cd. sprawozdania - Wspólnota Polska

Warszawa, dnia 25 czerwca 2015 r.
Sprawozdanie z działalności programowej
Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”
za kadencję 2011 - 2015
Okres ten zaznaczył się definitywną zmianą pokoleniową w szeregach członkowskich
Oddziału. Odeszli na wieczną wartę liczni bardzo zasłużeni Kresowianie, którzy stanowili
motor naszych działań. Oni byli związani sercem i duszą z Kresami i już nikt nigdy nie zdoła
im dorównać zaangażowaniem, ale też znajomoscią tematu.
Zmiana ta dotknęła także składu zarządu.Wraz przejściem w stan spoczynku Pana
Zygmunta Mogiła Lisowskiego, Prezesa Towarzystwa Miłośników Wołynia i Polesia oraz
śmiercią niezwykle zasłużonej wieloletniej wiceprezes Oddziału i Prezesa Stowarzyszenia
Nowogródzian i Sympatyków Ziemi Nowogródzkiej Pani Danuty Kolesińskiej – Damskiej,
zakończyło swą aktywność pokolenie, dla którego Kresy były Ojczyzną, domem rodzinnym,
miejscem z którego odeszli nie z własnej woli, ale wypędzeni kolejami wojennego i
powojennego losu. Wracali do niego niezłomnie serdeczną pamięcią i troską, budując nowe
więzi, odgadując potrzeby i podejmując nieustanne starania o ich zaspokojenie. To pokolenie
wielką rolę odegrało w uratowaniu choćby części zbiorowej pamięci o polskiej obecności
historycznej i kulturowej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, wiedzy o
pozostałych tam naszych rodakach, o organizacjach reprezentujących polską mniejszość
narodową na tych terenach, o polskich szkołach, parafiach i ogólnie środowiskach,
pragnących zachować w tamtych stronach trwanie polskości.
W zasięgu kontaktów środowiskowych pojawiło się wielu wolontariuszy, których po
niedługim czasie powitaliśmy w naszym gronie jako członków stowarzyszenia, aktywnych,
podejmujących coraz bardziej odważne programy.
Jak wiemy, w roku 2012 zmienił się ogan państwa polskiego, odpowiadający za
administrowanie kontaktami z organizacjami polonijnymi. Poprzednio był to Senat, obecnie
zarówno politycznie, jak finansowo sprawy te przejęło MSZ. Zmiana procedur ubiegania się
o finansowanie projektów polonijnych oraz zupelna zmiana merytoryczna oferowanych
konkursów spowodowała znaczne ograniczenie naszych mozliwości organizacyjnych i
finansowych. I tak kwoty jakimi dysponowal Oddział w poszczególnych latach i dynamika
spadku są b. wymowne.
2011: dotacja - 594 305,00, administracyjne - 54 646,00,
2012: dotacja - 486 675,54 ,administracyjne - 83 000,00,
2013: dotacja - 189 966,34, administracyjne - 21 828,00,
2014: dotacja - 60 000,00, administracyjne - 6000,00,
Łącznie- 648 951,00
Łącznie - 569 675,54
Łącznie - 211 794,34
Łącznie - 66 000,00
W roku beatyfikacji Ojca Św. Jana Pawła II podjęliśmy organizację pięciu grup,
złożonych z Polaków z Łotwy, Litwy, Białorusi i Ukrainy, którzy wielkim wysiłkiem
oragnizacyjnym i finansowym /sami musieli pokryć związane z wyjazdem wydatki/ dzięki
naszej pomocy mogli wziąć osobisty udział w uroczystościach beatyfikacyjnych w
Watykanie. Przyjęliśmy także w tym czasie młodzież z Baranowicz i Grodna, które w tym
samym czasie uczestniczyły w uroczystościach w Warszawie.
Sprawdziła się, jak w poprzednich latach aktywność grup młodzieżowych ze
współpracujących z nami szkół. W ramach wymiany z Grodnem na wyprawę na Kresy
wybrała się młodzież z IV LO im. Batalionu Parasol z Warszawy, a młodzież z Zielonki
pojechała do przyjaciół z Wołynia. Z członkami Stowarzyszenia „Dom Polski” w Smoleńsku
wymienili się pobytami nauczyciele i uczniowie Szkoły im. Ks. A. Czartoryskiego w
Puławach. Na kilkudniowych pobytach edukacyjnych w Warszawie i na Mazowszu
gościlismy młodzież ze Szkoły Polskiej w Rydze, z Litwy: z Landwarowa i Wersoki, a także
z trzech miejscowości z Ukrainy.
Niezwykłym przeżyciem w 2011 roku była wizyta grupy dzieci i młodzieży polskiego
pochodzenia z Kazachstanu. W czerwcu witalismy na Dworcu Centralnym w Warszawie
gromadkę dzieci, które na co dzień żyją w stepie, chociaż niczym nie różnią się od małych
Polaków, biegających po naszych ulicach. Nawet nazwiska ich nie różnią się od naszych.
Były w grupie rodzeństwa Sikorskich i Adamskich, Popławski, Bagińska, Ignatowicz,
Koncewicz, Zapolska i inni. Zrealizowaliśmy dla nich bardzo bogaty program edukacyjny, a
jeden z chłopców, cierpiący na głeboką wadę wzroku został zoperowany w Krakowie. Ten
pobyt chcieliśmy także wykorzystać do promocji problematyki repatriacji Polaków z
Kazachstanu. Staraliśmy się tę młodzież zaprezentować i pokazać, gdzie się da,
dziennikarzom, politykom, chociaż nie zawsze temat ten wywoływał zainteresowanie.
Inną unikalną grupą, jaką gościliśmy w Warszawie w listopadzie 2011była młodzież z
Tbilisi w Gruzji. Młodzież ta na spotkaniu w IV LO na Ursynowie zaimponowała młodzieży
warszawskiej swą wiedzą o Polsce i Polakach w Gruzji oraz umiejętnoscią prezentacji, w tym
biegłą znajomością języka angielskiego
Wszyscy byliśmy świadkami zaostrzenia się sytuacji środowisk polskich w Republice
Litewskiej. Dlatego też kontynuowaliśmy program organizacji zajęć szkół wakacyjnych o
charakterze półkolonii, w 13 wiejskich szkołach z polskim językiem nauczania w rejonie
solecznickim. Dziewczęta potrafiły skupić wokół tego przedsięwzięcia sporą grupę
wolontariuszy, którzy zostali zaangażowani do pracy z dziećmi. na zajęciach, które trwały po
kilka godzin dziennie i polegały na wspólnej zabawie, rozmowie lub wycieczce po okolicy.
Jest to projekt trudny i bardzo pracochłonny, jednak niezwykle cenny i za to pragnę wyrazić
specjalne podziękowanie naszym Koleżankom.
Podobnym, ale adresowanym do nieco starszej młodzieży były zorganizowane trzy
turnusy wakacyjnych warsztatów edukacyjnych w miejscowości Wilkiszki, w postaci obozów
pod namiotami, z organizacją spływów kajakowych, wycieczek rowerowych i zajęć
stacjonarnych, a wszystko powiązane z programem poznawania regionu i śladów dawnej
polskiej obecności historycznej i kulturowej na tym obszarze.
Niezwykle interesująco rozwija się zapoczątkowany przed dwoma laty z inicjatywy
śp. Macieja Płażyńskiego program „Lato z Polską”, polegający na organizowaniu 10dniowych pobytów edukacyjnych w Polsce dla grup dzieci polskich z republik na Wschodzie
we współpracy z jednostkami samorządu terytorialnego W 2011 roku udało się nam
zrealizować dwie takie placówki, jedną we współpracy ze starostwem płockim dla dzieci z
Grodna, a druga z samorządem m. Bochnia dla grupy młodzieży z Ozierska z obwodu
kaliningradzkiego /Rosja/.
Wielką rolę w naszym środowisku odgrywały kadry starszoharcerskie, wywodzące się
ze Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej, tradycyjnie już bardzo zaangażowanego we
współpracę z Polakami na Wschodzie. Zapewnili udział przedstawicieli organizacji harecstwa
polskiego z Kresów w Rajdzie „Meksyk” w Warszawie w 68 rocznicę akcji pod Arsenałem i
zorganizowali majowe obchody 100-lecia powołania pierwszej drużyny harcerskiej na
ziemiach polskich we Lwowie z udziałem całego harcerstwa polskiego /Lwów – 20 –
22.05.2011 r./ . Ich inicjatywą i staraniem była możliwa wspólna z grupami ze Wschodu
pielgrzymka harcerska na majową beatyfikację Jana Pawła II do Rzymu, a także wyprawa
2
grup harcerskich z Łotwy, Białorusi i Ukrainy szlakiem polskiej martyrologii do dawnego
niemieckiego hitlerowskiego obozu koncentracyjnego na terenie Austrii - Mauthausen
nieopodal Wiednia. Wspólnie uświadamiano sobie, że jest to miejsce męczeńskiej śmierci m.
in. ok. 28 tysięcy ofiar spośród polskiej inteligencji. Wyprawa tym ważniejsza, że pamięć o
tych ofiarach stopniowo zanika w zbiorowej świadomości.
Wspólnie zorganizowano także letnie obozy harcerskie i kolonię zuchową na
Wileńszczyźnie z ZHPnL oraz w Bieszczadach i na Podolu z Harcerskim Hufcem „Barć” z
Wołynia. Jesienią wyruszył także harcerski integracyjny wyjazd do Katynia i Smoleńska –
„Śladami polskiej historii”, w którym obok harcerzy z kraju udział wzięli także młodzi ludzie
z Ukrainy i Białorusi /Wołkowysk/.
Pod opieką wiceprezesa zarządu P. dra Roberta Wyszyńskiego, pracownika
naukowego UW i UKSW młodzież przybyła ze środowisk polskich na Wschodzie, studiująca
w Polsce – zrzeszona w SMOK, brała udział w wydarzeniach artystycznych i kulturalnych
Warszawy – wspólne wyjścia do teatrów, do kina na ważniejsze filmy i przedstawienia
teatralne. SMOK podjął także wysiłek opracowania i publikacji materiałów
pokonferencyjnych z zorganizowanej w listopadzie 2010 roku konferencji naukowej w
Instytucie Socjologii UW nt. „Polska inteligencja na Wschodzie – teraźniejszość i
perspektywy”.
Jak co roku odbyły się XI Spotkania Rodzin Polonijnych, które tym razem
zgromadziły polskie rodziny z Europy Zachodniej i ze Wschodu na wspólnej wyprawie na
Wileńszczyznę szlakiem Miłosierdzia Bożego /Sw. Faustyny Kowalskiej/ i na Podlasie,
zakończone wspólną modlitwą w Niepokalanowie i Auschwitz w 70. Rocznicę śmierci św.
Maksymiliana Kolbe. Spotkania, jak od 10 lat, zorganizowała nasza koleżanka, repatriantka
ze Szwecji, Pani Małgorzata Garstka, doskonale rozumiejąca problemy naszych rodaków,
pragnących po polsku wychować swoje dzieci w warunkach obcego językowo i kulturowo
środowiska. Program Spotkania zainspirowany został m. in. współpracą z Centrum
Katechetycznym przy Archidiecezji Wileńskiej, które zorganizowało drugi już konkurs
wiedzy o postaciach świętych, wywodzących się lub związanych z Wileńszczyzną.
Także w roku 2011 stworzyliśmy możliwość występu przed publicznością Warszawy i
Mazowsza zespołom muzycznym z Kresów: „Grodzieńskie słowiki”dały koncert w
Sanktuarum MB Tęskniącej w Powsinie, a w Międzylesiu wystapił ze znakomitym koncertem
zespół dziecięcy z Polskiej Szkoły w Grodnie „Kolorowe Nutki”. Coroczny Zjazd Weteranów
27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK w Rembertowie uświetnił występ Zespołu
Artystycznego „przyjaźń” z Równego. Zapewniliśmy udział zespołu śpiewaczego „Elegia” z
parafii na Dziewiatówce z Grodna w XXIX Przeglądzie Chórów w Archikatedrze
Warszawskiej.
IV Międzynarodowy Zlot Niepodległości w Zielonce w dniach 9 - 14 listopada 2011
r. zgromadził drużyny harcerstwa polskiego z Łotwy (Dyneburg), Litwy (Wilno i
Landwarów), Białorusi (Baranowicze) i Ukrainy (Równe i Kostopol).
Łącznie w roku 2011 odwiedziło nas ok. 950 osób z Litwy, Białorusi, Ukrainy, Rosji,
Gruzji i Kzachstanu. Średnia liczebność grupy wyniosła ok. 35 osób, okres ich pobytu wahał
się od 3 do 10 dni.
Jedną z ważnych form tej działalności jest organizowanie spotkań z Polakami na
Wschodzie poprzez wyjazd grup młodzieżowych do środowisk polskich na Kresach. Wyjazd
na Kresy, spotkanie z Polakami, zawiezienie im pomocy w postaci książek, pomocy
szkolnych, słodyczy, zabawek i innych atrakcyjnych przedmiotów, wspólna zabawa i
spotkanie czynią ogromne i niezapomniane wrażenie na uczestnikach tych spotkań. W 2011
roku więcej było wypraw harcerskich na Ukrainę i na Litwę,ale także kilka wypraw
szkolnych, które tylko wspieraliśmy organizacyjnie, z niewielkim naszym wsparciem lub
zupełnie bez naszego udziału finansowego. Tak współpracowaliśmy z IV LO im. Batalionu
3
Parasol z Ursynowa, którego uczniowie odwiedzili szkoły polskie w Grodnie i Wołkowysku,
uczniowie i nauczyciele z Puław jechali do Katynia i Smoleńska, a młodzież z LO im.
Stefana Kardynała Wyszyńskiego z Zielonki jeździła do kolegów ze Lwowa, Równego i
Zdołbunowa.
Uruchomioną w 2011 roku formą dotarcia do warszawskiego odbiorcy są pokazy
filmów twórców polonijnych i o tematyce polonijnej. W 2011 roku zorganizowaliśmy trzy
takie pokazy. Pierwszy nazwany „Duma Polski” został zaprezentowany w kinie „Kultura” i
zawierał trzy dokumenty. Drugi połączony z promocją książki autorstwa wybitnego działacza
emigracji niepodległosciowej, Stefana Korbońskiego, pt. „Polacy, Żydzi, Holocaust”, został
zorganizowany przy współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej, który był wydawcą
książki.
Jako trzeci, we współpracy z zarządem Hoteli Warszawskich „Syrena” w
reprezentacyjnych salach Hotelu Polonia Palace odbył się pokaz filmów wybitnego
dokumentalisty amerykańskiego, Polaka, Eugeniusza Stark’ego. W programie obejrzeliśmy
dokument o nieznanej historii pierwszych polskich osadników w Ameryce, którzy odegrali
przełomową rolę w kolonizacji kontynentu amerykańskiego, film dokumentalny, prezentujacy
unikalne materiały filmowe, zealizowane przez Juliena Bryan’a - korespondenta wojennego
prasy amerykańskiej Warszawie, w okresie oblężenia miasta we wrześniu 1939 roku, jako
trzeci reportaż filmowy z Parady Pułaskiego w Nowym Jorku w 2005 roku.
W 2012 r. za kwotę łączną 582.000 zorganizowaliśmy pobyty edukacyjne dla 636 dzieci i
młodzieży oraz różnego rodzaju imprezy integracyjne i spotkania polonijnej młodzieży
harcerskiej i akademickiej dla 705 uczestników, łącznie dla 1341 osób.
1. 3 turnusy letnie dla 80 dzieci z Białorusi: , z PMSz z Grodna i z Łyntup k/Grodna w
ramach akcji „Lato z Polską”oraz z Korystyszewa k/ Winnicy na Ukrainie we
współpracy z samorządami Płocka, Wyszkowa oraz z Najwyższą Izbą Kontroli.
2. 8 wycieczek edukacyjnych do Polski dla 336 dzieci w tym ze Szkoły Polskiej w
Wołkowysku, 2 grupy z Lidy, 3 grupy z Litwy /Troki, Rzesza i Egliszki/, 2 grupy z
Ukrainy wschodniej – Charków i Makiejewka,
3. Wymianę młodzieży dla 360 dzieci i młodzieży z Litwy, Białorusi, Ukrainy i Rosji
pomiędzy:
- Szkołą im. Norwida Kielce – Szkoła Polską w Mościskach na Ukrainie,
- 3 grupy z Lidy Par. Św. Rodziny – IV LO w Warszawie
- PMSz z Grodna – Szkoła OO Pijarów na Siekierkach,
- Szkołą z Trok i Szkoła im. Prymasa Wyszyńskiego z Zielonki,
- Dom Polski Smoleńsk i SLO im. Ks. A. Czartoryskiego w Puławach.
Szkoły z Kielc, z Warszawy i z Zielonki zorganizowały następnie wyprawy do swoich
gości.
4. Spotkanie Rodzin Polonijnych w Karczówce k/Kielc
5. Spotkanie polonijnej młodzieży akademickiej z UE w Pułtusku,
6. szereg imprez harcerskich, sztafeta Niepodległości w Wilnie, kursy instruktorskie i
spotkania okolicznościowe o charakterze patriotycznym i upamietniające ważne
wydarzenia historyczne na Wileńszczyźnie, ponadto integracyjne obozy harcerskie i
Zlot Niepodległości w Zielonce.
7. Oddział sprawował opiekę nad grupą młodzieży zrzeszoną w SMOK, finansując ich
spotkania z polską kulturą i sztuką: wizyty w teatrach, w kinie i muzeach.
4
W 2012 r. przygotowaliśmy i zrealizowaliśmy kilka b. ciekawych i udanych spotkań z
przedstawicielami Polonii. Dużą publiczność zgromadziła promocji książki P. Aleksandry
Ziólkowskiej Boehm ze Stanów Zjednoczonych pt.”Lepszy dzien nie przyszedł już” o
losach emigrantów wojennych w Ameryce..
W sierpniu 2012 r. zrealizowaliśmy spotkanie z przedstawicielami ekipy historyczno
archeologicznej pod przewodnictwem Pana dr hab. Krzysztofa Szwagrzyka, Naczelnika
Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu
prowadzącymi prace ekshumacyjne na tzw. „Łączce” na Cmentarzu Wojskowym na
Powązkach
3 września 2012 r. w Domu Polonii w Warszawie we współpracy z Archiwum Akt
Nowych odbyła się szczególna uroczystość przekazania zasobu archiwalnego Komitetu
Pomocy Polakom na Wschodzie Kongresu Polonii Amerykańskiej w Południowej
Kalifornii w Los Angeles do zasobu Archiwum Akt Nowych w Warszawie. Uroczystość
stanowiła jednocześnie pożegnanie i podziękowanie Komitetowi za 23 lata ofiarnej
współpracy z Komitetem. W uroczystości wzięli udział Prezes Komitetu Franciszek
Kosowicz wraz z małżonką Janiną, Prezes IPN, Dr Łukasz Kamiński, Szef Naczelnej
Dyrekcji Archiwów Państwowych prof. W. Stępniak oraz Min. Janusz Cisek z MSZ.
Odebrano od Komitetu najważniejsze akta, świadczące o wielkiej wykonanej pracy,
zebrane w wielu opasłych skrzyniach.
W 2012 r. zrealizowaliśmy. we współpracy z UDSKiOR i ROPWiM unikalną akcję
przeniesienia szczątków wybitnych działaczy Polskiego Państwa Podziemnego i emigracji
niepodległościowej w Ameryce- Zofii i Stefana Korbońskich z Polskiego Cmentarza
Wojennego w Amerykańskiej Częstochowie do warszawskiej Światyni Opatrzności i
zorganizować bardzo piękną ceremonię pochówku tych zasłużonych osób. Całe
przedsięwzięcie, które kosztowało łącznie 165 tys. zł. zostało sfinansowane ze środków
ROPWiM oraz UdsKiOR a także w dużej części pozabudżetowych, pochodzących od Polonii
Amerykańskiej, zebranych przez P. Annę Komorowską Sławiec.
W roku 2013 nasza działaność skupiła się na organizowaniu pobytów edukacyjnych ze
szkół i środowisk polskich na d. Kresach w Warszawie oraz wymianie młodzieży ze szkołami
warszawskimi. Zorganizowaliśmy w ciągu roku szkolnego 6 takich kilkudniowych wycieczek
do Polski dla 219 uczestników, z Grodna, Lidy i Baranowicz (Białoruś). W każdym wypadku
modziez wzięla udział w bardzo bogatym i dosyć napiętym programie zwiedzania zabytkow i
ciekawych miejsc Warszawy; Stare Miasto, Zamek Królewski, Łazienki Królewskie,
Muzeum Powstania Warszawskiego, Centrum Nauki Kopernik, Pałac i Park w Wilanowie
oraz wzięła udział w spotkaniach z młodzieżą szkół warszawskich.
W okresie wakacji 2013 gościliśmy
1/ 40 os. grupę dzieci i młodzieży wraz z opiekunami z Jałówki /Litwa/. Organizowanie tego
rodzaju oferty dla młodzieży polonijnej ze Wschodu jest w naszym przeświadczeniu
niezbędnym, a nawet koniecznym wsparciem programu nauczania w szkołach z polskim
językiem nauczania na Litwie. bez takich możliwości szkoły te zaprzestaną walki o swoją
tożsamość, co w konsekwencji doprowadzi do eliminacji żywiołu polskiego w tym rejonie
dawnej Rzeczypospolitej.
2/ Dwudziestoosobowa grupa (+ pilot i kierowca) nauczycieli ze Szkoły Polskiej nr 24 we
Lwowie oraz ze Średniej Szkoły Ogólnokształcącej nr 10 we Lwowie przebywała w Polsce w
dniach 29 lipca – 4 sierpnia 2013 r.
3/ W dniach 5 – 6 luty 2013 r. w Warszawie gościliśmy 25 os. /+ 2 os. obsługa/ grupę dzieci i
młodzieży wraz z opiekunami z Doliny /Ukraina/. Uczestnikami byli uczniowie Szkoły
Sobotnio – Niedzielnej w Dolinie
5
Po roku przerwy w 2013 r. udało się ponownie zaprosić do Polski grupę 27 dzieci i młodzieży
z Kazachstanu w wieku 10 – 16 lat wraz z 3 opiekunami. Młodzież przebywała w
Warszawie, Krakowie i Pułtusku w dniach 3 – 16 sierpnia
Młodzież pochodziła z Obwodu Północno – Kazachstańskiego /Czkałowo, Tajynsza,
Kellerowka, Oziornoje, Zielony Gaj, Jasna Polana/, Akmolińskiego /Kokszetau, Łozowoje,
Pierwomajka, Szortandy/ - rekrutowana przez Związek Polaków w Kazachstanie, Społeczne
Stowarzyszenie Polaków Obwodu Akmolińskiego, Średnia Szkoła w Pierwomajce, Niepełna
Szkoła Średnia w Łozowoje, Parafia pw Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Jasnej Polanie.
W trakcie pobytu grupa, zgodnie z przygotowanym programem, zwiedziła Pułtusk,
Warszawę, Częstochowę, Kraków, Wieliczkę, Wadowice, Kalwarię Zebrzydowską. W
Warszawie młodzież zaproszono do Telewizji Polskiej, a także dzieci wzięły udział w
obchodach Święta Wojska Polskiego. W Małopolsce grupa zwiedziła Stare Miasto i Wawel w
Krakowie, Bazylikę Miłosierdzia Bożego w Łagiewnikach, Kopalnię Soli w Wieliczce,
Kalwarię Zebrzydowską i Wadowice, oraz Sanktuarium Maryjne na Jasnej Górze.
Zajęcia z języka polskiego były prowadzone codziennie. Zainteresowanie tymi zajęciami było
bardzo duże.
Od kilku lat realizowaliśmy program współpracy organizacyjnej i finansowej z
samorządami Mazowsza przy realizacji pobytów edukacyjnych młodych Polaków ze
wschodu. „Lato z Polską”
1/ W ramach porozumienia pomiędzy Powiatem Szydłowieckim i Oddziałem Warszawskim
Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” w dniach 23 – 30 czerwca 2013 r. 28 os. grupa dzieci z
Gminy Szaterniki na Litwie gościło na terenie Powiatu Szydłowieckiego.
2/ W ramach porozumienia zawartego pomiędzy Powiatem Płockim i Oddziałem
Warszawskim Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” gościliśmy w dniach 4 – 15 lipca 2013 r.
w Internacie Zespołu Szkół im. Leokadii Bergerowej w Płocku 40 os. grupę dzieci i
młodzieży wraz z 4 opiekunami z Radunia na Grodzieńszczyźnie. W ramach pobytu dzieci
zwiedziły wiele miejscowości (Warszawa, Płock, Sierpc, Oporów) i zobaczyły wiele
zabytków.
3/ W dniach 6 – 15 lipca 2013 r. 10 uczniów w wieku 12 – 16 lat oraz 2 opiekunów z polskiej
Szkoły Podstawowej w Rzeszy w rej. Wileńskim (Litwa) przebywało na obozie „Europejskie
Podróże i Przygody” w Świbnej na Śląsku.
4/ W ramach porozumienia zawartego pomiędzy Powiatem Legionowskim a Oddziałem
Warszawskim Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” w dniach 22 lipca – 1 sierpnia 2013 r.
wypoczywało w Jachrance na terenie Powiatu Legionowskiego 20 dzieci i 2 opiekunów z
Brasławia i okolic.
5/ W ramach współpracy z Gminą Pomiechówek oraz Najwyższą Izba Kontroli w dniach 29
lipca – 9 sierpnia 2013 r. w Goławicach k/Pomiechówka przebywała 30 os. grupa dzieci i
młodzieży w wieku 7 – 15 lat z Korystyszawa k/Żytomierza (Ukraina).
Ilość uczestników 5-ciu turnusów łącznie 140 osób
Oprócz pobytów edukacyjnych zorganizowaliśmy bez finansowania budżetowego kilka
imprez całkowicie środkami własnymi oraz dzięki pracy wolontariuszy. I tak w r. 2013 w
Domu Polonii w Warszawie odbyło się kilka spotkań, poświęconych promocjom ważnych
pozycji książkowych, poświęconych tematyce polonijnej.
W maju 2013 zorganizowaliśmy promocję książki „Lepszy dzień nie przyszedł już”
Aleksandry Ziókowskiej-Boehm, zamieszkałej na stałe w Stanach Zjednoczonych
(Delaware), autorki bardzo wielu znaczących pozycji nt. losów wojennych i emigracyjnych
najpiękniejszych postaci emigracji wojennej. Ludzie ci, jak np. Stefan i Zofia Korbońscy i
wielu innych, nie pozwalali światu zapomnieć o zniewoleniu Polski i Europy Wschodniej.
Wielu z nich dzięki pracy i determinacji, a także tradycjom rodzinnym wyniesionym z Polski
osiągnęły bardzo znaczące sukcesy zawodowe, które stanowią ważny wklad naszych
6
emigrantów w sukcesy kraju osiedlenia. Książki P. Ziółkowskiej uświadamiają nam także
wymiar straty narodowej poprzez utratę tych ludzi dla kraju.
Z udziałem Pani Jadwigi Chrusciel córki gen. Antoniego Chruściela „Montera”, przy udziale
licznej publiczności zaprezentowaliśmy monografię poświęconą generałowi, opracowaną
przez P. Dra Andrzeja K. Kunerta „Gen.Antoni Chruściel „Monter”, Komendant Podziemnej
Warszawy”
W listopadzie pokazaliśmy naszej publiczności amatorski film młodzieżówej grupy
rekonstrukcyjnej pt. „Pre Mortem” symbolicznie przedstawiający wyjście na wojnę,
uwięzienie przez bolszewików i egzekucję polskich oficerów w Katyniu.
Nie sposób nie wspomnieć o prowadzonej opiece nad młodymi studentami roku zerowego,
których w liczbie 10-ciu sprowadził do Polski P. dr Robert Wyszyński, zapewniając im
możliwość studiowania oraz zakwaterowania w domu parafialnym w Falenicy. W
podwarszawskiej Falenicy powstał akademik dla polskiej młodzieży z Kazachstanu ( ze wsi
Jasna Polana, Zielony Gaj, Nowogreczanowka). Dobrze wyposażony budynek ( pokoje,
kuchnie, świetlica, kaplica, kapelan ) ofiarowała na ten cel p. Krystyna Powalska, zarządza
budynkiem praski „Caritas”. Natomiast Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” w miarę
możliwości wspiera studentów stypendiami. Zorganizowana została również zbiórka
publiczna w oparciu o czytelników „Naszego Dziennika”. Studenci trafili do Polski poza
systemem państwowych stypendiów, udało się jednak zapewnić im nieodpłatność
studiowania. Wszyscy w krótkim czasie zdali egzaminy na „Kartę Polaka” co poprawiło ich
sytuację socjalną i prawną. Równocześnie wytrwale przez okres już 5 lata toczony jest
„niewidoczny bój” o ustawę repatriacyjną, a przynajmniej o przetrwanie projektu do
następnej, miejmy nadzieję, że bardziej przychylnej dla Polaków na Wschodzie, kadencji
parlamentu.
Oprócz niewielkich zapomóg staraliśmy się udzielić pomocy tym młodym ludziom w
zapewnieniu potrzebnego leczenia, szczególnie stomatologicznego oraz pokazanie,
szczególnie dziewczętom, zainteresowania ich problemami, otoczenie serdeczną opieką w
rodzinach, które były w stanie się tego pojąć, a co znacznie wpływało pozytywnie na proces
adaptacji tych młodych ludzi w Polsce.
W roku 2014 nastąpiło prawdziwe tąpnięcie w finansowaniu działalności Odziału.
Otrzymaliśmy 10 % środków finansowych w stosunku do roku 2013, łącznie ok. 60 tys. zł.
Zrealizowaliśmy w ramach tej kwoty pobyt 2 grup młodzieży z Litwy, Białorusi i Ukrainy, w
lipcu i sierpniu w Kraju.
W dniach 11 – 25 lipca 2014 r. gościliśmy na Ziemi Świętokrzyskiej 25-osobową grupę
młodzieży wraz z opiekunami z Ukrainy, Litwy i Białorusi.
Głównym celem pobytu edukacyjnego było pokazanie Polski młodym rodakom z Litwy,
Ukrainy i Białorusi, zapoznanie z jej dziedzictwem historyczno – kulturowym, zabytkami,
doskonalenie znajomości języka i historii polskiej ale także zapewnienie możliwości
wypoczynku.
Grupa zakwaterowana była w Ośrodku Księży Pallotynów w Kielcach Karczówce. Pobytowi
młodzieży towarzyszyła impreza, od 15 lat organizowana przez Oddział z inicjatywy Ks.
Eugeniusza Klimińskiego Spotkanie Rodzin Polskich spoza Kraju. Była ona finansowana ze
środków pochodzących z darowizny dra Zbigniewa Sobola z USA, a także z wpłat wlasnych
uczestników dorosłych.
W dniach 10 – 24 sierpnia 2014 r. gościliśmy na Mazowszu 18-osobową. grupę
dzieci i młodzieży wraz z opiekunami z Gimnazjum z polskim językiem nauczania im.
Ferdynanda Ruszczyca z Rudaminy na Litwie. Dużą atrakcją dla naszych gości było
7
zakwaterowanie ich w zabytkowym Zamku Biskupów Plockich w Pułtusku, obecnie
stanowiącym siedzibę Domu Polonii.
Program pobytu był dostosowany do oczekiwań grupy i zawierał elementy
edukacyjne, krajoznawcze oraz rekreacyjne, połaczone ze zwiedzaniem Warszawy i
północnego Mazowsza.W dniu 15 sierpnia brały udział w uroczystych obchodach Święta
Wojska Polskiego.
W roku 2014 jak w latach poprzednich środkami wlasnymi i dzięki pracy wolontariuszy
udało się doprowadzić do wydania wspomnień Stefana Korbońskiego z dwudziestolecia
niepodległości pt. „Polonia Restituta”, a we wrześniu 2014 r. w 75 rocznicę utworzenia
Polskiego Państwa Podziemnego odbyła się w Domu Polonii wWarszawie uroczysta
promocja tej książki.
Podjęliśmy także wydanie dwóch kolejnych książek wspomnieniowych Stefana
Korbońskiego o ludziach Polskiego Państwa Podziemnego, a także z jego spotkań z
emigrantami wojennymi w Ameryce.
W roku 2014 udało się uzyskać kolejną darowiznę dra Z. Sobola z USA, dzięki której
wypłaciliśmy jednorazowe stypendia dla 10 osób studentów i ucznia liceum, uczących się w
Warszawie z Kazachstanu.
W listopadzie 2014 r. prezes Oddziału na prośbę autorki zorganizowała i przerowadziła
promocję książki Aleksandry Ziółowskiej Boehm pt. „Druga bitwa o Monte Cassino”w
Klubie Ronina w siedzibie SDP w Warszawie.
Opr. A. Bogucka
8