InstalSoft – nowy pakiet programów do projektowania c.o.

Polski Instalator 4/2004
2
OPROGRAMOWANIE KOMPUTEROWE
Pawe³ Rylik
Nad¹¿aj¹c za wymaganiami projektantów
InstalSoft – nowy pakiet programów
do projektowania c.o.
Od programów wspomagaj¹cych projektowanie instalacji wymagamy coraz wiêcej. Dziœ projektanci potrzebuj¹ ju¿ nie
tylko doboru œrednic ruroci¹gów, wielkoœci grzejników i listy nastaw elementów
regulacyjnych, oczekuj¹ oni równie¿ uzyskania wszystkich koniecznych rysunków,
kompleksowego zestawienia elementów
wraz z kosztorysem materia³owym, a tak¿e
mo¿liwoœci uzyskania wyników w formie
dokumentacji elektronicznej obowi¹zuj¹cej wszystkie bran¿e projektowe. Z myœl¹ o tym firma InstalSoft przygotowa³a
i wprowadza w tym roku na rynek nowy
pakiet bêd¹cy kontynuacj¹ znanych programów OZC, Instal-c.o. i Instal-o.p.
Nowe lub zmienione
funkcje obliczeniowe
Pod wzglêdem obliczeniowym du¿e
zmiany nast¹pi³y w programie Instal-OZC, który wykonuje teraz obliczenia
sezonowego zapotrzebowania energii wed³ug nowej normy EN 832, natomiast
straty ciep³a (zapotrzebowanie mocy)
liczy zgodnie z norm¹ B-03406, jednak
równolegle przygotowywana jest opcja
Nowy pakiet programów do
projektowania instalacji c.o.
Instal-therm HCR – jest nastêpc¹ i po³¹czeniem
Instal-c.o. i Instal-o.p.
Litery HCR oznaczaj¹ odpowiednio:
H – projektowanie ogrzewania grzejnikowego,
C – obliczenia obiegów czynnika ch³odniczego,
R – projektowanie ogrzewañ p³aszczyznowych:
pod³ogowych i œciennych.
Program ten mo¿e byæ te¿ dostêpny w wersjach H i HC.
Instal-OZC – nastêpca OZC, wykonuj¹cy podobny
zakres obliczeñ, ale wed³ug nowszych norm i œciœlej
ni¿ poprzednio wspó³pracuj¹cy z programem obliczeñ instalacji (praca na tym samym pliku).
Instal-mat – modu³ kosztorysowy, czytaj¹cy
i przetwarzaj¹cy zestawienia materia³ów z projektów policzonych programem Instal-therm, a tak¿e
z innych aplikacji (np. Instal-san).
Sklejacz skanów – pomocnicza aplikacja wspó³pracuj¹ca ze skanerami i dostarczaj¹ca podk³adów
graficznych do projektowania na rzutach, nieograniczonych formatem do formatu skanera.
Zarz¹dca pakietu, znany ju¿ z poprzedniej wersji program wspomagaj¹cy uruchamianie i aktualizacjê aplikacji i ich katalogów.
Ca³oœci nadano jednolity numer wersji 4.
Rys. 1 Struktura budynku i dane pomieszczenia w programie Instal-OZC
obliczeñ wed³ug nowej normy europejskiej EN 12831. Nowoœci¹ jest kontrola
wykroplenia wilgoci równie¿ wewn¹trz
przegród zewnêtrznych. Je¿eli w pomieszczeniu przewidziane jest ogrzewanie p³aszczyznowe, program wylicza tzw.
zredukowan¹ stratê ciep³a (bez strat
przez przegrody ogrzewane).
W czêœci dotycz¹cej ogrzewañ p³aszczyznowych, opracowanej zgodnie
z europejsk¹ norm¹ EN 1264, rozbudowano funkcje optymalizacji temperatury
zasilania i odstêpów uk³adania. Program
Instal-therm HCR wykonuje obliczenia
kompleksowo, bior¹c pod uwagê mo¿liwoœæ wystêpowania w jednym pomieszczeniu wielu grzejników pod³ogowych
i konwekcyjnych. Rozdzia³ mocy na
grzejniki mo¿e byæ narzucony lub okreœlony automatycznie przez program.
W bilansie cieplnym pomieszczeñ przewidziane jest równie¿ zastosowanie
grzejników i sposobów ogrzewania nieobjêtych projektowan¹ instalacj¹, np. ju¿
istniej¹cych.
Zmiany nast¹pi³y równie¿ w doborze
grzejników. Od strony obliczeniowej
obowi¹zuj¹ nadal wzory zgodne z EN 442,
jednak w najczêstszej sytuacji, gdy mamy
Rys. 2 Import rzutu z pliku DWG
www.polskiinstalator.com.pl
do wyboru trzy parametry geometryczne
grzejnika: g³êbokoœæ, wysokoœæ i d³ugoœæ,
przyjêto jako jedno z kryteriów mo¿liwoœæ najlepszego dopasowania grzejnika
do wnêki lub dostêpnej przestrzeni,
zachowuj¹c równie¿ tradycyjn¹ metodê
„najmniejszy z zakresu”, a tak¿e opcjê
narzucenia ka¿dego z wymiarów. Wszystkie grzejniki, zarówno dobierane, jak
i narzucone, s¹ w trakcie obliczeñ dopasowywane do wymaganej mocy przez korektê temperatury powrotu.
Od strony hydraulicznej umo¿liwiono
zastosowanie ró¿nych wartoœci kryteriów
doboru do ró¿nych typów rur wystêpuj¹cych w instalacji, czego brakowa³o w poprzedniej wersji. Rozszerzono zakres
akceptowanych schematów, m.in. o ró¿ne typy ogrzewañ jednorurowych, zawory
trójdrogowe przy fan-coilach, dzia³ki
bypassu i dzia³ki bez przep³ywu, rozdzielacze zintegrowane z uk³adami mieszaj¹cymi itp. Mo¿liwe jest liczenie w jednym
pliku i na jednym zestawie rysunków kilku
roz³¹cznych instalacji o ró¿nych parametrach i przeznaczeniu (np. grzewcza
i ch³odnicza).
Kolejn¹ nowoœci¹ w dziedzinie szeroko
pojêtych obliczeñ jest automatyczny dobór z³¹czek i kszta³tek wymaganych do
realizacji wszystkich wêz³ów w sieci, po³¹czeñ z armatur¹ i pod³¹czeñ odbiorników.
Dziêki temu zestawienie materia³ów
z programu mo¿e byæ podstaw¹ do sporz¹dzenia kompletnego kosztorysu materia³owego, tym bardziej, ¿e i zestawienie materia³ów u¿ytych do budowy pod³óg czy
œcian grzejnych jest, podobnie jak w poprzedniej wersji, wyczerpuj¹ce, poniewa¿
powstaje na podstawie katalogu skonsultowanego z producentem systemu.
[email protected]
Rys. 4 Pêtle grzewcze na podgl¹dzie wydruku
Nowoœci w mo¿liwoœciach
edycyjnych
Prze³omowym rozwi¹zaniem jest praca
w programie Instal-therm na bazie
rzutu budynku oraz mo¿liwoœæ odczytania struktury rzutu z rysunku
przez program Instal-OZC. Równolegle z wprowadzeniem przejrzystej struktury budynku: podzia³u na kondygnacje,
mieszkania, pomieszczenia, niezale¿nego
podzia³u na strefy cieplne (rys. 1) daje to
nastêpuj¹ce korzyœci:
• mo¿liwoœæ wykonania obliczeñ strat
ciep³a na strukturze budynku opisanej
graficznie w celu stworzenia rzutów
dla projektu. Obiekty takie, jak: œciany,
stropy, okna, drzwi, pomieszczenia s¹
„widziane” jednakowo przez obydwa
programy;
• kontrolê bilansu cieplnego pomieszczeñ (pokrycia strat ciep³a przez ogrzewanie);
• mo¿liwoœæ pe³nej kontroli danych projektu przez otwarcie go w obu programach jednoczeœnie. W Instal-OZC
mo¿na definiowaæ budowê przegród,
po czym w Instal-therm przypisaæ te
przegrody do poszczególnych œcian,
okien i drzwi widocznych na rzucie
kondygnacji.
Niezale¿nie od powy¿szego program
umo¿liwia wykonywanie obliczeñ strat
ciep³a ca³kowicie tabelarycznie, jak
w poprzedniej wersji programu. Mo¿na
równie¿ dane graficzne uzupe³niæ
tabelarycznymi – pomieszczeniami,
przegrodami lub kondygnacjami nieuwzglêdnionymi na rysunkach. Nie ma
natomiast tabelarycznej edycji danych
instalacji.
Tworzenie rzutów mo¿e odbywaæ siê
na wiele sposobów:
• import z pliku w formacie DWG lub
DXF z interpretacj¹, czyli rozpoznaniem œcian, okien i drzwi (rys. 2);
• rêczne rysowanie rzutów z wykorzystaniem dostêpnych w programie narzêdzi
i obiektów, znacznie udoskonalonych
w stosunku do poprzedniej wersji. Dla
u³atwienia mo¿na jako t³em pos³u¿yæ
siê podk³adem graficznym z zeskanowanego istniej¹cego rysunku;
• import rysunku z pliku DWG/DXF bez
interpretacji lub wczytanie zeskanowanego podk³adu, a nastêpnie utworzenie
na tym rzucie tylko zarysów pomieszczeñ, bez definiowania œcian. Ten
ostatni sposób szczególnie nadaje siê
do wstêpnych obliczeñ ofertowych
ogrzewania pod³ogowego. Wartoœæ straty ciep³a pomieszczenia mo¿na narzuciæ
lub mo¿e j¹ w uproszczeniu policzyæ
program metod¹ wskaŸnikow¹. Nic
jednak nie stoi na przeszkodzie aby
pomieszczeniu takiemu przypisaæ
przegrody w tabelarycznym edytorze
Instal-OZC i dok³adnie policzyæ straty.
Praca na rzutach, dostêpna dotychczas
tylko podczas projektowania ogrzewañ
pod³ogowych, jest teraz mo¿liwa równie¿
w projektach ogrzewañ z grzejnikami
konwekcyjnymi i systemów mieszanych. Wprowadzono liczne u³atwienia
edycyjne, w tym automatyczne pod³¹czanie odbiorników do sieci mieszkaniowej
i wygodn¹ nawigacjê po arkuszu roboczym
(rys. 3). Chc¹c uwidoczniæ podstawowe
wyniki obliczeñ zarówno na rzutach, jak
i rozwiniêciach, wprowadzono pojêcie tzw.
cieni, czyli elementów bêd¹cych „echem”
swoich pierwowzorów wystêpuj¹cych np.
▼
Rys. 3 Nawigacja po rzucie kondygnacji
3
Polski Instalator 4/2004
OPROGRAMOWANIE KOMPUTEROWE
Polski Instalator 4/2004
4
OPROGRAMOWANIE KOMPUTEROWE
Grzegorz Banicki
na rzucie, podczas gdy cienie umieszczane
s¹ na rozwiniêciach. Dla takich projektów
istnieje mo¿liwoœæ automatycznego generowania fragmentów rozwiniêæ, np. systemów mieszkaniowych, na podstawie informacji odczytanej z rzutu instalacji. Mo¿liwe s¹ równie¿ przypadki przeciwne, gdy
orygina³y znajduj¹ siê na rozwiniêciach,
a cienie na rzutach.
Warto te¿ wymieniæ opcjê wirtualnych
po³¹czeñ. W przypadku wstêpnego projektu ogrzewania pod³ogowego, kiedy
celem jest okreœlenie liczby i podzia³u
grzejników pod³ogowych oraz oszacowanie
zu¿ycia materia³ów, rysowanie przy³¹czy
nie jest konieczne, tym bardziej, ¿e ich
liczba mo¿e po pierwszych obliczeniach
ulec zmianie. Z myœl¹ o tym wprowadzono
mo¿liwoœæ wykonania obliczeñ ogrzewania
pod³ogowego bez uzupe³nionych przy³¹czy
– program umownie po³¹czy w ramach
kondygnacji wszystkie pod³ogi grzejne
z najbli¿szymi rozdzielaczami. Radykalnie
przyspiesza to proces przygotowania danych i uzyskanie pierwszych wyników.
Generowane wyniki
Przeprojektowane zosta³y tabele wyników, tak pod wzglêdem formy, jak i treœci. Tabele te mog¹ teraz byæ wklejone
do edytora graficznego, a wyszukiwanie
elementów skoordynowane miêdzy tabelami a rysunkiem. Tradycyjnie ju¿ tabele
mo¿na konfigurowaæ, obserwuj¹c rezultaty na podgl¹dzie wydruku. Nowoœci¹ jest
eksport do arkuszy Microsoft Excel.
W czêœci graficznej wprowadzono narzêdzia umo¿liwiaj¹ce automatyczne narysowanie pêtli grzewczych (rys. 4).
Rysunki mog¹ byæ wyeksportowane
w formacie DWG lub DXF, zarówno do
nowego pliku, jak i do kopii pliku, z którego zaimportowano rzut danej kondygnacji (jako nowe warstwy w tym pliku).
W ten sposób mo¿liwe staje siê przekazanie gotowego projektu wraz z podk³adem
projektantom innych bran¿, a tak¿e jego
elektroniczna archiwizacja w powszechnie uznanym standardzie pliku.
Na zakoñczenie warto dodaæ, ¿e pakiet
wczytuje pliki danych z poprzedniej wersji. Dane te mog¹ jednak wymagaæ uzupe³nienia i modyfikacji.
W nastêpnych artyku³ach bli¿ej opiszemy
nowe funkcje i aplikacje pakietu.
Do rejestracji odczytów i wystawiania faktur
Program „Ciep³o” – element
systemu opomiarowania
mieszkañ „FLAT”
W 2002 roku firma APATOR S.A. wprowadzi³a na rynek kompleksowy system opomiarowania mieszkañ „FLAT”, który
¿yczliwie zosta³ przyjêty przez Towarzystwa Budownictwa Spo³ecznego, spó³dzielnie mieszkaniowe i wspólnoty
mieszkaniowe.
Jednym z elementów tego systemu jest
program „Ciep³o”, który pozwala na:
•pe³n¹ ewidencjê odczytów poszczególnych mediów,
•wystawienie faktur,
•wystawienie raportów,
•zdalny odczyt za pomoc¹ modemów telekomunikacyjnego, GSM-ego lub TVK,
•monitoring,
•nadzór nad sieci¹.
Mo¿liwoœci programu
Rejestracja odczytów dostarczanych do
mieszkania mediów odbywa siê w bazie
g³ównej, któr¹ z ³atwoœci¹ mo¿emy przegl¹daæ na ekranie komputera lub dokonaæ wydruku za wyznaczony okres czasu.
Program „Ciep³o” pozwala na wystawienie faktury pojedynczemu odbiorcy.
Do dyspozycji posiadamy utworzone
przez u¿ytkownika oprogramowania taryfy. Ka¿da taryfa posiada 7 sk³adników,
które s¹ definiowane wg zawartej umowy z odbiorc¹.
Istnieje mo¿liwoœæ wystawienia zarówno
raportów indywidualnych, jak i zbiorczych za wyznaczony okres czasu.
Oprogramowanie pozwala na automatyczne zdalne odczytanie za pomoc¹ modemu wskazañ zu¿ycia dostarczanych do
mieszkania mediów (zimnej i ciep³ej wody u¿ytkowej, energii cieplnej, energii
elektrycznej, gazu).
Bardzo wa¿n¹ cech¹ programu „Ciep³o”
jest mo¿liwoœæ automatycznego monitorowania indywidualnego odbiorcy. Mo¿emy zaprogramowaæ dzieñ, godzinê lub
seriê odczytów sprawdzenia wskazañ
indywidualnego odbiorcy w sieci. W ten
sposób mo¿emy „wy³apaæ” nieuczciwych
odbiorców.
Za pomoc¹ programu „Ciep³o” mo¿emy
prowadziæ nadzór nad sieci¹, polegaj¹cy
na sprawdzeniu poszczególnych po³¹czeñ miêdzy wêz³ami sieci, jak równie¿
sprawdzeniu wêz³ów sieci i ich przeprogramowaniu.
Zapowiedzi nowoœci
W drugiej po³owie br.
z chwil¹ wprowadzenia nowych wêz³ów sieci bêdzie
istnia³a mo¿liwoœæ wy³¹czania dostarczanych do
mieszkania mediów, gdy
odbiorca nie bêdzie regularnie dokonywa³ op³at.
Firma APATOR S.A. w miesi¹cu kwietniu wprowadzi
now¹ us³ugê rozliczania dostarczanych do odbiorcy
mediów. Nowa us³uga pozwoli zminimalizowaæ koszty obs³ugi klienta.
www.polskiinstalator.com.pl