Renata Tomaszewska Lipiec, Szkoła-Zawód

Szkoła
Zawód
Praca
PÓŁROCZNIK
Szkoła
Zawód
Praca
nr 10
Bydgoszcz 2015
Szkoła – Zawód – Praca nr 10/2015
Redaktor Naczelny
Ryszard Gerlach
Redaktorzy językowi:
Aleksandra Pawlicka (język angielski)
Elżbieta Komsta (język rosyjski)
Włodzimierz Kucharek (język niemiecki)
Sekretarz Redakcji
Renata Tomaszewska-Lipiec
Adres Redakcji
ul. Chodkiewicza 30
85-064 Bydgoszcz
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego
Wydział Pedagogiki i Psychologii
Instytut Pedagogiki
Katedra Pedagogiki Pracy i Andragogiki
Członkowie Rady Redakcyjnej
Tadeusz Aleksander
Augustyn Bańka
Waldemar Furmanek
Marek Gawrysiak
Stefan M. Kwiatkowski
Walentyna Łozowiecka
Bernd Meier
Krasimir Spirov
Zygmunt Wiatrowski
Bożena Wojtasik
Redaktorzy tematyczni:
Elżbieta Kasprzak (psychologia pracy)
Adam Solak (filozofia pracy)
Jerzy Stochmiałek (andragogika)
Janusz Sztumski (socjologia pracy)
Renata Tomaszewska-Lipiec
(pedagogika pracy, rynek pracy)
Zdzisław Wołk
(poradoznawstwo, zawodoznawstwo)
Redaktor statystyczny:
Barbara Ciżkowicz
Komitet Redakcyjny
Sławomir Kaczmarek
(przewodniczący)
Zygmunt Babiński
Katarzyna Domańska
Grzegorz Kłosowski
Andrzej Prószyński
Marlena Winnicka
Jacek Woźny
Ewa Zwolińska
Grażyna Jarzyna
(sekretarz)
Przygotowanie do druku
Aleksandra Szymańska / Poligrafia UKW
© Copyright by Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego
Bydgoszcz 2015
Utwór w całości ani we fragmentach nie może być powielany
i rozpowszechniany bez pisemnej zgody posiadacza praw autorskich
ISSN 2082-6087
Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego
(Członek Polskiej Izby Książki)
85-092 Bydgoszcz, ul. Ogińskiego 16
tel./fax 52 32 36 755, 52 32 36 729, e-mail: [email protected]
http://www.wydawnictwo.ukw.edu.pl
Rozpowszechnianie tel. 52 32 36 730, [email protected]
Poz. 1657. Ark. wyd. 6,6
Spis treści
Od Redakcji .................................................................................................. 7
Artykuły i rozprawy
Liudmyla Аleksieienko-Lemovska, Theoretical aspects of methodical
competence of teachers of preschool educational institutions............. Lesia Makarenko, Władimież Słabko, Informatization of education
in the era of globalization of educational space................................... Volodymyr Yurzhenko, Problems of the content realization of electronic
(remote) educational resources in vocational education and solutions
to them.................................................................................................. Svitlana Salohub, Information competence of students as the most
important factor in the formation of their worldview........................... Alla Moskalenko, The concept of professional ethics development
as a condition of mastering value and ethic culture of personality...... Beata Jakimiuk, Etyczne aspekty realizacji kariery zawodowej................... 11
20
30
38
44
55
Raporty z badań
Marta Dobrzyniak, Kultura organizacyjna placówki edukacyjnej – perspektywa
ucznia i nauczyciela w świetle badań własnych................................... 69
Anna Suchorab, Plany edukacyjno-zawodowe i zatrudnieniowe uczniów szkół
zawodowych.......................................................................................... 84
Adam Gawroński, Rozwój kariery zawodowej w relacji „pracownik – zakład
pracy”................................................................................................... 94
5
Spis treści
Recenzje
Recenzja monografii Franciszka Szloska „Tożsamość pedagogiki pracy
w kontekście przemian systemowych”, Warszawa 2015
– Nella Nyczkało.................................................................................. 111
Sprawozdania i informacje
IV konferencja naukowa z cyklu Edukacja i Praca Elastyczność czasu
i organizacji pracy, Warszawa 22.10.2015 r.
– Barbara Kowalczyk .......................................................................... 121
4th Biennial meeting of the ESREA Research Network for Adult Educators,
Trainers and their Professionalisation (ReNAdET),
Cypr 11–13.11.2015 r. – Renata Tomaszewska Lipiec......................... 125
Międzynarodowa Konferencja Naukowa Psychopedagogiczne problemy
edukacji i funkcjonowania człowieka – teoria i praktyka,
Lublin 26–27.11.2015 r. – Katarzyna Klimkowska, Anna Kanios,
Joanna Wierzejska................................................................................ 128
Zapowiedź Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Społeczne aspekty
funkcjonowania człowieka w środowisku pracy,
Ciechocinek 19–20.09.2016 r. – Ryszard Gerlach................................ 131
Table of contents........................................................................................... 133
6
Svitlana Salohub, Information competence of students as the most important...
4th Biennial meeting of the ESREA Research
Network for Adult Educators, Trainers and
their Professionalisation (ReNAdET)
Cypr 11–13.11.2015 r.
W listopadzie 2015 roku na Cyprze odbyło się kolejne – czwarte spotkanie zorganizowane w ramach ESREA-ReNAdET (Międzynarodowej Sieci Badawczej dla nauczycieli osób dorosłych i trenerów), poświęcone Roli edukacji
wyższej w procesie profesjonalizacji nauczycieli ludzi dorosłych. Organizatorem
konferencji było European Society for Research on the Education of Adults
(tzw. ESREA, czyli Europejskie Stowarzyszenie Badania Edukacji Dorosłych)
oraz Open University of Cyprus (tzn. Otwarty Uniwersytet Cypru będący drugim
w kolejności powstania państwowym uniwersytetem na Cyprze).
Głównym tematem konferencji, która odbyła się w języku angielskim, była
wymiana międzynarodowych doświadczeń w zakresie kształcenia ludzi dorosłych, w tym rola środowisk akademickich w przygotowaniu zawodowym przyszłych andragogów. Możliwość wspomnianej wymiany dobrych praktyk w obszarze problemowym konferencji zapewniła liczna reprezentacja uczestników
z kilkudziesięciu krajów świata, jak również Komitet Naukowy, który tworzyli:
Regina Egetenmeyer z Uniwersytetu w Würzburgu; Maria Gravani i Alexandra
Ioannidou z Otwartego Uniwersytetu na Cyprze; Larissa Jögi z Uniwersytetu
w Tallinie; Wolfgang Jütte z Uniwersytetu Bielefeld; Susanne Lattke z Niemieckiego Instytutu Edukacji Dorosłych; Bonnie Slade z Uniwersytetu w Glasgow;
Georgios K. Zarifis z Uniwersytetu Arystotelesa w Salonikach.
Podstawowym zamysłem, jaki towarzyszył Organizatorom, było stworzenie warunków do zaprezentowania zróżnicowanych koncepcji dotyczących roli/
ról nauczycieli osób dorosłych i praktyków z tego zakresu, zwłaszcza w krajach
Unii Europejskiej. Szczególną uwagę zwrócono na rolę instytucji szkolnictwa
wyższego, które zajmują się edukacją przyszłych nauczycieli osób dorosłych,
a w niej szczególnie na:
− edukację nauczycieli osób dorosłych i trenerów w środowisku szkoły wyższej,
125
SPRAWOZDANIA I INFORMACJE
−
typy programów, które mogą/powinny zostać dostarczone przez instytucje
szkolnictwa wyższego, aby służyły rozwojowi odpowiednich kompetencji
zawodowych nauczycieli osób dorosłych,
− rolę instytucji walidujących kompetencje psychopedagogiczne u czynnych
zawodowo nauczycieli osób dorosłych,
− szanse i możliwości rozwoju edukacji na potrzeby przyszłych nauczycieli
osób dorosłych,
− czynniki społeczno-kulturowe, które wpływają na konieczność stałego poszerzania kompetencji i kwalifikacji nauczycieli osób dorosłych,
− instytucje szkolnictwa wyższego rozumiane jako „udziałowcy” w procesach
podejmowania decyzji dotyczących edukacji osób dorosłych,
− rozwój dialogu i komunikacji pomiędzy osobami tworzącymi prawa i ustawy a przedstawicielami szkolnictwa wyższego w kwestii profesjonalizacji
nauczycieli osób dorosłych.
Podczas konferencji zaprezentowano wystąpienia wygłoszone w ramach
siedmiu obszarów tematycznych. Wzięli w nich udział przedstawiciele z 20 różnych krajów. Jako przedstawicielka Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, wspólnie z Panią dr Beatą Jakimiuk z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, wygłosiłam referat naukowy pt. „Professionalization of
Adult Educators: Education concept in higher education environment”.
Warto dodać, iż opisywane spotkanie odbyło się na zasadach „Learning
Café” (tzn. „Uczących kawiarenek”). Organizatorzy wyszli z założenia, iż
w czasie tradycyjnej konferencji zbyt mało czasu pozostaje na faktyczną dyskusję, w której prelegent prezentujący referat wchodzi w dialog ze słuchaczami.
W miejsce tradycyjnych obrad plenarnych i sekcji tematycznych zaproponowano
właśnie “Learning Café”, czyli taki sposób prowadzenia konferencji, gdzie każdy
uczestnik staje się gospodarzem „kafejki” i dzieli się swoimi spostrzeżeniami
z odwiedzającymi ją gośćmi. Obie strony interakcji – gospodarz i jego goście
mogą prowadzić notatki, stosować rozmaite metody prezentacji (komputer, plakaty, fotografie, iPady, etc.). Ponadto zastosowano technologię Otwartej Przestrzeni (Open Space) pozwalającej na stworzenie ciekawego, inspirującego spotkania dla ludzi z różnych krajów. Kierowano się w tym względzie założeniem,
iż uczestnicy spotkania sami najlepiej pokierują kolejnymi sesjami konferencji,
w sposób im najbardziej odpowiadający. Przyjęto, iż najistotniejsza jest jakość
interakcji i rozmów prowadzonych pomiędzy poszczególnymi uczestnikami.
W czasie konferencji zastosowano także „regułę obu stóp” (tzn. jeżeli w trakcie
dyskusji uczestnik odczuwał, iż ani nie uczy się, ani nie wnosi nic do dyskusji,
jest to czas na „użycie obu stop” i przemieszczenie się do bardziej produktyw126
Renata Tomaszewska-Lipiec, 4th Biennial meeting of the ESREA Research Network...
nego miejsca/produktywnej kafejki. Uczestnicy międzynarodowego spotkania
naukowego na Cyprze mieli zatem możliwość omówienia kluczowych kwestii
związanych z rolą edukacji wyższej w procesie profesjonalizacji nauczycieli
ludzi dorosłych, w niekonwencjonalnej, ale za to niewątpliwie w inspirującej
atmosferze.
Renata Tomaszewska-Lipiec
Katedra Pedagogiki Pracy i Andragogiki
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
127