarodowymi, m.in. ONZ, UE, Bankiem Światowym. Jest największą organizacją kolejową o charakterze profesjonalnym. Ma największe bazy danych technicznych z obszaru kolejnictwa, posiada ok. 700 tzw. „fiszek” – technicznych standardów opisujących system kolejowy i jego komponenty. Fiszki te są regularnie uaktualniane, a obecnie na bazie współpracy z organizacjami normalizacyjnymi, takimi jak ISO, IEC itp., opracowywane są pierwsze „Międzynarodowe Standardy Kolejowe – IRS”, które w niedalekiej przyszłości będą wpływać na szerszą i tańszą produkcję urządzeń kolejowych na świecie. Struktura UIC opiera się na 2 poziomach zarządzania: pierwszy, reprezentowany przez członków UIC, zorganizowanych w Zgromadzeniu Generalnym i zgromadzeniach regionalnych (Afryka, Azja, Ameryka Północna i Południowa i Bliski Wschód), i drugi, obejmujący grupy robocze złożone z ekspertów kolejowych przygotowujących decyzje na posiedzenia statutowe w obszarach: systemu kolejowego (infrastruktura, instalacje stałe), przewozów pasażerskich i towarowych, a także bezpieczeństwa ruchu kolejowego, ochrony osób, środowiska, szkoleń międzynarodowych, koordynacji badań naukowych. Rolę wspierającą, koordynującą i wykonawczą odgrywa Dyrekcja Generalna UIC w Paryżu, która wykonuje prace administracyjne na zlecenie członków UIC, m.in. organizuje posiedzenia organów statutowych i grup roboczych oraz rozpowszechnia wynik projektów, zarówno w formie dokumentacji technicznej, jak i poprzez szkolenia, konferencje, seminaria. Czy zachodzące zmiany na rynku kolejowym będą miały wpływ na przyszłą rolę UIC? Mając na myśli zmiany zachodzące na rynku kolejowym, szczególnie europejskim, ale nie tylko, powołam się na następujące ich elementy: komercjalizacja, prywatyzacja oraz standaryzacja przedsiębiorstw kolejowych, wzrost konkurencji wewnętrznej i zewnętrznej, implikacje regulacji prawnych w obszarze UE (dyrekty- 12 10 /2015 mgr inż. Jerzy Wiśniewski, inżynier mechanik (specjalność: transport kolejowy) – Politechnika Warszawska; fakultet uzupełniający: ekonomika transportu – Uniwersytet Szczeciński. Od 2010 r. do chwili obecnej: członek Zarządu w Międzynarodowym Związku Kolei (UIC) – dyrektor Departamentu Fundamental Values, współpracującego i wspierającego kluczowe obszary działalności UIC, takie jak infrastruktura kolejowa, przewozy pasażerów i transport towarowy, odpowiadającego szczególnie za działalność w zakresie: zrównoważonego rozwoju, bezpieczeństwa, ochrony, szkoleń międzynarodowych i koordynacji badań naukowych w obszarze kolejnictwa. Od 2012 r. koordynator regionu UIC Afryka. wy, TSI), postęp techniczno-technologiczny, kryzysy ekonomiczne. Te aspekty znacznie wpłynęły na pozycję i rolę UIC wobec różnorodnych oczekiwań swych członków. Stworzono odpowiednie do wyzwań grupy robocze, realizowanych jest szereg dedykowanych projektów, zidentyfikowane zostały oczekiwania „regionalizacji” działalności – regiony UIC opracowują specyficzne projekty wspierane przez całą organizację. W obszarze innowacyjności i rozwoju sektora kolejowego prowadzona jest ścisła współpraca z Komisją Europejską poprzez ERRAC (European Rail Reseach Advisory Council – kolejowa platforma badawczo-rozwojowa pod egidą KE). Odpowiadamy na oferty prac projektowych, prowadzimy lub koordynujemy wiele takich projektów badawczych w imieniu własnym oraz razem z naszymi członkami. Spółki PKP i Instytut Kolejnictwa korzystają również ze wsparcia UIC w tych projektach. Dla lepszej reakcji na zmieniające się w obszarze transportu kolejowego prawo prowadzona jest bieżąca współpraca z Europejską Agencją Kolejową (ERA), Wspólnotą Kolei Europejskich (CER) oraz Zrzeszeniem Zarządców Infrastruktury (EIM). Odpowiadając na wyzwania oraz dostosowując się do potrzeb członków organizacji, tworzone są, adekwatne do rozwiązywania aktualnych problemów, grupy robocze. Ostatnio zarówno problem dynamicznej standaryzacji, jak i potrzeby innowacyjności w sektorze kolejowym, spowodowały utworzenie Platformy Standaryzacji oraz Platformy „Cyfryzacji”. W odpowiedzi na program „Horyzont 2020” i projekt UE „Shift to Rail” stworzone zostały struktury pozwalające na „szybką odpowiedź” sektora wobec inicjatyw przemysłu kolejowego. Tymi zagadnieniami zajmuje się m.in. „Research Innovation and Coordination Group” w obszarze europejskim i „International Railway Research Board” w obszarze globalnym – w tych strukturach aktywnymi uczestnikami są również Instytut Kolejnictwa i PKP. Kwestie ograniczeń finansowych deklarowane przez naszych członków, spowodowane przez niektóre ze wspomnianych wyżej czynników, miały znaczący wpływ na wprowadzenie w Dyrekcji Generalnej UIC wielu nowatorskich narzędzi kontrolingu finansowego, skutecznego raportowania wyników prac studialnych, jak i narzędzi komunikacyjnych (nowa strona internetowa UIC, Wywiady i wydarzenia Extranet, Intranet). Nacisk na efektywne wykorzystanie finansowania organizacji przez jej członków oraz skuteczne zarządzanie projektami i personelem zaowocowały powstaniem QMS – „Quality Management System”, który obecnie jest wdrażany. Składki członkowskie są pod ścisłą kontrolą i pozostają na tym samym poziomie od kilku lat. Przyszłą rolą UIC będzie umocnienie pozycji międzynarodowej w obszarze standaryzacji kolejowej (IRS), zwiększenie udziału w projektach badawczych współfinasowanych przez instytucje międzynarodowe. UIC nadal pozostanie platformą techniczną dla swoich członków, służącą do benchmarkingu, promocji sektora kolejowego w świecie, m.in. ze względu na swoją „przyjazność” środowisku. Tworząc „UIC Railway Academy”, UIC proponuje swoim członkom nowatorskie formy edukacji i szkolenia menadżerów (np. roczny „Rail Executive MBA” rozpocznie się w 2016 r.). Ponadto organizowanie światowych eventów będzie nadal istotną działalnością organizacji. Jakie są najważniejsze eventy organizowane przez UIC? UIC corocznie organizuje średnio 50 kongresów, konferencji, seminariów i warsztatów. Są one zazwyczaj współorganizowane przez Dyrekcję Generalną i poszczególnych członków UIC lub też naszych partnerów. Zapraszam do odwiedzenia naszej nowej strony internetowej www.uic.org, gdzie można przekonać się o intensywnej działalności w tym zakresie. Flagowymi konferencjami UIC o zakresie światowym są odbywające się co rok lub co dwa lata: ERTMS, Standardyzacja, Asset Management, Safety, Security, Energy Efficiency, WRTC (Światowy Kongres Szkoleń Międzynarodowych) Freight, Next Station, WCRR (Światowy Kongres Badań Kolejowych ) i oczywiście World High Speed Rail Congress. W jakich najważniejszych projektach przewodzi i bierze udział UIC? UIC aktualnie prowadzi ok. 200 projektów z obszaru: środowisko i zrównoważony rozwój, bezpieczeństwo ruchu kolejowego i osób, przewozy towarowe, w tym korytarze międzynarodowe, sygnalizacja, systemy kontroli i zarządzania ruchem pociągów, standaryzacja (aktualizacja kart UIC – IRS), szkolenia między- narodowe, ticketing, badania w zakresie tzw. interconnectivity – połączenia usług kolejowych na dworcach i terminalach towarowych z innymi środkami transportu. Aktualnie realizowanych jest 14 projektów finansowanych przez UE, głównie z obszaru infrastruktury i bezpieczeństwa. Oprócz zaangażowania w aktualizację kart UIC i ekspansji standardów kolejowych via IRS zaangażowaliśmy się w promocję sektora kolejowego na tle zbliżającej się konferencji COP21 w Paryżu; gościć będziemy oficjalnych przedstawicieli z ONZ (prawdopodobnie odwiedzi nas nawet sekretarz generalny Ban Ki-moon). Oprócz ministra transportu Francji, szefów DB, SNCF, UNIFE, ERA, którzy już potwierdzili swą obecność, spodziewamy się wielu przedstawicieli świata kolejowego. Wydarzeniu w UIC towarzyszyć będzie przedpołudniowy przyjazd kilkunastu specjalnych pociągów międzynarodowych, dowożących m.in. oficjalnych przedstawicieli z KE, ONZ do dworców paryskich. Spodziewamy się również pociągu z Chin przez Rosję, rozpocznie on tydzień wcześniej swój przejazd – zapraszam do konsultacji strony UIC w sprawie założeń tego projektu, zwanego „Train to Paris” (www.traintoparis.org). Wcześniej wspomniałem o projekcie Rail Executive MBA – będzie to unikalny pierwszy kurs MBA o profilu kolejowym o globalnej uznawalności – 12 miesięcy, 35 uczestników, szkolenie głównie online, 4 moduły kolejowe – w Europie, Azji, Ameryce. Oto namiary: www.eml-executive.com. Zapraszam! Szczegóły naszych projektów również dostępne są na stronie UIC. Jakie są wrażenia po światowym kongresie dużych prędkości w Japonii? Gdzie odbędą się kolejne? Światowe kongresy kolei dużych prędkości odbywają się co 2–3 lata pod egidą UIC i są współorganizowane przez kolej członkowską. Ostatni kongres w Tokio był wyjątkowy pod kilkoma względami: rozmachu, japońskiej dokładności, postępu technicznego i coraz większej powszechności kolei dużych prędkości na świecie. Japonia była kolebką rozwoju tego typu usług – pociąg Shinkansen wprowadzono do ruchu 51 lat temu – to była wówczas „nowa kolej”, czyli „shinkansen” po japońsku. 9. Kongres UIC Kolei Dużych Prędkości, współorganizowany przez East Japan Railway Company, przejdzie do historii jako najbardziej nowoczesny pod względem organizacji – wszyscy uczestnicy wyposażeni zostali w tablety, na których znajdowały się informacje, prezentacje itp. 35 równoległych sesji prowadzonych dynamicznie, świetnie przygotowanych, na wysokim poziomie organizacyjno-merytorycznym. 2 200 uczestników kongresu i wystawy produktów kolejowych. Poziom kongresu i jego światowy oddźwięk gwarantowała równiej wysokiej rangi reprezentacja uczestników w sesjach plenarnych, jak i obsługa medialna. Kongres m.in. otworzył premier Japonii Sinzo Abe i jego trzej ministrowie. Bardzo wysoka ocena obserwatorów i uczestników świadczy również o potrzebie kontynuacji takich wydarzeń. Planujemy organizację 10. kongresu w roku 2017 w Istambule (Turcja); mówi się, że następny po nim będzie w Maroku, gdzie kończone są prace związane z projektem HS Rail. Konferencja prasowa otwierająca Kongres Kolei Dużych Prędkości w Tokio. Fot. A. Pomykała Rozmawiała Agata Pomykała 10 /2015 13