GRECJA HEBRAJCZYCY RZYM EGIPT

GRECJA
HEBRAJCZYCY
7000
Jerycho - neolit preceramiczny (inne
neolityczne kultury wiejskie w Palestynie,
Syrii, Cylicji, Anatolii)
4500
Jerycho - neolit ceramiczny
RZYM
EGIPT
1750-1650
Hyksosi
1728-1686
Hammurabi, król babiloński,
najobszerniejszy kodeks prawa
starożytnego Wschodu
3300
wczesny brąz (I, II, III, IV) - okres
wczesnomiejski
1650-1542
XV dynastia
2250
inwazje półnomadów
1550
Nowe Państwo (imperium); XVIII
dynastia: 1552-1306; wyparcie Hyksosów
2050-1550
średni brąz
1552-1527
Amosis
1800-1750
Patriarchowie: Abraham, Izaak, Jakub
1527-1507
Amenofis
1200
Koniec kultury mykeńskiej
1550-1200
późny brąz
1507-1494
Tutmosis I
1100
Najazd Dorów
1500-1300
Hebrajczycy w Egipcie
1494-1490
Tutmosis II
836
założenie Sparty na wzgórzach Tajgaton
(stąd zrzucano niemowlęta) przez Dorów;
system prawny stworzony przez Likurga
(wszyscy mężczyźni w wieku 7-30
odbywali służbę wojskową)
okres Amarna
1490-1436
Tutmosis III
1700-1600
Rozwój kultury mykeńskiej: budowa
twierdz otoczonych masywnymi murami
obronnymi; handel z Egiptem i Azją
1280/1250
Exodus - Mojżesz
1250-1200
podbój Palestyny przez Izraelitów; Jozue
1438-1412
Amenofis II
1412-1403
800-600
Epoka powstawania miast-państw
800-700
ok.: Homer, Iliada i Odyseja: 10 lat
oblężenia Troi (obecnie Turcja) przez
mykeńskich władców (parys porwał
Helenę, żonę króla Sparty Menelaosa.
Ten wezwał Agamemnona-króla Myken,
Odyseusza-króla Itaki, Achillesa-jako
dziecko zanurzony w wodach Styksu
przez matkę, dzięki czemu miał ciało
odporne na ciosy - z wyjątkiem pięty
niezanurzonej, dlatego też zginął
ugodzony w piętę: o tym mówi Iliada); w
Eneidzie Wergiliusza koń wprowadzony
do miasta, który miał być darem Greków
dla Posejdona, zapewnił im zwycięstwo
776
Pierwsze igrzyska w Olimpii
700-600
budowa świątyni Apollina w Koryncie
600-500
wynalezienie monet
Tutmosis IV
1200-1000
początek epoki żelaza
1200-1020
sędziowie
1403-1364
Amenofis III
1364-1347
Amenofis IV (Achenaten)
osadnictwo Filistynów w Palestynie
1150
Debora
Gedeon
1333-1306
Haremhab
1306-1200
XIX dynastia
1050
walki z Filistynami;upadek Szilo; śmierć
Helego
1305-1290
Setos I
1050-1020
Samuel
1290-1224
Ramzes II
1020-1000
Saul - I król Izraela
1224-1211
Marniptah; słabość i anarchia; pokonanie
Ludów Morza
1000-961
Dawid; prorok Natan
1005-1000
Dawid zdobywa Jerozolimę
reformy Solona - przyznanie praw polit.
998
w Atenach nie tylko właścicielom
ziemskim, ale i rolnikom i rzemieślnikom Dawid zdobywa władzę nad całym
Izraelem
525-456
961-922
Ajschylos, tragediopisarz
Salomon; budowa świątyni; koniec
podboju Kanaanu
510
1185-1069
XX dynastia
1183-1152
Ramzes III; pokonanie Ludów Morza
1152-1069
Ramzes IV-XI
1100
koniec imperium egipskiego; TiglatPileser I, król asyryjski, dociera w swoich
wyrocznia delficka orzekła, że Akropol
ma być oddany we władanie bogów i nie
może w nim mieszkać żaden człowiek
500-400
Posejdon z Artemizjon - rzeźba
wyłowiona w okolicach Eubei w 1920:
bóg przymierza się do rzutu trójzębem;
obecnie w Muzeum Archeol. w Atenach
922
podział
wyprawach do M.Czarnego i
Śródziemnego i zmusza do zależności
królów babilońskich
922-587
Juda-Jerozolima
1069-935
XXI dynastia (tanicka)
922-722/1
Izrael-Samaria
922-915
Roboam - ma słabe państwo,
a faraon Sziszak najechał nań
Perykles - konstytucja: decyzje polit. w
Atenach podejmuje zgromadzenie ogólne w 917, więc R. dał wysoki okup
ze skarbca świątyni; trwa wojna z
obywateli (mężczyzn), quorum=6000;
Izraelem
zgromadzenie obradujące pod gołym
922-901
niebem na agorze wybierało radę 5000 i
Jeroboam
10 strategów (wojsko)
915-913
Abiasz; ciągła wojna z Izraelem
Erechtejon - dzieło Peryklesa, świątynia
Ateny na Akropolu z kariatydami
913-873
Asa, zawarł przym. z Ben490
Hadadem, aramejskim królem
I wojna z Persją; zwycięstwo Aten pod
Maratonem pod wodzą Miltiadesa: 30 tys. Damaszku, który napadł na Izrael;
Asa zbudował fortyfikacje w Mispa
Persów przeciw 10 tys. Ateńczyków i
i Geba
Platejczyków
901-900
Nadab
496-406
Sofokles
900-877
Basza
485-406
Eurypides,tragediopisarz
877-876
Ela
480
II wojna z Persją; klęska Greków pod
876
Termopilami (Leonidas bronił się do
Zimri
ostatniego żołnierza); Persowie rozbijają
935-725
XXII dynastia
935-914
Sziszak
914-874
Osorkon I
884-858
Assurbanipal II, król asyryjski
858-823
Salmanassar III w Asyrii
844-797
Chazael w Syrii; pobity przez
Salmanassara i wraz z Jehu (Iz)
zmuszony do płacenia daniny
809-781
Adadnirari III w Asyrii
745-726
Tiglat-Pileser III w Asyrii (Pulu w
Babilonii)
759-715
XXIII dynastia
obóz na Aeropagu i zdobywają Ateny;
zwycięstwo Grecji pod Salaminą nad
flotą perską
479
Zwycięstwo Greków nad Persami pod
Platejami; koniec wojen z Persją
478
Ateny u szczytu władzy w ramach
Ateńskiego Związku Morskiego
873-849
Jozafat, żył w cieniu
Omrydów (Omri, Achab)
i popierał ich militarne
przedsięwzięcia
876-869
Omri (dyn.O. do
843); dobrobyt;
budowa Samarii;
walka z baalami
869-850
Achab - jego żona
Izebel popiera
bałwochwalstwo;
działalność
Eliasza
469-399
Sokrates - nie napisał żadnego dzieła, ale
podlądy znamy z dzieł uczniów i
przeciwników; upodobania do dysput;
szydził z przesądów - postawiony pod sąd
pod zarzutem psucia młodzieży ateńskiej;
gdyby przyznał się do winy, uniknąłby
śmierci, ale wolał wypić cykutę (obraz
Jacquesa-Luisa Davida z XIX w. Śmierć
Sokratesa )
460-370
Demokryt - świat składa się z cząstek
zwanych atomami
449
Ateny podpisują traktat pokojowy z
Persami
447-438
Parthenon, dzieło architekta Iktinosa, na
polecenie Peryklesa; wewnątrz posąg
Ateny Dziewicy - dzieło Fidiasza
(przetrwał do V w. ne, potem zaginął)
726-722
Salmanassar V w Asyrii
725-709
XXIV dynastia
722-705
Sargon II w Asyrii
716-633
XXV dynastia (etiopska)
710-695
Szabako
695-685
Szebteko
850-849
Ochozjasz
690
Tirhaka współregentem
849-843
Joram; koniec
dyn. Omrydów;
działalność
Elizeusza
685-664
Tirhaka; najazdy Asyrii na Egipt
664-525
XXVI dynastia
849-843
Joram, poślubia córkę (lub
wnuczkę) Omriego -rody
król. się łączą
663
najazd Asyrii (Assurbanipal: 688-672) i
zniszczenie Teb
843-842
Ochozjasz
664-610
Psametych
842-837
625
445-385
Arystofanes, komediopisarz
437-432
Propyleje - monumentalna podwójna
brama na Akropolu, zbudowana z
marmuru po ukończeniu Parthenonu;
kolumny jońskie
431-404
Klęska państw Związku pod
przywództwem Aten w wojnie
peloponeskiej ze Spartą
427
świątynia Ateny Nike na Akropolu na
platformie nad urwiskiem wychodzącym
na port na Pireusie i Zatoką Sarońską; tu
król Egeusz wypatrywał statku z białym
żaglem, na którym jego syn Tezeusz miał
powrócić z Krety po zabiciu Minotaura uradowany zwycięstwem Tezeusz
zapomniał zmienić żagle, więc Egeusz
rzucił się w przepaść (fryzy na Tezejonie
- świątynia z 34 kolumnami doryckimi,
poświęcona Hefajstosowi)
427-347
Platon - jego ogromny dorobek niemal w
całości przetrwał do naszych czasów
413-323
Diogenes z Synopy, założyciel szkoły
cyników, żył w beczce
400-300
powstanie mocarstwa nowobabilońskiego
Atalia, królowa z domu
Omriego, zabita w spisku
pałacowym pod wodzą
kapłana Jojady
843/2-815
Jehu, wcześniej
dow. armii, zamor
dował kr. Izr. Jora
ma i ród Omriego;
Damaszek opanował Izraela, ale
utracił władzę
przez Asyrię
837-800
Joasz, zasiadł na tronie
mając 7 lat, kierowany
przez Jojadę i kapłanów;
zabity w spisku
815-802
Joachaz, zdobył
Jeroz. i wziął zak
ładników do Sama
rii
626-605
Nobopolassar
612
zburzenie Niniwy
610-594
Neko II
606
koniec mocarstwa asyryjskiego
594-589
Psametych II
589-570
Apries (Chofra)
570-526
Amasis
568
najazd Nabuchodonozora, króla Babilonii
802-786
Joasz
800-783
Amazjasz; znów konflikt JudaIzrael (zwycięża pod wodzą Joachaza)
800
pierwsze osady na wzgórzacg Palatynu,
Kwirynału i Eskwilynu
783-742
Ozjasz; działalność
Azariasza
754
założenie Rzymu
786-746
Jeroboam II
650
początki hegemonii etruskiej w Italii;
Etruskowie zajmują Nizinę Nadpadańską
559-529
Cyrus tworzy monarchię perską
538
Cyrus władcą Babilonu
526/5
Psametych III
Kambyzes
budowa teatru w Epidaurze i świątyni
Asklepiosa, boga sztuki lekarskiej
Delfy stają się sławnym ośrodkiem kultu
Gai-Matki Ziemi; kapłanki zamroczone
wyziewami z rozpadliny prorokowały; w
świątyni Apollina Sybilla i Pytia
mamrotały (niektórzy - glosolalia)
wyrocznie tłumaczone heksametrem
przez kapłanów
Demostenes - mówca
371
Zwycięstwo Greków nad Spartą pod
Leuktrami
384-322
Arystoteles = najlepszy uczeń; uczeń
Platona i nauczyciel Aleksandra Wlk.,
zwany Stagirytą (tu urodzony)
356
Filip II Macedoński odbija z rąk Turków
miasto, które na Jego cześć nazwano
Filippi
359-336
Wzrost znaczenia Macedinii
341-270
Epikur - nie istnieje życie pozagrobowe,
stąd szczęście doczesne jest
podstawowym dobrem i celem
338
Amos
Ozeasz
750
ok. Jotam współregentem
742-735
Jotam; działalność Izajasza
i Micheasza
746-745
Zachariasz, syn
Jer.II zamord.;
Tiglat-Pileser
III królem Asyrii
575
urbanizacja Rzymu; panowanie
Tarkwiniuszy
535
bitwa pod Alalią; zwyc. floty etruskiej i
kartagińskiej nad Grekami
525
Dariusz I podbija Egipt; Egipt pod
rządami Persów
494-339
papirusy z Elefantyny
485-465
Kserkses I
509
I traktat handlowy między Kartaginą a
Rzymem
460-454
bunt Iranosa
508
dedykowanie świątyni kapitolińskiej
401
Egipt odzyskuje wolność
494
powołanie trubunów plebejskich
400-343
XXVIII-XXX dynastia
745-737
Menachem
493
świątynia Ceres, Libera i Libery na
Awentynie
343
Egipt ponownie pod władzą Persów
737-736
Pakachiasz
449
ogłoszenie prawa XII tablic
745-722
niewola asyr.
745
Szallum
736-732
Pekach
732-724
Ozeasz, chciał
zrzucić władzę
Asyrii - deportac
ja (pozostałych
nazywa się
Samarytanami)
332
okupacja Egiptu przez Alexandra
323-285
Ptolemeusz I Soter
443
ustanowienie urzędu cenzorów; początek
ekspansji Celtów na Nizinę Nadpadańską; 285-246
Ptolemeusz II Filadelfos
ekspansja Kartaginy na Sycylię
378
początek budowy murów wokół Rzymu
246-221
Ptolemeusz III Euergetes
386
najazd Galów; zdobycie Rzymu
221-203
Ptolemeusz IV Filopator
Macedonia zwycięża państwa południowe 735-715
Achaz; prosi o pomoc
pod Cheroneą; kawalerią dowodził
Asyrię (734)
Alexander Macedoński
336-323
Panuje Aleksander Wielki Macedoński,
syn Filipa Mac.; dowodził kawalerią w
bitwie pod Cheroneą; w podbojach dotarł
aż do Indii; zmarł na malarię mając 33
lata; jego państwo podzielono między
generałów
734-728
wojna syro-efraimska
przeciw Judzie
336-264
Zenon z Kition - założyciel szkoły
stoików (stoa - nazwa portyku na rynku
ateńskim, gdzie się zbierali); świat rządzi
się prawami boskimi
715-687/6
Ezechiasz
334
Alexander Wlk. pokonał Persów pod
Granikos i zajął Azję Mn.
722/1
upadek Samarii;
Sargon II, król
Asyrii (721-705);
niewola asyryjska
701
najazd Sennacheryba, władcy
Asyrii w 704-681
ok. 301
podział państwa Al. Wlk. na tzry
mocarstwa: Lagidów (Ptolemeuszy),
Seleucydów i Antygonidów
200-146
Wojny z Rzymem, w wyniku których
Grecja i Macedonia tracą niepodległość:
Rzymianie wypierają Macedończyków z
Aten i przyłączają miasto do prowincji
Achaja; w 86 upadek Aten i koniec
687/6-642
Manasses
203-181
Ptolemeusz V Epifanes
312
Via Appia z Rzymu do Kapui
181-146
Ptolemeusz VI Filometor
293
wprowadzenie kultu Asklepiosa
175-164
Antioch IV Epifanes
280
koniec walk plebejuszów z
patrycjuszami;
bitwa pod Herakleą - przegrana Rzymu
275
bitwa pod Beneventum
264
podporządkowanie całej Italii Rzymowi
699-643
Manasses
323-196
Rządy władców macedońskich
326
Lex Poetelia - zakaz niewoli za długi
264-241
680
osadnicy pogańscy I wojna punicka
sprowadzeni do Sa
marii:Samarytanie 242
Rzym buduje nową flotę ze składek
obywateli
642-640
Amon
640-609
Jozjasz; działalność Jeremiasza
do 587; działalność Sofoniasza i
Nahuma
241
Sycylia prowincją Rzymu
240
Liwiusz Andronikus prezentuje na Ludi
Romani pierwszą tragedię i komedię
łacińską
podbojów rzymskich
100-0
budowa Wieży Wiatrów w Atenach (8kątna, z rzeźbami 8 wiatrów)
64
upadek państwa Seleucydów; Syria
prowincją rzymską
42
bitwa pod Filippi, w której uciekający z
Rzymu zabójcy Juliusz Cezara, Brutus i
Kasjusz, zmierzyli się ze ścigającymi ich
Antoniuszem i Oktawianem; po
przegranej popełnili samobójstwo
0
49
Paweł rozpoczyna w Filippi swą misję w
Europie (więzienie, które później
ozdobiono freskami); tędy przebiega Via
Egnatia: Rzym-Bari-IgumenitsaMacedonia-Konstantynopol (Istambuł w
dzisiejszej Turcji)
132
Cesarz Hadrian buduje świątynię Zeusa
Olimpijskiego (Olimpejon) w Atenach;
mniej więcej w tym samym czasie
powstaje łuk Hadriana, który oddziela
Ateny starożytne od rzymskiej części
miasta
242-251
627-605
dominacja egipska; ref.
relig. Jozjasza (zmarł z rąk
faraona Neko)
622
znalezienie księgi Prawa;
reforma religijna; Jeremiasz
625-605
Nabopolassar
605-562
Nabuchodonozor
612
w Asyrii upadek Niniwy
609
Joachaz
609-598
Eliakim-Jojakim, zginął w oblężeniu
Jeroz. przez Babilończyków;
działalność Habakuka
598/7
Jojakin; najazd Nabuchodonozora
597-587
Sedecjasz; dział. Ezechiela
238
Sardynia i Korsyka do Rzymu
221
Hannibal przejmuje dowództwo w
Hiszpanii
218-201
II wojna punicka
196
reformy Hannibala w Kartaginie
187
atak Katona na L.Scipiona
184
Cenzura Katona
183
śmierć Hannibala w Bitynii
155
poselstwo filozofów greckich w Rzymie:
Kerneades, Kritolaos i Diogenes;
Kato żąda zniszczenia Kartaginy
149-146
III wojna punicka
597
pierwsza deportacja do Babilonu
146
zdobycie i zniszczenie Kartaginy;
prowincja Africa; zniszczenie Koryntu
587
upadek Jerozolimy; wygnanie; druga
73-71
powstanie Spartakusa; zwycięstwo
U granic Grecji pojawiają się Goci
deportacja; koniec królestwa połudn.
Krassusa nad Spartakusem
260-268
Pierwsze najazdy Gotów
582
trzecia deportacja
66
Pompejusz na Wschodzie
324
Cesarz rzymski Konstantyn przenosi
stolicę do Bizancjum (dzisiejszy
Istambuł) zmieniając nazwę na
Konstantynopol; Grecja wchodzi w skład
Cesarstwa Bizantyjskiego
II Izajasz wśród wygnańców w Bab.
64-63
zajęcie Bitynii, Pontu, Syrii, Judei
393
Cesarz Teodozjusz wydaje dekret, by
położyć kres igrzyskom w Olimpii
538
edykt Cyrusa - Palestyna prowincją
perską; władca Medów w 550-530;
zdobył Babilon w 539; po nim Dariusz I
Hystaspes podbija Egipt w 525; po nim
Kserkses 486-465 i Artakserkses I 465424
Zorobabel
395
Utworzenie Cesarstwa Bizantyjskiego
529
W Atenach zostają zamknięte oststnie
szkoły filozofów
520-515
odbudowana świątynia; dział Aggeusza,
Zachariasza, nieco później Abdiasza i
Malachiasza
458
misja Ezdrasza (lub 428, lub 398); nowy
powrót wygnańców; narodziny judaizmu
445
od - Nehemiasz zarządcą czyli
namiestnikiem króla perskiego w Judzie;
odbudowa murów jeroz.; po nim Bagoas
336-323
Aleksander Wlk.
333
Issos
60
pierwszy triumwirat
49
Cezar przekracza Rubikon (10.01)
49-45
II wojna domowa
48
bitwa pod Farsalos; Cezar w Egipcie;
rządy Kleopatry
44
15.03 - zamordowanie Cezara
43
Triumwirat
32
zerwanie Oktawiana z Antoniuszem;
Rzym wypowiada wojnę Kleopatrze
31
bitwa pod Akcjum; Kleopatra i Antoniusz
do Egiptu
30-14 po Ch.
Oktawian August
Żydzi pod rządami Ptolemeuszów
W persji rządy Seleucydów: Seleukos I
312-280, Antioch I 280-261, Antioch II
261-246, Seleukos II 246-226, Seleukos
III 226-223, Antioch III Wielki 223-187,
Seleukos IV 187-175, Antioch IV
Epifanes 175-163, Antioch V 163-163,
Demetriusz I 162-150
200-198
1 podbój Palestyny przez Seleucydów;
Żydzi pod ich rządami
168/7
w grudniu profanacja świątyni;
prześladowania religijne Żydów
166-160
Juda Machabeusz - powstanie
165/4
poświęcenie powtórne świątyni
30
zajęcie Egiptu przez Oktawiana, koniec
państwa Lagidów
27
podział prowincji na cesarskie i senackie;
Augustus - przydomek Oktawiana
18
M.Agryppa, mąż Julii, uzyskuje
tribunicia potestas
12
ołtarz Augusta i bogini Romy; początek
podboju Germanii
8
Tyberiusz w Germanii
2
wygnanie Julii
0
160-143
Jonatan
143-134
początek dynastii hasmonejskiej
4
śmierć Gajusza Cezara; adopcja
Tyberiusza
6
prowincja Judea; prowincja Mezja
134-104
Jan Hirkan I; powstanie stronnictw faryzeuszów, saduceuszów, esseńczyków; 9
klęska w Lesie Teutoburskim
wspólnota z Qumran
104-103
Arystobul I
103-77
Aleksander Janneusz
76-67
Aleksandra Salome
67-63
Arystobul II
63
zdobycie Jerozolimy przez Pompejusza;
Palestyna prowincją rzymską
63-40
Jan Hirkan II
40-37
Antygon
37-4
Herod Wlk.
7/6
Jezus Chrystus; przyjęte dziś liczenie ery
chrz. jest dziełe mnicha scytyjskiego
Dionizego Małego (Dionysius Exiguus),
dakonane na zlecenie papieża Jana I
4 pne-33/4 ne
Filip tetrarchą Iturei i kraju Trachonu
4 pne-6 ne
Archelaos etnarchą Judei i Samarii
11
wyprawy Tyberiusza i Germanika do
Germanii
14
bunt legionów w Germanii; śmierć
Augusta
14-37
Tyberiusz
17
triumf Germanika w Rzymie
27
Tyberiusz opuszcza Rzym na Capri
37
śmierć Tyberiusza na Capri
37-41
Gajusz Kaligula
39
konflikt z Żydami w Judei
40
wywyższenie cesarza jako boga;
świątynia Izydy w Rzymie
41
zamordowanie Kaliguli
41-54
Klaudiusz
4 pne-39 ne
Herod Antypas
42
nowy port w Ostii
8
Szaweł rodzi się w Tarsie
45
zasadnicze reformy administracyjne;
prowincje prokuratorskie
18-36/7
Kajfasz arcykapłanem
48
małżeństwo Klaudiusza z Agryppiną
26-36
Poncjusz Piłat prokuratorem
54
otrucie Klaudiusza przez Agryppinę
27/29
wystąpienie Jana Chrzciciela i początek
działalności Jezusa
54-68
Nero (54-59 - współrządy Seneki i
Burrusa)
33-4/36/7
męczeństwo św. Szczepana; nawrócenie
Pawła
59
zamordowanie Agryppiny
37/40-44
Herod Agrypa I
37/39
Paweł nawiedza Kościół Jerozolimski
43/44
prześladowanie chrz. przez Agryppę I,
śmierć Jakuba St.
45-48
I wyprawa misyjna
49
Sobór Jerozolimski
64
pożar Rzymu
66-73
wielkie powstanie w Judei; dowództwo
Wespazjana
68
śmierć Nerona
69
Galba, Otho
70
Tytus zdobywa Jerozolimę i burzy
świątynię
50-53
II wyprawa misyjna (52 przed Gallionem
w Koryncie)
52-60
Antoniusz Feliks prokuratorem
71
wygnanie filozofów i astrologów
73
zdobycie Masady w Judei
53-93
Herod Agryppa II
79
śmierć Wespazjana (był cesarzem na
Wschodzie 69-79)
53-58
III wyprawa misyjna; 54-57 w Efezie
79-81
Tytus
79
58-60
uwięzienie Pawła w Cezarei Palestyńskiej wybuch Wezuwiusza
60-62
Porcjusz Festus prokuratorem
80
dedykowanie Colosseum
61-63
I uwięzienie rzymskie Pawła; 62 śmierć
Jakuba Mł.
81
śmierć Tytusa
66
Gessius Florus prokuratorem
66/7
II uwięzienie Pawła w Rzymie i śmierć
67-70
wojna żydowska i zburzenie Jerozolimy
przez Tytusa
81-96
Domicjan, zamordowany w 96
96-98
Nerwa; w 97 desygnuje Trajana jako
współrządcę
98-117
Trajan; przebudowa portu w Ostii (102-5)
113
kolumna Trajana na jego forum
114
łuk w Beneventum
116-117
powstanie w Mezopotamii i Żydów w
Kyrenie, Egipcie i na Cyprze
117-138
Hadrian
124
rekonstrukcja Panteonu
132-135
powstanie Bar Kochby w Judei
135
Colonia Aelia Capitolina w Jerozolimie;
prowincja Siria Palestina; dedykacja
świątyni Wenus i Romy w Rzymie
138-161
Antoninus Pius
161-180
Marek Aureliusz
167
dżuma w Rzymie; obrzędy oczyszczające
180-192
Kommodus, zamordowany
193
Helwiusz Pertinaks; reformy
193-211
Septymiusz Sewerus
211-217
Karakalla, zamordowany
218-222
Heliogabal; kult Baala w Rzymie
222-235
Sewerus Aleksander
235-238
Maksiminus
249-251
Decjusz; masowe prześladowania
chrześcijan
253-268
Walerianus; wznowienie prześladowań
chrześcijan
268-270
Klaudiusz II
270-275
Aurelianus
273
przywrócenie jedności Imperium
276-282
Probus, zamordowany
284-305
Dioklecjan; od 286 współrządcą
Maksimianus; 296 nakaz wyniszczenia
manichejczyków; 303 i 304 edykty
przeciw chrześcijanom
305
Konstancjusz i Galeriusz
306-337
Konstantyn I Wlk; 312 zwyc.
Konstantyna przy Moście Mulwijskim;
313 tolerancja dla chrześcijan; 314 synod
w Arelate - potępienie donatyzmu
325
sobór w Nicei, potępienie arianizmu
330
założenie stolicy w Konstantynopolu
351
synod w Sirmium - przewaga arian,
wyznanie Atanazego i innych bpów
katolickich
381
chrześcijaństwo religią państwową
395
śmierć Teodozjusza; podział cesarstwa na
wsch. i zach.
451
sobór w Chalcedonie, uznanie doktryny
Leona I