Pozytywne emocje w pracy

Pozytywne emocje w pracy
Aleksandra Bujacz
Instytut Psychologii UAM
[email protected]
organizacja
jednostka
Wyniki eksperymentu
zadanie trudne
zadanie łatwe
emocje pozytywne
14,5
16,7
emocje negatywne
6,5
9,8
zaangażowanie
18
18
organizacja
satysfakcja
radość
dobre samopoczucie
wspieranie rozwoju
poziom przeciętny
złe samopoczucie
choroba
czynniki higieny
leczenie patologii
organizacja
przyczyny
satysfakcja
z pracy
korelaty
skutki
organizacja
przyczyny wzrostu satysfakcji:
wsparcie organizacyjne
66%
złożoność pracy
65%
informacja zwrotna
65%
wsparcie lidera
65%
dopasowanie do organizacji
65%
autonomia
60%
znaczenie zadania
40%
organizacja
100%
66%
wsparcie organizacyjne
satysfakcja z pracy
organizacja
przyczyny spadku satysfakcji:
niejasność roli
37%
konflikt praca-życie osobiste
37%
przeszkody organizacyjne
39%
konflikt roli
40%
konflikt interpersonalny
43%
organizacja
100%
37%
niejasność roli
satysfakcja z pracy
organizacja
skutki wzrostu satysfakcji:
efektywność pracy
55%
OCB (zachowania obywatelskie)
55%
organizacja
100%
55%
satysfakcja z pracy
efektywność pracy
organizacja
skutki spadku satysfakcji:
chęć odejścia z pracy
73%
zachowania kontrproduktywne
59%
odejście z pracy
53%
absencja
54%
zarządzanie pracą
73%
0%
satysfakcja z pracy
chęć odejścia z pracy
organizacja
Pracownik mający wysoką satysfakcję ze swojej pracy jest o…
20% bardziej zadowolony ze swojego przełożonego
17% bardziej wierzy, że jest traktowany sprawiedliwie
16% bardziej zadowolony z oferowanych możliwości awansu
15% bardziej przywiązany do organizacji
14% bardziej zadowolony ze swoich zarobków
13% bardziej zadowolony ze swoich współpracowników
w porównaniu do pracownika o niskiej satysfakcji z pracy
organizacja
Pracownik mający niską satysfakcję ze swojej pracy jest o…
20% bardziej zmęczony emocjonalnie
14% bardziej sfrustrowany
13% bardziej depresyjny
12% bardziej spięty w pracy
12% mniej zadowolony ze swojego życia
w porównaniu do pracownika o wysokiej satysfakcji z pracy
orientacja emocjonalna
10 – 25%
Satysfakcja z
pracy
jednostka
Teza: szczęśliwy pracownik to efektywny pracownik.
Co tu można popsuć…?
jednostka
Teza: szczęśliwy pracownik to efektywny pracownik.
satysfakcja
efektywność
efektywność
satysfakcja
wątpliwość metodologiczna
jednostka
Model Flanagana
im mniejsza różnica, tym wyższa satysfakcja
ważne potrzeby
stopień zaspokojenia
jednostka
Teza: szczęśliwy pracownik to efektywny pracownik.
wątpliwość teoretyczna
organizacja
moja obecna praca
(job)
satysfakcja z pracy
(job satisfaction)
zaangażowanie w pracę
(job engagement)
przywiązanie do pracy
(job involvement)
przywiązanie do organizacji
(organizational
commitment)
praca generalnie
(work)
satysfakcja z kariery
zawodowej
(career satisfaction)
satysfakcja z
posiadanego zawodu
(work satisfaction)
subiektywna ważność
pracy
(work importance)
jednostka
Parasolowość pojęcia satysfakcja
różne funkcje emocji
radość, satysfakcja
zaangażowanie, zainteresowanie
utrzymanie status quo
dążenie do zmiany
celebracja osiągniętego celu
przygotowanie się do zmiany
endorfiny
dopamina
jednostka
FLOW
wysokie
umiejętności
strefa dyskomfortu
wysokie
wymagania
jednostka
Koncepcja: Functional Well-Being (FWB)
radość
zainteresowanie
łatwe sytuacje
trudne sytuacje
satysfakcja
satysfakcja
najistotniejsze dla rozwoju umiejętności są te czynności, które są najmniej przyjemne
jednostka
Hedonia
Eudajmonia
droga łatwa i przyjemna
wymagająca droga
maksymalizowanie przyjemności
przestrzeganie zasad i uczenie się
przyjemność warunkowa
jednostka
regulacja emocjonalna w FWB
odpowiedni poziom trudności
wartościowa informacja zwrotna
dobrze zdefiniowane zadanie
możliwość powtarzania i poprawiania błędów
CEL
chęć, motywacja
zaangażowanie
radość
satysfakcja
jak można pomóc w tym procesie?
wnioski
regulacja emocjonalna w FWB
satysfakcja pojawia się, gdy osiągamy cel lub utrzymujemy status quo
zaangażowanie służy wzmacnianiu procesu osiągania celu
zainteresowanie pozwala na odejście od status quo i uczenie się
satysfakcja z pracy ma istotne znaczenie w kształtowaniu postawy wobec pracy
satysfakcja z pracy wynika zarówno z czynników organizacyjnych, jak i indywidualnych
satysfakcja w ok. 20% zależy od indywidualnej orientacji emocjonalnej
orientacja emocjonalna może być hedonistyczna lub eudajmoniczna
osoby o orientacji hedonistycznej mają problem z odraczaniem gratyfikacji
uczenie się i radzenie sobie ze zmianami jest możliwe wtedy, kiedy akceptujemy
początkowy dyskomfort
proces uczenia się i osiągania celi można wspierać poprzez informację zwrotną,
umożliwienie prób, jasne określenie celu i odpowiedni poziom jego trudności
Literatura polska:
Psychologia pozytywna w praktyce / red. nauk. P. Alex Linley, Stephen Joseph, red. nauk. wyd. pol. Janusz Czapiński ; przekł. Aleksandra
Jaworska-Surma. Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007.
Psychologia pozytywna : nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka / red. nauk. Janusz Czapiński ; [tł. Joanna Kowalczewska et al.].
Warszawa : Wydaw. Naukowe PWN, 2004.
Psychologia pozytywna : nauka o szczęściu i ludzkich siłach / Alan Carr ; przekł. Zbigniew A. Królicki ; [konsultacja nauk. Helena Sęk ; red. nauk.
Łukasz Kaczmarek]. Poznań : Zysk i S-ka Wydawnictwo, cop. 2009.
Psychologia pozytywna / Ewa Trzebińska. Warszawa : Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, cop. 2008.
Brzezińska, A., Stolarska, M., & Zielińska, J. (2001). Poczucie jakości życia w okresie wczesnej, średniej i późnej dorosłości. In K. Appelt & J.
Wojciechowska (Eds.), Zadania i role społeczne w okresie dorosłości. (pp. 103-126). Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
(w artykule wyniki badań oparte o model Flanagana)
Literatura anglojęzyczna:
Ryan, R. M., Huta, V., & Deci, E. L. (2006). Living well: a self-determination theory perspective on eudaimonia. Journal of Happiness Studies, 9(1),
139-170.
Connolly, J. J., & Viswesvaran, C. (2000). The role of affectivity in job satisfaction: a meta-analysis. Personality and Individual Differences, 29, 265281.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2006). Hedonia, eudaimonia, and well-being: an introduction. Journal of Happiness Studies, 9(1), 1-11.
Hallberg, U. E., & Schaufeli, W. B. (2006). “Same Same” But Different? European Psychologist, 11(2), 119-127.
Llorente, R. M., & Macias, E. F. (2005). Job satisfaction as an indicator of the quality of work. Journal of Socio-Economics, 34(5), 656-673.
Sousa-Poza, a. (2000). Well-being at work: a cross-national analysis of the levels and determinants of job satisfaction. Journal of Socio-Economics,
29(6), 517-538.
Bowling, N., & Hammond, G. (2008). A meta-analytic examination of the construct validity of the Michigan Organizational Assessment
Questionnaire Job Satisfaction Subscale. Journal of Vocational Behavior, 73(1), 63-77.
Kinicki, A. J., Mckee-Ryan, F. M., Schriesheim, C. A., & Carson, K. P. (2002). Assessing the Construct Validity of the Job Descriptive Index : A Review
and Meta-Analysis. Journal of Applied Psychology, 87(1), 14 -32.
Vittersø, J., Søholt, Y., Hetland, A., Thoresen, I. A., & Røysamb, E. (2009). Was Hercules Happy? Some Answers from a Functional Model of Human
Well-being. Social Indicators Research, 95(1), 1-18.