docTiCz_15_13 Ireneusz Kaminski
download 
Reklamacja Transkrypt
TiCz_15_13 Ireneusz Kaminski
ru ni u 15 (2010) To Ireneusz Kamiński* ik oł aj a K op er ni k aw toruń ko w eU ni w er s yt e tu M Konferencja na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu o sektach: Sekty – wolność czy zniewolenie? Zagadnienia interdyscyplinarne © Co py tig ht by W yd aw ni ct w o N au Na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu 26 listopada 2009 r. w gmachu Wydziału Teologicznego, odbyła się konferencja naukowa Sekty – wolność czy zniewolenie? Zagadnienia interdyscyplinarne. Konferencja ta została zorganizowana przez trzy podmioty: Toruńskie Centrum Informacji o Sektach i Ruchach Religijnych, Katedrę Prawa Karnego i Polityki Kryminalnej Wydziału Prawa i Administracji UMK oraz Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” Oddział Okręgowy w Toruniu, przy współpracy: Wydziału Teologicznego UMK, Katedry Dydaktyki i Mediów w Edukacji Wydziału Nauk Pedagogicznych UMK i Europejskiego Stowarzyszenia Studentów Prawa ELSA Grupa Lokalna w Toruniu oraz Studenckiego Koła Naukowego UMK „Klub Debat Studenckich”. Partnerami przedsięwzięcia byli: Instytut Wydawniczy PAX * Ireneusz Kamiński – prawnik, absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, dyrektor Toruńskiego Centrum Informacji o Sektach i Ruchach Religijnych. W centrum jego uwagi znajduje się prawo międzynarodowe publiczne, politologia, stosunki międzynarodowe, zwłaszcza w aspekcie praw człowieka i mniejszości narodowych oraz religijnych w Europie, a także zagadnienia związane z sektami i nowymi ruchami religijnymi. TEOLOGIA_15_2010.indb 207 2011-04-05 15:02:41 Ireneusz Kamiński z Warszawy, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora” w Toruniu, Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego oraz Wydział Zdrowia i Polityki Społecznej Urzędu Rady Miasta Torunia. Patronat honorowy nad Konferencją objęli: Jego Ekscelencja Biskup Toruński dr Andrzej Suski, Jego Magnificencja Rektor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu prof. dr hab. Andrzej Radzimiński, Dziekan Wydziału Prawa i Administracji prof. dr hab. Andrzej Sokala i Dziekan Wydziału Teologicznego ks. prof. dr hab. Jan Perszon, a także Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego Piotr Całbecki oraz Prezydent Torunia Michał Zaleski. Patronat medialny nad konferencją sprawowali: Telewizja Polska – Bydgoszcz, „Nasz Głos” – Miesięcznik Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”, „Gazeta Pomorska”, czasopismo „Edukacja Prawnicza”, Radio Plus Toruń oraz Telewizja Internetowa Toruń 24.tv. Ideą i koncepcją konferencji było zaprezentowanie różnych zagadnień i aspektów dotyczących działalności sekt i nowych ruchów religijnych (nrr) w zakresie wszelkich możliwych dziedzin, w szczególności socjologicznych, prawnych (zwłaszcza karnoprawnych), pedagogicznych, psychologicznych, filozoficznych, teologicznych i religioznawczych. Zagadnienia te zostały zaprezentowane zarówno w ujęciu teoretycznym, jak i praktycznym – doszło do twórczej wymiany myśli i doświadczeń pomiędzy przedstawicielami różnych środowisk eksperckich: naukowych i społecznych – czyli osób, które nie zajmują się tą problematyką od strony naukowej, lecz np. udzielają pomocy osobom pokrzywdzonym w wyniku kontaktu z sektą. Podczas konferencji swoje wystąpienia zaprezentowali eksperci zajmujący się problemem sekt i nrr – uczeni i praktycy z: Rzymu, Warszawy, Gdańska, Olsztyna, Białegostoku, Lublina, Wrocławia, Krakowa, Katowic, Bielska-Białej, Stalowej Woli oraz Torunia. Pierwsza sesja (przewodniczenie – ks. prof. dr hab. Jerzy Bagrowicz – Wydział Nauk Pedagogicznych UMK oraz Wydział Teologiczny UMK) składała się z następujących referatów: ks. prof. dr hab. Andrzej Zwoliński: Bez doktryny. Sekty jako przejaw religii bez Boga – Katedra Katolickiej Nauki Społecznej, Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie; o. dr Mariusz Gajewski SJ: Samowykluczenie społeczne jako wynik przynależności do kontrowersyjnej grupy kultowej. Geneza i uwarunkowania zjawiska – Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum” w Krakowie, Collegio Internazionale del Gesù w Rzymie; ks. dr Andrzej Wołpiuk: Czy naprawdę jesteśmy bezrad- © Co py tig ht by W yd aw ni ct w o N au ko w eU ni w er s yt e tu M ik oł aj a K op er ni k aw To ru ni u 208 TEOLOGIA_15_2010.indb 208 2011-04-05 15:02:41 Konferencja na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu o sektach 209 © Co py tig ht by W yd aw ni ct w o N au ko w eU ni w er s yt e tu M ik oł aj a K op er ni k aw To ru ni u ni wobec działalności sekt? Główne punkty działań profilaktycznych wobec aktywności sekt i grup psychomanipulacyjnych – Podbeskidzkie Centrum Informacji o Sektach i Grupach Psychomanipulacyjnych „Veritas” w Bielsku-Białej; dr hab. Robert T. Ptaszek: Co działalność alternatywnych ruchów religijnych mówi o współczesnym człowieku i jego religijności? – Katedra Teorii Religii i Alternatywnych Ruchów Religijnych, KUL Jana Pawła II; ks. mgr Grzegorz Daroszewski: Zjawisko sekt w nauczaniu Kościoła katolickiego – Gdańskie Centrum Informacji o Sektach i Nowych Ruchach Religijnych, oraz Fundacja Przeciwdziałania Uzależnieniom UNAS; mgr Dariusz Pietrek: Manipulacja pojęciami – psychoterapia, terapia w tzw. sektach terapeutycznych i ideologii New Age – Śląskie Centrum Informacji o Sektach i Grupach Psychomanipulacyjnych „Kana” Katowice; dr Piotr Czarnecki: Kosmiczna reinterpretacja Biblii – doktryna Ruchu Raeliańskiego – Instytut Religioznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. W ramach drugiej sesji (poprowadził ją dr hab. Robert T. Ptaszek – Katedra Teorii Religii i Alternatywnych Ruchów Religijnych, KUL Jana Pawła II) swoje referaty zaprezentowali: prof. dr hab. Maciej Szostak: Metodologiczne problemy badawcze tzw. sekt destrukcyjnych – Katedra Kryminalistyki Wydziału Prawa i Administracji (WPiA) Uniwersytetu Wrocławskiego; dr Marta Romańczuk-Grącka: Przeszkody kryminalizacyjne dotyczące zachowań związanych ze zjawiskiem psychomanipulacji w sektach destrukcyjnych – Katedra Prawa Karnego Materialnego – WPiA Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie; dr Piotr Tomasz Nowakowski: Problem egzagerowania w debacie publicznej zagrożeń związanych z działalnością sekt – KUL Jana Pawła II – Wydział Zamiejscowy Nauk o Społeczeństwie w Stalowej Woli; red. mgr Andrzej Wronka: Ograniczanie norm poznawczych jako przykład zniewalania w sektach i ideologiach – Stowarzyszenie Ruch Effatha; mgr Anna Łobaczewska: Subkultury młodzieżowe. Czy już destrukcyjne uzależnienie mentalne? – Stowarzyszenie Ruch Obrony Rodziny i Jednostki; Alicja Stańco: Przemoc w sektach – studentka Wydziału Politologii i Studiów Międzynarodowych UMK w Toruniu. W czasie trzeciej sesji (którą animował prof. dr hab. Maciej Szostak – Katedra Kryminalistyki Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego) referaty wygłosili: mgr Dariusz Hryciuk: Sposoby prezentowania sekty w filmie – Centrum Przeciwdziałania Psychomanipulacji (CPP) w Lublinie; red. mgr Przemysław Semczuk: PRL jako fundament Nowych Ruchów Religijnych. Sekty i Nowe Ruchy religijne we współczesnych mediach – „Newsweek Polska”; dr Hanna Karp: Maski sekt. Sekty w obliczu komercjalizacji rynku religijnego – Wyższa Szkoła Kultury Społecznej i Me- TEOLOGIA_15_2010.indb 209 2011-04-05 15:02:41 Ireneusz Kamiński dialnej w Toruniu; mgr Joanna K. Frankowiak: „Zostań sobą”. Program profilaktyczny zmniejszający podatność na działanie grup psychomanipulacyjnych – Katedra Pedagogiki Ogólnej UWM w Olsztynie; mgr Monika Mancewicz: Współczesna szkoła w obliczu progresji zjawiska sekt – Wydział Nauk Społecznych UWM w Olsztynie; prof. dr hab. Viara Maldjieva: Test „Credo”. Analityczna lektura współczesnych tekstów posługujących się terminologią chrześcijańską – Instytut Filologii Słowiańskiej UMK w Toruniu; mgr Paweł Szuppe: Ruch volkistowski jako forma nowej religijności w Niemczech XIX i XX w. – Dominikański Ośrodek Informacji o Nowych Ruchach Religijnych i Sektach w Warszawie; mgr Mirosław Salwowski: Czy pierwsi chrześcijanie byli sekciarzami? Drogi i bezdroża ruchu antysektowego – Toruń; Szymon Piotr Matusiak: Jak rozmawiać ze Świadkami Jehowy? – Chrześcijański Ośrodek Edukacyjny „Berea”. Z powodów losowych na obrady konferencji nie mogły przybyć następujące osoby: mgr Ryszard Nowak: Antychrześcijańskie wypowiedzi i teksty utworów muzyków satanistycznych. Prezentacja i analiza Raportu Ogólnopolskiego Komitetu Obrony przed Sektami: „Czarna lista zespołów muzycznych propagujących satanizm” – Ogólnopolski Komitet Obrony przed Sektami: dr Anna Kruszewska: Uwarunkowania przynależności do ugrupowań terrorystycznych i ekstremistycznych – Gdańsk–Warszawa: o. dr Aleksander Posacki SJ: Pseudopsychologia a sekty – nowe oblicza manipulacji – Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum” w Krakowie. Podczas pierwszej sesji konferencji referenci skoncentrowali się na kwestiach teologicznych, religioznawczych i filozoficznych, druga miała dotykać zagadnień prawnych, kryminologicznych i pozostałych, a trzecia poświęcona była problemom: medioznawstwa, kulturoznawstwa, pedagogiki, językoznawstwa, historii i pomocy osobom poszkodowanym oraz pozostałym zagadnieniom. Zaprezentowane wystąpienia posiadały duże znaczenie poznawcze, niektóre wręcz „tchnęły świeżością intelektualną”, co zaowocowało obecnością dużej liczby słuchaczy w ciągu całej konferencji. W dyskusji i podsumowaniu obrad (moderowali ją: prof. dr hab. Maciej Szostak, dr Piotr Chrzczonowicz asystent w Katedrze Prawa Karnego i Polityki Kryminalnej WPiA UMK i współorganizator konferencji, oraz mgr Ireneusz Kamiński – dyrektor Toruńskiego Centrum Informacji o Sektach i Ruchach Religijnych i współorganizator konferencji) głos zabrali: dr Agata Skorek z Wydziału Administracji Wyższej Szkoły im. Włodkowica w Płocku – wypowiedź dotyczyła kwestii używania terminu ‘sekta’ oraz wezwania do większej tolerancji wobec mniejszościowych © Co py tig ht by W yd aw ni ct w o N au ko w eU ni w er s yt e tu M ik oł aj a K op er ni k aw To ru ni u 210 TEOLOGIA_15_2010.indb 210 2011-04-05 15:02:41 Konferencja na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu o sektach 211 © Co py tig ht by W yd aw ni ct w o N au ko w eU ni w er s yt e tu M ik oł aj a K op er ni k aw To ru ni u grup religijnych; mgr Iryna Sheiko-Ivankiv z Ukrainy – uczestniczka Programu Stypendialnego rządu RP dla Młodych Naukowców – mówiła na temat zbytniej tolerancji Ukraińców wobec sekt, np.: Białego Bractwa, co nieomal zakończyło się masowymi samobójstwami – w ostatniej chwili udaremniła je policja; mgr Tomasz Lenz poseł na Sejm RP – poruszył kwestię roli państwa i innych instytucji publicznych w aspekcie reagowania na cały kompleks zjawisk patologicznych (np. psychomanipulacja) występujących w grupach, które określa się jako ‘sekty destrukcyjne’. Głos w debacie zabrali również: Krzysztof Paśniewski – Toruńskie Centrum Informacji o Sektach i Ruchach Religijnych, dr Piotr Chrzczonowicz, dr Hanna Karp, prof. dr hab. Maciej Szostak, mgr Andrzej Wronka, oraz mgr Mirosław Salwowski, a także mgr Ireneusz Kamiński. Okazuje się – wbrew podnoszonym głosom – że nie słabnie zainteresowanie problematyką sekt i nrr. Wydaje się nawet, że refleksja nad tym fenomenem zatacza coraz szersze kręgi, a do badań nad tym zjawiskiem włączają się nowe dziedziny naukowe, jak np.: filozofia, prawo, kryminalistka, kryminologia, politologia, filmoznawstwo, teologia, językoznawstwo itd., tworząc pewne bardzo zajmujące interdyscyplinarne spektrum badawcze, które obejmuje rozległą i zróżnicowaną panoramę pól badawczych. Jest w tym zakresie dużo pracy, a jak się wdaje eksploatacja naukowa, dotycząca tego zagadnienia jest ciągle na początku swojej drogi i – zapewne – nadal będzie się żywiołowo rozwijała. Natomiast owoce tej działalności będą służyć całemu społeczeństwu, z kolei, aby przybliżyć przebieg konferencji szerszemu gronu osób planowana jest publikacja pokonferencyjna, która będzie zawierała referaty zaprezentowane podczas wystąpień. Jan Paweł II w adhortacji apostolskiej – Christifideles laici z 30.12.1988. upatruje zagrożeń religijności narodów również w rozwoju sekt. Zwraca uwagę na sekty jako na źródło rozkładu życia religijnego współczesnych społeczeństw: „moralnemu i duchowemu dziedzictwu grozi roztrwonienie pod wpływem wielorakich procesów, wśród których na pierwszy plan wysuwa się proces sekularyzacji i r o z w ó j s e k t” (ChL, nr 34). TEOLOGIA_15_2010.indb 211 2011-04-05 15:02:41 TEOLOGIA_15_2010.indb 212 2011-04-05 15:02:41 © ht tig py Co by aw yd W ni ct w o w ni eU ko w N au yt e er s tu M ik oł aj a aw op er ni k K ru ni u To TEOLOGIA_15_2010.indb 213 2011-04-05 15:02:41 © ht tig py Co by aw yd W ni ct w o w ni eU ko w N au yt e er s tu M ik oł aj a aw op er ni k K ru ni u To TEOLOGIA_15_2010.indb 214 2011-04-05 15:02:41 © ht tig py Co by aw yd W ni ct w o w ni eU ko w N au yt e er s tu M ik oł aj a aw op er ni k K ru ni u To
