D - Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

Sygn. akt III AUa 288/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 8 stycznia 2015 r.
Sąd Apelacyjny w Krakowie Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący:
SSA Iwona Łuka-Kliszcz
Sędziowie:
SSA Marta Fidzińska - Juszczak
SSA Monika Kowalska (spr.)
Protokolant:
st. sekr. sądowy Ewa Dubis
po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2015 r. w Krakowie
sprawy z wniosku E. B.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w K.
o emeryturę
na skutek apelacji wnioskodawcy E. B.
od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach V Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 14 stycznia 2014 r. sygn. akt V U 565/13
o d d a l a apelację.
Sygn. akt III AUa 288/14
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 14 stycznia 2014 r. Sąd Okręgowy w Kielcach - Sąd Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie E. B. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w K. z dnia
25 marca 2013 r., odmawiającej wnioskodawcy prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym, albowiem nie
udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach.
Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawca E. B., ur. (...), w okresie od 11 grudnia 1974 r. do 31 sierpnia 1979 r.
był zatrudniony w Kombinacie (...) w W. - Zakład (...). Były pracodawca wystawił wnioskodawcy świadectwo
wykonywania pracy w szczególnych warunkach, w którym potwierdził powyższy okres pracy wnioskodawcy na
stanowisku montera maszyn i urządzeń przemysłowych - spawacza wskazując, że stale i w pełnym wymiarze czasu
pracy wykonywał prace: bieżące konserwacje agregatów urządzeń oraz prace budowlano-montażowe na wydziałach
będących w ruchu, w którym jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie (zarządzenie Nr 9 i 16
Ministra BiPMB) i na stanowisku ślusarza wymienionym w wykazie A dział II, poz.1, pkt 1; dział IV poz.40; dział
XIV poz.25 pkt 1, stanowiącym załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów
Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 (Dz. Urz. MB i PMB Nr 3). W tym czasie wnioskodawca pracował przy
remontach urządzeń cementowni, tj.: wykonywał remonty przenośników taśmowych, remonty rurociągów cementu i
remonty reduktorów przy taśmach. Wszystkie prace wykonywał na wysokości. Podczas remontu produkcja cementu
trwała nadal, jedynie zatrzymywano cześć, która była remontowana. Następnie wnioskodawca był zatrudniony w
(...)Przedsiębiorstwie (...)w okresie od 1 września 1979 r. do 31 sierpnia 1989 r. i od 1 maja 1993 r. do 30 listopada
1998 r. Były pracodawca wystawił wnioskodawcy świadectwo pracy, w którym potwierdził okres zatrudnienia od 1
września 1979 r. do 31 sierpnia 1989 r. wskazując, że w tym czasie wykonywał stale i w pełnym wymiarze prace montera
konstrukcji żelbetonowych i prefabrykatów na wysokości wymienione w wykazie A, Dziale V, poz. 5 pkt 2, stanowiącym
załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 9 Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 1 sierpnia 1983 r.
w sprawie wykazu stanowisk pracy w budownictwie, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach
lub w szczególnym charakterze uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury
(Dz.Urz. MBiPMB Nr 3 poz. 6.). W dniu 30 listopada 1998 r. były pracodawca wydał wnioskodawcy świadectwo
pracy i potwierdził okres jego zatrudnienia od 1 maja 1993 r. do 30 listopada 1998 r. Wnioskodawca pracował na
budowach eksportowych: od 10 września 1981 r. do 14 marca 1982 r. w (...) na stanowisku cieśli, od 24 września
1986 r. do 21 grudnia 1986 r. w(...)na stanowisku cieśli - zbrojarza i od 25 lipca 1987 r. do 30 czerwca 1989 r.
w (...) na stanowisku cieśli. W w/w okresie od 10 września 1981 r. do 14 marca 1982 r. wnioskodawca pracował
jako cieśla przy budowie szkoły, wykonywał ściany z desek lub blatów (sklejka prasowana mocowana na konstrukcji
stalowej). Była to szkoła 5-piętrowa i ekipa montowała budynek od podstaw, aż do 5 piętra i również więźbę dachową,
następnie po wykonaniu ścian stawiali słupy i na tych słupach szły belki, na słupach były montowane podciągi, a
na tych podciągach stropy, które były wykonywane z blatów. W okresie 24 września 1986 r. do 21 grudnia 1986 r.
wnioskodawca przebywał na budowie w (...)jako cieśla, gdzie wykonywał prace tą samą technologią jak w (...). Także
tego samego rodzaju prace ciesielskie wykonywał w (...)w okresie od 25 lipca 1987 r. do 30 czerwca 1989 r., przy czym
były to prace tylko z drewnem bądź płytami ze sklejki. Przez cały okres pracy na eksporcie wnioskodawca pracował
jako cieśla w drzewie, szalował słupy, podciągi, robił więźbę dachową. W okresie od 12 października 1992 r. do 9
czerwca 1992 r. wnioskodawca pracował w (...) jako cieśla, od 14 sierpnia 1995 r. do 31 października 1996 r. w (...) na
stanowisku cieśli, ślusarza, spawacza oraz od 19 grudnia 1997 r. do 30 czerwca 1998 r. w (...) na budowie eksportowej.
W okresie od 12 października 1992 r. do czerwca 1995 r. wnioskodawca pracował przy budowie hotelu (...) w B.,
gdzie wykonywał prace ciesielskie na wysokości. Od 13 sierpnia 1995 r. do 31 października 1996 r. kontynuował
prace przy budowie tego samego hotelu - budował basen, wykonując prace ciesielskie. Do jego obowiązków należało
wykonanie attyki, to jest ozdobnych elementów żelbetowych ściany budynku. Od 11 grudnia 1996 r. do 1 kwietnia 1997
r. wnioskodawca pracował na montażu w (...) Przedsiębiorstwie (...), gdzie montował bloki mieszkalne z wielkiej płyty.
Praca jego polegała na przyjęciu od dźwigu płyty i przymocowywaniu jej odciągami do stropu, a następnie zrobieniu
szalunków z desek między płytami. Montaż płyty zajmował 40-50% pracy w ciągu dnia, a szalowanie resztę czasu
pracy. Szalunki były drewniane. Wnioskodawca wykonywał szalowanie schodów, wind, podestów. Następnie resztę
prac wykonywali betoniarze i zbrojarze. Wnioskodawca robił tylko szalunki w drewnie i dodatkowo montował płyty
żelbetowe, lecz prac zbrojarskich nie wykonywał. W okresie od 11 grudnia 1996 r. do 1 kwietnia 1997 r. wnioskodawca
pracował w macierzystym zakładzie pracy na stanowisku montażysty prefabrykatów. W świadectwie pracy z dnia
30 listopada 1998 r. pracodawca wskazał, że praca ta odpowiada stanowisku figurującemu pod nazwą wskazaną w
dziale V poz.5 pkt 2 wykazu A zarządzenia resortowego MBiPMB. Od 1 września 1989 r. do 30 czerwca 1990 r. i
od 1 września 1990 r. do 15 kwietnia 1992 r. wnioskodawca był zatrudniony w Zrzeszeniu (...)Zakład (...) w K. na
stanowisku montażysty. Były pracodawca potwierdził powyższe okresy zatrudnienia świadectwami pracy z dnia 3
sierpnia 1990 r. i z dnia 30 kwietnia 1992 r. W czasie zatrudnienia wnioskodawca wykonywał te same prace montażowe
co w (...)Przedsiębiorstwie (...), to jest prace montażowe przy budowie bloków z wielkiej płyty. Łączył płyty, z których
budowane były bloki, robił szalunki do zalewania ścian i robił stropy żelbetowe. W dniu 11 lutego 2013 r. złożył wniosek
o emeryturę. Ogólny staż pracy wnioskodawcy przypadający przed dniem 1 stycznia 1999 r. wynosił 25 lat, lecz nie
udokumentował on wymaganego przepisami stażu pracy w szczególnych warunkach w wymiarze co najmniej 15 lat.
W tak ustalonym stanie faktycznym sprawy Sąd Okręgowy przyjął, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Sąd Okręgowy, odwołując się do treści art. 184 w zw. z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i
rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.) oraz przepisów
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w
szczególnych warunkach lub szczególnych charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.) podkreślił w pierwszej kolejności,
iż do pracy w szczególnych warunkach winien zostać uwzględniony wnioskodawcy okres zatrudnienia w Kombinacie
(...)w W. - Zakład (...) od dnia 11 grudnia 1974 r. do dnia 31 sierpnia 1979 r., jako okres wykonywania pracy
określonej w wykazie A, dziale XIV, poz. 25, stanowiącym załącznik do w/w rozporządzenia Rady Ministrów, tj.
bieżąca konserwacja agregatów i urządzeń oraz prace budowlano-montażowe i budowlano-remontowe na oddziałach
będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie, tj. prace określone w
dziale V poz. 14 czyli prace przy produkcji cementu. Sąd Okręgowy podkreślił, że w powyższym okresie wnioskodawca
w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał remonty i bieżącą konserwację maszyn znajdujących się na terenie w/
w przedsiębiorstwa, zajmującego się produkcją cementu, a przede wszystkim zajmował się naprawą przenośników
taśmowych, remontem rurociągów cementu, czy remontem reduktorów przy taśmach. Wszystkie prace wnioskodawca
wykonywał na wysokości przy remontowaniu maszyn będących na wydziale w ruchu. Podczas remontu produkcja
cementu trwała nadal, jedynie zatrzymywano cześć, która była remontowana. Równocześnie w ocenie Sądu brak było
podstaw do uznania, że praca wykonywana przez wnioskodawcę w kraju na rzecz (...) Przedsiębiorstwa (...)w okresie
od 1 września 1979 r. do 31 sierpnia 1989 r. i od 1 maja 1993 r. do 30 listopada 1998 r., a następnie w Zrzeszeniu (...)
Zakład (...)w okresie od 1 września 1989 r. do 30 czerwca 1990 r. i od 1 września 1990 r. do 15 kwietnia 1992 r. była
pracą wymienioną w wykazie A, dział V, poz. 5 w/w rozporządzenia Rady Ministrów, tj. pracą montera konstrukcji
stalowych na wysokości, albowiem w ramach swoich obowiązków zarówno na budowach krajowych jak i eksportowych
wnioskodawca wykonywał prace ciesielskie, polegające na wykonywaniu szalunków nie tylko na wysokościach, a nadto
montaż ścian żelbetonowych zajmował mu 40-50 % pracy w ciągu dnia, a szalowanie resztę czasu pracy. Dodatkowo
Sąd zauważył, że wnioskodawca przebywając na budowach (w kraju i za granicą) w obu zakładach pracy był obecny
podczas całego procesu budowy, tj. od wykonania szalunków u podstaw budynku przez stawianie ścian żelbetonowych,
wykonywania szalunków pod schody, windy, podesty, kończąc na stawianiu więźb dachowych. W konsekwencji Sąd
Okręgowy stwierdził, iż wnioskodawca mimo spoczywającego na nim ciężaru dowodu nie wykazał, iż wykonywał on
stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w ciągu całego okresu zatrudnienia zarówno w Zrzeszeniu Sportu, Turystyki i
Rekreacji Zakład (...)w K., jak i w (...)Przedsiębiorstwie (...)prace na wysokości wymienione w wykazie A, dział V, poz. 5
w/w rozporządzenia. Reasumując Sąd Okręgowy podkreślił, że nawet zaliczenie wnioskodawcy do już uwzględnionych
mu przez organ rentowy okresów zatrudnienia w warunkach szczególnych, okresów zatrudnienia w Kombinacie (...)w
W. – Zakład (...) nie pozwala E. B. na uzyskanie wymaganego 15- letniego stażu pracy w szczególnych warunkach.
Mając powyższe na względzie Sąd Okręgowy oddalił odwołanie na podstawie wskazanych przepisów prawa
materialnego i na zasadzie art. 477 14 § 1 k.p.c.
Apelację od powyższego wyroku wywiódł wnioskodawca E. B., zaskarżając wyrok w całości i zarzucając mu:
1) naruszenie przepisów postępowania, a w szczególności :
a) art. 232 k.p.c. poprzez przyjęcie, że wnioskodawca nie wywiązał się z obowiązku udowodnienia okoliczności,
z której wywiódł skutki prawne, tj. nie wykazał, iż wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w ciągu
całego okresu zatrudnienia w (...)Przedsiębiorstwie (...)oraz w Zrzeszeniu (...), (...) i (...) Zakład (...), prac
wymienionych w wykazie A, dział V, poz. 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie
wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, ujętych
jako prace przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości na stanowisku montera konstrukcji żelbetonowych i
prefabrykowanych na wysokości;
b) art. 233 § 1 k.p.c. przez zaniechanie wszechstronnego rozpoznania materiału dowodowego zebranego w sprawie
i wyprowadzenie wniosku z niego niewynikającego, a mianowicie, że wnioskodawca będąc zatrudniony w (...)Przed-
siębiorstwie (...)od 1 września 1979 r. do 31 sierpnia 1989 r. i od 1 maja 1993 r. do 30 listopada 1998 r. oraz będąc
zatrudniony w Zrzeszeniu (...), (...) i (...) Zakład (...) w K. od 1 września 1989 r. do 30 czerwca 1990 r. i od 1
września 1990 r. do 15 kwietnia 1992 r. nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy - pracę wymienioną
w wykazie A, dział V, poz. 5, pkt 1, 2 i 3, stanowiącym załącznik do zarządzenia Nr 9 Ministra Budownictwa i
Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające
do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz wzrostu emerytury lub renty ujętą jako prace na stanowisku:
monter urządzeń i konstrukcji metalowych na wysokości; monter konstrukcji żelbetonowych i prefabrykowanych na
wysokości oraz cieśli wykonującego prace na wysokości, bowiem w ocenie Sądu meriti nie wykonywał on tych prac
na wysokości w pełnym wymiarze czasu pracy;
2) naruszenie przepisów prawa materialnego, a w szczególności :
a) art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z § 4 ust. 1 rozporządzenia
Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich
dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze poprzez odmowę uznania
przez Sąd, iż świadczona przez wnioskodawcę praca w (...) Przedsiębiorstwie (...)oraz w Zrzeszeniu (...), (...) i (...)
Zakład (...) była tożsama ze stanowiskiem określonym w wykazie A, dział XIV poz. 25 wskazanego rozporządzenia, a
także była tożsama z pracą na stanowisku wymienionym w wykazie A, dział V, poz. 5 pkt 1,2,3 stanowiącym załącznik
do zarządzenia Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace
w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz wzrostu emerytury lub renty;
b) art. 32 Konstytucji RP poprzez naruszenie zasady równości wobec prawa, gdyż odnosząc stan faktyczny i prawny
przedmiotowej sprawy, gdzie Sąd Okręgowy odmówił uznania, iż wnioskodawca wykonywał pracę w warunkach
szczególnych do stanu faktycznego i prawnego sprawy o sygn. akt V U 530/11, gdzie Sąd uznał, że praca była wykonywana w warunkach szczególnych, tj. zostały spełnione przesłanki z § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z
dnia 7 lutego 1983 r., biorąc pod uwagę, iż ubezpieczeni w takich samych warunkach, w tożsamym stanie faktycznym
i prawnym zostali potraktowani w sposób odmienny.
W oparciu o tak sformułowane zarzuty wnioskodawca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zmianę decyzji
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i przyznanie mu prawa do emerytury od dnia 12 lutego 2013 r. oraz zasądzenia
na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania za obie instancje, w tym odrębnie kosztów zastępstwa procesowego
według norm przepisanych. Nadto wnioskodawca wnosił o przeprowadzenie dowodu z dokumentu w postaci uzasadnienia wyroku w sprawie o sygn. V U 530/11 prowadzonej przez Sąd Okręgowy w Kielcach V Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych w Kielcach na okoliczność pominięcia zasady jednolitości orzecznictwa w znaczeniu
nadanym przez postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 lutego 2002 r. (sygn. akt I PKN 553/01). Ewentualnie - na
wypadek uznania, że Sąd pierwszej instancji nie rozpoznał istoty sprawy lub zachodzi konieczność przeprowadzenia
postępowania dowodowego w całości, na podstawie art. 386 § 4 k.p.c., wnioskodawca wnosił o uchylenie zaskarżonego
wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji, pozostawiając temu sądowi
rozstrzygnięcie o kosztach postępowania za obie instancję.
W uzasadnieniu wywodów apelacji wnioskodawca podniósł w szczególności, iż od zatrudnienia w
(...)Przedsiębiorstwie (...)wykonywał prace montażysty prefabrykacji i na wysokości, cieśli wykonującego prace na
wysokości, przy czym za pracę na wysokości przyjmuje się pracę wykonywaną na powierzchni znajdującej się
na wysokości, co najmniej 1,0 m nad poziomem podłogi lub ziemi. Tym samym w ocenie wnioskodawcy, biorąc
pod uwagę charakter wykonywanej przez niego pracy jako pracownika zatrudnianego przy budowie budynków
wielokondygnacyjnych nie ulegało wątpliwości, iż wykonywał on prace na wysokości według definicji przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Nadto wnioskodawca zaznaczył, że w niniejszej
sprawie jednym ze świadków był pracujący razem z nim w tej samej brygadzie budowlanej J. J., w przypadku którego
praca na stanowisku cieśli została uznana za pracę w warunkach szczególnych w sprawie o sygn. akt V U 530/11 przed
Sądem Okręgowym w Kielcach V Wydział Pracy Ubezpieczeń Społecznych w K., w konsekwencji czego osobie tej
przyznano prawo do emerytury na podstawie okresów pracy w warunkach szczególnych. Konkludując wnioskodawca
zaakcentował, że ze specyfikacji okresów zatrudnienia w charakterze montera prefabrykacji i cieśli na wysokości
wynika, iż okres jego pracy w tym zawodzie znacznie przekracza minimum ustawowe, tj. 15 lat pracy w warunkach
szczególnych, tym bardziej, że organ rentowy uznał mu w toku postępowania okres 11 miesięcy pracy w (...) jako pracy
w warunkach szczególnych, o czym nie wspomniał Sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.
Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadza się do ustalenia,
czy wnioskodawca E. B. spełnia warunki uprawniające go do otrzymania emerytury na podstawie art. 184 w zw. z art.
32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jedn. tekst: Dz.
U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.) oraz w zw. z treścią § 2 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w
sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
(Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.), a zwłaszcza czy legitymuje się on co najmniej 15-letnim okresem pracy w szczególnych
warunkach. Na mocy art. 184 ust. 1 w/w ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,
ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w
art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy, a zatem na dzień 1 stycznia 1999 r. osiągnęli: okres zatrudnienia
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia
prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn (pkt 1) oraz okres składkowy
i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27, czyli okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla
kobiet i 25 lat dla mężczyzn (pkt 2). Nadto, w myśl art. 184 ust. 2 w/w ustawy, przedmiotowa emerytura przysługuje
pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków
zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu
państwa. W myśl art. 32 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1,
rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo
do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, a mianowicie przepisów w/w rozporządzenia Rady
Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym
charakterze. Zgodnie z dyspozycją § 1 ust. 1 powołanego rozporządzenia, przepisy tego aktu stosuje się do pracowników
wykonujących prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wymienione w § 4-15 rozporządzenia
oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia, zwanych dalej „wykazami”. Stosownie zaś do § 1 ust. 2
przedmiotowego rozporządzenia, właściwi ministrowie w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych
ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w
szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B. Podkreślić należy, że zgodnie z § 2 ust. 1 w/w rozporządzenia,
okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których
praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu
pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Zgodnie zaś z § 4 ust. 1 niniejszego rozporządzenia, pracownik,
który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli:
osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn oraz ma wymagany okres zatrudnienia, w
tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.
Mając powyższe na uwadze podkreślić należy, że upoważnienie dla właściwych ministrów, kierowników urzędów
centralnych oraz centralnych związków spółdzielczych wynikające z § 1 ust. 2 tego rozporządzenia nie stwarzało
podstawy prawnej do wydawania aktów niepozostających w zgodności z powszechnie obowiązującym prawem,
lecz obejmowało tylko ustalenie w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych w podległych i
nadzorowanych zakładach pracy stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach i
nie przewidywało możliwości wykroczenia poza wykazy prac wykonywanych w szczególnych warunkach wymienione
w załączniku do rozporządzenia. Na tej podstawie wymienione podmioty mogły tylko wskazać, na których
stanowiskach są wykonywane prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B, nigdy zaś ustanawiać
nowych stanowisk pracy. Wykazy resortowe (także i zakładowe) mają zatem charakter informacyjny, technicznoporządkujący, uściślający. Taki wykaz resortowy (zakładowy) ułatwia identyfikację określonego stanowiska pracy
jako stanowiska pracy w szczególnych warunkach - w szczególności, jeśli w wykazie stanowiącym załącznik do
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. nie wylicza się konkretnych stanowisk, lecz jedynie w
sposób ogólny wymienia się rodzaje prac, uznawanych za prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym
charakterze. Oczywistym jest zatem, że wykonywanie pracy na stanowisku określonym w zarządzeniu resortowym,
której nie wymieniono w wykazie A załącznika do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. nie uprawnia do uzyskania
emerytury na podstawie art. 184 w zw. z art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Bezspornym jest zatem, że zarządzenie resortowe w ramach swoich wykazów (A, B) nie może wykraczać poza
materię rozporządzenia i ustanawiać nowych stanowisk pracy. Z przedmiotową sytuacją mamy zaś właśnie do
czynienia w niniejszej sprawie, albowiem choć w ramach poz. 5, działu V, wykazu A, stanowiącego załącznik do w/
w rozporządzenia Rady Ministrów ustawodawca przesądził, iż przymiot prac w warunkach szczególnych przysługuje
pracom przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości, to na gruncie zarządzenia Nr 9 Ministra Budownictwa i
Przemysłu Metalowego z dnia 1 sierpnia 1983 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych
przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych
warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty (Dz. Urz. MB
i PMB Nr 3), w ramach prac przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości (wykaz A, dział V, poz. 5) wskazano
m.in.: stanowisko montera konstrukcji żelbetowych i prefabrykowanych na wysokości (ppkt 2) oraz stanowisko cieśli
wykonującego prace na wysokości (ppkt 3). Bezspornym zaś jest, że pod pojęcie konstrukcji metalowych nie podpadają
konstrukcje żelbetowe czy prefabrykowane, czy tym bardziej prace ciesielskie, związane z obróbką drewna. Tak zaś
jak trafnie ustalił Sąd Okręgowy, w spornym okresie zatrudnienia w (...)Przedsiębiorstwie (...)od 1 września 1979 r.
do 31 sierpnia 1989 r. i od 1 maja 1993 r. do 30 listopada 1998 r., a następnie w Zrzeszeniu (...), (...) i (...) Zakład
(...)od 1 września 1989 r. do 30 czerwca 1990 r. i od 1 września 1990 r. do 15 kwietnia 1992 r., praca wnioskodawcy
sprowadzała się w głównej mierze do wykonywania prac ciesielskich, polegających na wykonywaniu szalunków
(zwłaszcza szalunków czyli deskowania u podstaw budynku poprzez stawianie ścian żelbetonowych, szalunków pod
schody, windy, podesty) oraz na stawianiu więźb dachowych, a nadto na montażu ścian żelbetonowych. Skoro zatem
prace na stanowisku cieśli na wysokości, podobnie jak i prace na stanowisku montera konstrukcji żelbetowych i
prefabrykowanych na wysokości zostały wymienienie wyłącznie w akcie niższego rzędu (tj. w zarządzeniu Ministra
Budownictwa), którego treść wykracza poza upoważnienie zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego
1983 r. i pozostaje bez związku z jego przepisami, traktowanymi jako „przepisy dotychczasowe”, a konkretnie bez
związku z rodzajem prac wskazanych w wykazie A, dziale V, poz. 5 załącznika do tegoż rozporządzenia, to zatrudnienie
przy wykonywaniu przedmiotowych prac nie może wywoływać skutków przewidzianych w art. 32 ust. 1 ustawy o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 25 maja 2010 r.,
I UK 3/2010 i z dnia 23 lutego 2010 r., II UK 188/2009).
Na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy nie wpływała też okoliczność przyznania świadczeń emerytalnych zatrudnionemu
z wnioskodawcą innemu pracownikowi w osobie J. J.. Okoliczność, iż inny pracownik, który i tak nie pracował z
wnioskodawcą przez cały sporny okres zatrudnienia, lecz wyłącznie w czasie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie
(...), a konkretnie na kontrakcie w (...) (od października 1992 r. do sierpnia 1996 r.) otrzymał emeryturę nie może
bowiem oznaczać, iż inny Sąd też jest zobligowany do przyznania emerytury innemu pracownikowi, albowiem
odmienne potraktowanie tychże dwóch pracowników prowadziłoby do naruszenia art. 32 Konstytucji RP, a zatem
nierównego traktowania tego drugiego pracownika. Godzi się zauważyć, iż z ustanowionej na gruncie art. 32 ust.
1 Konstytucji RP zasady wynika nakaz jednakowego traktowania podmiotów znajdujących się w zbliżonej sytuacji
oraz zakaz różnicowania w tym traktowaniu bez przyczyny znajdującej należyte uzasadnienie w przepisie rangi,
co najmniej ustawowej. Zasady sprawiedliwości wymagają przy tym, aby zróżnicowanie prawne podmiotów (ich
kategorii) pozostawało w adekwatnej relacji do różnic w ich sytuacji faktycznej, jako adresatów danych norm
prawnych. Z powyższego wynika, że zasada równości nie ma oznaczać identyczności. Dyskryminacja rozumiana
jest zaś, jako zróżnicowane traktowanie podmiotów znajdujących się obiektywnie w takiej samej sytuacji, które to
odmienne traktowanie nie ma swojej racjonalnej (obiektywnie usprawiedliwionej) podstawy. Nierówne traktowanie
podmiotów nie musi więc oznaczać dyskryminacji lub uprzywilejowania skutkującego oceną o naruszeniu standardu
określonego w przepisie art. 32 Konstytucji RP (zob. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2014 r., II UK 224/13
oraz z dnia 6 lutego 2014 r., I UK 314/13). Innymi słowy, podniesiona przez wnioskodawcę okoliczność, że innemu
pracownikowi zatrudnionym na takim samym jak on stanowisku, przyznano wyrokiem sądu prawo do emerytury
w wieku obniżonym, pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie przedmiotowej sprawy. W okolicznościach niniejszej
sprawy decydujące znaczenie ma bowiem ustalenie, czy to wnioskodawca (a nie inny pracownik tego zakładu)
zatrudniony na konkretnym stanowisku pracy, przy zachowaniu indywidualnych cech tego stanowiska legitymuje się
co najmniej 15 – letnim okresem wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.
Tym samym, w analizie charakteru pracy z punktu widzenia uprawnień do emerytury w obniżonym wieku, ma tylko
możliwość jej zakwalifikowania pod jedną z pozycji wyżej wymienionego załącznika do w/w rozporządzenia Rady
Ministrów z 7 lutego 1983 r.
Równocześnie podkreślić należy, że rozpoznając sprawę Sąd każdorazowo dokonuje własnych ustaleń faktycznych
i bierze z urzędu pod uwagę naruszenie prawa materialnego (związane z oparciem uprawnień emerytalnych na
zarządzeniu, wykraczającym poza zakres opartego na ustawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983
r.), co oznacza, iż nawet okoliczność zaliczenia wnioskodawcy przez organ rentowy w poczet pracy w warunkach
szczególnych danego okresu zatrudnienia, a mianowicie: zatrudnienia w (...)Przedsiębiorstwie (...)od 1 września 1979
r. do 9 września 1981 r., od 1 kwietnia 1982 r. do 23 września 1986 r., od 1 lutego 1987 r. do 23 lipca 1987 r. i od 1 lipca
1990 r. do 31 sierpnia 1990 r. oraz od 1 października 1992 r. do 11 października 1992 r. oraz okresu zatrudnienia w (...)
Przedsiębiorstwie (...) w K. (późniejszy (...) S.A., a obecnie (...) S.A. w W.) od 8 stycznia 1974 r. do 7 grudnia 1974 r., nie
oznacza związania Sądu przedmiotowymi ustaleniami. Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, iż w przypadku
wnioskodawcy jedyny okres zatrudnienia, który stanowi okres pracy w warunkach szczególnych to uwzględniony
przez Sąd pierwszej instancji okres zatrudnienia w Kombinacie (...)w W. – Zakład (...) od dnia 11 grudnia 1974 r.
do dnia 31 sierpnia 1979 r. Okres ten został trafnie zakwalifikowany jako okres wykonywania pracy określonej w
wykazie A, dziale XIV, poz. 25, stanowiącym załącznik do w/w rozporządzenia Rady Ministrów, tj. bieżąca konserwacja
agregatów i urządzeń oraz prace budowlano-montażowe i budowlano-remontowe na oddziałach będących w ruchu,
w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie, tj. prace określone w dziale V poz. 14 czyli
prace przy produkcji cementu. Innymi słowy, w ocenie Sądu Apelacyjnego w odniesieniu do pozostałych okresów
zatrudnienia wnioskodawcy, w świetle obowiązujących unormowań prawa materialnego, w tym zwłaszcza przepisów
powoływanego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. i wreszcie dokonanych ustaleń faktycznych
co do rodzaju wykonywanej pracy przez ,wnioskodawcę w spornych okresach, brak było jakichkolwiek podstaw,
umożliwiających ich zakwalifikowanie do pracy w warunkach szczególnych.
Tym samym na gruncie niniejszej sprawy całkowicie nieuprawnione okazały się podniesione zarzuty naruszenia
prawa materialnego, jak również prawa procesowego, w tym w szczególności zarzut naruszenia przez Sąd pierwszej
instancji art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błędną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego. Na gruncie niniejszej
sprawy brak było bowiem jakichkolwiek podstaw uzasadniających zaistnienie sprzeczności ustaleń Sądu Okręgowego
z zalegającym w aktach sprawy materiałem dowodowym (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 9
lipca 2008 r., I ACa 432/08, LEX nr 499208), a przy tym rozpoznając odwołanie wnioskodawcy Sąd Okręgowy
przeprowadził skrupulatne postępowanie dowodowe i zgromadzone w toku tego postępowania dowody poddał
wszechstronnej, wnikliwej ocenie, nie naruszając granic ich swobodnej oceny. Tak przeprowadzona ocena dowodów,
jako odpowiadająca wymogom z art. 233 § 1 k.p.c., jest aprobowana przez Sąd Apelacyjny.
Z powyższych względów Sąd Apelacyjny na zasadzie art. 385 k.p.c. oddalił apelację, albowiem zawarte w niej zarzuty
były bezzasadne.