Skutki - Rządowe Centrum Bezpieczeństwa

INFORMACJA TYGODNIOWA 38/2013
Zagrożenia – Skutki – Ocena
14 października – 20 października 2013
21 października 2013
WYDZIAŁ ANALIZ
SYTUACJA HYDROLOGICZNO-METEOROLOGICZNA
Ocena i prognoza:
W nadchodzącym tygodniu
prognozowane są okresowe
opady deszczu oraz mgły
z niską podstawą chmur,
które mogą powodować
dalsze utrudnienia w komunikacji lotniczej. Przekroczenia dopuszczalnego
poziomu stężenia pyłu zawieszonego PM10 są zjawiskiem sezonowym, występują szczególnie na południu Polski. Przyczynia się
do nich emisja pyłu z indywidualnego
ogrzewania
budynków, zakładów przemysłowych,
ciepłowni
i elektrowni oraz niekorzystne warunki meteorologiczne.
Przebieg:
Od początku tygodnia na przeważającym obszarze kraju odnotowywano opady
deszczu, mgły, a w Tatrach opady śniegu. Stany wody w dorzeczach Wisły i Odry oraz
rzekach Przymorza układały się głównie w strefie średniej i niskiej, lokalnie wysokiej.
Według danych z godz. 5.00 21.10 nie odnotowano przekroczenia stanów
alarmowych oraz ostrzegawczych.
Skutki:
Na przeważającym obszarze kraju poranne silne mgły i niska podstawa chmur
spowodowały okresowe utrudnienia w komunikacji lotniczej (m.in. na lotniskach
w Warszawie, Modlinie, Poznaniu, Wrocławiu, Katowicach i Lublinie). Samoloty były
przekierowywane na zapasowe porty lotnicze.
W związku z warunkami atmosferycznymi i rozpoczętym sezonem grzewczym,
obserwowane jest pogorszenie jakości powietrza, głównie na południu kraju. W ciągu
tygodnia odnotowano przekroczenia normy dopuszczalnej 50 µg/m³ stężenia
24-godzinnego pyłu PM10 m.in. w województwach małopolskim i śląskim.
17 bm. Małopolski Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego ostrzegł przed
negatywnymi skutkami zanieczyszczenia powietrza. Osoby szczególnie wrażliwe
na zanieczyszczenie powietrza powinny unikać długotrwałego przebywania na
otwartej przestrzeni.
W mijającym tygodniu Państwowa Straż Pożarna odnotowała 1 przypadek zgonu
z powodu zatrucia tlenkiem węgla. Łącznie od 1 września br. wystąpiły 3 zgony
z powodu zatrucia tlenkiem węgla.
PROGNOZA 30-DNIOWA
Miesięczna suma opadów i liczba dni z opadem prognozowana jest powyżej normy,
natomiast średnia temperatura powietrza w normie. W ciągu najbliższego miesiąca
występować będą wahania poziomu wody głównie w strefie wody niskiej i średniej.
Lokalnie mogą jednak wystąpić większe wzrosty stanów wody będące wynikiem
opadów deszczu. W związku z małym prawdopodobieństwem występowania opadów
nawalnych, nie przewiduje się wystąpienia powodzi opadowej.
INFORMACJA TYGODNIOWA
14.10 – 20.10. 2013
KRADZIEŻ DANYCH Z SERWERÓW MINISTERSTWA GOSPODARKI
Ocena i prognoza:
Nie wiadomo jakiego rodzaju metod użyto w celu
pozyskania
danych.
Wstępne analizy wskazują,
że wykryte w pliku złośliwe
oprogramowanie nie pochodzi od grupy Anonymous i jest efektem przypadkowego zarażenia komputera. Hakerzy zapowiedzieli, że w ramach akcji
OpGoldenDawn posiadają
więcej danych przygotowanych do publikacji, jednak
nie wiadomo, czy chodzi
o informacje pozyskane
z polskich serwerów rządowych. Należy zauważyć,
że to kolejny tego typu
przypadek w naszym kraju.
W 2012 r. osoba używająca
pseudonimu Alladyn2 pozyskała dostęp do informacji
pochodzących z serwerów
KPRM, MSZ, MON oraz
Kancelarii Prezydenta.
Przebieg:
Na jednym z serwisów internetowych opublikowany został plik zawierający około
400 megabajtów danych, które pochodzą z serwerów Wydziałów Promocji Handlu
i Inwestycji Ministerstwa Gospodarki. Opublikowano m.in. skany paszportów, zrzuty ekranu
skrzynek pocztowych wraz z hasłami oraz kopie dokumentów.
Do upublicznienia informacji przyznali się hakerzy z grupy Anonymous. Cyberprzestępcy
mieli je pozyskać w ramach akcji OpGoldenDawn, której głównym celem jest sprzeciw
wobec ultraprawicowego greckiego ugrupowania Złoty Świt (ang. Golden Dawn). Wcześniej,
w ramach tej samej akcji pozyskano dostęp do serwerów greckiej administracji rządowej
oraz Organizacji dla Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE).
Skutki:
Po przeanalizowaniu zapisów systemów informatycznych poinformowano, że nie doszło
do złamania zabezpieczeń serwerów Ministerstwa Gospodarki. Hakerzy pozyskali jedynie
login i hasło do skrzynki pocztowej jednego z pracowników Ministerstwa, co pozwoliło
na pobranie jej zawartości. Potwierdzono, że opublikowany plik, zawierający informacje
z serwerów Wydziałów Promocji Handlu i Inwestycji Ministerstwa Gospodarki, jest
zainfekowany złośliwym oprogramowaniem i może powodować zarażenie komputerów
osób, które będą chciały go otworzyć. Sprawą zajmuje się Rządowy Zespół Reagowania na
Incydenty Komputerowe CERT.GOV.PL oraz Komenda Rejonowa Policji Warszawa I.
PRZYWRÓCENIE KONTROLI GRANICZNYCH NA CZAS SZCZYTU KLIMATYCZNEGO
Ocena i prognoza:
Działania wdrożone przez
MSW mają charakter profilaktyczny.
Stosowano
je na terytorium RP podczas
turnieju piłkarskiego EURO
2012. W podobny sposób
postępują także inne europejskie państwa jak np. Austria (podczas turnieju
EURO 2008) czy Włochy
(szczyt G-8 w 2009 roku).
Według
przedstawicieli
MSW przywrócenie kontroli
nie powinno skutkować
utrudnieniami dla podróżnych.
Przebieg:
Minister Spraw Wewnętrznych zdecydował o rozpoczęciu procedury przywrócenia kontroli
na wewnętrznych granicach UE w dniach od 8 do 23 listopada. Decyzja jest związana
z planowanym od 11 do 22 listopada w Warszawie szczytem klimatycznym ONZ. Projekt
rozporządzenia w tej sprawie został skierowany do uzgodnień międzyresortowych.
Przewiduje się, że regulacja wejdzie w życie z dniem 1 listopada.
Skutki:
Planowane jest przywrócenie kontroli na: 126 przejściach lądowych z Czechami,
58 - ze Słowacją, 43 - z Niemcami, 11 - z Litwą, a także na 18 przejściach lotniczych
i 9 morskich. Rozporządzenie zakłada, że zakres kontroli będzie dostosowany do stopnia
zagrożenia porządku publicznego i bezpieczeństwa państwa. Odpowiedzialną za realizację
zadania będzie Straż Graniczna przy współpracy z Policją oraz Państwową Strażą Pożarną.
Rządowe Centrum Bezpieczeństwa
Al. Ujazdowskie 5, 00-583 Warszawa | tel./fax +48 22 236 59 75
[email protected] | www . r c b . g o v . p l
2
INFORMACJA TYGODNIOWA
14.10 – 20.10. 2013
PREZYDENT PODPISAŁ NOWELIZACJĘ PRAWA GEOLOGICZNEGO I GÓRNICZEGO
Ocena i prognoza:
Celem ustawy jest implementacja zapisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie
geologicznego składowania
dwutlenku węgla oraz realizacja zobowiązań do redukcji emisji gazów cieplarnianych. W Polsce ponad 90
proc. energii pochodzi
z węgla kamiennego i brunatnego, co wiąże się z wysoką emisją gazów cieplarnianych do atmosfery.
Składowanie CO2 jest promowane przez Komisję Europejską jako jeden ze sposobów ograniczania tego
zjawiska. Dotychczas w Polsce metodę składowania
CO2 stosowano na niewielką skalę. Istotnym problemem w realizacji tego
typu przedsięwzięć okazał
się jego wysoki koszt. Działalnością o podobnym charakterze jest podziemne
magazynowanie
gazu
ziemnego.
Przebieg:
17 bm. Prezydent RP podpisał ustawę o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze oraz
niektórych innych ustaw. Projekt aktu prawnego został opracowany w Ministerstwie
Środowiska.
Skutki:
Podpisana przez Prezydenta RP aktualizacja prawa geologicznego i górniczego określa
szczegółowe wymagania dotyczące eksploatacji podziemnego składowiska CO2. Polega ono
na wychwytywaniu CO2, który powstaje w wyniku spalania paliw kopalnych, następnie
skraplaniu, transportowaniu do miejsca składowania oraz wtłoczeniu do formacji
geologicznej w celu trwałego przechowania. Składowanie oraz poszukiwanie miejsc do
gromadzenia CO2 będzie wymagało uzyskania koncesji obejmującej działalność związaną
z eksploatacją podziemnego składowiska oraz okres 20 lat po jego zamknięciu.
Zgodnie z ustawą, w 2015 r. zostanie powołany Krajowy Administrator Podziemnych
Składowisk Dwutlenku Węgla (KAPS CO2). Wykonywanie zadań KAPS CO2 zostanie
powierzone Państwowemu Instytutowi Geologicznemu - Państwowemu Instytutowi
Badawczemu. Jego zadaniem będzie m.in. nadzorowanie składowiska po jego zamknięciu.
Do finansowania zadań KAPS CO2 będą wykorzystane środki pochodzące od przedsiębiorcy
z zabezpieczenia środków oraz środki z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej.
KE: LISTA PRIORYTETOWYCH PROJEKTÓW ENERGETYCZNYCH NA LATA 2014-2020
Ocena i prognoza:
Realizacja polskich projektów zakwalifikowanych na
listę oznacza w istocie realizację kluczowych inwestycji
z zakresu bezpieczeństwa
energetycznego kraju. Co
ważne, nawet jeśli dany
projekt nie uzyska ostatecznie dofinansowania unijnego, dzięki zakwalifikowaniu na listę może liczyć na
inne przywileje jak np. przyspieszony tryb uzyskiwania
pozwolenia na budowę czy
skorzystanie z kredytu w
formie tzw. obligacji projektowych gwarantowanych
przez Europejski Bank Inwestycyjny.
Przebieg:
14 bm. Komisja Europejska opublikowała listę 248 priorytetowych projektów
energetycznych, które mają szansę na dofinansowanie Unii Europejskiej z budżetu
na lata 2014-2020. Inwestycje będą mogły liczyć na wsparcie finansowe z nowego unijnego
funduszu „Łącząc Europę” (Connecting Europe Facility - CEF). Jest on ukierunkowany
na
budowę
transgranicznej
infrastruktury
energetycznej,
transportowej
i telekomunikacyjnej. Dlatego też, podstawowym warunkiem uwzględnienia danego
projektu na liście były „znaczne” korzyści dla co najmniej dwóch państw członkowskich UE.
Na część energetyczną funduszu CEF przewidziano budżet w kwocie 5,85 mld euro.
Zastrzeżono, że nie ma gwarancji dofinansowania wszystkich wymienionych na liście
projektów.
Skutki:
Wśród zakwalifikowanych projektów znalazło się 12 dotyczących Polski, w tym
m.in. połączenia elektroenergetyczne z Niemcami (Eisenhüttenstadt - Plewiska i Vierraden
- Krajnik) oraz Litwą (Alytus - Ełk), gazociągi z Danią („Baltic Pipe”) i Litwą („GIPL”), rurociąg
ropy naftowej z Ukrainą (Adamowo – Brody) oraz rozbudowa terminala LNG w Świnoujściu.
Rządowe Centrum Bezpieczeństwa
Al. Ujazdowskie 5, 00-583 Warszawa | tel./fax +48 22 236 59 75
[email protected] | www . r c b . g o v . p l
3
INFORMACJA TYGODNIOWA
14.10 – 20.10. 2013
ASF − CORAZ TRUDNIEJSZA SYTUACJA NA POGRANICZU LITEWSKO-BIAŁORUSKIM
Ocena i prognoza:
ASF nie jest chorobą groźną
dla ludzi, jednak u zwierząt
nie można jej leczyć, ani
zwalczyć przy pomocy
szczepionki. Władze litewskie musiały ocenić sytuację
jako groźną decydując się
na prewencyjne wybijanie
trzody chlewnej na dużym
obszarze. Międzynarodowe
przepisy przewidują, że w
przypadku potwierdzenia
ognisk ASF w danym państwie nastąpi automatyczny
zakaz
eksportu
trzody
chlewnej (żywca, mięsa) do
innych krajów.
Przebieg:
Władze litewskie zarządziły wybicie w terminie do 1 grudnia 2013 r. całej trzody chlewnej
w 10-kilometrowym pasie przy granicy z Białorusią. Decyzja ta związana jest
z występowaniem ognisk Afrykańskiego Pomoru Świń (ASF) na Białorusi, w tym zwłaszcza
w graniczącym z Litwą obwodzie grodzieńskim, gdzie po raz pierwszy zidentyfikowano
tę chorobę w czerwcu br. ASF dotarła na Białoruś z Rosji, gdzie od lat rejestrowane są liczne
ogniska tej choroby. Koszty związane z wybiciem stad trzody chlewnej na Litwie mają być
w 30 proc. pokryte przez Unię Europejską.
Skutki:
Na chwilę obecną strona polska nie zdecydowała się na podjęcie podobnego kroku.
W związku z ogniskami choroby w obwodzie grodzieńskim polskie służby weterynaryjne już
wcześniej wprowadziły inne nadzwyczajne środki ostrożności na przejściach granicznych
z Białorusią, jak np. całkowity zakaz wwozu żywca i mięsa wieprzowego pod jakąkolwiek
postacią czy tzw. maty dezynfekcyjne.
RELACJE
MINISTERSTWO GOSPODARKI PRZYJĘŁO
PROGRAM POLSKIEJ ENERGETYKI JĄDROWEJ
11 bm. w Ministerstwie Gospodarki przyjęto Program Polskiej Energetyki Jądrowej (PPEJ).
Podstawą przyjęcia PPEJ jest ustawa Prawo atomowe. Prace nad PPEJ objęły
m.in. konsultacje społeczne, transgraniczne oraz przegląd dokonany przez przedstawicieli
Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA). Dokument, który określa zakres
i strukturę organizacji działań niezbędnych do wdrożenia energetyki jądrowej w Polsce,
zostanie przekazany do uzgodnień międzyresortowych. Ostatnim etapem prac będzie
przyjęcie go przez Radę Ministrów.
Rządowe Centrum Bezpieczeństwa
Al. Ujazdowskie 5, 00-583 Warszawa | tel./fax +48 22 236 59 75
[email protected] | www . r c b . g o v . p l
4