Problemy związane ze stosowaniem liczników czasu w sygnalizacji

Problemy związane ze
stosowaniem liczników czasu
w sygnalizacji świetlnej
Tomasz Krukowicz, Marek Buda – Politechnika Warszawska Wydział Transportu
Tomasz Folwarski – MSR Traffic sp. z o. o.
Problemy z nazewnictwem:
licznik czasu,
wskaźnik czasu,
sygnalizator czasu (oczekiwania/pozostającego),
stoper,
„czasoumilacz”,
odliczacz,
odlicznik,
wyświetlacz czasu.
Rozwiązania konstrukcyjne:
samodzielna komora,
komora w sygnalizatorze,
znak o zmiennej treści,
fot. Paweł Buda
w komorze innego sygnału.
fot. Krzysztof Kisiel
Wielkość wyświetlacza:
3 cyfry („2+1/2”) – do 199 s,
2 cyfry – do 99 s,
1 cyfra – do 9 s,
format „m:ss”
dodatkowe informacje – np. „C”.
Wyświetlane kolory:
czerwony,
zielony,
czerwony i zielony,
czerwony, zielony, żółty,
kolory niezwiązane z sygnałem.
Problemy w zakresie inżynierii ruchu drogowego
Obniżenie efektywności sterowania adaptacyjnego
brak możliwości skrócenia fazy, dla której wyświetlono czas
trwania (sterowanie z krokiem 1 s lub mniejszym)
Błędne wskazania podczas zgrywania offsetów
dotyczy sygnalizacji skoordynowanych
Brak badań oceniających wpływ na efektywność
sterowania ruchem w stosunku do innych metod
Czy korzyści wynikające ze stosowania liczników (potencjalna
poprawa rozruchu kolejki) są większe niż straty wynikające z
ograniczeń nakładanych na sterowanie ruchem? Jaki jest ich
wpływ na priorytet dla transportu publicznego?
Problemy w zakresie inżynierii ruchu drogowego
Brak symboli liczników w projektach sygnalizacji
Nie określono zasad rozmieszczania
w których grupach sygnałowych stosować?
jak rozmieszczać na konstrukcji wsporczej?
przyporządkowanie liczników do sygnalizatorów?
ile liczników stosować?
Brak aktualnych szczegółowych badań w dziedzinie
psychologii transportu w odniesieniu do liczników
Badania dotyczące respektowania sygnałów zabraniających były
prowadzone na Wydziale Transportu PW (reakcja na długi sygnał
czerwony, zachowania kierujących tramwajami i autobusami podczas
sygnału czerwonego)
Problemy w zakresie inżynierii ruchu drogowego
Brak określenia, które sygnały powinny być odliczane
na drogach spotykane są różne rozwiązania (odliczany tylko jeden
sygnał, odliczane dwa sygnały)
Brak kryteriów stosowana liczników
gdzie liczniki czasu są potrzebne?
Brak określenia formy przekazywanej informacji
liczba
linijka diodowa
Brak badań dotyczących reakcji kierujących na
zmiany wskazań liczników czasu
Problemy w zakresie inżynierii ruchu drogowego
Brak zasad wygaszania licznika czasu
w niektórych stosowanych rozwiązaniach licznik jest wygaszany
przy pewnej wartości – brak badań dotyczących wpływu takiego
rozwiązania na zachowania kierujących
Ograniczenie w stosowaniu niektórych rodzajów
algorytmów
„all red”
powrót zielonego na kierunek główny
Zasady działania liczników czasu
Połączenie za pomocą żył kabla sygnalizacyjnego
brak komunikacji zwrotnej ze sterownikiem, licznik sam „uczy”
się wskazań sygnalizacji świetlnej
Połączenie za pomocą interfejsu (np. RS 485)
Wskazanie chwili rozpoczęcia odliczania
Problemy techniczne
Jakie urządzenie ma nadzorować licznik?
sterownik sygnalizacji świetlnej, czy sam licznik?
Dobór odpowiedniego protokółu transmisji danych
Czy nadzór powinien dotyczyć każdego segmentu?
mała moc elementów świetlnych,
duża liczba elementów świetlnych,
utrudniony pomiar,
błędne funkcjonowanie nawet jednego segmentu powoduje błędne
wskazania licznika czasu np. „7” oraz „1”.
Problemy techniczne
Czy nadzór powinien być „dwuprocesorowy”?
zapewnienie poziomu bezpieczeństwa analogicznego jak
dla wyświetlanych sygnałów
Reakcja systemu w przypadku
braku komunikacji z wyświetlaczem,
brak reakcji na polecenia sterownika,
brak lub nadmiar świecących segmentów.
przełączenie sygnalizacji w tryb pracy ostrzegawczej?
wyłączenie zasilania wyświetlaczy?
odłączanie pojedynczych wyświetlaczy?
Problemy techniczne
Stosowanie liczników wpiętych w żyły kabla
nie powinny być stosowane!
przy każdej zmianie programu sygnalizacji wyświetlane są
błędne wskazania!
Nadzór kolizji i czasów międzyzielonych
sygnalizator – sygnalizator,
sygnalizator – licznik,
licznik – sygnalizator,
licznik – licznik.
Zasady nadzoru liczników określane w dokumentacji
projektowej
Problemy techniczne
Czas reakcji na uszkodzenie
300 ms jak w sygnalizacji świetlnej?
Rozmiar i kształt cyfr
Wymagania fotometryczne (barwa, światłość)
Powiązanie barw z sygnałami,
Zagadnienia konstrukcyjne, ekrany kontrastowe
Migotanie wyświetlaczy
Problemy w zakresie prawnym i brd
Niedopuszczenie do stosowania w przepisach
„nie dopuszcza się stosowania sygnałów oraz urządzeń
pomocniczych o wzorach innych niż określone w punkcie 10”
Ministerstwo potwierdzało takie zapisy (pisma do projektantów)
Brak określenia znaczenia wskazań
wskazania są równoważne sygnalizatorom
wskazania mają charakter pomocniczy – czy uczestnicy
ruchu o tym wiedzą?
Konwencja Wiedeńska o znakach i sygnałach
zakazuje stosowania innych sygnałów niż wymienione
do sterowania ruchem pojazdów (art. 23)
Problemy w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego
Przyspieszanie w końcowym okresie sygnału
zezwalającego
zjawisko niebezpieczne
wjazdy w początkowym okresie sygnału czerwonego
czas sygnału żółtego został skrócony.
Zbyt wczesny wjazd/wkroczenie na skrzyżowanie
zjawisko niebezpieczne
brak ruchu w grupach kolizyjnych
doświadczenie uczestnika ruchu
Wygaszanie licznika to próba rozwiązania problemu
stworzonego przez licznik czasu!
Problemy w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego
fot. Krzysztof Kisiel
Problemy w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego
Problemy z analizą wielu bodźców
kierujący nie ocenia, że licznik jest wyłącznie urządzeniem
pomocniczym i nie jest tak wiarygodny jak sygnalizatory
Skrócenie sygnału zielonego
hamowanie pojazdów ciężkich – samochody ciężarowe,
szczególnie autobusy oraz tramwaje
występuje w razie awarii sygnalizacji (przełączenie na „ŻM”)
Utrudnienie ustalenia przyczyn zdarzeń drogowych
zeznania świadków i uczestników dotyczą większej liczby urządzeń
możliwość wystąpienia konsekwencji prawnych dla Zarządów
Dróg i Organów Zarządzających Ruchem
Badania liczników czasu w Polsce
ZDM Grudziądz (2014)
zwiększenie prędkości przejazdu przez skrzyżowanie
zwiększenie liczby wjazdów na sygnale czerwonym
Politechnika Śląska (2015)
zwiększenie prędkości przejazdu przez skrzyżowanie
zwiększenie liczby pieszych wkraczających podczas
sygnału czerwonego
nieznaczna poprawa przepustowości
Brak badań dotyczących bezpieczeństwa ruchu.
Brak badań bezpieczeństwa urządzeń.
Politechnika Warszawska
Wydział Transportu
Zakład Sterowania Ruchem
Zespół Sterowania Ruchem Drogowym
mgr inż. Tomasz Krukowicz
e-mail: [email protected]
tel. +48 22 234 75 85
Dziękuję za uwagę!
Zagadnienie opisano również w miesięczniku „Transport Miejski i Regionalny”
z września 2016 roku, w artykule opracowanym przez autorów referatu.