Diagnoza Miasta Głogów
Transkrypt
Diagnoza Miasta Głogów
Diagnoza Miasta Głogów Część ilościowo – analityczna Warszawa, grudzień 2011 SPIS TREŚCI 1. OTOCZENIE LOKALNE I REGIONALNE........................................................................ 5 1.1.1. Położenie Głogowa .................................................................................... 5 1.1.2. Otoczenie przyrodnicze ............................................................................. 6 1.1.3. Miejsce w sieci osadniczej........................................................................... 7 1.1.4. Potencjał społeczny otoczenia ...................................................................... 9 1.1.5. Potencjał ekonomiczny otoczenia................................................................... 9 1.1.6. Powiązania transportowe........................................................................... 11 1.1.7. Inne powiązania infrastrukturalne................................................................. 12 b. MIESZKAŃCY MIASTA GŁOGÓW............................................................................. 15 2.1.1. Demografia............................................................................................ 15 2.1.1.1. Struktura wieku i płci........................................................................... 16 2.1.1.2. Ruch naturalny .................................................................................. 20 2.1.1.3. Ruch wędrówkowy (migracje na pobyt stały) .............................................. 25 2.1.2. Kapitał ludzki ........................................................................................ 26 2.1.3. Kapitał społeczny..................................................................................... 28 c. ZASPOKAJANIE POTRZEB MIESZKAŃCÓW.................................................................. 30 3.1.1. Zdrowie................................................................................................ 30 3.1.1.1. Stan zdrowia mieszkańców.................................................................... 30 3.1.1.2. Usługi medyczne i ich baza materialna i instytucjonalna:................................ 31 3.1.1.3. Profilaktyka zdrowotna, promocja zdrowia................................................. 35 3.1.2. Mieszkanie............................................................................................. 36 3.1.3. Praca .................................................................................................. 41 3.1.4. Zabezpieczenie materialne......................................................................... 44 3.2.1. Edukacja............................................................................................... 49 3.2.1.1. Przedszkola (publiczne i prywatne).......................................................... 49 3.2.1.2. Szkoły podstawowe publiczne................................................................. 51 3.2.1.3. Gimnazja publiczne ............................................................................ 53 3.2.1.4. Kształcenie na poziomie ponadgimnazjalnym młodzieży i dorosłych ................... 55 3.2.1.5. Kształcenie dorosłych (ustawiczne) w Głogowie i otoczeniu ............................. 57 3.2.1.6. Inne placówki edukacji i wychowania ....................................................... 60 3.2.1.7. Kształcenie na poziomie wyższym ........................................................... 60 3.2.2. Kultura, rekreacja i sport........................................................................... 62 3.2.3. Bezpieczeństwo....................................................................................... 65 3.2.3.1. Przestępczość.................................................................................... 65 3.2.3.2. Zakres działania Policji......................................................................... 66 3.2.3.3. Zagrożenia powodziowe........................................................................ 68 3.2.3.4. Zagrożenie pożarowe.....68 3.2.3.5. Zakres działania Straży Pożarnej ............................................................. 73 3.2.3.6. Zagrożenia chemiczne i ekologiczne......................................................... 78 d. POTENCJAŁ PRZYRODNICZY I JEGO ZAGROŻENIA....................................................... 80 4.1.1. Struktura środowiska przyrodniczego............................................................. 80 4.1.2. Stan środowiska ...................................................................................... 84 e. POTENCJAŁ KULTUROWY I JEGO ZAGROŻENIA.......................................................... 87 f. POTENCJAŁ INSTYTUCJONALNY............................................................................ 90 6.1.1. Władze i administracja i ich zasoby............................................................... 90 6.1.2. Inne podmioty instytucjonalne działające w gminie ........................................... 94 6.1.3. Inne działania prorozwojowe i ich skuteczność ................................................. 95 6.1.4. Wspieranie inwestorów i promocja miasta ...................................................... 97 6.1.5. Wsparcie samorządu dla inicjatyw głogowskich szkół. ....................................... 100 6.1.6. Współpraca regionalna i międzynarodowa...................................................... 100 g. POTENCJAŁ GOSPODARCZY I STRUKTURA GOSPODARKI............................................... 102 7.1.1. Struktura podmiotowa i potencjał gospodarki.................................................. 102 7.1.2. Informacje o wybranych sekcjach i segmentach gospodarki................................. 109 7.1.2.1. Działalność produkcyjna ..................................................................... 109 7.1.2.2. Turystyka i gastronomia...................................................................... 109 h. POTENCJAŁ MATERIALNO-FINANSOWY MIASTA......................................................... 112 8.1.1. Majątek komunalny ................................................................................ 112 8.1.1.1. Nieruchomości budynkowe i inne komunalne obiekty.................................... 112 8.1.2. Transport ............................................................................................ 113 8.1.2.1. Układ drogowo-uliczny ....................................................................... 113 8.1.2.2. Kolej............................................................................................. 115 8.1.2.3. Transport wodny............................................................................... 115 8.1.2.4. Miejski transport publiczny................................................................... 116 8.1.2.5. Telekomunikacja............................................................................... 118 8.1.2.6. Elektroenergetyka............................................................................. 118 8.1.2.7. Gazownictwo. ................................................................................. 119 8.1.2.8. Zaopatrzenie w energię cieplną............................................................. 121 8.1.2.9. Gospodarka wodno-ściekowa ................................................................ 121 8.1.3. Gospodarka przestrzenna i tereny inwestycyjne (M).......................................... 129 8.1.3.1. Struktura użytkowania i struktura własności terenów ................................... 129 8.1.3.2. Struktura przestrzenna miasta .............................................................. 129 8.1.3.3. Dokumenty w gospodarce przestrzennej i przewidywane w nich zmiany.............130 8.1.3.4. Tereny rozwojowe – oferty inwestycyjne.................................................. 131 8.1.4. Budżet i inwestycje miasta........................................................................ 135 8.1.4.1. Dochody budżetu miasta...................................................................... 135 8.1.4.2. Wydatki budżetu miasta...................................................................... 136 3 8.1.4.3. Inwestycje miejskie.....137 Spis tabel....................................................................................................... 138 Spis wykresów................................................................................................. 143 4 1. OTOCZENIE LOKALNE I REGIONALNE 1.1.1. Położenie Głogowa Pod względem historycznym i etnograficznym miasto Głogów położone jest na pograniczu Dolnego Śląska i Wielkopolski. Większa część miasta obecnie położona jest po lewej stronie Odry, chociaż w przeszłości trzon miasta położony był na Ostrowie Tumskim, zwanym również Przedmieściem Katedralnym. Administracyjnie miasto Głogów położone jest w północnej części województwa dolnośląskiego. Miasto Głogów wraz gminami: wiejską Głogów, Kotla, Żukowice, Jerzmanowa, Pęcław, tworzy powiat głogowski. Głogów położony jest ok. 100 km od granicy niemieckiej i czeskiej. Ogólna powierzchnia miasta wynosi 35,24 km 2. Rys. 1 Położenie Głogowa na tle regionu Źródło: www.glogow.pl 5 1.1.2. Otoczenie przyrodnicze Miasto Głogów położone jest w Megaregionie Pozaalpejska Europa Środkowa, w Prowincji: Niż Środkowoeuropejski, na pograniczu Makroegionów: Obniżenie Milicko-Głogowskie i Wał Trzebnicki, oraz na pograniczu Mezoregionów: Pradolina Głogowska i Wzgórza Dalkowskie. Uwzględniając czynniki geologiczne Miasto Głogów położone jest w obrębie monokliny przedsudeckiej, która graniczy od północnego-wschodu z Sudetami i stanowiących obrzeże Masywu Czeskiego. Tereny w Gminie Miejskiej Głogów, ze względu na historycznie uwarunkowany przemysłowy charakter obszaru ma w większości cechy antropogenicznego obszaru miejskiego. Jednakże istnieją tereny cenne pod względem przyrodniczym, które są objęte, bądź kwalifikują się do objęcia siecią NATURA 2000. Rys. 2 Mezoregiony Pradolina Głogowska i Wzgórza Dalkowskie oraz Mezoregiony sąsiednie Źródło: http://upload.wikimedia.org/wikipedia Ze względu na zróżnicowane przekształcenia wynikające z obecności człowieka i przemysłowego charakteru obszaru w okolicach Miasta jak i na terenach przyległych występują różne typy roślinności: od miejsc naturalnych do miejsc gdzie brakuje nawet fragmentów roślinności naturalnej. Tereny wokół Miasta są praktycznie w całości odlesione, z wyjątkiem kokoryczy pustej. Na odlesionych Wzgórzach Dalkowskich występują suche murawy. W granicach Miasta, ze względu na jednolity charakter przestrzeni, występują popularne gatunki roślin. Część obszarów położonych wokół Miasta należy do krajowej sieci ekologicznej ECONET Polska, będąc częścią międzynarodowego korytarza ekologicznego. Teren w granicach Miasta Głogowa charakteryzuje się niezwykłym bogactwem fauny i flory, w tym gatunków zagrożonych wyginięciem. Łącznie stwierdzono występowanie: 6 − 28 gatunków ptaków lęgowych i nielęgowych (2 w skali światowej, 26 w skali europy), − 10 gatunków płazów (7 podlega ochronie ścisłej, 3 ochronie okresowej), − 4 gatunki gadów (wszystkie gady w Polsce podlegają ochronie ścisłej), − 34 gatunki ryb (3 gatunki podlegają ochronie), − 31 gatunków ssaków (17 pod ochroną ścisłą). Przemysłowy charakter Miasta (2 huty) oraz otoczenia (pokłady miedzi w okolicy) sprawia, że środowisko naturalne jest narażone na zanieczyszczenia emitowane do atmosfery, gleby i wody. Głównym emitentem zanieczyszczeń jest Huta Miedzi „Głogów”, wynika to ze stosowania starych technologii produkcji. Stan zanieczyszczeń emitowanych z Huty jest stale monitorowany, a proces produkcji ulega modernizacji. Pozostali emitenci stanowią mniejsze zagrożenie, gdyż poziom wprowadzanych do atmosfery zanieczyszczeń jest punktowy i wynika głównie ze spalania paliw. 1.1.3. Miejsce w sieci osadniczej Głogów jest ośrodkiem miejskim, siedzibą gminy i powiatu. Stanowi on silny ośrodek przemysłowy wokół, którego skupione jest 73 miejscowości wiejskie znajdujące na obszarze powiatu głogowskiego. Poza powiatem głogowskim w odległości ok. 60 km znajdują się ośrodki o znaczeniu regionalnym takie jak: Zielona Góra, Legnica, Leszno. Ponadto w odległości 120 km od Głogowa zlokalizowane są ośrodki metropolitalne – Poznań i Wrocław. Głogów należy do kształtującej się aglomeracji Legnicko – Lubiąsko – Głogowskiej. Głogów zaliczany jest także do „miast - bram”, co wynika z jego położenia w niedalekiej odległości od granicy województwa. Oznacza to, że zadaniem Głogowa jest łącznie Dolnego Śląska z otoczeniem poprzez inicjowanie współpracy międzyregionalnej i transgranicznej. Miasto wraz z sąsiednimi gminami tworzy tzw. subregion głogowski, do którego można zaliczyć również 5 gmin wiejskich: Kotla, Jerzmanowa, Pęcław, Żukowice i gmina wiejska Głogów. Głogów jest ośrodkiem regionalnym, którego zadanie jest obsługa subregionu głogowskiego. Szczególnie istotne funkcje jakie spełnia wobec tego subregionu można podzielić na (wg ważności): - przemysłowe, - usługowe, - komunikacyjne, - mieszkaniowe. Głównym elementami struktury przemysłowej jest hutnictwo miedzi oraz branże skupione wokół KGHM “Polska Miedź” S.A. Natomiast połowę potencjału miejsc pracy w subregionie stanowią usługi, przede wszystkim - ochrona zdrowia i opieka socjalna, handel i naprawy, transport i składowanie, łączność i edukacja. Zauważalnym zjawiskiem na obszarze powiatu głogowskiego jest suburbanizacja. Widoczny jest odpływ ludności z miast do okolicznych gmin wiejskich. W latach 2002-2009 wskaźnik salda migracji na 1000 ludności w całym powiecie głogowskim był ujemny i wyniósł -4,3 (tab. 1). Jednocześnie widoczna jest przewaga napływu migracyjnego z miast nad odpływem do miast. Szczególnie zauważalne jest to w przypadku gminy Jerzmanowa, co wskazuje na najbardziej zaawansowany proces urbanizacji podmiejskiej na tym obszarze. Kolejnym pod względem dodatniego salda migracji jest gmina Głogów oraz gmina Kotla i obszar gminy 7 Grębocice, w których odnotowano znacznie niższe wartości. Ogólnie na obszarze wyżej wymienionych gmin przewaga napływu migracyjnego z miast nad odpływem do miast wynosiła w latach 2002-2009 łącznie ponad 1,8 tys. osób, z czego większość stanowiły gminy Jerzmanowa i Głogów. Tab. 1 Migracje ludności na pobyt stały (zameldowania i wymeldowania) w gminach powiatu głogowskiego w latach 2002-2009 Razem osób w latach 2002-2009 Na 1000 ludności Napływ Odpływ Saldo średniorocznie Jednostka terytorialna do ogółem z miast ogółem ogółem miasta Napływ Odpływ Saldo miast 8657 5345 11705 5077 -3048 268 12,3 16,6 -4,3 Powiat głogowski Gm. M. Głogów 4597 1967 9314 3541 -4717 -1574 8,3 16,7 -8,5 Gm. Głogów 1496 1333 816 547 680 786 33,9 18,5 15,4 Gm. Jerzmanowa 1333 1144 366 246 967 898 51,0 14,0 37,0 Gm. Kotla 571 436 506 308 65 128 17,3 15,4 2,0 Gm. Pęcław 287 192 318 191 -31 1 15,4 17,0 -1,7 373 273 385 244 Gm. Żukowice Gm. Gaworzyce 478 291 487 302 (z pow. Polkowice) Gm. Grębocice 571 391 571 347 (z pow. Polkowice) Źródło: Bank danych lokalnych GUS i obliczenia własne autora -12 29 13,3 13,7 -0,4 -9 -11 15,4 15,7 -0,3 0 44 13,4 13,4 0,0 W latach 2002-2009 na obszarze gmin, w których odnotowano przewagę napływu migracyjnego z miast, oddano do użytkowania ok. 500 mieszkań, co stanowi 32% wszystkich mieszkań oddanych w powiecie głogowskim. Jednocześnie średniorocznie na 1000 mieszkańców oddawane jest w tych gminach 14,7 mieszkań przy liczbie 2,2 mieszkania średnio dla całego powiatu i 1,9 dla miasta Głogowa. Oznacza to, że na tym obszarze następuje intensywniejszy rozwój gmin ościennych miasta. Tab. 2 Mieszkania oddane do użytkowania gminach powiatu głogowskiego w latach 2002-2009 Jednostka terytorialna Mieszkania Na 1000 ludności średniorocznie powierzchnia mieszkania Izby użytkowa 2,2 7,1 217,7 Powiat głogowski 1529 Gm. M. Głogów 1043 1,9 5,4 151,1 Gm. Głogów 220 5,0 22,2 674,6 Gm. Jerzmanowa 208 8,0 32,8 1246,5 34 1,0 3,6 138,7 7 0,4 0,5 39,5 Gm. Żukowice 17 0,6 2,1 74,8 Gm. Gaworzyce (z pow. Polkowice) 24 0,8 2,8 93,4 0,7 2,7 93,5 Gm. Kotla Gm. Pęcław 29 Gm. Grębocice (z pow. Polkowice) Źródło: Bank danych lokalnych GUS i obliczenia własne autora 8 1.1.4. Potencjał społeczny otoczenia W latach 2002-2009 ludność powiatu głogowskiego nieznacznie się zmniejszyła. Największy spadek odnotowano w przypadku ludności w wieku przedprodukcyjnym, której liczba w 2009 r. zmniejszyła się w porównaniu do 2002 r. o 20 %. W tym o 35% zmniejszyła się liczba osób w wieku 16 -18 lat. Ludność w wieku produkcyjnym nieznacznie wzrosła, natomiast ludność wieku poprodukcyjnym zwiększyła się w danym okresie o 29%. Oznacza to, że powiat głogowski charakteryzuje się społeczeństwem starzejącym się. Tab. 3 Ludność i struktura ludności powiatu głogowskiego w wybranych latach Wiek Rok Przedprodukcyjny w tym 16-18 produkcyjny Poprodukcyjny Razem 2002 20 063 4 795 58 842 8 963 87 868 2005 18 037 4 064 60 185 9 447 87 669 2009 16 836 3 190 59 337 11 539 87 712 Źródło: Bank danych lokalnych GUS i obliczenia własne autora 1.1.5. Potencjał ekonomiczny otoczenia Potencjał ekonomiczny otoczenia Miasta Głogowa obrazuje w pewnym stopniu regionalny poziom PKB per capita. Tabela nr 4 przedstawia PKB w przeliczeniu na 1 mieszkańca w podregionie legnicko – głogowskim oraz w podregionach o najwyższym i najniższym PKB per capita, a także średnie PKB per capita w kraju i województwie dolnośląskim. W 2000 r. podregion legnicko – głogowski zajmował 9 miejsce w kraju pod względem wysokości PKB na 1 mieszkańca. W 2008 roku podregion ten awansował na miejsce 5. W 2008 r. w podregionie legnicko-głogowski PKB per capita został osiągnięty na poziomie 150%, co jest dużym wzrostem w porównaniu ze 129% z roku 2000. Na tle wybranych jednostek podregion legnicko – głogowski posiada najwyższą dynamikę wzrostu PKB w latach 2000–2008. Wynosiła ona 201%, co dało temu podregionowi drugie miejsce w kraju. Tab. 4 Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca w wybranych jednostkach Jednostka 2000 [zł] 19 458 20 222 55 244 39 346 31 032 29 438 PKB na 1 PKB na 1 mieszkańca, Polska = Dynamika mieszkańca 100 (2000 r. 2004 2008 2000 2004 2008 = 100 [zł] [zł] [%] [%] [%] [%] 24 215 33 462 100 100 100 172 24 641 35 989 103,9 101,8 107,6 178 68 696 98 854 283,9 283,7 295,4 179 49 146 67 045 202,2 203,0 200,4 170 37 460 51 896 159,5 154,7 155,1 167 34 338 51 407 151,3 141,8 153,6 175 POLSKA DOLNOŚLĄSKIE Podregion 28 - m. Warszawa Podregion 62 - m. Poznań Podregion 21 - m. Kraków Podregion 5 - m. Wrocław Podregion 2 - legnickogłogowski 25 044 31 814 50 328 Podregion 34 – przemyski 11 859 14 455 19 338 Źródło: Bank danych lokalnych GUS i obliczenia własne autora 128,7 60,9 131,4 59,7 150,4 57,8 201 163 Innym wskaźnikiem ilustrującym potencjał ekonomiczny podregionu są przeciętne wynagrodzenia brutto. W powiecie głogowskim w roku 2005, przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w porównaniu do średniej krajowej wynosiło 85,1 (tabela nr 5). W roku 2009 wartość ta wzrosła o 1,4 9 punktu procentowego. Jednakże biorąc pod uwagę dynamikę wzrostu średniego wynagrodzenia brutto, wartość dla powiatu głogowskiego (134,1) była wyższa niż dynamika w całej Polsce (132,2). Tab. 5 Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w powiecie w porównaniu do średniej krajowej w roku 2005 i 2009 Jednostka Ogółem (w złotych) 2005 2009 Przeciętne wynagrodzenie brutto w relacji do średniej krajowej 2005 2009 Polska 2 506,93 3 315,38 Powiat głogowski 2 133,48 2 859,95 Źródło: Bank danych lokalnych GUS i obliczenia własne autora 100 85,1 100 86,3 Dynamika (2005 = 100) 132,2 134,1 Analizując potencjał gospodarczy otoczenia należy zwrócić uwagę na stopę bezrobocia (tabela nr 6). W grudniu 2010 roku w powiecie głogowskim wskaźnik poziomu bezrobocia wyniósł 14,1%. Jest to wartość, która mieści się w zakresie wyznaczonym przez wartości trzech sąsiednich powiatów, wśród których powiat lubiński i polkowicki miały wskaźnik odpowiednio 9,6 i 9,1 %, natomiast powiecie góreckim poziom bezrobocia osiągnął poziom 27,4%. Poziom bezrobocia w powiecie głogowskim jest o ok. 1 pkt. procentowy wyższy niż średnia dla całego województwa dolnośląskiego oraz o ok. 1,8 pkt. procentowy wyższy niż wynosi średnia krajowa. Dla porównania, w Warszawie w grudniu 2010 r. odnotowano najniższy wskaźnik bezrobocia - 3,4 %, natomiast w powiecie szydłowieckim wskaźnik poziomu bezrobocia był najwyższy w całym kraju i wynosił 35,1%. Tab. 6 Poziom bezrobocia w 2010 r. w wybranych powiatach Jednostka % bezrobotnych Powiat głogowski 14,1 Powiat lubiński 9,6 Powiat górecki 27,4 Powiat polkowicki 9,1 Województwo dolnośląskie 13 Polska 12,3 Warszawa (najniższe) 3,4 Powiat szydłowiecki (najwyższe) 35,1 Źródło: Bank danych lokalnych GUS i obliczenia własne autora 10 1.1.6. Powiązania transportowe Głogów jest miejscem krzyżowania ważnych szlaków komunikacyjnych. Przez miasto przebiega droga krajowa nr 12 łącząca granicę polsko-niemiecką z polsko-ukraińską (znacznie obciążona głównie przez ruch tranzytowy), a także drogi wojewódzkie: - nr 292 - Bytom Odrzański - Głogów - Rudna – Lubin, - nr 329 - Głogów – Sława, - nr 319 - Głogów - Jerzmanowa - Nw. Osiedle. Ponadto Głogów posiada bezpośrednie połączenie z drogą krajową nr 3, stanowiącą odcinek drogi międzynarodowej E-65, która zlokalizowana jest 15 km od miasta. W odległości 100 km na północ od Głogowa przebiega również autostrada A-2, która w przyszłości ma łączyć Berlin-Poznań-Łódź i Warszawę, natomiast w promieniu 60 km znajduje się autostrada A-4 będąca elementem jednego z priorytetowych paneuropejskich korytarzy transportowych. Rys. 3 Położenie Głogowa względem ciągów komunikacyjnych. Źródło: www.chocianow.pl/strefa_mieszkanca Ważne połączenie komunikacyjne stanowi również międzynarodowa linia kolejowa E-59 łącząca Skandynawie z Europą Środkowo-Wschodnią. Miasto położone jest ok. 50 km od stacji na linii kolejowej E-59 w Lesznie. Linia kolejowa E-59 została objęta „Umową Europejską o Głównych Międzynarodowych Liniach Kolejowych” (AGC). Przez Głogów przebiega linia C-E 59, która stanowi ważną międzynarodową linie transportu kombinowanego (AGTC). W Mieście znajduje się również stacja dla linii kolejowej nr 273 łączącej Wrocław ze Szczecinem. Ważnym z punktu widzenia rozwoju miasta jest jego położenie względem lotnisk szczególnie międzynarodowych. Pod tym względem najistotniejsze jest Port Lotniczy Wrocław – lotnisko regionalne obsługujące ruch międzynarodowy. Nieco dalej położone jest lotnisko w Poznaniu. W mieście zlokalizowany jest również port rzeczny i przystań przeładunkowa znajdująca się na szlaku komunikacyjnym na Odrze. 11 Źródło: Mapa linii kolejowych w Polsce - www.plk-sa.pl 1.1.7. Inne powiązania infrastrukturalne Zaopatrzenie w gaz Miasto zaopatrzone jest w gaz ziemny zaazotowany GZ-41,5. Przesyłanie gazu możliwe jest poprzez gazociąg wysokiego ciśnienia relacji Kotowice – Zielona Góra stanowiący element krajowego systemu magistralnych sieci gazociągowych. Gaz dostarczany jest z tego gazociągu przy pomocy dwóch stacji redukcyjno – pomiarowych I o: jedna zlokalizowany w południowo – wschodniej części miasta na osiedlu Piastów (zasilana odgałęzieniem o średnicy 100), druga znajdująca się poza granicami miasta niedaleko miejscowości Ruszowice. Elementy sieci gazowej wysokiego ciśnienia zlokalizowane na omawianym terenie znajdują się pod zarządem operatora sieci przesyłowej Oddział we Wrocławiu. Poza tym zarządem znajdują się dwie stacje redukcyjno – pomiarowe I o: Huty Miedzi 1 i Huty Miedzi 2. Są to stacje przemysłowe zasilane poprzez odgałęzienia o ciśnieniu 6,3 MPa i średnicy odpowiednio 200 i 150. Ponadto mieszkańcy miasta korzystają z gazu ziemnego za pośrednictwem gazociągów średniego i niskiego ciśnienia poprzez 7 stacji redukcyjno – pomiarowych II o. Zaopatrzenie w energię elektryczną Mieszkańcy Głogowa zaopatrywani są w energię elektryczną za pośrednictwem z trzech Głównych Punktów Zasilania (GPZ) 110/20 kV: – GPZ Brzostów (ul. Wierzbowa) z transformatorami 2x25 MVA, – GPZ Żarków (ul. Mechaniczna) z transformatorami 16 i 25 MVA, – GPZ Brzegowa (ul. Nadbrzeżna) z transformatorem 25 MVA. Punkty te zasilane są wyłącznie elektroenergetycznymi liniami napowietrznymi 110 kV, do których można zaliczyć linie relacji: − Żukowice – Głogów ul.Brzegowa S451, 12 − Żukowice – Brzostów S442, − Brzostów – Żarków S443, − Żarków – Rudna Zachód S408, − Żukowice – Huta Głogów 1 S440 i S441, − Żukowice – Huta Głogów 2 S445 i S446, − Huta Głogów 2 – Wschowa (województwo lubuskie) S450, − Żukowice – Sława Śląska (województwo lubuskie) S454. Linie elektroenergetyczne średniego napięcia napowietrzne i kablowe 20 kV wyprowadzone z GPZ pracują w układzie pierścieniowym i doprowadzają energię elektryczną do stacji transformatorowych 20/0,4 kV, które znajdują się w obrębie miasta. Zaopatrzenie w energię cieplną Podstawowym źródłem zaopatrującym w ciepło mieszkańców miasta Głogowa jest zlokalizowania w zachodniej części miasta Elektrociepłownia Huty Miedzi Głogów. Elektrociepłownia posiada moc cieplną zainstalowaną 319 MW. Na potrzeby Huty produkowane jest ciepło w postaci pary oraz energię elektryczną. W celu ogrzania miasta produkowane jest ciepło w postaci gorącej wody – zamówiona moc cieplna wynosi około 126 MW. System ciepłowniczy złożony jest z sieci magistralnych i rozdzielczych, natomiast czynnikiem grzewczym jest woda o temperaturze 150oC/70oC (temperatura zasilania/powrotu). Magistrala 2xDN500 wyprowadza sieć ciepłowniczą, która następnie biegnie w systemie rur napowietrznych (około 4,2 km) do przepompowni zlokalizowanej przy ul. Sikorskiego. Sieć zostaje rozdzielona w dwóch kierunkach: – wschodnim 2 x DN500 - zasila centralną i wschodnią część miasta, – południowym 3 x DN300 - zasila osiedle Kopernik. Oprócz elektrociepłowni na terenie miasta zlokalizowane są kotłownie lokalne i przemysłowe, które również stanowią źródła ciepła. Do największych można zaliczyć kotłownie należące do: Cukrowni Głogów (51 MW), zakładu Famaba (7,5 MW) i przedsiębiorstwa C.T.O.- Polska (3,5 MW), gdzie ciepło pozyskiwane jest z paliwa węglowego. Sieć wodociągowo-kanalizacyjna Głównym źródłem zaopatrzenia w wodę mieszkańców Głogowa oraz okolicznych terenów jest ujęcie wody podziemnej „Serby” o zatwierdzonych zasobach w ilości Q=1520 m3/h. Zasoby te znajdują się na gruntach gminy wiejskiej Głogów i gminy Kotla (pomiędzy miejscowościami Serby i Krzekotówek). Ujęcie znajduje się w użytkowaniu gminy miejskiej Głogów w zarządzie Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Głogowie Sp. z o.o. Woda z ujęć tłoczona jest do Stacji Uzdatniania Wody, która znajduje się niedaleko ujęć. Długość sieci wodociągowej zgodnie ze stanem na 31.12.2004 r. wynosiła 172,6 km, z czego: – 28,2 km stanowiła sieć magistralna – 106,6 km - sieć rozdzielcza ; – 39,0 km - przyłącza. Sieć wodociągowa ma charakter pierścieniowo–rozgałęźny. Sieć wodociągowa połączona jest także z siedmioma pracującymi hydroforniami miejskimi. Za pośrednictwem wodociągu miejskiego, w wodę do celów gospodarczo – bytowych zaopatrywani są również mieszkańcy sąsiadujących gmin 13 wiejskich: Głogów (wsie Serby, Grodziec Mały, Ruszowice i Szczyglice) oraz Kotla (Sobczyce i Krzekotówek). Większość terenów znajdujących się w obrębie miasta Głogów jest wyposażone w kanalizację ogólnospławną. Wyjątek stanowi osiedle Paulinów zlokalizowane na południowych obrzeżach miasta, gdzie występuje sieć rozdzielcza. Długość sieci kanalizacyjnej na terenie miasta wynosi: – kanalizacja ogólnospławna - 110,3 km, – kanalizacja sanitarna - 10,4 km, – przyłącza - 25,4 km. Do odprowadzania ścieków komunalnych z terenu miasta wykorzystywany jest system grawitacyjnotłoczny. W obrębie miasta znajduje się sześć przepompowni przy ulicach: Łąkowej, Grodzisko, Kamiennej Drodze, Witosa, Rudnowskiej i Portowej. Ścieki oprowadzane są do mechanicznobiologicznej oczyszczalni ścieków położonej w północno-zachodniej części miasta. Oczyszczone ścieki trafiają do rzeki Odry. Do oczyszczalni w Głogowie odprowadzane są również ścieki komunalne pochodzące z okolicznych miejscowości - Serby i Ruszowice (gmina wiejska Głogów) oraz Jaczów (gmina Jerzmanowa). Ponadto, do Odry odprowadzany jest nadmiar wody kopalniano – technologicznej. Możliwe jest to dzięki podziemnym rurociągom (2 rurociągi ø800, 1 x ø700 i 1 x ø 900 mm) wody technologicznej KGHM Polska Miedź S.A zlokalizowanym na terenie miasta. Gospodarka odpadami Na terenie miasta Głogów, zorganizowaniem i prowadzeniem odbioru oraz wywozu odpadów komunalnych zajmuje się Głogowskie Przedsiębiorstwo Komunalne - SITA Głogów Sp. z o.o. Odpady pochodzące z gospodarstw domowych i instytucji użyteczności publicznej wywożone są na składowisko odpadów komunalnych w Biechowie, którego zarządcą jest również PGK – SITA. Do składowiska w Biechowie trafiają również odpady pochodzące z okolicznych gmin powiatu głogowskiego oraz niektórych gmin powiatu polkowickiego. W Biechowie mogą być składowane odpady o charakterze innym niż niebezpieczne oraz obojętne. Znacząca większość mieszkańców (ok.90%) objęta jest zbiorowa zbiórką odpadów komunalnych – na podstawie umów indywidualnych (w przypadku zabudowy zagrodowej oraz jednorodzinnej) oraz zgodnie z umowami podpisanymi z zarządcami budynków ( w przypadku zabudowy wielorodzinnej). Na teren składowiska w Biechowie wywożone są również odpady przemysłowe pochodzące z KGHM Polska Miedź S.A. oraz innych zakładów przemysłowych. Deponowane są one na składowisku odpadów przemysłowych innych niż niebezpieczne oraz obojętnych. W obrębie tego składowiska istnieje również możliwość składowania odpadów niebezpiecznych w specjalnej do tego wydzielonej kwaterze. Kolejna grupa odpadów - odpady medyczne pochodzące z placówek świadczących usługi medyczne, pakowane są do specjalnych szczelnych pojemników, a następnie zostają zutylizowane przez odbiorcę. Szpitalne odpady medyczne są spalane w zmodernizowanej kotłowni szpitala 1. 1 Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Miasta Głogowa 14 b. MIESZKAŃCY MIASTA GŁOGÓW 2.1.1. Demografia W 2010 roku liczba mieszkańców Głogowa wyniosła 67 613 osób, co oznacza niewielki spadek w liczbie ludności tego miasta w porównaniu z rokiem 2009. W porównaniu z innymi podobnymi miastami, Głogów przejawia średnią wartość w liczbie ludności, która w innych miastach waha się od 48 578 do 103 892. Liczba mieszkańców Głogowa stanowiła w 2010 roku 3,35% ludności mieszkańców miast w województwie dolnośląskim. Tab. 7 Liczba ludności miasta Głogowa i jednostek porównywanych w 2010 r. Liczba ludności w Jednostka 2010 r. Głogów 67 613 Bełchatów 60 768 Puławy 48 578 Mielec 60 743 Stalowa Wola 63 371 Tarnobrzeg 49 214 Konin 79 212 Jelenia Góra 84 023 Lubin 74 045 Legnica 103 892 Kędzierzyn-Koźle 64 322 Polska- miasto 23 264 383 Dolnośląskie-miasto 2 016 830 Źródło: Bank danych lokalnych GUS W latach 2002-2009 liczba mieszkańców miasta Głogowa zmniejszyła się o ok. 3,2 %. W 2002 roku miasto liczyło ok. 70 tys. mieszkańców - co było najwyższą wartością w wybranym okresie, jednak w 2006 roku liczba ludności drastycznie zmniejszyła się do ok. 68 100. Po chwilowym wzroście w 2007 roku liczba mieszkańców zaczęła ponownie maleć, osiągając w 2009 roku wartość ok. 67 900 osób. Sytuację tę obrazuje wykres nr 7. Wykres 1 Liczba mieszkańców miasta Głogowa w latach 2002 – 2009. Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS 15 2.1.1.1. Struktura wieku i płci Zarówno w 2005 jak i 2009 roku najmniejszy odsetek ludności stanowiły osoby w wieku poprodukcyjnym, a osoby w wieku produkcyjnym stanowiły największą część ludności miasta Głogowa. W 2009 roku w stosunku do roku 2005 liczba mieszkańców miasta Głogowa zmniejszyła się o 1 240 osób. Liczba osób w wieku przedprodukcyjnym zmalała o 1,4 punktu procentowego, a w wieku produkcyjnym o 1,75 punktu procentowego. W 2009 roku zwiększyła się natomiast liczba osób w wieku po produkcyjnym o 3, 15 punktu procentowego w stosunku do roku 2005. W Głogowie, w analizowanych latach 2005-2009 zaistniała odmienna tendencja dotycząca zmian w strukturze wiekowej kobiet i mężczyzn w tym okresie. Charakteryzuje się ona mniejszą liczbą kobiet w wieku produkcyjnym (o 1,4 pkt. %) oraz większą liczbą w wieku poprodukcyjnym ( o 4,2 pkt. %). Wśród mężczyzn zauważalne różnice występują w grupie produkcyjnej, gdzie nastąpił wzrost o ok. 1,3 pkt. %, natomiast aż o pkt. 4,2% zmniejszyła się liczba mężczyzn w wieku poprodukcyjnym. Tab. 8 Ludność miasta Głogowa wg ekonomicznych grup wieku w latach 2005 i 2009, wg płci i ogółem. 2005 2009 Wiek Ogółem do liczby mieszkańców Udział kobiet w danym przedziale wiekowym Udział mężczyzn w danym przedziale wiekowym przedprodukcyjny 19,47% 48,66% Produkcyjny 70,23% 50,05% Poprodukcyjny 10,31% 68,04% Liczba Mieszkańców 69139 35697 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne autora Udział Udział kobiet w mężczyzn w danym danym przedziale przedziale wiekowym wiekowym 18,06% 48,98% 51,02% 68,48% 48,67% 51,33% 13,46% 72,24% 27,76% Ogółem do liczby ludności 51,34% 49,95% 31,96% 33442 67899 35236 32663 Tabela nr 9 przedstawia wskaźniki obciążenia demograficznego Głogowa. W okresie 2005-2009: - o 8,5% zmniejszyła się liczba ludności w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym; - o 40% zmniejszyła się liczba ludności w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym; - o 34% zmniejszyła się liczna ludności w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym. Tab. 9 Obciążenia demograficzne miasta Głogowa ludność w wieku Rok nieprodukcyjnym na 100 osób poprodukcyjnym na 100 osób w w wieku produkcyjnym wieku przedprodukcyjnym 2009 46 74,5 2005 42,4 52,9 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne autora poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym 19,7 14,7 16 Tab. 10 Struktura wieku według grup ekonomicznych w 2009 r. Ludność w wieku Jednostka terytorialna poprod poprodukcyjny przedprodu produkc nieprodukcyjny poprodukcyjny ukcyjny m na 100 osób kcyjnym yjnym m na 100 osób m na 100 osób m w wieku w wieku w wieku przedprodukcyj produkcyjnym produkcyjnym [%] [%] [%] nym Głogów Miasta porównywane średnio 18,1% 68,5% 13,5% 46,0 74,5 19,7 17,2% 66,4% 16,4% 50,5 95,0 24,6 Miasta województwa 15,9% 65,8% 18,3% 51,9 115,2 27,8 POLSKA miasta 16,8% 65,5% 17,6% 52,6 104,9 26,9 55,0 87,3 25,6 18,9% 64,5% 16,5% POLSKA Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne autora W 2009 roku liczba osób w wieku przedprodukcyjnym wyniosła 18,06% w stosunku do ogólnej liczby ludności. Liczba osób w wieku produkcyjnym wyniosła 68,48% a w wieku poprodukcyjnym 13,46%. W Głogowie wskaźnik liczby osób będących w wieku przedprodukcyjnym jest o 0,9% wyższy niż w innych miastach porównywalnych, oraz o 1,3 % wyższy niż średnio w polskich miastach. Najniższy odsetek ludności w wieku przedprodukcyjnym występuje w miastach wojewódzkich, a najwyższy średnio dla całej Polski. Wskaźnik dotyczący liczby ludności będącej w wieku produkcyjnym jest wysoki w porównaniu z innymi jednostkami, aż o 4% wyższy niż średnia dla Polski oraz o 2 pkt. % wyższy niż wskaźnik miast porównywalnych. Mniejsza jest natomiast liczba osób w wieku poprodukcyjnym, ze znaczącą 3% różnicą w porównaniu ze średnią dla Polski i niemal 5% w porównaniu ze średnią miast wojewódzkich. Tab. 11 Udział kobiet w poszczególnych grupach wiekowych w 2009 r. Typy jednostek W grupie wiekowej 0-19 20-39 40-59 terytorialnych 48,8% 49,3% 51,1% Głogów 60 i więcej 61,5% Ogółem 51,9% Miasta porównywane średnio 48,6% 49,5% 53,2% 60,1% 52,2% Miasta województwa 48,8% 49,9% 52,9% 62,7% 53,0% POLSKA miasta 48,9% 50,1% 53,0% 61,9% 52,8% 48,7% 49,3% POLSKA Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne autora 51,1% 61,5% 51,7% Udział kobiet grupach wiekowych 0-19 lat oraz 20-39 lat jest stosunkowo podobny do udziału w innych wybranych jednostkach. Większe różnice pojawiają się w grupie wiekowej 40-59 lat, gdzie wartość wskaźnika dla Głogowa jest o ok. 2 pkt. % niższa niż w miastach porównywalnych, miastach Polski oraz miastach województwa. W grupie wiekowej 60 i więcej, największe zróżnicowanie występuje między Głogowem i innymi miastami województwa - z przewagą tych drugich o ponad 1 pkt. %. 17 Ogólnie, udział kobiet w stosunku do całej liczby ludności Głogowa wynosi 51,9%, co jest wyższą wartością niż średnia dla Polski, ale niższą jeśli chodzi o średnią dla miast porównywalnych, miast w województwie oraz miast polskich ogółem (tabela nr 11). Tab. 12 Ludność miasta Głogowa wg płci i wieku w 2009 roku Liczba ludności Wiek ogółem kobiety mężczyźni kobiety Ogółem 67899 35236 32663 51,89% 0 783 390 393 49,81% 1 807 393 414 48,70% 2 737 364 373 49,39% 3 732 362 370 49,45% 4 706 356 350 50,42% 5 658 312 346 47,42% 6 573 268 305 46,77% 7 621 304 317 48,95% 8 580 288 292 49,66% 9 590 290 300 10 644 311 333 11 595 301 294 12 662 344 318 13 715 358 357 14 688 328 360 15 682 323 359 16 711 327 384 17 781 388 393 18 804 386 418 19 897 438 459 20-24 5207 2520 2687 25-29 6225 3063 3162 30-34 5949 2969 2980 35-39 4592 2264 2328 40-44 3462 1777 1685 45-49 4216 2280 1936 50-54 6084 3369 2715 55-59 6731 3562 3169 60-64 4929 2600 2329 65-69 2196 1187 1009 70+ 4342 2814 1528 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne autora 49,15% 48,29% 50,59% 51,96% 50,07% 47,67% 47,36% 45,99% 49,68% 48,01% 48,83% 48,40% 49,20% 49,91% 49,30% 51,33% 54,08% 55,37% 52,92% 52,75% 54,05% 64,81% Udział % mężczyźni 48,11% 50,19% 51,30% 50,61% 50,55% 49,58% 52,58% 53,23% 51,05% 50,34% w przedziale 100,00% 1,15% 1,19% 1,09% 1,08% 1,04% 0,97% 0,84% 0,91% 0,85% 50,85% 51,71% 49,41% 48,04% 49,93% 52,33% 52,64% 54,01% 50,32% 51,99% 51,17% 51,60% 50,80% 50,09% 50,70% 48,67% 45,92% 44,63% 47,08% 47,25% 45,95% 35,19% 0,87% 0,95% 0,88% 0,97% 1,05% 1,01% 1,00% 1,05% 1,15% 1,18% 1,32% 7,67% 9,17% 8,76% 6,76% 5,10% 6,21% 8,96% 9,91% 7,26% 3,23% 6,39% Kobiety stanowią 51,89 % ludności Głogowa, mimo że prawie we wszystkich grupach wiekowych (z nielicznymi wyjątkami - 4 lata, 11 lat , 12 lat, 13 lat) do 40 roku życia przeważają mężczyźni. Od grupy wiekowej 40 - 44 zaczynają przeważać kobiety i tendencja ta utrzymuję się aż do wieku 70+. Największe różnice w udziale płci w różnych grupach wiekowych występują w przedziale 50 - 54 lata 18 (z wartością 55,4% dla kobiet) oraz w wieku 70+ ze znaczącą ok. 65% przewagą kobiet, w stosunku do ogólnej liczby mieszkańców tej grupy. Wykres 2 Ludność miasta Głogowa wg płci i wieku w 2009 roku Najliczniejszą grupa wiekową lata liczącą ok. 6 800 osób są osoby w wieku 52-54, zaś najmniej liczną grupę stanowią osoby w wieku 6, 8, 9 i 11 lat, liczące po ok. 600 osób na każdą grupę. Tab. 13 Liczba ogółu mieszkańców urodzonych w Głogowie Liczba stałych mieszkańców urodzonych w Głogowie W tym: 33 657 Kobiety 16 894 Mężczyźni 17 763 Źródło: Dane Urzędu Miasta W Głogowie na stałe mieszka 33 657 osób urodzonych w Głogowie, z czego 16 894 stanowią kobiety a 16 763 mężczyźni. 19 2.1.1.2. Ruch naturalny Przyrost naturalny w 2010 r. w Głogowie był dodatni. Współczynnik przyrostu naturalnego wyniósł w 2010 r. 5,97‰. W 2010 roku urodziły się 1 094 osoby, zmarły 683 osoby oraz zostało zawartych 627 małżeństw. Tab. 14 Liczba urodzin, zgonów, zawartych małżeństw w 2010 r. Liczba urodzeń 1094 Ilość zawartych małżeństw 627 Liczba zgonów 683 Źródło: Dane Urzędu Miasta Tab. 15 Ruch naturalny ludności latach 2002-2009 (na 1000 osób) Urodzenia Jednostka terytorialna 2002 2003 2004 2005 2006 POLSKA 9,3 9,2 9,3 9,5 9,8 POLSKA – miasta 8,4 8,5 8,7 9,0 9,3 DOLNOŚLĄSKIE – Miasta 7,8 7,8 8,1 8,5 8,8 DOLNOŚLĄSKIE 8,4 8,3 8,6 8,9 9,2 Bełchatów 8,1 8,5 8,4 9,5 9,5 Puławy 8,8 9,2 8,7 9,1 9,0 Mielec 8,4 8,7 9,2 8,3 8,5 Stalowa Wola 8,7 8,3 7,9 9,2 8,1 Konin 8,0 8,5 8,4 8,9 9,4 Jelenia Góra 7,1 7,3 7,2 7,5 7,8 Głogów 9,8 9,0 9,8 10,8 10,8 Lubin 9,3 8,7 9,5 9,8 10,1 Legnica 8,5 8,1 8,1 8,5 8,9 Kędzierzyn-Koźle 7,8 8,2 8,2 8,4 8,5 Tarnobrzeg 8,4 8,4 8,2 8,3 8,9 zgony 2007 10,2 9,7 2008 10,9 10,4 2009 10,9 10,6 2002 9,4 9,1 2003 9,6 9,2 2004 9,5 9,2 2005 9,7 9,4 2006 9,7 9,5 2007 9,9 9,7 2008 9,9 9,8 2009 10,1 10,0 9,2 9,6 10,7 9,2 9,9 8,8 9,1 8,0 11,0 10,2 9,9 8,3 8,4 10,1 10,4 10,9 8,6 10,5 8,8 10,2 8,3 12,1 10,4 9,8 9,3 9,4 10,0 10,4 11,6 9,4 10,1 9,4 10,1 8,8 11,5 10,3 9,7 8,5 8,5 9,3 9,5 5,0 7,8 6,5 6,7 7,2 10,2 6,3 6,2 9,2 9,1 6,0 9,5 9,6 5,4 7,9 6,6 7,1 7,3 10,0 6,8 6,3 9,1 8,4 6,8 9,8 9,8 5,0 7,3 6,8 6,8 7,1 10,9 6,9 5,7 9,4 8,2 6,3 9,8 9,9 5,4 8,0 6,2 7,1 7,4 10,5 6,5 6,7 10,0 8,7 6,7 10,2 10,1 5,2 7,5 6,5 7,4 7,4 11,8 7,0 7,0 9,5 8,5 6,8 10,4 10,4 5,1 8,1 7,0 7,6 8,1 11,0 7,7 6,9 10,1 9,2 7,0 10,7 10,6 5,7 8,4 7,1 7,8 7,7 11,3 7,6 7,1 10,7 8,9 7,4 10,9 10,7 6,2 9,2 7,5 8,0 8,1 12,4 7,1 7,4 10,3 10,0 7,2 Źródło: Bank Danych Lokalnych i obliczenia własne autora 20 W latach 2002-2009 wskaźnik urodzeń dla Głogowa wahał się między wartościami 9,0-12,1. W 2002 roku w Głogowie wskaźnik urodzeń wynosił 9,8, w kolejnych latach - po niewielkim spadku w roku 2003 - wskaźnik systematycznie rósł osiągając w 2008 roku wartość 12,1, natomiast rok 2009 zakończył się małym spadkiem wskaźnika do wartości 11,5. Wskaźniki urodzeń są wyższe w Głogowie niż w innych porównywalnych jednostkach, województwie dolnośląskim i miastach województwa dolnośląskiego oraz nieco wyższe niż w Polsce i miastach polskich. Wskaźnik zgonów również przybrał tendencję rosnącą. Okres 2002 -2009 rozpoczyna się z wartością 6,3 a kończy 7,1. Po regularnych wzrostach w latach 2002, 2003 i 2004, w 2005 roku nastąpił spadek, w kolejnym roku ponownie wzrost a w dwóch ostatnich badanych latach spadek. Wskaźnik zgonów jest niższy w Głogowie niż w jednostkach porównywalnych, a także średnio w Polsce, miastach polskich, województwie dolnośląskim i miastach województwa dolnośląskiego. Tab. 16 Ruch naturalny w latach 2002 – 2009 w Głogowie i jednostkach porównywanych – wskaźniki na 1000 ludności Jednostka terytorialna POLSKA POLSKA – miasto DOLNOŚLĄSKIE - miasta DOLNOŚLĄSKIE Bełchatów Puławy Mielec Stalowa Wola Konin Jelenia Góra Głogów Lubin Legnica Kędzierzyn-Koźle przyrost naturalny 2002 -0,1 -0,7 -1,5 -1,0 3,1 1,0 1,9 2,1 0,8 -3,1 3,5 3,2 -0,8 -1,3 2003 -0,4 -0,7 -1,7 -1,4 3,1 1,3 2,1 1,2 1,2 -2,7 2,2 2,4 -1,0 -0,2 2004 -0,2 -0,5 -1,7 -1,2 3,3 1,4 2,4 1,1 1,2 -3,7 3,0 3,8 -1,3 0,0 2005 -0,1 -0,4 -1,2 -1,0 4,0 1,1 2,1 2,1 1,5 -2,9 4,4 3,1 -1,5 -0,2 2006 0,1 -0,2 -1,4 -0,9 4,3 1,5 2,0 0,7 2,0 -4,0 3,9 3,1 -0,6 0,1 2007 0,3 0,0 -1,3 -0,8 5,6 1,1 2,8 1,2 1,1 -3,0 3,3 3,3 -0,2 -0,9 2008 0,9 0,5 -0,6 -0,2 5,3 0,2 3,5 1,0 2,5 -3,0 4,4 3,3 -0,9 0,4 2009 0,9 0,6 -0,8 -0,4 5,5 0,2 2,6 1,4 2,0 -3,6 4,4 2,9 -0,6 -1,4 średnio urodzenia średnio zgony 9,9 9,3 8,8 9,2 9,6 9,0 9,2 8,6 9,1 7,8 10,6 9,8 8,9 8,4 9,7 9,5 10,1 10,1 5,4 8,0 6,8 7,3 7,5 11,0 7,0 6,6 9,8 8,9 średnio przyrost naturalny 0,2 -0,2 -1,3 -0,9 4,3 1,0 2,4 1,4 1,5 -3,2 3,6 3,1 -0,9 -0,4 21 Tarnobrzeg 2,4 1,6 1,9 Źródło: Bank Danych Lokalnych i obliczenia własne autora 1,7 2,1 1,4 2,1 1,3 8,6 6,8 1,7 22 Wykres 3 Ruch naturalny w Głogowie w latach 2002 – 2009 (na 1000 mieszkańców) W 2002 r. liczba urodzeń nad liczbą zgonów w przeliczeniu na 1000 mieszkańców wyniosła 3,5, natomiast w 2009 - 4,4. Średni przyrost naturalny w latach 2002-2009 wyniósł dla Głogowa 3,6 co jest najwyższą wartością wśród miast porównywalnych, średniej dla kraju, średniej dla miast polskich, średniej dla województwa dolnośląskiego i miast województwa dolnośląskiego. Jest to spowodowane wysoką średnią liczbą urodzeń i stosunkowo niską liczbą zgonów. W okresie 2002-2009 w Głogowie nastąpił wzrost przyrostu naturalnego, który poprzedzany był wcześniejszymi spadkami. Tab. 17 Małżeństwa zawarte na 1000 mieszkańców w latach 2002-2009 Liczba zwartych małżeństw Jednostka terytorialna średniorocznie POLSKA 5,8 POLSKA – miasta 5,7 DOLNOŚLĄSKIE 5,6 DOLNOŚLĄSKIE - miasta 5,6 Głogów 6,4 Bełchatów 7,2 Puławy 6,0 Mielec 6,2 Stalowa Wola 6,3 Tarnobrzeg 3,6 Konin 6,0 Jelenia Góra 6,3 Lubin 5,0 Legnica 8,6 Kędzierzyn-Koźle 6,9 średnio dla porównywanych miast 6,2 Źródło: Bank Danych Lokalnych i obliczenia własne autora W Głogowie w latach 2002-2009 zawarto więcej małżeństw niż w innych porównywalnych miastach, a także w Polsce, w polskich miastach, w województwie dolnośląskim i miastach województwa dolnośląskiego. Dla Głogowa w latach 2002-2009 liczba zawartych małżeństw średniorocznie wyniosła 6,4 na 1000 mieszkańców. 23 Wykres 4 Małżeństwa zawarte na 1000 mieszkańców w latach 2002-2009 W 2002 roku Głogów był miejscem, gdzie średnio zostało zawartych najwięcej małżeństw spośród innych badanych jednostek tj. Polska (gminy: miejskie, miejsko – wiejskie, wiejskie) , miasta polskie, województwo dolnośląskie (gminy: miejskie, miejsko – wiejskie, wiejskie), miasta dolnośląskie i inne miasta porównywalne. W roku 2003 liczba zawartych małżeństw wykazuje tendencję spadkową, jednakże w 2004 następuje wzrost, co pozwoliło na uzyskanie najwyższego wskaźnika spośród wybranych jednostek i utrzymanie tej pozycji w stosunku do innych analizowanych obszarów aż do 2009 roku. 24 2.1.1.3. Ruch wędrówkowy (migracje na pobyt stały) Tab. 18 Zameldowania i wymeldowania na pobyt stały w poszczególnych latach 2000-2009 Nazwa Zameldowania jednostki 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 POLSKA 410 149 437 442 432 484 526 420 421 523 127 143 350 249 749 261 POLSKA - miasta 230 227 240 236 236 263 273 223 222 608 218 964 948 927 822 041 DOLNOŚLĄSKIE 30 567 30 270 31 512 29 630 39 665 41 352 35 236 35 393 DOLNOŚLĄSKIE 18 319 17 549 17 968 17 731 22 645 22 718 19 853 19 891 - miasta Bełchatów 642 492 482 577 685 467 365 415 Puławy 453 467 469 442 429 479 403 373 Mielec 422 520 421 380 482 554 435 402 Stalowa Wola 416 412 537 397 480 541 397 408 Tarnobrzeg 384 441 409 403 438 488 352 305 Konin 632 663 696 537 673 646 620 560 Jelenia Góra 798 771 706 756 1 029 1 028 858 750 Głogów 562 499 571 548 651 604 565 597 Lubin 612 574 543 530 658 645 707 607 Legnica 817 748 735 713 939 856 789 768 Kędzierzyn433 499 531 443 448 469 392 366 Koźle Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS 2002 428 094 262 269 32 669 22 608 2003 451 288 281 788 32 527 22 702 2004 451 509 284 967 32 918 23 052 wymeldowania 2005 2006 445 520 021 484 280 325 038 217 31 479 43 291 22 099 29 596 2007 546 734 336 009 42 922 29 437 2008 435 614 272 788 36 396 24 765 2009 422 457 264 602 34 486 23 890 807 723 747 943 659 1 069 1 061 1 132 1 188 1 036 878 1 053 763 736 1 076 657 1 150 1 090 1 040 1 314 994 899 1 053 730 771 1 083 670 1 284 1 110 1 134 1 341 1 065 773 1 042 678 667 1 072 543 1 055 1 030 1 053 1 355 1 018 771 1 277 891 880 1 233 710 1 289 1 377 1 396 1 535 1 258 741 900 708 705 1 107 561 1 205 1 153 1 193 1 473 1 113 631 995 572 739 1 016 553 1 060 1 037 1 077 1 453 1 017 648 1 223 818 820 1 168 653 1 276 1 283 1 289 1 563 1 355 740 Mimo, że wartości dotyczące zameldowania w Głogowie w 2002 r. w porównaniu 2009 wzrosły, nie mają one tendencji rosnącej ze względu na liczne coroczne zmiany i wahania. Rok 2002 zakończył się wartością 562 zameldowanych osób, a rok 2009 wartością 597. Dane dla Głogowa mieszczą się w przedziałach wyznaczonych przez inne porównywalne jednostki. Dane są jednak wartościami bezwzględnymi, a więc nieporównywalnymi z innymi miastami ze względu na różną powierzchnię i liczbę mieszkańców. Liczba osób wymeldowanych z Głogowa w 2002 roku wyniosła1 132, a w 2009 roku 1 077. 25 2.1.2. Kapitał ludzki Na kapitał ten składają się: zasób wiedzy, umiejętności, zdrowia i energii witalnej, postawy, aktywność społeczna, przedsiębiorczość, mobilność i tzw. kompetencje cywilizacyjne (zdolność do współpracy, innowacji, umiejętności organizacyjne), stosunek do wartości przyrodniczych i kulturowych, zasiedziałość i poczucie tożsamości z miastem 2. Za wskaźnik zasobów wiedzy można przyjąć poziom wykształcenia społeczeństwa, jednakże dane znajdujące w się w Banku Danych Lokalnych nie pozwalają na taką analizę. Dane w BDL pochodzącą z Narodowego Spisu Powszechnego przeprowadzonego w 2002 r. W związku z czym są to informacje już nieaktualne, dlatego w niniejszym opracowaniu do określenia zasobów wiedzy zostaną wykorzystane dane o wynikach z egzaminów na koniec 6 klasy szkół podstawowych oraz egzaminów gimnazjalnych. Tab. 19 Wyniki sprawdzianu szóstoklasistów w szkołach podstawowych w roku szkolnym 2009/2010 w Głogowie. Jednostka Liczba punktów Szkoła Podstawowa nr 14 Szkoła Podstawowa nr 13 Szkoła Podstawowa nr 12 Szkoła Podstawowa nr 10 Szkoła Podstawowa nr 7 Szkoła Podstawowa nr 6 Szkoła Podstawowa nr 3 Szkoła Podstawowa nr 2 Średnia dla SP w Głogowie Średnia ogólnopolska Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 25,16 24,00 25,20 23,90 23,40 23,20 24,20 22,80 23,98 24,56 Średnie wyniki osiągnięte przez uczniów szkół podstawowych w Głogowie są o 0,58 pkt. niższe niż wyniosła średnia dla kraju. Analizując wyniki szkół w skali stanikowej można zauważyć, że w latach 2007 – 2009 następował spadek uzyskanych wyników. W 2010 r. średni stanin wzrósł w porównaniu do roku poprzedniego o 17%, ale nadal jest to wartość niższa niż w 2007 r. Tab. 20 Wyniki szkół podstawowych w skali znormalizowanej (staninowej) w latach 2007 – 2010 Wyniki szkół w skali znormalizowanej (staninowej) Jednostka 2007 2008 2009 2010 Szkoła Podstawowa nr 14 6 3 4 Szkoła Podstawowa nr 13 5 5 4 Szkoła Podstawowa nr 12 7 6 4 Szkoła Podstawowa nr 10 5 4 5 Szkoła Podstawowa nr 7 5 5 5 Szkoła Podstawowa nr 6 5 4 4 Szkoła Podstawowa nr 3 6 5 5 Szkoła Podstawowa nr 2 4 4 4 Średnia 5,38 4,50 4,38 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 5 5 6 5 5 5 5 5 5,13 2 Ossowicz T.: Metoda ustalania kolejności przedsięwzięć polityki przestrzennej miasta wielkiego. Wrocław: Oficyna Wyd. Pol. Wrocł. 2003; Toczyski W.: Monitoring rozwoju zrównoważonego. Gdańsk: Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, 2004. 26 Tab. 21 Liczba punktów uzyskanych przez uczniów gimnazjum w Głogowie w 2010 r. Liczba punktów Jednostka część humanistyczna część matematyczno przyrodnicza język angielski język niemiecki Gimnazjum nr 1 27,50 16,70 27,64 19,65 Gimnazjum nr 2 32,20 24,90 36,03 40,37 Gimnazjum nr 3 29,80 25,30 32,20 34,90 Gimnazjum nr 4 29,80 23,50 26,80 32,10 Gimnazjum nr 5 28,70 23,20 29,50 26,60 Średnia - gimnazja w Głogowie 29,60 22,72 30,43 30,72 Średnia ogólnopolska 30,34 23,90 29,88 29,39 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta W 2010 roku uczniowie gimnazjów głogowskich uzyskali średnio 30,34 pkt. z części humanistycznej egzaminu gimnazjalnego, co stanowiło 89,7% możliwych punktów do zdobycia. Z tego samego egzaminu z części matematyczno-przyrodniczej uczniowie uzyskali średnio oraz 22,72 pkt. co stanowiło 75,7% możliwych pkt. do zdobycia. Warto zauważyć, że średnia punktów uzyskana z języków obcych przez uczniów z głogowskich gimnazjów była wyższa niż średnia dla całego kraju. Tab. 22 Wyniki egzaminu gimnazjalnego w skali znormalizowane (staninowej) w latach 2007 – 2010 Wyniki egzaminu gimnazjalnego w skali znormalizowanej (staninowej) Jednostka część humanistyczna 2007 2008 2009 część matematyczno - przyrodnicza 2010 2007 2008 2009 2010 Gimnazjum nr 1 4 4 2 2 4 4 3 3 Gimnazjum nr 2 6 6 5 6 6 6 5 6 Gimnazjum nr 3 4 6 5 5 5 7 6 6 Gimnazjum nr 4 4 5 2 5 5 4 5 5 Gimnazjum nr 5 5 5 5 4 5 5 5 5 4,6 5,2 3,8 4,4 5 5,2 4,8 5 Średnia Źródła: Dane przesłane z Urzędu Miasta Porównując wyniki egzaminu gimnazjalnego w skali staninowej można zauważyć, że w przypadku części humanistycznej wyniki charakteryzują się większym zróżnicowaniem na przestrzeni lat. W części matematycznej stanin średnio wyniósł 5. 27 2.1.3. Kapitał społeczny Według Colemana kapitał społeczny obejmuje umiejętność współpracy, zaufanie, normy i powiązania. Jego produktywność objawia się w gospodarce (koordynacja działań, zwiększenie zdolności adaptacji do zmieniających się warunków), w sferze publicznej (wzorce, siła napędowa społeczeństwa obywatelskiego) i w rozwiązywaniu problemów społecznych (możliwość uzupełniania niedoborów innych kapitałów i konwersji na kapitał ludzki – wiedzę i umiejętności) 3. Podobnie jak dla kapitału ludzkiego, są to cechy jakościowe. Jako miernik ilustrujący pewien aspekt kapitału społecznego można zastosować wskaźniki liczb stowarzyszeń i organizacji społecznych oraz fundacji na 10 000 ludności. W 2010 r. w wyborach samorządowych wzięło udział 48,12% wyborców Głogowa, co jest niemal najwyższą frekwencją wśród innych jednostek porównywalnych, średniej frekwencji dla Polski oraz województwa Dolnośląskiego. W 2007 r. w wyborach do sejmu wzięło 57,08% wyborców Głogowa, co jest średnim wynikiem na tle innych porównywalnych jednostek, w których wartości wahały się od 51,32% do 59,72%. Jest to również gorszy wynik od średniej w całej Polsce oraz w województwie dolnośląskim. W II turze wyborów prezydenckich w 2010 roku wzięło udział 53,98% wyborców Głogowa. Wartości w innych porównywalnych jednostkach wahały się od 52,07% do 60,72%. Wynik frekwencji Głogowa był wyższy niż w województwie dolnośląskim ale niższy niż średnia krajowa. Tab. 23 Frekwencja wyborcza [%] wybory wybory do Jednostka samorządowe sejmu 2007 2010 Polska 47,32 53,88 woj. dolnośląskie 45,22 53,58 Bełchatów 43,62 56,17 Puławy 44,88 59,06 Mielec 43,59 56,45 Stalowa Wola 44,59 51,65 Tarnobrzeg 48,13 54,05 Konin 40,34 59,72 Jelenia Góra 39,98 57,64 Głogów 48,12 57,08 Lubin 43,64 57,94 Legnica 38,37 51,32 Kędzierzyn-Koźle 39,88 52,89 Źródło: www.wybory2010.pkw.gov.pl wybory prezydenckie 2010 II tura 55,31 52,81 59,76 60,72 57,81 54,81 56,17 57,43 56,02 53,98 54,06 53,39 52,07 3 Encyklopedia socjologii, 2002, Warszawa: Oficyna Naukowa 28 Tab. 24 Liczba organizacji pozarządowych na 10 000 mieszkańców w gminie i jednostkach porównywanych Organizacje Jednostka pozarządowe 31,2 Polska woj. dolnośląskie 33,8 Bełchatów 24,8 Puławy 31,7 Mielec 26,2 Stalowa Wola 26,7 Tarnobrzeg 41,0 Konin 33,8 Jelenia Góra 47,5 Głogów 29,4 Lubin 34,7 Legnica 37,1 Kędzierzyn-Koźle Źródło: bazy.ngo.pl 23,0 Najwięcej stowarzyszeń i organizacji społecznych zlokalizowanych jest w Jeleniej Górze, a następnie w Tarnobrzegu. Najmniejszą liczbę tego typu instytucji odnotowano w Kędzierzynie Koźlu. Liczba organizacji pozarządowych przypadających na 10 000 mieszkańców jest w Głogowie niższa niż średnia dla województwa dolnośląskiego i całego kraju. Jednocześnie w Głogowie zlokalizowanych jest najmniej organizacji pozarządowych ze wszystkich porównywanych miast województwa dolnośląskiego. Liczba organizacji i stowarzyszeń społecznych w Głogowie stanowi ok.2% wszystkich tego typu podmiotów w całym województwie dolnośląskim. 29 c. ZASPOKAJANIE POTRZEB MIESZKAŃCÓW 3.1.1. Zdrowie 3.1.1.1. Stan zdrowia mieszkańców W okresie 2005-2009 (z wyjątkiem roku 2008) w Głogowie wystąpiła tendencja spadkowa w śmiertelności niemowląt na 1000 urodzeń żywych. Rok 2005 zakończył się wskaźnikiem 6,2 a 2009 rok wskaźnikiem 4,7. W stosunku do województwa dolnośląskiego i Polski, Głogów przejawia niższe wartości wskaźników dotyczących umieralności niemowląt. Tab. 25 Śmiertelność niemowląt średnia w latach 2005-2009 w Głogowie i jednostkach porównywanych zgony niemowląt na 1000 urodzeń żywych Jednostka terytorialna 2005 2006 2007 2008 2009 Polska 6,4 6,0 6,0 woj. dolnośląskie 6,9 6,9 6,9 Powiat bełchatowski 5,5 4,4 1,6 Powiat puławski 7,2 3,7 6,2 Powiat mielecki 10,1 9,5 3,0 Powiat stalowowolski 9,2 3,3 6,4 Powiat m. Tarnobrzeg 9,6 9,0 2,4 Powiat koniński 3,7 5,7 5,6 Powiat m. Jelenia Góra 6,1 13,4 2,9 Powiat głogowski 6,2 6,0 6,0 Powiat m. Legnica 4,5 5,4 6,7 Powiat kędzierzyńskokozielski 7,6 4,9 1,3 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne autora 5,6 7,4 3,2 7,2 4,1 4,0 6,4 3,8 1,4 6,6 10,7 5,6 6,5 6,1 4,4 12,7 3,9 7,1 9,4 1,3 4,7 8,9 2,3 4,9 Tab. 26 Stan zdrowia uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych na podstawie wyników badań przesiewowych rutynowo wykonywanych (wady rozwojowe) Liczba Wady Wady rozwoju Wady Wady Wady Wady Wiek przebadany rozwoju somatyczne wzroku słuchu mowy postawy ch psychiczne 6 77 10 - 3 - 18 29 7 264 51 - 29 - 69 168 10-11 643 117 7 100 2 60 419 13-14 709 101 11 187 11 25 289 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 30 Tab. 27 Stan zdrowia uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych na podstawie wyników badań przesiewowych rutynowo wykonywanych (choroby) Choroby Choroby Choroby układu Choroby Wiek układu układu Inne Cukrzyca moczowego narządu ruchu oddechowego krążenia 6 - 3 - - - - 7 2 28 1 1 6 10-11 4 55 3 1 21 2 13-14 4 92 8 4 32 4 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Wśród przebadanych dzieci w wieku 6-14 lat najwięcej problemów zdrowotnych związanych jest z wadami postawy, szczególnie u dzieci w wieku 10-11 lat, u których te wadę wykryto aż u 419 przypadków. Również wady wzroku szczególnie u dzieci w wieku 13-14 lat zostały wykryte w dużej liczbie - 187 przypadków. Częstym problemem zdrowotnym przebadanych dzieci są również somatyczne wady rozwoju, głównie u dzieci w wieku 10-14 lat oraz wady układu oddechowego i wady mowy. Stosunkowo najmniej wykrytych przypadków u dzieci związanych jest z cukrzycą oraz chorobami narządu ruchu. 3.1.1.2. Usługi medyczne i ich baza materialna i instytucjonalna: Na terenie miasta Głogowa znajduje się szpital, który działa jako Samodzielny Publiczny ZOZ. Organem założycielskim tej jednostki jest Powiat Głogowski. Zadłużenie szpitala na dzień 31.12.2010 roku wyniosło 39 612 077,42 zł. Według Rejestru Wojewody Dolnośląskiego na terenie miasta Głogowa funkcjonują następujące oddziały szpitalne (nazwy oddziałów podane wraz z liczbą łóżek szpitalnych): a) Oddział Chorób Wewnętrznych - 91 b) Oddział Neurologiczny - 26 c) Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii – 6 d) Oddział Pediatryczny – 30 e) Oddział Ginekologiczno – Położniczy – 42 f) Oddział Neonatologiczny – 24 g) Oddział Chirurgii Ogólnej – 45 h) Oddział Chirurgii Urazowo-Ortopedycznej - 32 i) Oddział Chirurgii Dziecięcej – 12 Wszystkie oddziały wyposażone są w sprzęt wymagany przez DOW NFZ i określony w Rozporządzenia Ministra Zdrowia dotyczącym gwarantowanych świadczeń zdrowotnych. Do najważniejszych urządzeń należy wymienić: tomograf komputerowy, mammograf, aparaty RTG, aparaty USG, endoskopy, aparaty do znieczulania, histeroskop, kardiomonitory. Sprzęt medyczny wykorzystywany w szpitalu jest regularnie serwisowany. W roku 2010 w szpitalu w Głogowie hospitalizowanych było łącznie 13581 pacjentów. 3625 pacjentów stanowiły osoby spoza powiatu głogowskiego. Szczegółowe pochodzenie hospitalizowanych osób zostało przedstawione poniżej: 1. województwo dolnośląskie: a) z powiatu polkowickiego – 2366 hospitalizacji, 31 b) z powiatu lubińskiego – 207 hospitalizacji, c) z powiatu górowskiego – 213 hospitalizacji, d) z powiatu legnickiego – 19 hospitalizacji e) z powiatu wrocławskiego – 68 hospitalizacji f) z powiatu jeleniogórskiego – 14 hospitalizacji g) z powiatu bolesławieckiego - 6 hospitalizacji h) z powiatu jaworskiego – 23 hospitalizacje i) z powiatu kłodzkiego – 4 hospitalizacje j) z powiatu chojnowskiego – 24 hospitalizacje k) z powiatu lubańskiego - 3 hospitalizacje l) z powiatu świdnickiego – 5 hospitalizacji m) z powiatu wałbrzyskiego – 17 hospitalizacji n) z powiatu wołowskiego – 13 hospitalizacji o) z powiatu ząbkowickiego – 2 hospitalizacje p) z powiatu zgorzeleckiego – 5 hospitalizacji q) z powiatu złotoryjskiego – 12 hospitalizacji r) z powiatu kamiennogórskiego – 3 hospitalizacje s) z powiatu lwóweckiego – 2 hospitalizacje t) z powiatu oleśnickiego – 4 hospitalizacje u) z powiatu strzelińskiego – 1 hospitalizacja v) z powiatu trzebnickiego – 2 hospitalizacje w) z powiatu dzierżoniowskiego – 1 hospitalizacja 2. województwo lubuskie: a) z powiatu gorzowskiego – 2 hospitalizacje b) z powiatu krośnieńskiego – 11 hospitalizacji c) z powiatu nowosolskiego - 35 hospitalizacji d) z powiatu sulęcińskiego – 1 hospitalizacja e) z powiatu zielonogórskiego – 24 hospitalizacje f) z powiatu żagańskiego – 21 hospitalizacji g) z powiatu żarskiego – 10 hospitalizacji h) powiatu wschowskiego – 391 hospitalizacji 3. województwo łódzkie: a) z powiatu opoczyńskiego – 2 hospitalizacje 4. województwo małopolskie: a) z powiatu bocheńskiego – 1 hospitalizacja b) z powiatu limanowskiego – 1 hospitalizacja c) z powiatu nowosądeckiego – 1 hospitalizacja d) z powiatu olkuskiego – 1 hospitalizacja e) z powiatu oświęcimskiego – 1 hospitalizacja f) z powiatu wadowickiego – 1 hospitalizacja 5. województwo mazowieckie: a) z powiatu białobrzeskiego – 2 hospitalizacje b) z powiatu ciechanowskiego – 2 hospitalizacje 32 c) z powiatu pruszkowskiego – 1 hospitalizacja d) z powiatu warszawskiego zachodniego – 1 hospitalizacja e) z powiatu płockiego – 1 hospitalizacja f) z powiatu warszawskiego – 7 hospitalizacji 6. województwo opolskie: a) z powiatu namysłowskiego – 3 hospitalizacje b) z powiatu opolskiego – 1 hospitalizacja 7. województwo podkarpackie: a) z powiatu jasielskiego – 1 hospitalizacja b) z powiatu mieleckiego – 1 hospitalizacja c) z powiatu sanockiego – 1 hospitalizacja 8. województwo podlaskie: a) z powiatu bielskiego – 1 hospitalizacja b) z powiatu łomżyńskiego – 1 hospitalizacja 9. województwo pomorskie: a) z powiatu kościerskiego – 5 hospitalizacji b) z powiatu nowodworskiego – 1 hospitalizacja c) z powiatu gdańskiego – 1 hospitalizacja d) z powiatu słupskiego – 1 hospitalizacja 10. województwo śląskie: a) z powiatu będzińskiego – 1 hospitalizacja b) z powiatu cieszyńskiego – 1 hospitalizacja c) z powiatu gliwickiego – 1 hospitalizacja d) z powiatu mikołowskiego – 1 hospitalizacja e) z powiatu wodzisławskiego – 1 hospitalizacja f) z powiatu bytomskiego – 3 hospitalizacje g) z powiatu częstochowskiego – 1 hospitalizacja h) z powiatu dąbrowskiego – 1 hospitalizacja i) z powiatu m. Piekary Śl. – 1 hospitalizacja j) z powiatu m. Ruda Śl. – 1 hospitalizacja k) z powiatu m. Zabrze – 1 hospitalizacja 11. województwo świętokrzyskie: a) z powiatu buskiego – 3 hospitalizacje 12. województwo warmińsko-mazurskie: a) z powiatu olsztyńskiego – 1 hospitalizacja b) z powiatu ostródzkiego – 1 hospitalizacja c) z powiatu m. Olsztyn – 1 hospitalizacja 13. województwo wielkopolskie: a) z powiatu gnieźnieńskiego – 1 hospitalizacja b) z powiatu gostyńskiego – 2 hospitalizacje c) z powiatu grodziskiego – 1 hospitalizacja d) z powiatu kępińskiego – 1 hospitalizacja 33 e) f) g) h) z powiatu kościańskiego – 2 hospitalizacje z powiatu leszczyńskiego – 10 hospitalizacji z powiatu ostrzeszowskiego – 1 hospitalizacja z powiatu pilskiego – 1 hospitalizacja i) z powiatu poznańskiego – 1 hospitalizacja j) z powiatu rawickiego – 2 hospitalizacje k) z powiatu wolsztyńskiego – 3 hospitalizacje l) z powiatu złotowskiego – 1 hospitalizacja m) z powiatu m. Leszno – 9 hospitalizacji n) z powiatu m. Poznań - 2 hospitalizacje 14. województwo zachodniopomorskie: a) z powiatu gryfickiego – 1 hospitalizacja b) z powiatu stargardzkiego – 1 hospitalizacja c) z powiatu m. Szczecin – 3 hospitalizacje 15. obcokrajowcy a) z UE- 15 hospitalizacji b) spoza UE – 1 hospitalizacja W przypadku oceny usług medycznych zlokalizowanych na terenie miasta ważna jest dostępność do poradni specjalistycznych mających podpisaną umowę z NFZ oraz czas oczekiwania na przyjęcie do przychodni. Przyjęcia do poradni specjalistycznych odbywają się na podstawie skierowania od lekarza POZ, po wcześniejszej rejestracji. Wyjątek stanowi przyjęcie do poradni leczenia uzależnień, gdzie nie są wymagane skierowania i nie ma kolejek oczekujących na przyjęcie. Skierowanie nie jest również konieczne w przypadku poradni ginekologiczno - położniczej. Do poradni zakontraktowanych z DOW NFZ zlokalizowanych na terenie miasta należy zaliczyć: a) nefrologiczna – czas oczekiwania 37 dni b) kardiologiczna - czas oczekiwania 22 dni c) leczenia bólu – czas oczekiwania 4 dni d) neonatologiczna – czas oczekiwania 20 dni e) ginekologiczno-położnicza - czas oczekiwania 6 dni f) chirurgii ogólnej - czas oczekiwania 10 dni g) chirurgii dziecięcej – czas oczekiwania 12 dni h) chirurgii urazowo-ortopedycznej – czas oczekiwania 20 dni Badania wykonywane są również w pracowniach diagnostycznych. Na terenie miasta można w ramach kontraktu z DOW NFZ wykonać następujące badania: a) b) c) d) tomografia komputerowa - wykonywane na podstawie skierowania od lekarza specjalisty, czas oczekiwania ok. 9 dni endoskopia - badania gastroskopii i kolposkopii wykonywane na podstawie skierowania od lekarza specjalisty, średni czas oczekiwania to ok. 65 dni badania mammograficzne – wykonywane bez skierowania, skierowane do kobiet w wieku 50-65 lat, czas oczekiwania to ok. 2 dni badania cytologiczne – wykonywane bez skierowania, kierowane do kobiet w wieku 25 – 65 lat, czas oczekiwania, ok. 5 dni. 34 W ramach SP ZOZ funkcjonują również jednostki pomocnicze, których usługi nie są bezpośrednio kontraktowane z NFZ , są to m. in.: a) laboratorium ambulatoryjne i mikrobiologia b) pracownie RTG c) pracownie USG d) pracownia EKG i EEG Opieka zdrowotna na terenie miasta prowadzona jest również w trzech oddziałach opieki dziennej terapii uzależnienia od substancji psychoaktywnych, terapii uzależnienia od alkoholu oraz w oddziale psychiatrycznym. W Głogowie zlokalizowany jest również Zakład Pielęgnacyjno-Opiekuńczy oraz Dział Rehabilitacji Medycznej. Kolejnym elementem opieki zdrowotnej świadczonej na terenie miasta jest ratownictwo medyczne. W ramach systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego miasto Głogów należy do legnickiego rejonu operacyjnego. Głównym dysponentem medycznym w tym regionie jest Pogotowie Ratunkowe w Legnicy. Przy Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej powstaje Szpitalny Odział Ratunkowy z lądowiskiem całodobowym dla helikopterów. Uruchomienie Szpitalne Oddziału Ratunkowego planowane jest na I kwartał 2012 r. Podstawowej opieki zdrowotnej na terenie miasta dostarcza 9 Niepublicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej świadczących usługi w ramach NFZ. Zakłady te zapewniają opiekę lekarza rodzinnego. Ich usytuowanie w różnych częściach miastach zapewnia dobrą dostępność dla mieszkańców miasta. 3.1.1.3. Profilaktyka zdrowotna, promocja zdrowia Miasto Głogów finansowało z budżetu na rok 2010 następujące programy profilaktyki zdrowotnej: Tab. 28 Programy profilaktyki zdrowotnej realizowane w 2010 r. Nazwa programu Koszt [zł] Realizator Gminny Program Profilaktyki i 1 207 995 Miejski Ośrodek Profilaktyki Uzależnień w Rozwiązywania Problemów Głogowie Alkoholowych Gminny Program Zwalczania 82 780 • Miejski Ośrodek Profilaktyki Uzależnień w Narkomanii Głogowie • Urząd Miejski Dział Pomocy Społecznej i Zdrowia w Głogowie oraz organizacje pozarządowe wybrane w drodze otwartego konkursu ofert Program Profilaktyki Zdrowotnej 16 000 NZOZ Dommed „Wczesne wykrywanie wad wzroku” Program Profilaktyki Zdrowotnej 8 000 NZOZ Dommed „Wczesne wykrywanie wad postawy” Program Przedszkolnej Edukacji 4750 Zdrowotnej „Ja i moje zdrowie” Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Głogowie 35 3.1.2. Mieszkanie Wskaźniki z roku 2005 i 2009 dotyczące liczby izb i powierzchni w m 2 na osobę (tab. 29), wskazują na nieznaczną poprawę warunków mieszkaniowych w Głogowie. W podanym okresie nastąpił wzrost w liczbie izb na osobę z 1,20 do 1,24 oraz wzrost powierzchni w m 2 na osobę z 19,53 do 20,37. Mimo tendencji Głogowa do poprawy warunków mieszkaniowych, prezentowane wartości nie są wystarczająco wysokie na tle innych porównywalnych jednostek. W 2009 roku wśród podobnych jednostek liczba izb na osobę wahała się między 1,22 a 1,39, a liczba m 2 na osobę wahała się od 19,86 do 25,11. Również dla Polski i województwa dolnośląskiego wartości były wyższe niż dla Głogowa. Tab. 29 Wskaźniki warunków mieszkaniowych w Głogowie i jednostkach porównywanych liczba izb na osobę powierzchnia w m2 na osobę Jednostka terytorialna 2005 2009 2005 2009 Polska 1,28 1,34 22,52 23,89 woj. dolnośląskie 1,26 1,31 22,37 23,50 Bełchatów 1,26 1,30 21,97 23,02 Puławy 1,25 1,29 20,41 21,38 Mielec 1,20 1,24 20,10 20,96 Stalowa Wola 1,22 1,24 19,56 19,86 Konin 1,27 1,31 21,53 22,34 Jelenia Góra 1,34 1,39 23,91 25,11 Głogów 1,20 1,24 19,53 20,37 Lubin 1,22 1,26 19,65 20,50 Legnica 1,31 1,35 23,39 24,25 Kędzierzyn-Koźle 1,31 1,32 22,82 23,18 Tarnobrzeg 1,18 1,22 19,97 20,91 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne autora Komunalne zasoby gminy Głogowo to 949 mieszkań o łącznej powierzchni 46983,65m 2, w których mieszkają 2 971 osoby (tab. 30). Ok. 10,5% liczby zasobów gminy stanowią mieszkania w budynkach komunalnych, a pozostałe 89,5% stanowią mieszkania w budynkach wspólnot mieszkaniowych. Budynki wspólnot mieszkaniowych stanowią 87,5% wszystkich zasobów komunalnych gminy. Tab. 30 Struktura własności i administrowania zasobami w 2010 r. Powierzchnia użytkowa Liczba Mieszkania mieszkań w m2 949 46983,65 Liczba mieszkańców 2971 komunalnych 101 5877,66 263 wspólnot mieszkaniowych 848 41105,99 2708 Zasoby gmin (komunalne), w tym w budynkach: Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 36 Tab. 31 Liczba i powierzchnia użytkowa mieszkań oddanych do użytku w latach 2005-2009 w latach 2005-2009 na 1000 mieszkańców na 1000 zawartych małżeństw Jednostka terytorialna średniorocznie średniorocznie 2 Mieszkań m Mieszkań m2 Polska 2,3 374,8 199,3 31927,3 woj. dolnośląskie 2,5 420,2 191,9 31617,5 Bełchatów 1,9 240,2 268,2 33906,7 Puławy 2,5 384,7 241,0 37085,8 Mielec 2,0 325,2 211,3 33815,8 Stalowa Wola 0,8 117,5 83,7 12680,8 Tarnobrzeg 2,1 369,0 231,3 39920,7 Konin 1,9 272,3 199,9 29068,2 Jelenia Góra 3,5 650,3 274,8 50997,4 Głogów 2,7 350,8 193,3 25471,0 2,1 292,1 195,3 27118,0 Lubin Legnica 2,6 Kędzierzyn-Koźle 0,9 Źródło: Ban Danych Lokalnych i obliczenia własne autora 443,0 153,1 202,0 98,6 34776,9 17588,0 Wykres 5 Liczba nowych mieszkań na 1000 mieszkańców w latach 2005-2009 37 Wykres 6 Powierzchnia użytkowa mieszkań oddana do użytku w m2 W Głogowie w latach 2005-2009 do użytku oddano średniorocznie 2,7 mieszkania na 1000 mieszkańców o średniej powierzchni 350,8 m 2 na 1000 mieszkańców. Jest to duża ilość mieszkań w porównaniu z innymi podobnymi jednostkami, średnią dla Polski i województwa dolnośląskiego, u których wartości wahają się od 0,8 do 3,5 mieszkania na 1000 mieszkańców. Średnia powierzchnia oddanych mieszkań w wybranych jednostkach terytorialnych waha się od 117,5m 2 w Stalowej Woli do 650,3m2 w Jeleniej Górze. Tab. 32 Stawki czynszów komunalnych Czynsze komunalne: Stawki czynszów komunalnych wg stanu na 31.12.2010r. Najwyższe: - Średnia: W budynkach Wspólnot Mieszkaniowych 3,76 zł / 1 m2 (Budowlanych 20) - W budynkach 100% Gminy 3,75 zł / 1 m2 (Folwarczna 48-49) - W budynkach o obcym zarządzie Z socjalnymi 3,87 zł / 1 m2 (Poczdamska 2) 2,89 zł / 1 m2 Bez socjalnych 2,92 zł / 1 m2 Najniższa: : - W budynkach Wspólnot Mieszkaniowych - W budynkach 100% Gminy - W budynkach w obcym zarządzie 1,92 zł / 1 m2 (Okrężna) 1,09 zł / 1 m2 (Krochmalna) 3,12 zł / 1 m2 (Al. Wolności 10) Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta W Głogowie najwyższe stawki czynszów komunalnych wg stanu na 31.12.2010r występowały w budynkach o obcym zarządzie przy ulicy Poczdamskiej 2 - ze stawką 3,87zł za 1 m 2. Średnie stawki czynszów z socjalnymi i bez socjalnych wynosiły odpowiednio 2,89zł za 1m 2 i 2,92zł za 1 m2. Najniższe 38 stawki czynszowe o wartości 1,92zł za 1 m 2 wystąpiły w głogowskich budynkach Wspólnot Mieszkaniowych na ulicy Okrężnej oraz w budynkach należących w całości do gminy na ulicy Krochmalnej ze stawką 1,09 zł za 1 m 2. Tab. 33 Liczba i kwota dodatków mieszkaniowych Rok 2008 Rok 2009 Rok 2010 Liczba i kwota wypłaconych dodatków Liczba i kwota wypłaconych dodatków Liczba i kwota wypłaconych dodatków 1 433 545,72 zł - 9 818 wniosków 1 004 766,28 zł - 6 204 wnioski 60 871,77 zł - 476 wniosków 26 071,61 zł - 189 wniosków 804,24 zł - 9 wniosków 1 204 508,43 zł - 8 031 wniosków 793 796,50 zł - 5 175 wniosków 54 258,71 zł - 310 wniosków 29 880,35 zł - 187 wniosków 1 426,68 zł - 11 wniosków 1 249 587,94 zł - 7 550 wniosków 863 910,07 zł - 5 117 wniosków 44 811,27 zł - 288 wniosków 21 311,39 zł - 120 wniosków 609,42 zł - 7 wniosków 100 288,87 zł - 608 wniosków RAZEM : 2 626 348,49 zł - 17 304 wnioski Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 110 415,09 zł - 640 wniosków 2 194 285,76 zł - 14 354 wnioski 151 998,89 zł - 766 wniosków 2 332 228,98 zł - 13 848 wniosków Lp. Zasoby mieszkaniowe 1. Zasoby spółdzielcze 2. Komunalne zasoby gminne 3. Wspólnoty mieszkaniowe 4. Zasoby zakładowe 5. Zasoby prywatne (domy jednorodzinne) 6. „TBS” W Głogowie w latach 2008-2010 najwięcej wypłaconych dodatków zostało przekazanych spółdzielczym zasobom mieszkaniowym, szczególnie dużo w 2008 roku – aż 1 433 545,72 zł. W ciągu podanego okresu najmniej wypłacanych dodatków zostało przekazanych na zasoby mieszkaniowe prywatne (domy jednorodzinne), które w 2008 roku osiągnęły wartość jedynie 609,42 zł. W pozostałych zasobach kwoty wypłaconych dodatków wahały się w zależność od danego roku od ok. 44 tys. zł do ok. 1mln zł. W omawianym okresie najwięcej wydatków zostało wypłaconych w 2008 roku, a najmniej 2009. Tab. 34 Dopłaty z budżetu miasta do gospodarki komunalnymi zasobami mieszkaniowymi Wysokość dopłaty z budżetu Rok: miasta: 2007 2 400 000 zł 2008 2 538 500 zł 2009 3 469 971 zł 2010 2 783 989 zł 2011 2 131 980 zł Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Co rocznie na mocy Uchwały Rady Miejskiej W Głogowie przyznawana jest dotacja przedmiotowa dla Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej. Tabela nr 32 prezentuje wysokość dopłat z budżetu miasta w latach: 2007-2011 r. Najwięcej dopłat z budżetu miasta do gospodarki komunalnymi zasobami mieszkaniowymi pojawiło się w 2009 roku o łącznej wysokości ok. 3,5mln zł. Najmniej dopłat zostało 39 udzielonych w 2011 roku, miały one wartość ok. 2,1mln. W latach 2007, 2008, 2010 wysokości udzielonych dopłat wahały się od 2,4 mln do 2,8 mln zł. Tab. 35 Udział % mieszkańców korzystających z: sieci kanalizacyjnej, wodociągu, gazu sieciowego – w Głogowie jednostkach porównywanych w 2009 r. Jednostka wodociągi kanalizacja gaz terytorialna [%] [%] [%] Polska - miasta 95,2 85,8 73,1 Polska –wieś 74,7 23,5 20,6 Dolnośląskie – miasta 96,6 85,3 84,8 Dolnośląskie - wieś 78,9 26,6 11,6 Bełchatów 98,3 93,3 83,3 Puławy 97,5 95,1 89,3 Mielec 98,5 94,3 97,2 Stalowa Wola 96,1 87,0 95,2 Tarnobrzeg 98,1 86,0 94,4 Konin 97,2 91,5 32,8 Jelenia Góra 96,2 82,3 90,3 Głogów 97,9 95,4 94,2 Lubin 99,6 98,8 97,1 Legnica 98,2 90,5 93,9 Kędzierzyn-Koźle 99,0 86,1 81,5 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS Procentowy udział ludności podłączonej do sieci wodociągowej jest w Głogowie wyższy niż średnia dla miast zarówno w województwie dolnośląskim jak i w całej Polsce. Poziom zwodociągowania w jednostkach porównywanych z Głogowem jest zbliżony. Większe zróżnicowanie jest widoczne w przypadku sieci kanalizacyjnej, gdyż w miastach porównywanych udział ludności podłączonej do sieci kanalizacyjnej waha się od 86% w Tarnobrzegu do 98,8% w Lubinie. Porównując udział ludności wyposażonej w sieć wodociągową i kanalizacyjną można zauważyć znaczne dysproporcje w poszczególnych miastach. W Jeleniej Górze 13,9% mieszkańców podłączonych do sieci wodociągowej nie korzysta z sieci kanalizacyjnej. Głogów zajmuje pod względem dopasowania struktury wodnokanalizacyjnej 3 miejsce – jedynie 2,5% mieszkańców korzystających z sieci wodociągowej nie jest podłączone do sieci kanalizacyjnej. Udział osób korzystającej z sieci gazociągowej jest w Głogowie wyższy niż średnia dla miast porównywanych (85,5%). Niewątpliwie wpływ na to miał niski poziom korzystania z sieci gazociągowej przez mieszkańców Konina. Zgodnie ze Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Głogów, w 1995 r. na osobę przypadało 16,2 m² powierzchni użytkowej mieszkania, a w 2007 wartość ta wzrosła do 20,0 m², (Legnica - 24,0 m2, Lubin – 20,1 m2). Przeciętna liczba osób w mieszkaniu wynosiła w Głogowie 2,90 (Legnica – 2,61, Lubin – 2,78). Głogów należy do miast charakteryzujących się niewielką powierzchnią użytkową przypadającą na 1 mieszkanie (jedna z ostatnich lokat wśród gmin woj. dolnośląskiego). Przeciętna wielkość użytkowa mieszkania wynosiła w roku 2007 (wg 40 rocznika statystycznego WUS) 57,9 m2 i jest to wielkość niższa niż dla Legnicy - 62,7 m2, ale wyższa niż dla Lubina - 56,0 m2. 3.1.3. Praca Wyjazdy i przyjazdy do pracy w mieście Głogów i w jednostkach porównywanych na podstawie jednorazowego badania przeprowadzonego w 2006 r. Jednostka terytorialna liczba osób wyjeżdżających do pracy liczba osób przyjeżdżającyc h do pracy saldo przyjazdów i wyjazdów do pracy liczba osób przyjeżdżających do pracy przypadająca na 1 osobę wyjeżdżającą do pracy Bełchatów 10610 2199 -8411 0,21 Puławy 1338 3494 2156 2,61 Mielec 1289 6606 5317 5,12 Stalowa Wola 1580 7953 6373 5,03 Tarnobrzeg 2118 3425 1307 1,62 Konin 3261 7091 3830 2,17 Jelenia Góra 2058 4400 2342 2,14 Głogów 5408 2633 -2775 0,49 Lubin 5974 6377 403 1,07 Legnica 3089 6503 3414 2,11 KędzierzynKoźle 1849 1999 150 1,08 W 2006 roku wśród wybranych jednostek terytorialnych największe dodatnie saldo przyjazdów i wyjazdów do pracy odnotowano w gminie Stalowa Wola oraz Mielec. Ujemne saldo przyjazdów i wyjazdów do pracy miały gminy Bełchatów oraz Głogów - z wartością 2 775 osób. Salda innych jednostek porównywalnych wahały się w granicach od 150 do 3830 osób przyjeżdżających i wyjeżdżających do pracy. Liczba osób przyjeżdżających do pracy przypadająca na 1 osobę wyjeżdżającą do pracy w 2006 roku dla Głogowa wyniosła 0,49. Kolejnym elementem charakteryzującym rynek pracy jest poziom bezrobocia w danej jednostce. W latach 2005-2010, największa liczba zarejestrowanych bezrobotnych wystąpiła w 2005 roku o łącznej sumie 5 414 osób. W tym samym roku odnotowano największy wśród badanych lat udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym. Najmniejsze wartości dotyczące liczby zarejestrowanych bezrobotnych ogółem oraz udziału bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym wystąpiły w 2008 roku, wynosząc odpowiednio 2 501 osób oraz 5,3%. W podanym okresie w Głogowie liczba zarejestrowanych bezrobotnych na 1000 osób w wieku produkcyjnym zmniejszała się aż do końca 2008 roku. W 2009 roku nastąpił wzrost o 16 zarejestrowanych bezrobotnych osób na 1000 w wieku produkcyjnym w stosunku do roku poprzedniego, natomiast w 2010 r. o kolejne 19 osób w stosunku do roku poprzedniego. 41 Tab. 36 Liczba zarejestrowanych bezrobotnych Liczba Liczba osób w zarejestrowanych Rok wieku bezrobotnych produkcyjnym ogółem Liczba zarejestrowanych bezrobotnych na 1000 ludności w wieku produkcyjnym Udział % bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym 2005 5 414 48 556 111 11,2 % 2006 4 219 48 176 87 8,8 % 2007 2 977 47 729 62 6,2 % 2008 2 501 47 158 54 5,3 % 2009 3 251 46 496 70 7,0 % 2010 4 528 45 682 99 9,9 % Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne autora Tab. 37 Bezrobotni wg wybranych kategorii w latach 2008 - 2010 % Bezrobotni zarejestrowani wg: Liczba bezrobotnych ogółem 2008 2009 2010 bezrobotnych z poszczególnych kategorii w stosunku do ogółu bezrobotnych 2008 2009 2010 Absolwenci 219 367 333 8,7 % 11,2 % 7,4 % Prawa do zasiłku 481 582 571 19,2 % 17,9 % 12,6 % W szczególnej sytuacji na rynku pracy (niepełnosprawni) 238 265 279 9,5 % 8,1 % 6,1 % Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Głogowie www.pup.glogow.pl, Bank Danych Lokalnych GUS Liczba bezrobotnych będących absolwentami zwiększyła się w roku 2009 o 2,5% w stosunku do roku poprzedniego, natomiast w 2010 roku liczba ta zmniejszyła się o 3,8% w stosunku do roku 2009. Liczba bezrobotnych z prawem do zasiłku zwiększyła się w latach 2008-2010, jednak w związku ze znacznym wzrostem ogólnej liczby bezrobotnych, wartość procentowa wybranej grupy osób pozostających bez pracy zmniejszyła się. Liczba osób niepełnosprawnych w wybranym okresie w Głogowie zwiększyła się o 41 osób, natomiast wartość procentowa tej grupy w stosunku do wszystkich głogowskich bezrobotnych w tym czasie zmniejszyła się z względu na wzrost liczby osób niepracujących. Tab. 38 Liczba ofert pracy oraz liczby podjętych prac Rok Liczba ofert pracy w mieście Podjęcia pracy 2005 1 553 4 078 2006 1 669 4 122 2007 2 180 3 898 2008 2 917 3 022 2009 2 722 2 894 Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Głogowie www.pup.glogow.pl, 42 Na przestrzeni lat 2005-2009 liczba ofert pracy znacznie się zwiększyła, o 75%. W tym samym okresie liczba osób które podjęły pracę zmniejszyła się z 4 078 w roku 2005 do 2894 w roku 2009. Liczba osób podejmujących prace zmniejszyła się więc o 40,9 %. Tab. 39 Struktura bezrobocia w 2004 r. W tym z wykształceniem Bezrobotni ogółem Wyższym zawodowe Ogólnym Zawodowym 6 750 303 1 865 640 2 297 Podstawowym 1 645 Źródło: Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego dla Miasta Głogowa Tab. 40 Struktura bezrobocia wg, stażu pracy Bezrobotni 6 750 W tym ze stażem pracy (w latach) Do 1 roku 753 1-5 1 398 5-10 907 10-20 1 136 20-30 939 30 i pow. 126 Bez stażu 1 491 Źródło: Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego dla Miasta Głogowa W grudniu 2009 r. zgłoszono do Powiatowego Urzędu Pracy w Głogowie 149 ofert pracy. Na 1 ofertę pracy przypadało 4 bezrobotnych zarejestrowanych w grudniu i 31 bezrobotnych pozostających w ewidencji do końca grudnia 2009 r. Najwięcej ofert zostało złożonych na następujące stanowiska: • sprzedawca - 21, • operator maszyn i urządzeń - 15, • pracownik biurowy - 11, • sprzątaczka - 6, • pracownik kancelaryjny - 6, • kucharz - 5, • szwaczka - 4. 43 Tab. 41 Struktura zatrudnienia wg sektorów ekonomicznych w 2003 roku Zatrudnieni: liczba % ogółu -ogółem 15 367 100% -W przemyśle 6 600 42,9% -W rolnictwie 60 0,4% -W usługach 8 707 56,7% Źródło: Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego dla miasta Głogowa Dane z 2003 roku wskazują, iż w tym okresie największa liczba osób, ponad 50%, była zatrudniona w usługach rynkowych i nierynkowych. Duża część mieszkańców Głogowa trudniło się w podanym okresie w przemyśle, pracownicy Ci stanowili 42,9% ogółu zatrudnionych. Zdecydowanie najmniej osób było zatrudnionych w rolnictwie, jedynie 60 osób, co stanowiło 0,4% ogółu zatrudnionych. 3.1.4. Zabezpieczenie materialne W 2010 roku najwięcej wniosków o pomoc napłynęło od grupy 1 720 osób - z powodu długotrwałej choroby. Skutkowało to przyznaniem ok. 1 mln zł - 876 rodzinom. Ok. 1,7mln osób uzyskało pomoc po złożeniu wniosku o pomoc z powodu bezrobocia, co stanowiło największą grupę osób której przyznano pomoc. Najmniej wniosków zostało złożonych z powodu ochrony macierzyństwa, a najmniej środków z zakresu pomocy społecznej przeznaczono na pomoc przy bezradności w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego. Tab. 42 Pomoc społeczna wg powodów udzielenia w 2010 r. Wnioski o pomoc Powody pomocy Liczba rodzin Liczba osób Pomoc przyznana Liczba rodzin Liczba osób w rodzinie Kwota Bezrobocie 821 2190 782 2 209 582 863 Alkoholizm i narkomania 125 246 119 234 85 575 Niepełnosprawność 604 1130 575 1 080 896 191 Długotrwała choroba 915 1720 876 1 646 1 030 169 Bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego 437 1497 416 1 426 27 785 Ochrona macierzyństwa 66 300 63 286 52 336 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 44 Tab. 43 Pomoc społeczna wg rodzajów świadczeń w 2010 r. Świadczenia pieniężne Jednostka Świadczenia niepieniężne w tym zasiłek Ogółem MOPS 3 878 800 Stały okresowy celowy 634 852 465 307 1 316 6 72 3 105 Liczba osób objętych pomocą społeczną 2 332 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta W 2010 roku na świadczenia pieniężne przeznaczono 3 878 800 zł, w tym na zasiłek celowy przeznaczono 1 316 672 zł co stanowiło 34% całej sumy przeznaczonej na świadczenia. Najmniej środków spośród świadczeń pieniężnych przeznaczono na zasiłek okresowy. W 2010 r. pomocą społeczną zostało objętych 2 332 osób (tab. 42). Tab. 44 Pomoc społeczna w latach 2008-2010 Korzystający z pomocy społecznej Rok Osoby rodziny 2008 2 621 2 093 2009 2 360 1 920 2010 2 332 1 844 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Udział % w ogólnej liczbie osób 3,8 % 3,5 % 3,4 % W okresie 2008-2010 najwięcej osób (a zarazem rodzin) skorzystało z pomocy społecznej w 2008 roku, a najmniej w 2010. Udział procentowy osób korzystających z pomocy społecznej do ogólne liczby osób ukazuje tendencję spadkową (tab.43). Tab. 45 Zatrudnienie w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Głogowie w 2010 r. PRACOWNICY OPS DOO DDP DDP i RDST Merytoryczni 57 13 8 25 Administracyjni 20 2 2 2 Obsługi 6 13 9 7 Razem: 83 28 19 34 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta W Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Głogowie zatrudnione są 164 osoby, w tym 39 pracowników socjalnych, opiekę domową sprawuje firma „Gwarant”. Największa część pracowników to osoby związane merytorycznie z tematem, najmniej liczną grupą stanowią natomiast pracownicy administracyjni. 3.2. Opieka nad dziećmi (w tym żłobki), osobami starszymi i niepełnosprawnymi W 2010 roku frekwencja w Głogowskich przedszkolach wyniosła 83,86% 45 Tab. 46 Liczba żłobków, liczba dzieci i liczba dostępnych miejsc ROK: LICZBA ŻŁOBKÓW ILOŚĆ DZIECI ILOŚĆ MIEJSC 2000 1 137 75 2001 1 108 75 2002 1 83 31 2003 2 78 50 2004 1 71 55 2005 1 83 56 2006 1 77 50 2007 1 75 55 2008 1 91 58 Źródło: Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Głogowa Z danych przedstawionych w tabeli nr 45 wyraźnie widać, że nie dla wszystkich dzieci w wieku 0 - 2 lata wystarczyłoby miejsc. Jednakże, należy wziąć pod uwagę, że nie wszyscy rodzice planują pozostawienie dzieci w żłobkach. Sytuacja z dostępnością miejsc w żłobkach poprawiła się jeśli porównamy rok 2000 i 2008. W roku 2000 na 1 miejsce przypadało 2,5 dziecka, natomiast w 2008 – 1,5. Tab. 47 Liczba uczniów w szkołach specjalnych dla dzieci i młodzieży Uczniowie w oddziałach specjalnych, integracyjnych, ogólnodostępnych Szkoły 2008 2009 2010 Szkoły podstawowe 111 107 103 Gimnazja 73 79 73 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS W 2010 r. liczba uczniów w szkołach podstawowych specjalnych dla dzieci i młodzieży nieznacznie się zmniejszyła w porównaniu do 2000 r. Natomiast liczba uczniów w gimnazjach wzrosła jedynie w 2009 r. do 79 uczniów. Do instytucji służących opiece nad : dziećmi , osobami starszymi i niepełnosprawnymi należy Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Głogowie, w ramach którego wyznaczono następuje jednostki: 1. Dzienny Ośrodek Opiekuńczy: a) Dom Seniora - zgodnie ze statutem ośrodka w Domu Seniora przewidzianych jest 70 miejsc. Czas pracy dla Domu Seniora to godziny od 8.00 do 19.00. Do tej placówki zapisanych jest 133 seniorów, w tym 44 korzystaj z dowozów. Średnio w ośrodku przebywają 103 osoby. Z dodatkowej usługi jaką jest rehabilitacja korzystają 43 osoby. Liczba miejsc jest wystarczająca, niewystarczająca jest natomiast ilość pomieszczeń. b) Dzienny Ośrodek Opiekuńczy dla Małych Dzieci - zgodnie ze statutem ośrodka przewidzianych jest 30 miejsc dla dzieci w wieku od 4 m-ca do 3 roku życia. W 2009 r. nie przyjęto 14 dzieci, w 2010 r.- 8. 2. Dom Dziennego Pobytu – finansowany jest ze środków Gminy Miejskiej Głogów. Liczba miejsc przewidzianych w ośrodku wynosi od 120 do 140. Obecnie zapisane są 134 osoby. Placówka działa w godzinach od 7 do 16 (z możliwością przedłużenia wg potrzeb). 3. Dom Dziennego Pobytu i Rehabilitacji dla Dzieci Specjalnej Troski – jest to specjalistyczny ośrodek dziennego pobytu, zajmującym się dziećmi niepełnosprawnymi, wymagającymi 46 postępowania terapeutycznego. Ośrodek funkcjonuje w dniach roboczych w godzinach od 7.00 do 15.00 i przygotowany jest na przyjęcie 40 podopiecznych. W placówce przebywają dzieci w wieku od 1 r.ż. do 18 r.ż. W roku 2010 liczba zapisanych podopiecznych wyniosła 40. Ponadto w Głogowie działa 15 organizacji pozarządowych współpracujących z Urzędem Miejskim w Głogowie, Działem Pomocy Społecznej i Zdrowia, których celem statutowym działalności jest m.in. opieka nad dziećmi, osobami starszymi i niepełnosprawnymi. Źródłem utrzymania organizacji pozarządowych są m.in. składki członkowskie, sponsorzy, przekazany 1% , dotacje z ogłaszanych konkursów ofert . Zakres realizowanych zadań to: zapobieganie wykluczeniu społecznemu , pomoc osobom i rodzinom w przezwyciężaniu trudnych sytuacji życiowych w formie działań w zakresie wsparcia, pomocy psychospołecznej i prawnej oraz przeciwdziałania przemocy w rodzinie , pomoc osobom starszym w formie projektów mających na celu aktywizację i integrację społeczną oraz działania na rzecz osób niepełnosprawnych. Środki finansowe z budżetu gminy na realizację zadań w 2010 r. przez organizacje pozarządowe we wskazanym powyżej zakresie w 2010 r. to kwota : 236 700 zł. Tabela nr 48 prezentuje organizacje, które prowadzą działalność na rzecz osób niepełnosprawnych, starszych, dzieci i młodzieży. Tab. 48 Organizacje prowadzące działalność na rzecz dzieci, młodzieży, osób niepełnosprawnych, starszych, potrzebujących wsparcia. Lp. Nazwa organizacji Adres 1. Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Głogowie (PSOUU) G-w, ul. Perseusza 9 2. Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci i Młodzieży SZANSA G-w, ul. Perseusza 13 3. Stowarzyszenie Osób Niedosłyszących TON G-w, Pl.Kard.Wyszyńskiego 1 4. Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów G-w, ul. Sikorskiego 21 5. Polski Związek Niewidomych G-w, ul. Sikorskiego 22 6. Stowarzyszenie „Planeta Wsparcie” G-w, ul. Sikorskiego 1 7. Głogowski Uniwersytet Trzeciego Wieku G-w, ul. Sikorskiego 1 8. Stowarzyszenie Chorych na Stwardnienie Rozsiane G-w, ul. Kościuszki 15A 9. Polskie Stowarzyszenie Diabetyków O/Głogów G-w, ul. Kościuszki 15A 10. Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci i Młodzieży z Porażeniem Mózgowym i Zespołem Downa „Dajmy Dzieciom Nadzieję” G-w, ul. Herkulesa 4 11. Głogowskie Stow. Kobiet z Chorobą Nowotworowa Piersi „Agata” G-w, ul. Słowiańska 28 12. Stowarzyszenie na Rzecz Integracji i Usamodzielniania „Dom w Głogowie” G-w, ul. Okrężna 21 13. Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych Ruchowo SONAR G-w, ul. Okrężna 21 14. Stowarzyszenie Emerytów i Rencistów Byłych Pracowników KGHM Polska Miedź S.A. G-w, ul. Wojska Polskiego 9 15. Stowarzyszenie Cisi Pracownicy Krzyża G-w, ul. Novarese 2 16. Stowarzyszenie Pomocy Rodzinie A jutro? G-w, ul. Strumykowa 3 17. Głogowski Uniwersytet Trzeciego Wieku G-w, ul. Sikorskiego 1 18. Stowarzyszenie Klub Abstynenta „Skarbnik” G-w, ul. Jesienna 2 Na terenie miasta działają również inne placówki opieki i terpaii jak: 47 a) Miejski Ośrodek Profilaktyki Uzależnień w Głogowie Świetlice Socjoterapeutyczne : - ul. Gwiaździsta 2, - Pl. Mieszka I 22, - ul. Sikorskiego 23, - ul. Folwarczna 50, - ul. Powstańców Śląskich 1, - ul. Kościuszki 18, - ul. Akacjowa 10 . b) mieszkania chronione : ul. Okrężna 21 , - ul. Rudnowska 54 A c) Warsztaty Terapii Zajęciowej „Arka” ul. Perseusza 9, - d) Ośrodek Wsparcia Rodzin i Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną ul. Perseusza 9, e) Środowiskowy Dom Samopomocy – ul. Neptuna 33. 48 3.2.1. Edukacja 3.2.1.1. Przedszkola (publiczne i prywatne) W 2010 roku do 12 głogowskich przedszkoli publicznych, 4 przedszkoli niepublicznych i 1 punktu przedszkolnego oraz do oddziałów przedszkolnych w Szkole Podstawowej Nr 13 uczęszczało 2328 wychowanków w 96 oddziałach. Tab. 49 Liczba i rodzaje przedszkoli Rodzaj przedszkola Liczba przedszkoli w gminie Publiczne 12 Prywatne 4 Punkty przedszkolne 1 Oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych 96 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Wykres 7 Liczba miejsc i dzieci uczęszczających do przeszkoli w mieście Głogowie w latach 2000-2009 49 Tab. 50 Edukacja przedszkolna w mieście Głogowie Rok 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 liczba przedszkoli liczba przeszkoli ogółem gminnych 14 13 13 13 13 13 13 13 13 16 12 11 11 11 11 11 11 11 11 12 pozostałe liczba oddziałów 2 1 1 1 1 1 1 1 1 4 76 74 74 72 69 72 72 72 75 84 liczba miejsc 1 662 1 640 1 635 1 615 1 610 1 630 1 630 1 635 1 710 1 970 liczba dzieci uczęszczających 1 794 1 677 1 718 1 584 1 648 1 740 1 685 1 817 1 820 2 057 dzieci na 1 miejsce 1,08 1,02 1,05 0,98 1,02 1,07 1,03 1,11 1,06 1,04 dzieci na jeden oddział 23,61 22,66 23,22 22,00 23,88 24,17 23,40 25,24 24,27 24,49 niedobór 132 37 83 -31 38 110 55 182 110 87 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 50 W okresie 2000-2009 liczba przedszkoli ogółem zwiększyła się o 2, liczba oddziałów przedszkolnych o 8, a liczba miejsc przedszkolnych zwiększyła się o 18,5 %. Największy niedobór miejsc w przedszkolach pojawił się w 2007, zabrakło wtedy 182 miejsc, natomiast nadmiar miejsc w liczbie 31. wystąpił w 2003 roku. Po tendencji spadkowej w licznie miejsc przedszkolnych w latach 20002007, w 2008 roku liczba miejsc w przedszkolach zwiększyła się o 4,5 % w stosunku do roku poprzedniego, natomiast w2009 nastąpił wzrost liczby miejsc o 15% w stosunku do roku poprzedniego. W analizowanym okresie, mimo licznych wahań liczba dzieci uczęszczających do przedszkola zwiększyła się o 14,5%. W latach 2000-2009 zwiększyła się liczba dzieci przypadających na 1 oddział z 23,61 do 24,49, liczba dzieci przypadających na 1 miejsce zmniejszyła się z 1,08 do 1,04. Tab. 51 Udział dzieci w danym wieku korzystających z przedszkoli w ogólnej liczbie ludności w danej grupie wiekowej Dzieci w wieku 3 lat w Dzieci w wieku 4 lat w Dzieci w wieku 5 lat w Jednostka Dzieci w wieku 6 lat w roku roku roku roku terytorialna 2008 2009 2010 2008 2009 2010 2008 2009 2010 2008 2009 2010 50,2% 50,2% 59,0% 63,8% 63,0% 68,4% 68,5% 68,8% 78,4% 104,4% 94,6% 96,0% Głogów Lubin 58,5% 65,7% 70,6% 69,6% 75,8% 81,0% 72,6% 81,8% 88,5% 98,7% 93,6% 97,3% Legnica 45,8% 59,3% 60,4% 59,1% 68,7% 69,3% 62,8% 67,8% 68,1% 85,5% 65,8% 58,7% Jelenia Góra 63,5% 74,2% 72,3% 74,3% 79,7% 86,3% 79,4% 80,7% 81,8% 58,8% 62,0% 64,1% Kędzierzyn-Koźle 65,2% 63,7% 71,7% 68,2% 73,1% 75,8% 79,7% 75,4% 81,2% 88,2% 91,3% 84,4% Stalowa Wola 52,3% 57,3% 54,8% 65,3% 65,6% 68,3% 72,3% 73,4% 72,7% 72,0% 71,4% 65,0% Mielec 51,4% 62,4% 60,6% 71,8% 65,5% 74,7% 75,5% 76,2% 77,4% 97,4% 97,6% 99,1% Tarnobrzeg 63,3% 64,7% 72,6% 72,7% 78,6% 77,1% 81,5% 82,9% 86,9% 73,4% 79,3% 78,6% Puławy 55,2% 67,6% 73,7% 73,0% 77,2% 85,9% 80,0% 86,7% 84,4% 82,6% 58,4% 55,7% Bełchatów 49,3% 54,4% 57,1% 64,5% 65,9% 64,9% 62,1% 65,5% 57,7% 28,4% 18,1% 26,0% Konin 59,8% 63,9% 60,5% 79,0% 80,8% 80,0% 88,6% 94,4% 96,7% 107,3% 95,8% 97,7% Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne autora W Głogowie udział dzieci korzystających z przedszkoli zwiększa się wraz z ich wiekiem. W latach 2008-2010 ok. 53% dzieci w wieku 3 lat uczęszczało do przedszkola. W tym samym okresie wśród 4latków średnia liczba dzieci wyniosła 65%, wśród 5latków 80%, a 6latków 98%. W porównaniu z innymi jednostkami podobnymi Głogów przejawia dość niskie wartości, jedynie dane dotyczące 6latków wskazują na wyższą frekwencję dzieci w przedszkolach niż w jednostkach porównywalnych. Największa odnotowana wartość pojawiła się w Koninie w 2008 wśród 6latków, udział dzieci korzystających z przedszkoli w tym wieku wyniósł 107,3%. Natomiast najmniejszą odnotowana wartość wystąpiła w Bełchatowie, gdzie w 2009 roku tylko 18,1% dzieci w wieku 6 lat uczęszczało do przedszkola. Na terenie miasta nie znajduje się żadne przedszkole specjalne. 3.2.1.2. Szkoły podstawowe publiczne W 2010 roku w Głogowie do szkół podstawowych uczęszczało 3 790 uczniów, spośród których ok. 23,40 przypadało na 1 oddział. Najwięcej uczniów w liczbie 658 uczęszczało do Szkoły Podstawowej 51 nr 10, a najmniej w liczbie 149 do Szkoły Podstawowej nr 13. Najmniej uczniów na oddział w liczbie 22,38 przypada w Szkole Podstawowej nr 6, a najwięcej w liczbie 24,83 w szkole Podstawowej nr 13 Tab. 52 Liczba uczniów, oddziałów w poszczególnych szkołach podstawowych w 2010 r. Liczba Nazwa szkoły uczniów oddziałów uczniów na 1 oddział SP 2 418 18 23,22 SP 3 419 18 23,27 SP 6 403 18 22,38 SP 7 606 25 24,24 SP 10 658 27 24,37 SP 12 747 33 22,63 SP 13 149 6 24,83 SP 14 390 17 22,94 3790 162 23,40 Razem/średnio Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Tab. 53 Liczba szkół, uczniów i absolwentów w latach 1997 - 2008 Liczba szkół Liczba uczniów Liczba absolwentów 1997 15 10104 1553 1999 15 7667 1405 2000 14 5778 1216 2001 15 5437 1135 2002 12 4912 1006 2003 13 4872 987 2004 8 4491 883 2005 8 4274 826 2006 8 4351 714 2007 9 4174 739 2008 8 3951 698 Źródło: Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Głogowa W dwóch szkołach - w Szkole Podstawowej Nr 12 oraz Gimnazjum Nr 3 znajdują się oddziały integracyjne i specjalne. Tab. 54 Komputeryzacja w szkołach podstawowych w 2009 r. (na 1000 uczniów) Liczba komputerów z Liczba komputerów z dostępem dostępem do Internetu Jednostka terytorialna szerokopasmowym przeznaczonych do przeznaczonych do użytku uczniów użytku Woj. dolnośląskie 85 48 Liczba pracowni komputerowych 6 52 Bełchatów 67 56 5 Puławy 79 75 4 Mielec 83 69 5 Stalowa Wola 63 42 5 Tarnobrzeg 80 56 7 Konin 54 43 4 Jelenia Góra 67 57 5 Głogów 50 13 3 Lubin 51 39 3 Legnica 54 37 3 Kędzierzyn-Koźle 77 52 5 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne autora Szkoły podstawowe w Głogowie są jednymi z najgorzej skomputeryzowanych w stosunku do jednostek porównywanych. Na 1000 uczniów w szkołach podstawowych w Głogowie przypada o 35 komputerów mniej niż średnio dla całego województwa, podobnie sytuacja wygląda w przypadku liczby komputerów z dostępem szerokopasmowym. Jednocześnie jest to najniższa wartość w odniesieniu do porównywanych miast i znajduje się ona znacznie poniżej średniej dl tych miast (57 komputerów z dostępem szerokopasmowym/1000 uczniów). Liczba pracowni komputerowych przypadająca na 1000 uczniów jest podobna w porównywanych jednostkach i wynosi o d 3 do 5. W Głogowie na 1000 uczniów przypadają 3 pracownie. Najwięcej pracowni - 7 zlokalizowano w Tarnobrzegu. 3.2.1.3. Gimnazja publiczne W 2010 roku do głogowskich gimnazjów uczęszczało 2 118 uczniów w 88 oddziałach. Średnio na jeden oddział przypadało 24 uczniów. Najwięcej uczniów uczęszczało do Gimnazjum nr 5, gdzie jednocześnie współczynnik uczniów przypadających na 1 oddział był najwyższy. Kolejne pod względem liczby przyjętych uczniów było Gimnazjum nr 2, jednak w tym przypadku liczba uczniów przypadająca na 1 odział jest najniższa ze wszystkich szkół gimnazjalnych. 53 Tab. 55 Liczba uczniów i oddziałów przypadających na poszczególne gimnazja Liczba Nazwa szkoły uczniów na 1 uczniów Oddziałów oddział Gimnazjum nr 1 241 11 21,90 Gimnazjum nr 2 419 17 24,65 Gimnazjum nr 3 539 25 21,56 Gimnazjum nr 4 284 12 23,66 Gimnazjum nr 5 635 23 27,60 2 118 88 24,07 Razem Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Tab. 56 Liczba szkół, uczniów i absolwentów gimnazjów w latach 1999 – 2008. Rok Liczba szkół Liczba uczniów Liczba absolwentów 1999 7 1313 1305 2000 8 2522 2001 7 3638 2002 6 3313 1190 2003 8 3293 1151 2004 5 2922 1053 2005 5 2756 994 2006 5 2490 965 2007 5 2388 879 2008 5 2254 840 Źródło: Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Głogowa Liczba komputerów z dostępem do Internetu przeznaczonych do użytku uczniów przypadająca na 1000 uczniów wyniosła 64. Średnia dla porównywanych miast wyniosła pod tym względem 71 komputerów na 1000 mieszkańców. Oznacza to, że liczba komputerów z dostępem do Internetu w Głogowie jest zarówno niższa w stosunku do jednostek porównywanych jak i całego województwa. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku liczby komputerów z dostępem szerokopasmowym przeznaczonych do użytku uczniów. Najlepiej pod tym względem wypadły szkoły z miasta Mielca, gdzie odnotowano o 45 więcej komputerów na 1000 mieszkańców niż w Głogowie. Jedynie w przypadku liczby pracowni komputerowych, wartość dla Głogowa (5 pracowni komputerowych/1000 uczniów) jest wyższa niż średnia dla jednostek podobnych (4,5 pracowni/1000 uczniów). 54 Tab. 57 Komputeryzacja w gimnazjach w 2009 r. (na 1000 uczniów) Liczba komputerów z Liczba komputerów z dostępem dostępem do Internetu Jednostka terytorialna szerokopasmowym przeznaczonych do przeznaczonych do użytku uczniów użytku 88 58 Woj. dolnośląskie Bełchatów Liczba pracowni komputerowych 6 71 71 4 Puławy 109 63 6 Mielec 93 84 5 Stalowa Wola 88 82 7 Tarnobrzeg 52 40 3 Konin 81 63 5 Jelenia Góra 64 46 4 Głogów 64 39 5 Lubin 57 29 4 Legnica 62 40 3 Kędzierzyn-Koźle 39 20 3 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne autora 3.2.1.4. Kształcenie na poziomie ponadgimnazjalnym młodzieży i dorosłych W 2010 roku do liceów ogólnokształcących w Głogowie uczęszczało 1609 uczniów, z czego największa część uczyła się w I Liceum Ogólnokształcącym im. B. Krzywoustego stanowiąc 35% wszystkich uczniów, a najmniejszą część stanowili uczniowie Liceum Ogólnokształcącego z Oddz. Integracyjnymi im Jana Twardowskiego, stanowiąc 9,5% wszystkich uczniów Głogowa. Tab. 58 Licea ogólnokształcące dla młodzieży w 2010 r. Licea ogólnokształcące dla młodzieży Liczba uczniów ogółem I Liceum Ogólnokształcącego im. B. Krzywoustego w Głogowie 562 II Liceum Ogólnokształcącego im. M. Kopernika w Głogowie 481 III Liceum Ogólnokształcące im. Bohaterów Westerplatte 414 Liceum Ogólnokształcące z Oddz. Integracyjnymi im. Jana Twardowskiego 152 Razem 1609 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta W 2007 roku do liceów profilowanych, techników oraz szkół zawodowych dla młodzieży uczęszczało w sumie 2786 uczniów. W tym samym roku wyżej wymienione szkoły ukończyło 680 osób. Tab. 59 Licea profilowane, technika, inne szkoły zawodowe dla młodzieży Licea profilowane dla Liczba uczniów: Technika dla młodzieży młodzieży Szkoły zawodowe dla młodzieży 55 2007 r. 45 1952 789 2008 r. Brak danych 1993 728 2009 r. Brak danych 2056 706 2010 r. Brak danych Brak danych Brak danych 2007 r. 126 340 214 2008 r. 41 392 244 2009 r. Brak danych 430 223 2010 r. Brak danych Brak danych Brak danych Liczba absolwentów: Źródło: Bank danych lokalnych GUS W 2008 roku do techników dla dorosłych, liceów ogólnokształcących dla dorosłych oraz szkół zasadniczych dla dorosłych uczęszczało ok. 834 uczniów co stanowiło ok. 50% wszystkich uczniów dorosłych uczęszczających do szkół w tym roku. W kolejnym roku uczniowie wyżej wymienionych szkół stanowili już 61% wszystkich uczących się dorosłych. Tab. 60 Licea ogólnokształcące i inne szkoły ponadgimnazjalne dla dorosłych Liczba uczniów: Szkoły dla dorosłych ogółem Licea ogólnokształcące dla dorosłych Technika dla dorosłych Szkoły zasadnicze dla dorosłych 2007 r. 1 481 248 549 Brak danych 2008 r. 1 609 258 475 101 2009 r. 1 363 267 436 133 2007 r. 386 47 47 Brak danych 2008 r. 429 43 51 31 2009 r. 469 39 88 Brak danych Liczba absolwentów: Źródło: Bank danych lokalnych GUS W latach 2007-2009 zmniejszyła się liczba uczniów ze szkół ponad gimnazjalnych dla młodzieży (bez specjalnych) prowadzonych przez samorząd miasta na prawach powiatu o 15,5%. Liczba uczniów ze szkół dla dorosłych prowadzonych przez samorząd miasta na prawach powiatu zmniejszyła się w latach 2007-2009 o 8,5%. 56 Tab. 61 Szkoły ponad gimnazjalne prowadzone przez samorząd miasta Szkoły ponad gimnazjalne dla Szkoły dla dorosłych ogółem młodzieży bez specjalnych prowadzone przez samorząd miasta prowadzone przez samorząd na prawach powiatu (uczniowie) miasta na prawach powiatu (uczniowie) Liczba uczniów 2007 r. 21 837 1 481 Liczba uczniów 2008 r. 20 788 1 609 Liczba uczniów 2009 r. 18 902 1 363 Liczba uczniów 2010 r. Brak danych Brak danych Źródło: Bank danych lokalnych GUS 3.2.1.5. Kształcenie dorosłych (ustawiczne) w Głogowie i otoczeniu Z kształcenia osób dorosłych tzw. kształcenia ustawicznego w szkołach publicznych korzysta 195 osób wśród których najwięcej, 135 osób kształci się w Głogowskim Centrum Edukacji Zawodowej. W wybranych szkołach niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych korzysta 1421osób, wśród których najwięcej uczy się Szkole Policealnej Biznesu w Głogowie oraz technikum uzupełniającym dla dorosłych. Oferta kształcenia ustawicznego przedstawia się następująco: a) szkoły publiczne Lp. 1. Szkoła/placówka tryb liczba kształcenia słuchaczy ZSSiB - technikum uzupełniające dla dorosłych 2. Zawód - technik pojazdów samochodowych zaoczny 60 zaoczny 135 - technik budownictwa CKU w GCEZ - zsz dla dorosłych - mechanik pojazdów samochodowych - szkoła policealna dla - elektryk Dorosłych Ogółem: - technik informatyk 195 57 b) wybrane szkoły niepubliczne o uprawnieniach szkół publicznych Lp. Szkoła Siedziba w Głogowie zawód liczba słuchaczy 1. Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Głogowie pl. Jana z Głogowa 7 180 2. Prywatne Uzupełniające LO dla Dorosłych Zaoczne w Głogowie ul. Jedności Robotniczej 10 19 3. Prywatne LO dla Dorosłych Zaoczne w Głogowie ul. Jedności Robotniczej 10 49 4. Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Głogowie ul. Królewska 12 98 5. Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Głogowie ul. Królewska 12 101 6. Prywatne Zaoczne Uzupełniające LO dla Dorosłych w Głogowie ul. Perseusza 5 58 7. Prywatne Zaoczne LO dla Dorosłych w Głogowie ul. Perseusza 5 101 8. Dwuletnie Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące w Głogowie ul. K. Miarki 1 7 9. Prywatna Szkoła Handlowa w Głogowie ul. K. Miarki 1 -technik handlowiec 75 - kucharz 10. Technikum Uzupełniające dla Dorosłych w Głogowie pl. Jana z Głogowa 7 - technik mechanik 192 - technik elektryk - technik usług fryzjerskich 11. Policealna Szkoła Detektywów ul. Królewska 12 i Pracowników Ochrony w Głogowie 12. Policealna Szkoła Edukacji Europejskiej w Głogowie - technik ochrony 78 fizycznej osób i mienia ul. Królewska 12 - technik bhp 149 - technik górnictwa Podziemnego 58 - technik archiwista 13. Szkoła Policealna Biznesu w Głogowie pl. Jana z Głogowa 7 -technik administracji 314 -technik ekonomista -technik hotelarstwa -technik rachunkowości - opiekun w domu pomocy społecznej - technik usług fryzjerskich - technik informatyk - technik bhp - asystent osoby niepełnosprawnej 14. Policealne Studium Administracji w Głogowie ul. Piastowska 2a - technik bhp 0 - technik informatyk 15. Prywatne Studium Zawodowe TECHNIK w Głogowie Ogółem: ul. W. Stwosza 3a -technik administracji - technik elektryk 0 1421 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 59 3.2.1.6. Inne placówki edukacji i wychowania Na terenie miasta znajdują się następujące placówki kształcenia i wychowania specjalnego: 1. Zespołu Placówek Szkolno-Wychowawczych w Głogowie (ZPSW): a) Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. Marii Konopnickiej b) Szkoła Podstawowa nr 5 c) Szkoła Podstawowa nr 8 d) Gimnazjum nr 7 e) Gimnazjum nr 8 f) Szkoła Specjalna Przysposabiająca do Pracy g) Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna h) Ośrodek Rewalidacyjno-Wychowawczy i) Bursa Międzyszkolna 2. Powiatowe Centrum Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznego i Doskonalenia Nauczycieli w Głogowie (PCPPPiDN): a) Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna b) Biblioteka Pedagogiczna c) Ośrodek Doradztwa Metodycznego 3. Głogowskiego Centrum Edukacji Zawodowej w Głogowie (GCEZ): a) Głogowskie Centrum Kształcenia Praktycznego b) Centrum Kształcenia Ustawicznego c) Zasadnicza Szkoła Zawodowa dla Dorosłych d) Szkoła Policealna dla Dorosłych e) Ośrodek Dokształcania i Doskonalenia Zawodowego (Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta) 3.2.1.7. Kształcenie na poziomie wyższym W 2004 roku powołana została Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, mieszcząca sie w Głogowie przy ul. Piotra skargi 5, która kształci studentów systemem dziennym i zaocznym, oferując wiele różnorodnych kierunków i specjalizacji. Na terenie Głogowa działa także punkt dydaktyczny Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, który prowadzi kształcenie w systemie zaocznym, oraz 60 Punkt Informacyjno-Rekrutacyjny w Głogowie należący do Wyższej Szkoły HumanistycznoEkonomicznej w Łodzi. Warto nadmienić, iż głogowska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w tegorocznym ogólnopolskim rankingu szkół wyższych, tradycyjnie już publikowanym przez miesięcznik edukacyjny „Perspektywy”, w kategorii państwowych wyższych szkół zawodowych uplasowała się na wysokim 11. miejscu (na 23 oceniane szkoły). Tab. 62 Oferta i dostępność czasoprzestrzenna szkół wyższych Uczelnia wyższa Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa Kierunek studiów wg poziomu Instytut ekonomiczny: -Automatyka i robotyka – -Metalurgia – Instytut ekonomiczny: -Ekonomia licencjackie Rodzaj studiów Stacjonarne/niestacjonarne Dostępność czasowo przestrzenna Głogów, ul. Piotra Skargi 5 Stacjonarne/niestacjonarne Stacjonarne/niestacjonarne Instytut humanistyczny: -Pedagogika -kulturoznawstwo -edukacja artystyczna w zakresie nauk plastycznych Studium języków obcych Studium informatyczne Studium kultury fizycznej Studium kształcenia Podyplomowego Punkt dydaktyczny Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu Finanse i Rachunkowość Wyższa Szkoła HumanistycznoEkonomiczna w Łodzi Punkt InformacyjnoRekrutacyjny w Głogowie; zaoczne Ul Jedności Robotniczej 11A ul. Obozowa 3; 67-200 Głogów 61 Oferowane są dwa kierunki: -pedagogika -transport Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 3.2.2. Kultura, rekreacja i sport W 2005 Uchwałą Rady Miasta Głogowa została powołana do życia spółka Głogowskich Obiektów Sportowych. Intencją radnych było uporządkowanie działalności gospodarczej w zakresie udostępniania obiektów sportowych stanowiących własność Gminy Miejskiej. Innym ale równie ważnym celem była modernizacja istniejących i budowa nowych obiektów sportowo-rekreacyjnych przy ulicy Wita Stwosza. Obecnie Kompleks rekreacyjno - sportowy na terenie Głogowskich Obiektów Sportowych Sp. z o.o. jest wyposażony w halę sportową, która może pomieścić 2000 osób. Ponadto powierzchnia głównej areny wynosi 2400 m 2, a powierzchnia płyty głównej stadionu wynosi 7000 m 2. Wśród obiektów ogólnodostępnych mieszkańcy miasta mogą skorzystać z Pływalni Chrobry, zespołu basenów otwartych, hali widowiskowej oraz boisk do gier zespołowych. Tab. 63 Charakterystyka obiektów sportowych Dostępność obiektu Obiekty sportowe Ogólnodostępne Kompleks rekreacyjno sportowy na terenie Głogowskich Obiektów Sportowych Sp. z o.o. -aktualnie w części sportowej można korzystać z: Pływalni Chrobry, basenów odkrytych, hali widowiskowej, basen kryty, korty, stadion -w części rekreacyjnej funkcjonują cztery boiska do gier zespołowych. liczba miejsc dla widzów -Hala widowiskowo sportowa: 2000 miejsc (w tym 1300 siedzących) -stadion w Głogowie: 3000 miejsc (w tym 1440 siedzących) Inne mierniki -Powierzchnia areny: 2400 m2. głównej -Zespół basenów otwartych: -Basen sportowy o wymiarach 25m x 16m; -Basen rekreacyjny o wymiarach 25m x 16m; -Brodzik o wymiarach 10m x 4m -powierzchnia płyty głównej stadionu w Głogowie wynosi 7000 m2 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Głogów posiada liczne instytucje i organizacje prowadzące działalność kulturalną, rozrywkową, sportową i artystyczną. Najważniejszymi instytucjami kulturalnymi jest Miejski Ośrodek Kultury oraz Muzeum Archeologiczno – Historyczne. Do jednej z najpopularniejszych organizacji rozrywkowych należy Bractwo Rycerskie Ziemi Głogowskiej, a do sportowych liczne stowarzyszenia z poszczególnych dyscyplin. W Głogowie prężnie rozwijają się również zespoły artystyczne tj. Centrum Edukacji Artystycznej i Kulturalnej „Mayday” oraz Stowarzyszenie Chór Beati Cantores (tab.62). 62 Tab. 64 Instytucje/organizacje prowadzące działalność kulturalną, rozrywkową i sportową oraz stałe zespoły artystyczne Instytucja lub organizacja: Stałe zespoły rozrywkowa sportowa kulturalna artystyczne -Miejski Ośrodek Kultury -Muzeum Archeologiczno – Historyczne -Bractwo Rycerskie Ziemi Głogowskiej -Towarzystwo Ziemi Głogowskiej -Głogowskie Stowarzyszenie Literackie -Miejska Biblioteka Publiczna w Głogowie -Stowarzyszenie Edukacji Kulturalnej i Artystycznej MAYDAY -Stowarzyszenie KŁOS – Kraina Łagodności oraz Śmiechu Serdecznego -Stowarzyszenie Wolnej Sztuki -Stowarzyszenie Przyjaciół Muzeum i Historii Głogowa, -Stowarzyszenie Miłośników Głogowskich Fortyfikacji -Klub Inteligencji Katolickiej -Stowarzyszenie Piłki Ręcznej „Chrobry” Głogów; -Stowarzyszenie Piłki Siatkowej „Chrobry” Głogów; -MKS „Piast” Głogów (sekcja pływania, piłki ręcznej, piłki siatkowej i lekkoatletyki); -Miejski Szkolny Związek Sportowy; -Stowarzyszenie Sportowe „MOK – Budoprojekt”; -Towarzystwo Cyklistów „Chrobry”; -Międzynarodowa Federacja Modern Ju – Jitsu; -Głogowskie Towarzystwo Tenisowe; -PTTK Klub Taternictwa Jaskiniowego; -Automobilklub „Głogów”; -Miedziowe Centrum Kolarstwa; -Stowarzyszenie Brydża Sportowego „Ziemi Głogowskiej”; -Stowarzyszenie Tenisa Stołowego „Chrobry Głogów”; -Ognisko Statutowe TKKF „Goliat”; -Stowarzyszenie Sportowe „Odra”. -Głogowski Klub Skuterów -Zespół Tańca ludowego "Cis" przy Zespole Szkół Przyrodniczych -Centrum Edukacji Artystycznej i Kulturalnej „Mayday” -Stowarzyszenie Chór Beati Cantores -Stowarzyszenie Muzyczne Ziemi Głogowskiej im. Estelli Wolańskiej -Chór Laudate Dominum przy Parafii Miłosierdzia Bożego w Głogowie -Chór Magnificat przy Parafii św. Klemensa w Głogowie -Orkiestra Dęta Huty Miedzi w Głogowie, Żukowicka 1 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Na terenie miasta działają również kluby i zespoły sportowe. Do najpopularniejszych Głogowskich klubów i zespołów sportowych zaliczyć można m.in. Uczniowski Klub Sportowy „Głogowski Klub Judo”, Międzywojewódzki Klub Karate „Kyokushin”, Uczniowski Klub Sportowy „Szkółka Piłkarska”, Międzyzakładowy Klub Sportowy „Chrobry” Głogów oraz Międzyszkolny Klub Sportowy „Basket Chrobry”. 63 Warto zauważyć, że w Głogowie odbywają się różnego rodzaju imprezy cykliczne. Jednymi z najbardziej znanych głogowskich imprez kulturalnych są Dni Głogowa, Międzynarodowe Głogowskie Spotkania Jazzowe, Przegląd Kultury Polskiej "Kresy", oraz Mayday Rock Festiwal. Do ważnych imprez sportowych można zaliczyć Mini Olimpic Games, do rekreacyjnych 1000 lecie Głogowa oraz cykl „Festiwali w okolicach Pięciu Muz - Weekend Qulturalny”. Znanymi imprezami turystycznymi są Głogowskie Dni Turystyki w Mieście oraz Jesienny Rajd Głogowski po Wzgórzach Dalkowskich. W tabeli nr 63 znajduje się wykaz imprez organizowanych jednokrotnie lub cyklicznie. Tab. 65 Wykaz ważnych imprez kulturalnych, sportowych, rekreacyjnych, turystycznych Kulturalne Sportowe Rekreacyjne Turystyczne -Galeria Edukacji Twórczej Cykliczne: -1000 lecie Głogowa - kino.kom -Mini Olympic Games -Lato, Zima w Twierdzy Cykliczne: -Pierwszy Krok Turystyczny” - „Jesienny Rajd Głogowski po Wzgórzach Dalkowskich”. -Dyskusyjny Klub Filmowy "SZPULA" -Muzeum Archeologiczno-Historyczne oferuje możliwość lekcji muzealnych z cyklu, warsztatów dla nauczycieli oraz funkcjonują koła muzealne: etnograficzne i numizmatyczne - Od 1999 roku Muzeum organizuje Letnią Akademię Kultury i Języka Polskiego dla młodzieży kresowej i polskiej. Jest również współorganizatorem Zamkowych Spotkań -„Festiwal w okolicach Pięciu Muz - Weekend Qulturalny” Cykliczne: -Dni Turystyki -Głogowskich Dni Turystyki w Mieście Chóralnych, w których udział biorą chóry kresowe. -Dni Głogowa -Konferencja Związku Miast Polskich -Rozmowy partnerskie z Saarlouis w Głogowie -Festiwal Siedmiu Kultur -20 lat samorządu - koncerty w ramach festiwalu Wratislavia Cantans, -Międzynarodowe Głogowskie Spotkania Jazzowe, -Ogólnopolski Festiwal Chórów SILESIA CANTAT -Przegląd Kultury Polskiej "Kresy". -Mayday Rock Festiwal Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 64 3.2.3. Bezpieczeństwo 3.2.3.1. Przestępczość W latach 2007-2010 na terenie miasta i powiatu głogowskiego wszczęto 10 200 postępowań przygotowawczych. W tym czasie średnia wykrywalność ogólna przestępstw wyniosła 74,7%. Poniższa tabela obrazuje ilość wszczętych postępowań z kategorii kradzieży, kradzieży z włamaniem, rozbojów i wymuszeń rozbójniczych oraz udział w bójce lub pobiciu. Tab. 66 Liczba wszczętych postępowań w poszczególnych kategoriach przestępstw w latach 2007 - 2010 kradzieże z rozbój i wymuszenie udział w bójce i Rok kradzieże włamaniem rozbójnicze pobiciu 2007 596 296 56 36 2008 497 283 38 35 2009 496 226 45 31 2010 468 267 30 27 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta W okresie 2007-2010 odnotowano liczne przypadki kradzieży, kradzieży z włamaniem, rozbojów i wymuszeń rozbójniczych oraz udział w bójce i pobiciu, spośród których wiele większość zakończyła się wszczęciem postępowania. Najwięcej postępowań, bo aż 984 zostało wszczętych w 2007, natomiast w 2010 ich liczba zmniejszyła się do 792. W latach 2007-2010 łączna suma wszczętych postępowań zmniejszyła się o 20%. Drastycznej redukcji dotyczącej ilości wszczętych postępowań, uległa kategoria rozbojów i wymuszeń rozbójniczych, która wyniosła aż 86% spadek. Inne kategorie również uległy redukcji, ale w zakresie 10-33% spadku. W latach 2007-2010 nastąpił spadek wskaźnika przestępczość na 10 000 mieszkańców o 8 pkt%. Średnia wartość wskaźnika przestępczość na 10 000 mieszkańców w wybranym okresie wyniosła 377,5, w latach 2007-2009 odnotowana wyższe od średniej wartości wskaźnika, natomiast w 2010 roku niższe (tab. 65). Tab. 67 Wskaźnik przestępczości w latach 2007 - 2010 Rok wskaźnik przestępczość na 10 000 mieszkańców 2007 408,2 2008 397,9 2009 402,9 2010 377,5 średnio 396,6 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Wszczęte postępowania dotyczą kategorii zdarzeń kryminalnych, gospodarczych, przeciwko życiu i zdrowiu oraz przeciwko mieniu. Najwięcej postępowań zostało wszczętych w 2007 roku, a najmniej w 2010 roku. Natomiast w 2009 roku wykryto najwięcej przypadków przestępczości, a w 2007 najmniej. W okresie 2007-2010 odnotowano 11,5% spadek we wszczętych postępowaniach (tab. 66). Tab. 68 Wykrywalność przestępstw Rok postępowania wszczęte 2007 2008 2734 2491 wykrywalność ogólna 71,5% 74,7% 65 2009 2010 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 2529 2446 76,8% 75,8% Poniża tabela obrazuje rozkład wszczętych postępowań w sprawie przestępstw kryminalnych i gospodarczych. Tab. 69 Rozkład wszczętych postępowań w sprawie przestępstw kryminalnych i gospodarczych. Rok przestępstwa kryminalne przestępstwa gospodarcze 2007 2008 2009 2010 1835 1644 1728 1753 228 236 222 219 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Do przestępstw pospolitych zaliczyć należy kategorie zdarzeń najbardziej dokuczliwych dla mieszkańców. Są nimi przestępstwa z kategorii kradzieży, kradzieży z włamaniem, rozbojów i wymuszeń rozbójniczych oraz udział w bójce lub pobiciu. Największa liczba wszczętych przestępstw kryminalnych wystąpiła w 2007 roku, a najmniejsza w 2008 roku. W okresie 2007-2010 odnotowano 4,5% spadek w liczbie wszczętych przestępstw kryminalnych. Największa liczba wszczętych przestępstw gospodarczych wystąpiła w 2008 roku, a najmniejsza w 2010 roku. W okresie 2007-2010 odnotowano spadek w liczbie wszczętych przestępstw gospodarczych. W latach 2007-2010 największą liczbę 42 wypadków drogowych odnotowano w 2010 roku, co stanowiło 30% wszystkich wypadków drogowych. Najwięcej osób rannych w wśród omawianych lat w liczbie 61. wystąpiło w 2010 roku, a najmniej w liczbie 33 w 2008. Liczba osób zabitych w wypadkach zmniejszyła się 3-krotnie w podanym okresie . Tab. 70 Liczba wypadków drogowych, zabitych i rannych w tych wypadkach w latach 2007 - 2010 Rok Liczba wypadków drogowych Liczba osób rannych Liczba osób zabitych w wypadkach 2007 29 37 6 2008 36 33 6 2009 34 42 5 2010 42 61 2 łącznie 141 173 2 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 3.2.3.2. Zakres działania Policji Przełożonym wszystkich komendantów i pracowników Policji na terenie powiatu jest Komendant Powiatowy Policji w Głogowie, natomiast nad sprawnym funkcjonowaniem m.in. służby kryminalnej czuwa Zastępca Komendanta Powiatowego w Głogowie. Tab. 71 Organizacja służb policyjnych na terenie Głogowa Organizacja na obszarze Głogowa i Pełniona funkcja: powiatu Komendant Powiatowy Policji w Przełożony wszystkich policjantów i pracowników Policji na terenie Głogowie powiatu, nadzór służby wspomagającej w zakresie organizacyjnym, logistycznym i technicznym Zastępca Komendanta Właściwe funkcjonowanie służby kryminalnej, nadzoruje pracę komórek 66 Powiatowego w Głogowie organizacyjnych tj: Wydział Kryminalny, Wydział DochodzeniowoŚledczy, Wydział do Walki z Przestępczością Gospodarczą Nadzór służby prewencyjnej, Wydziału Prewencji, Wydziału Ruchu Drogowego i Rewiru Dzielnicowych. Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Potencjałem Policji na obszarze Głogowa i powiatu może być kształtowanie pozytywnego wizerunku, wiedza, doświadczenie i profesjonalizm oraz kształtowanie relacji policjant-mieszkaniec. Tab. 72 Potencjał Policji na obszarze Głogowa Potencjał na obszarze Głogowa: Kształtowanie wizerunku Wiedza, profesjonalizm pozytywnego doświadczenie, Relacja policjant-mieszkaniec Tworzenie potencjału poprzez: Wykorzystanie zasad public relations System doskonalenia zawodowego pracowników Rozmowy, spotkania, zainteresowanie Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Tab. 73 Formy współdziałania miasta w Policją Formy współdziałania miasta z Policją Przykłady działań mających na celu współpracę miasta z Policją współpraca z samorządami lokalnymi Uczestnictwo w posiedzeniach, sesjach, naradach i odprawach, zgłaszają uwagi do planów i lokalnych programów bezpieczeństwa współpraca z instytucjami Prowadzenie stałych programów i akcji , których celem jest poprawa bezpieczeństwa mieszkańców, a także współuczestniczą w realizacji zadań ukierunkowanych na edukację, profilaktykę , pomoc osobą bezradnym potrzebującym wsparcia i profesjonalnej pomocy. współpraca z lokalnymi stowarzyszeniami i ośrodkami Organizuje szereg prelekcji i akcji, uczestniczy w debatach, szkoleniach lub innych wydarzeniach realizowanych przez te stowarzyszenia współpraca z administratorami budynków mieszkalnych Policja prowadzi także stałą współpracę z administratorami bloków mieszkalnych w tym głównie ze Spółdzielnią Mieszkaniową Nadodrze i Zakładem Gospodarki Komunalnej. współpraca z przedstawicielami poszczególnych środowisk tj. działkowcy, taksówkarze, seniorzy, studenci, wierni i proboszcze parafii W ramach tych działań zawierane są porozumienia kierunkujące wzajemne działania dotyczące bezpieczeństwa. współpraca ze szkołami i przedszkolami Komeda organizuje szereg akcji profilaktycznych skierowanych do dzieci i młodzieży. Programy prewencyjne skierowane do młodzieży mają szczególne znaczenia edukacyjne. Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Policja w Głogowie dba o dobre relacje z miastem poprzez współpracę z samorządami lokalnymi, współpracę z instytucjami, - współpracę z lokalnymi stowarzyszeniami i ośrodkami, współpracę z administratorami budynków mieszkalnych, współpracę z przedstawicielami poszczególnych 67 środowisk tj. działkowcy, taksówkarze, seniorzy, studenci, wierni i proboszcze parafii oraz współpracę ze szkołami i przedszkolami. 3.2.3.3. Zagrożenia powodziowe Zagrożenie powodziowe na terenie powiatu głogowskiego występuje ze strony: • rzeki Odry; • rzek i strumieni uchodzących do rzeki Odry; • zbiornika odpadów poflotacyjnych „Żelazny Most”; • nawalnych deszczy. Obszarem zagrożonym powodzią w największym stopniu jest : Ostrów Tumski, Nosocice, Krzepów oraz Biechów. Wszystkie te tereny są stosunkowo nisko położone n.p.m. oraz znajdują się w pobliżu rzeki Odry. Tab. 74 Zagrożenia powodziowe Zagrożenia powodziowe: Przyczyna zagrożenia Ostrów Tumski Nisko położony obszar, w pobliżu Odry Nosocice Nisko położony obszar, w pobliżu Odry Krzepów Nisko położony obszar, w pobliżu Odry Biechów Nisko położony obszar, w pobliżu Odry Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 3.2.3.4. Zagrożenie pożarowe Zagrożenie pożarowe może wystąpić we wszystkich obiektach na terenie miasta. Do szczególnie zagrożonych należy zaliczyć obiekty użyteczności publicznej, zakwalifikowane do kategorii zagrożenia ludzi: ZL I Zawierające pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 50 osób niebędących ich stałymi użytkownikami, a nie przeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się Tab. 75 Obiekty zagrożenia ludzi – ZL I Obiekt Adres Hala Widowiskowo-Sportowa Głogów, ul. W. Stwosza 1 Hala Sportowa Jednostki Wojskowej Głogów, ul. Wojska Polskiego MOK Głogów, ul. Plac Konstytucji 3-Maja Kino JUBILAT Głogów, ul. Plac Konstytucji 3-Maja Muzeum Archeologiczne Głogów, ul. Brama Brzostowska Klub Muzyczny DZIUPLA Głogów, ul. Polna Klub Muzyczny TWIERDZA i Gospoda Głogowska Głogów, ul. Rzeźnicza Dyskoteka PROTEKTOR Głogów, ul. Mechaniczna Hala Targowa Głogów, ul. Gwiaździsta Centrum Handlowe INTERMARCHE i BROCOMARCHE Głogów, ul. Kazimierza Sprawiedliwego 68 Centrum Handlowe MINIMAL Głogów, ul. Piłsudskiego Centrum Handlowe TESCO Głogów, ul. Piłsudskiego Centrum Handlowe EKO Głogów, ul. Mickiewicza Centrum Handlowe EURO CASCH Głogów, ul. Główna Centrum Handlowe BIEDRONKA Głogów, ul. Głowackiego Dom Weselny Głogów, ul. Rudnowska Ratusz Miejski (Sala Rajców) Głogów, ul. Rynek Dworzec PKP Głogów, ul. Plac Tysiąclecia Dom Handlowy MERCUS Głogów, ul. Sybiraków GAMA RTV AGD Głogów, ul. Łużycka Sklep TESCO Głogów, ul. Jedności Robotniczej Sklep SAVIA Głogów, ul. Budowlanych Restauracja MOGADOR Głogów, ul. Morcinka Klub MAYDAY Głogów, ul. Perseusza Parafie i obiekty sakralne Głogów Supermarket „PIOTR i PAWEŁ” Głogów, ul. Plutona Supermarket PLUS Głogów, ul. Pl. Prymasa Polski Galeria Dworcowa (Piotr i Paweł) Głogów, ul. J. Robotniczej CASTORAMA Głogów CAREFOUR Głogów MEDIAMARKT Głogów Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta ZL II Przeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się, takie jak szpitale, żłobki, przedszkola, domy dla osób starszych. Tab. 76 Obiekty zagrożenia ludzi – ZL II Obiekt Adres Szpital Miejski Głogów, ul. Kościuszki Przychodnia Zdrowia Głogów, ul. Kościuszki MCZ S.A. Głogów, ul. Sportowa Dom Pomocy Społecznej Głogów, ul. Neptuna Dom Uzdrowienia Chorych Głogów, ul. Navarese PSOUU - Warsztaty Terapii Zajęciowej „Arka” Głogów, ul. Perseusza Dzienny Ośrodek Opiekuńczy Głogów, ul. Strumykowa Przedszkole Niepubliczne JARZĘBINKA Głogów, ul. Gwiaździsta Przedszkole Niepubliczne PROMYK Głogów, ul. Budowlanych Przedszkole Publiczne Nr 2 Głogów, ul. Al. Wolności Przedszkole Publiczne Nr 3 Głogów, ul. Al. Wolności Przedszkole Publiczne Nr 5 Głogów, ul. Niedziałkowskiego Przedszkole Publiczne Nr 6 Głogów, ul. Morcinka Przedszkole Publiczne Nr 7 Głogów, ul. Moniuszki 69 Przedszkole Publiczne Nr 9 Głogów, ul. Perseusza Przedszkole Publiczne Nr 10 Głogów, ul. Obrońców Pokoju Przedszkole Publiczne Nr 17 Głogów, ul. Królewska Przedszkole Publiczne Nr 19 Głogów, ul. Plutona Przedszkole Publiczne Nr 20 Głogów, ul. Herkulesa Przedszkole Publiczne Nr 21 Głogów, ul. Jagiellońska Przedszkole Publiczne Nr 21 Głogów, ul. Ziemowita Ośrodek Wczesnej Terapii Uzależnień Głogów, ul. Legnicka Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta ZL III Użyteczności publicznej niezakwalifikowane do ZL I i ZL II Tab. 77 Obiekty zagrożenia ludzi – ZL III Obiekt Adres Społeczne Ognisko Muzyczne /szkoła artystyczna/ Głogów, ul. Jedności Robotniczej Studium Sztuk Plastycznych /szkoła artystyczna/ Głogów, ul. Perseusza Policealna Szkoła Detektywów i Pracowników Ochrony Głogów, ul. Królewska /szkoła niepubliczna – pomaturalna/ Policealna Szkoła Kosmetyczna /szkoła niepubliczna – pomaturalna/ Głogów, ul. Sikorskiego ZSO Prywatne LO /szkoła niepubliczna – ponadpodstawowa/ Głogów, ul. Jedności Robotniczej Gimnazjum Nr 1 Głogów, ul. Sikorskiego Gimnazjum Nr 2 Głogów, ul. Pl. Mieszka Gimnazjum Nr 3 Głogów, ul. Morcinka Gimnazjum Nr 4 Głogów, ul. Niedziałkowskiego Gimnazjum Nr 5 Głogów, ul. Gwiaździsta SP Nr 1 Głogów, ul. Sikorskiego SP Nr 2 Głogów, ul. Al. Wolności SP Nr 3 Głogów, ul. Pl. Mieszka SP Nr 6 Głogów, ul. Kościuszki SP Nr 7 Głogów, ul. Daszyńskiego SP Nr 8 Głogów, ul. Morcinka SP Nr 9 Głogów, ul. Niedziałkowskiego SP Nr 10 Głogów, ul. Andromedy SP Nr 12 Głogów, ul. Gomółki SP Nr 13 Głogów, ul. Akacjowa SP Nr 14 Głogów, ul. Królewska Szkoła Wyższa Głogów, ul. Staszica Głogowskie Centrum Kształcenia Praktycznego Głogów, ul. Staszica SP i Gimnazjum Zakład Poprawczy Głogów, ul. Obrońców Pokoju Specjalny Ośrodek Szkolno –Wychowawczy Głogów, ul. Sportowa 70 Zespół Szkół Ekonomicznych Głogów, ul. Karola Miarki Zespół Szkół Głogów, ul. Wita Stwosza Zespół Szkół Głogów, ul. Perseusza Zespół Szkół Samochodowych Głogów, ul. Piastowska Zespół Szkół Ogólnokształcących Głogów, ul. Jedności Robotniczej Zespół Szkół Rolniczych Głogów, ul. Folwarczna Zespół Szkół Zawodowych Głogów, ul. Pl. Jana z Głogowa LO Nr II Głogów, ul. Daszyńskiego Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu. Zawodowe Studia Wieczorowe Głogów, ul. Jedności Robotniczej Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu. Zawodowe Studia Wieczorowe Głogów, ul. Obozowa Wyższa Szkoła Pedagogiczna Głogów, ul. Perseusza Szkoła Tańca „FANTOM” Głogów, ul. Głowackiego Dom Dziecka Głogów, ul. Lipowa Internat Głogów, ul. Sportowa Sąd Rejonowy Głogów, ul. Kutrzeby Hotel QUBUS Głogów, ul. Pl. Konstytucji 3-Maja Hotel INTERFERIE Głogów, ul. Wojska Polskiego KP Policji Głogów, ul. Obrońców Pokoju Zakład Karny Głogów, ul. Lipowa Starostwo Powiatowe Głogów, ul. Sikorskiego Biblioteka Miejska Głogów, ul Jedności Robotniczej Biblioteka – filia Głogów, ul. Budowlanych Biblioteka – filia Głogów, ul. Perseusza Biblioteka – filia Głogów, ul. Pl. Mieszka Przychodnia ASTRA-MED. Głogów, ul. Gwiaździsta Przychodnia AESKULAP Głogów, ul. Rycerska Głogów, ul. Wita Stwosza Przychodnia HIPOKRATES Głogów, ul. Sikorskiego Przychodnia PULS Głogów, ul. Moniuszki Przychodnia KONSYLIUM Głogów, ul. Gwiaździsta Przychodnia VITA Głogów, ul. Obrońców Pokoju Przychodnia Głogów, ul. M. Skłodowskiej - Curie Wiejski Ośrodek Zdrowia Głogów, ul. Rudnowska Radio PLUS Głogów, ul. Pl. Kolegiacki Urząd Skarbowy Głogów, ul. Mickiewicza Centrum Pomocy Osobom Niepełnosprawnym Głogów, ul. Okrężna Nadleśnictwo Głogów Głogów, ul. Sikorskiego Restauracje, bary, kawiarnie Administracje Domów Mieszkalnych 71 Zakłady pracy Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta ZL IV Mieszkalne wielorodzinne /w tym 64 budynki wysokie/. ZL V Zamieszkania zbiorowego nie zakwalifikowane do ZL I i ZL II Obiektami lub rejonami szczególnie zagrożonymi lub o utrudnionych warunkach dojazdu są: ul. Na Uroczysku, Obręb Żarków, Osiedle Kopernik, ul. Lotników, ul. Śniadeckich i Norwida, Most Drogowy i Stare Miasto. Tabela nr 76 przedstawia szczegółowy wykaz obiektów lub rejonów szczególnie zagrożonych lub o utrudnionych warunkach dojazdu wraz z przyczynami zagrożenia. 72 Tab. 78 Obiekty lub rejony szczególnie zagrożone lub o utrudnionych warunkach dojazdu Obiekty lub rejony szczególnie zagrożone Przyczyna zagrożenia lub o utrudnionych warunkach dojazdu Ul. Na Uroczysku zwisające gałęzie nad drogą utrudniają przejazd Obręb Żarków Niemożliwy przejazd ulicami: Kasztelańska, Jagiellońska, Leszka Białego, Piasta Kołodzieja, Wawelska, Dziadoszan, Nankera, Świętosławy, Herbowa, Utrudniony przejazd ulicami : Przemysława Głogowskiego, Kaspra Eliana, Probusa, Salomei. Przejazd niemożliwy lub utrudniony z powodu zaparkowanych pojazdów po jednej lub obu stronach ulicy. Osiedle Kopernik utrudniony dojazd do obiektów przy ulicach : Oriona, Perseusza, Kosmonautów Polskich, Plutona . Galileusza, Herkulesa– utrudnienia polegają na zaparkowanych pojazdach ( przy klatkach schodowych ), bliskości drzew i znaków drogowych w stosunku do drogi dojazdowej. Ul. Andromedy – możliwy wjazd ale utrudniony wyjazd z ulicy poprzez brak przelotu przy SP nr 10, brak podjazdu do klatek schodowych bloków Andromedy 1-5, 7-15, 19-21 ( zawężone przejazdy do dróg pożarowych prowadzących do klatek schodowych). ul. Lotników niemożliwy przejazd z powodu zaparkowanych pojazdów po jednej lub obu stronach ulicy. ul. Śniadeckich Norwida i utrudniony dojazd z powodu zaparkowanych pojazdów po jednej lub obu stronach ulicy , zamontowanie słupków przy ciągu pieszym . Most drogowy brak dojazdu do torowiska przy moście drogowym. Utrudniony przejazd przez most Stare Miasto drogowy podczas dużego natężenia ruchu drogowego lub akcji ratowniczej. utrudniony dojazd do obiektów mieszkalnych i usługowych szczególnie w podwórzach Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 3.2.3.5. Zakres działania Straży Pożarnej Potencjał kadrowy głogowskiej Straży Pożarnej wynosi 64 etaty, w tym 1 etat cywilny. Strażacy KP najlepiej wyszkoleni są w ratownictwie medycznym, kierowaniu ruchem drogowym oraz obsłudze sprężarek. Najmniej strażaków jest wyszkolonych w zakresie urządzeń energetycznych oraz GPS (tab. 77). 73 Tab. 79 Stan wyszkolenia specjalistycznego strażaków Umiejętność Obsługa drabin Obsługa sprężarek Ratownictwo chemiczne Ratownictwo medyczne Urządzenia energetyczne SH 40 GPS Kierowanie ruchem drogowy, Młodszy nurek Steromotorzysta Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Liczba wyszkolonych strażaków 20 24 7 64 1 8 1 41 7 12 Tab. 80 Stan wyposażenia technicznego komendy powiatowej PSP w Głogowie Rodzaj samochodu Ilość Wiek pojazdu (oznaczenie pożarnicze) VOLVO GBA 2,5/24 1 MERCEDES GCBA 8,4/40 1 1 rok IVECO MAGIRUS SD-37 1 3 lata MITSUBISHI CANTER GLBM 1,6/17 1 10 lat JELCZ SH-40 1 12 lat JELCZ 014 GCBA 5/32 1 17 lat MERCEDES SLRchem 1 19 lat JELCZ CYSTERNA GCBM 18/8 1 21 lat JEEP SLOp /terenowy/ 1 15 lat HONKER SLOp /terenowy/ 1 15 lat OPEL SLOp 1 11 lat TOYOTA SLOp 1 15 lat VOLKSWAGEN SLOp /bus/ 1 16 lat 74 75 76 PRZYCZEPY Przyczepka podłodziowa 1 Przyczepka pożarnicza 1 DWP-2400 1 2009 NARZĘDZIA HYDRAULICZNE Lukas GO-3T 1 Przecinacz pedałów LSH 3 Lukas 1 Pompa ręczna Lukas ZPH 1/05 1 Nożyce S-90 Lukas 1 Rozpieracz kolumnowy LZR 12/500 Lukas 1 Nożyco-rozpieracz LKS-35C Lukas 1 Rozpieracz kolumnowy LZR/12/300 Lukas 1 Pompa Holmatro 2030 U 1 Rozpieracz kolumnowy 2004 Holmatro 1 Nożyco-rozpieracz 2002U Holmatro 1 HOLMATRO – pompa hydrauliczna DPU 61 PC 20 1 2008 HOLMATRO – pompa hydrauliczna PU 30 C 1 2008 HOLMATRO – nożyce CU 4050 C NCTII 1 2008 HOLMATRO – nożyce CU 4050 C NCTII 1 2008 HOLMATRO – nożyce CU4035 C GP 1 2008 HOLMATRO – nożyco – rozpieracz CT 4150 C 1 2008 HOLMATRO – rozpieracz ramionowy SP 4240 C 1 2008 HOLMATRO – rozpieracz kolumnowy RA 4332 C 1 2008 HOLMATRO – rozpieracz teleskopowy TR 4340C 1 2008 HOLMATRO – mini nożyce HMC 8U 1 2008 HOLMATRO- pompa hydrauliczna HTW 700 ABU 1 2008 NARZĘDZIA PNEUMATYCZNE Uszczelniacz kanałowy pneumatyczny śr. do 25 mm 1 Uszczelniacz kanałowy pneumatyczny śr. 26-40 1 Uszczelniacz kanałowy pneumatyczny śr. do 301-600 1 Podnośnik pneumatyczny wysokociśnieniowy do10t 1 Podnośnik pneumatyczny wysokociśnieniowy do 18t 1 Podnośnik pneumatyczny wysokociśnieniowy do 24t 1 Podnośnik niskociśnieniowy do 4 t. 2 SPRZĘT OCHRONY DRÓG ODDECHOWYCH Maski nadciśnieniowe 47 Aparaty nadciśnieniowe AUER 13 UBRANIA SPECJALISTYCZNE Ubrania żaroodporne 6 Ubrania gazoszczelne 8 Ubrania ługo i kwasoodporne 2 SPRZĘT DO CIĘCIA Piła do betonu i stali spalinowa 4 Piły łańcuchowe spalinowe 6 77 SPRZĘT DO RATOWANIA LUDZI Nosze 4 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Z przedstawionych zestawień analitycznych wynika, że zapisy rozporządzenia są zrealizowane niemal w 100%. Różnice ilościowe wyposażenia w sprzęt dostosowane są do specyfiki chronionego obszaru oraz zapotrzebowania w konkretny sprzęt będący na wyposażeniu Komendy Powiatowej PSP w Głogowie. 3.2.3.6. Zagrożenia chemiczne i ekologiczne Głównymi zagrożeniami chemicznymi i ekologicznymi dla Głogowa są przedsiębiorstwa i hurtownie, które używają bądź przechowują toksyczne środki przemysłowe. Takie zagrożenie mogą więc stanowić zakłady KGHM Huta Miedzi „GŁOGÓW” oraz zakład „AIRPRODUCTS”. Innym zagrożeniem mogą być przewozy toksycznych środków transportem samochodowym lub koleją, czego przykładem może być sieć stacji benzynowych i bazy paliw płynnych tj. „Petrochemia Płock”, „Stacja Paliw „BP”, Stacja Paliw „Statoil” oraz stacja kolejowa PKP w Głogowie. Tabela nr 79 przedstawia przyczyny zagrożeń chemicznych i ekologicznych. Tab. 81 Przyczyny zagrożeń chemicznych i ekologicznych wraz z przykładami Przyczyny zagrożeń Przykłady przedsiębiorstwa, które w wyniku prowadzenia procesów technologicznych używają i przechowują toksyczne środki przemysłowe -KGHM Huta Miedzi „GŁOGÓW” - zakład został zakwalifikowany zgodnie z dyrektywą SEVESO jako zakład o dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej, -AIR PRODUCTS - zakład został zakwalifikowany zgodnie z dyrektywą SEVESO jako zakład o zwiększonym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej zagrożenie wynika z przewozu w/w środków transportem samochodowym, który sieć stacji benzynowych oraz bazy paliw płynnych np.: Stacja Paliw ”Petrochemia Płock” , Stacja Paliw „BP”, Stacja 78 swobodnie poruszają się ulicami Miasta. Paliw „Preem Polska” Sp. z o.o., Stacja Paliw „Statoil” Sp. z o.o., Stacja Paliw „ Synchron” S.A., Stacja Paliw. Polski Koncern Naftowy „Orlen” S.A., PTSB Transbud, Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacji, Stacja paliw TESCO duże ilości toksycznych środków przemysłowych są transportowane przez stacje kolejowe stacja kolejowa PKP w Głogowie na terenie powiatu istnieją hurtownie sprzedające olej opałowy ECO-NAFT przy ul. Magazynowej, PALTIR przy ul. Rudnowskiej w Głogowie Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 79 d. POTENCJAŁ PRZYRODNICZY I JEGO ZAGROŻENIA 4.1.1. Struktura środowiska przyrodniczego Tab. 82 Korytarze ekologiczne, bariery ekologiczne oraz rejony o zaburzonej lub rozchwianej równowadze ekologicznej zlokalizowane na obszarze Głogowa Korytarze ekologiczne Przez teren miasta przebiega korytarz ekologiczny, stanowiący ważny element systemu przyrodniczego całego województwa, a także stanowiący ważny element w europejskim systemie powiązań przyrodniczych - korytarz ekologiczny o znaczeniu międzynarodowym Dolina Środkowej Odry (18 m). Rejony o zaburzonej lub rozchwianej równowadze ekologicznej Bariery ekologiczne Północno-wschodnia miasta część jest zagrożona degradacją powierzchni terenu podczas wylewów rzek Wstrząsy parasejsmiczne powstające w wyniku górnictwa podziemnegowyróżnia się cztery – 6 letnie cykle sejsmiczne, z tendencją podwajania się liczby wstrząsów w każdym następnym cyklu Teren w granicach Miasta Głogowa charakteryzuje się niezwykłym bogactwem fauny i flory, w tym gatunków zagrożonych wyginięciem Tereny wokół Miasta są praktycznie w całości odlesione, z wyjątkiem kokoryczy pustej. Na odlesionych Wzgórzach Dalkowskich występują suche murawy. W granicach Miasta, ze względu na jednolity charakter przestrzeni, występują popularne gatunki roślin. Tereny zalewowe położone wzdłuż rzeki Odry i pomiędzy rzeką Odrą i Czarną. Źródło: Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Głogowa, Ekofizjografia Głogowa Tab. 83 Wartość środowiska przyrodniczego i jego ochrona prawna Wartość środowiska Wrażliwość na główne rodzaje przyrodniczego antropopresji Tereny w Gminie Miejskiej Głogów, ze względu na historycznie uwarunkowany przemysłowy charakter obszaru, w większości ma cechy antropogenicznego obszaru miejskiego. Jednakże istnieją tereny cenne pod względem przyrodniczym, które są objęte, bądź kwalifikują się do objęcia siecią NATURA 2000. Przemysłowy charakter Miasta (2 huty) oraz otoczenia (pokłady miedzi w okolicy) środowisko naturalne jest narażone na zanieczyszczenia emitowane do atmosfery, gleby i wody. Głównym emitentem zanieczyszczeń jest Huta Miedzi „Głogów”, wynika to ze stosowania starych technologii produkcji. Stan zanieczyszczeń emitowanych z Huty jest stale monitorowany, a proces produkcji ulega modernizacji. Pozostali emitenci stanowią mniejsze Rodzaje terenów objętych ochroną prawną -Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków NATURA 2000 „Łęgi Odrzańskie” -Projektowany Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Natura 2000 „Łęgi Odrzańskie” (wraz z proponowanym rozszerzeniem) -Użytek ekologiczny „Łęgi Głogowskie” -Grunty leśne -Pomniki przyrody -Złoża kopalin – udokumentowane obszary 80 zagrożeni, gdyż poziom wprowadzanych do atmosfery zanieczyszczeń jest punktowy i wynika głównie ze spalania paliw. -Wody powierzchniowe -Wody podziemne -Źródła i ujęcia wód -Strefa ochronna Huty Miedzi „Głogów” -Parki, skwery, zieleń publiczna -Cmentarze -Kompleksy gleb chronionych Źródło: Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Głogowa Tab. 84 Charakterystyka lasów w mieście Lasy Powierzchnia -nie tworzą zwartego kompleksu -są rozmieszczone w niewielkich skupiskach na obrzeżach miasta. Ok. 30 ha, co stanowi ok. 0,4% powierzchni miasta -zdecydowanie dominują wśród nich lasy liściaste. -wśród lasów najwięcej cech naturalnych mają łęgi z przewagą dębu szypułkowego, a w domieszce wiąz, jesion, lipa, klon, paklon (klon polny) grab, czeremcha, osika i brzoza. -poszycie tych lasów stanowi dereń świdwa, kruszyna, trzmielina i kalina. Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Według danych z 1 stycznia 2010 r. powierzchnia Głogowa stanowiła 7,98% powierzchni powiatu. Użytki rolne zajmują 36,5% powierzchni miasta, z czego najwięcej przypada na grunty orne stanowiące 25,8% powierzchni miasta. Najmniejszą powierzchnię w mieście 0,4% zajmują sady oraz lasy. Tab. 85 Rodzaj i powierzchnia użytków trwałych w mieście Powierzchnia użytków trwałych Głogów - miasto 35,11 km2 - 7,98% powierzchni powiatu Użytki rolne: 36,5% Lasy -Grunty rolne 25,8% - Łąki 6,0% -Pastwiska 4,3% -sady 0,4% 0,4% Źródło: www.wikipedia.pl Tab. 86 Powierzchnia zieleni miejskiej w mieście w 2003 roku [ha] Jednostka terytorialna parki spacerowo - wypoczynkowe zieleńce zieleń uliczna tereny zieleni osiedlowej parki, zieleńce i tereny zieleni osiedlowej lasy gminne 81 Głogów Bełchatów Puławy Mielec Stalowa Wola Tarnobrzeg Konin Jelenia Góra Lubin Legnica Kędzierzyn-Koźle POLSKA - miasto DOLNOŚLĄSKIE Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS 50,4 17,5 46,9 37,2 32,2 46,6 19,8 87,2 49,9 97,5 50,9 29 7,7 12,1 8,8 9 6,2 54,9 19,1 9,3 37 4 16 983,90 1 916,70 7 049,60 786,2 23,2 16 24,6 28,7 43,7 13,5 174 46,3 52,4 31 1 10 090,80 887,6 85,6 53,8 75,3 83,4 101 64 69 95,7 56,3 56 97,1 23 260,30 1 657,00 165 79 134 129 142 117 144 202 116 191 152 0 25 69,8 34,5 112,8 171 67 419,6 10 0 8 47 294 30 852,10 4 360 3 765,10 W Głogowie, wśród zieleni miejskiej największą powierzchnię zajmują parki, zieleńce i tereny zieleni osiedlowej, łącznie obejmują one swym zasięgiem 165 ha. O połowę mniejszą powierzchnię zajmują w Głogowie tereny zieleni osiedlowej, a parki spacerowo-wypoczynkowe obejmują 50 hektarowy teren. Stosunkowo mała powierzchnię zajmują w Głogowie zieleńce oraz zieleń uliczna, lasy gminne nie występują w mieście. W porównaniu z innymi jednostkami podobnymi, w 2003 roku Głogów miał dużą powierzchnię zieleni miejskiej. 82 Tab. 87 Stan parków i ich zagrożenia Nazwa parku Stan parków Park Słowiański Park jest dobrze zagospodarowany i utrzymany, jego dodatkowymi atrakcjami są czynna w okresie letnim fontanna i pomnik poświęcony żołnierzom koalicji antyhitlerowskiej poległym na frontach II wojny światowej. Na terenie parku występuje starodrzew w postaci dębów bezszypułkowych i dębów stożkowych; Park Nad Strumykiem drugi najczęściej odwiedzany park w Głogowie, jego środkiem płynie strumyk Sępolno Park Leśny Jest to największy obszar zieleni miejskiej na terenie Głogowa. Na terenie parku znajdują się pozostałości starodawnych fortyfikacji. Zlokalizowano w nim trasę do nauki jazdy na rowerach. planowana jest trasa spacerowa mająca mieć w przyszłości połączenie z pasażem nadodrzańskim. Pomimo przewagi młodych drzew, występują tutaj również starodrzewy platany, dęby, jesiony, buki czerwone Park Zamkowy Cały park obsadzony jest dwoma rodzajami drzew: topolami i klonami. Topole obsadzone są prawie w całym parku, natomiast klony tylko we wschodniej części dawnego ogrodu. Do parku można wejść 4 wejściami. Przez cały park poprowadzone są dwie alejki, w tym jedna okala centralną rzeźbę; Park Południowy założony jest na terenie byłego cmentarza. Z drzew występują tu dęby, daglezja, klon, lipa, brzoza, buki, głogi. W parku zlokalizowano ścieżkę dydaktyczną, dotyczącą rozpoznawania drzew; Zagrożenia W trakcie likwidacji cmentarza usunięto nagrobki, nie wszędzie zasypano zaś grobowce, które często się zapadają, a powstałe dziury zagrażają bezpieczeństwu przechodniów. Park Nad Fosą występują tu liczne cenne przyrodniczo gatunki drzew, jak grusza dzika, topola włoska, kasztanowiec zwyczajny czy żółtnica pomarańczowa. Ścieżki i alejki są gruntowe lub z tłuczonej cegły. Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 83 4.1.2. Stan środowiska Głównym źródłem antropopresji jest przemysł hutniczy zlokalizowany w Hucie Miedzi Głogów. Jednakże następuje ograniczenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery produkowanych przez Hutę m.in. dzięki inwestycjom proekologicznym takim jak: "Modernizacja Wydziału Ołowiu", "Instalacja odsiarczania elektrociepłowni HM "Głogów", a także poprzez wykorzystywanie do celów grzewczych i technologicznych paliw ekologicznych. Ogólna ocena stanu atmosfery na podstawie badań monitoringowych Na stan powietrza w Głogowie mają wpływ różnorodne źródła zanieczyszczeń pyłowych i gazowych: - punktowe – związane głównie z emisjami przemysłowymi, mają najszerszy zasięg oddziaływania, - obszarowe – pochodzące z ciepłowni lokalnych oraz indywidualnych. Skupiska ciepłowni indywidualnych są źródłem tzw. emisji niskiej. Źródłem zanieczyszczeń obszarowych mogą być również składowiska odpadów (emisja metanu lub pylenie), - liniowe – związane z transportem drogowym i kolejowym. System monitoringu powietrza w województwie dolnośląskim jest oparty na pomiarach stężeń zanieczyszczeń w powietrzu, wykonywanych w automatycznych, mobilnych oraz manualnych stanowiskach pomiarowych. W rejonie Głogowa do oceny stanu czystości powietrza wybrano 21 punktów monitoringowych. Po analizie danych dotyczących jakości powietrza atmosferycznego należy stwierdzić, że: 1. Omawiany obszar charakteryzuje się średnimi stężeniami zanieczyszczeń w powietrzu. Jakość powietrza na terenie powiatu jest stosunkowo dobra w odniesieniu do pozostałych powiatów województwa dolnośląskiego; 2. Główny wpływ na stan zanieczyszczenia powietrza w centrach miejscowości w lecie ma ruch samochodowy, natomiast w zimie procesy spalania paliw w celach grzewczych w indywidualnych kotłowniach oraz ruch samochodowy; Dla mieszkańców powiatu najbardziej uciążliwe i bezpośrednio odczuwalne są niskie źródła emisji oraz zanieczyszczenia komunikacyjne, występujące szczególnie w centrach. Obszary te charakteryzują się gęstą siecią dróg, dużym zagęszczeniem zabudowy, a co za tym idzie utrudnionymi warunkami rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń; Do zakładów, które lokalnie mają znaczący, niekorzystny wpływ na stan czystości powietrza na terenie miasta Głogowa oraz terenów okolicznych zaliczyć należy przede wszystkim Oddział KGHM Polska Miedź S.A. Huta Miedzi „Głogów”. Należy stwierdzić, iż obecnie emisja zanieczyszczeń do powietrza z procesów technologicznych w hucie jest w znaczącym stopniu ograniczana i z roku na ok stanowi coraz mniejsze źródło zanieczyszczeń powietrza. Wpływ huty na stan czystości powietrza podlega ciągłemu, automatycznemu monitoringowi. W najbliższych latach planowane jest dalsze ograniczanie emisji zanieczyszczeń, która byłaby znacząca, szczególnie w przypadku wyboru wariantu podstawowych zmian technologicznych w Hucie Miedzi „Głogów I”. W pozostałych podmiotach gospodarczych, podobnie jak w przypadku Huty Miedzi „Głogów”, ograniczanie emisji zanieczyszczeń do powietrza z procesów technologicznych uzależnione powinno być od uwarunkowań ekonomicznoekologicznych. 84 Hałas W Głogowie głównym źródłem hałasu jest komunikacja samochodowa. Z przeprowadzonych na potrzeby Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego badań wynika, że 3,7% mieszkańców Głogowa narażonych było na hałas powyżej 75 dB, przy wartości dopuszczalnej 60 dB. Na hałas w przedziale 65-75 dB (dokuczliwy) narażonych było w porze nocnej 27,9% a w porze dziennej 35,1% mieszkańców miasta. Na hałas powyżej 70 dB byli narażeni mieszkańcy mieszkający w budynkach położnych najbliżej jezdno przy przy ulicach Legnickiej, Obrońców Pokoju, Rudnowskiej, G. W. Sikorskiego, Przemysłowej i Al. Wolności. Ponadto największy równoważny poziom dźwięku dla całej pory dziennej zanotowano w punkcie na ul. Obrońców Pokoju wynoszący 75,1 dB(A) (dopuszczalna wartość dzienna - 60 dB(A), najmniejszy zaś przy ul. Armii Krajowej – 69,2 dB(A). W przypadku pory nocnej największy równoważny poziom dźwięku odnotowano przy ul. Legnickiej, Obrońców Pokoju i Bramie Brzostowskiej w graniach od 70 do 71,5 dB(A), przy czym dopuszczalny poziom hałasu wynosi w tym przypadku 50 dB (A). Jakość wód powierzchniowych W związku z prowadzoną przez wiele lat działalnością przemysłową związaną z przetwarzaniem rud miedzi zlokalizowaną w Hucie Miedzi Głogów, jakość wód powierzchniowych na obszarze miasta Głogów jest niezadawalająca. Źródła zanieczyszczeń wód powierzchniowych dzieli się na: - punktowe, do których można zaliczyć nieskanalizowane obszary zabudowane, składowiska odpadów, oczyszczalnie ścieków, zbiorniki wód dołowych, magazyny i stacje paliw, ścieki komunalne i przemysłowe liniowe - cieki powierzchniowe, transport drogowy i kolejowy) przestrzenne - zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego, obszary intensywnego stosowania nawozów mineralnych i organicznych oraz środków ochrony roślin, zanieczyszczenia z „dzikich” wysypisk śmieci, obszary eksploatacji górniczej, nadmierny pobór wód. Dla Odry powyżej Głogowa wyznaczono I klasę czystości docelowej, natomiast poniżej Głogowa – II klasę. Krzycki Rów ma wyznaczoną docelową III klasę, po 25 km biegu, a wyżej II klasę. Obie rzeki są ponad normatywnie zanieczyszczone na co wpływ mają zrzuty ścieki komunalnych, przemysłowych i bytowo – gospodarczych, dopływ zanieczyszczonych wód spływu powierzchniowego z pól i terenów zabudowanych, odcieki drenażowe zasilane zanieczyszczonymi wodami podziemnymi oraz zanieczyszczenie koryt odpadami. Stan czystości wody w rzece Odra pod względem czynników fizykochemicznych przedstawia poniższa tabela. 85 Tab. 88 Ocena stanu czystości Odry Punkt pomiarowo - kontrolny Wskaźnik Jednostka Poniżej ujścia Baryczy Punkt pomiarowo - kontrolny Poniżej Dobrzejowic Klasa Klasa Tlen rozpuszczony mg O2/l 10,6 I 11,2 I BZT mg O2/l 4,1 III 4,3 III ChZT MN mg O2/l 5,6 II 5,4 II Przewodność El. uS/cm 1258 III 1423 III Chlorki mg Cl/l 226 III 274 III Siarczany mg SO4/l 122 II 137 II Zawiesina ogólna mg/l 24 II 23 II Azot amonowy mg NH4/L 0,48 I 0,49 I Azot azotynowy mg NO2/L 0,082 II 0,075 II Azot azotanowy mg NO3/l 11,11 II 11,07 II Azot ogólny mg N/l 3,78 II 4,03 II Fosforany mg PO4/l 0,21 II 0,25 II Fosfor ogólny mg P/l 0,21 II 0,21 II Odczyn pH 7,9 I 8,0 I Chlorofil „a” ug/l 13,3 II 19,8 II 239,06 II 869,56 II Ocena ogólna III Ocena ogólna III Miano coli Źródło: Studium uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowana Przestrzennego Miasta Głogowa Stan czystości Odry w porównaniu do roku 2002 uległ poprawie, co przejawia się obniżeniem stężeń wskaźników biogennych i poprawą stanu sanitarnego rzeki. Wynika to głównie z regulacji gospodarki wodno – ściekowej w zlewni i ograniczeniu wprowadzania do dopływów Odry ścieków bytowo – komunalnych oraz zanieczyszczeń pochodzących z działalności rolniczej i przemysłowej. 86 e. POTENCJAŁ KULTUROWY I JEGO ZAGROŻENIA Za zabytki nieruchome uznaje się krajobraz kulturowy, układy urbanistyczne, ruralistyczne i zespoły budowlane, dzieła architektury i budownictwa, dzieła budownictwa obronnego, obiekty techniki, cmentarze, parki, ogrody i inne formy zaprojektowanej zieleni, miejsca upamiętniające wydarzenia historyczne lub działalność wybitnych osobistości bądź instytucji. Za zabytki ruchome uznaje się dzieła sztuk plastycznych, rzemiosła artystycznego i sztuki użytkowej, kolekcje, numizmaty oraz pamiątki historyczne, wytwory techniki, materiały biblioteczne, instrumenty muzyczne, wytwory sztuki ludowej i rękodzieła oraz inne obiekty etnograficzne oraz przedmioty upamiętniające wydarzenia historyczne bądź działalność wybitnych osobistości lub instytucji. Zabytkami archeologicznymi są pozostałości terenowe pradziejowego i historycznego osadnictwa, cmentarzyska, kurhany, relikty działalności gospodarczej, religijnej i artystycznej. Do rejestru zabytków nie wpisuje się zabytków wpisanych do inwentarza muzeum lub wchodzącego w skład narodowego zasobu bibliotecznego. Muzea stanowią najważniejszą formę organizacyjną opieki nad zabytkami ruchomymi. W Głogowie działa samorządowe Muzeum ArcheologicznoHistoryczne z siedzibą w Zamku Książąt Głogowskich. Tab. 89 Wykaz zabytków nieruchomych, ruchomych, archeologicznych Wojewódzki rejestr zabytków, miasto Głogów nieruchomych ruchomych archeologicznych Historyczny zespół urbanistyczny miasta Wystrój architektoniczny i wyposażenie wnętrza kościoła p.w. Św. Wawrzyńca w Głogowie Grodzisko/podgrodzie – wczesne średniowiecze, XI-XIII wiek; cmentarzysko szkieletowe – wczesne Mury miejskie Rzeźby znajdujące się na cmentarzu przy kaplicy p.w. Św. Wawrzyńca w Głogowie średniowiecze XII wiek; kolegiata – wczesne średniowiecze; kaplica Św. Anny – późne średniowiecze Fragment fortyfikacji Wystrój i wyposażenie architektoniczne wnętrza kościoła p.w. Bożego Ciała w Głogowie Osada – okres wpływów rzymskich; osada – wczesne średniowiecze, VIIIIX/X wiek Budynek forteczny – blokhauz 2 portale barokowe (kolegium pojezuickie)w Głogowie Szczelina przeciwlotnicza Wystrój wnętrza kaplicy parafialnej Św. Mikołaja w Głogowie Cmentarzysko – wczesne średniowiecze; Brama Szpitalna Portale dziedzińca zamku osada – wczesne średniowiecze Kościół p.w. św. Mikołaja Rzeźby z kościoła w Krzepowie Cmentarzysko ciałopalne ludności kultury łużyckiej o nieokreślonej bliżej chronologii. Kolegiata p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny Kościół ewangelicki Łodzi Chrystusowej Kościół garnizonowy Bożego Ciała, jezuitów Cmentarzysko ciałopalne ludności kultury łużyckiej z IV okresu epoki brązu 87 Dom parafialny wraz z kaplicą Cmentarzysko ciałopalne ludności kultury Zamek książęcy łużyckiej z V okresu epoki brązu Budynek Sądu Rejonowego Cmentarzysko kultury łużyckiej; cmentarzysko kultury przeworskiej z okresu wpływów rzymskich. Ratusz Teatr Miejski Układ urbanistyczny dawnej wsi Brzostów Cmentarzysko ludności kultury łużyckiej o nieokreślonej bliżej chronologii; ślad osadnictwa – pradzieje; osada średniowiecze Kościół filialny p.w. św. Wawrzyńca Osada ludności kultury łużyckiej o bliżej Cmentarz przykościelny Kościół parafialny p.w. nieokreślonej chronologii. Osada – pradzieje Najświętszego Serca Pana Jezusa Osada – wczesne średniowiecze VIII-IX w. Kaplica p.w. św. Heleny G Osada – wczesne średniowiecze Źródło: Gminny Program Opieki Nad Zabytkami Miasta Głogowa 2007-2011. Prace nad Gminną Ewidencją Zabytków prowadzone są w od 2003 r. w Wydziale Gospodarki Przestrzennej i Architektury (obecnie Wydział Rozwoju Miasta) Urzędu Miejskiego w Głogowie. Ewidencja Gminna obecnie zawiera 285 kart adresowych zabytków nieruchomych z terenu Gminy Miejskiej Głogów. Ewidencja obejmuje nie wpisane do rejestru zabytków dzieła architektury i budownictwa, budownictwa obronnego, obiekty, techniki, cmentarze i miejsca upamiętniające wydarzenia historyczne. Aktualizacja gminnej ewidencji zabytków w części obejmującej zabytki nieruchome prowadzona jest na bieżąco przez Wydział Rozwoju Miasta Dział Planowania i Architektury Urzędu Miejskiego. Tab. 90 Pomniki przyrody Pojedyncze drzewa Grupy drzew dąb szypułkowy - rosnący na skrzyżowaniu ulic Kołłątaja/Staszica grupa głogów dwuszyjkowych odm. Pełnokwiatowarosnących na skwerze przy ulicy Piekarskiej topola biała - rosnąca przy skrzyżowaniu ulic Daszyńskiego/Budowlanych grupa czterech klonów pospolitych odm. Kulistarosnących przy ulicy Kościuszki lipa drobnolistna - rosnąca na terenie cmentarza komunalnego przy ulicy Świerkowej grupa dwóch platanów klonolistnych - rosnących w parku na osiedlu Paulinów dąb szypułkowy – rosnący przy ulicy Świerkowej szpaler siedmiu dębów szypułkowych - rosnących przy ulicy Rzeźniczej dąb szypułkowy forma stożkowata - rosnący przy ulicy Rudnowskiej dąb szypułkowy - rosnący na terenie parku przy ulicy Daszyńskiego dąb szypułkowy - rosnący przy ulicy Budowlanych w pobliżu oczka wodnego 88 dąb szypułkowy - rosnący przy ulicy Budowlanych w parku nad Strumykiem magnolia drzewiasta - rosnąca w parku na osiedlu Paulinów- usunięta; miłorząb dwuklapowy - rosnący w parku na osiedlu Paulinów platan klonolistny - rosnący w parku nad Strumykiem w strefie ciszy platan klonolistny - rosnący w parku na osiedlu Paulinów dąb szypułkowy - rosnący w parku na osiedlu Paulinów tulipanowiec - rosnący w parku „Fosa" buk zwyczajny odm. czerwonolistna - rosnący w parku nad Fosą przy ulicy Bolesława Krzywoustego buk zwyczajny odm. czerwonolistna -rosnący w parku nad Fosą przy ulicy Bolesława Krzywoustego wierzba biała rosnąca przy działce o nr ewidencyjnym 462/6 w obrębie Żarków. Źródło: Gminny Program Opieki Nad Zabytkami Miasta Głogowa 2007-2011. Do potencjału kulturowego należy zaliczyć również pomniki i rzeźby plenerowe: - Wieża Bismarcka Pawilon Goethego Fontanna Reutera Polskich i Niemieckich Ofiar Wojny Koalicji Antyhitlerowskiej Dzieci Głogowskich Jana z Głogowa figura św. Jana Nepomucena Biblioteka Świętego Pielgrzyma pomnik "Ocalić od zapomnienia", upamiętniający ofiary zbrodni katyńskiej i katastrofy polskiego Tu-154 w Smoleńsku Źródło: Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Głogowa, Gminny Program Opieki Nad Zabytkami Miasta Głogowa 2007-2011. Zagrożenia i degradacje krajobrazu Zagrożenie dla środowiska kulturowego miasta stanowią wpływy deformacyjne w wyniku eksploatacji górniczej, zdewastowane przez przemysł górniczy środowisko naturalne, zanieczyszczenie Odry, powodzie. Ponadto niektóre obiekty historyczne są remontowane i rozbudowywane niezgodnie z zasadami konserwatorskimi. Kolejny problem stanowi degradacja zabudowy historycznej przez szopy, składziki i baraki. Inną kwestią jest łączenie nowej zabudowy z istniejącą historyczną tkanką wiejską (niedostosowania nowych obiektów skalą do otoczenia, stosowania nieodpowiednich kątów nachylenia połaci dachowych i materiałów do ich pokrycia, złych proporcji powierzchni muru i otworów). (Źródło: Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowana Przestrzennego Miasta Głogowa). 89 f. POTENCJAŁ INSTYTUCJONALNY 6.1.1. Władze i administracja i ich zasoby W Urzędzie funkcjonuje komórki organizacyjne składające się z 10 Wydziałów, oraz komórki niewyodrębnione którymi jest Pełnomocnik ds. Systemu Zarządzania Jakością, Administrator Bezpieczeństwa Informacji oraz Pełnomocnik ds. Ochrony Informacji Niejawnej. Poza wydziałami i działami samodzielnie funkcjonują: Urząd Stanu Cywilnego, Biuro Audytu (BA), Biuro Kontroli Wewnętrznej (BKW), samodzielne stanowisko Inspektora ds. bhp (BHP), Zespół Radców Prawnych (ZRP), Zespół ds. Projektów Zewnętrznych (ZPZ), Rzecznik Prasowy Prezydenta (RPP). Tab. 91 Struktura organizacyjna Urzędu Miasta W Urzędzie funkcjonują następujące komórki organizacyjne: Wydział Promocji i Współpracy z Zagranicą Wydział Edukacji, Kultury i Kultury Fizycznej -Dział Edukacji; Dział Kultury i Kultury Fizycznej Urząd Stanu Cywilnego Wydział Rozwoju Miasta -Dział Polityki i Promocji Gospodarczej; Referat Przedsiębiorczości; Dział Planowania i Architektury; Dział Geodezji i Gospodarki Gruntami Wydział Inwestycji i Dróg -Dział Przygotowania Inwestycji; Dział Nadzoru Inwestycyjnego; Dział Dróg i Komunikacji Miejskiej; Referat Zamówień Publicznych; Wydział Komunalny -Dział Gospodarki Miejskiej -Dział Pomocy Społecznej i Zdrowia Wydział Środowiska -Dział Estetyzacji Miasta Wydział Organizacyjny -Dział Organizacji i Kadr Wydział Gospodarczy -Biuro Rady; Biuro Obsługi Mieszkańca Wydział Spraw Obronnych AdministracyjnoObywatelskich i Wydział Finansów Publicznych -Dział Ewidencji Ludności i Dowodów Osobistych; Dział Spraw Obronnych Dział Podatków; Dział Księgowości; Referat Windykacji; Dział Budżetowy Komórki nie wyodrębnione, ich zadania przypisane są poszczególnym pracownikom Urzędu Pełnomocnik ds. systemu zarządzania jakością Administrator Informacji Bezpieczeństwa -Główny Specjalista ds. Wdrożenia i Utrzymania Systemu Zarządzania Jakością (GSZJ), -Zespół sterujący (ZS), -Zespół auditorów (ZA). -Administrator Systemów Informatycznych -Administrator Środków Ochrony Fizycznej Pełnomocnik ds. Ochrony Informacji Niejawnej Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Pracą wydziału kieruje jego Naczelnik. W razie nieobecności Naczelnika zastępuje go wyznaczony przez niego pracownik. Pracą komórek wymienionych kieruje kierownik/koordynator. Stanowiskami Urzędniczymi w Urzędzie są również Audytor Wewnętrzny oraz Rzecznik Prasowy Prezydenta 90 Ta. 92 Stanowiska kierownicze w Urzędzie Stanowiskami kierowniczymi w Urzędzie są: Naczelnicy Wydziałów Kierownik USC Zastępcy Kierownika USC Kierownicy Działów Kierownicy Referatów, Biur, Kierownik Zespołu , Koordynator Zespołu Radców Prawnych Audytor Wewnętrzny Rzecznik Prasowy Prezydenta Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Urząd stara się, aby jak największa liczba nowo zatrudnianych pracowników posiadała odpowiednio wysokie kwalifikacje, oraz by pracownicy zatrudnieni mogli dalej się rozwijać i zwiększać swoje kompetencje. W Urzędzie Miasta Głogów pracuje 191 osób, wśród których 61,26% posiada wyższe wykształcenie. Dodatkowo 2 spośród 3 osób przebywających na bezpłatnym urlopie ma wyższe wykształcenie, przez co łączna liczba osób zatrudnionych w Urzędzie Miasta Głogów z wyższym wykształceniem wynosi 61,34% (tab. 91). Tab. 93 Potencjał kadrowy administracji w 2010 r. Liczba pracowników Urzędu Liczba pracowników posiadających Miasta Głogów wyższe wykształcenie 191 117 Dodatkowo: 3 osoby przebywają na bezpłatnym urlopie, dwie z nich mają wyższe wykształcenie Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Osoby związane z Urzędem miasta są zobowiązane do podnoszenia swoich kompetencji poprzez wszelakie kursy i szkolenia poprawiające kwalifikacje urzędników. Pracownicy Urzędu Miasta uczestniczą w obowiązkowych szkoleniach dotyczących m.in. zakresu KPA, instrukcji kancelaryjnej oraz etyki. Dodatkowo wielu z nich indywidualnie podejmuje studia zarówno licencjackie, magisterskie jak i podyplomowe (tab.92). Tab. 94 Programy kształcenia: pracowników Urzędu Miasta, polityków samorządowych Programy kształcenia Opis Pracowników Urzędu Miasta realizowane są w ramach wcześniej uzgodnionych i zatwierdzonych planów szkoleń, organizowane są również szkolenia obligatoryjne dla wszystkich pracowników np. z zakresu KPA, instrukcji kancelaryjnej, etyki. Dokształcanie: pracownicy Urzędu podwyższają swoje kwalifikacje ogólne lub zawodowe podejmując studia (licencjacie, magisterskie) lub podyplomowe. Podwyższanie kwalifikacji i dokształcanie jest opisane w procedurach systemu zarządzania jakością. 91 Polityków samorządowych (gł. radnych) Szkolenia dla radnych odbywają się raz w roku Innych aktywistów Liderów lokalnych Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Urząd posiada certyfikaty: ISO 9001 oraz Przejrzysta Polska. Budynki urzędu i władz miasta Powierzchnia użytkowa budynku urzędu wynosi 4 853,13 m2. Urząd miasta Głogowa jest zagospodarowany zgodnie z potrzebami zarówno pracowników jak i mieszkańców. Odpowiednie wyposażenie oraz modernizacja budynku umożliwia sprawne funkcjonowanie oraz dostosowanie otoczenia do potrzeb osób niepełnosprawnych oraz matek z dziećmi. Urząd oferuje pobieranie i składnie wniosków drogą elektroniczną oraz przeglądanie Dzienników Ustaw, Monitorów i innych aktów prawnych, a montaż anten i urządzeń umożliwił mieszkańcom miasta korzystanie z bezprzewodowego Internetu (tab. 93). Tab. 95 Ocena stopnia zgodności budynku urzędu do potrzeb i dostosowana do osób niepełnosprawnych i matek z małymi dziećmi. Ocena: Stopnia zgodności potrzebami z powierzchnia jest wykorzystywana zgodnie z potrzebami poszczególnych wydziałów ( poza jednym wyjątkiem brak jest pomieszczeń, aby przenieść Urząd Stanu Cywilnego do budynku Ratusza) Funkcjonalności w Biurze Obsługi Mieszkańca wnioski, podania będą przyjmowane drogą elektroniczną. Zainstalowany został infokiosk, który stwarza możliwość przeglądania Dzienników Ustaw, Monitorów oraz innych aktów prawnych. Daje też możliwość pobrania i elektronicznego przesłania wniosków itp. Wyposażenia Wszystkie pomieszczenia wyposażone są w odpowiedni sprzęt biurowy i komputerowy zapewniający odpowiednie warunki pracy. Urząd posiada także odpowiednio wyposażoną salę obsługi klientów ( Biuro Obsługi Mieszkańców) co zapewnia prawidłową obsługę klienta zewnętrznego Dostosowania do potrzeb osób niepełnosprawnych i matek z małymi dziećmi Budynek ratusza jest odpowiednio dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych, osób starszych i matek z małymi dziećmi. Przed budynkiem zamontowany został podjazd jak również na poziomie pierwszego piętra dodatkowo zamontowana jest winda, która umożliwia zjazd na poziom Sali rajców i Sali ślubów. Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Urząd Miejski czerpie informacje na temat oceny sprawności i kompetencji obsługi interesantów głównie z wyników ankiet, które są przeprowadzane wśród mieszkańców. Również podziękowania i oczekiwania interesantów kierowane bezpośrednio do pracowników, gońców lub naczelnika mogą stanowić źródło informacji na temat funkcjonowania Urzędu. Ponadto sam Urząd wykonuje liczne analizy pod kątem ilości załatwionych spraw i przyjmowanych wniosków, co pozwala na stworzenie statystyk i wprowadzenie ewentualnych zmian w zakresie funkcjonowania Urzędu w celu poprawy wyników statystycznych. Każda uwaga, spostrzeżenie , jest analizowana i o ile to możliwe Urząd stara się uwzględniać to w pracy. 92 Tab. 96 Ocena sprawności i kompetencji obsługi interesantów Sposoby oceny sprawności i kompetencji obsługi Częstotliwość samooceny i wpływania skarg interesantów: -Wyniki ankiet przeprowadzonych wśród mieszkańców -Podziękowania i oczekiwania są kierowane bezpośrednio do pracowników, gońców lub naczelnika -W biurze są wykonywane analizy pod kątem ilości załatwionych spraw i przyjmowanych wniosków -Raz w miesiącu przeprowadzana jest ocena pracy i skuteczności pracy gońców zatrudnionych do dostarczania przesyłek urzędowych na terenie miasta. Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Tab. 97 Zakres spraw urzędowych możliwych do załatwienia przez Internet (na dzień 21.04.2011 r.) Sprawy urzędowe możliwe do załatwienia przez Internet 1. Wpis do ewidencji działalności gospodarczej. 2. Zmiana wpisu w ewidencji działalności gospodarczej. 3. Zawieszenie działalności gospodarczej. 4. Wznowienie działalności gospodarczej. 5. Zawiadomienie o zaprzestaniu wykonywania działalności gospodarczej. 6. Udostępnienie rejestru wyborców 7. Skargi, wnioski, zapytania do urzędu, Urząd Miejski w Głogowie. Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Z każdym rokiem liczba spraw urzędowych możliwych do załatwienie przez Internet się zwiększa. W dniu 21.04.2011 w Głogowie możliwe było uzyskanie wpisu oraz zmiany wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, zawieszenia i wznowienia działalności gospodarczej, zawiadomienia o zaprzestaniu wykonywania działalności gospodarczej, udostępnienia rejestru wyborców oraz skarg, wniosków, zapytań do urzędu, Urzędu Miejskiego w Głogowie (tab. 95). Strona internetowa miasta W 2009 roku strona internetowa www.glogow.pl została zmodernizowana i zyskała nową wartość dla użytkowników. Nowa szata graficzna i inne zmiany które zostały wprowadzone znacznie ułatwiły osobom zainteresowanym odnalezienie potrzebnych informacji. Internauci mogą czerpać informacje na temat aktualnych wiadomości, ale i również turystyki, gospodarki, Urzędu Miejskiego w Głogowie. Bardzo interesujący wydaje się być System Informacji o Terenie, który wypełniony jest dokumentami, mapami i zdjęciami dotyczącymi Głogowa. Duże zainteresowanie wśród internautów wywołuje również obraz z kamer internetowych na okolice Ratusza. W 2010 r. została założona podstrona internetowa 1000 letni Głogów. Można na niej znaleźć informacje dotyczące najdawniejszych dziejów naszego miasta. Bardzo ważnym elementem strony jest wprowadzenie spacerów po mieście, 4 trasy turystyczne pozwalają turystom zwiedzać Głogów wirtualnie, oraz obejrzeć w postaci panoram ważne dla miasta obiekty. Pomimo wielu działań mających na celu usprawnienie funkcjonowania Urzędu oraz poprawy jego estetyki pozostały obszary które wciąż wymagają ulepszenia. Najważniejszymi potrzebami Urzędu, wymienionymi przez Wydział Administracyjno-Gospodarczy jest m.in.: remont pomieszczeń magazynowych i dachu, wymiana okien i elewacji budynku, montaż klimatyzacji oraz adaptacja pomieszczeń na strychu, zamontowanie dodatkowych kiosków informatycznych i wygospodarowanie pomieszczenia do swobodnego spożywania posiłków przez pracowników. 93 Tab. 98 Dostrzegane potrzeby zmian, planowane zamierzenia. Potrzeby zmian i planowane zamierzenia: montaż klimatyzacji we wszystkich pomieszczeniach biurowych, remont pomieszczeń magazynowych i korytarzy znajdujących się w piwnicy ratusza adaptacja pomieszczeń strychu na pomieszczenia archiwum zakładowego oraz zakup dodatkowych regałów, zamontowanie w holu budynku oraz na zewnątrz ratusza dodatkowych bezprzewodowych kiosków informatycznych, które stworzą możliwość skorzystanie z ogółu informacji dotyczących załatwienia spraw w urzędzie oraz pozwolą na korzystanie z wniosków umieszczonych na stronach urzędu. Ponadto będą zawierały szereg informacji o terenie i o najważniejszych instytucjach w mieście, gruntowny remont dachu budynku, wymiana całej stolarki okiennej oraz wymiana elewacji budynku Wygospodarowanie pomieszczenia do swobodnego spożywania posiłków podczas przerwy śniadaniowej poprawa komunikacji wewnętrznej tj. lepszy przepływ informacji, głównie między BOM, Kancelarią Ogólną, a poszczególnymi wydziałami urzędu, co pozytywnie wpłynie na udzielanie właściwych i kompetentnych informacji mieszkańcom. Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 6.1.2. Inne podmioty instytucjonalne działające w gminie Na terenie miasta działają również samorządowe zakłady budżetowe oraz związki zawodowe, które mogą mieć wpływ na rozwój miasta. Samorządowe zakłady budżetowe: - Głogowskie Obiekty Usługowe, -Zakład Gospodarki Mieszkaniowej Związki zawodowe: - Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Pracowników Cukrowni "Głogów" S.A. w Głogowie - Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Pracowników Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej w Głogowie - Międzyzakładowy Związek Zawodowy Pracowników Ochrony Zdrowia przy ZOZ w Głogowie - Związek Zawodowy Pracowników "Społem" PSS w Głogowie - Niezależny Związek Zawodowy Pracowników Domu Pomocy Społecznej w Głogowie - Związek Zawodowy Pracowników Powiatowego Urzędu Pracy w Głogowie - Związek Zawodowy Pracowników "Remy" - Związek Zawodowy Kierowców Komunikacji Miejskiej Sp. z o.o. w Głogowie - Związek Zawodowy Pracowników Inżynieryjno Technicznych i Administracji "Kadra" 94 - Związek Zawodowy "Polska Miedź” - Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Pracowników Fabryki Maszyn Budowlanych "Famaba" w Głogowie Spółka Akcyjna - Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Pracowników "Intertrans" PKS SA Organizacje wspierające rozwój przedsiębiorczości - Cech Rzemiosł Różnych - Głogowskie Zrzeszenie Handlowców i Producentów - Federacja Pracodawców Polski Zachodniej/Związek Pracodawców Ziemi Głogowskiej - Zrzeszenie Prywatnych Kupców i Handlowców Placu targowego „Zielony Rynek” w Głogowie 6.1.3. Inne działania prorozwojowe i ich skuteczność 95 Tab. 99 Lokalne koncepcje rozwoju, programy i plany działania Tytuł i zakres Inicjator i autor(zy) Rok powstania Status Dokumenty programowe szczebla lokalnego: 1. Strategia Rozwoju Głogowa 2. Wieloletni Program Inwestycyjny Gminy Miejskiej Głogów na lata 20102015 Przygotowywana aktualizacja Uchwała Rady Miasta 2010 3. Strategię Integracji Społecznej na lata 2006 – 2020 International Institute of Poverty, prof. dr hab. Danuta Zalewska 2006 4. Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Uchwała Rady Miasta 1997 - 2011 5. Wieloletni Program Gospodarowania Mieszkaniowym Zasobem Gminy Miejskiej Głogów na lata 2009 - 2013 Uchwała Rady Miasta 6. Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2010 rok Uchwała Rady Miasta 2009 2009 Program realizowany Strategia realizowana Plan realizowany Program Realizowany Program zrealizowany Inne koncepcje i plany rozwoju: Plan Rozwoju Lokalnego Gminy miejskiej Głogów na lata 2004-2006 2004 Lokalny Program Rewitalizacji miasta Głogowa na lata 2007-2013 Zespół autorski: pod kierownictwem Witolda Skorulskiego, w składzie: Damian Kyć, Anna Mikłaszewska 2009 Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego dla miasta Głogowa Agencja Rozwoju Regionalnego „Arleg” S.A. w Legnicy 2004 Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego Głogowa Główny projektant: mgr inż. Tomasz Rodkiewicz, zespół projektowy: mgr inż. arch. Wojciech Marszałek, mgr inż. Elżbieta Strzelczyk, mgr Mirosław Pacek, mgr Dariusz Zięba, mgr Ewa Markowicz – Judycka Program dla Odry – 2006 – aktualizacja Janusz Zaleski, Jan Winter Strategia rozwoju województwa Dolnośląskiego Uwarunkowania rozwoju Dolnego Śląska w perspektywie roku 2020 Plan zrealizowany Program realizowany Program realizowany Program realizowany 2010 2009 Przygotowywana aktualizacja Uchwała Sejmiku Województwa Dolnośląskiego 2005 Program realizowany Red. Naukowy Teresa Kupczyk 2010 Program realizowany Źródło: Opracowanie własne 96 6.1.4. Wspieranie inwestorów i promocja miasta Wspieranie inwestorów Oceniając atrakcyjność inwestycyjną Głogowa należy wziąć pod uwagę zlokalizowane na obszarze województwa dolnośląskiego trzy Specjalne Strefy Ekonomiczne: Wałbrzyska Specjalna Strefa Ekonomiczna „INVEST – PARK”, Kamiennogórska SSE Małej Przedsiębiorczości oraz Legnicka Specjalna Strefa Ekonomiczna (LSSE). Wszystkie te tereny inwestycyjne wyposażone są w niezbędna infrastrukturę techniczną i dysponują wolnymi przestrzeniami przeznaczonymi do realizacji przedsięwzięć przemysłowo – usługowych. Największe znaczenie dla Głogowa ma Legnicka Specjalna Strefa Ekonomiczna (LSSE) położona w centralnej części województwa dolnośląskiego. Jedna z podstref LSSE znajduje się w Zachodniej Dzielnicy Przemysłowej Głogowa. Podstrefa jest w pełni uzbrojona w infrastrukturę techniczną , a łączna powierzchnia terenów inwestycyjnych wynosi 14,5154 ha. Głogów w porównaniu z innymi gminami województwa i kraju wyróżnia się pod względem oferty inwestycyjnej. Głogów oferuje zarówno zachęty inwestycyjne dla tzw. start up’ów – w postaci akademickiego inkubatora przedsiębiorczości (Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej), jak również dla większych inwestycji. Ponadto przedsiębiorcy, którzy realizują swoje inwestycje na terenie podstrefy LSSE w Głogowie mogą skorzystać ze zwolnień w podatku dochodowym od osób prawnych w wysokości: - do 40% poniesionych wydatków inwestycyjnych (lub 2-letnich kosztów pracy) – dla dużych przedsiębiorstw; - do 50% poniesionych wydatków inwestycyjnych (lub 2-letnich kosztów pracy) – dla średnich przedsiębiorstw; do 60% poniesionych wydatków inwestycyjnych (lub 2-letnich kosztów pracy) – dla małych przedsiębiorstw. Zachętą dla nowych inwestorów do realizowania swoich przedsięwzięć na terenie Głogowa są ulgi inwestycyjne w formie zwolnienia z podatku od nieruchomości. Przedsiębiorcy mają możliwość uzyskania zwolnienia z podatku od nieruchomości na okres do 60 miesięcy. Głogów uzyskuje przewagę nad innymi jednostkami dzięki połączeniu kilku czynników jakimi jest korzystne położenie geograficzne, dostępność terenów inwestycyjnych, wykorzystanie narzędzi do wspierania inwestycji m.in. ulg inwestycyjnych. Ponadto potencjalni inwestorzy przy zakładaniu swojej działalności mogę skorzystać z pomocy Legnickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej SA (w przypadku inwestycji położonej w obrębie Zachodniej Dzielnicy Przemysłowej) lub Wydziału Rozwoju Miasta Urzędu Miejskiego w Głogowie (dla inwestycji zlokalizowanych poza LSSE). Dodatkowym udogodnieniem jest fakt, że spółka, która zarządza podstrefą głogowską LSSE w ustaleniu z Gminą wydaje decyzje administracyjne w pierwszej instancji w sprawach z zakresu prawa budowlanego. Ponadto sprawna realizacja prac budowlanych na terenie podstrefy możliwa jest dzięki koordynacji procesu wydawania dokumentów administracyjnych związanych z oddziaływaniem inwestycji na środowisko naturalne przez spółkę zarządzającą podstrefą. - W mieście Głogowie do obsługi inwestorów został wyznaczony Wydział Rozwoju Miasta Dział Polityki i Promocji Gospodarczej. Podmioty chcące założyć swoją działalność na terenie miasta może ww. Wydziale uzyskać informacje na temat dostępnym terenów inwestycyjnych zlokalizowanych na 97 obszarze Legnickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej oraz innych obszarach znajdujących się w granicach administracyjnych Głogowa. Natomiast wszelkie działania, które wiążą się z obsługą inwestora koordynowane są w Dziale Polityki i Promocji Urzędu Miejskiego. Współpraca z instytucjami około biznesowymi. W powiecie głogowski na 100 podmiotów gospodarczych przypada 18 instytucji otoczenia biznesu. Pod względem ogólnej liczby instytucji otoczenia biznesu powiat znajduje się w środku stawki wśród powiatów regionu. Do instytucji otoczenia biznesu można zaliczyć: ośrodki szkoleniowo – doradcze, centra transferu technologii, instytucje parabankowe i fundusze pożyczkowe, inkubatory innowacyjności, centra i parki technologiczne. Wiele z tych instytucji przyczynia się do stymulowania rozwoju innowacyjności i przedsiębiorczości w regionie, dlatego podmioty te określane są również ośrodkami innowacji i przedsiębiorczości. Do końca 2008 r. na terenie województwa dolnośląskiego zlokalizowanych było 46 ośrodków innowacji i przedsiębiorczości. W tym czasie w powiecie głogowskim działał tylko jeden tego typu ośrodek. Większość tego typu instytucji znajduje się zachodniej i południowej części województwa, szczególnie we Wrocławiu. Stanowi to znaczne utrudnienie w dostępie do tego typu usług dla lokalnych przedsiębiorców. Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Promocja miasta Polityka w zakresie promocji jest zespołem działań mających za zadanie prezentację jej walorów, kształtowanie korzystnego wizerunku oraz budowę wysokiej pozycji w regionie w celu zainteresowania potencjalnych partnerów gospodarczych i indywidualnych. Wydział Promocji i Współpracy z Zagranicą Urzędu Miejskiego w Głogowie zajmuje się wielokierunkową promocją Głogowa i głogowskiego samorządu, w następujących obszarach: 1. Wspieranie projektów sprzyjających wizerunkowi miasta. 2. Organizacja wydarzeń kulturalnych, sportowych i społecznych. 3. Przygotowanie produktów służących marketingowi i promocji gminy oraz promocji celów głogowskiego samorządu: - Poligrafia - Media elektroniczne - Gadżety 4. Promocja turystyczna. Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Do najważniejszych działań promocyjnych należą : 1. Sporządzenie Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, 2. Opracowanie programu promocji miasta Głogowa, 3. Wykreowanie symbolu (logo) miasta, 4. Sporządzenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego obejmujących tereny zainwestowane, 98 5. Opracowanie zasad polityki gospodarki gruntami i obrotu nieruchomościami, w tym tworzenia zasobów GMG, 6. Przygotowanie szerokiego wachlarza ofert inwestycyjnych, 7. Opracowanie programu rozwoju turystyki i rekreacji, 8. Utworzenie centralnego ośrodka kompleksowej obsługi i informacji turystycznej miasta i powiatu, 9. Przygotowanie stałej ekspozycji walorów turystycznych Głogowa, 10. Postawienie kolumny informacyjnej z ekranem dotykowym, 11. Usytuowanie tablic informacji historycznej przy ważniejszych obiektach zabytkowych oraz ustawienie plansz planu miasta przy głównych parkingach, 12. Współdziałanie w zakresie ochrony środowiska i turystyki z gminami sąsiednimi, 13. Promocja lokalnych firm i ich osiągnięć (festyny, targi, giełdy, wydawnictwa, wystawy itp.), 14. Wprowadzenie preferencji dla inwestujących, 15. Rozwój współpracy z gminami partnerskimi w kraju i zagranicą, 16. Intensyfikacja kontaktów z byłymi mieszkańcami miasta Głogowa, 17. Utworzenie biura informacji i promocji Głogowa, 18. Współpraca w zakresie promocji z instytucjami regionalnymi, wojewódzkimi i krajowymi, 19. Prezentacja Głogowa podczas targów, wystaw i imprez kulturalnych, 20. Współpraca z samorządem powiatowym, wojewódzkim zaangażowanymi w dystrybucję środków Unii Europejskiej. i innymi instytucjami Źródło: Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Promocja terenów inwestycyjnych 1. Promocja za pośrednictwem Internetu; 2. Promocja targowo-wystawienniczą (udział w targach: Targi Inwestycji i Nieruchomości MIPIM w Cannes, Targi Expo Real w Monachium, Środkowoeuropejskie Targi Nieruchomości i Inwestycji CEPIF) ; 3. Promocja poprzez podmioty specjalizujące się we współpracy z inwestorami polskimi i zagranicznymi; 4. Promocja poprzez wzmacnianie mechanizmów współpracy pomiędzy sferą nauki i biznesu. Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 99 6.1.5. Wsparcie samorządu dla inicjatyw głogowskich szkół. Głogowskie gimnazja, szkoły podstawowe oraz szkoły średnie współpracują z licznymi partnerami w Europie. Ze strony miasta szkoły otrzymują wsparcie przy realizacji projektów międzynarodowych w postaci pomocy materialnej, poprzez ewentualne wsparcie organizacyjne oraz dofinansowanie. Szkoła, która w wyznaczonym terminie (podczas przygotowywania projektu budżetu na kolejny rok) dostarczyła pisemną informację o planowanej współpracy zagranicznej otrzymuje do dyspozycji na dany rok określoną kwotę. W roku 2010: - 4000 zł brutto w skali roku na wszystkie projekty realizowane z miastami partnerskimi, - 2000 zł brutto na wszystkie projekty realizowane z pozostałymi miastami. Dofinansowanie współpracy odbywa się poprzez zakup towarów i usług, za które w całości lub części zapłaci bezpośrednio Gmina Miejska Głogów. Dofinansowanie wykraczające poza w/w kwoty może zostać przyznane na pisemny wniosek wyłącznie w przypadku posiadania przez Wydział wolnych środków w budżecie. Dzięki takim wymianom zagranicznym i kontaktom szkół wielu młodych głogowian ma szansę wyjechać za granicę, poznać nową kulturę, zyskać przyjaciół oraz rozwinąć zdolności lingwistyczne i wykorzystać je w kontaktach interpersonalnych (Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta). 6.1.6. Współpraca regionalna i międzynarodowa Dzięki aktywnej współpracy głogowskiego samorządu, szkół, stowarzyszeń oraz wielu głogowian z podobnymi podmiotami w miastach partnerskich, Głogów został wyróżniony przez Radę Europy: • • • Dyplomem Rady Europy (1998), Honorową Flagą Rady Europy (2000), Honorową Plakietą Rady Europy (2003) Tab. 100 Współpraca zagraniczna Zagraniczne miasto partnerskie Rok rozpoczęcia współpracy Eisenhüttenstadt – Niemcy 1972 Middelburg – Holandia 1990 Laholm – Szwecja 1991 Langenhagen – Niemcy 1993 Okręg Amber Valley – Wielka Brytania 1999 Kamieniec Podolski – Ukraina 2004 Riesa – Niemcy 2006 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Jednym z najważniejszych celów dotyczących współpracy miast partnerskich w Europie jest promocja wartości. wiodącą ideą jest przy tym dialog kultur i wzmacnianie poczucia europejskiej tożsamości, a nie opłacalność ekonomiczna. Współpraca odbywa się poprzez wspieranie wymiany młodzieży oraz realizację własnych projektów współpracy transgranicznej lub pomoc w realizacji projektów ukierunkowanych na współpracę z zagranicą głogowskich instytucji i stowarzyszeń 100 Pierwszym miastem z którym w 1972 roku Głogów rozpoczął współpracę było Eisenhüttenstadt w Niemczech, 18lat później do współpracy z Głogowem dołączył Middelburg znajdujący się w Holandii, do 2006 roku Głogów współpracował już z 7. miastami partnerskimi, w tym z miastami niemieckimi, holenderskimi, szweckimi, miastami Wielkiej Brytanii i ukraińskimi. Współpraca z Eisenhüttenstadt – Niemcy. W ramach współpracy międzynarodowej, młodzież z Eisenhuettenstadt, zorganizowała Dzień Niemiecki, prezentując zwyczaje i kulturę niemiecką w ramach Festiwalu Siedmiu Kultur. Od 1995 r. miasto Głogów, dzięki partnerstwu z Eisenhüttenstadt, uczestniczy w corocznych seminariach samorządowych, których głównym organizatorem jest Saarlouis – miasto partnerskie Eisenhüttenstadt. Ponadto z okazji Tygodnia Seniora głogowscy seniorzy złożyli jednodniową wizytę w Eisenhuettenstadt. Jesienią natomiast, seniorzy z Eisenhuettestadt odwiedzili Głogów. Współpraca z Middelburgiem obecnie wygasła. Współpraca z Laholm i Amber Valley w 2010 roku wiązała się ściśle z organizacją tradycyjnej imprezy Mini Olympic Games, która była przeznaczonej dla młodzieży w wieku gimnazjalnym. Projekt jest ukierunkowany na integrację młodzieży oraz praktyczne wykorzystanie języka angielskiego. Jednym z ważnych elementów Mini Olympic Games są zawody sportowe rozgrywane w różnych atrakcyjnych miejscach.. Młodzież integrowała się poprzez wspólne działania sportowe, turystyczne i kulturalne. Współpraca z Langenhagen. W 2010 roku gościli w Głogowie chórzyści z Langenhagen w ramach Silesia Cantat. Współpraca z Kamieńcem Podolskim w ciągu ostatnich 2 lat wyraża się poprzez obecność przedstawicieli obu samorządów na ważnych uroczystościach miejskich oraz regionalnych. W latach 2009 i 2010 dobrą okazją do wymiany praktycznych doświadczeń w tym obszarze była impreza, w której uczestniczyła m.in. reprezentacja z Głogowa: „Otwarcie Sezonu Turystycznego w Kamieńcu Podolskim”, gdzie poprzez seminaria branżowe, prezentacje tematyczne i pokazy partnerzy z Ukrainy prezentowali sposób obsługi ruchu turystycznego, inwestycje infrastrukturalne, sprzyjające rozwojowi turystyki, a także współpracę administracji lokalnej z miejscowymi podmiotami gospodarczymi, ukierunkowaną na wzrost atrakcyjności turystycznej Kamieńca Podolskiego. Współpraca z Reisą. W konferencji „Pamiętając, razem patrzeć w przyszłość” uczestniczyli przedstawiciele Eisentuettenstadt oraz Riesy. Konferencja była okazją do pokazania stosunków jakie obecnie panują między Polakami a Niemcami zwłaszcza w kontekście II Wojny Światowej. Podczas wspomnianej konferencji odbyła się również wystawa prac artysty Wolfganga Bochni. W 2011 roku ważnym elementem współpracy z Riesą było uroczyste otwarcie wystawy pt: „Ucieczka i wypędzenie”, która zorganizowana została w muzeum miejskim w Riesie. Wystawa związana była z projektem badawczym: „Spotkanie , doświadczenie, zrozumienie.” Projekt realizowany był przez muzeum w Riesie oraz Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Głogowie. W ramach projektu młodzież z Głogowa i Reisy zajmowała się tematem ucieczki i wypędzenia oraz przymusowych wysiedleń w kontekście II Wojny Światowej. Młodzież spotykała się ze świadkami tamtych dni, poznała ich osobiste losy i dokumentowała ich wspomnienia. W kwietniu wystawa gościła w Głogowie. Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 101 g. POTENCJAŁ GOSPODARCZY I STRUKTURA GOSPODARKI 7.1.1. Struktura podmiotowa i potencjał gospodarki W skali całego regionu dolnośląskiego dominującymi branżami przemysłu są: produkcja artykułów spożywczych i napojów, produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych, produkcja maszyn i urządzeń, górnictwo i kopalnictwo, zaopatrzenie w energię elektryczną, gaz i wodę, produkcja wyrobów z pozostałych surowców niemetalicznych (w tym przemysł szklarski i ceramiczny), produkcja tkanin. Podstawą rozwoju przemysłu i budownictwa w województwie dolnośląskim jest różnorodna baza surowców mineralnych Tab. 101 Struktura podmiotów gospodarczych zarejestrowanych na terenie Głogowa (na dzień 31.12.2008 r.) Podmioty gospodarcze Ilość Ogółem 6965 Sektor prywatny 6742 Sektor publiczny 223 Podmioty gospodarcze wg sekcji PKD 2004 Sekcja A – Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 57 Sekcja B – Rybactwo Sekcja C – Górnictwo 6 Sekcja D - Przetwórstwo przemysłowe 478 Sekcja E - Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię 3 elektryczną, gaz i wodę Sekcja F – Budownictwo 837 Sekcja G - Handel hurtowy i detaliczny; naprawa 2203 pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego Sekcja H - Hotele i restauracje 215 Sekcja I - Transport, gospodarka magazynowa i 563 łączność Sekcja J - Pośrednictwo finansowe 305 Sekcja K - Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi 1221 związane z prowadzeniem działalności gospodarczej Sekcja L - Administracja publiczna i obrona narodowa; 21 obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne Sekcja M – Edukacja 204 Sekcja N - Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 326 Sekcja O - Działalność usługowa, komunalna, 526 społeczna i indywidualna, pozostała Sekcja P - Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników Sekcja Q - Organizacje i zespoły eksterytorialne Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS 102 Tab. 102 Podmioty gospodarki narodowej z podziałem na branże (wg REGON) 31.12.2003 Podmiot gospodarki narodowej Liczba Sektor prywatny 6 945 Jednostki budżetowe 127 Przedsiębiorstwa państwowe 2 Spółki prawa handlowego 323 Spółki z zagranicznego udziałem kapitału 72 Osoby fizyczne 5 747 Przemysł 538 Budownictwo 692 Naprawy 2 560 Transport, gospodarstwo, łączność 654 Obsługa nieruchomości 1 148 Ochrona zdrowia 298 Ogółem 7 101 Źródło: Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego dla Miasta Głogowa 103 Tab. 103 Podmioty gospodarki narodowej w sektorze publicznym wg rodzajów działalności Sektor publiczny (ogółem) Jednostka spółki handlowe z udziałem kapitału zagranicznego spółki handlowe przedsiębiorstwa państwowe Sektor publiczny (na 10 000 osób w wieku produkcyjnym) przedsiębiorstwa państwowe spółki handlowe spółki handlowe z udziałem kapitału zagranicznego 1995 2000 2005 2009 2005 2009 2005 2009 1995 2000 2005 2009 2005 2009 2005 2009 4 357 2 268 1 029 289 5 029 4 710 151 113 1,77 0,90 0,39 0,11 1,93 1,81 0,06 0,04 381 143 40 14 419 399 15 9 1,96 0,73 0,20 0,07 2,08 2,00 0,07 0,05 5 1 1 0 13 12 0 0 1,28 0,22 0,21 0,00 2,71 2,55 0,00 0,00 Puławy 11 7 3 0 9 11 0 0 2,90 1,98 0,88 0,00 2,64 3,43 0,00 0,00 Mielec 4 1 0 0 25 14 0 0 0,97 0,24 0,00 0,00 5,80 3,29 0,00 0,00 Stalowa Wola 7 2 0 0 38 18 0 0 1,47 0,42 0,00 0,00 7,95 3,95 0,00 0,00 Tarnobrzeg 6 6 2 1 19 15 2 1 1,74 1,71 0,56 0,29 5,33 4,34 0,56 0,29 Konin 12 6 4 0 29 24 1 0 2,11 1,03 0,70 0,00 5,06 4,35 0,17 0,00 Jelenia Góra 19 4 0 0 19 18 1 1 3,05 0,65 0,00 0,00 3,15 3,12 0,17 0,17 Głogów 5 3 0 0 10 6 1 1 0,96 0,58 0,00 0,00 1,94 1,23 0,19 0,21 Lubin 7 4 2 1 17 13 2 1 1,16 0,69 0,35 0,19 3,01 2,47 0,35 0,19 17 11 4 2 15 12 0 0 2,35 1,49 0,54 0,27 2,01 1,65 0,00 0,00 6 3 1 1 18 15 0 0 1,24 0,64 0,22 0,23 3,94 3,40 0,00 0,00 Polska woj. dolnośląskie Bełchatów Legnica Kędzierzyn-Koźle Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne autora 104 2009 r. w porównaniu do 1995 r. w Głogowie tak jak w innych jednostkach w całym kraju nastąpił znaczny spadek liczby przedsiębiorstw należących do sektora publicznego. Od 2005 r. na terenie Głogowa nie ma zlokalizowanych żadnych przedsiębiorstw państwowych. W przeliczeniu na 10 000 mieszkańców w wieku produkcyjnym w Głogowie znajduje się najmniejsza liczba spółek handlowych w porównaniu do średniej krajowej i wojewódzkiej jak i jednostek porównywanych. W 2009 r. w stosunku do 2005 r. spadła liczba spółek handlowych, przy czym wskaźnik liczby spółek handlowych z kapitałem zagranicznym przypadających na 10 000 mieszkańców w wieku produkcyjnym się zwiększył (tab. 101). Liczba osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w Głogowie wyniosła w 2009 r. 5 280 osób. Wielkość ta zmniejszyła się w porównaniu do 2005 r. o 4,86%. W przypadku spółdzielni ich liczba również uległa zmniejszeniu. Natomiast liczba spółek handlowych wzrosła o 5,83%, w tym o ok. 11% zwiększyła się liczba spółek handlowych z udziałem kapitału zagranicznego. Po przeliczeniu liczby osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą na 10 000 mieszkańców można zauważyć, że Głogów, że zarówno w 2005 jak i 2009 Głogów znajdował się powyżej średniej dla kraju. Jednakże biorąc pod uwagę średnią dla województwa w latach 2005 i 2009 oraz średnią dla jednostek porównywanych (2005 r. - 1156,57 i 2009 r. - 1124,75) wyniki Głogowa są znacznie niższe. Liczba spółdzielni na 10 000 mieszkańców w 2009 r. w jednostkach porównywanych wahała się od 44,06 w Bełchatowie do 175,14 w Jeleniej Górze. Wartość dla Głogowa wyniosła 78,28 i plasowała się poniżej średniej (88,91). Jednocześnie warto zauważyć, że 22% wszystkich spółek handlowych stanowiły w Głogowie spółki z udziałem kapitału zagranicznego przy średniej dla jednostek porównywanych – 20,8% (tab. 102). 105 Tab. 104 Podmioty gospodarki narodowej w sektorze prywatnym wg rodzajów działalności Sektor prywatny (ogółem) Jednostka osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą 2005 2009 spółki handlowe 2005 2009 Sektor prywatny (na 10 000 mieszkańców w wieku produkcyjnym) spółki handlowe z udziałem kapitału zagran. 2005 2009 Spółdzielnie 2005 2009 osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą 2005 2009 spółki handlowe 2005 2009 spółki handlowe z udziałem kapitału zagran. 2005 2009 spółdzielnie 2005 2009 2 776 459 2 815 617 225 559 279 002 54 185 65 718 18 303 17 193 1064,61 1079,90 86,49 107,01 20,78 25,21 7,02 6,59 222 458 224 925 18 547 22 789 5 360 6 337 1 476 1 378 1105,15 1128,00 92,14 114,29 26,63 31,78 7,33 6,91 Bełchatów 5 382 3 932 178 207 18 28 16 14 1121,09 836,97 37,08 44,06 3,75 5,96 3,33 2,98 Puławy 4 172 3 954 184 200 17 23 43 40 1224,86 1233,54 54,02 62,39 4,99 7,18 12,62 12,48 Mielec 4 374 4 342 287 370 59 63 21 20 1015,16 1019,34 66,61 86,86 13,69 14,79 4,87 4,70 Stalowa Wola 4 900 4 678 301 358 44 49 23 24 1024,91 1026,12 62,96 78,53 9,20 10,75 4,81 5,26 Tarnobrzeg 4 130 3 820 221 257 42 49 17 17 1158,36 1104,59 61,98 74,31 11,78 14,17 4,77 4,92 Konin 6 520 6 272 510 628 99 111 33 31 1137,49 1137,74 88,98 113,92 17,27 20,14 5,76 5,62 Jelenia Góra 9 323 8 456 907 1 011 294 311 42 40 1545,23 1464,90 150,33 175,14 48,73 53,88 6,96 6,93 Głogów 5 550 5 280 360 381 74 82 13 11 1076,88 1084,86 69,85 78,28 14,36 16,85 2,52 2,26 Lubin 6 134 5 764 333 383 60 67 24 22 1085,99 1095,34 58,96 72,78 10,62 12,73 4,25 4,18 Legnica 9 527 9 472 629 737 152 168 44 39 1274,75 1300,71 84,16 101,21 20,34 23,07 5,89 5,36 Kędzierzyn-Koźle 4 834 4 716 345 400 75 90 19 18 1057,51 1068,10 75,47 90,59 16,41 20,38 4,16 4,08 POLSKA DOLNOŚLĄSKIE Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne autora 106 Tab. 105 Podmioty gospodarki narodowej wg klas wielkości Liczba podmiotów gospodarki narodowej Ogółem Jednostka 0–9 POLSKA 10 - 49 na 10 000 mieszkańców w wieku produkcyjnym 50 – 249 1000 i więcej 250 - 999 0-9 10 - 49 50 - 249 250 - 999 1000 i więcej 3 548 354 159 705 29 730 4 057 827 1360,9 61,3 11,4 1,6 0,3 303 372 10 906 2 141 330 62 1521,4 54,7 10,7 1,7 0,3 Bełchatów 4 893 198 57 4 1 1041,5 42,1 12,1 0,9 0,2 Puławy 4 810 186 52 5 2 1500,6 58,0 16,2 1,6 0,6 Mielec 5 386 239 73 8 2 1264,4 56,1 17,1 1,9 0,5 Stalowa Wola 5 891 237 69 14 2 1292,2 52,0 15,1 3,1 0,4 Tarnobrzeg 4 729 179 46 4 1 1367,4 51,8 13,3 1,2 0,3 Konin 7 583 341 97 8 3 1375,6 61,9 17,6 1,5 0,5 11 813 325 70 11 1 2046,5 56,3 12,1 1,9 0,2 Głogów 6 600 226 55 4 0 1356,1 46,4 11,3 0,8 0,0 Lubin 7 036 226 54 12 4 1337,1 42,9 10,3 2,3 0,8 12 633 373 91 10 4 1734,8 51,2 12,5 1,4 0,5 6 478 227 76 5 1 1467,2 51,4 17,2 1,1 0,2 DOLNOŚLĄSKIE Jelenia Góra Legnica Kędzierzyn-Koźle Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne autora 107 Na terenie Głogowa tak jak w innych podobnych jednostkach najwięcej jest zlokalizowanych mikroprzedsiębiorstw zatrudniających mniej niż 10 pracowników. Na 10 000 mieszkańców Głogowa w wieku produkcyjnym przypada 1356,1 tego rodzaju przedsiębiorstw, co plasuje miasto nieznacznie poniżej średniej dla całego kraju. W przypadku średniej dla województwa różnica ta jest już znacznie większa – 165,3. Średnia dla jednostek porównywanych wyniosła 1434,84. Warto zaznaczyć, że na terenie Głogowa nie zlokalizowano przedsiębiorstw zatrudniających 1000 bądź więcej pracowników. W jednostkach porównywanych znajduje się minimum jedno takie przedsiębiorstwo. Jedynie w przypadku liczby przedsiębiorstw zatrudniających od 50 do 249 osób na 10000 mieszkańców Głogów znajduje się powyżej średniej dla województwa (tab. 103). Do największych inwestorów wg kraju pochodzenia na terenie województwa dolnośląskiego należą: - kapitał brytyjski - Cadbury Schweppes, Cussons Group Ltd, Tesco, Shell, BP; - kapitał amerykański - Whirlpool - Polar S.A., PepsiCo, Cargill, Mc Donald’s, Gerber Comp., General Electric International; - kapitał niemiecki - Deutsche Bank, Siemens, Bosch, Volkswagen, Makro, Selgros, OBI, Real; - kapitał szwedzko - szwajcarski i szwedzki Volvo, Electrolux, IKEA, DeLaval; - kapitał francuski - Castorama, Carrefour, Geant, E'Leclerc, Lucas Bank; - kapitał holenderski - 3M; - kapitał japoński - Toyota; - kapitał koreański - LG Electronics. Tab. 106 Podmioty zarejestrowane i wyrejestrowane z rejestru REGON Podmioty Wyrejestrowane Podmioty gospodarki z rejestru REGON gospodarki narodowej % ogółu Rok podmioty narodowej zarejestrowane zarejestrowanych gospodarki ogółem w rejestrze narodowej REGON % ogółu wyrejestrowanych 2008 6 965 Brak danych - Brak danych - 2009 6 885 629 9,14% 642 9,32% 2010 7 044 657 9,33% 450 6,39% Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne W latach 2008-2010 liczba podmiotów gospodarki narodowej zwiększyła się o 1,13%. W 2009 roku zarejestrowało się 629 nowych podmiotów gospodarki narodowej, co stanowiło 9,14% ogółu zarejestrowanych. W 2010 roku zarejestrowało się 657 podmiotów gospodarki narodowej, co stanowiło 9,33% podmiotów gospodarki narodowej w tym roku. W 2009 roku z rejestru REGON wyrejestrowały się 642 podmioty, co stanowiło 9,32% wszystkich podmiotów zarejestrowanych w tym roku. W 2010 roku zmniejszyła się liczba podmiotów wyrejestrowanych, w stosunku do roku poprzedniego, tylko 6,39% z podmiotów gospodarki narodowej zostało wyrejestrowanych. 108 7.1.2. Informacje o wybranych sekcjach i segmentach gospodarki 7.1.2.1. Działalność produkcyjna Głogów zalicza się do miast o wyraźnie rozwiniętej funkcji przemysłowej. Głównym sektorem gospodarki jest hutnictwo miedzi, potencjał ekonomiczny skupiony jest przede wszystkim w jednym przedsiębiorstwie – Hucie Miedzi „Głogów”, które angażuje około 20% osób czynnych zawodowo (2797 zatrudnionych, stan na 16.03.2005 r.) Hutnictwo miedzi wyznacza profil wymiany gospodarczej z otoczeniem, a słabość gospodarki Głogowa stanowi brak innych znaczących, poza hutnictwem, silnych sektorów gospodarczych. Jego rozwój zdeterminował gospodarczy charakter miasta z niewielkiego ośrodka administracji powiatowej Głogów urósł do rangi poważnego ośrodka przemysłowego. W procesie produkcji oprócz miedzi uzyskuje się produkty towarzyszące: kwas siarkowy, siarczan miedzi i niklu, ołów surowy. Na uruchomionym w 1993 roku wydziale metali szlachetnych odzyskuje się srebro i złoto, z powstających w procesie elektrorafinacji miedzi szlamów anodowych. Pozostałe zakłady produkcyjne zlokalizowane są głównie w zachodniej części Głogowa (jednostka Przemysłowy Zachód), oraz w mniejszym stopniu i ze stałą tendencją spadkową, we wschodniej części (jednostka Widziszów). Przemysł na obszarze miasta reprezentowany jest poza branżą hutniczą przez: budownictwo, produkcję artykułów spożywczych, produkcję tkanin, działalność wydawniczą i poligraficzną, produkcję metalowych wyrobów gotowych, produkcję maszyn i urządzeń, produkcję maszyn i aparatury elektrycznej, produkcję mebli. Inne niegdyś duże zakłady produkcyjne straciły na znaczeniu. Na terenie jednostki Przemysłowy Zachód „Zachodnia Dzielnica Przemysłowa” istnieje 46 firm, w tym 12 jednostek prowadzących działalność produkcyjną w takich dziedzinach jak: dziewiarstwo, produkcja materiałów budowlanych, produkcja wyrobów kamieniarskich, drewna, zakładów kamieniarskich oraz fabryki styropianu. Źródło: Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Głogowa 7.1.2.2. Turystyka i gastronomia Atrakcje turystyczne Głogów posiada bogata ofertę atrakcji turystycznych zarówno jeśli chodzi walory przyrodnicze jak i inne obiekty turystyczne. Jednym z najważniejszych zabytków znajdujących się w Głogowie jest Kolegiata na Ostrowie Tumskim, Zamek Książąt Głogowskich, teatr Andreasa Gryphiusa, (ul. Starowałowa), brama szpitalna zlokalizowana niedaleko kościoła pw. Bożego Ciała,), gmach sądu. Niezwykłą atrakcją są również pozostałości twierdzy, którą Głogów był od momentu powstania. Do zachowanych elementów fortyfikacji można zaliczyć: mury obronne, fosę miejska (bastion „Sebastian” i „Leopold”), a także liczne forty: fort Gwiaździsty, wieża Artyleryjska, fort „LUNETTE AM SCHLOSS SEE”, fort „OBER REDUTE”, zespół „BLOCKHAUSE SCHANZE”. Ważnym obiektem turystycznym jest również rewitalizowany zespół Starego Miasta oraz zrekonstruowany Ratusz Miejski. Jednymi z ważniejszych budynków są również kościoły zlokalizowane na obszarze miasta: kościół p.w. św. Wawrzyńca kościół w Brzostowie, kościół p.w. św. Klemensa, kościół pw. Bożego Ciała, a także klasztor Redemptorystów. Do atrakcji turystycznych należy również zaliczyć Muzeum Archeologiczno – Historyczne mieszczące się w Zamku Książąt Głogowskich. 109 Oprócz zabytków o atrakcyjności turystycznej Głogowa świadczą jego walory przyrodnicze. Najbardziej interesującym i cennym pod tym względem obszarem jest dolina Odry ze względu na występowanie tam 126 gatunków ptaków. Ponadto rzeka Odra stanowi idealne miejsce do uprawiania sportów wodnych i turystki. W lecie organizowane są również wycieczki statkiem po rzece. Oprócz tego w Głogowie znajduje się kilka parków, do których można zaliczyć: Park Słowiański, Park Leśny, Park Południowy, Park Paulinów oraz nowopowstały park na osiedlu Kopernik. Parki te znajdują się głównie w centralnej części miasta. Natomiast w części wschodniej zauważalny jest brak wystarczającej liczby terenów zielonych. Baza noclegowa W Głogowie istnieją 2 obiekty hotelowe zapewniające 320 miejsc noclegowych, oraz inne obiekty zakwaterowania które zapewniają 33 miejsca noclegowe. W mieście brakuje kempingów, pól biwakowych oraz zespołów domków turystycznych. Tab. 107 Baza noclegowa w 2009 r. Liczba obiektów Liczba miejsc noclegowych w tym całorocznych i sezonowych Obiekty hotelowe 2 320 Inne obiekty zakwaterowania zbiorowego razem 1 33 Kempingi i pola biwakowe 0 0 Zespoły domków turystycznych 0 0 Rodzaje i kategorie Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS Szlaki turystyczne Na terenie Głogowa istnieją 2 piesze szlaki turystyczne oraz 2 rowerowe, których łączna długość wynosi 78 km, 68% wszystkich szlaków stanowią szlaki rowerowe. Tab. 108 Szlaki turystyczne na terenie miasta Szlaki Na terenie miasta turystyczne piesze „Po Grzbiecie Dalkowskim" – trasa piesza o długości 14 km. Trasa wycieczki wiedzie przez najciekawszy krajobrazowo fragment Wzgórz Dalkowskich do zamku w Czernej nad Punkty końcowe wycieczkę kończy zwiedzanie renesansowego zamku i kilkusetletniej alei dębów; Odrą. "Śladami Edwarda Stachury" – trasa piesza o długości 11 km Piesza wycieczka prowadzi przez miejscowości i lasy, które uwiecznione zostały w powieści Edwarda Stachury “Siekierezada, czyli zima leśnych ludzi” (sfilmowanej przez rowerowe Edwarda Leszczyńskiego); "Szlakiem Odry" – trasa rowerowa o długości 27 km. Trasa wycieczki stanowi fragment lewobrzeżnej części (z Wrocławia do Głogowa) Szlaku Odry, jednego z najdłuższych szlaków rowerowych w Polsce; 110 "Szlakiem romańskich i gotyckich kościołów"- trasa rowerowa o długości 26 km. Trasa w kształcie pętli, umożliwia zwiedzenie siedmiu spośród kilkunastu średniowiecznych kościołów na ziemi głogowskiej. Przebiega w większości pofałdowanymi terenami Wzgórz Dalkowskich, co stanowi jej dodatkowy atut. Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Ruch turystyczny Tab. 109 Ruch turystyczny w mieście w 2009 r. Liczba turystów W tym turyści zagraniczni Turyści korzystający z bazy noclegowej Liczba udzielonych noclegów 18 505 2 913 6 370 41 587 463 0 0 1 864 Kempingi i pola biwakowe 0 0 0 0 Zespoły domków turystycznych 0 0 0 0 463 0 0 1 864 Obiekty hotelowe Inne obiekty zakwaterowania zbiorowego razem Pozostałe obiekty zbiorowego zakwaterowania Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS Wydarzenia wpływające na wzrost ruchu turystycznego w mieście Wydział Promocji i Współpracy z Zagranicą jest również współorganizatorem imprez turystycznych takich jak tygodniowe obchody Głogowskich Dni Turystyki w Mieście, na które składają się liczne wydarzenia: gry terenowe, bieg na orientację, zwiedzanie miasta i jego zabytków, zajęcia plastyczne, spotkania z podróżnikami. W 2010 roku miała miejsce VI edycja Dni Turystyki, które wpisały się już na stałe w kalendarz głogowskich imprez i mają coraz liczniejsze grono sympatyków. Ponadto miasto włącza się w organizację pobytu dla uczestników „Flisu Odrzańskiego”, a także wspólnie z PTTK organizuje dwie imprezy turystyczne: „Pierwszy Krok Turystyczny”, który ma na celu zachęcić młodych ludzi do turystyki pieszej oraz „ Jesienny Rajd Głogowski po Wzgórzach Dalkowskich”. Miasto podejmuje również istotne działania dla rozwoju turystki. Najważniejszymi prorozwojowymi działaniami w zakresie turystyki jest stworzenie sprawnego systemu informacji turystycznej, wspieranie i organizowanie imprez turystycznych oraz podejmowanie działań marketingowych poprzez tworzenie stowarzyszeń na rzecz promocji turystyki, partnerstwa z innymi miastami bądź oraz współpracy z zagranicą. 1. Stworzenie i utrzymanie systemu informacji turystycznej: - 2. Tablice z planem miasta. Plansze informacyjne o zabytkach Materiały poligraficzne zawierające informacje turystyczne Informacja turystyczna w Internecie Sieć punktów informacji turystycznej (IT) Wspieranie innych inicjatyw pro-turystycznych: 111 tygodniowe obchody Głogowskich Dni Turystyki w Mieście imprezy turystyczne: „Pierwszy Krok Turystyczny”, oraz „ Jesienny Rajd Głogowski po Wzgórzach Dalkowskich”. 3. Podejmowanie innych działań marketingowych: - Gmina Miejska Głogów należy do Stowarzyszenia Dolnośląska Organizacja Turystyczna. Uczestnictwo w pracach Federacji Miast Napoleońskich Głogów jest też członkiem Porozumienia Miast Fortecznych Dolnego Śląska Współpraca przy tworzeniu szlaku w ramach Partnerstwa Doliny Środkowej Odry Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta - - h. POTENCJAŁ MATERIALNO-FINANSOWY MIASTA 8.1.1. Majątek komunalny 8.1.1.1. Nieruchomości budynkowe i inne komunalne obiekty Rozmiary zasobów mieszkaniowych, ich stan i struktura kształtują się pod wpływem przyrostu nowych mieszkań, prac adaptacyjnych, remontowych i modernizacyjnych, a także ubytków substancji mieszkaniowej. Przyrost powierzchni mieszkaniowej w okresie 1995 - 2007 był dość znaczny i wyniósł ponad 19%. W okresie tym oddano do użytku ponad 2500 mieszkań. Wielkość zasobów, wskaźniki charakteryzujące zaspokojenie Tab. 110 Mieszkania komunalne liczba, powierzchnia i stan techniczny Mieszkania komunalne Liczba 2 443 Powierzchnia 112 714 m3 w 2009 r. Stan techniczny Stan zabudowy mieszkaniowej, jej wyposażenie w instalacje techniczno-sanitarne oraz rozwój budownictwa mieszkaniowego wyznaczają bezpośrednio poziom warunków zamieszkiwania ludności, pośrednio stwarzają zaś istotne możliwości dla lokalnego rozwoju gospodarczego. Źródło: Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Głogowa Liczba użytkowanych lokali komunalnych wyniosła 178, a ich powierzchnia całkowita - 22600,03 m2. Dochody z tytułu najmu lokali użytkowych ze zbiorczego zestawienia przychodów i kosztów lokali użytkowych za miesiąc kwiecień 2011 roku wynoszą 121 856,50 złotych netto (Źródło: Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Głogowa). 8.1.1. Grunty komunalne Powierzchnia gruntów komunalnych – ogółem, 2005 rok Tab. 111 Powierzchnia gruntów komunalnych w 2005 r. Rodzaje Grunty komunalne Powierzchnia 882 ha - 24,9% grunty wchodzące w skład gminnego zasobu nieruchomości 527 ha grunty gmin i związków międzygminnych przekazane w wieczyste użytkowanie 263 ha 112 pozostałe grunty gmin i zw. międzygm. z wyłączeniem gruntów przekazanych w użytkowanie wieczyste 47 ha Źródło: Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Głogowa Na dzień 31 grudnia 2010 roku powierzchnia gruntów Gminy Miejskiej Głogów wynosiła - - - w granicach administracyjnych miasta Głogowa 893 ha 73 ar 64 m2, których wartość ustalono na kwotę 173 770 574,91 zł, a wartość budynków, budowli i urządzeń na kwotę 250 083 378,42 zł. poza granicami administracyjnymi miasta Głogowa 25 ha 89 ar 56 m2, których wartość ustalono na kwotę 218 254,52 zł, a wartość budynków, budowli i urządzeń na kwotę 22 639,60 zł. grunty stanowiące własność Skarbu Państwa i oddane Gminie Miejskiej Głogów w użytkowanie wieczyste 52 ha 85 ar 19 m2, których wartość ustalono na kwotę 2 103 329,49 zł, a wartość budynków, budowli i urządzeń na kwotę 5 405 905,88. Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 8.1.2. Transport 8.1.2.1. Układ drogowo-uliczny Miasto Głogów jest istotnym węzłem komunikacyjnym na terenie Dolnego Śląska. W okolicy Głogowa znajduje się ważny węzeł kolejowy. Przez miasto przebiegają istotne drogi wojewódzkie oraz drogi krajowe stanowiące połączenie z granicami państwa. Tab. 112 Stan dróg na terenie miasta Długość Drogi Km W tym o nawierzchni twardej km % w tym w stanie technicznym dobrym przeciętnym złym 3,39 2,05 - Krajowe 5,44 5,44 100 wojewódzkie 8,67 8,67 100 1,24 6,20 1,23 Powiatowe 22,3 22,3 100 17,69 4,61 - Gminne 79,86 72,85 91,23 40,03 24,63 15,2 Razem Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Przez Głogów przebiega łącznie prawie 80 km dróg gminnych, wśród których 91% jest utwardzona, w tym 50% jest w dobrym stanie technicznym. Drogi powiatowe stanowią 23,7 % wszystkich głogowskich dróg, wszystkie są utwardzone, a 80 z nich jest w dobrym stanie. Drogi wojewódzkie są w całości utwardzone, ale jedynie 14% jest w dobrym stanie. Zdecydowana większość, bo aż 71,5% jest w stanie przeciętnym. Przez Głogów przebiega 5,44 km dróg krajowych, spośród których wszystkie były utwardzone, 62,3% z nich było w dobrym stanie. Drogi krajowe: Nr 12 – Łęknica (przejście graniczne do Niemiec) – Żary – Żagań – Szprotawa – Głogów – Wschowa - Leszno – Gostyń – Jarocin – Kalisz – Sieradz - Piotrków Trybunalski – Opoczno – Radom – Puławy – Lublin – Piaski – Chełm – Berdyszcze (przejście graniczne na Ukrainę; - Nr 3 – w odległości ok. 15 km od Głogowa przebiega międzynarodowa droga E-65 (Nr 3), z którą miasto ma bezpośrednie połączenie. Drogi wojewódzkie: - 113 - Nr 292 - Połączenie z drogą krajową Nr 3 – Bytom Odrzański –Głogów – Rudna – Lubin; - Nr 319 – Głogów – Sława; - Nr 329 – Głogów – Jerzmanowa - Nowe Osiedle. Ocena funkcjonalności i przepustowości układu drogowo – ulicznego Układ komunikacyjny miasta Głogów oparty jest na symetrycznym rozłożeniu głównych dróg komunikacji. Jedyny most na Odrze łączący obie części miasta obciążony jest w niewielkim stopniu ruchem lokalnym; główne obciążenie stanowi ruch tranzytowy prowadzony trasami drogi krajowej nr 12 oraz drogi wojewódzkiej nr 319 oraz 329. Główną trasą komunikacyjną w mieście jest trasa prowadząca przez most i jego przedłużenie na południe: Bramę Brzostowską, ul. Obrońców Pokoju i ul. Legnicka oraz na północ: Kamienna Droga do rozdzielenia dróg: nr 319( Sława) w kierunku północnym i nr 12 w kierunku północno-wschodnim (Leszno). Trasa ta pokrywająca się w pierwszej części z drogą nr 12, w dalszej (ul. Obrońców Pokoju i ul. Legnicka) z drogą 329 rozdziela miasto na dwie części: wschodnią (Stare Miasto, osiedla - Hutnik, Słoneczne, Piastów, Nosocice) i zachodnią (Śródmieście, osiedla - Chrobry, Kościuszki, Kopernik, Brzostów, Przemysłowe). Funkcja i parametry trasy odpowiadają ulicy głównej G1/2 -G1/4 Obsługuje środkową część miasta, prowadzi znaczy ruch tranzytowy (Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta). Utrzymanie i remonty dróg i obiektów mostowych Nakłady na utrzymanie, w tym remonty dróg miejskich i obiektów mostowych, w zakresie środków remontowych określane są corocznie na podstawie bieżących niezbędnych potrzeb. W skład ponoszonych wydatków finansowych na drogi gminne i powiatowe w granicach administracyjnych miasta wychodzą przede wszystkim środki finansowe przeznaczone na remonty nawierzchni dróg oraz chodników, jak i środki finansowe pośredni poprawiające bezpieczeństwo uczestników ruchu w tym remonty cząstkowe, odnowa oznakowania poziomego i wymiana oznakowania pionowego niespełniającego wymogów określonych przepisami prawa. Wartość corocznie przeznaczonych środków finansowych na remonty kompleksowe nawierzchni uwarunkowana jest w dużej mierze od możliwości finansowych gminy Miejskiej Głogów. I tak w roku 2011 w budżecie gminy zabezpieczono środki finansowe na utrzymanie dróg gminnych i powiatowych w następującej wysokości: Tab. 113 Wydatki na utrzymanie i remonty dróg lokalnych Drogi gminne Drogi powiatowe remonty cząstkowe dróg i chodników: 531 444,00 zł remonty cząstkowe dróg i chodników: 214 000,00 zł remonty chodników i jezdni: 1 755 000,00 zł oznakowanie pionowe i poziome dróg: 50 000,00 zł oznakowanie pionowe i poziome dróg: 180 000,00 zł utrzymanie sygnalizacji świetlnej: 60 000,00 zł oznakowanie aktywne: 80 000,00 zł przejścia dla pieszych: 54 500,00 zł przeglądy obiektów mostowych i przepustów: 27 500,00 zł 114 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Analizując niezbędne potrzeby w zakresie bieżącego utrzymania, niezbędne zdaje się zwiększenie nakładów finansowych na oznakowanie pionowe i poziome dróg. Pozwoliłoby to na realizację bezpiecznego oznakowania przejść dla pieszych oraz miejsc niebezpiecznych w formie oznakowania aktywnego, zakup i montaż zabezpieczeń łańcuchowych czy też progów zwalniających. Niezbędne również byłoby zabezpieczenie środków finansowych w wysokości 500 tys. zł. z przeznaczeniem na modernizację sygnalizacji świetlnej w ciągu ulicy Sikorskiego, polegającej na wymianie sterowników oraz wprowadzeniu akomodacji na skrzyżowaniach ulicy Sikorskiego/Wojska Polskiego oraz Sikorskiego/Jedności Robotniczej oraz spięciu całości „zielona falą”. 8.1.2.2. Kolej Głogów posiada bezpośrednie połączenia kolejowe o zasięgu regionalnym i krajowym z takimi miastami jak: Kostrzyn, Rzepin, Krotoszyn, Zielona Góra, Leszno, Wrocław, Kraków, Katowice, Przemyśl, a w okresach letnich, w związku z potrzebami ruchu turystycznego- także z wybrzeżem (Szczecin, Świnoujście, Międzyzdroje, Kołobrzeg). Najważniejszą linią przebiegającą przez Głogów jest linia międzynarodowa C-E 59, relacji Szczecin– Głogów–Wrocław–południe Europy. Jej najważniejszy, 2-torowy, zelektryfikowany odcinek SzczecinWrocław (linia kolejowa nr 273) posiada długość 356 km (do Głogowa kolej doprowadzono w październiku 1846). Drugą linią jest linia kolejowa nr 14, prowadząca z Żar przez Wschowę do Leszna. Linia ta na odcinku Głogów–Żagań jest aktualnie wyłączona z ruchu pasażerskiego. W granicach administracyjnych miasta znajdują się cztery czynne stacje kolejowe: - stacja Wróblin Głogowski - stacja Głogów Huta, - stacja Głogów (stacja kolejowa) – główny dworzec kolejowy miasta i regionu, - stacja Krzepów - stacja Odrzycko – nieczynna stacja kolejowa na terenie Ostrowa Tumskiego. W wyniku dynamicznego rozwoju transportu samochodowego, pogarszającej się infrastruktury kolejowej a także zmniejszania zatrudnienia w przemyśle nastąpił w ostatnich latach znaczny spadek przewozów osobowych i towarowych z wykorzystaniem sieci PKP. W rezultacie takich tendencji i wzrostu kosztów eksploatacji podjęto szereg drastycznych decyzji likwidujących nierentowne linie i urządzenia infrastruktury (Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta). 8.1.2.3. Transport wodny Położenie miasta wzdłuż rzeki Odry oraz znajdujący się w mieście port rzeczny dają podstawy do wykorzystania rzeki zarówno w celach transportowych, jak i rekreacyjno – turystycznych. Na dzień dzisiejszy Odra oraz istniejący port rzeczny nie są wykorzystywane na większą skalę ani dla żeglugi towarowej, ani osobowej (turystycznej). Obserwuje się jedynie niewielki ruch na krótkich odcinkach. Wpływ na taki stan ma niewątpliwie niska głębokość tranzytowa i krótki okres nawigacji charakteryzujący się na całej długości tzw. „odcinka legnickiego” (107 km). Władze Głogowa podjęły w roku 2008 decyzję o przystąpieniu do projektowania zagospodarowania zatoki nadodrzańskiej. Przewiduje się w tym miejscu tereny zarówno służące mieszkańcom miasta do rekreacji, ale również powstanie infrastruktury służącej do uprawiania aktywnej turystyki wodnej (przystań dla 115 mniejszych jednostek pływających i kajaków, miejsce do cumowania dla statków wycieczkowych, itp.) (Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta). 8.1.2.4. Miejski transport publiczny Głównym podmiotem realizującym autobusowe połączenia międzymiastowe jest głogowska firma Intertrans PKS S.A. Firma ta obsługuje około 90 linii regularnych oraz kilkanaście linii specjalnych. Miasto posiada połączenia m.in. z Częstochową, Gorzowem Wielkopolskim, Kaliszem, Karpaczem, Poznaniem, Warszawą i Wałbrzychem. Miejską komunikacją publiczną na terenie miasta zajmuje się spółka miejska Komunikacja Miejska Sp. z o.o. Pojazdy firmy obsługują 8 linii komunikacyjnych miejskich. Ponadto w Głogowie działa wiele korporacji taksówkarskich. Tab. 114 Liczba biletów sprzedanych w poszczególnych liniach autobusowych Bilet jednorazowy Bilet jednorazowy Bilet u kierowcy Linia (normalny) (ulgowy) (normalny) Bilet u kierowcy (ulgowy) 0 1 628 1 320 462 264 50 9 146 11 928 2 852 2 548 51 92 12 346 510 53 3 668 7 386 2 030 2 548 54 16 916 24 522 3 980 5 508 57 11 914 15 804 4 070 3 422 59 374 506 154 66 61 16 240 22 386 7 178 7 334 Razem 59 978 83 864 21 072 22 200 Źródło: Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego dla Miasta Głogowa Tab. 115 Stan taboru Komunikacji Miejskiej sp. z o.o na 31 grudnia 2009 r. Lp. Rok produkcji Ilość autobusów Wiek autobusów 1 1987 2 22 2 1989 3 20 3 1990 2 19 4 1993 1 16 5 1995 2 14 6 1996 6 13 7 1999 4 10 8 2000 3 9 9 2002 2 7 10 2005 2 4 11 2006 5 3 116 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta W grudniu 2009 roku Głogów posiadał 32 autobusy, spośród których połowa miała 10lat lub mniej. Optymalnie należałoby rozważyć w przyszłości zwiększenie liczby pojazdów ponad tą ilość, co pozwoliłoby na ewentualne zlikwidowanie nocnej zmiany na stacji obsługi. Poza działaniami polegającymi na wycofaniu najstarszych autobusów i zastępowaniu ich młodszymi, w latach 2007 – 2010 przeprowadzono remonty kapitalne 4 autobusów. W 2008 r. wyremontowano jeden pojazd typu Jelcz M121M za 69 800 zł. W 2009 r. wyremontowano dwa autobusy typu Jelcz M081 MB za kwotę 60 tys. zł, w 2010 r. wyremontowano jeden autobus za 33 200 zł. Długotrwała eksploatacja autobusów w trudnych warunkach miejskich, przy nienajlepszym stanie dróg, ograniczonym zakresie napraw głównych w poprzednim okresie, skutkowało nadmiernym zużyciem pojazdów, pogarszając ich stan techniczny, wygląd zewnętrzny i częste awarie. Utrzymanie w sprawności technicznej tak wyeksploatowanego taboru powodowało stały wzrost kosztów oraz zaburzenia w wykonywaniu zadań przewozowych z uwagi na niestabilność stanu sprawności technicznej (Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta). Tab. 116 Źródła finansowania transporty miejskiego w Głogowie (w tys. zł) Źródło finansowania 2005 2006 2007 2008 2009 Środki wydatkowane przez Komunikację Miejską w Głogowie 7 850 8 008 8 168 8 331 8 498 Środki na inwestycje z budżetu Miasta Głogów 10 372 5 188 3 700 9 939 9 344 Inne środki, w pozyskane z UE 5 901 6 096 24 123 19 292 tym Razem - - 11 868 18 270 17 842 Źródło: Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego dla Miasta Głogowa Tab. 117 Plan finansowy Komunikacji Miejskiej w Głogowie w latach 2005 – 2009 w tys. zł 2005 2006 2007 2008 2009 Przychody KM w Głogowie, w tym: 7 813 7 969 8 129 8 291 8 457 - Przychody własne, 4 449 4 538 4 628 4 721 4 815 - Dopłata do ulgowych. 3 364 3 431 3 500 3 570 3 641 7 850 8 008 8 168 8 331 8 498 przejazdów Koszty, w tym: - Działalność operacyjna, 7 705 7 859 8 017 8 177 8 340 - Pozostałe. 145 148 151 154 157 Źródło: Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego dla Miasta Głogowa 117 Podstawowym źródłem przychodów przedsiębiorstwa jest sprzedaż biletów przejazdu komunikacji miejskiej oraz dopłata do przejazdów ulgowych i bezpłatnych ze strony Gminy Miejskiej Głogów. 1.Cena biletu za jednorazowy przejazd środkami komunikacji miejskiej wynosi: a) normalny 3,00zł b) ulgowy 1,50zł c) bilet za przewóz wózka dziecięcego, bagażu i zwierząt w granicach administracyjnych gminy miejskiej 3,00zł 2.Bilety imienne, okresowe na jedną linię z ograniczeniem ilości przejazdów do 50: a) Bilet 30-dniowy normalny 66,00 zł b) Bilet 30-dniowy ulgowy 33,00 zł 3.Bilety imienne okresowe na wszystkie linie bez limitu ilości przejazdów: a) Bilet 30-dniowy normalny 99,00 zł b) Bilet 30-dniowy ulgowy 49,50 zł Źródło: Komunikacja Miejska Głogów, www.km.glogow.pl 8.1.2.5. Telekomunikacja Na terenie miasta zlokalizowane są sieci telefonii przewodowej będące własnością Telekomunikacji Polskiej S.A. oraz Telefonii Dialog S.A. Usługi telekomunikacyjne oferowane są również przez firmę Master Telecom, będącej liderem na terenie miasta w oferowaniu usług telewizji kablowej oraz dostępu do Internetu. Poza siecią telefonii przewodowej na terenie miasta działają operatorzy telefonii komórkowej: Orange, Era, Plus i Play. 8.1.2.6. Elektroenergetyka Przez teren miasta Głogowa przebiegają następujące elektroenergetyczne linie napowietrzne 110 kV relacji: Żukowice – Głogów ul.Brzegowa S451, Żukowice – Brzostów S442, Brzostów – Żarków S443, Żarków – Rudna Zachód S408, Żukowice – Huta Głogów 1 S440 i S441, Żukowice – Huta Głogów 2 S445 i S446, Huta Głogów 2 – Wschowa (województwo lubuskie) S450, Żukowice – Sława Śląska (województwo lubuskie) S454. Z GPZ wyprowadzone są linie elektroenergetyczne średniego napięcia napowietrzne i kablowe 20 kV pracujące w układzie pierścieniowym, doprowadzające energię elektryczną do stacji transformatorowych 20/0,4 kV zlokalizowanych na terenie miasta. Na terenie miasta Głogowa nie ma zlokalizowanych obiektów krajowej sieci przesyłowej o napięciu 400 kV i 220 kV. Zaopatrzenie w energię elektryczną miasta odbywa się z trzech Głównych Punktów Zasilania (GPZ) 110/20 kV: 118 – GPZ Brzostów (ul. Wierzbowa) z transformatorami 2x25 MVA, – GPZ Żarków (ul. Mechaniczna) z transformatorami 16 i 25 MVA, – GPZ Brzegowa (ul. Nadbrzeżna) z transformatorem 25 MVA, które zasilane są wyłącznie elektroenergetycznymi liniami napowietrznymi 110 kV. Źródło: Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Głogów 8.1.2.7. Gazownictwo. W Głogowie, w latach 2002-2009 zużycie gazu w gospodarstwie domowym na 1 mieszkańca zmniejszyło się o 13,5% i w 2009 roku wyniosło 122m 3. W innych porównywalnych jednostkach, w wybranym zagadnieniu i latach pojawiały się tendencje zarówno wzrostowe i spadkowe. Największy wzrost zużycia gazu na 1 mieszkańca wystąpił w Bełchatowie, gdzie w 2009 odnotowano 90% więcej zużycia gazu niż w roku 2002. Największy 18,3% spadek w zużyciu gazu pojawił się w Puławach. Średnie zużycie gazu na 1 mieszkańca w Polsce zwiększyło się w wybranych latach o 3,7%. Tab. 118 Zużycie gazu sieciowego ogółem, w tym przez gospodarstwa domowe (w m 3/mieszkańca) Zużycie gazu w gospodarstwach domowych na mieszkańca [m 3] 2003 r. 2009 r. Głogów 138,6 122,0 Bełchatów 37,1 Puławy 105,7 Mielec 175,5 Stalowa Wola 94,3 Tarnobrzeg 109,9 Konin 47,4 Jelenia Góra 183,4 Lubin 141,7 Legnica 122,7 Kędzierzyn-Koźle 116,1 Polska 129,6 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS 70,2 89,3 155,7 99,1 110,3 49,4 203,5 135,2 135,6 106,0 134,4 Liczba gospodarstw domowych będących odbiorcami gazu ogrzewającymi mieszkania gazem w Głogowie zwiększyła się w okresie 2002-2009 o 35,8%. Tendencja wzrostowa w liczbie gospodarstw ogrzewających mieszkania gazem w danym przedziale czasowym zwiększyła się również w całej Polsce. Poszczególne miasta porównywalne do Głogowa wykazały tendencje zarówno wzrostowe jak i spadkowe. Miejscem o największej dodatniej zmianie w badanym okresie była Legnica z wartością o 66,8% większą w 2009 roku niż 2002. Miejscem o największej ujemnej zmianie był Bełchatów z 84,8% spadkiem w 2009 roku w stosunku do roku 2002. Średnia wartość obliczona dla Polski zwiększyła się w 2009 roku o 16%. 119 Tab. 119 Wykorzystanie gazu do celów ogrzewania Odbiorcy gazu ogrzewający mieszkania gazem – liczba gosp. domowych 2002 r. 2009 r. Głogów 2 767 3 760 Bełchatów 1 011 547 Puławy 1 047 1 244 Mielec 2 316 1 569 Stalowa Wola 827 786 Tarnobrzeg 938 945 Konin 1 182 1 516 Jelenia Góra 3 948 4 609 Lubin 1 402 1 685 Legnica 4 401 7 343 Kędzierzyn-Koźle 2 014 2 756 Polska 16 930 369 1079 558 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS Dostawa gazu Miasto Głogów jest zasilane gazem ziemnym zaazotowanym GZ – 41,5 z magistrali gazowej wysokiego ciśnienia o średnicy DN 300, Pmax 5.5 MPa Krobia – Zielona Góra, która zasila dwie stacje redukcyjno-pomiarowe zlokalizowane: - na osiedlu Piastów Śląskich; - w Ruszowicach. Następnie gaz przesyłany jest bezpośrednio do odbiorców za pośrednictwem sieci średniego ciśnienia oraz siecią niskoprężną poprzez sześć stacji redukcyjno-pomiarowych drugiego stopnia. Minimalne ciśnienie gazu dla odbiorców na końcówkach sieci średnioprężnych wynosi 160 kPa, natomiast dla sieci niskoprężnych 1.1÷1.3 kPa. Stan techniczny gazociągów ocenia się jako dobry. Tab. 120 Ludność korzystająca z sieci gazowej Ludność korzystająca z sieci gazowej [%] 2003 rok Głogów 99,5 84,8 Bełchatów 90,6 Puławy 99,6 Mielec 99,6 Stalowa Wola 4,4 32,0 Konin 93,9 Jelenia Góra 98,3 Lubin 97,9 Legnica 81,4 Kędzierzyn-Koźle 98,2 Tarnobrzeg Polska – miasto 76,1 Dolnośląskie – miasto 87,8 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS 2009 rok 94,2 83,3 89,3 97,2 95,2 32,8 90,3 97,1 93,9 81,5 94,4 73,1 84,8 W latach 2003-2009 w Głogowie, innych jednostkach porównywalnych, miastach polskich i miastach w województwie dolnośląskim nieznacznie zmniejszyła się liczba osób korzystających z sieci gazowej. Dla Głogowa wartość spadkowa wyniosła 5,3%, natomiast średnia dla Polski 3%. W omawianych latach największy 4,4% spadek w liczbie ludności korzystającej z sieci gazowej wystąpił w Stalowej Woli, natomiast w Koninie jako jedynym spośród analizowanych miast nastąpił 0,8% wzrost. 120 8.1.2.8. Zaopatrzenie w energię cieplną Podstawowym i jedynym źródłem ciepła dla miasta Głogowa jest Elektrociepłownia Huty Miedzi Głogów zlokalizowania w zachodniej części miasta. EC posiada moc cieplną zainstalowaną 319 MW i produkuje ciepło w postaci pary dla potrzeb Huty, w postaci gorącej wody dla ogrzewania miasta Głogowa oraz energię elektryczną dla potrzeb Huty. Zamówiona moc cieplna na potrzeby miasta – około 126 MW. System ciepłowniczy składa się z sieci magistralnych i rozdzielczych, a czynnikiem grzewczym jest woda o parametrach 150oC/70oC (temperatura zasilania/powrotu) i przesyła energię cieplną dla potrzeb ogrzania mieszkań i pomieszczeń w budynkach użyteczności publicznej oraz przygotowania wody na cele socjalno-bytowe mieszkańców. Sieć ciepłownicza z EC Huty Miedzi wyprowadzona jest magistralą 2xDN500, która biegnie w systemie rur napowietrznych (około 4,2 km) do przepompowni zlokalizowanej przy ul. Sikorskiego. Następnie w komorze 19 zostaje rozdzielona w 2 kierunkach: – wschodnim 2 x DN500 zasila centralną i wschodnią część miasta, – południowym 3 x DN300 zasila osiedle Kopernik. Źródłem ciepła na terenie miasta są również kotłownie lokalne i przemysłowe, z których największe to Cukrowni Głogów (51 MW), zakładu Famaba (7,5 MW) i należąca do C.T.O.- Polska (3,5 MW), gdzie wykorzystywane jest paliwo węglowe. (stopa dyskonta 10%) Tab. 121 Prognozowane koszty wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych Rodzaj energii 2000 2020 cEURO/kWh cEURO/kWh 4–9 17 – 26 3 –7,5 8,5 – 23 kolektory słoneczne 19 - 22 elektrownie wodne 3 - 12 Geotermia 5-8 biomasa (plantacje energetyczne) 7,5 - 17 odpady komunalne 5-7 Źródło: Dokumenty przesłane z Urzędu Miasta 8,5 - 10 3 - 11 5-7 4,5 - 14 4 – 6,5 (źródło: TERES II ) energia wiatru energia słoneczna fotowoltaniczna Ceny energii dla obciążenia podstawowego wytwarzanego konwencjonalnie przez źródła scentralizowane szacuje się w granicach: 4 – 6 cEURO/kWh Przewiduje się, że największe koszty, bo aż 17-26 cEURO/kWh w 2000 roku zostaną poniesione z wytwarzania energii słonecznej fotowoltanicznej, w 2020 roku cena ta powinna spaść do 8,5-23 cEURO/kWh. Najniższe koszty wytworzenia energii ze źródeł odnawialnych w 2000 roku będzie można uzyskać z elektrowni wodnej, a 2020 roku z energii wiatru oraz elektrowni wodnej. 8.1.2.9. Gospodarka wodno-ściekowa Woda do miasta dostarczania jest z ujęcia wody „Serby”, będącego ujęciem wody podziemnej, głębinowej z poziomu czwartorzędowego piętra wodonośnego zalegającego na głębokości od 40 do 60 m. Woda surowa (bezpośrednio ze studni) jest bardzo dobrej jakości. 121 Ujęcie wody posiada zatwierdzone zasoby wody w kategorii „B” w ilości Q=1520 m 3/h i zgodnie z posiadanym pozwoleniem wodno prawnym na szczególne korzystanie z wód możliwe jest ujmowanie wody w ilości maksymalnej Qmax=20000 m 3/dobę (Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta). Woda z ujęć tłoczona jest do Stacji Uzdatniania Wody zlokalizowanej w pobliżu ujęć, a roczna produkcja wody na przestrzeni lat 1998 – 2004 kształtowała się następująco: 1998 r. – 3 987 020 m3 1999 r. – 3 894 670 m3 2000 r. – 3 805 620 m3 2001 r. – 3 735 520 m3 2002 r. – 3 703 550 m3 2003 r. – 3 622 160 m3 2004 r. – 3 717 680 m3 (Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta). Tab. 122 Długość czynnej siedzi rozdzielczej wodociągowej Długość czynnej sieci rozdzielczej wodociągowej [km] 2002 2009 Głogów 104,5 Bełchatów 94,4 Puławy 85,7 Mielec 142,1 Stalowa Wola 86,9 Tarnobrzeg 138,2 Konin 168,9 Jelenia Góra 227,9 Lubin 99,5 Legnica 170 Kędzierzyn-Koźle 152,4 Polska - miasto 51 603,20 Dolnośląskie-miasto 4 605,60 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS 112,8 116,4 99,7 158,2 90,2 162,6 176,8 257,7 115,5 187,2 185,6 59 955,00 4 998,00 Tab. 123 Ludność korzystająca z sieci wodociągowej w % ogółu ludności Ludność korzystająca z sieci wodociągowej w % ogółu ludności 2002 r. 2009 r. Głogów 97,7 97,9 Jednostki porównywalne: Bełchatów 98,1 98,3 Puławy 97,2 97,5 Mielec 98,1 98,5 Stalowa Wola 95,2 96,1 Tarnobrzeg 97,8 98,1 Konin 96,9 97,2 Jelenia Góra 96,1 96,2 Lubin 99,5 99,6 122 Legnica 97,9 Kędzierzyn-Koźle 98,9 Polska 94,2 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS 98,2 99,0 95,2 W Polsce, liczba ludności korzystającej z sieci wodociągowej w stosunku do ogółu ludności, w latach 2002-2009 zwiększyła się o 1 pkt. %, natomiast w Głogowie nastąpił wzrost o 0,2 pkt. %. W żadnym z wymienionych w tabeli nr 120 miast porównywalnych nie nastąpił spadek w liczbie ludności korzystającej z sieci wodociągowej w podanym okresie, również dane dla województwa dolnośląskiego wykazują tendencję wzrostową w postaci 0,2%. Tab. 124 Woda dostarczona gospodarstwom domowym na 1 mieszkańca Woda dostarczona gospodarstwom domowym na 1 mieszkańca [m3] 2002 2009 r. Głogów 33,429 29,441 Bełchatów 35,715 31,288 Puławy 38,925 33,359 Mielec 38,527 35,566 Stalowa Wola 42,554 32,165 Tarnobrzeg 30,042 27,52 Konin 35,567 31,947 Jelenia Góra 34,92 33,938 Lubin 38,535 36,6 Legnica 36,217 31,312 Kędzierzyn-Koźle 43,691 33,688 Polska 40,689 35,374 Źródło: Bank danych lokalnych GUS (www.stat.gov.pl) W 2009 roku w porównaniu z rokiem 2002, mieszkańcy Głogowa oraz całej Polski zużyli mniej wody przypadającej na jednego mieszkańca, mniejsza ilość wody została im też dostarczona. Średnia dla Polski zmniejszyła się w tym okresie o 15%, natomiast wartość spadkowa dla Głogowa wyniosła 13,5%. Największy spadek w ilości wody dostarczonej odnotowano w Stalowej Woli oraz Kędzierzynie-Koźle, wartości dla tych miast zmniejszyło się odpowiednio o 32,3% oraz 29,6%. W żadnym z analizowanych miast porównywalnych nie nastąpił wzrost w omawianym zagadnieniu temacie oraz okresie (tab. 121). Długość sieci wodociągowej przypadającej na 1000 użytkowników wyniosła w Głogowie w 2009 r. 1,70 km, natomiast w przeliczeniu na 1000 mieszkańców – 1,66 km. Wartości te znajdują się znacznie niż średnia dla województwa i kraju. W 2009 r. w porównaniu do 2002 r. długość sieci wodociągowej przypadająca na 1000 użytkowników wzrosła o 11%, podobna wartość została osiągnięta w odniesieniu do wszystkich mieszkańców. Był to jeden z najmniejszych wzrostów w porównaniu do innych jednostek. Jedynie w Koninie i Stalowej Woli odnotowano niższy wzrost długości sieci wodociągowej na 1000 mieszkańców - odpowiednio: 7,8% i 8,5%. Najwyższy wzrost miał miejsce w Bełchatowie – 27,2%. W przypadku kanalizacji długość sieci na 1000 użytkowników i mieszkańców wrosła w Głogowie odpowiednio o 5,6% i 6,4%, co jest niewielką zmianą biorąc pod uwagę, że w innych jednostkach wzrost ten wyniósł średnio 50%. Tab. 125 Długość sieci wodno - kanalizacyjnej Jednostka Długość sieci wodociągowej [km] Długość sieci kanalizacyjnej [km] 123 Na 1000 użytkowników 2002 Na 1000 mieszkańców 2009 2002 2009 Na 1000 użytkowników 2002 2009 Na 1000 mieszkańców 2002 2009 Polska 6,93 8,03 5,88 7,00 2,81 4,27 1,59 2,63 woj. dolnośląskie 4,70 5,37 4,25 4,91 2,96 4,06 1,92 2,75 Bełchatów 1,52 1,94 1,49 1,90 1,46 1,83 1,35 1,71 Puławy 1,75 2,09 1,70 2,04 1,41 1,80 1,33 1,71 Mielec 2,36 2,64 2,31 2,60 1,86 3,45 1,74 3,25 Stalowa Wola 1,35 1,47 1,29 1,41 1,55 2,28 1,34 1,98 Tarnobrzeg 2,81 3,35 2,74 3,29 1,22 3,34 1,01 2,87 Konin 2,12 2,29 2,06 2,22 1,95 2,37 1,72 2,17 2,07 2,79 1,70 2,30 2,67 3,17 2,56 3,05 Jelenia Góra Głogów 1,53 1,70 1,49 1,66 1,80 1,90 1,71 1,82 Lubin 1,28 1,56 1,27 1,55 1,27 1,71 1,26 1,69 Legnica 1,62 1,83 1,59 1,80 1,87 2,06 1,67 1,87 KędzierzynKoźle 2,31 2,90 2,28 2,87 1,67 3,33 1,39 2,87 Tab. 126 Ścieki odprowadzane ogółem Ścieki odprowadzane ogółem [dam3] 2002 2009 Głogów 2 805,10 Bełchatów 2 312,60 Puławy 2 473,50 Mielec 2 744,00 Stalowa Wola 3 117,10 Tarnobrzeg 1 689,30 Konin 3 604,30 Jelenia Góra 3 820,50 Lubin 3 763,40 Legnica 4 763,20 Kędzierzyn-Koźle 2 941,60 POLSKA - miasto 1 262 951,60 woj. dolnośląskie 105 550,70 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS 2 518,30 2 136,50 1 990,90 2 611,40 2 311,00 1 589,00 3 094,50 6 125,30 3 069,10 4 311,00 3 291,00 1 077 109,30 89 011,90 W latach 2002-2009 ilość ścieków odprowadzanych ogółem w Polsce zmniejszyła się o 17,2%. Wartość dla Głogowa wyniosła w 2009 roku 2 518,3 dam3, co stanowiło 11% spadek w stosunku do roku 2002. Wśród jednostek porównywalnych do Głogowa, znalazły się takie w których odnotowano zarówno wzrosty jak i spadki w podanym okresie w ilości odprowadzanych ścieków, przeważały jednak spadki. Największy, bo aż 60% wzrost uzyskało miasto Jelenia Góra, największy spadek 124 pojawił się w Stalowej Woli, gdzie ilość ścieków odprowadzonych w 2009 roku była o 34% mniejsza niż w 2002 roku. W województwie dolnośląskim w 2009 roku odnotowano 18,5% spadek w stosunku do 2002 roku pod względem ilości odprowadzenia ścieków. Tab. 127 Ścieki odprowadzone na 1 mieszkańca Ścieki odprowadzone na 1 mieszkańca [dam 3] 2002 2009 Głogów 40,043 37,089 Bełchatów 36,587 34,947 Puławy 49,133 40,715 Mielec 44,644 42,951 Stalowa Wola 46,25 36,172 Tarnobrzeg 33,534 32,154 Konin 43,86 38,917 Jelenia Góra 42,992 72,434 Lubin 48,023 41,167 Legnica 44,56 41,381 Kędzierzyn-Koźle 44,063 50,947 POLSKA - miasto 53,58 46,271 DOLNOŚLĄSKIE 50,966 44,03 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS W 2009 roku ilość ścieków odprowadzonych na 1 mieszkańca w Głogowie wynosiła 37,089 dam 3, co stanowiło 8% spadek w stosunku do roku 2002. Ilość ścieków odprowadzanych na mieszkańca zmniejszyła się również w całym województwie dolnośląskim oraz Polsce o odpowiednio 15,7% oraz 15,8%. Wśród miast porównywalnych zdecydowana większość wykazała tendencje spadową, z wyjątkiem Jeleniej Góry i Kędzierzyna-Koźle, gdzie ilość odprowadzanych ścieków na 1 mieszkańca zwiększyła się o odpowiednio 68,5% oraz 15,5%. Największy, bo aż 27,7% spadek w ilości odprowadzonych ścieków wystąpił w Stalowej Woli. W latach 2002-2009 nieznacznie zwiększył się % osób korzysta jących z sieci kanalizacyjnej w stosunku do ogółu ludności. Dla całej Polski wzrost ten wyniósł 3,2%, natomiast dla Głogowa jedynie 0,2%. Wszystkie analizowane miasta również miały w podanym okresie tendencje wzrostową, największą uzyskało miasto Konin z 3,4% % wzrostem, natomiast najmniejszą Głogów i Lubin z 0,2% wzrostem. 125 Tab. 128 Ludność korzystająca z sieci kanalizacyjnej Ludność korzystająca z sieci kanalizacyjnej w % ogółu ludności 2002 2009 Głogów 95,2 95,4 Bełchatów 92,6 93,3 Puławy 94,5 95,1 Mielec 93,7 94,3 Stalowa Wola 86,5 87,0 Tarnobrzeg 83,0 86,0 Konin 88,1 91,5 Jelenia Góra 81,9 82,3 Lubin 98,6 98,8 Legnica 89,3 90,5 Kędzierzyn-Koźle 82,9 86,1 Polska 83,1 85,8 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS Na terenie miasta działa również oczyszczalnia ścieków. Miejska Oczyszczalnia Ścieków w Głogowie jest nowoczesną oczyszczalnią mechaniczno-biologiczną oddaną do eksploatacji w 2000 roku. Jej przepustowość wynosi 21 000 m3/d, a zadaniem jest oczyszczanie ścieków doprowadzanych system kanalizacji ogólnospławnej z miasta Głogowa i miejscowości okolicznych gmin: Serbów, Jaczowa, Ruszowic. Tab. 129 Długość sieci kanalizacyjnej (bez przykanalików) sprowadzającej ścieki do oczyszczalni ścieków Długość sieci kanalizacyjnej (bez przykanalików) Długość w km. sprowadzającej ścieki do oczyszczalni ścieków Razem 120,7 Sieć sanitarna 10,4 Sieć ogólnospławna 110,3 Źródło: Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Głogowie (stan na dzień 31 maja 2006 roku) Miasto jest w większości skanalizowane, oprócz osiedli wiejskich: Nosocice, Żarków, Krzepów, Widziszów, teren fabryki FAMABA oraz osiedla Cukrownik. Głogowska sieć kanalizacyjna sprowadzająca ścieki do oczyszczalni ścieków ma długość 120,7km, w tym 8,6% stanowi sieć sanitarna, a sieć ogólnospławna 91,4% Za gospodarkę wodno – kanalizacyjną w Głogowie odpowiedzialne jest Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Głogowie Sp. z o.o. Przedsiębiorstwo obejmuje swoim zasięgiem obszar 126 miasta Głogowa oraz częściowo Gminę Głogów. Ponadto PWiK zaopatruje w wodę miejscowości w Gminie Kotla (Sobczyce, Krzekotówek) i odbiera ścieki z Gminy Jerzmanowa (Jaczów, Kurowice, Modła, Smardzów, Kurów Mały). Ceny taryfowe dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków wynikają z przepisów ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz przepisów wykonawczych do tej ustawy. Ceny wody i ścieków w latach 2007 – 2010 przedstawiania tabela nr 127. Tab. 130 Ceny taryfowe wody i ścieków oraz ceny dla gospodarstwa domowego w Głogowie w latach 2007 – 2010 Ceny jednostkowe (netto): 2007 2008 2009 2010 cena 1 m3 wody 2,99 zł 2,92 zł 2,89 zł 3,10 zł cena 1 m3 ścieków 4,68 zł 4,61 zł 4,41 zł 4,44 zł Razem 7,67 zł 7,53 zł 7,30 zł 7,54 zł 5,12 zł 5,08 zł 5,20 zł 5,54 zł Łączna cena wody i ścieków dla gospodarstwa domowego Źródło: Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Głogowie Na podstawie art. 24 ust. 6 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków każdego roku gospodarstwom domowym zostaje przyznana przez radę Gminy dopłata do cen wody i ścieków. Kwota jednostkowej opłaty do do 1 m 3 wody i ścieków zmniejsza się z roku na rok. W 2007 roku dopłata wynosiła łącznie 2,55 zł do m 3 wody i ścieków, natomiast w roku 2010 2,00 zł. 8.1.2. Oczyszczanie miasta i gospodarka odpadami stałymi (M) Tab. 131 Szacunkowy skład odpadów wyliczony wg wskaźników podanych w KPGO w 2003 r. Lp. Nazwa strumienia Udział procentowy Ogólna masa odpadów (Mg) l Odpady kuchenne ulegające biodegradacji 27,0 7544 2 Odpady zielone 3,3 922 3 Papier i karton nieopakowaniowe 6,3 1760 4 Opakowania z papieru i tektury 6,3 1760 5 Opakowania wielomateriałowe 1,4 391 6 Tworzywa sztuczne nieopakowaniowe 7,3 2040 7 Opakowana z tworzyw sztucznych 3,2 894 8 Odpady tekstylne 2,5 699 9 Szkło nieopakowaniowe 1,0 279 10 Opakowania ze szkła 5,6 1565 11 Metale 2,3 643 12 Opakowania z blachy stalowej 0,7 196 127 13 Opakowania z aluminium 0,3 84 14 Odpady mineralne 8,7 2431 15 Drobna frakcja popiołowa 11,3 3157 16 Odpady wielkogabarytowe 4,1 1146 17 Odpady budowlane 8,2 2291 18 Odpady niebezpieczne 0,5 140 RAZEM 27 940 Źródło: Głogowski Plan Gospodarki Odpadami Odpady składowane są na Składowisku Gminnym w Biechowie. Jest to składowisko o uregulowanym statucie prawnym: • powierzchnia terenu - 4,06 ha • przewidywany okres eksploatacji - 2008 r. • nagromadzenie - ok. 185 tyś. ton tj. ok. 60% objętości składowiska • warstwa ochronna na dnie - podwójna folia • odgazowanie - brak (w planach) • zagospodarowanie odcieków (w przemysłowej oczyszczalni Huty Miedzi Głogów) • obiekty znajdujące się na wysypisku: - zaplecze na składowisku, - budynek myjni, - budynek warsztatowy, - budynek wagowego. • sprzęt: - kompaktor, waga elektroniczna (do 60 ton), myjnia rolkowa Zgodnie z Głogowskim Planem Gospodarki Odpadam na zwiększenie efektywności funkcjonowania gospodarki odpadami wpłynie: 1. działania edukacyjne w zakresie gospodarowania odpadami, których zadaniem będzie popularyzowanie wiedzy nt. prawidłowej gospodarki odpadami, 2. prowadzenie selektywnej zbiórki odpadów wśród mieszkańców zarówno zabudowy jednojak i wielorodzinnej u źródła zarówno na terenach zabudowy 3. odzysk surowców wtórnych tj. szkła, tworzyw sztucznych, papieru i metali oraz odbiorów bioodpadów 4. rozbudowa i i przemysłowych 5. stworzenie Centrum CSOiUO wyposażonego w: modernizacja istniejącego składowiska odpadów komunalnych – sortownię odpadów z selektywnej zbiórki, – kompostownię odpadów zielonych i kuchennych z selektywnej zbiórki, – stanowisko sortowania i magazynowania gruzu, 128 – instalację mechaniczno-biologicznej obróbki i stabilizacji odpadów, – miejsce magazynowania komunalnych odpadów niebezpiecznych, – składowisko odpadów innych niż niebezpieczne. 8.1.3. Gospodarka przestrzenna i tereny inwestycyjne (M) 8.1.3.1. Struktura użytkowania i struktura własności terenów Tab. 132 Charakterystyka gruntów Rodzaj gruntu Grunty zabudowane zurbanizowane Użytki rolne Użytki leśne i [ha] Tereny mieszkaniowe 290 Tereny przemysłowe 642 Inne tereny zabudowane 152 Zurbanizowane tereny niezabudowane 72 Tereny rekreacyjno - wypoczynkowe 109 Drogi 283 Koleje 110 Grunty orne 692 Sady 13 Łąki trwałe 213 Pastwiska trwałe 165 Lasy i grunty leśne 31 Grunty zadrzewione i zakrzewione 425 Źródło: Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego dla Miasta Głogowa Najwięcej na terenie miasta Głogowa znajduje się gruntów ornych zaliczanych do użytków rolnych. Kolejne pod względem wielkości są tereny przemysłowe. 290 ha zajmowanych jest przez tereny mieszkaniowe. Warto zauważyć, że tylko 72 ha posiada status zurbanizowanych terenów niezabudowanych. Niewielki odsetek gruntów stanowią sady oraz lasy i grunty leśne. 8.1.3.2. Struktura przestrzenna miasta Według danych z 1 stycznia 2010 r. powierzchnia miasta wynosiła 35,11 km 2. Miasto stanowi 7,98% powierzchni powiatu. Głogów posiada charakterystyczną dla szybko rozwijających się ośrodków strukturę funkcjonalno– przestrzenną, którą podzielić można na 15 jednostek różniących się warunkami naturalnymi, funkcją i zagospodarowaniem terenu. − I Jednostka Stare Miasto (SM) – główna funkcja: usługowo-mieszkaniowa − II Jednostka Śródmieście (Ś) – główna funkcja: usługowo – mieszkaniowa − III Jednostka Ostrów Tumski (OT) – główna funkcja: usługowo-mieszkaniowa − IV Jednostka Chrobry - Kościuszki (CK) – główna funkcja: mieszkaniowo – usługowa 129 − V Jednostka Hutnik - Słoneczne (HS) – główna funkcja: mieszkaniowo – usługoworekreacyjna − VI Jednostka Żarków – Złota Podkowa (Ż) – główna funkcja: mieszkaniowo – usługowa − VII Jednostka Widziszów (W) – główna funkcja: produkcyjno-mieszkaniowa − VIII Jednostka Brzostów (B) – główna funkcja: mieszkaniowo – usługowa − IX Jednostka Kopernik (K) – główna funkcja: mieszkaniowo – usługowa − X Jednostka Paulinów (P) – główna funkcja: mieszkaniowa − XI Jednostka Piastów Śląskich – Górkowo (PŚ) – główna funkcja: mieszkaniowo – usługowa − XII Jednostka Nosocice - Krzepów (NK) – główna funkcja: mieszkaniowo – usługowa − XIII Jednostka Nadodrze (N) – główna funkcja: usługowo-mieszkaniowa − XIV Jednostka Przemysłowy Zachód (PZ) – główna funkcja: produkcyjna − XV Jednostka Huta (PH) – główna funkcja: produkcyjna Głogowski konglomerat urbanistyczny charakteryzuje się bezładem i przypadkowością oraz brakiem funkcji centrotwórczych w śródmieściu np. usług i handlu. Wokół ośrodka śródmiejskiego pobudowano osiedla - sypialnie w związku z rozwojem kombinatu górniczo-hutniczego, w oparciu o wytyczne urbanistyczne dostosowane do filozofii centralnego planowania, jednakże nie przystosowane do gospodarki rynkowej. W wyniku zmian polityczno-gospodarczych powstały znaczne ilości prywatnych pawilonów handlowych o niewielkich powierzchniach, których lokalizacje sukcesywnie zastępować będą sklepy o większych powierzchniach. Osiedla przemysłowe, przekształcone z wykorzystaniem zasobów przedwojennych, spełniają podstawowe potrzeby miasta (bez uwzględnienia terenów hut miedzi) (Źródło: Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Głogowa) . 8.1.3.3. Dokumenty w gospodarce przestrzennej i przewidywane w nich zmiany Gmina Miejska Głogów posiada Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Głogowa, które zostało zaktualizowane 25 maja 2010 r. W tymże dokumencie przewidziano następujące Ogólne kierunki rozwoju budownictwa mieszkaniowego. Przewiduje się dalszy rozwój, głównie budownictwa mieszkaniowego jednorodzinnego (domy wolnostojące, w zabudowie bliźniaczej i szeregowej) i wielorodzinnego. Terenów przeznaczonych pod nową zabudowę jest więcej niż wynikałoby to z obecnej tendencji demograficznej. Wskazana jest potrzeba poprawy standardów mieszkaniowych, możliwość swobodnego wyboru miejsca przez inwestorów i władze gminy oraz zachowanie dotychczasowego charakteru zabudowy bez potrzeby nadmiernego jej zagęszczania. Nową zabudowę lokalizuje się w pobliżu istniejącego zainwestowania oraz na obszarach luk inwestycyjnych, na terenach stosunkowo dobrze wyposażonych w elementy infrastruktury technicznej oraz posiadających dobre warunki fizjograficzne, a także w miejscach największego zainteresowania inwestorów. Na terenach zabudowy mieszkaniowej możliwa jest również lokalizacja obiektów usługowych, rzemieślniczych, produkcji nieuciążliwej związanych z prowadzoną na miejscu działalnością gospodarczą oraz niezbędnych urządzeń infrastruktury technicznej, dróg dojazdowych, placów manewrowych, a także zieleni urządzonej. Uciążliwość funkcji 130 usługowo produkcyjnych musi się zamykać w granicach własnej działki i nie może wykluczać funkcji mieszkaniowej. Dopuszcza się adaptację istniejącej zabudowy zagrodowej na funkcje mieszkaniowo usługową. 8.1.3.4. Tereny rozwojowe – oferty inwestycyjne Na tle całego regionu Dolnego Śląska, Głogów cechuje się umiarkowaną atrakcyjnością inwestycyjną, stąd też szczególnie istotne wydają się działania prowadzące do dywersyfikacji gospodarczej miasta, których efektem będzie zagospodarowanie siły roboczej, która pojawić się może w wyniku przeobrażeń przemysłu miedziowego. Władze Głogowa stoją na stanowisku, iż wprowadzenie ulg w podatkach lokalnych jest bardzo ważnym elementem mogącym wpłynąć na ożywienie gospodarcze, powstanie silnych firm, które mogą wpłynąć na zmianę niekorzystnej struktury gospodarczej oraz zmniejszenie bezrobocia. Tab. 133 Wolne tereny pod inwestycje w LSSE Obszar do Podstrefa zagospodarowania Legnica 0 ha Krzywa 55,9 ha Legnickie Pole 0 ha Złotoryja 17 ha Polkowice 2,81 ha Lubin 12,4 ha Środa Śląska 0 ha Chojnów 3 ha Głogów 14,52 ha Legnica II 20,48 ha Przemków 7,09 ha Prochowice 11,5 ha Źródło: Legnicka Specjalna Strefa Ekonomiczna S.A. W Głogowie została wyznaczona Miejska Strefa Inwestycyjna zlokalizowana na zachodnim krańcu Głogowa pomiędzy drogą wojewódzką nr 292 a rzeką Odrą. Ogólna powierzchnia oferowanych działek budowlanych wynosi około 70 ha. W założeniu obszar ten zostanie podzielony na następujące działki: - 1 działkę 18,75 ha - 4 działki od 4 do 10 ha - 16 działek poniżej 4 ha Podstawowym funkcjami zagospodarowania Miejskiej Strefy Inwestycyjnej jest szeroko rozumiana produkcja przemysłowa, powierzchnia magazynowa i usługi komercyjne. Wszystkie tereny inwestycyjne zostaną wyposażone w niezbędną infrastrukturę techniczną taką jak: sieć wodno – kanalizacyjna, drogi, doprowadzenie energii elektrycznej oraz przyłączenie gazu. Ponadto dogodne położenie Miejskiej Strefy Inwestycyjnej sprawia, że istnieje możliwość budowy 131 bocznic kolejowych, portu rzecznego oraz użycia energii cieplnej z przebiegającego przez teren strefy ciepłociągu. Dodatkowym atutem jest planowania druga przeprawa mostowa przez Odrę. Źródło: Przewodnik dla Inwestora. 132 Drugim obszarem zainwestowania w miejskiego jest Zachodnia Dzielnica Przemysłowa będąca podstrefą Legnickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej (LSSE). Obszar ten ma równie dogodnie położenie - 3 km od drogi krajowej Nr 12 i 15 km od drogi krajowej Nr 3, a także 900 m od portu przeładunkowego (odległość 900 m) i bocznicy kolejowej. Ogólna powierzchnia terenów przeznaczonych pod obiekty przemysłowe, usługowe i handlowe wynosi 14,5 ha. Obszar ten jest w pełni wyposażone w infrastrukturę techniczną konieczną do prowadzenia działalności gospodarczej. umożliwiającą prowadzenie działalności gospodarczej. Wielkość wydzielonych działek wynosi: Działka Nr 23/18 - 3,17 ha Działka Nr 23/26 - 4,08 ha Działka Nr 23/25 - 1,61 ha Działka Nr 248 - 3,01 ha Działka Nr 23/24 - 0,81 ha Działka Nr 241/2 - 1,82 ha 133 Do terenów zainwestowania miejskiego można zaliczyć również obszar Starego Miasta, gdzie zostały wyznaczone działki pod usługi komercyjne, zabudowę mieszkaniową wielorodzinną oraz usługi publiczne, w tym usługi zdrowia i opieki społecznej, parkingi. 134 8.1.4. Budżet i inwestycje miasta 8.1.4.1. Dochody budżetu miasta Poziom rozwoju gospodarczego miasta w dobry sposób obrazuje jego budżet. Tabe la nr 131 przedstawia dochody bieżące oraz majątkowe. Tab. 134 Dochody budżetu Miasta w latach 2009 – 2011 (w złotych) Wyszczególnienie 2009 2010 2011 Ogółem 187 354 080,47 203 326723,81 208 059 133 Dochody bieżące, w tym: 170 005 181,54 181 474 674,64 170 830 233 - dochody własne 123 244 433,48 131 347 478,36 73 257 100 - dotacje na zadania zlecone 13 208 329,97 14 918 137,36 13 68 267 - pozostałe dotacje 3 403 724,01 4 330 991,12 975 064 - subwencje 29 059 571,00 29 658 734,00 30 703 809 - środki ze źródeł zagranicznych 1 089 123,08 1 219 333,80 942 295 Dochody majątkowe, w tym: 17 348 898,93 21 852 049,17 37 228 900 zł - dotacje i środki otrzymane na inwestycje 9 707 688,84 12 930 813,77 10 496 315 - dochody ze sprzedaży majątku 7 552 119,02 7 648 187,21 8 099 800 dochody z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności – 72 303,50 49 661,47 40 800 dochody ze sprzedaży składników majątkowych – 16 787,57 10 968,33 0 - wpłata środków finansowych z niewykorzystanych w terminie wydatków, które nie wygasają z upływem roku budżetowego 0 1 212 418,39 0 Źródło: http://sbip.pl/nglogow/site/pl/budz/show.html Tab. 135 Dochody własne per capita w Głogowie i jednostkach porównywanych Jednostka Ogółem Dochody własne Udział dochodów Dynamika wzrostu terytorialna własnych dochodów Ogółem Własnych 135 2005 2009 2005 2009 2005 2009 2005 r. = 100 [zł] [zł] [zł] [zł] [%] [%] Głogów 1884 2757 1324 2006 70,3% 72,8% 146,3 151,5 Bełchatów 1561 2336 921 1315 59,0% 56,3% 149,7 142,8 Jelenia Góra 2582 3282 1343 1781 52,0% 54,3% 127,1 132,6 KędzierzynKoźle 2138 2601 1441 1892 67,4% 72,7% 121,7 131,3 Konin 2799 3952 1495 2056 53,4% 52,0% 141,2 137,5 Legnica 2547 3321 1338 1776 52,5% 53,5% 130,4 132,8 Lubin 2191 2792 1652 2110 75,4% 75,6% 127,4 127,7 Mielec 1605 2347 977 1611 60,9% 68,6% 146,3 164,8 Puławy 2134 2743 1436 1744 67,3% 63,6% 128,5 121,5 Stalowa Wola 1782 2518 1085 1627 60,9% 64,6% 141,3 150,0 Tarnobrzeg 2113 2912 906 1160 42,9% 39,8% 137,8 128,0 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne autora O możliwościach rozwojowych danej jednostki terytorialnej w dużej mierze stanowi udział dochodów własnych w dochodach ogółem. Wśród jednostek porównywanych Głogów zajmuje pod tym względem duże miejsce. Ważne jest również, że Głogów wyróżnia się pod względem dynamiki wzrostu dochodów własnych zajmując najwyższą pozycję wśród jednostek porównywanych. 8.1.4.2. Wydatki budżetu miasta Tab. 136 Wydatki budżetu miasta (w zł) Wyszczególnienie 2009 2010 OGÓŁEM 211 651 584,19 218 462 726,71 Wydatki bieżące 151 768 276,17 163 979 321,37 Wydatki majątkowe 59 883 308,02 54 483 405,34 Źródło: http://sbip.pl/nglogow/site/pl/budz/show.html Tab. 137 Wydatki budżetu miasta wg rodzajów (w zł) Wyszczególnienie 2009 OGÓŁEM 211 651 584,19 Rolnictwo 52 416,62 zł 2011 208 059 133 170 830 233 37 228 900 2010 2011 218 462 726,71 208 059 133 55 769,94 51 100 136 Transport 24 188 302,74 Gospodarka komunalna Gospodarka mieszkaniowa niematerialne usługi komunalne Oświata i wychowanie Kultura i sztuka Ochrona zdrowia Opieka społeczna Kultura fizyczna i sport Turystyka i wypoczynek Administracja samorządowa 3 003 191,68 3 885 374,99 oraz 64 776 948,00 5 750 364, 04 2 079 303,86 27 021 050,05 8 161 404,89 48 398,00 zł, 14 841 748 44 233 876,07 9547 870 7 568 393,51 8 991 721 3 220 166,72 2 584 980 69 186 332,54 6 863 945,47 2 186 793,16 29 889 831,73 11 004 484,84 19 580,03 14 816 555,54 69 301 450 2 223 056 27 901 390 6 332 330 50 000 15 587 253 Źródło: http://sbip.pl/nglogow/site/pl/budz/show.html 8.1.4.3. Inwestycje miejskie Planowane inwestycje wymienione w aktualnym WPI na lata 2009-2013: 1. Inwestycje związane z infrastrukturą komunalną: - Uzbrojenie Miejskiej Strefy Inwestycyjnej (doprowadzenie do terenu MSI sieci wodno – kanalizacyjnej). W celu podwyższenia atrakcyjności tego terenu dla potencjalnego inwestora, planowane jest wykonanie pełnej infrastruktury technicznej, składającej się z układu komunikacyjnego, doprowadzenia mediów oraz oświetlenia - Uporządkowanie gospodarki wodno - ściekowej południowo - wschodniej części miasta Głogów. Celem przedsięwzięcia jest przystosowanie aglomeracji głogowskiej do dyrektyw środowiskowych UE. Zakres rzeczowy przedsięwzięcia przewiduje budowę systemu kanalizacji sanitarnej na terenie osiedli mieszkaniowych: Cukrownik, Nosocice, Krzepów, Widziszów 2. Inwestycje drogowe i transportowe: - Budowa ronda przy skrzyżowaniu ulic Jedności Robotniczej – Poczdamskiej – Towarowej – Nadbrzeżnej – dokumentacja I etap wraz z układem komunikacyjnym ul. 1 Maja i ul. Spółdzielczej. 137 Spis tabel Tab. 1 Migracje ludności na pobyt stały (zameldowania i wymeldowania) w gminach powiatu głogowskiego w latach 2002-2009................................................................................8 Tab. 2 Mieszkania oddane do użytkowania gminach powiatu głogowskiego w latach 2002-2009.......8 Tab. 3 Ludność i struktura ludności powiatu głogowskiego w wybranych latach..........................9 Tab. 4 Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca w wybranych jednostkach...............................9 Tab. 5 Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w powiecie w porównaniu do średniej krajowej w roku 2005 i 2009.................................................................................................10 Tab. 6 Poziom bezrobocia w 2010 r. w wybranych powiatach..............................................10 Tab. 7 Liczba ludności miasta Głogowa i jednostek porównywanych w 2010 r...........................15 Tab. 8 Ludność miasta Głogowa wg ekonomicznych grup wieku w latach 2005 i 2009, wg płci i ogółem.............................................................................................................. 16 Tab. 9 Obciążenia demograficzne miasta Głogowa...........................................................16 Tab. 10 Struktura wieku według grup ekonomicznych w 2009 r............................................17 Tab. 11 Udział kobiet w poszczególnych grupach wiekowych w 2009 r...................................17 Tab. 12 Ludność miasta Głogowa wg płci i wieku w 2009 roku.............................................18 Tab. 13 Liczba ogółu mieszkańców urodzonych w Głogowie................................................19 Tab. 14 Liczba urodzin, zgonów, zawartych małżeństw w 2010 r..........................................20 Tab. 15 Ruch naturalny ludności latach 2002-2009 (na 1000 osób)........................................20 Tab. 16 Ruch naturalny w latach 2002 – 2009 w Głogowie i jednostkach porównywanych – wskaźniki na 1000 ludności................................................................................................... 21 Tab. 17 Małżeństwa zawarte na 1000 mieszkańców w latach 2002-2009..................................23 Tab. 18 Zameldowania i wymeldowania na pobyt stały w poszczególnych latach 2000-2009..........25 Tab. 19 Wyniki sprawdzianu szóstoklasistów w szkołach podstawowych w roku szkolnym 2009/2010 w Głogowie......................................................................................................... 26 Tab. 20 Wyniki szkół podstawowych w skali znormalizowanej (staninowej) w latach 2007 – 2010. . .26 Tab. 21 Liczba punktów uzyskanych przez uczniów gimnazjum w Głogowie w 2010 r..................27 Tab. 22 Wyniki egzaminu gimnazjalnego w skali znormalizowane (staninowej) w latach 2007 – 2010 ....................................................................................................................... 27 Tab. 23 Frekwencja wyborcza [%]...............................................................................28 Tab. 24 Liczba organizacji pozarządowych na 10 000 mieszkańców w gminie i jednostkach porównywanych.................................................................................................... 29 Tab. 25 Śmiertelność niemowląt średnia w latach 2005-2009 w Głogowie i jednostkach porównywanych.................................................................................................... 30 Tab. 26 Stan zdrowia uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych na podstawie wyników badań przesiewowych rutynowo wykonywanych (wady rozwojowe)...............................................30 Tab. 27 Stan zdrowia uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych na podstawie wyników badań przesiewowych rutynowo wykonywanych (choroby)..........................................................31 Tab. 28 Programy profilaktyki zdrowotnej realizowane w 2010 r..........................................35 138 Tab. 29 Wskaźniki warunków mieszkaniowych w Głogowie i jednostkach porównywanych............36 Tab. 30 Struktura własności i administrowania zasobami w 2010 r........................................36 Tab. 31 Liczba i powierzchnia użytkowa mieszkań oddanych do użytku w latach 2005-2009..........37 Tab. 32 Stawki czynszów komunalnych.........................................................................38 Tab. 33 Liczba i kwota dodatków mieszkaniowych...........................................................39 Tab. 34 Dopłaty z budżetu miasta do gospodarki komunalnymi zasobami mieszkaniowymi............39 Tab. 35 Udział % mieszkańców korzystających z: sieci kanalizacyjnej, wodociągu, gazu sieciowego – w Głogowie jednostkach porównywanych w 2009 r.........................................................40 Tab. 36 Liczba zarejestrowanych bezrobotnych .............................................................42 Tab. 37 Bezrobotni wg wybranych kategorii w latach 2008 - 2010.........................................42 Tab. 38 Liczba ofert pracy oraz liczby podjętych prac......................................................42 Tab. 39 Struktura bezrobocia w 2004 r.........................................................................43 Tab. 40 Struktura bezrobocia wg, stażu pracy................................................................43 Tab. 41 Struktura zatrudnienia wg sektorów ekonomicznych w 2003 roku...............................44 Tab. 42 Pomoc społeczna wg powodów udzielenia w 2010 r................................................44 Tab. 43 Pomoc społeczna wg rodzajów świadczeń w 2010 r................................................45 Tab. 44 Pomoc społeczna w latach 2008-2010 ...............................................................45 Tab. 45 Zatrudnienie w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Głogowie w 2010 r..................45 Tab. 46 Liczba żłobków, liczba dzieci i liczba dostępnych miejsc.........................................46 Tab. 47 Liczba uczniów w szkołach specjalnych dla dzieci i młodzieży...................................46 Tab. 48 Organizacje prowadzące działalność na rzecz dzieci, młodzieży, osób niepełnosprawnych, starszych, potrzebujących wsparcia............................................................................47 Tab. 49 Liczba i rodzaje przedszkoli............................................................................49 Tab. 50 Edukacja przedszkolna w mieście Głogowie.........................................................50 Tab. 51 Udział dzieci w danym wieku korzystających z przedszkoli w ogólnej liczbie ludności w danej grupie wiekowej............................................................................................ 51 Tab. 52 Liczba uczniów, oddziałów w poszczególnych szkołach podstawowych w 2010 r..............52 Tab. 53 Liczba szkół, uczniów i absolwentów w latach 1997 - 2008.......................................52 Tab. 54 Komputeryzacja w szkołach podstawowych w 2009 r. (na 1000 uczniów)......................52 Tab. 55 Liczba uczniów i oddziałów przypadających na poszczególne gimnazja........................54 Tab. 56 Liczba szkół, uczniów i absolwentów gimnazjów w latach 1999 – 2008.........................54 Tab. 57 Komputeryzacja w gimnazjach w 2009 r. (na 1000 uczniów).....................................55 Tab. 58 Licea ogólnokształcące dla młodzieży w 2010 r.....................................................55 Tab. 59 Licea profilowane, technika, inne szkoły zawodowe dla młodzieży.............................55 Tab. 60 Licea ogólnokształcące i inne szkoły ponadgimnazjalne dla dorosłych..........................56 Tab. 61 Szkoły ponad gimnazjalne prowadzone przez samorząd miasta..................................57 Tab. 62 Oferta i dostępność czasoprzestrzenna szkół wyższych............................................61 Tab. 63 Charakterystyka obiektów sportowych...............................................................62 139 Tab. 64 Instytucje/organizacje prowadzące działalność kulturalną, rozrywkową i sportową oraz stałe zespoły artystyczne................................................................................................ 63 Tab. 65 Wykaz ważnych imprez kulturalnych, sportowych, rekreacyjnych, turystycznych............64 Tab. 66 Liczba wszczętych postępowań w poszczególnych kategoriach przestępstw w latach 2007 2010.................................................................................................................. 65 Tab. 67 Wskaźnik przestępczości w latach 2007 - 2010......................................................65 Tab. 68 Wykrywalność przestępstw.............................................................................65 Tab. 69 Rozkład wszczętych postępowań w sprawie przestępstw kryminalnych i gospodarczych.....66 Tab. 70 Liczba wypadków drogowych, zabitych i rannych w tych wypadkach w latach 2007 - 2010. 66 Tab. 71 Organizacja służb policyjnych na terenie Głogowa.................................................66 Tab. 72 Potencjał Policji na obszarze Głogowa...............................................................67 Tab. 73 Formy współdziałania miasta w Policją..............................................................67 Tab. 74 Zagrożenia powodziowe................................................................................68 Tab. 75 Obiekty zagrożenia ludzi – ZL I........................................................................68 Tab. 76 Obiekty zagrożenia ludzi – ZL II........................................................................69 Tab. 77 Obiekty zagrożenia ludzi – ZL III.......................................................................70 Tab. 78 Obiekty lub rejony szczególnie zagrożone lub o utrudnionych warunkach dojazdu...........73 Tab. 79 Stan wyszkolenia specjalistycznego strażaków......................................................74 Tab. 80 Stan wyposażenia technicznego komendy powiatowej PSP w Głogowie.........................74 Tab. 81 Przyczyny zagrożeń chemicznych i ekologicznych wraz z przykładami..........................78 Tab. 82 Korytarze ekologiczne, bariery ekologiczne oraz rejony o zaburzonej lub rozchwianej równowadze ekologicznej zlokalizowane na obszarze Głogowa............................................80 Tab. 83 Wartość środowiska przyrodniczego i jego ochrona prawna.......................................80 Tab. 84 Charakterystyka lasów w mieście.....................................................................81 Tab. 85 Rodzaj i powierzchnia użytków trwałych w mieście................................................81 Tab. 86 Powierzchnia zieleni miejskiej w mieście w 2003 roku [ha]......................................81 Tab. 87 Stan parków i ich zagrożenia...........................................................................83 Tab. 88 Ocena stanu czystości Odry............................................................................86 Tab. 89 Wykaz zabytków nieruchomych, ruchomych, archeologicznych..................................87 Tab. 90 Pomniki przyrody........................................................................................88 Tab. 91 Struktura organizacyjna Urzędu Miasta...............................................................90 Ta. 92 Stanowiska kierownicze w Urzędzie....................................................................91 Tab. 93 Potencjał kadrowy administracji w 2010 r...........................................................91 Tab. 94 Programy kształcenia: pracowników Urzędu Miasta, polityków samorządowych...............91 Tab. 95 Ocena stopnia zgodności budynku urzędu do potrzeb i dostosowana do osób niepełnosprawnych i matek z małymi dziećmi................................................................92 Tab. 96 Ocena sprawności i kompetencji obsługi interesantów............................................93 Tab. 97 Zakres spraw urzędowych możliwych do załatwienia przez Internet (na dzień 21.04.2011 r.) ....................................................................................................................... 93 140 Tab. 98 Dostrzegane potrzeby zmian, planowane zamierzenia.............................................94 Tab. 99 Lokalne koncepcje rozwoju, programy i plany działania..........................................96 Tab. 100 Współpraca zagraniczna.............................................................................100 Tab. 101 Struktura podmiotów gospodarczych zarejestrowanych na terenie Głogowa (na dzień 31.12.2008 r.)..................................................................................................... 102 Tab. 102 Podmioty gospodarki narodowej z podziałem na branże (wg REGON) 31.12.2003..........103 Tab. 103 Podmioty gospodarki narodowej w sektorze publicznym wg rodzajów działalności........104 Tab. 104 Podmioty gospodarki narodowej w sektorze prywatnym wg rodzajów działalności........106 Tab. 105 Podmioty gospodarki narodowej wg klas wielkości..............................................107 Tab. 106 Podmioty zarejestrowane i wyrejestrowane z rejestru REGON................................108 Tab. 107 Baza noclegowa w 2009 r............................................................................110 Tab. 108 Szlaki turystyczne na terenie miasta...............................................................110 Tab. 109 Ruch turystyczny w mieście w 2009 r..............................................................111 Tab. 110 Mieszkania komunalne liczba, powierzchnia i stan techniczny................................112 Tab. 111 Powierzchnia gruntów komunalnych w 2005 r....................................................112 Tab. 112 Stan dróg na terenie miasta.........................................................................113 Tab. 113 Wydatki na utrzymanie i remonty dróg lokalnych................................................114 Tab. 114 Liczba biletów sprzedanych w poszczególnych liniach autobusowych........................116 Tab. 115 Stan taboru Komunikacji Miejskiej sp. z o.o na 31 grudnia 2009 r............................116 Tab. 116 Źródła finansowania transporty miejskiego w Głogowie (w tys. zł) ..........................117 Tab. 117 Plan finansowy Komunikacji Miejskiej w Głogowie w latach 2005 – 2009 w tys. zł.........117 Tab. 118 Zużycie gazu sieciowego ogółem, w tym przez gospodarstwa domowe (w m3/mieszkańca) ...................................................................................................................... 119 Tab. 119 Wykorzystanie gazu do celów ogrzewania........................................................120 Tab. 120 Ludność korzystająca z sieci gazowej..............................................................120 Tab. 121 Prognozowane koszty wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych..........................121 Tab. 122 Długość czynnej siedzi rozdzielczej wodociągowej..............................................122 Tab. 123 Ludność korzystająca z sieci wodociągowej w % ogółu ludności...............................122 Tab. 124 Woda dostarczona gospodarstwom domowym na 1 mieszkańca...............................123 Tab. 125 Długość sieci wodno - kanalizacyjnej..............................................................123 Tab. 126 Ścieki odprowadzane ogółem.......................................................................124 Tab. 127 Ścieki odprowadzone na 1 mieszkańca............................................................125 Tab. 128 Ludność korzystająca z sieci kanalizacyjnej......................................................126 Tab. 129 Długość sieci kanalizacyjnej (bez przykanalików) sprowadzającej ścieki do oczyszczalni ścieków............................................................................................................ 126 Tab. 130 Ceny taryfowe wody i ścieków oraz ceny dla gospodarstwa domowego w Głogowie w latach 2007 – 2010........................................................................................................ 127 Tab. 131 Szacunkowy skład odpadów wyliczony wg wskaźników podanych w KPGO w 2003 r........127 141 Tab. 132 Charakterystyka gruntów............................................................................129 Tab. 133 Wolne tereny pod inwestycje w LSSE..............................................................131 Tab. 134 Dochody budżetu Miasta w latach 2009 – 2011 (w złotych).....................................135 Tab. 135 Dochody własne per capita w Głogowie i jednostkach porównywanych......................135 Tab. 136 Wydatki budżetu miasta (w zł)......................................................................136 Tab. 137 Wydatki budżetu miasta wg rodzajów (w zł).....................................................136 142 Spis wykresów Wykres 1 Liczba mieszkańców miasta Głogowa w latach 2002 – 2009.....................................15 Wykres 2 Ludność miasta Głogowa wg płci i wieku w 2009 roku............................................19 Wykres 3 Ruch naturalny w Głogowie w latach 2002 – 2009 (na 1000 mieszkańców)....................23 Wykres 4 Małżeństwa zawarte na 1000 mieszkańców w latach 2002-2009................................24 Wykres 5 Liczba nowych mieszkań na 1000 mieszkańców w latach 2005-2009...........................37 Wykres 6 Powierzchnia użytkowa mieszkań oddana do użytku w m2......................................38 Wykres 7 Liczba miejsc i dzieci uczęszczających do przeszkoli w mieście Głogowie w latach 20002009.................................................................................................................. 49 143