D - Sąd Apelacyjny w Poznaniu

I A Cz 1937/14
POSTANOWIENIE
Dnia 27 listopada 2014 r.
Sąd Apelacyjny w Poznaniu Wydział I Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSA Andrzej Daczyński
Sędziowie: SA Piotr Górecki, SA Jan Futro (spr.)
po rozpoznaniu dnia 27 listopada 2014 r. na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa B. S.
przeciwko (...) Company SE R.
o zapłatę
na skutek zażalenia pozwanej
na postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu zawarte w wyroku z dnia 28 sierpnia 2014 r
sygn. akt XIV C 1350/13
1. zmienia zaskarżony wyrok i zasądzoną na rzecz powódki w punkcie 2 wskazanego wyżej wyroku kwotę obniża do
kwoty 5167 zł;
2. zasądza od powódki na rzecz pozwanego 120 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.
Jan Futro Andrzej Daczyński Piotr Górecki
UZASADNIENIE
Zaskarżonym postanowieniem Sąd I instancji – po uwzględnieniu wyrokiem roszczenia powódki w całości – zasądził
od pozwanej na rzecz powódki kwotę 6 316,98 zł oraz nakazał ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego
w Poznaniu) kwotę 2 344,85 zł.
W uzasadnieniu tego postanowienia wskazał, że w skład zasądzonej od pozwanego na rzecz powódki kwoty wchodzi
m. in. kwota 1149,98 zł stanowiąca wydatki na tłumaczenie pozwu i załączników do niego na język łotewski.
Na postanowienie to zażalenie wniósł pozwany zarzucając mu naruszenie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 5 ust. 1 i art.
8 ust. 1 Rozporządzenia nr 1393/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 listopada 2007 r. dotyczącego
doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych i handlowych
oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1348/2000 poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki
kwoty 1149,98 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych, tj. kosztów związanych z tłumaczeniem dokumentów
na język łotewski, podczas gdy tłumaczenie to w najmniejszym stopniu nie wynikało z inicjatywy pozwanego ani też
nie było niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony, albowiem Sąd I instancji winien był przesłać
odpis pozwu wraz z załącznikami w języku polskim, a tłumaczenie na język łotewski dopiero wówczas, gdyby pozwany
ewentualnie odmówił przyjęcia pozwu w języku polskim, co jednak nie miało miejsca.
W konsekwencji wniósł o uchylenie postanowienia zawartego w pkt 2 wyroku w zaskarżonym zakresie oraz zasądzenie
od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu zażaleniowym.
W uzasadnieniu wskazał, że w przedmiotowej sprawie koszty tłumaczenia dokumentów na język łotewski nie były
niezbędne w rozumieniu tego przepisu, jak też nie służyły celowemu dochodzeniu praw przez powoda ani celowej
obronie pozwanego.
Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1 Rozporządzenia nr 1393/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13
listopada 2007 r. dotyczącego doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych w
sprawach cywilnych i handlowych oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1348/2000 adresat (pozwany)
mógł odmówić przyjęcia pozwu, jeśli nie został on sporządzony w języku łotewskim, o czym winien był zostać
poinformowany przez jednostkę przyjmującą.
Sąd I instancji nawet nie próbował uprzedniego przesłania dokumentów wyłącznie w języku polskim i wyczerpania
procedury wynikającej z powołanego wyżej rozporządzenia. Tym samym Sąd I instancji niesłusznie spowodował
wygenerowanie dodatkowych kosztów procesu, na co pozwany nie miał najmniejszego wpływu, a co za tym idzie - nie
powinien być obciążony obowiązkiem zwrotu tych kosztów.
Rozpoznając zażalenie Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Zażalenie jest zasadne.
Kwestię tłumaczeń dokumentów sądowych lub pozasądowych, stanowiących przedmiot wniosku o doręczenie
na terytorium innego państwa członkowskiego (Unii Europejskiej) i kwestię kosztów powstałych w związku z
tłumaczeniem tych dokumentów reguluje art. 5 rozporządzenia nr 1393/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z
dnia 13 listopada 2007 r. dotyczącego doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych
w sprawach cywilnych i handlowych („doręczanie dokumentów") oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr
1348/2000 (Dz. U. UE. L. 2007.324.79).
Zgodnie z jego treścią jednostka przekazująca, której wnioskodawca oddaje dokument do przekazania, poucza
wnioskodawcę, że adresat może odmówić przyjęcia dokumentu, jeżeli nie został on sporządzony w jednym z języków,
o których mowa w art. 8 (ust. 1).
Wszelkie koszty związane z tłumaczeniem dokumentu poniesione przed jego przekazaniem pokrywa wnioskodawca,
bez uszczerbku dla ewentualnej późniejszej decyzji sądu lub właściwego organu w sprawie obciążenia kosztami (ust.
2).
Na sądzie (a faktycznie przewodniczącym), do którego wpłynął pozew spoczywał obowiązek pouczenia osoby
składającej wniosek o doręczenie dokumentów sądowych lub pozasądowych o treści tego przepisu a także o istnieniu
okoliczności, w których adresat ma prawo odmówić przyjęcia dokumentu ze względu na brak sporządzenia lub
załączenia tłumaczenia w odpowiedniej wersji językowej.
Dopiero następnie, zależnie od jej decyzji powinien wysłać pozew z tłumaczeniem, względnie bez tłumaczenia. Jak
przyjmuje się w doktrynie wybór taki jest dla sądu wiążący (Jan Ciszewski, Doręczanie dokumentów sądowych i
pozasądowych w sprawach cywilnych i handlowych w Państwach UE, C.H. Beck 2005, s. 79).
Zgodnie z art. 8 ust. 1 rozporządzenia adresat może odmówić odebrania dokumentu, jeżeli został sporządzony w
innym języku niż język urzędowy państwa członkowskiego, do którego przekazywane są dokumenty, a w przypadku
gdy w państwie tym jest więcej języków urzędowych, w języku lub językach urzędowych miejsca, gdzie ma nastąpić
doręczenie oraz w innym niż zrozumiałym dla adresata języku państwa członkowskiego, z którego pochodzi dokument.
Gdy adresat skorzysta z prawa do odmowy odbioru dokumentu, agencja przyjmująca niezwłocznie powiadamia o tym
fakcie agencję przekazującą, a także zwraca jej wniosek i dokumenty, które należy przetłumaczyć. Wtedy wysyłający
ma możliwość usunięcia tego braku poprzez nadesłanie żądanego tłumaczenia (orzeczenie TS C-443/03 w sprawie G.
L. v. B. Chemie AG, Dz. Urz. UE C 10 z 14.01.2006, s. 4).
Wynikająca z ust. 2 art. 5 zasada ponoszenia kosztów tłumaczenia dokumentu przez osobę składającą wniosek nie
narusza ewentualnej późniejszej decyzji sądu lub właściwego organu w sprawie obciążenia kosztami. Oznacza to, że na
gruncie prawa polskiego przepisy o zwrocie kosztów procesu zamieszczone w dziale I tytułu V części pierwszej księgi
pierwszej k.p.c., znajdą zastosowanie.
Jak wynika z akt sprawy powódka po wniesieniu pozwu została zobowiązana przez Przewodniczącego do złożenia
pozwu i załączników w tłumaczeniu na język łotewski względnie uiszczenie zaliczki na ten cel w kwocie 300 zł (k. 24) a
następnie 849,98 zł (k. 67). Kwoty te wpłaciła 9 sierpnia 2012 r. (k. 30) i 5 października 2012 r. (k. 71) łącznie 1149,98
zł. Taka też kwota wynagrodzenia została przyznana tłumaczowi (k. 97)
Z akt tych nie wynika jednak by strona powodowa została powiadomiona o możliwości wyboru w kwestii tłumaczenia
pozwu i załączonych dokumentów a wręcz przeciwnie w piśmie z dnia 3 sierpnia 2012 r. poinformowano jej
pełnomocnika, że musi sporządzić na swój koszt takie tłumaczenie, by sprawie można było nadać bieg (k.26). Nie
podjęto próby doręczenia pozwu bez tłumaczenia a twierdzenia pozwanego, że nie odmówiłby w takiej sytuacji
przyjęcia pozwu z załącznikami nie można zakwestionować.
W tych okolicznościach nie można przyjąć, że istnieją podstawy do zasądzenia od pozwanego na rzecz powódki
wydatków na wynagrodzenie tłumacza. Zgodzić należy się ze skarżącym, że dodatkowe koszty procesu (koszty
tłumaczeń) zostały wygenerowane ponad celowe na etapie ich powstania koszty procesu, na co pozwany nie miały
wpływu.
Wobec powyższego Sąd Apelacyjny na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. oraz 386 § 1 k.p.c. w zw. z 397 § 2 k.p.c. orzekł jak w
punkcie 1 postanowienia orzekając o kosztach postępowania zgodnie z treścią przepisu art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art.
99 k.p.c. oraz w zw. z § 6 pkt 2 w zw. z § 12 ust. 2 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września
2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej
pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (j.t. Dz. U. z 2013 r. poz. 490). Na koszty
te składają się koszty opłaty od zażalenia (30 zł) i wynagrodzenia radcy prawnego (90 zł).
Jan Futro Andrzej Daczyński Piotr Górecki