docRaport Burmistrza Gminy Kęty na temat rodzin wielodzietnych
download 
Reklamacja Transkrypt
Raport Burmistrza Gminy Kęty na temat rodzin wielodzietnych
Rodziny wielodzietne Raport Burmistrza Gminy Kęty Raport z przeglądu obowiązujących w gminie Kęty aktów prawnych pod kątem ich spójności z Programem działań wspierających rodziny wielodzietne zamieszkałe na terenie gminy Kęty Kęty, dnia 30 stycznia 2014 r. Spis treści Wstęp....................................................................................................................................................... 2 Rozdział I Karta Dużej Rodziny ............................................................................................................. 5 Rozdział II Analiza obecnych rozwiązań w gminie Kęty ....................................................................... 7 1. Pomoc społeczna ......................................................................................................................... 7 2. Świadczenia rodzinne .................................................................................................................. 8 3. Stypendium i zasiłek szkolny .................................................................................................... 10 4. Świetlica Środowiskowa ........................................................................................................... 11 5. Opieka zdrowotna...................................................................................................................... 12 6. Transport publiczny ................................................................................................................... 13 7. Sport i rekreacja......................................................................................................................... 13 8. Instytucje kultury....................................................................................................................... 15 9. 1) Dom Kultury w Kętach ..................................................................................................... 15 2) Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach ............................................................. 16 3) Gminna Biblioteka Publiczna im. Ambrożego Grabowskiego w Kętach ......................... 17 Pozostałe rozwiązania ............................................................................................................... 18 Rozdział III Analiza rozwiązań stosowanych w Polsce ........................................................................ 21 1. Pojęcie rodziny i liczba dzieci ................................................................................................... 21 2. Wiek dzieci ................................................................................................................................ 21 3. Kryterium zamieszkiwania/zameldowania ................................................................................ 22 4. Rodzaje uprawnień .................................................................................................................... 22 Rozdział IV Wnioski i propozycje ........................................................................................................ 25 1. Wniosek ogólny......................................................................................................................... 25 2. Wnioski i propozycje szczegółowe ........................................................................................... 25 1) Pomoc społeczna ............................................................................................................... 25 2) Świadczenia rodzinne ........................................................................................................ 27 3) Stypendium i zasiłek szkolny ............................................................................................ 28 4) Świetlica Środowiskowa ................................................................................................... 28 5) Opieka zdrowotna.............................................................................................................. 28 6) Transport publiczny ........................................................................................................... 28 7) Sport i rekreacja................................................................................................................. 29 8) Instytucje kultury ............................................................................................................... 29 9) Pozostałe rozwiązania ....................................................................................................... 30 Bibliografia............................................................................................................................................ 31 1 Wstęp Szanowni Państwo! Rodzina wielodzietna to pojęcie socjologiczne używane w wielu krajach świata na określenie rodzin z wyższą niż przeciętna liczbą dzieci. Tak też rodzinę wielodzietną definiuje polskie prawo (rodzina, która posiada minimum troje dzieci). Brak promowania zdrowej i szczęśliwej rodziny dostrzegalny jest w mediach na całym świecie. Wizerunek rodziny jest atakowany i wypaczany. Sugeruje się, że rodziny, szczególnie wielodzietne są siedliskiem patologii. To nieprawda. Rodzina to miejsce, w którym ogromna większość ludzi przeżywa najszczęśliwsze chwile swojego życia. Każdy rodzic wie, że wychowywanie dzieci to nie tylko wielka odpowiedzialność, ale i ciężka praca. I do tego bardzo kosztowna. Im więcej dzieci, tym większe wydatki, większy wysiłek organizacyjny. Ale są też ogromne plusy – większa rodzina to także więcej bezwarunkowej miłości okazywanej sobie wzajemnie. Większa liczba potomstwa stanowi dla społeczeństwa korzyść, dzietność na odpowiednim poziomie gwarantuje zastępowalność pokoleń i przyczynia się do stabilizacji społecznej i rozwoju. Ten wskaźnik powinien wynosić około 2,10. W Polsce wynosił on w 2013 roku – 1,32, co sytuowało nas na 212 miejscu spośród 224 państw, w których jest on badany. Przecież w przyszłości z owoców pracy dzieci wychowywanych w tych rodzinach korzystać będą wszyscy. Dla państwa i narodu polskiego następstwo pokoleń musi stać się priorytetem. Na zasiłki rodzinne Polska przeznacza jedynie 0,4 proc. PKB. Dla porównania: Dania wydaje na ten cel 3,3 proc., Francja 2,6 proc., Niemcy 2,2 proc., UE ogółem 1,8 proc. Zupełnie inaczej jest też w krajach skandynawskich, gdzie ojcowie i matki nie muszą martwić się o opiekę nad pociechą, gdyż zapewnia ją państwo. Skandynawowie rozumieją, że dziecko to najlepsza inwestycja. W Polsce jest ponad milion rodzin wielodzietnych. Łącznie stanowią one grupę ponad pięciu milionów obywateli. Posiadanie licznego potomstwa wiąże się z wieloma wyrzeczeniami (zmianą dotychczasowego stylu życia, rezygnacją z wolnego czasu), a także z większymi kosztami finansowymi. Polskie prawo powinno wspierać rodziny w taki sposób, żeby wychowywanie w nich trójki czy większej liczby dzieci nie rujnowało rodzinnego budżetu. Mitem jest pogląd, że to biedni, niezaradni ludzie mają dużo dzieci. Wręcz przeciwnie. Ludzie, którzy mają dużo dzieci, wykazują ponadprzeciętną zaradność. Średnie zarobki rodzin wielodzietnych są wyższe niż rodzin mniejszych, bo wychowywanie dzieci sprzyja przedsiębiorczości. Rodziny wielodzietne dawałyby sobie świetnie radę, gdyby nie to, że sam fakt wielodzietności wpędza je w biedę. Najbardziej niesprawiedliwe są nierówności podatkowe. Mimo odliczeń na dzieci rodziny (w przeliczeniu na głowę) płacą większy podatek dochodowy niż osoby samotne i bezdzietne małżeństwa. Po drugie, to rodziny wielodzietne, kupując więcej, płacą zwielokrotniony podatek VAT. Jak żyć? To słynne pytanie hodowcy papryki śmiało mogliby zadać rodzice z co najmniej trojgiem dzieci. Recepty na bolączki tych rodzin od dawna nikt z rządzących nie wskazuje. Pozostają jedynie plany i zapowiedzi, raz po raz formułowane z mównicy sejmowej lub ław rządowych. Tak trudno pomóc tym, którzy najbardziej potrzebują wsparcia i są prawdziwymi herosami? Ekonomiści wyliczyli, że wychowanie jednego dziecka do dwudziestego roku życia 2 to wydatek rzędu ok. 200 tys. zł, a jeżeli przemnożymy to przez trzy czy pięć, otrzymamy bajońskie sumy. Już chociażby z tego powodu rodzice wielu pociech powinni być traktowani jak bohaterowie, a nie dyskryminowani. Mając, mimo wszystko, nadzieję na kompleksowe rozwiązania krajowe, jednocześnie nie możemy lokalnie tracić już czasu. Samorząd gminny jest zobowiązany wesprzeć rodziny wielodzietne. Gmina Kęty w sposób skoordynowany od trzech lat prowadzi działania na rzecz upowszechnienia edukacji przedszkolnej, modernizuje placówki oświatowe, udoskonala bazę sportową i rekreacyjną, rozbudowuje place zabaw. W ramach projektów, programów i konkretnych działań realizowane są zadania skierowane do wszystkich rodziców i ich pociech. Kolejnym krokiem ma być wprowadzenie w mieście Kęty i całej gminie Karty Dużej Rodziny. Karta dostępna będzie dla wszystkich rodzin, które mają na utrzymaniu co najmniej troje dzieci w wieku do 18 roku życia lub 25 roku życia w przypadku, gdy dziecko uczy się lub studiuje. Kryterium objęcia programem będzie fakt zamieszkiwania na terenie naszej gminy. Karta obejmuje także członków rodzin zastępczych i dba o dzieci niepełnosprawne. Aby otrzymać kartę trzeba będzie złożyć prosty wniosek w Urzędzie Gminy. Duża rodzina to także większe wydatki. Niezależnie od tego czy zarabia się płacę minimalną czy też znacznie powyżej średniej krajowej, utrzymanie tak licznej rodziny to znaczne obciążenie dla budżetu. Zdaję sobie sprawę, że przy trójce czy czwórce dzieci na dalszy plan schodzą zajęcia plastyczne, muzyczne czy też sportowe, a opłaty za żłobek czy przedszkole płacone potrójnie czy czterokrotnie także odciskają się na domowych finansach. Dlatego kęcka karta nie będzie uzależniona od wysokości dochodów. Karta, stworzona z myślą o wsparciu w procesie wychowawczym dzieci i młodzieży wychowującej się w rodzinach wielodzietnych oraz zwiększeniu dostępności do zajęć sportowych i kulturalnych, uprawniać będzie do szeregu zniżek i ulg. Katalog ulg będzie sukcesywnie rozszerzany. Bardzo liczę na to, że do akcji włączą się także lokalni przedsiębiorcy, a uczestnicy programu zyskają liczne bonifikaty, np. przy zakupie art. spożywczych, odzieży, książek, czy też otrzymają zniżki na opiekę medyczną i różne usługi. Przybliżone dane na temat liczby rodzin wielodzietnych w Gminie Kęty wskazują, iż jest ich ponad trzysta. Najbliższy rok należy potraktować jako pilotażowy, pokazujący jaka jest skala zapotrzebowania, jakie jest zainteresowanie kartą. Oczywiście będzie to okres zbierania opinii, aby w kolejnych latach, w miarę możliwości, poszerzać zakres programu. Realizacja programu przebiegać będzie w sposób otwarty i ewolucyjny, zakładając aktywny udział rodzin zamieszkałych na terenie Gminy Kęty. Mam nadzieję, że w niedalekiej przyszłości podjęte zostaną właściwe i ostateczne decyzje na forum Rady Miejskiej. A rodzice będą mogli wybrać się do Urzędu Gminy, złożyć wniosek i korzystać z uprawnień, jakie Karta da zarówno im, jak i ich dzieciom. Tomasz Bąk Burmistrz Gminy Kęty 3 Niniejszy raport powstał zgodnie z §5 ust. 3 Załącznika do Uchwały Nr XLI/392/2013.1 Przywołaną Uchwałą Rada Miejska w Kętach przyjęła Program działań wspierających rodziny wielodzietne zamieszkałe na terenie Gminy Kęty. Program dotyczy rodzin złożonych z rodziców (rodzica) lub opiekunów (opiekuna) mających na utrzymaniu troje lub więcej dzieci w wieku do 18 roku życia lub do 25 roku życia w przypadku gdy dziecko uczy się lub studiuje oraz bez względu na wiek w przypadku dzieci posiadających orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności bądź całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji. Celami Programu są: 1) Tworzenie dobrych warunków dla życia i rozwoju rodzin wielodzietnych; 2) Promowanie modelu rodziny wielodzietnej i kształtowanie jej pozytywnego wizerunku; 3) Dbanie o rozwój kapitału ludzkiego i społecznego; 4) Promowanie informacji o ofercie dla rodzin wielodzietnych; 5) Zwiększenie dostępności do edukacji, sportu i dóbr kultury; 6) Wzmacnianie rodziny oraz przeciwdziałanie jej wykluczeniu; 7) Wyrównywanie szans rozwojowych dzieci i młodzieży z rodzin wielodzietnych; 8) Przeciwdziałanie niekorzystnym zjawiskom demograficznym w Gminie Kęty. Realizacja powyższych instrumentów: celów możliwa będzie poprzez wdrożenie następujących 1) Systemy bonifikat w zakresie korzystania przez członków rodzin wielodzietnych z odpłatnej oferty: a) Domu Kultury w Kętach, b) Gminnej Biblioteki w Kętach, c) Muzeum w Kętach, d) Ośrodka Sportu i Rekreacji w Kętach, e) Publicznych przedszkoli prowadzonych przez Gminę Kęty; 2) Systemy preferencji i dopłat w zakresie korzystania z usług transportu publicznego; 3) Programy zdrowotne, w tym programy badań profilaktycznych i szczepień ochronnych; 4) Promocja podmiotów, w tym oferty podmiotów, które jako podmioty niezależne od Gminy Kęty włączą się w realizację przedsięwzięć wpisujących się w Program działań wspierających rodziny wielodzietne zamieszkałe na terenie Gminy Kęty; 5) Karta Dużej Rodziny umożliwiająca objęcie rodzin wielodzietnych Programem działań wspierających rodziny wielodzietne zamieszkałe na terenie Gminy Kęty. Wdrażanie Programu zakłada w szczególności, by projekty uchwał Rady Miejskiej w Kętach oraz zarządzeń Burmistrza Gminy Kęty przygotowywane były z uwzględnieniem wprowadzania nowych i wzmacniania istniejących rozwiązań wspierających rodziny wielodzietne zamieszkałe na terenie Gminy Kęty. Pierwszym etapem było dokonanie przez Burmistrza Gminy Kęty w terminie do 31 grudnia 2013 r. przeglądu obowiązujących uchwał Rady Miejskiej w Kętach oraz obowiązujących zarządzeń Burmistrza Gminy Kęty pod kątem ich spójności z Programem działań wspierających rodziny wielodzietne zamieszkałe na terenie Gminy Kęty. Efektem dokonanych analiz jest niniejszy raport. 1 Uchwała Nr XLI/392/2013 Rady Miejskiej w Kętach z dnia 13 września 2013 r. w sprawie programu działań wspierających rodziny wielodzietne zamieszkałe na terenie Gminy Kęty 4 Rozdział I Karta Dużej Rodziny W maju 2013 r. Pan Prezydent Bronisław Komorowski przedstawił swój program polityki rodzinnej „Dobry klimat dla rodziny”. Wśród szczególnie istotnych rekomendacji programu znalazły się też takie, których z pewnością nie uda się zrealizować bez zaangażowania w politykę na rzecz rodzin władz samorządowych; i to zarówno na poziomie gmin i powiatów, jak też na poziomie regionów czy województw. Z lokalnej perspektywy najlepiej widać rzeczywiste potrzeby rodzin. Szczególnego wsparcia wymagają rodziny wielodzietne oraz rodziny zastępcze. Rodziny te, chcąc zaspokoić wszystkie potrzeby swoich dzieci, zapewnić im warunki zdrowego rozwoju i szczęśliwego dzieciństwa, borykają się z licznymi trudnościami, w tym z ograniczeniami materialnymi. Dlatego niezwykle cenna, potrzebna i warta promowania jest samorządowa, oddolna inicjatywa wspierania tej właśnie grupy rodzin. Obok inicjatyw gmin i miast mamy już także karty powiatowe i pierwszą kartę wojewódzką. Samorządy łączą siły, wzajemnie się zachęcają do działań, koordynują je i w ten sposób wzmacniają możliwości udzielanego rodzinom wsparcia. W instytucjach rządowych i Kancelarii Prezydenta RP trwają prace nad przygotowaniem Ogólnopolskiej Karty Dużych Rodzin. Karta Dużej Rodziny (KDR) to określenie stosowane do jednego z rozwiązań polityki rodzinnej, dzięki któremu rodziny wielodzietne mają prawo do ulg, zniżek i zwolnień z opłat za korzystanie z wybranych usług i przy zakupie towarów u sprzedawców, którzy włączyli się w program. Nazwa wywodzi się od francuskiego terminu (Karta Licznej Rodziny – Carte Famille Nombreuse). W Polsce stosowane są różne określenia (np. Duża Rodzina w Żorach, Karta Dużej Gdańskiej Rodziny, TAKrodzina.pl w powiecie wołomińskim, Dwa plus Trzy i Jeszcze Więcej we Wrocławiu, Rodzina +4 w Piotrkowie Trybunalskim i Radomsku, Rodzina 5+ w Płońsku i wiele innych). Najczęściej Karta Dużej Rodziny jest elementem – jednym z kilku – realizacji szerszych samorządowych programów i strategii rozwoju (np. programu rozwoju społecznego, włączenia społecznego, polityki prorodzinnej). Ze względu na podmiot realizujący oraz zasięg terytorialny wyróżnić można karty: samorządu szczebla podstawowego (gminnego, miejskiego oraz powiatowego), samorządu regionalnego (województwa), ogólnokrajowe. W Polsce zdecydowana większość kart to rozwiązania gmin lub miast. Do ich wprowadzenia władze samorządowe upoważnia ustawa o pomocy społecznej, wskazująca na podejmowanie nowych zadań z zakresu pomocy społecznej. W okresie do lipca 2013 r. uchwalono także dwie karty powiatowe (powiat wołomiński i powiat tarnowski). Prowadzone są też prace nad wdrożeniem kart regionalnych (m.in. w Małopolsce, w woj. łódzkim, śląskim, kujawskopomorskim, zachodniopomorskim). Trwają ponadto przygotowania do wprowadzenia Ogólnopolskiej Karty Dużych Rodzin. Samorządy często zapraszają do udziału w tym programie inne instytucje, korzystają nie tylko z własnego potencjału usług. Coraz częściej partnerami samorządów stają się inne samorządy np. w ramach tego samego powiatu, ale i instytucje komercyjne (sklepy, biura, warsztaty itp.) oferujące swoje usługi i towary wielodzietnym rodzinom na korzystnych warunkach (np. zniżki, rabaty, ulgi). 5 Dodatkowo w Polsce tak jak w Hiszpanii, Francji czy we Włoszech istnieje karta członkowska, przysługująca członkom Związku Dużych Rodzin Trzy Plus. Istnieje od początku 2013 roku. Jej posiadacze mają uprawnienia do korzystania z określonych w regulaminie karty zniżek w całym kraju. Organizacje zrzeszone w międzynarodowych związkach organizacji pozarządowych wzajemnie uznają swoje uprawnienia. Z tego względu karty wydawane przez takie organizacje mają zasięg międzynarodowy. Istotne znaczenie dla rozwoju idei KDR miało powołanie 5 grudnia 2012 roku Forum Samorządowego na rzecz Dużych Rodzin. Przystąpili do niego przedstawiciele samorządów, uczestniczący w konferencji „Bariery ograniczające dzietność w Polsce” odbywającej się w Senacie RP. Forum, którego inicjatorem jest Związek Dużych Rodzin Trzy Plus, to nieformalne porozumienie dziesięciu samorządów, które już wprowadziły w swoich gminach karty i chcą nadal działać na rzecz rodzin wielodzietnych.2 2 (Głogosz, lipiec 2013) str. 2, 6-7 6 Rozdział II Analiza obecnych rozwiązań w gminie Kęty Dotychczas w gminie Kęty nie była realizowana spójna polityka w zakresie podejmowania działań wspierających rodziny wielodzietne. Istniejące szczątkowe rozwiązania oraz stosowane mechanizmy zasadzają się głównie w obszarze funkcjonowania pomocy społecznej czy obligatoryjnego wąskiego systemu wsparcia w ramach świadczeń rodzinnych. 1. Pomoc społeczna Pomoc społeczna jest instytucją polityki państwa mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom w szczególności z powodu: ubóstwa, sieroctwa, bezdomności, bezrobocia, niepełnosprawności, długotrwałej lub ciężkiej choroby, przemocy w rodzinie, potrzeby ochrony macierzyństwa lub – co istotne z punktu analizowanego problemu – wielodzietności. Drugą przesłanką kwalifikującą do pomocy jest trudna sytuacja dochodowa. Prawo do świadczeń pieniężnych przysługuje osobom i rodzinom, których posiadane dochody nie przekraczają kryteriów dochodowych ustalonych w oparciu o próg interwencji socjalnej. Od dnia 1 października 2012 r. dla osoby samotnie gospodarującej jest nim dochód nie przekraczający kwoty 542 zł, natomiast dla osoby w rodzinie – kwota 456 zł. Rada gminy, w drodze uchwały, może podwyższyć kwoty uprawniające do zasiłków okresowego i celowego. Podstawowy akt prawny w tym zakresie to ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.3 W ramach realizacji zadań pomocy społecznej w gminie Kęty funkcjonuje przede wszystkim Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Kętach, z siedzibą przy ul. Żwirki i Wigury 8. Z informacji Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Kętach wynika, iż rodziny wielodzietne stanowią znaczną grupę świadczeniobiorców ośrodka. W 2012 roku z pomocy korzystało 56 rodzin wielodzietnych, z czego 30 rodzin z trójką dzieci, 16 z czwórką dzieci, 2 rodziny z piątką dzieci, 7 rodzin z szóstką dzieci oraz jedna rodzina z liczbą dzieci powyżej siedmiu. Dla porównania w 2012 roku z pomocy skorzystało również 68 rodzin z jednym dzieckiem i 46 rodzin z dwójką dzieci. Rodziny wielodzietne w ramach pomocy GOPS korzystają z wszystkich form świadczeń o charakterze pomocy finansowej, tj.: zasiłków okresowych (np. w związku z bezrobociem), zasiłków celowych (na konkretny cel wskazany przez rodzinę, jak np. odzież dla dzieci, żywność itp.), zasiłków stałych (przyznawanych z tytułu niepełnosprawności), pokrycia kosztów wyżywienia (bezpłatne posiłki w przedszkolach i szkołach). Bardzo istotnym elementem pracy z rodzinami wielodzietnymi jest również pomoc o charakterze niefinansowym, która głównie skupia się na pracy socjalnej świadczonej na rzecz poprawy funkcjonowania rodzin w ich środowisku społecznym. Pomoc ta jest ukierunkowana na rozwijanie aktywności i samodzielności życiowej oraz integracji ze społecznością lokalną. W ramach pracy socjalnej duży nacisk kładzie się na wzmocnienie wśród osób objętych wsparciem pewności siebie, minimalizowanie deficytów społecznych, tak aby fakt wychowywania się w rodzinie wielodzietnej, stanowił atut w rozwoju 3 (tekst jednolity Dz.U. z 2013 r., poz. 182 z późn. zm.) 7 społecznym i nie był obciążeniem w relacjach interpersonalnych, w szczególności dla dzieci wychowujących się w takich rodzinach. W przypadkach zdiagnozowania problemów opiekuńczo-wychowawczych z dziećmi, proponowane jest rodzicom wsparcie asystenta rodziny. Pomoc ta świadczona jest nieodpłatnie i polega ona na wsparciu rodziny w miejscu zamieszkania, poprzez wizyty asystenta, który pomaga rodzicom w rozwiązywaniu trudności wychowawczych, budowaniu kompetencji wychowawczych i doskonaleniu umiejętności komunikacji z dziećmi – szczególnie w trudnym dla nich okresie adolescencji. W ramach wsparcia możliwe jest również skorzystanie z terapii rodzinnej, konsultacji z psychologiem, pedagogiem i prawnikiem. Od momentu uruchomienia pracy zespołu asysty ze wsparcia skorzystało 12 rodzin wielodzietnych (z co najmniej trójką dzieci) oraz 11 rodzin z jednym lub dwojgiem dzieci. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Kętach świadczy również usługi opiekuńcze. Odpłatność za te usługi uregulowana została w Uchwale Nr XXI/211/2012.4 Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze świadczone są w miejscu zamieszkania osoby zainteresowanej. Odpłatność za tego typu usługi ustala Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, z uwzględnieniem sytuacji osobistej i materialnej świadczeniobiorcy. W przypadku niskich dochodów w rodzinie usługi te świadczone są nieodpłatnie. Ponadto osoba zobowiązana do ponoszenia opłat za usługi opiekuńcze lub specjalistyczne usługi opiekuńcze może być, na jej wniosek lub na wniosek pracownika socjalnego, częściowo lub całkowicie zwolniona z ponoszenia odpłatności za te usługi, na czas określony lub nieokreślony w przypadku gdy występuje jedna z poniższych okoliczności: 1) korzysta z co najmniej dwóch rodzajów usług (usług opiekuńczych, specjalistycznych usług opiekuńczych, specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi) – po przedstawieniu dowodu zapłaty za jedną usługę; 2) jest obciążona obowiązkiem ponoszenia opłat za pobyt członka rodziny w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej, placówce wychowawczej lub rehabilitacyjnej – po przedstawieniu dowodu wpłaty; 3) jest członkiem rodziny posiadającej na utrzymaniu troje lub więcej dzieci w wieku do 18 roku życia; 4) sprawuje opiekę nad więcej niż jedną osobą, wymagającą pomocy w formie usług opiekuńczych, w tym co najmniej jedną przewlekle chorą; 5) ukończyła 90 rok życia; 6) poniosła szkodę w związku ze zdarzeniem losowym. 2. Świadczenia rodzinne Zadania z zakresu świadczeń rodzinnych w gminie Kęty realizowane są poprzez Wydział Świadczeń Urzędu Gminy Kęty z siedzibą przy ul. Sobieskiego 21. W ramach systemu świadczeń rodzinnych podstawowe uprawnienia dla rodzin wynikają w tym zakresie z ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych. 5 Główną formą wsparcia wynikającą z tejże ustawy jest zasiłek rodzinny, który może być uzupełniany dodatkami do zasiłku. Wysokość zasiłku rodzinnego wynosi miesięcznie: 4 Uchwała Nr XXI/211/2012 Rady Miejskiej w Kętach z dnia 25 maja 2012 r. w sprawie określenia szczegółowych warunków przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi oraz szczegółowych warunków częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również trybu ich pobierania (Dz.Urz.Woj.Małopolskiego z 2012 r., poz. 2739) 5 (tekst jednolity Dz.U. z 2013 r., poz. 1456 z późn. zm.) 8 1) 77 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia; 2) 106 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia; 3) 115 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia. Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka. Ustawa określa katalog osób uprawnionych do zasiłku, jak również wskazuje przypadki, w jakich zasiłek ten nie przysługuje. Ponadto przyznanie prawa do zasiłku rodzinnego uzależnione jest m.in. od spełnienia kryterium dochodowego. Zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli przeciętny miesięczny dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 539 zł. W przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli przeciętny miesięczny dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 623 zł. Obecnie można ubiegać się również o następujące dodatki do zasiłku rodzinnego: 1) Dodatek z tytułu urodzenia dziecka – obecnie to 1000 zł wypłacane jednorazowo; 2) Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego – 400 zł miesięcznie; 3) Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka – (zdrowego - 170 zł, niepełnosprawnego - 250 zł miesięcznie); 4) Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej – 80 zł miesięcznie; 5) Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego – (do 5. roku życia - 60 zł, powyżej 5. roku życia - 80 zł miesięcznie); 6) Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania – 90 zł miesięcznie i na wydatki związane z dojazdem do miejscowości, w której jest szkoła – 50 zł miesięcznie; 7) Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego – 100 zł raz na rok. W oparciu o dane meldunkowe z września 2013 r. struktura rodzin z terenu gminy Kęty kształtuje się w przybliżeniu w następujący sposób: Bielany Bulowice Kęty Łęki Malec Nowa Wieś Witkowice razem 1 129 342 1398 97 90 223 178 2457 2 35 229 724 68 69 156 113 1394 3 15 50 115 12 10 25 28 255 4 1 7 15 0 0 4 4 31 5 1 2 4 0 1 0 1 9 6 i więcej 0 2 1 1 0 1 1 6 181 632 2257 178 170 409 325 4152 17 61 135 13 11 30 34 301 liczba dzieci Razem w tym wielodzietne 9 2500 Bielany 2000 Bulowice Kęty 1500 Łęki 2257 Malec 1000 Nowa Wieś Witkowice 500 632 181 178 170 409 325 0 rodziny 140 120 Bielany Bulowice 100 Kęty 80 135 Łęki Malec 60 Nowa Wieś 40 20 61 17 Witkowice 13 11 30 34 0 rodziny wielodzietne Z powyższych danych wynika, iż na terenie gminy Kęty funkcjonuje około 4152 rodzin, z czego 301 posiada co najmniej troje dzieci. Z kolei z danych Wydziału Świadczeń Urzędu Gminy Kęty realizującego m.in. zadania związane z wypłatą świadczeń rodzinnych wynika, iż w roku 2012 świadczenia rodzinne wypłacane były 1426 rodzinom, w tym w 164 przypadkach wypłacane one były rodzinom wielodzietnym. Z danych tych wynika więc, iż około 34,3% rodzin w gminie Kęty korzysta z systemu świadczeń rodzinnych. Wskaźnik ten w przypadku rodzin wielodzietnych wynosi natomiast 54,5%. 3. Stypendium i zasiłek szkolny W ramach wsparcia udzielanego przez gminę Kęty, a realizowanego przez Wydział Świadczeń Urzędu Gminy Kęty możliwe jest również uzyskanie pomocy materialnej o charakterze socjalnym przez uczniów zamieszkałych na terenie Gminy Kęty. Zasady tej 10 pomocy są uregulowane głównie w Rozdziale 8a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty.6 Ponadto szczegółowe regulacje zostały zawarte w Uchwale Nr IV/76/2011.7 Regulacje przewidują możliwość ubiegania się o stypendium oraz zasiłek szkolny. Stypendium szkolnego udziela się w formach: 1) całkowitego lub częściowego pokrycia kosztów udziału w zajęciach edukacyjnych, w tym w wyrównawczych, wykraczających poza zajęcia realizowane w szkole w ramach planu nauczania, a także udziału w zajęciach edukacyjnych realizowanych poza szkołą, 2) pomocy rzeczowej o charakterze edukacyjnym, w tym w szczególności zakupu podręczników, 3) całkowitego lub częściowego pokrycia kosztów związanych z pobieraniem nauki poza miejscem zamieszkania uczniów szkół ponadgimnazjalnych oraz słuchaczy kolegiów nauczycielskich, nauczycielskich kolegiów języków obcych oraz kolegiów pracowników służb społecznych, 4) świadczenia pieniężnego, jeżeli nie jest możliwe udzielenie stypendium w formach przewidzianych w pkt 1-3. Zasiłek szkolny może być przyznany uczniowi znajdującemu się przejściowo w trudnej sytuacji materialnej z powodu zdarzenia losowego. Zasiłek szkolny może być przyznany w formie świadczenia pieniężnego na pokrycie wydatków związanych z procesem edukacyjnym lub w formie pomocy rzeczowej o charakterze edukacyjnym, raz lub kilka razy w roku, niezależnie od otrzymywanego stypendium szkolnego. 4. Świetlica Środowiskowa Gmina Kęty prowadzi placówkę wsparcia dziennego w formie opiekuńczej. Rolę tą pełni Świetlica Środowiskowa w Kętach im hm. Bronisławy Zbylut, z siedzibą przy ul. Sobieskiego 41. Świetlica przeznaczona jest dla dzieci i młodzieży z terenu Gminy Kęty. Do podstawowych celów Świetlicy należy: 1) zapewnienie wsparcia rodzinom w sprawowaniu ich podstawowych funkcji opiekuńczo – wychowawczych; 2) zapewnienie właściwej opieki i wychowania dzieciom pochodzącym z rodzin znajdujących się w trudnych sytuacjach życiowych, których rodzice wykorzystując własne środki i możliwości nie są w stanie zapewnić właściwej opieki w czasie wolnym od zajęć szkolnych i które wychowują się w warunkach niekorzystnych dla ich prawidłowego rozwoju; 3) zapewnienie pomocy rodzinie i dzieciom sprawiającym problemy wychowawcze, zagrożonym demoralizacją, przestępczością lub uzależnieniem; 4) zapewnienie pomocy w nauce oraz optymalnych warunków rozwoju fizycznego, psychicznego, poznawczego i bezpieczeństwa dzieci; 5) wzbogacenie oferty zajęć pozalekcyjnych. Pobyt dziecka w Świetlicy jest nieodpłatny i dobrowolny. Świetlica współpracuje z rodzicami i opiekunami dziecka, a także placówkami oraz instytucjami, które prowadzą działalność w obszarze pomocy dziecku i rodzinie. 6 (tekst jednolity Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) Uchwała Nr IX/76/2011 Rady Miejskiej w Kętach z dnia 24 czerwca 2011 r. w sprawie regulaminu udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie Gminy Kęty (Dz.Urz.Woj.Małopolskiego z 2011 r. Nr 407, poz. 3739) 7 11 W ramach realizacji przedstawionych wyżej celów na co dzień Świetlica wspiera rodziny wielodzietne, w tym mające problemy w sprawowaniu funkcji opiekuńczo-wychowawczych. Obecnie dzieci korzystające z wsparcia Świetlicy, to w 62% dzieci z rodzin wielodzietnych. Wychowankowie placówki korzystają bezpłatnie z posiłku, pomocy w odrabianiu zadań domowych i przezwyciężaniu trudności szkolnych, uczestniczą w zajęciach plastycznych, teatralnych, muzycznych, sportowych, socjoterapeutycznych oraz wycieczkach i obozach socjoterapeutycznych. Rodziny wielodzietne mające trudności w zapewnieniu dzieciom właściwej opieki i wychowania mogą w Świetlicy uzyskać profesjonalną pomoc i wsparcie. 5. Opieka zdrowotna Zadania związane z opieką zdrowotną są realizowane przez gminę Kęty głównie za pośrednictwem Gminnego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Kętach, z siedzibą przy ul. Sobieskiego 45. GZOZ w Kętach zgodnie z obowiązującymi przepisami w tym zakresie wykonuje w szczególności (dla ogółu zdeklarowanych pacjentów) m.in. działania z zakresu oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia, obejmujące swym zasięgiem także rodziny wielodzietne. Promocja zdrowia to realizowanie różnego rodzaju programów zdrowotnych mających na celu wczesne wykrycie chorób, szczególnie nowotworowych, co umożliwia podjęcie leczenia i zwiększa szanse pełnego powrotu do zdrowia. Ważnym celem w zakresie zadań związanych z opieką zdrowotną jest niewątpliwie zapobieganie chorobom. Jest on realizowany poprzez oświatę zdrowotną promującą zdrowy styl życia. Działania w tym zakresie prowadzone są we wszystkich jednostkach organizacyjnych GZOZ oraz w szkołach z terenu gminy Kęty. Przy Poradni Ginekologiczno-Położniczej działa Szkoła Rodzenia – dla przyszłych rodziców, przygotowująca kobiety ciężarne do porodu i opieki nad noworodkiem, w ramach programu SIMP realizowana jest profilaktyka przeciwnowotworowa (rak szyjki macicy). Świadczenia te przeznaczone są również dla rodzin wielodzietnych. W 2012 i 2013 roku w ramach profilaktyki chorób zakaźnych realizowano szczepienia ochronne dla dzieci i młodzieży (od 2 m-ca do 19 roku życia). Zgodnie z obowiązującym Programem Szczepień – szczepienia są finansowane przez budżet państwa. Istnieje możliwość skorzystania ze szczepień ponadstandardowych, które obecnie są jednak finansowane przez pacjentów. Dla dzieci klas I-VI szkół podstawowych prowadzona jest fluoryzacja zębów. We wszystkich szkołach na terenie gminy Kęty prowadzona jest profilaktyczna opieka zdrowotna nad dziećmi i młodzieżą (m.in. profilaktyczne badania lekarskie, testy przesiewowe, pomiar ciśnienia tętniczego, badanie ostrości wzroku i widzenia barw, badanie słuchu, wad postawy oraz pomiary antropometryczne). Obecnie realizowany jest program profilaktyki chorób układu krążenia dla osób w wieku 35, 40, 45, 50 i 55 lat oraz program profilaktyki gruźlicy. Programy te adresowane są do osób zadeklarowanych do GZOZ w Kętach i odnoszą się również do rodzin wielodzietnych. Niezależnie od tego na bieżąco są udzielane przez wszystkich pracowników medycznych porady w zakresie promocji zdrowia. 12 6. Transport publiczny W zakresie transportu publicznego działa w gminie Kęty Międzygminny Zakład Komunikacyjny Spółka z o.o., z siedzibą w Kętach przy ul. Błonie 17. Usługi świadczone przez MZK w zakresie transportu publicznego są odpłatne na zasadach określonych aktualnie w Uchwale Nr XI/108/2011.8 Zgodnie z przyjętymi rozwiązaniami do bezpłatnych przejazdów uprawnione są następujące osoby: 1) 2) 3) 4) Dzieci w wieku do lat 4; Osoby w wieku powyżej 75 lat; Osoby niewidome lub ociemniałe i ich przewodnicy; Osoby o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji tj. ze znacznym stopniem niepełnosprawności (dotychczasowa I grupa inwalidzka) i ich przewodnicy; 5) Dzieci i młodzież dotknięta inwalidztwem lub niepełnosprawnością i ich opiekunowie; 6) Pracownicy, emeryci i renciści MZK sp. z o.o. oraz członkowie ich rodzin. Ponadto przewidziane zostały możliwości przejazdu w cenie biletu ulgowego. Do przejazdów ulgowych uprawnieni zostali: 1) Dzieci w wieku powyżej 4 lat do rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej; 2) Dzieci i młodzież w okresie od rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej do ukończenia szkoły ponadpodstawowej publicznej lub niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej 3) Emeryci i renciści. Dodatkowo w przypadku dzieci szkolnych mieszkających w odległości od placówki szkolnej do 3 km aktualnie realizowana jest zasada możliwości skorzystania z publicznego transportu realizowanego przez MZK po wykupieniu biletu miesięcznego w obniżonej (o 39%) cenie. 7. Sport i rekreacja Podstawową jednostką gminy Kęty realizującą zadania związane ze sportem i rekreacją jest Ośrodek Sportu i Rekreacji w Kętach z siedzibą na os. Nad Sołą 29. W ramach OSiR funkcjonują obecnie obiekty krytej pływalni wraz z grotą solną i sauną, hali sportowej z salką fitness, a sezonowo lodowisko i boiska do piłki plażowej. Korzystanie z usług świadczonych przez OSiR oraz z obiektów i urządzeń Ośrodka zostało uregulowane w Uchwale Nr VI/52/2011.9 W ramach przyjętego cennika Uchwała zawiera regulacje dotyczące maksymalnych cen usług świadczonych przez Ośrodek Sportu i Rekreacji w Kętach oraz maksymalne wysokości opłat za korzystanie z obiektów i urządzeń Ośrodka. Burmistrz Gminy Kęty na wniosek dyrektora Ośrodka w ramach promocji okresowo ustala niższe ceny i opłaty, od określonych w cenniku. W zakresie korzystania z krytej pływalni, groty solnej, salki fitness i lodowiska przewidziane są zarówno wstępy ulgowe dla określonych w cenniku kategorii osób, jak również zastosowany został mechanizm wstępów rodzinnych, które wiążą się z niższymi opłatami. 8 Uchwała Nr XI/108/2011 Rady Miejskiej w Kętach z dnia 30 września 2011 r. w sprawie ustalenia cen biletów za przejazdy autobusami Międzygminnego Zakładu Komunikacyjnego sp. z o.o. w Kętach (Dz.Urz.Woj.Małopolskiego z 2011 r. Nr 484, poz. 4680) 9 Uchwała Nr VI/52/2011 Rady Miejskiej w Kętach z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie ustalenia cen usług świadczonych przez Ośrodek Sportu i Rekreacji w Kętach oraz wysokości opłat za korzystanie z obiektów i urządzeń Ośrodka (Dz.Urz.Woj.Małopolskiego z 2011 r. Nr 189, poz. 1503 z późn. zm.) 13 Dzieci w wieku do 3 roku życia mają prawo do wstępu bezpłatnego. Natomiast uprawnionymi do wstępów ulgowych są: 1) 2) 3) 4) dzieci od 3 do 7 roku życia, dzieci i młodzież szkolna za okazaniem ważnej legitymacji szkolnej, studenci do 25 roku życia za okazaniem ważnej legitymacji studenckiej, osoby powyżej 60 roku życia. W przypadku hali sportowej cennik przewiduje, że w razie udostępnienia hali dla młodzieży w wieku do 18 roku życia w okresie wakacyjnym cena od osoby wynosi 1 zł. Korzystanie z boiska do piłki plażowej jest bezpłatne dla wszystkich użytkowników. W ramach rozwiązań przewidzianych Uchwałą Nr V/40/201110 istnieje możliwość nieodpłatnego skorzystania z nieruchomości stanowiących własność Gminy Kęty, oddanych gminnym jednostkom organizacyjnym w trwały zarząd. Chociaż regulacje Uchwały wprost nie zawierają rozwiązań skierowanych do rodzin wielodzietnych, to nieodpłatne użyczenie obiektów, w tym sal sportowych jest możliwe jeżeli przez biorącego w użyczenie będzie prowadzona na tej nieruchomości lub jej części wyłącznie działalność nie mająca charakteru działalności komercyjnej, mająca na celu: 1) prowadzenie gminnej profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej, lub 2) prowadzenie gminnej profilaktyki w zakresie przeciwdziałania uzależnieniom, przemocy lub zjawiskom patologicznym, lub 3) organizowanie: a) nieodpłatnych zajęć dla dzieci i młodzieży szkolnej, b) konferencji, spotkań, narad i nieodpłatnych szkoleń organizowanych dla pracowników Gminy Kęty lub jej jednostki organizacyjnej, c) niebiletowanych festynów, imprez rekreacyjnych, sportowych lub kulturalnych dla dzieci i młodzieży szkolnej. Przez dzieci i młodzież szkolną należy tutaj rozumieć dzieci i młodzież w wieku poniżej 18 roku życia bez względu na to czy pobierają naukę szkolną oraz w wieku 18-25 lat pod warunkiem pobierania dalszej nauki w szkole, w tym w szkole wyższej. W ramach rekreacji dzieci mogą również bezpłatnie korzystać z placów zabaw wybudowanych w ramach programu „Radosna Szkoła” przy wszystkich szkołach podstawowych prowadzonych przez gminę Kęty. Bezpłatny jest również dostęp do ogródków jordanowskich zlokalizowanych na terenie miasta Kęty. Możliwe jest również bezpłatne korzystanie z następujących boisk sportowych: 1) Boisko Orlik w Kętach, ul. Jana III Sobieskiego; 2) Boisko Orlik w Nowej Wsi, ul. Konarskiego; 3) Boisko, które powstało w Kętach w ramach programu „Blisko Boisko”, ul. Żwirki i Wigury 27a; 4) Boisko wielofunkcyjne ze sztuczną nawierzchnią w Łękach, ul. Akacjowa; 5) Boisko trawiaste w Kętach, ul. Sobieskiego 36. Gmina Kęty nieodpłatnie udostępnia również skatepark, który zlokalizowany jest w Kętach, ul. Sobieskiego 36. 10 Uchwała Nr V/40/2011 Rady Miejskiej w Kętach z dnia 25 lutego 2011 r. w sprawie szczegółowych warunków korzystania z nieruchomości stanowiących własność Gminy Kęty, oddanych gminnym jednostkom organizacyjnym w trwały zarząd (Dz.Urz.Woj.Małopolskiego z 2011 r. Nr 189, poz. 1501 z późn. zm.) 14 8. Instytucje kultury Oferta kulturalna na terenie gminy Kęty jest zapewniana przede wszystkim za pośrednictwem działania gminnych instytucji kultury, tj.: 1) Domu Kultury w Kętach, z siedzibą przy ul. Żwirki i Wigury 2a; 2) Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach, z siedzibą Rynek 16; 3) Gminnej Biblioteki Publicznej im. Ambrożego Grabowskiego w Kętach, z siedzibą przy ul. Reymonta 2 oraz Filiami: a) Bielany, ul. Łęcka 2, b) Kęty Podlesie, ul. Żeromskiego 1, c) Łęki, ul. Akacjowa 37, d) Nowa Wieś, ul. Dworska 7. 1) Dom Kultury w Kętach Dom Kultury w Kętach posiada salę teatralno-kinową na 308 miejsc, wyposażoną w aparaturę nagłośnieniową i oświetleniową, garderoby, salę taneczną, salę do ćwiczeń, sale wykładowe, salę studyjną na 70 miejsc ze sprzętem audiowizualnym oraz kawiarnię. Celem istnienia Domu Kultury jest rozwój człowieka – jego możliwości, potrzeb i ambicji. W ramach działalności Domu Kultury funkcjonują m.in.: Dziecięca Grupa Teatralna „Bajdurki”, która zdobywa nagrody w regionalnych konkursach, Klub Tańca Towarzyskiego „Ragtime”, Zespół Pieśni i Tańca „Kęty” z ponad 30-letnią tradycją, występujący na wielu folklorystycznych festiwalach oraz działający od maja 2012 roku dziecięcy zespół folklorystyczny „Małe Kęty”, Zespół wokalny. Na zajęciach w Domu Kultury w Kętach można doskonalić umiejętności plastyczne, muzyczne, wokalne, taneczne czy aktorskie. Oferta Domu Kultury zapewnia szereg propozycji, dzięki którym dzieci, młodzież i dorośli mogą rozwijać i kształtować swoje pasje i zainteresowania poprzez uczestnictwo w sekcjach, klubach hobbystycznych, zajęciach ruchowych czy artystycznych. Są to między innymi: sekcja plastyczna dla dzieci oraz dla słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku, sekcja fantastyki, sekcja instrumentalna, gdzie uczyć się można gry na gitarze, keyboardzie, akordeonie i pianinie, klub taroka, warsztaty fotograficzne. W zakresie edukacji kulturalnej i wychowania przez sztukę organizowane są imprezy cykliczne tj.: Olimpiada Przedszkolna, podczas której dzieci z wszystkich przedszkoli z gminy mają możliwość zaprezentowania swoich talentów muzycznych, artystycznych i plastycznych oraz nabyć praktyczne umiejętności poruszania się po drogach i miejscach użyteczności publicznej, dla dzieci w wieku 2-4 lat utworzony został Klub Brzdąca, gdzie najmłodsi pozostają pod profesjonalną opieką i przysposabiają się do wejścia w nowe dla nich środowisko przedszkolne, 15 dla dzieci w wieku szkolnym zorganizowane zostały zajęcia Akademii Dziecięcej Kolorowe Kultury, które mają na celu kreatywne zagospodarowanie najmłodszym czasu wolnego w sobotę, propozycją skierowaną do grup szkolnych jest KinoSzkoła - projekt, dzięki któremu można w ciekawy sposób zorganizować lekcję wychowawczą. W KINIEdk prezentowane są filmy odpowiednio dobrane do wieku uczniów i tematyki, którą warto poruszyć wśród dzieci i młodzieży. Temat uzupełniany jest przez prelekcję filmoznawcy. Dom Kultury w Kętach oprócz codziennej działalności edukacyjnej i ukulturalniającej corocznie organizuje wydarzenia o zasięgu regionalnym, krajowym czy międzynarodowym. W okresie karnawału jest to Ogólnopolski Turniej Tańca Towarzyskiego, który daje możliwość oglądania pięknych tanecznych pokazów na najwyższym poziomie artystycznym. Dla młodych, utalentowanych ludzi organizowany jest regionalny Festiwal Młodego Aktora, na który składają się Turniej Interpretacji Bajki i Baśni oraz konkurs recytatorski Wywiedzione ze słowa dla młodzieży. W okresie wakacyjnym podczas imprez folklorystycznych Dom Kultury w Kętach gości u siebie zespoły z Polski, Europy i Świata. Wydarzenie o międzynarodowym zasięgu to także Międzynarodowy Festiwal Twórczości Religijnej Psallite Deo, który z roku na rok, zyskuje coraz wyższy poziom. Podczas tego przeglądu na scenie Domu Kultury w Kętach prezentują się polskie i zagraniczne zespoły, chóry i soliści wykonujący utwory o charakterze religijnym. Wydarzeniami towarzyszącymi są wystawy plastyczne, recitale i Festiwalowy Przegląd Filmowy. Z zainteresowaniem amatorskich zespołów rockowych spotykają się także Kęckie Noce Rockowe, na które zgłaszają się uczestnicy z całego kraju. Ofertę kulturalną dopełnia działalność kinowa. KINOdk proponuje seanse filmów komercyjnych, ale także, za pośrednictwem Dyskusyjnego Klubu Filmowego „Poza kadrem” filmów niszowych, artystycznych, zaspokajających potrzeby ambitnego widza. Dla nich także organizowane są interesujące przeglądy - Festiwal Filmów Rosyjskich Sputnik nad Kętami, Festiwalowy Przegląd Filmowy towarzyszący Międzynarodowemu Festiwalowi Twórczości Religijnej, Przegląd Filmów Podróżniczych czy retransmisje oper z Metropolitan Opera w Nowym Jorku. Na chwilę obecną w ramach oferty Domu Kultury w Kętach nie są przewidziane żadne rozwiązania, które skierowane byłyby do rodzin wielodzietnych. Należy nadmienić, iż wyłącznie w przypadku oferty KINOdk przewidziany jest system ulg. Bilety ulgowe przysługują: dzieciom i młodzieży szkolnej, studentom oraz emerytom i rencistom. Ponadto dzieci do lat 2 mają wstęp wolny. 2) Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach Muzeum zgodnie z zapisami ustawy o muzeach i swoim statutem gromadzi, przechowuje, konserwuje, udostępnia i upowszechnia dobra kultury w zakresie: historii, archeologii, etnografii, sztuki, techniki i przyrody, prowadzi badania naukowe i działalność oświatową w zakresie wymienionych dyscyplin, a także współpracuje z instytucjami, stowarzyszeniami i organizacjami społecznymi, których cele i działania zbliżone są do statutowych zadań Muzeum. Cele te Muzeum realizuje m.in. poprzez: 1) organizowanie wystaw stałych, czasowych, oświatowych i objazdowych, 2) prowadzenie działalności edukacyjnej, 3) udostępnianie zbiorów do celów naukowych, edukacyjnych i ekspozycyjnych, 16 4) prowadzenie działalności wydawniczej, opracowywanie i publikowanie katalogów i przewodników po wystawach, wyników badań naukowych w formie wydawnictw periodycznych i druków luźnych oraz innych wydawnictw związanych z promocją gminy, 5) prowadzenie biblioteki z zakresu dyscyplin reprezentowanych w Muzeum. Upowszechnianie dóbr kultury Muzeum realizuje m.in. poprzez organizację ekspozycji stałej oraz wystaw czasowych. Działalność oświatową Muzeum realizuje m.in. poprzez publikacje oraz prowadzenie lekcji i warsztatów muzealnych. Cyklicznie Muzeum organizuje „Spotkania przy armacie” upowszechniające wiedzę na temat historii Kęt i okolicy, ogólnych zagadnień historycznych, a także promujące znanych Kęczan. Zgodnie z Zarządzeniem Nr 22.201311 od 1 stycznia 2014 r. przewidziane zostały m.in. wstępy ulgowe. Jednocześnie zgodnie z zapisami art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach12 „w jednym dniu tygodnia wstęp na wystawy stałe muzeów jest nieodpłatny.” Dniem tym w przypadku Muzeum w Kętach jest niedziela. Z kolei zgodnie z Zarządzeniem Nr 5/200613 obowiązuje szereg ulg i zwolnień w opłacie za wstęp na wystawy stałe Muzeum. Ulga w opłacie za wstęp przysługuje: 1) uczniom szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, słuchaczom zakładów kształcenia nauczycieli i kolegiów pracowników służb społecznych, studentom oraz uczestnikom studiów doktoranckich; 2) emerytom, rencistom, a także osobom niepełnosprawnym wraz z opiekunami; 3) nauczycielom szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych oraz wychowawcom placówek opiekuńczo-wychowawczych, oświatowo-wychowawczych, zakładów poprawczych, schronisk dla nieletnich i ośrodków diagnostycznokonsultacyjnych; 4) osobom fizycznym odznaczonym odznaką „Za opiekę nad zabytkami” lub odznaką honorową „Zasłużony działacz kultury”. Natomiast zwolnienie z opłaty za wstęp do Muzeum przysługuje: 1) osobom fizycznym odznaczonym Orderem Orła Białego lub Orderem Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” oraz osobom fizycznym, które zostały wyróżnione tytułem honorowym „Zasłużony dla Kultury Narodowej”; 2) pracownikom muzeów wpisanych do Państwowego Rejestru Muzeów; 3) członkom Międzynarodowej Rady Muzeów (ICOM) i Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków (ICOMOS); 4) dzieciom do lat siedmiu. 3) Gminna Biblioteka Publiczna im. Ambrożego Grabowskiego w Kętach Gminna Biblioteka Publiczna nie pobiera żadnych opłat z tytułu prowadzenia działalności statutowej. Biblioteka służy rozwijaniu i zaspakajaniu potrzeb czytelniczych społeczeństwa, 11 Zarządzenie Nr 22.2013 Dyrektora Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie opłat za wstęp do Muzeum, godzin otwarcia Muzeum dla zwiedzających oraz dnia, w którym wstęp dla zwiedzających jest bezpłatne 12 (tekst jednolity Dz.U. z 2012 r., poz. 987 z późn. zm.) 13 Zarządzenie Nr 5/2006 Dyrektora Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach z dnia 16 marca 2006 r. w sprawie określenia grup osób, którym przysługuje ulga w opłacie lub zwolnienie z opłaty za wstęp do Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach 17 upowszechnianiu wiedzy i rozwojowi kultury. Do szczegółowego zakresu działania Biblioteki należy m.in.: wytwarzanie materiałów informacyjnych, udostępnienie zbiorów bibliotecznych na miejscu, wypożyczanie do domu oraz prowadzenie wypożyczeń międzybibliotecznych, z uwzględnieniem szczególnych potrzeb dzieci i młodzieży oraz osób niepełnosprawnych, prowadzenie działalności informacyjnej, bibliograficznej, udostępnianie informacji własnych i zewnętrznych, popularyzacja książki, informacji, wiedzy i czytelnictwa. Biblioteka zapewnia również bezpłatny dostęp do 18 stanowisk komputerowych podłączonych do sieci Internet. Istnieje również możliwość bezpłatnej nauki języka angielskiego poprzez platformę internetową „Angielski123” dla dorosłych oraz „Funenglish” dla dzieci. 9. Pozostałe rozwiązania Analiza istniejących obecnie w gminie Kęty rozwiązań, które są lub mogą być adresowane do rodzin wielodzietnych, pozwala zwrócić uwagę na kilka istotnych instrumentów potencjalnego wsparcia. W zakresie podatków i opłat lokalnych, co do zasady prawo nie dopuszcza stosowania zwolnień podmiotowych, stąd brak jakichkolwiek rozwiązań w tym zakresie. Nie mniej jednak rodziny wielodzietne mogą skorzystać z ulg w spłacie zobowiązań podatkowych. Na mocy art. 67a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa14 Burmistrz Gminy Kęty na wniosek podatnika w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może: 1) odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty; 2) odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki określone w decyzji, o której mowa w art. 53a; 3) umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną. Umorzenie zaległości podatkowej powoduje również umorzenie odsetek za zwłokę w całości lub w takiej części, w jakiej została umorzona zaległość podatkowa. W zakresie opłat lokalnych o charakterze lokalnym może być również przez Burmistrza Gminy Kęty zastosowana ulga w spłacie takiej należności. Zasady szczegółowe określa tutaj Uchwała Nr XLI/380/2010.15 W tym przypadku określone zostały ulgi w postaci umorzenia, odroczenia terminu zapłaty lub rozłożenia na raty należności pieniężnych mających charakter cywilnoprawny przysługujących Gminie Kęty oraz jednostkom jej podległym. Należności mogą być umorzone w całości lub w części, jeżeli: 1) na skutek rozwiązania, likwidacji lub upadłości dłużnik będący przedsiębiorcą został wykreślony z właściwego rejestru osób prawnych przy jednoczesnym braku majątku, 14 (tekst jednolity Dz.U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) Uchwała nr XLI/380/2010 Rady Miejskiej w Kętach z dnia 24 września 2010 r. w sprawie szczegółowych zasad, sposobu i trybu udzielania ulg w spłacie należności pieniężnych mających charakter cywilnoprawny przypadających Gminie Kęty oraz jednostkom jej podległym, a także wskazania organu uprawnionego do udzielania ulg (Dz.Urz.Woj.Małopolskiego z 2010 r. Nr 610, poz. 4828) 15 18 2) 3) 4) 5) 6) z którego można by egzekwować należność, a odpowiedzialność z tytułu zaciągniętych zobowiązań nie przechodzi z mocy prawa na osoby trzecie; nie można ustalić miejsca zamieszkania lub siedziby dłużnika; dłużnik będący osobą fizyczną zmarł nie pozostawiając spadkobierców odpowiedzialnych za jego zobowiązania ani żadnego majątku lub pozostawił ruchomości nie podlegające egzekucji na podstawie odrębnych przepisów, albo pozostawił przedmioty codziennego użytku domowego (ruchomości), których łączna wartość nie przekracza kwoty 6.000 zł; ściągnięcie należności zagraża egzystencji dłużnika, będącego osobą fizyczną; zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia i egzekucji tej należności lub należność okazałaby się nieściągalna albo postępowanie egzekucyjne okazało się nieskuteczne; należność jest mniejsza lub równa pięciokrotnej wartości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji. W przypadkach wyżej wymienionych lub gdy jest to uzasadnione innym ważnym interesem dłużnika lub interesem publicznym, na wniosek dłużnika, mogą być jednorazowo odraczane terminy płatności całości lub części należności na raty, na okres nie dłuższy niż do 18 m-cy, licząc od dnia złożenia wniosku. Naprzeciw rodzinom wielodzietnym wychodzą również (choć nie wprost) rozwiązania przyjęte w ramach wdrażania na terenie gminy Kęty systemu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Regulacje w tym zakresie zawarte zostały w Uchwale Nr XXXIX/374/2013.16 Przyjęta metoda obliczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi dla nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, na terenie Gminy Kęty od gospodarstwa domowego zakłada ustalanie opłaty w zależności od liczby zamieszkujących w nim osób. Przez gospodarstwo domowe rozumie się zespół osób mieszkających i utrzymujących się wspólnie lub jedną osobę utrzymującą się samodzielnie. Wysokość opłaty miesięcznej opiera się na założeniu, że im więcej osób w gospodarstwie domowym, tym stawka w przeliczeniu na mieszkańca jest niższa. Dodatkowo jeżeli w gospodarstwie domowym zamieszkuje powyżej 5 osób stawka opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi będzie wzrastała tylko o 1 zł w stosunku do każdej kolejnej osoby zamieszkującej nieruchomość. Mechanizmy skierowane wprost do rodzin wielodzietnych zawarte zostały w regulacjach dotyczących wysokości opłat za korzystanie z wychowania przedszkolnego. W tym zakresie obowiązuje obecnie Uchwała Nr XLI/390/2013.17 W publicznych przedszkolach oraz publicznych innych formach wychowania przedszkolnego prowadzonych przez Gminę Kęty zapewnia się bezpłatne nauczanie, wychowanie i opiekę w wymiarze 5 godzin dziennie. Korzystanie z wychowania przedszkolnego poza czasem przeznaczonym na bezpłatne nauczanie, wychowanie i opiekę podlega opłacie. Wysokość opłaty ustalona została w kwocie 1 zł za każdą rozpoczętą godzinę pobytu dziecka w publicznym przedszkolu lub publicznej innej formie wychowania przedszkolnego przypadającego poza czasem przeznaczonym na bezpłatne nauczanie, wychowanie i opiekę. 16 Uchwała Nr XXXIX/374/2013 Rady Miejskiej w Kętach z dnia 28 czerwca 2013 r. w sprawie wyboru metody ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawek tej opłaty (Dz.Urz.Woj.Małopolskiego z 2013 r., poz. 4289) 17 Uchwała Nr XLI/390/2013 Rady Miejskiej w Kętach z dnia 13 września 2013 r. w sprawie określenia wysokości opłat za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz warunków częściowego lub całkowitego zwolnienia z opłat (Dz.Urz.Woj.Małopolskiego z 2013 r., poz. 5589) 19 Na wniosek rodzica (opiekuna prawnego), mającego na utrzymaniu troje dzieci w wieku poniżej 18 roku życia, Burmistrz Gminy Kęty zwalnia go z części opłaty, ustalając opłatę w wysokości 0,50 zł za każdą rozpoczętą godzinę pobytu dziecka w publicznym przedszkolu lub publicznej innej formie wychowania przedszkolnego przypadającego poza czasem przeznaczonym na bezpłatne nauczanie, wychowanie i opiekę. Ponadto na wniosek rodzica (opiekuna prawnego), mającego na utrzymaniu czworo lub więcej dzieci w wieku poniżej 18 roku życia, Burmistrz Gminy Kęty zwalnia go w całości z opłaty. 20 Rozdział III Analiza rozwiązań stosowanych w Polsce18 Samorządy stosują różne pojęcia i kryteria przy wprowadzaniu KDR. Są to między innymi: 1. Pojęcie rodziny i liczba dzieci Pojęcia: „rodzina wielodzietna”, jak i „duża rodzina” nie są jednoznaczne. Samorządy wprowadzające KDR kierują je więc różnie: jedne do rodzin z co najmniej trojgiem dzieci na utrzymaniu, inne do rodzin z nie mniej niż czwórką dzieci. Są też przypadki, gdy karta przysługuje rodzinom mającym dwoje lub więcej dzieci na utrzymaniu, ale wartość przysługujących benefitów wzrasta wraz z liczbą posiadanych dzieci. Tak jest np. w Szczecinie. Obowiązujący tam od 1 września 2012 r. program Szczecin Przyjazny Rodzinie różnicuje zniżki (proc. odpłatności) np. w przypadku opłaty za publiczny żłobek lub przedszkole od 50 proc. opłaty za drugie dziecko do 100 proc. za czwarte i każde kolejne. Dodatkowo istnieje też karta, która przysługuje rodzinom z co najmniej piątką dzieci. Przyznanie uprawnień w zależności od określonej liczby dzieci jest silnie związane z potencjalną liczbą korzystających. Najliczniejszą grupą dużych rodzin są rodziny z trojgiem dzieci. Włączenie ich w program KDR oznacza tym samym konieczność przygotowania się na znaczne wydatki wynikające ze skali rozwiązania. I tak robi większość samorządów. Najczęściej posługują się kryterium trojga dzieci na utrzymaniu. Nie stosują w swoich rozwiązaniach kryterium rodziny jako związku małżeńskiego. Nie ograniczają też uprawnień do rodzin pełnych. Niemal wszystkie samorządy dają możliwość otrzymania karty również wielodzietnym rodzinom zastępczym. Wiele samorządów wpisało do aktów prawa miejscowego, że KDR przysługuje także wielodzietnym rodzinom adopcyjnym. Wydaje się, że brak takiego zapisu w większości przypadków nie dyskredytuje tej zbiorowości w staraniach o kartę. Wynika to raczej z kierowania się przez rady gmin i powiatów kryterium posiadania dzieci na utrzymaniu, a nie kryterium pokrewieństwa. W niektórych miastach (np. w Gdyni, Tarnowie czy Krakowie) Karta Dużej Rodziny jest dokumentem dodatkowych przywilejów i uprawnień, przysługujących z tytułu wielodzietności, obok karty przyznawanej wszystkim rodzinom z dziećmi na utrzymaniu, dającej im uprawnienia bez względu na liczbę dzieci (np. Karta Gdynia Rodzinna dla wszystkich rodzin z dziećmi i Karta Gdynia Rodzinna 4Plus dla rodzin wielodzietnych z co najmniej 4 dzieci). W tym miejscu należy zaznaczyć, iż w Programie działań wspierających rodziny wielodzietne zamieszkałe na terenie Gminy Kęty przyjęta została zasada, iż Program dotyczy rodzin wielodzietnych złożonych z rodziców (rodzica) lub opiekunów (opiekuna) mających na utrzymaniu troje lub więcej dzieci. 2. Wiek dzieci Podobnie jak w ustawach określających wiek dzieci uprawnionych do świadczeń rodzinnych, również w przypadku KDR samorządy określają zwykle dwa progi wieku dzieci liczonych do składu rodzin adresatów karty (takie rozwiązania stosowane są także w innych krajach, które wprowadziły KDR). Karta przysługuje więc – powszechnie – dzieciom do ukończenia 18. roku życia. Tak jest we wszystkich przypadkach. Różni się jednak wiek dzieci wydłużający czas korzystania z KDR w przypadku kontynuowania nauki w szkole ponadgimnazjalnej lub 18 (Głogosz, lipiec 2013) str. 14-20 21 studiów. Najczęściej w takich przypadkach samorządy zastosowały granicę do ukończenia 24 lat; rzadziej do lat 25 lub 26. Tu również wskazać należy, iż w Gminie Kęty założono, iż o objęciu Programem decydować będzie posiadanie na utrzymaniu dzieci w wieku do 18 roku życia lub do 25 roku życia w przypadku gdy dziecko uczy się lub studiuje oraz bez względu na wiek w przypadku dzieci posiadających orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności bądź całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji. 3. Kryterium zamieszkiwania/zameldowania Samorządy przyznają prawa do KDR najczęściej rodzinom, które zarówno są oficjalnie zameldowane, jak też mieszkają faktycznie w gminie czy w powiecie. Tylko w pojedynczych przypadkach brane jest pod uwagę wyłącznie jedno z tych kryteriów: zameldowanie. Powyższy wymóg wynika głównie z powiązania opłacania podatku PIT z miejscem zameldowania. Stosunkowo rzadkie są przypadki opłacania podatków w miejscowości faktycznego zamieszkiwania, a nie stałego zameldowania. W Gminie Kęty, jako kryterium objęcia Programem ustalono fakt zamieszkiwania na terenie Gminy Kęty. 4. Rodzaje uprawnień Analiza uprawnień, jakie przysługują członkom dużych rodzin (rodzicom i dzieciom lub tylko dzieciom) z tytułu posiadania karty, wskazuje, że są to przede wszystkim rozwiązania (benefity) dotyczące: 1) usług opieki nad dziećmi – preferencji przy przyjęciach dla kolejnych dzieci z rodziny, zniżki w opłatach za korzystanie z gminnych żłobków i przedszkoli oraz świetlic; 2) komunikacji – np. ulgowe bilety, dopłaty do biletów na dojazdy do szkoły poza terenem gminy; 3) kultury – np. ulgowe bilety do kin, muzeów, galerii, lokalnych centrów kultury; 4) sportu i rekreacji – np. ulgowe bilety na baseny, stadiony; bezpłatne wypożyczenia sprzętu, ulgowa odpłatność za zajęcia w klubach sportowych; 5) integracji środowiskowej – możliwość udziału w spotkaniach integracyjnych; ulgi w odpłatności za rozrywki komercyjne oferowane na takich spotkaniach (np. wesołe miasteczka); 6) wsparcia finansowego – np. samorządowe becikowe, dofinansowanie wyposażenia szkolnego czy wypoczynku organizowanego np. przez ośrodki pomocy społecznej; 7) zdrowia – np. bezpłatne lub za zniżkową opłatą wykonywane dodatkowe szczepienia dzieci, badania profilaktyczne, zajęcia rehabilitacyjne, dofinansowane badania podstawowe; 8) innych kwestii, w tym usług komercyjnych (np. zniżki na usługi fryzjerskie, na artykuły żywnościowe, materiały budowlane, sprzęt gospodarstwa domowego, ale też na poradnictwo psychologiczne, zajęcia terapeutyczne, naukę języków obcych i wiele innych). Od 2013 r. gminy dołączają też często do pakietu beneficjów dla dużych rodzin ulgi w odpłatności za wywóz śmieci. Samorządy przede wszystkim oferują rodzinom wielodzietnym możliwość korzystania z własnych obiektów (np. basenów, placówek kulturalnych). Jest to oferta wyjściowa, a w przypadku kilkunastu kart jest to wyłączny zakres wsparcia. W większości gmin i w powiatach pozyskano do programu partnerów prywatnych, oferujących swoje usługi i towary i w ten sposób poszerzono katalog wsparcia. 22 Rozwiązaniem dla gmin, które nie mają własnych obiektów i nie mogą nic z tego względu zaoferować w ramach karty, jest porozumienie się z sąsiednimi samorządami. Tak jest np. w powiecie wołomińskim, gdzie samorząd powiatowy koordynuje taką współpracę i finansowo wspiera gminy korzystające z usług gmin sąsiednich. Oferty kart powiatowych są tym samym zdecydowanie bogatsze i bardziej zróżnicowane niż kart samorządów gminnych. Trudne jest przy obecnym rozwoju KDR określenie kosztów ponoszonych na tę inicjatywę przez samorządy. Problemy wynikają ze stosowania różnych źródeł finansowania. Niektóre samorządy wykorzystują fundusze europejskie (np. bezpłatne zajęcia teatralne albo inne warsztaty organizowane w ramach regionalnych projektów unijnych czy ulgową odpłatność za usługi żłobkowe, zorganizowane w placówkach utworzonych z programów unijnych). To może oznaczać, że „wygaśnięcie” strumienia unijnych pieniędzy spowoduje zaprzestanie realizacji programu KDR w gminie. Na realizację programu przeznaczane są pieniądze własne samorządu i jego jednostek organizacyjnych, które ma na edukację (np. finansowanie podręczników), kulturę (np. ulgowe bilety do kin), sport i rekreację (np. ulgi na bilety na basen), zdrowie (np. ulgi na dodatkowe szczepienia czy badania profilaktyczne). Wykorzystuje się też pieniądze przeznaczone na pomoc społeczną i fundusze na przeciwdziałanie alkoholizmowi. Co ważne, uzasadnieniem dla korzystania z tych środków jest najczęściej prowadzenie działań profilaktycznych, a więc adresowanych nie tylko do „klientów”, a szerzej – do wszystkich rodzin („potencjalnie zagrożonych”). Zdecydowana większość samorządów wydaje karty bezpłatnie (rodziny nie ponoszą kosztów). Ponadto np. w Płońsku istnieje możliwość wykonania fotografii (niezbędnej w przypadku większości samorządowych KDR) bezpłatnie w urzędzie miasta. Zwykle karty są wydawane na rok, ale np. w Grodzisku Mazowieckim czas ważności określony jest na 3 lata, co z pewnością pozytywnie wpływa na wydatki ponoszone przez samorząd na drukowanie i obsługę kart. Wśród kosztów, jakie ponoszą samorządy z tytułu realizacji programu KDR, są – oprócz zastosowanych ulg i zwolnień w opłatach – koszty zatrudnienia pracowników obsługujących projekt, zaprojektowania i druku blankietów kart, zwykle też zakupu drukarki do nanoszenia na blankiety danych osobowych, koszty materiałów eksploatacyjnych – papieru, tonera, tuszu. Ale są też wydatki, które trudno rozliczyć i przypisać do projektu, jak np. energia elektryczna czy amortyzacja urządzeń, np. komputera. Większość gmin – jak wynika z sondaży MPiPS – nie rozliczyła szczegółowo kosztów realizacji KDR. Podawane informacje to bardzo zgrubny szacunek. Poza tym samorządowcy sami wskazują, że trzeba ostrożnie interpretować np. wartość ulg na bilety na basen, skoro koszty utrzymania obiektu zwykle nie wzrastają na skutek korzystania z niego przez beneficjentów karty. W takich przypadkach samorządowcy wskazują nawet na „bezkosztowość” tego rodzaju rozwiązań. Jednym z miast, które określiło samorządowe koszty KDR, jest Wrocław. W mieście według danych NSP z 2002 r. uprawnionych do otrzymania karty było około 37 000 osób. Wg stanu na koniec grudnia 2012 r. karty wydano 18 286 osobom (tj. niespełna 50% potencjalnych uczestników programu). Na realizację programu pomocy dla rodzin wielodzietnych „Dwa plus trzy i jeszcze więcej” miasto wydatkowało w 2012 r. ok. 200 tys. zł, w tym na ofertę zdrowotną – 120 tys. zł, organizację imprez np. Wrocławskie Święto Rodziny, Mikołajki, Dzień Dziecka – 80 tys. zł. Poszczególne podmioty, które zgłaszają swoją ofertę do programu, nie są finansowane przez miasto. Udostępniana przez nich oferta jest wyrazem dobrej woli. Nie rozliczają one (nie 23 udostępniają informacji?) wartości ulg przyznawanych beneficjentom karty, koncentrując się na korzyściach oczekiwanych na podstawie zmian w popycie. Inaczej koszty KDR analizują władze Bełchatowa. Przed planowanymi pracami wdrożenia Bełchatowskiej Karty Rodzina 3+ (2011 r.), w rejestrze mieszkańców miasta figurowało 1218 rodzin z trojgiem i więcej dzieci. W rodzinach tych było 2392 dzieci do lat 24 pozostających na utrzymaniu. Ustalono, że na terenie miasta zamieszkuje jedna rodzina zastępcza z czwórką dzieci oraz siedem rodzin zastępczych z trójką dzieci. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Bełchatowie w 2010 r. pomagał 130 rodzinom wielodzietnym (w tym z 3 dzieci – 95 rodzin, a z 4 i więcej dzieci – 35 rodzin). W roku 2012 karty otrzymały 283 rodziny, ok. 23 proc. formalnie uprawnionych, tj. 1421 osób (w styczniu i lutym 2013 r. kolejne karty otrzymało 30 rodzin – 155 osób). Koszty realizacji programu KDR w 2012 r. rozliczono, analizując je w rozbiciu na koszty przypisane do budżetów jednostek organizacyjnych samorządu uczestniczących w projekcie. I tak np. koszty ulg wynikających z wykorzystania karty przez uczestników lokalnego centrum kultury oszacowano w całym roku 2012 na 510 zł (z ulg w wys. od 30 do 50 proc. skorzystało 412 osób). W lokalnym towarzystwie sportowym, gdzie zastosowano ulgowe bilety wstępu i bezpłatne wypożyczenie sprzętu, koszt karty w skali ubiegłego roku określono na kwotę 1131,50 zł, przy 298 osobach korzystających. Jednak i tu nie da się określić łącznych kosztów, wiele podmiotów rejestrowało bowiem jedynie liczbę korzystających, a nie wartość czy wielkość przyznawanych ulg. Władze samorządowe miasta – pytane o łączne koszty i korzyści KDR – podkreślają, że dzięki 33 podmiotom komercyjnym, które złożyły deklarację współpracy w zakresie realizacji Bełchatowskiej Karty Rodzina 3+, z oferty rozszerzonej poza jednostki samorządowe, przeznaczonej dla rodzin wielodzietnych, skorzystały w 2012 r. 1054 osoby. Koszt KDR podaje też nieduża gmina Żabia Wola, w której wydano od 2011 r. 89 kart dla 481 osób. Na sfinansowanie zniżkowych biletów do kina samorząd wydał tam 1103,50 zł; na dopłaty do ulgowych biletów na basen 1831,90 zł; natomiast na dofinansowanie biletów na dojazdy uczniów do szkół poza terenem gminy – 5702,68 zł. Łączne koszty ulg to nieco ponad 8,6 tys. zł. W przeliczeniu na jedną osobę objętą programem był to więc wydatek ok. 18 zł w skali roku. 24 Rozdział IV Wnioski i propozycje Dokonany przegląd obowiązujących uchwał Rady Miejskiej w Kętach oraz obowiązujących zarządzeń Burmistrza Gminy Kęty pod kątem ich spójności z Programem działań wspierających rodziny wielodzietne zamieszkałe na terenie Gminy Kęty pozwolił na ocenę aktualnego zakresu wsparcia w tym zakresie dla rodzin wielodzietnych. Analiza całości problematyki, w tym przegląd rozwiązań stosowanych przez inne samorządy umożliwia przedstawienie wstępnych wniosków i propozycji w zakresie podejmowania działań mających na celu wspieranie rodzin wielodzietnych. 1. Wniosek ogólny Rekomendacja [1]: Za właściwe i celowe należy uznać uporządkowanie i rozbudowę systemu wsparcia rodzin wielodzietnych w zakresie możliwości, jakie obecnie są dostępne na terenie gminy Kęty. W tym kontekście należy podjąć działania, które pozwolą na uruchomienie systemu Karty Dużej Rodziny umożliwiającego objęcie rodzin wielodzietnych Programem. Wdrożenie tego instrumentu wymaga podjęcia stosownej uchwały przez Radę Miejską w Kętach będącej aktem prawa miejscowego, której projekt zostanie przygotowany przez Burmistrza Gminy Kęty i poddany konsultacjom społecznym oraz przedstawiony Radzie Miejskiej w Kętach nie później niż do końca II kwartału 2014 roku. W ramach przygotowania projektu, o którym wyżej mowa, konieczna jest analiza i przyjęcie stosownych założeń projektu wynikających z niżej omówionych wniosków i propozycji szczegółowych. 2. Wnioski i propozycje szczegółowe 1) Pomoc społeczna 1) Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej rada gminy, w drodze uchwały, może podwyższyć kwoty, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, uprawniające do zasiłków okresowego i celowego. Rekomendacja [2]: Rozważenie zasadności podwyższenia i jego ewentualnego zakresu oraz skutków finansowych takiego działania. W ramach wdrażania Programu działań wspierających rodziny wielodzietne zasadne wydaje się rozważenie możliwości podniesienia tzw. kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej. Obecnie19 kwota tego kryterium ustalona jest na poziomie 456 zł; 2) Zgodnie z art. 38 ust. 6 ustawy o pomocy społecznej rada gminy, w drodze uchwały, może podwyższyć minimalne kwoty zasiłku okresowego, o których mowa w ust. 2 i 3. Rekomendacja [3]: Rozważenie zasadności podwyższenia i jego ewentualnego zakresu oraz skutków finansowych takiego działania. W ramach wdrażania Programu działań wspierających rodziny wielodzietne zasadne wydaje się rozważenie możliwości podniesienia minimalnych kwot zasiłku okresowego, o których mowa w art. 38 ust. 2 pkt 2 i ust. 3 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej. Aktualne rozwiązania ustawowe zakładają, iż zasiłek okresowy ustala się w przypadku rodziny - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny (art. 38 ust. 2 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej). Ponadto ustawa przewiduje, iż 19 Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej z dnia 17 lipca 2012 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 823) 25 3) 4) 5) 6) 7) kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 50% różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny; Zgodnie z art. 43 ust. 10 ustawy o pomocy społecznej rada gminy, w drodze uchwały, określa wysokość oraz szczegółowe warunki i tryb przyznawania i zwrotu zasiłku celowego na ekonomiczne usamodzielnienie. Rekomendacja [4]: Obecnie w gminie Kęty nie została podjęta uchwała z art. 43 ust. 10 ustawy o pomocy społecznej. Przepis art. 43 pozwala by osobie albo rodzinie gmina mogła przyznać pomoc w formie pieniężnej lub rzeczowej, w celu ekonomicznego usamodzielnienia. Pomoc w formie pieniężnej w celu ekonomicznego usamodzielnienia może być przyznana w formie jednorazowego zasiłku celowego lub nieoprocentowanej pożyczki. Warunki udzielenia i spłaty pożyczki oraz jej zabezpieczenie określa się w umowie z gminą. Pożyczka może być umorzona w całości lub w części, jeżeli przyczyni się to do szybszego osiągnięcia celów pomocy społecznej. Pomoc w formie rzeczowej w celu ekonomicznego usamodzielnienia następuje przez udostępnienie maszyn i narzędzi pracy stwarzających możliwość zorganizowania własnego warsztatu pracy oraz urządzeń ułatwiających pracę niepełnosprawnym. Przedmioty takie są udostępniane na podstawie umowy użyczenia. W zakresie takiej formy pomocy gmina współdziała z powiatowym urzędem pracy. Na tym etapie wdrażania Programu działań wspierających rodziny wielodzietne nie wydaje się zasadne przyjmowanie uchwały z art. 43 ust. 10 ustawy o pomocy społecznej; Zgodnie z art. 50 ust. 6 ustawy o pomocy społecznej rada gminy określa, w drodze uchwały, szczegółowe warunki przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi, oraz szczegółowe warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również tryb ich pobierania. Rekomendacja [5]: Proponuje się dokonanie zmiany §4 pkt 3 Uchwały Nr XXI/211/2012 poprzez nadanie mu brzmienia: „jest członkiem rodziny posiadającej na utrzymaniu troje lub więcej dzieci w wieku do 18 roku życia lub do 25 roku życia w przypadku gdy dziecko uczy się lub studiuje oraz bez względu na wiek w przypadku dzieci posiadających orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności bądź całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji.”; Zgodnie z art. 66 ustawy o pomocy społecznej rada gminy może określić, w drodze uchwały, dla osób, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 2a, korzystniejsze warunki ustalania opłat za pobyt w domu pomocy społecznej o zasięgu gminnym, częściowego lub całkowitego zwolnienia z tych opłat, zwrotu należności za okres nieobecności osoby w domu. Rekomendacja [6]: Przyjęcie regulacji z art. 66 ustawy o pomocy społecznej nie jest zasadne w ramach wdrażania Programu działań wspierających rodziny wielodzietne; Zgodnie z art. 97 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej rada powiatu lub rada gminy w drodze uchwały ustala, w zakresie zadań własnych, szczegółowe zasady ponoszenia odpłatności za pobyt w ośrodkach wsparcia i mieszkaniach chronionych. Rekomendacja [7]: Przyjęcie regulacji z art. 97 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej nie jest zasadne w ramach wdrażania Programu działań wspierających rodziny wielodzietne; Zgodnie z art. 110 ust. 10 ustawy o pomocy społecznej rada gminy, biorąc pod uwagę potrzeby, o których mowa w ust. 9, opracowuje i kieruje do wdrożenia lokalne programy pomocy społecznej. Rekomendacja [8]: Sprawozdanie z działalności Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Kętach wraz ze sprawozdaniem z realizacji Gminnego programu 26 wspierania rodziny za rok 2012 nie wskazuje wprost na potrzeby w zakresie pomocy społecznej związane z funkcjonowaniem rodzin wielodzietnych. W pewnym stopniu za zbieżną należy uznać wskazywaną przez Kierownika GOPS potrzebę odnoszącą się do uruchomienia mieszkań chronionych. Ustawa o pomocy społecznej nakłada na gminę obowiązek prowadzenia mieszkań chronionych. Mieszkania chronione to forma wsparcia kierowana do osób, które ze względu na trudną sytuację życiową - np. przemoc w rodzinie, niepełnosprawność lub chorobę psychiczną potrzebują wsparcia w funkcjonowaniu w codziennym życiu i jednocześnie nie wymagają umieszczenia w jednostce całodobowej opieki. Jest to forma pomocy społecznej, przygotowująca do prowadzenia samodzielnego życia lub zastępująca pobyt w placówce zapewniającej całodobową opiekę. W pierwszym przypadku chodzi głównie o osoby opuszczające domy dziecka, więzienia, szpitale psychiatryczne, czy też osoby będące ofiarami przemocy. Dla tych osób pobyt w mieszkaniu chronionym może być okresem adaptacji, po którym mogą one w pełni normalnie funkcjonować w środowisku. Mieszkańcy lokali chronionych korzystają ze wsparcia terapeutów, pracowników socjalnych i rehabilitantów, którzy pomagają im rozwiązywać bieżące problemy, wspierają w codziennych czynnościach domowych, planowaniu wydatków czy w znalezieniu pracy. Mieszkanie chronione zapewnia warunki samodzielnego funkcjonowania w środowisku w integracji ze społecznością lokalną. Na terenie gminy nie ma mieszkania chronionego, co w znaczny sposób utrudnia pracę w sytuacjach kryzysowych rodzin czy osób i wymusza ich wyjazd poza teren naszej gminy. W praktyce może mieć miejsce sytuacja, iż potrzeba skorzystania z takiego mieszkania, może być potrzebą rodziny wielodzietnej. Abstrahując od ogólnej zasadności uruchomienia mieszkań chronionych, nie wydaje się jednak konieczne, by realizować to w ramach wdrażania Programu działań wspierających rodziny wielodzietne. Należy natomiast mieć na uwadze potrzeby w zakresie pomocy społecznej, jakie Kierownik GOPS przedstawi w ramach sprawozdania za rok 2013. Ponadto niewątpliwie art. 110 ust. 10 ustawy o pomocy społecznej stanowi istotne narzędzie do wdrożenia różnego rodzaju rozwiązań w ramach lokalnego programu pomocy społecznej odnoszącego się do wspierania rodzin wielodzietnych. 2) Świadczenia rodzinne 1) Zgodnie z art. 15a ustawy o świadczeniach rodzinnych rada gminy w drodze uchwały może podnieść kwoty dodatków do zasiłku rodzinnego, o których mowa w art. 9-15. Podwyższenie kwot dodatków finansowane jest ze środków własnych gminy. Rekomendacja [9]: Rozważenie zasadności podwyższenia i jego ewentualnego zakresu oraz skutków finansowych takiego działania. W ramach wdrażania Programu działań wspierających rodziny wielodzietne zasadne wydaje się rozważenie możliwości podniesienia wysokości dodatku, o którym mowa w art. 12a ustawy o świadczeniach rodzinnych. Obecnie20 wysokość dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej wynosi 80,00 zł miesięcznie na trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego; 2) Zgodnie z art. 22a ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych rada gminy w drodze uchwały może przyznać zamieszkałym na terenie jej działania osobom jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia ich dziecka. 20 Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny oraz wysokości świadczeń rodzinnych z dnia 10 sierpnia 2012 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 959) 27 Rekomendacja [10]: Przepis art. 22a ustawy o świadczeniach rodzinnych przewiduje możliwość wprowadzenia przez gminę jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka. Szczegółowe zasady udzielania zapomogi określa uchwała rady gminy, z tym że w związku z urodzeniem się jednego dziecka może być przyznana tylko jedna zapomoga. Wypłaty zapomóg finansowane są w tym wypadku ze środków własnych gminy. W ramach wdrażania Programu działań wspierających rodziny wielodzietne zasadne wydaje się rozważenie możliwości uruchomienia systemu zapomóg dla rodzin wielodzietnych z tytułu urodzenia dziecka. 3) Stypendium i zasiłek szkolny Brak wniosków i propozycji. 4) Świetlica Środowiskowa Brak wniosków i propozycji. 5) Opieka zdrowotna Rekomendacja [11]: W ramach Programu działań wspierających rodziny wielodzietne proponuje się rozważenie uruchomienia programów zdrowotnych: 1) z zakresu szczepień ochronnych przeciw meningokokom dla dzieci z rodzin wielodzietnych. Aktualnie szczepienia te są szczepieniami ponadstandardowymi, w pełni płatnymi. Zakażenie meningokami może spowodować zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, inwazyjną chorobę meningokową (sepsę), w przypadku której śmiertelność sięga 50% chorych; 2) z zakresu profilaktyki przeciwnowotworowej – szczepienia dziewczynek w wieku od 9 do 13 lat; 3) z zakresu profilaktyki chorób układu oddechowego – szczepienia przeciw pneumokokom dzieci w wieku od 2 m-cy do 3 lat. W wyżej wymienionych programach, już na tym etapie GZOZ w Kętach deklaruje swój udział w zakresie badań lekarskich przed szczepieniem i wykonanie wymienionych szczepień. 6) Transport publiczny Istnieje możliwość formalnoprawna by w Cenniku biletów za usługi przewozowe świadczone przez MZK sp. z o.o. w Kętach wprowadzić zarówno dodatkowe ulgi, jak i zmodyfikować katalog uprawnionych do bezpłatnych i ulgowych przejazdów autobusami. Powyższe działania mogłyby zostać skierowane do rodzin wielodzietnych. Rekomendacja [12]: Przyjęcie regulacji wymaga pozytywnej decyzji udziałowców MZK sp. z o.o. w Kętach, a więc gmin: Kęty, Andrychów i Porąbka, w tym podjęcie stosownych uchwał przez rady tychże gmin, odnośnie zmiany uchwał w sprawie ustalenia cen biletów za przejazdy autobusami MZK sp. z o.o. w Kętach. Modyfikowanie cennika nie jest zasadne w ramach wdrażania Programu działań wspierających rodziny wielodzietne. Przy aktualnych rozwiązaniach cennik zapewnia możliwość skorzystania m.in. przez dzieci z rodzin wielodzietnych zarówno z bezpłatności przejazdów (dzieci w wieku do lat 5; dzieci i młodzież dotknięta inwalidztwem lub niepełnosprawnością i ich opiekunowie), jak i z przejazdów ulgowych (dzieci w wieku powyżej 4 lat do rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej; dzieci i młodzież w okresie od rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej do ukończenia szkoły ponadpodstawowej publicznej lub niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej). 28 7) Sport i rekreacja W ramach oferty Ośrodka Sportu i Rekreacji w Kętach możliwe jest wprowadzenie zniżek w cenniku usług świadczonych przez Ośrodek Sportu i Rekreacji w Kętach oraz zniżek w zakresie wysokości opłat za korzystanie z obiektów i urządzeń Ośrodka. Okresowa analiza udzielonych zniżek powinna być brana pod uwagę przy ustalaniu dotacji celowej dla Ośrodka. Rekomendacja [13]: Wprowadzenie do Uchwały Nr VI/52/2011 zasady, iż dla każdego członka rodziny wielodzietnej, po okazaniu Karty Dużej Rodziny przysługuje 50% zniżka od cen obowiązujących przy korzystaniu z krytej pływalni, sauny, groty solnej, salki fitness oraz lodowiska. 8) Instytucje kultury a) Dom Kultury w Kętach W ramach oferty Domu Kultury w Kętach możliwe jest wprowadzenie zniżek w cenniku usług oferowanych przez Dom Kultury. Okresowa analiza udzielonych zniżek powinna być brana pod uwagę przy ustalaniu dotacji celowej dla Domu Kultury. Rekomendacja [14]: Wprowadzenie zasady, iż członkowie rodziny wielodzietnej, po okazaniu Karty Dużej Rodziny mogą bezpłatnie uczestniczyć w następujących formach: Zespół Pieśni i Tańca „Małe Kęty”; Grupa Teatralna „Bajdurki”; zespół wokalno-instrumentalny; Klub Brzdąca; Akademia Dziecięca „Kolorowe Kultury”. Rekomendacja [15]: Wprowadzenie, dla członków rodziny wielodzietnej, po okazaniu Karty Dużej Rodziny, 50% zniżek w cennikach koncertów, seansów filmowych oraz spektakli teatralnych. Rekomendacja [16]: Wprowadzenie dla dzieci z rodzin wielodzietnych 50% zniżek za udział w: sekcjach plastycznej i modelarskiej; kursach tańca towarzyskiego i nowoczesnego; szkółce instrumentalnej. b) Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach W ramach oferty Muzeum możliwe jest wprowadzenie ulg dla rodzin wielodzietnych w opłatach za wstęp. Okresowa analiza udzielonych ulg powinna być brana pod uwagę przy ustalaniu dotacji celowej dla Muzeum. Rekomendacja [17]: Wprowadzenie, dla członków rodziny wielodzietnej, po okazaniu Karty Dużej Rodziny, 50% ulgi od cen za wstęp do Muzeum. c) Gminna Biblioteka Publiczna im. Ambrożego Grabowskiego w Kętach Brak wniosków i propozycji. 29 9) Pozostałe rozwiązania Rekomendacja [18]: Rozszerzenie w Uchwale Nr XLI/390/2013 możliwości stosowania ulg i zwolnień, na wszystkie sytuacje związane z przyjętą przez gminę Kęty definicją „rodziny wielodzietnej”. Obecnie uchwała daje możliwość zastosowania ulg w przypadku wniosku rodzica (opiekuna prawnego), mającego na utrzymaniu troje dzieci w wieku poniżej 18 roku życia. Z kolei zwolnienie jest możliwe na wniosek rodzica (opiekuna prawnego), mającego na utrzymaniu czworo lub więcej dzieci w wieku poniżej 18 roku życia. Tymczasem Program działań wspierających rodziny wielodzietne zamieszkałe na terenie Gminy Kęty dotyczy rodzin wielodzietnych zamieszkałych na terenie Gminy Kęty, złożonych z rodziców (rodzica) lub opiekunów (opiekuna) mających na utrzymaniu troje lub więcej dzieci w wieku do 18 roku życia lub do 25 roku życia w przypadku gdy dziecko uczy się lub studiuje oraz bez względu na wiek w przypadku dzieci posiadających orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności bądź całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji. Rekomendacja [19]: Opracowanie i wdrożenie pakietu rozwiązań w zakresie promocji podmiotów, w tym promocji ich oferty, które to podmioty (zależne i niezależne od gminy Kęty) włączą się w realizację przedsięwzięć wpisujących się w Program działań wspierających rodziny wielodzietne zamieszkałe na terenie Gminy Kęty. Pakiet powinien zawierać w szczególności rozwiązania w zakresie wykorzystania: strony internetowej kety.pl; subdomen *.kety.pl; uruchomienia specjalnej platformy kdr.kety.pl zawierającej kompleksowe informacje na temat Programu, w tym podmiotów, które włączyły się w jego realizację; miesięcznika „Kęczanin”; specjalnych wydawnictw, plakatów, ulotek i innych materiałów promocyjnych związanych z wdrażaniem i realizacją Programu. Rekomendacja [20]: Włączenie się spółek komunalnych w realizację Programu poprzez wprowadzenie systemu rabatów i upustów na usługi świadczone przez: Miejski Zakład Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Kętach; Miejski Zakład Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Kętach; Przedsiębiorstwo Komunalne Komax Sp. z o.o. w Kętach. Rekomendacja [21]: Uwzględnienie działań wspierających rodziny wielodzietne w trakcie realizacji Gminnego Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na 2014 r. i w latach następnych. W szczególności w zakresie: wspomagania realizacji funkcji opiekuńczo-wychowawczej i kompensacyjnej w placówkach wsparcia dziennego przeznaczonych dla dzieci z grup ryzyka; wspierania finansowego zajęć i programów socjoterapeutycznych, obozów socjoterapeutycznych oraz wypoczynku zimowego i letniego dla dzieci z rodzin wielodzietnych; finansowania kolonii i obozów dla dzieci i młodzieży; działań promujących aktywny, trzeźwy i bezpieczny sposób spędzania czasu przez dzieci i młodzież poprzez: a) motywowanie do aktywności w życiu społecznym, b) rozwijanie zajęć w pozaszkolnych świetlicach, klubach, placówkach oświatowych i sportowych, c) finansowanie zajęć, obozów, imprez i projektów realizowanych przez organizacje pozarządowe, placówki oświaty i kultury. 30 Bibliografia Głogosz, D. (lipiec 2013). Karta Dużej Rodziny w Polsce i wybranych krajach UE. Warszawa: Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. 31
