wprowadzenie do nauk o ziemi - jw.ing.uni.wroc.pl

wprowadzenie do nauk o ziemi - jw.ing.uni.wroc.pl

PREZENTACJA 2015
WPROWADZENIE DO NAUK O ZIEMI
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
każda środa, 13.00
Instytut Nauk Geologicznych
Cybulskiego 30, sala II
Informacje dotyczące
przedmiotu i organizacji zajęć
PREZENTACJA 2015
WPROWADZENIE DO NAUK
O ZIEMI
Zaliczenia przedmiotu:
- uczestnictwo w 75% wykładów
- wykonanie 2 zadań praktycznych
- raport pisemny z wybranego
zagadnienia na podstawie
literatury uzupełniającej i
wykładów (ok. 6 stron A4, pdf)
Jurand Wojewoda
Zakład Geologii Strukturalnej
i Kartografii Geologicznej
Instytut Nauk Geologicznych
Uniwersytet Wrocławski
W materiałach wykorzystano rysunki A. Mleczki za zgodą Autora
O mnie…
PREZENTACJA 2015
WPROWADZENIE DO NAUK
O ZIEMI
Zakład Geologii Strukturalnej
i Kartografii Geologicznej
Instytut Nauk Geologicznych
Cybulskiego 32
pokój nr 3
telefon: 375-9378
e-mail: [email protected]
strona: http://www.jw.ing.uni.wroc.pl/
W materiałach wykorzystano rysunki A. Mleczki za zgodą Autora
kontakt…
KONSULTACJE
(1 godzina tygodniowo)
środa: 12.00 – 13.00
PREZENTACJA 2015
kontakt…
PREZENTACJA 2015
http://www.jw.ing.uni.wroc.pl/
PREZENTACJA 2015
WPROWADZENIE DO NAUK O ZIEMI
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
PREZENTACJA 2015
WPROWADZENIE DO NAUK O ZIEMI
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
PREZENTACJA 2015
WPROWADZENIE DO NAUK O ZIEMI
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
PREZENTACJA 2015
WPROWADZENIE DO NAUK O ZIEMI
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
PREZENTACJA 2015
PRZESŁANIE
To nieprawda, że czegoś nie można się
nauczyć…
To nieprawda, że nigdy nie napotkamy
kogoś, kto potrafi nas tego nauczyć…
To nieprawda, że takie spotkanie jest
jedyne, ale być może… jest wyjątkowe!
PREZENTACJA 2015
WSTĘP DO NAUK GEOLOGICZNYCH
PREZENTACJA 2015
Przestrzeń na Ziemi
Ślęża
szacunkowa objętość wszystkich
ludzi na Świecie ~0,5 km3 !!!
PREZENTACJA 2015
Przestrzeń na Ziemi
WROCŁAW
Ślęża
Ślęża – satelitarne zdjęcie
radarowe, rozdzielczość 30
metrów
szacunkowa objętość wszystkich
ludzi na Świecie ~0,5 km3 !!!
PREZENTACJA 2015
Przestrzeń na Ziemi
Ślęża
szacunkowa objętość
wszystkich ludzi na
Świecie
~0,5 km3 !!!
Ślęża – satelitarne zdjęcie
radarowe (SRTM), rozdzielczość
30 metrów
SRTM - Shuttle Radar Topography Mission
PREZENTACJA 2015
Przestrzeń na Ziemi
szacunkowa objętość
wszystkich ludzi na
Świecie
~0,5 km3 !!!
Ślęża – satelitarne zdjęcie
radarowe, rozdzielczość 30
metrów
PREZENTACJA 2015
Przestrzeń na Ziemi
szacunkowa objętość
wszystkich ludzi na
Świecie
~0,5 km3 !!!
szacunkowa
objętość Ślęży
~5 km3 !!!
objętość Ślęży = podstawa x wysokość x 1/3
objętość Ślęży = 33.18 km2 x 0,5 km x 1/3
PREZENTACJA 2015
Przestrzeń na Ziemi
Szczeliniec
szacunkowa objętość wszystkich
ludzi na Świecie ~0,5 km3 !!!
PREZENTACJA 2015
Przestrzeń na Ziemi
szacunkowa
objętość
wszystkich ludzi
na Świecie
~0,5 km3 !!!
Szczeliniec – zdjęcie lidarowe,
rozdzielczość ~30 centymetrów
PREZENTACJA 2015
Przestrzeń na Ziemi
szacunkowa
objętość
wszystkich ludzi
na Świecie
~0,5 km3 !!!
Szczeliniec – zdjęcie lidarowe,
rozdzielczość ~30 centymetrów
PREZENTACJA 2015
Przestrzeń na Ziemi
szacunkowa
objętość
wszystkich ludzi
na Świecie
~0,5 km3 !!!
Szczeliniec – zdjęcie lidarowe,
rozdzielczość ~30 centymetrów
PREZENTACJA 2015
Przestrzeń na Ziemi
szacunkowa
objętość
wszystkich ludzi
na Świecie
~0,5 km3 !!!
szacunkowa
objętość
Szczelińca
~0,3 km3 !!!
PREZENTACJA 2015
Przestrzeń na Ziemi
szacunkowa objętość
lawy, jaka rocznie
wylewa się na
powierzchnię Ziemi
32 km3
szacunkowa objętość
wszystkich ludzi na Świecie
0,5 km3
PREZENTACJA 2015
Ziemia w przestrzeni
objętość
wszystkich ludzi na
Świecie
0,5 km3 !!!
objętość wszystkich
owadów na świecie
~10 000 km3 !!!
PREZENTACJA 2015
Przestrzeń na Ziemi
objętość
wszystkich ludzi na
Świecie
0,5 km3
szacunkowa
objętość wszystkich
pszczół na świecie
0,7 km3
PREZENTACJA 2015
Przestrzeń na Ziemi
promień
6371 km
powierzchnia
510, 07 mln km2
lądy
148, 94 mln km2
wody
361,13 mln km2
objętość
1,08 x 1012 km2
woda na
powierzchni
ziemi
1370 mln km3
średnia głębokość
3729 m
Pacyfik
4280 m
Atlantyk
3600 m
PREZENTACJA 2015
Przestrzeń na Ziemi
planety typu ziemskiego
Ziemia
słońce
średnica
gęstość
temp +
temp tlen
wodór
azot
skorupa
0,38
0,98
6,0
2,3
2,1
22
0,01
0,95
0,95
8,6
0,04
0,05
1
0,04
1
1
1
1
1
1
1
1,1
0,71
0,34
1,6
0,01
0,01
0,03
11,2
0,24
?
1,85
?
86
0,03
9,1
0,13
?
2,2
?
93
?
3,9
0,24
?
?
?
83
?
5,71
0,86
1
2
?
?
0
płaszcz
I jądro
0,38
1
1
0,92
?
?
?
?
PREZENTACJA 2015
Przestrzeń na Ziemi
atmosfera
skorupa do 100 km
płaszcz do 2850 km
jądro do 3520 km
PREZENTACJA 2015
Przestrzeń na Ziemi
skorupa 1 mm
białko 81 mm
żółtko 100 mm
18,2 cm
PREZENTACJA 2015
Przestrzeń na Ziemi
PREZENTACJA 2015
Przestrzeń na Ziemi
Fot. A. Traczyk
PREZENTACJA 2015
Najstarsze odwzorowania powierzchni Ziemi
~9815 p.n.e.
paleolit
Blok wapienia zwany mapą z Abauntz. Mapa zawiera ryciny elementów
geograficznych okolic jaskini o tej nazwie tej wraz z pierwszym
schematycznym przedstawieniem stada koziorożców alpejskich.
mapa z jaskini Abauntz
20 cm średnicy
Źródło:
http://www.navarra.es/home_en/Temas/Turismo+ocio+y+cultura/_Museos/Museos+y+colecciones+permanentes/Museo+Navarra/Coleccion/Piezas+destacadas.htm
PREZENTACJA 2015
Najstarsze odwzorowania powierzchni Ziemi
~6200 p.n.e.
neolit
Prehistoryczna mapa - ściana w anatolijskiej osadzie Çatalhöyü (Turcja).
mapa z Çatalhöyü
Źródło (Ian Hodder):
http://www.naturalhistorymag.com/htmlsite/master.html?http://www.naturalhistorymag.com/htmlsite/0606/0606_feature.htm
PREZENTACJA 2015
Najstarsze odwzorowania powierzchni Ziemi XXIV-XXII w. p.n.e.
starożytność
Jedna z najstarszych map starożytności widniejąca na pochodzącej z
Mezopotamii tabliczce glinianej .
N
W
E
mapa z Gasur
(Syria, Zagros)
~7 cm
Źródło:
http://www.henry-davis.com/MAPS/AncientWebPages/100D.html
PREZENTACJA 2015
Najstarsze odwzorowania powierzchni Ziemi
~600 r. p.n.e.
starożytność
Babilońska Mapa Świata to ryt na glinianej tabliczce,
który przedstawia mapę świata. Babilon znajduje się w
środku mapy. Krzywe linie biegnące z północy i
północnego wschodu, to prawdopodobnie Góry Zagros
Babilońska Mapa Świata
Sippar w południowym Iraku
Źródło:
http://oculimundienclase.blogspot.com/2010/05/cual-es-el-mapa-mas-antiguo-del-mundo.html
PREZENTACJA 2015
Najstarsze odwzorowania ziem polskich (mappa mundi)…
~3,4 m średnicy
Odera fl.
~1234 (1300?)
klasztor Benedyktynek w
Ebsdorf k/Uelzen
(Dolna Saksonia, Niemcy)
replika: klasztor Cystersów w
Szczyrzycu k/Jodłownika
(Małopolska, Polska)
mapa świata z Ebstorf
(autor: Gervase of Tilbury ?)
Źródło: http://cartographic-images.net/Cartographic_Images/224_Ebstorf_Mappamundi.html
PREZENTACJA 2015
Najstarsze odwzorowania ziem polskich (EUROPA) ~1505 r.
nowożytność
Pierwszej próby prezentacji świata w postaci obrazu kartograficznego dokonał Klaudiusz
Ptolemeusz - uczony aleksandryjski w dziele Geographia. Podał trygonometryczne
podstawy dla konstrukcji map. Spisał znane ówczesnym ludziom miejsca, jak osady, rzeki i
góry. Podał nazwy ludów zamieszkujących ziemię…
Klaudiusz Ptolemeusz
100-168
Johan Scotus
1505
Mapa Świata
Ptolemeusza
Źródło:
http://dawnemapy.com.pl/pages/posts/rekonstrukcja-mapy-swiata-ptolemeusza-johan-scotus-1505-38.php?p=10
PREZENTACJA 2015
Najstarsze odwzorowania ziem polskich (EUROPA) ~1505 r.
nowożytność
Pierwszej próby prezentacji świata w postaci obrazu kartograficznego dokonał Klaudiusz
Ptolemeusz - uczony aleksandryjski w dziele Geographia. Podał trygonometryczne
podstawy dla konstrukcji map. Spisał znane ówczesnym ludziom miejsca, jak osady, rzeki i
góry. Podał nazwy ludów zamieszkujących ziemię…
Mapa Świata
Ptolemeusza
Źródło:
http://dawnemapy.com.pl/pages/posts/rekonstrukcja-mapy-swiata-ptolemeusza-johan-scotus-1505-38.php?p=10
PREZENTACJA 2015
Najstarsze odwzorowania Czech i Śląska…
1518
Czechy
Mikuláš Klaudyán,
František Kreibich
kopia z początku XIX w.
Mitwald, Homole, Nachod, Braumow, Kladsko, Habelswerd…
Metoda …
PREZENTACJA 2015
PODSTAWY METODOLOGICZNE NAUK
PRZYRODNICZYCH
Zasada determinizmu (określoności):
PRZYRODA JEST REGULARNA I UPORZĄDKOWANA
Zasada uniformi(tariani)zmu (jednolitości):
PRAWA PRZYRODY I PRAWA NAUKI OPISUJĄCEJ PRZYRODĘ SĄ STAŁE, TZN. NIE ZMIENIAJĄ SIĘ
W CZASIE, W PRZESTRZENI, CZY TEŻ ZALEŻNIE OD OKOLICZNOŚCI
Zasada continuum (ciągłości):
PRZYRODA JEST CIĄGŁA W CZASIE I PRZESTRZENI
Zasada Ockhama (prostoty):
NAJLEPSZE SĄ NAJPROSTSZE HIPOTEZY I TEORIE WYJAŚNIAJĄCE FAKTY
Metoda …
15 października – czas fizyczny,
czas geologiczny, metody
stochastyczne klasyfikacji i
wartościowania naturalnych
procesów przyrodniczych; procesy,
trendy i wydarzenia…
ZJAWISKA, PROCESY I
WYDARZENIA – czym
są i jakie są?
PREZENTACJA 2015