Aldona Rumińska Kraków, dn. 25 VII 2010 Nauczyciel Z. Sz. OI Nr 5

Aldona Rumińska
Nauczyciel Z. Sz. O. I. Nr 5 w Krakowie
Kraków, dn. 25 VII 2010
„RECENZJA MIESIĄCA” KSIĄŻKI BARBARY KONSTANTY-IGNACIUK
PT: DZIECKO Z ZESPOŁEM NADPOBUDLIWOŚCI PSYCHORUCHOWEJ ADHD I ADD
(Oficyna Wydawnicza IMPULS, Wyd. I Kraków 2010)
Premierowym regulaminem konkursowym, z którym się spotkałam były dla mnie
wytyczne Oficyny Wydawniczej IMPULS, w których po raz pierwszy (i oby nie ostatni) brak
jest ograniczeń gabarytowych pracy konkursowej. Dla mnie osobiście jest to ogromnie istotny
punkt, gdyż ograniczenia ilości stron prac pisemnych powodują częste streszczenia myśli
i nieustanne obliczenia linijek tekstu. Uściślanie własnych refleksji hamuje spontaniczność
oraz wodze twórczych poczynań. Często zanika wówczas emocjonalność wypowiedzi na
rzecz konkretności i rzeczowości. Ta ostatnia kwestia jest oczywiście również bardzo zasadna
i konieczna.
Z całym zrozumieniem i szacunkiem podchodzę do regulaminów konkursowych
ustalających i takie ograniczenia. Korzystając z propozycji i oferty Gospodarza Gość musi
godzić się na określone reguły i warunki.
* * *
Człowiek z natury obserwując czyjeś zachowanie dokonuje definicji tego co widzi,
częściej w kategorii – co to jest, niż dlaczego tak być może.
Przywiązanie się do własnej autodefinicji bez pozostawienia furtki na jej korektę lub
uzupełnienie powoduje wytworzenie pewnych postaw i nastawień, a także określonego
stosunku do Obiektu własnej obserwacji. Dlatego tak ważne jest pytanie o to „Coś”, co stoi za
tym co widać, co „Jest”.
Praca z dziećmi o różnym potencjale osobowości- intelektu, emocji i potrzeb sprzyja
nieustannej refleksji. Szczególnie delikatną i subtelną kwestią jest problem uczniów
z zespołem ADHD. Stawiam w tym miejscu sobie zawsze trudne do oszacowania pytania:
Jak wiele w całokształcie prezentowanych zachowań ucznia jest czynników zależnych od
uwarunkowań pracy jego mózgu, własnej woli i charakteru, a ile z kolei od skutków
oddziaływań wychowawczych.
Będąc pedagogiem wspomagającym w klasie integracyjnej mam okazję i szansę
nauczać i uczyć się od niezwykle zróżnicowanych w komponencie swoich zachowań
Adresatów oddziaływań edukacyjno- wychowawczych i terapeutycznych.
Praca z uczniami, a szczególnie z uczniami ze zdiagnozowanym ADHD wyzwala
i wzywa do twórczej metodyki, bogacenia własnego warsztatu pracy oraz bycia nieustannym
i pilnym uczniem szkoły cierpliwości (!).
Na pewno nie będzie to brzmiało nieskromnie, jeśli napiszę, że literatura dotycząca
problematyki z zakresu ADHD nie jest mi obca i nieznana. Pomimo to nadal nieustannie
pożądana i poszukiwania. Szczególnie istotne są dla mnie kwestie dotyczące etiologii oraz
terapii kompleksowej ukierunkowanej na holistyczne podejście do osoby ucznia.
Odpowiedzią na moje oczekiwania jest książka Barbary Konstanty-Ignaciuk
pt: Dziecko z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej ADHD i ADD.
Podejmując się refleksji nad powyższą pozycją książkową uważam, że pewna część
najgłębszej recenzji pozostaje jednak daleko poza papierem, gdyż słowo nie równe jest temu,
co jest poza zasięgiem pióra.
Wewnętrzną radością było dla mnie przeczytanie książki B. Konstanty, gdyż jest ona
potwierdzeniem pewnych moich rozwiązań metodycznych w pracy z uczniami z ADHD przez
fachowca i co najważniejsze praktyka. Ponad to jest ona przewodnikiem, ofertą metod
terapeutycznych oraz diagnozujących procesy percepcyjno-motoryczne, poznawcze oraz
emocjonalne uczniów z ADHD.
Autorka nakłania do konsekwentnej nauki odpowiedzialności dzieci i młodzieży.
Wzywa do szacunku dla osób starszych, gdyż właśnie to pokolenie zostawiło nam największą
spuściznę swoich czasów -wolność, z której jest nam dane korzystać.
Właściwe, rozsądne korzystanie z wolności, praw i obowiązków to trudna życiowa
sztuka, której praktyczna nauka odbywa się zarówno w tramwaju, w szkole jak i na
podwórku.
Autorka ukazuje ogromne znaczenie wpływu sztuki na organizm człowieka.
Człowieka jako odbiorcy, a także kreatora dzieł twórczych. Aplikowanie młodemu
człowiekowi naturalnego leku arteterapeutycznego, autorka proponuje poprzez różnego
rodzaju formy m.in.: rysowanie, słuchanie muzyki, projekcję filmów, zajęcia relaksacyjne,
a także oddechowe (aromaterapię).
W wyborze metod diagnozy B. Konstanty szczególne znaczenie przywiązuje
rysunkowi jako odwiecznemu środkowi przekazu informacji i komunikacji.
Walorem tej pozycji książkowej są nie tylko rozważania teoretyczne ale także podłoże
praktyczne dotyczące diagnozy, terapii i porad pracy z dzieckiem oraz jego rodzicem.
Dla lepszego zrozumienia podstaw zachowań uczniów autorka zamieszcza ilustracje
budowy układu nerwowego oraz mózgu, którego arkana najtrudniej jest poznać, zbadać
i zrozumieć.
Bohaterem rozważań Autorki i podmiotem jej dogłębnych analiz jest chłopiec
z zespołem ADHD ukazany w świetle trzech obszarów jego funkcjonowania: edukacyjnym,
rodzinnym i społecznym w kontekście prognozy pozytywnej i negatywnej.
Praktycyzm tej publikacji opiera się również na opracowaniu programu zajęć
korekcyjno-kompensacyjnych dla konkretnego ucznia ujętego w pięcioetapowe ćwiczenia
o charakterze percepcyjno- motorycznym, planu oraz scenariuszy zajęć terapeutycznych.
Zamieszczone prace rysunkowe ucznia są cennym materiałem badawczym. Skłaniają
one czytelnika do refleksji, którą w drodze weryfikacji uzupełnia interpretacja i analiza
wytworów prac dokonana przez autorkę.
Na szczególną wyjątkowość publikacyjną zasługuje wszechstronność oddziaływań
terapeutycznych oraz kompleksowość ujęcia osoby dziecka w kontekście jego zdrowia
fizycznego, psychicznego, rodzinnego i społecznego.
Czytając tę książkę można wyczuć głębokie emocje i pozytywne uczucia, którymi
kierowała się Autorka pisząc swoją książkę nie tylko piórem ale i bogatym doświadczeniem
zawodowym.
Wymowna Modlitwa Dziecka szwedzkiego poety zamieszczona na ostatniej stronie
książki, zacytowany fragment z Deklaracji Praw Dziecka, konkretne wskazówki prawne na
rzecz opieki i ochrony dziecka świadczą o wyczuleniu Autorki na szeroko rozumiane dobro
dziecka oraz oferowanie mu pomocy.
Książka jest wygodnym przewodnikiem dla nauczycieli, wychowawców, pedagogów
specjalnych, terapeutów i rodziców dla których Dobro Dziecka jest Dobrem najwyższym.
Jest to lektura zarówno dla nauczycieli młodych stażem, organizujących dopiero swój
warsztat pracy, osób bardziej doświadczonych, pogłębiających swoje umiejętności. Jest ona
również dla tych, których owoce pracy są cennym spichlerzem doświadczeń dla młodego
pokolenia nauczycieli. Mając na uwadze tą ostatnią grupę, myślę o nauczycielach zawodowo
nieaktywnych, którzy mają okazję zapoznać się i skorzystać z ciekawych zagadnień
m.in.: psychologią koloru czy z leczniczym wpływem określonych substancji przytoczonych
ze zbiorów własnych Autorki.
Motto przewodnie książki będące stwierdzeniem Antyfanesa: Największa satysfakcja
w życiu to świadomość, że się nikogo nie skrzywdziło, to naczelne zadanie każdego z nas.
Jego codzienna realizacja możliwa jest m.in. wtedy, gdy wcześniejszy osąd człowieka
poprzedzony jest dogłębną analizą przyczyn jego postępowania.
Należy pamiętać, że ADHD jest problemem odpowiedzialnych nauczycieli,
terapeutów i rodziców. Jego konsekwencje rzutują skutkami na dziecko, jego środowisko
rodzinne i społeczne. Powodują nakreślanie niekiedy krzywdzących i nieadekwatnych do
obrazu dziecka etykiet, które zwrotnie potęgują nasilenie problemu.
Dlatego też tak ważna jest rzetelność oraz fachowość w pracy z najbliższym
otoczeniem dziecka kreującym jego obraz i wizerunek wobec samego siebie.
Nie należy również zapominać o własnej osobie by móc gromadzić w sobie
odpowiedni potencjał spokoju, cierpliwości i opanowania. Jest on zawodowym i osobistym
tlenem umożliwiającym nie przetrwać i przetrzymać w trudnym zawodzie nauczyciela ale
realizować się twórczo oraz rozwijać dla siebie i innych.
W odpowiedzi na powyższe uwagi polecam Wszystkim Nauczycielom, Pedagogom
oraz Rodzicom pozycję B. Konstanty-Ignaciuk życząc owocnej refleksji oraz
satysfakcjonującej i lżejszej praktyki na co dzień.
Aldona Rumińska