pobierz - BIP MC

Transkrypt

pobierz - BIP MC
Projekt: POIG.07.01.00-00-019/09
ANALIZA ROZWOJU RYNKU
DOSTĘPU DO INTERNETU
SZEROKOPASMOWEGO W
POLSCE W LATACH 2013-2020
RAPORT DLA MINISTERSTWA ADMINISTRACJI
I CYFRYZACJI
Audytel SA
wersja z 19 grudnia 2013
Ministerstwo Administracji
i Cyfryzacji
ul. Królewska 27
00-060 Warszawa
Projekt: POIG.07.01.00-00-019/09
Spis treści
1.
Wstęp ............................................................... 3
1.1. Cel i zakres raportu ...................................................3
1.2. Źródła danych i metodyka przygotowania raportu .........3
2.
Stan rynku dostępu do Internetu w Polsce w latach
2003-2012 ........................................................ 5
3.
Analiza rozwoju rynku dostępu do internetu
szerokopasmowego w Polsce do roku 2020 ........... 6
3.1. Opis scenariuszy .......................................................6
3.2. Prognozy rozwoju liczby łączy .....................................9
3.3. Analiza rozwoju rynku dostępu ................................. 12
Załącznik 1 – Założenia do analiz .............................. 17
Ministerstwo Administracji
i Cyfryzacji
ul. Królewska 27
00-060 Warszawa
Projekt: POIG.07.01.00-00-019/09
Strona 2
1. Wstęp
1.1. Cel i zakres raportu
Przedmiotem niniejszego raportu jest analiza rozwoju rynku dostępu do internetu
szerokopasmowego w Polsce w latach 2013 - 2020. W raporcie oszacowana
została wartość m.in. następujących wskaźników:
•
penetracja szerokopasmowego dostępu do internetu ogółem oraz w podziale na
dostęp szerokopasmowy stacjonarny i mobilny:
o liczba aktywnych łączy szerokopasmowych na 100 mieszkańców;
o liczba aktywnych łączy szerokopasmowych na 100 gospodarstw domowych;
•
wskaźniki Europejskiej Agendy Cyfrowej odnoszące się do szerokopasmowego
dostępu do Internetu tj.:
o pokrycie
(w
odniesieniu
do
gospodarstw
domowych)
sieciami
szerokopasmowymi
umożliwiającymi
podstawowy
dostęp
do
szerokopasmowego Internetu (w podziale na stacjonarne i mobilne);
o odsetek gospodarstw domowych z możliwością dostępu do Internetu
szerokopasmowego o prędkości 30 Mb/s lub większej;
o odsetek gospodarstw domowych z aktywną usługą dostępu do Internetu o
prędkości 100 Mb/s lub większej.
Analiza została przeprowadzona przy uwzględnieniu :
•
uwarunkowań prawnych dotyczących segmentu rynku dostępu do internetu,
•
ewentualnych zmian na rynku dostępu do internetu, w tym zmian związanych
ze strukturą podmiotową tego rynku, zmian technologicznych i wszystkich
czynników, które mogą mieć wpływ na rynek w zakładanym okresie,
•
środków unijnych dostępnych w ramach perspektywy finansowej na lata 20072013 oraz 2014-2020.
Szacowane wartości wskaźników na poszczególne lata zostały zdefiniowane
oddzielnie dla trzech różnych scenariuszy rozwoju rynku dostępu do Internetu
szerokopasmowego tj. scenariuszy
zakładających najbardziej optymistyczny,
pesymistyczny lub najbardziej prawdopodobny rozwój tego rynku.
1.2. Źródła danych i metodyka przygotowania
raportu
Źródła danych do raportu stanowiły m.in.:
• Analiza „Prognoza ludności na lata 2008-2035”, GUS, lipiec 2008;
• Analiza „Prognoza gospodarstw domowych na lata 2008-2035”, GUS,
wrzesień 2010;
• Wyniki badań Diagnoza społeczna z lat 2003-2013;
Ministerstwo Administracji
i Cyfryzacji
ul. Królewska 27
00-060 Warszawa
Projekt: POIG.07.01.00-00-019/09
Strona 3
• Raport „Stan i perspektywy rozwoju rynku telekomunikacyjnego w Polsce do
roku 2018”, Audytel, grudzień 2013;
• Raport wykonany na zlecenie Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji pt.
„Estymacja
dotycząca
budowy
infrastruktury
telekomunikacyjnej
zapewniającej szerokopasmowy dostęp do Internetu, spełniającej wymagania
Europejskiej Agendy Cyfrowej (EAC) w Polsce do roku 2020 na podstawie
aktualnego stanu rozwoju infrastruktury telekomunikacyjnej. Obszary,
koszty, technologie i najbardziej efektywne sposoby interwencji publicznej”,
Infostrategia, wrzesień 2013 (dalej nazywana „Estymacją kosztów budowy
infrastruktury”);
• Wyniki badań „Wykorzystanie technologii informacyjno-telekomunikacyjnych
w przedsiębiorstwach i gospodarstwach domowych”, GUS, za lata 20042012;
• Wyniki prezentowane na stronie Europejskiej Agendy Cyfrowej (http://digitalagenda-data.eu/).
• „Study on broadband coverage 2012”, Komisja Europejska, listopad 2013
(http://ec.europa.eu/digital-agenda/en/news/study-broadband-coverage2012)
W przygotowaniu niniejszej analizy zespół badawczy Audytela wykorzystywał
wyniki własnych badań nad polskim rynkiem telekomunikacyjnym prowadzonych
nieprzerwanie od 2004r. Dane te są uzupełniane danymi z raportów giełdowych
operatorów i raportów UKE oraz danymi uzyskanymi od jednostek administracji
publicznej w trybie dostępu do informacji publicznej. Dane z różnych źródeł są
porównywane ze sobą i normalizowane zgodnie z metodyką Audytela, gdyż często
dane z różnych źródeł różnią się między sobą na przykład z powodu stosowania
różnej klasyfikacji usług.
Ponieważ czynnikiem istotnie wpływającym na rozwój szeroko rozumianego rynku
komunikacji elektronicznej będzie trudne do przewidzenia tempo rozwoju
gospodarczego kraju, dlatego prognozy na lata 2015-2020 należy traktować
ostrożnie. Obok oddziaływania ogólnych czynników ekonomicznych na całość
rynku wpływ mają też szybkie zmiany procesów biznesowych i społecznych
(kształtowanie się cen usług oraz preferencji użytkowników, zakres substytucji
stacjonarno-komórkowej, kształtowanie się gęstości dostępu szerokopasmowego),
pojawianie się nowych rozwiązań technicznych oraz zmiany regulacyjne (np.
zmiany regulowanych stawek hurtowych). Wspomniane czynniki zostały częściowo
uwzględnione poprzez analizę trzech niezależnych scenariuszy rozwoju sytuacji
rynkowej (por. rozdział 3.1).
Przy specyfikacji prognoz posłużono się autorską metodyką Audytela, która
uwzględnia rozwój popytu na usługi szerokopasmowe m.in. w zależności od
następujących parametrów: czynniki demograficzne, rozwój dostępnych usług,
dochód rozporządzalny gospodarstwa domowego, wzrost PKB, stopa bezrobocia.
Szybkość budowy infrastruktury szerokopasmowej uwzględnia ekspercką ocenę
możliwości realizacji planowanych projektów budowy sieci szerokopasmowych
oraz porównanie względem krajów z grupy odniesienia (kraje UE).
Ministerstwo Administracji
i Cyfryzacji
ul. Królewska 27
00-060 Warszawa
Projekt: POIG.07.01.00-00-019/09
Strona 4
2. Stan rynku dostępu do Internetu
w Polsce w latach 2003-2012
Liczba dostępów szerokopasmowych w końcu grudnia 2012 r. szacowana była
przez Audytel na 7 mln (według TP było to 7,127 mln 1).
Ok. 21% rynku dostępu szerokopasmowego obsługują operatorzy sieci telewizji
kablowych, którzy jednak w miastach mają udział w rynku dostępowym
przekraczający 45%. W miastach, zwłaszcza na dużych osiedlach mieszkaniowych
na Górnym i Dolnym Śląsku wyraźnie widoczny jest też udział ISP działających
w architekturach FTTx/Ethernet (tzw. sieci ethernetowych lub osiedlowych), zaś
na wsiach i w obszarach podmiejskich – dostawców stacjonarnego dostępu
szerokopasmowego WLAN (realizowanego z wykorzystaniem, na odcinku ostatniej
mili, taniej technologii WiFi). Na ponad 1 milion szacowana jest liczba
użytkowników sieci lokalnych (na ogół ethernetowych/WiFi).
Wykres 2-1.
Udział poszczególnych
technologii dostępowych w
całkowitej liczbie świadczonych
usług szerokopasmowego
dostępu do Internetu w latach
2003-2012
8%
28%
35%
15%
30%
27%
2003
Źródło: Audytel.
Pozostałe *
27,7%
6%
3%
4%
7%
22%
21%
20%
19%
3%
4%
11%
19%
19%
41%
2004
8,2%
2005
5,6%
50%
2006
29%
2%
2%
2%
36%
41%
42%
13%
13%
17%
17%
17%
14%
19%
19%
16%
50%
3%
47%
42%
2007
2008
18%
13%
17%
36%
31%
27%
25%
2009
2010
2011
2012E
3,8%
4,0%
3,3%
2,8%
2,4%
2,2%
2,0%
Dostęp mobilny **
b.d.
b.d.
2,7%
6,7%
10,7%
19,0%
29,1%
36,3%
41,0%
42,4%
LAN/WLAN/ /FWA***
14,7%
35,0%
21,5%
20,9%
19,2%
16,6%
14,1%
13,3%
12,8%
13,2%
Łącza telewizji kablowej
(CATV)
30,1%
15,9%
20,5%
19,1%
18,6%
19,0%
18,0%
17,3%
16,9%
17,3%
Łącza xDSL
27,5% 40,9% 49,7% 49,5% 47,5% 42,1% 36,0% 30,7% 27,1%
* dostęp satelitarny, dostęp gwarantowany (FR/ATM/Ethernet), SDI itp.
** uwzględnia technologie z rodzin 2G/3G/LTE
*** dostęp abonencki łączami Ethernet oraz FTTx, stały dostęp bezprzewodowy (FWA, ang.
Fixed Wireless Access – np. WiMAX, CDMA, WiFi)
25,1%
Wykres powyżej prezentuje udział poszczególnych szerokopasmowych technologii
dostępowych w całkowitej liczbie abonentów (z uwzględnieniem klientów usług
mobilnego dostępu do Internetu w dedykowanych modemach i zryczałtowanych
pakietów w telefonach komórkowych). Już na koniec 2010 r. co trzecie łącze
szerokopasmowe obsługiwane było przez operatorów sieci komórkowych.
1
http://tp-ir.pl/results-centre/results/2012.aspx?sc_lang=pl-PL&sc_lang=pl-PL
Ministerstwo Administracji
i Cyfryzacji
ul. Królewska 27
00-060 Warszawa
Projekt: POIG.07.01.00-00-019/09
Strona 5
3. Analiza rozwoju rynku dostępu
do internetu szerokopasmowego
w Polsce do roku 2020
3.1. Opis scenariuszy
3.1.1.Uwarunkowania prawne
Na kształtowanie się polskiego rynku dostępu do internetu w nadchodzących
latach duży wpływ mogą mieć działania Komisji Europejskiej, a w szczególności
planowane przeprowadzenie badań jakości usług szerokopasmowych w UE 2 oraz
cele
sformułowane
w Europejskiej
Agendzie
Cyfrowej 3–
zapewnienia
powszechnego dostępu do internetu o szybkości 30 Mb/s lub większej (przy czym
połowa europejskich gospodarstw domowych powinna korzystać z dostępu do
internetu o szybkości co najmniej 100 Mb/s).
Najistotniejsze czynniki, które mogą mieć pozytywny wpływ na rozwój
infrastruktury szerokopasmowej to nowelizacja przepisów i rozporządzeń
związanych z budową infrastruktury liniowej, np. Ustawy o drogach publicznych z
21 marca 1985 r. i odpowiednich rozporządzeń, a także ustaw regulujących
budowę sieci telekomunikacyjnych i dostęp do infrastruktury budynkowej, w
szczególności tzw. megaustawy 4, Ustawy prawo telekomunikacyjne 5, a w
przypadku
rozwiązań
wspólnotowych
UE
Rozporządzenie
Parlamentu
Europejskiego i Rady w sprawie środków mających na celu zmniejszenie kosztów
wdrażania szybkich sieci łączności elektronicznej 6. Celem prowadzonych
nowelizacji byłoby tworzenie przyjaznego otoczenia prawno-instytucjonalnego dla
inwestycji telekomunikacyjnych, a w szczególności:
•
usuniecie barier strukturalnych związanych z długotrwałymi procedurami
budowlanymi,
• ułatwienie dostępu do istniejącej infrastruktury,
• zachęcenie podmiotów do budowy infrastruktury telekomunikacyjnej, poprzez
wprowadzenie m.in. zachęt inwestycyjnych.
Dodatkowo niezbędne są działania stymulujące popyt na usługi szerokopasmowe,
w tym projektów edukacyjnych, kulturalnych oraz generalnie zmniejszających
wykluczenie cyfrowe określonych grup społecznych.
3.1.2.Zmiany na rynku dostępu do internetu
Na zmianę rynku dostępu do internetu mogą mieć wpływ niektóre trendy
technologiczne, w szczególności związane budową ogólnokrajowych sieci LTE na
bazie planowanego na początek 2014 r. przetargu na częstotliwości z zakresu 800
2
3
4
5
6
http://www.uke.gov.pl/uke/index.jsp?news_cat_id=17&news_id=5775&layout=3&page=text&place=Lead01
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2010:0245:FIN:PL:HTML
Ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, Dz. U. z 2010r. Nr 106, poz. 675z późniejszymi
zmianami
Dz. U. z 2004 r. Nr 171, poz. 1800 z późniejszymi zmianami
COM(2013) 147
Ministerstwo Administracji
i Cyfryzacji
ul. Królewska 27
00-060 Warszawa
Projekt: POIG.07.01.00-00-019/09
Strona 6
MHz i 2,6 GHz. Można także przypuszczać, że do 2020 r. mogą pojawić się
rozwiązania technologiczne, pozwalające na świadczenie usług dostępu do
internetu drogą satelitarną, z przepustowością przekraczającą 30 Mb/s 7.
Na penetrację usług szerokopasmowych nie powinny mieć wpływu zmiany
podmiotowe, tj. konsolidacja przedsiębiorców telekomunikacyjnych, przejęcia,
powstanie nowych podmiotów. Przykładowo skutkiem działań konsolidacyjnych
jest
zwykle
zwiększenie
efektywności
kosztowej
przedsiębiorcy
telekomunikacyjnego, co nie wpływa istotnie na poziom prowadzonych inwestycji.
3.1.3.Dostępne środki unijne
Budowa sieci szerokopasmowych na terenach słabo zurbanizowanych jest
nieopłacalna dla przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Prognoza rozwoju
dostępności infrastruktury szerokopasmowej została przygotowana przy założeniu
wsparcia środkami publicznymi budowanych sieci szerokopasmowych w stopniu
określonym w raporcie: pn. „Estymacją kosztów budowy infrastruktury”. Raport
ten analizuje stan i możliwości wykorzystania środków unijnych w ramach
perspektywy finansowej na lata 2007-2013 oraz 2014-2020. W ramach budżetu
UE na lata 2014-2020 polska otrzyma 82,3 mld EUR, w tym 2,3 mld EUR na
Program Operacyjny Polska Cyfrowa, w ramach którego przewidziane jest m.in.
dofinansowywanie budowy sieci szerokopasmowych w Polsce.
3.1.4.Specyfikacja scenariuszy
Analizując stan projektów szerokopasmowych oraz ryzyka związane z tymi
inwestycjami określono 3 warianty realizacji inwestycji szerokopasmowych do
końca 2020 roku:
• wariant realistyczny;
• wariant pesymistyczny;
• wariant optymistyczny.
W poszczególnych wariantach rozważa się rozwój wykorzystania środków unijnych
oraz popyt na usługi dostępu do internetu zgodnie ze scenariuszami opisanymi w
raporcie: „Estymacją kosztów budowy infrastruktury”.
Wariant pesymistyczny zakłada duże prawdopodobieństwo wystąpienia
problemów przy realizacji trwających projektów budowy regionalnych sieci
szerokopasmowych, w tym wystąpienie głównych ryzyk w projekcie z ich
negatywnym skutkiem dla realizacji projektu, przykładowo:
• niezakończenia w terminie projektów wojewódzkich sieci szerokopasmowych;
• brak usunięcia zgłaszanych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych
barier inwestycyjnych, a w szczególności barier strukturalnych;
• utrudnienia w dostępie do kapitału w przypadku pogorszenia sytuacji na
międzynarodowych rynkach kapitałowych;
7
Obecnie Eutelsat za pomocą satelity w paśmie KA-SAT na pozycji 9 E oferuje usługę o przepustowości 20Mb/s (por.
http://www.eutelsat.com/polish/systemy_i_uslugi/Tooway.html)
Ministerstwo Administracji
i Cyfryzacji
ul. Królewska 27
00-060 Warszawa
Projekt: POIG.07.01.00-00-019/09
Strona 7
• trwałe utrzymywanie barier popytowych na usługi szerokopasmowe;
• niewłaściwa polityka regulacyjna dla budowanych sieci szerokopasmowych
oraz budowanej infrastruktury telekomunikacyjnej;
• brak koordynacji różnych resortów w budowie sieci szerokopasmowych
wspomaganych środkami europejskimi z perspektywy finansowej 2014-2020;
• problemy z uzyskaniem finansowania budowanych sieci szerokopasmowych.
Objawi się to m.in. realizacją tylko 50% zakładanego zakresu zrealizowanych
inwestycji szerokopasmowych. Scenariusz pesymistyczny zakłada bardzo powolny
wzrost, ograniczony zarówno wolnym rozwojem podaży łącz o większej
przepustowości, jak również nowych usług i treści zachęcających użytkowników do
sięgania po szybszy internet.
Wariant optymistyczny, zakłada bardzo efektywne prowadzenie projektów
budowy regionalnych sieci szerokopasmowych, a w przyszłości także efektywną
budowę sieci magistralnych i dostępowych. W rezultacie efektywnej współpracy
instytucji zamawiających z podmiotami budującymi sieci, a także wszystkich stron
biorących udział w procesie inwestycyjnym, minimalizację ryzyk od startu projektu
poprzez współdziałanie władz województwa z jednostkami mającymi zasadniczy
wpływ na realizację projektu (urzędy powiatowe, zarządy dróg). Objawi się to
m.in. realizacją 100 % zakładanego zakresu planowanych inwestycji
szerokopasmowych.
Wariant realistyczny zakłada średnie prawdopodobieństwo wystąpienia
problemów, współpracę i wsparcie władz samorządowych przy realizacji projektu
na wszystkich etapach realizacji projektu. Objawi się to m.in. realizacją 80%
zakładanego zakresu planowanych inwestycji szerokopasmowych.
Nie są jeszcze znane zasady budowy sieci szerokopasmowych w ramach
perspektywy finansowej programowania środków unijnych na lata 2014-2020. Do
analizy wykorzystano model budowy sieci opisany w raporcie „Estymacją kosztów
budowy infrastruktury”. Zakłada on inwestycje w następujące części infrastruktury
telekomunikacyjnej i powiązanej:
• Część aktywna:
o
Inwestycje w części szkieletowo-dystrybucyjnej
o
Inwestycje w części magistralnej
o
Inwestycje niezbędne do podłączenia gospodarstw domowych (w
segmencie pomiędzy zakończeniem części magistralnej a
abonentem)
• Część pasywna:
o
Wyposażenie w węźle operatora
o
Wyposażenie abonenckie
Wspomniany raport estymuje wysokość środków potrzebnych do realizacji celów
Europejskiej Agendy Cyfrowej w trzech wariantach posiadanych środków na
Ministerstwo Administracji
i Cyfryzacji
ul. Królewska 27
00-060 Warszawa
Projekt: POIG.07.01.00-00-019/09
Strona 8
dofinansowanie budowy sieci dostępowej: 0,75; 1; 1,25 mld EUR. Do obliczeń
przyjęto wartość 1 euro = 4,15 zł. Według autorów opracowania środki te pozwolą
na uzyskanie odpowiednio 91%, 95,2% i 98,2% pokrycia ludności usługami
stacjonarnego dostępu do internetu, zgodnym z celami Europejskiej Agendy
Cyfrowej. Do analiz poniżej wykorzystano najwyższą wartość dofinansowania, tj.
na poziomie 1,25 mld EUR.
Pozostałe 1,8% pokrycia ludności realizowana będzie technologiami satelitarnymi.
Przy
specyfikacji
scenariuszy
wykorzystano
założenia
demograficzne,
zaprezentowane
w
Załączniku
1
do
niniejszego
raportu.
Prognozy
makroekonomiczne opierają się na opracowaniu „Stan i prognoza koniunktury
gospodarczej” Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową (z 29 października 2013
r.).
3.2. Prognozy rozwoju liczby łączy
Tabela 1. Liczba łączy szerokopasmowych w podziale na technologie
dostępowe w latach 2012-2020 (scenariusz realistyczny,
w tys.)
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Ethernet/FTTH/WiFi
1 599
1 801
2 017
2 247
2 490
2 746
2 856
3 059
3 228
TV Kablowe
2 106
2 306
2 462
2 581
2 667
2 731
2 774
2 810
2 837
xDSL
3 048
2 983
2 928
2 883
2 848
2 815
2 784
2 759
2 737
246
252
256
258
260
262
262
263
263
Dostęp mobilny
4 055
4 571
5 136
5 567
6 121
6 735
7 365
7 841
8 259
Razem dostęp stały
6 999
7 342
7 663
7 969
8 265
8 554
8 676
8 890
9 065
11 054
11 913
12 799
13 536
14 386
15 289
16 041
16 732
17 324
Pozostałe
Razem (stały i
mobilny)
Źródło: opracowanie własne Audytel. Dane za 2012 r. pochodzą z analizy „Monitor rynku
telekomunikacyjnego 3Q’2013” Audytela, wrzesień 2013 r.
Nadal duży udział w usługach dostępu do internetu mają tzw. „sieci osiedlowe” czy
ethernetowe. Nie istnieją dokładne oszacowania liczby użytkowników takich sieci,
głównie ze względu na rozdrobnienie sektora oraz częsty brak rejestracji
działalności (np. w sytuacji „rozdzielenia” dostępu do internetu na kilka mieszkań).
W latach 2014-2020 przewidywane jest nasycenie w sprzedaży usług bazujących
na technologii xDSL. Zły stan miedzianej infrastruktury dostępowej w całym kraju
spowoduje, że istnieje ryzyko, iż klienci będą powoli odwracali się od tej
technologii i szukali dostawców, mogących zaoferować usługi o przepustowości
przekraczającej 20-30 Mb/s. Inwestycje prowadzone obecnie przez TP i Netię
należy ocenić jako niewystarczające, z punktu widzenia obserwowanego popytu,
jednakże pomogą one utrzymać sprzedaż na bieżącym poziomie.
W horyzoncie prognozy operatorzy sieci kablowych mogą zdobyć około 700 tys.
abonentów (na bazie technologii CATV). Związane jest to zarówno z
możliwościami dosprzedaży usługi internetowej abonentom korzystającym
Ministerstwo Administracji
i Cyfryzacji
ul. Królewska 27
00-060 Warszawa
Projekt: POIG.07.01.00-00-019/09
Strona 9
dotychczas wyłącznie z usług płatnej telewizji, jak również z prowadzonymi przez
nich inwestycjami w infrastrukturę dostępową.
Największy potencjał sprzedaży usług dostępu do internetu w latach 2013-2020
mają usługi bazujące na technologiach FTTx/LAN oraz FWA (ang. Fixed Wireless
Access), co związane jest z prowadzonymi projektami budowy regionalnych sieci
szerokopasmowych oraz planowanymi projektami „ostatniej mili”, które
prawdopodobnie będą współfinansowane ze środków UE (kolejna perspektywa
finansowa).
Jeszcze nie są znane zasady budowy sieci dostępowej NGA, która ma wypełniać
założenia Europejskiej Agendy Cyfrowej (w 2020 r. szerokopasmowy dostęp do
internetu o przepustowości 30 Mb/s powinno posiadać 100% obywateli UE oraz
oraz 50 % europejskich gospodarstw domowych powinno mieć abonament na
dostęp do internetu o przepustowości powyżej 100 Mb/s ). Przeprowadzana przez
Audytel analiza projektów narodowych budowy infrastruktury szerokopasmowej
pozwala na zdefiniowanie dwóch scenariuszy:
1. w pierwszym powstałaby ogólnopolska sieć dystrybucyjna, której założeniem
byłaby obecność punktów dostępowych do usług w odległości nie większej niż
około 1,5km od punktów odbioru usług; na bazie tak powstałej sieci hurtowej
lokalnie obecni operatorzy mogliby świadczyć usługi dla swoich klientów
(budowa ostatniej mili spoczywałby na ich barkach);
2. w drugim wybrany byłby jeden lub grupa operatorów, którzy budowaliby sieć
dostępową do odbiorców usług i udostępniali swoje usługi na zasadach
niedyskryminacyjnych wszystkim chętnym operatorom.
W
przedstawionych
poniżej
prognozach
wykorzystywano
pierwszy
z
zaprezentowanych scenariuszy (podobnie jak w raporcie „Estymacją kosztów
budowy infrastruktury”.
W tabelach 2 i 3 zaprezentowano rozwój liczby sprzedawanych usług dostępu do
internetu w Polsce w scenariuszu pesymistycznym i optymistycznym.
Tabela 2. Liczba łączy szerokopasmowych w podziale na technologie
dostępowe w latach 2012-2020 (scenariusz pesymistyczny,
w tys.)
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Ethernet/FTTH/WiFi
1 599
1 765
1 964
2 169
2 375
2 579
2 627
2 735
2 777
TV Kablowe
2 106
2 283
2 428
2 532
2 597
2 632
2 635
2 616
2 567
xDSL
3 048
2 953
2 887
2 826
2 770
2 707
2 634
2 551
2 448
Pozostałe
246
249
253
255
257
258
258
258
258
Dostęp mobilny
4 055
4 525
5 063
5 456
5 949
6 469
6 954
7 225
7 344
Razem dostęp stały
6 999
7 251
7 532
7 782
7 999
8 176
8 154
8 160
8 050
11 054
11 776
12 595
13 238
13 948
14 645
15 108
15 386
15 394
Razem (stały i
mobilny)
Źródło: opracowanie własne Audytel. Dane za 2012 r. pochodzą z Digital Agenda Scorebord.
Ministerstwo Administracji
i Cyfryzacji
ul. Królewska 27
00-060 Warszawa
Projekt: POIG.07.01.00-00-019/09
Strona 10
Tabela 3. Liczba łączy szerokopasmowych w podziale na technologie
dostępowe w latach 2012-2020 (scenariusz optymistyczny,
w tys.)
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Ethernet/FTTH/WiFi
1 599
1 810
2 053
2 304
2 580
2 888
3 065
3 377
3 705
TV Kablowe
2 106
2 311
2 482
2 614
2 722
2 820
2 919
3 046
3 218
xDSL
3 048
3 013
2 965
2 928
2 904
2 884
2 869
2 864
2 867
246
255
260
263
266
269
271
274
277
Dostęp mobilny
4 055
4 621
5 223
5 714
6 372
7 163
8 089
9 038
10 212
Razem dostęp stały
6 999
7 388
7 759
8 109
8 471
8 861
9 125
9 561
10 067
11 054
12 009
12 982
13 823
14 843
16 024
17 214
18 598
20 279
Pozostałe
Razem (stały i
mobilny)
Źródło: opracowanie własne Audytel. Dane za 2012 r. pochodzą z Digital Agenda Scorebord.
Głównymi obserwowanymi obecnie i przewidywanymi w perspektywie do 2020
roku czynnikami wpływającymi na wzrost ruchu w sieci oraz liczbę kupowanych
usług dostępu do internetu są 8:
• rosnąca liczba mobilnych i przenośnych urządzeń przystosowanych do
działania w sieci i coraz intensywniej z nich korzystających – smartfony,
tablety, ultrabooki i inne urządzenia inteligentne oraz komunikacja M2M
(Machine-to-Machine) wykorzystujące techniki 4G (HSPA+ i LTE),
• większa liczba użytkowników wynikająca z uwarunkowań demograficznych
(np. wchodzenia na rynek pracy młodych osób, aktywnie korzystających z
treści i usług w internecie),
• rosnący ruch treści multimedialnych (audio i wideo) i komunikacji VoIP
zarówno w sieciach stacjonarnych jak i mobilnych,
• upowszechnienie sieci Wi-Fi (hotele, restauracje, kawiarnie, kluby, puby,
biblioteki, węzły komunikacyjne, przestrzeń publiczna),
• nowe aplikacje i usługi dla użytkowników indywidualnych (IPTV, HDTV i
3DTV, VoD, repozytoria sieciowe – np. Dropbox, lokalizacja i nawigacja),
• rosnąca penetracja telewizorów cyfrowych przystosowanych do korzystania z
internetu (tzw. Smart TV).
• nowe aplikacje dla użytkowników biznesowych wykorzystujące innowacyjne
modele biznesowe – przetwarzanie w chmurze i sieciowe usługi ICT,
• obniżka opłat roamingowych dla usług transmisji danych,
• nowe modele wykorzystania osobistych urządzeń - prywatne urządzenia
wykorzystywane do celów służbowych w miejscu pracy (BYOD – Bring Your
Own Device),
• ewolucja w obszarach pracy i nauki – rosnąca rola e-pracy i e-edukacji,
źródło: raport wykonany na zlecenie Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji „Estymacja dotycząca budowy infrastruktury
telekomunikacyjnej zapewniającej szerokopasmowy dostęp do Internetu, spełniającej wymagania Europejskiej Agendy
Cyfrowej (EAC) w Polsce do roku 2020 na podstawie aktualnego stanu rozwoju infrastruktury telekomunikacyjnej. Obszary,
koszty, technologie i najbardziej efektywne sposoby interwencji publicznej”, Infostrategia, wrzesień 2013;
8
Ministerstwo Administracji
i Cyfryzacji
ul. Królewska 27
00-060 Warszawa
Projekt: POIG.07.01.00-00-019/09
Strona 11
• rozwój obrotu i transakcji elektronicznych – e-Commerce i płatności
elektroniczne, w tym rosnące znaczenie kanału internetowego w reklamie i
marketingu,
• rozwój sieci społecznościowych i współdzielenia treści multimedialnych.
3.3. Analiza rozwoju rynku dostępu
Do łączy szerokopasmowych zaliczamy następujące technologie dostępowe: xDSL,
stały dostęp kablowy (CATV, FTTx, Ethernet, PLC), stały dostęp radiowy (WiFi,
WiMax, LTE, CDMA2000). Do mobilnego dostępu do internetu zakwalifikowano
mobilny dostęp, realizowany przez infrastrukturalnych operatorów komórkowych HSPA/HSPA+/LTE. Warto tu wspomnieć, iż na początku 2013 r. Komisja
Europejska ogłosiła, że LTE jest technologią, która jest w stanie spełnić
wymagania na sieci NGA 9, zdefiniowane przez Agendę Cyfrową 10. Trzeba jednakże
dodać, iż jedynie realizacja usług LTE w modelu sieci FWA daje możliwość
świadczenia usług z zagwarantowanym poziomem jakości, co dotyczy w
szczególności parametrów przepustowości łącza.
http://www.polskaszerokopasmowa.pl/prawo/wedlug-brukselii-z-technologii-mobilnych-tylko-lte-to-nga.html
KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNOSPOŁECZNEGO I KOMITETUREGIONÓW „Europejska agenda cyfrowa”, COM(2010) 245 final du 19.5.2010 (http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2010:0245:FIN:PL:PDF)
9
10
Ministerstwo Administracji
i Cyfryzacji
ul. Królewska 27
00-060 Warszawa
Projekt: POIG.07.01.00-00-019/09
Strona 12
Tabela 4. Penetracja szerokopasmowego dostępu do internetu ogółem w
latach 2012-2020 (scenariusz realistyczny, w przeliczeniu na
100 gospodarstw domowych)
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Ogółem
67,0
70,6
74,5
77,6
81,4
85,0
87,4
89,2
90,1
w tym dostęp stały
64,3
67,2
69,9
72,5
75,1
77,7
78,8
80,7
82,4
19,0
21,3
23,9
25,8
28,4
31,2
34,1
36,3
38,3
w tym dostęp
mobilny
Źródło: opracowanie własne Audytel. Dane za 2012 r. pochodzą z Digital Agenda Scorebord.
Tabela 5. Penetracja szerokopasmowego dostępu do internetu ogółem w
latach 2012-2020 (scenariusz pesymistyczny, w przeliczeniu na
100 gospodarstw domowych)
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Ogółem
67,0
69,8
73,3
75,9
79,0
81,4
82,3
82,0
80,1
w tym dostęp stały
64,3
66,4
68,7
70,8
72,7
74,3
74,0
74,1
73,1
w tym dostęp
mobilny
19,0
21,1
23,6
25,3
27,6
30,0
32,2
33,5
34,0
Źródło: opracowanie własne Audytel. Dane za 2012 r. pochodzą z Digital Agenda Scorebord.
Tabela 6. Penetracja szerokopasmowego dostępu do internetu ogółem w
latach 2012-2020 (scenariusz optymistyczny, w przeliczeniu na
100 gospodarstw domowych)
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Ogółem
67,0
71,2
75,6
79,3
84,0
89,1
93,8
94,2
95,1
w tym dostęp stały
64,3
67,6
70,8
73,8
77,0
80,5
82,8
86,8
91,5
w tym dostęp
mobilny
19,0
21,6
24,3
26,5
29,5
33,2
37,5
41,9
47,3
Źródło: opracowanie własne Audytel. Dane za 2012 r. pochodzą z Digital Agenda Scorebord.
Wykresy powyżej przestawiają penetrację usług dostępu do internetu w
przeliczeniu na 100 gospodarstw domowych. Opis założeń do scenariuszy zawiera
rozdział 3.1.4.
Ministerstwo Administracji
i Cyfryzacji
ul. Królewska 27
00-060 Warszawa
Projekt: POIG.07.01.00-00-019/09
Strona 13
Tabela 7. Penetracja szerokopasmowego dostępu do internetu ogółem w
latach 2012-2020 (scenariusz realistyczny, w przeliczeniu na
100 mieszkańców)
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Ogółem
29,3
31,6
33,9
35,9
38,2
40,6
42,6
44,5
46,2
w tym dostęp stały
18,6
19,5
20,3
21,1
21,9
22,7
23,1
23,7
24,2
10,7
12,1
13,6
14,8
16,2
17,9
19,6
20,9
22,0
w tym dostęp
mobilny
Źródło: opracowanie własne Audytel. Dane za 2012 r. pochodzą z Digital Agenda Scorebord.
Tabela 8. Penetracja szerokopasmowego dostępu do internetu ogółem w
latach 2012-2020 (scenariusz pesymistyczny, w przeliczeniu na
100 mieszkańców)
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Ogółem
29,3
31,2
33,4
35,1
37,0
38,9
40,2
41,0
41,0
w tym dostęp stały
18,6
19,2
20,0
20,6
21,2
21,7
21,7
21,7
21,5
w tym dostęp
mobilny
10,7
12,0
13,4
14,5
15,8
17,2
18,5
19,2
19,6
Źródło: opracowanie własne Audytel. Dane za 2012 r. pochodzą z Digital Agenda Scorebord.
Tabela 9. Penetracja szerokopasmowego dostępu do internetu ogółem w
latach 2012-2020 (scenariusz optymistyczny, w przeliczeniu na
100 mieszkańców)
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Ogółem
29,3
31,8
34,4
36,7
39,4
42,6
45,8
49,5
54,0
w tym dostęp stały
18,6
19,6
20,6
21,5
22,5
23,5
24,3
25,5
26,8
w tym dostęp
mobilny
10,7
12,2
13,8
15,2
16,9
19,0
21,5
24,1
27,2
Źródło: opracowanie własne Audytel. Dane za 2012 r. pochodzą z Digital Agenda Scorebord.
Do łączy szerokopasmowych (dot. tabel od 7 do 9) zaliczamy następujące
technologie dostępowe: xDSL, stały dostęp kablowy (CATV, FTTx, Ethernet, PLC),
stały dostęp radiowy (WiFi, WiMax, LTE, CDMA2000). Do mobilnego dostępu do
internetu zakwalifikowano mobilny dostęp, realizowany przez infrastrukturalnych
operatorów komórkowych - HSPA/HSPA+/LTE.
Ministerstwo Administracji
i Cyfryzacji
ul. Królewska 27
00-060 Warszawa
Projekt: POIG.07.01.00-00-019/09
Strona 14
Pokrycie sieciami szerokopasmowymi w gospodarstwach domowych w tabelach
10-12 obliczone będzie jako odsetek gospodarstw domowych, – posiadających
możliwość zakupu usługi internetu szerokopasmowego.
Tabela 10. Pokrycie sieciami szerokopasmowymi umożliwiającymi
podstawowy dostęp do szerokopasmowego Internetu
(scenariusz realistyczny, w przeliczeniu na 100 gospodarstw
domowych)
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Ogółem
97,5%
97,9%
98,0%
98,7%
99,3%
99,7%
99,7%
99,7%
99,7%
w tym dostęp stały
69,1%
72,8%
76,5%
79,4%
83,1%
86,7%
90,4%
94,0%
97,7%
96,3%
96,8%
97,1%
98,0%
99,0%
99,5%
99,6%
99,6%
99,6%
w tym dostęp
mobilny
Źródło: opracowanie własne Audytel. Dane za 2012 r. pochodzą z Digital Agenda Scorebord.
Tabela 11. Pokrycie sieciami szerokopasmowymi umożliwiającymi
podstawowy dostęp do szerokopasmowego Internetu
(scenariusz pesymistyczny, w przeliczeniu na 100 gospodarstw
domowych)
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Ogółem
97,5%
97,8%
98,0%
98,6%
99,3%
99,5%
99,6%
99,5%
99,4%
w tym dostęp stały
69,1%
72,8%
76,5%
79,4%
82,2%
85,0%
87,7%
90,3%
92,9%
96,3%
96,7%
97,0%
97,9%
98,9%
99,3%
99,3%
99,2%
99,1%
w tym dostęp
mobilny
Źródło: opracowanie własne Audytel. Dane za 2012 r. pochodzą z Digital Agenda Scorebord.
Tabela 12. Pokrycie sieciami szerokopasmowymi umożliwiającymi
podstawowy dostęp do szerokopasmowego Internetu
(scenariusz optymistyczny, w przeliczeniu na 100 gospodarstw
domowych)
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Ogółem
97,5%
97,9%
98,1%
98,8%
99,5%
99,9%
99,9%
99,9%
99,9%
w tym dostęp stały
69,1%
72,8%
76,5%
79,8%
83,5%
87,2%
90,8%
94,5%
98,2%
96,3%
96,8%
97,2%
98,2%
99,2%
99,8%
99,8%
99,8%
99,8%
w tym dostęp
mobilny
Źródło: opracowanie własne Audytel. Dane za 2012 r. pochodzą z Digital Agenda Scorebord.
Ministerstwo Administracji
i Cyfryzacji
ul. Królewska 27
00-060 Warszawa
Projekt: POIG.07.01.00-00-019/09
Strona 15
Statystyki z Tabeli 13 uwzględniają dostęp do internetu także w technologiach
bezprzewodowych, z gwarantowaną przepustowością na poziomie min. 30 Mb/s
(np. LTE, WiMax2), oferowanych przez operatorów sieci komórkowych.
Tabela 13. Odsetek gospodarstw domowych z możliwością dostępu do
Internetu szerokopasmowego o prędkości 30 Mb/s lub większej
z uwzględnieniem usług operatorów mobilnych
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Realistyczny
44,5%
51,0%
57,9%
64,8%
86,0%
97,3%
98,3%
98,8%
99,2%
Pesymistyczny
44,5%
47,2%
51,6%
56,1%
60,5%
76,6%
77,4%
77,8%
78,2%
Optymistyczny
44,5%
51,0%
57,9%
64,8%
71,8%
97,5%
98,5%
98,9%
99,4%
Źródło: opracowanie własne Audytel. Dane za 2012 r. pochodzą z Digital Agenda Scorebord.
Statystyki z Tabeli 14 uwzględniają dostęp do internetu także w technologiach
bezprzewodowych, z gwarantowaną przepustowością na poziomie min. 30 Mb/s
(np. LTE, WiMax2) ale tylko w dedykowanych wykonaniach sieci FWA. Ostatni
warunek zakłada m.in. wykorzystanie zewnętrznych anten budynkowych oraz
projektowanie sieci bez uwzględnienia możliwości mobilności użytkowników.
Tabela 14. Odsetek gospodarstw domowych z możliwością dostępu do
Internetu szerokopasmowego o prędkości 30 Mb/s lub większej
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Realistyczny
44,5%
50,9%
57,7%
64,5%
71,3%
78,2%
85,0%
91,8%
98,7%
Pesymistyczny
44,5%
46,1%
49,9%
53,6%
57,3%
61,0%
64,8%
68,5%
72,2%
Optymistyczny
44,5%
51,0%
57,9%
64,8%
71,7%
78,6%
85,5%
92,4%
99,2%
Źródło: opracowanie własne Audytel. Dane za 2012 r. pochodzą z Digital Agenda Scorebord.
W tabeli 15 zaprezentowano odsetek gospodarstw domowych, korzystających z
łączy szerokopasmowych przepustowości 100 Mb/s i wyższej. Według prognoz
popytowych nawet 48% gospodarstw domowych może być zainteresowane
zakupem łączy o tak dużej przepustowości. Luka popytowa na poziomie 20%
będzie wynikała z braku dostępności łączy o zadanej przepustowości oraz z bariery
wynikającej z zamożności gospodarstw domowych.
Tabela 15. Odsetek gospodarstw domowych z aktywną usługą dostępu do
Internetu o prędkości 100 Mb/s lub większej
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Realistyczny
1,3%
2,6%
4,8%
7,6%
11,3%
15,7%
19,7%
24,8%
30,2%
Pesymistyczny
1,3%
2,6%
4,4%
6,6%
9,0%
11,6%
13,6%
16,0%
18,4%
Optymistyczny
1,3%
2,7%
4,9%
8,1%
12,3%
17,6%
22,7%
29,3%
36,4%
Źródło: opracowanie własne Audytel. Dane za 2012 r. pochodzą z Digital Agenda Scorebord.
Ministerstwo Administracji
i Cyfryzacji
ul. Królewska 27
00-060 Warszawa
Projekt: POIG.07.01.00-00-019/09
Strona 16
Załącznik 1 – Założenia do analiz
W tabeli poniżej zaprezentowano dane dotyczące liczby ludności
charakteryzujące liczbę gospodarstw domowych na podstawie danych GUS.
Ogółem
1
2
Gospodarstwa według liczby
osób (w tys.)
3
4
5+
ogółem
Ludność w gospodarstwach
dorośli
(w tys.)
dzieci
ogółem
Przeciętna liczba osób w
dorosłych
gospodarstwie
dzieci
Źródło: GUS
2013
14 697,2
4 092,9
3 988,2
3 040,3
2 205,3
1 370,5
37 728,9
30 835,9
6 892,9
2,567
2,098
0,469
Ministerstwo Administracji
i Cyfryzacji
ul. Królewska 27
00-060 Warszawa
2014
14 742,0
4 126,7
4 021,4
3 034,8
2 204,0
1 355,2
37 714,2
30 842,9
6 871,3
2,558
2,092
0,466
2015
14 775,4
4 156,7
4 047,4
3 022,4
2 203,9
1 345,0
37 695,1
30 832,3
6 862,8
2,551
2,087
0,464
2016
14 798,4
4 184,6
4 064,4
3 004,1
2 205,3
1 339,9
37 674,2
30 804,4
6 869,8
2,546
2,082
0,464
2017
14 811,1
4 208,5
4 076,8
2 981,1
2 207,1
1 337,6
37 643,2
30 767,8
6 875,4
2,542
2,077
0,464
2018
14 817,4
4 229,7
4 085,8
2 953,6
2 209,8
1 338,5
37 611,0
30 727,5
6 883,5
2,538
2,074
0,465
oraz
2019
14 813,2
4 248,7
4 089,2
2 921,1
2 211,3
1 342,9
37 566,5
30 673,9
6 892,6
2,536
2,071
0,465
Projekt: POIG.07.01.00-00-019/09
Strona 17
2020
14 803,1
4 265,9
4 087,5
2 887,5
2 211,9
1 350,2
37 521,2
30 615,9
6 905,3
2,535
2,068
0,466

Podobne dokumenty