Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej

Transkrypt

Akademia Pedagogiki Specjalnej
im. Marii Grzegorzewskiej
Warszawa
Wydział Nauk Pedagogicznych
Plany i programy studiów
MODUŁY _PE_DZ
MODUŁY KOMPETENCYJNE ( dodatkowa specjalnośc nauczycielska) dla:
PEDAGOGIKI (PEn), PEDAGOGIKI SPECJALNEJ (PCn),
Studia stacjonarne pierwszego stopnia
2009/2010
PROGRAMY NAUCZANIA -SYLABUSY
1
MODUŁY _PE_DZ
Akademia Pedagogiki Specjalnej
.
im. Marii Grzegorzewskiej
Warszawa
SPECJALNOŚĆ DODATKOWA - NAUCZYCIELSKA MODUŁY DLA DZ-PEn, DZ-PCn, DZ-EPn
Studia stacjonarne pierwszego stopnia
Zał. Nr 1 do uchwały Nr 105/08-09 RWNP z dnia 27.05.2009 r
Plany 2007/2008 uwzględniające zmiany do Uch. 105/08-09 z 27 maja 2009 r.)
specjalność: PEDAGOGIKA OPIEKUŃCZO-SOCJALNA (POS)
Rok
studiów
Kod jednostki
organizacyjnej
Łączny
wymiar
godzin
Forma
zaliczenia
Liczba
punktów
ECTS
II
1001
45
E
II
2003
30
100S-0E2EPO Elementy polityki społecznej {przedmiot realizowany do 2008/09 Uch. 100/08-09}
II
2003
100S-0E2PDR Podstawy resocjalizacji {przedmiot realizowany do 2008/09 - Uch.
100/08-09}
II
100S-0E2WPS Wprowadzenie do pracy socjalnej {przedmiot realizowany od
2009/10 - Uch. 100/08-09}
100S-0E2DPP Diagnostyka psychopedagogiczna i poradnictwo wychowawcze
{przedmiot realizowany od 2009/10 - Uch. 100/08-09}
Kod i nazwa przedmiotu
I sem.
wyk.
ćw.
5
30
15
ZO
2
30
15
ZO
1
15
1002
30
ZO
2
30
II
1001
45
ZO
3
30
II
1001
30
ZO
2
III
1001
30
ZO
2
III
2003
15
ZO
1
15
100S-0E3TSO Teoria pracy socjalnej {przedmiot realizowany do 2009/10 - Uch.
100/08-09}
III
2003
45
E
5
30
100S-0E3DPP Diagnostyka psychopedagogiczna i poradnictwo wychowawcze
{przedmiot realizowany do 2009/10 - Uch. 100/08-09}
III
1001
30
ZO
2
30
100S-0E3MPO Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej {przedmiot realizowany
do 2009/10 - Uch. 100/08-09}
III
1001
30
ZO
2
30
100S-0E3PRS Projekt socjalny {przedmiot realizowany do 2009/10 - Uch. 100/0809}
III
2003
60
ZO
4
60
100S-0E3SOD Systemy opieki nad dzieckiem w krajach europejskich {przedmiot
realizowany do 2009/10 - Uch. 100/08-09}
III
1001
30
ZO
2
30
100S-0E2NIK Nurty i kierunki opieki nad dzieckiem
100S-0E2WOR Wiedza o rodzinie {przedmiot realizowany do 2008/09 - Uch.
100/08-09}
100S-0E3DIS Diagnoza środowiska
100S-0E3PPO Podstawy prawne opieki nad dzieckiem i pracy socjalnej {do 2009/10
realizowany w sem. letnim, od 2010/11 realizowany w sem. zimowym}
wyk.
II sem.
ćw.
15
30
30
15
2
MODUŁY _PE_DZ
100S-0P3PO Praktyka pedagogiczna w placówkach edukacyjnych w zakresie pracy
opiekuńczo-socjalnej - 2 tyg. (40 godz.) {przedmiot realizowany do 2009/10 (zmiana
opisu praktyki Uch. 70/08-09) - Uch. 100/08-09}
III
1001
100S3PRB Projekt socjalny - badanie i działanie {przedmiot realizowany od 2010/11
- Uch. 100/08-09}
III
1001
100S-0E3MSW Metodyka pracy opiekuńczo-socjalnej {przedmiot realizowany od
2010/11 - Uch. 100/08-09}
III
ZAL
2
60
ZO
4
1001
30
ZO
2
III
1001
30
ZO
2
15
III
1001
30
ZO
2
30
III
1001
15
ZO
1
15
100S-0E3ESW Europejskie systemy wsparcia dziecka i rodziny {przedmiot
realizowany od 2010/11 - Uch. 100/08-09}
III
1001
30
ZO
2
100S-0E3POa Praktyka pedagogiczna w placówkach opiekuńczo-socjalnych - 1 tydz. (20
godz.) {przedmiot realizowany od 2010/11 - Uch. 100/08-09}
III
1001
ZAL
1
100S-0E3POb Praktyka pedagogiczna w placówkach edukacyjnych w zakresie pracy
opiekuńczo-socjalnej - 1 tydz. (20 godz.) {przedmiot realizowany od 2010/11 - Uch.
100/08-09}
III
1001
ZAL
1
100S-0E3SZS Kultura szkoły {przedmiot realizowany od 2010/11 - Uch. 100/08-09}
100S-0E3RSZ Rodzina i szkoła {przedmiot realizowany od 2010/11 - Uch. 100/0809}
100S-0E3SZS Szkoła i środowisko {przedmiot realizowany od 2010/11 - Uch.
100/08-09}
RAZEM
360
30
30
30
30
15
30
75
105
60
ŁĄCZNIE
360
ŁĄCZNIE
360
120
Moduł dedykowany dla II roku PEn, PCn i EPn specjalności:
Wychowanie przedszkolne (DZ-PEn WYP) - od 2008/09
Pedagogika resocjalizacyjna (DZ-PCn PRE) - do 2008/09
Pedagogika niepełnosprawnych intelektualnie (DZ-PCn PNI) - od 2008/09
Surdopedagogika (DZ-PCn SUR) - od 200/09
Terapia pedagogiczna (DZ-PCn TPE) - od 2008/09
Tyflopedagogika (DZ-PCn TYF) - od 2008/09
Pedagogika Terapeutyczna (DZ-PCn PTE) - od 2008/09
Edukacja artystyczna w zakresie sztuk plastycznych (DZ-EPn EPA) - od 2008/09
Wczesne wspomagnie rozwoju (Dz-PCn WWR) od 2009/10
Logopedia (DZ-PCn LOG) - od 2009/10
3
MODUŁY _PE_DZ
specjalność: PEDAGOGIKA NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE (PN)
I sem.
II sem.
Rok
studiów
Kod jednostki
organizacyjnej
Łączny
wymiar
godzin
Forma
zaliczenia
Liczba
punktów
ECTS
II
II
II
II
1002
2002
1002
1002
15
30
15
15
ZO
E
ZO
ZO
1
4
1
1
15
15
II
1002
45
ZO
3
15
III
1002
30
ZO
2
100S-0E3MZL Metodyka kształcenia zintegrowanego uczniów z niepełnosprawnością
intelektualną w stopniu lekkim
III
1002
75
ZO
5
15
30
30
100S-0E3MKG Metodyka kształcenia uczniów z głębszą niepełnosprawnością
intelektualną na I i II stopniu edukacji
III
1002
75
E
7
15
30
30
100S-0E3MNB Metodyka nauczania blokowego uczniów z niepełnosprawnością
intelektualną w stopniu lekkim
III
1002
30
ZO
2
100S-0E3ASZ Aktywizacja społeczno-zawodowa osób dorosłych z
niepełnosprawnością intelektualną
III
1002
15
ZO
1
III
1002
15
ZO
1
III
1002
ZAL
1
III
1002
ZAL
1
100S-0E2PNI Pedagogika niepełnosprawnych intelektualnie
100S-0E2PKI Psychologia kliniczna niepełnosprawnych intelektualnie
100S-0E2NMK Niewerbalne metody komunikacji w rehabilitacji
100S-0E2WCI Wczesna interwencja
100S-0E2DFK Diagnoza funkcjonalna i konstruowanie indywidualnych programów
100S-0E3MSP Metodyka wychowania przedszkolnego w przedszkolu specjalnym
100S-0E3RZG Rehabilitacja osób z głęboką wieloraką niepełnosprawnością
100S-0P3PN Praktyka pedagogiczna w szkole podstawowej specjalnej dla osób z
niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym - 1 tydz. (20
godz.) {zmiana opisu i wymiaru godzin praktyki od 2009/10 obowiązuje
wszystkich studentów - Uch. 70/08-09}
100S-0P3PNa Praktyka pedagogiczna w zakresie nauczania zintegrowanego w szkole
podstawowej specjalnej dla osób z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim 1 tydz. (20 godz.) {zmiana opisu i wymiaru godzin praktyki od 2009/10
obowiązuje wszystkich studentów - Uch. 70/08-09}
RAZEM
ŁĄCZNIE
360
30
wyk.
ćw.
wyk.
ćw.
15
15
15
30
30
30
15
15
30
90
60
180
360
Pedagogika resocjalizacyjna (DZ-PCn PRE) - od 2008/09
4
MODUŁY _PE_DZ
Wczesne wspomagnie rozwoju (Dz-PCn WWR) od 2009/10
specjalność: PEDAGOGIKA WCZESNOSZKOLNA (PW) - zmiana planów od 2009/10
I sem.
II sem.
Rok
studiów
Kod jednostki
organizacyjnej
Łączny
wymiar
godzin
Forma
zaliczenia
Liczba
punktów
ECTS
100S-0E2PEP* Pedagogika przedszkolna {realizowany przez II rok do 2008/09 w
wymiarze wyk. 15 godz. i 3 pkt., od 2009/10 zmiana godzin i pkt. - Uch. 99/08-09}
II
1004
30
E
4
100S-0E2EDS Edukacja dziecka sześcioletniego {przedmiot realizowany do 2008/09
- Uch. 99/08-09}
II
1004
30
ZO
2
30
100S-0E2GZR Gry i zabawy ruchowe {przedmiot realizowany do 2008/09 - Uch.
99/08-09}
II
5002
30
ZO
2
30
100S-0E2WUW Warsztaty umiejętności wychowawczych {przedmiot realizowany do
2008/09 - Uch. 99/08-09}
II
1004
30
ZO
2
30
100S-0E2PW1 Przedmiot do wyboru 1 (1 z 3) {przedmiot realizowany do 2008/09 Uch. 99/08-09}
II
1003
15
ZO
1
15
100S-0E2PDN Przygotowanie dziecka do nauki w szkole {przedmiot realizowany od
2009/10 - Uch. 99/08-09}
II
1004
30
ZO
2
30
100S-0E2POJ Podstawy wiedzy o języku polskim {przedmiot realizowany od
2009/10 - Uch. 99/08-09}
II
1004
30
ZO
2
30
100S-0E2PMA Podstawy matematyki {przedmiot realizowany od 2009/10 - Uch.
99/08-09}
100S-0E3PEW Pedagogika wczesnoszkolna
II
1004
30
ZO
2
30
wyk.
15
ćw.
III
1004
45
E
5
100S-0E3PJP Podstawy nauczania języka polskiego {przedmiot realizowany do
2009/10 - Uch. 99/08-09}
III
1004
30
ZO
2
30
100S-0E3PMA Podstawy nauczania matematyki {przedmiot realizowany do
2009/10 - Uch. 99/08-09}
100S-0E3PWS Podstawy wiedzy o środowisku
III
1004
30
ZO
2
30
III
1004
15
ZO
1
15
100S-0E3EDP Edukacja polonistyczna {realizowany przez II rok do 2008/09 w
wymiarze ćw. 30 godz. i 2 pkt., od 2009/10 zmiana godzin i pkt. - Uch. 99/08-09}
100S-0E3EDM* Edukacja matematyczna
100S-0E3EDR Edukacja środowiskowa
III
1004
45
ZO
3
45
III
III
1004
1004
30
30
ZO
ZO
2
2
wyk.
ćw.
15
15
30
30
30
5
MODUŁY _PE_DZ
100S-0E3WSZ* Współpraca szkoły z rodzicami i środowiskiem lokalnym
III
1004
15
ZO
1
15
100S-0E3PW2 Przedmiot do wyboru 2 (1 z 3) {przedmioty realizowane do 2009/10
- Uch. 99/08-09}
100S-0E3EMU Edukacja muzyczna
100S-0E3EPL Edukacja plastyczna
100S-0E3ETE Edukacja techniczna
III
1003
15
ZO
1
15
100S-0E3MZE Metody zabawowe w edukacji wczesnoszkolnej {przedmiot
realizowany od 2010/11 - Uch. 99/08-09}
III
1004
15
ZO
1
100S-0E3MNZ* Metody nauczania zintegrowanego {przedmiot realizowany od
2010/11 - Uch. 99/08-09}
III
1004
30
ZO
2
100S-0E3MPO* Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej w edukacji początkowej
{przedmiot realizowany od 2010/11 - Uch. 99/08-09}
III
1004
15
ZO
1
100S-0P3PW Praktyka pedagogiczna w kl. 0-III w szkole podstawowej - 2 tyg. (40 godz.)
{zmiana opisu od 2009/10 obowiązuje wszystkich studentów - Uch. 70/08-09}
RAZEM
III
1004
ZAL
2
360
30
15
15
15
15
15
135
ŁĄCZNIE
30
180
360
Wczesne wspomagnie rozwoju dziecka ( DZ-PCn WWR) - od 2009/10
specjalność: WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE (WR)
Rok
studiów
Kod jednostki
organizacyjnej
Łączny
wymiar
godzin
Forma
zaliczenia
Liczba
punktów
ECTS
I sem.
wyk.
II sem.
ćw.
wyk.
ćw.
6
MODUŁY _PE_DZ
100S-0E2PNO Podstawy nauki o rodzinie {zmiana nazwy przedmiotu - Uch. 20/0809}
100S-0E2WWR Wychowanie w rodzinie
100S-0E2KSK Kulturowe i społeczne koncepcje rodziny
100S-0E2POZ Profilaktyka i ochrona zdrowia w rodzinie
100S-0E3MWS Modele wychowania seksualnego
100S-0E3ZPR Zagrożenia i problemy rodziny
100S-0E3EPR Elementy prawa rodzinnego
100S-0E3MNW Metodyka nauczania wychowania do życia w rodzinie
100S-0E3KOW Komunikacja wewnątrzrodzinna
100S-0P3WR Praktyka pedagogiczna w gimnazjum, szkole średniej - 2 tyg. (40 godz.)
{zmiana opisu od 2009/10 obowiązuje wszystkich studentów - Uch. 70/08-09}
RAZEM
ŁĄCZNIE
II
2003
30
ZO
2
15
15
II
II
II
III
III
III
III
III
2003
2003
2002
2003
2003
2003
2003
2003
30
30
30
30
45
15
120
30
E
ZO
ZO
ZO
E
ZO
ZO
ZO
4
2
2
2
5
1
8
2
15
30
15
15
15
30
15
90
15
III
2003
ZAL
2
135
165
360
30
30
15
45
15
15
15
15
360
* Nazwa przedmiotu zmienioną Uchwała RWNP Nr 20/08-09 z 22.10.2008r.
7
MODUŁY _PE_DZ
specjalność: WYCHOWANIE PRZEDSZKOLNE (WY)
I sem.
II sem.
Rok
studiów
Kod jednostki
organizacyjnej
Łączny
wymiar
godzin
Forma
zaliczenia
Liczba
punktów
ECTS
II
1004
30
E
4
30
II
1004
15
ZO
1
15
II
1004
30
ZO
2
15
15
100S-0E2WRJ Wspomaganie rozwoju języka {realizowany do 2008/09 - Uch. 98/0809}
II
1004
45
ZO
3
15
30
100S-0E2FZD Formy zajęć w przedszkolu {realizuje II rok od 2009/10 - Uch. 98/0809}
II
1004
30
ZO
2
15
15
100S-0E2WZF Wychowanie zdrowotne i fizyczne {realizuje II rok od 2009/10 - Uch.
98/08-09}
II
1004
30
ZO
2
15
15
100S-0E2RMG Rozwój mowy, gotowość do nauki czytania i pisania {realizuje II rok
od 2009/10 - Uch. 98/08-09}
II
1004
45
ZO
3
15
30
100S-0E3WKU Wychowanie i kształtowanie umiejętności społecznych dzieci
{realizuje III rok od 2009/10 zamiast "Kształtowanie umiejętności społecznych
dzieci" - Uch. 98/08-09}
III
1004
30
ZO
2
100S-0E3EMD Edukacja matematyczna dzieci ze wspomaganiem rozwoju
umysłowego {realizuje III rok od 2009/10 zamiast "Edukacja matematyczna
dzieci" - Uch. 89/08-09}
III
1004
45
ZO
3
15
30
100S-0E3PED Przyroda w edukacji przedszkolnej {realizuje III rok tylko w 2009/10
zamiast "Przyroda w wychowaniu dzieci" - Uch. 98/08-09}
III
1004
45
ZO
3
15
30
100S-0E3PED Przyroda w edukacji przedszkolnej {realizuje III rok od 2010/09
zmiana wymiaru godz. i pkt - Uch. 98/08-09}
III
1004
30
ZO
2
15
15
100S-0E3KUZ Kształtowanie umiejętności życiowych {obowiązuje III rok od
2009/10 zamiast "Wychowanie rodzinne i obywatelskie" - Uch. 98/08-09}
III
1004
30
ZO
2
15
15
100S-0E3WST Wychowanie przez sztukę i technikę {realizuje III rok od 2009/10
zamiast "Wychowanie przez sztukę" i "Wychowanie przez technikę" - Uch. 98/0809}
III
1003
45
ZO
3
100S-0E3DZD Diagnoza i zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze {realizuje III rok od
2009/10 zamiast "Wychowanie i kształcenie sześciolatków w przedszkolu i klasie
„0”" - Uch. 98/08-09}
III
1004
30
E
4
100S-0E2PEP Pedagogika przedszkolna
100S-0E2FDZ Formy dziecięcych zajęć {realizowany do 2008/09 - Uch. 98/08-09}
100S-0E2WYZ Wychowanie zdrowotne {realizowany do 2008/09 - Uch. 98/08-09}
wyk.
ćw.
wyk.
ćw.
30
45
15
15
8
MODUŁY _PE_DZ
100S-0E3PPE Podstawy i programy edukacyjne {realizuje III rok od 2009/10
zamiast "Programy wychowania przedszkolnego, pakiety edukacyjne" - Uch.
98/08-09}
III
1004
100S-0P3WY Praktyka asystencko-pedagogiczna w placówkach wychowania
przedszkolnego – przedszkola ogólnodostępne - 2 tyg. (40 godz.) {zmiana opisu od
2009/10 obowiązuje wszystkich studentów - Uch. 70/08-09}
III
1004
15
RAZEM
ZO
1
ZAL
2
360
15
30
120
240
ŁĄCZNIE
360
Moduł dedykowany dla II roku Pen, PCn i EPn specjalności:
specjalność: TYFLOPEDAGOGIKA (TY)
I sem.
II sem.
Rok
studiów
Kod jednostki
organizacyjnej
Łączny
wymiar
godzin
Forma
zaliczenia
Liczba
punktów
ECTS
100S-0E2TYF Tyflopedagogika
100S-0E2POD Psychopedagogiczne podstawy rozwoju osób z dysfunkcją wzroku
II
1002
15
E
3
15
II
1002
30
E
4
15
15
100S-0E2NFZ Następstwa funkcjonalne schorzeń układu wzrokowego
100S-0E3TPN Techniki poruszania się osób niewidomch z przewodnikiem
100S-0E3MTB1 Metodyka nauczania technik brajlowskich - 1
100S-0E3MTB2 Metodyka nauczania technik brajlowskich - 2
100S-0E3MNI Metodyka nauczania integracyjnego dzieci z dysfunkcją wzroku
100S-0E3RIN Rewalidacja indywidualna niewidomych i słabo widzących
II
III
II
III
III
1002
1002
1002
1002
1002
45
30
30
15
15
ZO
ZO
ZAL
ZO
ZO
3
2
15
30
30
30
15
III
1002
15
ZO
1
100S-0E3MND Metodyka nauczania dzieci słabo widzących
100S-0E3MNN Metodyka nauczania dzieci niewidomych
100S-0E3KWO Komputerowe wspomaganie osób z uszkodzeniem wzroku
100S-0E3WPO Wykorzystanie pomocy w edukacji osób slabo widzących
III
III
III
1002
1002
1002
45
60
30
ZO
ZO
ZO
3
4
2
III
1002
30
ZO
2
wyk.
3
1
ćw.
wyk.
ćw.
15
15
45
60
30
15
15
9
MODUŁY _PE_DZ
100S-0P3TY Praktyka asystencko-pedagogiczna w placówkach edukacyjnych dla
uczniów słabo widzących i niewidomych - 2 tyg. (40 godz.) {zmiana opisu od 2009/10
obowiązuje wszystkich studentów - Uch. 70/08-09}
III
1002
ZAL
RAZEM
ŁĄCZNIE
2
30
360
75
30
45
210
360
specjalność: SURDOPEDAGOGIKA (SU)
Rok
studiów
Kod jednostki
organizacyjnej
Łączny
wymiar
godzin
Forma
zaliczenia
Liczba
punktów
ECTS
100S-0E3SUR Surdopedagogika
100S-0E2APT Audiologia pedagogiczna i techniczne środki korekcyjne
100S-0E2SUF Surdologopedia z fonetyką
100S-0E2ROW Psychopedagogiczne podstawy rozwoju osób z wadą słuchu
100S-0E3PWR Podstawy wczesnej rewalidacji dziecka z wadą słuchu
100S-0E3MWP Metodyka wychowania przedszkolnego dziecka z wadą słuchu
100S-0E3SRD Stymulacja operacyjnego rozumowania dziecka z wadą słuchu
100S-0E3MED Metodyka edukacji wczesnoszkolnej dziecka z wadą słuchu
100S-0E3MSK Metodyka zajęć stymulacyjno-kompensacyjnych z dzieckiem z wadą
słuchu
III
II
II
II
III
III
III
III
1002
1002
1002
1002
1002
1002
1002
1002
15
45
45
30
30
45
30
45
ZO
E
ZO
ZO
ZO
ZO
ZO
E
1
5
3
2
2
3
2
5
III
1002
30
ZO
2
100S-0E3MWI Metodyka wychowania w internacie dziecka wadą słuchu
III
1002
45
ZO
3
100S-0P3SU Praktyka asystencko-pedagogiczna w placówkach edukacyjnych dla
uczniów z wadą słuchu - 2 tyg. (40 godz.) {zmiana opisu od 2009/10 obowiązuje
wszystkich studentów - Uch. 70/08-09}
III
1002
ZAL
2
RAZEM
ŁĄCZNIE
I sem.
wyk.
15
15
15
15
30
ćw.
wyk.
ćw.
15
15
15
15
30
30
15
15
30
15
30
30
60
360
II sem.
90
15
30
75
135
360
10
MODUŁY _PE_DZ
Wychowanie przedszkolne (Dz-PEn WYP) - od 2008/09
Pedagogika resocjalizacyjna (DZ-PCn PRE) - tylko w 2008/09
specjalność: TERAPIA PEDAGOGICZNA (TE)
Rok
studiów
Kod jednostki
organizacyjnej
Łączny
wymiar
godzin
Forma
zaliczenia
Liczba
punktów
ECTS
100S-0E2TPT Teoretyczne podstawy terapii pedagogicznej
100S-0E2SMG Socjologia małych grup
100S-0E2PAP Psychologiczne aspekty funkcjonowania ucznia ze specjalnymi
potrzebami edukacyjnymi
II
II
II
1002
2001
2002
15
30
30
ZO
ZO
E
1
2
100S-0E2DDUDiagnoza dziecka/ucznia z niepełnosprawnością
100S-0E2MPU Metody pracy z dzieckiem/uczniem niepełnosprawnym
100S-0E2PEZ Pedagogika zabawy
100S-0E3DDS Diagnoza dziecka ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się
100S-0E3MPN Metody pracy z uczniem z niepowodzeniami w opanowaniu
umiejętności czytania i pisania
II
II
II
III
III
1002
1002
1002
1002
1002
15
15
15
45
ZO
ZO
ZO
E
ZO
100S-0E3MPM Metody pracy z uczniem z niepowodzeniami w matematyce
100S-0E3MPT Metodyka pracy terapeutycznej
100S-0E3KUS Kształtowanie umiejętności społecznych
100S-0E3MKK Metodyka pracy korekcyjno-kompensacyjnej
100S-0E3WUM Warsztaty umiejętności wychowawczych
100S-0E3PSG Psychopedagogizacja rodziców
100S-0E3KPT Konstruowanie programów terapeutycznych i edukacyjnych
III
III
III
III
III
III
III
1002
1002
1002
1002
1002
1002
1002
100S-0P3TE Praktyka asystencko-pedagogiczna w placówkach (oddziałach) kształcenia
integracyjnego - 2 tyg. (40 godz.) {zmiana opisu od 2009/10 obowiązuje wszystkich
studentów - Uch. 70/08-09}
III
1002
RAZEM
30
30
15
30
30
30
15
15
ZO
ZO
ZO
ZO
ZO
ZO
ZO
ZAL
4
1
1
1
4
I sem.
wyk.
II sem.
ćw.
wyk.
ćw.
15
30
30
15
15
15
15
2
2
1
2
2
2
2
30
30
30
15
30
30
30
15
1
2
15
15
150
15
180
11
MODUŁY _PE_DZ
ŁĄCZNIE
360
30
360
Moduł dedykowany dla II roku PEn, PCn i PEn specjalności:
Wychowanie przedszkolne (Dz-PEn WYP) - od 2008/09
Pedagogika resocjalizacyjna (DZ-PCn PRE) - tylko w 2008/09
specjalność: ORIENTACJA PRZESTRZENNA I REHABILITACJA WZROKU (OR) - specjalność od 2009/10
I sem.
II sem.
Rok
studiów
Kod jednostki
organizacyjnej
Łączny
wymiar
godzin
Forma
zaliczenia
Liczba
punktów
ECTS
100S-0E2PTO Podstawowe techniki poruszania się osób z dysfunkcją wzroku
II
1002
30
ZO
2
30
100S-0E2NOM Metodyka nauczania orientacji przestrzennej małych dzieci z
dysfunkcją wzroku
II
1002
15
ZO
1
15
100S-0E2MON Metodyka nauczania orientacji przestrzennej osób niewidomych
100S-0E2PKS Przyczyny i konsekwencje słabo wzroczności
100S-0E2RWS Rozwój widzenia i zaburzenia rozwoju widzenia
100S-0E2MRW Metody oceny i rozwijania widzenia u małych dzieci i dzieci z
dodatkowymi niesprawnościami
II
II
II
II
1002
1002
1002
1002
45
15
15
60
ZO
ZO
ZO
ZO
3
1
1
2
100S-0E3MOS Metodyka nauczania orientacji przestrzennej osób słabo widzących
III
1002
45
ZO
3
100S-0E3ZTP Zaawansowane techniki poruszania się osób z dysfunkcją wzroku
III
1002
45
E
5
100S-0E3MEO Metody oceny i rozwijania widzenia u dzieci szkolnych i u dorosłych
III
1002
60
E
8
100S-0E3APW Adaptacje i pomoce wspomagające wykorzystanie wzroku
100S-0P3OR Praktyka pedagogiczna w placówkach dla osób niewidomych i
słabowidzących - 2 tyg. (40 godz.)
III
III
1002
1002
30
ZO
ZAL
2
2
RAZEM
ŁĄCZNIE
330
30
wyk.
ćw.
wyk.
ćw.
45
15
15
30
30
45
45
30
60
30
120
15
15
45
135
360
Moduł dedykowany dla II roku PEn, PCn specjalności:
12
MODUŁY _PE_DZ
Wczesne wspomagnie rozwoju ( Dz-PCn WWR) - od 2009/10
specjalność: PEDAGOGIKA WCZESNOSZKOLNA (PW) - moduł wyłącznie dla LOGOPEDII tylko w 2009/10
Rok
studiów
Kod jednostki
organizacyjnej
100S-0E3PEW* Pedagogika wczesnoszkolna
100S-0E3POJ Podstawy wiedzy o języku polskim
100S-0E3PMA Podstawy nauczania matematyki
100S-0E3PWS Podstawy wiedzy o środowisku
100S-0E3EDP* Edukacja polonistyczna
100S-0E3EDM Edukacja matematyczna
100S-0E3EDR Edukacja środowiskowa
100S-0E3MZE Metody zabawowe w edukacji wczesnoszkolnej
100S-0E3MNZ Metodyka naucznia zintegrowanego
100S-0E3MOD Metody oceny dojrzałości szkolnej
100S-0E3WZR Współpraca z rodzicami
III
III
III
III
III
III
III
III
III
III
III
1004
1004
1004
1004
1004
1004
1004
1004
1004
1004
1004
Łączny
wymiar
godzin
60
30
30
15
45
45
30
15
30
15
15
100S-0E3MPO* Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej w edukacji poczatkowej
III
1004
30
100S-0P3PW Praktyka pedagogiczna w nauczaniu zintegrowanym szkoły podstawowej
2- tygodnie (40 godz.)
RAZEM
III
1004
Nazwa przedmiotu
ŁĄCZNIE
360
E
ZO
ZO
ZO
ZO
ZO
ZO
ZO
E
ZO
ZO
Liczba
punktów
ECTS
6
2
2
1
3
3
2
1
4
1
1
ZO
2
ZAL
2
Forma
zaliczenia
30
I sem.
II sem.
wyk.
ćw.
30
30
30
30
15
wyk.
ćw.
45
45
30
15
15
15
15
15
30
30
165
15
150
360
Moduł dedykowany dla specjalności:
Logopedia (Dz-PCn LOG) - III rok Logopedii tylko w 2009/10
13
Specjalność dodatkowa: PEDAGOGIKA OPIEKUŃCZO – SOCJALNA (POS)
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
NAUK PEDAGOGICZNYCH
PEDAGOGIKA
OPIEKUŃCZO – SOCJALNA
I stopnia
II
SEMESTR
NURTY I KIERUNKI W OPIECE
NAD DZIECKIEM
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
ogólnego
podstawoweg
o
STATUS PRZEDMIOTU
DANE OSOBY PROWADZĄCEJ /
OSÓB PROWADZĄCYCH ZAJĘCIA
OKREŚLENIE PRZEDMIOTÓW
WPROWADZAJĄCYCH WRAZ
Z WYMAGANIAMI WSTEPNYMI
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
LICZBA PUNKTÓW ECTS
Tytuł
naukowy
(stopień)
DR
Wykład
30
EGZAMIN
5
ROK AKADEMICKI
STACJONARNE
KOD PRZEDMIOTU
Przedmioty
kształcenia
kierunkoweg
o
Imię i nazwisko
MAŁGORZATA GŁADKOWSKA
Ćwiczenia
15
2009/2010
100S-0E2NIK
Przedmioty
kształcenia
specjalnościoweg
o
X
Instytut
Przedmioty
fakultatywne
PEDAGOGIKA
Seminaria
ZAŁOŻENIA
Studenci zdobywają wiedzę i umiejętności umożliwiające im orientację w strukturze systemu opieki nad dzieckiem, zapoznają się z
podstawowymi aktami prawnymi (Ustawa o pomocy społecznej. Dział II. Rozdział IV); poznają założenia teoretyczne będące
podstawą funkcjonowania systemu opieki nad dzieckiem; zapoznają się z mechanizmami warunkującymi rodzinne strategie
działania prowadzące do zaniedbania dziecka, poznają aktywizujące i reaktywne strategie stosowane w lokalnych systemach opieki
nad dzieckiem. Jako przyszli nauczyciele i wychowawcy będą mogli skutecznie i kompetentnie wspierać dziecko i jego rodzinę
stosując działania o charakterze prewencyjnym (wzmacnianie kompetencji rodzicielskich, zapobieganie skutkom zaniedbania,
rozwój zainteresowań dziecka, wzmacnianie jego potencjału rozwojowego).
CELE
Celem zajęć jest:
zdobycie wiedzy związanej z rozróżnianiem i posługiwaniem się pojęciami: opieka (w szerokim znaczeniu – stymulacja
rozwoju i w wąskim znaczeniu – reakcja na zagrożenia), pomoc i wsparcie;
poznanie struktury systemu opieki nad dzieckiem i rodziną (instytucje wspierające rodzinę, ośrodki wsparcia
dziennego, instytucje opieki zastępczej o charakterze rodzinnym, instytucje opieki całkowitej);
określenie funkcji opiekuńczych realizowanych przez szkołę rozumianą jako element lokalnego systemu wsparcia
dziecka i rodziny;
nabycie umiejętności umożliwiających skuteczne wspieranie dziecka i rodziny;
przygotowanie diagnozy wybranego lokalnego systemu wsparcia dziecka i rodziny;
METODY DYDAKTYCZNE
Wykład
TREŚCI PROGRAMOWE
Opieka jako rodzaj relacji międzyludzkiej – od opieki ubezwłasnowolnienia do opieki - elementu systemu społecznego
podtrzymania.
Kierunki zmian w systemie opieki nad dzieckiem i rodziną. Zasada odpowiedzialności społecznej i zasada bliskości.
Rodziny ryzyka jako podmiot działań lokalnego systemu wsparcia. Wykluczenie społeczne rodziny jako zagrożenie
rozwoju dziecka. Obszary naznaczenia i odrzucenia dziecka. Trajektoria dzieciństwa naznaczonego biedą.
Sytuacja dzieci poza rodziną własną. Zagrożenia i szanse rozwojowe dziecka wychowywanego w placówce opiekuńczo –
wychowawczej. Rodzinne formy opieki zastępczej. Rodzina adopcyjna, rodzina zastępcza, rodzinne domy dziecka, wioski dziecięce.
Formy pracy z dzieckiem i rodziną w środowisku zamieszkania. Proaktywne i reaktywne strategie pomocy dziecku i
rodzinie. Model „szkoły opiekuńczej” ( szkolny system wsparcia dziecka i rodziny).
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
Kolankiewicz M., Zagrożone dzieciństwo. Rodzinne i instytucjonalne formy opieki. W. 1998.
Krajewska B., Instytucje wsparcia dziecka i rodziny. Zagadnienia podstawowe. Kraków 2009
Stelmaszuk (red.), Współczesne kierunki w opiece nad dzieckiem. W. 1999.
Ustawa o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004. R. IV.
Wagner I., Sieroctwo społeczne. Przyczyny, następstwa, formy kompensacji. Częstochowa 1997.
Węgierski Z. Opieka nad dzieckiem osieroconym. Toruń 2006
Głowacka B, Pilch T. (red.), Dzieci gorszych szans. W. 2001
Kawula St., Człowiek w relacjach socjopedagogicznych. Toruń 1999.
Maciarz A., Macierzyństwo w kontekście zmian społecznych. W. 2004
MODUŁY _PE_DZ
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
15
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
NAUK PEDAGOGICZNYCH
PEDAGOGIKA
OPIEKUŃCZO – SOCJALNA
I stopnia
II
SEMESTR
ROK AKADEMICKI
2009/2010
STACJONARNE
WPROWADZENIE DO PRACY SOCJALNEJ
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2WPS
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
DR
Edyta Januszewska
PEDAGOGIKA
Wykład
30
ZALICZENIE NA OCENE
3
3
Ćwiczenia
15
Seminaria
ZAŁOŻENIA
Poznanie spektów humanistycznych i pedagogicznych w pracy socjalnej, a także poznanie specyfiki pracy socjalnej w perspektywie
pomocy i wsparcia jednostkom i grupom znajdujacym się w sutuacji ryzyka.
CELE
Student zdobędzie umiejętność rozpoznawania i definiowania problemów socjalnych w szkole, szukania dróg i
możliwości podejmowania różnorodnych działan związanych z pomoca dziecku i rodzinie oraz aktywizowaniu
środowiska lokalnego
METODY DYDAKTYCZNE
Wykład
TREŚCI PROGRAMOWE
1.
2.
3.
4.
5.
6.
zarys historii pracy socjalne
Źródła i kierunki pracy socjalnej i pomocy społecznej w Polsce i na Zachodzie
Związki pracy socjalnej z pedagogiką społeczna
Przedmiot i zakres pracy socjalnej
Cele i zadania pracy socjalnej- zasada pomocniczości
Główne pojęcia pracy socjalnej (opieka, pomoc, wsparcie, profilaktyka, kapitał ludzki, kapitał społeczny,
empowerment, zasoby i potencjały)
7. Modele pracy socjalnej
8. Rozpoznawanie problemów socjalnych w rodzinie (ubóstwo, bezrobocie, bezdomność, alkoholizm, narkomania,
żebractwo, dzieci ulicy)
9. Dziecko odrzucone, naznaczone, inne w klasie szkolnej
10. Praca socjalna z dziećmi uchodźcami w szkole
11. Rozpoznawanie problemów społecznych w szkole
12. Praca socjalna a trzeci sektor w Polsce
LITERATURA
1) Brągiel J., Sikor p. (red) Praca socjalna wobec rzeczywistości i potencjalnych
OBOWIAZKOWA
zagrożen człowieka, Uniwersytet opolski , Opole 2005
2) Kartowicz E. Praca socjalna (w) T. Pilch Encyklopedia pedagogiczna XXI w T. IV
Warszawa 2008
3) Matyjas B. Dzieciństwo w kryzysie. Etiologia zjawiska , Warszawa 2008
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Zaliczenie pisemne
16
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Nauk Pedagogicznych
Pedagogika
Pedagogika opiekuńczo-socjalna
I
II
SEMESTR
zimowy
ROK AKADEMICKI
2009/2010
Stacjonarne
DIAGNOSTYKA PSYCHOPEDAGOGICZNA I KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2DPP
PORADNICTWO WYCHOWAWCZE
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
Mgr
Marta Kulesza
Zakład
Pedagogiki
Społecznej
Wykład
Ćwiczenia
30
Seminaria
Zaliczenie na ocenę
2
ZAŁOŻENIA
Wyposażenie studentów w niezbędne umiejętności z zakresu diagnozy psychopedagogicznej i poradnictwa
wychowawczego
 Rozwój umiejętności nawiązywania prawidłowego kontaktu diagnostycznego
 Rozwój umiejętności radzenia sobie z oporem i trudnościami w kontakcie z dzieckiem i dorosłymi w sytuacjach
problemowych
CELE
 Przyswojenie wiedzy z dziedziny poradnictwa wychowawczego ze szczególnym uwzględnieniem diagnozy
psychopedagogicznej

Wyposażenie studentów w niezbędne umiejętności z zakresu diagnozy psychopedagogicznej
problemowych
 Zapoznanie studentów z metodami, narzędziami i technikami badań diagnostycznych, dokonywanie analizy
porównawczej oraz rozwój umiejętności pracy multimetodycznymi technikami
 Konstruowanie i opracowanie narzędzi do diagnozowania środowiska rodzinnego i szkolnego
METODY DYDAKTYCZNE
Praca indywidualna, grupowa, dyskusja
TREŚCI PROGRAMOWE






-
Podstawowe pojęcie z zakresu poradnictwa wychowawczego (rodzaje poradnictwa, radzący, doradca, poradoznawstwo);
Podstawy diagnozy psychopedagogicznej (cele, zadania, diagnoza rozwinięta, kontakt diagnostyczny, źródła oporu w
kontakcie z dzieckiem, dorosłym)
Techniki diagnostyczne (dobór metod diagnostycznych, podstawy psychometryczne, podstawowe kryteria klasycznej
teorii testów, konstruowanie procesu diagnostycznego, konstruowanie narzędzi badawczych, analiza porównawcza
wybranych metod badawczych)
Diagnoza środowiska rodzinnego (strategie diagnozy rodziny, narzędzia, diagnozowanie sytuacji stresowych, przemoc w
rodzinie)
Diagnoza środowiska szkolnego (diagnoza dojrzałości szkolnej, diagnoza funkcjonowania dziecka w szkole, diagnoza
funkcjonowania dziecka w rolach szkolnych)
Diagnostyka pracy zawodowej nauczyciela, ewaluacja jakości pracy szkoły (placówki wychowawczej), autoewalucja
Diagnostyka zaburzeń rozwojowych (osiągnięcia rozwojowe charakterystyczne dla poszczególnych okresów, teoretyczne
podstawy – Piaget)
Diagnostyka dziecka o specyficznych potrzebach (dysleksja, dysortografia, dysgrafia, zaburzenia emocjonalne,
destrukcyjne zaburzenia zachowania, zburzenia rozwojowe, zaburzenia odżywiania i nawyków. Formy pomocy.
Psychologiczne problemy rodziców dzieci z zaburzeniami wczesnodziecięcymi.)
17
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
Babbie, E. (2008). Podstawy badań społecznych. Warszawa: PWN
Jarosz, E., Wysoka E. (2006). Diagnoza psychopedagogiczna, podstawowe problemy i rozwiązania. Warszawa:
Żak
Kargulowa, A. (1979). Poradnictwo wychowawcze w świetle teorii i praktyki. Wrocław: Wydawnictwo
Uniwersytetu Wrocławskiego
Kargulowa, A. (2005). O teorii i praktyce poradnictwa : odmiany poradoznawczego dyskursu : podręcznik
akademicki. - Wyd. 1 dodruk. - Warszawa : Wydaw. Nauk. PWN,
Pilch, T., Bauman, Barman., (2001). Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Warszawa
Sztandar, W. (1999). Rozmowy, które pomagają. Warszawa
Wysocka, E. (2007). Człowiek a środowisko życia. Podstawy teoretyczno-metodologiczne diagnozy. Warszawa:
Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Vasta, R., Haith, M.M., Miller, S.A. (1995). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i
Pedagogiczne
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
Brzeziński, J. (1996). Metodologia badań psychologicznych. Warszawa: PWN
Frydrychowicz, A. (1996). Rysunek rodziny. Projekcyjna metoda badania stosunków
rodzinnych. Warszawa
Frydrychowicz A., Koźniewska, E. Sobolewsk, M. (2004). Testy psychologiczne i pedagogiczne w poradnictwie.
Przewodnik metodyczny.
Milewska, E., Szymanowska, A. (red.) (2000). Rodzic i dzieci. Psychologiczny obraz sytuacji problemowych.
Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej MEN
Pytka, L. (2000). Pedagogika resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia teoretyczne, diagnostyczne i metodyczne.
Warszawa: Wydawnictwo APS.
Urban, B. (2000). Zaburzenia w zachowaniu i przestępczość młodzieży. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu
Jagiellońskiego.
Ziemski, S. (1972). Problemy dobrej diagnozy. Warszawa: Wiedza Powszechna.
McWhirter, J. J.; McWhirter, B. T..; McWhirter, A. M.; McWhirter, E., H. (2008). Zagrożona młodzież. Ujęcie
kompleksowe. Dla pracowników poradni, nauczycieli, psychologów i pracowników socjalnych. Warszawa:
PARPA.
Obecność na ćwiczeniach, aktywny udział w ćwiczeniach, przygotowanie do zajęć, pozytywne
zaliczenie sprawdzianu, opracowanie trzech sesji poradnictwa wychowawczego;
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
18
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Pedagogika, Pedagogika specjalna
I stopnia
III
SEMESTR
zimowy
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
100S-0E3TSO
TEORIA PRACY SOCJALNEJ
KOD PRZEDMIOTU
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
Tytuł
naukowy
(stopień)
Dr
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Imię i nazwisko
Instytut
Edyta Januszewska
Pedagogiki
Wykład
30
E
0 lub 5.00
Ćwiczenia
15
Seminaria
ZAŁOŻENIA
Praca socjalna obejmuje działalność profesjonalną ukierunkowaną na poprawę warunków życia jednostek i zbiorowości, niesienie ulgi w
cierpieniu i rozwiązywanie problemów społecznych. Koncentruje się m.in. na wzmacnianiu w jednostce zdolności do rozwiązywania
problemów i radzenia sobie w trudnych sytuacjach; pomocy i wsparciu osób i grup dyskryminowanych i zmarginalizowanych, a także na
sprawiedliwym i humanitarnym dystrybuowaniu pomocy i świadczeń.
CELE
Celem przedmiotu jest poznanie aspektów humanistycznych i pedagogicznych w pracy socjalnej, a także
poznanie specyfiki pracy socjalnej w perspektywie pomocy i wsparcia jednostkom i grupom znajdującym się w
sytuacji ryzyka. W programie zajęć szczególne akcenty położone będą na nowe zadania i wyzwania związane z
pracą socjalną w szkole.
W trakcie zajęć student powinien zdobyć umiejętność rozpoznawania i definiowania problemów socjalnych w szkole, szukania dróg i
możliwości podejmowania różnorodnych działań związanych z pomocą dziecku i rodzinie oraz aktywizowaniu środowiska lokalnego.
METODY DYDAKTYCZNE
Wykłady, ćwiczenia
TREŚCI PROGRAMOWE
Zarys historii pracy socjalnej; źródła i kierunki pracy socjalnej i pomocy społecznej w Polsce i na Zachodzie; związki pracy socjalnej z
pedagogiką społeczną (praca socjalna a socjologia, psychologia, antropologia); przedmiot i zakres pracy socjalnej; cele i zadania pracy
socjalnej- zasada pomocniczości (subsydiarności); główne pojęcia pracy socjalnej (opieka, pomoc, wsparcie, profilaktyka, kapitał ludzki,
kapitał społeczny, empowerment, zasoby i potencjały); modele pracy socjalnej; rozpoznawanie problemów socjalnych w rodzinie (ubóstwo,
bezrobocie, bezdomność, alkoholizm, narkomania, żebractwo, dzieci ulicy); dziecko odrzucone, naznaczone, inne w klasie szkolnej; praca
socjalna z dziećmi uchodźcami w szkole; rozpoznawanie problemów społecznych w środowisku i aktywizacja środowiska; praca socjalna a
trzeci sektor w Polsce; praca socjalna w wybranych krajach europejskich (Niemcy, Wielka Brytania)
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
Frąckowiak T.(red.), Dziecko. Edukacyjne i pomocowe oferty małych ojczyzn, Polskie Towarzystwo Pedagogiczne,
Poznań-Wągrowiec 2005.
Kantowicz E., Elementy teorii i praktyki pracy socjalnej, Wyd. UWM, Olsztyn 2001.
Krajewska B., Elementarne zagadnienia pracy socjalnej. Wybór tekstów, Wyd. Naukowe „Novum”, Płock 2007.
Marzec-Holka K.(red.), Marginalizacja w problematyce pedagogiki społecznej i praktyce pracy socjalnej, Wyd.
Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2005.
Matyjas B.(red.), Współczesne problemy pedagogiki społecznej i pracy socjalnej. Wybrane zagadnienia w świetle
analiz i badań, Prace Wszechnicy Świętokrzyskiej nr 110, Kielce 2007.
Matyjas B., Dzieciństwo w kryzysie. Etiologia zjawiska, Wyd. Akademickie „Żak”, Warszawa 2008.
19
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
Łodziński S. Ząbek M., Uchodźcy w Polsce. Próba spojrzenia antropologicznego, PAH, Instytut Etnologii i
Antropologii Kulturowej UW, Warszawa 2008.
Matyjas B., Rodzina i jej wspomaganie (wypisy wybranych tekstów z pedagogiki społecznej i opiekuńczej z lat
1990-2004), Prace Wszechnicy Świętokrzyskiej nr 93, Kielce 2005.
Pawlas-Czyż S.(red. naukowy), Wódz K.(konsultant naukowy), Praca socjalna wobec współczesnych problemów
społecznych, Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, Toruń 2007.
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Egzamin (praca pisemna egzaminacyjna + ocena z ćwiczeń)
20
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Opiekuńczo-socjalna
Moduły kompetencyjne – studia I stopnia
III
SEMESTR
6
ROK AKADEMICKI
2009/2010
Stacjonarne
PROJEKT SOCJALNY
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3PRS
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
Tytuł
naukowy
(stopień)
dr
Dr
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Imię i nazwisko
Instytut
Michał Kwiatkowski
Marta Wiatr
Pedagogiki
Wykład
Ćwiczenia
60
Seminaria
4
ZAŁOŻENIA
-
-
Połączenie kształcenia zawodowego z badaniem i działaniem. Mobilizacja studenta do szukania nowych informacji i
alternatywnych rozwiązań.
CELE
Opanowanie umiejętności budowaniea projektów mających na celu rzowiazywanie problemów społecznych jednostki
METODY DYDAKTYCZNE
Praca indywidualna, grupowa, dyskusja, praca w terenie
TREŚCI PROGRAMOWE
-
Konstruowanie i prowadzenie projektów;
- opis sytuacji problemowej, formułowanie założeń teoretycznych i praktycznych
Formułowanie celów projektu
Określenie zadań, budowanie zasobów działania,opracowanie kosztorysu i planu działania
Określenie przeszkód i alternatywnych rozwiązań
Określenie wskaźników osiągnięcia celów
Prowadzenie dokumentacji działńspołecznych
Monitorowanie działań
ewaluacja
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
Szymański m.s. o metodzie projektów, Warszawa 2000
Kształcenie do profesji społecznych przez projektowanie socjalne. W Pedagogika społeczna (red) E.
Murynowicz-Hetka, warszawa 2006, PWN
M. Wingen, Familienpolitik - Grundlagen und aktuelle Probleme, Uni-Taschenbücher Nr. 1970, Stuttgart
1997, und Bundeszentrale für politische Bildung, Schriftenreihe Bd. 339, Bonn 1997
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Dokumentacja projektu; dzienniki, publiczna prezentacja projektu
21
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
I stopnia
III
SEMESTR
zimowy
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
100S-0E3DIS
DIAGNOZA ŚRODOWISKA
KOD PRZEDMIOTU
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
Tytuł
naukowy
(stopień)
Dr
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
Imię i nazwisko
Instytut
Marta Wiatr
Pedagogiki
Ćwiczenia
30
Seminaria
ZO
0 lub 2.00
ZAŁOŻENIA
Diagnoza środowiskowa należy do podstawowych pojęć pedagogiki społecznej oznacza rozpoznanie elementów środowiska czynnych
pedagogicznie
CELE
Celem zajęć jest przedstawienie podstaw teoretycznych i praktycznych badań środowiskowych i kształtowanie kompetencji
diagnostycznych studentów. Mają one umożliwić studentom tworzenie i rozwijanie własnego warsztatu badawczego, wzmacniać
umiejętności rozpoznawania sytuacji i potrzeb indywidualnych oraz społecznych, monitorowania tych potrzeb, i przemian
dokonujących się w środowisku.
Student powinien rozumieć role i znaczenie diagnozy społecznej, monitoringu problemów i zjawisk społecznych oraz zdobyć
kompetencje w zakresie ewaluacji projektów socjalnych, edukacyjnych etc.
METODY DYDAKTYCZNE
Samodzielna praca studentów oraz cykl konsultacji.
TREŚCI PROGRAMOWE
Program zajęć koncentruje się na wycinkowych praktycznych badaniach społecznych sięgających do różnych paradygmatów i strategii
badań ilościowych, jak i jakościowych. Będą to zarówno uproszczone badania weryfikacyjne, jak i różnorodne diagnozy eksploracyjne:
badania terenowe, analizy dokumentów, studia przypadków, badania biograficzne, wtórne analizy danych, badania etnograficzne, historia
mówiona, badania w działaniu, badania odwołujące się do teorii ugruntowanej. Obejmą one analizę różnorodnych zapisów, dokumentów,
fotografii, wytworów, tekstów i narracji.
W programie zajęć znajdą się zadania związane z wyszukiwaniem danych o środowisku, tworzeniem narzędzi diagnozowania sytuacji
indywidualnych i społecznych, gromadzeniem różnorodnych danych na temat wybranych grup dzieci i młodzieży, na temat różnych
instytucji i organizacji.
Zajęcia z zakresu Diagnozy środowiska mają łączyć badania z działaniem i kształceniem Powinny przybliżać odpowiedzi na pytania o
potrzeby i możliwości wprowadzania różnych projektowanych zmian i innowacji w środowisku wychowawczym dzieci i młodzieży życia.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
1. E.Babbie, Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2003, PWN.
2. Badanie w działaniu. W poszukiwaniu metod organizowania środowiska wychowawczego. red, B.SmolińskaTheiss, Warszawa 1988, UW.
3. Jakościowe orientacje w badaniach pedagogicznych. red. D.Urbaniak-Zając, J.Piekarski, Łódź 2001, UŁ.
4. E.Jarosz. E.Wysocka, Diagnoza psychopedagogiczna, podstawowe problemy i rozwiązania. Warszawa 2006, Żak
5. H-H Krüger, N.Pfaff, Metody badań pedagogicznych. w: Pedagogika. Red. B.Śliwerski, Gdańsk 2006, GWP
6. H-H Krüger, Wprowadzenie w teorie i metody badawcze nauk o wychowaniu, Gdańsk
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
22
MODUŁY _PE_DZ
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Przygotowanie i zaprezentowanie na forum grupy diagnozy środowiskowej wybranego wycinka rzeczywistości.
23
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Nauk Pedagogicznych
Pedagogika
I
III
SEMESTR
zimowy
ROK AKADEMICKI
2009/2010
Stacjonarne
DIAGNOSTYKA PSYCHOPEDAGOGICZNA I KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3DPP
PORADNICTWO WYCHOWAWCZE
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
Mgr
Marta Kulesza
Zakład
Pedagogiki
Społecznej
Wykład
Ćwiczenia
30
Seminaria
2
ZAŁOŻENIA
Wyposażenie studentów w niezbędne umiejętności z zakresu diagnozy psychopedagogicznej i poradnictwa
wychowawczego
problemowych
CELE
 Przyswojenie wiedzy z dziedziny poradnictwa wychowawczego ze szczególnym uwzględnieniem diagnozy
psychopedagogicznej

Wyposażenie studentów w niezbędne umiejętności z zakresu diagnozy psychopedagogicznej
problemowych
 Zapoznanie studentów z metodami, narzędziami i technikami badań diagnostycznych, dokonywanie analizy
porównawczej oraz rozwój umiejętności pracy multimetodycznymi technikami
 Konstruowanie i opracowanie narzędzi do diagnozowania środowiska rodzinnego i szkolnego
METODY DYDAKTYCZNE
TREŚCI PROGRAMOWE






-
Podstawowe pojęcie z zakresu poradnictwa wychowawczego (rodzaje poradnictwa, radzący, doradca, poradoznawstwo);
Podstawy diagnozy psychopedagogicznej (cele, zadania, diagnoza rozwinięta, kontakt diagnostyczny, źródła oporu w
kontakcie z dzieckiem, dorosłym)
Techniki diagnostyczne (dobór metod diagnostycznych, podstawy psychometryczne, podstawowe kryteria klasycznej
teorii testów, konstruowanie procesu diagnostycznego, konstruowanie narzędzi badawczych, analiza porównawcza
wybranych metod badawczych)
Diagnoza środowiska rodzinnego (strategie diagnozy rodziny, narzędzia, diagnozowanie sytuacji stresowych, przemoc w
rodzinie)
Diagnoza środowiska szkolnego (diagnoza dojrzałości szkolnej, diagnoza funkcjonowania dziecka w szkole, diagnoza
funkcjonowania dziecka w rolach szkolnych)
Diagnostyka pracy zawodowej nauczyciela, ewaluacja jakości pracy szkoły (placówki wychowawczej), autoewalucja
Diagnostyka zaburzeń rozwojowych (osiągnięcia rozwojowe charakterystyczne dla poszczególnych okresów, teoretyczne
podstawy – Piaget)
Diagnostyka dziecka o specyficznych potrzebach (dysleksja, dysortografia, dysgrafia, zaburzenia emocjonalne,
destrukcyjne zaburzenia zachowania, zburzenia rozwojowe, zaburzenia odżywiania i nawyków. Formy pomocy.
Psychologiczne problemy rodziców dzieci z zaburzeniami wczesnodziecięcymi.)
24
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
Babbie, E. (2008). Podstawy badań społecznych. Warszawa: PWN
Jarosz, E., Wysoka E. (2006). Diagnoza psychopedagogiczna, podstawowe problemy i rozwiązania. Warszawa:
Żak
Kargulowa, A. (1979). Poradnictwo wychowawcze w świetle teorii i praktyki. Wrocław: Wydawnictwo
Uniwersytetu Wrocławskiego
Kargulowa, A. (2005). O teorii i praktyce poradnictwa : odmiany poradoznawczego dyskursu : podręcznik
akademicki. - Wyd. 1 dodruk. - Warszawa : Wydaw. Nauk. PWN,
Pilch, T., Bauman, Barman., (2001). Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Warszawa
Sztandar, W. (1999). Rozmowy, które pomagają. Warszawa
Wysocka, E. (2007). Człowiek a środowisko życia. Podstawy teoretyczno-metodologiczne diagnozy. Warszawa:
Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Vasta, R., Haith, M.M., Miller, S.A. (1995). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i
Pedagogiczne
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
Brzeziński, J. (1996). Metodologia badań psychologicznych. Warszawa: PWN
Frydrychowicz, A. (1996). Rysunek rodziny. Projekcyjna metoda badania stosunków
rodzinnych. Warszawa
Frydrychowicz A., Koźniewska, E. Sobolewsk, M. (2004). Testy psychologiczne i pedagogiczne w poradnictwie.
Przewodnik metodyczny.
Milewska, E., Szymanowska, A. (red.) (2000). Rodzic i dzieci. Psychologiczny obraz sytuacji problemowych.
Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej MEN
Pytka, L. (2000). Pedagogika resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia teoretyczne, diagnostyczne i metodyczne.
Warszawa: Wydawnictwo APS.
Urban, B. (2000). Zaburzenia w zachowaniu i przestępczość młodzieży. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu
Jagiellońskiego.
Ziemski, S. (1972). Problemy dobrej diagnozy. Warszawa: Wiedza Powszechna.
McWhirter, J. J.; McWhirter, B. T..; McWhirter, A. M.; McWhirter, E., H. (2008). Zagrożona młodzież. Ujęcie
kompleksowe. Dla pracowników poradni, nauczycieli, psychologów i pracowników socjalnych. Warszawa:
PARPA.
Obecność na ćwiczeniach, aktywny udział w ćwiczeniach, przygotowanie do zajęć, pozytywne
zaliczenie sprawdzianu, opracowanie trzech sesji poradnictwa wychowawczego;
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
25
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
I stopnia
III
SEMESTR
zimowy
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
100S-0E3MPO
METODYKA
PRACY
OPIEKUŃCZO- KOD PRZEDMIOTU
WYCHOWAWCZEJ
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
Tytuł
naukowy
(stopień)
doktor
Imię i nazwisko
Instytut
Anna Perkowska-Klejman
Pedagogiki
Wykład
Ćwiczenia
30
Seminaria
ZAŁOŻENIA
Dostarczenie wiedzy oraz nabycie umiejętności praktycznych z zakresu działalności opiekuńczo-wychowawczej.
CELE
Wprowadzenie studentów w zagadnienia związane z pracą w świetlicach szkolnych i innych placówkach opiekuńczo –
wychowawczych i terapeutycznych. Studenci powinni nabyć umiejętności związane z planowaniem pracy w placówkach oraz
wiedzieć jakie są sposoby prowadzenia zajęć w poszczególnych instytucjach. Zajęcie mają podkreślać współpracę szkoły z rodzicami
i środowiskiem np. gminą, organizacjami pozarządowymi.
Ważnym celem zajęć jest także kształtowanie umiejętności związanych z organizowani pracy
opiekuńczo-wychowawczej, stymulowania rozwoju wychowanków oraz budowanie warsztatu pracy opiekuna
wychowawcy. Student powinien zdobyć kompetencje i doświadczenia w pracy z grupą, umiejętność
organizowania czasu wolnego dzieci i młodzieży.
METODY DYDAKTYCZNE
dyskusja, pokaz, demonstracja, wykład, gry i zabawy, drama
TREŚCI PROGRAMOWE
Treści ogólne przedmiotu:
Podstawowe pojęcia, założenia i terminologia pracy opiekuńczo-wychowawczej. Zasady i metody pracy opiekuńczej i
socjalnej. Wybrane metody i techniki poznawania uczniów.
Kompetencje opiekuna-wychowawcy. Warsztat pracy opiekuńczej i socjalnej (planowanie, projekt, konspekt, scenariusz).
Praca opiekuńczo – wychowawcza w szkole (pedagog szkolny i świetlica szkolna). Specyfika poszczególnych placówek opiekuńczo –
wychowawczych (relacje interpersonalne, prawa dziecka, samorządność, profilaktyka w placówkach opiekuńczo-wychowawczych).
Analiza wybranych systemów opiekuńczo-wychowawczych.
Treści szczegółowe przedmiotu:
1.
2.
3.
4.
Podstawowe pojęcia, założenia i terminologia pracy opiekuńczo-wychowawczej socjalnej.
Warsztat pracy opiekuńczej i socjalnej (konspekt, scenariusz jako elementy pracy z grupą, kontrakty, negocjacje).
Innowacyjność w pracy świetlicy szkolnej – projekty socjalne, indywidualne plany i programy.
Planowanie w pracy opiekuńczo-wychowawczej (plany wychowawcze szkoły, świetlicy szkolnej, związki z gminnymi
strategiami rozwiązywania problemów społecznych).
5. Formy pracy opiekuńczo-wychowawczej.
6. Samorządność wychowanków.
7. Wybrane metody i techniki poznawania wychowanków.
8. Relacje interpersonalne w pracy opiekuńczo-wychowawczej.
9. Prawa dziecka – Konwencja o Prawach Dziecka.
10. Profilaktyka społeczna w szkole i placówkach opiekuńczo-wychowawczych – stan i możliwości.
11. Pedagog szkolny – kształcenie, doskonalenie – refleksyjna praktyka.
12. Kompetencje opiekuna-wychowawcy. W poszukiwaniu dobrego pedagoga, opiekuna, wychowawcy.
Każda jednostka ćwiczeniowa podzielona jest na trzy części. Studenci przeprowadzają autorskie zajęcia grupowe,
26
MODUŁY _PE_DZ
dokonują prezentacji wybranych świetlic i innych placówek opiekuńczo-wychowawczych. Wspólnie omawiane są teoretyczne treści
związane z pracą opiekuńczo-wychowawczą i socjalną.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
8.
9.
10.
11.
12.
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Brągiel J., Badora S., Formy opieki, wychowania i wsparcia w zreformowanym
systemie pomocy społecznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole, 2005.
Chomczyńska-Miliszkiewicz M., Pankowska D., Polubić szkołę. Ćwiczenia grupowe do
pracy wychowawczej, WSiP, Warszawa, 1995.
Gajewska G. Teoretyczno-metodyczne podstawy pracy opiekuńczo-wychowawczej w
świetlicy. Scenariusze zajęć wychowawczych, PEKW Gaja, Zielona Góra 2005.
Kamińska U., Zarys metodyki pracy opiekuńczo-wychowawczej w rodzinnych i
instytucjonalnych formach wychowania, Wydawnictwo UŚ, Katowice 2003.
Kępski Cz. (red.), Praca opiekuńczo-wychowawcza w szkole i innych instytucjach
oświatowych, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2005.
Łobocki M., ABC wychowania, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2003.
Materne J., Opiekuńcze funkcje szkoły: wprowadzenie do metodyki pracy
opiekuńczej
Brałn-Gałkowska M., W tę samą stronę Książka dla nauczycieli o wychowaniu i
lekcjach wychowawczych, Warszawa : Wydaw. Krupski i S-ka, 1994.
Weissbrot-Koziarska A., Szkoła jako środowisko opiekuńczo-wychowawcze, w:
Brągiel J., Badora S. (red.), Formy opieki, wychowania i wsparcia w zreformowanym
systemie pomocy społecznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2005.
Fisher R., Ury W., Patron B. (red.), Dochodząc do TAK. Negocjowanie bez poddawania
się, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2009.
Panek A., Zajęcia pozalekcyjne w reformowanej szkole, Wydawnictwa Naukowe AP,
Kraków 2002.PWN, Warszawa 1988.
Smyczyński T. (red.), Konwencja o prawach dziecka – analiza i wykładnia, Instytut
Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, Poznań, 1999.
Ćwiczenia: Aktywny udział w zajęciach. Wykonanie zadań praktycznych – indywidualnych i grupowych.
Zaprezentowanie grupie własnych zajęć wychowawczych. Praca zaliczeniowa.
Metody oceny: Prezentacje, referaty, zadania praktyczne
27
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Nauk Pedagogicznych
PE, PC, EP
moduł: pedagogika wczesnoszkolna
(3-l) I stopnia
III
SEMESTR
5
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
PODSTAWY
PRAWNE
OPIEKI
NAD KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3PPO
DZIECKIEM I PRACY SOCJALNEJ
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
dr
Irena Kleniewska
Pracy socjalnej i profilaktyki
społecznej
Wykład
15
ZO
1
Ćwiczenia
Seminaria
ZAŁOŻENIA I CELE
Zajęcia mają na celu zapoznanie studentów formami opieki nad dzieckiem, jakie proponuje państwo w ramach rodziny
pełnej, niepełnej oraz w wypadku jej braku. Poruszane są kwestie patologii rodziny oraz demoralizacji dzieci i
młodzieży. Prezentowane są rola i zadania poszczególnych instytucji socjalnych i opiekuńczych, a także kompetencje
sądu rodzinnego, opiekuńczego i nieletnich. Podczas ćwiczeń studenci mają możliwość nauczenia się sporządzania
odpowiednich pism do sądów i ośrodków pomocy społecznej
METODY DYDAKTYCZNE
Podające (wyjaśnienie), problemowe,
TREŚCI PROGRAMOWE
Podczas zajęć omówione zostaną zagadnienia prawne dotyczące możliwości ingerencji w rodzinę służb socjalnych (pracowników
socjalnych, kuratorów, rodzin zastępczych, ośrodków instytucjonalnych, szkół i szpitali) oraz porządkowych (policji, prokuratury i
sądów) w wypadku krzywdzenia dziecka przez najbliższych lub jego porzucenia. Z drugiej strony zaprezentowane zostaną
możliwości prawne radzenia sobie z dzieckiem, które sprawia kłopoty (zdemoralizowanym, uzależnionym, zaburzonym
psychicznie). Szczególny nacisk położony zostanie na stronę proceduralną poszczególnych postępowań przed odpowiednimi sądami,
aby dać studentom możliwość poznania jak najbardziej praktycznej strony stosowania możliwości prawnych.
Treści szczegółowe przedmiotu
Wykład (tematyka):
1. Prawa dziecka w ujęciu konstytucji i aktów międzynarodowych
2. Pojęcie władzy rodzicielskiej i jej ograniczenia
3. Sytuacja prawna dziecka porzuconego
4. Ingerencja sądu rodzinnego w wypadku krzywdy dziecka
5. Reakcja prawa karnego na krzywdę dziecka
6. Leczenie odwykowe uzależnionych rodziców
7. Leczenie przymusowe rodziców zaburzonych psychicznie
8. System pomocy społecznej a krzywda dziecka – od interwencji kryzysowej do odebrania dziecka z rodziny
9. Rodziny zastępcze
10. Adopcja krajowa i zagraniczna
11. Interwencja sądu wobec demoralizacji dzieci i młodzieży
12. Środki wychowawcze i poprawcze wobec nieletnich
13. Leczenie odwykowe nieletnich
14. Zasady leczenia somatycznego i psychiatrycznego dzieci i młodzieży
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
1.
2.
3.
4.
5.
Konstytucja i Konwencja Praw Dziecka
Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy
Ustawa o postępowaniu z nieletnimi, Kodeks karny
Ustawa o zawodzie lekarza, Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego
Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, Ustawa o przeciwdziałaniu
narkomanii
28
MODUŁY _PE_DZ
6.
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
1.
2.
3.
4.
5.
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Andrzejewski M., Konwencja o prawach dziecka: geneza i znaczenie, Problemy Opiekuńczo–
Wychowawcze 2000, nr 5, s. 3–7
Andrzejewski M., Rodziny zastępcze i placówki opiekuńczo-wychowawcze jako instytucje systemu pomocy
społecznej, Problemy Opiekuńczo–Wychowawcze 1999, nr 3
Bojarski, T. (red.), Postępowanie z nieletnimi. Orzekanie i wykonywanie środków wychowawczych i
poprawczych, Lublin 1988
Ignatowicz J., Nazar M., Prawo rodzinne, LexisNexis, Warszawa 2006
Tokarczyk E., Prawa dziecka – ubezwłasnowolnienie czy pomoc?, Nowa Szkoła 1997, nr 10, s. 34-38 ;
1998, nr 5 s. 36–41
6.
Znajomość treści z wykładu, wskazanych ustaw i literatury
Metody oceny:
Test pisemny
29
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Nauk Pedagogicznych
Opiekuńczo-socjalna
Moduły kompetencyjne – studia I stopnia
III
SEMESTR
letni
ROK AKADEMICKI
2009/2010
Stacjonarne
SYSTEMY OPIEKI NAD DZIECKIEM W KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3SOD
KRAJACH EUROPEJSKICH
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
Tytuł
naukowy
(stopień)
Mgr
Imię i nazwisko
Instytut
Marta Kulesza
Pedagogiki
Wykład
Ćwiczenia
30
Seminaria
ZAŁOŻENIA
-
-
Poznanie wybranych zagadnień prawa rodzinnego, opiekuńczego oraz prawa o pomocy społecznej poświęconej opiece
nad dzieckiem i rodziną w Polsce i w Niemczech
CELE
Poznanie wybranych zagadnień prawa rodzinnego, opiekuńczego oraz prawa o pomocy społecznej poświęconej opiece
nad dzieckiem i rodziną w Polsce i w Niemczech
Zapoznanie studentów z głównymi problemami środowiska rodzinnego w Niemczech
Zapoznanie studentów z instytucjami prawa rodzinnego w Niemczech
Zapoznanie studentów z niemieckim systemem pomocy dzieciom i rodzinie
METODY DYDAKTYCZNE
TREŚCI PROGRAMOWE
-
-
Podstawowe problemy środowiska rodzinnego w Niemczech ze szczególnym uwzględnieniem mniejszości narodowych,
imigrantów, repatriantów, uchodźców, analiza problemów charakterystycznych dla tych grup społecznych
Analiza porównawcza polskiego i niemieckiego systemu pomocy dzieciom i rodzinie
Analiza systemu pomocy dla rodzin z małymi dziećmi, rodzin z dziećmi w wieku szkolnym
Niemieckie formy wsparcia dla samotnych matek i ojców oraz dla rodziców, którzy nie ukończyli jeszcze procesu
kształcenia
Wsparcie rodzin o niskim dochodzie lub objętych bezrobociem
Analiza systemu wsparcia dla rodzin z dziećmi z upośledzeniem
Poradnictwo rodzinne (struktura, cele, instytucje, analiza porównawcza)
Rola instytucji pozarządowych w niemieckim systemie wsparcia (analiza poszczególnych przypadków
Analiza polskiego i niemieckiego systemu wsparcia rodziny i dzieci na przykładzie wybranego problemu
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
Aulaytner Julian; Polska polityka społeczna, kreowanie ładu społecznego; WSP TWP; Warszawa 2005
Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend (Hrsg.), Fünfter Familienbericht: Familien und
Familienpolitik im geeinten Deutschland - Zukunft des Humanvermögens, BT-Drucks. 12/7560, Bonn 1995.
Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend (Hrsg.), Sechster Familienbericht: Familien
ausländischer Herkunft in Deutschland - Leistungen, Belastungen, Herausforderungen, BT-Drucks. 14/4357,
Berlin 2000.
M. Wingen, Familienpolitik - Grundlagen und aktuelle Probleme, Uni-Taschenbücher Nr. 1970, Stuttgart
1997, und Bundeszentrale für politische Bildung, Schriftenreihe Bd. 339, Bonn 1997
30
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Auleytner Julian, Katarzyna Głąbicka; Polskie Kwestie Społeczne na przełomie wieków; Warszawa 2001;
Księżopolski Mirosław; Polityka społeczna – wybrane problemy porównań międzynarodowych; Śląsk;
Katowice 1999
B. Jans, A. Habisch u. E. Stutzer (Hrsg.), Familienwissenschaftliche und familienpolitische Signale, Grafschaft
2000
F.-X. Kaufmann, Zukunft der Familie im vereinten Deutschland (Gesellschaftliche und politische
Bedingungen), München 1995.
Obecność na ćwiczeniach, aktywny udział w ćwiczeniach, przygotowanie do zajęć, przygotowanie prezentacji
na temat wybranego aspektu z obszaru polityki społecznej Republiki Federalnej Niemiec i Rzeczypospolitej
Polskiej (analiza porównawcza SWOT);
31
MODUŁY _PE_DZ
Pedagogika wczesnoszkolna (PW)
WYDZIAŁ
NAUK PEDAGOGICZNYCH
KIERUNEK
PEDAGOGIKA
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIÓW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
PEDAGOGIKA WCZESNOSZKOLNA
I
II
SEMESTR II
IV
ROK AKADEMICKI
STACJONARNE
PEDAGOGIKA PRZEDSZKOLNA (MK)
KOD PRZEDMIOTU
Przedmioty Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
ogólnego
podstawowego kierunkowego
specjalnościowego
DANE OSOBY
PROWADZĄCEJ/ OSÓB
PROWADZĄCYCH ZAJĘCIA
Tytuł
naukowy
(stopień)
doktor
2009/ 2010
100S-0E2PEP
Przedmioty
fakultatywne
X
OKREŚLENIE
PRZEDMIOTÓW
Z WYMAGANIAMI
WSTĘPNYMI
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Imię i nazwisko
Instytut
HALINA SZYMERSKA
Wykład
15
WSPOMAGANIA ROZWOJU CZŁOWIEKA I
EDUKACJI
Ćwiczenia
15
EGZAMIN
Seminaria
4
ZAŁOŻENIA
Wyposażenie studentów w podstawy wiedzy teoretycznej i praktycznej, pozwalającej na zrozumienie istoty współczesnych celów i
zadań edukacji przedszkolnej i ich realizację.
CELE
Student zna przedmiot, zadania i funkcje pedagogiki przedszkolnej, potrafi określić jej miejsce wśród innych nauk, rozumie istotę
współczesnych celów i zadań edukacji przedszkolnej, rozumie też zależność miedzy jakością pracy przedszkola a osiągnięciami
rozwojowymi dzieci przedszkolnych i ich późniejszym funkcjonowaniem.
METODY DYDAKTYCZNE
Wykład problemowy, metody asymilacyjne, samodzielnego dochodzenia do widzy
TREŚCI PROGRAMOWE
Pedagogika przedszkolna jako nauka, jej przedmiot i zadania. Metody badań stosowane w pedagogice przedszkolnej. Wychowanie
przedszkolne – jego zadania i funkcje. Przystosowanie dziecka do przedszkola, jego istota i uwarunkowania. Rola rodziny i przedszkola
w zaspokajaniu potrzeb dziecka. Prawidłowości rozwoju emocjonalnego dzieci w wieku przedszkolnym i ich odbicie w organizacji ich
pobytu i zajęć w przedszkolu. Infrastruktura środowiska wychowującego w przedszkolu a rozwój dzieci przedszkolnych. Warsztat
pracy nauczyciela. Proces wychowawczo – dydaktyczny w przedszkolu, jego istota i specyfika. Wychowanie zdrowotne w przedszkolu.
Rozwój fizyczny i motoryczny dzieci przedszkolnych w świetle badań. Kierowanie wychowawcze grupą w przedszkolu a rozwój
społeczno – moralny i emocjonalny dzieci. Rozwój intelektualny dzieci w wieku przedszkolnym – wyniki badań oraz ich wpływ na
modernizację procesu wychowawczo – dydaktycznego. Psychopedagogiczne uwarunkowania dojrzałości szkolnej dzieci. Rola rodziny i
przedszkola w przygotowaniu dzieci do szkoły. Indywidualne różnice rozwojowe dzieci a ich start szkolny. Osiągnięcia rozwojowe
dzieci kończących edukację przedszkolną – oczekiwania a rzeczywistość. Planowanie pracy wychowawczo – dydaktycznej w
przedszkolu istotnym czynnikiem skuteczności działań nauczyciela. Współpraca przedszkola z rodziną, szkołą, innymi instytucjami.
Współpraca grona pedagogicznego.
LITERATURA
OBOWIĄZKOWA
1)
2)
3)
4)
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
1)
2)
3)
Karwowska-Struczyk M., Dziecko i konteksty jego rozwoju. IBE, Warszawa 2007
Klim-Klimaszewska A., Pedagogika przedszkolna. PIW, Warszawa 2005
Kwiatkowska M. (red.), Podstawy pedagogiki przedszkolnej. WSiP Warszawa 1985
Podstawa Programowa Wychowania Przedszkolnego – Dz. U.
nr 4 z dnia 15.01.2009 r.
5) Waloszek D., Pedagogika przedszkolna. Metamorfoza statusu i przedmiotu badań. Wyd. Nauk
AP, Kraków 2006
Karwowska-Struczyk M., Nisze ekologiczne a rozwój dziecka. IBE, Warszawa 2000
Kwiatowska M., Topińska Z. /red./, Pedagogika przedszkolna. WSiP, Warszawa 1978
Skipor – Rybacka I., Czy przedszkole przygotowuje dzieci do życia szkolnego? UAM, Poznań
1991
32
MODUŁY _PE_DZ
4)
5)
WARUNKI ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Smak E. /red./, Nauczyciel w edukacji przedszkolnej. Uniwersytet Opolski, Opole 2006
Włoch S. /red./, Edukacja przedszkolna w teorii i praktyce. Uniwersytet Opolski, Opole
2006
Aktywny udział studentów w toku zajęć, opanowanie podstaw wiedzy z zakresu ujętego w treściach
przedmiotu, uzyskanie pozytywnej oceny z testu egzaminacyjnego.
33
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Nauk Pedagogicznych
PE, PC, EP
(3-l) I stopnia
II
SEMESTR
6
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
PODSTAWY WIEDZY O JĘZYKU POLSKIM
KOD PRZEDMIOTU
100S-1E2PJP
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
dr
Marta Krasuska-Betiuk
Wspomagania
Rozwoju
Człowieka i Edukacji
Wykład
Ćwiczenia
30
Seminaria
ZO
2
ZAŁOŻENIA
Przyswojenie sfunkcjonalizowanej wiedzy o systemie współczesnego j. polskiego w zakresie umożliwiającym rozwijanie sprawności
komunikacyjnej i tekstotwórczej dziecka w młodszym wieku szkolnym
CELE
Po zajęciach student:
- ma orientację w zestawie zagadnień z nauki o języku realizowanych we wczesnoszkolnej edukacji polonistycznej
- zna metody i sposoby kształtowania sprawności językowej dzieci
- potrafi zaplanować i zrealizować w trakcie zajęć z dziećmi różnorodne ćwiczenia w mówieniu i pisaniu
METODY DYDAKTYCZNE
Podające (wyjaśnienie), problemowe, praktyczne (ćwiczenia przedmiotowe)
TREŚCI PROGRAMOWE
Istota, cele i treści kształcenia językowego w klasach młodszych. Modele nabywania mowy (teorie uczenia się języka). Właściwości i
uwarunkowania rozwoju systemu języka mówionego i pisanego. Kompetencja językowa a kompetencja komunikacyjna. Słownik i
składnia dziecka w młodszym wieku szkolnym, sposoby i środki bogacenia czynnego słownika.
Lingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania. Uniwersytecka i szkolna koncepcja opisu systemu języka.
Podstawowe pojęcia z zakresu i komunikacji językowej. Funkcje języka. Zróżnicowanie współczesnej polszczyzny - problemy aktów i
gatunków mowy, wypowiedzi (tekstu). Fonetyka tekstu, zdania i wyrazu. Słowotwórstwo a fleksja. Części mowy. Zdanie w aspekcie
semantycznym i gramatycznym.
Metody i techniki kształcenia sprawności językowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Sposoby inspirowania wypowiedzi
pisemnych w klasach I-III. Struktura i organizacja ćwiczeń w mówieniu i pisaniu. Ćwiczenia redakcyjne, słownikowe, frazeologiczne,
syntaktyczne, ćwiczenia z zakresu kultury języka i poprawności językowej w klasach młodszych. Nauka ortografii, metody i środki
opracowywania materiału ortograficznego. Strategie i techniki pracy z tekstem.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
7.
8.
9.
10.
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
11.
7.
8.
9.
Filipiak E., Konteksty rozwoju aktywności językowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Bydgoszcz, 2002
Mnich M., Sprawność językowa dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Kraków 2002
Nauka o języku dla polonistów pod red. S. Dubisza, Warszawa 1996 lub Przybylska R., Wstęp do nauki o języku
polskim: podręcznik dla szkół wyższych, Kraków 2003.
Problemy edukacji lingwistycznej. Teoria i praktyka edukacyjna w zmieniającej się Europie. Tom I Kształcenie
języka ojczystego dziecka, pod red. M.T. Michalewskiej i M. Kisiela, Kraków 2002
Wiedza o języku polskim w zreformowanej szkole, J. Puzynina, Nowa Era, 2005
Dziecko w zabawie i świecie języka, red. A Brzezińska Poznań 1995
Czelakowska D., Stymulacja kreatywności językowej dzieci w młodszym wieku szkolnym, Kraków 2005
Żytko M., Pisanie –żywy język dziecka, Warszawa 2006
34
MODUŁY _PE_DZ
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Pozytywna ocena kolokwiów, aktywne uczestnictwo w zajęciach
35
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Zakład Wczesnej Edukacji
Pedagogika
Pedagogika wczesnoszkolna
pierwszego stopnia
II
SEMESTR
4
ROK AKADEMICKI
2009/2010
Studia stacjonarne
PODSTAWY MATEMATYKI
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2PMA
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
(pedagogika
wczesnoszkolna )
mgr
Aleksandra Różańska
Instytut
Instytut Wspomagania Rozwoju
_
Wykłady
Ćwiczenia x
30 godzin
Seminaria
2
ZAŁOŻENIA
Przygotowanie studenta do prowadzenia zajęć z edukacji matematycznej.
CELE
Student :
1. poprawnie i wieloaspektowo rozumie podstawowe pojęcia matematyczne (liczby, działania, figury geometryczne)
2. rozwija podstawowe aktywności matematyczne: algorytmizowanie, matematyzację, dostrzeganie analogii, kodowanie
uogólnianie, argumentowanie
3. kształtuje umiejętności rozumowania opartego na dedukcji i redukcji
4. potrafi interpretować pojęcia matematyczne w sytuacjach naturalnych
5. kształtuje język matematyczny poprzez dostrzeganie i opisywanie w języku matematyki prostych sytuacji naturalnych
METODY DYDAKTYCZNE
Wykład uczestniczący, rozwiązywanie zadań i problemów zmierzających do sformułowania definicji i twierdzeń.
TREŚCI PROGRAMOWE
Zbiory, sposoby jego określania. Podzbiór, liczba podzbiorów w zbiorze skończonym. Różne klasyfikacje i uporządkowania zbioru.
Działania na zbiorach i ich własności. Pojęcie funkcji, równoliczność zbiorów. Mierzenie, własności miary, system jednostek miar.
Liczby naturalne i ich aspekty. Dziesiątkowy system pozycyjny. Oś liczbowa, ułamki, liczby ujemne. Pojęcia działań: dodawania,
odejmowania, mnożenia, dzielenia i ich własności. Kolejność wykonywania działań. Prawa rozdzielności działań. Algorytmy działań.
Podzielność, liczby pierwsze i złożone. Cechy podzielności. Dzielniki i wielokrotności. Zadania matematyczne, klasyfikacje zadań i
metody ich rozwiązywania. Równania i metody ich rozwiązywania. Figury geometryczne i ich klasyfikacje. Punkt, odcinek, prosta i
ich położenie. Figury osiowo i środkowo symetryczne. Figury przystające i podobne, skala podobieństwa. Obwód i pole figury.
Związek arytmetyki z geometrią.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
J. Nowik, Co nauczyciel nauczania początkowego powinien wiedzieć. Wyd. Nowik, Opole 1998
J. Nowik, Kształcenie matematyczne w edukacji wczesnoszkolnej, Opole 2009
Z. Semadeni, Matematyka współczesna w nauczaniu dzieci. PWN, 1975
Z. Semadeni, Nauczanie początkowe matematyki t.1- 1981, t.2 – 1984, t.3 – 1986, t.4 – 1988, Warszawa.
H. Siwek, Dydaktyka matematyki. Teoria i zastosowania w matematyce szkolnej. WSiP, Warszawa 2005
H. Siwek, Prace z dydaktyki matematyki IV, WSP, Kraków 1996.
K. Kłaczkow, M. Kurczab, E. Świda, Matematyka. Podręcznik do liceów i techników I, II, III. Warszawa 2002
J. Filip, T. Rams, Dziecko w świecie matematyki. Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2000
M. Dąbrowski, Pozwólmy dzieciom myśleć, Warszawa 2008
Obecność na zajęciach. Zaliczenie z przedmiotu podstawy matematyki dostaje osoba uzyskująca ponad 50%
punktów z prac kontrolnych. Ocena końcowa będzie średnią arytmetyczną z dwóch najlepiej napisanych prac
pisemnych. Ocenę z przedmiotu można podwyższyć aktywnym udziałem na zajęciach.
36
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
Nauk Pedagogicznych
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Pedagogika
Moduł kompetencyjny PW
3-letnie zawodowe
III
SEMESTR
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3PEW*
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
Wspomagania
Rozwoju
(stopień)
Dr hab. Prof.
Jolanta Bałachowicz
APS
magister
Małgorzata Piasecka
Wykład
15
Egzamin
5
5
Ćwiczenia X
30
Seminaria
ZAŁOŻENIA
Kształtowanie kompetencji zawodowych przyszłego nauczyciela, wprowadzanie w nowe zagadnienia, integracja dotychczasowej
wiedzy studenta na temat rozwoju dziecka w młodszym wieku szkolnym oraz jego potrzeb edukacyjnych. Zadaniem przedmiotu jest
kształtowanie dynamicznej wiedzy studenta i jego umiejętności metodycznych, niezbędnych do projektowania procesów
edukacyjnych, wspierających rozwój osobowych i społecznych właściwości dziecka.
CELE
Student zna podstawowe zagadnienia związane z pedagogiką wczesnoszkolną; potrafi planować swoją pracę; rozpoznaje potrzeby
rozwojowe dziecka w młodszym wieku szkolnym; potrafi projektować zajęcia edukacyjne; wspiera rozwój osobowych i społecznych
właściwości dziecka
METODY DYDAKTYCZNE
Dyskusja, prezentacja
TREŚCI PROGRAMOWE
Pedagogika wczesnoszkolna jako nauka – rozwój pedagogiki wczesnoszkolnej jako nauki; przedmiot pedagogiki wczesnoszkolnej,
Przemiany w edukacji początkowej – reforma oświaty, główne założenia i cele; zmiany w polskim systemie oświaty; ocena reformy
Koncepcje nauczania integralnego – proponowane koncepcje w ujęciu historycznym ( J. W. Dawid, J. Dewey, K. Linke, J. K.
Maćkowiakowie, J. Walczyna) i współczesnym ( M. Cackowska, K. Duraj-Nowakowa, H. Siwek)Układ i dobór treści w nauczaniu
zintegrowanym – pojęcie nauczania zintegrowanego; program nauczania, jego istota oraz podstawowe funkcje; planowanie pracy
nauczyciela; Dojrzałość szkolna – pojęcie dojrzałości szkolnej; wyznaczniki gotowości szkolnej; potrzeby rozwojowe dziecka w
wieku wczesnoszkolnym; rola doświadczenia i działań konkretnych w procesie uczenia się (wybrane poglądy: Piaget, Wygotsky,
Bruner) Kształtowanie wiedzy i umiejętności w klasach niższych – etapy kształtowania pojęć; trudności dzieci w operowaniu
symbolami; kształtowanie i rozwijanie podstawowych sprawności językowych dzieci; Rozwój mowy dziecka w młodszym wieku
szkolnym – charakterystyka rozwoju mowy dziecka oraz zasób słownikowy dziecka w młodszym wieku szkolnym;
Ocena i kontrola w edukacji początkowej – ocena opisowa jej funkcje i charakterystyka; wady i zalety oceny opisowej;
monitorowanie, kontrolowanie i ocenianie kompetencji oraz umiejętności dziecka; Sukces szkolny ucznia – czynniki zewnętrzne i
wewnętrzne decydujące o sukcesie szkolnym ucznia; ukryty program w nauczaniu; etykietowanie i „zjawisko Pigmaliona”;
Wprowadzanie w świat wartości – wartości w nauczaniu zintegrowanym; klasyfikacja; analiza wartości ujętych w programach
nauczania; Nauczyciel nauczania początkowego – style pracy nauczyciela; funkcje i zadania nauczyciela; odpowiedzialność za
promowanie zmian społecznych
Awans zawodowy nauczyciela – stopnie awansu zawodowego nauczyciela; Metody aktywizujące – charakterystyka i rola metod
aktywizujących w edukacji początkowej;
LITERATURA
1. Bałachowicz J., Style działań edukacyjnych nauczycieli klas początkowych. Między uprzedmiotowieniem a
OBOWIAZKOWA
podmiotowością, Wyd. WSP TWP, Warszawa 2009
2. Klus-Stańska Dorota, Szczepska-Pustkowska Maria, Pedagogika wczesnoszkolna, wyd. WAiP 2009
3. Więckowski R., Pedagogika wczesnoszkolna, WSiP, Warszawa 2003
4. Moroz H. (red.), Edukacja zintegrowana w reformowanej szkole, Impuls, 2001
5. Siwek H., Kształcenie zintegrowane na etapie wczesnoszkolnym, Wyd. Naukowe Akademii Pedagogicznej,
Kraków 2004
37
MODUŁY _PE_DZ
6. Jakubowicz-Bryx A., Kompetencje leksykalne uczniów w edukacji wczesnoszkolnej, Bydgoszcz 2006
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
1.
2.
3.
4.
Nowak-Łojewska A., Zintegrowane zadania w edukacji wczesnoszkolnej, Impuls 2004
Węglińska M., Jak przygotować się do zajęć zintegrowanych, Impuls 2002
Gołębniak B. D. (red.), Uczenie metodą projektów, WSiP, 2002
Taboł S., Istota czytania, Impuls 2005
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
aktywny udział studentów w toku zajęć, opanowanie wiedzy z zakresu ujętego w treściach przedmiotu,
uzyskanie pozytywnej oceny z prac wykonanych indywidualnie oraz przygotowanie prezentacji z zakresu
przedstawionej tematyki zajęć.
38
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
Nauk Pedagogicznych
KIERUNEK
PE, PC, EP
(3-l) I stopnia
II
SEMESTR
6
ROK AKADEMICKI
stacjonarne
PODSTAWY WIEDZY O JĘZYKU POLSKIM
KOD PRZEDMIOTU
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Przedmioty
kształcenia
ogólnego
Przedmioty
kształcenia
podstawoweg
o
DANE OSOBY PROWADZĄCEJ / OSÓB
Tytuł
naukowy
(stopień)
dr
Imię i nazwisko
Przedmioty
kształcenia
kierunkoweg
o
2009/2010
100S-0E2POJ
Przedmioty
kształcenia
specjalnościoweg
o
X
Instytut
Przedmioty
fakultatywne
Wspomagania
Rozwoju
WYMAGANIAMI WSTEPNYMI
FORMA ZAJĘĆ
Z
Wykład
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Ćwiczenia
30
Seminaria
ZO
2
ZAŁOŻENIA
Przyswojenie sfunkcjonalizowanej wiedzy o systemie współczesnego j. polskiego w zakresie umożliwiającym rozwijanie
sprawności komunikacyjnej i tekstotwórczej dziecka w młodszym wieku szkolnym
CELE
Po zajęciach student:
- ma orientację w zestawie zagadnień z nauki o języku realizowanych we wczesnoszkolnej edukacji polonistycznej
- zna metody i sposoby kształtowania sprawności językowej dzieci
- potrafi zaplanować i zrealizować w trakcie zajęć z dziećmi różnorodne ćwiczenia w mówieniu i pisaniu
METODY DYDAKTYCZNE
Podające (wyjaśnienie), problemowe, praktyczne (ćwiczenia przedmiotowe)
TREŚCI PROGRAMOWE
Istota, cele i treści kształcenia językowego w klasach młodszych. Modele nabywania mowy (teorie uczenia się języka).
Właściwości i uwarunkowania rozwoju systemu języka mówionego i pisanego. Kompetencja językowa a kompetencja
komunikacyjna. Słownik i składnia dziecka w młodszym wieku szkolnym, sposoby i środki bogacenia czynnego słownika.
Lingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania. Uniwersytecka i szkolna koncepcja opisu systemu języka.
Podstawowe pojęcia z zakresu i komunikacji językowej. Funkcje języka. Zróżnicowanie współczesnej polszczyzny - problemy
aktów i gatunków mowy, wypowiedzi (tekstu). Fonetyka tekstu, zdania i wyrazu. Słowotwórstwo a fleksja. Części mowy. Zdanie w
aspekcie semantycznym i gramatycznym.
Metody i techniki kształcenia sprawności językowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Sposoby inspirowania wypowiedzi
pisemnych w klasach I-III. Struktura i organizacja ćwiczeń w mówieniu i pisaniu. Ćwiczenia redakcyjne, słownikowe,
frazeologiczne, syntaktyczne, ćwiczenia z zakresu kultury języka i poprawności językowej w klasach młodszych. Nauka ortografii,
metody i środki opracowywania materiału ortograficznego. Strategie i techniki pracy z tekstem.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
12. Filipiak E., Konteksty rozwoju aktywności językowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Bydgoszcz, 2002
13. Mnich M., Sprawność językowa dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Kraków 2002
14. Nauka o języku dla polonistów pod red. S. Dubisza, Warszawa 1996 lub Przybylska R., Wstęp do nauki o
języku polskim: podręcznik dla szkół wyższych, Kraków 2003.
15. Problemy edukacji lingwistycznej. Teoria i praktyka edukacyjna w zmieniającej się Europie. Tom I
Kształcenie języka ojczystego dziecka, pod red. M.T. Michalewskiej i M. Kisiela, Kraków 2002
16. Wiedza o języku polskim w zreformowanej szkole, J. Puzynina, Nowa Era, 2005
10. Dziecko w zabawie i świecie języka, red. A Brzezińska Poznań 1995
11. Czelakowska D., Stymulacja kreatywności językowej dzieci w młodszym wieku szkolnym, Kraków 2005
12. Żytko M., Pisanie –żywy język dziecka, Warszawa 2006
Pozytywna ocena kolokwiów, aktywne uczestnictwo w zajęciach
39
MODUŁY _PE_DZ
40
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Nauk Pedagogicznych
PE, PC, EP
(3-l) I stopnia
III
SEMESTR
5
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
EDUKACJA POLONISTYCZNA
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3EDP*
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
dr
Wspomagania
Rozwoju
Podstawy nauczania języka polskiego
Ćwiczenia
ZO
3
45
ZAŁOŻENIA
Merytoryczne i metodyczne przygotowanie studentów do kształtowani, rozwijania i doskonalenia kompetencji literackiej,
kulturalnej i językowej dziecka w wieku wczesnoszkolnym
CELE
Student:
zna cele, treści, metody nauczania literatury, kultury i języka polskiego dziecka w młodszym wieku szkolnym
potrafi zaplanować, zorganizować i przeprowadzić zajęcia edukacji polonistycznej w zintegrowanym systemie
nauczania początkowego.
METODY DYDAKTYCZNE
Podające (wyjaśnienie), problemowe (aktywizujące –dyskusja dydaktyczna), eksponujące (hospitacje) , praktyczne (ćwiczenia
przedmiotowe)
TREŚCI PROGRAMOWE
1.
Charakterystyka i funkcje edukacji polonistycznej, cele i treści kształcenia literackiego, kulturalnego, językowego w
poszczególnych klasach.
2.
Projektowanie zajęć z języka polskiego. Warsztat pracy nauczyciela - konstruowanie planów pracy, konspektów,
scenariuszy, dobór środków dydaktycznych.
3.
Lingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania. Metody nauki czytania i pisania, specyficzne trudności.
Kształcenie i doskonalenie umiejętności czytania ze zrozumieniem.
4.
Praca z tekstem literackim - sposoby i formy realizacji dominujących w poszczególnych klasach gatunków literackich:
prozatorskich (baśnie, opowiadania), dramatycznych, poetyckich. Ćwiczenia w czytaniu i opracowywaniu dłuższych lektur.
Rozwijanie zainteresowań i kompetencji czytelniczych uczniów.
5.
Metody, strategie, formy pracy uczniów – klasyfikacja i charakterystyka.
6.
Edukacja kulturalna dziecka w młodszym wieku szkolnym. Sztuka jako czynnik wspomagający rozwój osobowości
dziecka. Uczeń w świecie książki, teatru, filmu, muzyki.
7.
Istota, cele i treści kształcenia językowego w zintegrowanym systemie edukacji wczesnoszkolnej. Kompetencja
językowa a kompetencja komunikacyjna. Słownik i składnia dziecka w młodszym wieku szkolnym, sposoby i środki bogacenia
czynnego słownika.
8.
Zakres nauki o języku. Metody i techniki kształcenia sprawności językowej. Struktura i organizacja ćwiczeń w
mówieniu i pisaniu. Nauka ortografii i interpunkcji, metody i środki opracowywania materiału ortograficznego. Typy ćwiczeń
słownikowo- frazeologicznych, syntaktycznych, redakcyjnych, z zakresu kultury języka i poprawności językowej w klasach
młodszych.
9.
Kontrola i ocena osiągnięć dziecka. Sprawdziany kompetencji, kryteria oceny wypowiedzi i wypracowań uczniowskich.
10. Hospitowanie zajęć edukacji polonistycznej w klasach młodszych. Analiza i ocena w formie sprawozdań.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
1.
2.
3.
4.
Czelakowska D., Metodyka wczesnoszkolnej edukacji polonistycznej, Kraków 2009
Dagiel M., Klus-Stańska E., Edukacja polonistyczna na rozdrożach, Olsztyn 1999
Frycie S., Ziółkowska-Sobecka M., Kształcenie literackie w okresie wczesnoszkolnym, Warszawa 1995
Lenartowska K., Lektura w klasach I –III, Warszawa 1993, tejże Wiersz w zintegrowanej edukacji
wczesnoszkolnej, Toruń 2006
5. Żuchowska W., Oswajanie ze sztuką słowa: początki edukacji literackiej, Warszawa 1992
41
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
1. Mnich M., , Sprawność językowa dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Kraków 2002
2. Sochacka K., Rozwój umiejętności czytania, Białystok 2004
3. Szefler E., Książka literacka dla dziecka w edukacji wczesnoszkolnej : próba oceny i propozycje
wykorzystania, Bydgoszcz 1999
4. Baczyńska H., Metodyka nauczania gramatyki w klasach I –III, Warszawa 1981
5. Pisanie sprawozdań, opisywanie przedmiotów, charakteryzowanie postaci w klasach początkowych, red.T.
Jóźwicki
6. Polański E., Dydaktyka ortografii i interpunkcji, Warszawa 1995
7. J. Stasica J., 160 pomysłów na zajęcia zintegrowane z języka polskiego w klasach I-III, Kraków 2001
przygotowanie konspektu obejmującego cykl
zajęć zintegrowanych zogniskowanych wokół edukacji
polonistycznej, pozytywna ocena za kolokwium, obecność na hospitacjach
42
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
Pedagogika
Studia I stopnia stacjonarne
III
SEMESTR
STATUS PRZEDMIOTU
Przedmioty
kształcenia
ogólnego
Przedmioty
kształcenia
podstawoweg
o
Tytuł
naukowy
(stopień)
mgr
Imię i nazwisko
WPROWADZAJĄCYCH WRAZ Z
WYMAGANIAMI WSTEPNYMI
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
5
EDUKACJA ŚRODOWISKOWA
ROK AKADEMICKI
KOD PRZEDMIOTU
Przedmioty
kształcenia
kierunkoweg
o
2009/10
100N – 0E3EDR
Przedmioty
kształcenia
specjalnościoweg
o
Przedmioty
fakultatywne
Instytut
Wspomagania Rozwoju
Małgorzata Mięgoć
Podstawy wiedzy o środowisku
Wykład
Ćwiczenia x
30
Seminaria
ZO
2
ZAŁOŻENIA
Merytoryczne i metodyczne przygotowanie studentów do kształtowania u dziecka w wieku wczesnoszkolnym wiadomości i
umiejętności potrzebnych do poznawania, rozumienia i poszanowania środowiska.
CELE
Student:
- zna cele, treści, metody nauczania – uczenia się w klasach niższych i potrafi je wykorzystać
w projektowaniu zajęć w obszarze edukacji środowiskowej;
- potrafi zaplanować, zorganizować i przeprowadzić zajęcia edukacji środowiskowej
w zintegrowanym systemie nauczania początkowego;
- zna założenia oceny opisowej i potrafi przedstawić tok przygotowania takiej oceny w obszarze edukacji środowiskowej.
METODY DYDAKTYCZNE
asymilacji wiedzy, samodzielnego dochodzenia do wiedzy
TREŚCI PROGRAMOWE
Edukacja środowiskowa w nauczaniu zintegrowanym. Rozwijanie myślenia uczniów, ciekawości poznawczej. Kształtowanie wiedzy
przyrodniczej, pojęć i umiejętności oraz postaw proekologicznych, badawczych wobec zjawisk przyrodniczych i postaw społeczno –
moralnych. Model zajęć zgodny z trybem postępowania hipotetycznego jako dominujący model w edukacji środowiskowej.
Planowanie,
organizacja
i
przebieg
zajęć.
Metody,
formy,
środki
dydaktyczne
w realizacji treści środowiskowych. Znaczenie i miejsce podręczników – analiza wybranych podręczników. Kontrola i ocena
osiągnięć ucznia. Nauczyciel edukacji środowiskowej.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Paśko I. Kształtowanie postaw proekologicznych uczniów klas1 – 3 szkół podstawowych, Wyd. Nauk. AP
Kraków 2001
Sawicki M. Edukacja środowiskowa w klasach I- III szkoły podstawowej, Wyd. Nauk. Semper, Warszawa 1997
Tuszyńska L. Edukacja ekologiczna dla nauczycieli i studentów, WSP TWP, Warszawa 2006
Węglińska M. Jak przygotować się do zajęć zintegrowanych, Of. Wyd. Impuls, Kraków 2002
Żytko M. (red.) Kształcenie zintegrowane. Problemy teorii i praktyki. Wyd. Akad. Żak, Warszawa 2002
Max. 5poz.
Dylak S. Przyrodnicze rozumowanie i komunikowanie się najmłodszych. Przyroda, badania, język. Wyd. CODN,
Warszawa 1997
Klus – Stańska D. Szczepska – Pustkowska M. Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania
Wyd. Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009
Lelonek M. Kształtowanie pojęć z przyrody nieożywionej w nauczaniu początkowym, WSIP , Warszawa 1984
Żegnałek K. (red.) Kompetencje nauczyciela edukacji początkowej, Wyd. WSP TWP, Warszawa 2008
Napisanie konspektu zajęć zintegrowanych ze szczególnie wyeksponowanymi treściami z edukacji
środowiskowej; kolokwium.
43
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Pedagogika
I stopnia
III
SEMESTR
STATUS PRZEDMIOTU
Przedmioty
kształcenia
ogólnego
Tytuł
naukowy
(stopień)
MGR
6
EDUKACJA PLASTYCZNA,
DANE OSOBY PROWADZĄCEJ
/ OSÓB PROWADZĄCYCH
ZAJĘCIA
Z WYMAGANIAMI
WSTEPNYMI
Przedmioty
kształcenia
podstawowego
Imię i nazwisko
Bożena Foder
Edukacji Artystycznej
brak
Wykład
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
ROK AKADEMICKI
2009/2010
Stacjonarne
KOD
100S-0E3EPL
PRZEDMIOTU
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
kierunkowego
specjalnościowego
X
tak
Instytut
Ćwiczenia
15
Seminaria
1
ZAŁOŻENIA
Zapoznanie z technikami plastycznymi stosowanymi w pracy z uczniem w edukacji szkolnej
Zapoznanie z różnymi formami organizowania zajęć plastycznych oraz działalnością ważniejszych ośrodków kulturalnych i
kulturalno - oświatowych z terenu Warszawy
CELE
Przygotowanie studentów do organizowania pracowni i prowadzenia zajęć plastycznych
METODY DYDAKTYCZNE
Warsztat, zajęcia plastyczne
TREŚCI PROGRAMOWE
1)
2)
3)
4)
5)
6)
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
Zasady planowania procesu dydaktycznego w plastyce
Zagadnienia, treści i cele wychowania i kształcenia plastycznego.
Rodzaje technik plastycznych
Dobór tematów i sposobu inspiracji do określonego problemu plastycznego, techniki plastycznej, wieku i
możliwości uczestnika zajęć, a także jego potrzeb kompensacyjno-korekcyjnych
Rozwój twórczości plastycznej dzieci i młodzieży
Trening artystyczny
Arnhem R (2004) Sztuka i percepcja wzrokowa. Gdańsk
Lowenfeld V.,Brittain L. W (1977) Twórczość a rozwój umysłowy dziecka. Warszawa , PWN
Jabłońska A. (2004) Techniki plastyczne dla dzieci. Warszawa
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Zaprojektowanie, przeprowadzenie, opracowanie i przeprowadzenie zajęc plastycznych z uczniami.
44
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
PC
PW
I stopnia
III
SEMESTR
Tytuł
naukowy
(stopień)
mgr
letni
EDUKACJA TECHNICZNA
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
ogólnego
podstawowego
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Imię i nazwisko
ROK AKADEMICKI
2009/2010
KOD PRZEDMIOTU 100S-OE3ETE
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
kierunkowego specjalnościowego
tak
Instytut
Bożena Foder
Brak
Wykład
Ćwiczenia
15
Seminaria
ZO
2
ZAŁOŻENIA
Przedmiot realizuje treści kształcenia o związane z określeniem tematu, form i metod prowadzenia twórczych zajęć w zakresie
edukacji technicznej w nauczaniu wczesnoszkolnym. Efektem kształcenia jest nabycie umiejętności planowania i organizowania
warsztatu pracy z uwzględnieniem związku kultura - technika oraz możliwości rozwojowych dziecka.
CELE
Poznanie technik i technologii pozwalających na samodzielne, twórcze realizacje obejmujące edukację techniczną. Kształcenie
wyobraźni przestrzennej w zakresie konstruowania i modelowania form. Kształtowanie kultury estetycznej, postawy proekologicznej
oraz odpowiedzialności nauczyciela w planowaniu i organizacji zajęć z dziećmi.
METODY DYDAKTYCZNE
Wprowadzenie teoretyczne, metody oglądowe ( pokazy multimedialne, modele prac, szkice własne), realizacje ćwiczeń warsztatowych
indywidualne i zespołowe, organizacja wystaw.
TREŚCI PROGRAMOWE
Formy, metody i cele realizacji przedmiotu edukacja techniczna. Wprowadzenie w zagadnienia przybliżające osiągnięcia cywilizacyjne
oraz sposoby korzystania z nich. Kształcenie poprzez obserwację, ,,naukową refleksję”, rozumienie przyczyn i skutków. Realizacje
własne: budowanie, konstruowanie, modelowanie w tworzywach – modelina, wosk, masa papierowa, karton, tkanina utwardzona,
glina, Realizacje z materiałów naturalnych lub odpadów przemysłowych - twórcze rozwiązania z uwzględnieniem etapów w
stopniowania trudności.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
LiebertzLITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
1. Braun D. ( 2002 ) Badanie i odkrywanie świata z dziećmi, Kielce,
Wydawnictwo ,, Jedność ”.
2. Brown E.S. ( 2005 ) Robimy eksperymenty, Warszawa,
Wydawnictwo K.E. Liber.
.
3. Marcinkowska K. ( 1998 ) Bryły i reliefy, Warszawa,
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
4. Daszyńska M. ( 1994 ) Papieroplastyka, Warszawa,
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
1. Jąder M. ( 2005 ) Krok w kierunku kreatywności, Kraków,
Oficyna Wydawnicza Impuls.
Ch.( 2002 ) Zabawy do nauczania integracyjnego, Kielce,
Wydawnictwo „ Jedność ".
2. Liebertz
45
MODUŁY _PE_DZ
3. Macaluay D. , Ardley N. ( 1991 ) Jak to działa, Wydawnictwo Łódź.
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Warunki zaliczenia: aktywne uczestnictwo w ćwiczeniach
Forma zaliczenia: przegląd i omówienie wybranych realizacji.
Warunki merytoryczne zaliczenia: wymagana jest znajomość tematów, technik i ich praktyczne
zastosowanie w edukacji.
46
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Pedagogika
I stopnia
III
SEMESTR
2
Przedmioty
kształcenia
ogólnego
Przedmioty
kształcenia
podstawoweg
o
Tytuł
naukowy
(stopień)
mgr
Imię i nazwisko
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
EDUKACJA MUZYCZNA
Wykład
ROK AKADEMICKI
2009/2010
Stacjonarne
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3EMU
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
X
Instytut
Dominika stygar -Kwas
Ćwiczenia
15
Seminaria
ZO
1
ZAŁOŻENIA
Przygotowanie studentów do prowadzenia zajęć muzyczno-ruchowych w edukacji elementarnej
CELE
Cele poznawcze: Zaznajomienie studentów z metodyka prowadzenia zajęć muzyczno-ruchowych
Cele kształcące: Opanowanie umiejętnośći w zakresie organizowania i prowadzenia zajęć muzycznych.
METODY DYDAKTYCZNE
Warsztaty muzyczne, prelekcje
TREŚCI PROGRAMOWE
Cele, metody formy realizacji zajęc muzycznych
Małe formy muzyczne
Muzyka i ruch w edukacji
Opracowanie scenariuszy zajęc muzyczno-ruchowych oraz przeprowadzenie zajęc w szkole
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
1. M. Bogdanowicz - "Ruch i piosenka dla najmłodszych", Fokus, Gdańsk 2002
2. U. Smoczyńska-Nachtman - "Muzyka dla dzieci", WSiP, W-wa 1992
3. A.Stadnicki - "Logorytmika i choreorytmika", WSiP, Warszawa 1987
4. A.Stadnicki - "Materiały do wychowania muzycznego i rytmiki", PIPS, Warszawa 1973
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
projekty muzyczne
47
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
NAUK PEDAGOGICZNYCH
PEDAGOGIKA, Pedagogika specjalna
MK PW
III
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
WSPÓŁPRACA SZKOŁY Z RODZICAMI I KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3WSZ
ŚRODOWISKIEM LOKALNYM
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
specjalnościowy
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
doktor
Agnieszka Pawlak
Wspomagania Rozwoju
Wykład
SEMESTR
6
Ćwiczenia
15
Seminaria
ZO
ZAŁOŻENIA
ukazanie studentom praktycznych sposobów radzenia sobie w kontaktach z rodzicami, rozwiązywania problemów, podejmowania
decyzji, współpracy i kierowania grupą, prowadzenia rozmów indywidualnych, wpływania na postawy rodziców. .
CELE
Student zna sposoby przygotowania się do spotkania z rodzicami, osiągania założonych celów, zna trudności i sposoby ich
przezwyciężania w dialogu z rodzicem,
METODY DYDAKTYCZNE
Wykład
TREŚCI PROGRAMOWE
Diagnoza sytuacji rodzinnej ucznia, planowanie, przygotowanie spotkania, kontrola jego przebiegu, wykorzystanie informacji
zwrotnej dla doskonalenia swojego warsztatu pedagogicznego, umiejętności komunikacyjne przydatne kontaktach z rodzicami,
wychowawca – pośrednik między szkołą a domem, konflikty: źródła, sposoby zapobiegania i rozwiązywania
LITERATURA
a. Seweryńska Anna Maria, Uczeń z rodziny dysfunkcyjnej. Przewodnik dla wychowawców i nauczycieli,
OBOWIAZKOWA
Warszawa 2004
b. Mendel Maria, Rodzice i szkoła. Jak współuczestniczyć w edukacji dzieci?, Toruń cop. 2001
c. Rogala Stanisław, Partnerstwo rodziców i nauczycieli, Warszawa, Wrocław 1989
d. Sawicka Antonina, Współpraca przedszkola z rodzicami, Warszawa 1991
e. Trempała Edmund, Środowisko rodzinne dziecka a sytuacja szkolna ucznia, Włocławek, 2003
f. Współpraca szkoły z rodzicami, red. Grażyna Łaniewska; Białystok 2001
LITERATURA
g. Kawula Stanisław, Brągiel Józefa, Janke Andrzej W., Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki,.
UZUPEŁNIAJĄCA
Toruń 2002
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Kolokwium z lektury
48
MODUŁY _PE_DZ
Wychowanie przedszkolne (WYP)
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Pedagogika
Wychowanie przedszkole
magisterskie
SEMESTR
Tytuł
naukowy
(stopień)
dr
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
PEDAGOGIKA PRZEDSZKOLNA
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
ogólnego
podstawowego
Imię i nazwisko
letni
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
KOD PRZEDMIOTU
100S-1E1PEP
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
kierunkowego
specjalnościowego
x
Instytut
Marta Kotarba- Kańczugowska
Wspomagania
Rozwoju
Historia pedagogiki, teoria wychowanie i dydaktyka, - uzyskane zaliczenia i zdane egzaminy
Wykład
Ćwiczenia
15
Udział w zajęciach - egzamin
4
Seminaria
-
METODY DYDAKTYCZNE
Wykład profesorski
ZAŁOŻENIA
W trakcie wykładów z pedagogiki przedszkolnej studenci mogą zbudować w swoich umysłach rusztowanie, na których osadzą
wiedzę z zakresu wspomagania rozwoju, wychowania i edukacji przedszkolnej dzieci. Ponadto poznanie ważniejszych kamieni
milowych historii wychowania przedszkolnego pozwoli lepiej zrozumieć sens i problemy wprowadzanych obecnie zmian w
wychowaniu przedszkolnym.
Klim-Klimaszewska A., Pedagogika przedszkolna. Polski Instytut Wydawniczy, Warszawa 2005 ( całość)
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
Waloszek D., Pedagogika przedszkolna. Metamorfoza statusu i przedmiotu badań, Wydawnictwo Akademii
Pedagogicznej, Kraków 2006 ( rozdziały I, IV, V, VI)
Podstawy
pedagogiki przedszkolnej, red. M. Kwiatowska, WSiP, Warszawa 1985 (z części pierwszej
rozdziały I, II, V, z części drugiej rozdziały I, II, VIII, IX)
Bobrowska - Nowak W., Zarys dziejów wychowania przedszkolnego, część I i II, WSiP, Warszawa 1972
Wychowanie i nauczanie w przedszkolu, red. I. Dudzińska, WSiP, Warszawa 1983 (rozdziały II, III i IV)
Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Wspomaganie rozwoju umysłowego czterolatków i pięciolatków Książka
dla rodziców, terapeutów i nauczycieli przedszkola, WSiP, Warszawa 2004 ( rozdziały 2 i 3)
Rok przedszkolaka. Jak organizować edukację przedszkolną w nowych formach. Informator MEN, Warszawa
2008 ( całość)
Rozporządzenie Ministra Edukacji z dania 23 grudnia 2008 r. Załącznik 1 - Podstawa programowa
wychowania dla przedszkoli. Oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form
wychowania przedszkolnego. Załącznik 2 - Podstawa programowa edukacji wczesnoszkolnej.
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
Bobrowska-Nowak W. , Historia wychowania przedszkolnego, WSiP, Warszawa 1978
Pedagogika przedszkolna, red. M. Kwiatkowska i Z. Topińska, WSiP, Warszawa1978 ( rozdział 2 )
E. Gruszczyk-Kolczyńska, E. Zielińska, Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze dla dzieci, które niebawem
rozpoczną naukę w szkole. Podstawy psychologiczne i pedagogiczne oraz zabawy i sytuacje zadaniowe
sprzyjające intensywnemu wspomaganiu rozwoju umysłowego i kształtowaniu ważnych umiejętności,
Wydawnictwo Edukacja Polska, Warszawa 2009
Gruszczyk-Kolczyńska E., O bolesnych skutkach rozrywającej się przestrzeni edukacyjnej. Na przykładzie
edukacji przedszkolnej i młodszych uczniów, w: Drogi i bezdroża Polskiej oświaty w latach 1945-2005. Próba
wybiorczo-retrospektywnego spojrzenia, red. Cz. Kupisiewicz, Wydawca Komitet Prognoz „ Polska 200 Plus”
przy prezydium Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2005 ( s. 36-66). Jest to tekst wystąpienia na konferencji
zorganizowanej przez Komitet Prognoz przy Prezydium PAN „ Polska 200 Plus” i Wyższą Szkołę Umiejętności
Pedagogicznej i Zarządzania w roku 2005
49
MODUŁY _PE_DZ
Gruszczyk-Kolczyńska E. O blaskach i cieniach zawodu nauczycielskiego. Także o tym, co zniszczyły decyzje
polityczne lat dziesiątych w z dorobku 170 lat wychowania przedszkolnego w Polsce, w: Problemy doskonalenia
systemu edukacyjnego w Polsce, red. H. Moroz, Wydawnictwo Impuls. Kraków 2008 (s. 233 - 263)
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Obecność na wykładach i studiowanie zalecanej literatury
50
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Pedagogika
Wychowanie Przedszkolne
Pierwszego stopnia moduł
II
SEMESTR
Studia stacjonarne
FORMY ZAJĘĆ W PRZEDSZKOLU
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
ogólnego
podstawowego
DANE OSOBY PROWADZĄCEJ / OSÓB Tytuł naukowy
(stopień)
dr
mgr
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
III
ROK AKADEMICKI
2009/2010
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2FZD
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
kierunkowego
specjalnościowego
Imię i nazwisko
Instytut
Anna Mikler-Chwastek
Jan Amos Jelinek
Wspomagania Rozwoju Człowieka i
Edukacji
Wykład
15
2
Ćwiczenia
15
Seminaria
ZAŁOŻENIA
Program został skonstruowany zgodnie z podziałem Ireny Dudzińskiej na rodzaje zajęć w przedszkolu. Podstawowym założeniem
przedmiotu jest zapoznanie studentów z szerokim charakterem zajęć jakie odbywają się w przedszkolu.
CELE
Po zrealizowaniu przedmiotu student orientuje się w sposobach organizowania: zabaw, sytuacji edukacyjnych, wycieczek i uroczystości
przedszkolnych. Orientuje się również w możliwościach wykorzystania sytuacji „pomiędzy” jako sytuacji wychowawczych i edukacyjnych.
METODY DYDAKTYCZNE
Rozmowa, opis, przykład, metody ćwiczeń, zadań oraz gier i zabaw,
TREŚCI PROGRAMOWE
Blok 1. Przedszkole jako miejsce różnorodnych doświadczeń. Organizacja zajęć wspierających i wspomagających rozwój dziecka.
Blok 2. Zabawa jako podstawowa forma aktywności dzieci przedszkolnych. Klasyfikacja zabaw, ich charakterystyka i organizacja.
Blok 3. Sytuacje regulujące pobyt dziecka w przedszkolu (sytuacje ubierania i rozbierania w szatni, spożywania posiłków, sprzątania,
pełnienia dyżurów).
Blok 4. Zajęcia edukacyjne.
Blok 5. Wydarzenia specjalne w przedszkolu, w których uczestniczą dzieci (przedstawienia przedszkolne, przyjmowanie gościa, obchodzenie
uroczystości, wycieczki).
LITERATURA
1. Wychowanie i nauczanie w przedszkolu, red. I. Dudzińska, 1983;
OBOWIAZKOWA
2. Dudzińska I., Lipina S., Wlaźnik K.: Metodyka wychowania w przedszkolu, WSiP, Warszawa 1981;
3. Kwiatkowska M.: Podstawy pedagogiki przedszkolnej, WSiP, Warszawa 1985;
3. Klim-Klimaszewska A.: Pedagogika przedszkolna. Polski Instytut Wydawniczy, Warszawa 2005;
LITERATURA
1. Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E.: Wspomaganie rozwoju umysłowego trzylatków i dzieci starszych wolniej
UZUPEŁNIAJĄCA
rozwijających się, 2000;
2. Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E.: Wspomaganie rozwoju umysłowego czterolatków i pięciolatków, 2004;
3. Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E.: Dziecięca matematyka. Metodyka i scenariusze zajęć z sześciolatkami w
przedszkolu, w szkole i w placówkach integracyjnych, 2000;
4. Gruszczyk-Kolczyńska E. i Zielińska E.: Program wspomagania rozwoju, wychowania i edukacji starszych
przedszkolaków. Cele i treści kształcenia oraz komentarze psychologiczne i pedagogiczne (dla przedszkoli różnego
typu, do których uczęszczają 4 i 5latki).
WARUNKI
- obecność i aktywność na zajęciach,
ZALICZENIA
- przygotowanie i prezentacja pracy związanej z tematem poruszanym na zajęciach,
PRZEDMIOTU
- pozytywne zaliczenie kolokwium.
51
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
pedagogika
wychowanie przedszkolne
3-letnie licencjackie
II
SEMESTR
3
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne I stopnia
WYCHOWANIE ZDROWOTNE I FIZYCZNE
KOD
100S-0E2WZF
PRZEDMIOTU
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkowego
specjalnościoweg
o
o
x
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
doktor
Beata Szurowska
magister
Sylwia Kafarska - Kowalczyk
Pedagogika przedszkolna
Rozwój psychoruchowy dzieci
Wykład
15
zaliczenie na ocenę
3
Ćwiczenia
30
Seminaria
-
ZAŁOŻENIA
Po zrealizowaniu przedmiotu student orientuje się jaki jest cel, zakres i struktura wychowania zdrowotnego w przedszkolu oraz jak
kształtować postawy prozdrowotne u dzieci, rozumie potrzebę rozwijania kompetencji społecznych i inteligencji emocjonalnej,
konieczność udzielania pomocy dzieciom z rodzin patologicznych, wie jak ważne jest zdrowe odżywianie, a także zaspokojenie
potrzeby ruchu oraz potrzeby odpoczynku u dzieci w wieku przedszkolnym.
CELE
Student zna:
definicje zdrowia i rozumie potrzebę rozpatrywania wychowania zdrowotnego w trzech aspektach (fizycznym,
psychicznym i społecznym)
najczęściej występujące choroby wieku dziecięcego i potrafi właściwie reagować na ich pierwsze objawy
dziecięce lęki i uczy się organizować przyjazne środowisko w celu ich pokonania (oswojenia)
przedmiot, cele, funkcje i zadania wychowania zdrowotnego
treści wychowania zdrowotnego w przedszkolu
Student wie:
jak kształtować właściwe nawyki i postawy prozdrowotne (higieniczne, społeczne, związane ze zdrowiem i
bezpieczeństwem)
jak rozwijać inteligencję emocjonalną, wzmacniać odporność na stres i budować dziecięce poczucie wartości
jak udzielić pomocy dzieciom z rodzin patologicznych, rozumie stosowane przez nie mechanizmy obronne
jak ważna jest rola ruchu i wypoczynku na świeżym powietrzu dla rozwoju i prawidłowego funkcjonowania małego
dziecka
jak ważne jest właściwe odżywianie dla prawidłowego rozwoju dziecka
jak zbudować scenariusz i przeprowadzić zajęcia dla dzieci przedszkolnych dotyczące wychowania prozdrowotnego i
higieny;
METODY DYDAKTYCZNE
wykład;
pogadanka, dyskusja, praca z książką;
obserwacja (hospitowanie zajęć w przedszkolu);
zajęcia praktyczne (prowadzenie zabaw ruchowych, prowadzenie zajęć w grupie przedszkolnej);
metody aktywizujące: problemowe, burza mózgów.
TREŚCI PROGRAMOWE
Przedmiot i cele wychowania zdrowotnego i fizycznego
Struktura i zakres wychowania zdrowotnego i fizycznego w przedszkolu
Higiena i czynności samoobsługowe
Żywienie przedszkolaka
Dziecko bezpieczne w domu i w przedszkolu
Choroby wieku dziecięcego – jak rozpoznać, jak reagować.
Ruch i zabawy na świeżym powietrzu
Patologia (alkoholizm, bicie, molestowanie seksualne) - jak reagować
52
MODUŁY _PE_DZ
Wielki świat emocji małego dziecka
LITERATURA
OBOWIĄZKOWA
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
1.
2.
Bartkowiak Z.: Higiena zabaw, zajęć i żywienia w przedszkolu, WSiP, Warszawa 1978
Gniewkowski W. (1983), O metodach wychowania fizycznego w przedszkolu, Wychowanie w
przedszkolu 1983 nr 1, 3-6.
3. Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Program wspomagania rozwoju, wychowania i edukacji
starszych przedszkolaków (czterolatków i pięciolatków), Nowa Era, Warszawa 2007
4. Jaczewski A., Korczak Z., Popielarska A., Rozwój i zdrowie ucznia, WSIP, Warszawa 1985
5. Woynarowska B., Kapica M., Teoretyczne podstawy edukacji zdrowotnej, Warszawa 2001
1. Childs C. (1984), Rozwijanie zdolności nawiązywania kontaktu poprzez ruch i zabawę [w:] T.
Gałkowski (red.) Dziecko autystyczne i jego rodzice. Poradnik wychowawczy, Warszawa.
2. Chromiński Z., Aktywność ruchowa dzieci i młodzieży, IWZZ, Warszawa 1987.
3. Demel M., Pedagogika zdrowia, WSIP, Warszawa 1980
4. Mizelli L.R.: Jak ustrzec swoje dziecko?... przed wypadkami w domu i na ulicy, porwaniem,
gwałtem, molestowaniem seksualnym, utonięciem, pogryzieniem przez psa, niebezpiecznymi
zabawkami, Wydawnictwo Cyklady, Warszawa, 1996
5. Przewęda R., Rozwój somatyczny i motoryczny, WSiP, Warszawa 1981.
warunki zaliczenia ćwiczeń:
obecność na zajęciach dydaktycznych oraz hospitacjach w przedszkolu;
studiowanie literatury, prezentowanie treści – udział w dyskusji;
aktywność na zajęciach;
przygotowanie i przeprowadzenie zabawy ruchowej;
samodzielne przygotowanie scenariusza zajęć dla dzieci w wieku przedszkolnym z zakresu wychowania
zdrowotnego;
przeprowadzenie zajęć w grupie przedszkolnej (według wybranego scenariusza z projektu „U doktora”).
warunki zaliczeni wykładu:
zaliczenie ćwiczeń do przedmiotu
egzamin
53
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Nauk Pedagogicznych
Pedagogika
Studia I stopnia
II
SEMESTR
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
ROZWÓJ MOWY, GOTOWOŚĆ DO NAUKI KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2RMG
CZYTANIA I PISANIA
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
obowiązkowe
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
doktor
Rozwoju
i
Wspomagania
Marta Kotarba-Kańczugowska
Rozwoju Człowieka
magister
Mirosława Suchocka
Rozwoju
i
Wspomagania
Rozwoju Człowieka
Psychologia rozwojowa
Wykład
15
egzamin
3
IV
Ćwiczenia
30
Seminaria
ZAŁOŻENIA
Po zrealizowaniu przedmiotu student wie w jaki sposób komunikować się z dzieckiem, żeby zachęcać je do mówienia i rozwijać jego
aktywność twórczą, jak ważna jest rola nauczyciela (poprawność jego wypowiedzi, właściwa forma dźwiękowa, styl mówienia i
dobór słownictwa) w rozwoju języka dzieci, wie jak przebiega rozwój mowy dziecka, potrafi przeprowadzić badanie przesiewowe do
wykrywania zaburzeń mowy u dziecka w wieku przedszkolnym, ma świadomość wzajemnej zależności mowy i myślenia i rozumie
potrzebę wspomagania dziecka w rozwoju tych sfer w każdej sytuacji związanej z życiem w przedszkolu, rozumie znaczenie baśni i
fantazji jako elementów niezbędnych dla rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym, wie jak ważna jest rola psychomotoryki w
przygotowaniu do nauki pisania, zna biopsychiczne uwarunkowania umiejętności czytania.
CELE
Student wie:
Jak przebiega rozwój mowy i potrafi przeprowadzić badanie przesiewowe do wykrywania zaburzeń mowy u dzieci w wieku
przedszkolnym
W jaki sposób komunikować się z dzieckiem, żeby zachęcać je do mówienia i rozwijać jego aktywność twórczą
Jak wspomagać rozwój dziecka w sferze werbalnej, a także w zakresie przygotowania do pisania i czytania
Student zna:
Wzajemną zależność mowy i myślenia i rozumie potrzebę wspomagania dziecka w rozwoju tych sfer w każdej sytuacji
związanej z życiem w przedszkolu
Znaczenie baśni i fantazji jako elementów niezbędnych dla rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym
Teoretyczne podstawy czytania
Metody pracy z dziećmi oraz zabawy, gry i zadania przygotowujące dzieci do nauki pisania
METODY DYDAKTYCZNE
wykład, pogadanka, dyskusja, praca z książką;
zajęcia praktyczne; metody aktywizujące: problemowe, burza mózgów
TREŚCI PROGRAMOWE
Stan rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym
Rozwój mowy oraz diagnoza jego zaburzeń za pomocą narzędzi dostępnych dla nauczyciel wychowania przedszkolnego
Charakterystyka aktywności werbalnej oraz psychomotoryki dziecka w wieku przedszkolnym
Inicjacje literackie dziecka w wieku przedszkolnym
Sztuka tworzenia opowiadań przez dzieci w wieku przedszkolnym
Komunikacja dziecka i dorosłego – typy orientacji
Metody i formy zajęć wspomagających rozwój języka, przygotowanie do nauki czytania i pisania
Literatura w przedszkolu – wybór i metody pracy z utworem literackim w przedszkolu
Rola nauczyciela w rozwijaniu aktywności dziecka w sferze werbalnej oraz w zakresie przygotowania do nauki pisania i
czytania
54
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
1. Dmochowska M., Zanim dziecko zacznie pisać, WSiP, Warszawa 1999
2. Gruszczyk-Kolczyńska E., E. Zielińska, Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze dla dzieci, które rozpoczną
naukę w szkole, Podstawy psychologiczne i pedagogiczne oraz zabawy i sytuacje zadaniowe sprzyjające
intensywnemu wspomaganiu rozwoju umysłowego i kształtowania ważnych umiejętności, Wydawnictwo
Edukacja Polska, Warszawa 2009
3. Kaczmarek L., Nasze dziecko uczy się mówić, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1977
4. Kamińska K., Nauka czytania dzieci w wieku przedszkolnym, WSiP, Warszawa 1999
5. Kielar Turska M., Jak pomagać dziecku w poznawaniu świata, WSiP, Warszawa 1992
1.
Emiluta-Rozya D., Mierzejewska H., Atys P., Badania przesiewowe do wykrywania zaburzeń rozwoju
mowy u dzieci dwu-, cztero- i sześcioletnich, Wydawnictwo WSPS, Warszawa 1995
2. Emiluta-Rozya D., Wspomaganie rozwoju mowy dziecka w wieku przedszkolnym, Wydawnictwo CMPP,
Warszawa 2006
3. Gruszczyk-Kolczyńska E., E. Zielińska, G. Grabowska, Program wychowania kształcenia oraz
wspomagania sześciolatków w przedszkolach, w klasach zerowych i w placówkach integracyjnych,
Wydawnictwo Nowa Era, Warszawa 2003
4. Mystkowska H., Rozwijamy mowę i myślenie dziecka w wieku przedszkolnym, WSiP, Warszawa 1999
5. Słodownik-Rycaj E., Gry i zabawy językowe, Jak pomagać dziecku w przyswajaniu języka, Wydawnictwo
Akademickie „Żak”, Warszawa 2001
Warunki zaliczenia wykładów:
Egzamin
Warunki zaliczenia ćwiczeń:
Kolokwium
Przeprowadzenie badania przesiewowego do wykrywania zaburzeń rozwoju mowy z dzieckiem w
wieku od 2 do 6 lat
Prezentacja ćwiczeń wspomagających rozwój mowy
Obecność na zajęciach
55
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
NAUK PEDAGOGICZNYCH
PEDAGOGIKA OGÓLNA
WYCHOWANIE PRZEDSZKOLNE
LICENCJACKIE
III
SEMESTR
V
ROK AKADEMICKI
2009/2010
STACJONARNE I STOPNIA
WYCHOWANIE
I
KSZTAŁTOWANIE KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3WKU
UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH DZIECI
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
MGR
MICHAŁ LISICKI
INSTYTUT
WSPOMAGANIA
ROZWOJU
CZŁOWIEKA
I
EDUKACJI
PSYCHOLOGIA ROZOWOJOWA
Wykład
Ćwiczenia
30
Seminaria
ZALICZENIE NA OCENĘ
2
ZAŁOŻENIA
Przedmiot zaznajamia studenta z:

specyfiką rozwoju społecznego dziecka w wieku przedszkolnym,

metodami wspomagania dzieci w rozwoju społecznym.
CELE
Po zrealizowaniu przedmiotu student potrafi:

wyjaśnić prawidłowości rozwoju społecznego dziecka w wieku przedszkolnym,

zorganizować przyjazne rozwojowi społecznemu dziecka środowisko,

przeprowadzić zajęcia z dziećmi skoncentrowane na rozwoju społecznym.
METODY DYDAKTYCZNE

warsztaty

zajęcia z dziećmi
TREŚCI PROGRAMOWE
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Specyfika rozwoju społecznego dziecka w wieku przedszkolnym.
Komunikacja werbalna i niewerbalna między dziećmi i między dorosłymi a dziećmi.
Rozwijanie zachowań ematycznych u dzieci.
Budowanie prawidłowych relacji między dziećmi
Podnoszenie samooceny dzieci, rozwijanie dobrego mniemania o sobie samym
Rozwijanie konstruktywnych zachowań w czasie porażki
Kształtowanie umiejętności rozwiązywania konfliktów
Rozwijanie umiejętności współpracy w mniejszej i większej grupie dzieci

Johnson D.: Podaj dłoń (część 1), Instytut Psychologii Zdrowia i Trzeźwości, Warszawa 1992

Jorstad J.: Zrozumieć siebie. Zrozumieć innych, GWP, Gdańsk 1998

McKay M., Davis M., Fanning P.: Sztuka skutecznego porozumiewania się, GWP, Gdańsk 2001
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Król – Fijewska M.: Stanowczo, łagodnie, bez lęku, Wyd. W.A.B., Warszawa 2000




przeczytanie lektur
czynny udział w warsztatach
przeprowadzenie zajęć z dziećmi nastawionymi na rozwijanie umiejętności społecznych
56
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
NAUK PEDAGOGICZNYCH
PEDAGOGIKA OGÓLNA
LICENCJACKIE
III
V
2009/2010
SEMESTR
ROK AKADEMICKI
EDUKACJA MATEMATYCZNA DZIECI KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3EMD
ZE
WSPOMAGANIEM
ROZWOJU
UMYSŁOWEGO
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
Tytuł
naukowy
(stopień)
DR
mgr
Imię i nazwisko
Instytut
MAŁGORZATA SKURA
AGNIESZKA GĄSTOŁ
PSYCHOLOGIA ROZOWOJOWA,
ROZWOJU DZIECI
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
15
ZALICZENIE NA OCENE
3
DYDAKTYKA,
Ćwiczenia
30
INSTYTUT WSPOMAGANIA
ROZWOJU CZŁOWIEKA I
EDUKACJI
PODSTAWY WSPOMAGANIA
Seminaria
ZAŁOŻENIA

specyfiką rozwoju myślenia matematycznego dzieci

metodyką prowadzenia zajęć z edukacji matematycznej na poziomie przedszkola
CELE

określić podstawowe cele i metody edukacji matematycznej prowadzonej z dziećmi w wieku przedszkolnym;

określić zależności między wspomaganiem rozwoju umysłowego dziecka a edukacją matematyczną;

poprowadzić zajęcia z przedszkolakami z zaresu edukacji matematycznej
METODY DYDAKTYCZNE



wykład
warsztaty
zajęcia z dziećmi
TREŚCI PROGRAMOWE
1.Cele i metody edukacji matematycznej na poziomie przedszkola.
2.Zależności między wspomaganiem rozwoju umysłowego dziecka a edukacją matematyczną 3.Zdolności matematyczne dzieci
4. Trudności zwyczajne, nadmierne i specyficzne w uczeniu się matematyki
5.Rytmy i rytmiczna organizacja czasu
6.Orientacja w przestrzeni
7.Wspomaganie rozwoju operacyjnego rozumowania w zakresie wielkości stałych oraz klasyfikowania
8.Dziecięca arytmetyka
9.Dziecięca geometria
10.Układanie i rozwiązywanie zadań matematycznych
11.Miary i mierzenie wielkości ciągłych
LITERATURA
 Gruszczyk - Kolczyńska E., Zielińska E.: Dziecięca matematyka. Książka dla rodziców i nauczycieli,
OBOWIAZKOWA
WSiP, Warszawa 1997 r.
 Wspomaganie rozwoju umysłowego oraz edukacja matematyczna dzieci w ostatnim roku wychowania
przedszkolnego i w pierwszym roku szkolnej edukacji. Cele i treści kształcenia, podstawy psychologiczne
i pedagogiczne oraz opisy zajęć z dziećmi w domu, w przedszkolu i w szkole. Książka dla nauczycieli i
rodziców, red. E. Gruszczyk-Kolczyńska, Wydawnictwo Edukacja Polska, Warszawa 2009 r.
 Gruszczyk - Kolczyńska E., Skura M.: Skarbiec matematyczny. Poradnik metodyczny. Klasa 0 i klasy I III, Nowa Era, Warszawa 2005 r.
LITERATURA
 Gruszczyk - Kolczyńska E., Zielińska E.: Wspomaganie rozwoju umysłowego trzylatków i dzieci
UZUPEŁNIAJĄCA
starszych wolniej rozwijających się. Książka dla rodziców, terapeutów i nauczycielek przedszkola, WSiP,
Warszawa 2000 r.
 Gruszczyk - Kolczyńska E., Zielińska E.: Wspomaganie rozwoju umysłowego czterolatków i
pięciolatków. Książka dla rodziców, terapeutów i nauczycieli przedszkola, WSiP, Warszawa 2004 r.
57
MODUŁY _PE_DZ
Gruszczyk - Kolczyńska E., Zielińska E.: Program wspomagania rozwoju, wychowania i edukacji
starszych przedszkolaków. Cele i treści kształcenia oraz komentarze psychologiczne i pedagogiczne,
Nowa Era, Warszawa 2007 r.
 Gruszczyk - Kolczyńska E., Zielińska E.: Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze dla dzieci, które rozpoczną
naukę w szkole. Podstawy psychologiczne i pedagogiczne oraz zabawy i sytuacje zadaniowe sprzyjające
intensywnemu wspomaganiu rozwoju umysłowego i kształtowaniu ważnych umiejętności, Edukacja
Polska, Warszawa 2009 r.
 Skura M.: Dziecięce strategie rozwiązywania zadań matematycznych w przedszkolu i w pierwszych
latach nauczania szkolnego. Od sytuacji życiowych, których pomyśle zakończenie wymaga liczenia do
szkolnych zadań tekstowych, Nowa Era, Warszawa 2008 r.

przeczytanie lektur

zdanie egzaminu

aktywność na warsztatach

WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
58
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
Pedagogika ogólna
1 stopnia
III
SEMESTR
PRZYRODA
W EDUKACJI PRZEDSZKOLNEJ
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
ogólnego
podstawowego
STATUS PRZEDMIOTU
DANE OSOBY PROWADZĄCEJ / OSÓB Tytuł naukowy
(stopień)
dr
mgr
V
ROK AKADEMICKI
stacjonarne
KOD PRZEDMIOTU
Przedmioty
kształcenia
kierunkowego
Imię i nazwisko
Marta Kotarba-Kańczugowska
Edyta Roszyńska
2009/2010
100S-0E3PED
Przedmioty
kształcenia
specjalnościowego
X
Instytut
Przedmioty
fakultatywne
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
15
3
Ćwiczenia
30
Seminaria
ZAŁOŻENIA
Zapoznanie studentów z zasadami nauczania przedszkolnego w zakresie edukacji przyrodniczej.
CELE
uświadomienie studentom zasadności wprowadzania dzieci w świat przyrody,
określenie zasad wprowadzania dzieci w świat przyrody,
omówienie celów wychowania i kształcenia przedszkolnego w zakresie wprowadzania dzieci w świat przyrody,
zapoznanie z różnymi sposobami (dobór właściwych środków, metod, form organizacyjnych) wprowadzania dzieci w świat
przyrody.
METODY DYDAKTYCZNE
Wykłady, dyskusja, burza mózgów, pokaz, praca z tekstem, metoda laboratoryjna
TREŚCI PROGRAMOWE
 Zadania edukacji przedszkolnej w zakresie wychowania przyrodniczego zawarte w podstawie programowej.
 Przegląd wybranych programów wychowania przedszkolnego pod kątem edukacji przyrodniczej.
 Podstawowe informacje z zakresu funkcjonowania świata przyrody ożywionej i nieożywionej (z uwzględnieniem
praw fizycznych obowiązujących w przyrodzie).
 Ochrona środowiska naturalnego – codzienne poszanowanie praw przyrody.
 Wykorzystanie w wychowaniu przyrodniczym terenu ogrodu przedszkolnego.
 Organizowanie upraw i hodowli. Przygotowanie kącika przyrodniczego.
 Eksperymenty i pokazy doświadczeń jako metoda zapoznawania dzieci ze zjawiskami przyrodniczymi.
 Sposoby konstruowania scenariuszy zajęć z zakresu wychowania przyrodniczego z uwzględnieniem form
doświadczalnych.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
1)
2)
3)
4)
5)
1.
2.
3.
4.
5.
S. Elbanowska, Jak zadziwić przedszkolaka tym, co świeci, pływa, lata... Warszawa Wydawnictwo MEDIUM,
1994
D. Soida, Bądź mistrzem – przyjacielem, czyli edukacja ekologiczna na wesoło, Kraków 1994.
B. Muchacka, Zabawy badawcze w edukacji przedszkolnej, Wydawnictwo Naukowe AP, Kraków 2006
E. i J. Frątczak, Kącik przyrody w wychowaniu przedszkolnym, Warszawa: WSiP 1979
Gisela Walter, Żywioły w przedszkolu, Jedność 2004
Gromkowska-Melosik A.: Pedagogika ekologiczna. W.: Pedagogika, red. Z. Kwieciński, B.Śliwerski,
Warszawa 2004
Arndt M. Przyroda przeżywana i obserwowana z dziećmi przedszkolnymi. Warszawa 1998
S. Elbanowska, Przyroda nieożywiona w wychowaniu przedszkolnym, Warszawa WSiP, 1983
M. Kielar-Turska, Jak pomagać dziecku w poznawaniu świata, Warszawa 2005
E. i J. Frątczak, Ogród przedszkolny, Warszawa: WSiP 1977.
59
MODUŁY _PE_DZ
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Pozytywna ocena z kolokwium, skonstruowanie i zrealizowanie scenariusza zajęć z zakresu wychowania
przyrodniczego, przygotowanie i przeprowadzenie eksperymentu/doświadczenia przyrodniczego, obecność i
aktywność na zajęciach.
60
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Nauk Pedagogicznych
Pedagogika specjalna. Pedagogika
Moduł: Wychowanie przedszkolne.
Studia I stopnia
III
SEMESTR
IV
ROK AKADEMICKI
2009/2010
KSZTAŁTOWANIE
UMIEJĘTNOŚCI KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3KUZ
ŻYCIOWYCH.
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
obowiązkowe
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
dr
Anna Mikler-Chwastek
mgr
Sylwia Kafarska-Kowalczyk
Wykład
15
ZO
3
Ćwiczenia
15
Seminaria
ZAŁOŻENIA
Założeniem przedmiotu jest wprowadzenie w tematykę samodzielności życiowej małych dzieci i dzieci w wieku przedszkolnym.
Zapoznanie z metodami stymulującymi rozwój tych umiejętności u dzieci.
1.
2.
3.
4.
CELE
Określanie podstawowych umiejętności życiowych.
Badanie poziomu umiejętności życiowych dzieci w wieku przedszkolnym w normie rozwojowej i z zaburzeniami
rozwoju.
Zapoznanie z metodami stymulującymi rozwój umiejętności życiowych.
Tworzenie programów indywidualnych i grupowych dla dzieci w wieku przedszkolnym pozwalających kształtować i
rozwijać samodzielność, kontakty interpersonalne, współżycie i współdziałanie w grupie.
METODY DYDAKTYCZNE
Wykłady, gry edukacyjne, hospitacje zajęć w przedszkolach.
TREŚCI PROGRAMOWE
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Fazy rozwojowe dzieci małych.
Podstawowe umiejętności życiowe.
Czynniki wpływające na harmonijny rozwój dzieci.
Proste metody diagnozowania umiejętności samodzielności dzieci.
Analiza treści programu dla dzieci trzy – pięcioletnich pod kątem kształtowania umiejętności życiowych.
Przykładowe scenariusze zabaw i zajęć dla dzieci kształtujące poszczególne obszary umiejętności życiowych.
Prezentacja przykładów dobrej praktyki, pokaz Power point.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
Elias M.J., Tobias S. E., Firedlander B.S., Dziecko emocjonalnie inteligentne., Moderski i S-ka, Poznań
1998
Faber A., Mazlish E., Jak mówić żeby dzieci nas słuchały? Jak słuchać żeby dzieci do nas mówiły?
Media Rodzina Poznań 2001
Gruszczyk – Kolczyńska E., Zielińska E., Program wspomagania rozwoju, wychowania i edukacji
starszych przedszkolaków., Nowa Era, Warszawa 2009
Kast – Zahn A., Każde dziecko może nauczyć się reguł., Media Rodzina Poznań 1999
Mikler – Chwastek A., Samodzielni w przedszkolu, w; Moje dziecko w przedszkolu (red.)A. Jegier,
Gdańsk 2009
Weston D. Ch., Weston M. S., Co dzień mądrzejsze. 365 gier i zabaw kształtujących charakter,
wrażliwość i inteligencje emocjonalną dziecka. Pruszyński i S – ka, Warszawa 1998
61
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
1)
2)
Batllori J., Escandell V., Zabawa z dzieckiem. 150 zabaw stymulujących odpowiedni rozwój dziecka.
Zajecia dla dzieci od narodzin do trzeciego roku życia., SBM, Warszawa 2007
Dawis M. H. : Empatia : o umiejętności współodczuwania. - Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne,
Gdańsk 1999
3)
Grochowska N., Co robić kiedy nie wiadomo co robić. Podpowiednik dla nauczyciela., Seventh Sea.
Warszawa 2001
4) Gruszczyk – Kolczyńska E., Zielińska E., Wspomaganie rozwoju umysłowego czterolatków i
pięciolatków., WSiP, Warszawa 2004
5) Kozłowska A., Jak pomóc dziecku z zaburzeniami życia uczuciowego., Wydawnictwo Żak, Warszawa
1996
6) Olechnowicz H., Dobre chwile z naszym dzieckiem. Zabawy sprzyjające rozwojowi charakteru. WSiP,
Warszawa 1997
7) Stoppard M., Zbadaj swoje dziecko. Jak rozpoznać i rozwijać ukryte możliwości dziecka., MUZA S.A.
Warszawa 1992
8) Szczepkowska – Szcząśniak K., Uniszewska K., Droga do samodzielności., w Doradca nauczyciela
sześciolatków, CMPPP Warszawa 2006
9) Święcicka M., Dzieci z zaburzeniami emocjonalnymi., CMPPP Warszawa 1996
10) West K., Jak wychować dżentelmena czyli przewodnik ogłady na nieokrzesane dziecinne lata
waszego syna, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 2004
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest przygotowanie:
1.
Obserwacji i diagnozy małego dziecka pod kątem samodzielności.
2.
Zestawu zajęć i zabaw rozwijających wybrany obszar umiejętności życiowych.
3.
Obecność i aktywność własna na zajęciach.
62
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Pedagogika
Integracyjne Wychowanie Przedszkolne
Jednolite magisterskie
III
SEMESTR
VI
ROK AKADEMICKI
2009/2010
Studia stacjonarne
WYCHOWYWANIE PRZEZ SZTUKĘ I TECHNIKĘ KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3WST
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
specjalnościowego
X
DANE OSOBY PROWADZĄCEJ / OSÓB Tytuł naukowy Imię i nazwisko
Instytut
(stopień)
mgr
Bożena Foder
Wspomagania Rozwoju Człowieka i
Edukacji
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
Ćwiczenia
45
Seminaria
3
ZAŁOŻENIA
Punktem do stworzenia programu przedmiotu jest idea rozwinięcia umiejętności organizowania sytuacji edukacyjnych (eksperymentowania,
majsterkowania itp.), które będą rozwijały wśród dzieci myślenie przyczynowo-skutkowe, wyobraźnię i kombinatorykę.
CELE
Po zrealizowaniu przedmiotu student orientuje się:
jak przeprowadzać eksperymenty z zakresu wychowania technicznego,
jak dbać o bezpieczeństwo dzieci w trakcie realizacji treści wychowania technicznego,
Student zna zasady organizowania bezpiecznych zajęć technicznych; rozumie znaczenie organizowania sytuacji przewidywania zjawisk dla
rozwoju myślenia dziecka,
Student po zrealizowaniu przedmiotu potrafi zaplanować zajęcia z wykorzystaniem eksperymentu.
METODY DYDAKTYCZNE
Metoda ćwiczeń, zadań oraz zabaw i gier, inscenizacje, rozmowy, objaśnienia.
TREŚCI PROGRAMOWE
Blok 1. Miejsce wychowania technicznego w programach przedszkolnych. Zasady, metody i formy pracy w zakresie wychowania
technicznego oraz organizacja warunków pracy dzieci w przedszkolu na zajęciach technicznych. Trudności związane z jego realizacją treści
wychowania technicznego. Organizacja przedszkola i sali.
Blok 2. Warunki rozwoju dziecka oraz podstawowe treści: ludzka praca, transport, technika i maszyny, ruch i maszyny, bezpieczeństwo,
eksperymenty. Tworzenie scenariuszy zajęć z uwzględnieniem treści wychowania technicznego.
Blok 3. Realizacja niektórych treści w przedszkolu.
Blok 4. Zabawy i zabawki w kontekście wychowania technicznego, w tym: zabawy manipulacyjne, konstrukcyjne oraz czynności
majsterkowania.
LITERATURA
 Zajda K., Lipina S.: Wychowanie techniczne w przedszkolu, WSiP, Warszawa 1984;
OBOWIAZKOWA
 Wojciechowski J.: Zbliżamy dzieci przedszkolne do techniki, WSiP, Warszawa 1990;
 Dzieniarz W.: Z zagadnień wychowania technicznego w przedszkolu. Przewodnik dla nauczycieli przedszkoli
i klas zerowych w szkole, WSP, Częstochowa 1993;
LITERATURA
1) Saan A.: 365 pomysłów na eksperymentowanie, Wydawnictwo Rea, Warszawa 2005;
UZUPEŁNIAJĄCA
2) Saan A.: 365 pomysłów na majsterkowanie, Wydawnictwo Rea, Warszawa 2006;
3) Seria 4 książek wydawnictwa Jedność, pt.: „Żywioły w przedszkolu”, autorstwa Gisela Waltera: Ogień,
Powietrze, Ziemia, Woda, Kielce 2004,
4) Elbanowska St.: Przyroda nieożywiona w wychowaniu przedszkolny, WSiP, Warszawa 1983;
5) Michalski T. i U.: Wielkie majsterkowanie, Jedność, Kielce 2004,
WARUNKI
- Obecność i aktywność na zajęciach,
ZALICZENIA
- Realizacja zadań wynikających z programu przedmiotu,
PRZEDMIOTU
- Pozytywne zaliczenie kolokwium.
63
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
Pedagogika
Wychowanie przedszkolne
Trzyletnie, licencjackie
III
SEMESTR
VI
ROK AKADEMICKI
2009/2010
DIAGNOZA I ZAJĘCIA DYDAKTYCZNO- KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3DZD
WYRÓWNAWCZE
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Tytuł
naukowy
(stopień)
dr
Wykład
15
Egzamin
4
Imię i nazwisko
Instytut
Beata Szurowska
Wspomagania
Ćwiczenia
15
Rozwoju
Seminaria
ZAŁOŻENIA
Wykłady i ćwiczenia mają pomóc studentom zrozumieć: 1) czym jest diagnozowanie oraz na czym polega wspomaganie dziecka w
rozwoju, 2) na czym polega wspomaganie rozwoju dzieci wolniej rozwijających się, 3) czym jest gotowość szkolna, jak można ją
diagnozować, w jaki sposób można zapewnić dzieciom lepsze szanse edukacyjne, 5) w jaki sposób można opracować program
wspomagania rozwoju stosowanie do potrzeb konkretnego dziecka.
CELE
Wprowadzenie studentów w obszar obowiązków pedagogicznych związanych z diagnozowaniem dziecka, poznawaniem jego
możliwości i wspomaganiem rozwoju.
Zapoznanie z różnymi narzędziami diagnostycznymi wykorzystywanymi w przedszkolu.
Kształtowanie umiejętności prowadzenia obserwacji pedagogicznych (w oparciu o arkusz obserwacji).
Kształtowanie umiejętności konstruowania programów działań naprawczych i prowadzenia zajęć dydaktyczno-wyrównawczych.
METODY DYDAKTYCZNE
wykład, pogadanka, dyskusja; zajęcia praktyczne; metody aktywizujące: problemowe, burza mózgów.
TREŚCI PROGRAMOWE
1)Charakterystyka dziecka w wieku przedszkolnym
2)Dojrzałość szkolna oraz sposoby jej diagnozowania
3)Obserwacja pedagogiczna jako podstawowa metoda poznania dziecka
4)Arkusz obserwacji i narzędzia diagnostyczne – zapoznanie i próby samodzielnego konstruowania arkusza obserwacji
5)Zadania diagnostyczne – zapoznanie i próby samodzielnego tworzenia zadań oraz sytuacji edukacyjnych umożliwiających
poznanie potrzeb i możliwości dziecka
6)Wczesna interwencja, organizacja procesu nauczania w przedszkolu, zapewnienie dzieciom większych szans edukacyjnych, zajęcia
korekcyjno-wyrównawcze.
7) Diagnoza jako proces badawczy zmierzający do poznania dziecka i jego środowiska wychowawczego.
8)Projektowanie działań naprawczych: konstruowanie programów stosowanych do potrzeb i możliwości rozwojowych konkretnego
dziecka oraz ich realizacja
9)Współpraca z rodzicami w zakresie wspomagania rozwoju dziecka
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
1.
Gruszczyk – Kolczyńska E., Zielińska E.: : Zajęcia dydaktyczno-wrównawcze dla dzieci, które rozpoczną
naukę w szkole, Wydawnictwo Edukacja Polska, Warszawa 2009
2. Gruszczyk - Kolczyńska E., Zielińska E.: : Wspomaganie rozwoju umysłowego czterolatków i pięciolatków
Książka dla rodziców, terapeutów i nauczycielek przedszkola, WSiP, Warszawa 2000
3. Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E.: Wspomaganie rozwoju umysłowego trzylatków i dzieci starszych
wolniej rozwijających się. Książka dla rodziców, terapeutów i nauczycielek przedszkola, WSiP, Warszawa
2000
4. Gruszczyk-Kolczyńska E.: Intensywne wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci - ważniejsze hipotezy
64
MODUŁY _PE_DZ
oraz ich praktyczne zastosowanie, w: Osobowość, samorealizacja, odpowiedzialność. Teoria, empiria i
praktyka w rehabilitacji osób z niepełnosprawnością od dzieciństwa do późnej dorosłości , red. J.
Głodkowska i A. Giryński, Wydawnictwo APS-u, Warszawa 2004
5. Przetacznikowa M.: Podstawy rozwoju psychicznego dziecka, WSiP, Warszawa 1973
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Egzamin, obecność na ćwiczeniach, przygotowanie pracy zaliczeniowej
65
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
NAUK PEDAGOGICZNYCH
PEDAGOGIKA OGÓLNA
LICENCJACKIE
III
VI
2009/2010
SEMESTR
ROK AKADEMICKI
100S-0E3PPE
PODSTAWY I PROGRAMY
KOD PRZEDMIOTU
EDUKACYJNE
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
DR
MAŁGORZATA SKURA
INSTYTUT
WSPOMAGANIA
ROZWOJU
CZŁOWIEKA
I
EDUKACJI
PEDAGOGIKA PRZEDSZKOLNA, ORGANIZACJA WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO
Wykład
15
ZALICZENIE NA OCENĘ
1
ZAŁOŻENIA

podstawą programową wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej,

programami wychowania przedszkolnego,

podręcznikami dla dzieci.
CELE

skorzystać z podstawy programowej wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej;

wybrać program wychowania przedszkolnego dostosowany do potrzeb i możliwości dzieci oraz własnych preferencji;

dokonać krytycznej analizy pakietu edykacyjnego dla dzieci.
METODY DYDAKTYCZNE

wykład
TREŚCI PROGRAMOWE
1)
2)
3)
4)
5)
Podstawa programowa wychowania przedszkolnego oraz edukacji wczesnoszkolnej.
Program wychowania przedszkolnego, pakiet edukacyjny – podstawowe pojęcia, funkcje, struktura.
Procedury dopuszczania programów wychowania przedszkolnego do użytku w danej placówce.
Procedury dopuszczania do użytku szkolnego podręczników.
Analiza najbardziej popularnych programów wychowania przedszkolnego oraz pakietów edukacyjnych. Sposoby organizacji
czasu dzieciom z pakietem edukacyjnym
LITERATURA
OBOWIAZKOWA

Podstawa programowa wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w szkole podstawowej

Wybrane programy wychowania przedszkolnego
J.Skrzypczak: Podręcznik szkolny. Wymagania, ocena, rozbudowa, metodyka stosowania, Wydawnictwo

eMPi2, Poznań 2003, str. 7
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
A.C.Ornstein, F.P.Hunkins Program szkolny. Założenia, zasady, problematyka, WSiP, Warszawa 1998



przeczytanie lektur
zaliczenie ustne
66
MODUŁY _PE_DZ
PEDAGOGIKA NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE (PNI)
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
Instytut Pedagogiki Specjalnej, Wydział Nauk Pedagogicznych
Pedagogika Specjalna
Pedagogika Niepełnosprawnych Intelektualnie (Oligofrenopedagogika)
Studia stacjonarne
II
SEMESTR
III
ROK AKADEMICKI
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
Studia niestacjonarne.
PEDAGOGIKA
NIEPEŁNOSPRAWNYCH KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2PNI
INTELEKTUALNIE
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
specjalnościoweg
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
De hab. Prof. Andrzej Giryński
Pedagogiki Specjalnej
Aps
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
2009/2010
Pedagogika specjalna
Wybrane zagadnienia z psychologii dzieci niepełnosprawnych intelektualnie.
Wykład
15
zaliczenie z oceną
1
Ćwiczenia
Seminaria
-
ZAŁOŻENIA
Zakłada się, że studenci w semestrze zimowym, przyswoili sobie podstawy pedagogiki specjalnej.
CELE
Celem realizacji programu przedmiotu jest zapoznanie studentów z:
Mechanizmami rozwoju psychicznego osób niepełnosprawnych intelektualnie.
Określenie szczegółowych celów i zadań działalności rehabilitacyjnej oraz edukacyjnej w zależności od stopnia
upośledzenia umysłowego oraz dodatkowych (sprzężonych) zaburzeń psychosomatycznych.
Formułowanie diagnozy i planowanie pracy wychowawczo – dydaktycznej.
METODY DYDAKTYCZNE
Wykład, dyskusja, praca z książką, film dokumentalny.
TREŚCI PROGRAMOWE
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Charakterystyka pedagogiki niepełnosprawnych intelektualnie (olinofrenpedagogiki) jako nauki.
Współczesne systemy rehabilitacji osób z upośledzeniem umysłowym.
Koncepcja ujmowania zjawiska upośledzenia umysłowego i jak wpływa ono na programowanie i realizowanie
oddziaływań rehabilitacyjnych.
Teorie kształcenia specjalnego.
Specyficzne właściwości procesu uczenia się osób z upośledzeniem umysłowym.
Rozwój psychospołeczny osób z upośledzeniem umysłowym.
Rola środowiska rodzinnego w procesie oddziaływania rehabilitacyjnego.
Wdrażanie idei integracji i normalizacji w praktyce.
Formy i organizacja kształcenia osób upośledzonych umysłowo.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
1.
2.
3.
4.
1.
2.
3.
Dykcik W. (red.), (1996): Społeczeństwo wobec autonomii osób niepełnosprawnych, UAM,
Poznań.
Kościelak R. (1999);
Funkcjonowanie psychospołeczne osób niepełnosprawnych
umysłowo, WSIP, Warszawa.
Kościelska M. (1995); Oblicze upośledzenia, PWN, Warszawa
Upośledzenie umysłowe – pedagogika (red.) K. Kirejczyk (1981), PWN, Warszawa.
Pedagogika specjalna; różne poszukiwania – wspólna misja, (2009). APS, Warszawa.
Giryński A. (1989): Funkcjonowanie młodzieży lekko upośledzonej umysłowo, WSPS,
Warszawa.
Sękowska Z. (1998); Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej, WSPS, Warszawa.
67
MODUŁY _PE_DZ
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Test wiadomości
68
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
Pedagogika niepełnosprawnych intelektualnie
1 STOPNIA
I
SEMESTR
ROK AKADEMICKI
2009/2010
niestacjonarne
PSYCHOLOGIA
KLINICZNA KOD
100S-0E2PKI
NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE
PRZEDMIOTU
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkowego specjalnościowego
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
Dr, adiunkt
Diorota Danielewicz
Psychologii Stosowanej
Psychologii Stosowanej
Psychologia ogólna, Biologiczne mechanizmy zachowania
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
15
Egzamin/
4
Ćwiczenia
15
Zaliczenie
Seminaria
ZAŁOŻENIA
Poznanie specyfiki funkcjonowania osób z niepełnosprawnością intelektualną oraz nauczenie się podstaw psychologicznej pomocy
osobom z niepełnosprawnością intelektualną
CELE
Celem przedmiotu jest przedstawienie współczesnych poglądów dotyczących niepełnosprawności intelektualnej: diagnozy, terapii,
przyczyn. Na zajęciach studenci będą poznawać specyfikę funkcjonowania procesów poznawczych osób z niepełnosprawnością
intelektualną a także dyskutowane będą rodzaje doświadczanych problemów przez rodziny osób z niepełnosprawnością
intelektualną.
METODY DYDAKTYCZNE
Metody oparte na słowie: wykład, praca z książką
Metody prezentacji poszczególnych chorób związanych z niepełnosprawnością intelektualną oraz technik pomiaru i programów
usprawniających funkcjonowanie
TREŚCI PROGRAMOWE
Współczesne poglądy dotyczące niepełnosprawności intelektualnej wg Amerykańskiego Towarzystwa d/s. Niepełnosprawności
Intelektualnej; model funkcjonalny niepełnosprawności intelektualnej
Diagnoza niepełnosprawności intelektualnej
Charakterystyka osób z lekką, umiarkowaną, znaczną i głęboką niepełnosprawnością intelektualną
Przyczyny niepełnosprawności intelektualnej; dokładne omówienie chorób dziedziczących się w sposób dominujący (ch.
Recklinghausena, ch. Bourneville’a, ch. Sturge – Webera, z. Aperta, z. Crouzona; choroby wieku starszego dziedziczące się
dziedziczących sposób dominujący: ch. Alzheimera, ch. Huntingtona), chorób dziedziczących się w sposób recesywny
(fenyloketonuria, galaktozemia, mukopolisacharydozy, z. Lesha – Nyhana, ch. Tay – Sachsa i inne lipidowy), chorób spowodowanych
aberracjami chromosomowymi (z. Downa, z. fra(X), z. Edwardsa, Z. Patau, z. miauczenia kota, z. Prader – Williego); analiza studium
przypadku
Doświadczenia rodziców i rodzeństwa osób z niepełnosprawnością intelektualną
Przebieg różnych procesów regulacyjnych u osób z niepełnosprawnością intelektualną: spostrzeganie, uwaga, wyobraźnia, pamięć,
myślenie – prawidłowości zawarte w danych teoretycznych oraz wyniki dawniejszych i współczesnych badań empirycznych.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
Cytowska, B., Wilczura, B., Stawarski, A. (red.) (2008). Dzieci chore, niepełnosprawne i z zaburzeniami w
rozwoju. Kraków, Oficyna Wydawnicza IMPULS
Kostrzewski, J. (2006). Niepełnosprawność umysłowa: poglądy, metody diagnozy i wsparcia. [W:] (red.) Alina
Czapiga, Psychologiczne wspomaganie rozwoju psychicznego dziecka, (s. 13 – 36). Wrocław, Wyd. WTN.
Komender, J. (2005). Upośledzenie umysłowe. [w:] Namysłowska, I. (red.) (2005). Psychiatria dzieci i
młodzieży. Warszawa, PZWL.
Kostrzewski, J. Zasępa, E. (2006). Cechy osobowości 10-13-letnich dzieci z lekką niepełnosprawnością
intelektualną. Roczniki Psychologiczne, tom IX, nr 1, s. 107 – 120,
Sternberg, R. (2000). Wprowadzenie do psychologii. Warszawa, WSiP
Witkowski, T. (1993). Rozumieć problemy osób niepełnosprawnych. Warszawa, Wyd. Małe Dzieło Boskiej
69
MODUŁY _PE_DZ
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Opatrzności.
Zasępa, E. (2006). Psychologia kliniczna osób z niepełnosprawnością intelektualną. Skrypt dla studentów
pedagogiki. Nie opublikowany maszynopis.
Egzamin – znajomość treści podanej na wykładzie oraz treści literatury obowiązkowej
70
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
NAUK PEDAGOGICZNYCH
PEDAGOGIKA SPECJALNA
PEDAGOGIKA NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE
LICENCJACKIE
II
SEMESTR
3
ROK AKADEMICKI
2009/2010
NIEWERBALNE METODY KOMUNIKACJI W KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2NMK
REHABILITACJI MAŁEGO DZIECKA
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
mgr
Katarzyna Smolińska
PEDAGOGIKI SPECJALNEJ
- znajomość podstaw logopedii, psychologii rozwojowej i klinicznej
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
Ćwiczenia
15
Seminaria
1
ZAŁOŻENIA
- poznanie metod komunikacji zastępczej i wspomagającej w pracy z dziećmi niepełnosprawnymi;
CELE
- umiejętność tworzenia i stosowania pomocy komunikacyjnych;
- nabycie umiejętności komunikacyjnych z osobami z zaburzeniami komunikacyjnymi;
- umiejętność dokonywania oceny możliwości komunikacyjnych osób niepełnosprawnych.
METODY DYDAKTYCZNE
- asymilacji wiedzy: pogadanka;
- samodzielnego dochodzenia do wiedzy;
- praktyczna.
TREŚCI PROGRAMOWE
1.
Dotyk i komunikacja:
- zasady pracy z dziećmi z zaburzeniami sensorycznymi;
- stymulacja czucia powierzchownego i głębokiego;
- sygnały dotykowe;
2. Sygnały środowiskowe.
Symbole jednoznaczne:
- symbole jednoznaczne –przedmiotowe;
- typy symboli;
- komunikacja za pomocą symboli w codzienności;
4. Symbole obrazkowe:
- piktogramy;
- system komunikacji „BLISS”;
5. Komunikacja symboliczna „ Bliss”:
- rodzaje systemu symboli;
- kategorie znaczeniowe;
- budowa symboli;
- możliwości pracy systemem symboli;
6. Sygnały gestowe:
- rodzaje gestów;
- język migowy a migany;
7. Modele komunikacji – integracja metod.
8. Wykorzystanie środków technicznych do komunikacji z dzieckiem niepełnosprawnym.
9. Dobieranie odpowiednich metod do poziomu komunikacji dziecka- budowa słownika.
71
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Błeszczyński J. (red): Alternatywne i wspomagające metody komunikacji: Impuls: Kraków 2006
Bouvet D., Mowa dziecka. Wychowanie dwujęzykowe dziecka niesłysz±cego, WSiP Warszawa,
1996.
Bunting K.D., Wstęp do lingwistyki, PWN, Warszawa 1989.
Chodkiewicz I., Loebl W.,Zastosowanie systemu Ch. Blissa w procesie porozumiewania się dziecka
z porażeniem mózgowym, [w:] Opuscula Logopedica in honorem Leonis Kaczmarek, UMCS, Lublin
1993.
Demel G., Elementy logopedii, WSiP, Warszawa, 1982.
Demel G., Wady wymowy, PZWL, Warszawa, 1974.
Knill Ch., Dotyk i komunikacja, CMPP-P, Warszawa 1992.
Lechowicz A., Użytkownicy systemu komunikacji Bliss twarzą w twarz ze światem [w:] "Przyjaciel
Dziecka" 1 - 3, 1997.
Ligęza M., Podstawy rozwoju jęyka i mowy dzieci, [w:] Gałkowski T., Jastrzębowska G [red.]
Logopedia. Pytania i odpowiedzi, Uniwersytet Opolski, Opole 1999.
Loebl W., Różne kategorie użytkowników alternatywnej i augmentatywnej komunikacji, Wyd.
Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1993.
Loebl W., Uniwersalny system pasygraficzny w komunikacji językowej osób niepełnosprawnych,
[w:] "Szkoła Specjalna" 6, 1998.
Loebl W., Uwagi o możliwościach poszerzania komunikacji interpersonalnej osób z ograniczonym
systemem porozumiewania się, [w:] Loebl W. [red.], Dylematy pedagogiczne w rewalidacji osób ze
specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1996.
Matusewicz C., Komunikacja niewerbalna. Przegląd zagadnień, [w:] 'Przegląd psychologiczny'
t. XXII, nr 2, 1979.
Minczakiewicz E. M., Mowa. Rozwój, zaburzenia, terapia, WSP, Kraków 1996.
Podeszewska M., Wykorzystanie piktogramów w organizacji zachowania i komunikacji dzieci
autystycznych. [w:] Mierzejewska H., Przybysz-Piwkowa M. [opr.] Rozwój poznawczy i rozwój
językowy dzieci z trudnościami w komunikacji werbalnej. Diagnozowanie i postępowanie
usprawniające. (materiały konferencji zorganizowanej przez Pomagisterskie Studium
Logopedyczne, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego i Sekcję Logopedyczną
Towarzystwa Kultury Języka, Warszawa, 1 - 3 czerwca 1996), Wydawnictwo DIG, Warszawa 1997.
Sachajska E., Metoda komunikacji symbolicznej BLISS [w:] Sołtys-Chmielowicz A., Tkaczyk G.
[red.], Usprawnianie mowy u dzieci specjalnej troski, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1993.
1.
Dońska-Olszko M., Lechowicz A., Komputerowe nauczanie wspomagania nauczania dzieci z ciężkimi
uszkodzeniami narządu ruchu., w: Mazanek E. [red.] Dziecko niepełnosprawne ruchowo, cz. 3, WSiP,
Warszawa 1998.
2. Emiluta-Rozya D., Wspomaganie rozwoju mowy dziecka w wieku przedszkolnym, CMPP-P, Warszawa
1995.
3. Piszczek M. Nauka porozumiewania się gestami, "Rewalidacja" 1(3)/98, str. 21 - 37, 1998.
4. Piszczek M., Uwagi dotyczące wykorzystania gestykulacji w porozumiewaniu się z dzieckiem
upośledzonym umysłowo, [w:] Piszczek M. [red.], Metody komunikacji alternatywnej w pracy z
osobami niepełnosprawnymi, CMPP-P MEN, Warszawa 1997.
5. Smyczek A., Szczawiński P., Wspomagające sposoby porozumiewania się. Gesty, Stowarzyszenie
"Mówić bez słów", Warszawa 2000.
6. Smyczek A., Szwiec J., Metodyka nauczania alternatywnych sposobów porozumiewania się i techniki
posługiwania się symbolami. "Rewalidacja" 1(7)/2000.
7. Stecko E., Zaburzenia mowy u dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym, "Rewalidacja", 2/1997.
8. Tkaczuk L., Komunikacja niewerbalna. Postawa, mimika, gest. Wydawnictwo Astrum, Wrocław 1996.
9. Zaorska M., Niewerbalne sygnały komunikacji u dzieci słabowidzących,[w:] Logopedia 26, 1998.
10. Żurek T., Alternatywna i wspomagająca komunikacja dla osób niepełnosprawnych, [w:] Pilecki J.,
Olszewski S., [red.] Wspomaganie rozwoju osób niepełnosprawnych, Kraków 1999
- kolokwium
- przygotowanie pomocy dydaktycznej dla osób niemówiących
- obecność na zajęciach
72
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
Nauk Pedagogicznych
PNI
1 stopień
II
SEMESTR
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
WCZESNA INTERWENCJA
3
ROK AKADEMICKI
niestacjonarne
KOD PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Przedmioty
kształcenia
ogólnego
Przedmioty
kształcenia
podstawoweg
o
Tytuł
naukowy
(stopień)
DR
Imię i nazwisko
Przedmioty
kształcenia
kierunkoweg
o
Grazyna Walczak
2009/2010
100S-0E2WCI
Przedmioty
kształcenia
specjalnościoweg
o
X
Instytut
Przedmioty
fakultatywne
Student powinien posiadać podstawy wiedzy o prawidłowym i zaburzonym przebiegu
rozwoju, zwłaszcza dzieci z niepełnosprawnością intelektualną
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
Ćwiczenia
15
Seminaria
-
ZO
1
ZAŁOŻENIA
CELE
Przedstawienie propedeutycznej wiedzy z zakresu wczesnej interwencji dzieci z uszkodzonym wzrokiem, w tym m. in.:
1. omówienie współczesnych rozwiązań w zakresie wczesnej interwencji /tendencje krajowe i zagraniczne/;
2. omówienie metod diagnozy dziecka i środowiska;
3. analiza metod i programów stymulacji dziecka i wspomagania rodziny
METODY DYDAKTYCZNE
metody werbalne, działalności praktycznej, oglądowe
TREŚCI PROGRAMOWE
Wyjaśnienie podstawowych pojęć
Zasady wczesnej interwencji i argumenty
Znaczenie klimatu /atmosfery/ rodziny dla rozwoju dziecka; Potrzeby dziecka a potrzeby pozostałych członków rodziny;
Rola rodziców i nauczyciela domowego w procesie wczesnej interwencji
Metody diagnozy dziecka /różne sfery/ i jego środowiska pod względem możliwości przystosowania do potrzeb dziecka;
Warunki diagnozy dziecka z dodatkowymi ograniczeniami;
Zasady konstruowania programów wczesnej interwencji
Omówienie programów wczesnej rehabilitacji;
LITERATURA
Cytowska B. , Wilczura B. / red./ : Wczesna interwencja i wspomaganie rozwoju małego dziecka. Wyd.
OBOWIAZKOWA
IMPULS, Kraków, 2006
Cieszynska, Korendo M.: Wczesna interwencja terapeutyczna. Wydawnictwo Edukacyjne, Kraków, 2007
Hellbrugge T./red/ : Pierwsze 365 dni życia dziecka. Wyd. Fundacja „Promyk Słońca”, Kraków; Książka +
film
Walczak G. /red./: Stymulacja umiejętności widzenia słabowidzących dzieci. Warszawa, 1998, WSiP
Walczak G./red./: Wczesne wspomaganie rozwoju dzieci z uszkodzonym wzrokiem. Wyd. MENiS, Warszawa
2005
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Obecność na ćwiczeniach, sporządzenie scenariusza zajęć, aktywność na zajęciach
73
MODUŁY _PE_DZ
74
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
Nauk Pedagogicznych
PNI
1 stopień
II
SEMESTR
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
3
DIAGNOZA FUNKCJONALNA I
KONSTRUOWANIE PROGRAMÓW
STATUS PRZEDMIOTU
Przedmioty
kształcenia
ogólnego
Przedmioty
kształcenia
podstawoweg
o
Tytuł
naukowy
(stopień)
DR
Mgr
Imię i nazwisko
ROK AKADEMICKI
niestacjonarne
KOD PRZEDMIOTU
Przedmioty
kształcenia
kierunkoweg
o
Barbara Marcinkowska
Agnieszka Wołowicz
2009/2010
100S-0E2DFK
Przedmioty
kształcenia
specjalnościoweg
o
X
Instytut
Przedmioty
fakultatywne
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
15
ZO
3
Ćwiczenia
30
Seminaria
-
ZAŁOŻENIA
Przedstawienie różnych sposobów diagnozy czynności funkcjonalnych i ich indywidualnych i środowiskowych uwarunkowań.
CELE
4.
Zainteresowanie teoretycznymi i praktycznymi zagadnieniami wychowania, edukacji i rehabilitacji dzieci z zaburzeniami
rozwoju w wieku przedszkolnym
5. Zapoznanie z organizacją, metodami pracy, zasadami postępowania z dziećmi z różnorodnymi zaburzeniami w specjalnych i
integracyjnych placówkach przedszkolnych
6. Wyposażenie w umiejętności przeprowadzenia diagnozy pedagogicznej i konstruowania indywidualnego programu
wspomagania rozwoju dziecka z zaburzeniami rozwojowymi.
METODY DYDAKTYCZNE
TREŚCI PROGRAMOWE
Kwestie terminologii: diagnoza, diagnoza ukierunkowana na rozwój, diagnoza funkcjonalna, warunki przeprowadzania diagnozy.
Wybrane metody i narzędzia diagnostyczne. Analiza wyników diagnozy, studium przypadku, opracowanie indywidualnych profili
funkcjonowania. Analiza dokumentacji diagnostycznej, konstruowanie programów – cele, metody, warunki.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
Girmakokowski M.: ABC konstruowania autorskiego programu.
Głodkowska J. ): Poznanie ucznia szkoły specjalnej. WSiP, Warszawa, 1999
Pileccy W. J. : Stymulacja psychoruchowego rozwoju dzieci o obniżonej sprawności umysłowej. Wyd.
Naukowe WSP, Kraków, 1995
Podręcznik do Inwentarza PAC -1, 2 Gunzburga do oceny postępu w rozwoju społecznym upośledzonych
umysłowo. Warszawa, 1988
Schopler E. ( i współ.) : Profil psychoedukacyjny. SPOA, Gdańsk, 1995
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
75
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
Nauk Pedagogicznych
PNI
1 stopień
III
SEMESTR
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
niestacjonarne
METODYKA WYCHOWANIA
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3MSP
PRZEDSZKOLNEGO W PRZEDSZKOLU
SPECJALNYM
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
+
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
Mgr
Małgorzata Sobieszczańska
STATUS PRZEDMIOTU
4
ROK AKADEMICKI
2009/2010
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
Ćwiczenia
30
Seminaria
-
ZO
2
ZAŁOŻENIA
Zapoznanie ze specyfiką organizacji pracy w przedszkolu specjalnym oraz procesem rehabilitacji i wychowania dziecka z dysfunkcją
intelektualną w placówce.
CELE
1) Zainteresowanie teoretycznymi i praktycznymi zagadnieniami wychowania, edukacji i rehabilitacji dzieci z zaburzeniami
rozwoju w wieku przedszkolnym
2) Zapoznanie z organizacją, metodami pracy, zasadami postępowania z dziećmi z różnorodnymi zaburzeniami w specjalnych i
integracyjnych placówkach przedszkolnych
3) Wyposażenie w umiejętności przeprowadzenia diagnozy pedagogicznej i konstruowania indywidualnego programu
wspomagania rozwoju dziecka z zaburzeniami rozwojowymi.
METODY DYDAKTYCZNE
TREŚCI PROGRAMOWE
1.
2.
Teoretyczne założenia pedagogiki specjalnej.
Sukcesy i niepowodzenia w poznawaniu świata przez dziecko z dysfunkcją intelektualną od urodzenia do 7/10 roku życia.
Wnioski praktyczne.
3. Czynniki blokujące i dynamizujące rozwój poznawczy dzieci z dysfunkcją intelektualną. Rekomendacje pedagogiczne.
4. Zasady pracy z dzieckiem z dysfunkcją intelektualną.
5. Podstawy prawne organizowania i funkcjonowania przedszkoli specjalnych.
6. Organizacja środowiska wychowującego oraz pracy wychowawczo-dydaktycznej.
7. Planowanie pracy w przedszkolu. Scenariusz zajęć. Diagnoza pedagogiczna (funkcjonalna, interakcyjna, w procesie zabawy).
Konstruowanie programów i planowanie pracy. Metody pracy z dzieckiem.
8. Zasady, strategie i zalecenia metodyczne w pracy z dzieckiem z niepełnosprawnością umysłową w wieku przedszkolnym.
LITERATURA
1. Brauner A. (1995). Postępowanie wychowawcze w upośledzeniu umysłowym. Warszawa.
OBOWIAZKOWA
2. Kulesza E.M. (red.). (2005). Rehabilitacja dziecka z niepełnosprawnością intelektualną w wieku
przedszkolnym. Warszawa: Akademia Pedagogiki Specjalnej.
3. Kulesza E.M. (2005). Rozwijanie przedmiotowo-zabawowej działalności dzieci niepełnosprawnych umysłowo
w stopniu lekkim. Warszawa: Akademia Pedagogiki Specjalnej
4. Kulesza E.M. (2005).Rozwój poznawczy dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim i umiarkowanym –
diagnoza i wspomaganie. Warszawa: Akademia Pedagogiki Specjalnej
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
1. Carr J. (1984). Pomoc dziecku upośledzonemu umysłowo. Warszawa.
2. Lovaas O.I. (1993). Nauczanie dzieci niepełnosprawnych umysłowo. Warszawa: WSiP.
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
76
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Nauk Pedagogicznych
Pedagogika Niepełnosprawnych Intelektualnie
Stacjonarne zawodowe MK
III
SEMESTR
5-6
ROK AKADEMICKI
2009-2010
stacjonarne
METODYKA KSZTAŁCENIA
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3MZL
ZINTEGROWANEGO UCZNIÓW Z
NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ
INTELEKTUALNĄ W STOPNIU LEKKIM
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
Dr
Regina Warchoł
Mgr
Ewa kaczorek-Witterstejn
Wiedza z zakresu dydaktyki ogólnej, psychologii klinicznej, ortodydaktyki.
Wykład
15
Zaliczenie na ocene
5
Ćwiczenia
60
Seminaria
-
ZAŁOŻENIA
Zakłada się, że Student - po opanowaniu treści programowych-będzie orientował się w zakresie i w układzie treści programowych
przewidzianych do realizacji w I etapie edukacyjnym szkoły podstawowej specjalnej dla dziecka niepełnosprawnego intelektualnie
w stopniu lekkim. Posiada umiejętności metodyczne dotyczące kształcenia i rehabilitacji uczniów w toku realizacji przedmiotów
ogólnokształcących.
CELE
1.Zdobycie wiedzy o metodzie ośrodków pracy, jako efektywnym systemie kształcenia zintegrowanego w rehabilitacji dziecka
niepełnosprawnego intelektualnie w stopniu lekkim.
2.Zapoznanie Słuchaczy z celami i treściami poszczególnych rodzajów edukacji oraz sposobami ich realizacji w metodzie ośrodków
pracy.
METODY DYDAKTYCZNE
Obserwacja, pokaz ,metody słowne
TREŚCI PROGRAMOWE
1.Specyfika programowo- organizacyjna procesu dydaktyczno- wychowawczego I etapu edukacyjnego(metody, zasady, formy, środki
dydaktyczne)
2.Matoda Ośrodków pracy- jako strategia edukacyjna I etapu nauczania.
3.Wybrane zagadnienia metodyczne z zakresu poszczególnych edukacji( polonistycznej, matematycznej, środowiskowej) i sposób
ich realizacji w metodzie ośrodków pracy.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
Program Nauczania Szkoły Podstawowej Specjalnej (etap I) (2000)Warszawa WSiP.
Tkaczyk G. Metodyka nauczania i wychowania początkowego…(1997) Lublin ,UMCS.
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
Kosińska A., Polak A.,..(1999) Uczę metodą ośrodków pracy. Warszawa WSiP.
Okoń W. (1998) Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Wydawnictwo Akademickie Zak
Kirejczyk K (1981) Upośledzenie umysłowe. Pedagogika, WSIP.
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
77
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Pedagogika niepełnosprawnych intelektualnie
pierwszego stopnia
III
SEMESTR
5,6
ROK AKADEMICKI
2009/2010
Stacjonarne
METODYKA KSZTAŁCENIA UCZNIÓW Z KOD PRZEDMIOTU
100S –0E3MKG
GŁĘBSZĄ
INTELEKTUALNĄ NA I I II
STOPNIU
EDUKACJI
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkowego specjalnościoweg
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
Dr
Radosław Piotrowicz
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
15
Zal + egzamin
7
Ćwiczenia
60
Seminaria
ZAŁOŻENIA
CELE
Zapoznanie studentów ze specyfiką pracy z dziećmi ze znaczną niepełnosprawnością intelektualną na I i II etapie edukacji i
przygotowanie ich do pracy rewalidacyjno – pedagogicznej w szkole podstawowej dla dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu
umiarkowanym i znacznym
METODY DYDAKTYCZNE
Wykład + ćwiczenia z wykorzystaniem różnych metod (dyskusja, praca samodzielna, praca w grupach itp.), zajecia praktyczne
TREŚCI PROGRAMOWE
-
Charakterystyka psychologiczno – pedagogiczna osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną,
Diagnoza pedagogiczna określająca stan potrzeb i możliwości dzieci i młodzieży głębiej upośledzonych umysłowo ,
System edukacji dzieci z głębszą niepełnosprawnością intelektualną,
Cele zadania oraz organizacja szkoły specjalnej dla dzieci z umiarkowanym i znacznym upośledzeniem umysłowym,
Analiza programu nauczania oraz podstawy programowej,
Rola i miejsce poszczególnych przedmiotów w procesie edukacji,
Możliwości i sposoby nauczania dzieci niepełnosprawnych pewnych technik szkolnych (pisanie, czytanie, liczenie),
Zajęcia rewalidacyjne – i formy i sposoby realizacji,
Metody nauczania dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym,
Konstruowanie indywidualnych programów nauczania/terapii,
Sposoby oceniania osiągnięć uczniów w szkole dla dzieci z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i
znacznym,
Współpraca szkoły specjalnej z rodzicami – formy współpracy, pedagogizacja rodziców,
Możliwości integracji społecznej i edukacyjnej dzieci i młodzieży ze znaczną niepełnosprawnością intelektualną,
Twórczość osób niepełnosprawnych intelektualnie
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
1. Klaro – Celej L., Mossakowska L. (1999) Komentarz do programu wychowania i nauczania dzieci i
młodzieży w stopniu umiarkowanym i znacznym. Warszawa , WsiP
2. Pilecki J. (red.) Usprawnianie, wychowanie i nauczanie osób z głębszym uposledzeniem umysłowym, WSP,
Kraków
3. Polkowska I. Praca rewalidacyjna z dzieckiem upośledzonym umysłowo w szkole życia – WsiP
4. Lovass O. Nauczanie dzieci niepełnosprawnych umysłowo, WsiP, 1993
5. Carr J. , Pomoc dziecku uposledzonemu . PZWL
78
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Program nauczania i wychowania dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu
umiarkowanym i znacznym , MEN, 1997
Doman G. ; Jak nauczyć małe dziecko czytać, Excalibur, 1992
Pileccy J.W.: Stymulacja psychoruchowa dzieci o obnizonej sprawności umysłowej. WSP – Kraków,
1995
Brauner A. F. : Dziecko zagubione w rzeczywistości , WsiP 1993
Piszczek M (red.) Przewodnik dla nauczycieli ucznió upośledzonych umysłowo w stopniu
umiarkowanym i znacznym. CMPPP, W- wa, 2001
Olechnowicz H. Wychowanie i nauczanie głębiej upośledzonych umysłowo. WsiP 1979
-
obecność i aktywny udział w zajęciach
uczestnictwo w hospitacjach,
zdanie egzaminu
79
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Stacjonarne zawodowe
III
SEMESTR
6
ROK AKADEMICKI
2009-2010
METODYKA NAUCZANIA BLOKOWEGO
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3MNB
UCZNIÓW NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ
INTELEKTUALNĄ W STOPNIU LEKKIM
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
mgr
Beata Dubińska
Dydaktyka ogólna , dydaktyka specjalna.
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
Ćwiczenia
30
Seminaria
-
Zlicznie na ocene
2
ZAŁOŻENIA
Zakłada się, że Student - po opanowaniu treści programowych-będzie orientował się w zakresie i w układzie treści programowych
przewidzianych do realizacji w II etapie edukacyjnym szkoły podstawowej specjalnej dla dziecka niepełnosprawnego intelektualnie
w stopniu lekkim. Posiada umiejętności metodyczne dotyczące kształcenia i rehabilitacji uczniów w toku realizacji przedmiotów
ogólnokształcących.
CELE
1.Zdobycie wiedzy metodycznej i merytorycznej dotyczącej specyfiki programowo- organizacyjnej II etapu edukacyjnego.
2.Zapoznanie Słuchaczy z celami i treściami poszczególnych rodzajów edukacji oraz sposobami ich realizacji..
METODY DYDAKTYCZNE
Obserwacja, pokaz ,metody słowne, zajęcia praktyczne w placówce
TREŚCI PROGRAMOWE
1.Specyfika programowo- organizacyjna procesu dydaktyczno- wychowawczego II etapu edukacyjnego(metody, zasady, formy,
środki dydaktyczne)
2.Kształcenie blokowe- jako strategia edukacyjna I I etapu nauczania.
3.Wybrane zagadnienia metodyczne z zakresu poszczególnych edukacji( polonistycznej, matematycznej, środowiskowej) i sposób
ich realizacji .
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Program Nauczania Szkoły Podstawowej Specjalnej (etap II) (2000)Warszawa WSiP.
Tkaczyk G.,Serafin T/2001/ Poradnik metodyczny.
Smykowska D.,/2006/Materiały metodyczne do nauczania dzieci i młodzieży niepełnosprawnej
intelektualnie w stopniu lekkim.Impuls. Kraków.
Okoń W. (1998) Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Wydawnictwo Akademickie Zak
Kirejczyk K (1981) Upośledzenie umysłowe. Pedagogika, WSIP.
Zalicznie na ocene
80
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
NAUK PEDAGOGICZNYCH
PEDAGOGIKA NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE
LICENCJACKIE
III
SEMESTR
6
ROK AKADEMICKI
2009/2010
STACJONARNE
AKTYWIZACJA SPOŁECZNO – ZADOWOWA KOD PRZEDMIOTU
OSÓB
DOROSŁYCH
Z
100S-0E3ASZ
NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
specjalnościoweg
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
dr
Marianna Marek -Ruka
- znajomość zagadnień z zakresu pedagogiki niepełnosprawnych intelektualnie
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
Ćwiczenia
15
Seminaria
Zaliczenie z oceną
1
ZAŁOŻENIA
- zdobycie i opanowanie wiedza z zakresu aktywizacji społeczno – zawodowej osób niepełnosprawnych
CELE
Opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu:
- rehabilitacji społeczno – zawodowej;
- pracy z dorosłymi osobami niepełnosprawnymi
- doradztwa i informacji zawodowej dla osób niepełnosprawnych.
METODY DYDAKTYCZNE
- asymilacji wiedzy: pogadanka;
- samodzielnego dochodzenia do wiedzy;
- praktyczna.
TREŚCI PROGRAMOWE
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Prawne aspekty rynku pracy dla osób niepełnosprawnych.
Główne bariery aktywności zawodowej.
Praktyczne aspekty funkcjonowania osób niepełnosprawnych, formy terapii, treningi.
Zasady dobrego wspierania.
Programy i instytucje wspomagające aktywność zawodową w Polsce i na świecie
Modele aktywizacji zawodowej osób z niepełnosprawnością intelektualną w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Holandii,
Szwecji.
LITERATURA
1. Majewski T. „ Rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych, Centrum badawczo- rozwojowe
OBOWIAZKOWA
rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Warszawa 1995
2. Majewski T. „ Rehabilitacja zawodowa i zatrudnianie osób niepełnosprawnych dla pracowników
terenowych” KIGR, Warszawa 1999
3. Misztal M. „Warsztaty Terapii Zajęciowej prawo i praktyka” ALPHApro, Ostrołęka 2005
4. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca2004 roku
w sprawie warsztatów terapii zajęciowej
5. Ustawa o rehabilitacji i zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z 9 maja 1997
6. Ustawa o rehabilitacji społecznej i zawodowej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z 27
sierpnia 1997
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
1.
2.
3.
4.
W. Dega, K. Malinowska – „Rehabilitacja medyczna” – Warszawa 1993
S. Kowalik – „Psychospołeczne podstawy rehabilitacji osób niepełnosprawnych” – Warszawa 1996
Kurzynowski A. Polityka…op. cit. s. 25-37; I.Majewski , „ Międzynarodowa organizacja pracy
w działaniach na rzecz rehabilitacji zawodowej i zatrudniania osób niepełnosprawnych”, Ośrodek
Informacji i Dokumentacji Rady Europy, „ Biuletyn” 1997 nr.4
Ochoczenko H., Paszkowicz M., (red) Potrzeby osób niepełnosprawnych w warunkach globalnych
przemian społeczno-gospodarczych Tom 2, Impuls: Kraków: 2006
81
MODUŁY _PE_DZ
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
- opracowanie programu wsparcia dla osób niepełnosprawnych
- przygotowanie prezentacji na temat form zatrudnia osób niepełnosprawnych w krajach UE.
82
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
III r. PC, (3-l) stacjonarne I stopnia
III
SEMESTR
6
ROK AKADEMICKI
2009/2010
Stacjonarne
REHABILITACJA OSÓB Z GŁĘBOKĄ KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3RZG
WIELORAKĄ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
dr
Grazyna Walczak
Instytut Pedagogiki Specjalnej
Podstawowa wiedza z zakresu pedagogiki niepełnosprawnych intelektualnie, psychologii
rozwojowej i klinicznej, diagnozy funkcjonalnej,
Wykład
Ćwiczenia
15
Seminaria
Zaliczenie z oceną
ZAŁOŻENIA
Zapoznanie z istotą wieloprofilowej rehabilitacji dziecka z głęboką złożoną niepełnosprawnością.
CELE
Opanowanie praktycznych umiejętności w zakresie czynności pielęgnacyjno - samoobsługowych w pracy z osobami
niepełnosprawnymi intelektualnie w stopniu głębokim.
Opanowania umiejętności wykorzystywanie elementów metod terapeutycznych w realizacji programów rehabilitacyjnoedukacyjnych.
Kształtowanie umiejętności interpretacji zachowań dziecka pod kątem funkcjonowania systemów sensorycznych.
METODY DYDAKTYCZNE
metody oparte na słowie: wykład, dyskusja, praca z tekstem
metody aktywizujące: burza mózgów, problemowa
TREŚCI PROGRAMOWE
Charakterystyka dzieci z głęboką złożoną niepełnosprawnością. Istota procesu rehabilitacji dzieci z głęboką złożoną
niepełnosprawnością. Cechy i zadania terapeuty w pracy z dzieckiem. Charakterystyka faz rozwojowych poszczególnych sfer
rozwoju w oparciu o teorię J. Piageta - istotnych w procesie diagnozy funkcjonalnej i planowania pracy rehabilitacyjnej. Znaczenie
dotyku w terapii dziecka ze złożoną niepełnosprawnością. Istota czynności pielęgnacyjnych w rehabilitacji dziecka ze złożoną
głęboką niepełnosprawnością. Metody wykorzystywane w rehabilitacji dzieci z głęboką niepełnosprawnością. Metodyka
postępowania wychowawczego w sytuacjach trudnych. Współpraca terapeutów z opiekunami dziecka z niepełnosprawnością
intelektualną w stopniu głębokim.
LITERATURA
1. Affolter F., Spostrzeganie, rzeczywistość, język, WSiP, Warszawa 2000
OBOWIAZKOWA
2. Fröhlich A., Stymulacja od podstaw, WSiP Warszawa 1998
3. Kielin J. (red.), Rozwój daje radość, GWP, Gdańsk 1999
4. Kwiatkowska M., Dzieci głęboko niezrozumiane, Oficyna Literatów i Dziennikarzy „Pod Wiatr”, Warszawa
1997
5. Piszczek M. (red.), Edukacja dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim, CMPP-P MEN, Warszawa
1996
LITERATURA
1. Giczewska A., Fenomen dotyku. Stymulacja systemu taktylnego i jej wpływ na rozwój psychoruchowy
UZUPEŁNIAJĄCA
dziecka, Wydawnictwo Centrum Aneta Giczewska, Środa Śląska 2005
2. Knill M. i Ch., Świadomość ciała, kontakt i komunikacja. Programy aktywności, CPP-P MEN, Warszawa 1998
3. Knill M. i Ch., Dotyk i komunikacja, CPP-P MEN, Warszawa 1998
4. Olechnowicz H., Opowieści terapeutów, WSiP, Warszawa 1997
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Podstawą zaliczenia jest aktywne uczestnictwo w zajęciach (dopuszczalna 1 nieobecność), wykonanie
pomocy edukacyjnej oraz napisanie programu terapii na podstawie podanej diagnozy pedagogicznej
obejmującej opis funkcjonowania systemów sensorycznych danego dziecka.
83
MODUŁY _PE_DZ
TYFLOPEDAGOGIKA
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Moduł kompetencyjny Tyflopedagogika
Pierwszy
II
SEMESTR
3
ROK AKADEMICKI
2009/2010
Stacjonarne pierwszego stopnia
Tyflopedagogika
KOD PRZEDMIOTU
100S-OE2TYF
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
Dr
Joanna Witczak-Nowotna
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
15
egzamin
3
Ćwiczenia
Seminaria
ZAŁOŻENIA
CELE
Zapoznanie studentów z podstawowymi informacjami dotyczącymi edukacji i rehabilitacji osób niewidomych i słabo widzących
METODY DYDAKTYCZNE
Wykład, dyskusja, ćwiczenia symulacyjne, także z użyciem opasek i symulatorów osłabionego widzenia.
TREŚCI PROGRAMOWE
Tyflopedagogika w systemie nauk: tezy i koncepcje, cele oraz zadania i zasady tyflopedagogiki.
Definicje niewidzenia i słabowzroczności w ujęciu medycznym, psychologicznym, pedagogicznym i funkcjonalnym.
Dane statystyczne dotyczące populacji osób z dysfunkcją wzroku w Polsce i na świecie.
Organizacje działające na rzecz osób z dysfunkcją wzroku.
Wady i zalety segregacyjnego systemu kształcenia – działalność ośrodków szkolno-wychowawczych dla dzieci niepełnosprawnych
wzrokowo w Polsce.
Osoby niewidome i słabo widzące z niepełnosprawnością złożoną.
LITERATURA
Łobacz E. (2006) Współczesne tendencje w edukacji i rehabilitacji osób niepełnosprawnych wzrokowo. Szkoła
OBOWIAZKOWA
Specjalna nr 5
Majewski T. (2001) Dzieci z uszkodzonym wzrokiem i ich edukacja. W: Jakubowski S. (red.) Poradnik
Dydaktyczny dla nauczycieli realizujących podstawę programową w zakresie szkoły podstawowej i gimnazjum z
uczniami niewidomymi i słabo widzącymi. MEN, Warszawa, s. 29 – 34
Majewski T. (2008) Edukacja i rehabilitacja osób z niepełnosprawnością wzroku. W: Czerwińska M., Dederko
T. (red.) Niewidomi w świecie książek i bibliotek. Polski Związek Niewidomych, Kielce, s. 20-29
Paplińska M. (2008) Dzieci z niepełnosprawnością złożoną a ich waniliowi rówieśnicy. W: Gorajewska D.
(red.) Poznajemy ludzi z niepełnosprawnością. Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji. Warszawa, s. 66-73
Paplińska M. (red.) (2008) Uczeń i student z dysfunkcją wzroku – nowe podejście, nowe możliwości.
Uniwersytet Warszawski, Warszawa
Sękowska Z. (1998), Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej, WSPS, Warszawa, rozdział: Rehabilitacja dzieci
niewidomych i słabowidzących. 131-156
Sękowska Z. (1998), Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej, WSPS, Warszawa, rozdział: Rehabilitacja dzieci
niewidomych i słabowidzących, s.98-103.
Walthes R. (2007), Tyflopedagogika. GWP, Gdańsk, rozdziały 4-6, s.76-150
Zaorska M. (red.) Komunikacja alternatywna osób głuchoniewidomych. Wydawnictwo edukacyjne Akapit,
Toruń 2008
LITERATURA
Benisz M. (1997). Poznawanie świata przez głuchoniewidome dzieci. Szkoła Specjalna 2 s. 78 Majewski
UZUPEŁNIAJĄCA
T. (1979). Zagadnienia rehabilitacyjne głuchoniewidomych. Warszawa: PZWL
John M., Baylis P. (1994). Włączający system edukacji. W: J. Bogucka, M. Kościelska (red.), Wychowanie i
nauczanie integracyjne. Materiały dla nauczycieli i rodziców. Warszawa: STO
Korewa M., Żebrowski J. (1996). Funkcjonowanie dzieci niedowidzących w podstawowych szkołach
masowych. W: J. Kuczyńska-Kwapisz (red.), Rehabilitacja niewidomych i słabowidzących. Tendencje
współczesne. Warszawa: CMPPP MEN
Więckowska E. (2005). Integracja a rewalidacja – współczesne formy kształcenia dzieci
niepełnosprawnych. W: Cz. Kosakowski, C. Rogowski (red.), Wielowymiarowość edukacji osób z
84
MODUŁY _PE_DZ
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
niepełnosprawnością. (s. 132- 143). Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Witczak J. (2000) Modele nauczania dzieci słabo widzących i niewidomych w USA. W: „Szkoła
Specjalna”, nr 2/3, s. 148 – 151
Obecność i aktywność na zajęciach; dopuszczalna jedna nieusprawiedliwiona nieobecność (2 godziny
zajęciowe), w przypadku nieobecności na dwóch ćwiczeniach (4 godziny zajęciowe) student powinien
zapoznać się z tematem omówionym na zajęciach i umówić się z prowadzącą na zaliczenie.
Zdany egzamin
85
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
2
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
ROK AKADEMICKI
Stacjonarne
PSYCHOPEDAGOGICZNE PODSTAWY
KOD PRZEDMIOTU
100-0E2POD
ROZWOJU OSÓB Z DYSFUNKCJA WZROKU
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
dr
mgr
Kornelia Czerwińska
tyflopedagogika
Wykład
15
Egzamin
3
SEMESTR
4
Ćwiczenia
15
Seminaria
ZAŁOŻENIA
CELE
Zapoznanie studentów z wybranymi problemami psychologicznymi osób z niepełnosprawnością wzrokową w określonych fazach
życia (od niemowlęctwa po adolescencję).
METODY DYDAKTYCZNE
wykład, dyskusja, prezentacje multimedialne, analiza przypadków, analiza nagrań video, ćwiczenia praktyczne, w tym warsztaty z
wykorzystaniem opasek i symulatorów osłabionego widzenia
TREŚCI PROGRAMOWE
1.
Funkcjonowanie osób z niepełnosprawnością wzrokową w odbiorze społecznym. Stereotypy, mity i uprzedzenia wobec
osób niewidomych i słabo widzących – przegląd badań. Wizerunek osób z dysfunkcją wzroku w mediach.
2. Rozwój procesów poznawczych u dzieci niewidomych, specyfika wpływu dysfunkcji wzroku na kształtowanie się i rozwój
pojęć naturalnych – wyniki badań, implikacje dla praktyki edukacyjnej. Poznawanie przez dzieci niewidome przedmiotów
i zjawisk niedostępnych obserwacji dotykowej – wyobrażenia surogatowe.
3. Psychologiczne konsekwencje utraty wzroku u osób w różnym wieku – wiek szkolny, adolescencja, dorosłość, późna
dorosłość. Etapy procesu adaptacji do sytuacji niepełnosprawności wzrokowej. Czynniki wpływające na proces
przystosowania się do niepełnosprawności.
4. Wpływ niepełnosprawności wzrokowej na realizację zadań rozwojowych przypadających na poszczególne fazy rozwoju –
niemowlęctwo, wiek przedszkolny, szkolny, dorastanie. Przegląd badań na temat różnych aspektów zdrowia psychicznego
dzieci i młodzieży z dysfunkcją wzroku oraz psychospołecznego funkcjonowania ich rodzin.
5. Percepcja wzrokowa u osób słabowidzących a percepcja dotykowa osób niewidomych – podobieństwa i różnice w
czytaniu wzrokowym i dotykowym.
6. Kształtowanie świadomości własnego ciała oraz rozwijanie pojęć związanych z orientacją w małej przestrzeni u dzieci z
dysfunkcją wzroku w wieku przedszkolnym wczesnoszkolnym, ćwiczenia warsztatowe.
7. Osoby głuchoniewidome; definicje i dane statystyczne, najczęstsze przyczyny głuchoślepoty, organizacje działające na
rzecz osób głuchoniewidomych, komunikacja alternatywna osób głuchoniewidomych (alfabet Lorma, metoda Tadoma
inne).
8. Pamięć ruchowa i pamięć wzrokowa, koordynacja wzrokowo - ruchowa dzieci słabowidzących w wieku przedszkolnym;
charakterystyka i sposoby wspierania ich rozwoju, ćwiczenia warsztatowe.
LITERATURA
Benisz M. (1997). Poznawanie świata przez głuchoniewidome dzieci. Szkoła Specjalna 2 s. 78
OBOWIAZKOWA
Czerwińska K. (2007). Stereotypy i uprzedzenia wobec osób niewidomych i słabo widzących – przegląd
badań. Wychowanie na co dzień, 7/8, 12-16.
Czerwińska K. (2007). Stereotypy i uprzedzenia wobec osób niewidomych i słabo widzących – przegląd
badań. Wychowanie na co dzień, 7/8, 12-16.
Czerwińska K. (2007). Zastosowanie wiedzy o umyśle w edukacji niewidomych. Niepełnosprawność i
Rehabilitacja, 2, 81-87.
Grelewska A. (2000). Indywidualna praca z dzieckiem niewidomym. Szkoła Specjalna 2/3 s. 129
Gruszczyk-Kolczyńska E., Czaplewska E. (1996). Orientacja przestrzenna: kompetencje dzieci, koncepcja
86
MODUŁY _PE_DZ
kształtowania orientacji przestrzennej. W: J. Kuczyńska-Kwapisz (red.), Rehabilitacja niewidomych i słabo
widzących. Tendencja współczesne. Warszawa: CMPP-P MEN
Krawczyńska-Reguła B., Pierzchała B. (2001) Zagadnienia nauczania początkowego dzieci z dysfunkcja
wzroku. W: S. Jakubowski (red.), Poradnik dydaktyczny dla nauczycieli realizujących podstawę programową
w zakresie szkoły podstawowej i gimnazjum z uczniami niewidomymi i słabo widzącymi. Warszawa: MEN s.
110-111
Książek M. (1996). Orientacja przestrzenna osób głuchoniewidomych. W: J. Kuczyńska-Kwapisz (red.),
Rehabilitacja niewidomych i słabo widzących. Tendencja współczesne. Warszawa: CMPP-P MEN
Kwapiszowie J., J. (1990). Orientacja przestrzenna i poruszanie się niewidomych oraz słabowidzących.
Warszawa: WSiP s. 14-22
Lamant A. (2003). Zastosowanie technik dotykowych w nauczaniu. W: Nowoczesne techniki kształcenia
dzieci niewidomych i słabo widzących. Poznań: Wydawnictwo eMPi2
Majewski T. (1979). Zagadnienia rehabilitacyjne głuchoniewidomych. Warszawa: PZWL
Paplińska M. (2005). Brajl w nowoczesnych technologiach – kierunki przemian w edukacji i komunikacji
niewidomych W: D. Gorajewska (red.), Społeczeństwo równych szans. Tendencje i kierunki zmian.
Warszawa: Stowarzyszenie przyjaciół integracji
Sikorska A. (2001). Orientacja przestrzenna i wychowanie fizyczne. W: S. Jakubowski (red.), Poradnik
dydaktyczny dla nauczycieli realizujących podstawę programową w zakresie szkoły podstawowej i
gimnazjum z uczniami niewidomymi i słabo widzącymi. Warszawa: MEN
Skrzetuska E. (1996). Wykorzystanie treningów niemowlęcia do nawiązania kontaktu z dzieckiem
głuchoniewidomym we wczesnym okresie jego rozwoju. W: J. Kuczyńska-Kwapisz (red.), Rehabilitacja
niewidomych i słabo widzących. Tendencja współczesne. Warszawa: CMPP-P MEN
Witczak-Nowotna J. (2009). Zabawy rozwijające pojęcia przestrzenne i określenia kierunków u dzieci
słabowidzących w wieku przedszkolnym. WWW.trakt.org.pl
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
Witczak-Nowotna J. (2009). Zabawy rozwijające świadomość własnego ciała i znajomość jego schematu
u dzieci słabowidzących w wieku przedszkolnym. WWW.trakt.org.pl
Zaorska M. (red.), (2008). Komunikacja alternatywna osób głuchoniewidomych. Toruń: Wydawnictwo
Edukacyjne „Akapit”
Bobkowicz-Lewartowska, L. (2008). Poczucie sensu życia jako wskaźnik psychicznego dobrostanu u osób z
zaburzeniami widzenia. W: U. Bartnikowska, Cz. Kosakowski, A. Krause (red.), Współczesne problemy
pedagogiki specjalnej. Dyskursy pedagogiki specjalnej nr 7. (s. 237-242). Olsztyn: Wydawnictwo UWM.
Jaworska-Biskup K. (2009). Wpływ rozumienia pojęć przez dzieci niewidome na nauczanie języków obcych.
Szkoła Specjalna, 1, 25-34.
Kowalewski L. (1999). Psychologiczna i społeczna sytuacja dzieci niepełnosprawnych. W: I. Obuchowska
(red.). Dziecko niepełnosprawne w rodzinie. (s. 55- 100). Warszawa: WSiP.
Łobacz E. (2006). Prezentacja osób niewidomych w prasie. Szkoła Specjalna, 4, s. 276-282.
Mikołajczak-Matyja N. (2006). Wiedza o obiektach i zjawiskach naturalnych w definicjach konstruowanych
przez niewidomych i widzących użytkowników języka. Szkoła Specjalna, 2, s.89-103.
Mikołajczak-Matyja N. (2008). Obiekty i zjawiska naturalne w skojarzeniach słownych osób niewidomych i
widzących. Szkoła Specjalna, 4, 243-255.
Muszalska, M. (2007). Wspomaganie rozwoju dzieci i nastolatków niewidzących i niedowidzących. W: A.
Brzezińska (red.), Zadania rodziny i szkoły: od samodzielności dziecka do efektywności pracownika. (s. 129135). Warszawa: Wydawnictwo SWPS „Academica”.
Orkan-Łęcka M. (2003). Mama, tata, dziecko czyli o tym, jak uczyć małe niewidome dziecko w warunkach
domowych. Warszawa: PZN – wybrane zagadnienia.
Ossowski R., Muszalska M. (2007). Uwarunkowania aktywności zawodowej osób niewidomych i
niedowidzących. Psychologiczna analiza problemu. W: A. Brzezińska, Z. Woźniak, K. Maj (red.). Osoby z
ograniczoną sprawnością na rynku pracy. (s. 149-176). Warszawa: Wydawnictwo SWPS „Academica”.
Przybylski S. (1995). „Sala Doświadczeń Świata” jako forma i metoda stymulacji wielozmysłowej dzieci
ze sprzężoną niepełnosprawnością. W: G. Walczak (red.), Problemy wczesnej rehabilitacji niewidomych i
słabowidzących dzieci. Warszawa: WSPS
Rakowska A. (2003). Język, komunikacja, niepełnosprawność. Wybrane zagadnienia. Kraków: Wydawnictwo
Naukowe AP. – podrozdział dotyczący niewidomych.
Sacks O. (2008). Antropolog na Marsie. Poznań: Zysk i Ska Wydawnictwo.
Sękowski, T. (2008). Osobowość i funkcjonowanie człowieka niewidomego. W: B. Marek, W. Otrębski, B.
Rodziewicz, T. Sękowski, M. Szubielska, M. Torój, A. Trojanowska-Bis (red.), Przez języki świata do pracy.
Nowe idee w rehabilitacji zawodowej osób niewidomych i słabo widzących. (s. 28-39). Lublin: Wydawnictwo
KUL.
Zaorska M. (1995). Wybrane zagadnienia diagnozowania i rehabilitacji głuchoniewidomych dzieci
87
MODUŁY _PE_DZ
poróżyczkowych w wieku przedszkolnym. W: G. Walczak (red.), Problemy wczesnej rehabilitacji
niewidomych i słabowidzących dzieci. Warszawa: WSPS
Zaorska M. (1999). Dziecko z zespołem wrodzonej różyczki. Szkoła Specjalna 3 s. 135
Żuraw H. (2008). Udział osób niepełnosprawnych w życiu społecznym. Warszawa: Wyd. Akad. „ŻAK”.
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU



obecność i aktywność na zajęciach ćwiczeniowych (dopuszczalna jedna nieobecność); w
przypadku absencji przekraczającej 2h zajęciowe student zobowiązany jest zapoznać się z
tematem omówionym na ćwiczeniach i zgłosić się na dyżur do prowadzącej zajęcia w celu
zaliczenia nieobecności.
zaliczenie pracy badawczej (zaliczenie bez oceny).
zdany egzamin.
88
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
Moduł - Tyflopedagogika
I
II
SEMESTR
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
Stacjonarne 3-letnie
NASTĘPSTWA FUNKCJONALNE SCHORZEŃ
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2NFZ
UKŁADU WZROKOWEGO
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkowego
specjalnościoweg
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
dr
Antonina Adamowicz-Hummel
dr
Małgorzata Walkiewicz-Krutak
Podstawowa obsługa komputera, internetu i poczty elektronicznej.
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
15
3
4
letni
Ćwiczenia
30
ROK AKADEMICKI
2009-2010
Seminaria
-
ZAŁOŻENIA
CELE
Zapoznanie uczestników zajęć z najczęściej spotykanymi przyczynami słabowzroczności i ich następstwami funkcjonalnymi, z rozwojem
widzenia i jego zaburzeniami oraz z założeniami i wybranymi metodami oceny i rehabilitacji wzroku.
METODY DYDAKTYCZNE
Wykład, demonstracja metod, materiałów i pomocy edukacyjnych, ćwiczenia symulacyjne, hospitacje.
TREŚCI PROGRAMOWE
1. Budowa i funkcjonowanie układu wzrokowego.
2. Przyczyny słabowzroczności – schorzenia i uszkodzenia układu wzrokowego.
3. Następstwa funkcjonalne schorzeń i uszkodzeń układu wzrokowego.
4. Interpretacja dokumentacji okulistycznej.
5. Założenia rehabilitacji wzroku, modele funkcjonowania wzrokowego.
6. Rozwój widzenia – kolejność pojawiania się funkcji wzrokowych i zachowań kierowanych
wzrokiem.
7. Wybrane zaburzenia w rozwoju funkcji wzrokowych.
8. Schorzenia widzenia występujące u dzieci - diagnostyka i leczenie, następstwa dla funkcjonowania
wzrokowego, poznawczego i motorycznego dzieci.
9. Wybrane elementy funkcjonalnej oceny widzenia dzieci.
10. Wybrane elementy usprawniania widzenia dzieci słabowidzących, w tym dzieci z niesprawnością
złożoną.
LITERATURA
Adamowicz-Hummel, A. (2001) Posługiwanie się wzrokiem przez dzieci słabowiOBOWIAZKOWA
widzące. W: Poradnik dydaktyczny dla nauczycieli realizujących podstawę
programową w zakresie szkoły podstawowej i gimnazjum z uczniami niewidomymi i słabo widzącymi. MEN, Warszawa.
Adamowicz-Hummel, A. (1988) Na czym polega ocena funkcjonalna? Warszawa
(maszynopis).
Anatomia układu wzrokowego. (2006) W: Model INSITE. Model wczesnej
Interwencji przeprowadzanej w domu. Program dla dzieci od 0 do 6 lat z niepełnosprawnościami sensorycznymi i dodatkowymi uszkodzeniami. Rozdział
‘Wzrok’. SKI*HI Institute, Logan, Utah, 1989; Towarzystwo Opieki nad
Ociemniałymi w Laskach.
Corn, A. (1989) Ćwiczenie posługiwania się wzrokiem przez dzieci i dorosłych z uszkodzeniem wzroku. RE:view,
Vol.XXI, No 1. Tłumaczenie A. Hamziuk
(maszynopis).
Geruschat, D.R. (1987) Funkcjonalne następstwa najczęściej spotykanych schorzeń
i uszkodzeń układu wzrokowego. W: Interdisciplinary Approach to Low Vision
Rehabilitation. Chicago 1980. Tłum. PZN, Warszawa (maszynopis).
89
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Jak funkcjonuje układ wzrokowy. (2006) W: Model INSITE. Model wczesnej
Interwencji przeprowadzanej w domu. Program dla dzieci od 0 do 6 lat z niepełnosprawnościami sensorycznymi i dodatkowymi uszkodzeniami. Rozdział
‘Wzrok’. SKI*HI Institute, Logan, Utah, 1989; Towarzystwo Opieki nad
Walkiewicz, M. (2002). Funkcjonalna ocena wzroku i proces wspomagania
rozwoju widzenia u dzieci słabo widzących. Warszawa, APS.
Walkiewicz – Krutak, M. (2008). Usprawnianie widzenia małych dzieci
słabowidzących. W: Szkoła Specjalna nr 1/2008, Warszawa, APS.
Adamowicz-Hummel, A. (2007) Rehabilitacja osób słabo widzących w Polsce.
Wystąpienie na konferencji lekarzy okulistów i terapeutów widzenia, OSW dla
Dzieci Słabowidzących, Łódź.
Białoskórska, J. – Diagnoza i usprawnianie funkcjonowania wzrokowego w
pierwszym roku życia dziecka. W: Rewalidacja nr 1, Centrum Metodyczne
Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej MEN, Warszawa 1997.
Główne schorzenia i uszkodzenia narządu wzroku oraz ich wpływ na praktyczne
Wykorzystanie zdolności widzenia. (1997) Rozdział III w: Materiały źródłowe na
temat słabowidzących. W: Program rozwijania umiejętności posługiwania się
wzrokiem. N.C.Barraga i J.E.Morris. WSPS, Warszawa.
Świadomość funkcjonalnych następstw schorzenia lub uszkodzenia wzroku. (1994)
W: Poza zasięgiem ręki. Rozwijanie widzenia do dali. (BAR) Smith. A.J.,
O’Donnell, L.M. Zeszyty Tyflologiczne nr 13, PZN, Warszawa.
Walczak, G. - Stymulacja umiejętności widzenia słabo widzących dzieci w wieku 0-3
roku życia. Poradnik. WSiP, Warszawa 1998.
Obecność i aktywność na zajęciach
Zaliczenie zadań
Zdanie testu końcowego.
90
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Moduł: Tyflopedagogika
3-letnie
III
SEMESTR
6
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
TECHNIKI PORUSZANIA SIĘ OSÓB
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3TPN
NIEWIDOMYCH Z PRZEWODNIKIEM
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
dr
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
Ćwiczenia
30 h
Seminaria
ZAŁOŻENIA
CELE
Poznanie technik poruszania się osób niewidomych z przewodnikiem oraz specyfiki poruszania się osób z uszkodzeniem wzroku
przy pomocy innych technik.
METODY DYDAKTYCZNE
Wykład, ćwiczenia symulacyjne, projekcje filmów edukacyjnych.
TREŚCI PROGRAMOWE
1. Poznanie technik i umiejętności poruszania się z przewodnikiem (nauczanie osoby niewidomej, słabowidzącej jak i osób z jej
otoczenia): właściwy chwyt i ustawianie się w stosunku do przewodnika, technika pokonywania wąskich przejść, techniki zmiany
stron, techniki wykonywania zwrotów, techniki przechodzenia przez drzwi, techniki poruszania się po schodach, podchodzenie do
krzesła, siadanie oraz sposoby przyjmowania i odmawiania pomocy.
2. Rozwijanie podstawowych umiejętności z zakresu orientowania się w przestrzeni: posługiwanie się technikami ochronnymi,
sposoby systematycznego poznawania nowego otoczenia, technika trailingu (wodzenia ręką wzdłuż ściany), techniki bezpiecznego
lokalizowania przedmiotów na różnych powierzchniach, sposoby ustawiania się równoległego i prostopadłego do różnych
powierzchni odniesienia oraz wykorzystywanie zmysłów w celu określenia pozycji w przestrzeni.
3. Wstępne umiejętności związane z poruszaniem się przy pomocy długiej laski: budowa, rodzaje i funkcje długiej laski, podstawowe
zasady efektywnego korzystania z długiej laski, zagadnienia związane z rozwijaniem orientacji w przestrzeni.
4. Podstawowe zagadnienia związane z poruszaniem się osób słabowidzących (m.in. uwarunkowania percepcji wzrokowej podczas
poruszania się w różnych warunkach i w różnych otoczeniach).
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
Kwapisz J. i J. (1990). Orientacja przestrzenna i poruszanie się niewidomych
oraz słabowidzących. Warszawa, WSiP.
Walkiewicz – Krutak, M. (2008). Jak pomóc dziecku niewidomemu w
poruszaniu się? W: Paplińska M. (red) – Edukacja równych szans. Uczeń i
student z dysfunkcją wzroku – nowe podejście, nowe możliwości.
Uniwersytet Warszawski
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
Walkiewicz – Krutak Małgorzata (2008). Rozwijanie umiejętności z zakresu
orientacji przestrzennej i poruszania się u niewidomych niemowląt i dzieci
w wieku poniemowlęcym – maszynopis artykułu.
91
MODUŁY _PE_DZ
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
obecność i aktywność na zajęciach
zaliczenie testu końcowego
92
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
Tyflopedagogika
(3l) stacjonarne I stopnia
II,III
SEMESTR
METODYKA
NAUCZANIA
BRAJLOWSKICH 1-2
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
ogólnego
podstawoweg
o
STATUS PRZEDMIOTU
Tytuł
naukowy
(stopień)
mgr
4-6
TECHNIK
ROK AKADEMICKI
KOD PRZEDMIOTU
Przedmioty
kształcenia
kierunkoweg
o
Imię i nazwisko
2009/2010
100S-0E3MTB1/2
Przedmioty
kształcenia
specjalnościoweg
o
x
Instytut
Emilia Śmiechowska-Petrovskij
Przedmioty
fakultatywne
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
Ćwiczenia
60
Seminaria
3
ZAŁOŻENIA
CELE
Student zna etapy rozwoju i rodzaje pisma dotykowego dla niewidomych i narzędzia do pisania. Zna programy do nauki brajla dla
dzieci i dorosłych. Potrafi przeczytać teksty zapisane w brajlu integralnym oraz skrótowym. Zapisuje teksty w brajlu integralnym,
skrótowym na tabliczce brajlowskiej i maszynie brajlowskiej. Student potrafi zapisać w brajlu podstawowe działania matematyczne i
reakcje chemiczne (zna podstawy brajlowskiej notacji matematycznej i chemicznej). Zna najnowsze technologie zapisu i
przetwarzania tekstów brajlowskich (brajl czarnodrukowy, oprogramowanie brajlowskie, drukarki i linijki brajlowskie).
METODY DYDAKTYCZNE
Metody praktycznego działania.
TREŚCI PROGRAMOWE
Historia pisma dotykowego i narzędzi do jego zapisu. Wprowadzenie do Systemu Braille’a. Programy przygotowujące do nauki
brajla. Sposoby zapisu brajlowskiego: pismo integralne, Polskie Ortograficzne Skróty Brajlowskie I i II stopnia, podstawy brajla 8punktowego. Nauka alfabetu Braille’a. Nauka czytania i pisania w brajlu (integrał). Zasady zapisu poezji, dat, godzin, numerów
telefonów, adresów e-mail. Nauka pisania w brajlu za pomocą tabliczki brajlowskiej i maszyny brajlowskiej. Nauka zapisu działań
matematycznych i reakcji chemicznych (podstawy notacji matematycznej). Omówienie najnowszych technologii zapisu i
przetwarzania tekstów brajlowskich (brajl czarnodrukowy, oprogramowanie brajlowskie, drukarki i linijki brajlowskie).
LITERATURA
1. Paplińska M., System Louisa Braille'a - nie tylko dla niewidomych, w: Pedagogika specjalna - kontynuacja
OBOWIAZKOWA
tradycji dla przyszłości, Zabłocki J.K., Gorajewska D. (red.), Wydawnictwo APS, Warszawa 2004.
2. Kuczyńska - Kwapisz J., Kwapisz J., Rehabilitacja osób niewidomych i słabowidzących, Seria: Biblioteczka
pracownika socjalnego, Interart, Warszawa 1996.
3. Józefowicz T, Saloni Z., System Polskich Ortograficznych Skrótów Brajlowskich, PZN, Warszawa 1991.
4. Mangold S., Rozwojowy program percepcji dotykowej i rozpoznawania liter brajlowskich. Podręcznik dla
nauczyciela, Wyd. ZG PZN, Warszawa, 2000.
5. Brajlowska notacja matematyczna, fizyczna i chemiczna, Świerczek J. (red.), Kraków 2002.
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
1. Paplińska M., Wprowadzanie pisma Braille'a - brytyjskie i polskie podejście w nauczaniu niewidomych dzieci,
„Człowiek-Niepełnosprawność-Społeczeństwo”, nr 5, Warszawa 2007.
2. Paplińska M., Brajl w nowoczesnych technologiach - kierunki przemian w edukacji i komunikacji
niewidomych, w: Społeczeństwo równych szans. Tendencje i kierunki zmian, Gorajewska D. (red.),
Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji, Warszawa 2009.
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Obecność na zajęciach, wykonywanie zadanych prac, kolokwia śródroczne.
93
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Tyflopedagogika
III
SEMESTR
5
ROK AKADEMICKI
2009/2010
METODYKA
NAUCZANIA KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3MNI
INTEGRACYJNEGO DZIECI Z DYSFUNKCJA
WZROKU
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
x
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
dr
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
Ćwiczenia
15
Seminaria
1
ZAŁOŻENIA
CELE
zapoznanie studentów z integracyjnymi formami nauczania i wychowania osób w Polsce, ze szczególnym zwróceniem
uwagi na specyficzne potrzeby ucznia z dysfunkcją wzroku
METODY DYDAKTYCZNE
ćwiczenia, warsztaty
TREŚCI PROGRAMOWE
Podstawy prawne integracyjnych form nauczania i wychowania w Polsce.
Sposoby realizacji podstaw programowych w klasach integracyjnych 1-3. Specyficzne potrzeby uczniów niewidomych
i słabo widzących w klasie integracyjnej a sposób prowadzenia zajęć.
Metody aktywizujące w nauczaniu integracyjnym (Pedagogika zabawy, Metoda Dobrego Startu itp.)
Rola nauczyciela w nauczaniu zintegrowanym – kompetencje nauczyciela wspomagającego i prowadzącego w klasie
integracyjnej, modele współpracy pomiędzy nimi.
Modele nauczania integracyjnego w wybranych krajach.
LITERATURA
1. Bogucka J., Koscielska M. (opr.): Wychowanie i nauczanie integracyjne. Nowe
OBOWIAZKOWA
doświadczenia. CMPP-P MEN Warszawa 1998;
2. Flis R.: Praca w klasie integracyjnej. Materiały pomocnicze dla nauczycieli klas 1-3
szkoły podstawowej. Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005;
3. Jakubowski S. (red.)Uczeń niewidomy i słabo widzący w ogólnodostępnej szkole
średniej. Poradnik dla nauczycieli szkół ogólnodostępnych. MEN, Warszawa 2005.
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
1.
2.
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
1 Popławska J., Sierpińska B.: Zacznijmy razem. Dzieci specjalnej troski w szkole
podstawowej. Poradnik dla nauczycieli szkół integracyjnych. WSiP warszawa 2001;
Marek B.: Wspieranie niewidomego dziecka w szkole ogólnodostępnej: wyzwanie
nie tylko dla tyflopedagoga. W: Palak Z.: Pedagogika specjalna w zreformowanym
ustroju edukacyjnym. Wyd. UMCS, lublin 2001.
Obecność na zajęciach, wykonywanie zadanych prac, kolokwia śródroczne.
94
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Pierwszy
Trzeci
SEMESTR
5
ROK AKADEMICKI
2009/2010
Stacjonarne pierwszego stopnia
REWALIDACJA
INDYWIDUALNA KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3RIN
NIEWIDOMYCH I SŁABO WIDZĄCYCH
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
Dr
Tyflopedagogika
Następstwa funkcjonalne schorzeń układu wzrokowego
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
15
ZO
1
Ćwiczenia
Seminaria
ZAŁOŻENIA
CELE
Zapoznanie studentów z metodami, formami i środkami stosowanymi w rewalidacji indywidualnej niewidomych i słabo widzących
dzieci.
METODY DYDAKTYCZNE
Wykład, dyskusja, ćwiczenia symulacyjne, także z użyciem opasek i symulatorów osłabionego widzenia, burza mózgów, zabawy
ruchowe, analiza dokumentacji.
TREŚCI PROGRAMOWE
Cele i zadania, zasady planowania i prowadzenia zajęć z rewalidacji indywidualnej.
Diagnoza i terapia pedagogiczna dziecka z uszkodzonym wzrokiem; orientacja w schemacie swojego ciała, stosowanie określeń
dotyczących kierunków w przestrzeni, ćwiczenie sprawności manualnej, usprawnianie percepcji dotykowej, usprawnianie pamięci
wzrokowej, pamięci ruchowej i koordynacji wzrokowo-ruchowej.
Przyczyny trudności w uczeniu się dzieci z niepełnosprawnością wzrokową: dysleksja (dysgrafia, dyskalkulia), zaburzenia
lateralizacji oraz orientacji w małej i dużej przestrzeni.
Charakterystyka trudności w czytaniu i pisaniu dzieci słabo widzących i niewidomych.
Gry i zabawy w terapii pedagogicznej dzieci z uszkodzonym wzrokiem.
LITERATURA
Czajkowska I., Herda K. (1996), Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne w szkole. WSiP, Warszawa
OBOWIAZKOWA
Gruszczyk-Kolczyńska E. (2004), Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki. Przyczyny,
diagnoza, zajęcia korekcyjno-wyrównawcze. Warszawa: WSiP SA
Gruszczyk-Kolczyńska E., Czaplewska E. (1996), Orientacja przestrzenna: kompetencje dzieci, koncepcja
kształtowania orientacji przestrzennej. W: Kuczyńska-Kwapisz J. (red.) Rehabilitacja niewidomych i
słabowidzących. Tendencje współczesne. CPP-P MEN, Warszawa
Grzyb E. (1998) Terapia pedagogiczna – ćwiczenia korekcyjno-kompensacyjne. W: Grzyb E., Łośko E.,
Połomska M., Urbańska H. (red.) Poradnik dla nauczycieli i rodziców dzieci z dysfunkcją wzroku, OSW dla
Dzieci Niewidomych i Słabowidzących, Kraków, s. 79-111.
Kostka-Szymańska M., Krasowicz-Kupis G. (2007) DYSLEKSJA. Problem znany czy nieznany? Wydaw. Uniw.
Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin
Kwapiszowie J., J. (1990). Orientacja przestrzenna i poruszanie się niewidomych oraz słabowidzących.
Warszawa: WSiP s. 14-22
Maloney P.L. (1981). Poradnik dla rodziców dzieci niewidomych w wieku przedszkolnym. Wyd. Charles C
Thomas Publisher.
Paplińska M. (2007) Adaptacja zadań testowych dla niewidomych uczniów. W: Żółkowska T. (red.)
Pedagogika Specjalna koncepcje i rzeczywistość, Szczecin
Sawa B. (1999), Jeżeli dziecko źle czyta i pisze. - Wyd.6 , WSiP, Warszawa
Sikorska A. (2001). Orientacja przestrzenna i wychowanie fizyczne. W: S. Jakubowski (red.), Poradnik
dydaktyczny dla nauczycieli realizujących podstawę programową w zakresie szkoły podstawowej i
gimnazjum z uczniami niewidomymi i słabo widzącymi. Warszawa: MEN
Skrzetuska E., Walczak G. (1981), Rewalidacja indywidualna w klasach I-III szkół dla dzieci niewidomych i
niedowidzących. W: Sękowska Z. Tyflopedagogika
Tomkiewicz-Bętkowska A. Krztoń A. (2007), ABC pedagoga specjalnego. Poradnik dla nauczycieli ze
95
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
specjalnym przygotowaniem pedagogicznym pracujących z dziećmi niepełnosprawnymi, dla studentów
kierunków pedagogicznych oraz dla osób zainteresowanych kształceniem integracyjnym. Oficyna Wydawnicza
Impuls
Witczak -Nowotna J., Paplińska M. (2003), Kwestionariusz - nowe źródło wiedzy o umiejętnościach związanych
z czytaniem pisma L. Braille'a. W: Międzynarodowa konferencja: Nowoczesne techniki kształcenia dzieci
niewidomych i słabo widzących. Owińska 25-26.04.2003. Wydawnictwo eMPi2 Poznań.
Witczak-Nowotna J. (2009). Zabawy rozwijające pojęcia przestrzenne i określenia kierunków u dzieci
słabowidzących w wieku przedszkolnym. WWW.trakt.org.pl
Witczak-Nowotna J. (2009). Zabawy rozwijające świadomość własnego ciała i znajomość jego schematu u
dzieci słabowidzących w wieku przedszkolnym. WWW.trakt.org.pl
Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E. (1997), Dziecięca matematyka. Książka dla rodziców i nauczycieli,
Warszawa, WSiP
Paplińska M. (2004), Rozwój percepcji i poznania dotykowego u niewidomych dzieci (w): Walczak G. (red.)
Wspomaganie rozwoju małych dzieci z uszkodzonym wzrokiem. APS, Warszawa
Jarosz E. (2005), Wybrane obszary diagnozowania pedagogicznego. Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice
Kaja B. (2001), ZARYS terapii dziecka. Metody psychologicznej i pedagogicznej pomocy wspomagającej
rozwój dziecka. Wydaw. Akademii Bydgoskiej im. K. Wielkiego,
Palak Z. (2000), Uczniowie niewidomi i słabowidzący w szkołach ogólnodostępnych. UMCS, Lublin
Flis R. (2005), Praca w klasie integracyjnej. Materiały pomocnicze dla nauczycieli klas I-III szkoły
podstawowej.: Oficyna Wydaw. Impuls, Kraków
Frostig Marianne, David Horne; tłum. Jerzy Siuta (1989), Wzory i obrazki; Program rozwijający percepcję
wzrokową. (Poziom podstawowy, średni i wyższy). Podręczniki i Zeszyty ćwiczeń Polskie Towarzystwo
Psychologiczne, Warszawa
Mangold S. S. (2000), MANGOLD - Rozwojowy Program Percepcji Dotykowej i Rozpoznawania Liter
Brajlowskich, PZN Warszawa.
Obecność i aktywność na zajęciach; dopuszczalna jedna nieusprawiedliwiona nieobecność (2 godziny
zajęciowe), w przypadku nieobecności na dwóch ćwiczeniach (4 godziny zajęciowe) student powinien
zapoznać się z tematem omówionym na zajęciach i umówić się z prowadzącą na zaliczenie.
Przygotowanie i zaliczenie scanariuszy zajęć rewalidacyjnych
Zaliczone kolokwium
96
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
pierwszy
3
SEMESTR
5
METODYKA
NAUCZANIA
SŁABOWIDZĄCYCH
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
ogólnego
podstawoweg
o
Tytuł
naukowy
(stopień)
mgr
-
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
ROK AKADEMICKI
Stacjonarne
DZIECI KOD PRZEDMIOTU
Przedmioty
kształcenia
kierunkoweg
o
Imię i nazwisko
Ćwiczenia
45
2009/2010
100S-OE3MND
Przedmioty
kształcenia
specjalnościoweg
o
X
Instytut
Przedmioty
fakultatywne
Seminaria
ZO
ZAŁOŻENIA
CELE
Zapoznanie studentów z treściami, metodami i zasadami pracy z dziećmi słabowidzącymi w zakresie nauczania zintegrowanego;
metodyczne i merytoryczne przygotowanie do prowadzenia zajęć edukacyjnych z uczniami słabowidzącymi podczas praktyki
pedagogicznej i w przyszłej pracy zawodowej.
METODY DYDAKTYCZNE
TREŚCI PROGRAMOWE
1.
Medyczne i funkcjonalne definicje słabowzroczności - określenie, czym jest „słabowzroczność” na potrzeby pedagogiki
wczesnoszkolnej. Negatywne konsekwencje dysfunkcji wzroku i ich wpływ na funkcjonowanie ucznia w klasach 1-3 analiza problemów uczniów podczas realizacji wybranych treści programowych. Zasady, metody i formy organizacji
procesu dydaktycznego w klasach 1-3 dla uczniów słabowidzących – struktura scenariusza zajęć zintegrowanych. Cele
rewalidacyjne w nauczaniu zintegrowanym uczniów z dysfunkcją wzroku.
2. Najczęstsze problemy uczniów słabowidzących podczas nauki czytania oraz strategie radzenia sobie z tymi trudnościami.
Analiza ogólnodostępnych podręczników i pomocy dydaktycznych pod względem ich dostępności dla ucznia z osłabionym
widzeniem. Podstawowe zasady adaptacji podręczników dla słabowidzących przyjęte przez MEN. Najczęstsze problemy
uczniów słabowidzących podczas nauki pisania oraz strategie radzenia sobie z tymi trudnościami. Metodyczny tok
wprowadzenia litery w 1 klasie – zaplanowanie zajęć, przygotowanie zaadaptowanych do możliwości wzrokowych
uczniów pomocy dydaktycznych.
3. Podstawowe zasady organizacji zajęć ruchowych dla uczniów słabowidzących, elementy specjalne w metodyce nauczania
wf w klasach z uczniami z dysfunkcją wzroku.
4. Wybrane strategie organizacji zajęć zintegrowanych dla uczniów z dysfunkcją wzroku. Środki nauczania w edukacji
wczesnoszkolnej; dobieranie i wykonywanie właściwych środków do realizacji określonych treści programowych.
Wybrane zagadnienia realizacji treści matematycznych i społeczno- przyrodniczych w edukacji zintegrowanej uczniów
słabowidzących.
5. Adaptacja stanowiska pracy i przestrzeni w klasie do potrzeb i możliwości wzrokowych uczniów w warunkach szkoły
specjalnej, integracyjnej i ogólnodostępnej – najczęstsze trudności uczniów wynikające z następstw funkcjonalnych
schorzeń i uszkodzeń układu wzrokowego. Problemy psychospołeczne i dydaktyczne w pracy z uczniem
niepełnosprawnym wzrokowo w warunkach integracji. Specyficzne potrzeby uczniów słabowidzących w klasie
integracyjnej a sposób prowadzenia zajęć.
6. Wykorzystanie metody ośrodków pracy w pracy z uczniami niepełnosprawnymi wzrokowo – założenia metodyczne, wady
i zalety.
LITERATURA
Czerwińska K. (2008) (red.), Adaptacja pomocy w nauce języków obcych osób niewidomych i słabo widzących.
OBOWIAZKOWA
Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Czerwińska K. (2007). Adaptacja materiałów do nauki czytania i pisania dla dzieci słabo widzących.
Wychowanie na co dzień, 9, 16-21.
Jacent-Styczyńska J. (2008). Uwagi dotyczące adaptacji graficznej podręczników na potrzeby uczniów
słabowidzących. W: M. Paplińska (red.), Edukacja równych szans. Uczeń i student z dysfunkcją wzroku – nowe
podejście, nowe możliwości. (s. 33-36). Warszawa: UW.
97
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Jakubowski S. (red.) (2001). Poradnik dydaktyczny dla nauczycieli realizujących podstawę programową w
zakresie szkoły podstawowej i gimnazjum z uczniami niewidomymi i słabo widzącymi, Warszawa: MEN –
wybrane zagadnienia.
Kończyk D. (2008). Zasady adaptacji materiałów dydaktycznych do potrzeb osób słabo widzących. Warszawa:
Wydawnictwo UW.
Błaziak M., Kałkus A. (2002). Warunki optymalnego funkcjonowania ucznia z dysfunkcją wzroku w klasie
integracyjnej, Szkoła Specjalna, 5, 290-295.
Czerwińska K. (2008). Wybrane problemy pracy z uczniem z niepełnosprawnością wzrokową w klasie
integracyjnej. W: M. Dycht, L. Marszałek (red.), Wobec „odmienności…?” Pedagogiczne konotacje. (s. 163-175).
Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.
Klus-Stańska D., Nowicka M. (2005). Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej. Warszawa: WSiP – rozdział 7 i
8 (s. 181-218).
Kosińska A., Polak A., Żiżka D. (1999). Uczę metodą ośrodków pracy. Materiały pomocnicze dla nauczyciela.
Warszawa: WSiP.
Krawczyk A. (2008). Zwolnienia z zajęć wychowania fizycznego dzieci i młodzieży słabowidzącej-pomocne
czy szkodliwe działanie dorosłych? W: M. Paplińska (red.), Edukacja równych szans. Uczeń i student z
dysfunkcją wzroku – nowe podejście, nowe możliwości. (s. 33-36). Warszawa: UW.
Kuczyńska-Kwapisz J., Witczak-Nowotna J. (2005). Internet jako element strategii współpracy z nauczycielami
w ramach badań nad czynnikami istotnymi w nabywaniu wybranych podstawowych umiejętności szkolnych
przez słabo widzące dzieci, uczące się w pierwszych klasach w ogólnodostępnych szkołach podstawowych, W: B.
Siemieniecki (red.), Komputer w pedagogice specjalnej. (s. 38-76). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Niemierko B. (2007). Kształcenie szkolne. Podręcznik skutecznej dydaktyki. Warszawa: Wydawnictwa
Akademickie i Profesjonalne.
Skrzetuska E. (2005). Przyswajanie pisma przez uczniów ze słabym widzeniem w klasach 1-3. Lublin:
Wydawnictwo UMCS.
Skrzetuska E. (1999). Specyfika rozwoju pisma dzieci niedowidzących. Przygotowanie dzieci do nauki pisania.
W: J. Pilecki, M. Kozłowski (red.), Rehabilitacja oraz edukacja dzieci i młodzieży z dysfunkcjami narządu
wzroku. (s. 127-135). Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne.
Tokarz E.(2003). Jak pracuję z dzieckiem słabo widzącym? Nowa Szkoła, 4, 34-37.
Umławska W. (2008). Wady postawy ciała u dzieci ze schorzeniami narządu wzroku. Niepełnosprawność i

obecność i aktywność na zajęciach (dopuszczalne dwie nieobecności); w przypadku absencji
przekraczającej 6h zajęciowych student zobowiązany jest zapoznać się z tematem omówionym na
ćwiczeniach i zgłosić się na dyżur do prowadzącej zajęcia w celu zaliczenia nieobecności.
 zaliczenie scenariuszy zajęć zintegrowanych (zaliczenie bez oceny).

zaliczenie pisemnego kolokwium obejmującego zagadnienia teoretyczne i praktyczne omówione
na zajęciach oraz podaną literaturę.
98
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Tyflopedagogika
pierwszy
3
SEMESTR
5
METODYKA
NAUCZANIA
NIEWIDOMYCH
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
ogólnego
podstawoweg
o
Tytuł
naukowy
(stopień)
mgr
ROK AKADEMICKI
Stacjonarne
DZIECI KOD PRZEDMIOTU
Przedmioty
kształcenia
kierunkoweg
o
Imię i nazwisko
100S-OE3MNN
Przedmioty
kształcenia
specjalnościoweg
o
X
Instytut
Przedmioty
fakultatywne
Zaliczenie przedmiotu „Metodyka nauczania dzieci słabowidzących”
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
Ćwiczenia
60
2009/2010
Seminaria
ZO
4
ZAŁOŻENIA
CELE
Zapoznanie studentów z treściami, metodami i zasadami pracy z dziećmi niewidomymi w zakresie nauczania zintegrowanego;
metodyczne i merytoryczne przygotowanie do prowadzenia zajęć edukacyjnych z uczniami niewidomymi podczas praktyki
pedagogicznej i w przyszłej pracy zawodowej.
METODY DYDAKTYCZNE
TREŚCI PROGRAMOWE
Przygotowanie dziecka niewidomego do nauki czytania i pisania brajlem - ćwiczenia stymulujące rozwój percepcji
dotykowej, usprawniające orientację w schemacie ciała i w małej przestrzeni; wykorzystanie Rozwojowego programu
percepcji dotykowej i rozpoznawania liter brajlowskich Sally Mangold na wstępnym etapie nauki czytania; sposoby
radzenia sobie z problemem tzw. ciężkiej ręki. Metodyczny tok wprowadzania liter brajlowskich, sposoby przygotowania
materiałów czytelniczych przeznaczonych dla dzieci niewidomych na różnych etapach edukacji.
2.
Cele i metody nauczania dzieci niewidomych rysowania i czytania rysunku wypukłego - podstawowe wskazania
metodyczne; praktyczne ćwiczenia samodzielnego przygotowywania przez studentów rysunków wypukłych (warsztaty);
techniki wdrażania uczniów niewidomych w klasach 1-3 do odczytywania i samodzielnego sporządzania planów i map.
Sposoby adaptacji podręczników, książek pomocniczych, kart pracy i środków dydaktycznych uwzględniające specyficzne
potrzeby ucznia niewidomego.
3.
Wybrane strategie organizacji zajęć zintegrowanych dla uczniów z dysfunkcją wzroku. Środki nauczania w edukacji
wczesnoszkolnej; dobieranie i wykonywanie właściwych środków do realizacji określonych treści programowych.
Wybrane zagadnienia realizacji treści matematycznych i społeczno-przyrodniczych w edukacji zintegrowanej uczniów
niewidomych – zasady posługiwania się kubarytmami, problemy w realizacji zagadnień z zakresu geometrii.
4.
Zasady organizacji i przeprowadzania doświadczeń i eksperymentów w klasach z uczniami z niepełnosprawnością
wzrokową.
5.
Problemy psychospołeczne i dydaktyczne w pracy z uczniem niepełnosprawnym wzrokowo w warunkach integracji.
Specyficzne potrzeby uczniów niewidomych w klasie integracyjnej a sposób prowadzenia zajęć.
LITERATURA
Czerwińska K. (red.), (2008). Adaptacja pomocy w nauce języków obcych osób niewidomych i słabo widzących.
OBOWIAZKOWA
Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Chojecka A., Magner M., Szwedowska E., Więckowska E. (2008). Nauczanie niewidomych dzieci rysunku.
Przewodnik dla nauczyciela. Laski: Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi.
Jakubowski S. (red.) (2001). Poradnik dydaktyczny dla nauczycieli realizujących podstawę programową w
zakresie szkoły podstawowej i gimnazjum z uczniami niewidomymi i słabo widzącymi. Warszawa: MEN.
Kozak-Czyżewska E., Kazanowska B. (2002). Kształtowanie podstawowych pojęć geometrycznych w
nauczaniu dzieci niewidomych. W: A. Pielecki (red.), Problemy pedagogiki specjalnej w okresie przemian
społecznych. Lublin: Wyd. UMCS.
LITERATURA
Czerwińska K. (2007). Adaptacja pomocy tyfloglottodydaktycznych w szkołach integracyjnych. Szkoła
UZUPEŁNIAJĄCA
Specjalna, 3, 163-174.
Czerwińska K. (2008). Eksperyment nauczający w pracy z dzieckiem niewidomym. Niepełnosprawność i
1.
99
MODUŁY _PE_DZ
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Flis R. (2005). Praca w klasie integracyjnej. Materiały pomocnicze dla nauczycieli klas I-III szkoły podstawowej.
Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls” – wybrane zagadnienia.
Jaworska-Biskup K. (2009). Wpływ rozumienia pojęć przez dzieci niewidome na nauczanie języków obcych.
Szkoła Specjalna, 1, 25-34.
Kennedy J.M. (1997). Jak rysują niewidomi, Świat Nauki, nr 3.
Piskorska A., Krzeszowski T., Marek B. (2008). Uczeń z dysfunkcją wzroku na lekcji angielskiego. Wskazówki
metodyczne dla nauczycieli. Warszawa: UW – część 3, wybrane podrozdziały.
Więckowska E. (2005). Integracja a rewalidacja – współczesne formy kształcenia dzieci niepełnosprawnych.
W: Cz. Kosakowski, C. Rogowski (red.), Wielowymiarowość edukacji osób z niepełnosprawnością. (s. 132- 143).
Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Więckowska Z. (2008). Tyflografika – zarys problematyki. W: M. Czerwińska, T. Dederko (red.), Niewidomi w
świecie książek i bibliotek. Wybrane zagadnienia. (s. 84-91). Warszawa: PZN, Biblioteka Centralna.

obecność i aktywność na zajęciach (dopuszczalne dwie nieobecności); w przypadku absencji
przekraczającej 8h zajęciowych student zobowiązany jest zapoznać się z tematem omówionym na
ćwiczeniach i zgłosić się na dyżur do prowadzącej zajęcia w celu zaliczenia nieobecności.
 zaliczenie scenariuszy zajęć zintegrowanych (zaliczenie bez oceny).

zaliczenie pisemnego kolokwium obejmującego zagadnienia teoretyczne i praktyczne omówione
na zajęciach oraz podaną literaturę.
100
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
I
III
SEMESTR
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE OSÓB Z
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3KWO
USZKODZENIEM WZROKU
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkowego
specjalnościoweg
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
mgr
Paweł Wdówik
STATUS PRZEDMIOTU
4
ROK AKADEMICKI
Następstwa funkcjonalne schorzeń układu wzrokowego.
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
Ćwiczenia
30
2009-2010
Seminaria
-
2
ZAŁOŻENIA
CELE
Zaznajomienie uczestników z metodami rozwijania umiejętności posługiwania się wzrokiem z uzyciem
pomocy optycznych, komputera oraz z pomocami oraz z technikami adaptacji otoczenia do możliwości
i potrzeb wzrokowych osób słabowidzących.
METODY DYDAKTYCZNE
demonstracja materiałów i pomocy rehabilitacyjnych, ćwiczenia symulacyjne, warsztaty
TREŚCI PROGRAMOWE
Techniki adaptacji otoczenia fizycznego i materiałów do potrzeb osób słabowidzących.
Pomoce optyczne i optyczno-elektroniczne wspomagające wykorzystanie wzroku u osób słabowidzących (lupy, lunety, okulary lupowe, okulary lunetowe i lornetkowe, powiększalniki
telewizyjne, lupy elektroniczne, oprogramowanie powiększające obraz na ekranie komputera).
Stanowisko pracy ucznia.
LITERATURA
Adamowicz-Hummel, A. (2002) Wykorzystanie pomocy optycznych przez słabo widzących
OBOWIAZKOWA
w codziennym życiu. Referat na Sympozjum Polskiego towarzystwa Okulistycznego,
Lublin, 26-28.09. (maszynopis).
Adamowicz-Hummel, A. (2008) Strategie radzenia sobie z nie zaadaptowanym materiałem dydaktycznym –
wykorzystanie pomocy optycznych i nieoptycznych w nauczaniu osób
z dysfunkcją wzroku. W: Adaptacja pomocy w nauce języków obcych osób niewidomych
i słabowidzących.K.Czerwińska (red.). Wydawnictwo APS, Warszawa.
Barraga N.C., Collins, M.E. (1997) Oświetlenie i czynniki sprzyjające widzialności.
Powiększenie, pomoce dla słabo widzących, wielkość, druku, krój i rodzaje czcionek.
(RR IV i V). W: N.C. Barraga i J.E .Morris, Program rozwijania umiejętności posługiwania się wzrokiem. WSPS, Warszawa. Część III: Materiały Źródłowe.
Błaziak, M., Kałkus, A. (2000) Warunki optymalnego funkcjonowania ucznia z dysfunkcją
wzroku w klasie integracyjnej. Szkoła Specjalna Nr 5.
Duffy, M. (2000) Ocena i adaptacja miejsca pracy dla osoby słabo widzącej. W: Poradnik
Pracodawcy osób niewidomych i słabo widzących. Fundacja AWARE Europe, Warszawa
(dostępny na stronie internetowej: http://www.idn.org.pl/aware-europe )
Duffy, M. (2002) Ocena i modyfikacja otoczenia dla osób słabowidzących. Zeszyty
Tyflologiczne Nr 20, PZN, Warszawa.
Watson, G. Umiejętności w zakresie posługiwania się pomocami optycznymi. (tłum.
fragmentu art. z Journal of Visual Impairment and Blindness, 3/83, 1989) (maszynopis).
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
http://www.adaptacje.uw.edu.pl
Radzimy jak, czyli praktyczne wskazówki dla niewidomych, słabowidzących i ich
opiekunów. (2006). Materiały Tyflologiczne Nr 15, PZN, Warszawa.
101
MODUŁY _PE_DZ
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
zaliczenie zadań
102
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
I
III
SEMESTR
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
WYKORZYSTANIE POMOCY
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3WPO
W EDUKACJI OSÓB SŁABOWIDZĄCYCH.
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkowego
specjalnościoweg
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
dr
STATUS PRZEDMIOTU
3 zimowy
ROK AKADEMICKI
Następstwa funkcjonalne schorzeń układu wzrokowego.
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
15
2
Ćwiczenia
15
2009-2010
Seminaria
-
ZAŁOŻENIA
CELE
Zaznajomienie uczestników z metodami rozwijania umiejętności posługiwania się wzrokiem bez
pomocy optycznych i z pomocami oraz z technikami oceny i adaptacji otoczenia do możliwości
i potrzeb wzrokowych osób słabowidzących.
METODY DYDAKTYCZNE
Wykład, demonstracja materiałów i pomocy rehabilitacyjnych, ćwiczenia symulacyjne, hospitacje.
TREŚCI PROGRAMOWE
Techniki oceny i adaptacji otoczenia fizycznego i materiałów do potrzeb osób słabowidzących.
Pomoce ‘nieoptyczne’ ułatwiające widzenie (powiększony druk, flamastry, zeszyty z pogrubioną
linią, podstawki do czytania, itp.).
Pomoce optyczne i optyczno-elektroniczne wspomagające wykorzystanie wzroku u osób słabowidzących (lupy, lunety, okulary lupowe, okulary lunetowe i lornetkowe, powiększalniki
telewizyjne, lupy elektroniczne, oprogramowanie powiększające obraz na ekranie komputera).
Stanowisko pracy ucznia.
LITERATURA
Adamowicz-Hummel, A. (2002) Wykorzystanie pomocy optycznych przez słabo widzących
OBOWIAZKOWA
w codziennym życiu. Referat na Sympozjum Polskiego towarzystwa Okulistycznego,
Lublin, 26-28.09. (maszynopis).
Adamowicz-Hummel, A. (2008) Strategie radzenia sobie z nie zaadaptowanym materiałem dydaktycznym –
wykorzystanie pomocy optycznych i nieoptycznych w nauczaniu osób
z dysfunkcją wzroku. W: Adaptacja pomocy w nauce języków obcych osób niewidomych
i słabowidzących.K.Czerwińska (red.). Wydawnictwo APS, Warszawa.
Barraga N.C., Collins, M.E. (1997) Oświetlenie i czynniki sprzyjające widzialności.
Powiększenie, pomoce dla słabo widzących, wielkość, druku, krój i rodzaje czcionek.
(RR IV i V). W: N.C. Barraga i J.E .Morris, Program rozwijania umiejętności posługiwania się wzrokiem. WSPS, Warszawa. Część III: Materiały Źródłowe.
Błaziak, M., Kałkus, A. (2000) Warunki optymalnego funkcjonowania ucznia z dysfunkcją
wzroku w klasie integracyjnej. Szkoła Specjalna Nr 5.
Duffy, M. (2000) Ocena i adaptacja miejsca pracy dla osoby słabo widzącej. W: Poradnik
Pracodawcy osób niewidomych i słabo widzących. Fundacja AWARE Europe, Warszawa
(dostępny na stronie internetowej: http://www.idn.org.pl/aware-europe )
Duffy, M. (2002) Ocena i modyfikacja otoczenia dla osób słabowidzących. Zeszyty
Tyflologiczne Nr 20, PZN, Warszawa.
Watson, G. Umiejętności w zakresie posługiwania się pomocami optycznymi. (tłum.
fragmentu art. z Journal of Visual Impairment and Blindness, 3/83, 1989) (maszynopis).
103
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
http://www.adaptacje.uw.edu.pl
Radzimy jak, czyli praktyczne wskazówki dla niewidomych, słabowidzących i ich
opiekunów. (2006). Materiały Tyflologiczne Nr 15, PZN, Warszawa.
zaliczenie zadań
104
MODUŁY _PE_DZ
SURDOPEDAGOGIKA
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Surdopedagogika
I stopnia
III
SEMESTR
Tytuł
naukowy
(stopień)
doktor
SURDOPEDAGOGIKA
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
ogólnego
podstawoweg
o
Imię i nazwisko
6
ROK AKADEMICKI
2009-2010
stacjonarne
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3SUR
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
x
Instytut
Katarzyna Bieńkowska-Robak
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
15
ZO
2
ZAŁOŻENIA
Założeniem przedmiotu jest wprowadzenie studentów w podstawowe zagadnienia surdopedagogiczne, które umożliwiają dalsze
kształcenie na specjalności surdopedagogika
CELE
Zapoznanie z surdopedagogiką jako dyscypliną pedagogiczną. Poznanie celów, metod i zasad surdopedagogicznych. Poznanie
systemu opieki, kształcenia i poradnictwa dla osób z wadą słuchu.
METODY DYDAKTYCZNE
Podająca z elementami poglądowej
TREŚCI PROGRAMOWE
Zarys historii surdopedagogiki w Polsce i na świecie. Miejsce surdopedagogiki w naukach pedagogicznych; nauki współdziałające z
surdopedagogiką. Diagnoza surdopedagogiczna; klasyfikacja osób z wadą słuchu. Cele kształcenia i wychowania w surdopedagogice.
Zasady surdopedagogiki. Metody pracy stosowane w surdopedagogice. Wykorzystanie metody ośrodków pracy w kształceniu dzieci
z wadą słuchu. System opieki, kształcenia i poradnictwa dla osób z wadą słuchu: instytucje oświatowe, medyczne, organizacje
społeczne.
LITERATURA
1. Eckert U., Pedagogika niesłyszących i niedosłyszących – surdopedagogika w: Dykcik W. [red.] Pedagogika
OBOWIAZKOWA
specjalna, Poznań 1997 Wyd. UAM
2. Hoffmann B., Surdopedagogika w teorii i praktyce, Warszawa 2001 TWP
3. Kosińska A., Polak A., Żiżka D., Uczę metodą ośrodków pracy, Warszawa 1999 WSiP
4. Nurowski E., Surdopedagogika polska, Warszawa 1983 PWN
5. Perier O., Dziecko z uszkodzonym narządem słuchu, Warszawa 1992 WSiP
6. Plutecka K., Kompetencje zawodowe surdopedagoga z wadą słuchu, Kraków 2006, Oficyna Wydawnicza
Impuls
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
1. Bieńkowska- Robak K., Udział rodziny w terapii dziecka z wadą słuchu prowadzonej metodą audytywnowerbalną, w: Zabłocki K. J. Dziecko niepełnosprawne, jego rodzina i edukacja, Warszawa 1999 Wyd.
Akademickie Żak
2. Doroszewska J., Pedagogika specjalna, Ossolineum 1989
3. Pietrzak W., Dzieci z wadą słuchu, w: I. Obuchowska [red.], Dziecko niepełnosprawne w rodzinie,
Warszawa 1991 WSiP
4. Szczepankowski B., Niesłyszący – głusi – głuchoniemi. Wyrównywanie szans,
Warszawa 1999 WSiP
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Złożenie egzaminu w sesji egzaminacyjnej z zakresu materiału obejmującego wykłady i zagadnienia opisane
w literaturze
105
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Surdopedagogika
moduł kompetencyjny
II
SEMESTR
3
ROK AKADEMICKI
2009/20010
Stacjonarna
AUDIOLOGIA PEDAGOGICZNA
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2APT
I TECHNICZNE ŚRODKI KOREKCYJNE
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
Hanna Siedlecka
Surdopedagogiki
Dr
Iwona Rudnicka
mgr
- Surdopedagogika
- Podstawy wiedzy o dziecku z wada słuchu
- Psychopedagogiczne podstawy wiedzy o osobach z wada słuchu
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
15
Ćwiczenia
Seminaria
30
Egzamin
5
ZAŁOŻENIA
- przypomnienie studentom anatomii ucha ludzkiego i fizjologii słyszenia
- przybliżenie studentom metod badań słuchu u dorosłych i dzieci
- nauczenie studentów prawidłowego wykonywania badań słuchu i ich interpretacji
- zapoznanie studentów ze sposobami korekcji wad słuchu
- przedstawienie studentom systemów wspomagających słyszenie wykorzystywanych przez osoby z wadą słuchu
CELE
- student zna budowę anatomiczną i fizjologię ucha ludzkiego
- student potrafi opisać metody badań słuchu u dorosłych i dzieci
- student potrafi samodzielnie wykonać badanie słuchu (audiometrię tonalna) i na jego podstawie opisać stan słuchu osoby badanej
- student umie wymienić i opisać sposoby korekcji wad słuchu
- student wie, jakie są dostępne urządzenia wspomagające słyszenie i potrafi je opisać
METODY DYDAKTYCZNE
- metody oparte na słowie (wykład, dyskusja, praca z książką)
- metody oparte na działalności praktycznej
- metody oparte na obserwacji (pokaz)
TREŚCI PROGRAMOWE
- Anatomia i fizjologia słyszenia (4godz.)
- Obiektywne i subiektywne metody badania słuchu u dzieci i dorosłych (4godz.)
- Interpretacja audiogramów (5 godz.)
- Wykonywanie badania słuchu - audiometrii tonalnej (8 godz.)
- Budowa, rodzaje i działanie aparatów słuchowych oraz implantów słuchowych (5 godz.)
- Rodzaje i zasady działania urządzeń wspomagających słyszenie (4 godz.)
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
-Bystrzanowska T.: Audiologia kliniczna, Warszawa, 1978
- Mikołajewski R.: Oticon 100 lat, W służbie osób niedosłyszących, Warszawa, 2004
- Śliwińska- Kowalska M.: Audiologia kliniczna, Mediton Łódź, 2005,
Max. 5poz
-Elbering C., Worsoe K.: Zanikające dźwięki - o słuchu i aparatach słuchowych, Denmark 2005
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
- Obecność
- Aktywność
- Zaliczenie kolokwium
106
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Pedagogika/pedagogika specjalna
SURDOPEDAGOGIKA (moduł kompetencyjny)
3-letnie
drugi
SEMESTR
3
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
SURDOLOGOPEDIA Z FONETYKĄ
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2SUF
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
Tytuł
naukowy
(stopień)
dr
podstawowe wiadomości dotyczące etiologii i klasyfikacji głuchoty, metod badania słuchu
oraz komunikacji osób z wadą słuchu
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
15
Zaliczenie na ocene
3
Imię i nazwisko
Instytut
Anna Prozych
Ćwiczenia
30
Seminaria
CELE i ZAŁOŻENIA
Zapoznanie studenta z podstawową terminologią związaną z surdologopedią. Poznanie przez studenta badań
przesiewowych słuchu, metod diagnozy surdologopedycznej oraz zapoznanie z metodami terapii mowy dzieci z
uszkodzonym narządem słuchu. Zaznajomienie studentów z czynnikami warunkującymi rozwój mowy u dzieci z wadą
słuchu.
.
METODY DYDAKTYCZNE
wykład, dyskusja, prezentacja i omówienie wybranych metod diagnostycznych stosowanych w badaniach osób z wadą słuchu,
prezentacje multimedialne
TREŚCI PROGRAMOWE
1. Podstawowa terminologia, cele zadania surdologopedii.
2. Badania przesiewowe słuchu.
3. Rozwój mowy dziecka z wadą słuchu.
4. Metody diagnozowania w surdologopedii.
5. Czynniki warunkujące rozwój mowy dziecka z wadą słuchu.
6. Wychowanie słuchowe a trening słuchowy.
7. Rodzaje ćwiczeń wstępnych przygotowujących do nauki mówienia.
8. Metody terapii surdologopedycznej.
LITERATURA
1. Borkowska – Gaertig D. /1975/ System słuchowy a zaburzenia mowy u dzieci W: (red.) J.
OBOWIAZKOWA
Szumskiej :Zaburzenia mowy u dzieci. Badania uszkodzeń słuchu u dzieci w Polsce. IMiDz
Warszawa.
2. Borkowska - Gaertig D./ 1961/ - Rozwijanie i rehabilitacja słyszenia dzieci z głębokim
niedosłuchem. Otolaryngologia Polska.
3. Demel G. /1994/ Minimum logopedyczne nauczyciela przedszkola, WSiP, Warszawa.
4. Eckert U. /1980 /Ćwiczenia przygotowujące do mówienia. W: Wybrane zagadnienia z
surdopedagogiki. T 2, Warszawa, WSPS.
5. Geppertowa L. /1968/ Źródła trudności w przyswajaniu języka przez dzieci głuche. Warszawa,
PWN.
6. Gunia G. /2006/ Terapia logopedyczna dzieci z zaburzeniami słuchu i mowy. Impuls, Kraków.
7. Góralówna M., Hołyńska B. /1985/ Rehabilitacja małych dzieci z wadą słuchu, PZWL, Warszawa.
8. Góralówna M. /1987/ Dziecko niesłyszące w rodzinie. Warszawa, PZWL.
9. Kaczmarek L. /1986/ Wzrokowa percepcja wypowiedzi słownych. Lublin.
10. Kania L. /1982/ Szkice logopedyczne, WSiP, Warszawa.
11. Krakowiak K., Panasiuk M. /1992/ Umiejętności komunikacyjne dzieci z uszkodzonym słuchem. Z
serii – Komunikacja językowa i jej zaburzenia. WMCS Lublin.
12. Kowalska A. /1973/ Podstawowe metody korekcji wad artykulacyjnych w zaburzeniach mowy u
dzieci . W: Wybrane zagadnienia z defektologii pod red. T. Gałkowskiego, T 2, ATK, Warszawa.
13. Löwe A. /1985/ Wychowanie słuchowe, PZWL, Warszawa
14. Mitrinowicz - Modrzejewska A. /1968/ Głuchota wieku dziecięcego. Warszawa, PZWL.
15. Prożych A., Radziszewska-Konapka M. /2007/ Poradnik dla rodziców i specjalistów pracujących z
dziećmi z wadą słuchu. Fundacja Grupy TP, Warszawa.
16. Styczek I. /1997/ Logopedia . Warszawa, PWN./ 1982/ Badanie słuchu fonematycznego, WSiP,
Warszawa
107
MODUŁY _PE_DZ
17. Szymańska R. / 1975/ Kierowanie procesem kształtowania mowy dziecka w środowisku
rodzinnym .W: Wybrane zagadnienia z defektologii. T 3, ATK, Warszawa.
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
1.
2.
3.
4.
Antos D., Demel G., Styczek I. /1980/ - Jak usuwać seplenienie i inne wady wymowy.
Warszawa, WSiP.
Buława A., Prożych A. /1998/ Kolorowy świat liter. Seria 4 zeszytów. WSiP
Demel G. / 1982/ - Elementy logopedii. Warszawa, WSiP
Emiluta- Rozya D. /1995/ Wspomaganie rozwoju mowy dziecka w wieku przedszkolnym .
Warszawa, Wyd. Centrum Metodyczne.
Löwe A. /1981/ Mamo naucz mnie rozumieć, PZWL, Warszawa.
Löwe A. /1990/ Wybór pism. Warszawa - Szczecin.
Góralówna M. /1982/ Listy o wychowaniu dziecka głuchego. Warszawa, WSiP.
Rodak H. /1992/ Terapia dziecka z wadą wymowy. Lublin, PFZM.
Obowiązkowy udział w wykładach i ćwiczeniach
Praca pisemna zaliczeniowa ok. 10-15 stron
Konspekt zajęć surdologopedycznych wraz z pomocami
Pisemny egzamin
108
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Pedagogika/pedagogika specjalna
SURDOPEDAGOGIKA (moduł kompetencyjny)
3-letnie
drugi
SEMESTR
3
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
PSYCHOPEDAGOGICZNE
PODSTAWY KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2ROW
ROZWOJU OSÓB Z WADĄ SŁUCHU
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
Tytuł
naukowy
(stopień)
dr
Imię i nazwisko
Instytut
Jacek Łukasiewicz
podstawowe wiadomości dotyczące etiologii i klasyfikacji głuchoty, metod badania słuchu
oraz komunikacji osób z wadą słuchu
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
Ćwiczenia
15
15
egzamin pisemny (wykład), praca semestralna (ćwiczenia)
Seminaria
CELE i ZAŁOŻENIA
Celem zajęć jest zapoznanie studentów ze specyfiką rozwoju dzieci i młodzieży z dysfunkcją narządu słuchu a także z metodami
diagnozy i pomocy psychologicznej.
METODY DYDAKTYCZNE
wykład, dyskusja, prezentacja i omówienie wybranych metod diagnostycznych stosowanych w badaniach osób z wadą słuchu,
prezentacje multimedialne
TREŚCI PROGRAMOWE
1.
Wpływ uszkodzenia narządu słuchu na rozwój psychiczny dzieci i młodzieży.
2.
Funkcjonowanie procesów poznawczych u dzieci i młodzieży z uszkodzonym słuchem.
3.
Zdolności intelektualne dzieci i młodzieży z uszkodzonym słuchem.
4.
Rozwój emocjonalny i społeczny osób z uszkodzonym słuchem.
5.
Osobowość dzieci i młodzieży z uszkodzonym słuchem.
6.
Relacje rodzinne i rówieśnicze dzieci oraz młodzieży z uszkodzonym słuchem.
7.
Praca zawodowa osób z uszkodzonym słuchem.
8.
Metody diagnozy i terapii dzieci i młodzieży z uszkodzonym słuchem.
LITERATURA
Eckert U. (1986). Przygotowanie dziecka z wadą słuchu do nauki szkolnej. Warszawa: WSiP.
OBOWIAZKOWA
Gałkowski T. Kajser – Grodecka I. Smoleńsak J. ( 1988) Psychologia dziecka głuchego. Warszawa.
Périer O. (1992). Dziecko z uszkodzonym narządem słuchu. Warszawa: WSiP.
Prillwitz S. (1996). Język, komunikacja i zdolności poznawcze niesłyszących. Warszawa: WSiP.
Stachyra J. (2001). Zdolności poznawcze i możliwości umysłowe uczniów z uszkodzonym słuchem. Lublin
UMCS
LITERATURA
Bouvet D. (1996). Mowa dziecka. Wychowanie dwujęzykowe dziecka niesłyszacego. Warszawa: WSiP.
UZUPEŁNIAJĄCA
Korzoń A (1999). Totalna komunikacja jako podejście wspomagające rozwój zdolności językowych uczniów
głuchych. Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP.
Löve A. (1995). Wychowanie słuchowe – historia, metody, możliwości. Warszawa: PWN.
Sękowska Z. (2001) Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej. Warszawa: Wydawnictwo APS
Stachyra J. (1994). Kształtowanie się wybranych funkcji psychicznych u dzieci z wadą słuchu w świetle
badań. (w:) M. Chodkowska (red.), Człowiek niepełnosprawny. Charisteria dla Profesor Zofii
Sękowskiej. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Stachyra J. (red.). (1995). Wybrane metody diagnostyczne w surdopsychologii. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Stachyra J., Łukasiewicz J. (2005). Relacje rodzinne w percepcji dorastającej młodzieży. (w:) Rozwój i
edukacja dziecka- szanse i zagrożenia. S. Guz (red.) Lublin: Wydawnictwo UMCS, str. 419-436.
Stachyra J., Łukasiewicz J. (2006). Osobowość młodzieży z uszkodzonym słuchem i słyszącej w świetle testu
wyboru kolorów M. Lüschera (wybrane zagadnienia). (w:) Jakość życia osób niepełnosprawnych i
nieprzystosowanych społecznie. Z. Palak (red.), Lublin: Wydawnictwo UMCS, str. 139-170.
WARUNKI
pisemny egzamin testowy
ZALICZENIA
aktywna obecność na ćwiczeniach i praca semestralna
PRZEDMIOTU
109
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
Pedagogiczny
Surdopedagogika
III
SEMESTR
V
ROK AKADEMICKI
(3-l) stacjonarne I stopnia
REWALIDACJI KOD PRZEDMIOTU
PODSTAWY WCZESNEJ
DZIECKA Z WADĄ SŁUCHU
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
ogólnego
podstawoweg
o
STATUS PRZEDMIOTU
Tytuł
naukowy
(stopień)
Dr n. hum.
Mgr
Przedmioty
kształcenia
kierunkoweg
o
Imię i nazwisko
Anna Prożych
Anita Święcicka
2009/2010
100S-OE3PWR
Przedmioty
kształcenia
specjalnościoweg
o
obowiązkowy
Instytut
Specjalnej
Przedmioty
fakultatywne
Pedagogiki
Zakład Surdopedagogiki
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
15
ZO
2
Ćwiczenia
15
Seminaria
ZAŁOŻENIA
Poznanie metod diagnozujących i wyrównujących zaburzenia parcjalne u dzieci z wadą słuchu.
CELE
Student zna formy i metody pracy z dzieckiem z wadą słuchu w różnych typach placówek edukacyjnych. Potrafi samodzielnie
przygotować konspekt zajęć z uwzględnieniem różnorodnych ćwiczeń. Umie ocenić dojrzałość szkolną dziecka z wadą słuchu.
METODY DYDAKTYCZNE
Metoda: podająca, problemowa, praktyczna i aktywizująca.
TREŚCI PROGRAMOWE
omówienie celów i treści przedmiotu „rewalidacja indywidualna”
metodyka ćwiczeń usprawniających, wyrównawczych i korekcyjnych
trening słuchowy i jego etapy
kroki metodyczne i usprawnianie odczytywania mowy z ust
psychostymulacyjna metoda kształcenia i rozwoju mowy i myślenia dzieci z wadą słuchu
wykorzystanie różnych metod wspomagających pracę z dziećmi z wadą słuchu (np. fonogesty)
reedukacja trudności w czytaniu i pisaniu dzieci z wadą słuchu
LITERATURA
1. Csanyi Y. /1994/ Słuchowo – werbalne wychowanie dzieci z uszkodzonym narządem słuchu. WSiP
OBOWIAZKOWA
Warszawa
2. Hoffman B. /1979/ Rewalidacja niesłyszących. PWN, Warszawa
3. Löwe A. /1995/ Wychowanie słuchowe. Historia – metody – możliwości. PWN, Warszawa
4. Góralówna M., Hołyńska B. /1984/ Rehabilitacja małych dzieci z wadą słuchu, PZWL, Warszawa
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
1.
2.
3.
4.
5.
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Kujawa E., Kurzyna M. /1994/ Reedukacja dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu, metodą 19
struktur wyrazowych. WSiP, Warszawa
Młynarska M., Smereka T. /1992/ Pscyhostymulacyjna metoda kształtowania i rozwoju mowy i
myślenia dzieci z wadą słuchu. UG. Zakład Logopedii, Gdańsk
Bogdanowicz M. /1999/ Metoda dobrego startu, WSiP, Warszawa
Szczepankowski B. /1990/ Oczy pomagają słyszeć, PZG, Warszawa
Bogdanowicz M. Kisiel B. Przasnyska M. /1994/ Metoda Weroniki Sherborne w terapii i
wspomaganiu rozwoju dziecka, WSiP, Warszawa
Obecność i czynny udział w zajęciach. Przygotowywanie prac pisemnych na podstawie literatury.
Przygotowywanie konspektów, pomocy dydaktycznych oraz prowadzenie zajęć w grupie przedszkolnej.
Testy sprawdzające wiedzę. Zaliczenie w formie pisemnej.
110
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
Pedagogiczny
Surdopedagogika
III
SEMESTR
V
ROK AKADEMICKI
(3-l) stacjonarne I stopnia
WYCHOWANIA KOD PRZEDMIOTU
DZIECKA Z WADĄ
METODYKA
PRZEDSZKOLNEGO
SŁUCHU
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
ogólnego
podstawoweg
o
STATUS PRZEDMIOTU
Tytuł
naukowy
(stopień)
Dr n. hum.
Mgr
Przedmioty
kształcenia
kierunkoweg
o
Imię i nazwisko
Anna Prożych
Anita Święcicka
2009/2010
100S-OE3MWP
Przedmioty
kształcenia
specjalnościoweg
o
obowiązkowy
Instytut
Specjalnej
Przedmioty
fakultatywne
Pedagogiki
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
15
ZO
3
Ćwiczenia
30
Seminaria
ZAŁOŻENIA
Zapoznanie studenta ze specyficznymi metodami pracy z dzieckiem z wadą słuchu w wieku przedszkolnym.
CELE
Student zna formy i metody pracy z dzieckiem z wadą słuchu w różnych typach placówek edukacyjnych. Potrafi samodzielnie
przygotować konspekt zajęć z uwzględnieniem różnorodnych ćwiczeń. Umie ocenić dojrzałość szkolną dziecka z wadą słuchu.
METODY DYDAKTYCZNE
Metoda: podająca, problemowa, praktyczna i aktywizująca.
TREŚCI PROGRAMOWE
Wady i zalety wychowania przedszkolnego segregacyjnego, integracyjnego i włączającego. Metody i formy pracy z dzieckiem z wadą
słuchu. Programy i organizacja pracy w poszczególnych placówkach edukacyjnych. Zabawy charakterystyczne dla dziecka z wadą
słuchu. Znaczenie kształcenia językowego dziecka niesłyszącego w przedszkolu. Współpraca z rodzicami na terenie przedszkola.
Rodzaje ćwiczeń wstępnych i ich znaczenie w procesie rewalidacji. Przygotowanie dziecka z wadą słuchu do czytania i pisania.
Metody i techniki czytania. Dojrzałość szkolna i jej wpływ na powodzenie szkolne. Hospitacje zajęć w przedszkolu specjalnym i
integracyjnym oraz samodzielne prowadzenie zajęć w przedszkolu.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Cieszyńska J. /2000/Od słowa przeczytanego do wypowiedzianego. Wyd. Naukowe Akademii
Pedagogicznej, Kraków.
Cieszyńska J. ,Korendo M. /2008/ Wczesna interwencja terapeutyczna. Stymulacja rozwoju
dziecka od noworodka do 6 roku życia. Wyd. Edukacyjne.
Eckert U. /1982/ Przygotowanie dziecka z wadą słuchu do nauki szkolnej. WSiP, Warszawa.
Eckert U. 2001/ Test dojrzałości szkolnej dziecka z wadą słuchu, Wyd. APS, Warszawa.
Gałkowski T., Stawowy-Wojnarowska I. /1990/ Wychowanie dzieci głuchych w przedszkolu, WSiP,
Warszawa
Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w
szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego. Rozporządzenie Ministra
Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008r.
Pisula E. /1998/ Psychologiczne problemy rodziców dzieci z zaburzeniami w rozwoju, Wyd. UW,
Warszawa.
Bogucka J., KościelskaM. , (red.) /1996/ Wychowanie i nauczanie integracyjne. Nowe
doświadczenia Wyd. CMPP-P, Warszawa.
Góralówna M. Hołyńska B., /1984/ Rehabilitacja dzieci z wadą słuchu, PZWL, Warszawa.
Lowe A. /1990/ Wybór pism, Warszawa-Szczecin.
Ecert U. Stecewicz A. (red.) Rewalidacja małego dziecka z wadą słuchu w rodzinie, Wyd. PZG
Ośrodek Diagnozy i Rehabilitacji Dzieci i Młodzieży z Wadą Słuchu, Szczecin.
Hoffman B. /2001/ Surdopedagogika w teorii i praktyce, Wyd WSP TWP, Warszawa.
Sakowicz-Boboryko /2005/ Rodzina jako realizator potrzeb rehabilitacyjnych dzieci
niepełnosprawnych. Trans Humana, Białystok.
111
MODUŁY _PE_DZ
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Obecność i czynny udział w zajęciach. Przygotowywanie prac pisemnych na podstawie literatury.
Przygotowywanie konspektów, pomocy dydaktycznych oraz prowadzenie zajęć w grupie przedszkolnej.
Testy sprawdzające wiedzę. Zaliczenie w formie pisemnej.
112
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Surdopedagogika
I stopnia
III
SEMESTR
zimowy
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
STYMULACJA OPERACYJNEGO
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3SRD
ROZUMOWANIA DZIECKA Z WADĄ
SŁUCHU
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
specjalnościowy
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
Dr hab.
Małgorzata Kupisiewicz
Surdopedagogika, Psychopedagogiczne podstawy rozwoju osób z wadą słuchu.
Podstawy wiedzy i umiejętności w zakresie prawidłowości rozwoju dziecka z wada słuchu
oraz metod rewalidacji
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
15
ćwiczenia
15
ZAŁOŻENIA
Przygotowanie studentów Surdopedagogiki do prowadzenia terapii wspomagającej rozwój umysłowy dziecka z wadą słuchu w
zakresie potrzebnym do nabywania wiadomości i umiejętności matematycznych a także do korzystania z edukacji matematycznej
organizowanej w szkole specjalnej oraz integracyjnej
CELE
Cele operacyjne:
student posiada wiedze teoretyczną dotyczącą przyczyn specyficznych trudności w uczeniu się matematyki;
student umie zdiagnozować dojrzałość dziecka z wadą słuchu do uczenia się matematyki;
student potrafi analizować i interpretować wyniki diagnozy;
student opanował umiejętności konstruowania programu zajęć korekcyjno – wyrównawczych dla dzieci z niepełną
dojrzałością szkolną;
student potrafi: przygotować scenariusz zajęć stymulujących rozwój umiejętności matematycznych dziecka i
przeprowadzić takie zajęcia z dzieckiem
METODY DYDAKTYCZNE
Metody problemowe: wykład, pokaz – obserwacja, studiowanie literatury specjalistycznej
Metody poszukujące: samodzielna praca studentów, dyskusja, układanie planu rozwiązania określonego problemu
pedagogicznego, projektowanie zajęć z dzieckiem
Metody badawcze: diagnozowanie dziecka
TREŚCI PROGRAMOWE
Trudności zwykłe a trudności specyficzne w uczeniu się matematyki dzieci z wadą słuchu
Problem dojrzałość do uczenia się matematyki
Dziecięce liczenie – podstawą uczenia się matematyki w szkole
Rozwój operacyjnego rozumowania i jego znaczenie w uczeniu się matematyki
Dojrzałość emocjonalna i jej znaczenie w uczeniu się matematyki
Diagnoza dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki dzieci z wadą słuchu (metody werbalne i w systemie
językowo-migowym)
Metodyka zajęć terapeutycznych dla dzieci z niepowodzeniami w uczeniu się matematyki
Zasady i metody prowadzenia zajęć
Program stymulowania i wspomagania rozwoju dzieci z nadmiernymi trudnościami w uczeniu się matematyki
- Kształtowanie umiejętności liczenia, a także dodawania i odejmowania
- Wspomaganie rozwoju operacyjnego rozumowania
- Kształtowanie umiejętności klasyfikacji
- Rozwijanie umiejętności mierzenie długości, ciężaru, objętości
- Kształtowanie pojęć geometrycznych
Konstruowanie programów indywidualnych dla dziecka z wadą słuchu – scenariusze zajęć
Zajęcia praktyczne – prowadzenie zajęć wspomagających rozwój operacyjnego rozumowania z dzieckiem z wadą słuchu
113
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
Aebli H. (1992) Dydaktyka psychologiczna. Zastosowanie psychologii Piageta do dydaktyki, PWN, Warszawa
Gruszczyk – Kolczyńska E. (1997) Dzieci ze specyficznymi trudnosciami w uczeniu się matematyki.
Przyczyny, diagnoza, zajecia korekcyjno – wyrównawcze, WSiP, Warszawa
Gruszczyk – Kolczyńska E., Zielińska E. (1997) Dziecięca matematyka. Książka dla rodziców i nauczycieli.
WSiP, Warszawa
Kephart N.C. (1970) Dziecko opóznione w nauce szkolnej, PWN, Warszawa
Kupisiewicz M. (1996) Intelektualna dojrzałość do uczenia się matematyki dzieci z wadą słuchu,WSiP,
Warszawa
Olechnowicz H. (1988) U żródeł rozwoju dziecka. O wspomaganiu rozwoju prawidłowego i zakłóconego,
Nasza Księgarnia, Warszawa
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
Kephart N.C. (1970) Dziecko opóznione w nauce szkolnej, PWN, Warszawa
Olechnowicz H. (1988) U żródeł rozwoju dziecka. O wspomaganiu rozwoju prawidłowego i zakłóconego,
Nasza Księgarnia, Warszawa
Piaget J. (1966) Studia z psychologii dziecka , PWN, Warszawa
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Obecność na wykładach i ćwiczeniach, przygotowanie scenariuszy zajęc z dziećmi z wadą słuchu, pozytywne
zaliczenie sprawdzianu pisemnego
114
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Surdopedagogika
I stopnia
III
SEMESTR
5
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
METODYKA EDUKACJI
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3MED
WCZESNOSZKOLNEJ DZIECKA Z WADA
SŁUCHU
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
specjalnościowy
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
Dr hab.
Małgorzata Kupisiewicz
Dr
Anna Prozach
mgr
Anna Święcicka
Podstawy wiedzy i umiejętności w zakresie prawidłowości rozwoju dziecka z wada słuchu
oraz metod rewalidacji
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
15
EGZAMIN
5
STATUS PRZEDMIOTU
ćwiczenia
30
ZAŁOŻENIA
przygotowanie studentów do samodzielnego prowadzenie poprawnych metodycznie zajęć (w zakresie nauczania zintegrowanego
w kl. I-III ) z uczniami niesłyszącymi
CELE
Celem jest zapoznanie studentów z treściami, metodami i formami pracy z dzieckiem niesłyszącycm w zakresie metod:
audytywno-werbalnej, bimodalnej jednojęzykowej, dwujęzykowej. Opanowanie teoretyczne i praktyczne specyficznych rozwiązań
metodycznych pracy z uczniem niesłyszącycm klas I-III w zakresie edukacji zintegrowanej.
METODY DYDAKTYCZNE
TREŚCI PROGRAMOWE
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
Dojrzałość szkolna dzieci niesłyszących
Nadmierne trudności w uczeniu się matematyki dzieci niesłyszących
Analiza specjalnego programu nauczania zintegrowanego w klasach I-III dla niesłyszących
Realizacja treści kształcenia określonych przez program nauczania z uwzględnieniem specyfiki postępowania metodycznego
związanej z metodami rozwijania kompetencji językowej i komunikacyjnej dziecka z wada słuchu
metoda ustno słuchowa
wykorzystanie fonogestów – jako metody wspomagającej proces odczytywania mowy z ust
metoda bimodalna jednojęzykowa
wychowanie dwujęzykowe.
Konstruowanie planu zajęć zintegrowanych
- ośrodek tematyczny
- temat dnia
- scenariusz zajęć realizujący cele rewalidacyjne, dydaktyczne, wychowawcze tzn. zakładane efekty, sytuacje dydaktyczne,
zadania dla ucznia, czynności uczniów, obszar aktywności, uwzględniający specyficzne indywidualne potrzeby, możliwości
rozwojowe i komunikacyjne uczniów niesłyszanych klas I-III.
Tok metodycznego postępowania - związanego ze specyficznymi metodami rozwijania kompetencji językowej i komunikacyjnej
ucznia niesłyszacego klas I-III podczas opracowywania następujących zagadnień:
- Kształtowanie orientacji przestrzennej.
- Opanowanie techniki czytania i pisania
- Czytanie ze zrozumieniem - metodyczne kroki opracowywania czytanki z wykorzystaniem metody dwujęzycznego nauczania
- Wycieczki tematyczne
- Wypowiedż pisemna (różnice pomiędzy językiem migowym naturalnym a językiem polskim pisanym)
- Wprowadzenie uczniów niesłyszących w proces rozwiązywania zadań z treścią
- Kształtowanie pojęcia czasu u dzieci niesłyszących
- Wiadomości i umiejętności praktyczne w nauczaniu matematyki uczniów niesłyszacych.
Hospitacje i samodzielne prowadzenie lekcji próbnych przez studentów w OSW dla dzieci niesłyszacych
115
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
Bouvet D. "Mowa dziecka. Wychowanie dwujęzykowe dzieci niesłyszących" WSiP, 1996
Kobosko J.(red) „Moje dziecko żle słyszy: Materiały dla rodziców dzieci z wadą słuchu” W-wa
Stowarzyszenie Przyjaciół Osób Niesłyszących i Niedosłyszących ”Człowiek – Człowiekowi” 2000 ,
artykuły :
Wojda P. „Język migowy – spojrzenie od wewnątrz „
Tomaszewski P. „ Życie dwujęzyczne i dwukulturowe dziecka głuchego”
Korzon A. „ Totalna komunikacja jako podejście wspomagające rozwój zdolności językowych
uczniów głuchych”, Wyd.WSP Kraków 1996
Kupisiewicz M. „ Dziecieca matematyka. Książka dla rodziców i nauczycieli dzieci z wadą słuchu”
1999
Perier O. "Dziecko z uszkodzonym narządem słuchu", WSiP, 1992
Pietrzak W. " Język migowy elementem składowym rozwoju sprawności językowej dziecka
głuchego" w: Pietrzak W. "Język migowy dla pedagogów", WSiP, 1992
Pietrzak W. "Zastosowanie metody kombinowanej w pracy z uczniami klas wyższych nad
rozumieniem tekstu pisanego", Szkoła Specjalna nr.6 ,1985
Pietrzak W. Kalbarczyk M. " O umiejetności opisywania ilustracji przez dzieci głuche" Szkoła
specjalna nr.6, 1987
Pietrzak W.„Zastosowanie metody kombinowanej w pracy z uczniami klas wyższych nad
rozumieniem tekstu pisanego” Szkoła Specjalna 1985 nr.6
Rakowska A. „Jak porozumiewaja się dzieci niesłyszące z osobami słyszącymi” Wyd.Naukowe
Akademii Pedagogicznej, Kraków 2000
Rakowska M. "Rozwój systemu gramatycznego u dzieci głuchych" Wyd.WSP Kraków 1991
Tomaszewski P. „Rozwój językowy dziecka głuchego : wnioski dla edukacji szkolnej”
Audiofonologia T.VI 2000
Wyczesany J. 'Nauczanie matematyki w klasach 1-3 szkoły specjalnej" WSiP, 1991
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
Cieszyńska J. „Od słowa przeczytanego do wypowiedzianego” Wyd.Naukowe Akademii
Pedagogicznej, Kraków 2000
Eckert U. "Wybrane zagadnienia z surdopedagogiki" T.III
Gałkowski T. „Przestrzenne i ruchowe komponenty komunikacji z dziećmi głuchymi” Polski
Komitet Audiofonologii 1998
Gepertowa L. "Żródła trudności w przyswojeniu języka przez dzieci głuche" WSiP, 1985
Jakoniuk – Diallo A. „ Samodzielnosć i kompetencja komunikacyjna dzieci z wadą słuchu”
Uniwersytet A.Mickiewicza Poznań 2000
Krakowiak K., Panasiuk M. „Umiejętności komunikacyjne dziecka z uszkodzonym słuchem” seria:
Komunikacja językowa i jej zaburzenia, UMCS, 1992
Pietrzak W. „Język migowy dla pedagogów” WSiP,
Siwek H. "Możliwości matematyczne uczniów szkoły specjalnej", WSiP, 1992
Stawowy-Wojnarowska I. "Rozwijanie mowy dzieci głuchych w nauczaniu początkowym" WSiP,
1983
Szczepankowski B. „ Niesłyszący – głusi – głuchoniemi. Wyrównywanie szans”. 1999
Świdziński M. „Bardzo wstępne uwagi o opisie gramatycznym polskiego języka migowego.
Audiofonologia 1998, nr. 12
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Obecność na wykładach i ćwiczeniach, przygotowanie scenariuszy zajęc z dziećmi z wadą słuchu, pozytywne
zaliczenie sprawdzianu pisemnego
116
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Surdopedagogika
I stopnia
III
SEMESTR
6
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
METODYKA ZAJĘĆ STYMULACYJNOKOD PRZEDMIOTU
100S-0E3MSK
KOMPENSACYJNYCH Z DZIECKIEM Z
WADA SŁUCHU
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
specjalnościowy
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
mgr
Dorota Wojewódzka
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
ćwiczenia
30
Zaliczenie na ocene
5
ZAŁOŻENIA
CELE
Zapoznanie z etapami rozwoju psychomotorycznego dziecka, poznanie metod diagnozowania dzieci z uszkodzonym narządem
słuchu, umiejętność wykorzystania wyników diagnozy w praktyce pedagogicznej, opanowanie wiedzy na temat różnorodnych metod
w terapii osób z uszkodzonym narządem słuchu.
-
METODY DYDAKTYCZNE
TREŚCI PROGRAMOWE
Charakterystyka psychomotorycznego rozwoju dziecka z uszkodzonym narządem słuchu:
1. Czynniki warunkujące rozwój mowy dziecka z uszkodzonym narządem słuchu
a) przyczyny uszkodzenia analizatora słuchu,
b) czas uszkodzenia analizatora słuchu,
c) głębokość uszkodzenia analizatora słuchu,
d) oddziaływania terapeutyczne
2. Sposoby wszechstronnego wspomagania rozwoju dziecka z uszkodzonym narządem słuchu
– metoda S. Schmidt-Giovannini
– metoda Van Udena
– metoda audytywno-werbalna
– metoda werbo-tonalna
3. Etapy i zasady wychowania słuchowego
Metody terapii dziecka z uszkodzonym narządem słuchu
LITERATURA
B. Rocławski (red.): „Opieka logopedyczna od poczęcia”, Biblioteczka Logopedyczna, Gdańsk 1989
OBOWIAZKOWA
Y. Csanyi: „Słuchowo – werbalne wychowanie dzieci z uszkodzonym narządem słuchu, Model węgierski.” PKA
Warszawa 1995
A. Löwe: „Każde dziecko może nauczyć się słyszeć i mówić”, Media Rodzina, Poznań 1999
A. Löwe: „Wychowanie słuchowe. Historia – metody – możliwości”, PWN, Warszawa 1995
A. Löwe: „Wybór pism”, Warszawa – Szczecin 1990
A. Löwe: „Rozwijanie słuchu w zabawie”, PZWL, Warszawa 1983
A. Löwe: „Mamo naucz mnie rozumieć”, PZWL, Warszawa 1981
M. Góralówna, B. Hołyńska: „Rehabilitacja małych dzieci z wadą słuchu”, PZWL, Warszawa 1993
O. Perier: „Dziecko z uszkodzonym narządem słuchu”, WSiP, Warszawa 1992
J. Tracy Clinic: „Listy o wychowaniu dziecka z wadą słuchu cz. I”, PZG, Warszawa 1995
117
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Obecność na i ćwiczeniach, przygotowanie scenariuszy zajęc z dziećmi z wadą słuchu, pozytywne zaliczenie
sprawdzianu pisemnego
118
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
NAUK PEDAGOGICZNYCH
SURDOPEDAGOGIKA
3-LETNIE, I STOPNIA
III
SEMESTR
VI
ROK AKADEMICKI
2009/2010
STACJONARNE
METODYKA WYCHOWANIA W
KOD PRZEDMIOTU
100S-0EMWI
INTERNACIE DZIECKA Z WADĄ SŁUCHU
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
doktor
Katarzyna Wereszka
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
15
ZO
3
Ćwiczenia
30
Seminaria
ZAŁOŻENIA
Założeniem przedmiotu jest zapoznanie studentów ze specyfiką pracy w internacie dla dzieci z wadą słuchu
CELE
Uświadomienie specyfiki pracy w internacie. Przybliżenie podstawowych problemów dziecka mieszkającego w internacie.
Uświadomienie konieczności współpracy wychowawcy internatu z nauczycielami szkoły i kształcenie tej umiejętności. Przybliżenie
specyfiki współpracy z rodzicami.
METODY DYDAKTYCZNE
Podająca, poglądowa,
TREŚCI PROGRAMOWE
Cele, zadania i funkcje internatu jako miejsca pobytu dzieci z wadą słuchu. Organizacja i formy pracy dydaktyczno – wychowawczej
w internacie. Metody pracy w internacie. Rodzaje zajęć prowadzonych w internacie. Podstawowe potrzeby psychiczne dziecka z
wadą słuchu i ich zaspokajanie na terenie internatu. Rozwijanie mowy w czasie zajęć w internacie. Formy integracji głuchych ze
środowiskiem ludzi słyszących w ramach wychowania w internacie. Współpraca wychowawcy internatu z nauczycielami szkoły i
rodzicami dziecka z wadą słuchu. Integracja szkolnych treści nauczania i tematyki zajęć dydaktycznych w internacie. Organizacje
młodzieżowe działające na terenie internatu (samorząd, harcerstwo, kółka zainteresowań).
Baran J. Ritzke L. Stawowy-Wojnarowska I. „Wychowanie i nauczanie dzieci głuchych w internacie”
LITERATURA
Warszawa 1987 WSiP
OBOWIAZKOWA
Pietrzak W. „O współpracy nauczyciela i wychowawcy na terenie internatu” Szkoła Specjalna 3/89
Eckert U., Czajka I. „Rozwijanie zainteresowań czytelniczych dzieci głuchych w internacie” Szkoła Specjalna
6/82
Eckert U. „Problemy czytelnictwa osób niesłyszących” Szkoła Specjalna 2/87
LITERATURA
Hulek A. „Czas wolny ludzi niepełnosprawnych – zadania pedagoga” Wrocław 1989
UZUPEŁNIAJĄCA
Turska E., Korzon A. „Prace domowe uczniów głuchych” Szkoła Specjalna 3/89
Ziomko St. „Nauczyciel – wychowawca – gospodarz grupy wychowawczej” Szkoła Specjalna 5/88
Bieńkowska-Robak K. „Jak modyfikować procesy edukacyjne dla dzieci z wadą słuchu?” w: „Toruńskie Studia
Dydaktyczne” Toruń 1994
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Obowiązkowa obecność na zajęciach, złożenie egzaminu w sesji egzaminacyjnej z materiału przedstawionego
na zajęciach.
119
MODUŁY _PE_DZ
TERAPIA PEDAGOGICZNA
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
Nauk Pedagogicznych
Moduł/Terapia Pedagogiczna
1 stopnia
II
SEMESTR
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
IV
TEORETYCZNE
PODSTAWY
PEDAGOGICZNEJ
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
ogólnego
podstawoweg
o
Tytuł
naukowy
(stopień)
Dr hab.
ROK AKADEMICKI
Dzienne
TERAPII KOD PRZEDMIOTU
Przedmioty
kształcenia
kierunkoweg
o
Imię i nazwisko
Ewa Kulesza
2009/2010
100S-0E2TPT
Przedmioty
kształcenia
specjalnościoweg
o
+
Instytut
Przedmioty
fakultatywne
rozwoju, mieć przyswojone podstawy pedagogiki.
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
15
Zaliczenie na ocene
1
Ćwiczenia
-
Seminaria
-
ZAŁOŻENIA
Zapoznanie z koncepcjami terapii pedagogicznej, zakresem oddziaływań oraz specyfiką procesu terapeutyczno-wychowawczego.
CELE
Po zrealizowaniu przedmiotu student powinien:
- znać zakresy terapii pedagogicznej
-rozumieć specyfikę procesu terapeutyczno-wychowawczego
- znać podstawowe założenia teoretyczne terapii pedagogicznej
- znać podstawowe działania naprawcze podejmowane w obrębie terapii pedagogicznej
- znać wymagania dotyczące cech osobowości terapeuty zgodnie z koncepcją A. Guryckiej
METODY DYDAKTYCZNE
Werbalne: wykład, dyskusja i oglądowe: film, pokaz
TREŚCI PROGRAMOWE
1.Zakres, cele, podmiot i przesłanki ideowe terapii pedagogicznej.
2.Specyfika procesu terapeutyczno-wychowawczego.
3.Wybrane poglądy na istotę terapii pedagogicznej. Terapia pedagogiczna jako specjalne nauczanie i wychowanie osób
niepełnosprawnych. Założenia teoretyczne w pedagogice specjalnej. Przykład oddziaływań terapeutycznych.
4.Terapia pedagogiczna jako czynnik pomocniczy w psychoterapii. Przykład oddziaływań terapeutycznych.
5.Terapia pedagogiczna jako proces ukierunkowany na likwidowanie objawów zaburzeń. Przykład oddziaływań terapeutycznych.
6.Terapia pedagogiczna jako oddziaływanie oparte na teorii interferencji i teorii uczenia się. Przykład oddziaływań terapeutycznych.
7.Terapia pedagogiczna jako proces ukierunkowany na osobowość wychowanka. Przykład oddziaływań terapeutycznych.
8.Koncepcji A. Guryckiej - próba sformułowania teoretycznych podstaw terapii pedagogicznej.
LITERATURA
1. Kaja B. (2001). Zarys terapii dziecka. Bydgoszcz: Akademia Bydgoska.
OBOWIAZKOWA
2. Gurycka A. (1990). Błąd w wychowaniu. Warszawa.
3. Skorek E.M. (red. nauk.). (2005). Terapia pedagogiczna. Tom I. Zaburzenia rozwoju psychoruchowego dzieci.
Kraków: „Impuls”.
4. Skorek E.M. (red. nauk.). (2005). Terapia pedagogiczna. Tom II. Zagadnienia praktyczne i propozycje zajęć.
LITERATURA
1. Borak W., Borak B. (1971). Zastosowanie metod psychoterapii indywidualnej do dzieci
UZUPEŁNIAJĄCA
charakteropatycznych w wieku szkolnym. Problemy Psychoterapii, t. II, Warszawa.
2. Kulesza E.M. (2005). Rehabilitacja dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w wieku przedszkolnym.
Warszawa: APS.
3. Molicka M. (1999). Bajki terapeutyczne dla dzieci. Poznań: Media Rodzina.
4. Zawadzka M. (1973). Informacja o pracy psychoteraputycznej z dziećmi i młodzieżą w placówkach resortu
oświaty i zdrowia. Problemy Psychoterapii, t. III, Warszawa.
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
pozytywna ocena z testu
120
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
Nauk Pedagogicznych
Moduł/Terapia Pedagogiczna
1 stopnia
II
SEMESTR
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
IV
SOCJOLOGIA MAŁYCH GRUP
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
ogólnego
podstawoweg
o
Tytuł
naukowy
(stopień)
Dr
Imię i nazwisko
ROK AKADEMICKI
2009/2010
Dzienne
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2SMG
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
+
Instytut
Robert Pawlak
Filozofii i Socjologii
rozwoju, mieć przyswojone podstawy pedagogiki.
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
Ćwiczenia
30
Seminaria
-
Zaliczenie na ocene
2
ZAŁOŻENIA
Zapoznanie z koncepcjami budowania grupy społęcznej, zakresem oddziaływań oraz specyfiką procesu terapeutycznowychowawczego poprzez grupę
CELE
- znać podstawowe pojęcia z zakresu socjologii grupy, znac mechanizmy tworzenia się grupy społecznej
METODY DYDAKTYCZNE
Warsztaty, dyskusja, metody oglądowe: film, pokaz
TREŚCI PROGRAMOWE
1. Socjologia jako samodzielna dyscyplina naukowa - wprowadzenie; 2. Człowiek w społeczeństwie - perspektywa socjologiczna; 3.
Grupa jako przedmiot zainteresowania socjologii; 4. Małe grupy społeczne; 5. Procesy wewnątrz małych grup; 6. Socjalizacja
jednostki; 7. Więź społeczna i jej przemiany; 8. Dewiacje i zachowania niezgodne z normami; 9. Konflikty społeczne w małych
grupach; 10. Relacje władzy i podporządkowania na przykładzie instytucji totalnych; 11. Gry więzienne - relacje w małych grupach
12. Teorie grup odniesienia; 13. Wielkie zbiorowości społeczne: mentalność mieszkańców wielkich miast. 14. Psychologia tłumu.
Turowski J., Małe struktury społeczne, Lublin 2001.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
Szmatka, J., Małe struktury społeczne, Warszawa 2008.
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
Szacka B., Wprowadzenie do socjologii, Warszawa 2003.
Berger P., Zaproszenie do socjologii, Warszawa 2007
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
pozytywna ocena z testu
121
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
PEDAGOGIKA
Terapia pedagogiczna
I stopnia (moduł)
II
SEMESTR
IV
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2PAP
FUNKCJONOWANIA UCZNIA ZE
SPECJALNYMI POTRZEBAMI
EDUKACYJNYMI
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
v
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
dr
Ewa Zasępa
Wiedza dotycząca specyfiki rozwoju dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Wykład
Ćwiczenia
Seminaria
30
EGZAMIN
4
ZAŁOŻENIA
Przekazanie podstawowego zasobu wiedzy psychologicznej niezbędnej dla rozumienia i interpretacji złożonych przyczyn i skutków
niepowodzeń w nauce szkolnej oraz dla doboru odpowiednich metod pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla dzieci z tzw. „grupy ryzyka” z
powodutrudności w uczeniu się.
CELE
METODY DYDAKTYCZNE
Metody oparte na słowie:
Dyskusja
Metody oparte na obserwacji i pomiarze:
Pokaz
Pomiar zjawisk i procesów
Metody oparte na działalności praktycznej:
Metoda zajęć praktycznych
TREŚCI PROGRAMOWE
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Znaczenie wykształcenia dla rozwoju i funkcjonowaniu człowieka we współczesnym świecie.
Czynniki warunkujące prawidłowy przebieg procesu uczenia się.
Przyczyny oraz patomechanizmy powstawania zaburzeń rozwojowych determinujących trudności w uczeniu się.
Znaczenie inteligencji, zdolności specjalnych oraz stylów poznawczych w formowaniu sukcesów i niepowodzeń szkolnych.
Rozwój społeczno-emocjonalny jako ważne kryterium dojrzałości szkolnej dziecka.
Analiza procesu nauczania – podstawowe modele nauczania, złożoność i dynamika nauczania w klasie szkolnej, rutyny nauczycielskie,
style nauczania w kontekście niepowodzeń edukacyjnych.
Klasyfikacja i charakterystyka najczęstszych postaci zaburzeń rozwoju psychoruchowego dziecka utrudniających skuteczne uczenie się ze
szczególnym uwzględnieniem dysleksji i dysgrafii rozwojowej oraz ADHD.
Konsekwencje niepowodzeń szkolnych w postaci wyuczonej bezradności, zaburzeń zachowania oraz reakcji nerwicowych.
Metodologiczne problemy i sposoby diagnozowania procesów rozwoju psychoruchowego dziecka.
Możliwości oraz kryteria doboru właściwych sposobów wspomagania i korygowania zaburzeń rozwoju psychoruchowego dziecka.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
1. Brophy J. (2002). Motywowanie uczniów do nauki. Warszawa: PWN.
2. Krasowicz-Kulis G. (2008) Psychologia dysleksji. Warszawa: PWN.
3. Philips D.C., Soltis J.F. (2005). Podstawy wiedzy o nauczaniu. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo
Psychologiczne.
4. Sędek G. (2000). Psychologia kształcenia. [W:] J. Strelau (red.): Psychologia. Podręcznik akademicki. T.3.
122
MODUŁY _PE_DZ
Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Dział IX, Rozdz. 49, s.259-280.
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
1. Carr A. (2004). Depresja i próby samobójcze młodzieży. Sposoby przeciwdziałania i reagowania. Gdańsk: Gdańskie
Wydawnictwo Psychologiczne.
2. Sędek G. (1995). Bezradność intelektualna w szkole. Warszawa: Wyd. Instytutu Psychologii PAN.
3. Spitzer M. (2008). Jak uczy się mózg. Warszawa: PWN.
4. Krasowicz-Kulis G. (red.). (2006). Dysleksja rozwojowa. Perspektywa psychologiczna. Gdańsk: Wydawnictwo
Harmonia.
Uzyskanie poprawnej oceny z egzaminu obejmującego materiał omówiony przez prowadzącego oraz zdobyty
samodzielnie zgodnie ze wskazaniami przekazanymi podczas 1-szych zajęć organizacyjnych, aktywność na
zajęciach,przygotowanie i wygłoszenie referatu na wybrany temat.
123
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
PEDAGOGIKA
I stopnia (moduł)
II
SEMESTR
STATUS PRZEDMIOTU
IV
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
DIAGNOZA DZIECKA/UCZNIA Z
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2DDU
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
v
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
mgr
Barbara Sokołowska
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
Ćwiczenia
Seminaria
15
ZO
1
ZAŁOŻENIA
Zapoznane studentów z wybranymi metodami, technikami i narzędziami diagnostycznymi przeznaczonymi do badania dzieci
od 0-18 rż
CELE
Znać wybrane narzędzia diagnostyczne, przeznaczone do diagnozy dzieci ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi.
Umieć dobrać technikę diagnozy do problemów dziecka
METODY DYDAKTYCZNE
Dyskusja
Pokaz
Metoda zajęć praktycznych
TREŚCI PROGRAMOWE
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Diagnoza funkcjonalna.
Diagnoza modulacji i integracji bodźców zmysłowych na podstawie ogólnodostępnych kwestionariuszy.
Monachijska Funkcjonalna Diagnostyka Rozwojowa.
Skala INSITE.
Inwentarz Gunzburga
Profil Psychoedukacyjny E. Schoplera
Profil osiągnięć ucznia Kielina
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Maas, V. (1998) Uczenie się przez zmysły. Wprowadzenie do teorii integracji sensoryczne.j
Warszawa: WSiP
Hellbrügge, T. (i współ) (1995). Monachijska funkcjonalna diagnostyka rozwojowa w l roku
oraz 2 i 3 roku. Kraków: ANTYKWA
Morgan, E. Watkins, S. (2004) Skala rozwojowa programu INSITE. Towarzystwo Opieki nad
ociemniałymi w Laskach
Kielin, J. (2007) Profil osiągnięć ucznia. Przewodnik dla nauczycieli i terapeutów w placówkach
specjalnych. Gdańsk: GWP
Witkowski, T. (1988) Podręcznik do inwentarza PPAC do oceny postępu w rozwoju społecznym
upośledzonych umysłowo Wydawnictwo: COMPW-Z MEN
Witkowski, T. (1988) Podręcznik do inwentarza PAC1 do oceny postępu w rozwoju społecznym
124
MODUŁY _PE_DZ
7.
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
1.
Witkowski, T. (1988) Podręcznik do inwentarza PAC2 do oceny postępu w rozwoju społecznym
Cieszyńska, J. Korendo, M. Wczesna interwencja terapeutyczna. Wydawnictwo Edukacyjne
Obecność, zaliczone wszystkie mini-testy i kolokwium końcowe, zaplanowanie diagnozy, opracowanie teczki
diagnostycznej i terminowe rozliczenie się z niej
125
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
PEDAGOGIKA
I stopnia (moduł)
II
SEMESTR
IV
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
PEDAGOGIKA ZABAWY
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2PEZ
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
v
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
mgr
Dorota Błażejczyk
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
Ćwiczenia
Seminaria
15
ZO
1
ZAŁOŻENIA



Podstawowe wiadomości z zakresu pedagogiki specjalnej
Znajomość warunków zaliczenia
Zaangażowanie w przebieg zajęć
CELE
Zapoznanie z wybranymi technikami i ćwiczeniami stymulacji rozwoju dziecka oraz korekcji zaburzeń jego
funkcjonowania w sytuacji choroby i niepełnosprawności metodami pedagogiki zabawy jako jednej z elementów
terapii pedagogicznej
METODY DYDAKTYCZNE
Formy realizacji:
1.
2.
3.
Zajęcia teoretyczne
Zajęcia warsztatowe
Zajęcia grupowe w sali
Metody:
6.
7.
8.
Samodzielnego dochodzenia do wiedzy
Asymilacji wiedzy
Praktyczne
TREŚCI PROGRAMOWE
Pedagogika zabawy jako metodyka pracy z grupą. Zabawy ułatwiające wejście w grupę; poznanie imion, nowego otoczenia. Zabawy
rozluźniające, odprężające, oparte o ruch, taniec, gesty. Poznanie zabaw wprowadzających temat zajęć. Metody wymiany myśli, gry
dyskusyjne. Zabawy integrujące duże grupy, w tym tańce integracyjne. Scenariusze zajęć adresowane do dzieci, młodzieży ze
specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
LITERATURA
1. „Grupa i zabawa” Materiały metodyczne PSPZ KLANZA Lublin
OBOWIAZKOWA
2. Thanhoffer M., Reichel R., Rabenstein R.(1996), „Nauczanie kreatywne“, część I i II Lublin
3. Thanhoffer M., Reichel R., Rabenstein R. (1995) „Grupa i ruch“ Warszawa
4. Tokarczuk O.(1994)„Grupa bawi się i pracuje”Zabawa. Studium: Wydawnictwo UMCS
5. Sutkowski B.(1984)”Zabawa. Studium psychlogiczne” Warszawa
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
2.
3.
Lewińska
T.
”Zabawki
najstarsze",
Wychowanie
w
Przedszkolu,
nr7/1997
Krzyżewska J.(1998)"Aktywizujące metody i techniki w edukacji wczesnoszkolnej ", Suwałki
Kędzior E. – Niczyporuk (1998)" Wprowadzenie do pedagogiki zabawy ",Lublin: Wydawnictwo
126
MODUŁY _PE_DZ
4.
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
KLANZA
Wimmer A.- " Pedagogika zabawy – wyzwalanie aktywności " , PSPZ KLANZA, Lublin 1996 , nr 4 .
Obecność, scenariusze zabaw
127
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
studia pierwszego stopnia (magisterskie)
III
SEMESTR
V
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
DIAGNOZA DZIECKA ZE SPECYFICZNYMI
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3DDS
TRUDNOŚCIAMI W UCZENIU SIĘ
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
v
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
Dr hab., prof. Ewa M. Kulesza
APS
mgr
Barbara Sokołowska
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Podstawowe wiadomości z zakresu pedagogiki specjalnej
Wykład
15
Ćwiczenia
Seminaria
30
E
4
ZAŁOŻENIA
Zapoznanie z dostępnymi pedagogowi metodami oceny procesów odpowiedzialnych za naukę czytania, pisania i liczenia oraz
poziomu opanowania technik szkolnych. Kształtowanie umiejętności posługiwania się gotowymi narzędziami diagnostycznymi.
CELE
Znać wybrane narzędzia diagnostyczne, przeznaczone do diagnozy dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się.
Umieć zaplanować diagnozę dziecka ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się.
Umieć dobrać technikę diagnozy do problemów dziecka
Umieć opracować narzędzia badawcze.
Wiedzieć na czym polega prawidłowy kontakt diagnostyczny.
Wykazać się prawidłowym kontaktem diagnostycznym podczas prowadzenia diagnozy.
Wykazać się umiejętnością dokonywania krytycznej oceny prowadzonej przez siebie diagnozy.
METODY DYDAKTYCZNE
- Wykład
- Dyskusja
Pokaz
metoda zajęć praktycznych
TREŚCI PROGRAMOWE
Diagnoza lateralizacji, sprawności ruchowej, orientacji w przestrzeni, percepcji wzrokowej, słuchowej, manualnej i koordynacji
wzrokowo-ruchowej. Diagnoza dojrzałości szkolnej. Diagnoza umiejętności czytania i pisania. Ocena dojrzałości do uczenia się
matematyki próbami J. Piageta i E. Gruszczyk-Kolczyńskiej. Diagnoza specyficznych trudności w uczeniu się matematyki.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
1.
2.
3.
4.
5.
Gruszczyk-Kolczyńska, E. (1992). Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki.
Wydawnictwo: WSiP
Gruszczyk-Kolczyńska, E., Moroz, H. Łysek, M., Wojnowska, (1985). Diagnoza działalności
matematycznej dzieci z klas początkowych. Katowice 1985
Górniewicz, E. (2001). Pedagogiczna diagnoza specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu. Wyd. A.
Marszałek.
Mickiewicz, J. (2001). Materiały do diagnozy pedagogicznej umiejętności pisania i czytania uczniów
szkoły podstawowej i gimnazjum. Toruń: Wyd. TONik.
Frydrychowicz, A. Koźniewska, E., Matuszewski, A., Zwierzyńska, E. (2004). Testy psychologiczne i
pedagogiczne w poradnictwie. Warszawa: CMPPP.
128
MODUŁY _PE_DZ
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
1.
2.
3.
4.
5.
Oszwa, U. (2007) Dziecko z zaburzeniami rozwoju i zachowania klasie szkolnej. Kraków: Impuls.
Młodkowski, J. (1998) Aktywność wizualna człowieka. Wydawnictwo: PWN
Mickiewicz, J. (2002) Jedynka z ortografii? Rozpoznawanie dysleksji, dysortografii i dysgrafii w
starszym wieku szkolnym
Dyrda, J. (2004) Style uczenia się dzieci dyslektycznych a wymagania poznawcze szkoły. Gdańsk:
Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego
Oszwa, U. (2006). Zaburzenia rozwoju umiejętności arytmetycznych. Problem diagnozy i terapii.
Oszwa, U. (2008). Wczesna diagnoza dziecięcych trudności w liczeniu. Kraków: Impuls.
Bogdanowicz, M. (1996) Integracja percepcyjno – motoryczna. Wydawnictwo: CMPPP
Krasowicz - Kupis, G. (2008). Psychologia dysleksji. Warszawa: PWN.
Frydrychowicz A. Koźniewska E., Matuszewski A., Zwierzyńska E. (2004). Testy psychologiczne i
pedagogiczne w poradnictwie. Warszawa: CMPPP.
Oszwa U. (2007) Dziecko z zaburzeniami rozwoju i zachowania klasie szkolnej, Kraków: „Impuls”.
Davis, R. Braun, E. (2001). Dar dysleksji. Wydawnictwo Zysk i S-ka
Davis, R. Braun, E. (2006). Dar uczenia się. Wydawnictwo Zysk i S-ka
Kaja, B. (red.). (2003). Diagnoza dysleksji. Bydgoszcz: Akademia Bydgoska
Obecność, zaliczone wszystkie mini-testy i kolokwium końcowe, zaplanowanie diagnozy, opracowanie teczki
diagnostycznej i terminowe rozliczenie się z niej
129
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Nauk Pedagogicznych
moduł terapia pedagogiczna
I stopnia
III
SEMESTR
I
ROK AKADEMICKI
2009/10
stacjonarne
METODY
PRACY
Z
UCZNIEM
Z KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3MPN
NIEPOWODZENIAMI W OPANOWANIU
UMIEJĘTNOŚCI CZYTANIA I PISANIA
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
+
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
mgr
Magdalena Simonow
mgr
Bernadetta Węcławik
Wiedza z zakresu metodyki nauczania czytania i pisania.
Znajomość warunków zaliczenia przedmiotu.
Wykład
Ćwiczenia
30
Seminaria
2
ZAŁOŻENIA
Zapoznanie studenta z organizacją procesu nauczania czytania i pisania oraz wspomagania tych procesów, poprzez odpowiedni
dobór metod, technik, ćwiczeń.
CELE
W wyniku realizacji przedmiotu student:





Definiuje pojęcia: czytanie i pisanie, rozumiejąc ich złożoność i konieczność indywidualnego i twórczego podejścia do
procesu ich nabywania
Trafnie określa trudności dziecka w zakresie czytania i pisania i dobiera odpowiednie ćwiczenia wspomagające te procesy
Zna i posługuje się wskazówkami metodycznymi, wyznaczającymi sposób rozwijania kompetencji w zakresie czytania i
pisania
Zna różnorodne metody i formy pracy, wspomagające nabywanie w/w umiejętności
Spośród znanych metod , trafnie dobiera odpowiednią metodę wspomagania nauki czytania i pisania, adekwatnie do
indywidualnych potrzeb uczniów
METODY DYDAKTYCZNE



Wykład
Dyskusja, pogadanka heurystyczna
Sytuacyjne, symulacyjne
TREŚCI PROGRAMOWE
1.
2.
3.
4.
5.
Omówienie biopsychicznych uwarunkowań, umożliwiających opanowanie sztuki czytania i pisania
Zdefiniowanie procesów czytania i pisania – podejście lingwistyczne i całościowe
Nauka czytania; przegląd metod tradycyjnych oraz współcześnie wykorzystywanych w edukacji przedszkolnej i
wczesnoszkolnej – wskazówki metodyczne wspomagające realizację i osiąganie celów w zakresie nabywania kompetencji
czytelniczych
Przegląd i charakterystyka metod, wspomagających nabywanie kompetencji w zakresie czytania i pisania
Konstruowanie i realizacja zajęć mających na celu wspomaganie opanowania procesu czytania i pisania
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Kamińska K., Nauka czytania dzieci w wieku przedszkolnym, WSiP 1999
Cieszyńska J., Nauka czytania krok po kroku, Wyd. Nauk. Akademii Pedag., 2005
Pawłowska R., Metodyka ćwiczeń w czytaniu, Wyd. Uniw. Gdańskiego 2002
GąsowskaT., Pietrzak-Stępkowska Z., Praca wyrównawcza z dziećmi mającymi trudności w
czytaniu i pisaniu, WSiP, Wawa 1994
Kujawa E., Kurzyna M. Reedukacja dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu metodą 18 struktur
wyrazowych, WSiP, Wawa 1996
Zakrzewska B. Trudności w czytaniu i pisaniu. Modele ćwiczeń, WSiP 2005
130
MODUŁY _PE_DZ
7.
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
8.
9.
Grabałowska K., Jastrząb J., Mickiewicz J., Wojak M., Ćwiczenia w czytaniu i pisaniu. Poradnik
metodyczny do terapii dzieci dyslektycznych, Toruń 2005
Bogdanowicz M., Metoda Dobrego Startu, WSiP 2006
Rocławski B., Nauka czytania i pisania "Glottispol" Gdańsk 1996
1.
2.
Marzano. R.J., Trudna sztuka pisania i czytania, GWP 2004
Czajkowska I., Herda K., Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne w szkole, WSiP 2005
- obecność i aktywny udział w zajęciach
- praca własna studenta
- prezentacja wybranego zagadnienia
131
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Nauk Pedagogicznych
Moduł kompetencyjny Terapia Pedagogiczna
Studia I stopnia
III
SEMESTR
1
ROK AKADEMICKI
2009/2010
Studia stacjonarne
METODY PRACY Z UCZNIEM Z
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3MPM
NIEPOWODZENIAMI W MATEMATYCE
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
x
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
mgr
Aleksandra Różańska
mgr
Kamila Poczesna
Student powinien posiadać podstawowa wiedze w zakresie rozwoju psychofizycznego
dziecka oraz diagnozy umiejętności matematycznych
Wykład
Ćwiczenia
30
Seminaria
2
ZAŁOŻENIA
Zapoznanie studenta z metodyką nauczania matematyki oraz metodami pracy z uczniem z trudnościami w uczeniu się matematyki
na różnych poziomach edukacyjnych.
CELE
Kształtowanie u studentów poprawnego i wieloaspektowego rozumienia podstawowych pojęć matematycznych.
Kształtowanie języka matematycznego poprzez obserwacje, a następnie opisywanie w języku matematyki prostych
sytuacji naturalnych oraz interpretowanie pojęć matematycznych konkretnych sytuacjach.
Wyrobienie u studentów pozytywnego nastawienia i aktywnej postawy w uczeniu się matematyki.
Zapoznanie z podstawową literaturą metodyczną dotyczącą nauczania początkowego matematyki i pomocami
dydaktycznymi: gry dydaktyczne, klocki, literatura dziecięca i programy komputerowe.
Analizę konkretnych przykładów rozwiązań metodycznych opracowanych zgodnie z nowoczesnymi koncepcjami
nauczania wczesnoszkolnego (nauczanie czynnościowe, realistyczne i problemowe).
METODY DYDAKTYCZNE
1.
2.
3.
4.
5.
wykład uczestniczący, prezentacja, dyskusja, pokaz.
TREŚCI PROGRAMOWE
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
Treści matematyczne w nowej podstawie programowej.
Rodzaje trudności w uczeniu się matematyki.
Metoda czynnościowa i realistyczna drogą do przezwyciężenia trudności w kształtowaniu pojęć matematycznych.
Wskaźniki niedojrzałości do uczenia się matematyki.
Reprezentacje: enaktywne, ikoniczne, symboliczne jako wyznaczniki w rozumieniu pojęć.
Poziomy rozumienia pojęć i ich związek ze stadiami rozwoju intelektualnego Piageta. Kształtowanie w schemacie
własnego ciała. Różnicowanie i określanie kierunków w przestrzeni.
Klasyfikowanie. Aspekty liczby naturalnej. Monografia liczby 6. Kształtowanie działań dodawania i odejmowania w
oparciu o różne aspekty pojęcia liczby naturalnej i związek między tymi działaniami. Własności dodawania
(przemienność i łączność), rola zera. Pojęcie mnożenia.
Monografia liczb drugiej dziesiątki. Przekraczanie progu dziesiątkowego.
Proste figury geometryczne: koło, trójkąt, kwadrat i prostokąt.
Dzielenie jako mieszczenie i podział. Wprowadzenie tabliczki mnożenia i etapy jej opracowania. System dziesiątkowy,
Rozszerzenie zakresu liczbowego. Prawa przemienności i łączności dla dodawania i mnożenia.
Poziomy rozumienia pojęć geometrycznych (na przykładzie prostokąta). Intuicja pojęcia obwodu i pola prostokąta bez
wprowadzenia wzorów. Odcinki równoległe i prostopadłe. Prawo rozdzielności mnożenia względem dodawania i
odejmowania (interpretacja geometryczna – wykorzystanie pola prostokąta).
Zadania tekstowe i metodyka ich rozwiązywania. Etapy rozwiązywania zadań według G. Polya. Podstawowe
wskazówki heurystyczne. Trudności pojęciowe i językowe oraz sposoby ich pokonywania. Pozycyjny system
dziesiątkowy.
Wspomaganie dziecka z trudnościami w uczeniu się matematyki w kształtowaniu umiejętności matematycznych
potrzebnych w sytuacjach życiowych i szkolnej edukacji na podstawie koncepcji E. Gruszczyk-Kolczyńskiej „Dziecięca
132
MODUŁY _PE_DZ
matematyka”.
14. Hospitacje w placówkach edukacyjnych zajęć wyrównawczych, korekcyjno-kompensacyjnych dla uczniów z
trudnościami w uczeniu się matematyki.
LITERATURA
H. Siwek (2004) Kształcenie zintegrowane na etapie wczesnoszkolnyml., Wydawnictwo Naukowe AP,
OBOWIAZKOWA
Kraków.
H. Siwek (1998) Czynnościowe nauczanie matematyk, WSZiP, Warszawa.
E.
Gruszczyk- Kolczyńska (1994) Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki. WSiP,
Warszawa
E. Gruszczyk- Kolczyńska (1997) Dziecięca matematyka. WSiP, Warszawa
E. Gruszczyk-Kolczyńska, E. Zielińska (2009) Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze dla dzieci, które
rozpoczną naukę w szkole. Wydawnictwo Edukacja Polska, Warszawa
LITERATURA
H. Siwek, Tęczowa Szkoła, Zestaw przewodników metodycznych i podręczników do nauczania
UZUPEŁNIAJĄCA
zintegrowanego dla klas I-III, wydawnictwo „Kleks” 1999.
H. Siwek, Dydaktyka matematyki. Teoria i zastosowania w matematyce szkolnej, Warszawa 2005
Z. Semadeni, Nauczanie początkowe matematyki t.1- 1981, t.2 – 1984, t.3 – 1986, t.4 – 1988, Warszawa.
M. Dąbrowski Pozwól dzieciom myśleć!, 2007
J. Stasica 160 pomysłów na nauczanie zintegrowane w klasach I-III, 2004
J. Filip, T. Rams, Dziecko w świecie matematyki, Kraków 2000
U. Oszwa Psychologia trudności arytmetycznych u dzieci, 2008
U. Oszwa Zaburzenia rozwoju umiejętności arytmetycznych. Problem diagnozy i terapii, 2005
WARUNKI
ZALICZENIA
- aktywny udział w zajęciach
PRZEDMIOTU
- praca własna
- kolokwium podsumowujące
133
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
I stopień
III
SEMESTR
METODYKA
PRACY TERAPEUTYCZNEJ
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
ogólnego
podstawoweg
o
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
I
ROK AKADEMICKI
stacjonarne
KOD PRZEDMIOTU
Przedmioty
kształcenia
kierunkoweg
o
Tytuł
naukowy
(stopień)
Imię i nazwisko
mgr
Dorota Błażejczyk
2009/2010
100S-0E3MPT
Przedmioty
kształcenia
specjalnościoweg
o
+
Instytut
Przedmioty
fakultatywne
Podstawowe wiadomości z zakresu terapii pedagogicznej i pedagogiki
specjalnej
Znajomość warunków zaliczenia przedmiotu
Wykład
Ćwiczenia
Seminaria
15
Zaliczenie z oceną
1.00
ZAŁOŻENIA
Realizacja treści programowych zakłada nabycie przez studenta praktycznych umiejętności w zakresie organizacji procesu
wspomagania dziecka w procesie terapeutycznym
CELE
Wie jak powinna wyglądać współpraca z rodzina ucznia z zaburzeniami zachowania
Zna założenia ramowego treningu dla rodziców dzieci z ADHD
Wie jakie są obowiązki pedagoga szkolnego
Rozumie złożoność procesu terapeutycznego, w kontekście czynników wpływających na jego realizację i
pozytywne rezultaty
 Poprawnie określa potrzeby dziecka i dobiera formy pracy, zaczerpnięte ze znanych metod wspomagających
rozwój dziecka
METODY DYDAKTYCZNE
 Wykład
 Zajęcia o charakterze warsztatowym
 Praca własna




TREŚCI PROGRAMOWE
1.
2.
3.
4.
5.
Praca z uczniem z zaburzeniami zachowania i jego rodziną
Program treningu dla rodziców dzieci z zespołem nadpobudliwości ruchowej i z zaburzeniami koncentracji
Trening rozwiązywania problemów i warsztaty umiejętności rodzicielskich w zaburzeniach zachowania
Pedagog szkolny w systemie poradnictwa edukacyjnego i wychowawczego
współpraca poradni psychologiczno-pedagogicznych z pedagogiem szkolnym
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
1.
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
1.
2.
Kazdin A.E., Weisz J. R.(2006), Psychoterapia dzieci i młodzieży, Kraków: Wydawnictwo
Uniwersytetu Jagiellońskiego
Ostrowska K., Psychologia praktyczna w systemie oświaty
Kaja B. (2001). Zarys terapii dziecka, Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im
Kazimierza Wielkiego
134
MODUŁY _PE_DZ
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU




Praca własna
Aktywność na zajęciach
Prezentacja wybranego zagadnienia
135
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
I stopień
III
SEMESTR
6
ROK AKADEMICKI
stacjonarne
UMIEJĘTNOSCI KOD PRZEDMIOTU
KSZTAŁTOWANIE
SPOŁECZNYCH
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
ogólnego
podstawoweg
o
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Tytuł
naukowy
(stopień)
Imię i nazwisko
mgr
Urszula Gosk
Przedmioty
kształcenia
kierunkoweg
o
2009/2010
100S-0E3KUS
Przedmioty
kształcenia
specjalnościoweg
o
+
Instytut
specjalnej
Przedmioty
fakultatywne
pedagogiki
specjalnej
Wykład
Ćwiczenia
Seminaria
30
Zaliczenie z oceną
2
ZAŁOŻENIA i CELE
Wyposażenie studentów w praktyczne umiejętności, które są im potrzebne, aby z sukcesem wdrożyć programk rozwijania
umiętnosci społecznych u ucznia w placówkach. Umiejętności te obejmują następujące elementy: treningu empatii, kontroli złości,
podstawowych umiejętności społecznych oraz kształtowania charakteru.
METODY DYDAKTYCZNE
 Praca własna
TREŚCI PROGRAMOWE
I komponent: - Wzmocnienie roli rodziców ;
To część programu, która zakłada włączenie rodziny w proces nauki i trenowania umiejętności według określonej formuły.
II komponent: Empatia;
Obejmuje naukę rozpoznawania i nazywania uczuć własnych i innych ludzi oraz wyrażanie ich w odpowiedni sposób. Komponent
ten obejmuje trening takich elementów inteligencji emocjonalnej, jak respektowanie przestrzeni osobistej, czytanie ukrytych
sygnałów, rozpoznawanie swojej mimiki twarzy i innych.
III komponent: Kontrola złości;
Pomaga uczniom w rozwijaniu umiejętności rozumienia gniewu i nauki strategii radzenia sobie z nim w konstruktywny sposób.
IV komponent: Kształtowanie Charakteru;
Kształtowana jest umiejętność podejmowania dojrzałych decyzji i wyborów, pozwalających na rozwój moralny młodego człowieka.
V komponent: Podstawowe Umiejętności Prospołeczne;
Obejmuje trening podstawowych umiejętności społecznych potrzebnych w relacjach interpersonalnych i odnoszeniu sukcesu w
szkole i życiu prywatnym
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
1)
2)
Rozwój umiejętności społecznych: jak skuteczniej dyskutować i współpracować / Hanna Hamer. –
Warszawa : "Veda", 1999 [Lektura niezbędna dla osób wkraczających w dorosłe życie] Czytelnia: 372.8 ;
Wypożyczalnia: 149815
Rozwój umiejętności społecznych: jak skuteczniej dyskutować i współpracować: przewodnik dla
nauczycieli / Hanna Hamer. – Warszawa : "Veda", 1999 Czytelnia: 372.8 ; Wypożyczalnia: 149820
136
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU




Praca własna
137
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Nauk Pedagogicznych
moduł terapia pedagogiczna
1 stopnia
III
SEMESTR
I
ROK AKADEMICKI
2009/10
dzienne
METODYKA
PRACY
KOREKCYJNO- KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3MKK
KOMPENSACYJNEJ
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
+
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
mgr
Magdalena Simonow
Mgr
Ewa Stolarczyk
mgr
Aneta Hynowska
Zna metody diagnozowania i pracy z uczniem z niepowodzeniami szkolnymi
Wykład
2
Ćwiczenia
30
Seminaria
ZAŁOŻENIA
Głównym założeniem prowadzonych zajęć jest wyposażenie studentów w wiedzę i umiejętności, niezbędne do prowadzenia zajęć
korekcyjno-kompensacyjnych, z uwzględnieniem konieczności ich indywidualizacji i modyfikacji w zależności od możliwości
uczniów i specyfiki placówki, w której są organizowane.
CELE
- zna podstawowe pojęcia, definiujące organizację zajęć korekcyjno-kompensacyjnych
- rozumie czynniki wpływające, pozytywnie i negatywnie, na proces terapeutyczny
- zna zasady organizowania zajęć korekcyjno-kompensacyjnych (z uwzględnieniem umiejętności tworzenia ramowego,
indywidualnego, programu działań naprawczych oraz znajomości zasad konstruowania jednostki zajęciowej)
- poprawnie dobiera metody do możliwości dziecka i etapu planowanej i organizowanej terapii pedagogicznej
METODY DYDAKTYCZNE
Dyskusja, pogadanka heurystyczna
Sytuacyjne, symulacyjne
TREŚCI PROGRAMOWE
- zdefiniowanie zajęć korekcyjno-kompensacyjnych, jako jednej z form wspomagania dziecka o specjalnych potrzebach edukacyjnych
- etapy pracy w działalności terapeutycznej
- konstruowanie indywidualnych planów pracy korekcyjno-kompensacyjnej (diagnoza-ramowy program działań- planowanie
jednostek pracy - ewaluacja)
- planowanie jednostki zajęciowej w oparciu o prawidłowo dobrane ćwiczenia usprawniające funkcje percepcyjno-motoryczne dzieci
o specjalnych potrzebach edukacyjnych
- przegląd znanych metod terapeutycznych, wspomagających pracę pedagoga-terapeuty
LITERATURA
1. Waszkiewicz E., Jastrząb J., Zestaw ćwiczeń do zajęć korekcyjno-kompensacyjnych dla dzieci
OBOWIAZKOWA
przedszkolnych. Usprawnianie funkcji percepcyjno-motorycznych dzieci dyslektycznych. CMPPP
Warszawa 1994
2. Czajkowska I., Herda K., Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne w szkole, WSiP 2005
3. Jastrząb J., Usprawnianie funkcji percepcyjno-motorycznych dzieci dyslektycznych. CMPPP, Warszawa
2002
4. Jastrząb J., Zabawy w terapii pedagogicznej. CMPPP, Warszawa 2002
5. Kosmowska B., Dzisiaj się bawimy Rewalidacja indywidualna. Scenariusze zajęć dla klas I-IV szkoły
specjalnej. WSiP
138
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
GąsowskaT., Pietrzak-Stępkowska Z., Praca wyrównawcza z dziećmi mającymi trudności w czytaniu i pisaniu,
WSiP, Warszawa 1994
Dykcik W., Szychowiak B., Nowatorskie i alternatywne metody w praktyce pedagogiki specjalnej przewodnik metodyczny, WNU 2001
Waszkiewicz E., Pracuję z sześciolatkiem. Poradnik dla nauczycieli i rodziców. WSiP
Kajzer A., Poradnik metodyczny do prowadzenia zajęć korekcyjno-kompensacyjnych z dziećmi klas I-III
B. Kaja, Zarys terapii dziecka, Akademia Bydgoska, Bydgoszcz 2001
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
- obecność i aktywny udział w zajęciach
- praca własna studenta
139
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
I stopień
III
SEMESTR
6
ROK AKADEMICKI
stacjonarne
UMIEJETNOSCI KOD PRZEDMIOTU
WARSZTATY
WYCHOWAWCZYCH
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
ogólnego
podstawoweg
o
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Tytuł
naukowy
(stopień)
Imię i nazwisko
mgr
Urszula Gosk
Przedmioty
kształcenia
kierunkoweg
o
2009/2010
100S-0E3WUM
Przedmioty
kształcenia
specjalnościoweg
o
+
Instytut
specjalnej
Przedmioty
fakultatywne
pedagogiki
specjalnej
Wykład
Ćwiczenia
Seminaria
30
Zaliczenie z oceną
2
ZAŁOŻENIA i CELE
wyposażenie studenta w praktyczne umiejętności dotyczące diagnozy oraz sposobów radzenia sobie z dziećmi w sytuacjach
trudnych wychowawczo
METODY DYDAKTYCZNE
 Praca własna
TREŚCI PROGRAMOWE
Diagnoza trudności wychowawczych: rodzaje i przyczyny trudności wychowawczych. Analiza przypadków rozpoznawania problemu
wychowawczego. Komunikacja i pułapki porozumiewania się. Rodzaje granic i ich znaczenie w wychowywaniu. Wyznaczanie granic i
wprowadzanie zasad postępowania. Analiza i metody ”przerwania” rodzinnego ringu. Stosowanie kar i nagród. Zachęcanie do
współpracy i samodzielności. Konsekwencje - skuteczność i rodzaje. Uczenie umiejętności podejmowania decyzji i rozwiązywania
problemów. Stosowanie prostych technik wychowawczych. Porozumiewanie bez przemocy.
LITERATURA
1. Gordon T. Wychowanie bez porażek w szkole. Instytut Wydawniczy PAX Warszawa 2004
OBOWIAZKOWA
2. Faber A., Mazlish E.: Jak mówić, żeby dzieci się uczyły w domu i szkole. Media Rodzina of Poznań
1998 (ew. inne pozycje tych autorek)
3. Heininger J.E., Weiss S.K.: Od chaosu do spokoju. Jak wychowywać dzieci z ADHD i innymi
zaburzeniami zachowania. Media Rodzina, Poznań 2005
4. MacKenzie R.: Kiedy pozwolić? Kiedy zabronić? GWP, Gdańsk 2002
5. Rosenberg M.B. Porozumienie bez przemocy Wydawnictwo: Jacek Santorski
6. Steede K.: 10 błędów popełnianych przez dobrych rodziców. GWP, Gdańsk 2000
7. E. Milewska A. Szymanowska „Rodzice i dzieci. Psychologiczny obraz sytuacji problemowych”
CMPPP MEN 2000r
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
1.
2.
3.
4.
5.
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU




Ellison S., Burnett B.A., 365 pomysłów jak wychować wspaniałe dzieci. Wydawnictwo W.A.B., 2004
Gordon T. Wychowanie bez porażek w praktyce. Instytut Wydawniczy PAX Warszawa 1995
Kelly K.: Jak poradzić sobie z niegrzecznymi dziećmi. KDC, Warszawa 2005
Forehand R., Long N. Jak wychować uparte dziecko. BIS, Warszawa1998
O. Speck „Być nauczycielem. Trudności wychowawcze w czasie zmian społeczno – kulturowych.”
GWP, 2005
Praca własna
140
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Terapia Pedagogiczna - moduł kometencyjny
III
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
SEMESTR
I
ROK AKADEMICKI
2009/2010
Studia stacjonarne I stopnia
PSYCHOPEDAGOGIZACJA RODZICÓW
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3PSG
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawowego kierunkowego specjalnościowego
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
dr
Wykład
Ćwiczenia
15
Seminaria
Zaliczenie z oceną
1
ZAŁOŻENIA
Przedmiot ma na celu kształtowanie umiejętności konstruowania współpracy z rodzicami ucznia z zaburzeniami rozwojowymi lub
niepełnosprawnością.
CELE
Po zakończeniu kursu, student powinien:
Znać cele i metody psychopedagogizacji,
Rozumieć postawy wychowawcze rodziców,
Umieć konstruować kontrakty z rodzicami.
METODY DYDAKTYCZNE
dyskusja, metody problemowe, metody ćwiczebne
TREŚCI PROGRAMOWE
Cele psychopedagogizacji. Metody, zasady i formy psychopedagogizacji . Postawy rodzicielskie i jej uwarunkowania. Zasady
ustalania kontraktu z rodzicami ucznia. Opracowanie scenariuszy zajęć dla rodziców . Zasady szkolnej interwencji kryzysowej (rola
rodziny i szkoły).
LITERATURA
DZIERZGOWSKA Irena : Rodzice w szkole : [poradnik dla dyrektorów szkół, nauczycieli i rodziców]. - Wyd.
OBOWIAZKOWA
3. - Warszawa : Wydaw. CODN, 2001;
149
BIERUTOWSKA Danuta : Rola nauczyciela w pedagogizacji rodziców / Życie Szkoły. - 2002, [nr] 3, s. 143KIELIN Jacek: Jak pracować z rodzicami dziecka upośledzonego, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Obecność (100%),
Opracowanie scenariusza warsztatów dla rodziców (na podany temat).
141
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Terapia Pedagogiczna - moduł kometencyjny
II
ROK AKADEMICKI
2009/2010
Studia stacjonarne I stopnia
Konstruowanie indywidualnych
KOD PRZEDMIOTU
100S-03KPT
programów edukacyjno - terapeutycznych
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawowego kierunkowego specjalnościowego
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
III
SEMESTR
Tytuł
naukowy
(stopień)
dr
Imię i nazwisko
Instytut
Wykład
Ćwiczenia
15
Seminaria
Zaliczenie z oceną
1
ZAŁOŻENIA
Przedmiot ma na celu kształtowanie umiejętności konstruowania indywidualnych programów edukacyjno - terapeutycznych
CELE
Po zakończeniu kursu, student powinien:
Znać teoretyczne założenia konstruowania programów edukacyjno - terapeutycznych
Umieć wykorzystać informacje z oceny funkcjonowania osób z niepełnosprawnością intelektualną;
Umieć konstruować arkusze obserwacji oraz proste zadania diagnostyczne do oceny
z niepełnosprawnością intelektualną
Umieć konstruować indywidualny program terapeutyczny w oparciu o diagnozę funkcjonalną
funkcjonowania
osób
METODY DYDAKTYCZNE
dyskusja, metody problemowe, metody ćwiczebne
TREŚCI PROGRAMOWE
Zasady konstruowania indywidualnych programów edukacyjno – terapeutycznych (IPET) Funkcja edukacyjna IPET. Funkcja
terapeutyczna IPET. Określanie Ceków (na podstawie diagnozy funkcjonalnej). Ustalanie indywidualnych procedur osiągania celów.
Konstruowanie indywidualnych programów terapeutycznych, edukacyjno – terapeutycznych – ćwiczenia. Ewaluacja IPET.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
1.
„ABC konstruowania indywidualnych programów terapeutycznych”, CMPP-P, Warszawa 2005
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Obecność (100%),
Opracowanie indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego
142
MODUŁY _PE_DZ
ORIENTACJA PRZESTRZENNA I REHABILITACJA WZROKU
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
Nauk Pedagogicznych
moduł: orientacja przestrzenna i rehabilit. wzroku
(3-l) stacj. I st.
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
II
SEMESTR
stacjonarne
PODSTAWOWE
TECHNIKI
PORUSZANIA
SIĘ
OSÓB
Z
DYSFUNKCJĄ WZROKU
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
ogólnego
podstawowego
STATUS PRZEDMIOTU
DANE OSOBY
PROWADZĄCEJ / OSÓB
PROWADZĄCYCH
ZAJĘCIA
OKREŚLENIE
PRZEDMIOTÓW
WPROWADZAJĄCYCH
WRAZ Z
WYMAGANIAMI
WSTEPNYMI
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
LICZBA PUNKTÓW
ECTS
Tytuł naukowy
(stopień)
mgr
mgr
-----
2009z
ROK AKADEMICKI
2009/2010
KOD
PRZEDMIOTU
100S-0E2PTO
Przedmioty
kształcenia
kierunkowego
Przedmioty
kształcenia
specjalnościowe
go
Imię i nazwisko
Instytut
Aleksandra Broncel
Katarzyna Kozłowska
Wykład
Ćwiczenia
30
Przedmioty
fakultatywne
Seminaria
2
ZAŁOŻENIA
CELE
wyposażenie studentów w umiejętności pozwalające na nauczanie bezpiecznego i samodzielnego poruszania się osób
niewidomych i słabo widzących, zgodnie z potrzebami tych osób. Metodyka nauczania tego przedmiotu zakłada poznanie i
doświadczenie przez studentów większości technik wykorzystywanych przy orientacji i poruszaniu się osób niewidomych i
słabo widzących.
METODY DYDAKTYCZNE
wykład, prezentacja, pokaz, dyskusja, ćwiczenia praktyczne, obserwacja
TREŚCI PROGRAMOWE
1. Definicje stosowane w orientacji przestrzennej i poruszaniu się. Rola i wykorzystywanie zmysłów w orientacji i poruszaniu
się.
2. Poznanie technik i umiejętności poruszania z przewodnikiem (właściwy chwyt i ustawianie się w stosunku do przewodnika,
technika pokonywania wąskich przejść, technika wykonywania zwrotów, techniki przechodzenia przez drzwi, technika
poruszania się po schodach, sposoby przyjmowania i odmawiania pomocy).
3. Poznanie podstawowych umiejętności z zakresu orientowania się w przestrzeni (techniki ochronne, sposoby
systematycznego poznawania nowego otoczenia, technika trailingu, techniki bezpiecznego lokalizowania przedmiotów na
różnych powierzchniach, sposoby ustawiania się równoległego i prostopadłego do różnych powierzchni odniesienia,
wykorzystywanie zmysłów w celu określenia pozycji w przestrzeni)
4.Podstawowe informacje dotyczące
białych lasek wykorzystywanych przez osoby z uszkodzeniem wzroku do poruszania się (budowa, rodzaje, funkcje białej laski,
zasady dobierania długości laski do użytkownika).
5.Poznanie wstępnych umiejętności
związanych z poruszaniem się przy pomocy długiej laski (technika diagonalna – chwyt laski, sposób posługiwania się laską,
sytuacje, w których można wykorzystywać tę technikę; sposoby odkładania i przechowywanie laski kiedy nie jest używana;
poruszanie się z przewodnikiem i z białą laską).
LITERATURA
1. Kwapisz J. i J. – Orientacja przestrzenna i poruszanie się niewidomych oraz
OBOWIAZKOWA
słabowidzących, WSiP, Warszawa 1990.
2. Orientacja i techniki poruszania się. Przewodnik dla praktyków. PZN ZG Dział
Tyflologiczny, Warszawa 1983. (część B, C, D)
3. La Grow S.J; Weessies, MJ. Techniques for Independence. The Dunmore Ltd. Palmerston
North 1994 (Techniki poruszania się z przewodnikiem) - fragmenty tłumaczenia.
4. La Grow S.J; Weessies, MJ. Techniques for Independence. The Dunmore Ltd. Palmerston
North 1994 (Techniki z laską) - fragmenty tłumaczenia.
5. Techniki korzystania z pomocy widzącego przewodnika – materiały opracowane przez dr
Małgorzatę Walkiewicz- Krutak
143
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
1.
2.
Arrington S. – Laska ze specjalnymi adaptacjami. Źródło: Journal of Visual
Impairment and Blindness, kwiecień - maj 1995, maszynopis, tłum. M. Kamionka
Paplińska Małgorzata (2002). Nauczanie orientacji przestrzennej oraz
bezpiecznego i samodzielnego poruszania się niewidomych dzieci z upośledzeniem
umysłowym w stopniu lekkim. Szkoła Specjalna nr 5
Obecność i aktywność na zajęciach, egzamin
144
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Moduł: Orientacja przestrzenna i rehabilitacja wzroku
pierwszy
II
SEMESTR
zimowy
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
METODYKA NAUCZANIA ORIENTACJI
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2NOM
PRZESTRZENNEJ MAŁYCH DZIECI Z
DYSFUNKCJĄ WZROKU
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
dr
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
Ćwiczenia
15 h
Seminaria
ZAŁOŻENIA
CELE
Wyposażenie
studentów
w
umiejętności
pozwalające
na
i bezpiecznego, samodzielnego poruszania się u małych dzieci z dysfunkcją wzroku.
rozwijanie
orientacji
przestrzennej
METODY DYDAKTYCZNE
TREŚCI PROGRAMOWE
Specyfika trudności w rozwoju motorycznym małych dzieci z dysfunkcją wzroku
Sposoby wspomagania rozwoju motorycznego dzieci z dysfunkcją wzroku.
Zagadnienia
związane
z
bezpiecznym
poruszaniem
się
dzieci
niewidomych
i słabowidzących w wieku poniemowlęcym i przedszkolnym, w otoczeniu kontrolowanym: wprowadzanie i
nauczanie technik poruszania się z przewodnikiem, wprowadzanie i nauczanie technik przed-laskowych,
wprowadzanie i nauczanie technik poruszania się z długą laską.
Metody oceny umiejętności z zakresu orientacji przestrzennej i samodzielnego poruszania się małych dzieci z dysfunkcją
wzroku.
Konstruowaniem Indywidualnych Programów Edukacyjno – Rehabilitacyjnych w zakresie bezpiecznego i samodzielnego
poruszania się osób niewidomych
i słabo widzących, szczególnie dzieci w wieku przedszkolnym.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Dokumentacja wykorzystywana na zajęciach orientacji przestrzennej .
LITERATURA
1. Adelson, E., Fraiberg, S. (1985). Rozwój dużej motoryki. W: Rozwój i wychowanie niewidomego
OBOWIAZKOWA
dziecka w wieku żłobkowym i przedszkolnym. Materiały Tyflologiczne, 6, PZN.
2. Karga, M. (1999). Program usprawniania ruchowego dzieci niewidomych i słabowidzących ze
sprzężoną niesprawnością w wieku od 0 do 3 lat. Rewalidacja, 1.
3. Model INSITE – Model wczesnej interwencji przeprowadzanej w domu. Program dla dzieci od 0 do
6 lat z niepełnosprawnościami sensorycznymi i dodatkowymi uszkodzeniami. Tom II. Część 7:
Duża motoryka. Część 8: Orientacja przestrzenna i bezpieczne, samodzielne poruszanie się.
Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi, Laski 2008.
4. Nielsen, L. (1997). Percepcja słuchowa u niewidomego dziecka. W: Wczesna rewalidacja
niewidomego dziecka z dodatkowymi ograniczeniami. Materiały Tyflologiczne, 10, PZN.
5. Walkiewicz – Krutak Małgorzata (2008). Rozwijanie umiejętności z zakresu orientacji
przestrzennej i poruszania się u niewidomych niemowląt i dzieci w wieku poniemowlęcym –
artykuł niepublikowany.
145
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
1.
2.
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Anthony, T.L., Lowry, S. S., Brown, C. J., Hatton, D. D. (2004). Developmentally Appropriate
Orientation and Mobility. The University of North Carolina at Chapel Hill, FPG Child Development
Institute. – fragmenty tłumaczenia
Simmons, S.S., Sharon, O. M. (1992). Reaching, crawling, walking... let’s get moving. Orientation and
Mobility for Preschool Children. Los Angeles, Blind Children Center. – fragmenty tłumaczenia.
146
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
Nauk Pedagogicznych
moduł: ORIENTACJA PRZESTRZENNA I REHABILIT. WZROKU
(3-l) stacj. I st.
ROK STUDIÓW
II
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
stacjonarne
METODYKA NAUCZANIA
ORIENTACJI PRZESTRZENNEJ
OSÓB NIEWIDOMYCH
KOD
PRZEDMIOTU
100S-0E2MON
STATUS PRZEDMIOTU
Przedmioty
kształcenia
ogólnego
Przedmioty
kształcenia
kierunkowego
Przedmioty
kształcenia
specjalnościowe
go
DANE OSOBY
PROWADZĄCEJ / OSÓB
PROWADZĄCYCH
ZAJĘCIA
OKREŚLENIE
PRZEDMIOTÓW
WPROWADZAJĄCYCH
WRAZ Z
WYMAGANIAMI
WSTEPNYMI
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
LICZBA PUNKTÓW
ECTS
Tytuł naukowy
Imię i nazwisko
(stopień)
mgr
Aleksandra Broncel
mgr
Katarzyna Kozłowska
Zaliczenie na ocenę przedmiotu: „Podstawowe techniki
100S-0E2PTO
SEMESTR
Przedmioty
kształcenia
podstawowego
2009
letni
Wykład
ROK AKADEMICKI
2009/2010
Przedmioty
fakultatywne
X
Instytut
poruszania się osób z dysfunkcją wzroku”-
Ćwiczenia
45
Seminaria
3
ZAŁOŻENIA
CELE
wyposażenie studentów w umiejętności pozwalające na nauczanie bezpiecznego i samodzielnego poruszania się osób
niewidomych i słabo widzących, zgodnie z potrzebami tych osób. Metodyka nauczania tego przedmiotu zakłada poznanie i
doświadczenie przez studentów większości technik wykorzystywanych przy orientacji i poruszaniu się osób niewidomych i
słabo widzących.
METODY DYDAKTYCZNE
wykład, prezentacja, pokaz, dyskusja, ćwiczenia praktyczne, obserwacja
TREŚCI PROGRAMOWE
4.
Poznanie podstawowej techniki poruszania się z białą laską - techniki dotykowej (techniki stałego kontaktu i techniki
dwupunktowej).
5. Metody nauczania i oceny poprawności stosowania techniki dotykowej (sposoby, etapy wprowadzania techniki,
najczęstsze
trudności
w
stosowaniu
techniki
i sposoby ich korygowania).
6. Poznanie podstawowych zasad rozwijania umiejętności poruszania się z białą laską w otoczeniu kontrolowanym, w
przestrzeni zamkniętej (przechodzenie przez drzwi, sposoby omijania przeszkód na trasie marszu, wykrywanie zmian
nawierzchni, sposoby poruszania się po schodach z laską itp.)
7. Sposoby
nauczania
i
oceny
umiejętności
poruszania
się
z
białą
laską
w terenie otwartym z niewielką ilością przeszkód – dzielnica mieszkaniowa (poruszanie się po „kwadracie ulic” – bez
samodzielnego przekraczania ulic, wykorzystanie słuchowych i dotykowych punktów i wskazówek orientacyjnych,
obieranie i utrzymywanie kierunku ruchu, wykrywanie krawężników, modyfikacje techniki dotykowej itp.).
8. Metody nauczania i oceny umiejętności poruszania się w dzielnicy handlowej (lokalizowanie punktów usługowych i
sklepów, poruszanie się wewnątrz sklepów, orientowanie się w sklepie itp.).
LITERATURA
6. Kwapisz J. i J. – Orientacja przestrzenna i poruszanie się niewidomych oraz
OBOWIAZKOWA
słabowidzących, WSiP, Warszawa 1990.
7. Kuczyńska – Kwapisz J. (red) – Orientacja przestrzenna w usamodzielnianiu osób
niewidomych, Wydawnictwo APS, Warszawa 2001
8. Orientacja i techniki poruszania się. Przewodnik dla praktyków. PZN ZG Dział
Tyflologiczny, Warszawa 1983 (część E)
9. La Grow S.J., Blasch B.B., De I’Aune W. – Skuteczność techniki dotykowej w sprawdzaniu
powierzchni i miejsca, w którym klient postawi stopę. Źródło: Journal of Visual
Impairment and Blindness, styczeń – luty 1997, maszynopis, tłum. M. Kamionka.
147
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
10. La Grow S.L., Weessies M.J. - Strategie nauczania. Źródło: Techniques for Independence,
1994, maszynopis.
1. Orientacja przestrzenna i poruszanie się słabowidzących oraz osób niewidomych z
dodatkowo ograniczoną sprawnością (wybór tekstów obcojęzycznych). Materiały
Tyflologiczne nr 4, PZN, Warszawa 1986.
2. Gadomska M. „Mapy i plany w nauczaniu orientacji przestrzennej osób niewidomych”,
Szkoła Specjalna nr 1/2003
3. Miler – Zdanowska K. „Zastosowanie planów w nauczaniu orientacji przestrzennej „ Szkoła
Specjalna nr 4/2008
4. Arrington S. – Laska ze specjalnymi adaptacjami. Źródło: Journal of Visual Impairment and
Blindness, kwiecień - maj 1995, maszynopis, tłum. M. Kamionka.
5. Talukder A., Jakubowski M. Technologia tworzenia map i planów wypukłych dla
niewidomych i słabo widzących W: Nowoczesne techniki kształcenia dzieci niewidomych i
słabo widzących, Wydawnictwo eMPi2, Poznań 2003
Obecność i aktywność na zajęciach, egzamin
148
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Moduł - ORIENTACJA PRZESTRZENNA I REHABILITACJA WZROKU
I
II
SEMESTR
3
ROK AKADEMICKI
2009-2010
zimowy
PRZYCZYNY I KONSEKWENCJE
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2PKS
SŁABOWZROCZNOŚCI
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkowego
specjalnościoweg
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
dr
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
15
1
Ćwiczenia
-
Seminaria
-
ZAŁOŻENIA
CELE
Zapoznanie uczestników zajęć z najczęściej spotykanymi przyczynami słabowzroczności i ich następstwami funkcjonalnymi.
METODY DYDAKTYCZNE
Wykład
TREŚCI PROGRAMOWE
Najczęściej spotykane przyczyny słabowzroczności – schorzenia i uszkodzenia układu wzrokowego.
Ograniczenie ostrości wzroku i ubytki w polu widzenia – najczęściej występujące konsekwencje
schorzeń i uszkodzeń układu wzrokowego oraz ich następstwa funkcjonalne.
Inne ograniczenia funkcjonalne wynikające ze schorzeń i uszkodzeń układu wzrokowego.
Interpretacja dokumentacji okulistycznej.
LITERATURA
Adamowicz-Hummel, A. (2001) Posługiwanie się wzrokiem przez dzieci słabo widzące W: Poradnik dydaktyczny
OBOWIAZKOWA
dla nauczycieli realizujących podstawę programową w zakresie szkoły podstawowej i gimnazjum z uczniami
niewidomymi i słabo widzącymi. MEN, Warszawa.
Geruschat, D.R. (1987) Funkcjonalne następstwa najczęściej spotykanych schorzeń
i uszkodzeń układu wzrokowego. W: Interdisciplinary Approach to Low Vision
Rehabilitation. Chicago 1980. Tłum. PZN, Warszawa (maszynopis).
Kamiński, A. (1995) Wpływ wybranych jednostek chorobowych na narząd wzroku.
Przegląd Tyflologiczny Nr 1-2/94, Polski Związek Niewidomych, Warszawa.
Seroczyńska M., Prost M., Mendruń J., Łukasiak E., Oleksiak E.., Przyczyny
ślepoty i znacznego pogorszenia widzenia u dzieci w Polsce.
www.okulistykadziecieca.pl
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Obecność na wykładach
Zdanie testu zaliczającego
149
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Moduł: ORIENTACJA PRZESTRZENNA I REHABILITACJA WZROKU
3-letnie
II
SEMESTR
zimowy
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
ROZWÓJ WIDZENIA I ZABURZENIA
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2RWS
ROZWOJU WIDZENIA
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
dr
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
15 h
Ćwiczenia
Seminaria
ZAŁOŻENIA
CELE
Poznanie uwarunkowań rozwoju widzenia, kolejności pojawia się funkcji wzrokowych
i mechanizmów powstawania zaburzeń w rozwoju widzenia dzieci słabowidzących.
METODY DYDAKTYCZNE
TREŚCI PROGRAMOWE
1. Rozwój zdolności widzenia – warunki prawidłowego rozwoju widzenia; kolejność pojawiania się funkcji wzrokowych i zachowań
kierowanych wzrokiem w sytuacji, kiedy nie występują zaburzenia rozwoju widzenia. Etapy rozwoju widzenia.
2. Zaburzenia rozwoju widzenia – zaburzenia w rozwoju poszczególnych funkcji wzrokowych; wpływ zaburzeń widzenia na rozwój
poznawczy i motoryczny dzieci słabowidzących.
3. Mózgowe uszkodzenie widzenia – specyfika, metody oceny i obserwacji, formy terapii.
LITERATURA
Barraga, N.C., Morris J. E. (1997). Program rozwijania umiejętności
OBOWIAZKOWA
posługiwania się wzrokiem. Część III Materiały źródłowe na temat
słabowidzących. Warszawa, WSPS.
Krawczyk, A. (1997). Obserwacja i interpretacja zachowań dzieci
słabowidzących. W: Rewalidacja nr 1, Centrum Metodyczne Pomocy
Psychologiczno – Pedagogicznej, MEN.
Krawczyk, A. (1997). Niepełnosprawność wzrokowa powstająca na podłożu
zmian mózgowych. W: Rewalidacja nr 2, Centrum Metodyczne Pomocy
Psychologiczno – Pedagogicznej, MEN.
Skala rozwojowa programu INSITE. Ocena umiejętności rozwojowych małych
dzieci z niepełnosprawnością sensoryczną i dodatkowymi uszkodzeniami w
wieku od 0 do 6 lat. (2004). Część: WZROK. Towarzystwo Opieki nad
Tabela rozwoju i stymulowania widzenia. W: Preschool Vision Stimulation: It’s
More Than a Flashlight! (Developmental Perspective for Visually and
Multihandicapped Infants and Preschoolers). L. Harrel i N. Akeson. AFB,
New York 1987. Tłum. A. Adamowicz-Hummel, Warszawa 1991
(maszynopis).
‘Wzrok’ rozdział w: Program INSITE, SKI*HI Institute, Logan, Utah, 1989. Towarzystwo Opieki nad
Ociemniałymi w Laskach, 2006
150
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Hyvarinen, L., (2005). CVI Lecture Series. SKI – HI Institute, Utah State
University – fragmenty tłumaczenia.
Topor I., Rosenblum L.P., Hatton D.D. (2004). Visual Conditions and
Functional Vision. Early Intervention Issues, FPG Child Development
Institute, The University of North Carolina at Chapel Hill, – fragmenty
tłumaczenia.
151
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Moduł: Orientacja przestrzenna i rehabilitacja wzroku
3-letnie
II
SEMESTR
letni
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
METODY OCENY I ROZWIJANIA WIDZENIA
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2MRW
U MAŁYCH DZIECI I DZIECI Z
DODATKOWYMI NIESPRAWNOŚCIAMI
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
dr
Rozwój widzenia i zaburzenia rozwoju widzenia
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
30 h
Egzamin
Ćwiczenia
30 h
Seminaria
ZAŁOŻENIA
CELE
Wyposażenie studentów w wiedzę i umiejętności pozwalające na ocenę funkcjonowania wzrokowego dzieci słabowidzących i dzieci
z niesprawnością złożoną, oraz na dobór odpowiednich metod i form wspomagania rozwoju widzenia. Poznanie metod i narzędzi
funkcjonalnej oceny widzenia oraz metod stymulowania rozwoju widzenia.
METODY DYDAKTYCZNE
Wykład, prezentacja testów i narzędzi oceny widzenia oraz pomocy rehabilitacyjnych, ćwiczenia symulacyjne, projekcje filmów
edukacyjnych.
TREŚCI PROGRAMOWE
1.
2.
3.
4.
Cele i warunki przeprowadzania funkcjonalnej oceny widzenia dzieci; przygotowanie do przeprowadzenia oceny:
analiza dokumentacji okulistycznej, psychologicznej i in., wywiad z rodzicami / opiekunami dziecka; przygotowanie do
obserwacji zachowań wzrokowych dziecka podczas zabawy i czynności pielęgnacyjnych.
Wybrane narzędzia służące do funkcjonalnej oceny widzenia u dzieci we wczesnym okresie rozwoju, sposoby ich
wykorzystania. Interpretacja wyników testów przeznaczonych do funkcjonalnej oceny widzenia.
Założenia stymulowania widzenia; proces stymulowania widzenia wg etapów rozwoju widzenia; znaczenie okresu
krytycznego i strefy najbliższego rozwoju w odniesieniu do wspomagania rozwoju widzenia; rodzaje pomocy
wykorzystywanych do stymulowania i usprawniania widzenia; szczególne warunki stymulowania widzenia dzieci z
niesprawnością złożoną.
Wybrane formy oddziaływań usprawniających widzenie, dobór odpowiednich metod usprawniania widzenia małych
dzieci do potrzeb dzieci z rozmaitymi zaburzeniami.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
Adamowicz – Hummel, A. (1988). Na czym polega ocena funkcjonalna?
Warszawa (maszynopis).
Białoskórska, J. (1997). Diagnoza i usprawnianie funkcjonowania wzrokowego
w pierwszym roku życia dziecka. W: Rewalidacja nr 1, Warszawa, Centrum
Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej MEN.
Czerwińska, K. (2006). Wpływ stymulacji na rozwój widzenia u dzieci z
niepełnosprawnością wzrokową pochodzenia mózgowego w wieku 0-6 lat.
W: Człowiek, niepełnosprawność, społeczeństwo, nr 2 (4) 2006. Warszawa,
APS.
Ćwiczenia stymulujące wzrok. Podręcznik do pracy z głuchoniewidomymi
niemowlętami, małymi dziećmi i dziećmi w wieku przedszkolnym. (1995).
Warszawa, TPG.
Fellows, R.R, Leguire, L.E, Rogers, G.L, Brenner, D.L. (1991). Teoretyczne
założenia stymulowania wzroku. Materiały Tyflologiczne nr 7, Warszawa,
PZN.
152
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Langley, B. (1980). Wstępna ocena funkcjonalnego widzenia. W: Functional
Vision Inventory for the Multiple and Severly Handicapped (FVI). Chicago,
Stoelting Company. Tłum. Monika Pianowska (maszynopis).
Model INSITE – Model wczesnej interwencji przeprowadzanej w domu.
Program dla dzieci od 0 do 6 lat z niepełnosprawnościami sensorycznymi i
dodatkowymi uszkodzeniami. Tom II. Część 3: Wzrok (2008). Laski,
Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi.
Ocena funkcjonalnego widzenia. (1983). W: Project IVEY – Increase Your
Visual Efficiency. Bureau of Education for Exceptional Students. Florida
Dept. of Education, Tallahassee. Tłum. Teresa Skalska (maszynopis).
Smoleń, H. (2000). Rozwijanie umiejętności widzenia z wykorzystaniem
podświetlanego stolika. W: Walczak, G. (red) – Metody i formy wczesnej
rehabilitacji dzieci z uszkodzonym wzrokiem (wybrane zagadnienia).
Warszawa, WSPS.
Walczak, G. (1998). Stymulacja umiejętności widzenia słabo widzących dzieci
w wieku 0-3 roku życia. Poradnik. Warszawa, WSiP.
Walkiewicz, M. (2005). Model programu wspomagania rozwoju widzenia dzieci
z zaburzeniami widzenia. W: Szkoła specjalna nr 2/2005, Warszawa, APS.
Walkiewicz, M. (2000). Program Lilli i Gogo. Na podstawie instrukcji Autorki –
Gertrude Jaritz i własnych doświadczeń. W: Walczak, G. (red) – Metody i
Formy wczesnej rehabilitacji dzieci z uszkodzonym wzrokiem (wybrane
zagadnienia). Warszawa, WSPS.
Walkiewicz – Krutak, M. (2008). Usprawnianie widzenia małych dzieci
słabowidzących. W: Szkoła Specjalna nr 1/2008, Warszawa, APS.
Harley, R.K., Merbler, J.B., Wood, T.A. (1994). Program rehabilitacji w
zakresie orientacji i poruszania się dzieci słabowidzących z dodatkowymi
niesprawnościami. 1) Podręcznik dla instruktorów. 2) Sprawności
wzrokowe. Warszawa, PZN.
153
MODUŁY _PE_DZ
WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Moduł kompetencyjny
Wychowanie do życia w rodzinie
Pierwszego stopnia
II
SEMESTR
IV
Tytuł
naukowy
(stopień)
Prof. dr hab.
Imię i nazwisko
mgr
Maria Dymek
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
PODSTAWY NAUKI O RODZINIE
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
ogólnego
podstawoweg
o
Wykład
15
ZO
ROK AKADEMICKI
2009/10
stacjonarne
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2PNO
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
x
Instytut
Anna Kwak
Profilaktyki Społecznej
Pracy Socjalnej
Ćwiczenia
15
i
Seminaria
ZAŁOŻENIA
Dostarczenie podstawowego poziomu wiedzy z zakresu problematyki rodziny. Baza dla dalszego kształcenia specjalizacyjnego.
CELE
Przekazanie podstawowej wiedzy dotyczącej rodziny – zapoznanie z aparaturą pojęciową, zadaniami rodziny na rzecz jednostki i
społeczeństwa, zmianami w funkcjonowaniu rodziny, uwarunkowaniami zmian.
METODY DYDAKTYCZNE
1.Wykład.
2.Ćwiczenia – metody mieszane – dyskusja, praca z tekstem, zajęcia praktyczne.
TREŚCI PROGRAMOWE
Istota znaczeniowa rodziny dla jednostki i dla społeczeństwa. Instytucjonalny i grupowy wymiar rodziny . Ewolucja pojęcia ‘rodzina’.
Rodzina jako odbiorca przemian społecznych – analiza uwarunkowań przemian, zmiany w realizacji funkcji. Cykl rozwojowy rodziny
– znaczenia faz, znaczenie rodziny w różnych okresach życia jednostki. Etapy prowadzące do zawarcia małżeństwa, zmiany w tym
procesie, naruszalność/stałość podstawowych cech małżeństwa.
Dojrzałość do małżeństwa. Kształtowanie relacji
wewnątrzrodzinnych. Więzi rodzinne. Rola wsparcia rodzinnego. Znaczenie rodziny w budowaniu pierwszych relacji społecznych
dziecka. Macierzyństwo i ojcostwo – stare i nowe spojrzenie. Zakres i realizacja obowiązków w rodzinie.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
Adamski F., Rodzina. Wymiar społeczno- kulturowy. Wyd. U.J., Kraków 2002, s. 31-33; 36-43; 141150
Dyczewski L., Więź między pokoleniami w rodzinie. Towarzystwo Naukowe, KUL, Lublin 2002,
s.11-22
Filipiak G., Rola wsparcia społecznego w rodzinie. Roczniki Socjologii Rodziny 1999, t. XI, s.131144
Harwas-Napierała B., Modele ról płciowych i ich psychologiczne konsekwencje dla małżeństwa i
rodziny [w] H. Liberska, M. Matuszewska (red) Małżeństwo: męskość, kobiecość, miłość, konflikt.
Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2001, s. 75-84
Kryczka L., Obyczajowość przedmałżeńska – tendencje zmian [w] L. Dyczewski (red), Małżeństwo
i rodzina w nowoczesnym społeczeństwie. Wydawnictwo KUL, Lublin 2007, s.47-72
Kwak A., Rodzina i jej przemiany. ISNS. UW, Warszawa 1994, s.9-24
Kwak A., Społeczny i indywidualny wymiar rodzicielstwa [w] A. Kwak (red), Rodzicielstwo –
między domem, prawem, służbami socjalnymi. Wyd. Akademii Pedagogiki Społecznej, Warszawa
2008, s. 27-30
Mandal E., Miłość, władza i manipulacja w bliskich związkach. Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa 2008, s. 160-190
Ryś M., Psychologia małżeństwa w zarysie. CMPPP MEN, Warszawa 1999
Schaffer H.R., Rozwój społeczny. Dzieciństwo i młodość. Wyd. UJ, Kraków 2006, s. 138-161
Tyszka Z., System metodologiczny wieloaspektowej integralnej analizy życia rodzinnego, UAM
Poznań 2001, R.5, s.69-87
Ziemska M., Zmiany w relacjach małżeńskich w cyklu życia rodziny [w] M. Ziemska (red), Rodzina
154
MODUŁY _PE_DZ
współczesna. Wyd. UW, Warszawa 2001, s. 44-5
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Gębuś D., Rodzina tak, ale jaka? Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2006
Rostowska T., Dojrzałość osobowa jako uwarunkowanie życia małżeńskiego [w] I. Janicka , T.
Rostowska (red), Psychologia w służbie rodziny. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2005, s.
45-55
zaliczenie ćwiczeń – aktywność na zajęciach, znajomość literatury oraz przygotowywanie zlecanych zadań
wymagających własnego wkładu pracy
kolokwium - znajomość wykładów i literatury
155
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Pierwszego stopnia
II
SEMESTR
IV
ROK AKADEMICKI
2009/10
stacjonarne
WYCHOWANIE W RODZINIE
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2WWR
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
x
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
Prof. dr hab.
Anna Kwak
Profilaktyki Społecznej i
Pracy Socjalnej
mgr
Maria Dymek
Wykład
15
E
Ćwiczenia
15
Seminaria
ZAŁOŻENIA
Nabycie wiedzy na temat transmisji procesu wychowania w rodzinie, jego zaburzeń i konsekwencji
CELE
Przekazanie wiedzy na temat zadań wychowawczych rodziny i ich realizacji, znaczenia rodziny w rozwoju dzieci i młodzieży,
prawidłowych i nieprawidłowych zachowań rodziców w relacji z dzieckiem
METODY DYDAKTYCZNE
1.Wykład
2.ćwiczenia – metody mieszane: dyskusja, praca z tekstem, zajęcia praktyczne
TREŚCI PROGRAMOWE
Rodzina jako środowisko wychowawcze – rola rodziny w opiece i wychowaniu dziecka . Wychowanie - między wiedzą a intuicją.
Sposoby transmisji treści wychowawczych. Znaczenie socjalizacji pierwotnej. Uczenie ról płciowych w rodzinie. Postawy
rodzicielskie, style wychowania – konsekwencje. Rodzicielstwo jako proces – świadomość wychowawcza rodziców.; małe dziecko –
proces wychowania, dorastające dziecko – zasady postępowania i błędy rodziców. Korzyści i koszty związane z wychowywaniem
dzieci. Rodzina a czas wolny – budowanie i wzmacnianie relacji.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Farber A., Malish E., Jak mówić żeby dzieci nas słuchały, jak słuchać… Media Rodziny. Poznań
2001
Przetacznikowa M., Włodarski Z., Psychologia wychowawcza. PWN, Warszawa 1986, cz. II, R.19
Obuchowska I., Drogi dorastania. WSiP, Warszawa 1996, R. XIII; IX
Pankowska D., Wychowanie a role płciowe. GWP, Gdańsk 2005, R.3
Praszkier R., W głąb szczerości. Nasza Księgarnia, Warszawa 1988, s. 83-108
Schaffer R.H., Rozwój społeczny. Dzieciństwo i młodość. Wyd. Nauk UJ, Kraków 2006, R.VI
Ziemska M., Postawy rodzicielskie. WP, Warszawa 1973, Cz. I
Gordon T., Wychowanie bez porażek. Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1999
Izdebska J., Dziecko w rodzinie u progu XXI wieku. Trans Humana, Białystok 2000
Kowalska-Szymańska M., Zagrożenia procesu wychowania we współczesnej rodzinie polskiej –
jakościowa analiza opinii [w] A. Michalska (red), Dylematy współczesnych rodzin. Seria: Roczniki
Socjologii Rodziny . UAM, Poznań ,T. XVI, s. 111-125
zaliczenie ćwiczeń – aktywność na zajęciach, znajomość literatury oraz przygotowywanie zlecanych zadań
wymagających własnego wkładu pracy
egzamin - znajomość wykładów i literatury
156
MODUŁY _PE_DZ
157
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Pierwszego stopnia
II
SEMESTR
IV
ROK AKADEMICKI
2009/10
stacjonarne
KULTUROWE I SPOŁECZNE KONCEPCJE
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E2KSK
RODZINY
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
x
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
Prof. dr hab.
Anna Kwak
Pracy Socjalnej
Wykład
30
ZO
Ćwiczenia
Seminaria
2
ZAŁOŻENIA
Rozszerzenie wiedzy dotyczącej rodziny o uwarunkowania kulturowe i społeczne dla zrozumienia zasad jej organizacji i
funkcjonowania
CELE
Zapoznanie słuchaczy z wybranymi koncepcjami na temat małżeństwa i rodziny, sposobu rozważania znaczenia rodziny w
strukturze społecznej, uświadomienie słuchaczom dostrzegania wagi rodziny na przestrzeni czasu. Łączenie poglądów
przedstawicieli różnych kierunków i budowanie wspólnych zrębów w podejściach. Uświadomienie znaczenia kulturowego podłoża
dla zrozumienia zasad obowiązujących w małżeństwie i rodzinie we współczesnym świecie.
METODY DYDAKTYCZNE
Wykład
TREŚCI PROGRAMOWE
Dwa bloki tematyczne w programie. Pierwszy obejmuje stare i nowe podejścia do rodziny - od starożytnych myślicieli, poprzez
dziewiętnastowieczne teorie filozoficzno-społeczne, teorie ewolucjonistyczne do współczesnych koncepcji socjologicznych i
ekonomicznych. Drugi blok zawiera materiały pokazujące rodzinę w wybranych kulturach i społeczeństwach - od starożytnych
wzorów do współczesności . Tradycja i zmiana rodziny we współczesnym świecie. Analiza wybranych przykładów pokazujących
uzależnienie zmian od czynników kulturowych. Nierówność przemian, próba wyjaśniania.
LITERATURA
Adamski F., Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy. Wyd. U.J., Kraków 2002, s.44-66; 97-139
OBOWIAZKOWA
(oraz cz. II, s. 67-96)
Golinowska S., Teorie ekonomiczne a rodzina. Polityka Społeczna 1993, nr 1, s.19-22
Laskowski J., Trwałość wspólnoty małżeńskiej. ODiSS, Warszawa 1987, s. 14-20; 23-25
Mikołajczyk-Lerman G., Mężowie i ich żony – realizacja ról małżeńskich w rodzinach
wielkomiejskich. Wyd. UŁ, Łódź 2006, s. 16-23
Żyromski M., Przedstawiciele instytucji rodziny w myśli społecznej. Roczniki Socjologii Rodziny
1995, T. V, s. 61-67
Winniczuk L., Ludzie, zwyczaje i obyczaje w starożytnej Grecji i Rzymie. PWN, Warszawa 1983,
cz.I,, s. 232-261
Ficowski J., Cyganie w Polsce. Dzieje i obyczaje. Interpress, Warszawa 1998
Kulawik M., Rodzina muzułmańska wczoraj i dziś. Ciągłość tradycji i współczesne zmiany na
podstawie Zjednoczonych Emiratów Arabskich [w] W. Muszyński, E. Sikora (red), Miłość, wierność
i uczciwość na rozstajach współczesności. Kształty rodziny współczesnej. Wyd. A. Marszałek,
Toruń 2008, s. 382-392
Piotrowska B., Kobieta w rodzinie chińskiej wczoraj i dziś [w] E. Puchnarewicz (red), Kobieta i
rodzina w krajach rozwijających się. Warszawa-Białystok 1999, s. 116-135
Pałkiewicz A., Przemiany w rodzinie argentyńskiej [w] E. Puchnarewicz (red), Kobieta i rodzina w
158
MODUŁY _PE_DZ
krajach rozwijających się. Warszawa-Białystok 1999, s. 111-115
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
Puchnarewicz E., Państwo a rodzina we współczesnym Egipcie. Wydz. Geografii i Studiów
Regionalnych UW, Warszawa 2005
Kowalska B., Muzułmanka w rodzinie i w społeczeństwie. Małżeństwo i Rodzina 2003, nr 3(7), s.
42-46
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Zaliczenie z oceną - znajomość wykładów i literatury
159
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Nauk Pedagogicznych
Pierwszego stopnia
II
SEMESTR
4
ROK AKADEMICKI
2009/10
stacjonarne
PROFILKATYKA I OCHRONA ZDROWIA W
KOD PRZEDMIOTU
100S-OE2POZ
RODZINIE
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
x
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
Mgr
Lech Koscielak
Pracy Socjalnej
Wykład
15
Ćwiczenia
15
Seminaria
ZO
2
ZAŁOŻENIA
CELE
METODY DYDAKTYCZNE
1.
TREŚCI PROGRAMOWE
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Zaliczenie ćwiczeń, egzamin – znajomość wykładów i literatury
160
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Nauk Pedagogicznych
Pierwszego stopnia
II
SEMESTR
4
ROK AKADEMICKI
2009/10
stacjonarne
MODELE WYCHOWANIA SEKSUALNEGO
KOD PRZEDMIOTU
100S-OE3MWS
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
x
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
DR HAB.
ZBIGNIEW IZDEBSKI
Pracy Socjalnej
MGR
Izabela Fornalik
Wykład
15
Ćwiczenia
15
Seminaria
ZO
2
ZAŁOŻENIA i cele
Ćwiczenia stanowią wspólnie z wykładem i konwersatoriami jedną merytoryczną całość, która zmierza do przedstawienia
studentom koncepcji rozwoju seksualnego człowieka podporządkowanego dwom zasadom: ciągłości rozwoju seksualnego oraz
integralności seksualności ludzkiej i innych sfer życia.
Dla realizacji tego celu wykorzystano następujące teorie:
teorię rozwoju life-span,
scalony, ekologiczny, model ludzkiej seksualności jako efektu interakcji czynników biologicznych, psychologicznych i
społecznych,
teorie neopsychoanalityczne wyjaśniające naturę wzorców, norm i dążeń w zakresie seksualności ludzkiej.
Ćwiczenia pomyślane jest jako zespół zajęć aktywizujących, podczas których wiedza zdobyta w czasie wykładów i
konwersatoriów zostaje wykorzystana dla celów aplikacyjnych. Student w ten sposób uczy się, że w trakcie pracy w obszarze
seksualności ludzkiej ( jak i w każdym innym) istnieje konieczność odwoływania się do wybranej teorii oraz konieczność
uświadamiania sobie przyczyn wyboru określonej teorii. Z drugiej strony ma możliwość aplikowania teorii do obszaru rzeczywistych
zachowań i sprawdzenia jej użyteczności. Pokazuje to dwutorowość zależności teoria-aplikacja oraz przydatność oparcia się na
naukowych podstawach w obszarze obciążonym wpływami ideologicznymi, stereotypami oraz w wysokim stopniu stabuizowanym.
Dobór tematów został dokonany ze względu na dwa kryteria: rozpowszechnienia i przydatności społecznej. Znaczna ilość
godzin poświęcona jest obszarowi normy, mniejsza zachowaniom od niej odbiegającym. Ma to na celu odzwierciedlenie
rzeczywistych proporcji normy i dewiacji oraz udokumentowanie konieczności skupiania się na zachowaniach promujących
zdrowie, prewencyjnych, a w dalszej kolejności na wynikających z niej działaniach interwencyjnych. Podejście rozwojowe służy
umiejscawianiu źródeł ewentualnej dewiacji i potwierdza sensowność działań tworzących pozytywne wzorce zachowań. Nacisk na
dwa okresy w rozwoju seksualnym człowieka (dzieciństwo i dorastanie) pokazuje znaczenie obszarów krytycznych dla zdrowego
funkcjonowania w obszarze seksualnym. Kryterium przydatności społecznej zdecydowało o włączeniu do tematyki zajęć
problematyki HIV/AIDS oraz wykorzystania seksualnego dziecka. Kontakt z tymi dwoma trudnymi obszarami seksualności zmierza
do pokazania studentom, ze istnieje konieczność odpowiadania na nowe wyzwania społeczne (rosnąca ilość zakażeń wirusem HIV
oraz rosnąca ilość ujawnionych wykorzystań) oraz konieczność dokonania pewnych osobistych wyborów (decyzje co do
ewentualnej pracy w dziedzinie zdrowia czy w dziedzinie zaburzeń).
METODY DYDAKTYCZNE
2.
TREŚCI PROGRAMOWE
Spotkanie 1
TEMAT: Miejsce potrzeby seksualnej w hierarchii wartości (cz. I).
Problemy:
zdrowie i choroba w kontekście zdrowia seksualnego. Modele biomedyczny, psychologiczny, socjomedyczny, socjoekologiczny.
holistyczna koncepcja zdrowia jako płaszczyzna opisu i wyjaśnień zachowań seksualnych,
zdrowie seksualne jako efekt prawidłowego funkcjonowania człowieka w różnych jego sferach (fizycznej, intelektualnej,
emocjonalnej, społecznej, duchowej, osobowościowej)
analiza własnych koncepcji zdrowia seksualnego studentów
161
MODUŁY _PE_DZ
Spotkanie 2
TEMAT: Miejsce potrzeby seksualnej w hierarchii wartości (cz. II).
Problemy:
proces wychowania seksualnego jako proces zaangażowany w osiąganiu zdrowia w zakresie wieloaspektowej
seksualności ludzkiej,
elementy wychowania seksualnego wykorzystywane dla osiągania zdrowia i realizowania zadań rozwojowych na każdym
etapie linii życia ludzkiego:
Spotkanie 3
TEMAT: Tabu seksualne.
Problemy:
tabu seksualne - pojęcie
powstawanie tabu seksualnego, drogi przekazywania go wychowywanemu dziecku, znaczenie komunikacji werbalnej i
niewerbalnej w uczeniu tabu w rodzinie,
rodzaje tabu seksualnego (tabu językowe, międzypokoleniowe, tabu odrębnej płci), jego przejawy,
analiza przypadków - komunikacja tabu seksualnego w interakcjach dziecko - dorosły w rodzinie i poza nią (rodzaj,
przejawy, analiza komunikatów kierowanych do dziecka różnymi kanałami).
Spotkanie 4
TEMAT: Rozwój seksualny małego dziecka.
Problemy:
rozwój psychoseksualny dziecka w kontekście jego ogólnego rozwoju (rozwój w sferze fizyczne, poznawczej,
emocjonalnej, społecznej), znaczenie poszczególnych sfer rozwoju dla seksualności dziecka,
przejawy dziecięcej seksualności, ich rola i znaczenie:

masturbacja dziecięca

zainteresowanie i zabawy seksualne z rówieśnikami

pytania o seksualność kierowane do dorosłych

obserwacja zachowań seksualnych zwierząt.
Spotkanie 5
TEMAT: Rozwój seksualny w okresie późnego dzieciństwa.
Problemy:
rozwój psychoseksualny dziecka a nowe kompetencje okresu późnego dzieciństwa,
znaczenie podjęcia edukacji szkolnej dla rozwoju seksualnego dziecka
okres latentny w rozwoju psychoseksualnym – czy można rzeczywiście mówić o utajeniu?
przejawy dziecięcej seksualności, ich rola i znaczenie dla rozwoju.
Spotkanie 6
TEMAT: Rozwój seksualny w okresie adolescencji.
Problemy:
rozwój psychoseksualny adolescenta a rozwój pozostałych funkcji,
przejawy seksualności w okresie dojrzewania, ich rola i znaczenie w rozwoju:

masturbacja

młodzieńcze związki

inicjacja seksualna,
źródła wiedzy młodzieży o ich seksualności i czekających ich / toczących się zmianach, jakość przekazów edukacyjnych
analiza przypadków – sytuacje i jakość edukacji seksualnej w okresie szkolnym.
Spotkanie 7
TEMAT: Wychowanie i edukacja seksualna (cz.I).
Problemy:
cele i zadania wychowania seksualnego (wg Instytutu Seksuologii Polskiego Towarzystwa Seksuologicznego),
wychowanie seksualne a kontekst kulturowy,
zasady edukacji seksualnej stosowane wobec dzieci na poszczególnych etapach rozwoju,
Spotkanie 8
TEMAT: Wychowanie i edukacja seksualna (cz.II).
Problemy:
dostosowanie procesu uczenia norm i wartości przydatnych w scalonym modelu seksualności w odniesieniu do:
kryzysów i zadań rozwojowych, wydarzeń krytycznych mających miejsce w życiu dziecka,
analiza wydawnictw z zakresu wychowania seksualnego małych dzieci wydanych w różnych krajach, znaczenie kontekstu
kulturowego w edukacji seksualnej małego dziecka (analiza treści werbalnej oraz treści przekazywanych w ilustracjach,
proponowane modele seksualności, dozwolone i objęte zakazem zachowania seksualne, wartości),
Spotkanie 9
TEMAT: Zachowania prozdrowotne i seksualne w aspekcie HIV/AIDS (cz. I).
Problemy:
etiologia i patogeneza AIDS – podsumowanie i rewizja podstawowej wiedzy
zachowania ryzykowne i bezpieczne z punktu widzenia ryzyka zarażenia HIV,
sytuacja epidemiologiczna w Polsce (dane PZH)
162
MODUŁY _PE_DZ
wiedza Polaków nt. HIV/AIDS (badania Izdebskiego)
prezerwatywa jako środek zmniejszający ryzyko zarażenia HIV; czynniki sprzyjające i blokujące używanie prezerwatyw w
kontaktach seksualnych
kształtowanie postaw prozdrowotnych w zakresie seksualności w procesie wychowania seksualnego w rodzinie i innych
instytucjach.
Spotkanie 10
TEMAT: Zachowania prozdrowotne i seksualne w aspekcie HIV/AIDS (cz. II).
Problemy:
zachowania seksualne Polaków w kontekście HIV/AIDS (badania Izdebskiego),
znaczenie rozpoznania możliwości i gotowości grup do przyjęcia ofert edukacyjnych w projektowaniu i wdrażaniu
projektów promujących zachowania prozdrowotne w zakresie HIV/AIDS,
tradycyjne i niekonwencjonalne formy pracy z różnymi grupami społecznymi (edukacja, pomoc medyczna i
psychologiczna, streetworking),
projektowanie oddziaływań profilaktycznych dla konkretnych grup odbiorców ofert– praca w grupach.
Spotkanie 11
TEMAT: Wczesna interwencja psychologiczna w zakresie seksualności dziecka (cz. I).
Problemy:
edukacja jako oddziaływanie na rzecz wspierania rozwoju seksualnego,
rodzaje i funkcje pytań młodzieży,
normy opisujące zgodne i niezgodne z celem rozwojowym zachowania seksualne dziecka i dorastającego.
Spotkanie 12
TEMAT: Wczesna interwencja psychologiczna w zakresie seksualności dziecka (cz. II).
Problemy:
typowych i nietypowych zachowania seksualne - analiza przypadków (określanie istotnych obszarów dla diagnozy i
podejmowania ewentualnych działań interwencyjnych)
interwencja jako działanie skierowane na system, zaburzające dotychczasowe jego funkcjonowanie,
korzyści i straty związane z podjęciem określonego rodzaju interwencji (analiza przypadków, praca w grupach),
problemy etyczne związane z podejmowaną interwencją.
Spotkanie 13
TEMAT: Rozwojowe i zaburzone mechanizmy uruchamiane przez ofiary wykorzystań (cz. I).
Problemy:
podstawowe symptomy wykorzystań seksualnych w różnych sferach funkcjonowania dziecka (objawy fizyczne,
emocjonalne, w funkcjonowaniu społecznych, obrazie Ja)
zróżnicowanie symptomów związane z wiekiem ofiary nadużycia,
model czterech dynamicznych czynników traumatyzujących Finkelhora i Brownie jako przykład wyjaśnienia
mechanizmów powstawania zaburzeń funkcjonowania dziecka wykorzystanego seksualnie.
Spotkanie 14
TEMAT: Rozwojowe i zaburzone mechanizmy uruchamiane przez ofiary wykorzystań (cz. II).
Problemy:
zasady zbierania informacji o zjawisku wykorzystania na przypadku dziecka przedszkolnego,
skutki wykorzystań i czynniki je modyfikujące, analiza przypadku dzieci przedszkolnego wykorzystanego seksualnie
(informacje o ich funkcjonowaniu przed i po doświadczeniu wykorzystania, rysunki, obserwacje ze szkoły i przedszkola);
mechanizmy zaprzeczeń uruchamianych przez sprawców, ich identyfikacja w wypowiedziach sprawców wykorzystań na
różnym etapie toczących się przeciwko nim postępowań.
Spotkanie 15
TEMAT: Rozwojowe i zaburzone mechanizmy uruchamiane przez ofiary wykorzystań (cz. III).
Problemy:
zasady zbierania informacji o zjawisku wykorzystania na przykładzie dziecka dojrzewającego,
skutki wykorzystań i czynniki je modyfikujące, analiza przypadku dziecka w okresie dojrzewania wykorzystanego
seksualnie (informacje o ich funkcjonowaniu przed i po doświadczeniu wykorzystania, rysunki, wypowiedzi z terapii,
obserwacje ze szkoły);
mechanizmy zaprzeczeń uruchamianych przez sprawców, ich identyfikacja w wypowiedziach sprawców wykorzystań na
różnym etapie toczących się przeciwko nim postępowań.
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
Beisert, M. (1992). Seks twojego dziecka. Poznań: Wydawnictwo K. Domke.
Beisert, M. (2006). Seksualność w cyklu życia człowieka (r.1-6). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Glaser, D., Frosh, S.(1995). Dziecko seksualnie wykorzystane. Warszawa: PZWL.
Heszen – Niejodek, I. (2000). Psychologia zdrowia. W: J. Strelau (red.). Psychologia. Podręcznik
akademicki. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Izdebski, Z. (2005). Wiedza i zachowania na temat HIV i AIDS oraz zachowania seksualne – rok 2005.
Materiał dostępny na stronie internetowej www.aids.gov.pl (zakładka prace badawcze – badania
społeczne)
Kasperek, E. (1999). Zachowania prozdrowotne nauczycieli. Poznań. (rozdz. 1. Współczesne koncepcje zdrowia i
choroby).
163
MODUŁY _PE_DZ
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Beisert, M. (2004). Kazirodztwo. Rodzice w roli sprawców. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Beisert, M. (2000). Dorastanie - pomost ku dorosłości. W: J. Miluska (red.). Psychologia rozwiązywania
problemów szkolnych. Poznań: Wydawnictwo Bonami.
Haffner, D. (2002). Jak rozmawiać z dziećmi o sprawach intymnych. Warszawa: Diogenes.
Herman, J.L. (1999). Przemoc. Uraz psychiczny i powrót do równowagi. Gdańsk: Gdańskie
Wydawnictwo Psychologiczne.
Izdebski, Z.(1992). Seksualizm dzieci i młodzieży w Polsce. Zielona Góra: Wydawnictwo WSP.
Krajowe Centrum ds. AIDS (2006). Badanie efektywności kampanii reklamowej „Rodzina razem przeciw
AIDS”. Materiał dostępny na stronie internetowej www.aids.gov.pl (zakładka prace badawcze –
badania społeczne)
Pospiszyl, I.(1993). Przemoc w rodzinie. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
164
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Pierwszego stopnia
III
SEMESTR
V
ROK AKADEMICKI
2009/10
stacjonarne
ZAGROŻENIA I PROBLEMY RODZINY
KOD PRZEDMIOTU
100S-OE3ZPR
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
x
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
dr
Mariola Bieńko
Pracy Socjalnej
dr
Mariola Bieńko
Wykład
30
E
Ćwiczenia
15
Seminaria
5
ZAŁOŻENIA
Przekazanie podstawowej wiedzy związanej z potencjalnymi zagrożeniami i realnymi problemami pojawiającymi się w życiu rodziny
oraz ich wpływu na rodzinę jako całość i na jednostkę. Umiejętność rozróżniania zagrożeń od znamion patologii.
CELE
Przekazanie bazy podstawowych pojęć .Wskazanie na szersze tło przemian społeczno-gospodarczo-politycznych jako potencjalnego
źródła zagrożeń dla rodziny – jej trwałości i funkcjonowania. Wskazanie zagrożeń wynikających ze zdarzeń losowych i z
wewnętrznej niewydolności rodziny. Analiza wpływu zaburzeń w funkcjonowaniu rodziny na rozwój dzieci i młodzieży, na ich
status w grupie rówieśniczej, jakość życia, start społeczny i edukacyjny.
METODY DYDAKTYCZNE
3. Wykład
4. Ćwiczenia - dyskusja, praca z tekstem, praca w grupie
TREŚCI PROGRAMOWE
Pozytywne i negatywne aspekty przemian rodziny. Rodzina w globalnym świecie społeczeństwa konsumpcyjnego – szanse i bariery
rozwoju. Kondycja polskiej rodziny w okresie transformacji i po zmianie systemowej. Makro i mikrospołeczne czynniki dezintegracji
współczesnej rodziny polskiej. Rodzina w świetle zagrożeń podstawowych funkcji (pojęcie rodziny dysfunkcyjnej, rodziny
problemowej, rodziny ryzyka). Problem zaburzeń więzi i relacji rodzinnych (sytuacje traumatyczne). Niepełnosprawność, choroba i
śmierć w rodzinie. Rozpad i rekonstrukcja rodziny (odtwarzanie więzi). Wybrane zagadnienia patologii życia rodzinnego - przemoc i
jej rodzaje, uzależnienia członków rodziny, relacje kazirodcze. Kryzysy losowe i rozwojowe w środowisku rodzinnym – sposoby ich
rozwiązywania. Współczesne problemy socjalizacji w rodzinie – zagrożenia procesu (konflikt pokoleń, depresja w okresie
dorastania, osamotnienie dziecka).
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
Adamiec-Zgraja A., Zmiany w rozumieniu ról rodzicielskich jako zagrożenie dla rozwoju dzieci i
młodzieży (w:) B. Grochmat-Bach, A. Knobloch-Gali (red.), Kryzysy rozwojowe wieku dziecięcomłodzieżowego a możliwości społecznego wsparcia, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2005,
s.31-45
Badora S., Czeredrecka B., Marzec D., Rodzina i formy jej wspomagania, Oficyna Wydawnicza
„Impuls”, Kraków: Czynniki zagrażające funkcjonowaniu współczesnych rodzin s.41-66
Beisert M., Rozwód. Proces radzenia sobie z kryzysem, Wydawnictwo Fundacji Humaniora,
Poznań 2000, Rozdz. 3., s.98-143
Beisert M., Kazirodztwo. Rodzice w roli sprawców, Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa 2004,
Rozdz. 3 i 4
Bielan Z., Zagrożenia i kryzysy współczesnej rodziny (w:) A.W. Janke (red.), Pedagogika rodziny
na progu XXI wieku: rozwój, przedmiot, obszary refleksji i badań, Wydawnictwo Edukacyjne
AKAPIT, Toruń 2004, s. 246-250
Brągiel J., Długoterminowy wpływ rozwodu rodziców na dzieci (w:) A.W. Janke (red.), Pedagogika
rodziny na progu XXI wieku: rozwój, przedmiot, obszary refleksji i badań, Wydawnictwo
Edukacyjne AKAPIT, Toruń 2004, s.193-202
165
MODUŁY _PE_DZ
Cierpiałkowska L., Alkoholizm – przyczyny, leczenie, profilaktyka Wyd. UAM, Poznań 2000, R.4 i
5
Ejsmont M., Kosmalska B., Media: wartości: wychowanie, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków
2005: „Wpływ telewizji na (dez)organizację życia rodzinno-domowego” s.291-294
Kawczyńska-Butrym Z., , Pytania do służb socjalnych o wsparcie zagrożonego rodzicielstwa w
chorobie i migracji zarobkowej (w:) A. Kwak (red.), Rodzicielstwo między domem, prawem,
służbami społecznymi, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2008, s. 227-237
Kawula S., Dziecko w rodzinie ryzyka [w] S. Kawula, J. Brągiel, A. W. Janke , Pedagogika rodziny.
Toruń 1997, R. XII
Kawula S. Kształt rodziny współczesnej. Szkice familologiczne, Wydawnictwo Adam Marszałek,
Toruń 2006: „Rodzina w kryzysie” s.51-81, „Rodziny ryzyka” s.82-96
Kwak A., Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja, Wydawnictwo Akademickie „Żak”,
Warszawa 2005, Rozdz. 1., s.12-49, Rozdz. 4., s.97-162
Markowska-Gos E., Władza rodzicielska a przemoc wobec dziecka – wybrane aspekty
socjologiczno-prawne (w:) U. Gruca-Miąsik (red.), Pomoc, opieka, wsparcie dziecka i rodziny,
Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2006, s.56-70
Mazur J., Przemoc w rodzinie. Teoria i rzeczywistość, Wydawnictwo Akademickie „Żak”,
Warszawa 2002
Ogryzko-Wiewiórowska M., Rodzina w obliczu śmierci, Wyd. UMCS, Lublin 1992
Pilecka B., Kryzys psychologiczny. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo UJ, Kraków, Rozdz. 4,10
Potulski J., Dziecko jako przedmiot czynu zabronionego, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego,
Gdańsk 2007
Radochoński M., Rodzina dysfunkcyjna a zdrowie psychiczne i somatyczne jednostki (w:) B.
Harwas-Napierała (red.), Rodzina a rozwój człowieka dorosłego, Wydawnictwo Naukowe WAM,
Poznań 2003, s.149-185
Ryś M., Uwarunkowania konfliktów i kryzysów w małżeństwie i rodzinie.
Przyczyny,
skutki i sposoby rozwiązywania (w:) Milewska E., Szymanowska A.(red), Rodzice i dzieci.
Psychologiczny obraz sytuacji problemowych. CMPP-P MEN, Warszawa 2000, s.22-45
Tomalski P., Nietypowe rodziny, o parach lesbijek i gejów oraz ich dzieciach z perspektywy teorii
przywiązania, Wydawnictwa UW, Warszawa 2007, Rozdz. 4., s.56-76
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Cierpiałkowska L., Związki miłosne i koluzyjne (w) Beisert M. (red.), Seksualność w cyklu życia
człowieka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006
Halawa M., Komercjalizacja dzieciństwa: kosztorysowanie rodzicielstwa (w:) M. BoguniaBorowska (red.), Dziecko w świecie mediów i konsumpcji, Wydawnictwo UJ, Kraków 2006, s.45-56
Maciarz A., Trudne dzieciństwo i rodzicielstwo, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa
2009
Matyjas B., Dzieciństwo w kryzysie. Etiologia zjawiska, Wydawnictwo Akademickie „Żak”,
Warszawa 2008
Olearczyk T.E., Sieroctwo i osamotnienie. Pedagogiczne problemy współczesnej rodziny,
Wydawnictwo WAM, Kraków 2007
Sakowicz T. Dysfunkcjonalność rodziny a resocjalizacja, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków
2006
Slany K., Dywersyfikacja form życia rodzinnego we współczesnym świecie. Przykład związków
homoseksualnych (w) K. Slany, B. Kowalska, M. Śmietana (red.), Homoseksualizm. Perspektywa
interdyscyplinarna, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków 2005
166
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
PC, PE, EP
Moduł: wychowanie do życia w rodzinie
I stopnia
III
SEMESTR
I
ROK AKADEMICKI
2009/2010
stacjonarne
ELEMENTY PRAWA RODZINNEGO
KOD PRZEDMIOTU
100S-0E3EPR
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
X
Tytuł
Imię i nazwisko
Instytut
naukowy
(stopień)
dr
Małgorzata Szeroczyńska
Pracy Socjalnej
brak
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Wykład
15
1
Ćwiczenia
-
Seminaria
-
ZAŁOŻENIA
Zajęcia mają umożliwić absolwentom nabycie umiejętności praktycznego stosowania prawa rodzinnego – interpretacji przepisów,
subsumcji stanu faktycznego do stanu prawnego, przygotowania pism procesowych oraz występowania w sądzie w sprawach
rodzinnych.
CELE
Zajęcia mają na celu zapoznać studentów z wybranymi podstawowymi zagadnieniami prawa rodzinnego i opiekuńczego. Studenci
zostaną zapoznani także z procedurą przed sądem rodzinnym oraz okręgowym orzekającym w sprawach rodzinnych. Takie ujęcie
zajęć przygotuje studentów do późniejszej pracy z rodziną i pomoże w rozwiązywaniu jej problemów.
METODY DYDAKTYCZNE
Wykład połączony z prezentacją multimedialną
TREŚCI PROGRAMOWE
1. Zawarcie małżeństwa – przesłanki, przeszkody oraz forma zawarcia związku
2. Małżeńskie ustroje majątkowe
3. Ustanie małżeństwa – śmierć, rozwód, separacja - przesłanki
4. Postępowanie w sprawach o rozwód i separację
5. Pochodzenie dziecka – ustalenie/zaprzeczenie rodzicielstwa, uznanie dziecka
6. Stosunki między rodzicami a dziećmi – władza rodzicielska
7. Przysposobienie, opieka, kuratela, rodziny zastępcze i inne instytucje opieki nad dzieckiem
8. Obowiązek alimentacyjny
LITERATURA
1. Kodeks rodzinny i opiekuńczy
OBOWIAZKOWA
2. Kodeks postępowania cywilnego
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
K. Pietrzykowski (red), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2003
Z. Radwański, Prawo cywilne – część ogólna, C.H. Beck, Warszawa 2005
T. Smyczyński, Prawo rodzinne i opiekuńcze, C.H. Beck, Warszawa 2005
J. Ignatowicz, M. Nazar, Prawo rodzinne, LexisNexis, Warszawa 2005
A. Kwak (red.), Rodzicielstwo. Między domem, prawem, służbami społecznymi, Wydawnictwo APS,
Warszawa 2008
Zaliczenie testu
1.
2.
3.
4.
5.
167
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Pedagogika resocjalizacyjna i wspomaganie rodziny
PIERWSZEGO STOPNIA
III
SEMESTR
6
ROK AKADEMICKI
2009/10
Stacjonarne
METODYKA NAUCZANIA WYCHOWANIA KOD PRZEDMIOTU
1000S-0E3MNW
DO ŻYCIA RODZINIE
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
STATUS PRZEDMIOTU
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Tytuł
naukowy
(stopień)
DR
Wykład
Imię i nazwisko
Instytut
Ewa Wyrwich-Hejduk
Profilaktyki Społecznej
Pracy Socjalnej
Ćwiczenia
i
Seminaria
120
ZO
8
ZAŁOŻENIA
Wprowadzenie w kluczowe zagadnienia dotyczące problematyki z zakresu edukacji prorodzinnej. Wskazanie na zakres działań
wprowadzania dzieci i młodzieży w dorosłość czyli przygotowania ich do świadomego stawania się mężczyzną i kobietą oraz
odpowiedzialnego życia rodzinnego i małżeńskiego
CELE
Przekazanie wiedzy teoretycznej i praktycznej przygotowującej do prowadzenia zajęć z przedmiotu „Wychowania do życia w
rodzinie’. Nabycie umiejętności stosowania różnorodnych metod i form nauczania.
METODY DYDAKTYCZNE
1. Ćwiczenia – pogadanka, dyskusja, prezentacje
TREŚCI PROGRAMOWE
Interdyscyplinarny charakter wychowania prorodzinnego. Zakres pojęcia „przygotowanie do życia rodzinie”. Charakterystyka
rozwoju dziecka w poszczególnych okresach życia. Cele i zadania wychowawcze. Treści programowe. Zasady i metody oddziaływań
wychowawczych. Warsztat pracy pedagogicznej.
LITERATURA
Augustyn J., Wychowanie seksualne w rodzinie i w szkole. Wyd. WAM, Kraków 2008
OBOWIAZKOWA
Wroński R. (red.), Wychowanie prorodzinne. Przewodnik metodyczny, Tarnów 1998
Krzywicka D., Metodyka wychowania seksualnego, Oficyna Wydawnicza „Forward”, Kraków 1994
Brzęczek E., Przygotowanie do życia w rodzinie, UG, Gdańsk 2000
Izdebski Z., Zachowania prozdrowotne i seksualne w aspekcie HIV/AIDS w Polsce, MZiO, UNDP,
Warszawa 1997
Pankowska D., Wychowanie a role płciowe, GWP, Gdańsk 2005
Chomczyńska-Miliszkiwicz M., Podróż w nieznane – O miłości, seksie i rodzinie, WSiP, Warszawa
1999
Długołęcka-Lach A., Tworkiewicz-Bieniaś G., Jak rozmawiać o życiu seksualnym człowieka?
Propozycje metodyczne, UNFPA, Warszawa 1998
Ostrowska K. Wychowanie do życia w rodzinie. Słownik pojęć, Kraków 2004
Obuchowska I., Drogi dorastania. Psychologia okresu dorastania dla rodziców i wychowawcó,w
WSiP, 1996
Chymuk M., Topa D., (red), Edukacja prorodzinna, Kraków 2000
Haffner D.W., Jak rozmawiać z dziećmi o sprawach intymnych, Grupa Wyd. Bertelsmann Media,
Diogenes, Warszawa 2002
Sitarska M., Strzemieczna B., Wychowanie do życia w rodzinie. Program nauczania dla I-III
gimnazjum, WSiP, Warszawa, 2004
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
Sokoluk W. Wychowanie do życia w rodzinie. Poradnik metodyczny dla nauczycieli, WSiP,
Warszawa, 2003,
Sokołowska-Dzioba T., Kształtowanie umiejętności wychowawczych, Lublin 2002
Zawadzki R., Taraszkiewicz M. Rodzinny krąg, WSiP, Warszawa 2004
168
MODUŁY _PE_DZ
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
Student winien uczestniczyć aktywnie w zajęciach , wykazać się znajomością literatury oraz kompetencją
nauczycielską (samodzielne przeprowadzeni zajęć wg. opracowanego konspektu)
169
MODUŁY _PE_DZ
WYDZIAŁ
KIERUNEK
SPECJALNOŚĆ
POZIOM STUDIÓW
ROK STUDIÓW
FORMA STUDIOW
NAZWA PRZEDMIOTU
STATUS PRZEDMIOTU
Nauk Pedagogicznych
Pedagogika resocjalizacyjna i wspomaganie rodziny
PIERWSZEGO STOPNIA
III
SEMESTR
6
ROK AKADEMICKI
2009/10
Stacjonarne
KOMUNIKACJA WEWNĄTRZRODZINNA
KOD PRZEDMIOTU
1000S-0E3KOW
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
Przedmioty
kształcenia
kształcenia
kształcenia
kształcenia
fakultatywne
ogólnego
podstawoweg
kierunkoweg
specjalnościoweg
o
o
o
Tytuł
naukowy
(stopień)
DR
FORMA ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
Imię i nazwisko
Instytut
Mariola Bienko
Pedagogiki
Wykład
15
ZO
2
Ćwiczenia
Seminaria
15
ZAŁOŻENIA
CELE
METODY DYDAKTYCZNE
TREŚCI PROGRAMOWE
LITERATURA
OBOWIAZKOWA
LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
170
MODUŁY _PE_DZ
171

Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej

Transkrypt

Podobne dokumenty