Klasyfikacja gleb leśnych Polski

systematyzowanie gleb - Klasyfikacja gleb leśnych Polski
(Gleboznawstwo leśne), Gleby leśne to gleby w lasach, obejmujące naturalne, półnaturalne lub
przekształcone gospodarką leśną jednostki, powstałe i funkcjonujące w wyniku wzajemnego odziaływania
z roślinnością drzewiastą i z roślinnością runa leśnego. Właściwości i morfologia gleb leśnych są dzisiaj,
w warunkach geograficznych Polski, wzorcowymi przykładami naturalnych lub zbliżonych do naturalnych
gleb. Gleboznawstwo leśœne, które przez istotny udział w kartografii siedliskowej lasów, służy
bezpośœrednio gospodarce narodowej i umożliwia bezpośœrednie oddziaływanie wiedzy o glebie na
kształtowanie leśœnej szaty rośœlinnej. Ukierunkowanie rozpoznawania gleb na związki z rośœlinnością w
lasach jest utrwalone wieloletnią tradycją i dośœwiadczeniem gleboznawców leśœników. Stosowana w
lasach Klasyfikacja gleb leśœnych Polski [2000] wyróżnia typy, podtypy, rodzaje i gatunki gleb z
nowośœcią w zakresie kolejnej jednostki –→ odmiana podtypu gleby. Odmiana podtypu gleby w zakresie
trofizmu jest najlepszym obecnie elementem klasyfikacji, łączącym glebę i roœślinność leśœną. Ma to
ogromne znaczenie zwłaszcza przy ocenie miejsca gleb w kształtowaniu warunków życia drzew w lasach.
Pierwszy prototyp Klasyfikacji gleb leśnych Polski opublikowany został w roku 1951 autorstwa prof. L.
Królikowskiego, który znalazł zastosowanie w urządzaniu lasu w Instrukcji z roku 1957. Kolejne wydania
Klasyfikacji gleb w lasach ukazują się w latach 1969, 1973, 2000 (→ historia wydań Klasyfikacji gleb
leśnych Polski). Najnowsze z roku 2000 wydanie tej klasyfikacji przewiduje typ gleby jako podstawową
jednostkę systematyzowania zbiorów. Zdefiniowano 25 typów gleb, większość z kilkoma podtypami (patrz
tabela). Klasyfikacja ta została wprowadzona do stosowania w Lasach Państwowych. Głównym jej
zastosowaniem jest kartografia siedlisk, realizowana obecnie na dużych obszarach. W skali kraju jest to
od kilku do kilkunastu nadleśnictw rocznie, dla których wykonuje się operaty siedliskowe. W pracach tych
podstawą wyróżniania i diagnozowania typu siedliska jest typ gleby i jej właściwości oznaczane w
laboratoriach (→ SIG). W czasach po drugiej wojnie światowej, kolejne wydania Klasyfikacji gleb leśnych
Polski ukazują się niemal równolegle do wydań Systematyki gleb Polski. Są to więc dwa nurty
systematyzowania gleb w Polsce. Pierwszy dotyczy gleb w lasach, które można uznać za zbliżone do
naturalnych, a drugi obejmuje gleby uprawne przekształcone w wyniku gospodarki rolnej.
ŹRÓDŁO (AUTOR)
Stanisław Brożek
Publikacje powiązane tematycznie
1. Królikowski L. 1951. Wytyczne do opisu gleb przy prowadzeniu prac urządzeniowych w lasach
państwowych. CZLP (powiel).
2. Instrukcja Urządzania lasu. 1957. Ministerstwo Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego. PWRiL. Warszawa. s.
11-29. Prace gleboznawcze dla opracowania mapy glebowej.
3. Klasyfikacja gleb leśnych. 1966. Praca zbiorowa. Polskie Towarzystwo Gleboznawcze. Komisja Genezy,
Klasyfikacji i Kartografii Gleb, Zespół Gleb Leśnych. Warszawa.
4. Klasyfikacja gleb leśnych. 1969. Praca zbiorowa (II Opracowanie). Komisja Genezy, Klasyfikacji i
Kartografii Gleb, Zespół Gleb Leśnych PTG. Warszawa.
5. Klasyfikacja gleb leśnych 1973. Praca zbiorowa. Wydanie II. PTG . Warszawa.
6. Klasyfikacja gleb leśnych Polski 2000. Praca zbiorowa. Wydanie III PTG. CILP. Warszawa.
7. Brożek S., Zwydak M. 2003. Atlas gleb leśnych Polski. CILP.