074-75_trening_czystosci_H_@ju mwF3:18

WYCHOWANIE trening higieny
Część 2
POŻEGNANIE Z PIELUSZKĄ
Miś
na
Nauka krok po kroku
1
OSWAJANIE
Dziecko uczy się przez naśladowanie i zabawę. „Trenuje” i oswaja
niepokój, używając zabawek
(sadza misia na nocniku). Daje mu to
okazję, aby uważnie przyjrzeć się
wszystkiemu w łazience, posiedzieć
tam dłuższą chwilę, przetrenować
kolejne czynności. Maluch jest
zainteresowany tym, co ulega
wydaleniu – jak pachnie, jak wygląda,
czy jest tego mało, czy dużo?
To naturalne, że dziecko interesuje
się efektem swoich wysiłków.
Ważne, by podejść do tego spokojnie. Ani nadmierne zachwyty, ani okazywanie obrzydzenia przez rodziców
nie jest wskazane. Zbyt wiele emocji
zakłóca proces nabywania nowych
umiejętności. Warto więc hamować
ekscytację czymś, bądź co bądź,
tak naturalnym jak kupa czy siusiu.
nocniku
Dziecko jest gotowe na pożegnanie
z pieluszką zazwyczaj między drugim
a trzecim rokiem życia. Jak przeprowadzić
naukę korzystania z nocnika?
Tekst ALEKSANDRA KSOKOWSKA-ROBAK i KATARZYNA ZEH,
psycholożki z poznańskiej pracowni HUMANI
yobraź sobie, że
dwulatek przybiega z mokrymi
majtkami i radośnie woła: „Mamo, zrobiłem siusiu”! To znaczy, że dzieje się coś
bardzo ważnego: dziecko właśnie zaczyna rozpoznawać, co się
zdarzyło, i na dodatek informuje nas o tym. W uczeniu najbardziej efektywne jest wzmocnienie tego, co jest pożądane.
W naszej sytuacji docenienie
tego, że dziecko zauważyło samo, że ma mokre majtki, spowoduje prawdopodobnie, że jego
W
„Postanowiłam nauczyć Olę, jak się robi siusiu i kupę.
Żeby jej to wytłumaczyć, posadziłam najpierw na nocniczku
misia. Wytarłyśmy misiowi pupę, wyrzuciłyśmy wszystko
do toalety, miś spuścił wodę i umył rączki. Od trzech dni
miś chodzi do ubikacji 15 razy dziennie. A Ola nadal sika
w pieluchy…”.
74
DZIECKO LIPIEC 2012
czujność będzie jeszcze większa.
Coraz szybciej będzie nas informowało, co się szykuje. To
najlepszy początek uczenia się
korzystania z toalety.
Rodzic jest w tej nauce pomocnikiem i osobą wspierającą.
Może zaproponować pójście do
łazienki w odpowiednim momencie czy przypomnieć o nocniku. Nigdy jednak nie powinien
do niczego zmuszać.
Zdarzają się sytuacje, kiedy
dziecko kategorycznie odmawia
noszenia pieluchy i samo zaczyna wołać „siusiu!”. Najczęściej
jednak to rodzice podejmują decyzję, że „już czas”. Rozpoznają
to po tym, że malec zdradza zainteresowanie toaletą, ciekawi
go, jak korzystają z niej dorośli,
zwraca uwagę na to, co się dzieje, wreszcie „melduje po fakcie”,
co się stało. Wychwycenie tego
momentu w rozwoju daje pewność, że nasze dalsze starania,
by nauczyć dziecko życia bez
pieluszki, trafią na podatny grunt.
FOT. ISTOCKPHOTO, GETTY IMAGES/FPM
Reklama
2
KOLEJNE PRÓBY
Dorosły, który rozpoznaje lub wie od dziecka, że „to już za chwilę!”,
może zachęcić malucha do skorzystania z nocnika lub toalety.
„Widzę, że chce ci się siusiu, chodź do łazienki”. Zachęta dorosłego może
spowodować, że dziecko chętnie będzie siadało na nocniku. Może się
także zdarzyć, że będzie protestowało lub po kilku „udanych posiedzeniach”
nagle się zbuntuje. Na tym etapie wszystko może się zdarzyć. W takich
sytuacjach najważniejsza jest reakcja dorosłego – wspierająca i cierpliwa.
3
ZWIĘKSZANIE SAMODZIELNOŚCI
Dziecko robi się samodzielne, ale często chce, aby mu towarzyszyć.
Dorosły może zaoferować pomoc ( „Zdjąć ci spodenki?”) lub wsparcie
(„Jeśli chcesz, to ci pomogę”). W końcu przychodzi dzień, gdy dziecko radzi
sobie samo. To, kiedy to nastąpi, zależy od tego, czy pozwalamy dziecku
samodzielnie radzić sobie w naszej obecności, czy raczej wyręczamy je,
bojąc się, że nie wytrze pupy lub nie odepnie guzika. Czasem, gdy już
wydaje się, że koniec nauki tuż-tuż – „przydarza się” wpadka. Dziecko może
się jeszcze zmoczyć: podczas zabawy, gdy gorzej się czuje lub przeżywa
silne emocje. Wtedy rodzice często się niepokoją, że dziecko zapomniało,
czego się już nauczyło. Najlepiej potraktować takie zdarzenie jako
chwilową niedyspozycję, zająć się dzieckiem i pomóc mu się przebrać.
4
KONIEC NAUKI
dziecko potrafi na chwilę
wstrzymać zrobienie siusiu lub kupki umie zrobić siusiu „na życzenie”, tzn. przed wyjściem na spacer
czy przed spaniem dziecko opróżni
pęcherz, mimo że nie czuje parcia
(z kupą się tak nie da!)potrafi
samo zdjąć spodnie, przysunąć
podnożek do sedesu, wytrzeć pupę,
umyć i wytrzeć ręceczuje parcie
w nocy i się budzi.
Niektóre dzieci uczą się siusiania
w dzień i w nocy jednocześnie,
często jednak nocna kontrola
nad pęcherzem pojawia się później.
W NASTĘPNYM
NUMERZE:
å „Kupa zmartwień”, czyli o tym,
co robić, kiedy pojawiają się
problemy.