Cmentarz - Stare Powązki
Transkrypt
Cmentarz - Stare Powązki
d. BRAM A 1. Kazimierz Przerwa-Tetmajer 1865 –1940 (kw. S, przy murze) 2. Bolesław Leśmian 1877–1937 (kw. 171, rz. 3) 3. Miron Białoszewski 1922–1983 (kw. 163, rz. 1) 4. Zbigniew Herbert 1924–1998 (kw. 14, rz. 3) 5. Marek Hłasko 1934–1969 (kw. b, rz. 6) 6. Maria Kownacka 1894–1982 (kw. 6, rz. 1) 7. Bolesław Prus 1847–1912 (kw. 209, rz. 1) 8. Agnieszka Osiecka 1936–1997 (kw. 284b, na wprost, rz. 2) 9. Rodzina C.K. Norwida (kw.178, rz. 6, nagr. 30) 10. Rodzice Chopina 1770–1861 (kw. 9, rz. 4) 11. Stanisław Moniuszko 1819–1872 (kw. 9, rz. 3) 12. Wojciech Bogusławski 1757–1829 (kościół, ściana południowa) a 179 157 161 ul. O KOPO WA 180 158 162 156 178 181 159 163 3 164 165 166 167 168 169 170 2 171 172 173 174 175 176 w w 21 Katakumby Aleja Zasłużonych 9 160 1 2 3 5 6 4 8 18 6 9 10 7 11 12 16 13 17 15 13 10,11 4 15 14 14 19 18 21 22 30 22 BRAMA I 27 33 28 12 ul. SPOKOJNA ■ Hanka Bielicka kw. 37, rz. 1 FURTKA 13. Henryk Wieniawski 1835–1880 (kw. 11, rz. 4) 14. Józef Szajna 1922–2008 (kw. 13, rz. 3) 15. Gustaw Holoubek 1923–2008 (kw. 14, rz. 6) 16. Krzysztof Kieślowski 1941–1996 (kw. 25, rz. 3) 17. Marek Perepeczko 1942–2005 (kw. 141, rz. 5) 18. Zdzisław Maklakiewicz 1927–1977 (kw. 3, rz. 3) 19. Hanka Bielicka 1915–2006 (kw. 37, rz. 1) 20. Tadeusz Nalepa 1943–2007 (kw. 23, na wprost, przy murze) 21. Czesław Niemen 1939–2006 (katakumby naprzeciwko al. Zasłużonych, kw. 10/12) 22. Jan Kiliński 1760–1819 (kościół, ściana zachodnia) 23. Edward Rydz–Śmigły 1886–1941 (kw. 139, rz. 4) 24. Aloiza Trauguttówna 1857–1907 (kw. 203, rz. 1) 25. ks. Jan Dekert 1789–1861 (al. Katakumbowa, naprzeciwko alei między kw. 18 i 20) 26. Mauzoleum poległych w II wojnie światowej (katakumby przy kw. 14) 27. KATYŃ – (kościół, ściana zachodnia) 28. Ks. Stefan Niedzielak 1914–1989 (kw. 11, rz.4) 29. Grzegorz Przemyk 1964–1983 (kw. 100, rz. 1) 30. Andrzej Stelmachowski 1925–2009 (kw. 18, rz. 5) 31. Dominik Merlini 1730–1797 (katakumby przy kw. 174) 32. Stanisław Szenic 1904–1987 (kw.150, rz. 3) 33. Ignacy Szulc 1812–1879 (kw. 5, rz. 1) 34. Jerzy Waldorff 1910–1999 (al. Katakumbowa, naprzeciwko alei między kw. 8 i 10) Powązkowski Cmentarz Więcej w Kurierze Wolskim i na stronie Urzędu Dzielnicy Wola m.st.Warszawy www.wola.waw.pl powazki_1_a_B4.indd 1 BRAMA II IV II I I III J 182 H K 183 205 196 189 188 216 350 VI L 184 190 197 206 229 p 243 p 258 270 300 316 285 301 347 332 p 317 286 271 259 218 230 244 207 217 Ł 185 191 w B A B D E F/G M 186 192 208 260 272 302 349 348 333 318 287 220 261 273 288 303 319 334 221 219 231 245 198 83 187 193 200 232 246 199 84 Z 194 201 210 209 233 247 262 274 289 320 335 304 305 321 290 275 263 222 234 248 85 94 195 202 211 86 95 203 105 212 306 322 291 276 264 223 235 249 87 96 106 204 213 307 323 292 277 265 224 236 250 88 97 107 X 214 225 237 251 266 278 308 324 293 309 325 344 343 342 341 340 339 338 337 336 ul. POWĄZKOWSKA Kościół w 23 20 24 25 16 26 27 28 30 29 w w w 31 32 Q 177 w 33 44 37 38 64 39 40 65 41 42 66 45 46 47 48 71 72 73 74 75 76 77 78 310 326 294 279 267 226 238 252 89 98 108 113 215 90 99 109 239 253 268 280 311 327 295 269 281 312 328 296 227 139 240 254 115 241 255 w 282 313 297 228 242 256 w 283 7 329 298 148 141 153 257 w 284 299 314 330 345 149 144 151 154 a aw a a 315 331 B 346 a a VII A RAM 140 114 91 92 112 132 101 100 110 102 124 133 111 103 125 134 131 119 126 135 145 152 a b b b 32 142 120 127 136 146 24 155 23 b 17 c cw bw c c 43 N O P S 67 R T 49 50 69 51 52 70 53 54 Y 55 56 57 58 60 61 62 63 79 82 93 80 104 116 121 128 137 29 c d ST ul. O SK A 31 25 34 26 d a a d b b VI MA BRA OGA ROR 8 150 143 123 d 122 d 129 138 c e 130 a f 118 ul 81 c 117 A AT T . N 19 Zarząd Cmentarza a KA RS 5 a A M A BR V 59 Y U 68 1 WC A I ul. P OW V ĄZ KO W 20 AM 34 BR 35 klin 36 1 ■ Władysław Reymont al. Zasłużonych 1 ■ Krzysztof Kieślowski kw. 25, rz. 3 www.starepowazki.waw.pl 2009-10-21 13:57:44 ZNANI – POCHOWANI najczęściej poszukiwane groby ODNAJDYWANIE GROBÓW Cmentarz jest podzielony alejami na prostokątne kwatery o chronologicznej numeracji (nie logicznej) i wykorzystuje cyfry arabskie, rzymskie, małe i duże litery oraz określenia „wprost” (w), „pod murem”(p), „klin” (k). Każda kwatera podzielona jest na 6 rzędów, w każdym rzędzie jest ok. 20–30 nagrobków. Numery kwater umieszczone są na niedużych (ok. 30–50 cm) kamiennych słupkach na rogach kwater przy skrzyżowaniu alei. Nawigacja 1. 2. 3. 4. 5. Zlokalizuj szukany nagrobek na mapce (kwatera XX, rząd Y) Wytycz najprostszą drogę do szukanego nagrobka Kierując się w terenie kamiennymi słupkami z nr. kwater dojdź do kwatery XX Stojąc przy kwaterze XX odlicz rząd Y i wejdź w odpowiednią ścieżkę Idąc wzdłuż ścieżki, wśród ok. 20–30 nagrobków odnajdziesz ten szukany ALEJA ZASŁUŻONYCH: ■ Władysław Reymont 1867–1925 (nagr. 1) – pisarz, noblista z dziedziny literatury (powieść „Chłopi”, 1923 r.) ■ Artur Oppman, pseud. Or–Ot 1867–1931 (nagr. 3) – poeta, autor „Legend Warszawskich” ■ Franciszek Żwirko 1895–1932, Stanisław Wigura 1901–1932 (nagr. 7) – pionierzy lotnictwa, zginęli w katastrofie lotniczej ■ Harcerze 5 Warszawskiej Drużyny w latach 1939–45 (nagr. 25) – pomnik symboliczny ■ L. Bejmar, pseud. Paweł Jasienica 1909–1969 (nagr. 27) – pisarz, historyk, inwigilowany przez swoją żonę, agentkę SB ■ Jan Parandowski 1895–1978 (nagr. 29) – pisarz, autor „poprawnej obyczajowo” „Mitologii Greków i Rzymian” ■ Maria Rodziewiczówna 1863–1944 (nagr. 35) – pisarka pozytywistyczna ■ Jan Bułhak 1876–1950 (nagr. 37) – nestor polskiej fotografii ■ Stefan Jaracz 1883–1945 (nagr. 40) – aktor teatralny, założyciel Teatru Ateneum ■ Leopold Staff 1878–1957 (nagr. 44) – poeta okresu „Młodej Polski”, 20-lecia międzywojennego i współczesności ■ Stefan Starzyński 1893–1943 (nagr. 50) – reformator, prezydent (1934–1939) i obrońca Warszawy Informacje praktyczne BRAMY Na cmentarz prowadzi 6 bram, z czego dwie od ul. Powązkowskiej są otwarte przez cały rok; kolejne dwie – tylko w Święto Zmarłych, pozostałe dwie są na stałe zamknięte. BRAMY OTWARTE: ■ maj–wrzesień ■ październik od 7.00 do 20.00 od 7.00 do 19.00 ■ listopad ■ grudzień –kwiecień PRZYDATNE ADRESY WWW: Nieoficjalna strona Cmentarza Powązkowskiego: Wirtualna wycieczka po Cmentarzu Powązkowskim: (wybrać zakładkę „panoramiczne wycieczki”, zbliżyć widok na Cmentarz Powązkowski, kliknąć dymek przy ikonie) Strona „Społecznego Komitetu Opieki nad Starymi Powązkami”: od 7.00 do 18.00 od 7.00 do 17.00 www.starepowazki.prv.pl www.zumi.pl www.komitetpowazkowski.pl ■ Jan Kiepura 1902–1966 (nagr. 52) – śpiewak operowy i operetkowy („Blondynki, brunetki …”) ■ Przywódcy podziemnego państwa polskiego (nagr. 55) – pomnik symboliczny ■ Ignacy Mościcki 1867–1946 (nagr. 73) – III prezydent RP (1926 –1939), chemik ■ Maria Dąbrowska z Szumskich 1889–1965 (nagr. 93) – powieściopisarka, autorka „Nocy i dni” ■ Jadwiga Smosarska-Protassewiczowa 1898–1971 (nagr. 109) – aktorka teatralna i filmowa POZOSTAŁE GROBY: Artyści: sceny, muzyki, słowa i obrazu ■ Kazimierz Przerwa-Tetmajer 1865–1940 (kw. S, przy murze) – poeta, miłośnik Tatr ■ Bolesław Leśmian 1877–1937 (kw. 171, rz. 3) – wybitny poeta okresu międzywojennego ■ Miron Białoszewski 1922–1983 (kw. 163, rz. 1) – poeta, prozaik, dramaturg, założyciel „Teatru na Tarczyńskiej” ■ Zbigniew Herbert 1924–1998 (kw. 14, rz. 3) – poeta, eseista, dramatopisarz, autor m.in. „Pana Cogito” (1974 r.) ■ Marek Hłasko 1934–1969 (kw. b, rz. 6) – prozaik i scenażysta filmowy, autor m.in. „Pięknych 20–letnich” ■ Maria Kownacka 1894–1982 (kw. 6, rz. 1) – pisarka, autorka „Plastusiowego pamiętnika” ■ Bolesław Prus 1847–1912 (kw. 209, rz. 1) – pisarz, publicysta, warszawski społecznik ■ Agnieszka Osiecka 1936–1997, (kw. 284b, na wprost, rz. 2) – poetka, autorka tekstów piosenek ■ Rodzina C. K. Norwida (kw. 178, rz. 4, nagr. 30) ■ Rodzice Chopina 1770–1861 (kw. 9, rz. 4) ■ Stanisław Moniuszko 1819–1872 (kw. 9, rz. 3) – kompozytor, dyrygent, autor m.in. oper „Straszny Dwór”, „Halka” ■ Wojciech Bogusławski 1757–1829 (kościół, ściana południowa) – aktor, reżyser, pedagog, „ojciec” teatru polskiego ■ Henryk Wieniawski 1835–1880 (kw. 11, rz. 4, nagr. 1) – wirtuoz skrzypiec, kompozytor, pedagog ■ Józef Szajna 1922–2008 (kw. 13, rz. 3, nagr. 11) – scenograf, scenażysta, reżyser teatralny; więzień obozu w Auschwitz ■ Gustaw Holoubek 1923–2008 (kw. 14, rz. 6) – aktor teatralny i filmowy, reżyser i dyrektor „Teatru Dramatycznego” PRZYDATNE ADRESY: Społeczny Komitet Opieki nad Starymi Powązkami ul. Mazowiecka 11 lok. 17 00-052 WARSZAWA tel./faks: (0-22) 826-99-98 [email protected] godziny otwarcia: poniedziałek–piątek od 10.00 do 14.00 Zarząd Cmentarza Powązkowskiego ul. Powązkowska 14 01-797 WARSZAWA tel. (0-22) 838-55-25 godziny otwarcia: poniedziałek – piątek od 8.00 do 15.00 sobota – niedziela od 10.00 do 14.00 ■ Krzysztof Kieślowski 1941–1996 (kw. 25, rz. 3) – reżyser filmowy, twórca m.in. cyklu „Dekalog” ■ Marek Perepeczko 1942–2005 (kw. 141, rz. 5) – aktor, niezapomniany „Janosik” ■ Zdzisław Maklakiewicz 1927–1977 (kw. 3, rz. 3) – aktor filmowy i teatralny, (inżynier Mamoń z „Rejsu”) ■ Hanka Bielicka 1915–2006 (kw. 37, rz.1) – aktorka, artystka kabaretowa ■ Tadeusz Nalepa 1943–2007 (kw. 23, na wprost, przy murze) – muzyk i wokalista, założyciel zespołu „Blackout” ■ Czesław Niemen 1939–2006 (katakumby naprzeciwko alei zasłużonych, kw. 10/12) – muzyk, wokalista, kompozytor, autor piosenki „Dziwny jest ten świat..” Działacze niepodległościowi: ■ Jan Kiliński 1760–1819, (kościół, ściana zachodnia) – szewc mianowany przez T. Kościuszkę pułkownikiem ■ Edward Rydz-Śmigły 1886–1941 (kw. 139, rz. 4) – dowódca Legionów Polskich, następca J. Piłsudskiego w 1933 r. ■ Aloiza Trauguttówna 1857–1907 (kw. 203, rz. 1, nagr. 19) – córka R. Traugutta – generała, dowódcy Powstania Styczniowego ■ Mauzoleum poległych w II wojnie światowej (katakumby) ■ KATYŃ – mauzoleum poległych na wschodzie (kościół, ściana zachodnia) ■ Ks. Stefan Niedzielak 1914–1989 (kw. 11, rz. 4) – proboszcz parafii św. Karola Boromeusza (powązkowskiej), zamordowany ■ ks. Jan Dekert 1789–1861 (al. Katakumbowa, naprzeciwko alei między kw. 18 i 20) – biskup, znany z działalności charytatywnej ■ Grzegorz Przemyk 1964–1983 (kw. 100, rz. 1) – młody poeta, pobity na śmierć przez funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej ■ Andrzej Stelmachowski 1925–2009 (kw. 18, rz. 5) – prawnik i polityk, marszałek Senatu I kadencji, minister edukacji narodowej Zasłużeni dla Powązek: ■ Dominik Merlini 1730–1797 (katakumby przy kw. 174) – włoski architekt tworzący w Warszawie (Pałac na Wodzie w Łazienkach, Królikarnia), twórca założeń architektonicznych na Starych Powązkach (m.in. kościół, katakumby) ■ Stanisław Szenic 1904–1987 (kw. 150, rz. 3) – historyk, warsawianista, autor zbioru biografii osób pochowanych na Powązkach ■ Ignacy Szulc 1812–1879 (kw. 5, rz. 1) – wieloletni administrator cmetarza, uporządkował Stare Powązki ■ Jerzy Waldorff 1910–1999 (al. Katakumbowa, naprzeciwko alei między kw. 8 i 10) – warsawianista, wieloletni działacz na rzecz Starych Powązek CIEKAWOSTKI: ■ Obszar cmentarza zajmuje powierzchnię ok. 43 ha, która podzielona jest na 431 kwater (ok. 60 000 grobów z ok. 1 mln pochowanych – wg Stanisława Szenica stan na 1977 r.); brak jest kwatery o nr. 147 ■ Brama św. Honoraty – brama poświęcona św. Honoracie, imienniczce żony autora bramy Leopolda Wasilkowskiego ■ Kościół pod wezwaniem św. Boromeusza – poświęcony w 180 rocznicę kanonizowania Karola Boromeusza; datę 4 listopada 1790 r. przyjmuje się jako oficjalne założenie cmentarza ■ Brak jest Bramy III (od ulicy Powązkowskiej, między Bramą II a IV), która została zniszczona podczas nalotu Rosjan bombardujących katakumby, które wg nich miały być koszarami lub arsenałem broni Tekst i zdjęcia: Andrzej Cereniewicz, opracowanie graficzne: Paweł Pawiński, korekta tekstowa: Katarzyna Sendal, Wydawnictwo FotoArt.Print, www.fotoartprint.pl, [email protected] powazki_1_a_B4.indd 2 2009-10-21 13:57:45